Newsletter Issue 8

Volume 1, Issue 8

October 05, 2009

Our Words Weekly Issue “

W

BUKURSHKRIMI I P ËR JETSH ËM

Declaration of Independence .of Kosovo No Sided articles and no restriction for our members, our guest and our friends. Latest needs for our community and the latest resolutions Our Free Voice throug h our words.

IN SIDE T H IS ISSUE :

Deklarata e Pavarsise ne papirusin e vjeter

Faqe 1

Universal Declaration

Faqe 3

Famil ja e bukur nga & ne dhe f qinjet Suzana Sk uqi

Faqe 4-5

Amerikani Tom Sleigh

Faqe 2-6

Anetaresimi

E

L

I

F E

”

J E

T

A

E

R E

Deklarata e Pavarësisë në papirusin e vjetër 700 vjet

SP E CIA L P O IN T S O F IN T E RE ST :

Adresa

N

Faqe 6 Faqe 6

Një papirus 700-vjeçar, i blerë në Londër, ka qenë letra në të cilën është shkruar Deklarata e P avarësisë së Kosovës. P rofesor Shyqyri Nimani rrëfen për "Laj m" ethet e së shtunës gjatë shkrimit me dorë të Deklaratës së P avarësisë së Kosovës P ërderisa të gjithë prisnin në ankth çastin historik, profesor Nimani e hidhte tekstin e deklaratës në pergamenën 700-vjeçare. Edhe Kryeministri i Kosovës ishte në ethe. Vetë m 15 minuta para lexi mit të Deklaratës së P avarësisë, Thaçi shkoi sërish për t'u vërtetuar se a është hedhur në pergamenë teksti i deklaratës. Një ditë më vonë profesori i Universitetit të P rishtinës, Shyqyri Nimani, i kujton këto çaste të ankthshme dhe historike. Ai kishte filluar në orën 23.00 të mbrë mjes së 16 shkurtit, një ditë para shpalljes së pavarësisë, në një nga zyrat e Kryeministrisë të vuloste në pergamenë ëndrrën shekullore të kosovarëve. Nuk ishte mësuar të punojë në një hapësirë të ngushtë. P or, siç shprehet ai, ishte dëshira e kryeministrit Hashim Thaçi që deklarata të punohej në studion e tij. Vendimi i Thaçit e kishte detyruar profesorin që nga studioja e tij ta transferonte gjithë materialin punues në ndërtesën e Kryeministrisë. P or, asnjëherë gjatë pesëmbëdhjetë orëve sa ka zgjatur hedhja e shkronjave të pavarësisë në pergamenë,

disenjatori i njohur kosovar nuk e ka zhgënjyer besimin e kryeministrit. P a mëngjes, drekë e darkë, ai nuk ka reshtur së punuari gjatë tërë kohës që ta bënte gati për nënshkrim Deklaratën e P avarësisë për pasditen e së dielës. P resioni kohor nuk e tundi asnjëherë që t'i ikte profesionalizimit, por kishte pamundësuar që brenda 15 orëve të bëheshin dy

Professor Shyqri Nimani kopje të deklaratës. "Duhej të ishin dy, por koha ishte e kufizuar, nuk premtonte më shumë , andaj arrita të përfundoja vetëm një kopje", thotë për "Laj m" profesori i pikturimit të librit në UP dhe ish-themeluesi i Katedrës së Disenjit në këtë universitet. P ergameni, lëkurë e cila është sjellë nga Anglia, i shkruar me dorë nga Nimani, i ngjan në for më atij të

Shteteve të Bashkuara. "Kjo lëkurë ekziston me mijëra vjet. Edhe ngjyra për shkronja është sjellë po nga Anglia, sepse duhej të ishte e fuqishme që të konsistonte me lëkurën" thotë ai, derisa tregon përpjekjet e tij që në një format pergameni prej 80 me 50 centimetra t'i stoliste katër faqe të Deklaratës së P avarësisë. "Vetë m dy faqe duhej t'i bëja gati, ndërsa para vetes i kisha katër faqe dhe një herë mendova se ishte e pamundur të hidhej në atë madhësi pergameni, gjë që nuk e kisha pritur, sepse zakonisht tekstet janë të shkurtra". Megjithëse shprehet me modesti se secili artist do ta bënte një gjë të tillë, ai i qëndroi besnik popullit të tij deri në minutat e fundit të shpalljes së pavarësisë, duke e derdhur talentin, njohuritë dhe tërë energjinë që kjo të bëhej gati për nënshkrim, ashtu siç duhej. P or, ai e ruajti me respekt konfidencialitetin e tekstit, sepse ishte i shtati në listën e atyre që kishin njohuri për përmbajtjen e deklaratës. P orosia e pergamenit u bë nga Arbër Hadri, drejtor i Muzeut të Kosovës, dhjetë ditë para shpalljes së pavarësisë. P rofesor Nimani e sheh të arsyeshme që kopja e Deklaratës së P avarësisë të ruhet në thesarin e Kosovës - në muze. Nga ANITA KADRIU

Sepse jam grua... " Sepse jam grua...

ishte e vetëdijshme për e fektin që bënte...

biblik , thirrma e burrit të parë kur

Nga dera e aparta mentit, doli një çift.

imazh lëvizës i një kopertine te bukur reviste.

për herë të parë, ka parë gruan e

Gruaja e re, veshur me fustan që nuk

Ajo që admirohet e pëlqehet aq shumë nga të

krijuar, ka qenë thirrmë ad mirimi e

mund të quhej i shkurtër, por që linte

gjithë. Burri, megjithëse pak më i madh në

magjepseje , e cila përshkron të

zbuluar gjurin dhe ca mbi të, aq sa e

moshë, nuk mbetej pas së shoqes për sa i përket

gjithë historinë e njerëzimit mbi

bënte marra mendëse përthyrjen e lehtë të

pamjes. Ishte shoku i fë mijërisë së xhaxhait

tij. Flokët, fytyra, trupi me lëvizjet e

tim. Tek i ad miroja dhe u bëra gati t'i për-

tokë." ( P apa Karol Wojtyla )

hijshme mbi takat e larta, kërcitja e të

shëndesja...Pa titull...

cilave mbi shkallë tregonte bindshëm se

Sepse jam grua... sepse..." n ë përshkrimin

P a ge 2

O u r

Wor ds

Amerikani Tom Sleigh fiton “Unazën POETEKA” derguar nga Engjellushe Ymeraj Nga Dhurata Hamzai

shkurt P OETEKA, kuptohet se kemi thënë poetët.

Serbia, To mislav Bilosniç nga Kroacia, Jovan Niko-

- Poet eka…? Më mirë të mos besohet!

Poeteka merr pasaportën…

laidis nga Mali i Zi, Kim M eh meti dhe Bogumil Gjyzel

Festivali POETEKA, aktiviteti më i madh

P oeteka tashmë është çertifikuar me shtetësinë shqip-

nga Maqedonia, Onur Caymaz nga Turqia, Cvetanka

letrar i vitit në Shqipëri, drejtuar nga Arian

tare dhe e mrin: Durrës-Durracium. P oeteka ka ud-

Elenkova nga Bullgaria, etj, etj, që bëhen pa përjashtim

Leka dhe një staf asistentësh, përkthyesish e

hëtuar dhe është ushqyer me i mazhe e mite Shqipërie,

protagonistë të shfaqjeve, spektaklit, kënaqësisë dhe

moderatorësh të specializuar sot po udhëton

të mbartura edhe nga larg; poeti turk Onur Caymaz

mundimit për të përcjellë energjinë e tyre të mirë, së

drejt 20 shteteve të botës, ashtu e mbartur në

nga Turqia e kujton mirë që nëna e tij me origjinë

cilës në mos në njërin çast në tjetrin, ia kemi nevojën.

ze mrën e poetëve. P OETEKA, festivali i madh

shqiptare i këndonte këngën “ gishtat me kaj mak…”

Kush do të dijë për f undin e f estivalit

ndërkombëtar, që nga sot një akademi e shpir-

dhe greku Dimostenes Agrafiotis, që nuk e mësoi

E kush do donte të dinte për fundin e këtij festivali në

trave të zgjedhur, është zhvilluar e ndjekur me

kurrë pse nëna e tij këndonte këngët e Beratit. Durr-

edicionin e pestë të tij. Sado i madh që qe ai, nëse nuk

interes për një javë rresht me aq kërshëri sa

sakët më në fund i kanë pasuruar bukuritë e këtij

do të takoheshin aty kultura që lidhin mes tyre popujt,

poetja spanjolle Blanka Andreu do t’i quante

qyteti me një fla mur blu me një e mër të bardhë sim-

nëse nuk do të përshkoheshin rrugët më magjike të

këto ditë poezie si 7 Ditët e Krijimit. Është

bolik POETEKA. Nga viti në vit, ky fla mur shoqëro-

Shqipërisë nga ato zemra, sy e mendje të dherave të

ndjekur dhe zhvilluar me sukses festivali në

het me një poster të madh, që do të shfaqet si një

planetit që e njohin kaq mirë bukurinë e hijeshinë.

Torrën Veneciane, në A mfiteatrin Romak, në

vepër e re arti në rrugët e këtij qyteti. Janë recituar

Kush do donte të dinte. Sado i madh të qe ky festival,

Muzeun Etnografik, në qendrat e tjera

vargje, janë bërë edhe promovime librash, janë bërë

kujt do t’ i interesonte mbyllja me sukses, nëse nuk do

arkeologjike të Durrësit, është ndjekur e zhvil-

dialogje me kulturat që lidhin popujt, janë thënë të

të ishte një javë rresht me poezitë e fjalën e tij të men-

luar me sukses në Elbasan, në Kishën e Sel-

pathëna e të padëgjuara, janë shkelur rrugë të parra-

çur poeti i shquar amerikan To m Sleigh, i cili është

canit, në Kalanë e Elbasanit, në Muzeun Et-

hura e të patreguara nga njeriu. Është thënë gëzuar e

cilësuar si një nga më të mëdhenjtë e poezisë ameri-

nografik të tij. Është pritur festivali P OETEKA

plot fjalë dashurie në kaq shumë gjuhë të botës, atje

kane bashkëkohore, ky shkrimtar i njohur që me essenë

nga Bashkia e Elbasanit, nga këngëtarët më të

në lokalet dhe restorantet e Durrësit, sa të dukej

e tij për poezinë shqipe dhe poezinë ballkanike e riz-

zotë të këtij qyteti, është freskuar nga poetët

vërtetë ashtu si thoshte poetja spanjolle “ si tek Kulla

bulon Ballkanin nëpërmjet poetëve të këtij rajoni. Sado

më të mirë të këtij qyteti. Është ndjekur e

e Babelit”, kur Zoti tha: Ngatërrohu gjuhët!

me vlerë të ishin ditët e festivalit P OETEKA kush

zhvilluar me sukses në Berat, në Kalanë e

Politikanët- obligim për shpirtqërim

donte të dinte nëse përveç veprimtarive tashmë të

Beratit, është freskuar sërish me poezinë e mirë

Janë qasur politikanë, këtë herë kaq shumë politikanë,

njohura të leximeve autoriale dhe intervistave, kafeve

të poetëve të Beratit, duke shkuar më pas në

përfshi kryetarët e bashkive të Durrërsit, Beratit,

të përbashkëta nuk do të bëheshin debate me poetët e

kantinën e fa msh me dhe luksoze të verës

Elbasanit dhe Tiranës, që s’ i kanë lënë gjë mangut

ftuar, nëse nuk do të na hipnotizonin ata me per for man-

“ Çobo”, ku dehjes me fantazi, përshtypje,

obligimit për shpirtqërim- fjalë e bukur shqipe që e

cat poetike. P ërurimet e librave, koncertet, ekspozitat e

procese shpirtërore krijimtarie, të shkëputura

çau lëvozhgën në kokën e një poeti dhe lindi e mbeti

artit dhe panairet e librit poetik, nuk do të ishin asgjë

nga dikur dhe aty për aty, u ka dhënë poetëve

në vend të fjalës së huaj katarsis në këto ditë të fes-

nëse festivali nuk do të niste me vetë majanë e poezisë,

të mbarë botës edhe dehjen fluide që të jep një

tivalit. E megjithëse janë bërë shumë, prapë s’ do na

Ballkani ky Piter P an i Europës. Kush do të dëgjonte,

verë e mirë. Nga Berati P OETEKA është

kënaqnin, e s’ do na vlenin shumë, vetëm për fatktin

nëse gjuha turke, malazez e, greke, maqedonase, ruse,

kthyer sërish në Durrës në Bar Isamus “ 6

se do të duken të pabesueshme. Epo…, për të mos e

kroate, italiane, spanjolle, portugeze, francez e nuk do

Kançi” ashtu si çdo vit dhe çdo ditë të

vënë në dyshim, më mirë të mos besohet, siç i ka hije

të dëgjoheshin si krisjet e buta e të përnatshme të verës

fry më marrjes së saj, çeljen ose mbylljen e ditës

çdo gjëje fantasike, ose gati-gati hyjnore. P OETEKA

P OETEKA, asaj ngjyre të rubinit që poetëve u hidhej

poetike dhe Kuarteti Muzikor Insamnus flladiti

5 qe një mrekulli, një sfidë nga më të rrallat e projek-

në transparencën e gotave. Këto shtegtime poetike kush

shpirtin e poetëve në këtë lodhje të gjatë.

teve kulturore në Shqipëri. Sa shumë janë sjellë më

do t’ i kuptonte nëse në natën e parë në atë çelje të

P OETEKA shkoi në Tiranë, i dha edhe njëherë

me morie të poetit dhe qytetit ato elementë të çmuar

madhe festive më 21 gusht, poetët dhe kritikët e njohur

kuptim Teatrit Metropolitan të Tiranës, shëtiti

tradicionalë të artit dhe etnografisë. Kanë qenë ekzal-

letrarë nga Ballkani si Fatos Lubonja, Kim Meh meti,

në Galerinë Kombëtare ku “ Motra Tone”,

tuese panelet me të ftuar nga personalitete të ga-

Bogomil Gjuzel dhe Jovan Nikolaidis të mos e kishin

piktura e Kolë Idromenos, e cilësuar nga

zetarisë dhe artit. Ishin atje me shpirt, me ze mër , me

thënë fjalën në prezantimin e madh të këtij festivali.

kritika europiane si “ Mona Liza shqiptare”

trup, poetë të rrallë, e para poetja dhe arkeologia Edi

arrinte të na shihte me ata sytë e butë, gjithë

Shukriu nga Kosova, poeti Tom Sleigh nga SHBA,

lëng e droje mirësie e mocionale. E kur themi

poeti Ales Debeljak nga Sllovenia, Sasha Iliç nga

Vazhdon ne faqen 3

V ol u me 1,

Issu e 8

P a ge 3

Ve r s ión e n E s pa ñol - Fr a nç a is - E ngl is h difusión de Teoría Fe minista. DECLARACIÓN UNIVERSAL P OR EL RECONOCIMIENTO DE LA EXISTENCIA DEL ORDEN P ATRIARCAL Y SU DEFINITI VA ABOLICIÓN Desde Bar celona hemos iniciado un proyecto para solicitar que desde un Estamento P olítico de ámbito mundial, la ONU, se realice un acto simbólico de Reconocimiento, P erdón y Abolición del P atriarcado. Este proyecto se presentará a la Directora de UNIFEM, Inés Alberdi durante su Conferencia Inaugural con motivo del II Congreso de Mujeres de Barcelona el día 16 de octubre de este año 2009. Queremos proponerle su intermediación y que presente esta petición ante La Asamblea General de las Naciones Unidas. La realización de este acto podría dar otra dimensión para el cu mplimiento de los Derechos Humanos. Con ello pretendemos, más allá de las políticas de género, ir a la r aíz del P atriarcado. Si estás de acuerdo con la DECLARACIÓN que aquí exponemos, rogamos te adhieras a la fir ma, ya sea co mo asociación o individualmente. ADHIÉRETE A LA DECLARACIÓN www.proyectopatriarcado.com Organizado por la Asociación GEA* (Grupo de Estudios Antropológicos) cuya presidenta es Victoria Sau. Esta Asociación se dedica a la elaboración y

*GEA, según la Cosmogonía Griega es la primera Diosa sobre la Tierra después del Caos. DÉCLARATION UNIVERSELLE P OUR LA RECONNAISSANCE DE L'EXISTENCE DE L'ORDRE P ATRIARCAL ET DE SON ABOLITION DÉFINITI VE Depuis Barcelone, nous avons conçu un projet visant à demander qu'au sein d'une institution politique de niveau mondial comme l'O.N.U soit réalisé un acte sy mbolique de Reconnaissance, P ardon et Abolition du P atriarcat. Ce projet sera présenté à la Directrice de l'UNIFEM, Ines Alberdi, lors de la confé rence inaugurale qu'elle donnera le 16 octobre 2009 au deuxième Congrès de Fe mmes de Barcelone. Nous souhaitons lui demander de bien vouloir relayer et soutenir cette demande devant l'Assemblée Générale des Nations Unies. La réalisation de cet acte pourrait donner une autre dimension au respect des Droits Humains. De cette façon nous prétendons, au-delà des politiques de genre, atteindre la racine du P atriarcat. Si vous etes en accord avec la DÉCLARATION que nous exposons ici, nous vous de mandons d'y adhérer par votre signature à titre individuel ou en tant que représentant associatif.

Anthropologiques) dont la présidente est Victoria Sau. Cette Association est consacrée à l'élaboration et diffusion de Théorie Fé ministe. *GEA selon la Cosmogonie Grecque est la première Déesse de la Terre après le Chaos UNIVERSAL DECLARATION FOR THE RECOGNITION OF THE EXIS TENCE OF THE P ATRIARCHAL ORDER AND ITS DEFINI TIVE ABOLI TION Fro m Barcelona we have initiated a project to require a worldwide scoped political organization, the UN, to make a sy mbolic act of Recognition, Apoligy and Abolition of the P atriarchy. This project will be presented to the Director of UNIFEM, Ines Alberdi, during the Opening Conference o f the II Congress of Women o f Barcelona, on October 16th of this year 2009. We want to ask her to act as a mediator and present this petition to the General Assembly of the United Nations. The ac co mplishment of this act could give another dimension to the fulfillment o f Hu man Rights. In this way we try, beyond gender policies, to go to the root of the P atriarchy. I f you agree with the DECLARATION that we expose here, we request you to adhere to the signature, either as an association or individually. ADHERE TO THE DECLARATION www.proyectopatriarcado.com Organized by GEA* Association (Anthropological Training group) whose president is Victoria Sau. This Association is dedicated to the development and diffusion of Fe minist Theory. *GEA, according to the Greek Cosmogony is the first Goddess on Earth after the Chaos.

ADHÉSION À LA DECLARATION www.proyectopatriarcado.com Organisé par l'Association GEA* (Group d'Etudes

Vazhdimi nga faqa 2 Amerikani Tom Sleigh fiton “Unazën POETEKA” derguar nga Engjellushe Ymeraj Spiritus - Ad Honores

fituesi i Unazës POETEKA, çmi mit pres-

Teqenë e Madhe të Beratit, nganjëherë i lodhte poetët, por ata nuk u

P astaj se si rrodhi mbrë mja SP IRI TUS - AD

tigjioz të këtij festivali ishte edhe ameri-

ankuan, si anijet që ulin velat në çdo mbrë mje, ata i ngrenë sapo erërat e

HONORES kushtuar poetit nobelist polak

kani në oborrin e mbretit Monun, ashtu si

shpirtit fryjnë. P oetë shqiptarë dhe të huaj e lanë sot qytetin e Durrësit, por

Cesllav Millosh në 5 vjetorin e vdekjes dhe

vitin e kalur qe një holandez. Rock&read e

i dhanë atij mani festimin më të madh të poezisë me festivalin ndërkom-

se si erdhi përurim i librit i librit “ Qyteti pa

solli në Shqipëri poeteshën e shquar li-

bëtar "P OETEKA". Shqipëria e meriton festivalin e poezisë, sepse është e

emër”, që i re ferohet Jaroslaç Mikolajeçski,

baneze Joumana Haddad, e cila nuk erdhi

pasur me faktorin shpirtëror, thotë poetja kosovare Edi Shukriu, e cila

P oloni. “ Tespihet prej fosfori” ishin një

dot për fat të keq. Shtegtimi i festivalit në

zbulon gjurmët e këtij faktori ndër qytetërimin tonë.

ritual mistik për mar rëdhëniet mes fqinjëve

kishën e Onufrit Shelcan, në Kalanë e

Nëse do të ishte ndr yshe

me autor Jovan Nikolaidis. To m Sleigh,

qytetit Elbasan, në Muzeun Onufri, në

Vazhdon ne faqen 5

P a ge 4

O u r

Wor ds

Familja e lumtur nga SUZANA KUQI Kova dhe pusi (të nxjerrësh ujë nga pusi) Nuk ka gjë më të lehtë e m=C 3 të këndëshme se sa të mbushësh ujë me kovë në pus. Kështu m'u duk kur pashë një nga vajzat simpatike të shtëpisë tek po bënte këtë punë. Hidhte kovën brenda dhe e nxirrte plot përbuzë. Ky proces nuk zgjaste më shumë se dy ose tre sekonda, hedhje, mbushje, ngritje. Rrëmbeva dhe unë kovën dhe e hodha. Dikush klithi: - Kujdes litarin! P or tashmë ish tepër vonë. Kova kish fluturuar brenda në pus e bashkë me të edhe litari. E ç’ të bëja? Vetë nuk e nxirrja dot. I thirra plakës së shtëpisë, ajo vajzave të veta, ato plakut dhe plaku të birin . Ky i fundit se nga mori një kallam a ku e di unë se ç’ farë dhe e nxorri kovën fët e fët . Tash e kisha rradhën unë përsëri. Shtërngova fort litarin në njërën dorë sa m’ u zbardhën gishtat dhe me tjetrën fluturova kovën në pus. Tërhoqa litarin, por për çudi pesha ishte e lehtë. E lëshova përsëri e përsëri i njëjti rezultat. P rita pak se mos ndoshta donte një farë kohe të mbushej. Hiç. Hodha sytë poshtë e ç’ të shihja. Kova lëkundej lehtë mbi sipA Brfaqen e ujit për shtatë palë qejfe, në freskllëk, sikur unë ja kisha ngenë. Sigurisht ajo donte të zbavitej ca, por grumbulli i enëve po priste për t’ u larë. Fundja ajo për këtë punë ishte sajuar, për të nxjerrë ujë nga pusi e jo për t’u zbavitur brenda në të. E humba durimin e fillova t'a përplasja kovën pas ujit. Si për inat bosh. Në inat e sipër e nxorra, e ngrita lart, e ktheva së prapthi dhe e hodha pingulthi me sa fuqi pata. Në çast ajo u mbush e ndjeva litarin të më tërhiqte dorën poshtë. E tërhoqa lart pak e nxehur, sepse qëndrimi soditës i familjes mikpritëse m’ i kish cingrisur nervat. Rrinin aty tërë ato lloj burra e grash e bënin sehir. Nejse , lava pjatat e ata prapë aty. Mora përsëri kovën dhe e hodha po me atë stil. Sukses i plotë , proces i kryer në tri sekonda. Fillova të shpëlaj enët. P or kur më duhej edhe një kovë ujë, vetëm një, ndodhi një habi e madhe. Kova jo vetëm se doli bosh por i mungonte edhe fundi. E kotë të zgjatem se si buzëqeshja e atyre njerëzve sehirxhinj e simpatikë u kthye në ngërdheshje. P or po them=2

0vetëm, se unë i përfundova së shpëlari enët pasi pagova paret për kovën, sigurisht dyfishin e çmi mit nëse do t'a kisha blerë të re në treg, kështu që ata më sollën një kovë tjetër. P as ditës së pestë të pushimeve u bëra mjeshtre në këtë punë , por kisha nxjerrë jashtë përdorimit edhe dy kova të tjera… Re fugjatët... Rrofshin re fugjatët! Falë tyre, qyteti ynë është pajisur me kolora, frigoriferë, rrobalarëse e rrugët janë mbushur me makina të llojeve e tipeve të ndryshme, ku mbizotërojnë benzat. Ne nuk hyjmë në këtë kategori fatlume, por një kolor, frigorifer, sobë, rrobalarëse, m'i siguroi burri i dashur me një vit punë në Greqi. E ç’ rëndësi ka nëse frigoriferin apo sobën i ka përdorur më parë një amvisë tjetër në bregun përkarshi të Adriatikut, ato e bëjnë punën e tyre për mrekulli. Mirëpo plotësimi i disa kërkesave,sjell lindjen e disa të tjerave më të avancuara. Sigurisht, kjo frazë i është vjedhur ndonjë koke të m adhe të mendimit botëror, por ama ai ka patur plotësisht të drejtë. Këtë e vërteton më së miri një kushëriri im Xheloja. I biri i iku refugjat që në mars. I shkreti djalë, i qante hallin nënës e babait, të cilët kishin vetëm pensionin për të jetuar, ndaj mendoi që si fillim të punonte për t’ i rregulluar ata. Kështu që me rrogën e parë që mori, u dërgoi para. Ish rregull që çdo muaj do t'i vinin Xhelos një tufë parash. Ky i fundit, me ato që i tepronin, nisi të blinte orendi të reja për shtëpinë. E shtoi kërkesën dhe i biri ju përgjigj. Xheloja vazhdoi të blinte të tjera . P ërsëri e shtoi kërkesën, dhe i biri mbante para vetëm sa për të ngrënë, nuk mund të blinte as edhe një televizor të ri për vete atje ku ishte. Cdo muaj Xheloja blinte diçka të vogël a të madhe. Kaluan kështu tre vjet . Djalin e mori malli dhe erdhi me pushime për t'i parë prindërit. Takimi ishte mallëngjyes. P ritja në shtëpi ishte mahnitëse. I biri kujtoi se kish gabuar derën aq shumë kish ndryshuar ajo shtëpi dikur me mindere. Habia më e madhe ishte saçi i=2 0satelitit, kolori njëzetekatër polç, videoja dhe një kuti e mbushur plot me kaseta. P asi piu kafenë që ja bënë duart e ëmbla të nënës

në ekspresin familjar pyeti: - A të mungon gjë mor babë? - Ah, mor bir,- ja ktheu i ati duke psherëtirë,- të kisha edhe një nga ato … si quhen dreqi … ah po një telekamerë… Të birit i ra filxhani i kafesë nga dora… Dhe Liza donte të martohej... Si shumë vajza të tjera, dhe një shoqja ime e ngushtë, afro të dyzetave, beqare, dërgoi fotografinë e saj në Itali tek një e njohura e saj që bënte punë shkesi. Kjo e fundit, mblidhte një dorë fotografish e ua tregonte një grushti pleqsh beqarë e të ve italianë. Secili, mund t’ i vinte sipas preferencës gishtin ndonjërës, paguante një dorë parash, lëshonte nja dy a tri garanci për vizë sipas kërkesës së shkesit, dhe merrte adresën e vajzës së fotografisë së zgjedhur. Kështu ndodhi, që dy muaj pas dërgimit të fotografisë, shoqes sime i erdhi një zarf 20nga Italia. Ky përmbante një letër një faqëshe dhe një fotografi. Meqë letrën, italishtja jonë e varfër e kufizuar vetëm në një bagazh të varfër fjalësh e në gramatikë nuk e përkthente dot, morë m rrugën nëpër miq. Fotografia paraqiste një burrë të pashëm kaçurrels, syshkabë, e kish reklamuar me anë të një buzëqeshjeje të madhe, dy rradhë dhëmbësh të bukur si inxhi. Me thënë të drejtën, të merrte në qafë. Ai shkruante se ishte pesëdhjetetetë vjeç, se kish dëshirë të martohej me Lizën, dhe se së shpejti do të vinte t'a mbaronte vetë këtë punë. Ndaj, ju luta një shoqes sime që punonte në doganë të kontrollonte listat e pasagjerëve të trageteve e të na njoftonte sapo të shihte këtë emër. Mbetej vetëm të prisnim pak, dhe Liza do të shkonte në punë të vet. Ndodhi një të mërkurë në drekë, kur ra zilja ,dhe pas derës qëndronte shoqja ime doganiere me një zotëri plak. Nuk më morën leje, dhe as pritën që t’i ftoja, por hynë drejt e në dhomën time. U ulën e pastaj më prezantoi. U në i livadhisa sytë mirë e mirë pa ja ndarë për minuta të tëra në kërkim të ndonjë kaçurreli, por për be, as edhe një, veç ca qime të rralla e të bardha që linin të shikohej lëkura e trëndafiltë e kokës së tij. Ej bela, veshët sa një pëllëmbë, sytë i

puliste vazhdimisht. P o rrinim përballë si të hipnotizuar dhe ai më mori siç duket për të fejuarën e magjepsur prej pamjes së tij prej bukuroshi, ndaj u ngrit nga karrikja, hapi krahët e bëri drejt meje: - Vienni qui mia cara! – briti ai alegro në italisht. - P rit mor gomar, është gruaja ime! – briti burri i dashur në shqip e ndërkohë shpejtoi të hynte mes nesh. Por zotëria po mundohej t'a shmangte me kokëfortësi. - E' mia moglie! – këtë rradhë im shoq ulëriti në italisht. - Ma dov’ e la mia? – ngriti supet i gjori dhe ra mbi karrike. Mezi i spjeguam se ajo nuk jam unë, se ajo nuk banonte këtu po do të shkonim t'a thërrisnim. Këtë punë e kreu gjithë lezet, njëra nga kunatat e mia të dashura. Liza erdhi me një frymë, hapi sytë nëpër dhomë20për të gjetur se ku ja kishim fshehur bandillin e fotografisë. Diku sytë e mij u takuan me të sajët ,dhe unë ja bëra me shenjë nga plaku i gjorë. Ishte vërtet për t’i qarë hallin,i shkreti. Me siguri kish dy a tri vjet që i kish lënë të tetëdhjetat. Im shoq nuk e zgjati dhe u bëri prezantimin. Ai brofi më kë mbë e me pa mje të pezmatuar ju afrua duke i thënë : - Liza, po ti ishe më e re në fotografi! – sigurisht në italisht. E mori dreqi këtë punë, mendova, kushedi se ç'fotografi i ka çuar... - P o ti mor trap, si ishe në foto? – ja ktheu Liza në shqip. Ai nuk mundi t'a përqafonte Lizën. Ajo sa mbaroi këto fjalë, sa hap e mbyll sytë, ktheu majat nga thembrat e doli duke përplasur fort derën e dhomës sime. P as saj ja mbathi dhe shoqja ime doganiere duke ma lënë zotërinë, peshqesh, mu aty në mes të dhomës. C’ na gjeti? Ne nuk kishim vend ku t'a mbanim, kështu që vjehrri im pas shumë përpjekjesh, arriti t'a sistemonte të flinte atë natë tek komshiu përballë. Ky i fundit, e mbajti një javë të tërë, duke e torturuar fa miljen e tij nBn tutelën e menusë së spagetit, me shpresë se” dhëndrri pa fat “ do t’i dërgonte ndonjë garanci për Itali. Kanë kaluar disa vjet, e komshiu ynë bujar, rri e përgjon akoma nëpër shkallë postieren e lagjes, duke pritur garancinë e premtuar.

V ol u me 1,

Issu e 8

P a ge 5

Ne dhe fqinjët nga SUZANA KUQI Ne dhe fqinjët Të flas për fqinjësinë ... P ër të vjetrën... ... as që bëhet fjalë, ato të hyra e të dala me xhezvenë e ka fesë në dorë, kulmi nëse ndonjëra të sajonte dy fjalë në filxhan. P ër të renë... ... deri para një viti nuk dija të lidhja emrat në targetën e portës së pallatit me fytyrat që përshëndesja nëpër shkallë kur i hasja aksidentalisht. Më të thatat, ato të komshinjve që kam përbri. Arësyeja... nuk po e them... Me njërën palë, burrë e grua në bashkëjetesë, na lidh ballkoni që bjen nga ana e katedrales e poshtë tij bëhet tregu i qytetit një herë në javë. P ala tjetër, një grua në pension na lidh ballkoni tjetër, kahu i kundërt i të parit. Fqinja nga ana e katedrales m'a kish shprehur qartë shqetësimin. Djali tim mund ta tentonte ballkoni i saj. Nuk i dhashë përgjigje, madje as qetësuese, nëse e mendonte kështu... le të përcëllohej mbi atë prush. P ensionisten... shihja vetëm lëvizjen e perdes kur zbrisja në rrugë. E kujt i rrihet... për fundoja mendimin e pakëndshëm të fq injësisë sa herë më kalonte pa dashje në tru. P astaj... pastaj dihet, jeta në shumicën e rasteve nuk të vjen siç e ke parashikuar e ky nuk është rregull vetëm për mua. Të bjen të kërkosh ndihmën e atij që nuk ja ke dashur kurrë. Duke filluar nga... ... lulet. Njerëzit ikin për pushime por a ma lulet... ... - “ të lutem, të lë çelësin, jepu të pinë luleve të mia”!- ishte kërkesa e parë e fqinjës nga ana e katedrales. Duke përtypur

shumë fjalë tëpahijshme që më erdhën natyrshëm ndër mend por pa thënë asnjë, pranova. Dreqi e mori, më erdhi keq për lulet e saja. Ishte periudhë vere. Erdhi vjeshta, rrëmujë e potere nëpër shkallë, çiftit i kish hyrë sherri. Epo sherr, thashë, si të gjithë çiftet, zihen e pajtohen... ... -“ E çmendur, e lajthitur, ja ç'është ajo”!- bërtiste ai nëpër shkallë. P as disa ditësh ngarkoi kamionin me mobiljet e veta dhe iku. Shkalla ju kthye qetësisë së saj me një banor më pak. Thashë se nuk do ta shihnim më kur një mbrë mje di mri u shfaq në der ën time: ...- “ Të lutem... a mund të kaloj nga ballkoni juaj... diçka i ka ndodhur... e dëgjova në telefon... ja m shu më i shqetës... - “ Kalo!”- burri im i dashur nuk e la të mbaronte fjalën. E pashë e habitur, por nuk ma vari, ish ndezur ajo shkëndijëzë solidariteti mes burrave... - “ Dhe një kërkesë...më prisni këtu tek dera, nuk e di ç'i ka ndodhur, dua të ke m dëshmitarë...” E shoqëruam në banjën tonë, e nxorrë m në ballkon dhe e ndihmua m të kapërcente. I dha më një çekiç me të cilin theu xhamin e pasi e pa më që u zhduk brenda, vrapuam tek dera e komshijes duke pritur me padurim kërcitjen e bravës. C'të shihnim, fqinja shtrirë përtokë sa gjatë gjërë pa ndjenja. Thërritëm ndihmën e shpejtë, më ra për pjesë të pastroja të vjellat e saja e të ndihmoja ta ngarkonin mbi barelë. Na u prish gjaku. Burri tha se gruaja kish harruar të merrte mjeki min, llomotiti diçka për një së mundje, që as e dëgjova por edhe ta kisha dëgjuar... P as kësaj, çifti u rregullua, burri u kthye në shtëpi e na përshëndet me përze mërsi, gruaja... me zi më flet, më gënjen mendja se mos ndoshta i vjen ndopak zor që e kam parë ashtu... apo se mos ka m gisht në ato që u pëshpëritën shkallëve se... Nuk këmbëngul as unë. Kur dëgjoj kërcitjen e bravës së saj, futem me vrap në shtepi ose zbres me të shpejtë shkallët sipas rastit. P astaj filloi tjetra. Herën e parë tha se kish harruar çelësat në shtëpi dhe... ishte mbyllur jashtë. Kështu i thonë këndej, unë do të thoja kam mbetur jashtë, po nejse nuk më prish punë kjo. P ritëm tim shoq të kthehej nga puna dhe me ze mër të ngrirë e ndihmova të kalonte në ballkonin e saj e t'i hapte derën. Nuk i thonë shaka, të shohësh babanë e fë mijëve tek varet në hapësirë në lartësinë e bukur të katër kateve. Fqinja rrëzëllente, tha se po të kish thirrur zjarrfikësit do t'i kushtonte shumë, e unë ende nuk e di në se kushtojnë dhe sa. Nuk vonoi shumë,

nuk kaluan as edhe dy ditë... prapë “ u mbyll jashtë”. I m bir u tregua shumë inteligjent, mori shkallën e kalëroi sipër murit ndarës. Nuk e di se si bëri, por javën në vazhdim u mbyll katër herë jashtë e nuk më shqitej më nga dera. Me shkak e pa shkak. Siç duket i pëlqeu shtëpia ime e më e keqja sa vjen e i pëlqen më shumë. Kur e sheh se e tepron ... “ mbyllet jashtë”. Mezi prita të shkonte tek e motra në Francë. Mendova se ato dy javë do të rrija rehat. P o kush të lë... më la lulet. U kthye nga Franca, me një shportë peshqeshesh, e tha se atë mendim që kish patur për të ndërruar shtëpi... e kish fshirë nga truri, sepse fqinjë si ju... fqinjë tha ajo, por mua mendja m'a përktheu në një fjalë aspak të hijshme, nuk kish ku të gjente. Lëre fare , më ka ardhur në majë të hundës. P ale po ka filluar t'i pëlqejë edhe të gatuarit tim që nuk i pëlqen askujt. P or tama m kur durimi i m kish arritur kulmin, ju mbush mendja të bënte një udhëtim në Angli për të parë rrathët në grurë. Epo thashë, të paktën dy javë do të marr fry më,më mbetet vetëm t'u shuaj etjen luleve. Nuk qe e thënë. Ajo e katedrales iku për pushime në Sardenjë. Nuk më la lulet, më la... burrin këtë rradhë. M ë troket një paradite... ...-” Ja m mbyllur jashtë”, - tha dhe ai,- “ mund të kaloj nga ballkonin juaj”? -” Urdhëro”!- i the m dhe e shoqëroj në ballkon. Dreqin, çalonte, tha se kish operuar gjurin. Mezi hipi tek parvazi. U zbeha tek e pashë që lëkundej mes dy ballkonesh e dëgjova britma nga poshtë. Hedh sytë e ç'të shoh? Ishte ditë pazari, sheshi mbushur plot, e të gjithë kokat lart. Dikush filloi të qeshte. Zbehtësia ja la vendin të kuqes në fytyrën time . Desh të më n xirrte nga situata prifti. - “ Salvatore, ke harruar çelësin”? Ajo puna e çelësit ndezi i magjinatën e njerëzve, një fije shkrepseje në një pellg benzine. Plasën kukurizmat. Ndaluan shpejt pasi ajo potere kish shkëputur tim bir nga interneti e erdhi e më ndenji në krah. Ndërsa fytyrës sime ju kthye ngjyra normale, tur ma u pez matua.

Vazhdimi nga faqa 3 Amerikani Tom Sleigh fiton “Unazën POETEKA” derguar nga Engjellushe Ymeraj Nëse do të ishte ndryshe, jo kaq magjike,

tingujt e poezisë sonore të poetit portugez Americo

magjike, e cila me energjinë e saj e bënte më të depërtue-

gara e madhe e poezisë nuk do të kishte

Rodrigues. P o poezia e italo-arbëreshit me autorë Aldo

shëm e komunikueshëm shpirtin e çdo poeti, përmes

ardhur deri më 27 shtator, aq shpejt, ashtu si

Dramis dhe Cosimo Ce rigone, a thua nuk na tregoi

perfor mancash fantastike.

një poezi e brishtë, e ndjerë dhe e jetuar deri

rrugët e bardha të gjakut të Arbërit. P o Francis Chenot,

P o nata e dytë e festivalit poetik, që iu dedikua krejtësisht

në ditën e djeshme ku u dhanë ç mi met

i ardhur për herë të dytë në këtë festival nga Belgjika

poezisë amerikane, a thua se nuk e plotësoi dot antologjinë

“ Pena e qytetit”, “ Nositi”, “ Liburna” dhe

dhe poeti i talentuar Adrian Saliaj, i cili thyen koracën

e vlerave më të mëdha të poezisë botërore me projektin e

“ Unaza POETEKA”. E për në fund dhe fati

e vjen për herë të parë nga Vlora në P OETEKA, a thua

dashurisë humane, duke iu shtuar kësaj dhe poeti grek

i Zotit u shfaq përbri, që i largoi retë e

të kenë ardhur ashtu rastësisht, a thua të kenë ardhur i

Agrafiotis, i cili shkronjat e bukura greke, me ortografinë

mbledhura turfulluese e të vranëta të ditës

pari për të ndarë mallin e vitit të kaluar dhe i dyti për ta

dhe hijeshinë e ç muar të tyre, i solli në një Master Class aq

së e parë, e paqtoi detin, e lau ajrin. Jo në

dhuruar poezinë, për ta nxjerrë nga vetja.

Vahdon ne faqen 6

pak raste janë dëgjuar rrugëve të Durrësit

P o Natasha Bega, piktorja dhe poetja shqiptare aq

WE ARE ALSO ON THE WEB WWW.NEWL IFEAACO.ORG

Non Profit Charitable Organization

“ N E W

L I F E ”

J E T A

E

R E

1774 - 76 street Suite D3 Brooklyn, New York 11214 Phone: 718-594-0511 Fax: 201-795-4795 E-mail: [email protected]

Cdo njeri mund te behet anetare dhe te bashkoet me misionin tone per te krijuar nje shtet te vogul ketu ne kete continent te madh. Te ndihmojme njeri tjetrin qoft dhe me nje keshille te thjeshte. Kjo eshte nje thirrje per te informuar njeri tjetrin plus dhe per projekte te ardhshme qe jane ne pune e siper. Se shpejti nje Shkolle Shqipe Anglishteje dhe nje vend ku te gjith njerezit te gjejn nje strehim nga cdo hall apo nevoje. Bashkimi ben fuqi dhe Zemra e Vullnetarit nuk ka cmim.

Building a Future One Person At a Time...

Vazhdimi nga faqa 5 Amerikani Tom Sleigh fiton “Unazën POETEKA” derguar nga Engjellushe Ymeraj

elegant, nëpërmjet prezantimit të poezisë së

ende të jetë i hipnotizuar. Kështu poetët e festivalit

një organi letrar për kontributin në dobi të kulturës

tij vizuale, saqë u duk si një shenjtor roje i

ndërkombëtar të poezisë, kanë lënë pas zërin e

dhe artit)

gjuhës amë , në çastin e mbra më kur Micro-

tyre, intervistat, mesazhet, krijimtarinë, e cila do të

4-Bardhyl Londo fiton Çmimin LIBURNA (i cili i

soft desh e zhduku nga përfshirja në internet.

na lërë një shije të mirë në ditët në vijim e pasqu-

akordohet një poeti shqiptar për kontribute në vite)

E natyrshëm do të vinte ajo P OETEKA në

ruar në faqet e gazetës “ TemA”, atashuar gjatë

fundin e saj dje në qytetin e Tiranës me dy

gjithë ditëve pranë këtij festivali që shkëlqeu në

Master Class për t’i bërë më të pranishme

Durrës.

këto dy mënyra të shprehuri poetik pak të

Çmimet e POET EKA-s

lëvruara në Shqipëri, të drejtuara nga poeti

1- Tom Sleigh fiton Çmimin UNAZA POETEKA

grek Demosthenes Agrafiotis me poezinë

( që jepet për personalitetin poetik me të spikatur

vizuale, dhe poeti portugez Americo Rodri-

në Festivalin Poeteka)

gues me poezinë sonore. U desh një vesh i

2-Robert Elsie fiton Çmimin NOSITI ( që jepet për

stërmadh si gjiri i Durrësit për t’i rrokur të

përkthimin më të mirë poetik të vitit nga gjuha e

gjitha këto, e një zemër e madhe si e detit për

huaj në shqip, apo nga shqipja në gjuhë të huaj)

t’i mbartur sepse njeriu, pjesëmarrësi mundet

3- Zija Çela fiton Çmimin KRITERION ( që i jepet