Arakanese Writers (တကၠသိုလ္နႏၵမိတ္)

တကၠသုိလ္ နႏၵမိတ္ [၁၉၂၃ - ၁၉၈၆] ရခုိင္ ျပည္နယ္ ေတာင္ကုတ္ ၿမိဳ႕၌ Aဖ ၿမိဳ႕ပုိင္ ဦးေမာင္ေမာင္ႀကီး၊ Aမိ ေဒၚေ႐ႊ တုိ႕က ၁၉၂၃ ခု မတ္လ ၇ ရက္ေန႕ (၁၉၂၂ ခု မတ္လ ၈ ရက္ ၾကာသပေတးေန႕ ဟု 'တကၺသုိလ္ နႏၵမိတ္ သုိ႕မဟုတ္ ေကာင္းကင္ႏွင့္ ေျမႀကီးကုိ ေတာင္းခံသူ' တြင္ ေဖာ္ျပ ထားသည္) တြင္ ဖြားျမင္သည့္ Aႂမႊာ ညီAစ္ကုိ ႏွစ္ဦး Aနက္ ပထမ ဖြားျမင္ေသာ သား ျဖစ္သည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ ငယ္စU္က 'ကုိကုိ' ဟု ေခၚခဲ့ ၾကၿပီး၊ Aမည္ရင္းမွာ ဦးတင္ေAာင္ ျဖစ္သည္။ ေမြးခ်င္း သုံးဦးတြင္ Aႀကီးဆုံး ျဖစ္သည္။

ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕ တုိင္းရင္း ျမန္မာ Aလယ္တန္း ေက်ာင္းတြင္ ပUၥမတန္းထိ သင္ယူ ခဲ့သည္။ ထုိ႕ေနာက္ သံတၿဲြ မိဳ႕ Aဂၤလိပ္ - ျမန္မာ Aစုိးရ Aထက္တန္း ေက်ာင္းသုိ႕ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ ခဲ့သည္။ ၁၉၄၆ တြင္ သံတြဲ ေက်ာင္းမွပင္ တကၠသုိလ္ဝင္ စာေမးပြဲကုိ Aဂၤလိပ္စာ ဂုဏ္ထူးႏွင့္ ေAာင္ခဲ့သည္။ ထုိႏွစ္မွာပင္ ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္၌ ဆက္လက္ ပညာ သင္ခဲ့သည္။ ၁၉၅ဝ ျပည့္တြင္ ဝိဇၨာတန္း ေနာက္ဆုံးႏွစ္ စာေမးပြဲကုိ မေျဖေတာ့ဘဲ တကၠသုိလ္မွ ထြက္ခဲ့သည္။

ဂ်ပန္ ေခတ္တြင္ ဂ်ပန္ ေတာ္လွန္ေရး လုပ္ငန္းကုိ ကြယ္လြန္သူ မႏၩေလး တကၠသုိလ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္ရင္ ႏွင့္Aတူ လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ ခဲ့သည္။ တကၠသုိလ္မွ ထြက္ၿပီးေနာက္ တုိးတက္ေရး သတင္းစာတြင္ လက္ေထာက္ Aယ္ဒီတာ၊ ၁၉၅၃ တြင္ ဝါးခယ္မၿမိဳ႕ Aစုိးရ Aထက္တန္း ေက်ာင္းတြင္ Aထက္တန္းျပ ဆရာ၊ ၁၉၅၄ တြင္ ျမဝတီ မဂၢဇင္း တုိက္ထုတ္ 'ေရာင္ျခည္ ဂ်ာနယ္' Aယ္ဒီတာ၊ ထုိ႕ေနာက္ ၁၉၅၄ တြင္ ျမဝတီ မဂၢဇင္း၌ တာဝန္ခံ စာတည္း မွသည္ ၁၉၆ဝ ျပည့္တြင္ Aယ္ဒီတာခ်ဳပ္ Aထိ ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့သည္။ ၁၉၆ဝ ျပည့္တြင္ ႐ုပ္ရွင္ ပေဒသာ မဂၢဇင္း ဦးစီး တည္ေထာင္ သူႏွင့္ စာတည္း Aျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့သည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ သံတြဲ ၿမိဳ႕သုိ႕ သြားေရာက္ ေနထုိင္ ခဲ့သည္။ ၁၉၇၇ တြင္ စစ္ျပန္ မဂၢဇင္း Aယ္ဒီတာ Aျဖစ္ Aမႈထမ္း ခ့ဲသည္မွာ ကြယ္လြန္သည္ Aထိပင္ ျဖစ္သည္။

ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္တြင္ ပညာ သင္ေန စU္မွာပင္ တကၠသိုလ္ စာေပ လႈပ္ရွားမႈ မ်ားတြင္ ပါဝင္ ခဲ့ကာ ဝတၴဳတုိ၊ ဝတၴဳရွည္မ်ား ေရးသား ခဲ့သည္။ ၁၉၅ဝ ျပည့္ ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္ ႏွစ္လည္ မဂၢဇင္းတြင္ ျမန္မာ က႑ တြဖ ဲ က္ စာတည္း၊ ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္ ရခုိင္ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ား မဂၢဇင္း Aယ္ဒီတာ Aျဖစ္ တာဝန္ ယူခဲ့သည္။ ရန္ကန ု ္ တကၠသုိလ္ ရခုိင္ Aသင္းႀကီးက ႀကီးမွဴး က်င္းပသည့္ ဝတၴဳတုိ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ 'ကဗ်ာ တေက်ာ့' ဝတၴဳတုိျဖင့္ ပထမဆု ရခဲ့သည္။ တကၠသုိလ္ နႏၵမိတ္ ကေလာင္ Aမည္ျဖင့္ တကၠသုိလ္ ဝတၴဳရွည္၊ ဝတၴဳတုိ၊ ေဆာင္းပါး၊ ျပဇာတ္၊ ကဗ်ာ၊ ဘာသာျပန္ မ်ားကုိ ေရးသား ခဲ့သည္။ နႏၵာ ပုလဲ (၁၉၅ဝ)၊ သင္ၾကား ပါေလဦး ဆရာ (Aားနက္စ္ ဟဲမင္းေဝ၏ For Whom The Bell Tolls ကုိ မွီးသည္။)၊ ဆယ္ျပည္ေထာင္ ေခ်ာ့ေတာ့ မၿပဳံး၊ ေစာနႏၵာ (၁၉၆၈)၊ ေစာႀကိဳ လွည့္ပါ စသည့္ ဝတၴဳမ်ား၊ ျမဝတီ စစ္ေၾကာင္း (၁၉၆၇)၊ ပန္းဝါ စစ္ေၾကာင္း (၁၉၆၇)၊ ေ႐ႊျပည္ႀကီး၊ ဗႏၶဳလ ခံတပ္ (၁၉၆၈) စသည့္ သမုိင္း ေနာက္ခံ ဝတၴဳမ်ား၊ ျမန္မာျပည္ စစ္ေျမျပင္ (၁၉၆၅)၊ Aင္ဖာ တုိက္ပြဲ (၁၉၆၅)၊ မႏၩေလးကုိ ျဖတ္၍ (၁၉၆၅)၊ ေထာင့္ကုိးရာ ေလးဆယ္ႏွစ္ (၁၉၆၇)၊ ျမစ္ႀကီးနား တုိက္ပြဲ (၁၉၆၇) စသည့္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ Aတြင္း ျမန္မာ ႏုိင္ငံႏွင့္ စပ္ဆုိင္ေသာ စစ္ပြဲ မွတ္တမ္း ဘာသာျပန္မ်ား၊ စာေရးခ်င္ေသာ သူမ်ားသုိ႕ (၁၉၆၁)ႏွင့္ ယုံၾကည္ခ်က္ Aတြက္ Aသက္ စြန္႕သူမ်ား (၁၉၆၇) က်မ္းစာAုပ္ တုိ႕မွာ ထင္ရွားသည္။ 'နႏၵာ ပုလဲ' မွာမူ ေျပာစမွတ္ Aျပဳရဆုံးႏွင့္ Aထူးျခား Aလွပဆုံး မွတ္တုိင္ တခုပင္ ျဖစ္သည္။

၁၉၈၆ ခု ႏုိဝင္ဘာလ ၁၅ ရက္ ည ၁ဝ နာရီ ၅ မိနစ္တြင္ ရန္ကုန္ Aင္းစိန္၌ ကြယ္လြန္သည္။

[ျပင္ဆင္ရန္] စာၫႊန္း ။ ။

1. မလိခ။ ျမန္မာ ဝတၴဳ Aၫႊန္း (၁)။ စာ ၁၉၈ - ၂ဝ၉။ 2. မလိခ။ ျမန္မာ စာေပ Aဘိဓာန္ (၂)။ စာ ၃ဝ၉။ 3. ေမာင္ေက်ာ္သာ။ တေစ့ တေစာင္း စာေရး ဆရာ တုိ႕၏ Aေၾကာင္း။ စာ ၁ဝ၉ - ၁၂၄။ 4. နတ္ႏြယ္။ မိမိႏွင့္ စာေရး ဆရာမ်ား။ စာ ၃၃၈ - ၃၄ဝ။ 5. စာေရး ဆရာမ်ား။ တကၠသုိလ္ နႏၵမိတ္ သုိ႕မဟုတ္ ေကာင္းကင္ႏွင့္ ေျမႀကီးကုိ ေတာင္းခံသူ (၂ဝဝ၄)။ 6. ျမန္မာ့ စြယ္စုံက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္ (၁၉၈၇)။ စာ ၁၇၁ - ၁၇၂။]