College 1 Inleiding In De Psychologische

PSYCHOLOGIE

Psychologie: de kunst van het door mensen heen kijken? Nee! Psychologie is de wetenschap van de menselijke geest en het menselijk gedrag

 

Wetenschap: Empirisch onderzoek met formele methodieken waarbij je een hypothese onderzoekt Toetsbaar: falsifieerbaar / verifieerbaar

Geest: wat gaat er om in de mens? Gedrag: wat doet de mens?

Twee problemen: Mensen ‘wisten het al’ Dus: overbodig Mensen ‘geloven het niet’ Dus: belachelijk

• 

3 “soorten” psycholoog: • Experimenteel psycholoog • Psychologie docenten • Toegepast psychologen

psychologisch onderzoek 5 soorten • Experiment • Correlatieonderzoek • Survey (vragenlijsten) • Natuurlijke observaties • Gevalstudie (‘casestudy’)

Experiment: Je wilt iets weten: wat is de invloed van geuren is op je dromen

Stap 1 Hypothese ontwikkelen: Dromen van mensen zijn te beïnvloeden met geuren Operationele definitie maken Mensen die een roos ruiken, hebben vaker een mooie droom dan mensen die een rot ei ruiken Dromen gedurende REM-slaap Geuren niveau vaststellen Mensen alleen volwassenen 25-40 jaar

Stap 2 Gecontroleerd experiment uitvoeren Persoon krijgt bij het begin van de REM-slaap een geur toegevoegd Onafhankelijke variabele: geur of Afhankelijke variabele: inhoud van de droom

of

Stap 3 Objectieve data verzamelen

Stap 4 Resultaten analyseren

Hypothese accepteren of verwerpen

Stap 5 Resultaten publiceren bekritiseren repliceren

en herhalen met kinderen, andere geuren etc. etc.

Correlatieonderzoek Als experiment niet haalbaar is, of ethisch niet verantwoord, bv. omdat het de mensen schade aanbrengt, of al gebeurd is. Correlatie is + 1: samenhang is perfect Correlatie is 0: er is geen samenhang Correlatie is -1: samenhang is perfect Bijvoorbeeld: Lengte en gewicht: positieve correlatie Hoeveelheid alcohol en sportprestatie: negatieve correlatie Kleur ogen en intelligentie: geen samenhang

Belangrijk: Correlatie is niet hetzelfde als oorzaak! Dikke kinderen

bewegen weinig

Er is een positieve correlatie Dus… Beweegt het kind niet omdat het dik is? Of Is het kind dik omdat het niet beweegt?

Er is een onderliggende oorzaak:

Veel televisie kijken leidt tot verkeerd eten / overgewicht en leidt tot weinig bewegen Dus beide zijn gevolg van iets anders en niet van elkaar!

Survey / vragenlijst

Natuurlijke observatie

Gevalsstudie (Phineas Gage)

6 perspectieven • Biologisch perspectief • Cognitief perspectief • Behavioristisch perspectief • Whole-person (psychodynamisch, humanistisch, karaktertrekken en temperament) • Ontwikkelingsperspectief • Socioculturele perspectief

1. Biologische perspectief • René Descartes (scheiding lichaam en geest) • Oorzaak gedrag in zenuwstelsel, endocriene stelsel(hormonen) en de genen. • Neurowetenschap • Evolutionaire psychologie (nav Charles Darwin)

2. Cognitief perspectief • Introspectie • Structuralisme (Wilhelm Wundt) • Functionalisme (William James) • Nadruk op gewaarwording, leren, denken en geheugen

3. Behavioristisch perspectief • Waarneembaar gedrag • Tabula rasa • Grote bijdrage in begrip hoe mensen (gedrag) leren

4. Perspectieven vanuit de gehele persoon • a. Psychodynamica (Sigmund Freud) • onbewuste geest • Psycho-analyse • Nadruk op geestelijke stoornissen (psychopathologie)

4. Perspectieven vanuit de gehele persoon • b. Humanistische psychologie • Nadruk op mogelijkheden, groei en potenties • Maslow

4. Perspectieven vanuit de gehele persoon • c. Psychologie van karaktertrekken en temperament • Verschillen tussen mensen ontstaan uit verschillen in blijvende kenmerken en neigingen, die karaktertrekken en temperamenten worden genoemd.

5. ontwikkelingsperspectief • Nature - nurture • Mensen veranderen op voorspelbare wijze naarmate de invloeden van erfelijkheid en omgeving zich in de loop van de tijd ontplooien • levenslooppsychologie

6. Socioculturele perspectief • Sociale invloeden • Cultuur en culturele verschillen

Psychologie wetenschap van menselijke geest en gedrag Experiment Correlatieonderzoek Survey (vragenlijsten) Natuurlijke observaties Gevalstudie (‘casestudy’)

6 perspectieven biologisch perspectief cognitief perspectief behavioristisch perspectief whole-person perspectief (psychodynamisch, humanistisch, temperament)

ontwikkelingsperspectief socioculturele perspectief