Hubungan Etnik: Mahyuddinkhalid&ashrofzaki, Uitm [email protected]

HUBUNGAN ETNIK MahyuddinKhalid&AshrofZaki, UiTM

[email protected]

PEMBENTUKAN MASYARAKAT MALAYSIA Kesultanan Melaka

Penjajahan Belanda

Penjajahan Portugis

Penjajahan Jepun

Kemedekaan

Persekutuan Malaysia

Penjajahan British

2

PENGENALAN PLURAL& PLURALITI

2.1

PENJAJAHAN

2.2

PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN

2.3

PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

Hasil Pembelajaran

KANDUNGAN BAB 2

2.4

2.5

3

• Menjelaskan pembentukan pluraliti Alam Melayu • Menyatakan kesan penjajahan dan pembentukan masyarakat pluralistik • Menghuraikan pembentukan masyarakat pluralistik selepas era penjajahan

PLURAL& PLURALITI PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

Asia Tenggara semasa pra-Eropah merupakan tempat pertemuan pelbagai tamadun dan budaya utama dunia yang didorong oleh serampang tiga mata iaitu: • Ketuhanan (God/ Gospel) • Kekayaan (Gold) • Kemenangan (Glory)

Kerajaan Majapahit dan Srivijaya yang mengamalkanBuddha bertapak di Nusantara sejak tahun 700m. • Kerajaan Maritim Asia Tenggara menjadi pusat pertemuan pelbagaibangsa pada era

“Zaman Perdagangan” sejak abad ke-5 M. • Melibatkan interaksi pelbagai budaya seperti Arabpra-Islam, Hinduisme, Buddhisme, Arab Islam, dan Eropah.

Kesultanan Melayu Melaka diasaskan pada 1400mdengan kedatangan Parameswara dari Srivijaya. • Melaka menjadi pusat kemasyarakatan dan perkembangan Islam di Alam Melayu • Islam membawa idealogi yang rasional, radikal dan progresif dalam aspek

kehidupan – pemerintahan dan pentadbiran –di Alam Melayu

4

PLURALITI & MASYARAKAT PLURALISTIK PLURAL& PLURALITI PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

Pluraliti budaya di Tanah Melayu merupakan hasil pertemuan dan pertembungan budaya besar dunia yang melahirkan fenomena sosial yang Istimewa di Alam Melayu

2 konsep utama ciri-ciri masyarakat Asia Tenggara: Pluraliti

Masyarakat Pluralisti

• Bercirikan semula jadi, tanpa paksaan dan fleksibel

• Bercirikan pemaksaan dan perbezaan 5

PERBANDINGAN PLURALITI & PLURALISTIK PLURAL& PLURALITI PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

PERSAMAAN Mewujudkan masyarakat pelbagai bangsa seperti Melayu, Cina, India, Eropahdll Pluraliti

Pluralistik

• Semula jadi tanpa paksaan • Sukarela mencari kehidupan dan kekayaan • Disertai ahli keluarga • Menjamin ketenangan pemikiran dan perasaan

• Secara paksaan • Demi kepentingan ekonomi dan politik Inggeris • Tidak disertai keluarga • Tidak pernah melupakan negara asal

6

KESAN PLURALITI & PLURALISTIK PLURAL& PLURALITI PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

PLURALITI

PLURALISTI K

Mewujudkan interaksi yang harmoni dengan penduduk, alam sekitar dan sistem

Gagal berasimilasi dengan penduduk, alam sekitardan Mewujudkan sistemkelompok masyarakat dengan sistem tersendiri

Sanggup berkahwin dengan penduduk tempatan

Terasing dengan kelompok lain walaupun di tempat yang sama

Mengamalkan budaya seharian orang Melayu

Amalan dan adatresam pendatang diterima oleh penduduk tempatan

Gagal mengenali antara satu sama lain 7

GARIS MASA MASYARAKAT PLURAL& PLURALITI

Pluraliti PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

• Abad 13M-15M • Kesultanan Melaka • Tanpa Paksaan

Kedatangan Penjajah

Masyarakat Pluralistik • 1957 • Kemerdekaan • Pluraliti Baru

Masyarakat Plural • 1511M-1957M • Penjajahan Eropah

& Inggeris • Paksaan

8

KONSEP MASYARAKAT PLURAL&

PLURALITI

Pluraliti

• Kemajmukan atau pun kepelbagaian &berasimilasi PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

Masyarakat Plural • Mereka bergaul tetapi tidak bergabung • Setiap kelompok mempunyai agama, kebudayaan, bahasa, pemikiran dan cara hidup masing-masing. Sebagai individu mereka bertemu tetapi hanya di pasar iaitu semasa berjual beli • Masyarakat majmuk wujud dengan komuniti yang berlainan, tinggal sebelah menyebelah tetapi berasingan dalam unit politik yang sama. Malahan dalam bidang ekonomi terdapat pembahagian buruh mengikut bangsa (J.S.Furnivall1948)

Masyarakat Pluralistik • Kemajmukan yang bersifat paksaan

9

PENJAJAHAN EROPAH & INGGERIS PLURAL&

PLURALITI

Portugis & Belanda PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

• Kuasa-kuasa Eropah seperti Portugis dan Belanda

menekankan penjajahan berbentuk Imperialisme di dalam misi-misi kedatangan mereka

Inggeris • Titik pemisah di antara pluraliti dan masyarakat plural ialah

dengan ketibaan penjajah Inggeris ke Asia Tenggara khususnya Tanah Melayu. • Inggeris pula menggunakan „senjata‟ serampangdua mata di dalam misi-misi kedatangan mereka iaitu penjajahan berbetuk Imperialisme dan Kolonialisme.

10

PLURALITI ALAM MELAYU PLURAL& PLURALITI

Masyarakat

PENJAJAHAN

• Berlaku hasil penghijrahan dari dalamwilayah (dalam kalangan etnik Melayu sendiri) dan juga dari luar yang melibatkan etnik lain spt Cina, Arab,India & berlaku asimilasi.

PLURALIT I MELAKA MELAK APLURAL PENJAJAHAN

• Menetap di Kepulauan Melayu atau Nusantara dan berpindahrandah dari satu pulau ke pulau yang lain dengan bebasnya untuk berniaga, berperang, berkahwin dan sebagainya • Mewujudkan unsur akomodasi dalam kehidupan bermasyarakat.

PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

Diplomatik

• Wujud hubungan peradaban antara Alam Melayu dan China serta India • Mencapai zaman kemuncaknya pada waktu pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka 11

PLURALITI ALAM MELAYU PLURAL& PLURALITI PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA MELAK APLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

Keagamaan • Alam Melayu terkenal sebagai pusat penyebaran Buddha di bawah pemerintahan Srivijaya • Konsep Hinduisme dan Buddhisme dari aspek sosial dan kebudayaan seperti adat perkahwinan dan soal pentadbiran negara. Ilmu & Pemikiran • Epistemologi ilmu pengetahuan Alam Melayu berasaskan metafizik (alam ghaib) dan animisme.

12

PLURALITI ZAMAN KESULTANAN MELAYU MELAKA

13

PLURALITI ZAMAN KESULTANAN MELAYU MELAKA PLURAL& PLURALITI PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA MELAK APLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

PEMERINTAHAN

PERDAGANGAN

Perlembagaan Melaka dilaksana berdasarkan Islam (Kanun Melaka & Undangundang Laut Melaka)

Perdagangan rancak hasil sistem pemerintahan terbuka dan pentadbiran pelabuhan yang sangat cekap.

Zaman keemasan dan kemuncak keagungan kerajaan Melayu.

Panglima dan laksamana Melaka proaktif mengawal keselamatan dari ancaman perompak dan lanun.

Tempat pertemuan pedagang (The Venice of The East).

Tahap keselamatan yang tinggi di Selat Melaka.

Pemerintahan diplomasi & terbuka.

Kepulauan Melayu terkenal dengan rempah ratus yang dianggap barang mewah.

Sultan/pembesar mempunyai misi &visi yang hebat. 14

PLURALITI ZAMAN KESULTANAN MELAYU MELAKA PLURAL& PLURALITI

PENJAJAHAN PLURALIT PLURALIT I I MELAK MELAKA A PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

KEPENDUDUKAN

KEBUDAYAAN

Proses penghijrahan berlaku Keterbukaan pemerintah secara alamiah/ semulajadi empayar Melaka tanpa ada paksaan. Para pedagang tidak memerlukan pasport &visa sebagai pengenalan diri.

Melaka maju sbg pelabuhan utama dunia, hasil rempah ratus sebagai daya tarikan, keselamatan Selat Melaka

Interaksi aktif di kalangan pelbagai bangsa dan kaum di Melaka.

Melaka menjadi kota metropolitan serta kota multi budaya

PASCAMERDEKA

15

MASYARAKAT PLURAL ZAMAN PENJAJAHAN

16

MASYARAKAT PLURAL ZAMAN PENJAJAHAN Masyarakat Asia Tenggara secara semula jadinya hidupdalam

PLURAL& PLURALITI

kepluralitian - tanpa paksaan oleh mana-mana kuasa.

Kuasa kolonial memusnahkan ciri pluraliti dan keharmonian etnik

PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

Penjajah memperkenalkan sistem baru yang memperkukuhkan satu komuniti yang dikenali sebagai masyarakat plural dalam peristilahan Furnivall. Pembentukan masyarakat terjadi secara paksaan dan perbezaan fungsi ekonomi. • Melayu - terlibat dalam sektor pentadbiran di bawah British dan menjalankan pertanian saradiri di luar bandar mengikut keselesaan masyarakat tersebut. • Masyarakat migran China & India, dibawa masuk untuk tujuan ekonomi penjajah

Pengasingan yang terancang menyebabkan ketiga-tiga masyarakat ini lebih selesa menjalani hidup mengikut adat resam dan tradisi etnik masing-masing. 17

MASYARAKAT PLURAL ZAMAN PENJAJAHAN

PLURAL& PLURALITI

PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

PRINSIP Pemisahan negara dari agama • Pentadbiran negara olehpenjajah • Hal ehwal Islam dan adat istiadat Melayu diletakkan di bawah Sultan. • Ini berbeza dengan sistem di zaman sebelum Inggeris di mana tiada pengasingan kuasa berlaku kerana Raja dan Sultan mempunyai kuasa mutlak. Pengagihan kuasa • Kehakiman, Eksekutif dan Perundangan • Setiap pihak hanya menjalankan bidang masing-masing dan tidak bolehbercampuraduk. Sistem Federalisme • Wujud sistem persekutuan berlapis • Persekutuan Tanah Melayu danPersekutuan Malaysia 18

kuasa

MASYARAKAT PLURAL ZAMAN PENJAJAHAN

PLURAL& PLURALITI

PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

DASAR Ilmu • Kerangka ilmu berasaskan metodologi nasionalisme iaitu proses pembinaan ilmu berasaskan wilayah sesebuah negara. • Ilmu kolonial yang berasaskan sains moden yang bersifat rasional dan saintifik telah mencorakkan dasar pentadbiran, ekonomi dan pendidikan penjajah Pentadbiran • Sistem pentadbiran yang memisahkan di antara negara dan agama. Ekonomi • Berubah dari pertanian sara diri kepada sistem ekonomi perindustrian dan perdagangan (sistem ekonomi kapitalis). Pendidikan • Dwi-sistem iaitu pendidikan agamadan pendidikan sekular.

19

MASYARAKAT PLURAL ZAMAN PENJAJAHAN

PLURAL& PLURALITI PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

SISTEMDAN STRUKTUR SEBELUM PENJAJAHAN

SELEPAS PENJAJAHAN

Struktur kerajaan yang mencantumkan aspek agama dan negara Raja merujuk kepada penasihat agama untuk membuat keputusan penting negara.

Pemisahan di antara dan negara

Agamawan dan raja berperanan di dalam kerajaan tersebut.

agama

Negara ditadbir oleh pentadbir sekular

saling Hal ehwal agama diletakkandi sistem bawah kuasa Sultan-Sultan Melayu

Kerajaan yang peranan Kerajaan yang telah memisahkan agama dan negara saling di antara negara dan agama bertautan (KERAJAAN) (kerajaan) 20

MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA

21

MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA PLURAL& PLURALITI PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN

Masyarakat pluralistik • Masyarakat yg terdiri daripada pelbagai etnik, bahasa, kebudayaan, kepercayaan, adat, istiadat, tempat tinggal dan sebagainya.

Kesinambungan masyarakat plural zaman penjajah

PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

Merupakan satu fenomena sosial yang terhasilselepas kedatangan Eropah ke Tanah Melayu 22

MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA PLURAL& PLURALITI

PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK PASCAMERDEKA PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

POLITIK

PERLEMBAGAAN

Politik dipengaruhi aspek etnik dan mengamalkan demokrasi secara berkesan

Sumber segala perundangan dan panduan asas kepada pelaksanaan sistem politik

Kerjasama parti-parti politik – Barisan Nasional (1974)

2 peringkat kontrak sosial; 1. Zaman Pluraliti Perjanjian Antara Wakil Raja (Sang Sapurba) & Wakil Rakyat (Demang Lebar Daun)

Hubungan politik bersifat utilitarian dan hubungan jaringan silang budaya merentasi etnik.

2. Zaman Masyarakat Pluralistik

Perjanjian antara kaum-Kaum di Malaysia

Dasar-dasar kerajaan mengukuhkan kerjasama dan hubungan harmoni antara etnik.

Perlembagaan berlandaskan kontrak sosial antara kaum

23

MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA PLURAL& PLURALITI

PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK PASCAMERDEKA PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

PENDIDIKAN Zaman penjajahan British terdapat 3 peringkat pendidikan: • Inggeris ; rendah dan menengah • Melayu ; rendah dan agama • Vernakular ; Cina dan Tamil Sistem pendidikan kebangsaan pascamerdekaberasaskan •keseragaman kurikulum •sukatan mata pelajaran •orientasi Penyata Razak (1956) & Penyata RahmanTalib (1960) bermatlamat: •Menyatukan etnik-etnik di bawah satu sistem pendidikan dengan menggunakan bahasa pengantar tunggal Akta Pendidikan 1957: • Sekolah pelbagai aliran dan pengajaran menggunakan bahasa ibunda • Sekolah Cina dan Tamil wajib mengajar Bahasa Melayu. • Pengajaran subjek tertentu seperti Geografi danSejarah yang berteraskan Malaysia. • Kurikulum tidak lagi berteraskan negaraasal Dasar pendidikan mempunyai matlamat jangka panjang dalam membentuk sektor ekonomi di Malaysia.

24

MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA PLURAL& PLURALITI

PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK PASCAMERDEKA PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

EKONOMI Mengamalkan sistem ekonomi dualisme: 1. Sistem ekonomi moden:perdagangan dan perusahaan moden, tertumpu di bandar, pengurusan danorganisasi moden 2. Sistem ekonomi pertanian; komoditi padi dan perikanan, tertumpu di luar bandar dan didominasi Melayu Rancangan pembangunan ekonomi negara mengatasi masalah sosioekonomi dan sosiopolitik. • Rancangan pramerdeka • Rancangan selepasmerdeka • Perancangan dalam DEB • Dasar-Dasar Pembangunan Negara

digiatkan

Dasar-dasar pembangunan negara dirangka bagi mewujudkan keseimbangan ekonomi.

25

bagi

PENGUKUHAN PLURAL& PLURALITI PENJAJAHAN PLURALIT I MELAKA PLURAL PENJAJAHAN PLURALISTIK

PASCAMERDEKA

Jelaskan TIGA (3) bentuk proses asimilasi pelbagai etnik dalam masyarakat Melayu Islam diMelaka. Bincangkan TIGA (3) faktor utama menjadikan Melaka sebagai kota metropolitan. Huraikan EMPAT (4) elemen utama yang membuktikan Kerajaan Melayu Melaka sebagai sebuah kerajaan Islam. Huraikan EMPAT (4) elemen penting yang berkaitrapat dengan pembentukan masyarakatpluralistik selepas merdeka. Huraikan EMPAT (4) faktor penyumbang kepada pluraliti di Zaman Kesultanan Melayu Melaka pada abad ke-15M. Jelaskan TIGA (3) faktor pembentukan pluraliti di Malaysia. Huraikan TIGA (3) bentuk asimililasi antara golongan imigran dengan masyarakatMalaysia. Bincangkan EMPAT (4) langkah yang perlu di ambilbagi menangani krisis masyrakat pluralistik di Malaysia

26