17-19
Latife Buyuk M.Ozkan Anatolian High School Kayseri– TURKIYE
[email protected]
Avicenna
İbn-i Sina
Avicenna, one of the greatest Turkishislamic philosophers of Middle-Ages, was a famous medical scientist. He was also a philosopher who looked for the life’s elixir through all his life full of struggle and left several valuable masterpieces including studies on the science of his time.
Orta çağ Türk-İslam felsefesinin ulaştığı yüksek tepelerden biri olan İbn-i Sina, ünlü bir tıp bilgini olmasının yanı sıra, dopdolu ve mücadeleli geçen yaşamı boyunca hayatın iksirini aramış, ardına zamanın bütün ilimlerini kapsayan bir kütüphane dolusu değerli eser bırakmış bir filozoftur. İbn-i Sina doğulu düşünürler arasında en çok Farabi’nin, batılı düşünürler arasındaysa Aristoteles’in etkisi a l tı n d a kaldı. Ayrıca bütün e s k i ç a ğ felsefecileri, eski y u n a n düşünürleri, doğacı Anadolu felsefecileriyle i l g i l e n d i , yapıtlarını ayrıntıyla inceledi. EL-KANUN Ama ibn-i Sina’nın asıl tutkusu Aristoteles’ti.
STATUE OF AVICENNA IBN-I SINA HEYKELI
He was influenced mostly by Alpharabius among the eastern thinkers and by Aristotle among the western thinkers. Furthermore he paid attention to ancient philosophers, Greek thinkers and Anatolian naturist philosophers and examined their works carefully. But his real passion was Aristotle. When he was in his late teens, he had nothing more to learn but Metaphysics. In defiance of reading Aristotle’s’ metaphysics forty times, he couldn’t
On sekiz yaşlarındayken, metafizik dışında öğrenebileceği bir şeyi kalmamıştı. Aristo’nun Metafiziğini kırk defa okumasına rağmen yazarın maksadını bir türlü kavrayamamıştı. Tesadüfen Farabi’nin Aristo metafiziğin maksatları adlı eseri gördü ve böylece Aristo’nun maksadını anlayabildi. Farabi’den sonra onu etkileyen kişi Ebu Bekir Razi oldu. Böylece bir bakıma farkında olmadan
37
17-19
History of Science and Technology
European Pupils Magazine
comprehend the philosopher’s goal. By chance, he found in Alpharabius’ book the aims of Aristotle’s metaphysics and understood his aim. After anpharabius, the person who had great influence on Avicenna was Ebu Bekir Razi. Thus he created his own philosophy by composing Alpharabius’ Rationalism and Razi’s Empirism accidentally. The approach different fields
of
Avicenna
to
Philosophy The philosophy and ideas of Avicenna are an example of middle ages philosophy in point of presence philosophy. There seems that his philosophy is based on experience and wisdom, obtaining by sense, assessing mental information with mental principles. Avicenna divided philosophy into two parts: 1. THEORETICAL: based on information 2. MORALİSTIC: based on action. Religion Avicenna, giving an important place to relati onal issu es in philosophy, assesses religion as an independent theory of knowledge. Having spent great efforts to reconcile and to remove the contradictions between religion and philosophy, Avicenna divides religion into 4 parts:
38
Farabi akılcılığı ile Razi deneyciliğini bir araya getirerek kendi felsefesini oluşturdu. İbni Sina’nin değişik alanlara bakiş açisi Felsefe İbn-i Sina felsefesi, düşüncesi, varlık anlayışı bakımından örnek bir ortaçağ filozofudur. Felsefesinde deney ve akla dayanan, duyularla edinilen, akıl verilerini akıl verilerine göre değerlendiren, açıklayan bir anlayış görülür. İbn-i Sina felsefesini 2’ye ayırır: 1. Kuramsal felsefe: Temel konusu bilgidir. 2. Ahlaksal felsefe: Temel konusu eylemdir. Din D i n konularına, felsefe içinde önemli bir yer ayıran ibn-i Sina dini bağımsız bir bilgi alanı olarak değerlendirir. Din ile f e l s e f e arasındaki çelişkileri bağdaştırma ve giderme yolunda çaba harcamış olan ibn-i Sina dini 4’e ayırır:
1.Yaratılış 2 . A h i r e t 3.Peygamberlik MADAL BY UNESCO 4.Tanrı bilgisi UNESCO TARAFINDNA YAPILAN MADALYA Ona göre tasavvufun temeli aşktır. Tasavvuf aşkın
History of Science and Technology
17-19
European Pupils Magazine
1. Creation 2. prophecy 3. cognition of god 4. the next world. According to him, the basis of sophism is Love. Sophism is the manifestation of love and revealment in accordance with certain arrangements. Metaphysics Avicenna, who hadn’t brought any new ideas to the subject of metaphysics, used a connecting method. In his metaphysics mentality, the main themes are god and presence. If there is sense there is also a subject that creates it. Logic According to Avicenna, logic is a tool of science. It derives from psychology and it takes its rules from it. Its basic theme is finding the decisions of the mind and teaching humanity the truth between them. AVICENNA AS "PRINCEPS ABINSCENI" ABINSCENI PRENSI OLARAK IBN-I SINA
Idea Avicenna tries to combine Plato’s idealism and Aristotle’s empirism about the theme of idea.
dışa vuruluşu ve belirli bir düzene göre ortaya konuşudur.
Cognition For him, intuition is very important and is the main source of knowledge. The data perceived by intuition are turned into information. His ideas for cognition is idealistic. However he doesn’t disclaim experience as the birth of cognition.
Metafizik Metafizik konusunda yeni bir görüş getirmeyen ibn-i Sina daha çok bir birleştirme yöntemi kullanmıştır. Onun metafizik anlayışında ana konu tanrı ile yüce varlıktır. Duygu varsa; onu var eden nesne de vardır.
There were lots of effects of Avicenna’s philosophy on Middle Ages Europe. The initial influence of the philosopher on Europe lasted about a century.
Mantik İbn-i Sina’ya göre mantık araç bilimidir. Ruh biliminden doğar ve onun kurallarını alır. Temel konusu düşüncenin kararlarını bulmak, bunlar arsasında doğruyu bulup ve insana öğretmektir.
A lot of subjects which were considered by the renaissance philosophers were developed and examined by them with his powerful thinking methods.
Akil İbn-i
Sina
akıl
konusunda
39
17-19
History of Science and Technology
European Pupils Magazine
Empirism and idealism brought up the connection between metaphysics and logic. In Europe the top of his philosophy developed into Latin scholastic. The philosopher’s main masterpieces: Sirat al-shaykh al-ra’is (The Life of Ibn Sina). And trans. WE. Gohlman, Albany, NY: State University of New York Press, The only critical edition of Ibn-i Sina’s autobiography, supplemented with material from a biography by his student Abu ‘Ubayd al-Juzjani. A more recent translation of the Autobiography appears in D. Gutas, Avicenna and the Aristotelian Tradition: Introduction to Reading Avicenna’s Philosophical THE MONUMENT OF AVİCENNA, KONYA Works, Leiden: Brill, Al-Isharat wa-‘lIBN-I SINA ANITI, KONYA tanbihat (Remarks and Admonitions), S. Dunya, Cairo, parts Eflatun’un idealizmi ile Aristoteles’in translated by S.C. Inati, deneyciliğini uzlaştırmaya, Remarks and Admonitions, Part birleştirici bir akıl görüşü One: Logic, Toronto, Ont.: ortaya koymaya çalışmıştır. Pontifical Institute for Mediaeval Studies, and Ibn Sina and Bilgi M y st i ci sm , R em a r k s a n d Onun için sezgi kavramı Admonitions: Part 4, London: çok önemlidir ve bilginin Kegan Paul International, Alana kaynağıdır. Qanun fi’l-tibb (The Cannon of Mecidine), I. a-Qashsh, Cairo, Sezgi aracılığı ile (Encyclopedia of medicine). algılanan veriler bilgiye Risalah fi sirr al-qadar dönüşür. (Essay on the Secret of İbn-i Sina'nın bilgiye Destiny), trans. G. Hourani in ilişkin görüşleri idealisttir. Reason and Tradition in Islamic Ama bilginin doğuşunda Ethics, Cambridge: deneyi de inkâr etmez. Cambridge University Press, İbn-i Sina felsefesinin Danishnama-i ‘ala’i (The Book orta çağ Avrupası'ndaki ONE OF HIS COLLEGUE: of Scientific Knowledge), ed. etkileri oldukça fazladır. ARISTOTELES ONUN MESLEKTAÞLARÝNDAN: and trans. P Morewedge, The Filozofun Avrupa’ya ilk HIS COLLEGUE: ASİSTOTELES ARÝSTOTELES Metaphysics of Avicenna, etkisi yaklaşık bir asır kadar MESLEKTAŞI: ARİSTOTELES London: Routledge and Kegan Paul, sürmüştür.
40
History of Science and Technology
17-19
European Pupils Magazine
Kitab al-Shifa’ (The book of healing). Ibn Sina’s major work on philosophy. He p r ob ab ly began to compose alShifa’ , and completed it. C r i t i c a l editions of the Arabic text have been published in C a i r o , originally under the supervision of I. Madkour Hayy ibn Yagdhan a AVICENNA Persian myth. IBN-I SINA A novel called Hayy ibn Yaqdhan, based on Avicenna's story, was later written by Ibn Tufail (Abubacer) in the 12th century and translated into Latin and English as Philosophus Autodidactus in the 17th and 18th centuries respectively. In the 13th century, Ibn al-Nafis wrote his own novel Fadil ibn Natiq, known as Theologus Autodidactus in the West, as a critical response to Hayy ibn Yaqdha. The masterpiece of Avicenna named Kanun was translated into Latin in XII Century. And it made a big impression in the medical world in the west. The book was thought as a fundamental book in Louvain University, Galen in Rome, and in Montpellier University, which was the most famous medical facultes of the era. Avicenna became a medical teacher. In Europe for 700 years. 600 years ago, the book of Avicenna, Kanun, held the first
Rönesans filozoflarının sonradan ele alacakları birçok konuyu çağının düşünce gücü ölçüsünde ortaya koydu ve inceledi. Deneycilikle akılcılık, matematik ve mantık arasında gerekli bir bağın bulunduğunu ortaya koydu. Avrupa da ibn-i Sina felsefesinin doruğu Latin skolâstiğinin doruğa ulaştığı dönemdir. İbn-i Sina'nın Kanun adlı eseri XII. yy.da Latinceye çevrilmiştir. Ve batı âleminde bir patlama tesiri yaptı. Roma’nın Galen’i de ve çağın Fransa’sının en meşhur tıp fakülteleri olan Montpellier ve Lavvain üniversitelerinde temel kitap olarak okutuldu. İbn-i Sina 700 yıl Avrupa'nın tıp hocası oldu. Altı yüzyıl önce Paris tıp fakültesinin kütüphanesinde bulunan dokuz ana kitabının başında İbn-i Sina’nın Kanun yer almıştır. Bugün hala Paris üniversitesinin tıp fakültesi öğrencileri St. German bulvarı yanındaki büyük konferans salonunda toplandıklarında 2 Müslüman doktorun duvara asılı büyük boy posterleriyle
THE METAPHYSICA OF AVICENNA, 1973 İBN-I SINA'NIN METAFIZIĞI, 1973
karşılaşırlar. Bu iki porte İbn-i Sina ve erRazi’ya aittir. İbn-i Sina ortaçağ batılı düşünürlerin rahatça başvurduğu bir
41
17-19
History of Science and Technology
European Pupils Magazine
kaynak olduğu gibi düşüncel eri n üstatlarından biridir. St. Jean Damascene’den sonra batının inanıp güvendiği çok yüksek otoritelerden biridir. Uygulamaya dönüşmeyen bilim, doğru ile yanlış arasında bir yerdedir. İbn-İ Sina İlme ve Türk-İslam dünyasına böylesi katkılarda bulunmuş filozofumuz 21.yy.a adım atmakta olduğumuz şu günlerde bir hastaneye isim vermiş olmasıyla tanınmaktan çok diğer filozoflar gibi daha fazlasını hak etmiştir. İnsanlığa düşen görev filozoflarımızı gelecek kuşağa tanıtmak ve insanoğlunun bu engin bilgi hazinesinden yaralanmasını sağlamaktır.
LAST DAYS OF AVICENNA IBN-I SINANIN SON GUNLERI
place among the nine fundamental books, in Paris medical faculty’s library. Even nowadays, when the students of Paris medical faculty gather in the conference hall near St. German avenue, they come across the posters of the two Islamic doctors, Avicenna and Er-Razi. Avicenna was not only an important source middle Ages people could easily consult; he was also one of the masters of ideas. After St. Jean Damascene, he is one of the authorities the western people believe and trust in. The science which isn’t turned into action, is somewhere between true and false. Avicenna Our philosopher, who contributed to the science like this, deserves more as
42
• • • • • • •
• • • •
Iconography www.arastiralim.com/.../2007/06/ibnisina.jpg http://commons.wikimedia.org/wiki/ Image:Avicenna_princeps.jpg http://portal.unesco.org/en/ev.phpURL_ID=26452&URL_DO=DO_PRINTPAG E&URL_SECTION=201.html http://upload.wikimedia.org/wikipedia/ commons/5/58/Avicenna_1271b.jpg http://campar.in.tum.de/twiki/pub/Chair/ TeachingSs07ScienceHistory/bild1.gif www.buzlu.org/ibni-sina/ http://upload.wikimedia.org/wikipedia/ c o m m o n s / t h u m b / a / a 4 / Aristoteles_Louvre.jpg/450pxAristoteles_Louvre.jpg Bibliography www.muslimphilosophy.com/ip/rep/ H005.htm http://tr.wikipedia.org/wiki/Avicenna www.biltek.tubitak.gov.tr/bilgipaket/ biliminsanlari/caginiasanlar/S-132-32.pdf www.felsefeekibi.com/site/default.asp? PG=1309