The Arakan National Newpaper (january-2008)

  • Uploaded by: Khine Zaw
  • 0
  • 0
  • November 2019
  • PDF

This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA


Overview

Download & View The Arakan National Newpaper (january-2008) as PDF for free.

More details

  • Words: 26,069
  • Pages: 16
&cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f

pmrsuEf mS 1

Zefe0g&Dv 2008 ckESpf twGJ (2)/ trSwf (1)

223 }urd af jrmuf &cdik b hf &k ifEh ikd if aH wmf tcsKyftjcmtm%m usq;kH onfh tcrf;tem;yGrJ sm;udk Edik if w H umwGif usi;f y

223 }udrfajrmuf &cdkifhtcsKyftjcmtm%musqHk;onfhtcrf;tem;udk 'def;rwfEdkifiHwGifusif;ypOf

auwD vGefcJhaomESpfaygif; 223 ESpfu Armbk&if bkd;awmfarmif0dkif;u &ckdifbk&if r[mor w&mZmxH r S &cd k i f E d k i f i H a wmf w ck v H k ; ud k odrf;ydkuf &,loGm;cJhonfh 'DZbFmv (30) &ufae@ukd &ckid b hf &k ifEh ikd if aH wmf tcsKyftjcm tm%musq;kH onfah e@tjzpf owfrw S u f m ES p f p Of u sif ; yavh & S d & m ,ck E S p f w G i f v nf ; EdkifiHwuma&muf &ckdifvlrsKd;wdk@u rdrdwdk@ a&muf&ma'owGif tcrf;tem;rsm; ðyvkyf cJh=ua=umif; owif;&&Sdonf? xdik ;f Edik if w H iG f befaumuf/ rJaqmuf/ zl ; uuf a'orsm;wG i f u sif ; ycJ h o nf ? rJ aqmufwGif &cdkifjynfvHk;qdkif&mausmif; om;vli,frsm;uGe*f &ufu }uD;rª;I usi;f y +yD; r,fawmfaq;cef;wGif aoG;vªyGJudkyg usi;f ycJyh gonf? Ttcrf;tem;od@k tvkyf orm;rsm; &[ef;awmfrsm;yg yl;aygi;f yg0ifchJ ygonf? tcrf;tem;wGif yg0ifco hJ l racsu “usrwdk@ udk,fh&yfudk,fh&GmrSmaewkef; u ud, k v hf rl sK;d ordik ;f udk taotcsm odciG hf r&cJhbl;/ ordkif;a=umif;awGudk ajymjywJhol udkvnf; EdkifiHa&;orm;qdk+yD; jy\em&Sm wwfw,f/ 'ga=umifu h srwd@k u ordik ;f &mZ 0ifqdk&if taemf&xmwdk@ usefppfom;wdk@ tavmif;bk&m;wd@k avmufow d m tJ'gawG udkvnf; udk,fhbk&ifvdk@bJ xifcJhw,fav &cdik ef @J ywfouf&if bk&ifrif;xD;wyg;udo k m oifcJhbl;&wmqdkawmh rodbl;aygh? 'DrSm tvkyfvmvkyfrS udk,fhordkif;udk,fodvm& w,f/ 'DtwGuf pDpOfay;wJo h l rodwhJ usr wd@k vkd vlawGukd odatmifvyk af y;=uwJh Edik if H a&;orm;awGukd t&rf;aus;Zl;wifygw,f” vdk@ajymqdkoGm;cJhonf? tvm;wl zluufa'o&Sd av;&yf0wD rsKd;cspfvli,frsm;toif;u}uD;rª;I tcrf; tem;w&yf usif;ycJh&m y&dowf&mcsDI wufa&mufcyhJ gonf? tcrf;tem; obmy wdtjzpf em,u}uD; OD;ckdifoef; (b}uD; atmif ) rS aqmif & G u f + yD ; toif ; OuU X

OD;aX;0if;rStzGifh trSmpum; ajym=um;cJh onf? xd@k aemuf av;&yf0wDtoif;rS wm 0ef & S d o l r sm;u &ck d i f j ynf t csKyf t jcm tm%musq;kH cJ&h yHt k a=umif;udk wa,muf wrsKd;pD rwlnDaom ¶_axmifhtoD;oD;rS wifjyoGm;onfudk awG@&dS &onf? Ttcrf ; tem;usif ; y&jcif ; ES i f h ywf o uf I toif ; OuU X OD ; aX;0if ; ud k ajymjy&ef ar;jref;aomtcg usaemfwdk@ vli,fav;awG[m ppftm%m&Sif vuf atmufrSm arG;zGm;vmcJh=u&wmqdkawmh ordkif;trSefudk odzdk@tcGifhta&; odyfr&cJh =ubl;/ jynfwiG ;f rSmuvnf; vGwv f yfrq _ kd wm bmwckrS r&Sdawmh rod=uwmvnf; rqef;ygb;l ? 'gayrJh jynfyudak &mufwt hJ cg usaemfwdk@ vl}uD;awGu wwfoavmuf rSwfoavmufudk vufqifhurf;&r,fav/ ud, k o hf rdik ;f udk ud, k o f &d r,f/ ud, k o hf rdik ;f ukd udk,frod&if udk,fhtrsKd;udk udk,fb,fvdk cspw f wfygrh vJ ud, k af wG[m tEkn H mwawG r[kwfbl; ordkif;&Sdw,f &mZ0if&Sdw,f qdw k mudk odapcsiv f @kd yg”[k &ckid t f rsKd ;om; owif;pmodk@ ajym=um;oGm;onf? twGi;f a&;rª;jzpfol udck ikd t f wu &cdik f vli,frsm;udk tvkyfvkyf&mwGif ZGJebJjzifh rdrb d 0wd;k wufa&;twGuf vkyaf qmif =u apvkad =umif; rdrw d @kd trsm;pkrmS aqmufvyk f a&;vkyif ef;cGiw f iG f yifyifyef;yef; cufcufccJ J vkyfae&ojzifh tcsdefESifhaiGudk wefbkd;xm; apvdak =umif; 'gt h jyif b,ftvkyu f kd vkyf vkyf olrsm;xuf omatmif óud;pm;tm; xk w f = uapvd k a =umif ; / 'D a e@atmuf a jc tvk y f o rm;vk y f a e&ayrJ h rsm;r=umrD tvkyo f rm;acgi;f aqmifjzpfvmatmif vkyf oif h a =umif ; ysif ; &d o l tacsmif c d k o l r S m b,fawmhrS wd;k wufrmS r[kwb f J vlrsm; tcd k i f ; tapcH b0u vG w f r S m r[k w f a=umif; 'ga=umifrh @kd v@kd &ckid v f il ,frsm; tae jzif h tvk y f w ck u d k pG J p G J + rJ + rJ vk y f u d k i f + yD ; ,if ; tvk y f u d k ta=umif ; jyKum b0

wufvrf;udk &Sm=uyg [ktav;teuf ajym oGm;cJhonf? b*Fvm;a'h&SfEdkifiHwGif usif;yaom tcrf;tem;wGif &cdik Ef ikd if aH &;todik ;f t0dik ;f rS tpHktvif wufa&muf=uonfudk awG@& onf? &ckid jf ynftrsK;d om;aumifpD &ckid 'f rD kd ua&pDtzGJ@csKyf (jynfy) &cdkifjynfnD!Gwf a&;ygw/D &cdik t f rsK;d orD;tpnf;t¶H;k / ed&OP&m owif;Xmewdk@rS t}uD;tuJrsm; tm;vHk; wufa&mufcJh=uonf? &ckdifjynftrsKd;om; aumif p D r S taxG a xG t wG i f ; a&;rª ; OD ; armif a rmif u &ck d i f j ynf t csKyf t jcm tm%musq;kH &jcif; ta=umif;&if;rsm;wGif &ckdifwdk@rnDr!Gwfjcif;onf ta=umif;jcif; &mrsm;pGmxJu wckjzpfa=umif; &ckdifwdk@ pnf;vHk;nD!Gwf&ef tvGefvdktyfa=umif; rdrw d @kd u|ejf zpf EGeH pf&onfrmS rpnf;vH;k rnD !GwfI jzpfovdk u|efouf&Snf&jcif;rSm vnf; ,if;rnD!w G rf o _ nf t"duw&m;cH jzpfa=umif; a[majymoGm;onf? &ck d i f t rsKd ; orD ; tpnf ; t¶H k ; OuU X a':apmjr&mZmvif;u 'DZbFm aemufqHk; &ufrsm;wGif urBmol urBmom;wd@k tm;vH;k

udk ESpo f pfukd óud&if; aysm&f i$ =f unfE;l ae=u pOf &ckid w f @kd rmS um; 0rf;enf;jcif; txdr;f t rSwu f kd ESppf Ofusi;f yae&jcif;yifv#if wu,f awmh 0rf;enf;p&maumif;a=umif; cHpm; ygarmuQa'gufwmat;ausm. f touf csuftjynfhjzifh ajymqdkcJhonf? k jf yK pmrsuEf mS 8 Oa&mywd k u f & S d 'd e f ; rwf aemf a 0 70 ESpjf ynfah rG;ae@*% Ekid if w H @kd wiG f a&muf&adS e=uaom &cdik t f rsK;d rS 12 od@k om;rsm;uvnf; &cdik t f csKyftjcmtm%m usq;kH jcif;ae@ukd usi;f ycJ&h m tcrf;tem;od@k ,ckvtn$e;f {nfhonfawmftjzpf wufa&mufvmol u&iftrsKd;om;tpnf;t&Hk;rS taxGaxG owif; twGif;a&;rª; z'dkref;&Smvmzef;. orD; trSwf (6) ppfqifa&; AsL¶dkOD;pD;rª; eef;yGm;yGm;u tckvdkae@rsKd;rSm &cdkiftrsKd; AdkvfcsKyfcifaZmf. v#yfwjywf om;rsm;ESifh xyfwlcHpm;&+yD; tem*wf &cdkifjynfe,fc&D;pOf aemufuG,f jrefrmhEdkifiHta&;rSm &cdkifawGeJ@ twlwl ta=umif;rsm;-- pmrsufESm 4 vufwGJ+yD; wkdufyGJ0ifoGm;Edkifr,fvdk@ rdrd 2003 ckESpf tvkyform;vufrSwf taejzifh ,H=k unfyga=umif; ,ae@ 'Dru kd a& ta[mif;&Sdolrsm;ukd qufvuf pD w d k u f y G J 0 if a ewJ h acgif ; aqmif w csKd @ rS m oufwrf;wdk; ay;rnf--pmrsufESm 6 wdik ;f &if;om;vlrsK;d awG&hJ wef;wla&;udk odyf +yD;awmh tav;rxm;wmawG@&I pdwfr ca&mif;vrf;ukd za,mif;yef;vkd oabm aumif;jzpf&a=umif; jrefrmEdkifiHta&;wGif xm;cJhol ref,la&S@wef;wdkufppfrª; wdkif;&if;om;rsm;. ta&;onf tvGeft wdAufpfta=umif; -- pmrsufESm 15 a&;}u;D a=umif;xnfo h iG ;f ajymqdo k mG ;cJo h nf?

awmifuw k +f rdK@qENjyyGJ }uKd wifwm;jrpfc&H / vrf;rsm; ausmif;rsm;ydwf 17-1-2008/ &cdkifjynfe,f awmifukwf+rdK@wGif ,ae@eH euf ydkif;u vltiftm; 200 cef@pk¶Hk;+yD; qENjyzk@d jyifaepOf &Jwyfz@JG u vlpck o JG nfh t wGuf tpDpOfysuo f mG ;onf[k 'DAb DG o D wif; wGif az: jyxm;onf? Zefe0g&v D 17 &ufae@eeH uf 7;00 em&D cef@wiG f vl 70 cef@u awmifuw k /f +rdK@raps; a&S@wGif vma&mufpk¶Hk;=u+yD; jynfolrsm; aepOfawG@}uKHcpH m;ae&onfh tcuftcJawG ud k +id r f ; csrf ; pG m azmf x k w f o nf h t aejzif h vrf ; av#muf q EN j y&ef &nf & G , f c suf j zif h pka0;jcif;jzpfonf[k uk, d w f ikd yf g0ifol wOD; u ajymonf? qENjyyGJtpDpOf }udKwifowif;ayguf =um;oGm;onfhtwGuf tm%mydkifrsm;u tckvdk wm;jrpfvu dk jf cif;jzpfonf[k ‚if;u ajymonf? “'Dvw dk m;jrpft+yD;rSm 'DqENjyyGJ ud k e,f u vl a wG yl ; aygif ; yg0if r vmEd k i f atmif òrd@t0if txGuf um;vrf;/ avSvrf; awGukd ydwv f u dk w f hJ tjyif pmoifausmif; awGe@J aps;awGuykd g ydwv f u dk w f ,fv@dk vnf; ajymygw,f” awmifuw k +f rdK@onf +yD;cJo h nhf pufwif bm qENjyyGt J wGi;f wufwufºuGºuG yg0ifchJ onfhòrd@jzpf+yD; tzGJcsKyfacgif;aqmiftcsKd@ tckcsdefxdzrf;qD;cHae&qJvnf;jzpfonf? ,ae@ qEN j yyG J E S i f h y wf o uf I awmifuw k òf rd@ trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf

tay: tm%mykid rf sm;u oH,o&Sad e+yD; 'kOuU X OD ; oef ; azud k rae@n 11;00 em&Dcef@rSm em&D0uf=um ac:,lppfaq;ar; jref;cJo h nf[k +rdK@crH sm;u ajymonf? ,ckreG ;f vGyJ idk ;f txd awmifuw k +f rdK@wiG f

tajcaewif;rmaeqJjzpf+yD; vufeufudkif wyfzGJ@rsm; avsmhoGm;onfESifh w+ydKifeuf qEN j yyJ G a wG x yf v k y f O D ; rnf j zpf a =umif ; tqdkyga'ocHu qufvufajymonf?

2007 ckEpS t f wGuf txl;jcm;qH;k t=urf;rzufvy_ &f mS ;r_ oHCmhacgif;aqmif t&Si*f rB&D

1999 ckEpS w f iG f ¶du k u f ;l xm;aom t&Si*f rB&D . "gwfykH 0Jr, S m/ OD;*rB&D . tpfr/ OD;Zif;.r,fawmf a':a&;/ OD;Zif;.tpfudk ukad tmifausmaf usm/f trnfrod &[ef;wyg;ESif OD;*rB&D ("gwyf -kH rd;k rc)? 2007 ckEpS t f wGuf txl;jcm;qH;k jrefrmhEikd if aH &;orm; pmrsuEf mS 3 od@k æ

pmrsuEf mS 2 &cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f

t,f'w D mhtmabmf

ynmonf }u;D jrwfaom taqGcifyeG ;f rnf. ,ckwywfxw k af 0aom &ckid t f rsK;d om;owif;pmonf ,cifvrsm;uESihf rwlyJ rdrd ud, k f wdkif wESpfjynfhajrmufjcif;ESifh rdrdwdk@trsKd;om;xJrS ynm*k%ftm;jzifh }uD;jrwfaom yk*Kd~ vf}uD;wOD;tm; *k%ðf yjcif;txdr;f trSwt f jzpf xkwaf 0jcif;vnf; jzpfygonf? xd@k a=umifh rdrdwdk@ &cdkiftrsKd;om;owif;pmtzGJ@0ifrsm;ESifh &ckdiftrsKd;om;owif;pmzwf y&dowfrsm; twGufyg 0rf;ajrmufzG,f&m txdrf;trSwfwckvnf;jzpfayonf? usaemfw@kd bd;k pOfabmifqufu ynmudjk rwfE;kd =uouJo h @kd ynm&Sd olawmfaumif;udk txl;=unfnKd av;pm;cJo h nfrmS a&S@ya0o%Duyif &Sv d mcJah om aumif;jrwfaom tpOf tvmaumif;rsm;yif jzpfacsonf? od@k aomf rsuaf rSmufacwfwiG u f m; xdyk nmudk wefb;kd xm; jrwfE;kd cJ=h uaom vlrsK;d rsm;onf a&S@b;kd bGm;rsm;uJo h @kd ynmoif,&l ef tcGit hf vrf;rsm; enf;onfxuf enf;vm+yD; t&m&mwGif atmufus aemufus aexdik af e&olu rsm;onf xuf rsm;vmaeonfukd 0rf;enf;zG,&f m jrifawG@ae&.? rif;qdk;rif;npf acwfqdk;acwfysufatmufwGif vljzpfae=u&aom vli,frsm;wGif tjypfr&Syd g? pHepf. om;aumifjzpf&&Smaom vli,ftrsm;pkonf rsuaf rSmufumvwGif olrsm; rvkycf siaf om tvky=f urf;rsm;/ yifyef;cufcaJ om tvkyt f udik rf sm;udk qif;qif;&J&J jzifh vkyu f ikd f pm;aomufae=u&.? Tum;tjcm;r[kw?f usaemfw@kd rdbrsm; qH;k rcJ=h uonfh “ynmr&Sd ol.0efxrf;” pum;yHktwdkif; jzpfcJhjcif;om? jrefrmhordkif;pmrsufESmrsm;wGif tcef@tjim;aecJ=h uaom a&S@u &ckid t f rsK;d om; vlynm&Sd &[ef;ynm&Srd sm; acgi;f aqmif}uD; rsm;. pGrf;yum;rsm;udk aESmif;vlrsm; qufvufrxdef;xm;EdkifcJhonfrSm ta=umif;rJh r[kww f ef&m? vHak vmufaom ta=umif;jcif;&m &Su d &kd &dS ygrnf? wacwfwcgu t&nf taoG;jynfh0cJhaom vlrsKd;wrsKd; ,ckumvwGif atmufusaemufus jzpfae&onfudk jyefvnftzwfqnf&ef wm0efrmS ,ae@rsK;d quf. wm0efjzpf.? txl;ojzifh ynm&Sad om ynmwwfrsm;. ycH;k xufwiG f tES0D efxyk o f nf av;vHpmG cGp;D I aeavonf? avmuwGif Avig;wefqakd omt&mwGif ynmonf ta&;tygq;kH jyXmef;csujf zpf.? um,Av/ nm%Av/ rdwAW v/ 0ÀAvESihf pm&dwAW v qdo k nfrmS atmifjrifow l @kd t wGuf r&Srd jzpfaom vufeufaumif;rsm;jzpfavonf? Tvufeuf}uD;rsm;wGif ynmonf Adv k w f umhAv kd f jzpfyg.? Oyrm wdik ;f jynfwikd ;f wdik ;f jynfwikd ;f onf ynm/ OpPmESihf tm%m [laom bD;oH;k bD;jzihf armif;ESiaf e=uonf r[kwaf vm? tcsK@d wikd ;f jynfrsm;onf tm%m bD;udk a&S@uxm;+yD; OpPmESihf ynmbD;udk aemufwiG w f yfum tqiftjcifuif;pGm armif;ESif jcif;a=umifh t&Sed t f [kejf yif;pGm ysupf ;D =u&.? tm%mrD; avmifòrduI f wdik ;f oljynfom; vltrsm;onf ae@pOfESifhtr# pkd;&drfaomuESifhae=u&av.? om"utm;jzifh jrefrm/ ajrmufu&kd ;D ,m;wk@d onf taumif;qH;k jy,k*rf sm;yif? OpPmbD;udk a&S@uxm;I c&D;ESiaf e =uaom wdik ;f jynfrsm;rSmvnf; xdOk pPmrsm;onf aqGcEk pS q f uf rsK;d ckEpS q f uf pm;aomufI rukeEf ikd af wmh[k xifum vli,frsm;. tem*wfukd ynmwwfajrmufatmif azmifa';&Si;f aumif;rsm;udk cs&efrpDrb H J rdru d , kd w f ikd u f yifv#if aiGrsuEf mS wckwnf;ud=k unfu h m t&m&m udk tqHk;tjzwfay;aejcif;onfvnf; &Snfvsm;aom tem*wfordkif;udk tjrifuef;&m a&mufonf? TtrsK;d tpm;xJwiG f ta&S@tv,fyikd ;f u a&eHoºl uG,w f @kd xyd u f yg.? aemuf wrsK;d uawmh ynmbD;udk a&S@uwifum tem*wf[if;vifjyifxo J @kd óudwifjyifqifrr_ sm; pGmjzifh c&D;ESifae=u.? olwdk@um; tm%mwnf;[laom pGrf;tifESifh OpPmwnf;[laom avmifpmudk ynmESix hf ed ;f n‡u d m csw D ufaeojzihf acsmufurBm;udk awG@u a&Smif&mS ;Edik o f vdk vrf ; qH k u d k a &muf v #if v nf ; rd r d o G m ;&rnf h v rf ; ud k rS e f u ef p G m a&G ; cs,f E d k i f a yonf / Twdik ;f jynfrsK;d wGif vljzpf&olrsm;twGuf t&m&mwGif tcGit hf vef;rsm;onf yGiv hf ef;aeay onf? vlEkH vlt vlw;kH rsm;omv#if vljzpf¶;H_ aumif; ¶H;_ ayrnf? od@k aomf ynm&So d l ynm wwfrsm;u tcGit hf vrf;udk wDxiG af y;xm;ojzihf arG;&myg rsupf rd jrifoyl ifv#if urBmay: wGif t}uD;jrwfqHk; jzpfcGifh&Edkifo!fh tcGifhta&;&Sd.? udk,fcE<m vHk;0roefpGrf;awmhbJ OD;aESmufwckom tvkyv f yk Ef ikd af om yk*Kd~ vfonf acwfopf¶yl aA'ynmwGif aemufxyf tdik pf wdik ;f wa,mufukd jyefvnfarG;zGm;bdouJo h @kd avmuaumif;usK;d ynmaumif;usK;d udk aqmifEikd cf iG &hf o dS nf? Twkid ;f jynfrsK;d um; ,ae@z@HG òzd;+yD; Edik if rH sm;udk qdv k akd yonf? xd@k a=umifh Edik if w H ck vlrsK;d rdom;pkwpk vlwOD;wa,muf b0tqifjh rifv h ma&;wGif ynm. tcef;u¾onf tvGet f a&;ygonf? ynmrJo h o l nf ol.0efxrf;jzpf&ouJo h @kd ynmrwwforl sm; rsm;aeaom wdik ;f jynfvnf; ol. 0efxrf;om? xd@k a=umifh usaemfw@kd bkd;bGm; tpOftquf aumif;rGefpGm pdkufysKd;cJhaom ynmopfyif ynmO,smOfonf usaemfw@kd acwfwiG f t!Ge@f wvlvrl wufbJ ynmtm;enf;aom vltyk }f uD; wtkyt f jzpf opfukvm;tkyf 0efqGJovdk 0efcsD 0efqGJ b0uvGwfajrmufatmif rdrdwdk@udk,fwdkifrSpI aESmif;vlom;rsm;udk ynmavmuxJodk@ armif;ESifay;oifhayonf? “ynmESiw hf al omrdwaf qGr&S/d ynm orm tmbm ewW”d [laom Ak'0< peudk vuf udkifxm;=uapvdka=umif; wdkufwGef;a&;om;vdkufayonf? &cdkiftrsKd;om;owif;pm t}uHay;yk*~dKvfrsm; ygarmuQ a'guw f mat;ausmf (e,l; a,mufwuUov kd /f tar&duef) OD;cifarmif=unf (ta0;a&mufoHwref/ t*Fvef) t,f'DwmcsKyf aX;0if; zke;f (086 936 8721) tkycf sKyfa&;rª; cdkifrsKd;cspfxGef; owif;pkaqmif;olrsm; atmifjrifo h ed ;f (AMT) óudifoef; zdk;aZmf

"na&$ (&ckdiftrsKd;om;owif;pm) tm;upm;u¾ zdk;aZmf Layout

KT

atmifausmfpdk; jzef@csDa&; atmifjrifo h ed ;f (zke;f -085 1299153) óudio f ef; (zke;f -085 1299151) udv k aS t;armif (*syef) ukad tmifviG f (rav;&Sm;) ANC (rav;&Sm;) xkwfa0onfhae&m befaumuf/ xdik ;f Edik if H qufoG,f&ef

rsK;d cdik f (aumhaomif;) ajAmuft;kd (qlemrd wrefawmf)

[email protected] [email protected]

aqmif;yg;

e,fcs@J t*Fvyd v f ufatmuf &cdik jf ynf chJonf? 1910-ckEpS w f iG f *syefjynfrS jyefvm+yD; uk;d &D;,m;/ w¶kw/f AD,uferfponhf Ekid if rH sm; uk0d if+yD; xkEd idk if rH sm;ta=umif; urBm@Eidk if aH &; ta=umif;wkd@ukd avhvm+yD; &ckdifjynfokd@ jyefchJonf? uwdrwnfaom t*Fvdyfwkd@tay: emusnf;aom q&mawmfonf tz&ckdif t*Fvdyf-&cdkifyl;wGJwyfu Armudk ppfEdkifcJh jynfvw G v f yfa&;twGuf *syefjynfrmS wpkH aomfvnf; t*Fvdyfwdk@onf uwdtwdkif; &cdkifjynfudk &cdkifacgif;aqmifrsm; vufodk@ jyefrtyfbJ olwdk@vufatmufcH e,fajr tjzpfomodrf;,l xm;=uonf// 1834 ckESpfwGif rif;om;}uD;a&$Aef;/ a'0ef;atmifausm&f /D$ òrd@o}l uD; atmifausmf ZHw@kd O;D aqmifum t*Fvyd w f @kd uwdtwdik ;f &cdkifjynftm; vGwfvyfa&;ay;&efppfawGòrd Y ¶Hk;xdkifaeaom t*Fvdyfbk&ifcHrif;}uD; 'defo#ifxH awmif;qdk=uonf? t*Fvdyfbk&ifcHu &cdkifwdk@awmif;qdk csuu f kd rvdu k af vsmonft h jyif rif;om;}uD; a&$ A ef ; paom acgif ; aqmif ; rsm;tm; zrf ; qD ; um umvuwW m ;axmif w G i f ; Y tusOf;csxm;vdkufonf? Tacgif;aqmif rsm;rS m aemif t cgaxmif x J Y qif ; &J usyfwnf;pGm usqHk;=u&&Smonf? Tacgif ; aqmif } uD ; rsm; usqH k ; +yD ; aemufwGifvnf; wAdkvfus wAdkvfwuf pepfjzifh &cdik af cgi;f aqmifrsm; vGwv f yfa&; twGuf óud;yrf;}uonf? od@k aomft*fvyd f wd@k rmS qifu h J qifu h J Armtm; ppfEikd v f m q&mawmfOD;OwWr ojzifh &cdik af cgi;f aqmifrsm; awmif;qdck suf udk vH;k 0*¶krpdu k af wmhacs? 1885- ckESpfodk@a&mufv#ifum; Arm Tq&mawmf jynfudkyg t*Fvdyfwdk@odrf;,lEdkifcJhav+yD/ vrf;xGiaf y;r_a=umifh aemiftcg xdktcgrSpI ArmjynfwGifvnf; t*Fvdyf 1920-ckEp S f ausmif;om;rsm; awmfvSefa&;v_yf&Sm;r_rsm; ay:aygufvm oydw/f v,form;ta&;awmfykH onf? od@k aomfxt kd cgu &cdik af wmfveS af &; d yf rJG sm; qifu h J ESifhArmawmfvSefa&;onf vkH;0qufpyfr_ paom wku f J qufpyfayguf r&Sb d J uk, d ehf nf; uk, d [ hf efjzifo h mt*Fvyd u f dk qihu awmfvSefchJ=ujcif;jzpfonf? uGv J mum aemufq;Hk wGif 1887-ckESpfjyifopfu tif'kdcsKdif;em; t*Fvyd u f jrefrm uko d rd ;f ,lEidk cf o Jh nf? rav;&Sm;/ tif'edk ;D &Sm;/ f mcD abmfeD,dku|ef; ponfha'orsm;udkvnf; jynftm; 'kid t ay :wl*D/ 'wfcsfwdk@u 16-17 &mpkrsm;u (Dyarchy) ESihf 91 yifodrf;,lxm;ESifh+yD;jzpfonf? Xmetkycf sKyfa&;wk@d udk Tod@k tm;jzifh taemufEikd if o H m;rsm; ay;vm&onf? onf ppfEdkifvlrsKd; bk&m;Asm'dwf&vlrsKd; ponfjzifh ajymqdkavh&Sd=u+yD; ta&S@EdkifiH om;rsm;rSm taemufEkdifiHom;rsm;tm; w&mtaxmuftul &&m&a=umif; &Sm d csed f txif}uD;ae&csdef/ a=umufvef@OD;n$wfae aumif; &SmchaJ yvdr@f rnf? ok@d aomf xkt &aomtcsdefwGif tjzpftysufqef; wpfck u &ckid jf ynfEiS *hf syefjynfw@dk onf tzufzuf f idk ;f uGmvsu&f adS eonfh tcg ay:ayguv f monf? xkt d jzpftysuq f ef;rSm wGif uGmcsiw tjcm;r[kwf? Armjynfudk t*Fvdyfodrf; wGifjzpfonf? *syefpufr_vufr_ xGef;um; H ckjzpf+yD; &ckid jf ynfrmS r_ "g;yif ,l+yD;aemuf tESpf (20) t=um 1905-ckEpS f aeaom Edik if w wGif taemufEidk if H wpfcjk zpfaom ¶k&mS ;ukd aumif;aumif;r&Sdaom t*Fvdyf ukdvkdeD ta&S@EkdifiHom; *syefwkd@u tjywftowf u|e;f Ekid if H jzpfaeonf? tvm;wlyif Arm/ ucsi/f u&if/ rGe/f &Sr;f paomwkid ;f om;rsm; ppftEkdif&vkdufjcif;jzpfonf? f ufatmufrmS jym;jym; xkt d cg taemufEidk if o H m;rsm; ajcz0g; rSmvnf; t*Fvyd v 0yf a e=u&aom tcg jzpfI t*Fvyd u f dk (*syef atmufjym;jym;0yf usa&mufum pdw"f gwf usae=uaom tm&S w k d i f ; om;wk d @ rS m u ¶k&Sm;ukd ppfEkdifouhJokd@) ppfEkdif&efyif pdw"f gww f ufvm =uonf? *syefut dk xif pdwfrul;Ekdifaom tcsdeftcgyifjzpfonf? okd@aomf q&mawmfonf &ckdifjynf }uD;vm=uonf? dk m; *syefta=umif;ukdvnf; odcsifvm vGwaf jrmuf&efaq; aumif;wvufuu &ch . J ? xk a d q;um;tjcm;r[k w / f t*F v yd u f dk =uonf? taemufEkdifiHom;rsm;ukdvnf; d &f efjzpfonf? ta&S@EkdifiHom;rsm;u ppfwkdufI tEdkif&yg Ekid if aH &;t& vlxek nf;ESihf wku uvm;[k tod0ifvmonf? Tv_y&f mS ;r_ xkdtcsdefu t*Fvdyfukd vufeufESifhwkduf . wGe;f tm;jzpfaumif; jzpfEidk rf nf? touf v#if rnfonfhenf;ESifhr# ratmifjrifEkdif? 25-ESpfcef@t&G,f q&mawmfOD;OwWronf tb,fa=umifhqkdaomf t*Fvdyfwkd@onf f @dk xuf vufeuftiftm;/ vltiftm; 1907-ckEpS w f iG f *syefjynfo@dk omG ;um *syef &ckid w f pI wku d cf aJh om eykv d D jynf wkdusKdwuUokdvfwGif ygVdESifh ooFu tjyif 1908-ckEpS u ¶ku d b f mom uxdutjzpf (2) ESpf wm0ef ,efppfyGJY atmifyGJ&r_a=umifh wufºuGae ,lvyk af qmif;&if; *syefta=umif;ESihf tjcm; aom pdwf"gwftm; tawG@tóuHtiftm; ponfh tbufbufu omvGev f suf &Sad e urBmhEkdifiHta=umif;ukd avhvmqnf;yl; Tordkif;pOfudk 1292-ckESpfwGif &rf;+AJòrd@ awmifausmif;q&mawmf OD;pENrmvm pD&ifa&;om;ðypkcJhaom ordkif;pmtkyfrS "na&$ (&cdik t f rsK;d om;owif;pmrS ul;,l az: jyygonf? (rSwcf su?f &cdik t hf csKyf t jcm tm%musq;kH aom 'DZbFm 31 &uf ae@ txdr;f trSwjf zifh az: jytyfygonf?)

OD;pE´rmvm (&rf;NAaJ wmifausmif;q&mawmf) aoma=umifh jzpfonf? xkd@a=umifhyif q&mawmfonf &ckdif jynf vGwv f yfa&;&&ef vufeufurdk ok;H pGb J J vlxek nf;uko d m a&G;&jcif;jzpfonf? tdref ;D jcif;EkdifiH}uD;wckjzpfaom tdEdN,EkdifiHonf yifv#if xkpd Ofu t*Fvyd rf sm;tm; awmfveS f &mwGif vufeufukdifawmfvSefa&;enf;ukd z,fum vlxkenf;jzifhwkdufyGJ0ifaeaom tcsed v f nf; jzpfonf?

vlxek nf;ESiw hf u dk &f mwGiv f nf; taz: rsm;&J q d k o nf h t wk d i f ; vl x k r sm;avav aumif ; avjzpf & mum; q&mawmf o nf umva'ot& xk d t csd e f u vl x k E S i f h taygif;toif;wnfhrnfhol &nf&G,fcsuf jcif;wlrnfhvlrsm;ukd vkduf&Sm&jyefonf? TuhJokd@aom vlxkukd &ckdif¶kd;rawmif ta&S@buf&Sd ucsif/ u&if/ Arm/ rGef/&Srf; paom ta&S@jynfom;rsm;ukyd g awG@&ojzihf vlxkESifh Tta&S@jynfom;rsm;ESifh wom; wnf; pnf;vk;H nDnw $ pf mG t*Fvyd u f w dk u dk yf JG 0ifchJ=uonf? aemiftcg b0wltzdEf ydS cf H tEd, N wkid ;f &if;om;rsm;ESifhyg yl;aygif;I awmfvSefchJ onf? Tokd@tusKd;oifh ta=umif;oifh/ jzpfoifh jzpfxdkufaom udpPrsm;udk aqmif &Gu+f yD; vlxt k ºHk uGr_ tawmftwef aumif; vmonfESifh wòydifeuf q&mawmfonf t*Fvyd u f kd ay:vpDyidk ;f t& tmcHwu dk yf 0JG if vmawmhonf? vlrsKd;aygif;pkH jynfolvlxkuvnf; q&mawmfaemufrSm tkHºuGum vkduf=u onf? xk@d a=umifh t*Fvyd o f nf q&mawmf tm; xifwidk ;f r}uJ0b hH J tvGe@f tvGejf yif; vmrS wcgw&H zrf;qD;axmifcsaom vky&f yf rsm;ukd vkycf o Jh nf// Tq&mawmf vrf;xGifay;r_a=umifh aemiftcg 1920-ckESpf ausmif;om;rsm; oydwf/ v,form;ta&;awmfyHk paom wkdufyGJrsm; qifhuJ qihfuJ qufpyfayguf uGv J mum aemufq;Hk wGif t*Fvyd u f jrefrm jynftm; 'kdiftmcD (Dyarchy) ESifh 91 XmetkyfcsKyfa&;wkd@ukd ay;vm&onf? q&mawmf.tm;ay; n$efjyr_a=umifh yif *sDpDbDat/ 'kd@Armtpnf;t¶Hk; ponfh EkdifiHa&; tzGJ@tpnf;rsm; ay:aygufvm+yD; t*Fvyd t f pk;d &tm; xda&mufaom Ekid if aH &; wku d yf rJG sm; qifEidk v f monf? atmifqef;ESihf &Jabmfo;Hk usyd w f @dk *syefjynfomG ;um tul tnD &,lEidk jf cifonfyif q&mawmfvrf;cif; ay;r_. tusK;d aus;Zl;ESiu hf if;onf[k qkEd idk f rnf r[kwaf y?

aqmif;yg;

&cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f

2007 ckEpS t f wGuf txl;jcm;qH;k jrefrmhEikd if aH &;orm; jrefrmEdkifiH 'Drdkua&pDta&; 2007 ckESpf twGuf ta&;tygqHk;vlawG&Jh pm&if;rSm jynfwGif;jynfyu vlawG tawmfrsm;rsm; yg0ifaewma=umifh b,fol[m txl;c|ef qH;k jzpfw,fqw kd mudk tifrwef ajym&cuf ygw,f? trSeaf wmh 2007 ckEpS f jrefrmEdik if [ H m 'D r d k u a&pD a &;twG u f jynf w G i f ; jynf y v_y&f mS ;r_jzpfpOfwckv;kH twGi;f rSm tusK;H 0if aeygw,f ? t"d u tm;jzif h =o*k w f pufwbFmveJ@ aemufydkif;umvawGrSm ppftpd;k &qef@usiaf &; qENjyyGaJ wGukd jzpfay: apcJw h hJ ta=umif;&if;cHawG qENjyyGaJ wG t wGi;f rSm t=urf;rzuf v_y&f mS ;r_ukd taumif txnfazmfwmawG owif;jzef@csDay;wm awG vl x k q EN j yyG J a wG u d k ppf t pd k ; &u t=urf;zuf ESyd u f yG f òzdcw JG mawGe@J tJ'gawG&hJ aemufqufwGJ tusKd;w&m;awGtay:rSm òcHiHk oHk;oyf&rSmjzpfvdk@ jzpfpOfwckvHk;xuf pm&if wOD ; csif ; taetxm;twG u f acgi;f pOfwckcsi;f &Jh atmufrmS tusK;H 0ifEikd f p&m&Sdr,fvdk@ ,lq&ygw,f? txl;jcm;qH;k vd@k owfrw S &f wJt h wGuf 'kw, d wwd, txl;jcm;qH;k awGukd rxnfh oGi;f Edik yf J jzpfaevd@k ta&;rygb;l vd@k xifp&m jzpfoGm;Edkifygw,f? 'gayrJh tm;vHk;[m ta&;ygaeygw,f? Oyrmqd&k if jrefrmwdik ;f owif ; pmrS m qG D ' if Ed k i f i H o m;wOD ; u a=umfjimwJt h cgrmS Killer Than Shwe vd k @ xnf h o G i f ; wJ h t a=umif ; / tmqD , H yÉdnmOfpmcsKyfrmS tmqD,q H ikd &f m vl@tcGihf ta&;tzG@J ukd zG@J pnf;rJt h a=umif;/ avmifpm qDaps; usqif;a&;twGuf wEdik if v H ;kH rSm 22/ 8/ 2007 ae@up+yD; taxGaxG oydwf arSmufbdk@ udkxifausmfu aqmf=owJht a=umif;/ uGeyf sLwm*dr;f rSm Adv k cf sKyfoef;a&$&hJ yH k u d k trsKd ; orD ; twG i f ; cH a bmif ; bD e J @ ypf a yguf u pm;vd k @ &wJ h ta=umif ; pwJ h ta=umif;t&maygif;rsm;pGm[m wckcsif; taeeJ@ tkww f csyf oJwyGiv hf kd jrefrmEdik if H rSm 'Drdkua&pD toGiful;ajymif;bdk@ tvGef ta&;ygwhJ udpaP wG jzpfygw,f? 'ga=umifh 2007 ckEpS t f wGi;f rSm 2007 ckESpftwGif; ta&;tygqHk; txl;jcm;qHk; pmrsuEf mS 12 rStquf acG;awGudk ¶dkuf&if emw,f atmfw,f ajy;w,f? Oyrm oabmuswm? a=umif awG acG;awGukd yGwo f yfacsmjh rL;&if oabm usw,f? jrL;w,f/ wjcm;[mawGvnf; &SOd ;D rSmbJ? EGm;awGuawmh olw@kd ukd owfrmS udk odw,f? idk=uw,f? 0ufawGuawmh atmf=uwmbJ? vlawGuawmh cHpm;r_rSm trsm;}uD; omoGm;+yD? tm¶Hkajcmufyg;vHk;eJ@ tjynfh t0 cHpm;w,f? cHpm;r_ tm¶Hak wGuvnf; t&rf ; aumif ; =uw,f ? ¶d k ; ueJ &d y f u eJ awmif zrf;+yD;cHpm;Edik =f uw,f? olrsm;cHpm; r_uv kd nf; ul;pufcpH m;Edik =f uw,f? olrsm; ae&m ud, k 0f if+yD;vnf; cHpm;wwf=uw,f? enf;rsK;d pHek @J ukd cHpm;=uw,f? 'kuQ okuQ tyl tat; taysmh trm txltyg; cHck rkH ifrif cHpm;Edik w f m vlowW0g wrsK;d yJ&w dS ,f? odyfcHpm;wwfwJh owW0gjzpfwmrdk@ vlawG[m aysmfaysmfraewwfawmhbl;? raysmfawmhbl;? vdkuf+yD; cHpm;e=uw,f? a'goawG xGu=f uw,f? 0rf;enf;=uw,f? }udw+f yD; qJa&;w,f? tH}udwf wufacguf w,f? wu,fawmh vlawGu cHpm;vGef; tm;}uD;wJt h cg arhomG ;wmwck&w dS ,f? 'Dvkd bJ t+rJcpH m;ae&rSmbJv@kd xifw,f? wu,f awmh +rJwm bmrS r&Sb d ;l ? r+rJjcif;w&m;[m +rJw,fvdk@qdk=uw,f?

emrnft}uD;qH;k vly*k Kd~ vf wOD;csi;f taeeJ@ azmfjy&mrSm tcufcJ trsm;}uD;&Sad eygw,f? 2007ckEpS f jrefrmEdik if rH mS (1) txl;jcm;qH;k jynfwiG ;f tjzpf tysuf rSm - a&$0ga&mifawmfveS af &; (2) txl;jcm;qHk; ppftpdk;& zdESdyfr_tay: ayguf u G J r _ r sm;. ed ' gef ; - avmif p mqD aps;E_ef;rsm;udk (5) qtxd ¶kwfw&uf jr‡iw hf ifvu kd jf cif; (3) txl;jcm;qH;k jrefrmEdik if t H wGi;f jynfy qdik &f m tjzpftysuf -*syefowif;axmuf Naga Kenji jrefrmEdik if H qENjyyGrJ sm;twGi;f &efuek +f rdK@Y teD;uyf ypfowfc&H r_ (4) txl ; jcm;qH k ; jynf w G i f ; Ed k i f i H a &; wd k ; wuf r _ - a':atmif q ef ; pk = unf xkwfjyefa=unmcsuf/ -vH+k cKHa&;aumifprD S jrefrmhta&; ajz&Si;f vm jcif;/ -*rfbm&D jrefrmEdik if H c&D;pOfrsm;/ -yDn¶J ;kd . jrefrmEdik if cH &D;pOf/ rdrw d @kd touft&G,t f vdu k f aemufukd bJjyef=unf=h unfh a&S@ub kd J ausm=f unf=h unfh ab;bD u d k b J =unf h = unf h tvG , f w ul awG@&rSmuawmh r+rJb;l qdw k mudyk gb?J odyf }uD;vnf; rcHpm;yge@J / csw d +f yD; ( olwyg; cHpm; r_ ud, k chf pH m;r_vyk yf pfwm) vnf;rcHpm;yge@J ? od y f + yD ; cH p m;&awmh ud k , f b J c H p m;&wm/ wbufuusawmh udk,feJ@vdkuf+yD; rcHpm; aebl;? csdwf+yD;cHpm;awmh pmemr_awmh ay;Edik yf g&hJ c%ae&if (rlvcHpm;ol) aumif; oGm;rSm ud, k u f qufcpH m;ae&rSmjzpfw,f? 'ga=umifh cHpm;r_awGav#m+h yD; aysmaf tmif ae wwfb@kd vw kd ,f? aysmaf tmifaewwfb@kd u awmh txufrSmqdkcJhovdk udk,fajymcsif wmav; udk,fvkyfcsifwmav; udk,fhrdwf aqGawGe@J ajym ud, k v f yk cf siw f mav; &SmazG vkyfudkif udk,fpm;csifwmav; &SmazG pm; aomufyg? b0wdw k akd v;udk raoatmif &Sio f ef +yD; aysmfatmifcHpm;=unfhyg? trsm;}uD; oufom oGm;ygvrd rhf ,f? tylawG 'kuaQ wG pdwq f if;&JaprJh t&mawGukd ody}f uD; rcHpm; yge@J ? aysmaf tmifaevdu k yf g? ukv d aS t;armif (*syef) . zcif uG,v f eG f ted p P a &muf & S d a =umif ; od & S d & ojzif h &cdik t f rsK;d om;owif;pmtzG@J om;rsm;u rdom;pkESifh xyfwla=uuGJ0rf;enf;&yg a=umif; az: jytyfygonf?

-EdkifiHwum owif;rD'D,mESifh tzGJ@tpnf; aygif;pHw k @kd rS jrefrmEdik if u H kd tcsed jf ynfh apmifh =unfh owif;xkwv f i$ v hf mjcif;/ -a':atmifqef;pk=unfEiS hf ppftpd;k & qufqH a&;0ef}uD;wd@k awG@qjkH cif;ESihf tqdyk g awG@qkH jcif;rsm;udk etz owif;pme,fZif;rsm;wGif azmfjyvmjcif;/ (5) txl;jcm;qHk; jynfytajcpdkuf jrefrm toHvi$ Xhf me - 'DAb GD D (6) txl;jcm;qHk; jynfytajcpdkuf jrefrm 0ufbq f u kd f - rZPsrd (7)txl;jcm;qHk;EdkifiHa&;orm;-udkudk}uD; (8)txl;jcm;qHk; t=urf;rzufr_E_d;aqmfol - rif;udEk ikd Ef iS hf udx k ifausmf (9) txl;jcm;qH;k t=urf;rzufr_ v_y&f mS ;r_ acgi;f aqmif - udak X;ºuG,f (10) txl;jcm; t=urf;rzufv_yf&Sm;r_ oHCmhacgi;f aqmif -OD;*rB&D (11) txl;jcm;qH;k u¶k%moufc&H ol - ud*k sirf D reDvmode;f ESihf olw@kd .&ifaoG;/ pmrsuEf mS 11 rStquf ,Hk=unfvufcHr_ukd tm%meJ@&,lcJhwm r[kwb f J r[mu¶k%mawmfe@J om &&Scd hJ jcif; jzpfygw,f? 'gt h jyif iga[mvd@k qd+k yD; vJ rsupf rd w dS f r,Hv k u kd yf ge@J O;D vd@k awmif twdtvif;rdef@qdka[m=um;+yD; owW0g wd@k &hJ ynm rsupf t d vif;"mwfudk zGiahf y;cJh ol jzpfygw,f? wefc;kd awmfteE &W iS jf zpf v#uf vltrsm;bk&m;&Jw h &m;ukd ,Hzk @kd wefc;kd eJ@ rvkycf b hJ J tyifyef;cH+yD; 45 ESpw f w d d w&m;a[mjy qH;k rawmfrcl yhJ g w,f? 'ga=umifv h J jrwfpmG bk&m;u umvmrokwfwGif 'Dvdka[m=um;cJh&if; ol@w&m;awmfrsm;eJ@ ywfouf+yD; wavm uvH;k ukd pdeaf c:Edik jf cif; jzpfygw,f? auorkwdW ed*;kH om;umvmrrif;wd@k tm; jrwfpmG bk&m; a[m=um;jcif; æ “umvmrrif;wd@k / oifw@kd rmS ,Hrk mS ;oHo , jzpfoihaf y.? oifw@kd onf æ 1? ajymoH =um;umr#jzifh [kw+f yD/ rSe+f yD[k twnf r,luek v f ifOh ;D ? 2? tpOftquf pum;rsm;jzifh [kw+f yD rSef+yD[ktwnfr,lukefvihfOD;? 3? Tod@k jzpfz;l owwf[al om pum;r#jzifv h nf; r,luek f vihOf ;D ? 4? ydÉuwfpmayESin hf n D w G af yonf[I l vnf; r,luek v f ifOh ;D ?

pmrsuEf mS 3

vGiaf tmifp;kd -aiG=um&Hausmif;wdkuf/ -r*~ifausmif;wdkuf/ (17) txl;jcm;qH;k jrefrmEdik if q H ikd &f m jynfy EdkifiHa&;wdk;wufr_ -vH+k cHKa&;aumifprD S jrefrmhta&;udk wdu k ¶f u kd f udkifwG,fvmjcif;/ -tar&dueforw bk(&S)f ESihf orw uawmf avmf&mbk(&Sf)wdk@u jrefrmh 'Drdkua&pDa&; twGuf OD;aqmifvy_ &f mS ;vmjcif;/ -jyifopforw. OD;aqmifvy_ &f mS ;r_rsm;/ -w¶kwEf ikd if rH S tjcm;Edik if rH sm;tm; 0ifa&muf rpGuzf ufa&; rl0g/ ,dr;f ,dik ;f pjyKvmjcif;/ -uav;ppfom;rsm;ta=umif; vl@tcGifht a&;apmifh=u!fha&; tzGJ@rS owif;xkwfjyef a=unmjcif ; ES i f h uk v or*~ taxG a xG twGif;a&;rª;csKyfrS vHk+cHKa&; aumifpDodk@ tpD&ifcHpmydk@jcif;/ - a':atmifqef;pk=unftm; ppftpdk;&u jyefrv$wfay;v#if tmqD,HpmcsKyfopfudk twnfðy&ef vdt k yfo!fh zdvpfyikd v f w $ af wmf . axmufccH suu f kd &rnfr[kw[ f k zdvpfyikd f orw tm¶d, k u kd ajym=um;vku d jf cif;/ -jrefrmEdkifiHrS ausmufrsuf&wemrsm;udk oydwaf rSmufjcif;/ -tar&duef Oa&myor*~ESifh uae'gwdk@rS jrefrmppftpd;k &tm; pD;yGm;a&;jypf'%fcwfr_ rsm; xyfqifch srw S v f u kd jf cif;/ 2007ck E S p f t wG u f xl ; xl ; jcm;jcm; ta&;ygolwOD;udk rjzpfraea&G;cs,fay;& r,fq&kd ifawmh usaemh&f hJ yk*Kd~ vfa&;t&qd&k if udu k }kd uD;udb k J xifjrifcsuaf y;vdu k yf gw,f/ ta=umif;jycsufuawmh ol@&JhxufjrufwJh Ed k i f i H a &; t&nf t aoG ; eJ @ +id r f ; csrf ; pG m 'Dru kd a&pD&&Sb d @kd Edik if aH &;udpu P kd 21/ 8/ 2007 ae@ tzrf;rcH&cif tcsed x f d jrefrm wEdik if H vHk;udk &Sif;&Sif;vif;vif; today;EdkifcJhvdk@ jzpfygw,f? jrefrmEdkifiH'Drdkua&pD &&Sda&;twGuf tzufzufrS pGr;f pGr;f wrH yg0ifaqmif&u G o f l rsm;tm;vHk;udk txl;av;pm;v#uf? vGifatmifpdk;

(12) txl;jcm;qH;k jynfwiG ;f rD', D m -jref r mEd k i f i H r S vl x k o wif ; axmuf aygif;rsm;pGmwdk@u qufoG,fa&;enf;ynm rsm;udk toH;k csI jynfyod@k owif;yd@k ay;vm Edik jf cif;/ (13) txl;jcm;qH;k jynfya&muf 'Dru kd a&pD axmuf c H o l jref r mwd k @ . v_ y f & S m ;r_ udk,fydkif bavmh*frsm;zefwD;wnfaqmufI jynf w G i f ; jynf y owif ; pD ; qif ; r_ u d k yd k r d k vsijf ref jyef@E@HS apjcif;/ (14) txl;jcm;qH;k Ak'b < momv_y&f mS ;r_ -jynfwGif; jynfyAk'
'gayr,hf u|erf wd@k Edik if &H yhJ nma&;u rSwf ausmufukd ypfy,f/ tkycf sKyfol vlwef;pm;ukd aumif;uGucf sn;f &Smckid ;f / tr$rf;wifcdkif;wm/ tkyfcsKyfolvlwef;pm;ukdcsnfh pOf;pm;ay;cdkif;+yD; tkyfcsKyfcHvlwef;pm;&Jh cHpm;csuef @J b0'kuaQ wGudk vspf vsL¶_aewmukd 0rf;enf;pGmawG@&ygw,f? wu,fawmh tkycf sKyfoal &m tkycf sKyfcyH g vlom;awG/ trdajr&Jh Edik if o H m;awGcsnyfh gb?J 'Dvkd ynma&;pepfa=umifh 'Dvkd tkyfcsKyfa&;pepfjzpfvmwmvm; 'Dvdk tkyfcsKyfa&;pepfu 'Dvdkynma&;pepfukd oif=um;apwmvm; pOf;pm;p&myg? oifom tkycf sKyfol ae&ma&muf&if b,fvdkpOf;pm;rvJqdkwJh ar;cGef;xuf oifom'Dvkd tkycf sKyfc&H &if b,fvdkpOf;pmrvJ qdkwmav;ukdvJ wjyefwvSnfh awG;ay;=uzdk@aumif;ygw,f? vlrsKd;wlcsif;/ vlom;csif; ukd,fcsif;pm pdwaf v;rsm;&S=d u&if/ 'Dvkd 2 OD; 2 zufv;kH twGuf r#wwJh tawG;av;rsm;0if=u&if a&;&usKd;eyfyg+yD? u|efr&Jhaqmif;yg;av;ukd umvmr okwef @J E_id ;f ,SO+f yD; a0zefay;=uygO;D aemf æ?

pmrsuEf mS 4

owif;

&cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f

'uUm;jrdK &h dS tdE, Nd oH¶;Hk a&S w h iG f zrf;qD;cHxm;&aom &ckid Ef iS hf u&if 34 OD; vGwaf jrmifa&;twGuf qENjyawmif;qdk 12-10-2007 ( e&dO&P m ) ,ae@usa&mufonfh Edik if if w H um vl@tcGihf ta&;ae@ b*Fvm;a'hcsf Edik if w H iG f a&muf&dS ae=uaom &cdik Ef iS hf csi;f 'Dru kd a&pD v_y&f mS ; olrsm;u umvuwWm;tusOf;axmif&Sd &cdik Ef iS hf u&if&aJ bmf 34 OD; vGwaf jrmufa&; twGuf 'uUm;òrd ah wmf&dS tdE, dN oH¶;Hk a&S w h iG f qENNjyawmif;qdkcJhonf// qEN j yyG J u d k pD p Of o l w OD ; jzpf o nf h udkausmfjrifhu “tdEdN,tpdk;&[m &ckdifeJ@ u&ifaygi;f 34 OD;udk w&m;qk;H atmif pD&if jcif;r&Sb d J 1998 ckEpS u f wnf;u 'Duae@xd wzufowf zrf;qD;csKyfaESmifxm;w,f// 'g[m t}uD;rm;qk;H vl@tcGit hf a&; csKd ;azguf r_jzpfwt Jh wGuf 'Duae@ usa&mufwJh vl@t cGifhta&;ae@rSm qENjy+yD; awmif;qkd&wm jzpfygw,f/’’ [k ed&OP&mok@d ajymonf// qENjyyGJtm;&ckdifESifhcsif; tiftm; pkpk aygi;f 50 cef@u tEN, d oH¶;Hk a&S@wiG f ,ae@ eHeuf 11 em&Dpwifc+Jh yD; “awmfveS af &;o rm;rsm; v$wfay;-v$wfay;/ vGwfajrmuf a&;orm;rsm; v$wfay;-v$wfay;/ tdENd, tpk d ; & vl o wf o rm;-vl o wf o rm;” ponfh a=uG;a=umforH sm;tm; wcJeuf aºuG; a=umf+yD; qENjychJ=uonf// b*Fvma'cs@f Eidk if w H iG f Ekid if t H m; ta&; ay:xkwfjyefxm;+yD; EdkifiHjcm; oH¶kH;rsm;wGif qENjycGiu hf dk wif;wif;usyu f syf ydwyf ifxm; ojzifh jrefrmEkid if o H m;rsm; ykpd wm qkid ;f bkwf rsm;ukid u f m aºuG;a=umforH sm;aºuG;a=umf+yD; tdENd,oH¶kH;a&S@wGif qENjyr_tay: tdENd, jynf0ifciG hf av#mufxm;&efvma&mufaom &mcsDaom b*Fvma'csf@EkdifiHom;rsm;u wtHhw=o =unfh¶_@chJ=uonf? qENjyolrsm;uvnf; toifh¶kdufESdyf ul;,lvmaom &ckid v f w G af jrmufa&; &Jabmf

a':atmifqef;pk=unfEiS hf etzud, k pf m;vS,0f ef}u;D awG@qkH

34 OD; zrf;qD;xm;&aom a=umif;t&mrsm; ukd a&;om;xm;aom pm&Guf pmwef;rsm; celebrating solidarity ESihf why is Burma’s Freedom fighters Imprison in India? trnf&Sd pmtkyf

ESpt f yk u f v dk nf; teD;tem;&Sb d *Fvm; jynf olrsm;okd@ jzef@a0chJ-ua-umif;od&Sd&onf? tqkyd g qENjyyGu J dk 'uUm;&Sd tzG@J pnf; toD;oD;rS &ckid v f il ,frsm;jzifh ,m,Dz@JG pnf; xm;onfh Arakanese Democratic Campaign tzGJ@rS OD;aqmifðyvkyfjcif; jzpf+yD; &[ef;awmfrsm;/ csif;trsKd;om;rsm; ESi&hf ckid t f rsK;d om;rsm; yg0ifqENjych=J uonf? qEN j yyG J w G i f uk d , f w k d i f y g0if c h J o nf h &ckid jf ynftrsK;d om;nDnw $ af &;ygwrD S taxG axGtwGi;f a&;rª; OD;ckid yf ef;atmifu “,ae@ ðyvkyw f Jh qENjyawmif;qkrd u _ dk pDpOf=uolawG uk d &cd k i f j ynf t rsKd ; om;nD n G w f a &;ygwD taeeJ@ txl;aus;Zl; wif&ydS gw,f/ 'D&aJ bmf awGtwGuf tzG@J tpnf;toD;oD;u trsK;d om;a&;tjrife@J vma&mufy;l aygi;f =uwhJ t wGufvnf; tm;&auseyfrdygw,f/ aemuf +yD ; td E N d , tpk d ; &u 'D & J a bmf a wG t ay: rawmfrw&m; ðyvkyaf ewmukd Ekid if w H um uodatmif vkyfaqmifay;&m a&muf whJ twGuf txl;tm;& auseyfryd gw,f/” [k ed&OP&mod@k ajymonf// &ck d i f & [ef ; ysKd o r*~ O uU X OD ; oD [ rS vnf; tdE, dN tpd;k &tm; &cdik Ef iS hf u&if 34 OD;tm; v$wfay;&efawmif;qdkxm;aom arwWm&yfcpH mtm; tdE, dN oH¶;kH rS aumfr&Sif rif;}uD;od@k oGm;a&mufay;yd@k co hJ nf? qENjyyGJ udk eHeuf (11) em&DwiG f pwifðyvkycf +hJ yD; (11) em&Dcw JG iG f atmifjrifpmG tqH;k owfco hJ nf? a=ujimcsurf sm;udk e,fomvef/ *syef/ tar &duefESifh+Adwdo#oH¶Hk;rsm;odk@ ay;ydk@cJhonf?

&cdkif'Drdkua&pDtzGJ@csKyf (ALD) . 2008 ckESpftwGuf jyuQ'defxkwfa0 rav;&Sm;Edik if t H ajcpku d f jynfya&muf &cdik t f rsK;d om;'Dru kd a&pDtzJ@G csKyfu 2008 ckESpftwGuf jyuQ'defxkwfa0vdkuf+yD; pdwfyg0ifpm;olrsm; rSm,lEdkifygonf?

a':atmifqef;pk=unfESifh AdkvfcsKyfatmif=unf wdk@ Zefe0g&Dv 11 &ufae@uawG@qHkpOf

11-01-08 tus,fcsKyfuscHae&qJ jzpf onf h jref r mh ' D r k d u a&pD a cgif ; aqmif a':atmifqef;pk=unfukd etz ppftpkd;& uk, d pf m;vS,f tvkyo f rm;0ef}uD; Akv d cf sKyf atmif=unfu Zefe0g&Dv 11 &ufae@u awGqkHa=umif; ppftpkd;&a=unmonf?

,ae@ rGe;f vGw J em&Dcef@wiG f tpd;k &ykid f um; 3 pD; a':atmifqef;pk=unf. aetdrf 0if;xJ 0ifomG ;+yD; r=umrD tpk;d &{nf&h yd o f m qD armif;oGm;wmawG@&w,fv@dk wuUov kd f &dyo f mvrf;wGif aexkid o f nfh rsujf rifawG@&dS olrsm;u owif;Xmersm;odk@ajymonf?

tzG@J csKyf jyef=um;a&;tzG@J 0if OD;^m%f 0if;u “pum;ajymwmawmh aumif;wm ayg?h pum;ajymrS ajyvnfrq _ w dk m vmr,f av? pum;rajym&if bmrSrjzpfbl;aygh? wu,fvkd@rSefcJh&if usaemfwkd@u w&m;0if od&cdS iG v hf nf; bmrSr&Sb d ;l ” [kajymonf? 2007 Ekd0ifbm 19 &uf uwnf;u a':atmifqef;pk=unfESihf AdkvfcsKyfatmif =unfwdk@ awG@qHkr_&yfcJh+yD;aemufydkif; 2008 ESpo f pfrmS yxrqk;H t}udraf wG@qrHk j_ zpfonf? etz ppftpd;k &u pufwifbmqENjyyJG rsm;t+yD; AkdvfcsKyfatmif=unfukd qufqH a&;0ef}uD;tjzpf cef@tyf+yD;aemuf ,ck t}udrfonf 4 }udrfajrmufawG@qkHr_vnf; jzpfonf? 2007 atmufwb kd m 25/ Ed0k ifbm 9 &ufEiS hf Ed0k ifbm 19 wd@k wiG f awG@qckH ahJ omf vnf; xl;jcm;onfh &v'frxGuaf y:cJyh g? ,ae@ awG@qHkr_ESifh ywfoufIvnf; rnfonfh ta=umif;t&mrsm;udk aqG;aEG;cJh onfudk ESpfbufpvHk;u xkwfjyefa=ujim jcif;r&Sdao;ay?

a&$@ajymif;tvkyo f rm;rsm;ae@Y tvkyo f rm;0ef}u;D ¶H;k a&@w S iG f qENjy AMT (ANN)

12 18 2007 EkdifiHwuma&$@ajymif;tvkyform;rsm; ae@ 'DZifbm 18 &ufwiG x f idk ;f Edik if rH t S vkyf o rm;ta&;aqmif & G u f a eol r sm; jref r m/ vmtd/k uarBm'D;,m;/Ekid if w H @kd rS tvkyo f rm; ta&; aqmif&Gufv_yf&Sm;aeolrsm; NGO tzG J @ tpnf ; rsm;/ vl a ygif ; (400) cef @ befaumufòrd@ tvkyform;0ef}uD;¶kH;a&S@ wGif a&$@ajymif;tvkyform;tcGifhta&; &&Sda&; twGufvma&mufqENjy=uonf? qENjyolrsm;onf tvkyform;rsm;

wef ; wl t cG i f h t &a&;&&S d a &;/usef ; rma&; apmifha&Smufr_jynfh0pGm&&Sda&;/ udk,f0ef aqmif t rsKd ; orD ; rsm; ae&yf j yef r yd k @ a&;/ ¶kd;&myGJawmfrsm;/ bmoma&;yGJawmfrsm; vGwfvyfpGmusif;ycGifh&&Sda&;/ vkyfief;cGif xdcdkufepfemr_av#mfa=u; jynfh0pGm&&Sda&;/ awmifyikd ;f av;c¶dik f (zl;uuf/ zefi/ &aemif;/ va,mif) c¶dkifwdk@wGif +yD;cJhaomESpfu xkwfjyefaom vlpkvla0;ròyvkyf&/ rdkbdkif; zk e f ; 0,f r oH k ; &/nrxG u f & trd e f ; rsm;ud k jyefvnf ¶kyo f rd ;f ay;&ef awmif;qdck surf sm;

udk tvkyo f rm;umuG,af &;0ef}uD;Xmeod@k ay;tyfcJ@onf? ae@vnf (11;00) em&DausmfwGift vkyform;0ef}uD;¶Hk;a&S@rS befaumufòrd@&Sd ukvor*~¶Hk;a&S@odk@vrf;av#uf qENjyoGm; =u+yD; ILO tzGJ@0ifjzpfaomxdkif;EdkifiHwGif vma&muf tvkyfvkyf=uaoma&$@ajymif; tvkyform;rsm;. tcGifhta&;rrsm;udk jynf0h pGm &&Sad &;twGu0f ikd ;f 0ef;ulnaD qmif &Guf=u&ef ILO tzGJ@ESifhukvor*~¶kH;odk@ vnf; awmif;qdck surf sm;udak y;tyfco hJ nf?

yg&rDqak wmif;jynfb h &k m;}uD;taeuZmeifyjJG cdr@f jcdr@f oJ AMT (ANN) 5 12 2007 xdik ;f Edik if b H efaumufòrd@ pul0v d rf;&S/d ynmyg &rD p m=unf h w d k u f w G i f ud e f ; 0yf p H y g,f + yD ; trsm;jynfolwdk@ zl;arsmf=unfndKEdkif&ef twGuf jrefrmEdkifiH rE Wav;òrd@rSyifhaqmif vmonfh yg&rDqkawmif;jynfhbk&m;}uD; (pusifausmufqif;xkawmf}uD;)udk 5 12 2007 &ufae@u befabmfig;aowWm puf¶Hk wGif oHCmawmf (9) yg;jzifh taeuZmwif yGaJ wmfukd usi;f ycJo h nf? ^m%fawmf (4) aytjrifh&Sd yg&rDqk awmif;jynfb h k awmif;jynfb h &k m}uD; wefb;kd rSmjrefrm aiGusyf (12) odef;wefzdk;&Sd+yD;

ig;awWmpuf¶w Hk iG f wef;aqmifr;D xGe;f yGaJ wmf usif ; ypOf ºuG a &muf w &m;a[maom t&Si&f mZdEN (&a0EG,-f tifr) q&mawmfu w&m;yGJrS &aom0wÎKaiGrsm;udkausmuf qif;xkawmf}uD;0,f,l&mwGif rwnfv– 'gef;chJ+yD; ig;aowWmpuf¶kHrdom;pktv–&Sif rsm;upkaygi;f umjznfq h nf;vª'ge;f cJ=h uonf? “ESpfEkdifiHo,f,lydk@aqmifwJh um;c bwf E S p f a omif ; cG J a vmuf uk e f u sw,f qif ; xk a wmf wef z d k ; ujref r maiG (12) odef;usyf&Sdw,f/ 'Dxdkif;EdkifiHrSm 0,f+yD;udk; uG , f & if aps;vnf ; csKd w ,f vS v S y y owfowfyg,fyg,fvnf;&w,f/ 'gayr,fh

cdik cf ef@re_ @J t&nftaoG;usawmh OD;Zif;wd@k EdkifiHudk rrSDbl;/ vuf&musawG udk,fEkdifiH ud k , f h v l r sKd ; eJ @ uk d , f h , nf a us;r_ [ m t aumif;qkH;jzpfw,f pusifausmufom;qdk awmh t&nftaoG;vnf; oy`g,fw,f bk & m;taeuZmwif y G J u d k 5 12 2007 &ufrmS usi;f ywmuawmhxikd ;f bk&if}uD; arG; ae@rSm trSwfw&jzpfatmifeJ@ bk&if}uD; oufawmf&Snfygapvdk&nf &G,f+yD;vkyfwm jzpfw,f[k taeuZmwifyGJwGif yg0if+yD; ynmyg&rD p m=unf h w d k u f w G i f w m 0ef , l aqmif&Gufaeaom OD;yO…if;rS&Sif;vif;ajym =um;cJhonf?

&cdik jf ynftwGi;f todynm&Sif twwfynm&Sirf sm;pm&if; etz tm%mydik rf sm; aumuf,l

up>ye'Dpmay The Gissapanaddy Literary House up>ye'Dpmayonf jynfy&Sd wdik ;f &if;om;nDtudak rmifErS rsm;. vdt k yfcsurf sm;udk wwfEikd f oa&G@jz!fq h nf;ay;&ef &nf&, G I f wnfaxmifvu kd jf cif;jzpfonf? usaemf wd@k pmayrS 0efaqmifra_ y;rnfv h yk if ef;rsm;rSm pmpDpm¶du k v f yk if ef;/ pmtkyf pmapmif r*Fvmaqmifzw d pf m vufurf;a=umfjim vdypf mu'f ponfw@kd ukd aoaooyfoyf vSvyS y rdwaf qGrsm;. pdww f ikd ;f us ðyvkyaf y;rnf jzpfygonf? od@k jzpfygI xdik ;f / rav;&Sm;/ *syef/ tar&duef/ Oa&myEdik if t H oD;oD;wGif a&mufae=uaom rdwaf qG rsm;taejzifh ,H=k unfpw d cf spmG tyfEEHS ikd yf ga=umif; today;a=umfjim tyfygonf? jynfwiG ;f Y xkwaf 0&efrjzpfEikd af om pmtkypf mwrf;rsm;udv k nf; tyfEyHS gu vufcH xkwfa0oGm;rnf jzpfygonf? qufo, G &f ef --- 0869368721 up>ye'Dpmay Email. [email protected] befaumufòrd@/ xdik ;f Edik if H [email protected]

11-12-2007 ? ed&OP&m &cdik jf ynfe,ftwGi;f òrd eh ,ftvdu k f tod ynm&Sif twwfynm&Sifrsm; pm&if;udk oufqikd &f m etz tm%mydik rf sm;u vGecf hJ aomtywf r S pwif + yD ; aumuf , l a e a=umif; owif;&&Sdonf// trnfrazmfvdkol armifawmòrd hrS ausmif;q&mwOD;u “ckcsdef bm&nf&G,f

csufawGeJ@ todynm&Sif twwfynm&Sif pm&if ; ud k aumuf , l a ew,f qd k w mud k wdwdususajymqdk&mrSm cufcJygao;w,f/ 'gayr,fv h nf; trsm;cef@reS ;f ajymqdak ewm u ck 54 OD;aumfrw D D a&;qGaJ ewJh zG@J pnf; tkycf sKyfyHk tajccHOya'eJ@ yufoufEikd w f ,f vd@k xifa=u;ay;ae=uygw,f” ajymonf// ,ckuo hJ @kd todynm&Sif twwfynm

vlaysmufa=umfjim weoFm&Dwikd ;f / ykavmòrd@e,f/ ausmufv;kH }uD;aus;&Gmae OD;=uD;a&$ ša':rd&w D @kd . om; armifyif;yif; (ac: ) armifp;kd rif; (,cktouf 32 ESpt f &G,)f onf xdik ;f Ekid if H qrkpmcGecf ¶kid f r[mcsKid òf rd@wiG f tvkyv f yk af ecJ&h m 2001 ckEpS rf pS +yD; aysmufq;Hk oGm; cJhonfrSm ,ae@xd qufoG,f&ef owif;r&&Sdao;aoma=umifh awG@&Sdygu atmufygzek ;f eHygwrf sm;od@k ta=umif;=um;ay;yg&ef av;pm;pGmjzifh today;tyfyg onf? qufo, G &f ef- - tpfukd =unfp;kd (befaumuf) 087 5941296 A M T(A N N) 085 1299 153

&Sif pm&if;aumufcHaejcif;ESifhywfouf+yD; oufqdkif&m tm%mydkifrsm;u wpHkw&m w&m;0if zGiv hf pS af jymqdjk cif; r&Sad o;yg? “vuf&dS armif;awmòrd@e,fu tod ynm&Sif twwfynm&Sif 18 OD;pm&if;udk aumufco H mG ;ygw,f? bl;oD; awmifòrd@e,f u 10 OD;ESifh awmifòydòrd@e,fcGJu 2 OD; pm&if;aumufcx H m;w,fv@kd od&&dS ygw,f” [k tqdyk g ausmif;q&muajymonf? armifawmòrd@e,fu aumufc&H &Sx d m; olrsm; pm&if;xJwiG f (1) OD;tifjratmif ac: y¾dwfaZmwduvuFm& (2) a'gufwm cifarmif}uD; (3) a'gufwmaZmfrif;/ (4) a'gufwmrdk;aZmfwifh/ (5) a'gufwma&$pdk; atmif/ (6) OD;pd;k a&$/ (7) OD;tH;k [ef/ (8) OD;wif armif0if;/ (9) OD;irJacs/ (10) OD;b0if;/ (11) OD;atmifausmn f e$ @f / (12) a':apm,Of/ (13) OD;pdev f aS rmif/ (14) OD;vSjzLoH ESihf (15) OD;{ armifw@kd yg0ifa=umif; od&&dS ygonf? wjcm;òrd@e,frsm;wGiv f nf; todynm &Sif twwfynm&Sipf m&if;rsm;udk òrd@e,f t vdu k f aumufcaH ea=umif; owif;&&So d nf?

owif;

0efI tjrifh 150 pifwrD w D mcef@&dS tkww f H wdik ;f um&Hxm;onf? a&ykyu f ef. txGuf a&v$JwGif tavmif;ukd awG@&Sd&jcif;jzpf+yD; aoqHk;olrSm rGefxGef;AsL;tdrf,m/ tdrft rSwf 69/ tkypf k 14 wGif aexdik f tvkyv f yk f udkifaeol jrefrmtvkyforjzpfonf? vGecf o hJ nfh 4 &ufcef@u aoqH;k cJjh cif; jzpfonf[k cef@reS ;f +yD; tpdr;f a&mif&yS t f uôs ESihf c&rf;a&mif abmifbw D kd 0wfqifxm; onf? vnf;yifwiG f zdeyfóud;ESifh csx D m;onfh t&mudkawG@&Sd&onf? tavmif;tm; pwifawG@&o dS l rpPwm axmif r D touf 26 ES p f u uef w G i f ; zdeyfóud;wGif tom;puyfI a&ay:wGif arsm aeonfudk awG@&Sd+yD;aemuf xkdae&mtm; ig;r#m;csdyfcs&mrS tavmif;tm; csdyfrd+yD; qJ G r &ojzif h a&wG i f ; qif ; I prf ; &mrS tavmif;ukd awG@&Sdjcif;jzpfonf?

pmrsuEf mS 5

jrefrmEdik if o H m;rsm;wifaqmifvmaom avSepfjrKyfojzifh vl 50 cef@aoqH;k

ig;r#m;&mrS jrefrmtvkyo f rwOD; tavmif;awG@ 'DZifbmv 25 &uf/ acgipf w G o f wif;pm 'DZifbmv 24 &ufae@u befaumufòrd@ x0D0xem;tydik f zkwx f rGex f eG f qdik f 2 / 24 vrf;/ rGefxGef;AsL;tdrf,m vrf;cGJtrSwf 4 &Sd a&ykyu f efwiG f towfc&H I aoqH;k oGm; onfh jrefrmtvkyo f rm;wOD;. tavmif; udk xdkif;trsKd;om;wOD;u ig;oGm;a&muf r#m;&mrS awG@&cdS o hJ nf[k qdo k nf? tcif;jzpfyGm;onfhae&modk@ 'k&JAkdvfrª; cswx f zkeOf ;D aqmifonfh xrZmvm; &Jpcef; rS wm0ef&Sdolrsm;/ ay:odrfhoef;u,fq,f a&;toif ; rS u,f q ,f a &;orm;rsm; oGm;a&mufcJhonf? aoqHk;olrSm jrefrmtrsKd;orD;wOD; jzpfol touf 26 ESpt f &G,&f dS r0D (xdik ;f t rnf) [ko&d onf? aoqH;k oGm;onfah e&m rSm a&ykyrf sm;ukd odak vSmifxm;onfh uefw ckjzpf+yD; tus,t f m;jzifh udu k f 50 cef@us,f

&cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f

tavmif;ukd awG@&+dS yD;aemuf aoqH;k olrSm 0ufajcaxmufxrif; (acgufcgrl) a&mif;onhfqdkifwGif tvkyfvkyfaeonfh tvkyform;wOD;jzpfonf[k od&Sdonfh[k qdkonf? tvky&f iS jf zpfol 0ufajcaxmufxrif; a&mif;onfh qdik &f iS f rpP[wfx&m; rSm&0, wG i f oG m ;a&muf a &mif ; csjcif ; jzpf + yD ; aoqH;k oGm;olrmS ‚if;tdrw f iG f twlaexdik f tvkyfvkyfudkifvmonfrSm 8 ESpf &Sd+yD[k qdkonf? tvk y f & S i f r S m aoqH k ; ol r0D tm; ,H=k unfpw d cf sonft h wGuf zke;f 0,fay;xm; ‚if;,0& wGif oGm;a&muf aps;a&mif;csed w f iG f tdrw f iG f wOD;wnf;om usecf o hJ nf[ak jym onf? vGecf o hJ nfh &uftenf;i,fu r0D rSm aysmufqHk;oGm;+yD; zkef;qufoG,fr&onfh twGuf tke;f EG@J &dS aqGrsK;d rsm;xH oGm;a&muf awG@qHkonf[k ,lqxm;onf? aoqHk;ol rSm ¶ky&f nftawmftoifh &S+d yD;/ pum;ajym ryDoaomfvnf;/ tajymcsKdonfhtwGuf jrefrmESihf xdkif;vlysKdrsm; vma&muf vnf ywf = uonf ? aoqH k ; ol r S m naewd k i f ; tdrt f jyifxu G I f tcsed t f wef=um atmif zkef;pum;ajymonf[k qdkonf? wm0ef&o dS rl sm;url r0Dtm;owfjzwf olrmS óudwif}uHpnfxm;onf[k ajymqd+k yD; vlowform;rSm aoqH;k ol udik af qmif t oH;k ðyonfh Edu k ;D ,m;trsK;d tpm; vufuikd f zke;f wvH;k om &&So d mG ;onf? vlowform; rSm vnfyifudk óud;jzifh csnaf ESmifowfjzwf +yD;aemuf tavmif;ukd a&wGif epfjrKwf cJhonf? odk@aomfvnf; tavmif;rSm &uf =umvm+yD;aemuf ykyyf I G a&ay:wGif ay:vm +yD;cJhjcif;jzpfonf?

xdkif;EdkifiHbuftjcrf;rS q,f,l&&Sdonfh jrefrmtavmif; 22 tm; xdkif;u,fq,fa&;tzGJ@ESifh urf;ajcapmifhwyfrS q,f,l+yD;aemufawG@&pOf ("gwfyHk-acgifpGwf)

u cd;k 0ifvmoltm;vH;k rSm 50 cef@&o dS nf[k 'DZifbmv 23 &uf? acgipf w G o f wif;pm qd + k yD ; jref r mEd i k i f a H umh a omif r S xd i k ; f Ed ik if w H iG ;f 'D Z if b mv 20 &uf n u jref r mEd k i f i H f yk &f efóud;pm;pOf aumhaomif;buftjcrf;rS &aemifbufodk@ cd;k 0ifI vma&muf tvkyv cd;k ul;vmonfh c&D;onf 50 cef@ wifaqmif yifv,fjyifwGif rkefwdkif;rd aoqHk;oGm;jcif; k nf? vmonhf avSrSm yifv,fjyifwGif epfjrKyf jzpfonf[k ajymqdo tcif;jzpfyGm;onfhnu yifv,fjyif onht f wGuf c&D;onftm;vH;k aoqH;k oGm; wG i f avwdkufE_ef;=urf;wrf;onfhtwGuf onf[k ,lq&+yD; xdik ;f Edik if b H uf a&ydik ef uf d rf I d avSarSmufao wGif arsmygaeonfh tavmif; 22 avmif; ausmufaqmifEiS fh wku qH;k jcif; jzpfEikd o f nf[k cef@reS ;f ajymqdo k nf? udk q,f,&l &Scd o hJ nf? avS a rmif ; vmol r S m uk v m;armif ,if;tavmif;rsm;ukd 'DZifbmv 22 &uf eHeuf 8 em&D 30 wGif &aemif;bufjcrf; armif[k od&+yD; jrefrmtpd;k &rS zrf;qD;Edik &f ef &Sd aumufz&ef aus;&Gmtkyfpk/ tkyfpk 2/ óud;yrf;aeonf[k qdkonf? aoqHk;oltrsm;pkrSm jrefrmEdkifiHom; (aumh) cseu f |e;f . taemufawmifbuf t &yfwiG f tavmif;rsm; yifv,fjyifwiG af rsm csif ; vl r sKd ; rsm;jzpf o nf [ k ,l q &+yD ; aepOf xdkif;u,fq,fa&;tzGJ@rsm;u q,f rav;&Sm;wGifoGm;a&muf tvkyfvkyf&ef óud ; pm;pOf vrf ; ck v wf w G i f avS a rS m uf ,lcJhjcif;jzpfonf? tavmif;tm;vHk;rSm jrefrmEkdifiHom; aoqHk;cJhjcif;jzpfonf? tavmif;awG@&Sd+yD;aemuf u,fq,fa&;tzGJ@u q,f,lpOf r0D (yHkao;) "gwfykH-acgifpGwf jrefrmEdkifiH aumhaomifrS pwifxGuf rsm;jzpfonf[kod&+yD; trsKd;om; 11 OD;/ trsK;d orD; 7 OD;ESifh uav; 4 OD;yg0ifonf? vmpOfu vl 50 cef&+dS yD; tcsK@d rmS avSarSmuf tavmif;q,folrsm;u tcsKd@aom t pOf vGwfajrmuf oGm;onf[k ,lq&+yD; avmif;rsm;rSm jrefrmEdkifiHa&ydkifeufwGif vGwaf jrmufomG ;ol tcsK@d rmS tzrf;cH&rnf Zefe0g&v D (1) &ufae@u ‚if;e,fajrrª; rsufuG,fðyxm;a=umif; ppfaq;awG@&Sd&I arsmygomG ;onht 04-01-08? *p>yowif;pOf _ yf w d af e a&Smifwrd ;f aeonf[k f wGuf q,f,El idk cf jhJ cif;r&Sd pd;k I a&iHEk w &cd k i f j ynf e ,f / armif a wmc¶k d i f / (epu) Ak d v f r ª ; pd e f 0 if ; tm; (eyc) ppf X mecsKyf r S zrf;qD;vkdufjcif;jzpfa=umif; od&Sd&onf? [k qdo k nf? xdik ;f Edik if b H ufrS wm0ef&o dS rl sm; eD;pyfonhf owif;&yfuGufuqdkonf? vpfvyfe,fajr (4) rª;ae&mY (eyc) e,fajr (4) e,fajrrª;tm; 2007-ckEpS f t zrf;qD;vkdufjcif;jzpf+yD;/ 2007-ckESpftwGif; wGi;f &mZ0wfrt _ rsm;qk;H ay: aygucf o hJ nfh e,fajr (4) Y vlowfr_ (5) r_/ "g;jrr_ (11) ppf X mecsKyf w k d i f ; rª ; . ,k H = unf p d w f c s+yD ; / aejynfawmftajcpku d f ppfbuft&m&SEd pS Of ;D e,f a jrjzpf o nf h t jyif &mZ0wf r _ r sm;Y r_ESifh EGm;u|Jckd;r_ (7) }udrfjzpfysufcJhjcif; ukd,fa&;t&m&Sdtjzpf aqmif&Gufaeaom vlowfrj_ zift h a&;,lc&H vmbfaiGrsm; tajrmuftrsm;,laqmif+yD; a=umif ; (epu) e,f a jrrsm;twG i f ; Akdvf}uD;=unfvdªiftm; Akdvfrª;pdef0if;tm; w&m;cHrsm;tm; rsufuG,fðyxm;a=umif; &mZ0wfr_ trsm;qkH;jzpfysufcJhonfhtjyif zrf;qD;+yD; aemufwae@ Zefe0g&Dv (2) ({&m0wD) &Jabmfwkd@onf a&S@wef;pcef;wGif opfwif ppf a q;awG @ &S d & I zrf ; qD ; ta&;,l v k d u f xk&d mZ0wfrr_ sm;Y vmbfaiGrsm; tajrmuf &ufae@wGif tpm;xkd;cef@tyfvkdufa=umif; ppf a q;&if ; vuf v G e f a oqk H ; oG m ;onf h vSn;f rsm;xHrS aumufc&H &Sad iGusyf 5 ode;f trsm;,lum w&m;cHtppftrSefrsm;ukd pkHprf;od&Sd&onf? a=umif; e,fpyfowif;t& od&Sd&onf? f w G cf hJ vufatmufi,fom; 2 OD;.tavmif;rsm; uk‚d if;wk@d . XmecsKyfo@dk tyfE&HS efysuu ukd azsmufzsurf /_ vlowfrr_ sm;ESihf aejynf &m 'kwd,Akdvfrª;}uD;aZmfvGifESifh axmuf awmf/ y'wfacsmif; tajcpku d f cr& 606 rS vSrf;a&;t&m&Sdwkd@u n‡Of;yef;ppfaq;&if; wyf&if;rª;ESihf 'kAv dk w f @dk udk 'DZifbmv twGi;f vufvGefaoqkH;oGm;cJh&jcif;jzpfa=umif; k o f l wOD;uawmh uGi;f wm0efcH OD;0if; u ta&;,lxm;a=umif; aejynfawmf wkid ;f cr& 606 rSwyf=uyf}uD;wOD;u ajymonf? =umyg+yD? bmbJajymajym rdom;pkawG ud, k f xdu ajAmuft;kd (qlemrd wrefawmf) “wkdif;ppfXmecsKyfu wyfrdom;pkawG yg b J tif rwef yifyef;cufcw J hJ tvkyw f ckqkd ppfXmecsKyf (eyc) ESiehf ;D pyfonfh tokid ;f t vGecf ahJ om oH;k ESpu f qlemrda&v_id ;f '%f cHchJ wdkif olwdk@om;csif;awG&Jh tavmif;awGudk ukd &m&Sifvnf;ray;bl;/ wjcm;axmufyHh G af y;vd@k Ak'b < m wm usrol@aemufudk vdkuf=unfhrS od&yg 0kid ;f rS =um;od&onf? &I aoqH;k oGm;=uolrsm;twGuf atmuf oò*õ[cf iG &hf atmif aqmif&u d q f v H v dk mwJh kd &f w,fv@kd w,f” [k &cdkiftrsKd;om;owif;pmodk@ arh owd&aomtm;jzifh a&pufcs tr#a0 om0ifwa,muftaeeJ@ ukov cr& 606 rS 'kw, d Akv d rf ;ª }uD;aZmfviG f a=u;awGvnf; ray;awmh yku d yk &f mvkyaf wmhwmayg”h [k ESifh ‚if;.axmufvSrf;a&; t&m&Sdwkd@ESpfOD; tcsed rf mS vkyrf v jcif; tcrf;tem;w&yfudk xdkif;EdkifiHawmif ,H=k unfygw,f? 'DrmS wu,fbJ aus;Zl;wif ajymjyoGm;cJhonf? onf ‚if;wkd@. vufatmufi,fom;rsm; eyc ES i f h e D ; pyf o l w pf O D ; u ajymonf ? ydik ;f zefic¶dik f wuGeyf gòrd@e,f&dS befrmG ; bke;f awmf}uD;ausmif;wGif usif;ycJhygonf? jzpfaom wyf=uyf}uD;wpfO;D ESihf &Jabmfwpf txufyg cr& 606 rSwyf=uyf}uD;uvnf; OD;wk@d tm; pkpH rf;ppfaq;&if; vufveG I f ao “usaemfwkd@taeeJ@ ykdufqHukd w&m;wm tcrf;tem;odk@ aoqHk;oGm;olrsm;. aqGrsK;d om;csi;f rsm; rdwaf qG taygi;f toif; qk H ; oG m ;cJ h & m aejynf a wmf y'yf a csmif ; rw&m;wm rodawmhbl;/ &wJhenf;eJ@&Sm& ocsKid ;f ajrwGif wdww f qdwjf rKyfEx HS m;onf awmhwmyJ / r[kw&f if usaemfw@dk cav;awG rsm; pkpkaygif;w&mausmfwufa&muf cJh=u ukd azmfxkyfawG@&SdcJhjcif;jzpfa=umif; ‚if;t tukefvkH; iwfukefrSmaygh”[kajymjyonf? onf? befrmG ;ausmif;wGif oDwif;oH;k ae=u jrefrmppfwyf. atmufajcppfom; aom oHCmawmfrsm;u w&m;a[m=um; okdif;t0kdif;ESifheD;pyfol wpfOD;uajymonf? aoqk;H olEpS Of ;D .rdom;pk0ifrsm;u ‚if; wpf O D ; . vpmrS m usyf E S p f a omif ; +yD; rdom;pk0ifrsm;u rdrw d @kd &ifxw J iG f cHpm;cJh d w f pf &onfrsm;udk &ifzGifhajymqdkoGm;=uygonf? wkd@aysmufqkH;aea=umif;ukd aejynfawmf wpfaxmif(21000) jzpf+yD; t&mcH Akv wyfe,fokd@wkdif;=um;&m y'yfacsmif;ocsKdif; OD;. vpmrSm usyf ig;aomif; (50000) jzpf olwdk@. &ifxJwGif tdrfrufyrm jref d nf? ,cktcg 'kw, d Akv d rf ;ª }uD; qefvGef;aom jzpf&yfqdk;}uD;rsm;udk ,ae@ ajrwGif jrKyfESHxm;onfhtavmif;rsm;ukd onf[k qko aZmf v i G u f d k aejynf a wmf & d S ppf w yf y idk jf r0wD wdik f arhr&Edik af o;yg? &uftenf;i,ft=umY &SmazGw;l azmf awG@ pmtkyfwkdufwGif csKyfxm;+yD;/ trnfazmfjy &SdcJh=ujcif;jzpfonf? tcrf;tem; usi;f y&jcif;ESihf ywfouf I TACDB rS wm0efcH wOD;jzpfol xdkif; wl;azmf+yD;aemufykdif;Y tavmif;rsm; xm;jcif;r&Sdaom ‚if;. axmufvSrf;a&; . uk, d cf ENmay:wGif aq;vdyrf ;D ESix hf ;dk xm; t&m&Sdukdrl aejynfawmfwyfe,fwGif csKyf trsK;d orD; zdrikd u f “usrwd@k 'DaoqH;k oGm; wJh qlemrdom;aumifawGe@J rdom;pk aqGrsK;d aom'%f&mrsm;ukd ppfaq;awG@&&dS a=umif; xm;um pkHprf;ppfaq;r_rsm; qufvuf om;csif;awG jyefvnfawG@qHk rD;oò*õ[fEdkif qlemrDoHk;ESpfjynfhtcrf;tem;ukd zefic¶dkif/ wuGefygòr@e,f&Sd befrGm;bkef;awmf}uD;ausmif;wGif aejynfawmfwyfe,fESifh eD;pyfolwpfOD;u vkyfaqmifaea=umif; eycESifheD;pyfolrsm; ajymonf? aoqkH;oGm;onfh wyf=uyfESifh xHrS od&onf? a&;twGuf ulnDaqmif &Gufay;aecJhwm usif;y&m TACDB wm0efcH zdrdkif pum;ajymaepOf

armifawmc&kid /f (epu)e,fajr (4) rª;tm; tm*wdvu dk pf m;r_jzifh zrf;qD;

oH;k ESpaf jrmuf qlemrda&v_id ;f '%fccH &hJ jcif; atmufarhb, G f tcrf;tem;usi;f y

owif;

pmrsuEf mS 6 &cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f

pme,fZif;orm;rsm; xdik ;f -jrefrm e,fpyfo@kd wrd ;f a&Smif

2003 ckEpS u f vufrw S t f a[mif;&So d rl sm;ukd qufvuf oufwrf;wd;k ay;rnf

21 / 12/ 2007? eef;a'0D(rZÆrd ) pufwbFm a&$0ga&mif awmfveS af &;twGi;f rSwfwrf;wif¶dkuful;r_j yKjcif ; od k @ r[k w f qENjy&mwGif yg0ifcahJ oma=umifph pftpd;k &u vdu k v f zH rf;qD;aeojzifh pme,fZif;e,fy,f rS tenf;qHk; 9 OD; xdkif;EdkifiHe,fpyfòrd@odk@ a&muf&SdvmcJh=uonf// 'Dzdkif;ynm&Sif udkoD[armifarmif/ pma&;q&mudkowdk;/ uAsmq&m udkausmf olr;kd jrif(h yef;owif;)/ udrk sK;d ausmf (py,fjzL r*~Zif;) ESihf uAsmq&m udak tmifa0/ "gwyf kH owif;axmuf avmt,fpdk;wdk@yg0ifaom rD'D,morm;rsm;wdrf;a&Smif;vmcJh&onf// “usaemfo h il ,fcsi;f awGu ajy;ae=u+yD/ usaemfw@kd at;at;aq;aq;aeao;w,f/ 'gayr,fv h @dk trd u f dk {nfph m&if;vmppfwmrsK;d / rodrom axmufvrS ;f wmrsK;d / ywf0ef;usif vrf;xdyfuae pkHprf;axmufvSrf; vkyfae

tvkyo f rm;vufrw S f 2 ESpx f cd iG jfh yKrnf

wmrsK;d / wjznf;jznf;eJ@omG ;vm&wm/ pD;yGm; a&;/ vlra_ &;awGtjyif wcsed cf sed rf mS wenf; r[kwf&ifwenf; usaemf'kuQa&mufawmh r,fqkdwm odvm&w,f” [k 'DZkdif;ynm &SifukdoD[armifarmif (36) ESpfu rZPdKukd ajymonf// tm%mykid rf sm; zrf;rdvo dk rl sm; rawG@ &Syd gu rdom;pk0ifrsm;t m;ac:,lppfaq;jcif; ESifhykdifqkdifr_rsm;ukdyif odrf;qnf;a=umif; ausmufqnfZmwd/ uAsmq&mukad usmo f l rk;d jrifh (27) ESpu f ajymonf// tdrrf mS usaemfu h rdk awG@awmh usaemfh rdef;rukd 1 &ufeJ@wnac:,lppfaq;w,f tdrfrSm usefchJwhJolawGtwGuf b,fvkdrS rvkHòcHygbl;/ 'gayrhJvkd@bmrSvkyfvkd@r&ygbl;/ 'DvkdrS w&m;0if uGm&Sif;rvkyf&if usaemfh trsK;d orD;eJ@ tdrrf mS usecf w Jh Jh rdom;pk0ifawG ukd'kuQay;rSmrvGJbl; [kajymonf?

ukd aqmif&Gufaeolrsm;url tvkyform; Zefe0g&v D 17/ roDc|eo f wif;pm tvkyo f rm;0ef}uD;Xme twGi;f 0ef rpPwm vufrSwfrsm;ukd 2 ESpf oufwrf;wdk;ay; rEGeu f xdik ;f Edik if w H iG v f ma&muf tvkyv f yk f onfhpepfrSm aumif;rGefonf[k ajymqdk udik af eonfh Edik if jH cm;om; tvkyo f rm;rsm; vdkuf+yD; w&m;r0ifonfh tvkyform;rsm; . tvkyv f yk u f ikd cf iG fh vufrw S rf sm;udk ,cif vnf ; quf v uf & S d a eOD ; rnf [ k rpP w m 1 ESpw f }udro f m oufwrf;wd;k ay;ae&mrS t'DZGefudwfrkefcGefu ajymqdkonf? Zefe0g&v D 16 &ufae@u tvkyo f rm; ,cktcg 2 ESpf w}udrf ajymif;vJ oufwrf; 0ef}uD;Xme twGi;f 0ef rpPwmrEGeu f 2003 wdk;cGifhjyKvdkufonf[k ajymqkdonf? f rSwyf w kH ifxm;+yD; (axmavm 38§1 ,if;oufwrf;wkd;cGifhajymif;vJcGifhukd ckEpS u 0ef}uD;rsm;tpnf;ta0;wGif oabmwlncD hJ &Sdol) ta=umif;trsKd;rsKd;a=umifh vufrSwf onf[kajymqdk+yD; 2008 ckESpf ESpfqefydkif; oufwrf;rwd;k xm;ol Edik if jH cm;om; tvkyf orm;rsm;ukd jyefvnf oufwrf;wdk;cGihfjyK wGif pwifaqmif&u G rf nf[k qdo k nf? EdkifiHjcm;om; tvkyform;vufrSwf rnf [ k ‚if ; .ajymqd k c suf u k d uk d ; um;I rsm; vufrSwfoufwrf;rsm;udk r=umc% roDc|ef;owif;pmwGif a&;om;xm;onf? vlopftvkyform;rsm; rSwfyHkwifcGifh ouf w rf ; wd k ; ay;jcif ; onf xd k i f ; Ed k i f i H . udpPESifhywfoufI ajymqdkjcif;r&Sdao;bJ vHòk cHa&;udk xdcu kd o f nf[k ajymqdo k nf? EdkifiHjcm;om; tvkyform;rsm; iSm;&rf;t “tck oufwrf;wd;k ay;wJh vufrw S u f oH;k jyKaeonfh tvky&f iS rf sm;tm; tvkyo f vmrJ h 2010 azaz:0g&D v 28 &uf r S m ppfawGtrSw(f 2) jrefrmEkid if &H w J yfz@JG rS pufavSwpD;&Sd rm;iSm;&rf;cdik ;f apcGifh yrm% (ukw d m) tpm;/ oufwrf;ukerf mS / tJ't D cgus&if tvkyo f ukeyf pPn;f rsm;ESiyhf idk &f iS t f m; rw&m;zrf;qD; f tvkyo f rm;wOD;csi;f pDtwGuf rm;awG tm;vHk; oufwrf;jyefwdk;&rSm/ tvky&f iS u 07-12-08? *p>yowif;pOf rsm;jzpfaeaomfvnf; odr;f qnf;zrf;qD;&mrS aemufwcg jyeftvkyfvkyfcsifwJholawG u tvkyform;0ef}uD;XmewGif pay:wifI &ckid jf ynfe,f ppfawGòrd@ bkwq f yd Yf ukew f if pufavSorm;rsm;ESifh ckduf&efjzpfyGm;&m awmh tvkyf&Sifukdyg ac:vm+yD; wcgjyef iSm;&rf;toH;k jyKrnfh pepfupdk rf;oyfaeonf pufavSwpD;tm; jrefrmEkid if &H t J zG@J rS wm0ef &Jwyfz@JG 0if rsK;d 0if;rSm '%f&mtemw& jzpf oufwrf;wk;d ayg/h ” [k ajymonf? [k qko d nf? us&rJ sm; rw&m; &SmazGzrf;qD;&mrS pufavS oGm;a=umif;ESihf ‚if;wk@d uidk af qmifvmaom aumufcrH nfh aiGa=u; yrm%ukv d nf; EkdifiHjcm;om; tvkyform;rsm;ta&; tvkyo f rm;rsm;ESichf u dk &f efjzpfymG ;+yD; &Jwyfz@JG aoewf (2) vuf a &xJ ð ywf q if ; oG m ; 0if w OD ; '%f & m&&S d o G m ;a=umif ; ES i f h puf a=umif; od&&dS onf? avS y k d i f & S i f t m;zrf ; qD ; vk d u f a =umif ; tqkdyg tcif;jzpfyGm;r_ESifhywfoufI owif;&&Sdonf? pufavSykdif&Sif ppfawGòrd@/ rif;*H&yfuGufae Zefe0g&D (5) &uf/ nOf(h 8)em&Dcef@wiG f OD;vSoed ;f (touf-46) tm; zrf;qD;vku d f trSwf (2) jrefrmEkid if &H w J yfz@JG rS 'k-wyf=uyf +yD;/ pufavSvidk pf if wifaqmifypPn;f wk@d tm; qef ; od e f ; OD ; pD ; tzG J @ 0if (5) OD ; wk d @ onf odrf;qnf;vkdufa=umif; pkHprf;od&Sd&onf? bkwq f yd Yf qku d u f yfxm;aom a&$Zifa,mf ðywfqif;oGm;aom aoewf (2) vuf pufavStm; w&m;r0ifypPnf;rsm; wif tm; bk w f q d y f t wG i f ; &S d p uf a vS r sm;rS aqmif+yD; b*Fvma'h(csf)EkdifiHokd@ wifykd@&ef tvkyform;vlaygif; (40) ausmfcef@tm; jyifqifaeonf[k owif;&&Sdxm;a=umif; tvGefcsrf;at;aom aqmif;&moDtwGif; tqkdyg pufavStm;0ifa&muf &SmazGppf twif;t"rR wnvk;H a&xJqif;&SmazG ckid ;f aq;&m w&m;r0ifypPnf;rsm; wifaqmif &m aemufwae@ Zefe0g&D (6) &ufae@ eHeuf jcif;r&So d nft h jyif wifaqmifypPn;f rsm;rSm cef@wiG f jyefvnf&&do S mG ;a=umif; qufvuf taumufcGefay;aqmifxm;aom ypPnf; pkHprf;od&Sd&onf? r[mcsKdif;&Sd jrefrmtvkyform; rdom;pkwcktm; awG@&pOf ("gwfyHk- refae*smtGefvdkif;)

oD;av;oD;t+ird t hf zG@J befaumufwiG af zsmaf jz Zefe0g&v D 13/ jrefrmEdkifiHwGif; jynfolrsm;. vuf&SdcHpm; ae&onfh vlaer_b0rsm;tm; xif[yfaom jywfvHk;rsm; vlóudufrsm;xif&Sm;vmonfh oD;av;oD;ESifh aq;a&mifpHkt+idrfhtzGJ@om; rsm;. azsmfajzyGJw&yfukd Zefe0g&Dv 12 &ufae@u befaumufòrd@wiG f usi;f ycJo h nf? befaumufòrd@azsmfajzyGJwGif y&dowf 400 ausmf c ef @ vma&muf t m;ay;cJ h + yD ; oD;av;oD;ESihf aq;a&mifpHktzGJ@om;rsm;. [mojyufv;k H rsm;ukt d m;yg;w&tm;ay;cJo h nf? t+idrt hf zG@J om;rsm;wGif pdeo f /D yef;oD;/ ZD;oD;/ =u,fo;D ESihf ukad *:ZDvm wd@k yg0if+yD; acgi;f aqmifrif;orD; acsmpkrsK;d / a&S@xu G rf if; orD; jrpy,fiHkwdk@yg0ifonf? t+idrfhtzGJ@om;rsm;rSm xdkif;EdkifiHwGif vma&muf razsmfajzrD rav;&Sm;EdkifiHwGif oGm;a&mufI vGwv f yfa&; ESpf (60) jynhf txdrf;trSwfyGJ azsmfajzwifqufcJhonf? yG J p wif o nf E S i f h uk d a *:ZD v mu “usaemf rav;&Sm;rSm vGwv f yfa&; tESpf (60) jynfh txdr;f trSwf oGm;azsmaf jzw,f/ usaemfwdk@EdkifiH vGwfvyfa&;&wm tESpf (60) om&Sw d ,f/ usaemfw@kd Edik if o H m;awGu vGwfvyfa&; t&omqdkwm bmrSef;rod bl;/ ajymr,fq&kd if trsK;d orD;wa,mufu tdraf xmifouf (60) om&Sw d m/ tdraf xmif &Jh t&om bmrSe;f rodovdb k ”J [k cdik ;f E_id ;f I jywfv;kH xkwo f nf? jrefrmtpdk;&u r=umao;rDumv twG i f ; wd & d p > m ef r S v#yf p pf " gwf t m; xkwf,lEdkifonf[k xkwfjyefa=ujimjcif;udk

oD;av;oD;ESifhaq;a&mifpHkt+idrfhtzGJ@om;rsm;. befaumufazsmfajzyGJ

“tck jrefrmjynfrmS wtm; wd;k wufaewm odvm;/ wd&pd m> efuaeawmif v#ypf pfr;D ukd xkw, f al ewm rD; 24 em&D &ae+yD/” [kajym onfukd tjcm;wa,mufu “b,frmS vJ” “aejynfawmfrSm” qdkojzifh wufa&muf vmonfyh &dowfrmS [m;ueJ@yu JG somG ;onf? qufvufI v#yfppfrD;wnfxGifol tuf ' D q if t m; *k % f j yKaomtm;jzif h ‚if;tm;arG;zGm;aom wdik ;f jynfwiG f arG;ae@ a&mufwikd ;f rD; 5 rdepfcef@ ydwI f *k%jf yKonf [k ajymqdkonfukd tjcm;wOD;u “olwdk@ *k%fðywm igwdk@EdkifiHrrDbl;/ igwdk@EdkifiHrSm *k%ðf ywm 7 &uf wpfv=umw,f” [k jyufonf? oD;av;oD;tzGJ@om;rsm;rSm ,cifu befaumufwiG f (2) &ufcef@azsmaf jzrnf[k

&nf & G , f x m;aomf v nf ; vH k ò cH a &;tajc taea=umifh 1 &ufomazsmfajz+yD; Zefe0g &Dv 19 &ufwiG f puFmylwiG f azsmaf jzrnf jzpf+yD; Zefe0g&Dv 26 &ufwGifcsif;rdkif;odk@ oGm;a&mufazsmfajzrnfjzpfonf? jynfyazsmaf jzyGrJ sm;rSm jynfwiG ;f azsmf ajzyGJrsm;avmuf y&dowfrrsm;aomfvnf; tm;&r_&Sdonf[kqdkonf? oD;av;oD;ESihf aq;a&mifpHkt+idrfhazsmf ajzyGJrsm;tm; rav;&Sm;/ xkdif;/ puFmyl wd@k wiG f azsmaf jz+yD;aemuf awmifu;kd &D;,m; /*syef/ tar&duefEiS hf Oa&myEdik if rH sm;od@k qufvufomG ;a&muf azsmaf jzrnfjzpfonf? jynfyazsmfajzyGJrsm;+yD;pD;ygu jrefrmEdkifiHokd@ jyefrnf[k tzG@J acgi;f aqmif ukad *:ZDvmu ajymonf?

“jynfyazsmaf jzyGaJ wG +yD;&if jynfwiG ;f udjk yefrmS / zrf;qD;cH&rSmawmh usaemf rylyg bl;/ bmjzpfv@kd vnf;qdak wmh usaemfw@kd u usaemfwkd@ tvkyfvkyf/ olwdk@u olwdk@t vkyv f yk /f uk, d t hf vkyu f dk vkyw f myJ” [kqkd +yD; zrf;qD;cH&rnfudk rpd;k &dr[ f k ajymonf? ‚if;wd@k . azsmaf jzyGw J iG v f nf; Edik if jH cm; azsmaf jzyJrG sm;t+yD; jrefrmjynftjyef &efuek f avqdyw f iG f um;jym (tcsKyfum;) jzifv h m óudvdrfhrnf[k jyufvHk;xkwfonf? nae 5 em&D 30 rdepfrS n 8 em&D 30 rdepfxd oD;av;oD;tzGJ@om;rsm;azsmfajz onfh ajymif;ajrmufonfh jyufv;kH rsm;ukd y&d owfrsm; yg;pyfrydww f rf; &,farmcJ&h onf? +yD;cJo h nfEh pS f Ed0k ifbmv 24 &ufEiS hf 25 &uftwGif; &efukefòrd@ uefawmf}uD;ar#mf pifu|e;f / tif;pdet f a&S@óud@uek ;f pifwif azsmf ajzyGJwGif jynfolrsm;. tm;ay;axmufcH r_udk &&Scd o hJ nf? ,if;ESp&f ufpifwifazsmaf jzyGJ [moysufvHk;rsm;tm; ppftm%mykdifrsm; u jzef@a0cGirhf jyK[k od&onf?

0rf;enf;a=uuGjJ cif; ukv d aS t;armif (*syef) . zcifjzpfoo l nf &cdkifjynfe,f ppfawGòrd@wGif uG,fvGef tedpPa&muf&SdoGm;a=umif; =um;od&yg ojzifh rdom;pkEiS hf xyfwal =uuGJ 0rf;enf; &yga=umif; æ &cdkiftrsKd;om;owif;pm

rpPwmrEGef

trsm;vufcEH ikd rf nfh yrm%jzpf&ef aqG;aEG; aeonf? tvky&f iS rf sm;taejzifh tvkyo f rm;rsm;ukd qufvuf riSm;&rf;ygu ‚if;wd@k . ae&if;Edik if jH yefy@kd Eikd &f ef twGuf &efyakH iGudk tvk y f o rm;rsm;. vk y f t m;cwG i f ; rS vpOfjzwfawmufI tvkyform;0ef}uD; Xme. ae&if;Edik if jH yefy@kd a&;twGuf pkaqmif; xm;onfh aiGpkaqmif;XmezGihfvSpfa&;ukd vnf;pOf;pm;aeonf? ,cif oufwrf;qufvufwdk;xm; jcif;r&Sdonfh vufrSwfta[mif;rsm;udk Zefe0g&v D 21 &ufrS {+yDv 27 &ufxd cGijhf yK rnfjzpf+yD; aoG;ppfaq;jcif;ukd Zefe0g&D 21 &ufae@rS rwfv 5 &ufae@xo d m cGijfh yKrnf jzpfonf? azaz:0g&Dv 28 &ufwGif oufwrf; ukefqHk;awmhrnfh EdkifiHjcm;om;tvkyfo rm;rsm;twGuf azaz:0g&Dv 1 &ufrS 28 &uftwGi;f / rwfv 14 &ufwiG f oufwrf; ukefqHk;awmhrnhf olrsm;twGuf azaz:0g &Dv 13 &ufrS rwfv 14 &uftwGi;f / *|ev f 30 &ufae@wiG f oufwrf;ukeq f ;kH awmhrnfh olrsm;twGuf *|efv 1 &ufrS 30 &uf twGif; oufqdkif&mtvkyform; 0ef}uD; XmewGif oGm;a&muf oufwrf;wd;k Edik o f nf [k owif;wGifaz: jyxm;onf?

zl;uufwiG f tvkyo f rm; pm=unfw h u kd zf iG hf auwD zl;uufa'owGif tvkyv f yk u f ikd af e=uaom tvkyform;rsm; ynmA[kokw &&Sdap&ef &nf&, G I f OD;aX;0if; yef;&Hq'kd w f iG f tdrw f iG ;f pm=unfhwdkufi,f wckudk zGifhvSpfvdkuf a=umif; owif;&&So d nf? zl;uufa'owGif jrefrmwdkif;&if;om; aomif;ESichf sI D yef;&Hq'kd rf sm; ig;zrf;vkyif ef; rsm; pm;aomufqdkifrsm; aps;qdkifrsm;wGif tvkyfvkyfudkifv#uf &Sd=uonf? pm=unfw h u dk f zGi&hf jcif;&nf&, G cf suu f kd tvª@&iS v f nf;jzpf/ wnfaxmifov l nf;jzpf pm=unf h w d k u f wm0ef c H v nf ; jzpf o l OD;aX;0if;u “'DrmS vli,fawG trsm;}uD;&Sd w,f? wcsK@d u pmay A[kow k vdu k pf m;csif =uw,f? olw@kd tvkyu f jyefvmwJh tcsed f rSm tcsdefudk wefbdk;&Sd&Sd toHk;cscsif=uwJh olawGvnf;&Sd =uw,fav? 'gayrJh olwdk@ twGuf tJovdkrsKd; tusKd;&Sd&Sd vkyfbdk@u 'D r S m rvG , f j yef b l ; ? oG m ;a&;vma&;u vHòk cHrr_ &Sw d muwrsK;d / A[kow k jzef@a0ay; rJhol jzef@a0ay;rJhae&mu r&Sdawmh rdk;csKyf vm&if t&ufaomufwmeJ@bJ tcsdefukef =uw,f? zwfp&m pmtky&f w dS ahJ e&m &Sv d m &if wcsdK@awG[m olwdk@&Jh tcsdefawGudk A[kokw&SmazG&if; pmayaqG;aEG;&if; wdk; wufatmif vkyv f m Edik rf ,fv@kd xifw,f?” [kajymjyoGm;onf/ TtdrfwGif;pm=unfhwdkufrS pmtkyf rsm;udk rnforl qdk vma&muf iSm;&rf;zwf&_ Edkifygonf?

owif;

udo k mZHukd &Sr;f vrf;o&Jrsm;u "m;jzifx h ;dk I vk,ufz@kd óu;pm; ckdifrsKd;cspfxGef; xdik ;f Edik if H befaumufòrd@ xufcrf;t&yfwiG f tvkyfvkyfaeaom jrefrmEdkifiHom; &ckdif tvkyform;wOD;udk xdkif;vrf;o&Jrsm;u vk,uf&ef óud;pm;&if; "g;xdk;r_jzpfyGm;cJh a=umif; owif;&&do S nf? jzpfymG ;yHrk mS 2007 ckEpS f 'DZifbmv 31 &ufae@ n (12;30) tcsdefwGif udkomZH onf oli,fcsif;jzpfol udkOD;odef;acsudk oltrd o f @kd yd@k +yD;jyeftvmY vrf;wGif tvpf acsmif;aeaom xdkif;vlrsKd; &Srf;vrf;o&J rsm;u wm;qD;+yD; vk,uf&efO;D pGm óud;pm; =uonf? ‚if;wdk@wGif ygvmaom toGm; (12) vuf r &S d "g;ud k j yum aiG a y;&ef +cdrf;ajcmufonf? udo k mZHrmS u&maw;ynm tajccH&dS oljzpfI &Sr;f vrf;o&Jrsm;. aESmif, h u S f +cdr;f ajcmuf+yD; vk,uf&ef tm;xkwfr_udk t vG,w f ul vdu k af vsmr_rðybJ ckcu H muG,f &m tqdkygvrf;o&Jrsm;u "g;jzifhvSrf;xdk; ojzifh b,fbufvufwGif jyif;xefpGm xd cdu k cf &hJ onf? udo k mZHonf xdo k @kd '%f&m &&SdoGm;aomfvnf; &efoludk t¶_H;ray;bJ

ol. nmajcjzifh tom;ukef óuH;Iuef vdkuf&m &Srf;vrf;o&Jonf vGifhpifvJus oGm;pOf xGuaf jy; vGwaf jrmufvmcJo h nf[k od&onf? udkomZHudk ol.t&yfrS rdwfaqGol i,fcsif;rsm;u aq;0g;uko+yD; ulnDapmifh a&Smufay;cJ=h u.? udo k mZHrmS &cdik jf ynfe,f ausmufawmfòrd@e,f o&ufwyif tv,fpk

xdkif;vrf;o&Jrsm;ESifh &ifqdkifwdkufcdkuf+yD;aemuf &&Sdxm;aom '%f&mudk jyaepOfudkomZH

ppfwyfpyg;0,f,pl Of we,frw S e,fo@dk qefpyg;a&mif;0,frt _ m; ydwyf ifvu dk rf a_ =umifh jynforl sm; 'kuaQ &muf 28-12-0&? *p>yowif;pOf &ck d i f j ynf e ,f t wG i f ; ppf w yf p yg;0,f , l onfh umvtwGi;f we,frw S e,fo@dk qef/ pyg;a&mif;0,fr_tm; ydwfyifvkdufr_a=umifh e,f p yf E S i f h t jcm;a'orsm;twG i f ; qef / pm;ukefypPnf;rsm;rSm tqrwefaps;E_ef; w[kefxkd; ckefwufoGm;jcif;a=umif; vuf vkyfvufpm;jynfolrsm;rSm tvGef'kuQESifh óuH a wG @ ae&a=umif ; e,f p yf r S v maom owif;t& od&&dS onf? 'DZbFmvv,fykdif;rSpI ppfwyfpyg; 0,f,&l ef owfrw S v f u dk &f m ,if;umvt wGi;f ppfwyftm%mykid rf sm;u we,frS w e,fo@dk qefpyg;wify@dk a&mif;csrt _ m; ydwyf if vkduf&m e,fpyfESifhtjcm;a'orsm;twGif; ukeaf ps;E_e;f tqrwef w[kex f ;dk ckew f uf oGm;+yD;/ txl;ojzifh e,fpyfa'ojzpfonfh armifawmESifhbl;oD;awmife,fajrrsm; t wGi;f ykrd adk ps;jrifw h ufomG ;jcif;a=umifh e,fpyf jynf o l r sm;rS m wae@vk y f t m;caiG E S i f h jrifhwufvmaom ukefaps;E_ef; rnDr#r_

ae tb OD ; atmif a usmf . om;jzpf + yD ; touf (35) ESpft&G,fcef@&Sdonf? jrefrm tvkyform;rsm;taejzifh ntcsdefrawmf oGm;vmaexdkifjcif;onf tvGeftE W&m,f rsm;a=umif; xdik ;f Edik if w H iG f tae=umvm ol wdkif; od=uonf? udk,fhwdkif;jynf r[kwf ojzifh nOft h oGm;tvmudk txl;a&Smif=uOf oifhygonf?

a=umifh tvGef'kuQa&mufv#uf&Sda=umif; od&Sd&onf? e,fpyfa'orsm;wGif ,cif taumif; qk;H qefwjynfudk aiGusyf 750§-rS aiGusyf 1350§-xd v nf ; aumif ; / omref qef wjynf u k d aiG u syf 450§-rS aiG u syf 1100§-xdvnf;aumif; aps;E_ef;jrifhwuf oGm;a=umif; pkHprf;od&Sd&onf? e,fpyfa'otkyfcsKyfa&; tm%mykdif rsm;u a'otwGi;f jynforl sm; vkyt f m;c aiGEiS hf ukeaf ps;E_e;f jrifw h ufr_ rnDr#ra_ =umifh tvG e f t cuf t cJ a &muf & S d a ea=umif ; / e,fpyfa'oonf pyg;pkdufysKd;a'otenf; qkH;jzpf+yD; tjcm;a'orsm;rSqefpyg;tm; 0,f,lokH;pGJae&onfh a'orsm;jzpfaom a=umifh e,fpyfa'orsm;ok@d qefpyg; wify@dk r_ tm; c|i;f csujf zifch iG ðhf y&ef (eyc) ok@d wifjy awmif;qkdaomfvnf; rnfokd@r#jyef=um; ta&;,laqmif&u G rf r_ &Sad =umif; qufvuf pkHprf;od&Sd&onf?

vufxyf+yD;pD;jcif;

&cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f

pmrsuEf mS 7

jrefrmpufcsKyforwpfO;D av;xyfwu kd af y:rS ckecf saoqH;k A M T (A N N)

ZEM0g&D 1-2008 befaumufòrd@/ befckefxD,efòrd@e,f befbGefe,fajrpufcsKyf¶kHwGifvkyfukdifaeaom u&if trsKd;orD;wpfOD;onf 'DZifbm 31- 2007 &ufae@n (10;00 )em&Dcef@wGif av;xyf wku d af y:rS ckecf sI yGcJ si;f +yD;aoqH;k oGm;cJo h nf? “yDrdkifESpfopful;twGuf puf¶Hkydwfxm;awmh tJ'Dae@ ('DZifbm 31 &uf) nrSm ESpo f pfu;l aysmyf u JG kd av;xyfwu kd af cgirf ;kd taemufbufrmS pm;aomufae=uw,f/ n (10) em&DavmufrmS vlawG¶w k ¶f w k o f o J J jzpfomG ;awmh usrwk@d omG ;=unfw h t hJ csed rf mS ru&ifr [m wdkufay:uckefcs+yD;aoqkH;aewmawG@&w,f/ ykvdyfawGtrsm;}uD; a&mufvm+yD; awmhtavmif;em;udk b,forl S ruyf&bl;? wdu k af y:uuswt hJ &Sed af =umifh acgi;f wjcrf;vH;k jym;a=uae+yD;awmh ykvyd af wGuywfw;D eJ@ ywf+yD; ,lomG ;=uw,f” [k puf¶rkH S tvkyo f rm; wOD;u ajymjyonf? “olwdk@tdrfaxmifa&;vnf; odyf+yD;tqifrajybl;? ru&ifrqHk;wJhtcsdefrSmvnf; ol@a,mufsm;tem;rSm r&Sb d ;l / ykvyd af wGa&mufvm+yD;rS ola&mufvmw,f/ ol@a,mufsm;u u,f&yD pJG m;vkyw f ,f pufcsKyf¶rkH mS tvkyrf vkyb f ;l / +yD;awmh ru&ifrvnf; aq;vdy/f bD,m/ t&uf/ uGr;f tukepf m;aomufwwfw,f” [kvnf;quf+yD;ajymjyonf? pufcsKyf¶v kH yd pf m udktwdtus raz: jy&ef ‚if;rdef;cav;u &cdkiftrsKd;om;owif;pm tm;arwWm&yfcH xm;onf? aoqH;k olru&ifr. trsK;d om;trnfrmS udt k csKid f jzpf+yD; xkid ;f Edik if o H @kd a&muf&v dS m onfrmS (10) ESpaf usmcf ef@&adS =umif;ESihf aoqH;k ol rat;rm (ac: ) ru&ifr touf (30) ESpaf usmo f nf rGejf ynfe,f/ rk'òkH rd@e,frS jzpf+yD; xdik ;f Edik if o H @kd a&mufvmonfrmS (7) ESpaf usmf cef@&Sd+yD[k pHkprf;od&Sd&onf?

odonft h wkid ;f tvkyv f yk =f u&ef yDeefq&mawmf wku d w f eG ;f Zefe0g&v D 16/ 2007 ck E S p f puf w if b mv jref r mjynf twG i f ; ay:ayguf c J h o nf h “a&$ 0 ga&mif v_y&f mS ;r_” +yD; r=umrD tar&duefEikd if w H iG f zGJ@pnf;vdkufonhf oHCmhOaosmiftzGJ@. Edik if w H umpnf;¶k;H a&;c&D;pOf tjzpf Zefe0g&D 15 &ufae@wGif xdkif;EdkifiH befaumufòrd@ c&pf,mef ausmifom;rsm;A[kdwGif jynfy a&muf 'Dru kd a&pDtiftm;pkrsm;/ Edik if w H um rD'D,mrsm;awG@qHkyGJ w&yfjyKvkyfcJhonf? oHCmhOaosmiftzGJ@. OuUX q&m awmfvnf;jzpf/ EdkifiHjcm;wGif ESpfaygif; 50 =um omoemjyKaeonhf yDeefq&m awmfO;D ynm0Hou “bkef;}uD;wdk@u 'DtzGJ@ukd bkef;}uD;wdk@ oabmeJ@bkef;}uD;wdk@ zGJ@wm r[kwb f ;l / jynfwiG ;f oHCmhawGu t&Sib f k &m;wdk@ jynfyrSmaewJh olawGu vkyfvkd@& w,f/ wynhfawmfwdk@ jynfwGif;rSm bmrS vkyv f @dk r&bl/ wynfah wmfw@kd rmS ae@pOfe@J t r# a=umufae&w,f/ t&Sib f &k m;wd@k taeeJ@ ouf q d k i f & m tpd k ; &awG u k d wif j yay;yg bk&m;vd@k trsK;d rsK;d avsmufxm; ta=umif; =um;vmvd@k OD;Zif;wd@k u zG@J pnf;&wm” [k rdef@onf? “jrefrmvlrsK;d awGu urBmrSm todq;kH

yDeefq&mawmfOD;ynm0Ho(b,fyHk) twGif;a&;rª; q&mawmfOD;OwW& (nmyHk)

vlrsK;d / olw@kd avmufow d m urBmrSm r&Sb d ;l / od + yD ; awmh v nf ; od w J h t wd k i f ; tvk y f rvkyb f ;l / 'Da&S@up+yD; jrefrmvlrsK;d awG od+yD; &if odwt hJ wdik ;f tvkyv f yk zf @kd vw kd ,f/ 'grS ukd,f&nf;rSef;xm;wJh yef;wdkifukd a&muf r,f” [k yDeefq&mawmfu rde@f onf? oH C mh O D ; aosmif t zG J @ twG i f ; a&;rª ; q&mawmf OD;OwW&u “"rReJ@ t"rRrSm "rRu tEkid &f +rJb/J OD;Zif;wd@k u "rRw&m;awG xGe;f um;vmatmif vkyaf ewJh olawG jzpf w,f/ r=umwJh wae@rSm jrefrmjynfrSm "rR b uf a wmf o m;awG u atmif y G J & rS m jzpfw,f” [krdef@rSmonf? tcsd e f u mvES i f h y wf o uf I rl

jrefrmjynfolrsm;taejzifh "rRw&m;rsm;ukd rnfr#xd xGef;umvmatmif vkyfEdkifonfh tay:wGif rlwnfonf[q k o kd nf? oHCmhOD;aosmiftzGJ@ twGif;a&;rª; q&mawmf O D ; OwW & u 2008 ck E S p f w G i f jrefrmjynfwGif tajymif;tvJ jzpfap&ef tm;oefae+yD; 'Drdkua&pDa&; aqmif&Guf onfh tzGJ@tpnf;rsm;taejzifh ,cifu xuf ykdrdkIpnf;vHk;nDnGwf aqmif&Guf&ef wdkufwGef;rdef@rSmoGm;onf? oHCmhO;D aosmifq&mawmf ESpyf g;onf rJaqmuf&Sd jrefrm'Drdkua&pDtiftm;pkrsm; ESifh oGm;a&mufawG@qckH +hJ yD; oHCmhO;D aosmif tzG@J (xdik ;f Edik if )H ukv d nf; zG@J pnf;cJo h nf?

tjynfjynfqikd &f ma&$@ajymif; tvkyo f rm;rsm;ae@*% k jf yK aoG;vª'gef;

&efukefòrd@/ r&rf;ukef;òrd@e,f u|ef;a&$0gvrf;ae tb OD;atmifausmfodef; trd a':oef;pdef wd@k .om; armifay:xGe;f atmif ESihf &efuek òf rd@ prf;acsmif;òrd@e,f &Sr;f vrf; A[dv k rf;ae/ tb OD;OD;omxGe;f / trd a':at;jrifh wd@k .orD; roG,o f , G cf ikd f wd@k . r*Fvmtcrf;tem;udk *syefEikd if H wdu k sKòd rd@ wum'gEb kd mbm ywWjrm;pm;aomufqikd f r*F v mcrf ; rY 2007 ck E S p f 'D Z bF m v (9) &uf we*F a EG a e@wG i f ESpb f ufaomrdbrsm;. oabmwlciG ðhf ycsujf zifh vufxyfxrd ;f jrm;+yD;pD;yga=umif;? r*Fvmtcrf;tem;wGif tppt&m&m ulnDtm;ay;=uaom &cdkifnDtudk armifErS rsm;ESihf ywWjrm;pm;aomufqikd rf S OD;ausmaf usmpf ;kd ESihf a':rEG@J wd@k tm; txl; aus;Zl;wif&Sdyga=umif;? armifay:xGe;f atmif/ roG,o f , G cf ikd f

at³ trf³ wD (ANN) 'DZifbm 16 2007 'DZifbmv 18 &ufwiG f usa&muf aomtjynfjynfqdkif&m a&$@ajymif;tvkyf orm;rsm;ae@ukd *k%jf yKaomtm;jzifh a&mif jcnfO;D tvkyo f rm;rsm;tzG@J (befaumuf aumfrwD) rSOD;pD;I 'DZifbm 16 &ufwGif aoG;vª'gef;yGJ w&yfusif;yonf? xkdif;EkdifiH befaumufòrd@&Sd A[dktrsKd; om;aoG;vªb%fwiG f usi;f ycJ@aom tqdyk g aoG;vª'ge;f yGw J iG f a&mifjcnfO;D tzG@J EiS hf twl jref r ma&$ @ ajymif ; tvk y f o rm;rsm; (50) ausmf vma&muf+yD;aoG;vª'gef;cJhonf? “Edik if aH &;tajctae t&yf&yfa=umifh xdkif;EkdifiHrSmvm+yD; tvkyfvkyfae&ayr,fh usaemfw@kd jrefrmjynfom;awG[m Ak'b < m om0if y D y D wwf E d k i f w J h b uf u tvª ' ge xufoef=uygw,f/ 'DEkdifiHrSm vmaewm [m 'DEikd if u H tvkyo f rm;awGukd taESmif@ t,Suf vmay;wmr[kwfbJ wzufw vrf;u uln+D yD; vlawG touf&iS zf @kd vkd tyf

aewJh aoG;udak pwemoef@oef@EiS @f vª'ge;f +yD; awmh tvkyform; tcsif;csif; tjyefvSef em;vnfr@_ &adS tmif ulnaD qmif&u G af e =u jcif ; jzpf y gw,f ” [k a &mif j cnf O D ; tvk y f orm;rsm;tzGJ@ befaumufaumfrwD0if aoG;vª'gef;olwpfOD;rS &Sif;jyajym=um;oGm;

+yD; ,ckt}udrfonf (3) }udrfajrmufjzpf a=umif; +yD;cJ@aomESpf a&$@ajymif;tvkyfo rm;rsm;ae@wGifwpf}udrf/ ,ckESpf ara';ae@ wGif wpf}udrf aoG;vª'ge;f yGu J si;f ycJah =umif; ajym=um;cJhonf?

'DZifbm 16 &ufae@u befaumufòr@&Sd xdkif;trsKd;om;aoG;vªb%fwGif aoG;vma&muf vª'gef;ol jrefrmEdkifiHom;rsm;tm;awG@&pOf

pmrsuEf mS 8 &cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f

+cKH =um;rS bHzk sm;od@k ZGJvHk@v }uD;rm;olrsm;onf wae@wGif rdrd &nfrSef;&m yef;wdkifodk@ rvGJraoG a&muf& p+rJyg? Tod@k aom yk*Kd~ vfrsm;. b0Zmwf a=umif;rsm;udk pmpDu;kH aomtcg “+cHK=um;rS bHzk sm;” od@k [laom pum;yHjk zifh cdik ;f E_id ;f a&; om;avh &S=d uonf? Tpum;yH. k tESpo f m&udk txdrq d ;kH pGrf;aqmifEdkifcJholum; tar&duef orw atA&m[ifvifuGef; jzpfrnfxifygonf? tvm;wl rnfo@kd r# rjzpfEikd af om taet xm;rS tvGe}f uD;us,f crf;em;aom b0od@k ZGeJ bJjzifh avSmcf wfI aemifvm aemufom; rsm;twGuf pHerl,lxdkufp&m yk*~dKvfxl; yk*Kd~ vfc|ef rsm;pGm &Scd =hJ u+yD;ay+yD? usaemfw@kd onf pmayusr;f *efrsm;rS wqifh av;pm; tm;us twk,lzG,faumif;aom vlc|ef vlreG rf sm;udk ta0;rS ai;IaecJ=h ubl;aygi;f rsm;vS a y+yD ? usaemf w d k @ teD ; tem;rS m &Sdaeaom ZGJvHk@v}uD;olwOD; (odk@r[kwf) òcH=um;rSbzkH sm;od@k wufvrS ;f Edik cf o hJ l wOD;udk um; owdrxm;rdc=hJ u? eD;vGe;f I rjrifwwf =ujcif;vnf; jzpfaumif; jzpfygvdrfhrnf? olum; tjcm;r[kw?f q&m}uD; ygarmuQ a'gufwmat;ausmf yifjzpfygonf? ,ae@ ord k i f ; ynm&S i f ygarmuQ a'guw f mat;ausmf jzpfvmrnfh armifat; ausmaf v;udk jrefrmEdik if t H aemufbufjcrf; &cdkifjynfe,f awmifukwfòrd@e,fxJu &Gm }uD;w&GmrSm arG;zGm;cJyh gonf? udv k ekd aD cwf aES m if ; yd k i f ; ES i f h *syef a cwf 0 ef ; usif w G i f vljzpfvm&aom aus;vuf awmolawmif om;rsm;twGuf ,ckacwfuo hJ @kd ae&mwdik ;f wGif tpd;k &rlvwef;ausmif;rsm; &S=d uonf

q&m}uD;a'guw f mat;ausmf touf 70 jynft h xdr;f trSwf *k%ðf ypmrsuEf mS

aX;0if;

ud k yd k I ar#mf v if h w rf ; wwwf = uonf ? qdv k o kd nfrmS q&mhxuf vufaZmif; xuf aom wynfu h kd vdv k m;awmifw h =uonf? xl ; c|ef x uf j ruf I avmutusKd ; ud k aqmif&GufEdkifpGrf;&Sdaom wynfhaumif; om;orD;aumif;udk arG;xkwEf ikd af om q&m orm; rdbESifh xdk&yf xdk&Gmonf tvGef tifrwef usufoa&r*Fvm&Sdonf om wnf;? tvm;wl wynfhjzpfoluvnf; q&mawmf u d k ,ae@xuf w d k i f av;pm; =unfnKd OD;cdu k q f yJ g? olpmawmf&jcif; vufa&;vS&jcif;. aus;Zl;&Sif tppfrSm q&mawmfa=umifh jzpfonf[k ajymavh&o dS nf? “igw@kd i,fi,f u rif;wdk@acwfvdkrsKd; ausmufoifykef;awG AvmpmtkyfawGeJ@ u}uD; cacG;udk pa&;& wm r[k w f b l ; ? ysOf j ym;rS m rD ; aoG ; eJ @ xrif;&nfukd vl;e,f+yD; vkyx f m;wJh oifyek ;f ay:rSm uHu h w l eH @J a&;&wm/ vufa&;rvS&if pmvHk;aygif; owfyHkrSm;&if q&mawmfu vuf q pf u d k ememacguf w muG / 'gawG a=umifh igwdk@ pmawmfcJhwm/ vufa&;vScJh wm[k wynfhawGudk pòrH@jyefwwfonf? ol@b0udk ajymif;vJaprnfh aemufyu hJ ikd &f iS f wOD;um; q&mOD;ausmfat;jzpf.? ol. rlvwef;jy q&mjzpfovdk tudv k wfvnf; jzpfonf? wtlwq kH if; nDtpfut kd &if;jzpf onf ? nD t pf u d k t&if ; jzpf a omf v nf ; tvGefyif a=umuf&.? tpfudkjzpfolu q&m}uD;tm; rif;}uD;vm&if bkef;}uD;vkyf rvm; bke;f }uD;vkyrf ,fq&kd ifvnf; pmwwf atmifoif pmwwfaywwf usrf;*efwwf jzpfatmifvkyf? vlvkyfr,fqdk&if pmayxl;

2005 ckESpfu befaumufòrd@&Sd &cdkiftrsKd;om;rsm;tm; orkdif;qdkif&mtaxmuftxm; &Sif;vif;pOf awG@jrif&onfh ygarmuQa'gufwmat;ausmf

r[kwfyg? xdkacwfu avmu"gwfausmif; [kac:aom pmoifausmif;rsm;onf &Gm aygif;rsm;pGmwGif w&Gmom&Sdwwf=uonfh tcgor, jzpfonf? olw@kd trsm;pk ynm &ifE@kd aomufp&k mae&mum; “b*0gpul;” [k a c:=uaom bk e f ; }uD ; ausmif ; rsm;yif wnf;? xd@k a=umifh 'Duae@ tar&duefjynf axmifpk e,l;a,mufwuUodkvfrS emrnf ausmf ygarmuQ o rd k i f ; ynm&S i f } uD ; onf vnf; ol.ynma&;vrf;a=umif;tpudk ,H r *F v H 'G g '\[d j zif h tpðycJ h y gonf ? qGrf;awmfAsKd@jzifh ,Ofyg;cJh&ygonf? armifat;ausmfav;. vufOD;q&m um; &cd k i f j ynf e ,f awmif u k w f ò r@e,f wef;vGJacsmif; ol.arG;&mZmwdjzpfaom &Gmr&GmrS q&mawmf}uD; OD;0g,r jzpfonf? tu,fI ,cktcsdefxd q&mawmf ouf awmfxif&mS ;&Su d rnfa&G@rnfr# 0rf;ajrmuf yDwdjzpfygavrnfenf;? q&mppf q&mrSef rsm;onf t0Zmeom;xuf twdZmeom;

c|efatmif oif&r,f/ 'grS vl@atmufwef; rusb;l ? rif;óudu&f ma&G; b,fvrf;a&G;a&G; ynmawmh wwfatmifoif&r,f [ktrde@f qefaom tem*wf b0vrf;a=umif;udk csrSwfay;cJhygonf? xkd@a=umifh armifat;ausmfav;onf avmu"gwfausmif;bufodk@ ajcOD;vSnfhcJh onf? olonf aus;&Gmrlvwef;ausmif;Y wwd , wef ; wG i f pwif o if = um;&.? tb,f h a =umif h q d k a omf “b*0gpul ; ausmif;awmfom;rsm;” onf ta&;tzwf twG u f t csuf w G i f &G , f w l a&mif a ypl ; avmu"gwf a usmif ; om;rsm;xuf om aoma=umifhjzpf.? tvDaygif;udk ESpfwvD ESpf[k rqdkwwfaomfvnf; a'G;{ua'G;ESifh wGufcsvdkufv#ifrl ,ckacwf *%ef;wGuf pufyif cvkwfESdyfrSm;v#if wvGJwacsmf tajzxG u f a umif ; xG u f v mayOD ; rnf ? a'G;{ua'G;orm;rsm;uawmh rSm;&ef t a=umif ; r&S d ? OD ; aES m uf w nf ; [l a om

uGefysLwm. q&mt&if;xHwGif tao usuf r S w f x m;aoma=umif h wa&;Ed k ; x wGuv f nf; rSeaf eonfom? xd@k jyif q,fEpS f atmuf uav;i,fav;rsm;yif jzpfaomf vnf ; tvG e f t qif h j rif h a om '\ed u usrf;wapmifjzpfonfh avmueDwdusrf;udk tvGwu f surf w S cf hJ bl;av+yD? ysi;f &dot l m; tb,frmS ynm&tHeh nf;/ ynmrJo h t l m; OpPm tb,frmS &tHeh nf; ponfh Ak'b < mom e,f y,fwGif tvGefta&;ygaom b0aexdkif enf; tawG;tac:rsm;udk ygVad &m teufyg tm*Hkaqmif+yD; jzpfonf? +yD;v#if jrwfpGm bk&m;. E_wcf ywfawmf atmify0JG if *gxm awmfjrwfrsm;jzpf=uaom y&dwf}uD; q,fh wokwu f kd ygVed \ d , E_wif &kH +yD;jzpf.? Tod@k a=umifyZk eG pf m; u|wu f |w0f g; vmaom armif a usmf a t;av;onf avmu"gwfausmif;wGifvnf; xdyfwef;u xl;c|efaom ausmif;om;jzpfcJhonf? aus; vuf rl v wef ; rS w qif h òrd @ jyjzpf a om awmifukwftxufwef;ausmif;odk@ ynm &ifE@kd qufvufaomufp@kd &ef oGm;onft h cg wGif awmufrnfhrD;cJ w&J&J qdkbdouJhodk@ awmifuw k t f xufwef;ausmif;rS yOPrwef; ausmif;om;tm;vHk;xJwGif yxrpGJcJhav onf? wef;pOf xdyfwef;rS tqifhjrifhjrifh atmif j rif c J h a om armif a t;ausmf o nf 1955 ckESpfwGif awmifukwf txufwef; ausmif ; rS q,f w ef ; ud k atmif j rif c J h . xdak cwf xdu k mvu q,fwef;atmifjcif; qdkonfrSm tvGef*k%f,lp&maumif;aom atmifjrifr_}uD;w&yfvnf; jzpfayonf? a&S;u ,ckuo hJ @kd ratmifr&Sd igw h ynfah cwf r[kwf? wef;vHk;u|wf atmifjrif=uonf r[kw?f aoG;tefatmif óud;pm;rS pmppfXme wcku wa,mufp ESpfa,mufp atmif aomumvjzpfonf? e,fòrd@pmppfXmersm; twGuf atmufyg pmajzXmerS atmifjrif olr&Sdyg[k rSifjzLjzifh atmifpm&if; xGuf aomumvwGif b*0gausmif;qif;uav; onf tqifjh rifyh nmudk avhvmoif,b l @kd tajccHtxufwef;udk vGwfvGwf u|wf u|wf atmifjrifcJhavonf? olESifh twl atmifjrifcJholrsm;xJrS trSwftrsm;qHk;ESifh tawmfqHk; yk*~dKvfrSm a':cifodef;jzpf.? aemifwGif &efukefwuUodkvfY ta&S@wdkif; ynm (ygV)d XmewGif ygarmuQtjzpf wm0ef xrf;aqmifcyhJ gonf? olronf awmifuw k f òr@d e,fuikd ;f &Sn&f mG ol&cdik t f rsK;d orD;rSygarmuQ wOD;vnf;jzpfouJo h @kd q&m}uD;. ausmif; aebuf oli,fcsif;vnf;jzpfayonf? q,fwef;atmif+yD;aemuf qufvuf ynmoif=um;&ef &cdik jf ynfe,f ausmufjzL òrd@&Sd ausmufjzLaumvdyfwGif ynmawmf oifqkudk oGm;a&muf av#mufxm;cJhav onf? odk@aomf ynmawmfoifqkudkum; r&&SdcJh? xdkacwfu awmom;wa,muf wuUodkvfynmoif,la&;udpPrSm vG,ful aom t&mr[k w f a cs? aus;vuf u rd b q&morm;rsm; taejzif h v nf ; q,f w ef ; atmif v #if ynmwwf j zpf + yD ? awmrSm ausmif;q&mvkyv f @kd &+yD? tpd;k &0ef xrf; vkyfvdk@&+yD? ,if;tqifhonf olwdk@ vufcHauseyfavmufaom taetxm; wckudk a&muf&Sdav+yD[k rdbtrsm;pku ,lqae=ucsdefwGif q&m}uD;. rdbaqGrsKd; rsm;u xdo k @kd r[kwcf =hJ u? ynmxl;c|eo f lu av;udk rdbaqGrsKd;rsm;pkaygif;I ausmif; qufxm;ay;&ef qHk;jzwfcJh=uavonf? q&m}uD;onf ausmufjzLaumvdyf wGif ESpEf pS cf ef@ynmoifco hJ nf? olavhvmcJh aom ynm&yf r sm;rS m ord k i f ; / ygVd E S i f h pdwóf udujf refrmpm wd@k jzpfonf? 1957 ckEpS f wGif &efuek w f uUov kd o f @kd a&mufaomtcg

“rif;}uD;vm&if bkef;}uD;vkyfrvm;/ bkef;}uD;vkyfr,fqdk&ifvnf; pmwwfatmifoif? pmwwfaywwf usrf;*efwwfjzpfatmif vky?f vlvyk rf ,fq&kd if pmayxl;c|eaf tmif oif&r,f/ 'grS vl@ atmufwef;rusbl;? rif;óuuf&ma&G; b,fvrf;a&G;a&G; ynmawmh wwfatmifoif&r,f” q&m}uD;onf ordkif;ynm&yfudk t"du bmom&yftjzpf oif,cl . hJ ? ol.q&mrsm; rSm a'gufwmoef;xGef; OD;xGef;atmifcsdef paom tvGefxl;c|efonfh ordkif;ynm&Sif }uD;rsm;jzpfovdk jrefrmpm q&mrsm;wGif vnf; jrefrmpmay. tvGefxif&Smaom OD ; armif a rmif } uD ; (rG e f t rsKd ; om;)/ OD;ausmf&if (&cdkiftrsdK;om;) a'goef;aqG/ OD;wifarmifaX; (oHw)JG wd@k jzpf=u.? ygVpd m aywG i f u m; q&m}uD ; p0f x G e f ; rS w f 0 if ; jzpfonf? Tq&morm;rsm;onf &efukef wuUodkvfwGif ynm&ifEdk@ aomufpdk@pOfu q&m}uD;arhr&Edik af om aus;Zl;&Sif tmp&d ,rsm; jzpf=uayonf? 1959 ckESpfwGif bDat (ordik ;f ) bG@J u&kd &Scd +hJ yD; 1960 jynfEh pS f wGif bDat (ordkif;*k%fxl;) bGJ@udk quf vuf qGwfcl;EdkifcJhonf? q&m}uD;onf ynmESifhywfoufI avmb}uD;¶Hkr#ru ¶l;oGyfol[kvnf; qdkEdkifygao;onf? ol. t"d u vrf ; !$ e f r S m qEN m "d y wd / 0d & d , m "dywd/ pdwWm"dywd/ 0drHom"dywd [laom jrwfAk'<. rSm=um;csufjzpf.? wuUodkvf ausmif;om;b0u olaqmif;aom zJxD; wGif at;ausmf (B.A, M.A, Ph.D) a&;xd;k um av#mufomG ;avh&o dS jzifh trsm; ol i g [m;p&m jzpf c J h y gonf ? od k @ aomf q&m}uD;um; olwyg; &,foGrf;aoG;onf udk vH;k 0rr_? *¶kvnf; rpdu k cf ?hJ xdo k @kd a&;xd;k xm;jcif;onf rdru d , kd u f kd rdr. d yef;wdik o f @kd ra&mufa&mufatmif oGm;&ef pdw"f gwcf eG f tm;ay;aejcif ; jzpf o nf [ k ,l q onf ? olwyg; &,foGrf;aoG;av q&m}uD;rSm ydkrdkóud;pm;av jzpfcJh&onf? rdrdonf ¶l;I Tpmwrf ; ud k csd w f q G J x m;jcif ; r[k w f a=umif; oufaojyEdkif&ef tm;xkwfcJh& onf? 1960 jy!fhESpfwGif ordkif;XmewGif enf;jytjzpf pwifwm0ef xrf;aqmifcJh onf? ol. r[m0dZ…mbGJ@pmwrf;twGuf oH;k ESpw f w d d jyifqifc&hJ onf? awmom;av; wa,muftbd@k aiGa=u;tydt k v#H roH;k Edik f I rdrdzwfvdkaom pmtkyfpmwef;rsm;udk olwyg;xHwiG f iSm;&rf;zwf¶c_ &hJ onf? ol@b@JG twGuf ta&;w}uD;zwfc&hJ aom pmrsm;pGm xJrS ol&d,owif;pmonf wcktygt0if jzpf o nf ? 1910 ck E S p f 0ef ; usif u pwifxkwfa0cJhaom ol&d,ae@pOfowif; pmrsm;udk OD;wifat;qdkolu vtvdkuf ESpftvdkuf pHepfwus csKyfum odrf;qnf; xm;avonf? xdyk *k Kd~ vfonf q&m}uD;tm; vdkvdkvm;vm; iSm;&rf;cJhygonf? ESpfaygif; av;ig;q,fpm&Sdaom owif;pm xkyf}uD; rsm;udk q&m}uD;onf rysi;f r&d r+iD;raiG@bJ oHk;ESpf=umatmif &ufrysuf zwf¶_cJhav onf ? Tr#rsm;jym;vS a om owif ; pm apmifa& axmifaygif;rsm;pGmudk wapmifr usef tptqHk; qufwdkufzwfjzpfolrSm jrefrmvlrsK;d rsm;xJrS q&m}uD;wa,mufu

vGv J #if &St d rhH xif? 1963 ckESpfwGif r[m0dZ…m (ordkif;) bGJ@udk atmifjrifcJhygonf? q&m}uD;onf jrefrmhacwfopfordkif;udk rsuf0g;xifxif awG@jrifcJhbl;aom ouf&Sdordkif;[kqdku vnf ; rS m ;tH h r xif y g? enf ; jyb0wG i f OD;ae0if;. vufoHajymifvSaom emrnf ausmf wuo taqmuftOD rdik ;f AH;k azmufcJG pOfu wuUov kd t f 0dik ;f t0ef;wGif ud, k w f ikd f &Scd o hJ rl @kd rsujf rif'Xd jzpf&yfrsm;udk aumif;pGm ajymjyEdkifpGrf;&Sdygonf? xd@k aemuf q&m}uD;onf wm0eft& armfvòrdif'D*&Daumvdyf awmif}uD;'D*&D aumvd y f y nma&;wuU o d k v f &ef u k e f wuUodkvfwdk@wGif vS!fhvnfI pmayydk@cs oif=um;ay;cJyh gonf? armfvòrdiw f iG f aepOf wke;f u weoFm&DtrsK;d om; ausmif;aqmif wGif taqmifrª;tjzpf wm0ef,lcJhygonf? q&m}uD;ESihf twl waqmifwnf;aeolrsm; rSm ,cktcg jrefrmjynfwiG f tvGex f if&mS ; ausmf = um;aom q&mOD ; atmif o if ; / OD;xGe;f jrifh (wuUov kd f rif;armf) ESihf aemif wGif tqifjh rifyh nmOD;pD;XmewGif !$e=f um; a&;rª;csKyftjzpf wm0efxrf;aqmifcJhaom q&m}uD ; OD ; apmvG i f w d k @ jzpf = uonf ? xdk@aemuf awmif}uD;wuUodkvfodk@ a&G@ ajymif;wm0efxrf;aqmif&m emrnfausmf pma&;q&m}uD ; wOD ; jzpf a om q&m OD;cifarmifwifh (wuUov kd f bke;f Edik )f ordik ;f ynm&Siw f OD;jzpfaom a':eDejD rifh (aemifwiG f OD ; ae0if ; uawmf jzpf v mol ) wk d @ ES i f h &if;ESD;u|rf;0ifcJhygonf? awmif}uD;wuU odv k w f iG f pmayoif=um;yd@k csay;&if; jrefrm Edik if t H rsK;d om;ynma&;ordik ;f udk a&;om;cJh ygonf? q&m}uD;. 0goemrSm rvkyv f #if rvky/f vkyrf v d #iv f nf; tpGr;f ukef tifwu kd f tm;wdu k f pHepfwusvyk w f wfaom tusihf &Syd gonf? Tpmtkyu f dk ðypkaepOf vkyaf zmf udkifzuf q&mq&mrrsm;u okawoe tvkyfjzifh ¶_yfaxG;aeaom q&m}uD;udk tydkawG vkyfraeygeJ@ at;at;aeprf;yg? cif A sm;yd k v k y f v d k @ vnf ; xrif ; ES p f x yf b J pm;EdkifrSm[k vmajymavh&Sd=uaomfvnf; q&m}uD;um; &nfrSef;csuf }uD;rm;olyDyD rdrdtvkyfudk taumif;qHk;vkyfavh&Sdojzifh bmbJvyk v f yk f atmifjrifrt _ xGwt f xdyu f kd a&muf c J h o nf c snf ; om? ,if ; pmtk y f u k d 1971 ck E S p f t wG u f trsKd ; om;pmayqk csD;jr‡ifhjcif;cHcJh&ygonf? xdk@aemuf EdkifiHjcm; ynmawmfoif v$wf&eftwGuf av#muf v$ m ac:cJ h a yonf ? ajzqd k r !f h o l r sm;rk m jref r mwEd k i f i H v H k ; twd k i f ; twmt& oH;k axmif&adS yonf? OD;ae0if;vufxufu Ed k i f i H j cm; ynmawmf o if q k qk d o nf r S m tvG e f & awmif h & cJ a om 'k v † b w&m; wck j zpf a yonf ? vl w d k i f ; vd k c sif a om qkwckvnf; jzpf.? q&m}uD;um; i,fpOf

q&m}uD;a'guw f mat;ausmf touf 70 jynft h xdr;f trSwf *k%ðf ypmrsuEf mS olwum &,foGrf;aoG;cHI xD;wacsmif; f ;l wGif Ph.D [laom bG@J uakd &;um pdwu wGif a&;qGJcJhaomtdrfrufonf trSefw u,f jzpfvm&ef vrf;pawG@+yD;jzpfI t&if xuf tqrsm;pGm óud;pm;cJhygonf? The Nation owif;pmESifh The Guardian owif;pmyg t,f'w D mhtmabmf acgi;f }uD; ydik ;f rsm;ukd }udrzf efrsm;pGm a&;om;avhusihf tm;xkwfcJhonf? Edik if jH cm;ynmawmfoiftwGuf ajzqdk aom atmif p m&if ; xk w f j yef a omtcg q&m}uD ; onf ajzqd k o l oH k ; axmif . xdyq f ;kH u eHygww f pfpI JG yxr &cJah vonf? awmom;av;. tdrfrufonf trSefyif taumiftxnfay:cJhav+yD? ynmoifqk &+yD;aemuf =opa=w;vs Edik if &H edS mrnfausmf rdek mh(cs)f wuUov kd Yf yg&*lb@JG ukd wufa&muf oif=um;cJyh gonf? 1978 ckEpS w f iG f q&m}uD; tifrwefvv kd m;cJah om ordik ;f ynmqdik &f m yg&*lb@JG ukd rdek mh(cs)f wuUov kd rf S atmifjrif pGmqGwfcl;EdkifcJhygonf? q&m}uD;i,fpOfu rdrdvdkvm;csufudk trsm;wum tavSmif ajymifcI H a&;xm;cJah om rdred mrnfaemuf em;u bG@J rsm;tm;vH;k ukd ydik q f ikd f odr;f ydu k Ef ikd f cJyh gonf? tydak qmif;onft h aejzifh Oya' ynmbG@J wckuykd if t&,lvu kd yf gao;onf? q&m}uD;ordkif;ynmudkom wwfonfr [kwf? Oya'ynmudkvnf; aumif;rGefpGm oif , l w wf a jrmuf x m;ol jzpf o nf ? vl@b0qdo k nfum; tpOfojzifh acsmarG@ae wwf a om yef ; arG @ &m a&$ a umf a Zm r[kwfwwf=u? wcsdefr[kwf wcsdefawmh cvkww f u kd v f &JS ef acsmif;aeaom tukov kd f w&m;onf tvpfuakd pmifah e.? rdrq d ENukd jynfah jrmuf atmifjrifatmif taumift xnf azmfEikd cf o hJ nft h jyif wuUov kd af jrudk

rnfvm;[k ar;vmcJo h jzifh q&m}uD;onf &mxl;rSE_wfxGufcJhayonf? jypfr_usL;vGefoludk jypf'%frusapbJ tjypf r usL;vG e f o l r sm;ud k axmif c s? jy\emudk ajy+idr;f atmif jzefajzay;oltm; &mxl;cs tjypfay;aom pHepfatmufu wuUodkvfonfvnf; ynmuef;aeaom t&yf[, k q l um tvGew f &m jrwfE;kd wG,f wmcJ h a om wuU o D v m jru|ef ; omud k ausmcdkif;cJh&ayonf? odk@aomf q&m}uD; um; rqv ,E &W m;xJu ckid ;f aumif;¶Ho k m avhusio hf if=um;ay;xm;aom bG@J & ynm rwwf trsKd;tpm;xJu r[kwfI rqv u tvk y f ð zwf v d k u f a omf v nf ; uH q d k ; rdk;arSmifusjcif;rsKd; r[kwfbJ “a=umifukd ig;ajcmufyHkay:odk@ ypfcsvdkufonfESifhom tvm;o¿mef wlavawmhonf?” rsm; r=umrD xdkif;EdkifiH zm,ufwuUodkvfodk@ ygarmuQ&mxl;jzifh oGm;a&muf tr_xrf;cJ&h ayonf? jru|e;f ndKndKwuUov kd rf S cGcJ mG cJ&h aomfvnf; 0rf;enf;p&mr&SdbJ ynmudk ynmESifhwlatmif avhvmqnf;yl;olrsm; oif=um;jyoolrsm;&Sd&m urBmhwuUodkvf rsm;od@k ajcOD;vSnchf iG &hf cJah yonf? tu,fI rqvu &mxl;rS rz,f&Sm;cJhaomf tifr wef atmhESvHk;emp&maumif;aom etz ppftkyfpk vufatmufu wuUodkvf[k qdik ;f bkwcf sw d x f m;aomfvnf; wuUov kd . f tESpfom& bmwckrSr&Sdaom t&yfwGif tpdrf;0wf ppfaumifrsm;. trdef@tm%m atmuf r S m ynm&S i f ynm&S d b 0uae ynmao ynmwwf tem;jymb0od k @ t&Siv f wfvwf b0ajymif;cJ&h ayrnf? xdik ;f Edik if w H iG f pmayoif=um;ay;ae&if; tquf toG,af umif;rsm;&&Sv d mum tar&duef&dS aumfeJvfwuUodkvfwGif ygarmuQ tjzpf

“ightazrSmcJhwm&Sdw,f? ighom;jzpfcsifwJhtm¶Hkudk rysuaf peJ@w/hJ tJ'g q&m}uD; ESv;kH om;rSm oHrEd_ u S o f vdk pGaJ ewJh t&mbJ”

eif;bl; ajccsbl;olwdkif; pGJvef;wG,fwm wwf=uonfh uHhaumfòrdifwef;/ t"dywd vrf;/ bG@J EiS ;f obif/ opfyw k yf ifEiS hf *syq f iftkd eHab;rSm vlvmav#mufvSrf;&if; wynfh rsm;udk ynmEdk@csKdwdkufau|;um xm0& &efukefwuUodkvf ausmif;om;}uD; vkyf awmh r nf [ k awG ; &if ; =unf E l ; aeom q&m}uD;. b0xJodk@ 1980 jynfhESpfwGif &efuek w f uUov kd f a&$bakd qmifwiG f &ckid jf ynf e,f ajrmufOD;òrd@rS &ckdifausmif;om;wOD; jzpfonfh pdex f eG ;f cdik f "g;xd;k cH&+yD; aoqH;k r_u 0ifa&mufvmcJhygonf? 0if;rif; trnf&Sd Armausmif;om;u vli,fcsi;f &efjzpf&mwGif "g;jzifh tvpfacsmif;xd;k I &ckid af usmif;om; aoqHk;&um jy\emay:cJh&onf? &cdkif ausmif;om;rsm;u rauseyfI qlqlylyl vkyv f m=u&m pD;yGm;a&;wuUov kd f ygarmuQ csKyf a'gufwmcifarmif!Gef@u tultnD awmif ; I ausmif ; om;rsm;t=um;wG i f jzpfyGm;cJhaom ra=ueyfr_rsm;udk q&m}uD; a'guw f mat;ausmu f 0ifa&muf jzefajzI jy\emrD;udk at;+idr;f apcJo h nf? od@k aomf rat;cJhonfrsm;uawmh "g;xdk;r_usL;vGef onfh ausmif;om; 0if;rif;udk rnfonfh ta&;,lrr_ sK;d rS rðyvkyb f J &ckid af usmif;om; (12) a,mufudk qlyrl j_ zifh axmif'%f ESpEf pS f pD csrSwfcJhayonf? xdk@jyif Tjy\emESifh ywfoufI q&m}uD;a'gufwmat;ausmf tm; tvkyrf S E_wx f u G rf nfvm; &mxl;cscH

wm0efxrf;aqmif&ef tcGio hf mcJah vonf? xd k @ aemuf ajrmuf y d k i f ; tD v D E G d K uf wuUodkvf/ e,l;a,mufwuUodkvfwdk@wGif ygarmuQ w m0ef r sm;ud k xrf ; &G u f u m jrefrmausmif;om;rsm;. q&m}uD;jzpf&Hk omru Ed k i f i H w umausmif ; om;rsm;. q&m}uD;ygjzpfcJh&avonf? q&m}uD;onf pmayoif=um;ydk@csay;¶Hkr#ru EdkifiHjcm;rS jref r mbmomjzif h xk w f v $ i f h a eaom a&'D,t kd pDtpOfrsm;wGiv f nf; jrefrmvli,f rsm; tusKd;&Sd&m &Sda=umif;udk tvsOf;oifh ovdk a[majymyd@k csv#u&f o dS nf? q&m}uD; ,ckuo hJ @kd atmifjrifvmatmif pGr;f aqmif Edik af om v#K@d 0u S cf surf sm;pGmxJu b,f[m u q&m}uD;udk t"du tm;ay;aecJyh govJ vd@k ar;jref;=u!fah omtcg olu “ightaz rSmcJhwm&Sdw,f? ighom;jzpfcsifwJhtm¶Hkudk rysufapeJ@wJh/ tJ'g q&m}uD; ESvHk;om;rSm oHrEd_ u S o f vdk pGaJ ewJh t&mbJ” [k jyefajzcJh onf? wcsed u f aus;vufwiG f yifyef;cufcJ pGm ynmoifc&hJ aom q&m}uD;onf ,ckol wwfEikd af om tcsed w f iG f ud, k &hf yfu, kd &hf mG rS ynmoifcsiaf omfvnf; ynmroif Edik &f mS aom vli,fav;rsm;udk taxmuftyHh ay;I tar&duefwuUodkvfrsm;wGif ynm oifay;vdkpdwf wzGm;zGm; ay:aygufaeyg onf? q&m}uD;um; ZGJvHk@tusKd;a=umif; trSeyf if òcH=um;rS bHzk sm;od@k wufvrS ;f Edik cf hJ oljzpfygonf?

&cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f

q&m}uD; ygarmuQa'gufwmat;ausmf a& æ &cdik t f rsK;d om;wdxu J txifu& yk*Kd~ vfwa,muf jzpfyga&/ &cdik v f rl sK;d wdtm;vH;k twk,l wefz;kd xm;oifah & yk*Kd~ vfx;l / yk*Kd~ vfjrwfwa,muf. *k%ft*F geef@vnf;jynfhpHkyga&? q&m}uD;eef@wdGwdkif;/ pum;ajymjzpfwdkif; usaemf¶@kd vil ,fwu d kd t+rJwrf; qH;k r=o0g' yD;wwfyga&? ,if;txJu tm;vH;k eef@ oifah wmfz@kd xifa& q&m}uD;. qH;k r=o0g' pum;w cGe;f udk q&m}uD;ud, k pf m;/ q&m}uD; rD;G ede@f rmS ta=umif;trsK;d rsK;d a=umifh ud, k w f ikd ef m;axmifciG hf r&vdu k u f wfaw &cdik o f /l &cdik o f m;tm;vH;k udk wqifh ajym=um;csifyga&? ,if;csiu hf awmh “qENm"dy"d” qdak & pum;jzpfyga&? t"dyg` ,u f awmh “ud, k t f jzpfcsiq f ;kH qENwckukd pdwrf mS ppJrG +rJ rSwAf smvf rqkwrf epfvyk v f m;au jzpfujkd zpfaw” vd@k q&m}uD;u ol@b0eef@,OS yf em t+rJwrf;ajymjywwfyga&? ,if;Zl;eef@ &cdik o f /l &cdik o f m;tm;vH;k ud, k ¶f @kd Zmudk vdck siu f wfawvJqkd pGmudk pdwrf mS pJAG smvf q&m}uD;qH;k r=o0g' yD;a&twdik ;f rdrt d usK;d twGufaomf‚if; udk,fhwdkif;jynf/ udk,fhvlrsKd;tusdK;twGufaomf‚if;/ vkyfaqmifEdkifuwfygpDvdk@ q&m}uD;rDG;edef@rSm q&m}uD;udk,fpm; vufqifhurf;qENðyvdkufyga&? ? q&m}uD; oufawmf&mausm&f n S yf gpD æ cdik x f eG ;f xGe;f (aemfa0)

q&m}uD; a'gufwmat;ausmf &&Scd ahJ ombG@J rsm; (1) B.A ( History and Religion ) &efuek w f uUov kd ?f 1959 (2) B.A ( Honors) Oriental History. &efuek w f uUov kd f 1960 (3) M.A (History of Asia) &efuek w f uUov kd f 1964 (4) B.L ( law) &efuek w f uUov kd f 1966 (5) Ph.D (History of Southeast Asia) Monash University. Vic. Australia. (rdek mhcsw f uUov kd /f =opa=w;vs/ 1979)

q&m}uD;a'gufwmat;ausmf a&;om;xkwaf 0cJo h nfh pmtkypf mwrf; tcsK@d (1) Shan Tradition and Culture (in Burmese) Co- author published by Burma Socialist program Party, Rangoon. 1968 (2) A History of National Education in Burma (in Burmese) Rangoon. Pale Sape. 1970. This book was awarded the National Literary First Prize by the Government of Burma in 1971. (3) Arakanese Tradition and Culture (in Burmese) (Co-author) published by Burma Socialist Program Party, Rangoon. 1973 (4) On the birth of Modern Family Law in Burma and Thailand Southeast Asian Studies Program. Singapore June 1990 (5) The Voice of young, Burma Southeast Asia Program Cornell University. March 1993 (6) Code and Custom in Burma and Thailand. To be published by Kiscadale, Scotland. 1993

pmrsuEf mS 9

ol (od@k r[kw)f ordkif;*k%fa&mifajymifwJhol ol &cdkifjynfe,f&Jh &Gmi,fav;rSm rxifr&Sm; arG;zGm;cJah yrJh &nf&, G cf sujf rifrh m; óud;pm;cJo h rl kd h ud, k yf ikd o f wd t+rJay;vdk h &nfrSef;csufawG jznfhcJhw,f// ol b0vrf; tauG@tajymif; i,fpOfup ynm&SmcJo h rl kd h óud;pm;or#t&mxifcJh& ordik ;f ynm ygarmuQ ol@ordkif; ol@vlrsKd;twGuf *k%fwifcJhw,f// ol rif;qd;k rif;npf tkycf sKyfwhJ acwfrmS ynm&Su d kd tvdrk &So d rdk h Ekid if u H cGm urBm}uD;&Jh wpfae&mrSm ordkif;wm0ef jznfhqnf;aew,f// ol ordik ;f wm0ef r+iD;raiG h jrefrmausmif;om;awGomru urBmhausmif;om;awGtwGuf }uD;rm;wJh arwWm q&m ol *h % k af &mifajymifco hJ rdk h q&m vlrsKd;eJ@EdkifiHtwGuf q&mcspw f hJ ordik ;f xJrmS q&mhemrnf *k%fwifygw,fq&m// (ordkif;ygarmuQ q&m}uD;a'gufwmat; ausmf touf(70)jynfh arG;ae@trSwfw&) q&mtouf&mausmf&Snfygap? &nfreG x f yd x f m; (rJaqmuf- xdik ;f Edik if )H

tkwf*lrvdkyg

q&m}uD; a'gufwmat;ausmf wm0ef,al qmif&u G cf ahJ om &mxl; wm0efrsm; a'gufwmat;ausmf oleJ@usaemfu w&Gm 1962-80 Lecturer in the Department of History, University of Rangoon, Rangoon 1980- 82 Practicing Lawyer, Rangoon, Burma 1982-84 Associate Professor in the Department of History Payap University, Chiang Mai, Thailand. 1984-89 Fellow/ Lecturer in the Department of Modern Language and Linguistics, Cornell University, Ithaca, NY 14853 1991-92 Special Translator, Department of Sanskrit, Harvard University. 1993-95 Assistant Professor of Asian Studies School of Continuing Education Division of Adult Degree Program New York University, New York 1996-99 Associate Professor of Asian Studies 1997-2004 Editorial Consultant, Radio Free Asia ( Burmese Service)

yg0ifaqmif&u G cf hJ aqmif&u G q f J tzG@J tpnf;rsm;ESihf wm0efrsm; (1) Director, Students Residential Life Moulmein Degree College. 1963-66 (2) Director, Students Residential Life Taunggyi Degree College. 1968- 63 (3) President. The Arakanese Students Association University of Rangoon. 1959-63/ 1978-80 (4) Founder/ Member of the Central Committee Universities Ethnic Students Federation, Rangoon ( Faculty position for the student organization) (5) Adviser to the Arakan League for Democracy 2000 to date. (6) President, America-Burma Institute, Inc., New York. 1998 to date. (7) President/ Director The Burma Action Committee, New York. 1966 to date. (8) Vice –President, The Burma Buddhist Association. New York. 1993-95. (9) Vice-President, Buddhist Rakhaing Cultural Association U.S.A. 1996 to date.

wnf;om;? &yfaqGrsK;d &GmaqGrsK;d ºuGm;wm awmhr[kwf? &Sufawmif &Sufrdygw,f? olu tar&duefEikd if rH mS ygarmuQ/ usaemf u tar&duefEdkifiHrSm ausmif;om;awmif rjzpfEdkifao;ygbl;? olu usaemhu f kd r=umc%ajymw,f/ igaowJ h t cg igh t ¶d k ; awG u d k 'G g &m0wD oH w G J ò rd @ e,f ivH k ; armf a usmuf p mteD ; wef;vGaJ csmif; wbufurf;&Sd odraf wmfysH awmifay:rSm tkw*f el @J xm;ygw?hJ q&m}uD; cifAsm;? q&m}uD; pmayb0jzwfoef;r_ESifh trsK;d om;a&; tpOftvmwd@k ukd jynfov l l xktrsm;u todtrSwðf y+yD; av;pm;qJyg? q&m}uD;rSm ouf&x dS if&mS ; &Sad eqJjzpfojzifh *k % f a &mif r !_ d k ; EG r f ; bJ jynf o l @ buf u &yfwnf+yD; jynfo@l tusKd ;jyKpmayrsm; trsK;d om;a&; tusK;d ðyvkyif ef;rsm;udk a&;om;ðypk vkyaf qmifco hJ l jzpfaoma=umifh tkw*f rl vdk yg? jynfolrsm; ESvHk;om[m q&m}uD;t wGuf tkw*f yl rm &Sad erSmyg? cdik rf sK;d ol (rav;&Sm;)

qlyu G af eaom ESv;kH om;rsm; qmavmifaewJholawGudk +idrf;csrf;a&; w&m;awGodyfra[mygeJ@? qlylw,fqdkwm +idrf;csrf;csifvdk@yg? Adv k pf H (u|e;f om;)

pmrsuEf mS 10 &cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f

q&m}uD;a'guw f mat;ausmf touf 70 jynft h xdr;f trSwf *k%ðf ypmrsuEf mS

“u|eaf wmf&h hJ rD;tdr&f iS f q&mtdk od@k ---”

ordik ;f topfukd a&;xd;k ol

a'gufwmat;ausmfaygif;rsm;pGmvdktyf

raocsmr_rsm;pGm jynfEh u S af ewJh tem*wfukd &ifrmS axG;ydu k +f yD; ra,mif rvnfjzifh ouU&mZf 2000 ckEpS rf ukecf ifav;rSm u|eaf wmf tar&duefEikd if u H kd ajccs 0ifa&mufvmcJyh gw,f? od@k aomfvnf; ac:p&mzke;f eHygwrf &d?S tquftoG,q f I kd wOD;wpf a,mufrS r&dcS ahJ wmh a&mufpae@u avqdyrf mS qD;óudr,fo h l r&dcS b hJ ;l ayg?h 'gayr,fh tdu k pf yfpyf &moDOwkEiS hf awmifcyef;udk cyf=urf;=urf; a0h&rf;wdu k f cwfvu dk af om avylaEG;av;wcsu&f @J E_wq f uf terf;udak wmh owdxm;rd vdu k yf g&?hJ 'Dvekd @J ar#mv f ifch suu f if;rJah ecJw h hJ ae@awG w&uf+yD; w&uf cl;qGwf jzwfoef;&if;eJ@ tJ'aD e&mav;rSm u|eaf wmfaexdik v f mcJ&h wm wae@u|ef awmf&h hJ rD;tdrf&Sifq&mtdkeJ@pwifod&dSpum;ajymcGifh&cJhwJhae@xdaygh? q&mvdk apwem arwWm}uD;rm;vS+yD;/ ^m%ftajrmfjriftjyif trsm;t usK;d twGuf bmrqdk &ifqikd af jz&Si;f &Jwo hJ wWEd iS hf jynfph w kH hJ yk*K~ v d x f ;l wpfO;D eJ@ u|eaf wmf 'Dtar&dum;rSm awG@&vdrrhf ,fv@kd u|eaf wmf b,fwek ;f urS rxifchJ bl;? q&m&Jrh a&wGuEf idk w f hJ ulnv D rf;jy OD;aqmifrr_ sm;u u|eaf wmf&h hJ tar&d uefrmS aexdik w f hJ b0udk wdk;wufajymif;vJzdk@twGufrsm;pGm taxmuftul jzpfapw,fqdkwm u|efawmfhxufydk+yD; b,folodEdkifrSmvJ? b0twGuf a&S@qufz@kd tm;tifawGuakd y;/ aemuf+yD; tawG@tóuH &ifu h surf a_ wGukd &&daS povd/k a0zeft}uHay;r_ tydik ;f awGrmS vnf; u|eaf wmfh twGuq f &mu t+rJ&Sd aejyefygw,f? twlw+JG yD;vky&f r,ft h ydik ;f awGrmS vnf; q&m[m yGiv hf if;¶d;k om;+yD;/ u|efawmfh&Jh aqG;aEG;wifjycsufawGudk tav;ay;em;axmifw,f? vufcHw,f? q&m[m wu,fqkd ol@touf t&G,ef @J rvdu k af tmifub kd J t+rJwrf; vef;qef;wufºuGaew,f? usef;rma&;udk t+rJ*¶kpdkufovdk/ bmomw&m; vnf; txl;udik ;f ¶di_ ;f ol wpfa,mufjzpfw,f? tm0Z…e;f &$io f vd/k rSw^f m%f vnf; tH=h o&avmuf atmifaumif; w,f? wu,fqkd q&mh&*hJ % k yf w k af wGukd cs;D rGr;f cef;zGiv hf @kd rukeEf ikd o f vd/k q&m&J@aus;Zl;w&m;[mvnf; u|eaf wmfh tay:rSm trsm;}uD;&daS eygw,f? 'ga=umifh q&m&Jh touf 70 ESpf ajrmufarG;ae@rmS q&m[m u|eaf wmf&h b hJ 0 a&Sah qmifr;D tdr&f iS q f &mtdk tjzpf *k%fðyuAsnf;wifvdkuf&ygw,f? q&m &$iv f ef;csr;f ajr@I/ oufawmf&mausm&f n S yf gap?

tiftm;eJ@wl+ydKif EdkifrwJhvm; vlowfwJhtusifh rsKd;rjzKwfEdkifcJhaomf edrfhuswJhvl acgif;iHk@cHae&OD;r,f urBmwGif onfp¶dkufrsKd; ¶du k cf sK;d zd@k ay:vmyg+yD? a'gufwmat;ausmfwJh twm;tqD;rsm;udk azmufxGif;bdk@ awmif[kef cyfjyif;jyif;ESifh tiftm;rsm;aygif;pk rmef[kefv$ifh+yD b,fawmhrS aemufrqkwb f ;l wJ?h 'Dru kd a&pD wef;wla&;ESihf vGwfvyfr_wHcGef azmfpGrf;Edkifbdk@ a[majym!$efaqmif tvif;a&mifodk@ tiftm;xkqpf wGef;ydk@vdkuf+yD rsKd;qufopfwdk@. acgif;aqmif tm&fuef rsKd;qufrEGrf;&atmif a&;xdk;yHkESdyfvdkuf+yD? tm&SrmS jrefrm[m cyfaysmah ysmh tvif;wef; rdp>mp¶dkuf a&=unfaemufvdk@ ppfbdeyfatmufu jynfjrefrm jyKor#Ek jynfoal wG a0;vGichf &hJ +yD iH@k cw H hJ tusiyhf gvmawmh jyKor# Ek&ayawmhraygah v? av[kefxJu vGifharsmygvmaomtoH 'Drdkufa&pDtwGuf wdkufyGJ0if=uygwJh aemufrqkwf 'l;raxmuf=uygeJ@wJh trSefw&m; opPmjyKo!fhpum; rmef[kefjyif;ESifh c&D;ESif+yD? onfopPmw&m;onf a'gufwmat;ausmf &ifcGifESvHk;om;xJY jynfol@twGuf tvif;aqmifbdk@ ,H=k unfcsu. f oauFw tm&fueftrsKd; tpOfusufoa&wdk;apbdk@ ordik ;f opfudk a&;xd;k cJ+h yDb?J

“&cdik v f rl sK;d rsm;twGuf twdwf tem*wf ypPKy`ef umvoH;k yg;vH;k a'guw f mat;ausmf aygi;f rsm;pGm tb&cdik jf ynftwGuf tvd&k adS ecJ/h tvd&k adS eqJ/ tvd&k adS etH;k r,fv@kd usaemfxifjrifrw d ,f?”

aZmfaZmf e,l;a,mufòrd@? tar&duefjynfaxmifpk

vSat;armif 'kOuUX &cdik 'f rD u kd a&pDtzG@J csKyf (jynfy) *syefEikd if H “ArmjynfrmS bma=umifh pkwjf ywfowf&ovJq&kd if ynm&Sif ynm&Su d kd vufrcH? olwdk@ajymwmudkvufcH&vdk@jzpfw,f? ,QKjzpfaewmu (17) &mpkEpS u f *syefrmS vdk Edik if aH &;vkyw f o hJ u l o kd wf/ axmifcsw,f? ArmrSma&m usefvlrsKd;wdkif;rSmvnf; ,Ofaus;r_wuUov kd f &So d ifw h ,f? twdu k f tcHawGu aqG;aEG;zd@k awmif;qd=k uw,f? ppfwyfu vufrcHb;l ? Armjynf[m w¶kwjf ynf rD;zdak csmiftwGuf pdu k cf if;wpfco k mjzpfw,f? bmvkyv f yk f trsKd;om;a&;rysuf=uapeJ@” a'gufwmat;ausmf

q&m}uD;a'gufwmat;ausmf touf (70) jynfh arG;ae@qkawmif; q&m}uD;a'guw f mat;ausm[ f m&cdik v f rl sK;d xJrS xl;cGseaf jymifajrufwhJ yk*K~ v d f wOD;jzpf+yD;/ &cdkifvlrsKd;[email protected]/ tawG; tac:rsm;udk wd;k wufvmatmif qk;H r=o0g'rsm;/ a[majymaewJyh *k Kd~ vfvnf; jzpfygw,f? q&m}uD;&Jq h ;kH r=o0g'rsm;udk em;axmif&wJt h wGuf q&m}uD;&J&h cdik v f rl sK;d awG tay:rSmxm;&Sw d hJ rGejf rwfwahJ pwem/ arwWmawGukd av;pm;*k%, f yl gw,f? ,ckusa&mufrnfh q&m}uD;&Jt h ouf (70) jynfh arG;ae@yrJG S aemifEpS af ygi;f rsm;pGm rdom;pkeJ@twl aysmf&$ifcsrf;ajrhpGmaexdkif+yD;/ aemifESpfaygif;rsm;pGm &cdkifvli,frsm;udk qHk;rpum;ajymqdk oGefoifEdkifygapvdk@qkawmif; arwWm ydk@ovkdufygw,f?

ckid rf if;ZH (ajrmufO;D ) acwW zl;uuf/ xdik ;f Edik if aH wmifyikd ;f

óuifoef; (&cdik t f rsK;d om;owif;pm)

u|erf ordik ;f eJ@ axmfavmfuef@vef@ynma&; orkid ;f uko d ifwm rt atmifv@kd vk@d ordik ;f yg&*l a'gufwmoef;xGef;uajymcJhygw,f? 'DvdkeJ@ jrefrm Edik if rH mS u|erf wd@k wawG ordik ;f qdw k mukd wwd,wef; ausmif;olb0up+yD; oif=um;cJh=u&ygw,f? usrwd@k wawG ordik ;f u rSerf eS u f efuef oifc=hJ u &&Jv h m;? ausmif;rsm;rSm ordik ;f ukd zwf+yD; ausmif; om;rsm; uk, d t hf jrifudk aqG;aEG;wifjy tawG; zvS,f cJ=h u&&Jh vm;? pwkww U ef;q&mruvJv G kd wjcm;q&m rsm;xHu wcgrS r&cJzh ;l ygb;l ? q&mrausmufoifyek ;f rSm a&;ay;wJh ar;/ ajz oifcef;pmrsm;ukv d u kd u f ;l +yD; ordik ;f ukd ordik ;f a=umif;vdk ravhvmcJ&h bJ a=umufp &m usupf mwpf&yftaeeJ@ tvGwu f su+f yD; ajzcJ=h u &wJh ausmif;om;awG 'ke@J a';yg? u|erf &Jt h bGm;ukd tbd;k u orkid ;f ygarmuQv@kd aemuf+yD; ac:ygw,f? uav;yHjk yif pmtkyx f u J yHjk yif rsm;ukd b,fawmhrS rajymbJ olow d wfor# orkid ;f a=umif;rsm;[m u|erf wk@d vkd ajr;rsm;twGuf tdy&f m 0ifyjkH yifrsm; jzpfc&hJ ygw,f? tbGm;qkad wmh ausmif;u q&mrvdk a=umufp&mvJ rvd/k uk, d u hf v dk J pum; oGuw f hJ ajr;qd+k yD; odycf spw f hJ tbGm;u ar;or#udk r+iD;rjiL twwfEikd q f ;kH ajzay;ygw,f? 'Dvekd @J u|erf [m ordik ;f ukd tdy&f m0ifyjkH yiftjzpf avhvmEdik +f yD; trSwfaumif;&cJhygw,f? 'gayr,fh txufwef; a&mufawmh jy\em pyga&m? q&may;wJh ar;/ ajzawGudk tvGwrf usuf bJ jyefa0zef qef;ppfrw d t hJ wGuw f ufwhJ jy\emyg? q&meJ@ u|erf =um;u jy\em r[kwyf gb;l ? q&meJ@ u|efruwpfbuf/ ynma&;pepfuwpfzuf wuf=u wJh jy\emyg? e0rwef;rSm twef;xJu rdepf 20 wGi;f tóuduq f ;kH oD;csi;f wpfy'k f acgi;f pOfe@J pmpDpm uH;k òydiyf rJG mS u|erf ukd tm;&cJw h hJ jrefrmpm q&mt wef;rª;eJ@ '\rwef;u jrefrmpmq&mwdk@u

u|erf udk tawmftm;xm; cJ=h u&Smygw,f? u|erf wd@k ausmif;u jrefrmwjynfv;kH yxr/ 'kw, d / wwd, pojzifh Akv d pf aJG eusr@kd olw@kd u u|erf ukjd refrmpmae &mrSm awmfawmftm;ukd;cJh=uwmyg? jy\emu rdb&k m; zGm;apmjy\emyg? rdb&k m; zGm;apmausmufpmudk oifz@dk rmS zGm;apmukd tvª'ge twGuf awmfawmftrGr;f wifay;&ygw,f? u|erf u q&mrsm;ay;wJh 'Dvakd r;/ 'Dvakd jz pepfukd rvdu k ef myg bl;? uk, d [ hf muk, d f tawG;eJ@ ajzygw,f? u|erf uk'd D vdrk ajzzd@k q&mrsm;u em;cs&mS ygw,f? 0ef}uD;Xmeu xkwaf y;wJh q&mvufuikd o f if¶;dk ukad wmif q&mrsm; u u|erf ukd iSm;&Smygw,f? oif¶;kd eJ@ tnDajzrStrSwf aumif;&rSmrd@k u|erf wd@k jrefrmpmtrSwt f aumif;qk &apcsifvdk@yg? wEdkifiHvHk;uq,fwef;ausmif;om;rsm; &ifcek w f hJ tajccHynmtxufwef;pmar;yGrJ mS jrefrm pmrSm rdb&k m;zGm;apmausmufpmrS &&Sv d u kd af om zGm;apm&Jh pdwaf epdwx f m;ukd ar;ygw,f? u|erf uvJ acgif;rmpGmeJ@ u|efr,Hk=unfvufcHwJhtwdkif; ajzyg w,f? pmar;yGJ cef;u xGuv f mwhJ u|erf ukq d &mu orD;ajzEdik v f m;wJh ar;&Smygw,f? [kwu f hJ q&m orD;odyaf jzEdik yf gw,f qdak wmh b,ftyk'u f dk ajzvJ wJ?h zGm;apmausmufpmudk 'Dvakd jzvdu k w f ,fqakd wmh q&mu oufjyif;cs&if; acgi;f ,rf;&Smygw,f? u|erf ar#mv f ifx h m;wJh twkid ;f yJ jrefrmpmukd u|erf *k%x f ;l xGucf ahJ yr,fh q&mawGar#mrf eS ;f wJh tjrifq h ;kH trSwef @J vGJcJhygw,f? u|erf b,fvkd ajzcJv h q J adk wmh vªcsiw f ef;csi/f Ak'b < mom0ifyyD D bmomw&m;ukd ouf0if,=kH unf +yD; aumif;wJh wjcm;tcsuaf wG ol@pw d x f rJ mS trsm; }uD;ygayr,fh qd;k wJh pdwx f m;taeeJ@ rdb&k m;zGm;apm [m ol@ausmufpm wpfrsuEf mS rSm ‘ig’q,f&h pS v f ;kH ygatmif ‘ig’csi;f xyfausmufpm a&;xd;k cJw h t hJ wGuf

arNird ;f ‘ig’pGJ ‘ig’ rmef}uD;a=umif;/ tvªudk ausmufxuf tuQ&m wif&mrSm igv h ifrif;}uD;/ igo h m;ajr;rif;}uD;/ ihgajr;rif;}uD;vd@k rif;rsK;d jzpf&wmudk tr$r;f wifaecJh ayr,fh ol@zcif v,form;}uD;ukd ausmufpmrSm rawG@&wJt h wGuf rdbaus;Zl;eJ@ b0a[mif;ukad rh+yD; a&$eef;pnf;pdru f o kd m om,mrufarmolv@kd aumuf csucf sEikd af =umif;/ ajr;awmif bk&ifjzpfaecsed rf mS ol@ touf[m awmfawmf tkad e+yDv@kd wGuv f @kd &ayr,hf tvªtwef;vkyf+yD; ol@twGufukdom vlpnf;pdrf;/ ewfpnf;pdru f o dk m t"duxm;+yD; awmif;qdck w hJ hJ t wGuf odCo F @l orD;ausmufpmeJ@ tESpo f m& vGepf mG jcm;em;aea=umif;/ rif;pnf;pdrfukd awmfawmf,pfrl; om,maeonfrSmxif&Sm;aea=umif;/ ausmufpmukd zwf+yD; b,ftvªu bmtwGuf pDrcH ef@cyJG u kH dk awG@& wJt h wGuf tao;pdwpf rD cH ef@cv JG pkd w d f jyifysonfudk awG@&a=umif;/ yk*H eH ef;wGi;f a&;rSmvJ awmfawmf pDrH cef@ccJG w hJ ,fv@kd ,lq&a=umif;/ ol@vufxufrmS bJ w¶kwfajy;rif;&mZ0ifwGifcJh&wJhtwGuf yk*HxD;eef; usqHk;cJh&wJhtwGuf ol@&JhpDrHcef@cGJr_pGrf;&nfukd oHo,&SdzG,fjzpfa=umif;/ tJ'Dvdk ajzvdkufrdygw,f &Si?f tJ'v D akd jzwmudk bmrsm;rESpòf rd@Eikd &f wmygvrd ?hf bmvd@k rsm; trSwrf ay;Edik &f wmygvrd ?hf bmvd@k rsm; tJvrkd ajzapcsi&f wmygvrd ?hf u|erf uawmh ,H=k unf csuu f kd trSwef @J rvJEikd yf g? trSwef nf;cJ&h wJh twGuf vnf; udprP &Syd g? od@k aomf jrefrmEdik if o H rdik ;f wGif tkycf sKyfob l &k if rsK;d bmvkyv f yk f aumif;ygw,fv@dk csn;f bma=umifh ckxd vufcu H sio hf ;kH um ynma&;wGif jyXmef;xm;&yg oenf;? 'gtjyif &mZ0ifq&mtqufqufw@kd uvJ v,folrb0uae rif;oHk;qufrdbk&m;}uD;jzpfcJhwJh zGm;apmukd tr$r;f csnw hf ifxm;=uygw,f? omref tn=wtdrw f iG ;f atmif u|erf taeeJ@ vGecf w hJ hJ ESpf

wpfaxmif cef@u rdb&k m;zGm;apmukd remvdpk &m ta=umif; r&Syd gb;l aemf? rif;qdw k m orkwed wfr@kd pw d ef @J awmif rjypfrmS ; aumif;bl;qkw d hJ pum;ukd =um;&awmh òyH;rdygw,f? jrwfpmG bk&m;u ol@uadk wmif ol@pum;ukd rsupf rd w dS f r,Hb k J a0zefz@kd umvmrokwrf mS a[m=um;xm;cJrh S awmh a0zefqef;ppfwmudk jypfrmS ;wmvd@k ,q l vd@k r& a=umif; xif;xif;}uD; awG@Eikd yf gw,f? oH;k avmuxGwf xm;bk&m;&Siu f ol@uadk wmif a0zefqef;ppfwm vufcH &if rif;qdw k m orkwd ewfruvd@k bmjzpfjzpf bk&m; xufawmh trsm;}uD;edrw hf m vlwikd ;f odygw,f? a0zef; qef;ppfrcHEikd w f m rcH&w J m bmvd@k ygvrd ?hf jrwfpmG bk&m;ukd u|erf wd@k ,k=H unf uk;d uG,af e onfrmS olu bk&m;jzpfaeaoma=umifh olbmvkyv f yk f taumif;xif+yD; u|erf wd@k u ,H=k unf uk;d uG,af ejcif; r[kwyf g? "rRp=umw&m;OD;av; a[mzd@k ta&; wynfh om0ursm;u ol@qo D mG ;+yD; qnf;uyfonf r[kw?f bk&m;&Siu f wynhf om0u rsm;xHoGm;+yD; w&m;a[m &&Smwmjzpfygw,f? 'gawmif yÌ0*~iD g;yg;u bk&m;vd@k vufrcHygb;l ? igw h &m;ukd em+yD;rS igu h q dk ;kH jzwf[k qdu k m w&m; a[m&if; w&m;tqH;k rSm yÌ0*~iD g;yg;vH;k &[E mW jzpf+yD; jrwfpmG bk&m;ukd bk&m;[k vufcv H u kd jf cif;om jzpfygonf? ola[maom w&m;/ ol@vyk &f yfa=umihf u|erf wd@k u ol@udk bk&m;[kowfrw S f uk;d uG,af ejcif; jzpfygonf? olu bk&m;jzpfaevd@k u|erf wd@k u ol@w&m;ukd vufcw H m r[kwyf g? xd@k twl jrwfpmG bk&m;&Sif vufxufu vlrsm;uvnf; u|erf wd@k enf;wl w&m;ukd em+yD;rS bk&m;[kvufc=H ujcif; jzpfygw,f? vlx&k hJ pmrsuEf mS 3 od@k

q&m}uD;a'guw f mat;ausmf touf 70 jynft h xdr;f trSwf *k%ðf ypmrsuEf mS

&cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f pmrsuEf mS 11

orkid ;f ynm&Sif ygarmuQ a'gufwmat;ausm. f touf (70) jynfEh pS f arG;aeŒo0%fvm$ Arakan League for Democracy (In Exile) Malaysia

&ufpJG ouU&mZf 2007ckEpS f 'DZbFmv (30)&ufae@ æ ,ae@onfum; &ckdif'Drdkua&pDtzGJ@csKyf (jynfy) A[dkXmecsKyf. t}uHay;/ em,u (1) jzpfI &ckid o f rkid ;f ynm&Siw f OD;vnf;jzpfonfh q&m}uD;. tESpf (70) jynfah jrmuf/ arG;ae@ r*Fvm tcgor,jzpfayonf? &'z (jynfy) rav;&Sm;Edik if t H aejzifh q&m}uD; .,ae@us a&mufaom arG;ae@r*Fvm tcgor,wGif “q&m}uD; oufawmf&mausmf &Snfygap a=umif;” qkawmifywWemðyv#uf “ylaZmfxdkufoludk ylaZmfjcif;onf r*Fvmrnf.” [laom r*Fvmawmfw&m;awmft& To0%fv$mjzifh ylaZmfuef@awmh vkdufygonf? u|Eyfk w f @kd taejzifh q&m}uD;tm; trsm;jynfow l @kd . qENEiS t hf nD ylaZmfxu kd o f t l jzpf a&G; cs,=f ujcif;rSm atmufyg ta=umif;w&m;rsm;a=umifh jzpfayonf? q&m}uD;onf jrefrmEdik if YH aexdik pf Of &efuek w f uUov kd f ordik ;f XmeY Edik if . H tem*wf &ifaoG;rsm;tm; ynm&nfE@kd wu kd af u|;jcif;jzifh rdrEd ikd if EH iS hf vlrsK;d twGuf tvkyt f au|; ðycJh onf? od@k &mwGif wdik jf ynfY rSm;,Gi;f pGm pDrt H yk cf sKyfaeaom ppftpd;k &. vky&f yfEiS hf o[Zm w rjzpfI aemifwiG f tar&duefEikd if o H m;tjzpf cH,cl o hJ nfrmS q,fpEk pS f (4) pke;D yg; =umjrifch hJ av+yD? ,cktcg tar&duefjynfaxmifp. k vl0ifr}_ uD;=uyfa&;XmewGif jrefrmha&;&m u|r;f usio f l (Burma Expert) tjzpf wm0efxrf;aqmifqjJ zpfonf? q&m}uD;onf jrefrm EkdifiHY tr_xrf;cJhpOf jrefrmEdkifiHtwGuf tvGefta&;}uD;vSonfh “jrefrmEdkifiHynma&; orkdif;” pmtkyfudk a&;om;ðypkcJhojzifh 1971 ckESpfwGif trsKd;om;pmayqkudk qGwfcl;& &SdcJhonf? q&m}uD;onf &ckdiftrsKd;om; wa,mufjzpfonfESifhtnD &ckdiftrsKd;om;a&; wm 0efukd xrf;&Gu&f efvnf; rysuu f u G cf yhJ g? &ckid 'f rD u kd a&pDtzG@J csKyf (jynfy) A[dXk mecsKyfwiG f em,u (1) tjzpf wm0ef,cl o hJ uJo h @kd &ckid Ef ikd if aH &;ygww D ckEiS hf &ckid af wmfveS af &;ygwD (3) ck pkpak ygi;f ygw}D uD; (4) ckw@kd yl;aygi;f I &ckid v f rl sK;d wd@k . tem*wf Edik if aH &;udk OD;aqmifO;D &Guf &ckid jf ynftrsK;d om;aumifpD (Arakan National Council-ANC) wGiv f nf; em,u tjzpf yg0ifaqmif&GufaeqJjzpfygonf? 2005ckEpS w f iG f q&m}uD;onf xdik ;f Edik if H csLvmavmif;aumifwuUov kd Yf &ckid o f rdik ;f &Si;f vif;yGv J yk u f m &ckid o f rkid ;f qdik &f m ar;jref;csurf sm;udk jynfjh ynfph pkH kH ajz=um;ay;cJo h nf? wzef 2007 ckESpfwGif rav;&Sm;EdkifiHY &cdkiforkdif;qdkif&m a[majymyGJudk pnf;um;odkuf òrdupf mG usi;f ycJo h nf? xdpk Of q&m}uD;onf tem*wf &ckid v f il ,frsm;twGuf ta&;}uD; onfh =o0g'rsm; ay;cJo h nf? xd@k tjyif y&dowfrsm;rS ar;jref;=uonfh ar;cGe;f aygi;f rsm;pGmudk wdwu d sus &Si;f vif;ajz=um;ay;cJo h jzifh vli,frsm;twGuf ta&;}uD;aom orkid ;f tcsuf tvufrsm;ESihf tzd;k xdu k af om tawG;tjrifrsm; todynmrsm;udyk g &&Scd =hJ uonf? wzef rav;&Sm;a&muf jrefrmEdik if H wdik ;f &if;om;rsm;jzpf=uonfh ucsi/f u,m;/ u&if/ rGe/f Arm csi;f / o#r;f wd@k EiS hf awG@qI kH aqG;aEG; ar;jref;r_rsm; ðyvkycf o hJ nf? xdrk #omruao;? rav;&Sm; EdkifiHrS (NGOs) tzGJ@wck jzpfonfh (SUARAM) ESifh (UNHCR) odk@oGm;a&mufI jrefrmEdkifiH'kuQonfrsm;udpPudk wifjyaqG;aEG;cJhonf? Tum; q&m}uD;. trsm;tusKd; o,fy;kd csuf wpdww f a'o jzpfonf? vlwOD;. b0wefzdk;udk csrf;omºuG,f0r_/ "eOpPmykdifqdkifr_ bGJ@'D*&D/ &mxl; tqifh twef;jzihf wkid ;f wmI r&paumif;ay? ta&;óuHvmwdik ;f trsm;tusK;d twGuf ud, k u f sK;d rzufyJ tepfemcH aqmif&Gufwwfjcif;onfom [email protected];/ tESpfom& jzpfonf? pifppf q&m}uD;onf rdrw d wf ajrmufonfh ynmjzifh Áa¹EN/ odumQ &S&d dS rylryif/ ra=umifh r=u/ rawmifrh wif;yJ aeEdik cf o hJ nfom? od@k aomf q&m}uD;onf olwyg;. aumif;usK;d csr;f omudv k nf; vpfvsLr¶_@y/J wwfprG ;f oa&G@ aqmif=uOf;ay;cJo h nf? “a&$ppfrppfukd rSwaf usmufwifI ppfaq;=unfrh o S m od&EdS ikd o f nfenf;wl ynmonf vnf; jynfol@tusKd;ðy rSwfausmufY wif=unfh+yD;rSom ynmppf/ ynmrSef jzpfvmEdkif

q&m}uD; ygarmuQ a'gufwmat;ausm. f touf(70)jynft h m; *k%ðf yjcif; q&m.tajym ta[mESit hf &G;D nDyg.? jynfph . kH ? ra=umufrvef@ rwkefrv_yf yuwd¶kyf ar;cGef;xkwfv#if ºuGif;csefrxm; ajz=um;trSef yDojyefonfh ynm[d/ ynm orm tmbm ewˆ?d ynmESiw hf al om tvif;a&mifr&Sd [laom Ak'. < w&m;awmfEiS hf tnD q&m}uD;. ynm&Siyf D ojcif;udv k nf;aumif; ordik ;f ygarmuQwOD;jzpfonfEiS t hf nD ordik ;f ynm&yfrsm;udk cGjJ crf; pdyjf zmEdik jf cif;a=umifv h nf;aumif;/ *k%jf yKylaZmfjcif;udk txl;cHxu kd o f nfh yk*Kd~ vfyifjzpf.? jrefrmwdik ;f &if;om;wd@k tygt0if txl;ojzifh &cdik w f ikd ;f &if;om;wd@k . tem*wf twGuf ud, k af &m pdwyf g OD;aqmifO;D &Guf ðyvky¶f o kH mru rdr. d use;f rma&; ,d, k iG ;f aer_uydk if riJu h u G f bJ Edik if w H umod@k vSnv fh nfa[majymjcif; ynmay;pmwrf;rsm; jyKpkonft h jyif &cdik o f rdik ;f ta=umif;udk urBmjh ynfow l @kd od&adS p&ef usr;f *efpmayrsm; a&;om;jyKpkaecJah oma=umifh q&m}uD; ygarmuQO;D pHomatmifEiS hf &cdik jf refrmy¾dwf q&m}uD; OD;OD;omxGe;f wd@k uG,v f eG f +yD;onfh aemufyikd ;f wGif q&m}uD;a'guw f mat;ausmrf mS jynfwiG ;f jynfyrS &cdik o f l &cdik o f m; wd@k . axmufcjH cif; av;pm;=unfnKd jcif;udk tjynft h 0&&Sx d m;aom yk*Kd~ vfvnf;jzpfonf? od@k jzpfygI q&m}uD; 'kw, d ajrmuf &cdik jf refrmy¾dwf OD;OD;omxGe;f [k yifwifpm;vdu k f csifygonf? tar&duefEdkifiH e,l;a,mufòrd@&Sd okc0wDaetdrfrS ygarmuQ}uD; oufawmf &mausm&f n S I f wdik ;f usK;d jynfusK;d Edik if t hH usK;d udk qufvufI &$iv f ef;csr;f ajrhpmG &Guaf qmif Edkifygapa=umif; qkrGefawmif;vdkufygonf? cdkifeDausmf aumhawmifu|ef; xdik ;f Edik if aH awmifyikd ;f

onf” [laom tqdktrdef@ESifhtnD q&m}uD;onf olwwfajrmufxm;onfh ynmudk jynfoltusKd;ðy rSwfausmufY prf;oyfcHcJhav+yD;? q&m}uD;onf rw&m;r_EiS hf óuHvmv#if a&iH/k E_wq f w d rf aewwf? trSew f &m; twGuf wdkufyGJ0if&JaomowWd olY tjynfh t0&Sdonf? acwftqufquf rSm;,Gif;cJh=uaom ArmvlrsK;d }uD;pd;k / óud;udik /f cs,v f , S af &;0g'udk axmufjyrdwikd ;f / vlrsK;d a&;tpGe;f a&muf0g'[ D k wHqyd u f yfc&H onf? od@k wikd f q&m}uD;um; trSm;udk axmufjy&ef wGe@f qw k rf aecJah y? ,ae@ 'Drdkua&pD0g'ukd tajccHI zuf'&,fEdkifiH xlaxmif&ef óud;yrf;aecsdefYyif jynfya&muf Armtrsm;pkum; b0wl wdik ;f &if;om;rsm;twGuf xnfo h iG ;f pOf;pm;jcif;rðybJ rdrw d @kd vrl sK;d wcktwGufom uGufI=unfhwwfaom tusifhqdk;udk yGifhyGifh vif;vif; axmufjya0zef cJhonf? pmqdkawmfae@ usif;ywkdif;vnf; ocifudk,fawmfr_dif; ta=umif;/ OD;yknta=umif;/ Armpmayynm&Sirf sm; ta=umif;udo k m aqG;aEG;ch=J u+yD;/ rGeyf nm&Si/f o#r;f ynm&Si/f &ckid f ynm&Sirf sm;ta=umif; vH;k 0pdw0f ifpm;r_ rðycJ?h jynfwiG ;f Yvnf; Armorkid ;f udo k m oif=um; cGi&hf +yD; tjcm;vlrsK;d . orkid ;f udk vH;k 0 ydwyf ifwm;jrpf xm;cJo h nf? xd@k a=umifh jrefrmEdik if . H ynma&;onf “wvrf;armif; ynma&;pepf” jzpfonf vlrsK;d aygi;f pkaH exdik o f nfh Edik if w H iG f ,if;od@k “wvrf;armif;pepf” udo k mqufvuf usio hf ;kH aernfqv kd #if Edik if o H nf rnfonfh tcgrS }uD;yGm;wd;k wufvrd rhf nfr[kw[ f k ajymifajymifwif;wif; a0zefaxmufjycJo h nf? ed*;Hk csKyftaejzifh TtESpf (70) jynfh ajrmuf q&m}uD;. arG;ae@o0%fvm$ wGif &'z (jynfy) rav;&Sm;taejzihf wdkif;jynf odk@wifjyvdkonfh pum;rSm atmufyg twdkif; jzpfonf? ynmonf vli,fESifhEdkifiH. tem*wfjzpfonf? xkdvli,frsm;. ynma&;onf/ Ed k i f i H . tem*wf u d k ðypk y sKd ; axmif a ejcif ; yif jzpf o nf ? xd k v l i ,f r sm;. ynma&;Y vl@tzG@J tpnf;wdik ;f . wefz;kd jzpfaom/ vGwv f yfjcif;/ w&m;r#wjcif;/ tcGit hf a&; wef;wlnrD # r_&jdS cif;ponfh pHEe_ ;f rsm; ay:wGif tajccH&ayrnf? u|Eyfk w f @kd . Edik if o H nf (Multi-ethnic, multi-religious, multi cultural society) jzpfojzifh w&m;r#wI wef;wlnrD #r&_ rdS S pnf; vH;k nD!w G af om vl@tzG@J tpnf;udk wnfaqmufEikd rf nf? od@k ro S mv#if om,m0ajym aom wd;k wufz@HG òz;onfh Edik if aH wmfopfqo D @kd csw D ufEikd rf nf jzpfonf? jrefrmEdik if . H vuf&dS tajctaewGirf l tkycf sKyfol vlenf;pku Oya'. txufo@kd a&muf&adS e=u+yD; pdw¶f ;l ayguw f ikd ;f xifovd/k jrifovd/k cs,v f , S af e=uonf? xd@k a=umifh jynfot l rsm;pkrmS vGwv f yfjcif; tvsOrf &S/d rw&m;zdEydS /f cs,v f , S cf aH e &onf? wzef xdktkyfcsKyfolonf rdrdvlrsKd;rSvGJI tjcm;wyg;aom vlrsKd;/ bmom/ ,Ofaus;r_udk vHk;0xnfhoGif; pOf;pm;jcif; rðyay? wEdkifiHvHk;wGif wckwnf;aom Arm (jrefrm) vlrsK;d jzpfa&;od@k om OD;wnfaeonf? xdrk w S zef bmoma&;bufwiG rf l Ak'b < mom onf Edik if aH wmf. t}uD;qH;k bmomw&m;jzpfI useb f momw&m;ESihf ud;k uG,rf r_ sm; t wGuf rsm;pGmxnfo h iG ;f pOf;pm;jcif; rðyay? od@k jzpfI q&m}uD;. TarG;aeŒ tcgor,ESit hf wl tem*wfY jrefrmEdik if w H iG f vGwf vyfjcif;/ w&m;r#wjcif;ESifh omwlnDr#&Sdjcif;w&m; xGef;um;I om,m0ajymaom vl@abmifopf}uD; ay: ayguaf p&ef óud;pm;=uzd@k oH"Xd mef ðyvku d &f ygonf? tvkyftr_aqmifaumfrDwD &ckid 'f rD u kd a&pDtzGŒJ csKyf (jynfy) rav;&Sm;EdkifiH 25-3B, Jalan Bandar-12, Pusat Bandar Puchong, 47100 Puchong Selangor, Malaysia. E-mail: [email protected] / Tel: 603-5882 2720

ynm&SEd iS hf ynmwwf avmuwGif ynm&SEd iS hf ynmwwf[I ESprf sK;d ESppf m; uGjJ ym;jcm;em;avonf? ynmwwf[lonfum; rdrdwwfu|rf;onfh ynm&yfjzifh toufarG;0rf;ausmif;Edkifa&;udk tav;ay;um rSejf cif;rSm;jcif;udk a0zefyikd ;f jcm;jcif;xuf ud, k t hf a&;udk OD;pm;ay;avh&o dS nf? tca=u;aiG&v#if qifjcifww kH &m; uif;aysmufum wdik ;f jynfrsuEf mS vlrsKd ;rsuEf mS udk wpufuav;r# iJu h u G jf cif;r&Sb d J ocifhrsufESmwckwnf;twGuf cdkif;or#udk vkyfay;avh&Sdavonf? xdo k @kd aom vlrsK;d rsm;xGe;f um;I ,ae@jrefrmjynfonf ppftm%m&Sif tqufqufw@kd . vufatmufwiG f jym;jym;arSmufc&hJ jcif; jzpfayonf? ynm&Sq d o kd rl sm;um; xdo k @kd r[kw/f trSeEf iS t hf rSm; taumif;ESit hf qd;k ta=umif;ESit hf usK;d udk a0zefqifjcif oH;k oyfum rvkyo f ifh rvkyx f u kd af om tvkyrf sK;d udk toufyifaoao/ iwfIv#myif jrufayguyf gap/ bk&m; &[E mW olawmfaumif;wd@k rcs;D r$e;f aom uJ&h ahJ om tvkyu f kd vkyaf vhr&Syd g? wHawG; tefzwfozG,f &G&H mS ayonf? ynm&Srd sm;onf ud, k u f sK;d &Smorm;rsm; r[kw=f u? avmuudk aumif;usK;d jyK&ef/ avmuudk tvSqif&ef oufouf vljzpfvm=ujcif;jzpfonf? ynm&Sw d yg;udk &&Sjd cif;onf t&m&mudk &&Sjd cif; rnfygayonf? jrefrmjynfwiG f ynm&Srd sm;pGm ay:xGe;f &efvakd yonf? usaemf^m%frDoavmufajym&v#if q&m}uD; a'gufwmat;ausmfonf rif;cpm;vkyf¶Hkoufouf ynmwwftrsKd;tpm;xJur[kwfbJ rdrd. vlrsKd;ESifh wdkif;jynftusKd;udk o,fydk;&efarG;zGm;vmaomynm&Sdwyg;jzpfonf[k !$ef;qdkcsifygonf? OD;ausmfausmf zl;uuf/ xdik ;f Edik if aH wmifyikd ;f

touf (&0) jynfh arG;ae@&iS o f @kd o0%fvm$ touf (70) jy!fh arG;ae@&Sif a'gufwm OD ; at;ausmf o d k @ av;0wD t oif ; OuU X udak X;0if;rS o0%fvm$ yg;vdu k yf gonf? touf (&0) jynf h arG ; ae@&S i f a'guw f mOD;at;ausmo f nf jrefrmEdik if H &cdik f wdik ;f &if;om;xJrS yk*Kd~ vfwOD;jzpf+yD; bmom a&;/ EdkifiHa&;/ vlr_a&;rsm;udk pGrf;pGrf;wrH aqmif&Guf óud;yrf;aeaomolvnf; jzpf onf? arG;ae@&iS o f nf &ckid w f ikd ;f &if;om;wd@k . edru hf saeaom b0rsm;udk wnfaqmuf um todynm tawG;tac:rsm;udk wdk; wufvmatmif a[majymaeaom yk*~dKvf wOD;vnf;jzpfonf? arG;ae@&Sifonf ,ae@rSpI aemifESpf aygif;rsm;pGmwdkifatmif usef;rmvef;qef; +yD; arG;ae@rsm;pGmwd@k ukd ausmjf zwfEikd yf gap[k qkrGef arwWmydk@ovdkufygonf? udkaX;0if; OuUX av;0wDtoif; zl;uuf/ xdik ;f Edik if aH wmifyikd ;f

qEN q&m}uD;a'guw f mat;ausmf vSywJo h rdik ;f aus¹yGecf w hJ o hJ rdik ;f qufvuf av#mufvrS ;f aerJhordkif; aysmf&$ifpGm tpOfav#mufvSrf; Edkifygap? aqGukd (&Spq f ,f&h pS rf sK;d quf)

ordik ;f topfukd a&;xd;k ol tiftm;eJ@wlòydif EdkifrwJhvm; vlowfwJhtusifh rsKd;rðzwfEdkifcJhaomf edrfhuswJhvl acgif;iHk@cHae&OD;r,f urBmwGif onfp¶dkufrsKd; ¶du k cf sK;d zd@k ay:vmyg+yD? a'gufwmat;ausmfwJh twm;tqD;rsm;udk azmufxGif;bdk@ awmif[kef cyfjyif;jyif;ESifh tiftm;rsm;aygif;pk rmef[kefv$ifh+yD b,fawmhrS aemufrqkwb f ;l wJ?h 'Dru kd a&pD wef;wla&;ESihf vGwfvyfr_wHcGef azmfpGrf;Edkifbdk@ a[majym!$efaqmif tvif;a&mifodk@ tiftm;xkqpf wGef;ydk@vdkuf+yD rsKd;qufopfwdk@. acgif;aqmif tm&fuef rsKd;qufrEGrf;&atmif a&;xdk;yHkESdyfvdkuf+yD? tm&SrmS jrefrm[m cyfaysmah ysmh tvif;wef; rdp>mp¶dkuf a&=unfaemufvdk@ ppfbdeyfatmufu jynfjrefrm ðyor#Ek jynfoal wG a0;vGichf &hJ +yD iH@k cw H hJ tusiyhf gvmawmh ðyor# Ek&ayawmhraygah v? av[kefxJu vGifharsmygvmaomtoH 'Drdkufa&pDtwGuf wdkufyGJ0if=uygwJh aemufrqkwf 'l;raxmuf=uygeJ@wJh trSefw&m; opPmðyo!fhpum; rmef[kefjyif;ESifh c&D;ESif+yD? onfopPmw&m;onf a'gufwmat;ausmf &ifcGifESvHk;om;xJY jynfol@twGuf tvif;aqmifbdk@ ,H=k unfcsu. f oauFw tm&fueftrsKd; tpOfusufoa&wdk;apbdk@ ordik ;f opfudk a&;xd;k cJ+h yDb?J ckid rf if;ZH (ajrmufO;D ) acwW zl;uuf/ xdik ;f Edik if aH wmifyikd ;f

pmrsuEf mS 12 &cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f

udck idk af ZmfEiS hf tEkynm

&ck d i f t Ek y nmES i f h y wf o uf I u|ef a wmf cH p m;rd o avmuf ajymjy&rnf q k d v #if u|efawmf rSwfrdonfh t&G,frSpI ajym& rnfqydk gu *DwmwD;aomol/ r,f'vifw;D aomol qkdv#if &ckdifjynftodkif;t0dkif;xJ wGif t&uform;/ *ifpmorm;/ rifz;D orm; [k owfrSwfcH&jcif;rsm;udk &ckdifom;wkdif; tm;vk;H jiif;vk@d &rnf rxifyg? *Dwmorm;qkdv#if txifao;onf? tvkyrf &S/d tudik rf &S/d wefz;kd r&Sad omt&mudk ck H r if w wf o l [ k trsm;u jrif = uonf ? oDcsi;f udk em;axmif¶u Hk vGv J @dk *DwmwD;jcif;/ r,f ' vif w D ; jcif ; ud k r l tok H ; rusaom tvkyf[k xifjrif=uonf? *DwmwD;olESifh aygif;rdv#ifvnf; wjcm;rdbrsm;u Tol ESihf raygi;f ESi[ hf q k +dk yD; cGcJ jGJ cm;jcm; ajymwwf =uonf? trSerf mS tEkynmonf tvGeyf if jrifh jrwfaom/ wefz;dk &Sad om t&myif jzpfonf? *Dwmudkom ckwkH;vkyf+yD; rl;,pfaq;0g; trsKd;rsKd;udk okH;pGJum rdrd.pdwfcHpm;r_ t wGuf tok;H cs=ujcif; jzpfonf? Tok@d pnf; r&Sd urf;r&Sdaom olrsm;a}umifh &ckdifjynf tEkynmonf acwfaemufus+yD; arS;rSdef aecJh&onf? &ckdiftEkynmESifhywfouf+yD; u|ef awmf.ta=umif; wpdww f a'oudk ajym& rnf q k d v #if vl i ,f b 0uwnf ; u ta=umif;udkpI ajym&ygvdrfhrnf? u|efawmfonf i,fi,fuwnf;u *Dwudk tvGe0f goemygol jzpfygonf? *Dwm wD;ae&v#if xrif;pm;rnfudkyif arhoGm; wwfygonf? u|efawmf *Dwmavhvm& aom ywf0ef;usifonf tjrifusOf;ajrmif; aomae&m a'ojzpfygonf? *DwmwD;wm udjk rifv#if bde;f pm;tvky[ f k jrif+yD; aps;rSm oGm;wD;v#if aiGrsm;rsm; &Edik o f nf[k avSmif ajymifwwf=uygonf? u|eaf wmf. rdcifrmS oDcsi;f qkjd cif;udk tvGef0goemyg+yD; oDcsif;qkdaumif;aom olwa,muf jzpfygonf? u|eaf wmfavhvm xm;aom *Dwmonf

tcktcsed x f d tESpf om& r&Sad o;yg? taemufwkdif;rsm;rSmvkd pnf;pepfusus ESihf avhvmoif,x l m;aom ynmvnf; r[kwyf g? vrf;ab;wGif wD;aeaom/ *Dwmudk pepfusus rwD; wwfaomolrsm;xHrS oif,lxm;aom ynmom jzpfygonf? ,if;twGuf tcktcsed x f d *Dwmta=umif;ukd tESpfom&&Sd&Sd rod&dS ao;yg? 0goemtvGe}f uD;aom a=umifh 0goem. yhyH ;kd r_a}umifh *Dwmudk wD;wwf/ cwfwwftqifhavmufom &Sjd cif;yg? tajccHuadk wmif tckxd ykid yf idk Ef idk Ef idk f rod&adS o;yg? avhvmwke;f yif jzpfygonf? tb,fah =umifh Tavmuf =umonftxdawmif tajccHukd rod&ygoenf;[kar;p&m &Sdygonf? tenf;tusOf; odaomolrsm;yif vufqifhurf; oifay;&rnfudk 0efav;aeaoma=umifhyif jzpfygonf? &ckdif*Dwonf jrif&mudkwD; xif&mpdkif;+yD; r+yD;jynfhpkHaom vl+Adef;wD; cwfenf;tqifhESifhom &yfwnf ae&ygonf? ,ckqv dk #if pmtkyfESifhacGygwygwnf; yl;wGJ+yD; xGufvmyg+yD?avhvm csiv f #if tvG,w f ulavhvm vk@d &Ekid yf g+yD? *Dwmudk ¶l;oGyaf eaom/ wufºuGaeaom olrsm;twGuf tm;omcsufwckyifjzpfyg onf? Tod@k pnf;pepf ususEiS hf oif,al vhvmv#if &ckdiftEkynmonf r=umciftcsdef

aysmaf tmifae=upd@k rdrw d @kd b0udk touft&G,t f vdu k f aemuf jyef=unf=h unfh a&S@ausm=f unf=h unfh ab;bD 0J,mudk=unfh=unfh pdwfnpfp&mawG awG@ aeygovm;? rauseyfp&mawG awG@aeygo vm; 0rf;enf;oGm;ygovm; pdwfudk jyefpk pnf;vdu k yf g? ud, k w f a,mufwnf; r[kwf bl ; ? ud k , f h a b;0J , mrS m ud k , f v d k v l a wG trsm;}uD;yg? udk,fhatmufrSm udk,fhvdk awmif r[k w f w J h o l a wG trsm;}uD ; ? aysmfatmifaevdkufyg? aysmaf tmifaeenf;rsm; aysmfatmifaerS aysmfwmyg? pdwfnpf&if raysmyf gb;l ? ud, k óf uduw f m ud, k v f yk f &&if aysmf w mygbJ ? pd w f c srf ; omwmygbJ ? ud, k 0f goemygwm ud, k v f yk yf g? ynma&;u p&&if udk,f0goemygwm udk,fóudufwm udk,foif,lyg? upm;ckefpm;&mrSm udk,f óudufESpfoufwJh tm;upm;udk upm;yg? tpm;rSmvnf; udk,fóudufwJh tpm;udk pm;yg? tJ'gqdk&if aysmfp&maumif;ygw,f? udk,fcifrifwJh rdwfaqGawGeJ@ aygif;oif;yg? olw@kd e@J r#a0cHpm;yg? rdom;pke@J r#a0cHpm;yg? cspfcifolawGeJ@ r#a0cHpm;yg?

tawG;tjrif

tJ ' D v l a wG u aysmf w m[m tcsd e f pGrf;tif ðzef;wD;ae=uwmbJvdk@ ,lq=u w,f? wcsK@d u ynmtwGuf wcsK@d u OpPm twuf tcsKd@u &mxl;twGuf rufruf armarm &SmazGzrf;qkyfae=uw,f? raysmf =ubl;/ raysmEf ikd =f ubl;? vlwa,muf&b hJ 0rSm uH&jhJ yXmef; r_awGuvnf; &Sad ewwfw,f? vlwOD;&Jh vufacsmif;t&Snt f wdk rnDovdb k /J rdbESpyf g;u arG;zGm;wmcsi;f wlygvsuf uH tusK;d ay; uGmjcm;wwfw,f? ynmudk aysmw f mxuf ydjk rwfE;kd w,f? aiGa=u;udk taysmfxuf ydkrufw,f? tm %mudk aysmw f mxuf ydw k rf;ww,f? olw@kd vdck si&f m aemufub kd J vdu k af ewJo h al wG[m taysmfudk tvdkr&Sd=ubl;? raysmfvnf;bJ ae=uw,f? raysmb f J aeEdik =f uw,f? aemuf awmh aysmfwmayghvdk@ olwdk@pdwfxJawG;=u w,f? 'gayrJh tJ'Daemufawmhudk olwdk@ aoomoG m ;a&m ra&muf c J h = ubl ; / raysmfcJh=ubl;?

twGi;f rSmyif w[kex f ;dk wk;d wufEidk yf gonf? *D w morm;wa,muf o nf pd w f x m; wnf+idrf&onf? ta=umif;t&mwckudk ydkifykdifEkdifEkdif avhusifh,l&onf? a&;/ zwf/ rSwftm; aumif;&rnf? udk,fhudkudk,f zefwD;r_tm; aumif ; &rnf ? txl ; owd x m;&rnf r S m rdrdpdwf0ifpm;aom bmomudk cGJwwfzkd@ vkdygonf? u|ef a wmf q k d v #if tqk d u k d tvG e f 0goemyg ygonf? tvGef0goemygvGef; aoma=umif h wae@aomnaecif ; wG i f &yf u G u f w G i f & S d a om Z&yf ( uif ; ¶k H ) Y ‘at;csr;f ar’ aw;jcif;emrnf}uD;cgp olr. aw;jcif; “aea&mifjcnfawG uvmumzGihf a&mif p k H u rB m ajr}uD ; uEk d ; vm” qk d a om oD c sif ; ud k tr_ ; rJ h t rS w f r J h oD q d k a e&m u|eaf wmf.zcifrmS b,fuayguv f @dk a&muf vmrSe;f rod u|eaf wmf. aemufausmjyifukd vuf o D ; ES i f h tom;uk e f xk d ; csvk d u f & m u|efawmfhcrsm tav;a&m tayghyg wcg wnf;ygoGm;+yD; owdarhum aq;¶kHwuf vkduf&ygonf? TykpH rH sm;jzifh u|eaf wmfw@dk ae&ma'o wGif rdbrsm;utEkynmudk Tod@k wm;qD; umqD ; =uaoma=umif h tEk y nmrS m wkd;wufoifhoavmufrwkd;wufyJ *Dwm wD;/ aw;jcif;qkad omtvkyrf mS xrif;pm;& aomtvkyfvm;[k ar;p&mrsm; jzpfaeyg onf ? wzef aq;¶k H u qif ; vmaomf 0goemu tvGeyf gay&m wjcm;oli,fcsi;f tdrfokd@ oGm;I ckd;acsmifckd;0Suf oDqkd&yg onf? 0goemutvGe}f uD;aeaoma=umifh *Dwmudk ief;ief;wuf wD;csiv f mygonf? od@k aomfvnf; ud, k v hf ufxw J iG f *Dwm ur&S?d xkt d wGuf rdrt d awG;xJwiG f *Dwm wpfvkH;&atmif0,frnf[kqkd+yD; wae@wGif (5) usyEf e_ ;f ESihf (300) wef *Dwmwvk;H udk 0,f&ef 2-vwdwd pkc&hJ ygonf? xkt d csed rf S

cdik af Zmf pI ausmif ; wuf v nf ; rrS e f / xrif ; pm; vnf;rrSefawmhbJ *DwmwD;wwfaom ol rsm;udk vkduf&SmI *DwmbJ wD;aeygawmh onf? tb,fah =umifh Tod@k jzpf&ygoenf; [k ar;p&m&Syd gonf? u|ew f @dk ae&ma'owGif tEkynmausmif;r&Sdonfhtjyif *Dwmudk pnf;pepfusus oifjyay;aom oifwef; vnf;r&Sdaoma=umifh *Dwmudk tenf;t usn;f odwwfaom olrsm;xHrS pnf;pepf r&Sb d J oif,&l ygonf? Tod@k w&Gm0if w&GmxGuf wD;aeav &m rsufpda'gufaxmufI =unfhaeaom zcifu u|efawmfhudk rsufpdusvmygawmh onf? wefaqmifwidk yf aJG wmf wae@aomn wG i f ol i ,f c sif ; rsm;u *D w menf ; enf ; wD;wwfaom u|eaf wmfu h kd *DwmwD;&efvm ac:&m &Gmudyk wf+yD; oli,fcsi;f rsm;ESihf *Dwm wD;aeygawmhonf? n (1) em&DavmufwiG f tdrfjyefa&muf&m *Dwmudk tdyfcef;xJwGif csw d ¶f yHk J &Syd gao;onf? u|eaf wmf. zcifrmS rdbudt k m;rem vky&f rvm;[kq+dk yD; atmf ajymvku d &f m u|eaf wmfrh mS *Dwmudyk if ,lcsed f r&bJ xG u f a jy;&ygawmh o nf ? ajy;&if ; ajy;&if; tdrEf iS ahf 0;&mod@k a&mufawmhrS toH wckudk =um;vkduf&ygonf? xkdtoHrSm tjcm;r[kwyf g? zcifu *Dwmudk ¶ku d cf v JG u dk f aomtoH jzpfygonf? ajymjyvkd@rwwfatmif emusifcHpm; vku d &f ygonf? u|eaf wmfrh mS zcif. ¶ku d cf sK;d jcif;udk ESpcf gc&H ay&m zcifuakd wmif pdwef m csio f vkv d dk jzpfryd gonf? aemufawmhvnf; rdbu om;orD;udk aumif;pm;apcsifvkd@ vkyw f myg[k ajzodr&hf ygonf? aumif;vku d f wJt h jzpftysu?f om;orD;0goemudk rdbu em;vnfr_ ray;bJ rdb.xif&mpkid ;f jcif;udk om;orD;u em;vnfay;&ygonf? od@k aomf vnf; 0goemudak wmh ZGrJ acsmch yhJ g? wae@ae@ wGif tqkad wmf jzpf&rnf[q k +dk yD; óud;pm;&if; u tqkad wmf jzpfvm&jcif; jzpfygonf?

cdik rf sK;d cspx f eG ;f tcsKd@u tESpf 30/ tcsKd@u tESpf 40? tcsK@d q&kd if tESpf 80/ 90 pojzifh oufwrf; vGeo f nfxad tmif &=uw,f? &wJ h b 0ud k v nf ; trsKd ; rsKd ; wnf aqmuf=ujyefw,f? wcsK@d u ynmtajcðy w,f? wcsKu d pD;yGm;OpPm &SmazGrr_ mS tajcðy w,f? tcsK@d u ausm=f um;r_ *k%o f wif;}uD; rm;r_bufudk vdkufw,f? wcsKd@u &mxl; tm%móud u f w ,f ? tcsKd @ u bmom t,l0g'rSm pGJuyfcdkem;w,f? b0wckudk rdrdwdk@em;vnfovdk cHpm;ovdk wyfruf ovdk b0t"dyg` ,af wGukd zGiq hf =kd uw,f?

uHðyor# aysm&f i$ rf b _ 0eJ@ t"dyg` ,u f akd jym=u&if uHqkd wmudk z,fxm;vdk@r&jyefbl;? tcsKd@u uH udkr,Hkbl;? uHqdkwm tvkyfyJvdk@ wcsdK@u t"dyg` ,zf iG =hf ujyefw,f? uHqw kd m r&Sb d ;l vd@k qdkolawGuvnf; tcdkiftrm qdk=uw,f? Ak'b < momqd&k ifawmh uHu, kd =kH unf&rSmbJ jzpfw,f? vlwa,muf&b hJ 0rSm uH&jhJ yXmef; r_awGuvnf; &Sdaewwfw,f? vlwOD;&Jh vuf a csmif ; t&S n f t wd k rnD o vd k b J / rdbESpyf g;u arG;zGm;wmcsi;f wlygvsuf uH tusK;d ay; uGmjcm;wwfw,f? wcsKd @u uH b0qdw k m bmvJ aysmaf tmifae=uolrsm; wu,fawmh b0wckqdkwm arG;zGm;+yD; aumif;w,f/ wcsKd @u uHraumif;bl;? wcsK@d orl sm;usawmh aysmaf tmifaeenf; od aemufeJ@ raoqHk;rD =um;umvwckygbJ? uHurkd pD&ifEikd af o;or# uHðyor# Ekae vsuef @J raysmaf tmifaewwf=uw,f? ud, k f wcsKd @ uawmh tJ ' D t yd k i f ; tjcm;av;ud k &rSmygbJ? uHqdkwmuvnf; wu,fawmh ud, k w f ikd v f nf; raysmb f ;l ? aysmaf tmifvnf; em&Dyikd ;f bJ &=uw,f? tcsK@d uawmh &ufyikd ;f ud, k ðf yor#&hJ aumif;r_ raumif;r_&hJ tusK;d raebl;? olrsm;awG aysmaf e=uwm aysmf &=uw,f ? wcsKd @ u vyd k i f ; &=uw,f ? qufygbJ? aumif;wmvkyf&if aumif;wm atmifae=uwmudkvnf; róudufbl;? tcsKd @ u 10 ES p f tES p f 20 &=uw,f ? jzpfr,f? raumif;wmvky&f if raumif;wm

jzpfr,f? aumif;wmvkyyf gvsuef @J raumif; wmjzpf w m raumif ; wmawG vk y f a eyg vsufeJ@ uHaumif;aeao;wmawGuvnf; uHbJr[kwfvm;? uHaumif;aewkef;awmh bmvk y f v k y f td k a uaewmbJ ? 'gayrJ h tukov kd f tusKd ;ay;vd@k uHraumif;awmh bl;qd&k ifawmh bmrSvyk v f @kd tqifrajy awmhbl;?

wd&pd m> efawGxufjrifw h hJ tydik ;f uawmh cHpm;jcif;ygb?J touf&iS jf cif;eJ@ touf&iS f bd@k ¶ke;f uef v_y&f mS ;jcif;uawmh vljzpfjzpf wd&dp>mefjzpfjzpf twlwlygbJ? udk,f&Sifoef atmif enf;rsK;d pHek @J óud;pm;&wmygb?J 'Dae &mrSm w&m;enf;vrf;uscsiv f nf; usr,f? w&m;enf;vrf; rJhcsifvnf;rJhr,f? rwwf Edkifbl; &Sifoefa&;udk OD;pm;ay;=u&wmbJ? vluawmh w&m;enf;vrf;usatmif xde;f aysmaf tmifaevdu k yf g odrf; qifjcif=u&w,f? owdxm;&rSmu b0o¶kycf =JG unfw h t hJ cg touf&iS jf cif; ¶ke;f cHpm;wJh tydik ;f bJ? wd&pd m> efrmS cHpm;r_tydik ;f uefvy_ &f mS ;jcif;eJ@ cHpm;jcif;qdw k hJ tydik ;f oH;k &Sw d ,f? Oyrm emusiw f m? EGm;awG jrif;awG ydik ;f udk awG@Eikd yf gw,f? pmrsufESm 3 odk@

aqmif;yg;

&cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f pmrsuEf mS 13

ikad vOD;awmhcspaf omjrefrmjynf ae=uygonf? 'D=um;xJppftpk;d &u "gwq f D avmifpmaps;E_e;f awGudk ¶kww f &uf ae@csi;f ncsi;f qko d vkd 500 &mckid Ef e_ ;f txd wk;d jr‡ihf vkdufwJhtcgrSmawmh jynfolvlxkwkdif;rSm xdcu dk ef pfem=u&+yD; rsuu f vJqefjymeJ@ Asm rsm;ukef=u&ygonf? oH C mawmf r sm;taeeJ @ uawmh jynfolawG 'kuQqif;&J óuHawG@ae=u&wm ukd jrifawG&wkdif; u,frapmifha&Smuf=u &r,fv@dk cH,x l m;wJt h csu[ f m rdrw d @dk usihf ok H ; aqmuf wnf x m;wJ h 0 d e nf ; awmf & J h tpdwt f ykid ;f wpfct k jzpf yg0ifaewm jzpfyg

wJhtkyfpk toif;0ifawGxJu wcsKd@qkd&if oHCmawmfawGudk t=urf;zuf ESrd ef if;r_udk pdwfrygcJh=ubl;qkdwm oHCmawmfawGu odxm;=uygw,f? uk, d Ehf idk if x H u J uk, d Ehf idk if H om;awGudk t=urf;zuf ESyd pf ufc=hJ uolawG ukad wmh u|eaf wmfw@dk cv k dk wku d w f eG ;f ajymqkd csiyf gw,f? “oifw@dk &v hJ yk &f yfawGudk csucf si;f &yfqidk ;f vku d +f yD; 'Dtðytr_ 'Dvyk &f yfawG[m w&m;awmfeJ@nD&Jhvm;/ ukd,f@jynfolawG&J@ aumif;usKd;aqmif&Gwfaewmaum [kwf&J@ vm;” qkw d mawGudk qifjcif=unf=h uapvkd ygw,f? wcsK@d ppfom;awGq&dk if oHCmawmf

wcsK@d u jrefrmjynfrmS tkºH uGr}_ uD; +yD; qkH;oGm;+yDvkd ajymae=uygw,f? 'gu ppftpk;d &taeeJ@ urBmukd 'Dtwkdif;odapcsifwmyg? 'gayrJhbkef;}uD;wkd@ ,kH=unfwmu 'DtºHk uGr}_ uD;[m ppftyk cf sKyfa&;ukd tqkH;owfaprJh tpyJjzpfygw,f?

w,f ckvjdk ynfoal wG 'kuaQ &mufae=u&&Sm wmukd oHCmawmfawG wnDwnGww f nf; pnf ; ¶k H ; aqmif & G u f = uwJ h t cg jynf y rS m vnf; oHCmawmfrsm;&J@tzGJ@tpnf;w&yf ukd pka0;zG@J pnf;vku d =f u&ygw,f? jynfyrSm pmoif=um;ykd@csjcif;/ pmoif,ljcif; tvkyf wk d @ uk d vk y f a e=uwJ h o H C mawmf a wG [ m pnf;¶kH;v_yf&Sm;r_}uD;rSm yg0ifaygif;pnf;=u +yD; vlxkqENjyyGJ}uD;rsm; ðyvkyf=ujcif;jzifh jrefrmjynfwGif; uvlxkv_yf&Sm;r_awGukd axmufcHtm;ay;cJh=uygw,f? 'D v k d p k a 0;v_ y f & S m ;r_ a wG [ m oH C m awmf a wG taeeJ @ omruygbl ; ? oH C m awmfrsm;u Ekid if aH jymif;vJrw _ &yf twGuf

aemufausmzHk; uifnmowif;rS tquf

ukd axmufcHtm;ay;ol uifnmEdkifiH&Sd t}uD;qHk;rsKd;EG,fpkjzpfonfh cDul,l vlrsKd;pk rsm;udk a&G;cs,fwdkufcdkufcJhonf? xdk@odk@ uifnmEdkifiHwGif; vlrsKd;pkvdkuf wdkufcdkuf owf j zwf r _ r sm;jzpf + yD ; aemuf Ed k i f i H a &; avhvma0zeforl sm;u 1995 ckEpS f &0rf'g Edik if w H iG f jzpfymG ;cJo h nfh vlrsK;d pkvu kd f rsK;d ðzwf owfjzwfr_rsm;uJhodk@ jzpfyGm;vmrnfukd pdk;&drfae=uonf? ,if;&0rf'gta&;tcif; wGif vl 5 ode;f ausmf aoqH;k cJo h nf? vuf&Sdorwjzpfol rpPwmuDbmuD uaphpyfaqG;aEG;r_udk vdv k m;aeaomfvnf; twdkuftcHacgif;aqmif rpPwm tdk'ifum u vuf&SdorRwuDbmuDtaejzifh a&G; aumufyGJwGif rJvdrfvnfa=umif;0efcH+yD; orRw&mxl;rS Ekwx f u G af y;rS aphpyfaqG;aEG; r_rsm; ðyrnf[k qdo k nf? orRwuDbmuDtpdk;&onf vlrsKd;pk okwfoifowfjzwfr_rsm; jyKvkyfaeonf[k

+idrf;csrf;pGm qENjyawmif;qkd=u+yD qkd&ifyJ ausmif;om;awG/ vli,fawG/ ynm&Siaf wGe@J wuG omrefjynfoal wGyg vrf;ray:ukw d uf +yD; rkd;xJ avxJra&Smif yg0ifqifEGJcJh=uyg w,f? oHCmawmfrsm;taejzifv h nf; Akv d f csKyftm;vk;H ukd r[kwaf wmifrS Akv d cf sKyfwcsK@d ukad wmhjzifh qGaJ qmifpnf;¶k;H Ekid cf =hJ uygw,f vk@d ,q l ygw,f? bma=umifv h q J adk wmh Ekid if H ukd xdef;odrf;tkyfcsKyfae=uwJh AkdvfcsKyfawG uk, d w f idk f Ak'b Q mom0ifjzpfae=uwJt h wGuf Armjynftay:rSm usa&mufaewJh ab;qk;d 'kuaQ wGudk z,f&mS ;zk@d &m oHCmawmfawG&hJ

orwtrf0gtDuDbmuD ("gwfyHk-attufzfyD)

ajymqd+k yD; rnfonft h a=umif;w&m;rsm;ESifh &ifqikd &f onfjzpfap uifnmEdik if . H òrd@awmf Edik ¶f b Hk w D iG f qENjyr_rsm;ukd qufvufðyvkyf oGm;rnf[kqdkonf? EdkifiHwumtodkif;t0kdif;u uifnm Edik if . H tajctaeukd teD;uyfapmih=f unfh ae+yD; ,cifu ukv d edk eD ,ftjzpf odr;f oGi;f cJh bl;onfh t*FvefEikd if u H rl orwuDbmuD tpdk;&taejzifh a&G;aumufyGJwGif rJvdrf vnfr_ oufaotaxmuftxm; tcdkif tvHk&Sdaomfvnf; tm;vHk;taejzifh yxr OD ; pG m t=urf ; zuf r _ r sm;rS vG w f a jrmuf

tm;xkwrf u _ dk olw@dk vnf; yl;wGyJ g0ifcsiw f hJ oabmxm;qENawG jzpfay:vm=urSmyJ jzpfygw,f? oHCmawmfrsm;[m yxrykdif; rSm rdrw d @dk &hJ rvkv d m;rESpòf rd@ra_ wGudk jyowJh taejzifh ppfAkdvfawG vª'gef;wJhqGrf;rsm;ukd vufrcHjcif;jzifh rdrw d @dk &@J qENudk trlt&meJ@ jy+yD; od&SdapcJhwmyg? oHomawmfawG[m omref p pf o m;awG u k d a &m/ tJ ' D p pf o m; awGudk trde@f ay;+yD; jynfoal wGudk &uf&uf pufpufErdS ef if;ckid ;f apcJw h hJ ppfAv dk /f ppfacgi;f aqmifawGukda&m arwWmrysuf=uygbl;? 'gayrJhtcsdef&Sdckduf ajymif;vkduf=uyg awmhv@dk awmhppfAv dk af wGukd wku d w f eG ;f vkyd g w,f? ppfwyfxu J vlwcsK@d e@J ppfwyfe@J e;D pyf

awGudk ¶ku d Ef u S cf idk ;f wmukad &m/ oHCmawmf awG csw D ufvm=uwmukd wm;qD;zk@d uadk &m txufu trde@f ay;apckid ;f wmukd jiif;qefchJ =uygw,f ? bmjzpf v k d @ vJ q k d a wm 'D v k d jiif;qefwhJ ppfom;awG[m oHCmawmfawG bmvkyaf e=uw,fqw dk mukd em;vnf od&dS =uvkd@ygyJ? oHCmawmfrsm;taeeJ@ ar#mv f ifx h m; wmuawmh ppfacgif;aqmifawG[m xGuf aygufzefwD;wJhtaeeJ@ trsKd;om;nDnGwf a&;ukd &nfreS ;f xm;+yD; jynfo@l acgi;f aqmif awGe@J a&m/ wkid ;f &if;om;acgi;f aqmifawGe@J yg tjrefawG@qkH aqG;aEG;=uzkd@ygyJ? ppfom; awG[m bke;f }uD;ausmif;awGukd 0ifa&muf wku d cf u dk +f yD; oHCmawmfawGe@J oDv&Siaf wG ukd tiftm;ok;H zrf;qD;cJ=h uygw,f? &yfuu G f awGxJrSma&m/ bk&m;ausmif;uef 0ef;usif awGe@J vrf;rawGxrJ mS a&m ppfwyftapmifh csxm;cJh=uygw,f/ '%f&m&xm;wJh qENjy olawGukdvnf; tpkvkduftòyHvkduf t&Sif vwfvwfr;D ¶_@d / ajrjrKyfoò*õvf azsmufzsuf ypfcJh=uygw,f? &efukefteD;u acsmif;awG ajrmif ; awG x J r S m vnf ; tavmif ; awG ay:vmwmukd owif;XmeawGrSm "gwfykHeJ@ tckdiftrmjyoxm;ygw,f?

ppftpk;d &[mckvdk jrefrmjynfoal wGudk rw&m; zdEydS o f wfjzwf+yD; urBmukd owif; vdraf wG jzef@cscd yhJ gw,f? Akv d cf sKyfausmq f ef; u ppf t pk d ; &&J h uk d , f p m;vS , f t aejzif h ukvor*~&Jh ukd,fpm;vS,f tDA&m[if*ef bm&D ukd tckvadk jymqkcd yhJ gw,f/ “tckvrf; av#muf q EN j ywJ h o H C mrsm;[m oH C m twkawGygw”hJ u|eaf wmfw@dk [m oHCm t ppf a wG y g &ef u k e f / rE W a v;/ yJ c l ; / &ck d i f / rauG;eJ@ppfukdif;wkd@rSm axmifcsDrsm;jym;wJh oHCmawG[m +idr;f csr;f a&;vkcd siv f @dk qENjy =uwmyg? wcsK@d u jrefrmjynfrmS tkºH uGr}_ uD; +yD; qkH;oGm;+yDvkd ajymae=uygw,f? 'gu ppftpk;d &taeeJ@ urBmukd 'Dtwkid ;f odapcsif wmyg? 'gayrJhbkef;}uD;wkd@ ,kH=unfwmu 'DtkHºuGr_}uD;[m ppftkyfcsKyfa&;ukd tqkH; owfaprJh tpyJjzpfygw,f? ppfAkdvfcsKyfawG òzdcGif;vkdufwm[m Armjynfoal wGom ruyJ olw@dk &hJ ESv;Hk om; 0dnmOfeJ@ ,kH=unfr_awGukdyg òzdcGif;rdcJhyg+yD? oHCmawmfawG[m w&m;awmfukd apmifh a&Smuf+yD; olwkd@ukd wkdufckdufcJhwm jzpfyg w,f? 'gayrJholwkd@uawmh Ak'
ESpfOD;taejzifh wEdkifiHvHk; aoG;xGufoH,dk atmif rsuEf mS csi;f qdik f tajz&SmaqG;aEG;=u jzpf&rnhfta&;udk tav;xm;pOf;pm;oifh &efvo kd nf[k ajymqdo k nf? onf[k owday;ajymqdo k nf? ESpzf uftyk pf rk sm;=um; Edik if aH &; wif;rm r_rsm; avsmhusap&ef tmz&duEdkifiHrsm; *gemorRwrpPwm*|efclzl; (b,fyHk) ESifh toif;rS acgi;f aqmifEiS *fh gemEdik if . H orRw twdkuftcHacgif;aqmif rpPwmtkd'if (,myHk) wOD;jzpfol rpPwm*|efclzl;u r=umrDtcsdef ("gwfyHk- ¶dkufwm) twGif; uifnmEdkifiH. òrd@awmfEdkif¶kdbDodk@ ,cif qDcsvED ikd if H orRwa[mif;wOD;jzpfol wd@k oGm;a&mufrnf[k qdo k nf? tar&d u ef Ed k i f i H j cm;a&;0ef } uD ; a'gufwmuGef'dkvDZm¶dkufESifh t*FvefEdkifiH jcm;a&;0ef}uD; a';ApfrDvDbif wkd@ESpfOD;u EdkifiHa&;tiftm;pkrsm; tm;vHk;taejzifh trsK;d om;&if=um;apha&;ESihf uifnmjynfol rsm;. vG w f v yf c G i f h r sm;uk d yxrOD ; qH k ; aqmif=uOf;ay;oifhonf[k ajymqdkonf? t*FvefEdkifiHjcm;a&;0ef}uD;u ‚if;t aejzifh uifnma&G;aumufyw JG iG f rnfoEl ikd f onf[k rod[q k +dk yD; orRwjzpfol uDbmuD ESifh twdu k t f cHacgi;f aqmif rpPwmtk'd if wd@k qENjyolrsm;ukd &Ju ESdrfeif;onhftwGuf ajy;v$m;aepOf

Photo-AFP

13/ 12/ 2007? oHCmawmfrsm;taejzifh rdrdwkd@cH,l wnf aqmufxm;wJh 0denf;awmft&mrSm 'kuQ qif;&J óuHawG@ae&wmukd awG@jrif&avwkid ;f u,frapmifha&Smuf&rnfh wm0ef&Sdygonf? trsm;jynfolawG 'kuQa&mufaewm ukdjrifawG@&&if bkef;}uD;wkd@u OayuQmðy raeEkdifygbl;? rdrdwkd@EkdifiHrSmtckvkd oHCm awmfawGu jynfoal wG&Jh 'kuu Q adk z;r ulnD =uzk@d nDnmpk¶;Hk =uwJt h cg bke;f }uD;wd@k vnf; oHCmhtzGJ@tpnf;wpfck xlaxmif vkduf& w,f? ArmjynfrSm oHCmtzGJ@tpnf;[m ESpaf ygi;f 1000 ausmu f wnf;u jynfrsuf ESm EkdifiHrsufESmzkH;tjzpf &yfwnfcJh=uyg w,f? &[ef;wpfyg;u Edik if aH &;&mxl;,lwm/ Ekid if aH &; tzG@J tpnf;wpfcck rk mS yg0ifwmrsK;d [m ax&0g' Ak'
owif;

pmrsuEf mS 14 &cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f

a';Apfbufcrf;tmqife,fwiG t f *FveftwGuaf vhusichf efqif;+yD a';Apf b uf c rf ; onf t *F v ef t wG u f upm;cG i f h & &ef tmqif e ,f t oif ; wG i f avhusifhcef; pwifðyvkyfae+yDjzpfonf? bufcrf;onf azazmf0g&v D 6 &ufae@ wGif qGpfZmveftoif;ESifh cspf=unfa&; ajcprf;yGw J iG f yg0ifciG &hf &Syd guol. ESid if w H um yGJ 100 jynfrh nfjzpfonht f wGuf enf;jyopf umy,f v k d . a&G ; cs,f c G i f h c H & &ef t wG u f tmqife,fwiG f vma&mufavhusihf aejcif; jzpfonf? tmqife,fenf;jy tmqif0if;*g; u “buf c rf ; [m tar&d u ef a r*smvd * f abmvkH;&moD ukefoGm;jyD jzpfwJhtwGuf t*Fvef&Jh cspf=unfa&;yGJawGrSm yg0ifEkdifzkd@ twGuf u|eaf wmfw@dk toif;rSm vma&muf avhusifhaewm jzpfygw,f? 'ga=umifh ol tqifajyatmif u|eaf wmfw@dk ulno D mG ;rSm yg”[k ajym=um;cJo h nf? bufcrf;taejzifh tmqife,fwGif vma&mufavhusifhonfhtwGuf tmqif

e,f. vli,fupm;orm;rsm; bufcrf;xHrS ynm&+yD; wkd;wufvmzG,f&Sdonf? &D ; &,f r uf ' &pf u pm;orm;a[mif ; bufcrf;onf azazmf0g&Dyxrtywfxd

tm;upm;owif;wdk

tmqife,futdru f iG ;f wGicf sq J ;D ukt d Ekid , f l

tmqif e ,f w G i f avh u sif h o G m ;zG , f & S d + yD ; tmqife,fu tdru f iG ;f wGif 0Dv#*H g; vuf.acgi;f wdu k +f yD;oGi;f aom yxrykid ;f 43 rdepfwiG f azazmf 0 g&D v v,f a vmuf w G i f *vuf p D oGi;f onf*h ;dk jzifh tEkid &f ,lco hJ nf? csq J ;D .aocsmayguf tEkid &f &Srd nf;*k;d rsm;ukd tmqife,f toif ; twG u f upm;ay;&ef & S d o jzif h *k;d orm;t,fre_ ;D ,m;u tpGr;f ukef umuG,o f mG ;Ekid cf o hJ jzifh csq J ;D taejzifh ¶_;H edrchf &hJ jcif; tar&duefokd@ jyefrnfjzpfonf? jzpfonf? csq J ;D aemufcv H l *|ew f ,f&rD mS vnf; tmqife,frS tDbadk &;ESihf xdcu dk rf I d xGuf oGm;&ojzifh csq J ;D aemufwef;rSm tmqife,f. wku d pf pfudk rxdr;f Ekid jf cif;jzpfonf? ,ckyJG wGiEf pS o f if;vk;H t0gu'f trsm;tjym; tjycHc&hJ onf? tmqife,fy&dowfrsm; u cJsq;D ok@d ajymif;a&$@omG ;cJo h nfh tuf&afS vuk;d tm; 0kid ;f 0ef;avSmifajymifco hJ jzift h uf&afS v uk;d u vufEpS af csmif; jyefaxmifjycJo h nfh trlt&ma=umifh tufzaf t. ta&;,ljcif;ukd cH&zG,&f o dS nf? cJsq;D onf ,ckyw JG iG cf sq J ;D rS ajymif;oGm;aom tuf&afS vuk;d . oGi;f *k;d jzifh ¶_H;edrfhcJh&ojzifh ykdrkdtxdemcJhonf?

e,l;umq,frq S rftvm'ku d u f dk xkwyf ,fI yk@d armufenf;jy [,f&&D ufeufEiS t hf pm;xk;d &efppD Ofae

e,l;umq,ftoif;onf qrftvm'kduftm; pdwf&SnfEkdifr_twkdif;twm ukefqkH;oGm; cJo h nf? +yD;cJo h nfah EG&moDurS abmfwefuae e,l;umq,fo@dk 3 ESpcf JG pmcsKyfEiS ahf &muf&dS vmcJ+h yD; tajymif;ta&G@umvwGiv f nf; aygif 26 oef;ok;H qGcJ o hJ nf? ok@d aomf ,cktcsed w f iG f &rSwf 26 rSwjf zift h qifh 12 ae&mwGio f m&yfwnfEidk rf a_ =umifh &mxl;rSxw k yf ,fc+hJ yD; tvef&&DS m;tm;urf;vSr;f cJah omfvnf; ratmifjrifco hJ jzifh yk@d armuf tmqife,ftoif;om;rsm;ESifh avhusifhcef;qif;aeonfh bufcrf; enf;jy[,f&D&ufeufESifh tpm;xkd;&efpDpOfvmjcif;jzpfonf? qrftvm'kdufonf y&D;rD;,m;vd*f. 8 a,mufajrmuftxkwfcH&aom enf;jy jzpfvmcJhonf? e,l;umq,ftoif;onf &ufeuftm; ac:,l&efratmifjrifygu bvufbeff;enf; jyrmhcf[kcsfESifh armf&if[kdwkd@ukd ac:,l&efóud;pm;vmEkdifzG,f&Sda=umif; a=u;tjzpf aygifoef; 50 ay;+yD;vmrnfh owif;rsm;uazmf+ycJh=uonf? aEG&moDwGif ac:,lEkdif&efóud;yrf;aejcif; tdru f iG ;f Y&SL;H yGrJ &Sad o;aomvDAmyl;tm; wdAufp. f *k;d jzifh jzpfonf? &D&,ftm;upm;'g¶u dk w f mrD*sm wkAd pf ref,t l Edik , f l u “a&mfe,f'[ dk m ¹cGi;f csurf &Sd upm;orm; jzpfwma=umifh olb,ftoif;rSmbJ&&dS dS tJ'D t*Fvef. xdyo f ;D toif;}uD; ESpo f if;jzpfaoma=umifh t}udwt f e,f&+dS yD; =unfh aumif; toif ; [m qG J a qmif E k d i f r _ & S d a erS m jzpf onfrmS ajymp&myifrvkad cs? vDAmyl;u tdr&f iS q f adk omfvnf;{nfo h nf toif;ukd zdtm;ay; a=umif;” ajymqkdoGm;cJhygw,f? Ekid jf cif;r&Sb d J cHppfuo dk mt"duxm; upm;oGm;cJo h nf? vuf&SdvmvD*g csefyD,H &D;&,f[m vDAmyl;. aocsmayguf*kd; ESpf*kd;ukd ref,lrS b&m;ZD;om;tef'gqefESifhtDA&mwkd@rS vmvD*g trSwaf y;Z,m;rSm (47) rSwjf zifh umuG,zf swx f w k Ef idk cf o hJ jzifo h m ref,l uHaumif;oGm;jcif;jzpfonf? &Geef ED iS fh wdAufpf t OD;aqmifae+yD; 'kw, d ae&mrS bmpDvedk mukd wGt J m; vDAmyl;cHppfrsm;rSm taotvJ ckcu H muG,cf &hJ onf? 7 rSwjf zwfxm;ygw,f? pD¶edk ,f'[ dk mrESpu f ,ck&&SdcJhaom*kd;rSmvnf; &GefeDuefoGif;onfukd wdAufpfu ydwfoGif;ay;vkdufjcif; ref,lukd y&D;rD;,m;vd*fcsefyD,Hjzpfatmif jzpfonf? abmvk;H ykid q f idk rf r_ mS vnf;ref,u l 70 &mckid Ef e_ ;f cef@yidk q f idk cf o hJ nf? yG+J yD;cge;D wGif t"duae&mu yg0ifaqmif&GwfEkdifovkd vDAmyl;. wku d pf pfrsm;tm; ref,cl pH pfr;ª rsm; toJtoefzswx f w k cf =hJ u&onf? ,ck yGw J iG f ¶kde,f'dk ("gwfyHk-atyD) ,ck&moDrmS vnf; y&D;rD;,m;vd*Yf oGi;f *k;d pDa&mfe,f'rdk mS aumif;pGm tpGr;f rjyEkid cf ahJ y? pD&edk ,f'u dk kd ac:zk@d b,fawmhrS vufrav#mh ajymqkdvkdufygw,f? 16 *k;d jzifh oGi;f *k;d trsm;qk;H ol tjzpf&yfwnf ,lt;D ufzaf t.wpfEpS w f mtaumif;qk;H enf;jypm&if;wGif &D;&,fu pD¶edk ,f'u dk dk urBmh pHcsed w f if aeygw,f? a=umif; &D;&,fruf'&pfu ref,u l o dk wday;

&D;&,fupD&edk ,f'u dk adk c:zk@d b,fawmhrS vufravsmah =umif; ref,u l o dk wday;

*kd;orm;tjzpfupm;ae&aomfvnf; *kd;t rsm;qk H ; oG i f ; onf h q k u d k b&mZD ; uvyf qmay:vkrd S qDeu D yxr/ yg&ma*G;*k;d orm; csv D mAwfu 'kw, d / ukv d b H , D mEkid if o H m; bmuGupf rf efwdk uvyfwiG u f pm;cJo h l [kid *f l wmu wwd,ae&mrS&yfwnfEkdifcJhonf? vG e f c J h o nf h tES p f 20 twG i f ; taumif;qkH;*kd;orm;tjzpf *sLAifwyfwGif upm;aeonfh blzeG rf ef,w l iG f upm;cJb h ;l ol yDwm&Sru dk u f ,fw@dk u xdyq f ;Hk rS&yf wnfEidk f cJo h nf? wwd,ae&mtm; bkid , f efrS tkv d D Amcef;/ qXrae&mwGif &D;&JvfrS umqD; vufpfESifh owWrae&mwGif ref,lrS Aef'g qm;wkd@ &yfwnfEkdifcJhonf?

uGif;v,f'kdifqkukd tDwvDrSemrnf }uD ; uk d v D e mu xd y f q k H ; rS a e&m,l c J h + yD ; a[mfvefom;rmuyfprf mcfh 'kw, d / 'de;f rwf rS rpfu,fqefu wwd,ae&m toD;oD; &&SdcJhonf? taumif ; qk H ; uG i f ; v,f z ef w D ; &S i f tjzpf vuf&rdS v D efrS umumta&G;cHc&hJ +yD; 2007 twGuf taumif;qkH;enf;jytjzpf b&mZD;rS 'Gef*gukda&G;cs,fcJh=uonf? 'Ge*f g (44) ESprf mS 1994 urBmzh vm;& toif;acgi;f aqmifjzpf+yD; ,ck 2007 wGif b&mZD;tm; ukdygtar&duzvm;&atmif pGr;f aqmifay;Ekid cf o hJ nf ? 'k w d , taumif ; qk H ; vuf a &G ; pif

&ckid t f rsK;d om;owif;pmod@k &efyakH iGv'ª gef;jcif; +yD;cJho!hfvu xkwfa0aom &ckdiftrsKd;om;owif;pmtwGuf *syefEdkifiHrS atmufyg yk*~dKvfrsm;uvnf; azmfjyygtwdkif; xnfh0if=uygonf? ,cifv owif;pmyHkESdyfcsdefrD trnfpm&if;udk ray;ydk@EdkifcJhojzifh ,ckvwGif azmfjyvdkufjcif;jzpfygonf? armif!kd ,ef; (2000) oef;0if; ,ef; (2000) ode;f pd;k 0if; ,ef; (2000) &cdkiftrsKd;om;owif;pm a&&SnfwnfwhHa&;twGuf apwemoef@&Sif;pGmjzifh tm;ay; ulnD=uolrsm;udk txl;aus;Zl;wif&Sdygonf? udv k aS t;armif (*syef) q&m}uD;a'guw f mat;ausmt f m; *k%ðf yxkwaf 0onfh owif;pmtwGuf &cdik v f il ,f pmzwfolrsm;toif;/ ql&XmeDrS bwfaiG 1500 vª'gef;ygonf? Tokd@vª'gef;onhf twGuf &cdkiftrsKd;om;owif;pmrS txl;aus;Zl;wifygonf?

Oa&myabmvk;H tzG@J csKyf ,lt;D ufzaf t. wpfEpS w f mtaumif;qk;H enf;jyqktwGuf enf;jy 5 OD;tòydit f qkid jf zpfae=u+yD; ,if; enf;jy 5 OD;wGiyf &D;rD;,m;vd*ef nf;jy 3 OD; yg0ifv#uf &So d nf? a&yef;pm;aeaomenf;jyig;OD;rSm pyg;enf;jy &mrdpk /hf ref,el nf;jy zm*lqef/ vDAmyl; enf;jy bifeDwufpf/ t*Fvefenf;jyopf umy,fvkd/ atpDrDvefenf;jy tef q,favmh wDw@dk jzpfonf? pyg;enf;jy&mrkdpf@rSm ,cifuvyf qDADvmtoif;tm; ,ltD;tufzfatzvm;tm; 2 ESpq f ufwu kd &f &Sad tmif pGr;f aqmifEidk cf o hJ jl zpfonf? ref,el nf;jyzm*lqefrmS y&D;rD,m;vd*f cseyf , D q H u k &kd &Scd +hJ yD;/ cseyf , D v H *d f aemufq;Hk av;oif;txda&muf&adS tmif pGr;f aqmif Ekid cf o hJ l jzpfonf? vDAmyl;enf;jy bifew D ufprf mS 3 &moDtwGi;f cseyf , D v H *d f zkid ef ,f 2 }udraf &muf enf;jytjzpf c¶kdat;&Sm;enf;jy bDvpfu &Sdatmif pGrf;aqmifEkdifcJholjzpfonf? &&SdcJhonf? wwd,taumif;qkH; enf;jy t*Fvefenf;jyopfumy,fvrdk mS ,ciftoif;jzpfaom pyde&f &D ,f ruf'&pf toif; tjzpf tD&wftm; tm&Szvm;&&Sdatmif tm; vmvD*gzvm;&&Sad tmif pGr;f aqmifEidk cf o hJ jl zpfonf? atpDrv D efenf;jy tefqavmhwD aqmif&Gwf ay;cJhaomb&mZD;om;ADtD&m rSmvnf; rDvefEiS t hf wlcseyf , D v H *d zf vm; &&Sad tmif pGr;f aqmifEidk cf o hJ jl zpfonf? rnfou l u&&SdcJhonf? Oa&my. taumif;qkH;enf;jyqk&&Sdrnfukd pdwf0ifpm;pGm apmifhar#mf&OD;rnfjzpfonf? urBmt h aumif;qk;H uvyfrsm; twGuf rl ,if;qkukda&G;cs,f&ef pwifavhvmðypk e,l;umq,fenf;jyae&mtm; enf;jya[mif;jzpfol vmcJh&m 1991 rS ,ck 2007 txdpGrf; u,fAifu;D uef;tm;cef@tyf aqmifEkdifr_rsm;tay: pDppfa&G;cs,fcJhjcif; d x f u G cf mG oGm; jzpf j yD ; urB m h t aumif ; qk H ; uvyf t jzpf e,l;umq,fenf;jyjzpfol qrftvm'ku +yD; enf;jyvufrJhjzpfaewJh e,l;umq,f[m 13 / 1/ bmpDvedk m/ ref,/l &D;&,f wk@d jzpfonf? JG iG f 'kw, d ykid ;f wpfyidk ;f wnf;wGif y&D;rD;,m;vd*rf S tmqife,futqifh 2008 ae@u ref,el @J yw 8/ csJqD;ESifh vDAmyl; utqifh 12 ESifh 13 6 *k;d oGi;f cHc&hJ onf? uD;*ef;[m 1980 aemufyidk ;f ESpaf wGrmS e,l;um wkd@wGif om&yfwnfEkdifcJhonf? urBmh t q,f u pm;orm;jzpfcJh+yD; 1990 aemufykdif;ESpfawGrSm aumif ; qk H ; vd * f t jzpf y &D ; rD ; ,m;vd * f u f idk cf +hJ yD; enf;jyouf 5 ESp&f &Scd yhJ gw,f? a&G;cs,fcHcJh&+yD; pydefvmvD*g ESifhtDwvD enf;jytjzpfvyk u uD ; *ef ; [m 2005 rSm ref;pD;wD;toif;rS Ekwx f u G +f yD; pD;&D;atwk@d u tqifh 2 ESihf 3 wk@d &&Scd o hJ nf? aemufcv H t l jzpfupm;+yD; *k;d trsm;qk;H oGi;f enf;jyvufrJhtaejzifh ,ae@tcsdefxd &yfwnf aeyg e,l;umq,fenf;jyopf uD;*ef; Ekid o f t l jzpf rSww f rf;0ifco hJ u l awmh vuf&dS w,f? e,l;umq,ftoif;ykdif&Sif rkduftuf&Sfavu AvifpD,menf;jyjzpfol a&mfe,fudk;vfref ref,ltm; 6 *kd;jywf¶_H;edrfh+yD;aemuf uD;*ef;tm; cef@tyfvkdufjcif;jzpfonf? Ak'<[l;nu f oif;tm; tdru f iG ;f wGif 4-1 *k;d jzifh yifjzpfonf? ukd;vfref;onf aemufcHvl (16/ 1/2008) tufzaf tyGpJ Of. jyefuefypJG OfY pwkwt hJ nf? xkyd w JG iG f t*Fvef wku d pf pfr;ª rku d u f ,ft0dk ifu yGt J p 8 rdepfwiG w f pf*;dk / tjzpf upm;&if; vd**f ;dk 193 *k;d txdoiG ;f tEkid &f &Scd o D rf'yfwdk 76 rdepfw@dk Y e,l;umq,ftwGuf ay;Ekid cf o hJ jzifh ol@pcH sed u f dk rnforl # rcsK;d Ekid f umuyg u 31 rdepf / rDemu 68 rdepfEiS hf 'gr, tEkdif*kd;rsm;ukd oGif;,lay;cJhonf? ao;ay?

Photo-AFP

tESpf 20twGi;f taumif;qk;H qkrsm;ukd IFFHS rSa=ujim

y&D;rD;,m;enf;jy 3 OD;yg0if

owif;

ca&mif;vrf;ukd za,mif;yef;vko d abmxm;cJo h l wdAufpt f a=umif; ca&mif;vrf;qkdwm yef;cif;vrf;r[kwfbl; qkdwmukdawmh vlwkdif;od=uygw,f? ca&mif;vrf;qkw d m ql;òcHawGjynfEh u S f ae+yD; zkHawGeJ@ =urf;wrf;wJhvrf;jzpf+yD;/ yef;cif;vrf;uawmh El;nH+yD; ar$;ysaH erSmyg? 'DvkdygbJ tjrifhukdwufcsifwJholawG/ ukd,fh b0 wk;d wuf&m wk;d wufa=umif; &Smvko d l awGtwGuu f awmh b,favmufbJ =urf; wrf;ygap vSr;f &J&wmbJ r[kwv f m;? tJ'grS vnf; uk, d v f &dk myef;wkid u f dk a&muf&awmh rSmaygh? tJ'v D jdk zpfcsiw f mawGtwGuf ZGrJ av#mh wwf o l a wG u k d av;pm;p&myg? tJ ' D v k d av;pm;&r,fo h al wG[m 'DurBmrSm trsm; }uD;&Sad eovkd tJ't D xJrmS rS wcsK@d uvnf; uk, d &hf ahJ tmifjrifrt _ wGuf vkt d yfonfxuf vufraxmifovkd/ wcsKd@uvnf; 'g[m vufraxmifp&mr[kwfbl; 'Dxufatmif jrifatmif óud;pm;&OD;r,fq+dk yD; uk, d rhf meukd csK;d ESrd x f m;wuf=uygw,f? rmeukcd sK;d ESrd +f yD; 'Dxufatmifjrifatmif óud;pm;aeolawG uom wu,fhukdcsD;usL;p&myg? tJ ' D v k d csD ; usL;p&mvl a wG x J u wpfa,mufuawmh tm*sifwD;em;om; av; (ref,w l u dk pf pfr;ª ) wdAufpyf gb?J wdAufp}f uD;jyif;cJ&h wJh &yfuu G u f av; u tdrfawG¹yGwfodyf/ wdwfqdwfjcif;uif;rJh vSwJh p¶kdufpkH &yfuGufav;xJrSm arG;zGm; }uD;jyif;cJh&wJhwdAufpf&Jh b0tp[m =urf; wrf;vGe;f ygw,f? &efjzpfo/H qJo/H qloaH wG =um;xJu uav;wpfa,muf&Jh b0rSm om,maysmf&Gifr_qkdwm b,frSmrsm;vJvkd@ ar;&rJh wdAufp[ f m qif;&Jom;wk@d xk;H pHt wkid ;f taumif;qk;H eJ@ toifah wmfq;Hk jzpfwhJ

'Duae@ urBmausmw f hJ abmvk;H orm; awGxrJ mS ol@vrdk sK;d atmufwef;uswhJ b0 uae óud;pm;atmifjrifaeolawG &Sdaeyg w,f ? Oyrm- Zk d v maygh ? Zk d v mqk d w m a&eD,m&Denf;jyacwfu (armf&if[rdk wkid rf )D csq J ;D eJ@twl owd&ae=ur,f xifygw,f? wdAufpfeJ@t&yftarmif;csif; ruGmvSovkd abmvkH;ukd tm¶kHxm; upm;&mrSmvnf; wpfax&mwnf;ygb?J wdAufp[ f m wku d pf pf rª ; jzpf w mrk d @ aemuf w ef ; orm;awG u k d ausmfvGm;jy&rSmuvnf; ol&Jhwm0efukd;/ aemufwGef@r,fholvnf; r[kwfygbl;? tJ ' ga=umif h ol & J h y k H p H u rk H , k d a ewJ h qif¶idk ;f wpfaumifvdk jzpfc&hJ wmyg? ol[m atmifjrifr@_ udk qmavmif rGwo f yd af ewJh ol qkd&ifvnf; rrSm;ygbl;? tJ'Dqmavmif rGwfodyfr_@awGu ol@twGuf wGef;tm;jzpf apcJo h vkd rESpu f 0uf[rf;ukd wef;rqif;& atmif tk;d x&ufz@dk 'rf mS u,fwifcyhJ eHk @J 'DEpS f ref , l u k d c sef y D , H v d * f Y tk y f p k y G J 5 yG J tEkid &f atmif b,fvódk ud;pm;cJw h ,fqw dk m tm;vkH;tjrifyg? ol&u hJ , dk yf idk 0f ufpq f u dk rf mS wdAufpu f “u|efawmf[m usL;ausmf&yfuGufuae arG ; zG m ;vmcJ h o l y g/ b,f a vmuf t xd óud;pm;¶kef;uefcJh&w,fqkdwm pmrzGJ@awmh ygb;l / ,cku|eaf wmf taumif;qk;H um;}uD; ukd pD;ae&ayrJh qif;&Jom; &yfuu G af wG t em; jzwfomG ;rdwikd ;f rsu&f nf0idk ;f ae&qJyg” [k wdAufpu f b0rarhbaJ &;xm;ygw,f? rESpu f 0uf[rf;rSm ykrH eS f yGx J u G cf iG &hf atmif pdw&f n S pf mG óud;pm;cJrh a_ =umifh 'Dae@ 'Dtajctaeukd a&muf&Sdaewmygvdk@vnf; ajymygw,f? rESpu f yGpJ Of (38) yGu J *k;d u

vdk@vnf; ajymygao;w,f? wdAufpt f aejzifh 0ufp[ f rf; a&mufcg pu “¶kef;uef”cJh&ovkd ref,lukd a&muf vmzk@d twGuv f nf; tcuftcJawG/ jy\ emawGudk ausmjf zwf+yD; a&mufvmcJ&h olyg? +yD;awmh &moDtpu *kd;ayguf&SmrawG@vkd@ pdwfr&Snfol tcsKd@&Jh a0zefoHawGukdvnf; &if E S i f h t r#cH p m;cJ h & ol y g/ ol @ tay:rS m r,kHw0uf/ ,kHw0ufjzpfaeolawGtwGuf ol@rSm oufaojyp&mqkdvkd@ tvkyfyJ&Sdae wmukdvnf; olaumif;aumif; odxm;yg w,f? u|efawmfhukd vlawG,kH=unfr_&Sdvm atmif u|eaf wmf b,fvv dk yk &f rvJ? olrsm; wef;wlvyk jf y/ upm;jyóud;pm;jyEkid rf S jzpfrmS ayg?h &Geef u D dk =unfAh sm? oluiG ;f xJu0dk ifvm+yD qkw d meJ@ vlawG&phJ w d x f rJ mS *k;d awmh&h +yD[vk@d xifvkduf=uwmbJ r[kwfvm;/ tJ'Dvkd txifucdk , H &l zk@d twGuf b,fo@l rw S u G q f rxm;wJh E_e;f xm;eJ@ ol[mavhusiahf &;uGi;f xJrmS óud;pm;aeolyg/ u|eaf wmf ol@vv dk l t rsm;&Jh ,kH=unfpdwfcs cH&olodyfjzpfcsifyg w,f/ 'ga=umifhu|efawmf ol@ukd twk,l w,f/ óud;pm;w,f/ abmvkH;csif;twlwl bmjzpfv@dk ol@ajcaxmufxu J abmvk;H u bmjzpfvkd@ ykda=umufzkd@aumif;aeovJvkd@ u|ef a wmf a wG ; rd w ,f ? wd A uf p f [ m tm*sif w D ; em;toif ; eJ @ twl tk d v H y pf tkdvHypfa&$wHqdyf&cJhwm/ awmiftar&du wdu k &f hJ wESpw f mtaumif;qk;H abmvk;H o rm;qkukd (3) }udrf &cJw h m[m ref,yl &dowf twGuf yk+d yD; ol@tay:txif}uD; xm;csuf awG jzpfc&hJ ayrJh oluawmh ol&hJ atmifjrifr_ [m vrf;w0ufrmS bJ &Sad ew,fv@dk c, H x l m;

“u|efawmf[m usL;ausmf&yfuGufuae arG;zGm;vmcJo h yl g/ b,favmuftxd óu;pm;¶kef;uefcJh&w,fqkdwm pmrzG@J awmhygbl;/ ,cku|efawmf taumif;qk;H um;}uD;ukd pD;ae&ayrJh qif;&Jom; &yfuu G af wG tem; jzwfoGm;rdwdkif; rsuf&nf0kdif;ae&qJyg”

&cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f pmrsuEf mS 15

y&D;rD;,m;vd'x f yd o f ;D ig;oif;. a&S@vmrnfyh pJG Of tcsed Zf ,m; (xdik ;f pHawmfcsed )f tmqife,f 1? 19/ 01/ 2008? zl[rf-tmqife,f n 10 em&D 2? 22/ 01/2008? pyg;-tmqife,f n 3 em&D (um;vif;) 3? 26/ 01/ 2008? tmqife,f-e,l;umq,f 10 em&D (tufat) 4? 29/ 01/ 2008? tmqife,f-e,l;umq,f 2 em&D 45 rdepf 5? 2 / 02/ 2008? ref;pD;wD;-tmqife,f 10 em&D 6? 11 / 02/2008? tmqife,f-bvufbef; 3 em&D 7? 20/ 02/2008? tmqife,f-atpDrv D ef 2 em&D 45 rdepf 8? 23/02/2008? bmrif*rf-tmqife,f 10 em&D 9? 01/ 03/2008? tmqife,f-tufpwGeAf v D m 10 em&D 10? 04/ 03/2008? atpDrv D ef-tmqife,f 2em&D45rdepf

refcsufpwm,lEkdufwuf 1? 19/01/2008? &D;'if;-ref,l 10 em&D 2? 27/ 01/ 2008? ref,-l pyg; (ok@d ) &D;'if; 9 em&D tufat 3? 30/ 01/2008? ref,-l yk@d paf rmuf 3 em&D 4? 02/02/2008? pyg;-ref,l 10 em&D 5? 10/ 02/2008? ref,-l ref;pD;wD; 7 em&D 6? 20/ 02/2008? vkid , f eG -f ref,l 2 em&D 45 rdepf 7? 23/ 02/2008? e,l;umq,f-ref,l 10 em&D 8? 01 / 03 /20008? zl[rf-ref,l 10 em&D 9? 04/ 03/2008? ref,-l vkid , f eG f 2 em&D 45 rdepf 10? 08/ 03/2008? ref,-l abmfwef 10 em&D

csJqD; 1? 19/ 01/2008? bmrif*rf-csq J ;D 10 em&D 2? 23/ 01 / 2008? tJAmwef-csq J ;D 3 em&D um;vif; 3? 26/ 01 /2008? 0D*ef-csq J ;D 12em&D 15 rdepf 4? 30/ 01 / 2008? csq J ;D -&D;'if; 2 em&D 45 rdepf 5? 02/ 02/ 2008? yk@d armuf-csq J ;D 10 em&D 6? 10/ 02/ 2008? csq J ;D -vDAmyl; 11 em&D 7? 19/ 02/ 2008? tkv d yH , D maumhp-f csq J ;D 2 em&D 45 rdepf 8? 23/ 02/ 2008? pyg;-csq J ;D 10 em&D 9? 01/ 03/ 2008? 0ufp[ f rf;-csq J ;D 10 em&D 10? 05/ 03 /2008? csq J ;D -tkv d yH , D maumhp-f 2em&D 45 rdepf

ref;pD;wD; 1? 16/ 01/ 2008? ref;pD;wD; -0ufp[ f rf; 3 em&D (tufzaf t) 2? 20/ 01/ 2008? ref;pD;wD; -0ufp[ f rf; 11em&D 3? 29/ 01/ 2008? 'gb-D ref;pD;wD; 2em&D 45rdepf 4? 02/ 02 /2008? ref;pD;wD;-tmqife,f 10em&D 5? 10/ 02/ 2008? ref,-l ref;pD;wD; 7 em&D 6? 25/ 02/ 2008? ref;pD;wD;-tJAmwef 3 em&D 7? 1/ 03 / 2008? ref;pD;wD;- 0D*ef 10em&D 8? 8/ 03/2008? &D;'if;-ref;pD;wD; 10 em&D 9 ? 15/03/2008? ref;pD;wD;-pyg; 10em&D 10? 29/ 03/ 2008? abmfwef – ref;pD;wD; 10em&D tm*siw f ;D em;Edik if o H m; ref,w l u dk pf pfr;ª wdAufpf

abmvk;H upm;jcif;tay:rSm ol&q hJ ENawGudk ykHcsxm;vkdufcJhygawmhw,f? “AD Z ” qk d w m i,f i ,f u wnf ; u jyw,fqkdwJhtwkdif; abmvkH;upm;ae&&if qif;&J rGJawwJhb0ukd arhxm;vkd@&wmrkd@ qif;&Jjcif;qkdwmeJ@ a0;csifwJh wdAufpf u av;&Jh xGufayguf[m abmvkH;upm;jcif; jzpfvmygawmhw,f? atmifjrifausmf=um;wJh abmvkH;o rm;wpfa,muf&Jh b0[m b,fvkdqkdwm odvmwJh wdAufpf[m abmvkH;ukd b0&Jh xGufayguftjzpf omrubJ avmupnf; pdru f dk &&SEd idk w f muko d &d +dS yD; óud;pm;cJ&h mS wmyg? qif;&JwhJ b0uae vGwaf tmif tao t vJ óud;pm;cJw h hJ wdAufp&f hJ tm;xkwrf a_ wGu tckou l pm;aeovkb d J qENqw dk hJ aZmawG avm}uD;vGe;f vS ovkb d aJ yg?h tcktcsdefrSmawmh urBmod abmvkH; orm;wpfa,muf jzpfaecJah yrJh ol@upm;o rm;b0tp[m vrf;ay:uyg/ wcsKd@vlawG twGuf abmvk;H [m tysi;f ajyomjzpfayrJh wdAufpt f wGuu f awmh abmvk;H qkw d hJ b0 uae vGwv f rf;ukd &SmcJo h yl g?

awmh 0uf[rf;ukd aus;Zl;qyfwmygv@kd ajym ygao;w,f? tck u|efawmfref,lrSm odyf aysmfygw,f/ }uD;us,fcef;em;vSwJh uvyf wpfck&Jh toif;om;b0[m b,favmuf auseyfp&maumif;w,fqkdwm ajymrjy wwfavmufatmifygb/J u|eaf wmf&b hJ 0ukd tk;d x&ufz@dk rmS jr‡KyfEzHS @dk &nf&, G x f m;ygw,f? &GefeDvkdvlrsKd;eJ@ wGJupm;&wm[mvnf; bk&m;ay;wJq h v k @dk qk&d rSmayg/h bmjzpfv@dk vJ qkad wmh ol[mvnf; u|eaf wmfv h dk atmif jrifr@_ udk qmavmifoyl u J ;dk / +yD;awmh ref,l eJ@u|eaf wmf pmcsKyf csKyfwahJ e@u u|eaf wmfh ukd yxrqk;H vmE_wq f ufou l awmh &Geef D ygbJ/ ESpfvkdbG,ftòyH;eJ@u|efawmfhukd E_wf qufcJhygw,f? u|eaf wmf&h hJ yxrqk;H *k;d ukad wmh rSwrf d =utk;H rSmyg/ rpf',fba&mhyaJG e@u u|eaf wmf &vkdufwJh*kd;[m vSvSyyeJ@ &Sm;&Sm;yg;yg; &vkdufwJh*kd;jzpfovkd &GefeDuaum b,ft cef;/ b,fae&mrSmyg0if cJw h ,fqw dk m pOf; pm;vku d pf rf;yg? u|eaf wmf 'Dxufaumif;wJh upm;orm;jzpfvmEkdifayrJh/ 'Dxufaumif; wJhtoif;rsKd;ukdawmh rawG@Ekdifawmhygbl;”

vDAmyl; ovk/d ig[m tawmfq;Hk vk@d ,k=H unfvu dk w f hJ ae[m usq;Hk &Jh ed'ge;f qkw d mudk olem;vnf xm;cJygw,f? ref,l enf;jy}uD;zm*lqef t ay:rSmvnf; q&maumif;wpfO;D vkd cH,x l m; olyg? ol@rmS zavmf&ifp, D mqkw d hJ orD;av; wpfa,mufe@J twl em;vnfrt _ &Sq d ;Hk jzpfwhJ cspfZeD;av;ukdvnf; ykdifqkdifxm;ygw,f? orD;av;[m (4) ESpaf usm+f yDr@dk ausmif;xm; zkd@ta&;ukdvnf; wdAufpfu awG;&if;eJ@ aysmaf eygw,f? vuf&b dS 0rSm aysmpf &mawG 0ef;&HaeayrJh 'Db0a&mufzkd@twGuf =urf; wrf;wJhca&mif;vrf;ukd jzwfausmfcJh&olyg? 'DZifbm 29 rSmawG@rJh 0uf[rf;eJ@ yGJrSm 0uf[rf;y&dowfawGu em;vnfr_&Sd&SdeJ@ óudaeyghrvm;vdk@vnf; awG;aerdygw,f? ya&mfzuf&Sife,fqkdwJh u|efawmfhb0 ukd em;vnfay;Ekdif=uygapvkd@vnf; ajym oGm;cJyh gao;w,f? y&d;rD;,m;vd*ef @J cseyf , D H vd * f r S m yg óud ; pm;aewJ h ref , l t wG u f wdAufp[ f m t*FvefajrrSm ausm=f um;vGe;f oljzpfvm rvm;qkw d mukad wmh apmif=h unfh =uygp@dk vm; - - ?

1 ? vDAmyl;-vlwef 3 em&D (15 /01/ 2008)tufzaf t 2 ? vDAmyl;-tufpwGeAf v D m 3 em&D (21 / 01 /2008) 3 ? 0ufp[ f rf;-vDAmyl; 2em&D45rdepf (30 / 01/ 2008) 4 ? vDAmyl;-qef;’g;vrf; 10em&D (02 / 02 / 2008) 5 ? csq J ;D -vDAmyl; 11em&D (10 / 02 /2008) 6 ? vDAmyl; -tifwmrDvef 2em&D45rdepf(19 / 02 /2008) 7 ? vDAmyl;-rpf’,fba&mh 10em&D (23 /02 / 2008) 8 ? abmfwef-vDAmyl; 10 em&D ( 01 / 03 / 2008) 9 ? vDAmyl;-e,l;umq,f 10 em&D (08 / 03 /2008) 10 ? tifwmrDvef-vDAmyl; 2em&D 45rdepf(11 / 03/ 2008)

urBmt h csr;f omqk;H uvyfwpfct k aejzifrh ef,jl zpfvm 7/ 1/ 2008 ae@wiG f xkwjf yefcahJ om ppfwrf;t&ref,t l oif;. 0ifaiGrmS aygif 245 oef;&Scd hJ ojzifh urBmt h csr;f omqk;H ESihf tatmifjrifq;Hk uvyftjzpf pHcsed w f ifc+hJ yDjzpfonf? vGecf ahJ om 12 vuaygif 202 oef;om&Scd &hJ m ,cktcg 245 oef;txd wk;d wufvmcJjh cif; jzpfonf? tm;upm;ypPn;f a&mif;csaom Nike ESihf Mutv tjyif tjcm;¶kyo f v H i$ chf iG hf rsm;twGuf &&SdaomaiGa=u;rsm;ukdyg xnfhwGufxm;jcif;jzpfonf? The Sport avhvmqef;ppfa&;tzG@J }uD;rS Ekid if aH ygi;f 21 Ekid if rH S vlaygi;f 1000 tay: avhvmr_t& ref,t l oif; tay: pdw0f ifwpm; tm;ay;aom y&dowfrmS urBmay:wGif trsm;qkH;[kvnf; od&onf? csJqD;rSmvnf; aygifoef; 200 cef@jzifh tatmifjrifqkH;ESifh tcsrf;omqkH;pm&if;wGif yg0ifaeqJjzpfonf? vGefcJhaomvrsm;u xkwfjyefcsufwGif vmvD*guvyf &D;&,fruf'&pfrmS 0ifaiGaygif 263 oef;jzifh xdyq f ;Hk wGi&f adS ecJo h nf?

owif;

pmrsuEf mS 16 &cdik t f rsK;d om;owif;pm Zefe0g&v D 2008 ckEpS f

rif;orD;}uD; uveD0xem; Zefe0g&v D 3/ roDc|e;f owif;pm xdkif;bk&ifrif;jrwf blrdabmt'lv,m a'cs@f. tpfrawmfjzpfol oufawmf 84 ESpf&Sd rif;orD;}uD;uveD0xem; uvkef vG r f e vmxd 0 wf v mcsmeuvif ; onf 2008 ckEpS f Zefe0g&v D 2 &ufae@ eHeuf 2 em&D 54 rd e pf w G i f uif q ma&m*gjzif h xdik ;f Edik if /H befaumufòrd@ qDvv D mcs@f aq;¶kH wGif wufa&muf aq;ukocH,al wmfral e&m rS uHukefewf&GmpHawmfrlonf? rif;orD;}uD;onf uifqma&m*gukd umv&Sn=f umpGm cHpm;ae&+yD; 2007 ckEpS f atmuf w d k b mv 25 &uf r S pwif I qDvv D mcsaf q;¶kw H iG f wufa&mufaq;uko

cH,lae&onf? rif;orD;}uD;ukd arv 6 &uf we*FaEG ae@ 1923 ck E S p f w G i f t*F v ef E d k i f i H vef ' ef ò rd @ wG i f crnf ; awmf r[D o vm xdbufb&k if (&mr 6/ usuu f &Drif;quf) ES i h f r,f a wmf q D v D e cvif ; xvmwd k @ rS zGm;jrifcJhonf? rif ; orD ; }uD ; uvmeD 0 xem;onf tmeef'gr[Da'grif;jrwfESifh xdkif;bk&ifrif; jrwf b l r d a bmt'l v ,ma'csf @ ponf h rif;ESpyf g;wd@k . tpfrawmfvnf; jzpfonf? rl v wef ; ynmuk d tar&d u ef E d k i f i H abmhpwGeòf rd@ ygwaf usmif; (Part School) 1926 rS 1928 xdvnf;aumif;/ xdik ;f Edik if H vmcsDeDausmif;wGif qufvufI rlvwef; ynmukd qufvufoif =um;cJhonf? t v,f w ef ; ynmuk d qG p f Z mvef E d k i f i H (Mirement) ausmif;ESifh txufwef; ynmukd vdck seòf rd@ tpd;k &ykid f trsK;d orD; t xufwef;ausmif; (Ecole Superieure de Jeunes Filles de la Ville de Lausanne) / *seD A mòrd @ &S d Ed k i f i H w um ausmif; (International School of Geneva) wGif wufa&mufoif =um;cJ&h m

ausmif;. xl;c|eyf xrqkEiS fh wEdik if t H wdik ;f twmjzifh wwd,qkukd &&Scd o hJ nf? rif;orD;}uD;rSm tEkynmwGif xl;c|ef aomfvnf; "gwak A' bmom&yfwiG f trSwf

ydrk sm;onft h wGuf 1942 ck oufawmf 19 ESpt f &G,w f iG f wuUov kd yf nmukd "gwak A' t"dujzifh vdck se;f wuUov dk w f iG f ynmqnf; yl;cJhonf? 1949 ckESpfwGif "gwkaA'bGJ@

(diplome de chimiste analyst)

&&Scd o hJ nf? "gwak A'bmom&yfudk oif,al e pOftwGif; tjcm; bmom&yfrsm;jzpfonhf pd w f y nmES i f h taxG a xG A [k o k w ynm &yfrsm;ukdvnf; oif,lcJhonf? 1944 ckEpS w f iG f Akv d rf ;ª }uD; tvefvwf oeul;ESihf xdr;f jrm;cJ+h yD; orD;awmf xZem 0vkid u f dk arG;zGm;cJo h nf? 1953 ckEpS w f iG f xdik ;f Edik if o H @kd jyefvnf a&muf&Sdvm+yD; usLvmavmifuGef;wuU odkvf/ xrqwfwuUodkvfESifh tjcm;aom wuUokdvfrsm;rS ausmif;ol§ausmif;om; rsm;ukd ynmoif=um;ydk@csay;cJhonf? oufawmfxif&mS ;&Spd Of 84 ESpt f wGi;f xdik ;f vlrsK;d rsm;twGuf tusK;d ðyvkyif ef;rsm; ukd wpdkufrwfrwf vkyfaqmifcJh+yD; trsKd; orD;rsm; Ed@k uifqma&m*gtwGuf okawo eðy&eftoif;wnfaxmifjcif;/ ulnDapmifh a&Smufa&;toif;/ u,fq,fa&;toif;/ okawoetoif; ponfh toif;pkpkaygif; 63 ck w G i f wnf a xmif o l t jzpf v nf ; aumif;/ OuUXtjzpfvnf;aumif;/ em,u tjzpfvnf;aumif; wm0ef,laqmif&Guf cJhonf?

aoewfEiS yhf pf taocHA;kH azmufcrJG a_ =umifh 0ef}u;D csKyfa[mif; AemZD,mblwakd oqH;k 'DZifbmv 28 / at*sipf o D wif;rsm; ygupPwefEikd if . H 0ef}uD;csKyfa[mif wOD;jzpf ol bemZD,mblwdkonf 'DZifbmv 27 &ufae@u 2008 ckESpf ESpfqef;ydkif;wGif usif;yrnfh EdkifiHvHk;qdkif&m a&G;aumufyGJ wGuf rJq, G pf nf;¶k;H a&;c&D;oGm;pOf taocH vky}f uHowfjzwforl sm;. vufcsuaf =umifh aoqHk;oGm;onf? AH;k ayguu f +JG yD;aemuf vlrsm;. tom; prsm;rSm ra&wGuEf ikd af tmif rsm;ysm;onf [kajymqd+k yD; tenf;qH;k vl 20 cef@ aoqH;k oGm;a=umif; tcif;jzpfymG ;onfh ae&mwGif &Sdaeonfh atyDowif;axmufu ajym onf? aoqHk;olrsm;wGif vHkòcHa&;tapmihf rsm;vnf; yg0ifonf? rpPbw l rkd mS yef;+cHtwGi;f &Sd aomif;ESihf cs&D adS eonfh vlxu k kd rJq, G pf nf;¶k;H +yD;aemuf ‚if;pD;eif;vmonfh um;ay:od@k wufa&muf +yD ; yef ; +cH w G i f ; rS xG u f I r=umrD r S m yif aoewfoHESpfcsufxGufay:vm+yD; AHk;ayguf uGJoHyg wygwnf; xGufay:vmonf[k vHòk cHa&;tapmifu h ajymonf? ygupPwefjynhfol@ygwDrS jyef=um;a&; wm0efcH rpPwm zmvmokavm bmbmu AH;k ayguu f o JG nfah e&mrSm rpPbw l kd &Sad eonfh ae&mESifh rDwm 50 cef@om uGma0;onf[k qd+k yD; AH;k ayguu f rJG t _ m; tvGejf yif;xefonf [k vHkòcHa&;,lxm;olwOD;uajymonf? vky}f uHrj_ zpfymG ;+yD;aemuf ygwaD jymcGihf &olrsm;u toufrao[kajymqdak eaomf vnf; a'opHawmfcsed f 4 em&D 16 rdepf (7 em&D 46 rd e pf jref r mpH a wmf c sd e f ) wG i f cifyGef;jzpfolu rpPblwdkrSm vnfyif;ESihf &ifbwfwGif &&Sdxm;onfh aoewf'%f&m ukdrcHEkdifI vm0g;zef'D*sife&,f aq;¶kHwGif aoqH;k oGm;onf[k a'ocH owif;Xmersm; ukdajymqdkonf? rpPblwdkudkaxmufcHolrsm;u aq;¶kH; a&S@wGif pka0;I orRwjzpfol AdkvfcsKyfrl&Sm &ufudk acG;ESifhE_dif;I ajymqdkuef@uGuf¶_wf csco hJ nf? rpPbw l u kd dk axmufco H l trsm;pk u ,ckvyk }f uHr. _ aemufu, G w f iG f rl&mS &uf .vufcsu[ f k ,lqaeonf?

6 ygwDaygif;I tpd;k &zG@J rnf

,ck tjzpf r S m 'k w d , t}ud r f j zpf + yD ; 2007 ckEpS f atmufwkd bmv 18 &ufae@u Ekid if &H yfjcm;wGif 8 ESpf =um EdkifiHa&;cdkv_H+yD; ygupPwefEdkifiHwGif;odk@ jyef v nf a &muf & S d p Of AHk;azmufcGJr_jzpfonhf twG u f rpP b l w d k u k d axmuf c H o l vl t enf ; qH k ; 140 cef @ aoqH k ; +yD ; &mES i f h c sD '%f&m &&Scd o hJ nf? rpPblwdktwGuf vH k ò cH a &;wm0ef , l apmifh=uyfay;ol rpPwmvmrefrmvpfu rpPblwkdrSm vkyf}uHcH &rnf u k d od & S d o nf h twGuf tcsdefumv wckxd aoewfusnf rpPAemZD,mblwdk ("gwfyHk- ¶dkufwm) 1993 ck atmufwb kd mv 19 &ufae@ qHESifhAHk;'%fukd tawmftwefcHEkdifonhf usnfumum;jzifh rJqG,fpnf;¶kH; oGm;vm wGif 'kwd,t}udrf 0ef}uD;csKyf&mxl;ukd cJah omfvnf; aemufq;kH wGif vky}f uHorl sm; wm0ef,lxrf;aqmifcJhonf? 1996 ck Edk0ifbmv 5 &ufae@wGif vuf c suf j zif h aoqH k ; oG m ;cJ h & onf [ k orRw zmvkavumvDu blwdktpdk;&udk qdkonf? EdkifiHwumtodkif;t0dkif;u rpPblwdk aqGrsK;d rdwaf qGrsm;/ oli,fcsi;f rdwaf qGrsm; vkyf}uHowfjzwfr_ukd csufcsif;uef@uGuf tusKd;ukdom vkyfaqmif+yD; EdkifiH.w&m; ¶_wfcsvdkuf+yD; tar&dueftpdk;&uvnf; pD&ifa&;pepfudk xdcdkufonf[k ta=umif; rpP b l w d k vk y f } uH o wf j zwf c H & r_ o nf jyI zsufodrf;ypfvdkufonf? bl w d k rd o m;pk r S m ygupP w ef E d k i f . ygupPwefEdkifiH. trsKd;om;&if=um;apha&; ESihf 'Dru kd a&pDpepfo@dk OD;wnfomG ;a&mufa&; Edik if aH &;wGif tpOftquf emrnf}uD;olrsm; l rkd mS twdu k t f cH ukd rvdv k m;olrsm;. zsuq f ;D r_rsm;jzpfonf jzpf+yD; zcifjzpfol tvDbw Edik if aH &;orm;rsm;udk owfjzwfrj_ zifh 1979 [k ajymqdo k nf? rpPbw l kd touf 35 ESpt f &G,f 1988 ck E S p f w G i f trsm;jynf o l a &S @ arS m uf w G i f ck 'DZifbmv 1 &ufae@wiG f ygupPwefEikd if H óud;rdef@cs ao'%fpD&ifjcif;cJhonf? armif j zpf o l csme0grS m tqd y f r d I ESihf rlqvifurBm. yxrOD;qH;k trsK;d orD; f iG f aoqH;k jcif;jzpfonf[k ,lq 0ef}uD;csKyfjzpfco hJ nf? xd@k aemuf 1990 ckEpS f 1985 ckEpS w =o*kwv f 6 &ufwiG f orRw *lviftwfpf &+yD; tjcm;armifwOD;jzpfol rlxcsm;rSm [wfcef;u vmbfpm;onf[k ta=umif; &Jrsm;ESifh tjyeftvSefypfcwfr_jzpfyGm;+yD; jycsufjzifh rpPblwdktpdk;&ukd zsufodrf;cJh aoewfxdrSefI 1986 ckESpfwGif aoqHk; cJhonf? onf?

Photo-AFP

zvefycsmc|efygwDacgif;aqmif rpPwmqrwfqkefxva0csf@ (b,fbuftay:yHk) ESifh 'Drdku&ufygwDacgif;aqmif rpPwm tbDqpfa0 csmcsd0 (,mbufyHk)

Zefe0g&v D 20/ roDc|e;f owif;pm 2007 ckESpf 'DZifbmv 23 &ufae@wGif usi;f yaom xdik ;f Edik if q H ikd &f m taxGaxGa&G; aumuf y G J w G i f xd k i f ; 0ef } uD ; csKyf a [mif xuf q if . zsuf o d r f ; cH v d k u f & onf h xdkif;vwfxdkif;ygwDrS ygwD0iftrsm;pkjzifh yg0ifz@JG pnf;xm;onfh jynfo h @l tiftm;ygwD (zwfzvefycsmc|e)f u twnfrðyEdik af o; onhf trwfae&m 229 ae&mjzihf tEdik &f &Sd oGm;onf? twdkuftcHygwDwckjzpfonhf 'Drdku &ufygwD (zwfycsmxdywf) u trwfae&m 165 ae&mjzifh 'kwd,vdkuf+yD; xdkif;trsKd; om;ygwD (zwfcsxikd ;f ) u rJae&m 37 ae&m/ trdajrygwD (zwfazhzif'if;) u 26 ae&m/ vGru f sKid x f idk ;f csmzh wfxem;ygwrD S 9 ae&m/ rZÆrd 'dyodik ;f ygwD 7 ae&m/ ycsm&mhygwrD S 5 ae&mwdk@ toD;oD;&&SdoGm;onf? tpd;k zG@J pnf;Edik &f eftwGuf trwfae&m 241 ae&m&Sd&efvdk+yD; vdktyfonhf trwf ae&m jynfrh &D eftwGuf ygwD 6 ygwpD ak ygi;f I nGe@f aygi;f tpd;k &ukd Zefe0g&v D 19 &ufae@u zGJ@pnf;vdkufonf? nGe@f aygi;f tpd;k &tzG@J wiG f zvefycsmc|ef ygwD u OD ; aqmif I azh z if ' if ; ygwD / csxikd ;f ygw/D rZÆrd 'Dyodik ;f ygw/D vGru f sKid x f ikd ;f csmzh xem;ygw/D ycsm&mcs@f ygwD pkpak ygi;f 6 ygwDjzpf+yD; trwfpkpkaygif; 315 OD;yg0if onf? 'D r d k u &uf y gwD a cgif ; aqmif rpP w m tbDqpfa0csmcsd0u ‚if;wdk@ygwDtaejzifh zvefycsmc|eyf gwED iS yhf ;l aygi;f I tpd;k &zJ@G rnf r[kw[ f k ,cifuajymqdx k m;onfh twGuf wck w nf ; aom twd k u f t cH y gwD t jzpf &yfwnf&rnfjzpfonf? xdik ;f a&G;aumufyaJG umfrwDu ,ckcsed f xd a&G ; aumuf y G J w G i f aiG a y;rJ 0 ,f r _ j zif h zvefycsmc|eyf gwrD S 4 OD;ESihf csmx h ikd ;f ygwrD S 2 OD ; uk d teD u 'f j yI xk w f y ,f c J h + yD ;

Photo-AFP

Photo-AFP

xdik ;f bk&ifrif;jrwf. tpfrawmf ewf&mG pHawmfrl

t0gu'fjyI owday;xm;aom a'orsm;rS trwfrsm;ukd jyefvnf a&G;cs,cf o hJ nf? Edik if v H ;kH qkid &f m a&G;aumufyw JG iG f rJay; cGihf&Sdol oef;aygif; 44 oef;ausmf&Sdonhf teuf oef; 32 ausmu f vma&muf qENrJ ay;onht f wGuf 74 &mcdik Ef e_ ;f uvma&muf rJay;=uonf[k qdo k nf? a&G;aumufyGJ umvtwGif; t&uf a&mif;ol 234 r_/ rJ0,fr_ 8 r_/ rJpm&Guu f dk zsuq f ;D r_ pkpak ygi;f 26 r_ jzpfymG ;cJo h nf[ h k xdik ;f trsK;d om;&JXmerS &JAv dk cf sKyf 0Dcs, D mu ajymqdkonf? a&G;aumufyJG aumfr&Siu f 460 OD;ukd trwf t jzpf tod t rS w f ð yxm;+yD ; / xyf r H t wnf j yK&ef trwf 20 usefaeao;onf? 6 ygwDnGef@aygif;tpdk;& tzGJ@rsm;u vmrnhf 15 &uftwGif; tpkd;&tzGJ@ukd awG@jrif&rnf[kqdkonf? nG e f @ aygif ; tpd k ; & zG J @ pnf ; xm;aomf vnf ; rnf o l u 0ef } uD ; csKyf & mxl ; uk d wm0ef,rl nfukd 6 ygwrD S wm0ef&o dS rl sm;u xkwfaz:ajymqdkjcif; r&Sdao;yg? trwf a e&m trsm;qH k ; &&S d o nf h zvefycsmc|efygwDrSm 0ef}uD;csKyfa[mif; xuf q if . =oZmt&S d e f t0gv$ r f ; rd k ; r_ &Sdaeao;+yD; rpPwmqrwfrSm ygwDacgif; aqmifjzpfaomfvnf; trsm;ESifh qufq&H m wGif rajyjypfonht f wGuf 0ef}uD;&mxl; t wGuf uef@uGufr_rsm;&Sdaeonf? 0ef}uD;csKyfa[mif;xufqifurl EdkifiH wumOya'pOf;rsO;f twdik ;f vku d ef m rnfqkd ygu ygwDacgif;aqmif rpPwmqrwf rSm 0ef } uD ; csKyf j zpf & rnf [ k qd k o nf ? ‚if ; t aejzifv h nf; ygwaD cgi;f aqmif rpPwmqrwf rSm 0ef}uD;csKyf&mxl;ESifh xkdufwefonf[k ajymqd k o nh f t wG u f xd k i f ; Ek d i f i H . 25 a,mufajrmuf 0ef}uD;csKyfrmS rpPwmqrwf qGefxva0hcsf jzpfzG,f&Sdonf?

a&G;aumufy+JG yD;aemufyikd ;f t"du¶k%rf sm;a=umifh uifnmEdik if w H iG f vlaygif; 500 ausmaf oqH;k Zefe0g&v D 17/ at*sipf o D wif;rsm; uif n mEd k i f i H v H k ; qd k i f & ma&G ; aumuf y G J u k d 2007 ckEpS f 'DZifbmv 27 &ufae@u usi;f y cJhonf? a&G ; aumuf y G J w G i f vuf & S d orR w rpPwmuDbmuDu tEdkif&&Sdonf[k od onfESifh wòydifeufwnf; 'kw,orRw oufwrf;udk usrf;opPm}udrfqdkI vufcH& ,l vdu k o f nf? vltdkvlrsKd;pkrsm; tm;ay;axmufcH onf h twk d u f t cH y gwD } uD ; wck j zpf o nf h rpPwmvdik v f mtk'd ifvm OD;aqmifonfh t 0ga&mif'Drdkua&pDa&;v_yf&Sm;olrsm;ygwDu rJ¶;H_ oGm;+yD; a&G;aumufyw JG iG f rJrormr_rsm; &So d nf[k ajymqdck o hJ nf? rJrormr_rsm;&Sdonf[k owif;rsm; xGufay:vm+yD;aemuf rpPwmtdk'ifumukd axmufcHolrsm;u rauseyfr_rsm; jzpfay: vm+yD;aemuf vrf;rrsm;ay:xGuu f m qENjy

r_rsm; jzpfay:+yD; tpd;k &ukd axmufco H rl sm; ESifh xdyfwdkuf&ifqdkif ¶kef;&ifqefcwfr_rsm; jzpfyGm;cJhonf? vH k ò cH a &;wm0ef u s tapmif h r sm;u aoewf j zif h ypf c wf E S d r f E S i f ; r_ r sm;a=umif h Zefe0g&Dv 17 &ufae@xd vlaygif; 500 ausmaf oqH;k cJ+h yD; wEdik if v H ;kH tajctaerSm vnf; vlrsK;d pkvu kd f rsK;d jzKwfow k o f ifrr_ sm; qDo@kd OD;wnfaeonf[k Edik if w H umowif; rsm;wGif az: jycJo h nf? Zefe0g&Dv 1 &ufae@u vuf&Sd a&G; aumuf y G J t Ed k i f & &S d o l orwtrf 0 gtD uDbmuDudk qef@usio f rl sm;u òrd@awmfteD; &Sd cDu, l v l rl sK;d pkrsm; aexdik o f nfh ae&mteD; &Sd bk&m;&Scd ;kd ausmif; wckukd rD;wif¶@d_ +yD; "g;ESifh ckwfowfonhftwGuf uav;ESifhtrsKd;o rD; tenf;qH;k 50 cef@aoqH;k cJo h nf? twdkuftcHtiftm;pkrsm;u orRw pmrsufESm 13 odk@

Related Documents


More Documents from "heinhtetsan"

November 2019 19
November 2019 0
November 2019 0