Flametree - Abn Amro Horeca Nieuwsbrief 2 2009

NUMMER

Horecabrief 2 juni 20 09

Inhoud

De klant is weer koning

Een bonte verzameling kwaliteitshotels Bij Sandton Hotels werkt men niet volgens één vaste formule en hebben alle hotels hun eigen karakter en kwaliteiten. Geen hotelketen, maar een hotelcollectie, zoals Sandton het liever noemt ___________ 2

De omzetcijfers van de horeca over het eerste kwartaal 2009 zijn dramatisch ten opzichte van het eerste kwartaal 2008. Reden tot paniek? Niet voor alle ondernemers uit de sector. Er zijn bedrijven die aangeven dat er weer ruimte is voor creatief ondernemerschap. De afgelopen jaren ging het te gemakkelijk. Door de laagdrempeligheid van de sector, traden veel nieuwe spelers toe die niet allen een goed doordacht bedrijfsmodel hebben neergezet. Uiteraard wil dit niet zeggen dat alle nieuwkomers hobbyisten zijn. In tegendeel. In de hotellerie zijn er een paar mooie partijen bijgekomen die juist innovatieve en creatieve concepten hebben neergezet. Denk hierbij aan CitizenM met haar luxe budget hotelformule en Sandton Hotels met haar verscheidenheid aan hotels. Over laatstgenoemde leest u meer in deze Horecabrief.

“Kansen creëren in de horeca” Een verslag van de paneldiscussie waaraan negen Haarlemse horecaondernemers deelnamen_______ 3 Dalende omzet in 2009 vraagt om vernieuwend ondernemerschap De omzet in 2009 zal in vrijwel alle branches fors dalen. In dit artikel bekijken we resultaten van de belangrijkste branches: hotels, restaurants en cafés ___________ 4 ‘Horeca is topsport, een spannende en professionele onderneming’ Een interview met Lodewijk van der Grinten, directeur van Koninklijke Horeca Nederland _____________ 6 Pin-in-One: kostenbesparend alternatief voor cash __________ 8

Er wordt nu in de media geschreven dat de horeca de omzetdalingen aan zichzelf heeft te wijten, omdat zij zichzelf met de hoge prijzen uit de markt prijst. Zodra de volumes afnemen, gaan de prijzen omhoog in de restaurants en de cafés. Het prijsbeleid van de Amsterdamse hotellerie is al jaren aan de stevige kant geweest. Nu zijn er veel hotels die door prijsverlagingen toch de kamers proberen te vullen. Hier schuilt het gevaar, dat in betere tijden het lastig te verkopen is om de kamerprijzen weer op het niveau van het eerste halfjaar 2008 te zetten. Dat klantgedrag niet altijd via logica valt te voorspellen blijkt uit dit voorbeeld. Onlangs besloot een horecaondernemer naast haar vaste merk bier een goedkoper alternatief aan haar klanten aan te bieden. Opvallend is dat de klant niet het “goedkopere” biertje bestelt, maar trouw blijft aan het merk dat zij graag drinkt. Gaat het dan om de gehele perceptie dat de horeca te duur is in vergelijking met onze buurlanden? Misschien wel, maar uiteindelijk gaat het om niets anders dan vraag en aanbod. Ten tijde van een periode waarin de consument minder vaak uitgaat, zal zij kritischer zijn en de prijs/ kwaliteit meer in ogenschouw nemen. Dan kiest zij toch eerder voor het restaurant waar zij heel graag naar toe wilt en de prijs/kwaliteit aan haar verwachtingen gaat voldoen. In tijden dat het niet opkan, neemt de consument eerder genoegen met een alternatief als het voorkeursrestaurant vol zit. Het goede nieuws is dat de consument blijft eten, drinken en slapen buiten de deur. Het is voor de horecaondernemer de uitdaging om goed naar haar klanten te luisteren en ervoor te zorgen dat het aanbod wordt afgestemd op de klantbehoefte. Daarnaast is samenwerking met andere partijen en het (samen) organiseren van activiteiten de mogelijkheid om de consument uw kant op te krijgen! Ik wens u een goede ondernemende zomer! Sasja van As Sector Banker Vrijetijdsindustrie [email protected]

Een bonte verzameling kwaliteitshotels Wie op zoek gaat naar een goed hotel met bijvoorbeeld een geschikte vergaderruimte, kan uitkomen bij een van de vijftien hotels die deel uitmaken van de Sandton Hotel Collectie. Toch is Sandton geen naam die direct herkenning oproept. Dat is ook niet verwonderlijk. De hotels werken niet volgens één vaste formule en hebben alle hun eigen karakter en kwaliteiten. Geen hotelketen, maar een hotelcollectie, zoals Managing Director Rogier Braakman het liever noemt. Sandton Hotels bestaat sinds 2004. Toen Gui de Vries en Rogier Braakman, die beiden ervaring hadden opgedaan in diverse hotelketens, samen het plan opvatten om een onderscheidende hotelcollectie in de markt te zetten. Ze namen twee niet zo succesvolle hotels in Eindhoven en Baarlo (net onder Venlo) over, deden de nodige investeringen en maakten er goedlopende ondernemingen van. Medio 2009 bestaat de Sandton-collectie uit vijftien hotels, waarvan er drie in België te vinden zijn check. Vorig jaar nog werd onder andere Restaurant Hotel De Nederlanden (één Michelinster) in Vreeland overgenomen, inclusief chefkok Wilco Berends. Bij de aankoop of overname van nieuwe hotels speelt het onderbuikgevoel een belangrijke rol. “Ons uitgangpunt is dat we doen wat bij óns past, en niet bij onze ambitie”, licht Rogier Braakman toe. “Elk hotel dat we aan onze collectie toevoegen, moet voldoende levensvatbaar zijn om op eigen benen te kunnen staan. We zien elk Sandton hotel als ons visitekaartje, dus het moet ook de kwaliteit bezitten die wij voor ogen hebben.”

in hun mailbox die niet relevant zijn. Wij zetten een goed databasemarketingsysteem op waarin we belangrijke gegevens van de hotelgast opnemen. Dat varieert van het soort arrangementen waarin ze geïnteresseerd zijn tot hun trouwdag. Zo willen we onze gasten heel gericht gaan benaderen met aanbiedingen waarvan wij menen dat ze op het goede moment bij de juiste mensen aankomen.”

Geen concessies De Sandton-collectie nam in de afgelopen jaren toe met gemiddeld drie hotels per jaar. Geen bewuste strategie, maar een samenloop van omstandigheden, zo blijkt uit de woorden van Braakman. “We hebben geen groeidoelstellingen. Het goede plan je niet.

De crisis Hoewel kwaliteit bij de Sandton hotels hoog in het vaandel staat, is er geen sprake van een standaardformule. Braakman: “Alle hotels bieden tenminste een goede service, goede bedden, goede badkamerfaciliteiten en een goed ontbijt. Maar daar houdt de vergelijking op. Elk hotel heeft een totaal eigen karakter. Pillows, ons vijfsterrenhotel in Zwolle, is een merk op zich onder de vlag van Sandton. Knus vergaderen gebeurt veel in De Filosoof in Amsterdam en voor écht uitmuntend eten moet je in De Nederlanden zijn.” Overigens is dat vergaderen in hotels nogal onderhevig aan de huidige crisis. Volgens Braakman loopt de omzet van typische vergaderhotels in Nederland fors terug. “Vooral bij de financials, zoals banken en verzekeraars, wordt momenteel enorm bezuinigd op de budgetten voor extern opleiden en vergaderen. De vergaderinkomsten lopen bij hotels terug van 15 tot soms 50%. Daar is geen enkel business model tegen opgewassen.” Nieuwe marktkansen Wanneer het tegenzit, worden ondernemers creatief, beaamt Braakman. Als verantwoordelijke voor de marketing van Sandton, denkt hij samen met collega’s hard na over nieuwe marktkansen. “In Bad Boekelo bieden we zorgarrangementen. Mensen die na bijvoorbeeld een knie- of enkeloperatie moeten revalideren en nog niet toe zijn aan zelfstandig thuis zijn, kunnen bij ons terecht. Herstellen in een mooie omgeving zonder ziekenhuisuitstraling. Verder verkennen we de 55-plusmarkt en proberen we afspraken te maken met bedrijven, trainingsbureaus en onze eigen leveranciers. Daarnaast starten we binnenkort met Sandton Savings, ons eigen loyaliteitsprogramma. We zijn natuurlijk niet de eerste met zo’n systeem, maar we proberen er wel iets bijzonder van te maken. Mensen ontvangen volgens mij te veel aanbiedingen

2

Gui de Vries en Rogier Braakman

We kijken wat er op ons pad komt en als we een interessant hotel tegenkomen dat we aan de collectie willen toevoegen, gaan we kijken naar de mogelijkheden en de financiële haalbaarheid. En of we er een goede manager voor hebben. ‘De vent maakt de tent’, dat is ons uitgangspunt. Door zonder kwantitatieve groeidoelstelling te werken, hoeven we geen concessies te doen aan de kwaliteit die we nastreven en aan de prijs die het waard is.” VR

“Kansen creëren in de horeca” Aandacht voor kwaliteit en samenwerkingsverbanden is juist nu van belang om een sterk horeca onderneming te blijven. Dit was de belangrijkste uitkomst van de deelnemers aan de paneldiscussie die negen Haarlemse horecaondernemers op uitnodiging van ABN AMRO hebben gevoerd. Invloed externe factoren is aanzienlijk Het ging de horeca de afgelopen jaren voor de wind, echter ondernemers merken nu wezenlijke verschillen door invloed van de kredietcrisis en het rookverbod. Omzetten staan onder druk en zwakke ondernemingen verdwijnen. Dit geeft enigszins ruimte aan ondernemers met een solide bedrijfsstrategie, echter de economische recessie is niet voorbij. Verwachting is dat in de tweede helft van 2009 de werkloosheid in Nederland zal oplopen. Dit betreft niet alleen de lagere inkomens maar ook de werknemers met traditioneel hoge inkomens. Ondernemers verwachten dit terug te zien in hun omzet. Dit is nu al merkbaar met de verschuiving naar bier en wijn, ten koste van de luxere (mix)drankjes.

Inzetten op kwaliteit Personeel vormt het visitekaartje van de horecaonderneming. Goed personeel is schaars. Juist in deze tijden is het zaak om kwalitatief hoogstaand personeel te behouden. Payrolling zou een uitkomst kunnen bieden. Er zijn echter wel hogere kosten aan verbonden. Payrolling stelt ondernemers in staat te focussen op hun core business. Men hoeft zich dan geen zorgen te maken over bijvoorbeeld (de kosten van) juridische conflicten met werknemers of tijd en energie te steken in de salarisadministratie. De afweging kosten-baten verschilt uiteraard per onderneming. Daarnaast eist de steeds mondiger geworden consument tegenwoordig een hogere kwaliteit voor zijn geld. Dit wordt als positieve ontwikkeling gezien om de sector scherp te houden. Het belang om deze klantwensen te horen is toegenomen. Kortom, feedback

vragen aan de klant leidt tot betere productmix en een hogere klantloyaliteit. Dit zal zich uiteindelijk uitbetalen in hogere omzet.

Samenwerkingsverbanden worden belangrijker: Een intensieve samenwerking met Koninklijke Horeca Nederland (KHN) kan het imago van de branche versterken. Ook andere samenwerkingsverbanden kunnen nuttig zijn. Een voorbeeld is intensief contact met de gemeente. City marketing kan binnen een gemeente van waarde zijn voor de horecasector. Als de locale horeca de handen ineenslaat kan zij zich duidelijker profileren en meer invloed uitoefenen. Zo kan men als collectief het belang van festivals en andere activiteiten die de horecaomzet kunnen vergroten, benadrukken. Ten slotte is het belangrijk om in gesprek te blijven met de bank. Als de verwachting er is dat de resultaten tegenvallen de komende periode en liquiditeitsproblemen zich gaan voordoen, is het tijdig bespreken van de opties met de bank raadzaam. Dan is nog tijd en ruimte om gezamenlijk tot een goede oplossing te komen. Tips uit Haarlem om succesvol te ondernemen: * Kwaliteit zorgt voor omzet * Ga uit van je eigen kracht * Zichtbaarheid: Laat zien wie je bent en wat je doet * Denk in concepten niet in producten * Bespreek issues met collega’s * Openheid en transparantie is key * Blijf met je bank in gesprek * Luister altijd naar de klant JO

vlnr: dhr P. van der Werff (El Pincho), dhr H. Nobel (Grand Café Nobel), dhr B. de Haan (Jopenbier), dhr G. Oudhaarlem (Loca), dhr R. Erkens (Café Koops), mw S. Post- van Dorp (Post Verkade Groep), dhr T. Bakkum (Saplaza), dhr H. Meyer (‘t Goede Uur), dhr E. van Veen (De Rusthoek)

Retailbrief januari 2009

3

Dalende omzet in 2009 vraagt om vernieuwend ondernemerschap

Wat zijn de vooruitzichten voor de hotels, restaurants en cafés? Uit recentelijk onderzoek van Koninklijke Horeca Nederland blijkt dat de omzet in de horeca in de eerste drie maanden van dit jaar met gemiddeld 6,1% is gedaald ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De omzet in 2009 zal in vrijwel alle branches fors dalen. ABN AMRO gaat uit van een omzetdaling voor de hele horeca tussen de 5 en 10%. In dit artikel bekijken we resultaten van de belangrijkste branches: hotels, restaurants en cafés. Bovendien geven we een vooruitzicht voor 2009 volgens ABN AMRO.

Ontwikkelingen in de horeca tot nu toe De gevolgen van de recessie voor de horecaomzet zijn desastreus. Bij de hotels is in het laatste kwartaal van 2008 een duidelijke verslechtering te zien van de vraag naar hotelkamers, waarbij de zakenhotels relatief hard worden getroffen. De marktomstandigheden zijn allerminst gunstig te noemen voor de hotels: als gevolg van de recessie krimpt de markt voor zakenreizen steeds meer en blijven Britse en Amerikaanse reizigers weg door zowel het zwakke pond als de dollar. In het eerste kwartaal van 2009 is de omzet bij hotels gedaald met 9,4%. Voor consumenten moeten restaurants voldoen aan een aantal voorwaarden, zoals snelheid, gemak, kwaliteit, gezondheid en variëteit. Mede door de continu veranderende eisen van de consument heeft innovatie binnen de branche zijn dynamiek behouden. Ondanks deze creatieve inspanningen om nieuwe gasten aan te trekken en bestaande gasten te houden, is de omzetgroei bij restaurants van de afgelopen jaren in de tweede helft van 2008 omgeslagen in een krimp. In het eerste kwartaal van 2009 is het beeld niet anders: een daling van 15

Grafiek 1: omzetgroei per kwartaal horeca in %

10

(in %)

5

0

-5

Drankensector

Restaurants

-1 20 09

20 08 -1

-1

20 07 -1

20 06

-1 20 05

20 04 -1

20 03 -1

20 02 -1

20 01 -1

20 01 -1

1999 -1

-10

Hotels

bron: BH&C, CBS

de omzet met 5,6%. De scherpe daling van de omzet bij cafébedrijven in 2008 is vooral te wijten aan een daling in de volumes, onder andere door de recessie (laag consumentenvertrouwen) en het rookverbod. In een poging om het verlies aan volumes te compenseren, verhoogde het cafébedrijf de prijzen. Het resultaat was echter lagere gemiddelde bestedingen door consumenten en de omzet daalde vanaf begin 2008. De omzet voor cafés is ook in het eerste kwartaal van 2009 gedaald met maar liefst 9,0%.

4

‘Heartbreak hotel’ De gemiddelde prijzen voor een hotelkamer zullen dalen in 2009. Hoteleigenaren zijn hiertoe bereid om te zorgen dat in mindere tijden de toeloop van gasten op een acceptabel niveau blijft. Toch zal het aantal gasten in 2009 terug lopen, waarbij zowel de particuliere als de zakelijke (internationale) gasten het laten afweten. Vooral de Britse en de Amerikaanse reiziger laat zich minder in Nederland zien. De particuliere gast bezuinigt, het aantal internationale congressen loopt terug en er wordt meer gedaan aan videoconferencing, waardoor het aantal internationale vergaderingen zal afnemen. Dit resulteert in lagere bezettingsgraden en hotels moeten zich aan de veranderende omstandigheden aanpassen. Hierbij moeten zij zowel de geplande investeringen als de gekozen strategie heroverwegen. De omzet bij hotels zal naar verwachting dalen met 5 tot 10% in 2009. Hotels zijn minder in staat om via vastgoedconstructies (‘sell-and-lease-back’) in de vaste kosten te snijden, aangezien deze financieringsvorm in tijden van recessie vrijwel niet meer voorkomt. Wel is het mogelijk om goede afspraken te maken in managementcontracten voor het huidige uitbestede vastgoed. Het aantal hotelkamers en bedden is sinds 2000 met 14% gegroeid. Door deze sterke groei krijgt de branche in 2009 te maken krijgt met overcapaciteit.

Innovatie en prijsdifferentiatie op de agenda bij restaurants Restaurants zijn erg afhankelijk van het gedrag van consumenten. Zodra het economisch tegen zit en het consumentenvertrouwen daalt, krijgt de branche te maken met vraaguitval. De omzetgroei van de afgelopen jaren is in de tweede helft van 2008 omgeslagen in een krimp. In het topsegment dalen vooral de zakelijke bestedingen. De middenklasse restaurants zien het volume over de hele linie teruglopen. Wij verwachten dat in 2009 consumentenuitgaven aan buitenhuisconsumptie verschuiven naar goedkopere alternatieven en de bedrijvigheid in de restaurantbranche afneemt. De omzet zal volgens ABN AMRO in 2009 verder dalen (met 5 tot 10%) door minder bezoekers en lagere bestedingen per bezoeker. Tegelijkertijd stijgen de kosten van restauranthouders wat betreft energie en voedingsmiddelen. Restaurants zijn genoodzaakt flexibiliteit te tonen om zich aan de lagere bestedingen aan te passen door bijvoorbeeld te snijden in het personeelsbestand en creatief in te kopen. Voor nieuwe toetreders zal een innovatief bedrijfsconcept het middel zijn om naamsbekendheid te krijgen. Naast innovatief ondernemerschap winnen mogelijkheden tot samenwerken binnen en buiten de branche aan belang. Tevens zullen restaurants zich steeds meer gaan bezig houden met een aangepast prijsbeleid (zoals prijsdifferentiatie, goedkopere gerechten, voordeelmenu’s). Casual restaurants als een makkelijk alternatief voor thuis eten en formules met vaste lage prijzen kunnen terrein winnen.

Druk op bedrijfsresultaat bij cafés neemt verder toe De omzet van cafébedrijven zal in 2009 verder dalen (tussen 0 en 5%). De slechte economische vooruitzichten en een laag consumentenvertrouwen zullen de bestedingen van de consument verder doen afnemen. Ook de schuurfeesten, festivals en thuisdrinkers zorgen voor een afname van het cafébezoek in deze toch al moeilijke tijden. De kosten zullen in 2009 stijgen door de accijnsverhoging op alcohol, stijgende loonkosten en verhoogde inkoopkosten. Met dalende volumes in het vooruitzicht zal de ondernemer huiverig zijn de kosten door te berekenen en de prijzen al te ver omhoog te schroeven. Dit betekent een grotere druk op het bedrijfsresultaat. Innovatie en strategische samenwerking worden steeds belangrijker om de consument naar het café te krijgen.

Bedrijvendynamiek in de horeca ABN AMRO verwacht dat het aantal hotels in 2009 zal dalen met 2,6% ten opzichte van 2008. In 2009 zullen veel onafhankelijke Grafiek 2: aantal bedrijven per horecabranche

115

index (2000=100)

110

105

100

95

Drankensector

Restaurants

20 09

20 08

20 07

20 06

20 05

20 04

20 03

20 02

20 01

20 0 0

90

Hotels

hotels aansluiting proberen te zoeken bij hotelketens. Dankzij het tegenvallende economische klimaat en de lage bezettingsgraad raken veel hotels door hun financiële reserves heen en zoeken naar strategische samenwerking. Het aantal restaurants groeit al jaren. Deze laagdrempelige branche met relatief lage investeringen is een voedingsbodem voor de startende horecaondernemer. In de periode 2000-2008 is het totaal aantal bedrijven gegroeid met 12,4%. Voor 2009 verwachten wij echter een daling van 3% van het aantal restaurants ten opzichte van 2008. Onder de overblijvers verwachten wij een groter aandeel van bedrijven met vernieuwende of meer voordelige restaurantconcepten. Het aantal bedrijven in de drankensector neemt al jaren af, terwijl de totale vloeroppervlakte juist licht stijgt. De dalende trend in het aantal bedrijven zal zich ook in 2009 doorzetten door een dalend aantal bezoekers en dalende bestedingen. Wij verwachten dat vooral de kleine cafébedrijven het moeilijk gaan krijgen. Het aantal te koop staande cafébedrijven zal toenemen, terwijl het aantal toetreders zal dalen. CB

bron: BH&C, CBS

Hotels  Totale omzet 2008 (r)

Restaurants

Cafés

EUR 3,4 mrd

EUR 4,2 mrd

EUR 1,9 mrd

+2,2%

-1,4%

-1,4%

 Omzetgroei 2009 (v)

-5 tot -10%

-5 tot -10%

0 tot -5%

 Omzetgroei Q1-2009

-9,4%

-5,6%

-9,0%

 Aantal bedrijven 2.875 10.832 Tabel 1: Kerngegevens 2008 horecabranches (bron: BH&C, CBS, ABN AMRO Sector Research) (r=raming en v=voorspelling)

9.600

 Omzetgroei 2008

Retailbrief januari 2009

5

Lodewijk van der Grinten, directeur van Koninklijke Horeca Nederland:

‘Horeca is topsport, een spannende en professionele onderneming’ Lodewijk van der Grinten: ‘Het is een buitengewoon spannende tijd. In onze branche is het verband tussen omzet en consumentenvertrouwen één op één. Dat de koopkracht nog steeds redelijk op peil is, is uniek aan deze economische neergang. De grote lijn is niet optimistisch, iets anders zeggen zou een totale miskenning van de situatie zijn. De uitdaging voor 2009 en 2010 zal zijn: gasten verleiden om de horeca te bezoeken, ondanks alle negatieve berichten. Dat vereist flexibiliteit.’ ‘De zakelijke markt kent op het moment een behoorlijke vraaguitval. Het zakenleven, vooral de Angelsaksische multinationals, vertonen de reflex van ieder groot bedrijf in deze tijd: bezuinigen, in de uitgaven snijden. En dus sturen ze hun mensen niet langer meer de wereld rond. En natuurlijk heb je binnen de zakenwereld weer een topsegment waar het nooit op kan, ook nu niet. Maar de grote lijn is vraaguitval.’ ‘Ik denk dat de crisis, zeker in de zakelijke markt zeker tot in 2010 loopt. Alle ondernemers, ook horecaondernemers moeten goed naar hun kosten gaan kijken. Daar zijn verschillende mogelijkheden voor. Het is goed om niet één partij voor alle ellende op te laten draaien, leveranciers hebben er ook niets aan als ondernemers waar ze nu aan leveren, straks niet meer bestaan. Dus ik zou zeggen; probeer met elkaar om de tafel te gaan zitten, en probeer de pijn over meerdere partijen te verdelen.’ ‘Koninklijke Horeca Nederland is samen met VVV Nederland en het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen, en een promotiecampagne gestart om de consument te interesseren voor vakanties in Nederland. Elke Nederlander is nu voorzichtig met uitgaven. We willen met onze actie rondom Familie Lekkerweg het binnenlandse toerisme stimuleren. En in dat verband is het natuurlijk heel goed dat de staatssecretaris Heemskerk (Economische Zaken) zelf het goede voorbeeld geeft door op Terschelling vakantie te vieren. Met deze campagne hebben we als branche direct ingespeeld op de economische situatie.’

6

‘De branche is in principe gezond. De bodem eronder is positief, en de groei ook, daar is geen discussie over. De komende generaties zullen zeker kiezen voor meer gemak. Zo zijn er heel wat studenten die niet kunnen koken. En de oudere generatie heeft meer tijd en geld om restaurants te bezoeken en hotels te boeken. Buitenlanders komen veel naar Nederland; toeristen uit China zie je nu even wat minder, maar dat trekt weer aan. Over klandizie heeft onze sector echt niet te klagen. De Amsterdamse hotelcapaciteit kan zelfs weer een bottleneck worden.’ ‘We moeten wél doorpakken, onderscheidende topprestaties leveren. Dit vak is topsport. Nog te veel startende ondernemers realiseren zich niet dat horeca überhaupt een vak is. Een vak dat je niet in de vingers krijgt door jarenlang alleen maar vóór de bar te staan. Nog te veel gelukszoekers worden door de sector aangetrokken.’ ‘De kleinere drankverstrekkers – dat is al een aantal jaren een dalende markt. We moeten eerlijk zijn: te gemakkelijke toetreding tot de sector wordt ook in de hand gewerkt door brouwerijen, die leverancier zijn, en tegelijkertijd financieringen en hypotheken verstrekken die in sommige gevallen eigenlijk niet verantwoord zijn. Koninklijke Horeca Nederland heeft over dit onderwerp constructieve gesprekken met brouwerijen. In onze sector zijn er, vergeleken met andere delen van de markt, twee keer zo veel starters die het na vijf jaar niet gered hebben. Het is een maatschappelijke verantwoordelijkheid, ook van Koninklijke Horeca Nederland, banken en brouwerijen om daar iets aan te doen.’

‘Meer en meer zien we ook hoog opgeleide ondernemers in onze sector, die echt fantastisch innovatieve concepten ontwikkelen. En dat moet tegenwoordig steeds vaker, wil je succesvol blijven. Alles wat goed is, wordt steeds kortcyclischer, we zijn sneller verveeld, een concept verslijt dus steeds sneller dan vroeger. In onze tijd gingen we naar de disco, dat kon tien jaar daarvoor ook, en twintig jaar daarna ook nog. Vandaag de dag zie je dat een concept één jaar meegaat. Net als in de mode-industrie. Dus waar je naartoe moet: verandering is de constante factor.’ ‘Tijdens mijn tour de branche kwam ik een horecaondernemer tegen, een vroeg-vijftiger, die een disco exploiteert. Werkelijk een topondernemer. Iedere week praat hij met een doorsnede van zijn publiek om erachter te komen welke muziek of DJ ze willen. En met zijn nieuwe aanbod speelt hij daarop in, dat is goed afstemmen en écht ondernemen. Onze branche werkt op alle gebieden steeds professioneler, ook qua financiering. Het ondernemen wordt in onze sector misschien nóg ingewikkelder, maar wel iedere dag leuker.’

Tips van Lodewijk van der Grinten Tip 1 Begrijp je omgeving en je gasten. Zorg dat je zicht hebt op maatschappelijke trends en veranderingen. De deur open doen, achter de bar gaan staan en denken dat de zaak volloopt, dat werkt meestal niet meer anno 2009. Tip 2 Brancheverbreding biedt kansen. Zoek naar andere vormen van samenwerking, over de grenzen van de horeca heen. Denk aan succesvolle combinaties van horeca en sport, of allerlei andere

vormen van vrijetijdsbestedingen. Een café in Oisterwijk, getroffen door het rookverbod, heeft tegenwoordig op zondagmiddag meer omzet dan vroeger op de klassieke uitgaansavond – vrijdag. Die ondernemer heeft voor een kapitaal flatscreens aangeschaft, is sportteams gaan sponsoren. Op de zondag, na het sporten lopen de vele klanten vanaf een uur of twaalf uur zijn vernieuwde café binnen. Tip 3 Werk samen, binnen en buiten de branche, zodat je kunt leren van elkaars goede concepten. Waar we vanaf moeten: wat Joost weet, weet Joost alleen. Transparantie, kennis delen, dat is de moderne tijd. Het geheim van de kok bestaat niet meer. Ik ben een topkok en – restaurateur tegengekomen, – een kunstenaar en topsporter in één persoon. Zo iemand die tijdens het slapen nog met zijn vak bezig is. Recepten van nieuwe creaties worden door hem, met foto en al, meteen op internet gezet. Tegen de tijd dat anderen het hebben overgenomen, heeft hij alweer een nieuw recept. Mensen die kunnen delen, kunnen ook vermenigvuldigen. Lodewijk van der Grinten

Koninklijke Horeca Nederland De brancheorganisatie KHN, Koninklijke Horeca Nederland (Koninklijk verbond van ondernemers in het horeca- en aanverwante bedrijf), telt 20-duizend leden. KHN kent zeven sectoren: Café-barbedrijven, Chinees-Indische bedrijven, Discotheek- en Zaalbedrijven, Fastfood- en IJsbedrijven (ijssalons, fritures en cafetaria’s), Hotels, Restaurants, Toerisme en Recreatie.

Retailbrief januari 2009

7

Pin-in-One: kostenbesparend alternatief voor cash Ondernemers zijn gebaat bij een afname van de hoeveelheid contant geld. ABN AMRO speelt in op deze wens met Pin-in-One. Een compleet betaalpakket voor een vast bedrag per maand. Zelf een relatief dure terminal aanschaffen hoeft niet, want het pakket is inclusief een vaste of mobiele terminal. Dat maakt Pin-in-One een kostenbesparend alternatief voor contant geld. Ideaal voor de horeca Pin-in-One is er speciaal voor ondernemers die maandelijks maximaal 2.000 pintransacties hebben. Er zijn bundels verkrijgbaar van 200, 500, 1.000 of 2.000 transacties per maand. Daarnaast is er keuze uit een vaste of mobiele betaalautomaat. Ideaal om ook klanten op het terras op en top te bedienen. Tegelijkertijd profiteert de ondernemer van interessante kostenvoordelen. En dat is goed nieuws in deze tijd.

niet alleen makkelijker wat afhandeling betreft, maar levert ook de nodige besparing op. Dat blijkt uit onderzoek onder MKBbedrijven in tien verschillende branches, waaronder de horeca. Door stimulering van pinbetalingen kunnen ondernemers aanzienlijk besparen op hun betalingsverkeer. Pin-in-One is voor ondernemers een kostenbesparend alternatief en zorgt er bovendien voor dat zij – door het vaste maandtarief – grip op de kosten houden.

Veiliger Een volle kassa is helaas nog steeds erg aantrekkelijk voor bepaalde lieden. Van de zaak een vesting maken is geen optie, want zo kan van een gastvrij onthaal geen sprake zijn. Door het betalen met pin te stimuleren, is er minder geld in kas. Dit werkt veiliger voor ondernemer en personeel.

Meer impulsaankopen Klanten die de mogelijkheid hebben te pinnen, zijn sneller geneigd iets extra’s te kopen of te bestellen. Het bekende ‘doe nog maar een rondje’ is bij pinnen dan ook geen probleem. Pinnen betekent dan ook meer service voor de klant en in veel gevallen meer omzet voor de ondernemer. Een prettige bijkomstigheid is dat het geld dat via een betaalautomaat worden ontvangen, de volgende dag op de rekening staat. Belangrijkste voordelen . Kostenbesparend voor de ondernemer . Meer betaalgemak voor de klant . Minder geld in kas, dus veiliger . Alles in één voor een vast bedrag per maand . Ook geschikt voor acceptatie van Maestro en V PAY

Pin-in-One aanvragen?

Kostenbesparend

Colofon

Vaak staan ondernemers er niet bij stil, maar bij cashbetalingen komt nogal wat kijken. Denk aan de kasopmaak, het storten van geld en de kosten van het betalingsverkeer. Het betalen met pin is De Horecabrief is een publicatie van ABN AMRO Sector Advisory Aan dit nummer werd meegewerkt door: Joep Auwerda Hans Boerwinkel Casper Burgering Joachim Oosterling Vincent van Rooijen Deze publicatie is alleen bedoeld voor eigen gebruik. Het gebruik van tekstdelen en/ of cijfers is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld.

Op www.abnamro.nl/pininone leest u meer over de voordelen en mogelijkheden van Pin-in-One voor uw onderneming. De prijs ervan zal u meevallen: Pin-in-One is er al vanaf € 39,- per maand. Een volledig overzicht met de tarieven per maand vindt u op de site. Pin-in-One kunt u hier ook meteen aanvragen. Voor informatie en advies bent u ook welkom bij uw accountmanager of bij 0900-0024 (10 cent per minuut). Distributie De Horecabrief wordt door ABN AMRO Sector Advisory extern en intern verspreid in elektronische en gedrukte vorm. U kunt deze publicatie ook vinden op www.abnamro.nl/ vrijetijdsindustrie. Contactpersoon: Wendy Klein, email: [email protected] Disclaimer De in deze publicatie neergelegde opvattingen zijn gebaseerd op door ABN AMRO betrouwbaar geachte gegevens en informatie, die op zorgvuldige wijze zijn verwerkt. Noch ABN AMRO, noch functionarissen van de bank kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele onjuistheden in deze publicatie. Copyright ABN AMRO Bank 2009

8