This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA
t,l&adS om Akv d o f ef;a&$ wa,muf wkid ;f jynf tm%mukd csKyu f idk x f m;onft h wGuf wkid ;f jynfemonf / om oememonf/( a&S;wke;f u raumif;olwa,muf&mG rSm&Sv d sS if &Gmemonf[k ok;H pGo J uJo h @dk ) trsKd ; bmom omoemyg;pyfrS wzGzaG jym+y;D oHCmoif;cGjJ cif; / oHCmrsm;tm; owfjzwfjcif;/ oHCmrsm;tm; axmifoiG ;f tusO;f csjcif; / bke;f }uD;ausmif; rsm;tm; n tcsed rf awmf0ifa&muf pD;eif;wku d cf u dk jf cif;/ zsuf qD;jcif; / jynfot l rsm;tm; nSi;f yef;ESyd pf ufowfjzwfvsS uf &Sad om Akv d o f ef;a&$EiS hf vufyg;aprsm;tm; wm0efrS z,f&mS ; ypf&rnf? tb,fa}umifq h adk omf wyfrawmfonf jynfou l dk umuG,f apmifah &Smufaom wyfrawmfjzpf&rnf ? “ vSn;f 0ef&;dk oH wnHnH yk*b H &k m;aygi;f / oZif yef; ckid f wjrdKifjrdKif &ckid b f &k m;aygi;f “ vk@d wif;pm;cJ&h onfh trd jrefrmjynf}uD;rSm Ak'o < moemawmf qufvuf t"Ge@f &n S f wnfwahH &;ESihf wkid ;f oljynfom;rsm; b0vk;H jcKHa&;twGuf pGe@f vu $ f toufay; oGm;=uaom &[ef; &Siv f l ausmif; om; jynforl sm;. opPmukd apmifo h u d mqufvuf wku d yf JG 0if=u &rnf / nDnw G =f u&rnf / pnf;urf;&S=d u&rnf / ta&;awmfyHk rkcs atmif&rnf ? ? 16
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
rdom;pkawG a'vDuae wjcm;Ekid if aH wGqD t+yD;tydik f xGuo f mG ;wkid ;f vdu k rf yd‹k jzpfcb hJ ;l ? rif;wd‹k tody?J El;nHh wJh tayG‹tzufawGe‹J vufa0h&rf;&if; vrf;cJv G u kd w f myJ&w dS ,f? aeom;usr,ft h csed u f dk tm;wif;wk;d a0S‹+yD; ta&muf oGm;&r,freS ;f wd‹k u od+yD;om;yg? rD;a0;wJh csw d f æ rmvdrrhf ,fw?hJ 'gayrJh rD;&,fu b,fawmhrS a0;r,freS ;f wyftyf rodygbl;uGm? raocsm/ ra&&mygbl;? tJ'n D wke;f uawmh vku d yf ‹kd jzpfw,f? olw‹kd ro d m;pkvnf; =opa=w;vsm;udk rif;wd‹k vykd J oGm;rSm? av,mOfuiG ;f t a&muf pdwu f xde;f r&bl;uG? aqGrsK;d awGiakd wmh odwwfpav;u vdu k if w kd ,f? wd‹k vnf; bmjzpfao;vJq+dk yD;&ifxJ &SdwJhtwkdif; ayghayghyg;yg; aecsvkdufwmaygh? ESpf 20 avmufqw kd m tawmf c&D;ayguw f ,fu?G txl;ojzifh wd‹k e‹J rif;wd‹k rb d awG=um;u oHa,mZOfu tcdik t f rm &pfywfcw hJ m?'Dx h ufyakd jymr,fq&kd if 10 ESpo f m;0ef;usif rif;wd‹k awGe‹J twlaezefrsm;vd‹k rif;wd‹k tay:xm;wJh arwWm xkxnf[mvnf; wdk‹vl}uD;awGtwGuf }uD;rm;p&myJaygh? tdE, dN rSm aecJw h ek ;f u 'kurQ sK;d awG tJ'rD mS xyfawG‹r,f rxifygb;l ? [dEpDN um;awmh wajz;ajz; arhomG ;rvm;yJ? rdcifbmompum;vdjk zpfaewJh 'Dpum;}uD;udk arhomG ;&if ESajrmp&maygah emf? wd‹k awGu jzpfor#ta=umif; taumif; csn;f yJv‹kd rajymcsiyf gb;l uGm? rif;wk‹d rb d awGvykd J wkid ;f jynfcsppf w d af wGe‹J rif;wd‹k b0awGukd xlaxmifomG ;r,fq&kd ifukd taumif;qHk;vdk‹ rSwf,lEdkifyg+yD? tJ'Dtaumif;qHk;udk wdk‹awGu apmifhar#mfaerSmyguGm? a=omf æ bmvdv k ekd ‹J twlaecJw h hJ rif;wd‹k awGxu J oH;k yHw k yHak wmif xGuo f mG ;=uygaygv h m;? r=umcifrmS use&f pfcw hJ hJ uav;awGxJu trsm;pk[mvnf; tv#Kdv#Kd xGufoGm;=uOD;r,f? "mwfyakH wGxu J rif;wd‹k rsu0f ef;awGukd jyef=unfw h idk ;f tjypf&,frawG‹ryd gb;l ? wrsK;d pD qd;k =uEJ‹G =uayr,fh tjzLxnf av;awGyg? pdwfxJrSm &SdwJhtwdkif; vkyfcsif&mvkyf/ ajymcsif&majymeJ‹ xifrdxif&mav;awG/ cspfp&mav;awGaygh?
tm½HOk ;D
7J7ifa h tmif (e,l;a'vD) 17
trSwfpOf- 82 rif;wd‹k omr[kwyf gb;l uGm/ rif;wd‹k ukd qifay;xm;wJh t0wftpm; ao;ao; av;awG/ zdeyfav;awGutp csppf &mav;awG? aysmw h ;D aysmzh wf tom;t &nfe‹J vufacsmif;av;awGukd erf;csio f avmuferf; r0Ekid b f ;l uG? rif;wd‹k u opfpdrf;csKd; csKd;wJhtvm;/ ig;pdrf;jrif ig;uifypf=uOD;rSmvm;? tmcHwiG ;f xJu pysp&f nfw‹kd a& æ wd‹k wawG tcktcsed rf mS bmrSrwwfEidk f ygb;l ? 'Dtjypf'%fukd b,forl sm; pD&ifcw hJ mvJv‹kd wcsed rf mS prf;ppfay;=uyg? tckawmh usdwfrSdwfcH=uwmaygh? wdk‹vl}uD;awGvdk tjzpfrsKd; wcsdefcsdefrSm rcHpm;=u&apzd‹k rif;wd‹k ua&m b,fvókd ud;pm;oGm;=urSmvJ? odcsiaf pmygb?d ajymomajym&w,f? rif;wd‹k tazawGu ESpf 20 ausmaf vmuf}uD; au|;arG; apmifah &SmufvmwJh olw‹kd rb d awGukd ðAef;pm;}uD; cJx G m;&pfcw hJ muG? jyefr& Edik af wmhwhJ rdom;pkb0ukd 'Davmuf=um=um vGr;f cJ&h w,fqykd gawmh? ud, k hf xuf ESp}f uD;orm;awGuvnf; trsm;om;a[h? tarharG;ae‹rjyef&/ taz qH;k awmh vdu k rf yd‹k Eikd /f wlawG wlrawGuv kd nf; rjrifrawG‹/ tarhvuf&mt pm;taomufawGukd wrf;w&if;ayg?h oli,fcsi;f awGa&m b,fvakd e=uovJ/ }uHŒzGwx f rJ mS vm;/ pGr;f tm;&Siq f w kd hJ aumifawGrsm;vm;/ &J&aJ wmuf owWcd J awGtjzpf tusO;f pHae&rvm;/ b,forl sm; pD;yGm;wufv/J b,forl sm; x rif;iwfv/J tdy, f mxJ vJaeolvm;/rl;,pfaq;0g;om;aumifvm;/b,fwek ;f u uG,v f eG o f mG ;vJ/ b,fa&mufv‹kd b,faysmufae+yDv?J rodEidk af wmhb;l ? acwf}uD;ud, k Yf eJ‹ oHa,mZOftr#iw f ef;vd‹k rif;wd‹k rsuEf mS awGukd wc%csi;f rSmyJ a[m'D"mwfyakH wGtjzpf jyefjrifae&w,f? vGr;f &yg&ŒJ ? rif;wd‹k u wefpm cHrsm;vm;? rif;wd‹k rb d awG&ŒJ tqH;k tjzwftwdik ;f vdu k af e=u&wmud;k ? 'gayrJh olwdk‹awG[m w&m;cHawmh [kwfraejyefbl;? olwdk‹ajymwmu rif;wdk‹a&SŒ a&;twGuw f ?hJ wcsed cf sed rf mS bma=umifh tJ'u D kd a&$Œajymif;vm&w,fqw kd m rif;wdk‹awGu rdbawGudk tav;xm; ar;jzpfrSm usdef;aow,f? +yD;awmh rdom;pkvu kd f "mwfyakH [mif;awGudk jyef=unf&h if; rif;wd‹k awGyg pOf;pm;cef;0if ygvdrfhr,f? rif;wd‹k u, kd w f ikd v f nf; óud;pm;=uyg? rif;wd‹k u awmf+yD;om;yg? rif;wd‹k wufchJ wJh Oxford ausmif;u q&mrawGu tckxd cs;D usL;wke;f ? jrefrmuav;awG ^m%faumif;w,f/ pmawmfw,fw?hJ +yD;cJw h v hJ aemufq;kH paeae‹rmS ausmif; udk oGm;jzpfw,f? ti,fav; 3 a,muf twlwufaewJh oli,fwef;}uD;t cef;xJuakd &mufw,f? twef;ydik q f &mru 'Dvykd J ajymw,f? qd;k wJo h v l nf; &Sw d myJayg?h 'gayrJh oGuv f ufcsucf smwJh olw‹kd ukd q&mru tawmfcspw f ,f? rif ; wd k ‹ twk d i f ; yJ ? wa,muf w rsKd ; pD r S wu,f h u d k wa,muf w rsKd ; pD ? owdxm;rdoavmuf rif;wdk‹rSm wlaewJhtcsufu olykefpdwfuG? r[kwfr cHav;awG? 'gav;awGukd wd‹k u cspaf e&wm? rif;wd‹k awG olyek pf w d af wmhw
'DZifbm-9-2007 oufv;kH &S=d uaem? Spiderman tydkif; 2 eJ‹ 3 udk rif;wd‹k e‹J PVR ±ky&f iS ±f }kH uD;rSm
oG m ;=unf h w m t&omt&S d o m;? vdkufxdef; &wmudku aysmfp&m? Sound effect aumif;awmh ‘w*srd ;f *srd ;f ’ ‘w*sKid ;f *sKid ;f ’ toH}uD;awGu rif;wkd‹ &ifbwfav;awGudk twif; 0ifaqmifrh mS aygah emf?Zmwfvrf;vnf; +yD;a&m wGwpf x D ;kd oHawG=um;&awmh wmyJ? pdw0f if wpm;jzpfwhJ Zmwf uGuaf wGukd wa,mufwaygut f m; yg;w& jyefajym=uw,f? pum;awG u [dka&muf'Da&muf? trSDvdkuf+yD; 0ifajymEkid rf S awmfumusw,f? rif; wd‹k &ŒJ pdwt f m±Hu k kd b,ft&mawGu zrf ; pm;xm;vJ q d k w m twl a e+yD ; odxm;&rS qufqaH &;u tqifajy wm? Ed‹k r‹dk qkd ud, k u hf kd ta0;rSm xm; csiw f ,f r[kwv f m;? wd‹k vkd rodw/hJ rcHpm;wwfwhJ vl}uD;vd‹k txif&=dS u wmud;k ?'ga=umifh rif;wd‹k &ŒJ acwfay: bmom&yfukd odaeatmif wd‹k v}l uD; awGvyk o f ifw h ,f?(ud, k w f idk u f vnf; tJvZkd mwfum;rsK;d awGuókd uduw f wf ygw,f)? [dkwkef;u Superman / James Bond / Star War wd‹k qw kd m wd‹k twGuf trdu k pf m;yJ? tawmf [k w f v S + yD u G ? 'D a vmuf u awmh rif;wdk‹twGuf ysif;awmifysif;ao; w,f? bm[kwaf o;vJ? enf;ynm awGayguu f v GJ iG yhf saH ewJt h ckacwf}uD; xJrmS Spiderman / Ghost Rider / Transformer awG ±du k v f mEkid +f y?D wd‹k wke;f u a&$aoG;/ awZ/ rd;k aomuf yef;/pH&mS ;'de;f a'gi/f pHa&$jrif/h rku d rf u dk f 18
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
(jynf) æ æ umwGef;awGeJ‹ ±dk;&myHkjyifawG/ ZmwfawmfawG trsm;}uD;? rif;wd‹k rmS vnf; Tinkle / Tom and Jerry / Johny Bravo / Popaye / Scoody Doo / Incredible / Dragon Ballz / Ramayan / Maha Bharat æ æ wyHw k acgi;f ?
rmer&S/d tndK‡ ;taw; rxm;/ tm Cmwuif;w,f? tm±Hkcsif;wloGm; &ifrif;wd‹k csi;f aygi;f oif;&wmaumif; rSaumif;? t&Sno f jzifh tJ'D tm±Hk csif; wlEkdifatmif xdef;odrf; =uaygh wd‹k i,fwek ;f u om;a&uGi;f ypf/ 'd;k ypf/ xkypf ;D xk;d / *siaf ygu/f zefcek /f tmvl; aemf? aumuf/ rke‹f pm;òydi/f *Hek t D w d pf yG af jy; trsK;d pHu k kd upm;w,f? (rif;wd‹k rb d awGukd ar;=unfh=uayghuGm? oli,fcsif;topfawGeJ‹ upm;=unfh=uaygh)? rifwkd‹us rjywfrvwf &Sad eapcsiw f hJ tm±Hu k ra&rwGuEf idk w f hJ tifwmeuf*rd ;f /AD', D *kd rd ;f /uGejf yLwm*dr;f / YoYo / Beyblade awmh rif;wdk‹rdbawG vufxufrSm / Pen Fight / Tazzo rsm;rSrsm;? ,SOòf ydirf a_ wG/ tm;xkw&f wmawG wloifo h r+yD;jywfao;wJh wm0efuu dk , kd v hf uf avmuf wlw,f? tEkid &f zk‹d aphpyfaocsmatmif avhvm&wm/avhusi&hf wm xufrmS +yD;jywfatmif/ausyeG af tmif u twlwyl ?J tqifjh rifw h ,f/ edrw hf ,fqw kd mrsK;d ajymp&mr&Syd gb;l ? 'gayrJh vkyfoGm;r,fqdkwJh tm±HkygyJ? olwdk‹ wd‹k jrefrmEkid if x H u J zGm;bufawmf uav;awGe‹J wom;xJusz‹kd rvG,b f ;l uG? awGvnf; vl}uD;rdbawGuwqifh rif;wd‹k awG odatmifvyk x f m;oifw h ,f? rif;wd‹k odwmawGuv kd nf; olw‹kd ukd vufqifu h rf;vmwJh tm±Hu k kd quf r#a0 ay;&OD;r,f? wyHpk x H jJ zpfraewmawmh pdwrf aumif;bl;aygu h mG ? b,f o,faewm? rif;wd‹k ukd tJ'D tm±Hk vl}uD;urSvnf; 'Dt h wGuf a,muf,ufcwf raeygb;l ? ud, k w f idk u f tpayg?h awG=um;rSm arG‹avsm&f if; arG;vmcJh =uwmyg? 'ga=umifv h nf; rif;wd‹k t tckacwfrmS zefom;jyiftxufu upm;yJaG wG/ tm;òydirf a_ wG[m t&rf;udk wGufawmh tm±HkOD;ayghuGm? Speed jrefw,f? ,SOfòydifbufawGuvnf; wtm;jrefvmw,f? tJ'gu upm;yJaG wGrmS aygah emf? tjyifavmurSmvnf; pdw&f n S zf ‹kd vw kd ,f? pdwo f mG ; wkdif;cspfjynfcspfpdwf/ olykefpdwfawG wkid ;f ud, k rf yg&ifpw d "f mwfruse‹J ? +yD;awmh avmr}uD;eJ‹?rif;wd‹k &ŒJ b0wdu k f tm;aumif;armif;oef jzpfaewJh tJ yJaG wGtwGuf taxmuftuljzpfr,fh enf;ynmeJ‹ toH;k taqmifawGvnf; 'Dtm±HkeJ‹twl csDwuf=ur,fqdk&if &Sdvmaeygw,f? rif;wdk‹[m taumif;pm;av;awG aygh? bmyJjzpfjzpf rif;wd‹k e‹J vdu k af vsmnDaxG qufqaH &;twGuf rif;wk‹d bmom wd‹k v}l uD;awGcspw f hJ uav;awGyaJ yg?h &yfawGukd em;vnfxm;av aumif;avyJ? rif;wd‹k &ŒJ tm±Hu k kd odEidk o f r#od //-----//-----// xm;oifhw,f? aemufxyf a&jcm;ajrjcm; ae&mopfrSm b,fvdktm±Hkopf awGe‹J arG‹avsmaf er,fqw kd m tawmfyJ pdw0f ifpm;rdw,f? rif;wd‹k e‹J twlru pm;Ekid af wmhwhJ tjzpf[mvnf; aqG;p&mygy?J rif;wd‹k e‹J Tank Fight wyJG avmuf csvdkufcsifao;w,f? rif;wdk‹awG bmawGrsm; upm;ae=uvJ? ta&;}uD;wm wck rSmcsiaf o;w,f? b,fae&m a&mufa&muf jrefrmEkid if H om; rdbESpfyg;u aygufzGm;vmolcsif; cspfcspfcifcif ae=uuG? vdkuf&Sm+yD; awmhvnf; aygi;f oif;=uayg?h vl}uD;awG=um;rSmawmh tuJt G +yJ jzpf=uowJ?h rif;wdk‹uav;awGu cspfcifaewJhtcsdef tdk;ykwfcsKd;±kyfav;awGudk ay;upm; ayr,f/h rwnfah wmhwt hJ cg jyefawmif;avh&w dS ,f? uav;obm0ud;k ? 'gayrJh jyefac: jyef&ifvnf; 'Dxufaumif;wJt h ±kyaf v;awGukd ay;upm;=ujyefw,f?
19
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
aumif;wmvkyw f mawmif vkycf iG rhf &wJ'h u D rÇmrsKd ;rSm ½Sio f efjcif;wrdepf[m MumvGe;f vdu k w f m/
tar
ayqyfjcif;&Jo h wÅu d kd rdpmä awGvnf;cHEikd rf ,frxifb;l / BuD;us,fjrifjh rwfw*hJ P k ef UJ ajymrukew f t hJ usio hf v D eJUolukd wrdik af wmifra0;ayrJh q,furÇmavmufa0;aecJah v&JU &ifemrdw'hJ u D rÇmutjzpfawGukd ‘'DurÇmuroda&mhavovm;/
ok0P % 19.6.2006
“rif;”
Ó aiGyifyv kH r$ ;f jyif=ubd@k um; aiGAef;ay:rS vkv d m;awmifw h “oef;”ºu,foal X;/ rif;iacG; ---- trsm;u aºu;a=umf “a&$”yifyv kH r$ ;f vlxak tmfo/H oJon J -H a&$vrf;ay:rS ,rf;aiG@ zH;k v$r;f eef;pHa&$rif;/ vl@izsi;f --jynfw0Sr;f rSm omoemudk zsuf &rf;um;rif;wd@k atmif+yDv@kd xifovm;---rif;tysuv f @kd wae@a&$x;D b0*fwikd af tmif wae@ajr}uD; rd;k [de;f aqmif+yD Armjynf--teDq;kH rSm rif;a&mufae+yD--uif;rJh arwWm jynfo&l @J arwWm wke@f jyef@jcif;iSm rpGr;f omrk@d rif;wd@k &@J orkid ;f cyf&ikd ;f &kid ;f udk rqdik rf wG
toufupdk aw; jynfo@l aoG;awG at;rnfr[kwf aEG;IaEG;I aeOD;rnf? ----
D.A.T
rmvm 20
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
armifpkd;csdef
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234 1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234 1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234 1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234
wyfO;D okhd tdwzf iG afh y;pm (55) “tzrf;cH&rSm ra=umufz;l -- vH;k 0ra=umufz;l / bma=umifv h q J akd wmh usrwd@k pdwx f rJ mS cH,x l m;wmu usrwd@k vyk w f hJ tvky[ f m rSeu f efaom tvkyf jzpfw,fv@kd cH,x l m;vd@k y-J -jynfoel @J widk ;f jynftay: usrwd@k toufawG/ cE<mawG vSL'ge;f xm;w,f?'ga=umifh jynfoal wGtwGuf tppt&m&m ay;qyf&yJ gw,f&iS -hf ---'ga=umifrh @dk v@kd usrwd@k ra=umufb;l ---usrwd@k tvky[ f m rSeu f efaom tvkyf jzpfygw,f? ” vrf;av#mufcsDwufyGJrS trsKd;orD;wOD;&J@ajym=um;csuf RFA Ed0k ifbm/25
av;pm;&aom awmf f v S e f a &;wyf O D ; rS &J a bmf w k d @ -&Jabmfw@kd xaH &;wJh 'DpmxJrmS usaemfw@kd &Jabmfw@kd tm;vH;k tzdEydS cf v H rl sKd ; pHk trsKd ;om;jynfov l x l k w&yfv;kH ppftm%m&Sipf epfe@J &efopl pftyk pf u k q kd ufvuf wGe;f vSef awmfveS zf @kd ckcaH &;pdw"f mwfe@J awmfveS af &;tawG;tac:/ ZGo J wWw d @kd ukd b,fvt dk xyf xyf arG;jrL=urvJqw dk mudk aqG;aEG;csiw f ,f? pdw"f mwf/ tawG; tac:/ ZGo J wW/d ,H=k unfcsuaf wGe@J om a&&Snpf pfudk qifEEJG idk rf mS jzpfw,f? 'ga=umifh 'DatmifyJG pdw"f mwfukd b,fvakd rG;jrLrvJ/ aemufwcku rsKd ;qufopfawGukd b,f enf;b,fykH vufq f ifu h rf;=urvJ/ 'Dtcsuaf wGukd aqG;aEG;=u&atmifvm;? rs;kd qufopfawGukd tpysKd ; ajymvku d w f t hJ wGuf rsKd ;qufopfawGe@J ywf oufv@kd eJeaJ jymcsiw f ,f? rsKd ;qufopfvil ,fawGxrJ mS ESprf sKd ; awG@&&dS w,f? acwf wdik ;f rSm&Syd gw,f? ,ae@acwf 14-15-16 vli,frsKd ;qufawGxrJ mS xHx k idk ;f tdyaf rG@ cscx H m;&wJh tdyaf rmusqv J il ,fe@J wk;d wufopfviG /f wufºuwJh awmfveS w f v hJ l i,fq+kd y;D ESpyf ikd ;f awG@&w,f? wd;k wufawmfveS af e=uwJh vli,fawG&@J pdw"f mwft awG;tac:eJ@ v_y&f mS ;&ke;f uefru _ kd touf 40-50-60 rsKd ;qufawGawmif vdu k rf rSb D ;l ? q,fbw l mavmuf jywfusecf w hJ ,f? vl}uD;awG t&Su&f avmufatmifukd yJ ,ae@ A-u-otygt0if vli,frsKd ;qufopfawG[m wufºuawmfveS af e=u w,f? 'Day;pm&J@ xdyrf mS OD;pGmaz: jyxm;wJh pum;ajym pmyk'[ f m ,ae@rsKd ;quf opfvil ,fawGxu J trsKd ;orD;i,fwOD;&J@ tmabmfy?J ESv;kH om;xJu xkwjf yef csuyf ?J b0xJu a=ujimcsuyf ?J 'Dae@ Ed0k ifbmv (25) ae@[m “Ekid if w H um trsKkd ; orD;rsm; t=urf;zufry_ aysmufa&;ae@ ”jzpfv@dk trsKd ;orD; (27)OD;u OD;aqmif+yD;/
“igwdk@ b0 a[mif;awGukd ajymif;vJ ypf&r,f/ igwdk@ b0awG rSm wif;aESmifwkwfcsnf xm;wJh zdESdyfr_aESmif}udK; awGukd&kef;jzwfypf&r,f”
&efukef+rdK@xJrSm ql;avbk&m;uae Adv k w f axmifb&k m;txd csw D ufvrf; av#muf=uowJ?h &Jabmfw@kd xH 'Day;pm ukd a&;aeqJrmS yJRFA udk zGiehf m;axmif &mu =um;vdu k &f wJh owif;? 2007 ck ESpf pufwifbmv tHºk uawmfveS rf r_ mS usq;kH cJ=h uwJh &[ef;/ oHCm/ ausmif; om;vlxak wGudk tr#a0qkawmif;zd@k t wGuf tusO;f axmifawGxrJ mS a&muf aewJh trsKd ;orD;/ Ekid if aH &;tusO;f om; awG nSi;f yrf; cHae&wmudk tjrefvw $ f ay;zd k @ twG u f &nf & G , f c J h = uowJ h ? &Jabmfw@kd RFA owif;udk em;axmif +yD; jzpfa&mayg?h tvSr;f a0;vd@k a&'D,kd em; raxmifEikd o f al wGvJ &Srd mS yg? xm; awmh? RFA OD;wifatmifcikd u f “tck vdck sw D ufvrf;av#mufwmudrk a=umuf zl;vm;” vd@k ar;awmh tJ'v D kd jyefajymcJh wmjzpfw,f? csw D ufyx JG rJ mS yg0ifwuf ºu v_y&f mS ;cJw h hJ trsKd ;orD;i,fwOD;u ajymvku d w f t hJ ajzyg? ol@&@J ra=umuf w&m;udk =um;od vdkufawmh usaemf =uufo;D ar$;nSi;f xrdw,f? csucf si;f yJ ol@ pdw"f mwf tawG;tac:udk usaemf 21
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
OD;nGwf tav;jyKvku d w f ,f? &Jabmfw@kd xH a&;aewJh 'Day;pmukd csw D ufyeJG @J trsKd ;orD; (27) OD;&J@ owWpd w d "f gwu f dk x!fo h iG ;f az: jyEdik zf @kd topfjyef a&;vdu k yf gw,f? usaemf a&;aewJh ta=umif;t&mu a&&Snpf pf ckcaH wmfveS af &;ppfrmS tawG;tac: pdw"f mwf/,H=k unf csu/f ZGo J wWd awGukd b,fvkd txyfxyfarG;jrL =u&rvJ? qdw k hJ ta=umif;t&meJ@ wJw h w hJ ;dk aewJt h wGuf tH0if*iG u f s jzpfomG ;w,f? +yD;cJw h hJ 2007 =o*kw-f pufwifbm vlxw k u dk yf [ JG m t+yD;owf aemufq;kH wdu k yf JG jzpf&r,fv@kd tcsKd @ar#mv f ifx h m; cJ=h uw,f? rjzpfwt hJ cg pdwyf suo f mG ;=uw,f? pdwyf suaf evd@k awmfveS af &;[m qH;k crf;wdik o f mG ;rSmr[kwb f ;l ppftm%m±Sipf epf zsuo f rd ;f a&;/vlxt k pd;k &ay:xGuaf &;// 'Dru kd a&pDa&;twGuf us aemfw@kd a&S@rmS &Sad ewJ/h usaemfw@kd vufxrJ mS usa&mufae wJh awmfveS af &;[m a&wkrd [kwb f ;l / a&&Snf ppfjzpfw,f? a&&Snpf pfukd qifEb JG @dk twGuf usaemfw@kd tm;vH;k tzdEydS cf jH ynfol awGtm;vH;k trdt& odr;f ydu k x f m;&rJh t&mawGuawmh ZGo J wW/d pdw"f mwfceG t f m;udk xm0&oGe;f avmif;ay;aewJh t&mu awmh awmfveS af &; tawG;tac:ygy?J awmfveS af &; tawG;tac: r&S&d if pdw"f mwf/ ZGo J wWad wG[m aumuf&;kd rD;vdk wc%eJ@ +ird ;f oGm;wwfw,f r[kwv f m;? apmapmuajymcJw h hJ 'Dae@E0kd ifbmv (25) &uf csw D ufyrJG mS yg0ifcw hJ hJ trsKd ;orD;i,fwOD;&J@xw k f az:csuf wcsuu f kd jyef=unf?h jynfov l x l ek @J wikd ;f jynftay: toufawG/ cE<mawGvLS 'ge+f y;D v_y&f mS ;awmfveS rf t _ wGuf armif; ESit f m;[m olr&J@tawG;tac:yJ? wcsux f eJ @J ,wdjywf ajym&&ifawmh a&&Snpf pftwGuf pdw"f mwfr;D v#u H kd wnfaqmuf zd@k twGuf awmfveS af &; tawG;tac:udk qkwu f ikd f xm;=uzk@d jzpfw,f? awmfveS af &; tawG;tac:qdw k mudk &Jabmfw@kd xH a&S@yikd ;f rSm wpGe;f wp a&;cJb h ;l ygw,f? a,bl,s tus qH;k ajym& &ifawmh awmfveS af &;qdw k m pepfa[mif;udk zsuo f rd ;f jcif;eJ@ pepfopf wnfaqmufjcif;yJ? 'guawmh tESpcf sKyfy?J bma=umifh pepfa[mif;vJ?trsKd ;om;vlxk w&yfv;kH u awmif;qkrd u _ kd zDvmqef@usiaf e+yD/ vlrt _ zG@J tpnf;udk tusKd ;rjyKawmhb;l / vlxk toD;oD;udk csKk ycf s,f zdEydS af e+y/D jyif;xefwhJ zdEySd af csre_ ;f r_awGukd vkyaf qmifae+y;D tvGet f rif; aoG;pkwjf c,fv, S af e+y/D vlxb k 0 tarSmifusomG ;+yq D &kd if 'g[m pepfa[mif;yJ/ pepfa[mif;qd&k if zsuo f rd ;f ypfr&S w,f? rzsuo f rd ;f v#if vlrp_ epfopf udk tpm;xd;k rwnfaqmufEikd ?f pepfa[mif;udk zsuo f rd ;f &mrSm pepfa[mif;twGi;f vnfpif;cHae&wJh tzdEydS cf H jynfov l x l rk sm;uom zsuf odr;f ypfEikd w f ,f? vlx[ k m tajccH tusq;kH jzpfw,f? vlxt k oD;oD;[m “igw@kd b0a[mif;awGudk ajymif;vJypf&r,f/ igw@kd b0awGrmS wif;aESmifww k cf snx f m;wJh zdEydS rf a_ ESmif}udK;awGudk &ke;f jzwfypf&r,f”qd+k yD; ud, k w f idk u f , kd u f s wku d zf su&f rSm jzpf w,f?aemufwcku zdEydS Af v kd u f saewJh &efou l kd awmfveS &f mrSm &efou l o kd mru &efot l usKd ;pD;yGm;ukd umuG,x f m;ol/pepf a[mif;udk zufw, G x f m;olawGuykd g &efoel @J wwef;xJxm;+yD; wdu k &f rSmjzpfw,f? acsre_ ;f &rSmjzpfw,f? awmfveS af &;rSm &ef ol@tay:rSm rjywfom;wJh (rjywfom;wJ)h [dv k v dk /kd 'Dvv kd v kd yk af ewJh tacsmiform;eJ@tacsmiform; tawG;tac:ukyd g wdu k &f rSmjzpfw,f? acsre_ ;f &rSm jzpfw,f? tacsmiform;u awmfveS af &;udk qufvuf wke@f qikd ;f av;vHatmif vkyaf erSmjzpfw,f? wku d yf eJG @J om vlxt k m%mudk atmifEikd rf mS jzpfw,f? wdu k yf [ JG m ESprf sKd ;yJ &Sw d ,f? t"du ESprf sKd ;/ vlxw k u dk yf eJG @J vufeufwu dk yf ?JG 'D wku d yf GJ ESp&f yfpvH;k rSm enf;y&d,m,fawG/ enfvrf;awG &S+d y;D jzpfw,f? vlxt k m%mjzifo h m vGwv f yfr/_ +ird ;f csr;f r_/ w&m;r#wr_/ zG@H +zdK;wd;k wufrw _ @kd ukd wnfaqmufEikd rf mS jzpfw,f? ---pwJh pwJh 'Dtcsuaf wG[m tajccH tawG;tac:awGy?J awmfveS af &; twGuf awmfveS af &;tawG;tac:---? awmfveS w f hJ tawG;tac:ukd qkwu f ikd x f m;onfEiS t hf r# armifEiS t f m; jzpfvmrSmjzpfw,f? ,H=k unfcsuaf wG &&Sd vmrSmjzpfw,f? 'D,=kH unfcsu[ f m aumuf&;kd rD; r[kww f hJ xm0& pdw"f mwfr;D v#u H kd wnfaqmufaprSmjzpfw,f? jzpfxeG ;f ap rSm jzpfw,f? 'Dae&mrSm &JprG ;f owW/d pdw"f mwfukd b,fvkd &&Scd =hJ uovJqw kd mukd enf;enf; ajymcsiw f ,f? ,ckyJ ajymcJw h hJ tawG; tac:eJ@twl ,H=k unfcsuEf iS t hf wl pdw"f mwfr;D v#u H kd wnfaqmufEikd w f t hJ jyif tjcm;enfvrf;awGe@J vJ wnfaqmuf=uzd@k ukd ajymcsiyf gw,f?wcsKd @u trSew f &m;udk cspjf rwfE;kd &mu/ trSew f &m;&J@ }uD;jrwfwhJ *k%o f u d mQ ukd xde;f odr;f umuG,&f if; t rSew f &m;&J@ bufawmfom;tjzpf owW/d pdw"f mwfceG t f m;awG &Sv d mcJ=h ujcif; jzpfw,f? wcsKd @u b0rSm tapmfum;cH&/ odumQ tcsc&H vGe;f vd@k / zdEydS t f Edik u f sichf &H r_awGu &JprG ;f owWad wGudk wku d &f u kd af rG;zGm; ay;jcif; cHvu kd &f olawGjzpfw,f? aorxl;/ aerxl;b0u wGe;f yd@k vu kd w f hJ pdw"f mwfjzpfygw,f? t&H;_ cHrvm;/ &ke;f uefrvm;qkw d hJ b0tajctaeu arG;pm;ay;jcif;jzpfw,f? aemufwrsKd ;uawmh pmayawG/ &ky&f iS t f EkynmawGu &vdu k w f hJ qifyh mG ;owWcd eG f pmrsufESm-35 odk@ 22
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
23
trSwfpOf- 82
twkudk tppf _]zpfatmif a]ymif:ypfedKifol[m vlxk]zpfw
(ZGefrdSk_if:)
'DZifbm-9-2007 (1) rae@nu ud&k ;D ,m;u rdwad qGwa,ufqu D zke;f qufvmw,f? “'D&ufyikd ;f ‘awG@qakH qG;aEG;a&;’qdw k hJ toHawG yd=k um;vm&w,f? wurBmvH;k rSmvnf; tJ'u D pd P tay: zdtm;ay;r_awG yd}k u;D vmaew,f? ppftpd;k &bufu b,fvdk pOf;pm;r,fxifv?J Ekid I f iHwum&J@ tckvakd qmif &Guaf e=uwJ/h zdtm;ay;ae=uwJh v_y&f mS ;r_awG[m oJxaJ & oGejf zpfomG ;Edik o f vm;/tcsn;f tES;D jzpfomG ;Edik o f vm;?”wJh (2) ppftkyfpk[mawG@qHkaqG;aEG;a&;udkaoravmuf a=umufw,f/ atmf*vD qefavmufatmif rke;f w,f?ol tbd"rRmxJu tJ'D a0g[m&udk zsux f w k yf pfcsif avmuf atmif &G&H mS w,f? NLD udjk zpfjzpf/ tEdik &f wkid ;f &if;om; ygwDawG pkpnf;xm;wJh UNA ESihf ? UNLD udkjzpfjzpf? CRPP udyk jJ zpfjzpf ppftyk pf [ k m tzufvyk f +y;D pum;ajym &r,fh pum; ajymzufrsm;tjzpf xnfh rpOf;pm;bl;qdw k hJ tcsKd ;csKd ;vmcJw h m =um+yD? vlxak cgi;f aqmif a':atmifqef;pk=unfu‘kd a': atmifq f ef;pk=unf’vk@d emrnf tjynht f pHk ac:a0:oH;k pGzJ @kd wGe@f qw k cf w hJ m =um+yD? ppftyk pf &k @J pdw&f if; tvkt d wdik ;f qdk&if --- a':atmifqef;pk=unf/ NLD,UNA,UN LD, CRPP ESihf awG@qakH qG;aEG;a&; qkw d mawG tm;vH;k udk twdwaf rhovkd arhypfcsiaf ewmyg? (3) “rpPwmtDb&m[rf at*rfbm&D. tqdkyg t}uHjyKcsuu f kd av;pm;aomtm;jzifh vnf;aumif;/ a': atmifqef;pk=unfEiS hf aemifwiG f vkyif ef;rsm; qufo, G f aqmif&Guf&eftwGuf vnf;aumif;/ qufqHa&;0ef}uD; tjzpf tvkyo f rm;0ef}uD;XmerS 'kw, d 0ef}uD; OD;atmif =unftm; wm0efay;tyfvu dk o f nf? yHk oef@&Sif; (Adv k rf LS ;}u;D ) twGi;f a&;rSL; jynfaxmifpk jrefrmEkid if aH wmf tpd;k &tzG@J ” 2007 ckESpf atmufwkdbm 8 &ufae@ ae@pGjJ zifh xkwjf yefwhJ ppftyk pf &k @J a=unmcsuf trSwf 1§2007 jzpf ygw,f? 'D xkwjf yefcsurf sKd ; ol bma=umifh xkwjf yef&wm vJ? “qufqHa&;0ef}uD; OD;atmif=unfESifha':atmif 24
trSwfpOf- 82 qef;pk=unfw@dk &efuek +f rKd @ pdr;f vJu h efom {nh&f yd o f mY awG@ qHk=upOf”qdkwhJ owif;udk ppftpdk;&&J@ tmabmfjrefrmh tvif;ESihf a=u;rHk owif;pmawG&@J yxrqH;k pmrsuEf mS awG rSm "gwyf EkH iS w hf uG bma=umifh tom;ay; az: jyvm&wm vJ? 'Dupd aP wG[m tvum; jzpfay;vmwmawmh r[kwf ygb;l ? 'gawG[m vufawG@rmS b,fvmuf c&D; a&mufr vJ/ b,favmuf tusKd ;jzpfxeG ;f vmrvJqw kd m raocsm r&&m jzpfaeao;ayr,fh 'DtqifhrsdK;udk etz rvkyfbJ rae&Javmufatmif usaemfw@dk jynfoal wG &[ef;oHCm awmfawG trsm;}uD; &if;ES;D ay;qyf cJ=h u&wmyg? (4) ukvor*~ vH+k cHKa&;aumifprD mS ta&;ay: t pnf;ta0; xkid jf zpfomG ;wm/ vH+k cKH a&;aumifpt D zG@J 0if (15) Edik if v H ;kH u wnDwnGww f nf; oabmwlnrD j_ zifh rpPwm *rfbm&Dukd jrefrmEkid if u H kd v$wv f u dk w f m/ a':atmifqef; pk=unfukd Adv k o f ef;a&$EiS hf rawG@cifw}udr/f awG@+yD;w}udrf vGe;f jyefomG ;a&muf awG@qckH iG hf rpPwm*rf bm&Dudk ay;vm wm/ tcktm&S(6) Edik if H c&D;pOft+yD; Ek0d ifbmvqef;rSm rpPwm *rfbm&Dukd 'kw, d t}urd jf yef vmEdik zf @kd xyf+y;D pDpOf ay;vku d &f wm/ 2003 ckEpS f Ed0k ifbmvuwnf;u vH;k 0jyef 0ifvmcGihf r&awmhwv hJ @l tcGit hf a&;qkid &f mtxl;ud, k pf m; vS,f rpPwm ay:vdq k m*sD yDn&J ;kd udk Ed0k ifbm (17) &uf ae@ rwdik cf ifrmS jrefrmEkid if w H iG ;f vma&muf=unh&f a_ vhvm zd@k etz Ekid if jH cm;a&;0ef}u;D OD;Om%f0if;ud, k w f idk f oabm wla=umif; pmudk ukvor*~ twGi;f a&;rSL; rpPwmbefuD rGe;f xH wku d &f u kd f ay;yd@k c&hJ wm/ pwJjh zpfxeG ;f ay:aygurf t _ opfawG[m tvum;&cJw h mawmh vH;k 0 r[kwyf gb;l / us aemfw@kd jynfoal wG OpPm&ifvdk OpP&ifcJ pdw"f gwEf iS hf tjyif; txef wku d yf 0JG ifc=hJ uwJh =o*kwEf iS f pufwifbmwku d yf aJG wG &J@ &v'ftjzpf &cJ=h uwmyg? 'Dae@txd etz ppftyk pf &k @J &uf&ufpufpuf oJ}uD; rJ}uD; vku d v f &H mS azG zrf;qD;&du k f ESuaf ewJ=h um;xJu wdu k yf JG tvH qufvufvi$ x hf al e=u wJh jrefrmjynfoal wG&@J &v'ftjzpf &aewmyg? Ekid if w H uma&muf jrefrmjynfoal wGEiS hf Edik if w H um jynfoal wG&@J pmemaxmufcH 0ef;&Hvy_ &f mS ;r_ tvDvD &J@ &v'frsm;tjzpf &&Scd =hJ uwmyg? (5) jynfwiG ;f ESihf Edik if w H um&J@ zdtm;awG&@J atmuf rSm---- rvGeq f efEikd af wmhwt hJ qH;k Adv k o f ef;a&$u, kd w f idk f rpPwm *rfbm&dEiS f awG@qckH u dk rf mS ---
'DZifbm-9-2007
usaemf w d k @ ,H k = unf c suf a wG u d k av#mh a ps;eJ @ csa&mif ; zd k @ aps;abmifusdK;ESifh vufodyfxdk; xdk;tyfzdk@ usaemfwdk@ jynfolawG[m b,fwkef;urS pOf;pm; r=unhfcJhzl;bll;?
“rdrdudk,fwkdif olrESihf wkduf&dkufawG@qHkpum; ajymrnfjzpfa=umif;”xkwaf z: ajym=um;vku d &f wJh tae txm;txd a&mufc&hJ ygw,f? 'gayr,fh Adv k o f ef;a&$[m Adv k o f ef;a&$jzpfw,f? ppftyk pf u k awmh “pdwv f nfvm+yD/ oabmaygufvm+yD/tcsdK;ajymif;vm+yD”qdkwmrsdK;t aumuft,l vGo J mG ;vk@d uawmh oHCmpifyg arSmufomG ; rSm jzpfygw,f? bma=umifv h q J &kd if ppftyk pf [ k m ppftyk pf k tvGeu f kd aocsmaevd@k ygy?J ppftyk pf x k yd o f ;D wpk&@J tusKkd ;pD;yGm;twGuq f kd &if b,fvdk pum;rs;kd udrk qkd ajymxGu+f yD; b,fvt kd vkyf rsKkd ;udrk qdk vky&f w J /hJ urf;ukeaf tmif&;l oGyw f hJ owWx d ;l awG ppftyk pf rk mS tjynf&h w dS t hJ wGuaf =umihjf zpfygw,f?'ga=umifh Adv k o f ef;&$[m rpPwm*rfbm&DEiS hf qHpk OfrmS “us aemfw@kd t ay: a':atmifqef;pk=unf taejzifh vkyaf qmifaeonhf csuf (4)csuf&Sda=umif;/ 4if;wdk@rSm xdyfwkduf&ifqdkifa&;/ Confrontation/ tvH;k pHyk suo f Ok ;f a&; / Ultre devaststi -on/ jrefrmEkid if t H m;pD;yGm;a&;tquftoG,jf zwfawmuf a&;tygt0if tvH;k pHyk w d q f @kd a&;wd@k yifjzpfa=umif;/ tqkd ygaqmuf&u G yf w d q f @kd r_ (4)csuu f kd olrtae eJ@ pGe@f vw $ f a=umif;a=unm&efESifh xkdodk@a=unmygu rdrd ukd,fwkdif olr ESihf wku d &f u kd f awG@qkH pum;ajymrnfjzpfa=umif;”t ydwt f qd@k awGEiS hf etz&J@ a=unmcsuf trSwf 1§2007 rSm &l;oGypf mG ajymqdk vdu k w f mjzpfygw,f? “awG@qakH qG;aEG;a&;”udk ajAmifrjiif;bl;? 'gay r,fh b,fvkdrS tvkyf rjzpfwhJ aps;udk p ay;vdkufwm eJ@ jiif;w,f? awG@qHkaqG;aEG;a&; roGufrvufjzpfaewm/ aESmifah ES; wke@f qikd ;f aewmawG[m a':atmifqef;pk=unf &J@ tJ'D jypfcsufawGa=umifhqdkwmrsdK; xkd;csaewJhenf;ESifh auG@a&Smifvu dk w f m jzpfygw,f? ‘auG@a&Smifvu kd w f mj zpf w,f? ‘qufqaH &;0ef}u;D ’qdw k mrsKd ; cef@tyfvu kd w f m/pdr;f vJu h efomrSm ac:+yD; axG&mav;yg; pum;wcGe;f /ESpcf eG ;f 25
trSwfpOf- 82 ajym+yD; "gwfykH&dkuf/ owif;pmrSm rsufESmzHk;owif;tjzpf az: jyvku d w f m pwmawGuawmh/ ausmufprd ;f pum;ESihf ajym&&if Akv f o f ef;a&$&@J ‘uGrcf su’f awGjzpfygw,f? “'DurG f csufrSm 'D t&nfavmufqdk&if txJrSm b,fvdkaervJ pOf;pm;=unhfawmhayghAsm” qdkwhJ xmyGu J ausmufypGJ m;&J@ tcsKd ;rsKkd ;/ avrsKd ;awGyJ jzpfygw,f? (6) uJ--aumif;+yD/ tJ'D uGrfcsufuav; wckvkdjy vmzdk@awmif usaemfwdk@trsm;}uD; &if;cJh=u&+yD/ wwHk;vHk; pdr;f oGm;zk@d q&kd if---/ usaemfw@kd trsm;}uD; quf+yD;tm;pku d f &vdrfhr,f? NLD [m tckvkd wku d yf rJG ay:cif 2006 ckESpf azaz:0g&D (12) &ufae@rSm uwnf;u vGwfvyfwef;wlwhJ awG@qkH aqG;aEG;a&;jzpfz@kd q&kd if 'Dtcsu(f 6)csuu f kd etztjref qH;k taumiftxnfaz:aqmif&u G af y;&r,fqv dk @kd a=unm csut f rSwf 2§02§06 rSm twdtvif; xnfo h iG ;f awmif;qkd cJw h myg? (1) aetdrfrsm;wGif tus,fcsKyfcHae=u&aom trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzG@J csKk yf 'k-OuUX OD;wifO;D ESihf taxGaxG twGif;a&;rSL; a':atmifqef;pk=unfwdk@tm; ¹cif;csuf r&Sd tjrefq;kH jyefvnf v$waf y;&ef? (2) &Srf;wkdif;&if;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf OuUX cGefxGef;OD;/ twGif;a&;rSL; pdkif;nGef@vGifESifh tjcm;wkdif;&if; om;acgi;f aqmifrsm;udk tusO;f csxm;jcif;rS ¹cif;csurf &Sd t jrefq;kH jyefvw G af y;&ef? (3) Edik if aH &;,H=k unfcsuaf =umifh tusO;f uscH ae=u &aom Ekid if aH &;orm;rsm;tm;vH;k udk uef@owfcsurf sm;rxm; bJ tjrefq;kH jyefvnfvw $ af y;&ef? (4) csdwfydwfjcif;cHxm;&aom trsdK;om;'Drdku a&pDtzG@J csKyf. jynfe,f§wkid ;f ESihf +rdK@e,f pnf;&H;k a&;tzG@J &;kH rsm;tm; tjrefq;kH jyefvnf zGiv hf pS af y;&ef? (5) 1990jynfEh pS f ygwpD 'kH rD u kd a&pD taxGaxGa&G; aumufyw JG iG f 0ifa&muf,OS +f yKd if tEdik &f &Scd jhJ cif;/ zsuo f rd ;f jcif; cHxm;&aom wdik ;f &if;om;ygwrD sm;udk jyefvnfrw S yf w kH ifciG hf ay;I vGwv f yfpmG pnf;&H;k v_y&f mS ;cGihf ay;&ef? (6) jynforl sm;. arG;&mygtcGit hf a&;rsm;ESihf 'Dru dk a&pDtcGit hf a&;rsm; az:xkwaf y;&ef?”wd@k jzpfonf? vGwfvyfwh/J wef;wlwhJ awG@qHkaqG;aEG;a&; jzpfzdk@ qd&k if vGwv f yfwhJ wef;wlwhJ Edik if aH &; tcif;tusi;f &Szd @kd trSef wu,fvt kd yfygw,f? tajzudk vdck si&f if tajz& Edik af vmuf wJh tcif;tusi;f jynhpf &kH ygvrd rhf ,f? tajzudk vdck siw f mr[kwf bJ tajz&Smcsio f a,mifaqmif&akH vmufEiS ahf wmh bmrSjzpf
'DZifbm-9-2007 vmEdik rf ,f r[kwyf gb;l ?'D awmif;qdrk a_ wG[m tckvkd wdu k f yGrJ sKd ;awG ray:ao;cifuwnf;u awmif;qkcd w hJ hJ awG@qakH qG; aEG;a&;jzpfay;Ekid t f wGuf ueOD; }udKwifjyifqifay;&r,hf 'Drdk ua&pD 0ef;usif jzpfygw,f? vHak vmufwhJ 'Dru kd a&pDtcif;tusi;f r&S&d if wef; wlwhJ awG@qHkaqG;aEG;a&;qdkwm vHk;0 r&SdEdkifbl;? (1) r&Sd&if (2)udyk jD yifatmif b,fvrdk S vkyv f @dk r&Ekid b f ;l qdw k hJ ta=umif; &dk;&dk;om;om; wifjy awmif;qdkxm;wmjzpfygw,f? 2007 ckEpS f atmufwb dk m[m 2006 ckEpS f azaz:0g &DEiS hf Edik if aH &;&m oDOwkcsi;f vH;k 0 jcm;em;cJyh g+y?D oHCmawmfawG/ ausmif;om; awG/ tv$mpHk/ twef;pm;pHk vlxkawG toufay;cJh=u+yD/ b0awG ay;cJ=h u+yD? tckxd vlxkawG&@J =um;rSm a&Smifwdrf; tumt uG,f,l&if; vlxkESifhtwl a&$0ga&mif 'Dvd_if;xuf}uD;wJh 'Dvi_d ;f awG wvdi_ ;f +yD; wvdi_ ;f +yD; quf+yD; wku d cf wfz@kd jyifqif }udK;wkyaf e=u+yD? “'Dy[ JG m &yfypfv@kd rjzpfb;l / qufwu dk rf &S r,f qufwdkuf=u&r,f”qdkwhJ oH"dXmef[m jynfolawG&@J &ifxrJ mS yd+k yD;av;euf cdik u f sncf +hJ yD? tJ'v D kd tajctaersKd ;rSm----- yGrJ pcifuwnf; u }udKwif tnhcHh cH ikd ;f aewJh Adv k o f ef;a&$ &J@ urf;vSr;f csuu f kd usaemfw@kd bma=umifh vufc&H rSmvJ? bmta=umif;eJ@ru S kd vufcaH y;p&m ta=umif; r&Sb d ;l ? Adv k o f ef;a&$[m Akv d o f ef; a&$ jzpfovd-k --- a':atmifqef;pk =unfuvnf; a':atmif qef;pk=unf ppfppf jzpfygw,f? 'Dvykd J jrefrmjynfoal wGu vnf; jrefrmjynfoal wG ppfppfjzpfygw,f? usaemfw@kd ,H=k unf csuaf wGukd av#mah ps;eJ@ csa&mif;zd@k / aps;abmifusKd ;ESihf vuf odyx f ;kd xd;k tyfz@kd usaemfw@kd jynfoal wG[m b,fwek ;f urS pOf;pm; r=unhcf zhJ ;l bl;l ? vlx&k @J 'Dcikd +f rJwhJ oH"Xd mefqw kd m b,fwefc;kd &Sif rS zefqif;ay;vd@k r&ovkd b,f tm%m&Siu f rS +zdKzsuyf pfv@kd r&Edik b f ;l qdw k m Adv k o f ef;a&$ ud, k w f ikd v f nf; &dyrf w d efoa&G@ &dyrf ad eyg+yD? usaemfw@kd jynfoal wG jynfwiG ;f rSma&m Edik if w H umrSmyg raygah omowd/ rav#mah om vH@k vawGEiS hf quf+y;D &ke;f vdu k =f ur,fq&kd if --etzppftyk pf &k @J awG@qakH qG;aEG;a&;twkukd tppf jzpfatmif vkyyf pfv@dk &ygw,f? ud;k &D;,m;u usaemfh rdwaf qG pd;k &draf eovkd Edik if w H um&J@ 0ef;&Hra_ wG oJxaJ &oGejf zpfroGm; &atmif/ tcsn;f tES;D jzpfroGm;&atmif/ tzd;k wefonfxuf wefomG ;atmif pGr;f aqmifEidk o f [ l m----oHCmawmft&Sif oljrwfrsm;ESiv hf rl sKd ;pHjk refrmjynfoal wG ud, k w f ikd yf jJ zpfygw,f? ? / / / / / / 26
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
27
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
*l\rdiI ;f ysystwGi;f ydik ;f xJü arSmq f &mcd;k oGm;aom usaemf\t&dyo f nfom Nidro f ufpmG vJavsmif;aeavNyD/ opfyif&yd rf sm;? Mu,fajymifuav;rsm;? pGwpf x kd ikd ;f rdiI ;f a'orsm;?arSmif&o D rf;aewJh v[mjyif?c&rf;a&mifEw I cf rf;qd;k aq; &JU&eHY? vSywJh iSuaf ysmoD;qdyu f rf;? arSmifrnf;aEG;axG;wJv h rf;? xde;f csKyfqifjcifjcif; uif;cJw h hJ vGwv f yfaysmf½iT rf ?I cE¨m udk,feHYrsm;eJYavroefY½Sif;wJh NrdKUuav;? 'gawGtm;vHk;eJYtwl tjyifu navat;udk wrf;waerdw,f/ *ltwGif;ürl at;pdrfhvGef;vSayonf/ rEÅav;aqmif;ESifhyif wlao;awmh/ aMomf... aemufqHk;awmh vlom;[m aojcif;w&m;qdkwJh t&omudkyJ oHrIefYuoHvkduf&JUqGJiiftm; pufuGif; xJrSm acsmifydwfrdovdk xm0&wG,fuyf ae&awmhonf/ a&mufczhJ ;l aom rGwpf vifocsØKif; wckrS rkcOf ;D ezl;pnf; pmwef;onf ½kyjf rifoMH um; zefom;jyifwiG f ay:ovdk ay:vmjyef\/(ouf½Sdowå0gwdkif;onf aojcif;\ t&omudk jrnf;Mu&rnfomwnf;/) neufjymxJrSm xm0pOf 0if;vufawmufyaewJh a&TqHawmfapwDawmfjrwfBuD;bk&m;? wynfhawmf pdwfeJYyJ zl;ajrmfrmefavsmh uefawmh vdkufyg\/ avmufvef;ozG,f? 0dÓOfwG,f&aom 'ku©rS uif;y&ygvdk\ bk&m;/ 'DZifbmwGif jrnfaomacgif;avmif;oHrsm;? odyfonf;qenf;aom a&aEG;aiGYrsm;? aEG;aom awmifukef;rsm;? aumif;uifwHwm;rsm;? yifv,fjrLcdk;rsm;udkvnf; pdwfrSef;jzifhom cHpm;&awmhonf/ q&mjroef;wifh&JU pmtkyfwtkyfxJu pum;vHk;rsm;udkvnf; trSwfxif owd&aerdjyef\/ ]urÇmay:rSm t½G,favmuf b,f[mrS tzdk;rwefbl;? t½G,f[m &wemwyg;yJ? t&G,f½Sdwkef;rSm bmrqdk jzpfEdkifw,f/ 'grSBuD;wJhtcg i,fi,fwkef;u aysmfcJhwmawGudk jyefawG;NyD; MunfEl;wJh t&omrsdK;udk &EdkifrSmaygh}/ *ltwGif;ü rIef&Dat;jrae\/ bk&m;½Sdcdk;ausmif;uav;xJrSm at;pdrfhaeovdkrsdK;?'D*lav;a&m?arSmif&dyforf;&m t&yfrsm;xJrSm wcktygt 0ifyJvm;/azsmhawmhtm;enf;wJh tvif;a&mifatmufrSmvm;? odyfonf;rnf;arSmifapwwfwJh naecif; tvif;a&mif atmufrSmvm;? narSmif&DatmufrSmvm;/ tck aqmif;&moDvm;/ aqmif;&moDqdk&ifawmh jyifopfEdkifiHrSm 0w¬Kpmtkyf tNydKiftqdkifxkwfcsdef? t0wftqifqef;jyyGJ usif;ycsdef? 0dkifcsufzdkY opfoD;vdIifvdIifcl;csdefvdkY pmtkyfxJrSm zwfzl;onf/
vdyfjym vdyjf ym uda k qG 28
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
&J&ifhwJh aumifrav;eJY vli,fwdkYbm0 taESmiftzGJU jzpfcJh&wJh twdwfZmwfvrf;rsm;? 'Pf&ma[mif;rsm; tarSmifxrJ mS jyefay:vm\/ vif;vufqJ vQyfyef;vQyfE, G rf sm;vdk b,forl S rwkyEdik w f hJ tNyHK;eJY? qHyifu r[l&mnvdk eufarSmif?tom;ta& pdrf;zefY0if;rGwf?rsufvHk;rsm;u Munfvifat;jr?'gawG[m ½kyf½SifxJrSmvIyf½Sm;rIudk taES;½dkuf jyovdk ay:xGef;vm\/ rydkifqdkifvdkuf&wJh taMumif;t&mrsm;yif/ ñIdUiif"mwftm; aumif;vGef;wJh vdyfjymawavrav;a&? 'g0ifuawmh a[m'Dvdk ajymcJhwmyJ/ ]ig aemuf wBudrfom vltjzpf touf½Sif&yfwnf&r,fqdk&ifawmh tenf;qHk; wywfudk wBudrfyJjzpfjzpf *Dwudk em;axmifzdkY? &opmayzwfzdkY? igudk,fwdkif Z,m;qGJxm;&r,f? 'Denf;uom ighOD;aESmufu tpdwftydkif;awGudk jyefvnf½Sifoefx ajrmufapvdrfhr,f? tEkynm&ocHpm;rI cef;ajcmufwm[m obm0tay: cHpm;rI tm;enf;aewJh wdkY&JU pdwf"mwfpGrf; tifawGudk ay;pGrf;Edkifr,fh aysmf½Tifjcif;&JUtpdwftydkif;rsm;pGm qHk;½IH;vufvTwfvdkuf&wmyJ} wJh/ b,folursm; rSwfÓPf apmif;BudK;a[mif;awGudk wD;cwf vIyfEdI;vdkufygvdrfh/ vif;ay:p Mu,fuav;awG&,f? oifwdkYudk jrifEdkifcGifhuav;rQyif usaemfhrSm r½Sd/ rSnfhaysmfaewJh opfoD;vdk? aoG;vdkeD&J awmufyaewJh aevHk;[m *l&JUtjyifbufrSm aeYwaeYudk at;csrf;vSypGm urÇmtopfwck arG;zGm;ay;vdkuf ovdk wufcsHKykwfawGuawmh xHk;pHtwdkif; Nidrfouf wdwfqdwfaerSmayghaemf/ jrpfa&pD;oH? tJ'D csdKomat;csrf;wJh aw;oHudkvnf; rMum;&/ ZGwfjzwfNyD; &ifxJrSm jyefvnfodk0Sufvdkuf&wJh tawG;puav;awGeJY rGef;usyfpGmae&wJh umvygyJ/ {&m0wD jrpfurf;ezl;ay:u yef;NcHuav;xJrSm ½SdaeqJ?uAsmrqefwJha&yef;uav;?rSD&yfcJh&zl;wJh vrf;"mwf rD;wdkif? vlay:udk xif[yfvif;vufwJh zefacsmif;ta&mif? arhzdkYaumif;wJh nae/ c&pörwfESif;qD? aumif;uifjymBuD;xJrSm av;wGJUpGm ysH0JaewJh wdrfwdkufjzLljzLawG? ygVdvdk rdwå'krÇd? acwfoHk; jrefrmpum;eJYqdk&ifrdwfaqG jypfrSm;ol vl,kwfrm&JU ñId;ajcmufEGrf;a&mf? pkwfjywfeHapmfaeaom ½kyfyHkvTm? 'gawG[m e*¾wpfzvifaumfjym;xJu t½kyfrsm;vdk rIef0g;&Da0ae\tcsdefrsm;?acwfrsm;udk ausmfjzwfNyD; tedpt ö NrJr½Sdaom t&dyf om ae&mwdkif;ü xifaeawmhonf/toufZD0udkyJ pkyfovdk qGJjr§KyfwJhol?oifhrSm ,m,D tMuifem w&m;awmifrSr½Sd awmhbl;vm;/ ouf½Sdrsm;udk u,fwif&ef owådr½Sdbl; r[kwfvm; aorif;BuD;&,f/ trSeftwdkif; ajym&&if taoG;ta&mifpHkvifwJh urÇmajrBuD;xJu b0&JUpm;usufjrufcif;jyifay:rSm usaemf [m wpf0ufom ½dk;ajzmifhcJhygw,f/ *ltjyifbufrSmawmh avxJ½SdwJh pdwf&JU "mwfvdIif;awG[m tjyma&mif aq;vdyf rD;cdk;rsm;uJhodkY odyfonf;pGm a0hqdkif;aeaya&mhrnf/vGrf;rdyg&JU/ jynfNrdKU rd;k aumif;uifay:u tjyma&mifrsm; qGwyf sHUzG,f ñIUd "mwf½adS om jynfNrdUk nrsm;/ aqmif;tBudK&moD&UJ naecif;awGrSmrS ½SL½SdKufcGifh&wJh avxJuat;jrjr&eHY/a&Tvdkwefzdk;½SdwJh tcGifhta&;awG tm;vHk;udkvGrf;rdyg&JU/*lxJ rSmqdkawmh urÇmBuD;eJYa0;&mrSm wHcg;ydwfxm;ovdkyJ?wrdk;vHk;atmufrSm wa,mufwnf;?bk&m;ausmif;u acgif; avmif;oH rMum;&?toHwdwfaygh?aumif;ygw,f/ a&? ajr? av? rD; "mwfBuD;av;yg;eJYzGJUpnf;xm;wJh avmu"mwf BuD;xJrmS oefYpifwhJ 0dÓOfwck[m em&Drsm;pGm Nidro f ufpmG rvIyrf ,Suf pl;pdu k v f Ykd bm0emyGm;Edik w f mayghav/ jynfNrdKUrSm emusifyifyef;pGm aexdkifcJh&wJh b0a[mif;udk jyefajymif;owd&vdkufprf;/uHraumif; taMumif;rvSrIrsm;rSm av\ t[kefjzifh rm&fewfukd,fwdkif a&mufvmovm;vdkYyif xifrSwf rSm;&awmhonf/ tJ'Dwkef;ursm; b0wavsmufvHk;[m ppfyGJjzpfcJhw,f/ESpfaygif;rsm;pGm Mumaomtcg oli,fcsif;rsm; vrf;cGJoGm;Mu\/ &efolrsm;um; rdwfaqGjzpfvmav onf/&efukefNrdKUrSm avvGifhaecJhwkef;u taemf&xmvrf; vufzuf&nfqdkifwqdkifrSm yef;csDq&mav; w*dk;rsdK;ajym wm jyefNyD; Mum;a,mifrw d ,f/ ]oli,fcsif;qdw k m ar;xl;ac:ajymavmufyJ aumif;w,f? odyef ufeuf½iId ;f ½diI ;f aygif;&if cHpm;oGm;&wmyJ} usaemfhtm; trSefw&m;udkom vdkufemusifhoHk;zdkY b0u oifjycJhavonf/ vufurf;rvdkESifh vufudkumaom oli,fcsif;? igpm;vdkY aumif;aewJhxrif; rif;udk w0ufcGJray;Edkifbl;qdk wJh oli,fcsif;? nwdkif; vufzuf&nfwcGufwdkufNyD; aemufausmudk "m;eJYxdk;wJh ta,mifaqmifoli,fcsif;?'grsdK;awG 29
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
om tawGUrsm;cJh&\/ þodk YBuHKawGUcJh&if; tcsdefu b0udk ukefcef;apcJhav\/ vltjzpfeJY touf½Sif usef&pfcJhMuwJh cspfZeD;eJY om;wdkYorD;wdkYa&? aiGaMu;[m tEkynm½Sif wOD;tzdkY ,kwfnHhwJhypönf;ygqdkwJh *RefvifEGef&JUpum; av;pm;,HkMunf cJhwJh ig[m rif;wdkYtwGuf aiGp'*Fg; rxm;cJhEdkifbl;? cGifhvTwfyguG,f/ topfay:aygufvmwmeJY vdkufavsmnDaxG aewwf&if avmuBuD;rSm touf½SifaeEdkifygw,f? vlvlcsif; ulnDyg? aumif;cGifhBuHKcdkufwJhtcg olwdkYtay:rSm aumif;yg/ tcspfa&? vlUb0rSm aemufqHk; arSmifrdkufcsdefyJ jzpfygap? t"dyÜm,f wckawmh ½Sdw,faemf/ ]usKyfb0[m atmifjrifcJhovm;? ratmifjrifcJhbl;vm;qdkwm usKyfb,fawmhrS pdwfr0ifpm;ygbl;? usKyfem;vnfwmu usKyf[m obm0&JU trIefwrIefrQom jzpfw,fqdkwmygyJ}vdkY tdkif;pwdkif; ajymcJhzl;om;yJuG,f/ *ltwGif; tkwfwpfcsyfESifh wpfcsyftMum; vpf[maeaom usOf;ajrmif;ao;i,faom taygufuav;rS tvGew f ;kd nif;aomtoH pD;arsmí0ifvm \/ oDcsif;oHu a0;vHvSaomfvnf; wdwfqdwfaom nudk pdk;rdk;xm;Edkifayonf/ qifajczHk;vdk vlaexlxyfwJh&yf uGufwck&JUtedrfhqHk;tvTmxJu tESdrfcH vlqif;&Jwa,muf? nydkif; tvnfvGefvdkY okomefab;u jzwfoGm;&wJhtcg aMumufpdwfeJYus,favmifpGm oDcsif;wyk'fudk atmf[pf qdkvdkufwmyJ jzpfr,f/ cdkifxl;&JU oDcsif;wyk'fygvm;/ (tm) 'Dvdk rqdk&bl;av/ (vlrdkuf) 'g taqG;oDcsif;uG? (toHudk cyfedrfhedrfh xm;NyD; wu,f hcHpm;csufeJY qdk&r,f) tm;vHk; aqG;oGm;atmifaygh/ 'D*lav;xJu taygufuav;[m urÇmavm uBuD;udk acsmif;MunfhzdkY taygufuav;wayguf jzpfaeNyD/ *lxJae&wm qdwfNidrf&yfuGufxJrSm vrf;avQmuf&wJh t&omvdkygyJ/ a[m ajym&if;qdk&if; zswfceJ owd&vdkufwm tar&,f/bk&ifrif;jrwfaomfrS tarudk w&w,f r[kwfvm;/ wefzdk;rjzwfEdkifwJh tarhEdkY&nfcsdKcsdKawGtwGuf qmavmifrGwfodyfrIawGrsm;cJhwJh aumifav;wa,mufyg/ om;auR;rI? r,m;auR;rI 0efxkyf0efydk;BuD; zdpD;cJh&wJhtwGuf jyefvnfaus;Zl;qyfcGifh ukodkvfuH enf;yg;cJh&ygw,f/ cGifhvTwfygtar/vlYavmuBuD;&JUxHk;pH vl[mao&w,f? &v'fu 'gyJvm;/t½kPfOD;&JU tvif;udk av;vHwJhrsufvHk; rsm;eJY zGiMhf unfEh ikd cf iG hf r½Sad wmh pdwt f m½Hx k J pGNJ rJatmif cHpm;&wJh avmu&JUtvSvnf; xm0& aysmufu, G yf sufpo D mG ;wJh a&awG&UJ rNrJaom oabmvdak pmapmydik ;f em&Drsm; ukev f eG cf \ hJ / ESi;f yGirhf sm;? rwlawmhwhJ aeYrsm;? tpdr;f a&mift&dyrf sm;? at;pufpuf tdyrf ufrsm;? vif;aewJh naecif;rsm;? tdrjf yefcsderf sufEmS rsm;? rde;f rwa,muf&UJ ajcoHrsm;? omrefvrl sm;? rsuf&nf\tief"mwfrsm;? 'gawGtm;vHk; ed*Hk;csKyf tajctaerSm a&mufcJhygNyD/ urÇmavmuBuD;udk ai;Munfh? wnfNidrfcsrf;ajrhwJh tNyHK;eJY iHkYMunfh? ppfxGufawmhr,fh a,musfm;wa,muf vdk udk,fhenf;udk,fh[efeJYyJayghav/ ol&Jaumif;wa,muf EIwfqufovdk usaemf EIwfqufcJhygw,f/ rmvGefb&ef 'dk[m tckqdk&if w[DwDem;u uRef;uav;udk0,fNyD; jyifyurÇmeJY tquftoG,fjzwf? tJ'D olydkifuRef;uav;rSmyJ udk,fwdkif toHvTifh½Hkav; wckaxmifNyD; Zmwfjr§KyfaeowJh/usaemfvnf; b0oHo&mpuf0ef;&JU axmifhpGef;wckrSmZmwf jr§KyfaexdkifzdkY oGm;ygawmhr,f/ ae&ma[mif;udk tvGefatmufarhwmqdkwJh aw;bkr®moDcsif;xJuvdk ae&ma[mif;udk aemufqHk;tBudrf Munfhvdkufawmh *l&JU rdIif;ysys twGif;ydkif;xJu usaemfht&dyfay:rSm tif;qufydk;awG&JU ajc&m[mpGyf aMumif;rsm;yrm/
udkaqG - vdar®mfoD;wvHk;ESifh acwfay:tm½HkcHpm;rI 0w¬Kwdkrsm;? ,Gef;a&Ttdrf pmtkyfwdkuf? 1995? rwf - &eHYopf? 1990? 'DZbmF/
30
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
tm[m& pmtk y f p if ,ckvtwGuf pifwifpm cspfO;D ndK
arwWmudk cspjf cif;[k teufjyouJo h @kd ayr[laom ygVu f v kd nf; cspjf cif;[kyif teufay;=uonf? az;r--- cspjf cif;udk oH;k rsKd ;ykid ;f jcm;onf? (1) w%Smayr (2) a*rmodZmayr (3) arwWmayr w%mayronf a,musmF ;ESirhf ed ;f r tcsi;f csi;f w%Smavmb. tpGr;f jzifhf cspjf cif;jzpfonf? tvuFm usr;f u 'gukd od*F g& [kac:onf? a*[odw ayronf rdbESio hf m;orD;/ nDEiS t hf udk armifEiS Ehf rS ponfw@dk t=um; tcsi;f csi;f cspcf ifw, G w f mr_jzpfonf? tvuFmusr;f t& *p>varwWmayrum; tjcm;wyg;ol. tusKd ;pD;yGm;jzpfxeG ;f r_ukd vdv k mjcif;/ rcGrJ cGgt+rt J wlaevdk jcif; oabmr&Sb d J a0;uGmIae&apumrl xkad 0;uGmaeolrmS pD;yGm;a&;csr;f om jzpfonf[o k &d v#if auseyfonf/ twlrae&jcif;twGuf cufc0J efav; jcif;r&S/d pif=u,freG jf rwfaom oabmjzpfI jArRm0d[m& trnfudk &onf?
tcspf j zif h avmif u írf ; awmuf y ol r sm; pmtk y f rS pm-(1) q&mcspOf ;D ndKqdv k #if &mZ0iforkid ;f aemufc0H wˆKrsm;ESihf wGI J jrifwwf=uygonf? q&m. vuFm'Dycspo f l pmtkyf udq k v kd #if usaemfw@kd t}urd }f urd f zwfaomfvnf; r&d;k Edik /f &ifcek &f qJ? q&m. ta&;tom; tzG@J tEG@J Zmwfvrf; Zmwftrd cf ikd f rmr_u pmzwf y&dowfuzdk rf;pm;Edik v f eG ;f vSonf? &mZ0ifaemufcpH mtkyrf sm; tm;aumif;armif;oef xkwaf 0Ekid cf o hJ vkd q&m .yifu, kd af &;om;aom 0wˆKwd/k 0wˆK&Snrf sm;uvnf; &ifukd xdcu kd v f eG ;f atmif aumif;rGeaf ejyefonf? &mZ0ifaemufc0H wˆK rsm; a&;om;jcif;ESihf ywfoufI “&mZ0ifaemufc0H wˆKudk a&;om;&mY usaemfonf ‘vdt k yfpmG yif’ 0ifpm;n$wEf ;l rdonf? Tae&mwGiv f nf; &mZ0ifjzpf&yf Historical Event xuf &mZ0ifxu J - twdwu f mvxJu ‘vlawG’. &kyyf v kH m$ YydI k pl;pku d f xufoefrad eygonf? bk&ifrsm;/ ppfo&l aJ umif;rsm;/ rSL;rwfrsm;/ wkid ;f oljynfom;rsm;ESihf eef;awmf/ &mZyv†i/f +rKd @&;kd rkc/f av;jrSm; ponfw@kd jzifh zG@J pnf;xm;aom 0wˆKudk a&;&mY usaemfonf Tod@k a&;jcif;twGuf “twdwu f kd vGr;f arG@pufae onf”[k vH;k 0 rcHpm;rdyg/ vH;k 0 r,H=k unfyg[k pmzwfy&dowfo@kd a&;aom pmtm; rSwo f m;rd&ygonf? tcspf j zif h avmif u írf ; awmuf y ol r sm; 1998 ckEpS /f 'DZifbmv (yxrt}udrf -apmifa& 500) tcspEf iS ahf vmifuír;f awmufyolrsm; rmwdumwGif --avmifu|r;f awmufyol (1)rS avmifu|r;f awmufyol (6) txdyg0if+y;D avmifu|r;f awmufyolrsm;rSmvnf; urBmh orkid ;f ESihf jrefrmhorkid ;f wGif xif&mS ;aomolrsm; jzpf=uonf? tcspjf zifh avmifuír;f awmufyolrsm; (od@k ) 0wˆKxJrS Zmwfaumifrsm;ESiafh wG@jcif;wGif q&mcspOf ;D ndKu “em;axmif prf;/=unhpf rf;-- toHawG=um;vm&+y?D &kyyf aHk wGjrifvm&+y?D tcsed u f mvqdw k m t[ef@twm;}u;D +yKd ysuo f mG ;+y/D umvoH;k yg; . trkwo d abmusKd ;ayguo f mG ;+yD/ twdw/f ypPKy`e/f tem*wfw@kd onf yg&rwWtjrifwiG f wpfom;wnf;jzpfomG ;+yD? tcspjf zifh avmifu|r;f awmufy=uolawGukd jrif&+yD?” TuJhodk@ tcspfjzifh avmifu|rf;awmufyolrsm;udk zwf&if;ESifh pufwifbmv a&$0ga&mifawmfvSefa&;}uD;wGif toufay;oGm;cJ=h uaom &[ef;oHCm/ ausmif;om;jynfow l @kd . wdik ;f jynf/ vlrsKd ;/ bmom/ omoemukd cspjf rwfE;kd aom tcspjf zifh avmifu|r;f awmufyolrsm;-------onfvonfr#EiS ehf m;ygO;D rnf?
tm[m&0dik ;f awmfom;wOD;? 31
trSwfpOf- 82 ' rdkua&pDEdkifiHwckrSm pme,fZif;rsm;&J@tcef;u¾ ta&;}uD;yHkrSm ajymae&efyifrvdkyg? 'Drdkua&pD &ifhusufwJh EdkifiHawGrSm owif;ESifhpme,fZif;rsm;ukd (Fourth colum) pwkwrW ¾dKifv@kd yif qk=d uygw,f?tkycf sKyfa&;/Oya'jyKa&;ESiw hf &m; pD&ifa&;r¾dKifrsm;ESihf wef;wloabmxm;=uygonf? 'Dru dk a&pDpepfu vGwv f yfru _ dk tmrcHxm;+y;D tkycf sKyaf &;/ Oya'jyKa&;ESifh w&m;pD&ifa&; r¾dKifrsm;twGuf jynfolvlxku rJay; a&G;cs,o f rl sm;ukd cef@tyfygonf? xko d @dk raJ y; cef@tyf&efrmS vlxu k jynfph +kH yD; bufaygi;f pHrk S owif;tcsut f vufrsm; &&S&d ef ta&;}uD;ygonf?
'DZifbm-9-2007
jynfaxmifp'k rD ukd &ufwpf jrefrmEdki if aH wmfwiG f owif;ESi fh pme,fZif;rsm;. tceff;u¾
ok@d ro S m ,H=k unf pdwcf s&+yD; t&nftcsi;f &So d rl sm;ukd a&G;cs,fEdkifrnfjzpfygonf? wzefa&G;cs,fcef@tyfwm0efay; xm;cH&olrsm; tcGit hf m%m tvGo J ;kH pm;r_/ rormr_rsm; jyKvyk v f m ygu tcsed rf jDS zKwfcs ta&;,lEikd rf o S m ppfreS af om vGwv f yfciG u hf dk tmrcHEikd rf nfjzpfygonf? xd@k tjyif aiG*% k /f ynm*k%/f &mxl;*k%f &So d rl sm;udk tqufrjywf apmif=fh unhaf vhvm e&efrmS vnf; tvGet f a&;}uD;ygonf? Twm0efrsm;ukd ( Watch Dog ) (apmifh=unhfavhvmol) tjzpfwm0ef,l&rnfh olrsm;rSm ( Journalist ) ac: owif;pme,fZif;orm;rsm;. wm0efyifjzpfygonf?
ar mifa'gif; armif
tjcm;wzufwiG f owif;ESihf pme,fZif;orm;rsm;u tcGit hf m%m tyfEiS ;f cHxm; &onfh vlwef;pm;rsm;ESihf yl;aygi;f +y;D xdo k rl sm; tm%mwnf+rJa&;twGuf ylaygi;f }uHpnfrr_ sm;. tEmW&,fvnf; &Sad eygonf? xdt k jyif (Yellow Journalism) ac:aom r[kwrf rSef vky}f uHowif;a&;r_/ vlxt k }udKuf odumQ rJo h wif;a&;r_/ rzG,rf &mowif;a&;om;r_/ twdu k t f cHrsm; tm;tifcsnhfe@J oGm;ap&ef aumufuspfpGm a&;om;0g'jzef@r_rsm;/ rdrdESihf tqifrajyolrsm;udk r[kwfrrSefa&;om;vkyf}uH odumQ csrE_ iS hf aumv[mv vGix hf w k rf r_ sm;. tEmW&,fvnf; &Sad eygonf? rnfo@dk yifqakd p/ vGwv f yfpmG owif;a&;om;r_udk umuG,&f efvnf; wzufu tvGet f a&;}u;D ygonf? Tae&mwGif rS w f o m;p&maumif ; aom tcsuf w csuf r S m ppf r S e f a om owif ; vG w f v yf r _ u ( Yellow Journalism) ES i f h aumv[vowif;a&;om;r_rsm;ukd wdkufzsufEdkifpGrf;&Sdonfqdkaom tcsufyifjzpfygonf? rSwfom;p&m tqdkwckrSm “ppfreS af om owif;vGwv f yfciG &hf adS eygu aumv[vowif;rsm; =um&Snrf cH” qdo k nhf tqkyd ifjzpfygonf? xdak =umifh aumv[vudk wdu k zf su&f ef taumif;qH;k vufeufrmS ppfreS af om owif;f vGwv f yfciG yhf ifjzpfonf[k qd&k ayrnf? k mvwGif vl}udKufrsm;Edik af omfvnf; a&&Snw f iG f odumQ &S+d yD; rzG,rf &m ra&; (Yellow Journalism) rsm; a&wdu om;aom owif;pme,fZif;rsm;om wnf+rJ+yD; ( Yellow Journalism ) rSm tvif;a&mufojzifh tarSmifaysmufovkd aysmufu, G o f mG ;avh&ydS gonf? od@k jzpfygI 'Dru kd a&pDpepf wnfwchH ikd +f rJa&;ESihf Edik if }H uD;yGm;csr;f oma&;twGuf owif;pme,fZif;. tcef;u¾rSm vGepf mG ta&;ygovkd owif;pme,fZif;orm;wd@k . odumQ orm"drsm;onfvnf; tvGet f a&;}uD;onf qdo k nht f csuf yifjzpfygonf? pwkwrˆ ¾dKifukd wm0ef,=l u&aom yk*Kd~ vfrsm;onf odumQ orm"d}u;D +y;D bufvu kd rf u _ if;aom owif;rSeEf iS hf vlxk tusKd ;jyKaqmif;yg;/ 0wˆK/ uAsm ponfrsm;uko d m a&;om;&ef tvGet f a&;}uD;ygonf? ed*kH;csKyftaejzifh EdkifiHa&;orm;wa,mufonf olygwD. oabmw&m;ESifh0g'udkom od&efta&;}uD; .? ynm&Siw f OD;onf olEiS o hf ufqikd af om ynm&yfta=umif;udo k m od&efv. kd ? od@k aomf owif;pme,fZif; orm;wa,mufwiG f kH od&&dS ef vdt k yfayonf? ? ( Encyclopediatic Knowladge ) ac: pG,pf t 32
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007 ESif;aomufwJYNrdKifxJu *EdkifYMuufoa&
od e f ; / / udkif;awmifYwqJcg ay:xGufvm? owå0g”avY pdwfcsrf;ajrUMuapzdkY - udkNidrf;a& &*HkNrdKifwGif; awmvHk;vif; wm cHpm;EdkifMuzdkYta&; obm00ef;usifudpö quf aqG;aEG;MuOD;pdkYvm; / Nidrf; / / trIawmf rvpfvyfaMumif;yg udkodef;cifAsm;/ od e f ; / /[J[J raqG;aEG;cif taMutnmu pavq&mOD;ykn&JU 0dZ,ukr®mjyZmwfxJu pmuav;wydk'favmuf ½Gwfprf;yg&apAsm/ Nidrf; / / tif; 0#f½SdoíawmY cH&OD;rSmaygYav/ od e f ; / /0dZ,ukrm® Zmwfukd odw,faemf? qd;k oGr;f vli,f 0dZ,rif;om;eJt Y aygif;ygawG&UJ 'Pfukd vlxu k rcHEikd v f Ykd [pfwdkifrSmatmfawmY zatvkyfol bk&ifu olYom;udk wdkif;jynfuae ESifcsvdkufwJYZmwfav?'DawmY 0dZ, rif;om;u taygif;toif;awGeJY oabFmpD;NyD; yifv,fjzwfawmYwmudk;As/ Nidrf; / / aMomf 0dZ,rif;om;[m oabFmom;jzpfoGm;wmaygYaemf? 'gqdk rqvacwfaumif;pOf oabmFom;awG acwfpm;vmwm[m rqvvlMu;D awGuolw&Ykd UJ q&mrEdik Ef pS af qmifNyKd if om;awmf armif0Zd ,rif;om;awG udk rif;wdu Yk ek ;f ay:rSm qd;k wm awmfavmufNy?D a&xJqif;Ny;D qd;k MuayawmYqNkd y;D oabFmay:wifvw T v f u kd f wmu pw,fvdkY Mum;zl;wmyJAs? tJ'Duae wpwp oabFmom;acwfjzpfvmcJYw,fqdkawmY 'g[m rqv vlMu;D awG bk&m;a[m edygwfawmfet YJ nD aqmif½u G cf MYJ uw,f qd&k rSmaygYAsm? 'gayr,fY 'DaeY jrefrmjynfu 0dZ,rif;om;awGuawmY ydktqifYjrifYvmw,fqdk&r,f? oabFmom;avmufudk rvkyfMuawmYbl;As? ukrÜPDydkif½SifawGyJ vkyfMuawmYw,f [J[J/ od e f ; / / awmfygawmY udkNidrf;&,f?pum;awG ab;acsmfukefygNyD?tJ quf&&if 0dZ,rif;om;eJYtzGJUuRef;wuRef;ay: a&mufawmY tJ'DuRef;ay:ujrifuGif;udk OD;yknua[mhovdk zGJUwmudk;As? t[rf;]] ork'´&murf;,Huvm cJY?uEÅmuGef;axmuf?armfpGef;uG,f uRef;v,fodkYa&mufuNyDxifY/ ESif;aomufwJYNrdKif? ñSmoG,fqifYwef;? em rnfjzifYqef;ay vdrfY? b,fyef;cdkifvdkY? odEdkifwwfNyD? riHkwcsdKU iHkwcsdKUESifY? rIHvdkYpD? &moDvifY[ef½SdMuw,f}}/ Nidrf;/ /txufwef;ausmif;om; b0uoifcJY&wJY uAsmYvufa½G;pifpmtkyfuav;vGrf; rdacsao;Asm/ odef;/ /uRe;f ay:rSm ESi;f awGa0aewJY awmMu;D NrKd iMf u;D ½Sw d ,f?tJ'gudk ESi;f aomufwNYJ rKd iw f YJ cifAs? rawGUbl; rjrifbl;wJY opfyifyef;yif txl;xl;uvJ toG,foG,ftqifY qifY pDwef;vdkY? bmyifawG rSef;vJrod?tqef;wMu,fw&dpämefawGudkvJ tkyfeJYcsD NyD;awGU&w,f? bmaumifawGrSef;vJrod?tJovdktyifawG taumifawGudkbm yif bmaumifawG&,fvdkY rodaomfjim;vJ tJ'Dtyif?taumifawG[mjzifY *EdkifY Muufoa&? awm&JUMuufoa&ygyJ..wJYcifAs / Nidrf;/ /tif;'gqdk OD;ykn[m tyifawG?taumifawG tJ'DaeYpum;eJYajym&&if ZD0rsdK;uGJ awGudk opfawm&JUMuufoa&vdkY tJ'Duwnf;ujrifcJYwmaygYaemf/ od e f ;/ /tJovdk jrifcJYwm OD;yknwa,mufxJ r[kwfygbl;Asm? a½S;jrefrmpmqdktm;vHk; avmufrSm 'Dtjrif½SdcJYMuw,fqdkwm olwdkYvuf&mpmayawGu jyaewmyg?ajym &&ifusaemfwdkY&JU bdk;bGm;bDbifawG[m obm0ywf0ef;usifudk cspfcifjrwfEdk;cJY Muygw,fAsm/
a½S U a&; aqG ; aEG ; cPf;
armifopfqif; 33
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
Nidrf; / / usaemfwdkY 'DaeY rsdK;qufawGuawmY obm0udk cspfcifjrwfEdk;ae½HkeJY rNyD;awmYbl;aygYAsm? a½SUa&;twGuf obm00ef;usif&JUta&;BuD;yHkudk oabmaygufem;vnfOD;rSvJjzpfr,fAs?'DawmY 'DuaeY toHk;wGifus,fae wJY a*[pepf qdkwmupNyD; ajymMurS oifYr,fxifygAsm/ od e f ; / / tifrwef oifYjrwfaywmaygY udkNidrf;&,f/ Nidrf; / / oifYjrwf&ifvJ xyfqifhNyD; ½Sif;jyayawmYAsm;/ od e f ; / / a*[pepfqdkwmAsm trSefawmY usaemfwdkY odNyD;om;jzpfwJY Moumoavmu?owåavmu eJY ocgF&avm uqdw k YJ avmuMu;D oHyk g;taMumif;ygyJ?oufr½YJ yk af vmuMu;D eJY ouf½adS vmuMu;D ESpyf g;tcsi;f csi;f tjyeft vSefqufpyfrSDwG,f jzpfysufjyKjyifajymif;vJaeMuwJY pepfBuD;yJaygYAsm? urÇmBuD;&JU a&ajrawmawmif&moD Owktaetxm;awGeJYouf½Sdtyifowå0gawG qufpyfyl;aygif;zGJUpnf;wnf½SdaeMuyHkpepfygyJ?vlawG?wd& pämefawG[m jrpfacsmif;tif;tdkifyifv,fork'´&mawG?awmawGawmifawG opfyifawGtay:rSDcdkwnf½Sdae Mu&wmr[kwv f m;?'DawmY a*[pepfysupf ;D vdYk rScD ckd t H &mawG ysupf ;D &if vlw&d pämefawGvJ b,frmS wnfwhH EdkifygYrvJAsm/ Nidrf; / / 'gayr,fYvlowå0gawG[m ordkif;ouf&ifYvm?enf;ynmwdk;wufvmwmeJYtrQ urÇmavmuobm0BuD; tay:tcspfaygYaygYvmw,fAs?a½S;uvdk *½kpdkufaz: r&awmYbl;?*½krpdkufawmYwJYtjyif obm0w&m;BuD; udk olYtwGuf ydkufqHvdkYac:wJY puúLpkwfawG?oxåKjym;awG ydk&atmifvkyfay;r,fY o,HZmw&if;jrpfBuD;t jzpfjrifvdkufawmYwmudk;?tJ'DrSm obm0udktMurf;zuftEdkif,lNyD; tBuD;tus,ftjrwfxkwfawmY wmyJ r[kwfvm; / od e f ; / / [kwfw,f? vlawG trIrJY trSwfrJY aeaeMu&if;eJY tylydkif;rdk;opfawmBuD;awGtoHrxGufbJ ysufokOf;oGm; Muw,f? ZD0rsKd ;uGaJ wGww d w f w d q f w d q f w d f aysmufu, G u f ek Mf uw,f?'g[m tem*wf vlt Y zGUJ tpnf;twGuf ab;tEÅ&m,fawG usa&mufapvdrfYr,fqdkwm odvmMuwm rMumao;bl;As/ Nidrf; / / urÇmrSm rsdK;pdwfawG aysmufuG,foGm;yHk ajymjyprf;ygOD;/ od e f ; / / urÇmay:u tyifa&m owå0ga&m tygt0if usaemfwdkYeJY twlaexdkifaeMuwJY ouf½Sd rsdK;pdwfrsdK;uGJawG b,fa½GUb,frQ ½Sw d ,fqw kd m b,forl t S wdtus rcefrY eS ;f Edik af o;ygbl;? ZD0aA'ynm½Siaf wGuawmYtyif eJYowå0g ouf½SdtrsdK;rsdK; tenf;qHk;5oef;uae oef;50avmuf½Sdr,f rSef;MuowJY?tckxd pm&if;wifem rnfay;NyD;om; rsdk;pdwfaygif;u 1.4 oef;yJ½SdowJYAs? tylydkif; rdk;opfawmawGxJrSmudk ydk;rTm;rsdK;pdwfaygif; oef;30avmuf ½Sdr,fcefYrSef;Muwmudk;/ Nidrf; / / [m tJoavmufudk ½SdEdkifowJYvm;? renf;raemBuD;ygvm;Asmaemf/ od e f ; / / 'gaMumifv Y J rd;k opfawmBu;D awGrmS ½Sw d YJ ½S½d o dS rQ ZD0rsKd ;pdwaf wGxu J 5&mcdik Ef eI ;f avmufyJ odyaHÜ vmuuod ygao;w,fvdkYajymMuwmAs?? usefwmawGuawmY apmapmu OD;yknpmxJuvdk ]]ñSmoG,fqifYwef;?emrnf jzifYqef;ayvdrfY? b,fyef;cdkifvdkY? odEdkifwwfNyD }} pm&if;xJrSmyJ ½SdaeOD;rSmaygYAsm/ Nidrf; / / rsdK;pdwfawG aysmufuG,fukefwm&JUtusdK;qufawGtaMumif; qufprf;ygOD;/ od e f ; / / 'DvdkwJYAs? rsdK;pdwfawG[m ay:aygufvmMuwmeJYtrQ taMumif;trsdK;rsdK;eJYvJ aysmufuG,faeMuwmygyJwJY/ Nidrf; / / vlaMumifY aysmufuG,fukefwmqdk/ od e f ; / / 'Dvkd 'Dv?kd urÇmrSm ouf½rdS sKd ;pdwaf wG pwifay:aygufuwnf;uae tckxv d m&mvrf; wavQmufrmS aysmuf uG,u f ek w f rYJ sKd ;pdwaf wGtrsm;Bu;D ygwJ?Y qdv k w kd mu vl&,fvrYkd ay:aygufcifuwnf;u tvH;k t&if;eJaY ysmuf uG,fukefwmawG ½SdcJYw,fvdkY ausmufjzpf½kyf
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
awmY rsdK;pdwfawG aysmufuG,faewJYEIef;udkMunfY&if t&ifESpfaygif;oef;200avmuftwGif;rSmaysmufuG,f EIef;xuf tqaygif; (40000) ydkrsm; aeygowJY Asm/ Nidrf; / / Asm.. tqaygif; (40000) [kwfvm;/ od e f ; / / [kwfw,fAs? 'g[m vlawGaMumifY jzpf&w,fvdkY ,lqMuw,f/ Nidrf; / / vlqdkwmxuf ydkNyD;wdusatmifajym&&if pD;yGm;a&;;aumfydka&;½Sif;BuD;awGeJY tpdk;&awGaMumifY t"dujzpf &wm r[kwfvm;Asm/ od e f ; / / a*[pepfysupf ;D &wJY Edik if aH &;? pD;yGm;a&;?vlraI &; qdik &f mtaMumif; ajymp&mawG ½Syd goAsm? aemufwywfrS qufMuwmaygYaem/ /
pmrsuf E S m -22(wyf O D ; od k @ ---)r ---)rS tm;awGyg? pma&; q&m/ uAsmq&m/ &ky&f iS t f Ekynm&Si/f ye;csyD ef;ykynm&Siaf wGu olw@kd &@J vuf&mawGukd zefw;D &mrSmol wd@k &@J tawG;tac:awGukd x!fo h iG ;f ygw,f? r[kwrf cH pdw"f mwf/ awmfveS f tefwak pwJh pdw"f mwfawGukd a0iSygw,f? tdE, dN (20)&mpk tawG;tac:ynm&Sif ‘&m'c&pf&eS ef’u *E 0W ifpmayawGudk zwf=uzd@k tav;teuf wku d w f eG ;f cJyh gw,f? bma=umifh vJqadk wmh tJ'aD &S;a[mif; *E 0W ifpmayawG[m vlw@kd &@J cGet f m;owWad wGukd ay;tyfv@kd ygyw J ?hJ wcsKd @u r[kwrf w&m;wmudk ckcu H muG,w f mu pwif+yD; awmfveS af &;rsKd ;quf cscw hJ mjzpfw,f? 'Day;pmrSm t"duajymcsiw f hJ tcsuu f awmh awmfveS af &; tawG;tac:eJ@ awmfveS af &;pdw"f mwfjzpfwhJ pdw"f mwf rD;v#u H dk wnfaqmufr[ _ m yd+k y;D jzpfoifw h ,f? wm&Sncf ikd cf rH _ jzpfapw,fqw kd hJ tcsuyf gyAJ sm? bma=umifv h q J akd wmh awmfveS f a&;[m }uD;rm;wJh 0dZm… ynm&yfjzpfw,f? ynmeJ@wnfaqmufygrS cdik cf w hH nfw@H ygw,f &Jabmfw@kd ? awmfveS af &;opPmjzif/h 35
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
nausmrf ;dk pk;d pmapmiftrSwfpOf-80rS tquf
uawmf (odUk )avmuZmwfcakH y:rS rde;f rvnfrsm; aemufw&uf usrYamamotoolaX;qDzek ;f quf awmh olaX;uvnf; usrudk t&rf;awG@csiaf evd@k ol@±;kH cef;udk vmcJyh gv@kd ac:w,f? usrvJ tckbJ vmcJrh ,fv@kd ajym+y;D ol@±;kH cef;&Sw d KhJ anda+rKd @ukd oGm;cJw h ,f? ±H;k cef; a&mufa&mufjcif;bJ olaX;u ysLXmazmfa&GpmG eJ@ E_wq f uf+y;D ol@pm;yGaJ &S@uukvm; xdik rf mS xdik cf ikd ;f w,f? usrudpu P kd t&ifajymygv@kd olupajym awmh usrvnf; ud, k jf zpfcsiw f mawG t&if pajymawmhwm ygb?J “usrtckvyk af ewJh PUBu xGu+f y;D qdik af o;ao;av; wqdik zf iG chf siw f ,f? VISA vJ ajymif;csiw f ,f? tultnDay; ygO;D ”vd@k ajymawmh olaX;u qdik zf iG rhf Jh udpu P kd ravmyge@J O;D wJ/h *syefrmS qdik zf iG zhf @kd qw kd mxuf ta&;t}uD;qH;k tcsuu f “t pm;taomufta=umif;udk em;vnfz@kd e@J qdik af e&mjy\em yJw”hJ olu usrudk jyefar;w,f? “rif;u bm pm;aomufqikd f zGirhf mS vJ wJ/h rif;zGirhf hJ pm;aomufqikd &f @J t&if;tES;D eJ@ qdik rf mS a&mif;rJh tpm;taomufta=umif;udk em;vnfz@kd tcsed af wmf awmf ,l&tH;k r,fv@kd ajym+yD; avmavmq,f 'Dupd u P kd acgi;f xJ rxnfyh ge@J O;D wJ/h oljrefrmjynfrmS &if;ES;D jr‡KyfErHS _ vkyrf ,f? &efuek rf mS ±H;k cef;zGirhf ,f? tJ'v D yk if ef; twGuef @J twl yl;aygi;f aqmif&u G af y;ygv@kd wu kd w f eG ;f vmawmh usrvnf;awmfawmf pdw0f ifpm;oGm;w,f? usru b,fvpkd ;D yGm;a&;awG vkyrf mS vJ vd@k ajymawmh olu usrudk pmtkyw f tkyf ay;zwfcikd ;f w,f? pmtkyu f *syefEikd if H yifv,f&yfjcm;pD;yGm;a&; vkyif ef;&Sirf sm; toif;rS xkwaf 0aom jrefrmjynfe@J ygwo f uf wJh owif;t csut f vufrw S w f rf;ESihf oH;k oyfcsuq f w kd hJ pmtkyyf gy?J olu ajymw,f/ tJ'pD mtkyu f kd at;at;aq;aq;zwf+y;D aemufEpS f
&uf=um&if ol@±;kH cef;udk jyefvmcJyh gw?hJ zwf+yD;rS jyefaqG;aEG; r,fv@kd ajymw,f?usrvJ pmtkyu f kd ,l+y;D olaX;udk E_wq f uf +yD; jyefcw hJ ,f? tdrfjyefa&mufawmh a&rdk;csdK; xrif;pm;+yD;wmeJ@ tJ'pD mtkyu f kd zwfavhvm=unfah wmh awmfawmfpw d 0f ifpm; zdk@ aumif;wJh tcsufawG oGm;awG@w,f? *syefuae jrefrm jynfukd wifoiG ;f whJ ypPn;f wefz;kd u wESpu f kd tar&duef a': vmoef; ESp&f muae oef;av;&mausm&f +dS y;D jrefrmjynf uae *syefukd wifoiG ;f wJh ypPn;f wefz;kd u oef;ckEpS q f ,fuae oef; ud;k q,favmufxb d J &Sw d mudk awG@&w,f? aemuf+y;D jrefrm pD;yGm;a&;rSm t"dujy\emu Edik if aH &; jy\emyJq+kd yD; a&; xm;w,f? pmtkyx f rJ mS oH;k oyfxm;wJt h wdik ;f qd&k if jrefrm jynfrSm &if;ESD;jr‡KyfESHvkyfudkifrhJ *syefvlrsdK;wdkif; owdxm;&rJh tcsufawGu jrefrmjynf&@J tifydk@pf tdwfpfydk@pf Oya'awG c%c%ajymif;vJwm&,f/ a':vmaiGaps;rwnf+idrfr_&,f/ Edik if aH &; rwnf+idrrf a_ =umifh 0ef}uD;XmeawGe@J pmcsKyfpmwrf; udpaP wGrmS ydik yf ikd Ef ikd Ef ikd f csKyfqEkd ikd zf @kd twGuf vdt k yf&if Edik if w H umukefoG,fa&;Oya'awGudkyg xnfhoGif;csnfaESmifzdk@eJ@ Edik if w H umzdtm;eJ@ pD;yGm;a&;ydwq f @kd '%fcwfr_ tajctaeawG ukd t+rJwef; owdxm;&r,fqw kd hJ t a=umif;eJ@ Edik if &H yfjcm; rSm &if;ES;D jr‡KyfErHS @J *syefuyk % ` w D ikd ;f *syef tpd;k &&J@ ODA(*syef tpd;k &. tultnD taxmuftyH)h udk em;vnfEikd af tmif avhvmzd@k e@J vdt k yf&if *syeftpd;k &uvnf; ODA PROJRCT awGukd uky% ` aD wGe@J wdik yf if+yD; uefx±du k f csay;Edik yf gw,fqkd wJh ta=umif;awG zwfrad wmh usr Edik if aH &;eJ@ pD;yGm;a&;quf pyfru _ kd odvmw,f? aemuf+yD;awmh jrefrmjynf&@J pD;yGm;a&; tm;enf;csuu f kd oH;k oyfxm;wmu Edik if aH &; rwnf+idrrf e_ @J pD;yGm;a&; rwnf+idru f sqif;r_[m tnrnjzpfomG ;Edik w f ,f qdw k hJ ta=umif;eJ@ AsL±du k a&pD tkycf sKyfa&; ,dik q f if;aewm a=umifh 0ef}u;D Xmewdik ;f &J@ atmufajctqift h qifrh mS nHzh si;f wJh pDrcH ef@crJG e_ @J vbfpm;r_awG jzpfaewm a=umifh jrefrmjynfrmS pD;yGm;a&;vkyrf hJ *syefvrl sKd ;wdik ;f ,H=k unf pdwcf s&rJh jrefrmvlrsKd ; awGukd toH;k csEikd zf @kd vdt k yfa=umif; oH;k oyfxm;wmawGzwf rdawmh olaX; usrudk bma=umifh ac:wmvJqw kd m odvm w,f? b,fvb kd aJ c:ac: usrb0wufvrf;twGuf trSq D kd wm vdak eao;awmh tcktcsed rf mS rScD iG &hf wmudb k J aus;Zl;t &rf;wif+yD; tcGit hf a&;}uD;wck&w,f qdw k m usr em;vnf 36
trSwfpOf- 82 xm;w,f? aemufESpf&uf=umawmh olaX;±Hk;cef;oGm;+yD; olaX;eJ@wikd yf ifaqG;aEG;awmh olaX;u usrudk ajymw,f? oljrefrmjynfp;D yGm;a&;tify@kd p/f tdwpf yd@k p&f @J t"DuawGukd avh vm=unfah wmhjrefrmppftpd;k &ydik w f OJh ;D ydik u f yk % ` v D rD w d uf eJ@uek o f , G af &;0ef}u;D Xmeudk ydik yf ikd Ef ikd Ef ikd cf sKyu f ikd Ef ikd &f if wESpf ESpEf pS t f wGi;f t}uD;tus,f csr;f omEdik w f hJ ta=umif;udk ajym+y;D usrudv k nf; jyef+y;D t}u^H m%f awmif;w,f? usr uvJ jyefajymvdu k w f ,f? avmavmq,f usrjrefrmjynfe@J uif;uGmaewmESpef @J cs=D umae+yq D akd wmh vuf&jdS refrmjynf&@J pD;yGm;a&;eJ@ Edik if aH &;tajctaeawGukd bmrS rajymEdik af o; bl;? aemufEpS &f uf oH;k &ufavmuf=um&if aemufw}udrf jyefvm+yD;aqG;aEG;OD;r,f?avmavmq,fusraoao csmcsmpHpk rf;vdu k Of ;D r,fq+kd y;D pum;jzwf tdrjf yefr,fvyk af wmh olaX;uusrudk owday;wJt h aeeJ@ xyf+y;D ajymvdu k w f mu pD;yGm;a&;eJ@ppfa&;rSmwduswo hJ wif;tcsut f vufu t"d uyJq+kd y;D aoaocsmcsm usKd ;pm;ygv@kd rSmvdu k w f hJ pum;ygy?J usr tdrfa&mufa&mufjcif; tarhqdkzkef;quftusdK; ta=umif; tukefajymjy+yD; tareJ@ wdkifyifawmh taru tm;&0rf;omeJ@jyefajymw,f? orD;b0&J@ atmifjrifr_u tckrSp+yDwh?J jrefrmjynf&@J vuf&SdpD;yGm;a&;tajctaeu tm%m&SdwhJ vle@J aiG&SdwhJ vlaygif;rS tvkyfjzpfrhJ acwfyJ orD;wJ?h jrefrmjynfrmS ydu k q f &H w dS hJ tdraf wGukd =unhv f u kd f &if rdom;pkxJrSm wa,mufa,mufu *syefr[kwf&if tar&duefrSm &SdaewJh vlawGcsnf;yJ? ydkufqHcsrf;omwJh vlawGudk =unfhvdkuf&if EdkifiHjcm;ukr`%DawGeJ@ tquf toG,f&SdwhJ vlawGcsnf;yJ/ orD;u *syefukr`%Dudk jrefrm jyn af c:vmr,fqakd wmh ppftpd;k &tm%mydik t f zG@J tpnf; awGe@J ygwo f uf&awmhr,f? ork'&N m [db k ufurf;txd jrifEikd yf gw,fqw kd hJ a,musmf ;awGe@J orD; ^m%f+ydKif&awmh r,f? ESpb f uf cGpm;Edik zf @kd vw kd ,forD;? orD;udk tart"du t}uH^m%fay;csiw f mu jrefrmppftpd;k &u *syeftpd;k &&J@ tultnD taxmuftyHu h kd t&rf;vdck siaf ew,f? orD;&J@ olaX;ukr`%D ausmaxmufaemufcHrSm *syeftpdk;&eJ@ywf oufwhJ &mxl;}uD;}uD; vlawGygvm&if jrefrmppftpdk;&&J@ tm%mydik f tzG@J tpnf;awGukd xde;f csKyfEikd +f yD;awmh pD;yGm; a&;awG pdwf}udKufvkyfcGifh&vdrfhr,f? ighorD;twGufawmh tm%meJ@aiGqw kd m tvdv k kd jzpfvmvdrrhf ,f? orD;olaX; udk t}uH t^m%fay;vdu k yf g? tar +rKd @v,facgirf mS ukr% ` D ±H;k cef;zGizhf @kd ae&maumif;aumif; &Smxm;r,f? orD;tjrefq;kH jyefvmcJyh gv@kd taru usrudk wdu k w f eG ;f vdu k w f ,f?
'DZifbm-9-2007 aemufw&uft=umrSm usrolaX;±Hk;cef;udkoGm;awmh olaX;u usrudk jrifjrifcsif;yJ bmowif; tcsuftvuf awG,v l mcJv h w J ?hJ usr ajymvdu k w f ,f? “jrefrmjynf&@J wH cg;zGifhaps;uGufpD;yGm;a&;pepfrSm udk,fhbufu atmifjrif csif&if t"duvkyf&rSm zGifhxm;wJh wHcg;aygufu r0ifbJ aemufayguu f 0ifEikd zf @kd t&;}uD;w,fv@kd ajymvdu k af wmh “olaX;u w[m;[m;eJ@&+D yD; usrudk jyefajymw,f? “t aemufbuf vsdK@0Sufaygufu 0ifEdkifzdk@twGuf usrukd toH;k cscsiw f ,f? aoaocsmcsm usKd ;pm;ay;ygw”hJ usru vnf; jyefajymvdu k yf gw,f? “ta&S@ayguu f [dwef @J [ef eJ@ rufvHk;awG ay;+yD; 0ifEdkifzdk@twGufuawmh olaX;&J@ wm0efy?J tJ't D wGuf olaX;vnf; tpGr;f ukef usKd ;pm;ay; ygvdk@ajymawmh olaX;u usrudk aoaocsmcsm &Sif;jyay; ygv@kd ajymw,f? usrvnf; pum;udk ajz;ajz;csi;f jyefajym vdu k w f ,f? “olaX;&J@ todawGxrJ mS tm%m& *syeftpd;k &tzG@J e@J ygwo f ufwhJ vlawG r&Sb d ;l vm;? *syeftpd;k &tzG@J xJrmS ygwhJ Edik if aH &;orm;wcsKd @uo kd m olaX;&J@ pD;yGm;a&;rSm xnfo h iG ;f toH;k csEikd rf ,fq&kd if ESpb f ufEikd if aH &;orm;awG =um;rSm usrwd@k pD;yGm;a&;aumif;aumif;}uD; tjrwfxw k f Edik v f rd rhf ,fv@kd ”ajymawmh olaX;u usrudk jyefajymw,f? “rif;udk igval &G; rrSm;bl; æ rif; igxifwmxuf yd+k y;D tjrif us,w f ,f? rif;udk igtrSev f yk rf ,fh pD;yGm;a&; &nfreS ;f csuf udk ajymjyr,f? igjrefrmjynfrmS rD;&xm;vkyif ef;vkyzf @kd pdwu f ;l xm;w,f? Edik if w H Edik if &H @J +rKd @awmfvrf;yef; qufo, G af &;awGrmS vlO;D a& xl x yf v m+yD q d k & if armf a wmf u m;vrf ; wck w nf ; eJ @ o,f , l y d k @ aqmif a &;u bmrS vk y f v d k @ r&awmh b l ; ? rD;&xm;vkyif ef;u t&rf;ta&;ygvm+yD? rif;wd@k &efuek +f rdK@ rSm +rKd @ywf&xm;vrf;&Sw d ,f? vuf&+dS rKd @ywfr;D &xm;vrf;u vGecf w hJ hJ ESpif g;q,favmufu [mawG æ vuf&+dS rdK@ t*F g &yfe@J udu k n f rD hJ rD;&xm;vrf;wd;k cs@J a&; pDru H ed ;f eJ@ rD;&xm; pufacgi;f wGJ wygw&f pfawGukd jrefrmppftpd;k &udk a&mif;zd@k twGuf igwdk@t"du pD;yGm;a&;vkyfrSm æ? tao;pdyfajym &r,fqdk&if jrefrmppftpdk;&&J@rD;&xm;pDrHudef;eJ@ vkyfief; awGrSm 'DZ,ftif*sifoHk; rD;&xm;pufacgif;wGaJ wG t&rf; vdktyfaew,f? 'DZ,ftif*sifoHk; rD;&xm;pufacgif;wGJ topfwcku a':vmoef; (70)uae (100)txd&w dS ,f? jrefrmppftpd;k & 0,fEikd rf mS r[kwb f ;l ? wygw&f pfta[mif; u wwGu J kd a':vm (28)0ef;usi&f dS w,f? +rdK@awmfrmS rD;& xm;vrf;wd@k cs@J z@kd pDru H ed ;f uvnf; a':vmoef; (200)ausmf 0ef;usirf ukeyf J b,fvrkd S vkyv f @kd r&bl;? vuf&dS jrefrmppfp;kd 37
trSwfpOf- 82 &rSm taºu; (12)bDv, D aH vmuf&w dS ,f? a&eHuae wESpf udk tar&duefa':vm oef; (130) ausmaf usmaf vmuf0if aiG&vdrfhr,f?xGufaiGtaeeJ@u vufeuf0,fwm rygyJ rjzpfrae wifoiG ;f &rJh ypPn;f wefz;kd u wESpu f o dk ef; (250) uae oef; (300)0ef;usifavmuf &Sdawmh vdkaiG taeu wESpu f dk t+rJwef; a':vmoef; (170) avmufvakd iG jyae rSmbJ? tJ'aD wmh igw@kd vyk rf hJ rD;&xm; vkyif ef;pDru H ed ;f awGrmS *syeftpd;k &&J@ ODAu t"du jzpfaew,f?vuf&jdS refrmjynf rSm *syef ANA ava=umif;vdkif;uvJ *syeftpdk;& ODA axmuftyHeh @J av,OfuiG ;f wd;k cs@J z@kd uefx±du k af wG &oGm;+y;D ava=umif;vdkif;ajy;qGJwm jrwfrjrwfawmh rodbl;? 'DprD u H ed ;f eJ@ ANA ava=umif;vdik ;f u ESpzf uftpd;k &=um;rSm cGpm;+y;D oGm;+y?D aemuf rpfqt l D ukr% ` u D vnf; jrefrmjynf rSm qifrvdkuf oabFmusif;udk tydkifpD;zdk@eJ@ oDv0grSm Edik if w H umoabFmqdyu f rf;wck wnfaqmufz@kd prD u H ed ;f awG vkyaf ew,f? tJ'D rdqt l u d rk ` %Dvnf; *syeftpd;k &&J@ ODA taxmuftyHu h kd ol@urk % ` t D wGuf tjrwfxw k zf @kd usKd ;pm; aew,f? igw@kd ukr% ` v D nf; *syeftpd;k &&J@ ODA ydu k q f u H kd tjrwfxw k Ef ikd zf @kd enf;vrf;aygi;f pHk vky&f rSmyJ? igw@kd ukr% ` &D J @ausmaxmuf aemufcrH mS b%fvyk if ef;&J@ tr_aqmif'g&u kd f wm wa,mufygr,f? *syeftpd;k &ydik w f hJ JR rD;&xm;vkyif ef; &J@ t}uHay;t&m&Sd tif*sief , D ma[mif; ESpaf ,mufygr,f? tm%m& *syeftpd;k & tzG@J xrJ mS ygwhJ v$waf wmftrwfEpS f a,mufavmufuv kd nf; pnf;±H;k xm;w,f? aemuf+y;D *syef Edik if H yifv,f&yfjcm;&if;ES;D jr‡KyfE@HS rt _ oif;}uD;&J@ twGi;f a&; r_;uvnf; tpk&, S , f mawG xnfrh ,fv@kd ajymxm;w,f? ig 'DvlawGtukefvHk;eJ@ pHk+yD; vkyfief;!_dE_dif;aqG;aEG;yGaJ wG t&ifvyk &f r,f? rif;vnf; jrefrmjynf jrefjrefomG ;+y;D vdt k yf wmawGjyifqifxm;? ighukr`%DrSm rif;udk refae*sif; 'g±u kd w f m cef@vu kd rf ,f? aemuf+y;D rif;xnf0h ifr,fh tpk&, S f ,m udpu P kd pmcsKyfcsKyf+y;D wmeJ@ vkyif ef;&Sif VISA tajymif; tvJvkyfvdk@&+yD? tJ'DudpPudk ig a&S@aeudkyJ tyfvdkufr,f? pmcsKyfxrJ Sm rygrhJ tjrwfaiG udpPudkawmh tvkyfjzpfr_ay: rSm rlwnf+yD; !_Ed i_d ;f cG, J w l mayg?h rif; ESpyf gwt f wGi;f jrefrm jynfukd oGm;yg? &efuek rf mS ±H;k cef;zGizhf @kd e@J jrefrmppftpd;k &&J@ xdyyf ikd ;f yk*Kd~ vfawGukd csO;f uyfz@kd yvefcsxm;? 'gawG tukef vH;k udk rif;wvtwGif taumiftwnf azmfukd azmfEikd &f r,f? rif;bufu tqifoifjh zpf+yq D w kd meJ@ ig csucf si;f jrefrm jynfvmcJrh ,f? trSm;t,Gi;f eJ@ vkyif ef;=uef@=um r_ vH;k 0&Sd vd@k rjzpfb;l ? igw@kd *syefpum;yHw k ck&w dS ,f? "g;wdk &if a&S@w vSr;f wd;k ckww f ?hJ igw@kd tckvyk rf ,fph ;D yGm;a&;rSmt"duuawmh
'DZifbm-9-2007 igw@kd *syefurk % R` t D csi;f csi;f *syeftpd;k &&J@ ODA taxmuf tyHhaiGudk t+yKdiftqdkif vkEdkifzdk@e@J EdkifiHa&; rwnf+idrfwhJ Edik if w H Edik if rH mS tajymif;tvJrjzpfcif pyfurl wfu;l umvrSm pD;yGm;a&;vufO;D r_&,lz@kd b?J tJ't D wGuf *syeftpd;k &udv k nf; t,HkoGif;Edkif&r,f? ESpfEkdifiHppfwdkuf&if rsdK;cspfpdwf"gwf qdw k m &Szd @kd vakd yrJh pD;yGm;a&;rSmawmh bmrsKd ; csppf w d rf S xm; p&mrvdb k ;l ?Edik if aH &;orm;awGqw kd m pD;yGm;a&;orm;awG&@J atmufrSmyJ &Sdae&r,fqdkwJh pum;udk rzsufpD;vdkufeJ@? olaX;&J@ rmefygygajymvdu k w f hJ pum;awG =um;vdu k &f awmh usrvnf =uufo;D awGxvm+y;D pdwx f rJ mS pD;yGm;a&;orm; qdw k m tusKd ;tjrwfe@J ygwo f ufvm&if Edik if aH &;wd@k vlr_ a&;wd@k r=unf&h bl;qdw k m odvmw,f? usrvnf; olaX;udk jyefajymvdkufw,f? “usrbuf u awmh bmrS trSm;t,Gi;f r&Sad p&bl;? t"du uawmh tudsK;tjrwfudkcGJ&if pdwf0rf; ruGJcsifbl;vdk@”ajymvdkuf awmh olaX;u jyefajymw,f? “pD;yGm;a&;orm;qdw k mt usKd ;tjrwfcaJG 0r_tay:rSm tjrJwef; opPm&d&S w,f? opPm r&Sdbl;qdk&if atmifjrifwJh vkyfief;&SifawG b,fawmhrS jzpfrvmbl;? igw@kd *syefEikd if &H @J ukr% ` aD wG vkyif ef;&Siaf wG tukev f ;kH atmifjrif+yD; a&&Snw f nfw&hH wJh ta=umif; t &mawGxJrSm vkyfazmfudkifbufawGeJ@ tusdK;tjrwfcGJa0 r_tay:rSm opPm&Srd v _ yJ gw,f? ” tJ't D wGuf rif;pdwrf yl yge@J vdk@ajymawmh usrvnf; rjrif&ao;wJh tjrwfaiGay: rSm xm;wJh avmbpdwv f J eJeaJ jyoGm;+y;D aemufae@rS a&S@ae eJ@vmawG@r,fv@kd ajymjyefcw hJ ,f? aemufw&uf olaX;±H;k cef;rSm a&S@aeeJ@awG@+yD; pmcsKyfpm wrf;udpP ADZmudpPawGukd ajyqdkvufrSwfa&;xdk;+yD;wmeJ@ av,Ofvufrw S f vkyv f u kd w f ,f? wygwt f wGi;f jrefrmjynf jyef&awmhr,fqadk wmh pdwv f y_ &f mS ;r_awGvnf;jzpfvmw,f? tarhukd zke;f quf+yD; ±H;k cef;zGizhf @kd ae&mjrefjref &Sm;xm;vdu k f awmhvdk@ ajymvdkufw,f? orD;aemufwygwf wevFmae@ jrefrmjynfjyefvmcJrh ,fv@kd ajymvdu k af wmh taru 0rf;om tm;&eJ@ olav,OfuiG ;f rSm vm}uKd r,fq+kd y;D jyefajymw,f? jrefrmjynfjyef&rJhae@ av,OfuGif;udk oHk;em&D}udK+yD;oGm; &awmh pdwx f rJ mS *syefrmS oH;k ESpaf e&wm =umw,fv@kd rxif yJ av,Ofxu G rf hJ tcsed f oH;k em&Davmuf apmifah e&wmudk awmif awmfawmf =umaeygvm;qk+d yD;awmh oufjyif;awG t}udr}f udrf csrw d ,f? av,mOfay:a&mufvdk@ xdkifcHkrSm xkdifae&wJh tcsdefrSm awmh aemufajcmufem&Dausm=f um&if tareJ@ awG@&awmh r,f? arG;ajr&yfudk jyefa&mufawmhr,fqdkwhJ todpdwfu 38
trSwfpOf- 82 OD;a%Smufx0J ifaeawmh tjrefa&mufcsiaf ZmawG pdwx f J rSm 0ifaejyefa&m? usrvJ bmudrk S rpOf;pm;awmhbJ rsupf d udk rSw d +f y;D tdyzf @kd bJ }uKd ;pm;awmhw,f? befaumufa&muf vdk@ av,mOf xyfcsdef;+yD; pD;&awmh usrpdwfu t&rf;udk wufºuae+yD; &efukefav,OfuGif;rSm apmifhaewJh rjrif& ao;wJ tarudk jynfawmfjyefvm+yDtara&qd+k yD; tareJ@ pdwcf si;f pum;awG ajymaerdw,f? &efuek af v,OfuiG ;f udk a&mufw,fq&kd ifyJ xGuaf yguf rSm apmifhaewJh tarhqD usrtwif;ajy;awmhwmygyJ? xGuaf ygurf mS apmifah ewJh taruvnf; usrudk awG@wmeJ@ orD;qd+k y;D toHtus,}f u;D atmfum usrudk ajy;zufawmh wmyJ?usr tarhuzkd uf+y;D idak erdw,f? usr rsu&f nfusae wmudk tar awG@awmh taru usrudk jyefar;w,f?“orD; bmjzpfvdk@ idkae&wmvJwJh”usrvJ jyefajymvdkufw,f? “*syefvrl sKd ;awGu 0rf;om&ifvrJ su&f nfuswwfw,f? 0rf; enf;&ifvJ rsu&f nfuswwfw,f?orD;*syefvrl sKd ;awGqu D 'Dtusiu hf t kd wwfoifcw hJ ,fv@kd ajymawmh tar&D(&,f)yg ava&m?tar&D(&,f)awmhusrvnfvu kd &f (D &,f)vdu k af &m? taru oludk,fwdkif armif;vmwJh plyg±SLum;av;udk jy+yD; orD;ac|;enf;pmeJ@ yd@k ay;wJh ydu k q f eH @J tar0,fxm;wJh um;av;qdk+yD; *k%f,l0Hhºum;pGmajymw,f/ usruvnf; jyefajym vdu k w f ,f?“orD; tckcsed x f d tarh aus;Zl;awG bm rSrqyfEikd af o;bl;”vd@k ajymawmh taru“orD; b0atmif jrifaewmudk jrifae&wJh tarh&@J yDwad wGu orD;qyfaewJh aus;Zl;awGygyv J @kd jyefajymw,f? tarh&@J 0rf;omyDwjd zpfae wJh rsuEf mS av;udk =unf+h yD; usrvnf; 0rf;omyDwad wGjzpf aejyefa&m æ? usrwdk@ om;trdESpfa,muf ygvmwJh ypPnf;awG um; ay:wif+y;D wmeJ@ taru um;armif;/ usru tarhab;rSm xdik +f y;D tdrt f jyef vrf;wav#muf pum;awG trsm;}u;D ajym cJh =uw,f?taru usr owdw&jzpfaprJh a&S;a[mif;aESmif; jzpfawG jyefajymjy+yD; a&S@vyk &f rJh vkyif ef;pOfawGukd aemuf ae@ryS J at;at;aq;aq; ajymqdk aqG;aEG;r,fqkd +y;D tdrjf yef jzpfc=hJ uw,f? aemufw&ufrmS taru usrwd@k ±H;k cef;twGuf olimS ; r,fh tdrcf ef;ae&mudk vdu k jf yw,f? tdrcf ef;ae&mu +rKd @v,f acgif qkl;av bk&m;vrf;rSmqdkawmh oGm;a&;vma&;u tqifajyr,fh ae&mjzpfaew,f? aemuf+y;D taru usrqD uae olocd siw f mawG tao;pdwaf r;+y;D a&S@vyk &f rJh vkyif ef; pOftwGuf vky&f rJh tvkyaf wG ao;pdwf jyefcsjyw,f? tar ay;wJh t}uaH wGuawmh “ukr% ` ±D ;kH cef; zGiyhf JG tcrf;tem;udk
'DZifbm-9-2007 reufyikd ;f rSm }uD;}uD;us,u f s,f vky&f r,f? naeydik ;f us&if [dw k ,fwckrmS npmpm;yGJ vky+f yD; ygwyD JG wck usi;f y&r,f? tJ'yD gwyD rJG mS *syefo±H ;kH u vlawGa&m jrefrmppftpd;k &tm %mydik af wGuykd g rygygatmif zdw&f r,f? txl;ojzifh tJ'D ygwyD rJG mS rD;&xm;0ef}u;D udk csO;f uyfEikd af tmif }uKd ;pm;&r,f? *syefoal X;vm&if twGi;f a&;rSL;(1)udk csO;f uyfEikd zf @kd twGuf Edik if aH &;0dwaf wGygrS jzpfr,fqw kd mudk t}udr}f udrf owday; cdik ;f w,f? *syefoal X;eJ@ Edik if aH &;pdwaf wG ygvm+yD; jrefrmppf acgi;f aqmifawGe@J pum;ajymwJt h cgrmS usrudk pum;jyef tjzpf t+rw J ef; uyfvu kd cf ikd ;f +y;D ESpb f uftajctaeawGukd odatmifvyk x f m;&r,f? usrudk Adv k cf sKyfuawmfawGe@J t jrefq;kH &if;ES;D atmif vky&f r,fq+kd y;D ajymw,f? +y;D awmh vl ,Hw k a,muf arG;&r,fq+kd y;D usrvkyif ef;twGuf toH;k wJrh hJ a,musmF ;wa,mufta=umif; ajymjyw,f? ol@ukd usr&J@ ±H;k cef;rSm refae*sm cef@vu kd yf g? ol@ emrnfu xuftmum wJ?h pD;yGm;a&; wuUov dk u f ae pDrcH ef@crJG y_ nmeJ@ bG@J &xm;+y;D uGeyf sLwma&m t*Fvyd pf um;yg u|r;f usiw f ,f? +yD;awmh *syefpum;vJ eJe&J w,fw?hJ ±H;k cef;udpaP wG tukev f ;kH ole@J vGx J m;vdu k +f y;D orD;u ta&;}u;D wJh udpaP wGuykd J vkyaf wmh vd@k ajymw,f? usrvnf; tareJ@ wdkifyifajymqdkaqG;aEG;+yD;wmeJ@ ±H;k cef;iSm;rJh udpu P kd csucf si;f taumiftxnf azmfvu kd w f ,f? ukr% ` u D pd P rSwyf w kH if+y;D wmeJ@ olaX;qDzek ;f quf+y;D zke;f xJrmS aqG;aEG;zd@k csed ;f vdu k w f ,f? olaX;uvnf; usrqD zke;f jyef qufvmw,f? ol@bufu tukev f ;kH tqifoifjh zpf+yD; ol eJ@twl *syefvw $ af wmftrwfEpS af ,mufukd ac:vmzd@k awmh rjzpfEikd b f ;l wJ?h 'gayrJh olw@kd ay;vdu k w f hJ rdwq f ufpmeJ@ t wGi;f a&;rSL;(1)udk oGm;awG@r,f? ole@J twl *syefEikd if H yifv,f &yfjcm; &if;ES;D jrK‡ yEf rHS _ toif;}u;D &J@ twGi;f a&;rSL;awmh ygvrd hf r,f?olw@kd ESpyf wftwGi;f jrefrmjynf vmr,f? jrefrmjynf a&muf&if a&mufa&mufjcif; vkyif ef;twGuf tpnf;ta0; wckvyk +f y;D wmeJ@ aemufae@rmS wck+y;D wck taumiftxnf azmfr,fv@kd ajymw,f? usrvnf; olaX; rvmrD ±H;k cef;udpaP wG tm;vH;k t+yD; tpD;jzpfaeatmif refae*sm xuftmumudk q,f&uf t wGif; ±Hk;cef;zGifhEdkifzdk@ wm0ef ay;vdkufw,f? ±Hk;cef;twGuf pma&;r ESpaf ,mufuykd g cef@z@kd ajymvdu k w f ,f? usr 'Dtcsed f rSm ±H;k cef; tjyiftqif udpx P uf rD;&xm;0ef}uD;&J@ aemuf a=umif; &mZ0ife@J O;D ydik u f rk % ` rD mS &Sw d hJ ppfAv dk af wGta=umif; udk odEikd zf @kd enf;vrf; &Sm&awmhr,fav æ? usr yxrqH;k p+y;D pdw0f ifpm;oGm;wm aZurBmOD;cifa&$e@J 39
trSwfpOf- 82 jr&dyn f Kd [dw k ,fuykd ?J OD;cifa&$ bma=umifh aecsi;f ncsi;f }uD; yGm;csr;f om+yD; [dw k ,f ydik o f mG ;&wmvJ? ol@ [dw k ,fu ol trSew f u,fyikd w f hJ [kw d ,fbv J m;?trnfco H ufoufvm; ol@aemufuG,frSm b,folawG &SdaevJ? usrodcsifwmawG odz@kd twGuf usrjr&dyn f Kd [dw k ,frmS tcef;iSm;+yD; c%oGm; aezdk@ qHk;jzwfvdkufw,f? usr olaX;vm&ifvnf; jr&dyfndK rSm aezd@k tcef;udk tckuwnf;u }uKd wifvyk x f m;zd@k qH;k jzwf vdkufw,f? aemufae@usr jr&dyfndKrSm oGm;wnf;+yD; OD;cif a&$e@J &if;ES;D atmif p+yD; vkyaf wmhw,f? usr jr&dyfndKrSm wnf;wJhae@rSmyJ [dkw,fu tvkyfo rm; 0efxrf;wcsKd @ukd aiGay; pnf;±H;k +yD; usrodcsiw f mawG ar; awmhwmyJ? [dw k ,f tvkyo f rm;0efxrf;awG&@J ajympum; t& qd&k if 'D[w kd ,fukd Adv k cf if!e$ v f nf; &Hzef&cH g vmw,f? ppf0ef}uD;awGvnf; c%c% npm vmpm;w,f? OD;ydik u f vlawGvnf; ESp&f ufwcg oH;k &ufwcg t+rJvmw,f? usr a[mfw,f 0efxrf;awG&@J ajympum;awGukd tuke+f cHK+yD; oH;k oyf vdu k af wmh jr&dyn f Kd [m ppf0ef}u;D awG&@J ud, k yf ikd pf ;D yGm;a&; udpPawG aqG;aEG;wJh qHkpnf;&mae&m jzpfaew,f? ae@wdkif; reuf&Spfem&Davmufqdk OD;cifa±$[m [dkw,fpm;aomuf qdik rf mS t+rJ&adS ewwf+yD; vmor# {nfo h nfawGukd E_wq f uf wwfa=umif; usr od&awmh OD;cifa±$e@J odz@kd qw kd m bmrSoyd f rcufb;l qdak yrJh &if;&if;ES;D ES;D jzpfz@kd qw kd muawmh usr rSmvJ 0dwaf wG vdak e+yDqw kd mudk odvu kd &f w,f? usrTAMAMOTO olaX;qD zkef;quf+yD; usrudk *syef yifv,f&yfjcm; pD;yGm;a&;vkyif ef;&Sit f oif;&J@ twGi;f a&;rSL;eJ@ rdwq f ufay;zd@k ajymjy+y;D usr jrefrmEdik if rH mS &Sw d hJ *syefoH ±H;k u pD;yGm;a&;aumifppf0efe@J &if;ESD;csifa=umif; ajymvdkufw,f? usrwd@k vkyif ef;atmifjrifz@kd *syefo±H ;kH u pD;yGm;a&; aumifppf 0efuv kd nf; toH;k cscsiaf =umif; ajymvdu k w f ,f?olaX;u us rudk jyefajymw,f?olvmrS usreJ@ vlcsi;f rdwq f ufay;+y;D oH;k a,muf twlwl aumifppf0efukd oGm;awG@v@kd r&bl;vm;vd@k ajymawmh usru olaX;rvmrSD vkypf &m&S d wmawGvyk x f m; Edik zf @kd usrrSmvnf; t&Sed t f 0g vdak ew,f? tJ't D wGuf *syef oH±;kH 0dwu f kd oH;k csiv f @kd ygv@kd ajymawmh olaX;u reufzef reuf olzek ;f jyefqufr,fv@kd ajymw,f? aemufwae@reuf olaX;qDu zke;f vmw,f? *syefo±H ;kH u pD;yGm;a&;aumifppf0efukd oGm;awG@vu kd yf gw?hJ ol 'Dbufu vlawGe@J tppt&m&m ajymjy+yD; }udKwifzkef;quf+yD; rdwf qufay;xm;w,f? usrvnf; aus;Zl;wifygw,fv@kd ajym+y;D *syef oH±;kH udk oGm;cJw h ,f? oH±;kH a&mufawmh pD;yGm;a&;aumif ppf0efe@J awG@csifa=umif; pma&;azmifjznfh+yD; apmifhaewm
'DZifbm-9-2007 q,fig;rdepfavmuf =umawmh awG@cGifh&cJhw,f? pawG@awG@ csi;f yJ olu usrudpk +y;D E_wq f ufw,f? usrwd@k urk % ` aD =umif; udk ar;+y;D ole@J *syefEikd if yH ifv,f&yfjcm;pD;yGm;a&; vkyif ef;&Sirf sm; toif;&J@twGi;f a&;rSL;eJ@ t&rf; &if;ES;D a=umif; ajymjyw,f? aumifppf0ef&@J toufu av;q,f0ef;usiaf vmufv@kd cef@ rSe;f &w,f? Oy"d±yk u f cyfoef@oef@e@J pum; ajymwmuvnf; qGaJ qmifr_ tjynf&h w dS ,f? usrol@ukd jrifjrifcsi;f oabmus oGm;w,f? usr ole@J tjyeftvSef rdwq f uf+yD; nbufrmS npmpm;zd@k jr&dyn f Kd udk zdwv f u kd w f ,f? oluvnf; vdv k v kd m; vm;eJ@ vufccH w hJ ,f? n ckESpfem&DavmufrSm oljr&dyfndKudk vmr,fqdkwmod awmh usrvJ olrvmcifrmS }udKwifjyifqifra_ wG vkyx f m;& w,f? ae@vnfbufrSm usr aZurBm OD;cifa±$udk awG@cGifh awmif;+yD; udk,fwkdif 0ifrdwfqufvdkufw,f? OD;cifa&$udk rdwq f uf+y;D nus&if *syefo±H ;kH u pD;yGm;a&; aumifppf0ef vm r,fqw kd hJ ta=umif;yg wcgwnf; ajymvdu k af wmh OD; cifa&$ rsuv f ;kH awG 0if;vm+yD; usrudk awmfawmf txif}uD; oGm; w,f? aumifppf0efe@J ol@uykd g rdwq f ufay;ygv@kd awmif;qdk ajymvmawmh usru nus&if OD;cifa&$vJ vmcJhygvdk@ zdwf vdu k w f ,f? Armpum; rwwfwhJ *syefe@J *syefpum; rwwfwhJ Arm=um;rSm usr vlvnfvyk rf &S awmhr,fqw kd m tvdv k o kd d vmw,f? n (7)em&DavmufrmS aumifppf0ef a&mufvmw,f?[dk w,f pm;aomufqdkifrSm xdkifapmifhaewJh usrudk awG@awmh +yKH ;jy+y;D apmifah e&wm =umae+yv D m;wJ?h awmif;yefygw,fv@kd ajym+y;D usreJ@ rsuEf mS csi;f qdik f pm;yGrJ mS xdik +f y;D usr rsuEf mS udk ol=unfah ew,f? ol usrudk }uKd ufav usr ol@ukd yd+k y;D awmh toH;k csv@kd aumif;avqdw k mudk odawmh usrvJ ol r}udKuf }udKufatmif aejyrS jzpfr,fqw kd m odaew,f? usr olpm; csiw f m aomufcsiw f mawG ar;+yD; rSmvdu k w f ,f? olu usr udk r=umc% awG@csifygw,fvdk@ ajymvmawmh usruvJ jrefrmpum;rSm &Sw d ,f? jrifjrifcsi;f yif bma=umifrh sm; cspcf sif wmvJv@kd ar;vdu k af wmh olu rif;t&rf;vSv@kd aygw h ?hJ usrvJ acsmfvJ a&mxdkife@J ±_;csif[efaqmif+yD; &,faevdkufw,f? watmifah vmuf=umawmh OD;cifa&$ a&mufvmw,f? usr vJ OD;cifa&$e@J aumifppf0efukd rdwq f ufay;vdu k w f ,f? OD;cif a&$em;udk watmifah vmuf=umawmh t0wftpm; oef@oef@ jyef@jyef@e@J vlawG a&mufvmw,f? OD;cifa&$u x+yD; usreJ@ aumifppf0efukd tJ'D vlawGe@J rdwq f ufay;w,f? OD;ydik f ukr% ` D vDrw d ufu OD;aqmif!e$ =f um;a&;rS;_ eJ@ ukeo f , G af &;0ef}u;D Xm eu !$e=f um;a&;rSL;awGv@kd odvu kd &f awmh usr&J@ npmpm;yGJ 40
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
wyfvSef hoH &mZ0if b D ; ud k aemuf j yef v S n f h v d k @ twd w f o rd k i f ; ta[mif ; awG rawG @ csif a wmh b l ; ? acwf p epf q d k ; ud k wzef touf o G i f ; zd k @ t&nf = unf oaE< a wmif twnf r cH E d k i f b l ; ? wd k i f ; opf jynf o pf Ed k i f i H o pf u d k pd w f o pf vl o pf pepf o pf E S i f h igwd k @ azmf a qmif jynf o pf a xmif z d k @ tm%m&S i f p epf awmf v S e f y pf u m zuf q pf v uf o pf rsd K ;rcspf o nf h t,k w f w rm ppf r d p > m . usef & pf aºuus psmyeud k ok \ ef w p ajrrS m csI tqHk;pD&if =uygav ? ?
&efEi kd x f e G ;f vG w f a jrmuf e ,f a jr / ud k & D ; ,m; [m arsmufjy+yD; qefawmif;wJyh JG jzpfomG ;cJw h ,f? aemufw&uf OD;cifa&$u usrudk ol@±;kH cef;udk vmvnfz@kd zdwaf wmh usrole@J omG ;awG@w,f? OD;cifa&$u ol@O;D ydik u f rk % ` D vDrw d wfe@J t&rf; ydik af =umif; ajym+yD; usrwd@k e@J tusKd ;wl yl; aygif; aqmif&Gufcsifa=umif; ajymvmw,f/ olu usrudk ajymw,f?0ef}uD;XmeawG&@J Edik if jH cm; trSmpmawG &atmif ol vkyaf y;Edik af =umif; usrtaeeJ@ Edik if jH cm;aiGa':vmeJ@ ,ef; udo k m vko d avmuf &Smay;Edik &f if pD;yGm;a&;aumif;aumif; vkyv f @kd &r,fv@kd ajymvmw,f? ol t"du ajymoGm;wmu ukeo f , G af &; 0ef}u;D Xmuuae 'DEpS u f m;ygrpf tapmif(400) avmuf csay;r,f qdkwht J a=umif;eJ@ *syefEdkifiHbufuae wywf&pfum; aygacsmifaumif; &SmEdik zf @kd vkyaf y;Edik rf vm;vd@k usrudk ar;vmw,f?
usru 'Dupd u P kd vkyaf y;Edik yf gw,fv@kd ajym+y;D tvkyjf zpfr_ eJ@ tusKd ;tjrwf cGaJ 0r_tay:rSm quf+y;D aqG;aEG;csiyf gw,fv@kd ajymawmh olu jyefajymw,f? “tvkyjf zpfru _ aqG;aEG;p&m r&Sad yrJh tusKd ;tjrwfrmS ywfoufra_ wG rsm;w,f? em;vnf r_awG trsm;}u;D ay;Edik b f @kd vw kd ,f”vd@k ajymvmawmh usru vJ udprP &Syd gb;l ? yGiyhf iG v hf if;vif;bJ ajymygv@kd qakd wmh olu quf+y;D ajymw,f? “Akv d cf sKyfuawmfawG puFmylrmS aps;0,f xGu+f y;D Ak'*< g,mrSmbk&m;zl;oGm;zd@k a':vmaiGwode;f avmuf puFmylb%f taumifx h J xnfah y;Edik rf vm;wJ”h (a±S@vqufvufaz: jyygrnf)
ausmfrdk;pdk; 41
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
ouf O D :('def;rwf) bmbmjyef a qmif ; yg;
armfpDwkef;ESifh You Tube
wdk ah wG -h uav_yD acwfrD enf;ynmtpGr;f jzifh urBmu tvsit f jref odomG ;cJah om jrefrmEdik if rH S a&$0ga&mifawmfveS af &;wGif jref rmppf tpd;k &onf trSww f rJh tidu k rf o d mG ;onf[k qdyk gv#if ,ckoo d }d u;D ESihf cH&awmhrnhf aemuftpd;k &rSm etzwd@k . q &m w±kwt f pd;k &jzpfaeonfukd Ed0k ifbm 19 ae@xw k f News -week r*~Zif;ygaqmif;yg;t& od&& dS ygonf? aqmif;yg;acgi;f pOfrmS When mao meets you tube jzpfonf? armfpw D ek ;f ESihf U- tube wdk@ awG@=uav+yD tdv k yH pftm;upm;yGrJ sm;wGif jyefvnf ajymjyp&m yHjk yifrsm;pGm use&f pfwwfygonf? vmrnfh aEG&moD yDuif;tdk vHypfyrJG mS vnf; pdw0f ifpm;zG,&f m wDAD xkwv f i$ rhf r_ sm;ESihf t rSw&f p&m Zwfvrf;rsm; ay:vmygawmhrnf?od@k aomfxZkd mwf vrf;rsm;onf tm;upm;±Hrk sm;twGi;f u v_y&f mS ;r_rsm;xuf vrf;rsm;ay:wGif jzpfvmzd@k &adS eonf?urBmw0Sr;f rSvma&muf =urnfh wufºuolrsm;. qENjyr_rsm;udk w±kw&f rJ sm;u ESrd f eSi;f ygvrd rhf nf? xdEk rdS ef if;r_rsm;udk urBmw0Sr;f xkwv f i$ hf wif qufrnfo h rl sm;u emrnfausmf owif;Xme}u;D rsm;[k oifr xifvu kd yf gEiS ?hf uifr&m [ef;zke;f udik x f m;aom tdv k yH pfyv JG m y&dowfrsm;om jzpfrnf? tdv k yH pfyo JG nf tm;upm;orm;rsm;. pGr;f aqmif &nfukd prf;oyfonfyh jJG zpfouJo h @kd acwfrq D ufo, G af &;u&d ,mrsm; udik af qmifvmrnfh yG=J unfh y&dowfuvnf; w±kwf tpd;k &. qENjyr_ ESrd ef if;a&; pGr;f aqmif&nfuv kd nf; prf;oyfyg vdrhf rnf? 20 &mpk taqmifta,mifom &So d nfh w±kwt f pd;k &,E &W m;onf 21 &mpk urBmEh ikd if aH &; tcif;tusi;f udk &if qdik &f rnfyh rJG @kd armfpw D ek ;f ESihf You tube wd@k awG@=uav+y[ D k qdEk ikd yf gonf?
tdkvHypfyGJ yg0ifqifEGJrnfh tm;upm;orm;rsm; tjyif;txef avhusiahf eouJo h @kd cef@reS ;f ajc ukeu f saiG pkpk aygi;f tar&duefa':vm 40 bDv, D H tuket f uscu H m tdv k H ypfyJG usi;f yrnfh w±kwt f pd;k &uvnf; jynfwiG ;f jynfy tzsuf orm;rsm;ukd jyif;xefpmG acsre_ ;f &ef &Jrsm;ukd avhusihf ay;ae+yD jzpfonf? wcsed w f nf;wGif xdk tzsuo f rm;rsm;uvnf; vdk tyfonfrsm;udk }udKwif jyifqifae+yD jzpfonf? w±kw. f wd bufA'k b < momtay: EdyS u f u G rf r_ sm;/ t"rRvyk t f m;ay;pcef; rsm;/ ao'%fay;r_EiS hf vGwv f yfpmG ajymqdck iG u hf kd ydwyf ifrr_ sm; udk urBmu odjrifvmEdik af &;twGuf tdv k yH pfyGEJ iS chf sed u f u kd f az:xkwfEdkif&ef csuforRwEdkifiH y&mh[ftajcpdkuf tdkvHypf apmifh tpd;k & r[kwo f nf tzG@J u 2001ckEpS rf S pum aqmif &Guaf e+yjD zpfonf? Darfur ta&;v_y&f mS ;olrsm;uvnf; w ±kw. f ql'ef tpd;k &tay: axmufyahH er_rsm; &yfqikd ;f &ef t wGuf Genocide Olympics [k aºu;a=umfxm;onf? xd@k twl jrefrmhta&; v_y&f mS ;olrsm;uvnf; vwfwavm jrefrmjynfwiG f oHCmawmfrsm; owfjzwfc&H r_wiG f w±kwEf ikd f iH. wm0ef&Sdr_udk az:xkwf&eftwGuf Saffron Olypics trnfjzifh pwif v_y&f mS ;vm+yDjzpfonf? aEG&moD eD;uyfvmonfEiS t hf wl xdv k y_ &f mS ;r_rsm;rS ydrk t kd &Sed t f [kef jrifv h mrnf jzpfonf? tm;upm;yGrJ sm; pwif onfEiS w hf +yKd ief uf w&kwt f pd;k &taejzifh yDuif;od@k 0ifa&muf vmonfh Edik if jH cm;om;rsm;xJrS vl@tcGit hf a&; v_y&f mS ;olrsm; udk cGjJ cm;azmfxw k &f ef cufcv J rd rhf nf? c&pf,mef bmoma&; tkypf Ek iS t hf wl ygvmrnfh w±kw. f ud, k 0f efom;zsucf srt _ ay: qef@usif qENjyrnfh 'de;f rwftrsKd ; orD;udak omfvnf;aumif;/ 42
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
ajrvwfarmifjrifo h l
ajymremqdkrem udk,fhtwwfudk,favmifwJhrD;rSm toufu"mwfpD;aew,f ? &or# q,f=unfhawmh ar#mfvifhcsufu rda0; za0; ar;xl;ac:ajymavmufawmif rSefraxmifwm=um+yD ? txifeJ@tjrifqdkwm vufawG@rSm urBmjcm;p+rJ &dk;om;r_rSef&if ,Ofaus;wJh wHcg;aygufrSm vlvm;ajrmuf&r,f ? t!DSta[mufrsm;rsm; owfowfvGwfpm;w,f ,iftw Hk ,f ?
omrme Zf eD;armifE[ HS k xif&aomfvnf; ywf0ef;usif xde;f odr;f r_ qdik &f m tzG@J 0ifjzpf aernfh =opaw;vs pHw k u JG akd omf vnf;aumif; w±kwt f pd;k &taeESihf cGjJ ck m;apmif=h unf&h ef cuf cJygvrd rhf nf? ouU&mZf 2000ckEpS f tdv k yH pfyJG usi;f ycGi&hf &ef ,SOf +yKd if av#mufxm;pOfu vuf&t dS aetxm;awGudk w±kwt f pdk;& }udKwifjrifEdkifpGrf; r&SdchyJ g[kqdkv#if rSm;rnf r[kwfyg? 7ESpt f wGi;f urBm}u;D vsijf refpmG ajymif;vJvmcJyh gonf? vGef cJo h nfh 7ESpt f wGi;f u w±kwu f rk % ` rD sm;vnf; raumif;qd;k 0g; Edik if rH sm;tay: &if;ES;D jrK‡ yfErHS r_ sm;pGm r&Sad o;yg? aemufwck vsijf refpmG ajymif;vJjcif;rSm w±kwjf ynfwiG f rdb k ikd ;f zke;f oH;k pGJ ol tvGeftrif; rsm;jym;vmjcif;jzpfonf? 2001ckESpfwGif 17oef;om&Sdch&J mrS ,cktcg oef; 600 xd wdk;wufvm cJo h nf? tifwmeufo;kH pGo J Ol ;D a&rSmvnf; 2000ckEpS w f iG f 17 oef;om&Scd &hJ mrS ,cktcg 162oef;xd rsm;jym;vmaeonf? bavmh*rf sm;/ Chat rooms rsm;/ Social networks rsm; ESihf tjcm; tGev f ikd ;f qdik &f m uGe, f ufrsm;rSmvnf; a&wGuI f r&Edik af vmufatmifyif? vGecf o hJ nfh oH;k ESpu f ray:ao;onfh You-tube qdo k nfrmS vnf; ,cktcsed rf mS tm%m&Sit f pd;k &rsm; twGuaf wmh r&% axmifacsmufozG,jf zpfaeonf?
t&dyfvm;ta&mifvm; ,ifwaumifawmiftvGwfray;cJhwJh usaemf udk,fhtqdyfudk,f rsdKcsaewm ajymremqdrk emawG wa,mufrS r&dyrf b d ;l ? ?
xd@k a=umifv h nf; qef@usiq f ENjyr_rsm; ay:ayguv f mygu w urBmvH;k u tcsed w f t kd wGi;f od&o dS mG ;rnfukd w±kwt f pd;k &t aejzifh rnfo@kd r# wm;qD;Edik af wmhrnf r[kwyf g? w±kwt f pd;k &rSm a&G;cs,pf &m wckawmh &Syd gonf? awmif;qdrk r_ sm;udk wwfEikd o f rSD jiifompGm vdu k af vsmay;&ef jzpfonf? xdv k rf;udk w±kww f @kd vnf; jrifygonf? 'ga=umifh vnf; Darfur wGif tjynfjynfqikd &f m +idr;f csr;f a&;wyfrsm; csxm;jcif;udk vufc&H ef ql'eftpd;k &tm; w±kwu f em;csae jcif;jzpfonf? awmif;qdrk w _ ikd ;f udk vdu k af vsm&efawmh rjzpf Edik yf g? tpd;k &ESihf Edik if aH &;pepf ajymif;vJ&ef awmif;qdv k mygu w±kwt f pd;k &taejzifh +zKd cGi;f &efrw S yg; tjcm;a&G;p&m vrf;r &Sdyg? trsm;jynfol. tm&Hkzrf;pm;r_udk &,lEdkifpGrf;&Sdonfh woD;yk*r~ sm;/ tpd;k &r[kwaf om tjynfjynfqikd &f m tzG@J t pnf;rsm;onf A[dck sKyu f ikd rf j_ zifh tkycf sKyx f m;aom w±kwu f eG f jrLepftpdk;&taeESifh pdwftaESmuft,Suf jzpfaprSmawmh aocsmaeygonf? 2008 tdv k yH pfonf pdwv f y_ &f mS ;pGmjzifh apmif=h unfh &rnfh yGjJ zpfonf[k usi;f yolrsm;u uwd ay;xm;onfh t wdik ;f urBm}uD;u apmif=h unfah eygawmhrnf? ? 43
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
jrefrmEdik if aH &S@aersm;aumifpD tajccHOya'a&;&mpmapmif trSwf (22) =o*kwf 2005 ckEpS w f iG f xkwaf 0 aom tajccHOya'a&;&mpmapmifrS ul;,lI tcef;quftjzpf az: jyygonf?
(pmapmif t rS w f p Of - 80 rS tquf ) (i) zG J @ pnf ; yH k t ajccH O ya'ES i f h t csKyf t csmtm%m avsmf olrsm;jzifh xyfraH &G;cs,f tpd;k &zG@J pnf;+y;D tkycf sKyfonfh (odk@r[kwf)vlxk. tcsKyftcsmtm%mydkifpkd; r_pepf ukd pepf ( Parliamentary System ) udk a&G;cs,u f sio hf ;kH aumif; zGJ@pnf;yHktajccHOya'wGif usifhoHk;oifh roifh? usio hf ;kH rnf?od@k wnf;r[kwf wEdik if v H ;kH &Sd rJay;ydik cf iG &hf adS om Edik if o H m;wOD;csi;f pD. qENrrJ sm;teuf rJtrsm;qH;k &&So d u l kd Edik if w H ck cdik rf mpGm&yfwnfrt _ wGuf vdt k yfaom orwtjzpf wdu k ±f u kd f a&G;cs,w f ifajrm‡ uf tkycf sKyo f nfh pepf( tm%mtvHk;pHkwdk@udk ydkifqdkifjcif;ESifhtoHk;csjcif;wdk@onf Presidential System ) udk usio fh ;kH aumif; usio hf ;kH rnf? xdEk ikd if t H wGuf tcsKyftjcmtm%mydik rf _ ( State Soverei tqdyk g pepf ESp&f yf teufrnfo!fph epfuykd if usio hf ;kH tkycf sKyf -gnty)yifjzpfonf? xdEk ikd if . H e,fajra'o toD;oD;wGif ae onfjzpfap jynfaxmifpt k pd;k &wGiaf omfvnf;aumif;/ jynf xdik =f uaomolrsm; tm;vH;k tay: tusKd ; oufa&mufap&ef e,f tpd;k &rsm; toD;oD;wGiaf omfvnf;aumif;/ vGwv f yfI Oya'rsm; a&;qGjJ yÏmef;cGihf tm%m/ xdOk ya't& toufoiG ;f w&m;r#waom a&G;aumufyrJG sm;wGif a&G;cs,w f ifajrm‡ ufjcif; tkycf sKycf iG t hf m%m/ jzpfay:vmaom tjiif;yGm;r_rsm;udk xdOk y cH&aom vlxu k , kd pf m;vS,rf sm;uom tpd;k &zG@J pn;f+y;D wkid ;f a'rsm;ESit hf nD pD&ifq;kH jzwfyikd cf iG hf tm%mwd@k ukd qdv k o kd nf? jynf. tcsKyt k f jcm;tm%mudk usio hf ;kH onhf pepfrmS vlx. Edik if w H um vl@tcGit hf a&;Oya'rsm;udk c|i;f csuðf yv#uf xdEk ikd if H tcsKyftjcmtm%mydkifqkdifr_( Popu lar Sovereignty) onf rdr. d tcsKyftjcm tm%mydik q f ikd rf u _ kd tajccHum Edik if H yifjzpfonf? jcm;wdik ;f jynfrsm;. csKyu f ikd rf r_ u S if;vGw+f y;D vkyu f ikd af qmif&u G f tcsKyftjcmtm%m ydik q f ikd rf ±_ a_ 'girhf S csO;f uyf&mY ydik cf iG /hf tjcm; Edik if rH sm;ESihf qufqaH qmif&u G yf ikd cf iG t hf m%mudk tm%m&Sipf epfukd usio hf ;kH aom Edik if rH sm;ESihf 'Dru kd a&pD udu k sihf qdv k o kd nf? oH;k aom Edik if rH sm; rwlujJG ym;=uonf? tm%m&Sipf epfukd usihf jynfwiG ;f wGif tcsKyftjcmtm%mydik q f ikd rf u _ kd csO;f oH;k aomEdik if rH sm;wGif wdik ;f jynf. tcsKyftjcmtm%mydik q f ikd f uyf usio hf ;kH &mYrl tm%m&SiEf ikd if rH sm;ESihf 'Dru kd a&pDEikd if rH sm; r_ukd t"duxm;+y;D rS vlxu k kd csO;f uyfonf? qdv k o kd nfrmS wdik ;f rwl=uyg? tm%m&Sipf epfukd usio fh ;kH aom Edik if rH sm;wGirf l wdik ;f jynf. tcsKyt f jcmtm %m ydik q f ikd rf r_ mS t"dujzpf+y;D vlx. k jynf.tcsKyt f jcmtm%mydik q f ikd rf (_ State Sovereignty) tcef;u¾rSm omrnjzpfonf? 'Dru kd a&pDukd usio hf ;kH aom udk t"duxm;=uonf? rnfo@kd aom tpd;k &rsKd ;tm%m&I Edik if rH sm;wGif vlx. k tcsKyftjcm tm%mydik q f ikd rf u _ kd t"du tkycf sKyfaeonfrmS ta&;r}uD;?wdik ;f jynf. tcsKyftjcmtm xm;+y;D rS wdik ;f jynfuckd sO;f uyfonf? vlx. k tcsKyftjcm tm %m wnfwchH ikd +f rJa&;om ta&;}uD;onf[k vufc u H sio hf ;kH %m ydik q f ikd rf _ tajccHay:wGif wdik ;f jynf. tcsKyftjcm tm onf? zG@J pnf;yHt k ajccHOya't& tkycf sKyyf pkH epf ( Constitution %m udk xde;f odr;f umuG,f apmifah &SmufomG ;&ef jzpfonf? alism ) udk usio hf ;kH aom 'Dru kd a&pDEikd if rH sm;wGirf l vlx. k t jrefrmEdkifiHwGif zGJ@pnf;yHktajccHOya'opfw&yf csKyftjcm tm%mydik q f ikd rf _ ( Popular Sovereignty) udk ay:ayguv f ma&;twGuf óu;d yrf;&mY vlxt k aejzifh pOf;pm; t"duxm;=uonf? Edik if w H iG ;f &Sd jynfov l x l t k aejzifh rdrw d @kd oabmxm;ay;&ef vdt k yfonfh ta&;}u;D aom tajccHw&yf Edik if . H ordik ;f a=umif;/ yx0Dtaetxm;/ vlrsKd ;pkrsm; yg0ifz@JG rSm wdik ;f jynf. tcsKyt f jcmtm%mydik q f ikd f r_ukd t"duxm;+y;D pnf;r_/ pD;yGm;a&;tajc tae/,Ofaus;r_"avhx;kH pH ponfx h ;l zG@J pnf;yHt k ajccHOya'udk a&;qGo J mG ;apvko d vm;/ od@k r[kwf jcm;csuw f @kd ukd tajccHum wdik ;f jynftyk cf sKyyf pkH epfupkd Of;pm;&m vlx. k tcsKyt f jcmtm%m ydik q f ikd rf u _ kd t"duxm;+y;D zG@J pnf; Y uGjJ ym;r_rsm; &S=d uonf? yHt k ajccHOya'udk a&;qGo J mG ; apvdo k vm;[lI jzpfonf? a&G;cs,w f ifajrm‡ ufjcif;cH&olrsm;jzifo h m pkpnf;xm; wd k i f ; jynf . tcsKyf t jcmtm%myd k i f q d k i f r _ u d k onfh ygvrD efwiG f tEdik &f ygwrD S ud, k pf m;vS,rf sm;teuf oifh t"duxm;+y;D zG@J pnf;yHt k ajccHOya'udk a&;qGo J mG ;ap vdo k nf 44
trSwfpOf- 82 qdv k #iOf ya'ðyv$waf wmfEiS t hf pd;k &udrk nforl sm;ESizhf @JG pnf;onf jzpfapta&;r}u;D yg? vlx. k tcsKyftjcm tm%mydik q f ikd rf u _ kd t"duxm;+y;D zG@J pnf;yHt k ajccHOya'udk a&;qGo J mG ;apvdo k nf qdv k #if Oya'ðyv$waf wmfEiS hf tpd;k &udk zG@J pnf;&mY vlxu k a&G;cs,w f ifajrm‡ ufc&H aom yk*Kd~ vfrsm;om yg0ifciG &hf adS p&rnf jzpfonf? orRwOD;aqmif aom tkycf sKyaf &;pepfukd usio hf ;kH &m wGif tpd;k &tzG@J twGi;f Y orwu cef@tyfxm;aom a&G;cs,f wifajrm‡ ufjcif;rcH&onfh yk*Kd~ vrf sm;yg0ifonf[k apm'uwuf Edik af omfvnf; tpd;k &tzG@J ukd t"duOD;aqmifaom orRwrSm vlxu k wdu k f ±du k af &G;cs,f wifajr‡mufojl zpf&onf? vlxu k róuduI f orwudk ðzwfcsvu kd v f #if tpd;k & wzG@J v;kH ðywfus oGm;&onf? vlx. k tcsKyftjcmtm%mydik q f ikd rf p_ epfukd usifh oH;k aom Edik if rH sm;jzpfonft h ar&duefjynfaxmifp. k zG@J pnf;yHk tajccHOya'ed'ge;f wGif We, the people of the United States, u|Ekfyfwdk@ tar&duefjynfaxmifpk jynfolrsm; onf [lIvnf;aumif;/ tdE, dN Edik if . H zG@J pnf;yHk tajccHOya' f @kd tEd , Nd Edik f ed'ge;f wGif We, the people of India, u|Eyfk w iHjynfolrsm;onf [lIvnf;aumif;/ qGpfZmvefEdkifiH. zG@J pnf;yHt k ajccHOya' ed'ge;f wGif We, the Swiss people and Cantons,u|Efkyfwdk@ qGpfZmvefEdkifiHjynfolrsm;ESifh uef wHjk ynfe,frsm;on ;onf [lIvnf;aumif;/ vlx. k tcef;u¾ udk t"duxm;um zG@J pnf;yHt k ajccHOya'. ed'ge;f tprsm; rSmyif az: jyavh&=dS uonf? vlx. k tcsKyftjcmtm%mydik f qdik rf p_ epfoabmw&m;udk w±kwjf ynfo@l orwEkid if . H zG@J pnf;yHt k ajc cHOya' yk'rf ( 2 ) wGif atmufygtwdik ;f jyÏmef;xm;onf?“ jynforl sm;onf w±kwjf ynfo@l orwEdik if &H dS tvH;k pHak om t cGit hf m%mrsm;udk ydik q f ikd o f rl sm; jzpf=uonf? ” vlx. k tcsKyftjcmtm%mydik q f ikd rf p_ epfukd usihf oH;k &mY ydI k ta&;}uD;aomtcsurf mS Oya'ðyv$waf wmf ud, k pf m;vS,rf sm; tm;vH;k udak omfvnf;aumif;/ tpd;k &tzG@J wzG@J v;kH udak omfvnf;aumif;/ a&G;cs,w f ifajrm‡ ufciG Ehf iS hf ðzwf csyikd cf iG t hf m%mrsm;rSm vlxx k w H iG f om&S&d onf? wdik ;f jynf. rnfonft h pdwt f ydik ;f / rnfonft h m%mydik t f zG@J tpnf;/ rnf onfv h ufeuf udik w f yf/ rnfonfh yk*Kd~ vfwpHw k OD;xHwiG rf # r&Sad pay? od@k jzpfI u|Eykf w f @kd aumfrwDtaejzifh vlxx k rH S o abmxm; &,lvakd om tcsurf mS zG@J pnf;yHt k ajccH Oya'a&; qG&J efrrl sm;csrw S &f mY ( 1 ) tcsKyftjcmtm%mwnfwcHh ikd +f raJ &; - [lIom tcsKyf
'DZifbm-9-2007 tjcmtm%mudk rnfo@kd usio hf ;kH rnfo h abmrygb/J wenf; tm;jzifh wdik ;f jynftcsKyt f jcmtm%mwnfwhH cdik +f raJ &;udo k m t"duxm;+yD; rnforl sm;yif Oya'ðytm%mESihf tkycf sKyfa&; tm%mudk usio hf ;kH onfjzpfap vufco H mG ;rnfo h abm tajc cH rlcsrw S rf nfvm;? od@k r[kwæ f ( 2 ) vlxku a&G;cs,fwifajr‡mufaom yk*~dKvfrsm;om jynfaxmifpkESifh jynfe,frsm;. Oya'ðyv$wfawmfrsm; wGiv f nf; aumif;/ jynfaxmifpt k pd;k &ESijhf ynfe,f tpd;k & t zG@J rsm; toD;oD;wGiv f nf;aumif; yg0ifapjcif;jzifh Oya'ðytm %m/tkycf sKyfa&;tm%mESihf w&m;pD&ifa&;tm%mrsm;udk vl xk ud, k pf m;vS,rf sm;uom usio hf ;kH onfeh nf;vrf;jzifh wdik ;f jynf.tcsKyftjcmtm%mwnfwchH ikd +f raJ &;udk xde;f odr;f azmf aqmifomG ;&ef pojzifh &Si;f vif;onft h ajccHrrl sKd ; csrw S o f mG ; rnfvm; pOf;pm;oabmxm;ay;=u&efjzpfygonf? (p) tpdk;&pepfrsm; urBmEh ikd if rH sm;wGif usio hf ;kH aom tpd;k &trsKd ; tpm; rsm; udk avhvm+y;D jrefrmEdik if EH iS u hf u kd n f rD nfh tpd;k &pepfw&yf &yfuakd &G;cs,u f m ( od@k r[kwf ) topf wDxiG zf efw;D um rdrw d @kd Edik if . H zG@J pnf;yHk tajccHOya'wGif xnfo h iG ;f jyÏmef; twnf ðyusio hf ;kH &efvt dk yfvmonf? urBmEh ikd if rH sm;wGif usio hf ;kH v#uf &Sad om tpk;d &pepfrsm;udk t=urf;zsi;f tm;jzifh atmufygtwdik ;f av;rsKd ;awG@ &Sd Edik o f nf? 1? orRw OD;aqmifaomtpd;k & ( Presidential government )
2? tv,ftvwf orRwOD;aqmiftpd;k & ( Semi-presidential government )
3? 0ef}uD;csKyf OD;aqmifaom ygvrD eftpd;k & ( Parliamentary government )
4? pkaygi;f tkycf sKyfaomtpd;k & ( Collegial government )
orRw OD;aqmifaom tpd;k &yHpk u H kd tar&duef jynf axmifp/k zdvpfyikd /f tif'ekd ;D &Sm;/ awmifu&kd ;D ,m;/ vufwift ar&du paom Edik if rH sm;wGif awG@&onf? Tpepfusio hf ;kH aom Edik if rH sm;wGif 0ef}uD;csKyfr&Sb d J orRwu wEdik if v H ;kH . tkycf sKyf a&;tm%mrsm;udk ‚if;ud, k w f ikd f cef@tyfxm;aom tpd;k &tzG@J 0if 0ef}u;D rsm;. tultnDjzifu h sio hf ;kH onf? xd@k a=umifh orRw onf Edik if aH &;t& ta&;}u;D qH;k yk*Kd~ vjf zpfojzifh jynfov l x l u k ud, k w f ikd u f , kd f us rJay;a&G;cs,cf iG &hf rS 'Dru kd a&pDonf t"dyg` ,f &Srd nf jzpfonf? orRw OD;aqmifaom tpd;k &pepfwiG f tm;aumif; csurf mS a&G;aumufy0JG ifrnfh orRwavmif; trnf pm&if;udw k 45
trSwfpOf- 82 jynfv;kH odatmif a=unm&+yD; yg0if,OS f òydi&f onfh oabm &So d jzifh vlxo k nf orRwudk pdwóf uu d f wdu k ±f u kd rf aJ y;a&G;cs,f cGihf &&So d nf?tm;enf;csurf mS tkycf sKyaf &;tm%m[lor#onf t"dutm;jzifh orRwwOD;wnf;. vufxw J iG f a&muf&o dS mG ; ojzifh orRw OD;aqmifaompepfukd usio hf ;kH onfEh ikd if rH sm;wGif tm%m&Sif pepfukd azmfaqmifwnfaqmuf&ef ydI k vG,u f l onf? wenf;tm;jzifh tm%m&Sipf epfukd toufoiG ;f vdk aomEdik if rH sm;wGif orRwOD;aqmifaom tpd;k &pepfrsm;udk usio hf ;kH avh&o dS nf? om"utm;jzifh zdvpfyikd /f tif'ekd ;D &Sm;/ awmifu&kd ;D ,m;ESiv hf ufwiftar&duEdik if rH sm;jzpfonf? ,ae@tcsdeftxd orRwOD;aqmifaomtpdk;& pepftajccHjzifh 'Dru kd a&pDukd atmifatmifjrifjrif usio hf ;kH Edik f aomEdik if rH mS tar&duefjynfaxmifpk wckom &Sad o;onf? tar&duefjynfaxmifpw k iG f atmifjrif&jcif;rSm jynfov l x l k wGif tajccHynma&;tqifjh rifrh m;onf? wOD;csi;f jynforl sm; . tajccHvw G v f yfciG rhf sm;udk Oya'rsm;ESit hf nD tmrcHjyÏmef; umuG,af pmifah &Smufonf?vGwv f yfaom w&m;pD&ifa&;pepf udak tmifjrifpmG usio hf ;kH Edik o f jzifh w&m;pD&ifa&;ydik ;f . }u;D =uyf ppfaq;ydik cf iG hf tm%mudk usio hf ;kH I tkycf sKyfa&;ydik ;f udk xde;f ausmif; ay;Edik o f nf? vGwv f yfaom owif; rD', D mvkyif ef; rsm; tm;aumif;onf? vGwv f yfaom vlxt k oif;tzG@J rsm;/ Oya'ynm&Sifrsm;/tvkyform;or*~rsm;/ vl@tcGifhta&; tzGJ@tpnf;rsm;uvnf; tpdk;&.vkyfaqmifcsufrsm;udk =uyfrwfay;Edik o f nf? xd@k a=umifh orRwwOD;wnf;taejzifh vkycf si&f m vkycf iG rhf &Sad cs? xdo k @kd aom vl@tzG@J tpnf; aemuf cHtajctaersm;atmufwiG t f ar&duefjynf axmifpo k rRw taejzihf tm%m&Sif jzpfomG ;Edik &f efrmS rjzpfEikd o f avmufcJ ,Of;onf? Edik if w H cktaejzifh orRwOD;aqmifaom tpd;k & pepf udk usio hf ;kH oifrh oifh pOf;pm;&mY tar&duefjynf axmifpw k iG f orRw OD;aqmifaompepfukd atmifatmifjrif jrifusio hf ;kH Edik f ojzifh rdrw d ‹kd Edik if w H iG v f nf; xdek nf;wl usio hf ;kH Edik v f rd rhf nf[k ,lqv#if rSm;aumif;rSm;oGm;Edik o f nf?tb,fa=umifq h akd omf tar&duefjynfaxmifpw k iG w f nf&adS eaom tjcm;tajctae rsm;&Syd gro S m orRwpepfrmS atmifjrifEikd af oma=umifjh zpfonf? odk rh [kwv f #if txufazmfjyyg wdik ;f jynfrsm;wGiu f o hJ kd t h m %m&Sipf epfukd oufq;kd &Snaf tmifvyk af y;&m/ od@k r[kwf tm %m&Sipf epf xyfraH y:ayguf Edik zf , G &f mtajccHukd zefw;D ay;xm; ouJo h @kd jzpfygrnf? etz. zG@J pnf;yHt k ajccHOya'qdik &f m tajccHrrl sm;
'DZifbm-9-2007 wGif xnfo h iG ;f azmfjyxm;aom orRwOD;aqmifonfh tpd;k & pepfukd oH;k oyfv#if ,if;pepfukd usio hf ;kH onfh urBmEh ikd if rH sm; Y awG@&avh&adS om tm;aumif;csuyf gaysmufq;kH oGm;a=umif; atmufyg tcsurf sm;t& oH;k oyfEikd o f nf? (u)jynfov l x l rk q J ENt& a&G;cs,w f ifajrm‡ uf jcif; rcH&olu orRw jzpfomG ;Edik o f nf? twdtustm;jzifh um uG,fa&;OD;pD;csKyf. wdkuf±dkuf cef@xm;cH&+yD; v$wfawmf xJa&mufvmrnfh ppfAv kd rf mS orRwjzpfomG ;Edik o f nf? ( c ) tar&duefjynfaxmifpw k iG f orRwa&G;cs,f wifajr‡mufa&;tzG@J ( ElectoralCollege )rS a&G;cs,f wif ajr‡mufonf[q k akd omfvnf; vufawG@wiG f jynfov l x l u k wdu k ±f u kd af &G;cs,f wifajr‡muf&onfo h abm&So d nf? jynfol vlxv k v kd m;onfh orwavmif;udk wdu k ±f u kd f rJxnf&h onfo h abmjzpfonf? etz. orwtpd;k &pepfwiG rf l orwavmif; rnfol jzpfvmrnfukd jynf olvx l u k vH;k 0rodEikd af wmh? odciG hf &onfxm;OD;/ jynfov l x l u k a&G;cs,w f ifajr‡mufyikd cf iG f rh &Sd awmh? wqifch jH zpf aom orwa&G;cs,w f ifajrm‡ ufa&;tzG@J u a&G;cs,w f if ajr‡mufomG ;awmhrnfjzpfonf? ( * ) tar&duefjynfaxmifprk mS uJo h kd o h rwOD; aqmifaom tpdk;&pepfudk jrefrmEdkifiHwGif atmifatmif jrifjrif usifhoHk;Edkif&efrSmrl tar&duefjynfaxmifpkwGif &Sad eaom vl@tzG@J tpnf; aemufct H ajctaersKd ; jrefrm Edik if YH &Srd aeao;onfukd awG@&onf? (C) orRw OD;aqmifaom tpd;k &pepftppfukd usihf oH;k +y;D jynfov l x l u k wdu k ±f u kd rf aJ y;cGi&hf onfqakd pOD; jrefrm EdkifiHuJhodk@ wdkif;&if;om;vlrsdK;aygif;pHkaexdkifaomEdkifiHwGif usio hf ;kH oifrh oif[ h o l nfrmS xyfrpH Of;pm;&OD;rnfh tcsujf zpf onf? tb,fa=umifq h akd omf vlO;D a&trsm;pkrmS Armwdik ;f &if; om;rsm;jzpfaeojzifh vlO;D a&tay: tajccHIwdu k ±f u kd f qENrJ ay;um orRwudk a&G;cs,yf gu orwrSm &Sr;f / ucsi/f u&if/ u&ife/D rGe/f &cdik /f csi;f ponfh Armr[kwaf om tjcm;wdik ;f &if; om;rsm;xJu a&G;cs,cf EH ikd &f ef tcGit hf vrf; omygrh vm; qdk aom tcsurf mS vnf; rsm;pGm pOf;pm;zG,&f mjzpfonf?
qufvufaz: jyygrnf?
46
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
tbGm;vdkvlrsKd; trsm;}uD;vdkw,f Ôusaemfrh mS cifAsm;wd@k ukd ajymjycsiw f hJ tbGm;wa,muf ±Scd b hJ ;l ygw,f?'DtbGm;uawmh usaemf(15)ESpf
om;t±G,f 1984ckESpfavmufu qHk;oGm;cJhyg+yD?=umawmh=umcJh+yDaygh/tckvdk acwfysuf}uD;/cdk;om;ig;&maomif; usef;aewJhtcsdefrSm ydkvdk@awmif owd&+yD; pmzwfolawGudk tbGm;ta=umif;udk t&rf;ajymjycsifygw,f? usaemf ajymwJh tbGm;u tarhbufu taryg/tJ'h t D bGm;u tartygt0if om;orD;(9)a,mufarG; zGm;cJyh gw,f?&yfuu G u f t&yfom;awG tygt0if tbGm;&J@om;orD; tm;vH;k u tarjrvd@k csppf Ed;k ac: =uygw,f? tbGm;jru tvGeaf z:a±G+yD; t+rJwrf;+yHK;aewwfv@kd tbGm;udk tm;vH;k u cspw f ,fqw kd m txl;ajymzd@k awmifrvdk k nf; ±dak oudik ;f ±_id ;f onft h ygbl;?tbGm;[m bmomw&m;udk tvGef,Hk=unf udk;pm;+yD; bk&m;/w&m;/oHCmudv jyif uHig;yg;udk twwfEikd q f ;kH vH@k +cKHpmG xde;f odr;f oGm;w,fqw kd m usaemf rSwrf ad ecJh rdygw,f?'gt h jyif tbGm;&J@trd f rSmq&mawmf/oHCmawmfw@kd &@J 0ifxu G o f mG ;vm&m qGr;f cHºu&m/qGr;f pm;ºu&m tdrw f aqmiftjzpf wnf±cdS b hJ ;l yg w,f?tJ'h D oHom/{!fv h m tbGm;jr&J@a*[mav;[m tckwavm emrnf}uD;q&mawmf}uD; yJc;l =ucwf0ikd ;f ausmif; wnf&m yJcl;+rdK@rSm±SdcJhygw,f?(pum;csyf/ ?tbGm;eJ@=ucwf0ikd ;f q&mawmf aoG;om;rawmfczhJ ;l wmawmh tbGm; udk,fpm; usaemfudk,fwdkif pmzwfolwdk@udk tmrcHygw,f?) tbGm;eJ@ ywfouf+yD; wckawmhajymp&m/qdkp&m ±Sdygw,f?tJh'guawmh tbGm;u ewfudk;uG,fw,f/,Hk w,fayg/h 'gayrJh 37 rif; tukeaf wmh r[kwyf gb;l ?yky g` ;rSm±Sw d hJ nDaemifEpS yf g;/awmif+yHK;rif;nDaemifv@kd vnf;ac: =u w,f?tJh'D ewfeef;wckawmh tkef;yGJ/iSufaysmyGJeJ@aoaocsmcsm udk;pm;cJhwmawmh trSwf&cJhrdygw,f/wcgw&H &yf uGux f rJ mS ewfyaJG y;vd@k 2&uf/3&uf ewfqikd ;f awG wD;qd=k u&if tbGm;u ewfyu JG kd oGm;r=unfah yrJh qdik ;f 0dik ;f uwD; wJh yky`g;/yky`g;qdkwJh toHudk=um;wmeJ@ tdrfxJrSm uwkefu,ifeJ@yl;ygava&m/yg;pyfuae+yD;awmh [JhaumifawG/[Jh aumifrawG igu h kd bmylaZmf/nmylaZmfe@J =urf;cJ/h &rf;cJw h mawmh tzGm;eJ@ywfouf+yD; rSwrf ad ewJh t&mav;awGyg? tJ'h D ,H=k unfrt _ ay:rSm tbGm;[m ol@u, kd o f l ykyg` ;tquf/ykyg` ;acgi;f qGJ ygw,fq+kd yD; &yfuu G x f rJ mS bk&m;ukav; awGu+k yD; [dyk a,m*/'Dya,m*av;awGukd vdu k u f ak y;wJh ya,m*uk q&mav;wyg;tjzpf trnfwiG v f @kd vo l x d if ±Sm; ±SdcJhzl;ygw,f? wcgwek ;f u tckvkd uxdecf if;wJh v&moD&@J w+rdK@v;kH uxdev f n S yhf aJG wG +rdKif+rdKifqikd q f ikd f usi;f yaewJh vwef aqmifwikd f tcgor,&J@ tjzpftysuw f ck tzGm;&J@ bk&m;uk-ukcyhJ akH v;ukd }uHK}udKufwek ;f a&;jycsiyf gw,f?tbGm; &J@tdrfa±S@rSm vl}uD;av;a,muf vufcsif;csdwfquf w0dkif;zufpmavmuf±SdwJh anmifyif}uD;wyif±Sdygw,f?wkwf wkwcf ikd cf ikd f EG,af wGu ,D;S av;cdk wGaJ vmif;usaevd@k anmifrw k q f w d q f +kd yD; trsm;uvnf; ac:qd=k uygw,f?anmif yifrSmvnf; tapmifh±Sdw,f/±kuQpdk;±Sdw,f/zdk;olawmf±Sdw,fqdk+yD; tbGm;tygt0if &yfuGufaeol tawmfrsm;rsm; u qDr;D awGxeG ;f /tke;f yG?J iSuaf ysmyGaJ wG ylaZmfyo=uwmawmh jrifz;l awG@z;l ygw,f?tJ'h D wefaqmifwikd f uxdeyf v JG ! S hf wJh vlwef;}uD;rSm qdik ;f 0dik ;f awG/tuawG vl}uD;/vli,f/uav;tpHk aysmaf ysmyf g;yg;eJ@ w+rdK@v;kH vS!yhf wf+yD; uxdecf if; r,fh bke;f }uD;ausmif;qD oGm;=uygw,f?bke;f }uD;ausmif;qDr0ifcif t&dyt f m0goaumif;wJh tbGm;tdraf ±S@u anmif rkwfqdwf}uD;atmufrSm wacgufem;/tarmajz=uygw,f?tJh'Dtcsdef uxdefvS!fhyrJG Sm ewfu&m=unfharm vdkufyg vmwJh cav;wa,muf[m usiif ,fpeG @f csiv f @kd rxde;f Edik yf J anmifrw k q f w d }f uD;udk ao;cGyef;cJrh w d mudk rnfow l OD; wa,mufr# owdrxm;rdc=hJ uygb;l ?uxdeyf +JG yD;vd@k toD;oD; ud, k t hf rd u f , kd jf yef ntcdseaf &mufusawmh tJ'h D anmif rkwq f w d u f kd ao;cGyef;rdcw hJ hJ cav;[m ol&@J i,fygukd wpHw k a,mufu !Spx f m;ovdk cHpm;&+yD; usiif ,fvnf;pGe@f r & emuvnf;emawmh wnvH;k id, k akd e&wmayg?h vl}uD;awGu acsmah rmh+yD; ae@vnfu bmawGvyk cf v hJ nf;ar;awmh anmifrw k q f w d }f uD;udk ao;cGyef;cJh rdygw,fv@kd ajymawmh vl}uD;awGu anmifyifapmif}h uD; a'guef+yD;vkyv f w $ v f u kd +f yD 47
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
vd@k awG;+yD; aemufwae@ awmif;yef=uzd@k jyifqifc=hJ uw,f/aemufwae@ tke;f yGaJ wG bmawGjyif ±kupQ ;kd }uD;t}udKuf qDa=umfrek @f awGbmawGe@J wwfoavmuf/rSwo f avmuf 0efcsawmif;yef=uygw,f?(tckacwf anmifyif}uD;udk wke;f vHk;vSo J Gm;wmawmif awmif;yefw,f r=um;rdygcifAsm;)/'gayr,fhcav;u aemufwae@ul;wmawmif roufom ygb;l /'ge@J yJ tbGm;jrudk tultnDawmif;+yD; awmif;yefcikd ;f &if &aumif;&J@v@kd awG;q=u+yD;tbGm;qD a&mufvm=uyg w,f/tbGm;vnf; vdv k v kd m;vm; vufc+H yD; tke;f yG/J iSuaf ysmyGeJ @J awmif;yefvu kd w f m !Spx f m;wJh ±kuv Q nf; anmif; vmw,f xifyg&@J v$waf y;vdu k v f @kd uav;vnf; toufcsr;f om&m &cJb h ;l ygw,f?tJ'h v D kd vlom;awGtwGuw f wf Edkifwhb J ufu tbGm;jr ulnDrpwwfwm usaemf jrifchb J l;ygw,f? aemufwcg tbGm;jr[m vlom;awGwifr[kwf/&[ef;oHCmawmfwdk@ tcuftcJ a&mufaepOfrSmvnf; tultnD ay;cJb h ;l wm trSww f & ±Scd yhJ gw,f?tJ'h guawmh wcgu ausmif;xdik q f &mawmfwyg;[m ol@&@J ausmif; y&0%fxJu ajrvGwfrSm odrfaqmufzdk@ pDpOfzl;ygw,f?'gayr,fh tJh'Dae&mrSm anmifyifwyif&J@ anmifudkif;u rvGwyf J udik ;f usaevd@k ckwjf zwfz@kd ausmif;uy`, d awGukd apcdik ;f cJyh gw,f?uy`, d awGvnf; bke;f }uD;trde@f e@J qakd wmh vkyv f @kd &r,fxif+yD; anmifyifay: wufwm jyKwfuswv hJ el @J ykqed v f w G u f swm ajcr jywfwv hJ el @J tukev f ;kH t&m&m eJ@ta=umif;a=umif;awG jzpfysuu f ek yf gw,f?tJ'h D anmifyifapmifq h v kd m; bke;f }uD;udk tdyrf ufawG vmay;+yD; rvkyzf @kd eJ@wjcm;ae&mrSm ajymif;vkyzf @kd awmif;yefw,fw/hJ bke;f }uD;qdak wmh toJrmw,f/&atmifcw k rf ,f }udK;pm;ygw,f/ aemufq;kH ckwv f aJS y;r,fh 'um/uy`, d awG r±Sad wmhrS tbGm;jrudak c:+yD; 'umr}uD; =u!fo h mvkyq f +kd yD; tbGm;vuf 0uGuftyfcJhygw,f?tbGm; b,fvdkawmif;yef ajz±Sif;vdkufw,frodbl;?tJh'Dae&mrSm odrfwckay:vm+yD; udkif;ae wJh anmifudkif;vnf; r±Sdawmhwm &yfuGufom;awG awG@jrifcJh&ygw,f?tJh--'gayr,fh bkef;}uD;ausmif;eJ@ewfeef; rtyfpyfbl;qdkayr,fh bkef;}uD;ausmif;&J@odrfem;rSmawmh eefuGef;ao;ao;av; wckawmh ay:aygufvmcJhygw,f/ txJrmS awmh tbGm;&J@ ykyg` ;awmifqyf/awmifuvyfe@J awmifjyKef;unDaemifw@kd rde@f red @f }uD; pHjref;ae=uwmawmh awG@jrif&ygr,f?tJ'h b D ek ;f bke;f vnf; aus;Zl;awG wifv@kd tbGm;udk aowJt h xdwikd f bke;f }uD;&J@r,fawmf}uD;qd+k yD;ajym qdk qufqo H mG ;wm awG@jrif&ygw,f?tJ'h D q&mawmf}uD;vnf; tck r[mem,u q&mawmftzG@J qv kd m;r[eJ@em ,u q&mawmf}uD;rsm;tzGJ@rSmyg0if+yD; tm%m±Sifwdk@ tvdkus ujy toHk;awmfcHay;aewm =um;odae&awmh tbGm;om ouf±Sdxif±Sm;±SdcJh&if b,fvdkrsm; qufqHrvJqdkwm odprf;csifygw,f? tbGm;[m tJ'h v D kd &[ef;±Siv f w l @kd tay: ulnaD pmifah ±Smufay;vd@k tbGm;[m orm"d±w dS ,f/oDvvHw k ,f/ E_wpf /v#mp ±Sw d ,fq+kd yD; tm;vH;k u ±dak oav;pm; cspcf if=uygw,f?tJ'h v D kd jynfph ckH w hJ hJ tbGm;rSmuHraumif;yJ r jy!fhpHkwhJ t&mwck ±SdchyJ gw,f?tJh'guawmh tbGm;&J@om;orD; 9 a,mufxrJ S t}uD;qHk;orD; usaemfh&@J }uD;awmf ,lxm;wJh cifyeG ;f usaemfb h }uD;qdo k [ l m tifrwef qd;k oGr;f ygw,f?tbGm;[m oruf& uHraumif;cJyh gb;l ?usaemfh b}uD;[m vl}uD;udv k }l uD;rSe;f rod t±$wt f aemufoefovdk uapmfav;aomufv@kd zJav;vnf; ±du k w f wfygw,f/ b}uD;u e,f+rdK@av;w+rdK@rSm tpdk;&Ïmewck&J@t&m±Sdwa,mufqdkawmh e,fom;awGa&m vufatmufi,fom; awGyg ±GaH =umuf}uD;wa,muf jzpfcw hJ ,f?tJ'h D b}uD;[m wvwacguf e,fuae wufvm+yD; tbGm;tdru f v kd m wwfygw,f?usaemfh}uD;awmfeJ@ol@om;orD;awG[m b}uD;eJ@vdkufrae=uygbl;/tzGm;eJ@twl aeygw,f?b}uD;[m b,favmuf qd;k oGr;f ygovJq&kd if ol@&@J vpmtukef aomufpm;rl;,pf+yD; zJukd vpmukef ±du k yf pfwwfygw,f?vc xkw&f uf ,lxm;aom ta=uG;/aomufxm;aom t&ufa=uG; tukef xd;k qyf+yD; vufxJ vufuseaf iG r±Sad wmh aomtcg +rdK@xJ wywfywf rdu k af =u;cGaJ iGawmif; vufatmufi,fom; vlysK/d vlvw G rf sm;xHrS at;"jrwdu k af wmif; ,l+yD; tJh'DaiGa=u;rsm;aygif;pk+yD; olxkwfvmaom vpmtjzpf usaemfh}uD;awmfxH tyfESHwwfygw,f/tJh'Db}uD; +rdK@ay:wufwhJ &uf[m tbGm;twGuf pdwt f npf&qH;k ae@&ufawGjzpfcyhJ gw,f? b}uD;[m t&ufudkrl;atmifaomuf+yD; tzGm;&J@tdrfa±S@ cHkwef;av;rSm xdkif+yD; jzwfoGm;jzwfvmrsm;udk t±$wt f aemufajymqdjk cif;/z±k\0gpm/t,kww f tewrsm; atmf[pfajymqd+k yD; tbGm;&J@ewfeef;u tke;f /iSuaf ysm rsm;udk cs+yD; pm;aomufypfjcif;/ewfpifrS tbGm; ud;k pm;aom ewf±yk rf sm;udk *|r;f xd;k arSmufckH vkyx f m;jcif;jzift h bGm; 48
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
udk pdwf.aomu/udk,f.aomursm; b}uD;u arG;zGm; ay;oGm;wwfygonf? qd;k oGr;f aom b}uD;. aemufq;kH ae@w&ufukd usaemf trSww f & arhr&yJ ±Scd zhJ ;l ygonf/tJ'h D b}uD;[m w&uf rl;rl;eJ@tbGm;tdrf a&mufvm+yD; tbGm;udk pdwaf omua&mufatmif &pfygava&m/t+rJwrf; +yHK;aewwfwhJ tzGm; orm"d ±Sw d ,f/oDvvHw k ,f/E_wpf /v#mp±Sw d ,fq+kd yD; tm;vH;k u ±dak o av;pm;cJw h hJ tbGm; 'Dwcg onf;cH Edik pf rG ;f ukeo f mG ;+yD xifygw,f?usaemf em;eJ@qwfqwf =um;vdu k &f ygw,f?tbGm;u b}uD;udk eifjyefawmh eif[m rdb/q&morm;eJ@bmomudk apmfum;wJh vl/vl}uD;olrudk apmfum;wJhol eiftaoqdk;eJ@aor,fhvl/aocsif;qdk;eJ@ aor,fo h l qd+k yD; tbGm;[m yufyufpufpuf ajymqdck yhJ gw,f?b}uD;vnf; jyefcge;D rSm tbGm;udk pum;wcGe;f ajym oGm;cJyh gao;w,f/usaemf aooGm;&if tokbrSm ysi;f p&maumif;vd@k qdik ;f av;bmav; x!fah y;ygv@kd tbGm;udk ±$wfaemufaemuf pum;wcGef;awmh ajymjzpfatmif ajymoGm;cJhygw,f?b}uD;vnf; rl;rl;eJ@ jyefoGm;cJhygw,f? usaemfw@kd vnf; tbGm;&J@ab;rSm xdik +f yD; 0dik ;f zG@J v@kd tbGm;a'gotajy yHak jymwmudk em;axmif&if; vlru kd f b}uD;&J@atmfaiguf qlyjl cif;ab;u uif;a0;vd@k +idr;f csr;f a&; &ae=uwmayg?h tJ'h t D csed f owif;qd;k wckukd usaemfw@kd =um;vdu k &f ygw,f?usaemf&@J b}uD; e,ftjyef &xm;}udw+f yD;qH;k oGm;vd@k blwm±Hu k kd tavmif;vm=u!fzh @kd ta=umif; vmcJhygw,f?usaemfwdk@tm;vHk; wkefv_yfoGm;cJh&ovdk tbGm;. tmpuf/usdefpuf jyif;xef vSygwum;vdk@vnf; xifcyhJ gw,f?usaemfw@kd tm;vH;k usaemfb h }uD;udk oGm;=u!fw h t hJ cg t&yf 6ayeD;eD; tjrif±h w dS b hJ }uD;/pum;ajym&if em&Dywfxm;wJh nmbufvufukd ajrSmufajrSmuf ajymwwfwb hJ }uD;/tckawmh &xm;}udwo f mG ;vd@k &xm;bD;wbD; pm xGuo f mG ;wJh tom;wpfawGukd z,f+yD; b}uD;&J@t&yfukd jyefqufay;xm;vd@k t&yf 5ayausmaf usmf ykysyyf syjf zpf oGm;wJt h &yf/em&Dywfxm;wJh nmbufvuf ±Smr&vd@k wHawmifqpfavmufuae wH;k wdwjd zpfaewJh b}uD;&J@vufwkd wdek @J taoqd;k eJ@aoae±SmwJh tzGm;ajymwJh aocsiq f ;kd eJ@aoae±SmwJh ol@&@J tukov kd [ f m ol@&@J aemufrmS t&dyv f u kd yf yg+yD; aemifb0awmif rul;yJ cHpm;oGm;&wmudk rsu0f g;xifxif jrifawG@ vdu k &f ygw,f?'gayr,fh onf;cHciG v hf w $ f wwfwhJ tbGm;[m b}uD;&J@ aemufq;kH c&D;udk b}uD;trSm ±So d mG ;wJt h wdik ;f qENjyKoGm;wJt h wdik ;f tokbcswahJ e@ rSm qdik ;f 0dik ;f iSm;+yD; aemufq;kH c&D;udk taumif;qH;k pDpOfay;cJyh gw,f?'gayr,fh b}uD; uHraumif;cJyh gb;l /ol@&@J usecf hJ wJh 3 ESpf eJ@ 5 ESpo f m; ESpaf ,mufw@kd u qdik ;f csuef @J tnD auG;aeatmifu+yD; bcif&@J aemufq;kH c&D;udk rodem;rvnf pGmeJ@ yd@k aqmif ay;cJ=h uygw,f?wrvGeu f b}uD;uawmh xifrvm;rod/igaowm 0rf;enf;r,fo h rl ±Sb d J ig&h @J aoG;om; &if;om;orD;awGawmif 0rf;yrf;wom tjy!fheJ@ygvm;vdk@---rdkufvHk;}uD;wJholawG/ vlrdkufawG/vl}uD;/olrawGudk apmfum;wJholawG&J@ aemufqHk;oGm;&mvrf;uawmh 'Dvrf;/'Dpcef;rSmyJ tqHk;owf&rSm rvGJ{uefjzpfayonf? b}uD;aoqH;k +yD;aemufyikd ;f tbGm;udEk w _ t f vGepf nf;aom tbGm;qd+k yD; vlwikd ;f u ydak v;pm; vm=uygw,f/ 'Dae@'Dtcsdef tvDbmbmeJ@cdk;om;ig;&m/tZmwowfe@J a'0'wfwdk@}uD;pdk;aeaom usaemfwdk@ trdwdkif;jynf&@J vuf ±Sdtajctae/ omoem&,f/bmom&,f/oHCm&,f/ouf}uD;±G,ftdkra±Smif ESdyfpuf!Sif;yrf;/tdrfawGay:uqGJcs/ ausmif;awGay:uESicf s+yD; b}uD;xufq;kd /b}uD;xufru kd /f t0Dpx d w d ikd f wGi;f wl;rdu k af ewJh vlru kd af wG rif;rl}uD;pd;k ae wJh tcsed rf mS usaemft h bGm; tao apmoGm;cJyh gw,f?tbGm;om±Sad o;cJ&h if 'Dvrl u kd af wGukd aocsi;f qd;k eJ@ aor,fh aumifawG/umvemwdu k f aor,fah umifawGv@kd used q f aJ erSmawmh rvG{J uefjzpfrmS yg/tzGm;wa,mufxJ used q f J vd@k r&&if tbGm;vdv k al wG trsm;}uD;pkaygi;f +yD; used q f =J u&ifawmh 'Dvrl u kd }f uD;awGwpk umvemwdu k af oyG0J if&rSm eJ@vlrdkufwdk@&@J oGm;&mvrf; qdkwJhtwdkif; jynfolawGuvnf; 0rf;yrf;wom qdkif;/AHk/tuya'omawGeJ@ vdkufygydk@ aqmif=urSm rvGv J @kd usaemf ,H=k unf&if; 'Dtcsed rf mS tbGm;vdv k rl sK;d trsm;}uD;vdw k ,fv@kd pdwu f ;l ,Of qkawmif; vdkuf&ygawmhonf?S ?
0if;rsKd;
(2-12-2007) 49
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
tm[m&jrwfE;kd olrsm;twGuf tm[m&(tcrJh)pmapmifudk *syefjynfwGif;/jynfy&Sd atmufaz: jyyg pmay0goemwl cspfrdwfaqGrsm; xHrS&,lrSm=um;Edkifygonf? *syefjynfwGif;ESifhe,fpyfa'orsm;twGuf tcrJhjzef@csdygaomfvnf; zHG@+zdK;+yD; wdkif;EdkifiH wHqdyfacgif;zdk; ” rsm;rS tm[m&pmapmiftm; rSm,lvdkygu atmufaz: jyyg zkef;eHygwfrsm;odk@ qufoG,fI“wH ydk@ay;&efvdktyfygrnf? -tdE, dN Edik if (H e,l;a'vD)æ ud&k &J ifah tmif (91-92 1330-3335) e-mail: yeyint_aung [email protected] -xdik ;f Edik if H (rJaqmuf+rdK@)æ udv k rG ;f %D (66-8-4547-4295) e-mail: [email protected] -puFmylEikd if H æ -ud;k &D;,m;Edik if æ H -atmfpa=w;vs æ -tar&duefjynfaxmifpæ k (zdk@wf0def;+rdK@) -*syefjynfwiG ;f (em*d, k m)
udb k ek ;f rif;ZGef ud&k efEikd x f eG ;f F cifarmifaxG; q&marmifp;kd csed /f q&mra':ZifZif ud0k if;xGe;f oef;
(66-5554-2104) (65-9831-8474 ) e-mail: [email protected]. (82-11-9723-4773) e-mail: [email protected] (61-421-245-452) e-mail: fkmhtwe@hotmail (1-260-745-7458) e-mail: [email protected] (090- 8556- 8164)
50
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
51
trSwfpOf- 82
'DZifbm-9-2007
52