PDF
Inleiding
Luc Berth
1
PDF wat ? (1) • Portable Document Format – Universeel elektronisch documentformaat voor documentbeschrijving (tekst, beeld, lay-out) – Documentformaat versie 1.5 (1.6) – Programmatuur Acrobat versie 6.0 (7.0) – Paperless Office (1990, Carousel), elektronische documentuitwisseling
• Adobe (www.adobe.com) Luc Berth
2
PDF wat ? (2) • • • •
Luc Berth
Onderliggend Adobe PostScript imaging model Defacto standaard (Internet, printing) 500 miljoen Reader-programma’s Basis van Adobe Intelligent Document Platform: – Creatie – Beheer Digitale media – Beveiliging – Verzamelen – Uitwisselen 3
Intelligent Document Platform • Behoud van documentintegriteit doorheen de firma ongeacht platform, toestel en software • Mengen van bronmateriaal van verschillende oorsprong: internet, tekstverwerking, spreadsheet, scanner, … • Real-time corrigeren vanop verschillende plaatsen • Digitale handtekening voor certifiëring creator • Beveiliging voor behoud van inhoud (auteursrecht) • Toegang voor mindervaliden • Extractie en hergebruik van inhoud • Electronische formulieren Luc Berth • …
4
PDF 1.5 • • • • • •
Luc Berth
JPEG 2000 compressie en 16-bit Publieke sleutels Veranderingen in de annotaties PDF-X preflighting Lagen …
5
PDF 1.6 • • • • • • •
Luc Berth
Versleuteling met AES (Advanced Encryption Standard) algoritme Versleuteling op individueel niveau van ingesloten documenten Mogelijkheid om het PDF-documentformaat groter te maken Toevoeging van DeviceN kleurruimtes voor kleurconversie Inhoud kan verborgen en getoond worden Niet-lineaire koppelzones Koppeling naar ingesloten documenten
6
Diverse bronnen en doelen
Luc Berth
7
PDF voordelen (1) • Bronprogramma-onafhankelijk – Bronapplicatie moet niet gekend zijn bij eindgebruiker – Exotische programma’s kunnen toch inhoud uitwisselen
• Computerplatform/OS onafhankelijk – PC, Macintosh, Unix (dank zij leesapplicatie Reader)
• Containerformaat – Alles zit in één document, eenvoudige behandeling – Meerdere pagina’s met verschillende oriëntatie en formaat
• Afdrukbaar Luc Berth
8
PDF voordelen (2) • Behoud van lay-out (pluspunt ten opzicht van www-technologie) • De eindgebruiker ziet het document zoals jij het bedoelt • Mogelijkheid tot communiceren via commentaar • Statisch document kan omgezet worden naar dynamisch document • Koppelingen binnen in document: inhoudsopgave, index, detailweergave • Koppelingen naar buiten: andere documenten, url’s • Doorzoekbaar via zoeken en vinden (lineair, index) Luc Berth
9
PDF voordelen (3) • Bruikbaar op het Internet (plug-in) • Formulierfunctionaliteit al of niet met berekening – Belastingsbrief in Nederland reeds actief, in België in ontwikkeling – Examenformulier (meerkeuzevraag) – Inschrijving voor beurs of opleiding
• Programmering via JavaScript • Metadata kan ingesloten worden – Een volledig Word-document of een beeld in native formaat
• Beveiliging document tegen kopiëren en afdrukken (pluspunt ten opzicht van www-technologie) Luc Berth
10
PDF voordelen (4) • • • • •
Pagina’s kunnen onderling uitgewisseld worden Pagina’s kunnen bijgesneden worden Pagina’s kunnen geroteerd worden Pagina’s kunnen verwijderd worden Uitstekende navigatiestructuren – – – – –
Miniaturen (kleine weergave in marge) Koppelingen (op pagina) Opmerkingen (notitie, markering, potlood, geluid, …) Bladwijzers (in marge) Artikelen/threads (begeleid lezen)
• Beveiliging Luc Berth
11
PDF nadelen • Correcties kunnen tot op beperkte hoogte – Steeds wijzigingen aanbrengen in bronfile en opnieuw PDF aanmaken – Geen paragraafverband meer – Geen layoutwijzigingen – Beeld kan aangepast worden – Eventueel supplementaire software nodig (PitStop)
• Steeds wijzigingen aanbrengen in bronfile en opnieuw PDF aanmaken (nooit bron weggooien) • Voor Internet??? – Afhankelijk van doelstelling – HTML zal bindmiddel blijven Luc Berth
• Grote abstracte kennis is vereist
12
PDF toepassingen • •
Luc Berth
• • • •
Document ter controle via mail (naar klant) Archivering (brondocumenten veilig opgeborgen, PDF blijft op je computer) Bruchures op internet zetten Boekwerk op CD-rom bij boek Beschikbaar stellen cursusmateriaal (beveiligd) Presentatie maken (vanuit gekende programma’s)
•
DOORGEVEN BESTANDEN VOOR UITVOER
13
Acrobat Professional • Versie 6.0 • Verzameling programma’s – Aanmaken • PDF maker (Office) • Adobe PDF (Printers) • Distiller (PostScript > PDF)
– Verwerken • Acrobat
– Visualiseren • Reader
Luc Berth
14
Acrobat Professional • • • • • • • • • Luc Berth
Bewerken van PDF-files in breedste zin Paginaniveau (beheer, bijsnijden…) Objectniveau (Touch Up gereedschap) Preflighting (?) Opmerkingen Handtekenen Multimedia en formulieren Aanmaken PDF Plug-ins 15
Acrobat Distiller • Aanmaken PDF-files op basis van PostScript • Laat je toe om verschillende kwaliteitsversies te maken – Pers – Printer – Scherm
• Joboptions/profiles • Als printer • pdfmark extentie Luc Berth
16
Aanmaken van PDF (1)
AFDRUKKEN
BRON
• Via bewaren of exporteren
Luc Berth
– – – –
Illustrator 11 bewaart native PDF Photoshop 8.0 kan bewaren als PDF-file InDesign 3.0 exporteert PDF PageMaker 6.5 exporteert PDF
• Via PostScript-file over Distiller – PostScript-printerdriver in de kiezer
• Via PDFMaker of Distiller printer – Gewone afdrukopdracht (macro in Office) 17
OS
EIND
Aanmaken van PDF (2)
Luc Berth
• Door native fileformaten te openen in Acrobat • Webpagina’s omzetten door te openen in Acrobat • Via het operating systeem Apple OS X • Niet voor Windows of ander systeem
18
Luc Berth
19
Soorten PDF • Lage resolutie PDF – Beeldschermvoorstelling (72 dpi) – Doorsturen via mail – Beperkte fontinformatie of helemaal geen
• Hoge resolutie PDF – Bruikbaar in alle richtingen (300 dpi) – Volledig ingesloten fontinformatie
Voor beiden is vectorinformatie steeds 100% aanwezig (vb. Illustrator, omtrekletters, …)
Luc Berth
20
Inhoud van PDF-file • Bitmapped beeld – Resolutie aanpassen 300 naar 72 dpi – Comprimeren – Kleurmodus (RGB, CMYK)
• Vectorbeeld – Blijven onveranderd
• Fonts – Volledig insluiten – Gedeeltelijk insluiten (subsetting) – Niet insluiten Luc Berth
21
Verschil PS en PDF • PS bevat geen koppelingen, commentaar, bookmarks, … • PS moet fontinformatie hebben • PS is niet visueel • PDF kan meer dragen dan alleen de pagina-inhoud • PDF bevat geen programmeerstructuren zoals procedures, variabelen en controlestructuren • PDF is een file-formaat en PS is een PDL • PDF moet omgezet worden naar PS voor output
Luc Berth
22