Khoaluan Tam

1

PhÇn 1

më ®Çu 1.1. §Æt vÊn ®Ò ViÖt Nam lµ mét n−íc n«ng nghiÖp víi 80% d©n sè sèng ë vïng n«ng th«n, 76% lao ®éng tham gia vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. S¶n xuÊt n«ng nghiÖp chiÕm gi÷ mét vai trß hÕt søc quan träng v× nã s¶n xuÊt ra l−¬ng thùc, thùc phÈm phôc vô cho nhu cÇu thiÕt yÕu cña con ng−êi mµ kh«ng mét ngµnh nµo cã thÓ thay thÕ ®−îc. §ång thêi s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp cßn cung cÊp nguyªn nhiªn liÖu cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ, c«ng nghiÖp chÕ biÕn tiÓu thñ c«ng nghiÖp, phôc vô nhu cÇu trong n−íc vµ xuÊt khÈu. MÆt kh¸c s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp cßn lµ c¬ së thóc ®Èy c¸c ngµnh, c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn, ®Æc biÖt ë nh÷ng n−íc ®ang trªn con ®−êng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ nh− ë n−íc ta. N«ng nghiÖp cßn lµ nguån t¹o ra thu nhËp ngo¹i tÖ th«ng qua xuÊt khÈu c¸c lo¹i n«ng s¶n hµng ho¸ ra thÞ tr−êng trong vµ ngoµi n−íc. Tuy nhiªn, víi tèc ®é gia t¨ng d©n sè nh− cña ViÖt Nam hiÖn nay cïng víi viÖc thùc hiÖn chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr−êng th× vÊn ®Ò ®¶m b¶o an ninh l−¬ng thùc còng nh− viÖc kh«ng ngõng n©ng cao s¶n l−îng, chÊt l−îng c¸c lo¹i n«ng s¶n phÈm, hµng ho¸ lµ mét vÊn ®Ò bøc thiÕt. ViÖc ®¶m b¶o l−¬ng thùc cho h¬n 84 triÖu d©n trong khi ®Êt ®ai kh«ng nh÷ng kh«ng gia t¨ng mµ cßn bÞ thu hÑp lµ mét vÊn ®Ò kh«ng ph¶i dÔ dµng. ViÖc ®−a ra c¸c lo¹i hµng ho¸, n«ng s¶n víi s¶n l−îng lín, chÊt l−îng cao ®ñ søc c¹nh tranh víi c¸c n−íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi lµ mét vÊn ®Ò phøc t¹p. §iÒu ®ã ®· ®Æt nÒn n«ng nghiÖp ViÖt Nam nãi riªng vµ kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung ®øng tr−íc nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc míi. §øng tr−íc t×nh h×nh míi §¶ng vµ Nhµ n−íc ta ®· x¸c ®Þnh ®©y lµ giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ ®Æc biÖt quan träng yªu cÇu cÇn ph¶i cã ®−êng lèi s¸ng suèt, phï hîp; ®ång thêi còng ph¶i cã sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ cña nhµ n−íc, cña toµn §¶ng, toµn d©n quyÕt t©m thùc hiÖn nhiÖm vô, kinh tÕ x· héi cña ®Êt n−íc. Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp còng cÇn ph¶i cã sù kÕt hîp cña 4 nhµ ®ã lµ: nhµ n−íc, nhµ khoa häc, nhµ n«ng vµ nhµ doanh nghiÖp. Vµ ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô liªn kÕt gi÷a c¸c nhµ ph¶i kÓ ®Õn mét tæ chøc quan träng ®ã lµ "khuyÕn n«ng".

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

2

KhuyÕn n«ng h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn g¾n liÒn víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Cïng víi thêi gian, khuyÕn n«ng ®· ngµy cµng ph¸t triÓn vµ dÇn ®¸p øng ®−îc nhu cÇu cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. NhiÒu tiÕn bé khoa häc kü thuËt, c«ng nghÖ míi ®· ®−îc chuyÓn giao ¸p dông vµo s¶n xuÊt gãp phÇn t¨ng n¨ng xuÊt c©y trång, vËt nu«i vµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu s¶n xuÊt theo h−íng hµng ho¸ cã chÊt l−îng cao, t¨ng thu nhËp cho ng−êi lao ®éng, gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë n«ng th«n. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng ®· ®¹t ®−îc, khuyÕn n«ng vÉn tån t¹i nh÷ng h¹n chÕ nh−: néi dung ho¹t ®éng cßn Ýt, ph−¬ng ph¸p vµ c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng ch−a ®−îc ®a d¹ng, hÖ thèng khuyÕn n«ng cßn nhiÒu h¹n chÕ c¶ vÒ c¬ cÊu tæ chøc, sè l−îng vµ chÊt l−îng ®éi ngò c¸n bé. §Æc biÖt c¸c ch−¬ng tr×nh, ho¹t ®éng khuyÕn n«ng hiÖn nay nhiÒu khi vÉn cßn ch−a thùc sù ®¸p øng nhu cÇu cña ng−êi d©n. NhiÒu ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng ®· rÊt hiÖu qu¶ khi thùc hiÖn nh−ng khi ch−¬ng tr×nh, dù ¸n kÕt thóc, th× mäi thµnh qu¶ kh«ng ®−îc nh©n réng mµ nã còng ®i theo nh÷ng ng−êi lµm ch−¬ng tr×nh, dù ¸n lu«n. §èi víi §Þnh Ho¸ tõ khi thµnh lËp ®Õn nay tæ chøc khuyÕn n«ng ®· cã nh÷ng ®ãng gãp to lín ®èi víi sù nghiÖp ph¸t triÓn cña ngµnh n«ng nghiÖp. Trong nh÷ng n¨m qua ho¹t ®éng khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ ®· mang l¹i nhiÒu hiÖu qu¶ thiÕt thùc. NhiÒu ch−¬ng tr×nh, dù ¸n, m« h×nh ®−îc thùc hiÖn gãp phÇn n©ng cao tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cho ng−êi d©n, ®−a nhiÒu gièng c©y trång, vËt nu«i míi vµo s¶n xuÊt, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Tuy nhiªn do ®Æc ®iÓm §Þnh Ho¸ lµ mét huyÖn miÒn nói, ®Þa h×nh phøc t¹p, giao th«ng ®i l¹i khã kh¨n, d©n téc thiÓu sè chiÕm tû lÖ cao cho nªn tr×nh ®é d©n trÝ cßn thÊp, phong tôc tËp qu¸n l¹c hËu vÉn cßn tån t¹i. V× vËy viÖc thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, h¹n chÕ. HiÖu qu¶ cña c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n kh«ng kÐo dµi mµ th−êng kÕt thóc khi ch−¬ng tr×nh, dù ¸n kÕt thóc. T¹i sao l¹i xÈy ra hiÖn t−îng nh− vËy? C¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n nµy ®· ®−îc thùc hiÖn nh− thÕ nµo? XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý do trªn, t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu ®Ò tµi: ''Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät t¹i huyÖn §Þnh Ho¸ - tØnh Th¸i Nguyªn".

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

3

1.2. Môc tiªu nghiªn cøu - HÖ thèng l¹i vÊn ®Ò lÝ luËn vµ thùc tiÔn vÒ c«ng t¸c khuyÕn n«ng. - §¸nh gi¸ thùc tr¹ng c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät trªn ®Þa bµn huyÖn §Þnh Ho¸. - §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng trªn ®Þa bµn huyÖn. 1.3. §ãng gãp cña ®Ò tµi - Gãp phÇn cñng cè thªm vÒ mÆt lÝ luËn vµ thùc tiÔn trong c«ng t¸c khuyÕn n«ng. - §ãng gãp ®−îc nh÷ng kiÕn nghÞ th«ng qua viÖc nghiªn cøu thùc tiÔn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c khuyÕn n«ng trªn ®Þa bµn huyÖn §Þnh Ho¸. - Lµ tµi liÖu tham kh¶o cho nh÷ng ng−êi quan t©m. 1.4. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu 1.4.1. §èi t−îng nghiªn cøu - C¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. 1.4.2. Ph¹m vi nghiªn cøu - VÒ thêi gian: + Nh÷ng sè liÖu thø cÊp ®−îc tæng hîp trong 3 n¨m 2005 - 2007. + Nh÷ng sè liÖu s¬ cÊp (trùc tiÕp ®iÒu tra): n¨m 2007. - VÒ kh«ng gian: Trªn ®Þa bµn huyÖn §Þnh Ho¸. 1.5. HÖ thèng chØ tiªu nghiªn cøu 1.5.1. DiÖn tÝch gieo trång Lµ diÖn tÝch thùc tÕ cã gieo trång mét hoÆc nhiÒu lo¹i c©y nh»m thu ho¹ch thµnh phÈm ngay trªn diÖn tÝch ®ã. 1.5.2. N¨ng suÊt N¨ng suÊt c©y trång lµ sè l−îng s¶n phÈm chÝnh cña tõng lo¹i c©y trång tÝnh b×nh qu©n trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch. 1.5.3. S¶n l−îng S¶n l−îng c©y trång lµ tæng sè s¶n phÈm chÝnh ®−îc t¹o ra trªn toµn bé diÖn tÝch gieo trång cña mçi lo¹i c©y trong tõng thêi vô hoÆc mét n¨m.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

4

1.5.4. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO) Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña tõng ngµnh hoÆc cña toµn doanh nghiÖp lµ toµn bé gi¸ trÞ cña s¶n phÈm vËt chÊt, dÞch vô h÷u Ých do lao ®éng cña tõng ngµnh hoÆc cña toµn doanh nghiÖp lµm ra trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh th−êng lµ 1 th¸ng, 1 quý hoÆc 1 n¨m. (dùa theo chu kú s¶n xuÊt kinh doanh) VÒ cÊu tróc: GO = C + V + M C = (C1 + C2 + C3): lµ gi¸ trÞ ®Çu t− phôc vô s¶n xuÊt V: lµ thu nhËp cña ng−êi lao ®éng M: lµ lîi nhuËn hay l·i kinh doanh Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh n«ng nghiÖp sÏ bao gåm gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh trång trät, ch¨n nu«i vµ dÞch vô n«ng nghiÖp. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh trång trät = tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c¸c lo¹i c©y. Ta cã c«ng thøc sau: Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ SP Chªnh lÖch Gi¸ trÞ SP phô cña s¶n xuÊt = chÝnh cña c¸c + c¸c lo¹i c©y trång + gi¸ trÞ SPDD trång trät lo¹i c©y trång cña trång trät cã thu ho¹ch 1.5.5. Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA) Lµ toµn bé kÕt qu¶ lao ®éng h÷u Ých cña nh÷ng ng−êi lao ®éng trong doanh nghiÖp ®ã míi t¹o ra vµ gi¸ trÞ hoµn vèn cè ®Þnh (khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh) trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. C«ng thøc: VA = GO - IC VA: Gi¸ trÞ gia t¨ng GO: Gi¸ trÞ s¶n xuÊt IC: Chi phÝ trung gian 1.5.6. Chi phÝ trung gian (IC) Chi phÝ trung gian cña doanh nghiÖp lµ bé phËn cÊu thµnh cña tæng chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm toµn bé chi phÝ th−êng xuyªn vÒ vËt chÊt nh−: nguyªn vËt liÖu, nhiªn liÖu, chi phÝ vËt chÊt kh¸c (kh«ng kÓ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh) vµ chi phÝ dÞch vô ®−îc sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt vµ

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

5

ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh (1 th¸ng, 1 quý hoÆc 1 n¨m). Chi phÝ trung gian cña toµn doanh nghiÖp b»ng tæng chi phÝ trung gian cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ dÞch vô cã trong doanh nghiÖp. * CÊu t¹o: - Chi phÝ vËt chÊt: + Chi phÝ vÒ gièng c©y trång + Ph©n bãn c¸c lo¹i + V«i vµ c¸c chÊt c¶i t¹o ®ång ruéng, b¶o vÖ thùc vËt, thuèc tiªm phßng trõ dÞch bÖnh cho sóc vËt. + §iÖn n¨ng nhiªn liÖu, chÊt ®èt + VËt liÖu + Thøc ¨n cho ch¨n nu«i - Chi phÝ dÞch vô: + Chi phÝ cho viÖc cµy bõa, vËn t¶i thuª ngoµi + Thuª søc kÐo sóc vËt + Tr¶ tiÒn thuû lîi phÝ 1.5.7. Thu nhËp hçn hîp (MI) Lµ phÇn thu nhËp cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (gåm c¶ c«ng vµ l·i) n»m trong gi¸ trÞ gia t¨ng sau khi ®· trõ khÊu hao vµ c¸c chi phÝ bæ xung kh¸c. C«ng thøc: MI = GO – IC - Tsx – C1 Tsx: ThuÕ n«ng nghiÖp C1: khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

6

PhÇn 2

tæng quan tµi liÖu vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu

2.1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n 2.1.1. Kh¸i niÖm vÒ khuyÕn n«ng Tr¶i qua c¸c thêi kú lÞch sö, nhµ n−íc ViÖt Nam ®Òu cã c¸c chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch vÒ ph¸t triÓn n«ng l©m nghiÖp nh»m thóc ®Èy s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n. §Æc biÖt lµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt th× c¸c chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch ®ã cµng phong phó ®a d¹ng gãp phÇn ®−a nhanh nÒn kinh tÕ ViÖt Nam vµo thêi kú héi nhËp. Nh÷ng chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p ®ã chÝnh lµ ho¹t ®éng cña c«ng t¸c khuyÕn n«ng. VËy khuyÕn n«ng lµ g×? ThuËt ng÷ "extension" cã nguån gèc ë Anh tõ nh÷ng n¨m 1866 ®−îc hiÓu víi nghÜa lµ "triÓn khai" hay "më réng", nÕu ghÐp víi tõ "Agriculture" thµnh "Agriculture extension" th× dÞch lµ "KhuyÕn n«ng" [3].. Theo nghÜa H¸n – V¨n "khuyÕn" cã nghÜa lµ khuyªn ng−êi ta cè g¾ng søc trong c«ng viÖc, cßn "khuyÕn n«ng" cã nghÜa lµ më mang ph¸t triÓn trong n«ng nghiÖp. Cßn theo Thomas.G.Floes th× "khuyÕn n«ng" lµ mét tõ tæng qu¸t ®Ó chØ tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc cã liªn quan ®Õn sù nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n, ®ã lµ mét hÖ thèng gi¸o dôc ngoµi nhµ tr−êng, trong ®ã cã ng−êi giµ vµ ng−êi trÎ häc b»ng c¸ch thùc hµnh [3].. Qua ®ã ta thÊy "khuyÕn n«ng" lµ mét thuËt ng÷ khã ®Þnh nghÜa mét c¸ch chÝnh x¸c, v× khuyÕn n«ng ®−îc tæ chøc b»ng nhiÒu c¸ch kh¸c nhau, ®Ó phôc vô nhiÒu môc ®Ých réng r·i, do ®ã cã nhiÒu quan niÖm vµ ®Þnh nghÜa vÒ khuyÕn n«ng. Qua rÊt nhiÒu quan ®iÓm vµ c¸ch ®Þnh nghÜa chóng ta cã thÓ tãm t¾t l¹i vµ cã thÓ hiÓu khuyÕn n«ng theo hai nghÜa: - KhuyÕn n«ng hiÓu theo nghÜa réng: Lµ kh¸i niÖm chung ®Ó chØ tÊt c¶ nh÷ng ho¹t ®éng hç trî sù nghiÖp x©y dùng vµ ph¸t triÓn n«ng th«n [3]. - KhuyÕn n«ng hiÓu theo nghÜa hÑp: Lµ mét tiÕn tr×nh gi¸o dôc kh«ng chÝnh thøc mµ ®èi t−îng cña nã lµ n«ng d©n. TiÕn tr×nh nµy ®em ®Õn cho n«ng

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

7

d©n nh÷ng th«ng tin vµ nh÷ng lêi khuyªn nh»m gióp hä gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò vµ nh÷ng khã kh¨n trong cuéc sèng. KhuyÕn n«ng hç trî ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qu¶ canh t¸c ®Ó kh«ng ngõng c¶i thiÖn chÊt l−îng cuéc sèng cña n«ng d©n vµ gia ®×nh hä [3]. 2.1.2. Kh¸i niÖm vÒ ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng Ho¹t ®éng cña c«ng t¸c khuyÕn n«ng ®−îc thùc hiÖn bëi rÊt nhiÒu c¸c néi dung kh¸c nhau vµ nã ®−îc thÓ hiÖn cô thÓ th«ng qua c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng. VËy ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng lµ g×? - Ch−¬ng tr×nh lµ tæ hîp c¸c dù ¸n cã cïng môc ®Ých vµ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Mét kÕ ho¹ch cã thÓ bao gåm nhiÒu ch−¬ng tr×nh. C¸c ch−¬ng tr×nh cã tÝnh chÊt ®Þnh h−íng c¸c c«ng viÖc chÝnh cÇn ph¶i lµm ®Ó ®¹t ®−îc môc tiªu cña kÕ ho¹ch [4]. - Mçi ch−¬ng tr×nh cã thÓ bao gåm nhiÒu dù ¸n liªn quan tíi nhau vµ lång ghÐp trong mét tæng thÓ nh»m ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh. - Trong ®ã dù ¸n lµ tËp hîp c¸c ho¹t ®éng qua ®ã ®Ó bè trÝ sö dông c¸c nguån lùc nh»m t¹o ra s¶n phÈm hay dÞch vô, trong thêi gian x¸c ®Þnh nh»m tho¶ m·n môc tiªu nhÊt ®Þnh vµ trong mét ph¹m vi ng©n s¸ch x¸c ®Þnh [4]. - Ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng: Lµ tËp hîp c¸c dù ¸n khuyÕn n«ng liªn quan ®Õn c¸c lÜnh vùc thuéc ngµnh N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ®−îc ®Þnh h−íng ®Ó ®¹t ®−îc môc tiªu cô thÓ [13]. - Dù ¸n khuyÕn n«ng: Lµ c¸c ho¹t ®éng hç trî trong c¸c lÜnh vùc thuéc ngµnh N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ®−îc thiÕt kÕ ®Ó ®¹t ®−îc môc tiªu cô thÓ trong khung thêi gian vµ ®Þa ®iÓm x¸c ®Þnh [13]. 2.2. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng trong vµ ngoµi n−íc. 2.2.1. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng cña mét sè n−íc trªn thÕ giíi 2.2.1.1. N−íc Mü N¨m 1845 t¹i Ohio, N. S. Townshned chñ nhiÖm khoa n«ng häc ®Ò xuÊt viÖc tæ chøc nh÷ng c©u l¹c bé n«ng d©n t¹i c¸c quËn huyÖn. Nh÷ng c©u l¹c bé nµy sinh ho¹t ®Þnh kú hµng th¸ng, nghe gi¶ng vÒ nh÷ng chñ ®Ò khoa häc kü thuËt n«ng nghiÖp, nghe b¸o c¸o ®i tham quan thùc tÕ t¹i nh÷ng trang tr¹i. §©y lµ tiÒn th©n cña gi¸o dôc s¬ ®¼ng vÒ khuyÕn n«ng t¹i Mü [14]. N¨m 1891, bang New York dµnh 10.000 ®«la cho khuyÕn n«ng ®¹i häc.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

8

N¨m 1892 tr−êng ®¹i häc Chicago, tr−êng Wicosin b¾t ®Çu tæ chøc ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng häc ®¹i häc. N¨m 1907, 42 tr−êng ®¹i häc trong 39 bang ®· thùc hiÖn c«ng t¸c khuyÕn n«ng. N¨m 1910, 35 tr−êng ®¹i häc ®· cã bé m«n khuyÕn n«ng. N¨m 1914 tæ chøc khuyÕn n«ng chÝnh thøc ®−îc h×nh thµnh ë Mü, cã 1861 héi n«ng d©n víi 3.050.150 héi viªn [14]. ThuËt ng÷ Extension Education ®· ®−îc sö dông ®Ó chøng tá r»ng ®èi t−îng gi¸o dôc cña tr−êng ®¹i häc kh«ng nªn chØ h¹n chÕ ë nh÷ng sinh viªn do nhµ tr−êng qu¶n lý, mµ nªn më réng tíi nh÷ng ng−êi ®ang sèng ë kh¾p n¬i trªn ®Êt n−íc. 2.2.1.2. N−íc Ph¸p ThÕ kû 15-16 ®¸nh dÊu mét mèc ®Çu tiªn trong lÞch sö ph¸t triÓn khoa häc Ph¸p, v× mét sè c«ng tr×nh ®· ®−îc b¾t ®Çu ë thêi kú nµy nh− t¸c phÈm ng«i nhµ n«ng th«n cña Enstienne vµ Liebault nghiªn cøu vÒ kinh tÕ n«ng th«n vµ khoa häc n«ng nghiÖp. T¸c phÈm DiÔn tr−êng n«ng nghiÖp cña Oliver de Serres ®Ò cËp ®Õn nhiÒu vÊn ®Ò trong n«ng nghiÖp nh− c¶i tiÕn gièng c©y trång vËt nu«i [3]. ThÕ kû 18, côm tõ phæ cËp n«ng nghiÖp (Vulgazigation Argicole), hoÆc chuyÓn giao ®Õn kü thuËt ®Õn ng−êi n«ng d©n (Transfert des Technologies Agricoles au Payan) ®−îc sö dông phæ biÕn. Giai ®o¹n tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt ®Õn nay (1914 - 1918). Trung t©m CETA (Centre d’Etuder Techniques Agricoles) nghiªn cøu kü thuËt n«ng nghiÖp ®Çu tiªn ®−îc tæ chøc do s¸ng kiÕn cña n«ng d©n vïng Pari ho¹t ®éng víi nguyªn t¾c: - Ng−êi n«ng d©n cã tr¸ch nhiÖm vµ chñ ®éng trong c«ng viÖc - S¸ng kiÕn tõ c¬ së - Ho¹t ®éng nhãm rÊt quan träng. §©y lµ ph−¬ng ph¸p hÕt søc ®éc ®¸o thêi bÊy giê, ng−êi n«ng d©n ®−îc quyÒn tham gia tÝch cùc vµo c«ng viÖc cña n«ng tr¹i, hä chñ ®éng t×m ra c¸c gi¶i ph¸p thÝch hîp víi sù hç trî cña c¸c kü s− n«ng nghiÖp [3].

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

9

2.2.1.3. N−íc Ên §é T¹i Ên §é cã ch−¬ng tr×nh thiÕt lËp 100 Trung t©m KhuyÕn n«ng khuyÕn l©m vµ 1 v¨n phßng khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m Trung TW, 10 Trung t©m KhuyÕn n«ng - khuyÕn l©m vïng nh»m c¶i thiÖn sù liªn kÕt gi÷a c¸c c¬ së nghiªn cøu vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ [3]. 2.2.1.4. N−íc Th¸i Lan Th¸i Lan cã 3 tæ chøc ho¹t ®éng cã liªn quan ®Õn khuyÕn n«ng khuyÕn l©m lµ côc l©m nghiÖp Hoµng Gia, héi n«ng d©n vµ héi ph¸t triÓn céng ®ång. Côc l©m nghiÖp Hoµng Gia ho¹t ®éng khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m trªn c¸c lÜnh vùc nh−: B¶o vÖ rõng sö dông ®Êt vµ trång c©y. Ho¹t ®éng nµy ®−îc chØ ®¹o bëi c¸c phßng l©m nghiÖp quèc gia bao gåm 21 c¬ quan cÊp vïng vµ 72 c¬ quan cÊp tØnh [3]. 2.2.1.5. N−íc Philippin KhuyÕn n«ng - khuyÕn l©m ®−îc thµnh lËp tõ n¨m 1976, nhµ n−íc x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch, lËp kÕ ho¹ch, x©y dùng c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng khuyÕn l©m vµ c¸c dù ¸n ph¸t triÓn n«ng th«n. M¹ng l−íi khuyÕn n«ng khuyÕn l©m chñ yÕu ë c¸c tr−êng ®¹i häc, c¸c viÖn nghiªn cøu, c¸c tæ chøc t×nh nguyÖn vµ c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ thùc hiÖn [3]. 2.2.1.6. N−íc In®onesia HÖ thèng khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m ®−îc x©y dùng tõ cÊp trung −¬ng ®Õn cÊp c¬ së. C¸c trung t©m khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m ®−îc h×nh thµnh ë c¸c cÊp céng ®ång bao gåm tõ 4 ®Õn 8 c¸n bé hiÖn tr−êng vÒ l©m nghiÖp, 7 12 c¸n bé n«ng nghiÖp mçi trung t©m phô tr¸ch 2 - 3 x·. C¶ n−íc cã kho¶ng 7000 c¸n bé khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m ®−îc ®µo t¹o tõ c¸c tr−êng cao ®¼ng, c¸n bé gi¸m s¸t ®−îc ®µo t¹o t¹i c¸c tr−êng §¹i häc n«ng - l©m nghiÖp. [3]. 2.2.2. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng ViÖt Nam 2.2.2.1. HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p quy Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña khuyÕn n«ng ViÖt Nam g¾n liÒn víi viÖc ban hµnh hÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cã liªn quan ®Õn khuyÕn n«ng vµ c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng. §Çu tiªn lµ nghÞ ®Þnh 13/CP vÒ c«ng t¸c khuyÕn n«ng vµ viÖc thµnh lËp côc khuyÕn n«ng khuyÕn l©m ®−îc ban hµnh ngµy 2/3/1993.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

10

C¸c nghÞ ®Þnh vÒ thµnh lËp Trung t©m khuyÕn n«ng TW- trùc thuéc côc khuyÕn n«ng, n¨m 2001; nghÞ ®Þnh vÒ thµnh lËp trung t©m khuyÕn n«ng quèc gia – trùc thuéc bé n«ng nghiÖp, n¨m 2003. Cïng víi c¸c nghÞ ®Þnh vÒ sù ra ®êi cña c¸c tæ chøc khuyÕn n«ng lµ c¸c nghÞ ®Þnh quy ®Þnh vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ c¬ cÊu tæ chøc còng nh− ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan tæ chøc nµy. §iÓn h×nh lµ c¸c v¨n b¶n ph¸p quy nh−: - NghÞ ®Þnh 86/2003/N§-CP, ngµy 18 th¸ng 7 n¨m 2003 cña chÝnh phñ quy ®Þnh vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ c¬ cÊu tæ chøc cña bé NN vµ PTNT. - NghÞ ®Þnh 56/2005/N§ - CP, ngµy 26 th¸ng 4 n¨m 2005 cña chÝnh phñ vÒ khuyÕn n«ng, khuyÕn ng−. NghÞ ®Þnh nµy gåm 6 ch−¬ng, 23 ®iÒu quy ®Þnh vÒ ®èi t−îng, ph¹m vi ¸p dông, môc tiªu nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− còng nh− c¸c néi dung ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng, khuyÕn ng−. Còng t¹i nghÞ ®Þnh nµy cßn cã c¸c quy ®Þnh vÒ tæ chøc, kinh phÝ ho¹t ®éng, chÝnh s¸ch khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− vµ viÖc tæ chøc thùc hiÖn theo nghÞ ®Þnh nµy. Môc tiªu, nguyªn t¾c vµ néi dung ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− t¹i nghÞ ®Þnh nµy ghi râ: §iÒu 2. Môc tiªu cña khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− 1. N©ng cao nhËn thøc vÒ chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt, kiÕn thøc, kü n¨ng vÒ khoa häc kü thuËt, qu¶n lý kinh doanh cho ng−êi s¶n xuÊt. 2. Gãp phÇn thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n; n©ng cao n¨ng xuÊt, chÊt l−îng, hiÖu qu¶, ph¸t triÓn s¶n xuÊt theo h−íng bÒn v÷ng, t¹o viÖc lµm, t¨ng thu nhËp, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n. 3. Huy ®éng nguån lùc tõ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n trong vµ ngoµi n−íc tham gia khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− [6]. §iÒu 3. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− 1. XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu s¶n xuÊt vµ yªu cÇu ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, thuû s¶n.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

11

2. T¹o sù liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a nhµ qu¶n lý, nhµ khoa häc, nhµ doanh nghiÖp víi ng−êi s¶n xuÊt vµ gi÷a ng−êi s¶n xuÊt víi nhau. 3. X· héi ho¸ ho¹t ®éng khuyÕn n«ng, khuyÕn ng−. 4. D©n chñ c«ng khai cã sù tham gia tù nguyÖn cña ng−êi s¶n xuÊt. 5. C¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− ph¶i phï hîp vµ phôc vô chiÕn l−îc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n; −u tiªn vïng s©u, vïng xa, vïng ®Æc biÖt khã kh¨n, vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ phôc vô cho yªu cÇu xuÊt khÈu [6]. VÒ néi dung ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− ®−îc ghi râ t¹i ch−¬ng 2 bao gåm 5 ®iÒu: §iÒu 4. Th«ng tin, tuyªn truyÒn 1. Tuyªn truyÒn chñ tr−¬ng, ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ n−íc, tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ, th«ng tin thÞ tr−êng, gi¸ c¶, phæ biÕn ®iÓn h×nh tiªn tiÕn trong s¶n xuÊt, qu¶n lý kinh doanh, ph¸t triÓn n«ng nghiÖp thuû s¶n. 2. XuÊt b¶n, h−íng dÉn vµ cung cÊp th«ng tin ®Õn ng−êi s¶n xuÊt b»ng c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, héi nghÞ, héi th¶o, héi thi, héi chî, triÓn l·m vµ c¸c h×nh thøc th«ng tin tuyªn truyÒn kh¸c [6]. §iÒu 5. Båi d−ìng, tËp huÊn vµ ®µo t¹o 1. Båi d−ìng, tËp huÊn vµ truyÒn nghÒ cho ng−êi s¶n xuÊt ®Ó n©ng cao kiÕn thøc, kü n¨ng s¶n xuÊt, qu¶n lý kinh tÕ trong n«ng nghiÖp, thuû s¶n. 2. §µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô cho ng−êi ho¹t ®éng khuyÕn n«ng, khuyÕn ng−. 3. Tæ chøc tham quan, kh¶o s¸t, häc tËp trong vµ ngoµi n−íc [6]. §iÒu 6. X©y dùng m« h×nh vµ chuyÓn giao khoa häc, c«ng nghÖ 1. X©y dùng m« h×nh tr×nh diÔn vÒ c¸c tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ phï hîp víi tõng ®Þa ph−¬ng, nhu cÇu cña ng−êi s¶n xuÊt. 2. X©y dùng c¸c m« h×nh c«ng nghÖ cao trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp, thuû s¶n. 3. ChuyÓn giao kÕt qu¶ khoa häc c«ng nghÖ tõ c¸c m« h×nh tr×nh diÔn ra diÖn réng [6].

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

12

§iÒu 7. T− vÊn, dÞch vô 1. T− vÊn, hç trî chÝnh s¸ch, ph¸p luËt vÒ: ®Êt ®ai, thuû s¶n, thÞ tr−êng, khoa häc c«ng nghÖ, ¸p dông kinh nghiÖm tiªn tiÕn trong s¶n xuÊt, qu¶n lý, kinh doanh vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, thuû s¶n. 2. DÞch vô trong c¸c lÜnh vùc: ph¸p luËt, tËp huÊn, ®µo t¹o, cung cÊp th«ng tin, chuyÓn giao khoa häc, c«ng nghÖ, xóc tiÕn th−¬ng m¹i, thÞ tr−êng, gi¸ c¶, ®Çu t− tÝn dông, x©y dùng dù ¸n cung øng vËt t− kü thuËt, thiÕt bÞ vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cã liªn quan ®Õn n«ng nghiÖp thuû s¶n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 3. T− vÊn, hç trî viÖc khëi sù doanh nghiÖp nhá vµ võa lËp dù ¸n ®Çu t− ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, thuû s¶n vµ ngµnh nghÒ n«ng th«n, t×m kiÕm mÆt b»ng s¶n xuÊt tuyÓn dông ®µo t¹o lao ®éng, huy ®éng vèn phï hîp víi quy ho¹ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, thuû s¶n vµ ngµnh nghÒ n«ng th«n theo vïng l·nh thæ vµ ®Þa ph−¬ng. 4. T− vÊn, hç trî, ph¸t triÓn øng dông c«ng nghÖ sau thu ho¹ch, chÕ biÕn n«ng l©m, thuû s¶n, nghÒ muèi. 5. T− vÊn, hç trî qu¶n lý, sö dông n−íc s¹ch n«ng th«n vµ vÖ sinh m«i tr−êng n«ng th«n. 6. T− vÊn, hç trî ®æi míi tæ chøc, c¶i tiÕn qu¶n lý, hîp lý ho¸ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, cña tæ chøc kinh tÕ tËp thÓ trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n [6]. §iÒu 8. Hîp t¸c quèc tÕ vÒ khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− 1. Tham gia c¸c ho¹t ®éng vÒ khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− trong c¸c ch−¬ng tr×nh hîp t¸c quèc tÕ. 2. Trao ®æi kinh nghiÖm khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− víi c¸c tæ chøc, c¸ nh©n n−íc ngoµi vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ. Cïng víi sù ra ®êi cña nghÞ ®Þnh nµy lµ th«ng t− sè 60/2005 TT/BNN ngµy 10 th¸ng 10 n¨m 2005, h−íng dÉn viÖc thùc hiÖn mét sè néi dung cña nghÞ ®Þnh 56 CP. T¹i th«ng t− nµy cã nh÷ng néi dung h−íng dÉn cô thÓ viÖc thùc hiÖn nghÞ ®Þnh 56 vÒ: néi dung, ph−¬ng thøc ho¹t ®éng vµ tæ chøc cña khuyÕn n«ng, khuyÕn ng− vµ c¸c h−íng dÉn thùc hiÖn, thi hµnh th«ng t− nµy [6].

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

13

Vµ míi ®©y lµ quyÕt ®Þnh sè 75, ban hµnh quy chÕ qu¶n lý ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng quèc gia, ngµy 17 th¸ng 8 n¨m 2007. 2.2.2.2. Ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng ViÖt Nam qua c¸c thêi kú Cïng víi sù ph¸t triÓn cña lÞch sö ®Êt n−íc th× hÖ thèng khuyÕn n«ng ViÖt Nam còng nh− ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng ViÖt Nam ngµy mét thay ®æi vµ hoµn thiÖn h¬n. C¸ch ®©y 2000 n¨m, c¸c vua Hïng ®· b¾t ®Çu c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng: Trùc tiÕp dËy d©n lµm n«ng nghiÖp, gieo h¹t, cÊy lóa; më cuéc thi ®Ó c¸c Hoµng Tö, C«ng Chóa cã c¬ héi træ tµi chÕ biÕn c¸c mãn ¨n ®éc ®¸o b»ng n«ng s¶n t¹i chç. C«ng Chóa ThiÒu Hoa lµ ng−êi ®Çu tiªn dËy d©n ch¨n t»m dÖt lôa. Vua Lª §¹i Hµnh (979 - 1008) lµ «ng vua ®Çu tiªn ®Ých th©n ®i cµy ruéng tÞnh ®iÒn ë §äi S¬n, Bµn H¶i thuéc vïng Duy Tiªn - Hµ Nam ngµy nay [16]. C¸c vua nhµ Lý (1009 - 1056) rÊt coi träng nhµ n«ng vµ ®· ra nhiÒu chÝnh s¸ch ch¨m lo ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, nhiÒu lÇn vua cµy ruéng tÞnh ®iÒn vµ th¨m n«ng d©n gÆt h¸i [3]. TriÒu vua Lª Th¸i T«ng (1492), triÒu ®×nh ®Æt chøc Hµ ®ª sø vµ KhuyÕn n«ng sø ®Õn cÊp phñ huyÖn vµ tõ n¨m 1492 mçi x· cã mét x· tr−ëng phô tr¸ch n«ng nghiÖp vµ ®ª ®iÒu. TriÒu ®×nh ban bè chiÕu khuyÕn n«ng, chiÕu lËp ®ån ®iÒn vµ lÇn ®Çu tiªn sö dông tõ "khuyÕn n«ng" trong bé luËt Hång §øc [16]. Thêi vua Quang Trung (1788 - 1792), tõ n¨m 1789 sau khi th¾ng giÆc ngo¹i x©m, Quang Trung ban bè ngay "chiÕu khuyÕn n«ng" nh»m phôc håi d©n phiªu t¸n, khai khÈn ruéng ®Êt bá hoang sau 3 n¨m, nh÷ng ®Êt ®ai hoang ho¸ ®· ®−îc phôc håi s¶n xuÊt ph¸t triÓn [3]. TriÒu nhµ NguyÔn (1807 - 1884), ®· ®Þnh ra chøc ®inh ®iÒn sø, NguyÔn C«ng Chø ®−îc giao chøc vô nµy, «ng ®· cã c«ng khai khÈn ®Êt hoang ®Ó lËp ra hai huyÖn TiÒn H¶i (tØnh Th¸i B×nh) vµ Kim S¬n (tØnh Ninh B×nh) [3]. Thêi kú Ph¸p thuéc (1884 - 1945), thùc d©n Ph¸p thùc hiÖn chÝnh s¸ch lËp c¸c ®ån ®iÒn thuéc quyÒn chiÕm h÷u cña bän thùc d©n, c¸c quan l¹i, ®Þa chñ, c−êng hµo. Thêi kú nµy ViÖt Nam còng ®· nhËp mét sè c©y trång míi

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

14

nh−: Cµ phª (1857), cao su (1897), khoai t©y, rau «n ®íi ( sóp l¬, su hµo), lîn Yoorsai, gµ R«tri, gµ plymut [3]. Tõ sau c¸ch m¹ng th¸ng 8/1945, chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®Æc biÖt quan t©m tíi n«ng nghiÖp, ng−êi kªu gäi quèc d©n "T¨ng gia s¶n xuÊt, t¨ng gia s¶n xuÊt ngay, t¨ng gia s¶n xuÊt n÷a! ®ã lµ nh÷ng viÖc cÊp b¸ch cña chung ta lóc nµy". Nghe theo lêi kªu gäi cña Hå Chñ TÞch, toµn d©n b¾t tay vµo kh«i phôc kinh tÕ ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Vô rau mµu ®«ng xu©n n¨m 45 – 46 ®· th¾ng lîi rùc rì: s¶n l−îng ng« t¨ng gÊp 4 lÇn, khoai lang t¨ng gÊp 5 lÇn, tæng s¶n l−îng hoa mµu quy thãc b×nh qu©n hµng n¨m 133.100 tÊn ®Õn mïa xu©n n¨m 46 ®· ®¹t 505.000 tÊn, t¨ng gÊp 4 lÇn. Tõ n¨m 1958-1975, n«ng nghiÖp miÒn B¾c ViÖt Nam ph¸t triÓn trong sù t¸c ®éng trùc tiÕp cña m« h×nh HTX n«ng nghiÖp. Tõ tæ ®æi c«ng (1956), ®Õn HTX bËc thÊp (1960), HTX cÊp cao (1968), vµ HTX toµn x· n¨m 1974 [3]. C¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng trong c¸c thêi kú nµy ®· dÇn h×nh thµnh vµ ngµy mét hoµn thiÖn, n©ng cao. NÕu nh− thêi kú c¸c vua Hïng, vua Lª §¹i Hµnh, vua Quang Trung ®Õn nhµ NguyÔn c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng míi chØ ®¬n gi¶n lµ c¸c ho¹t ®éng dËy d©n lµm n«ng nghiÖp, h−íng dÉn n«ng d©n më réng s¶n xuÊt. §Õn thêi kú Ph¸p thuéc th× c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng ®· ®−îc n©ng lªn: dån ®iÒn ®æi thöa, chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, ®−a c¸c gièng c©y trång vËt nu«i míi vµo s¶n xuÊt. Vµ cho ®Õn giai ®o¹n sau c¸ch m¹ng th¸ng 8/1945, ®Êt n−íc ®−îc gi¶i phãng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh cßn cã nhiÒu chÝnh s¸ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, kªu gäi quèc d©n tham gia s¶n xuÊt, th©m canh t¨ng vô..., thµnh lËp HTX n«ng nghiÖp, c¸c c¸n bé n«ng nghiÖp TW, tØnh, huyÖn, x· vÒ chØ ®¹o, tuyªn truyÒn chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ n−íc, c¸c tiÕn bé kü thuËt, c«ng nghÖ míi tíi ng−êi d©n. §Õn n¨m 1988 viÖc lai t¹o c¸c gièng c©y trång, vËt nu«i míi ®· ®−îc thùc hiÖn, phong trµo nu«i lîn 2 m¸u (mãng c¸i x yoocsai; lîn Ø x becsai), bß lai sin, nu«i gµ c«ng nghiÖp..v.v. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch kho¸n 100 theo chØ thÞ 100 CT/TW, ngµy 13 th¸ng 1 n¨m 1981 cña ban bÝ th− TW §¶ng (c¶i tiÕn c«ng t¸c kho¸n, më réng kho¸n s¶n phÈm ®Õn nhãm vµ ng−êi lao ®éng trong HTX n«ng nghiÖp). NghÞ quyÕt 10 cña bé chÝnh trÞ TW §¶ng céng s¶n ViÖt Nam kho¸ IV (5/4/1988) vÒ ”§æi míi qu¶n lý trong n«ng nghiÖp” nh»m gi¶i phãng s¶n xuÊt trong n«ng

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

15

th«n ®Õn tõng hé n«ng d©n, kh¼ng ®Þnh hé x· viªn lµ ®¬n vÞ kinh tÕ tù chñ ë n«ng th«n (gäi t¾t lµ kho¸n 10) [3]. §ã lµ nh÷ng thay ®æi vÒ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp cho phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi lóc bÊy giê, ®ång thêi ®ã còng lµ nh÷ng thay ®æi ®Ó phï hîp víi nhu cÇu, nguyÖn väng cña ng−êi d©n gãp phÇn kÝch thÝch, thóc ®Èy tinh thÇn h¨ng say tham gia s¶n xuÊt cña ng−êi d©n. Song song víi sù ph¸t triÓn cña c¸c ho¹t ®éng khuyÕn khÝch s¶n xuÊt n«ng nghiÖp th× kÕt qu¶ s¶n xuÊt kh«ng ngõng ®−îc n©ng cao. NhiÒu gièng c©y trång vËt nu«i míi ®−îc ®−a vµo s¶n xuÊt ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ râ rÖt. §iÒu ®ã ®· kh¼ng ®Þnh ®−îc vai trß, tÇm quan träng cña c«ng t¸c khuyÕn n«ng trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. NhËn thøc ®−îc ®iÒu ®ã ngµy 2/3/1993 chÝnh phñ ®· ra nghÞ ®Þnh sè 13CP vÒ c«ng t¸c khuyÕn n«ng. Thùc chÊt chØ sau khi cã nghÞ ®Þnh nµy th× c¸c ho¹t ®éng khuyÕn khÝch s¶n xuÊt n«ng nghiÖp míi ®−îc gäi lµ ho¹t ®éng khuyÕn n«ng vµ c¸c hÖ thèng khuyÕn n«ng tõ TW ®Õn ®Þa ph−¬ng míi ®−îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. HÖ thèng khuyÕn n«ng ViÖt Nam cµng ®−îc hoµn thiÖn h¬n sau khi Côc KhuyÕn n«ng, KhuyÕn l©m ®−îc thµnh lËp (1993); Trung t©m KhuyÕn n«ng TW ra ®êi (2001) – trùc thuéc Côc KhuyÕn n«ng; Trung t©m KhuyÕn n«ng quèc gia ®−îc thµnh lËp (2003) [16]. §Æc biÖt lµ sau khi cã hµng lo¹t c¸c v¨n b¶n ph¸p quy ®−îc ban hµnh quy ®Þnh vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n, c¬ cÊu tæ chøc cña c¸c tæ chøc khuyÕn n«ng còng nh− quy ®Þnh vÒ néi dung ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, khuyÕn ng− th× c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng còng ngµy cµng phong phó ®a d¹ng h¬n, quy m«, møc ®é còng ®−îc më réng. HiÖn nay khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m ViÖt Nam ®· cã mét tæ chøc hoµn thiÖn tõ TW ®Õn ®Þa ph−¬ng víi nh÷ng ho¹t ®éng thiÕt thùc. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng kh«ng chØ dõng l¹i lµ c¸c ho¹t ®éng tËp huÊn kü thuËt, tuyªn truyÒn nh÷ng chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch míi mµ cßn më réng ra nhiÒu néi dung ho¹t ®éng kh¸c nh− x©y dùng c¸c m« h×nh tr×nh diÔn, chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt th«ng qua hµng lo¹t c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng. MÆt kh¸c khuyÕn n«ng cßn trî gióp, t− vÊn cho ng−êi n«ng d©n ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ më réng hîp t¸c víi c¸c tæ chøc khuyÕn n«ng trong vµ ngoµi n−íc.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

16

2.2.2.3. Ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng tØnh Th¸i Nguyªn Tõ n¨m 1991 tæ chøc CIDSE ®· gióp ®ì cho tØnh Th¸i Nguyªn dù ¸n ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé kü thuËt n«ng l©m nghiÖp, thuû lîi. KÕt qu¶ cã 105 c¸n bé kü thuËt trång trät vµ ch¨n nu«i ®· ®−îc ®µo t¹o. Cïng víi viÖc gióp ®ì ®µo t¹o, tæ chøc CIDSE hç trî cho c¸n bé kü thuËt mét sè vèn ®Ó cïng víi n«ng d©n tr×nh diÔn vµ s¶n xuÊt thö mét sè « mÉu víi c¸c kü thuËt kh¸c nhau ®Ó so s¸nh víi kü thuËt n«ng d©n ®ang ¸p dông, lµm tiÒn ®Ò cho c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng sau nµy. KÕt qu¶ næi bËt cña ho¹t ®éng khuyÕn n«ng Th¸i Nguyªn trong nh÷ng n¨m qua la ®· h×nh thµnh ®−îc hÖ thèng tæ chøc m¹ng l−íi khuyÕn n«ng tõ tØnh tíi c¬ së víi nhiÒu h×nh thøc ho¹t ®éng vµ mang l¹i hiÖu qu¶ cao [1]. Cho ®Õn nay m¹ng l−íi khuyÕn n«ng Th¸i Nguyªn tõ tØnh tíi c¬ së ®· ®−îc hoµn chØnh víi c¬ chÕ ho¹t ®éng hîp lý, bao gåm: Trung t©m KhuyÕn n«ng tØnh, Tr¹m KhuyÕn n«ng huyÖn (thµnh phè, thÞ x·), côm khuyÕn n«ng liªn x·, lµng khuyÕn n«ng tù qu¶n, nhãm hé së thÝch. Trong ®ã mçi tæ chøc khuyÕn n«ng nµy ®Òu cã chøc n¨ng, nhiÖm vô, c¬ chÕ ho¹t ®éng phï hîp vµ cã liªn quan mËt thiÕt víi nhau. C¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng ®−îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c tæ chøc nµy. 2.3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.3.1. Thu thËp sè liÖu thø cÊp LÊy tõ c¸c së ban ngµnh cña huyÖn vµ c¸c b¸o c¸o tæng kÕt liªn quan ®Õn c«ng t¸c khuyÕn n«ng; thu thËp sè liÖu th«ng qua s¸ch b¸o, t¹p chÝ, nghÞ ®Þnh, chØ thÞ, nghÞ quyÕt, c¸c ph−¬ng h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi... 2.3.2. Thu thËp sè liÖu s¬ cÊp 2.3.2.1. Chän mÉu ®iÒu tra vµ ph−¬ng ph¸p chän mÉu * Chän mÉu ®iÒu tra. - L−îng mÉu ®iÒu tra cho c¸c chØ tiªu nghiªn cøu lµ 30. - §èi t−îng ®iÒu tra: lµ c¸c hé n«ng d©n tham gia ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng “Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸” vµ ch−¬ng tr×nh “Ph¸t triÓn vïng lóa bao thai hµng ho¸” vµ c¸c c¸n bé trùc tiÕp tham gia chØ ®¹o thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh nµy. * Ph−¬ng ph¸p chän mÉu §èi víi mçi ch−¬ng tr×nh chän ®¹i diÖn 2 x· ®Ó tiÕn hµnh ®iÒu tra cô thÓ c¸c chØ tiªu: diÖn tÝch, n¨ng suÊt, s¶n l−îng, t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh còng nh− nh÷ng t¸c ®éng kinh tÕ khi tham gia ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

17

®ã. C¸c chØ tiªu nµy ®−îc thÓ hiÖn cô thÓ trong phiÕu ®iÒu tra. MÉu ®−îc chän ngÉu nhiªn trong sè c¸c hé cã tham gia ch−¬ng tr×nh. Mçi ch−¬ng tr×nh sÏ tiÕn hµnh ®iÒu tra 2 x· víi l−îng mÉu lµ 30 hé, cô thÓ: - Ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸" tiÕn hµnh ®iÒu tra t¹i 2 x· lµ §iÒm M¹c vµ S¬n Phó, mçi x· 15 hé. - Ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn vïng lóa bao thai hµnh ho¸" tiÕn hµnh ®iÒu tra t¹i 2 x· B¶o C−êng vµ Kim Ph−îng, mçi x· 15 hé. Ngoµi ra cßn tiÕn hµnh ®iÒu tra c¸c c¸n bé trùc tiÕp chØ ®¹o thùc hiÖn 2 ch−¬ng tr×nh nµy cña huyÖn vµ c¸c c¸n bé khuyÕn n«ng c¸c x· cã tham gia thùc hiÖn 2 ch−¬ng tr×nh nµy. 2.3.2.2. Ph−¬ng ph¸p PRA §¸nh gi¸ n«ng th«n cã sù tham gia cña ng−êi d©n (PRA – participatory Rural Appraisal) lµ mét ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra ®Ó häc hái vµ cïng víi c¸c thµnh viªn céng ®ång t×m hiÓu, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ c¸c khã kh¨n thuËn lîi ®ång thêi ®−a ra c¸c gi¶i ph¸p, quyÕt ®Þnh kÞp thêi nh»m gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n cña céng ®ång. PRA lµ mét h×nh th¸i ®Æc biÖt cña nghiªn cøu mang tÝnh ®Þnh l−îng ®−îc sö dông ®Ó t×m hiÓu vµ thu thËp th«ng tin t¹i céng ®ång [7]. Víi ®Ò tµi nghiªn cøu nµy ®−îc tiÕn hµnh ®iÒu tra, pháng vÊn c¸c hé n«ng d©n b»ng bé c©u hái b¸n chÝnh thøc. Mçi néi dung hái ®Òu khuyÕn khÝch sù tham gia ®ãng gãp ý kiÕn cña ng−êi d©n, kÕt hîp ®iÒu tra pháng vÊn nhãm hé n«ng d©n ng©y t¹i ®ång ruéng, ®åi chÌ. Trong khi ®i pháng vÊn kÕt hîp víi quan s¸t hiÖn tr−êng, nh»m kiÓm tra ®é chÝnh x¸c cña th«ng tin, kÕt hîp thu thËp, ph©n tÝch sè liÖu ®· ®iÒu tra ®−îc. MÆt kh¸c trong ®Ò tµi nghiªn cøu còng tiÕn hµnh ®iÒu tra ng−êi cung cÊp th«ng tin chÝnh vµ ng−êi ®−îc chän ®ã lµ nh÷ng ng−êi trùc tiÕp tham gia chØ ®¹o thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh t¹i ®Þa ph−¬ng vµ lµ nh÷ng ng−êi hiÓu s©u s¸t cuéc sèng cña ng−êi d©n ®Þa ph−¬ng, cô thÓ trong ®Ò tµi ®· chän c¸c tr−ëng th«n (bÝ th− chi bé), c¸c c¸n bé n«ng nghiÖp x· vµ mét sè c¸n bé chØ ®¹o ch−¬ng tr×nh cña huyÖn. 2.3.2.3. Ph−¬ng ph¸p xö lÝ sè liÖu cña c¸c ch−¬ng tr×nh cã liªn quan: Excle... C¸c sè liÖu thu thËp ®−îc sÏ ®−îc tæng hîp l¹i vµ tÝnh to¸n th«ng qua c¸c ch−¬ng tr×nh Esxcle,…

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

18

PhÇn 3

®Æc ®iÓm ®Þa bµn nghiªn cøu 3.1. §iÒu kiÖn tù nhiªn 3.1.1. VÞ trÝ ®Þa lÝ §Þnh Ho¸ lµ mét huyÖn miÒn nói phÝa t©y B¾c cña tØnh Th¸i Nguyªn, cã trung t©m huyÖn lµ thÞ trÊn Chî Chu c¸ch trung t©m thµnh phè Th¸i Nguyªn 50 km, cã gianh giíi tiÕp gi¸p nh− sau: - PhÝa B¾c: Gi¸p huyÖn Chî §ån tØnh B¾c K¹n - PhÝa T©y: Gi¸p huyÖn Yªn S¬n vµ S¬n D−¬ng tØnh Tuyªn Quang - PhÝa §«ng: Gi¸p huyÖn B¹ch Th«ng tØnh B¾c K¹n vµ huyÖn Phó L−¬ng. - PhÝa Nam: Gi¸p huyÖn §¹i Tõ vµ Phó L−¬ng Trªn b¶n ®å ®Þa lý ViÖt Nam, huyÖn §Þnh Ho¸ cã to¹ ®é ®Þa lý lµ 105,3 ®é kinh ®«ng vµ 22,5 ®é vÜ B¾c. 3.1.2. §Êt ®ai - ®Þa h×nh 3.1.2.1. §Þa h×nh §Þa h×nh huyÖn §Þnh Ho¸ t−¬ng ®èi phøc t¹p vµ hiÓm trë, phÝa B¾c vµ §«ng B¾c lµ vïng nói cao cã ®é dèc lín; c¸c d·y nói chñ yÕu ch¹y theo h−íng T©y B¾c - §«ng Nam, ®iÓn h×nh lµ c¸c d·y nói ®¸ v«i phÇn cuèi cña vßng cung s«ng G©m, cã nh÷ng ®Ønh nói cao tíi 700 m. PhÝa T©y cña huyÖn lµ d·y nói Hång ch¹y theo h−íng B¾c – Nam t¹o thµnh ®Þa giíi cña 2 tØnh Th¸i Nguyªn – Tuyªn Quang. PhÇn phÝa Nam thuéc vïng ®åi nói thÊp ph©n bè theo c¸c h−íng nhÊt ®Þnh vµ cã ®é dèc kh«ng lín. Víi ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh nh− vËy §Þnh Ho¸ ®−îc chia thµnh 3 vïng: - Vïng phÝa B¾c: gåm 8 x· (B¶o Linh, Quy Kú, Linh Th«ng, Lam Vü, T©n ThÞnh, Kim S¬n, Kim Ph−îng, T©n D−¬ng) chñ yÕu lµ vïng nói cao, ®Êt rõng chiÕm −u thÕ, diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp ph©n t¸n, cã hÖ thèng ruéng bËc

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

19

thang n»m r¶i r¸c xen kÏ xung quanh ch©n nói. §Æc ®iÓm cña vïng nµy lµ ®Êt canh t¸c Ýt, ®Êt rõng chiÕm tû lÖ lín, cã thÓ kÕt hîp s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp víi ch¨n nu«i ®¹i gia sóc nh− tr©u, bß,.. - Vïng gi÷a gåm 6 x· vµ 1 thÞ trÊn (thÞ trÊn Chî Chu vµ c¸c x· Trung Héi, §Þnh Biªn, B¶o C−êng, Ph−îng TiÕn, Phóc Chu, §ång ThÞnh) lµ khu vùc cã ®Êt kh¸ tèt, cã mét sè diÖn tÝch ®åi rõng thÊp, cã nh÷ng c¸nh ®ång diÖn tÝch t−¬ng ®èi lín vµ b»ng ph¼ng, ®©y lµ vïng s¶n xuÊt lóa chñ lùc cña huyÖn vµ còng lµ khu vùc thuËn lîi cho ph¸t triÓn ch¨n nu«i lîn, gµ vµ c¸c lo¹i gia cÇm kh¸c... - Vïng phÝa Nam gåm 9 x· (Trung L−¬ng, S¬n Phó, §iÒm MÆc, Thanh §Þnh, B×nh Yªn, Phó §×nh, Phó TiÕn, Béc Nhiªu, B×nh Thµnh) lµ vïng träng ®iÓm ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy (c©y chÌ) vµ c¸c lo¹i c©y ¨n qu¶ cã gi¸ trÞ nh− nh·n, v¶i,... 3.1.2.2. §Êt ®ai Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®Êt ®ai lµ t− liÖu s¶n xuÊt ®Æc biÖt kh«ng thÓ thay thÕ ®−îc vµ nã cßn lµ mét phÇn quan träng cña m«i tr−êng quyÕt ®Þnh ®Õn ®êi sèng cña con ng−êi. Kh¸c víi t− liÖu s¶n xuÊt kh¸c ë chç nÕu sö dông ®Êt ®ai mét c¸ch hîp lý nã kh«ng nh÷ng kh«ng bÞ hao mßn mµ ng−îc l¹i ®é mµu mì cña ®Êt ®ai cßn t¨ng lªn. V× vËy viÖc sö dông ®Êt ®ai mét c¸ch hîp lý lµ mét vÊn ®Ò quan träng cã liªn quan mËt thiÕt ®Õn hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ chÊt l−îng m«i tr−êng sèng cña con ng−êi. §Ó thÊy râ hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt ®ai huyÖn §Þnh Ho¸ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ta nghiªn cøu b¶ng sau:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

20

B¶ng 3.1: T×nh h×nh ®Êt ®ai cña huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (2005 - 2007) N¨m 2005 ChØ tiªu

N¨m 2006

N¨m 2007

So s¸nh 2006/2005 2007/2006 C¬ cÊu C¬ cÊu (%) (%) 100 100 108,24 99,92 105,00 99,79 102,46 99,71 102,40 99,75 111,37 100 102,52 99,48

B×nh qu©n (%)

DiÖn tÝch (ha)

C¬ cÊu (%)

DiÖn (tÝch (ha)

C¬ cÊu (%)

DiÖn tÝch (ha)

C¬ cÊu (%)

Tæng diÖn tÝch tù nhiªn I. §Êt n«ng nghiÖp 1. §Êt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp a.§Êt trång c©y hµng n¨m §Êt trång lóa §Êt cá dïng vµo ch¨n nu«i §Êt trång c©y hµng n¨m kh¸c b. §Êt trång c©y l©u n¨m

51.109,4 36.007,62 10.169,43 5.730,31 4.803,51 26,38 900,42

100 70,45 28,24 56,35 83,83 0,46 15,71

51.109,4 38.975,53 10.678,35 5.871,13 4.918,58 29,38 923,17

100 76,26 27,41 54,98 83,78 0,50 15,72

51.109,4 38.994,33 10.655,91 5.854,06 4.906,32 29,38 918,36

100 76,30 27,33 54,94 83,81 0,50 15,69

4.439,12

43,65

4.807,22

45,02

4.801,85

45,06

108,20

99,89

104,09

2. §Êt l©m nghiÖp 3. §Êt nu«i trång TS II.§Êt phi n«ng nghiÖp 1. §Êt ë 2. §Êt chuyªn dïng 3. §Êt phi n«ng nghiÖp kh¸c III. §Êt ch−a sö dông a. §Êt b»ng ch−a sö dông b. §Êt ®åi nói ch−a sö dông c. §Êt nói ®¸ kh«ng cã rõng c©y

25.116,34 721,85 2.364,34 818,07 795,66 750,61 12.737,45 67,19 8.864,19 3.806,07

69,75 2,01 4,63 34,60 33,65 31,75 24,92 0,53 69,59 29,88

27.454,88 835 2.555,22 957,74 875,02 722,46 9.578,65 76,95 5.603,8 3.897,9

70,45 2,14 5,00 37,48 34,25 28,27 18,74 0,81 58,50 40,69

27.500,09 838,06 2.586,42 956,29 907,67 722,46 9.578,65 76,95 5.603,80 3.897,9

70,52 2,15 5,06 36,97 35,09 27,94 18,74 0,81 58,50 40,69

109,31 115,68 108,07 117,07 109,97 96,25 60,87 114,53 63,22 102,41

100,16 100,37 101,22 99,85 103,73 100 100 100 100 100

104,74 108,03 104,65 108,46 106,85 98,13 80,44 107,27 81,61 101,21

Nguån: Phßng tµi nguyªn vµ m«i tr−êng huyÖn §Þnh Ho¸,n¨m 2008

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

100 104,08 102,7 101,09 101,08 105,69 101

21

Qua b¶ng 3.1 trªn, ta thÊy trong 3 n¨m tõ 2005-2007 diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn cña huyÖn §Þnh Ho¸ kh«ng thay ®æi lµ 51.109.4 ha. Tuy nhiªn diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp, ®Êt phi n«ng nghiÖp vµ ®Êt ch−a sö dông th× cã sù biÕn ®æi liªn tôc, trong ®ã diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp t¨ng b×nh qu©n lµ 4,08%, ®Êt phi n«ng nghiÖp t¨ng 4,65% cßn ®Êt ch−a sö dông gi¶m 19,56%. Song sù biÕn ®æi c¸c lo¹i ®Êt nµy diÔn ra chñ yÕu n¨m 2006 so víi n¨m 2005, cßn n¨m 2007 gÇn nh− diÖn tÝch c¸c lo¹i ®Êt ®· æn ®Þnh (chØ cã sù thay ®æi víi møc thÊp nh− ®Êt chuyªn dïng, ®Êt ë). Do n¨m 2005-2006 §Þnh Ho¸ ®· thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, vËt nu«i, t¨ng gia s¶n xuÊt, më réng diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp, tÝch cùc tham gia thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh trång rõng, ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸...V× vËy mµ chØ trong vßng 1 n¨m (2005-2006) diÖn tÝch ®Êt ch−a sö dông ®· gi¶m 39,13% mµ thay vµo ®ã lµ diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp (t¨ng 5%), ®Êt phi n«ng nghiÖp (t¨ng 8,07%). Tõ n¨m 2006-2007 th× diÖn tÝch c¸c lo¹i ®Êt nµy cã sù thay ®æi chót Ýt cßn ®Êt ch−a sö dông æn ®Þnh ë 9.578,65 ha. * §Êt n«ng nghiÖp N¨m 2007 diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp lµ 38.944,33 ha chiÕm 76,2% tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn cña huyÖn, bao gåm ®Êt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp (27,36%), ®Êt l©m nghiÖp (70,48%) vµ ®Êt nu«i trång thuû s¶n (2,14%). Trong nh÷ng n¨m qua diÖn tÝch c¸c lo¹i ®Êt nµy còng cã sù gia t¨ng ®¸ng kÓ, ®Æc biÖt lµ n¨m 2006 t¨ng 8,24%. * §Êt phi n«ng nghiÖp DiÖn tÝch ®Êt phi n«ng nghiÖp n¨m 2007 lµ 2586,42 ha, chiÕm 5,06% diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn. Trong 3 n¨m qua diÖn tÝch ®Êt phi n«ng nghiÖp cã xu h−íng t¨ng do d©n sè t¨ng nhanh, nªn mét phÇn ®Êt n«ng nghiÖp, ®Êt ch−a sö dông chuyÓn sang ®Êt ë. * §Êt ch−a sö dông DiÖn tÝch ®Êt ch−a sö dông n¨m 2007 lµ 9578,07 ha, chiÕm 18,745 diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn. Trong nh÷ng n¨m qua diÖn tÝch ®Êt ch−a sö dông cã su h−íng gi¶m do sù ph¸t triÓn cña c¸c ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn vïng chÌ, ch−¬ng tr×nh trång rõng... nªn mét phÇn diÖn tÝch ®Êt ch−a sö dông ®· chuyÓn vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Tuy nhiªn, diÖn tÝch ®Êt ch−a sö dông cña huyÖn vÉn cßn t−¬ng ®èi nhiÒu nªn trong nh÷ng n¨m tíi huyÖn cÇn cã biÖn ph¸p phï hîp ®Ó khai th¸c hîp lý nguån tµi nguyªn nµy. 3.1.3. KhÝ t−îng thuû v¨n MÆc dï ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh phøc t¹p, ®−îc chia lµm 3 vïng kh¸c nhau nh−ng nh×n chung ®iÒu kiÖn khÝ hËu cña huyÖn §inh Ho¸ kh¸ ®ång nhÊt. Sù chªnh lÖch nhiÖt ®é gi÷a c¸c vïng lµ rÊt Ýt. Tuy nhiªn trong 3 n¨m gÇn ®©y, cïng víi sù biÕn ®æi khÝ hËu toµn cÇu th× t×nh h×nh khÝ hËu cña §Þnh Ho¸ còng cã nhiÒu biÕn ®æi râ rÖt. §Ó thÊy râ ®−îc sù biÕn ®æi nµy ta nghiªn cøu b¶ng sau:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

22

B¶ng 3-2. Sè liÖu khÝ t−îng thuû v¨n huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m(2005-2007) N¨m

C¸c chØ tiªu

Th¸ng

TB

C¶ n¨m

17,4

22,73

272,8

82,0

77,0

82,56

990,7

123,5

69,3

15,6

160,94

1931,3

168,0

95,0

168,0

58,7

127,93

1535,2

26,9

26,5

25,7

21,7

15,9

23,3

279,7

86

87

82

85

78

80

83

994

221,9

384,6

412,4

118,7

40,4

14,6

6,7

125,4

1504,3

153

152

146

122

183

101

123

86

104

1251

22,6

26

29

28,9

27,8

25,9

24,1

18,1

18,6

23,2

278,1

88

81

80

81

82

87

86

84

79

84

82

989

48,6

21,2

57,7

137,2

179,2

266,8

146,2

128,5

34,8

4,9

13,5

87,1

1045,5

62

20

75

156

188

162

160

141

139

186

33

115

1376

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

NhiÖt ®éT(0C)

15,6

16,5

20,2

23,4

24,2

29,4

27,9

27,5

27,1

24,8

18,7

§é Èm TB(%)

76,8

84,2

85,3

85,0

84,5

70,0

86,0

87,0

85,0

88,0

L−îng m−a(mm)

12,5

31,5

85,6

115,0

180,0

245,0

645,8

294,3

113,2

Sè giê n¾ng(h)

61,5

59,0

69,4

105,2

175,8

253,6

145,0

176,0

NhiÖt ®é TB(0C)

17,2

17,7

19,8

25

26,3

28,5

28,5

§é Èm TB(%)

79

88

85

82

80

82

L−îng m−a(mm)

3,3

19,8

28,3

47,7

205,9

Sè g׬ n¾ng(h)

55

18

14

98

NhiÖt ®é TB(0C)

15,3

21,1

20,7

§é Èm TB(%)

75

82

L−îng m−a(mm)

6,9

Sè giê n¾ng(h)

54

2005

2006

2007

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

23

Nguån: Tr¹m khÝ t−îng huyÖn §Þnh Ho¸ - Th¸i Nguyªn,n¨m 2008

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

24

Qua b¶ng 3.2 ta thÊy, nhiÖt ®é trung b×nh n¨m qua 3 n¨m æn ®Þnh ë møc 22-23oC, ®é Èm b×nh qu©n 82-83% song l−îng m−a trung b×nh n¨m th× cã xu h−íng gi¶m. * NhiÖt ®é: NhiÖt ®é qua 3 n¨m cã sù biÕn ®æi liªn tôc, tuy nhiªn th¸ng 6 lu«n lµ th¸ng cã nhiÖt ®é cao nhÊt: 28,5-29,4oC; th¸ng 1 vÉn lµ th¸ng cã nhiÖt ®é thÊp nhÊt: 15,3-17,2oC. NhiÖt ®é trung b×nh n¨m biÕn ®éng tõ 2223oC kh«ng g©y ¶nh h−ëng lín ®Õn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c©y chÌ vµ c©y lóa. NhiÖt ®é trong thêi gian tõ th¸ng 7 ®Õn th¸ng 10 lu«n biÕn ®éng trong kho¶ng 24-28oC, ®©y lµ mét ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn lóa Bao thai khi vµo vô. * §é Èm §é Èm trung b×nh n¨m qua 3 n¨m lu«n biÕn ®éng ë møc 82-83%; th¸ng cã Èm ®é cao nhÊt lµ th¸ng 3 víi kho¶ng 85%, th¸ng cã Èm ®é thÊp nhÊt lµ th¸ng 1 kho¶ng 75%. * L−îng m−a L−îng m−a trung b×nh n¨m cã sù biÕn ®æi liªn tôc, n¨m 2005 l−îng m−a trung b×nh n¨m lµ 160,94 mm, n¨m 2006 lµ 125,4 mm, ®Õn n¨m 2007 chØ cã 87,1 mm lµ n¨m cã l−îng m−a thÊp nhÊt vµ ®· g©y nhiÒu khã kh¨n cho ng−êi d©n trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Th¸ng cã l−îng m−a cao nhÊt lµ th¸ng 7, th¸ng 8 víi l−îng m−a trung b×nh th¸ng trªn 300 mm, th¸ng cã l−îng m−a thÊp nhÊt lµ th¸ng 1 chØ giao ®éng trong kho¶ng 10 mm. * Sè giê n¾ng Sè giê n¾ng th¸ng thÊp nhÊt lµ th¸ng 3 víi kho¶ng 20 giê; th¸ng cã giê n¾ng cao nhÊt lµ th¸ng 6, th¸ng 7 víi kho¶ng trªn 150 giê. Sè giê n¾ng trung b×nh n¨m qua 3 n¨m ®Òu cao h¬n 100 giê.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

25

3.2. §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi 3.2.1. D©n sè vµ lao ®éng TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2007 d©n sè cña toµn huyÖn §Þnh Ho¸ lµ 91.385 ng−êi, víi tæng sè hé lµ 23.084 hé. HiÖn nay ë §Þnh Ho¸ cã 8 d©n téc anh em: Tµy, Kinh, Nïng, Dao, Cao Lan, S¸n ChÝ, Hoa, H M«ng cïng chung sèng. Trong ®ã tæng sè ng−êi trong ®é tuæi lao ®éng lµ 54.850 lao ®éng, ®©y lµ mét yÕu tè quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña huyÖn. §Ó nghiªn cøu cô thÓ h¬n ta cã b¶ng 3.3. B¶ng 3.3. T×nh h×nh d©n sè vµ lao ®éng huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (20052007) N¨m 2005 ChØ tiªu

§VT

N¨m 2006

N¨m 2007

So s¸nh

Sè l−îng

C¬ cÊu

Sè l−îng

C¬ cÊu

Sè l−îng

C¬ cÊu

06/05

07/06

Ng−êi

89.644

100

89.634

100

91.385

100

99,98

101,95

+ Thµnh thÞ

Ng−êi

6.070

6,77

6.068

6,77

6.187

6,77

99,97

100,96

+ N«ng th«n

Ng−êi

83.574

93,23

83.566

93,23

85.198

93,23

99,99

108,59

- Tæng sè hé

Hé

22.379

100

22.932

100

23.084

100

102,47

100,66

+ Hé NN

Hé

21.254

94,97

21.602

94,2

21.655

93,81

101,64

100,25

+ Hé phi NN

Hé

1.125

5,03

1330

5,8

1.429

6,19

118,22

107,44

- Tæng sè lao ®éng

L§

54.760

100

54.747

100

54.850

100

99,98

100,19

+ Lao ®éng NN

L§

46.655

85,20

45.440

83,00

44.703

81,5

97,4

98,39

+ Lao ®éng phi NN

L§

8.105

14,80

9.307

17

10.147

18,5

114,83

109,03

+ BQ khÈu/hé

KhÈu/ hé

3,83

3,91

3,96

102,09

101,29

+ BQL§ NN/hé nn

L§/hé

2,34

2,39

2,38

112,14

99,58

%

0,9

0.77

0,76

85,56

98,7

Ng−êi/ km2

172,1

172,1

175,5

100

101,98

- Tæng d©n sè n¨m 2007

- Mét sè chØ tiªu kh¸c

- Tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn - MËt ®é d©n sè

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

26

Nguån sè liÖu: Niªn gi¸m thèng kª huyÖn §Þnh Ho¸, n¨m 2007 Qua 3 n¨m d©n sè ë thµnh thÞ chØ chiÕm 6,8%, trong ®ã sè d©n ë n«ng th«n æn ®Þnh ë 93,2% d©n sè toµn huyÖn. Sè hé tham gia s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vÉn lu«n ë møc cao h¬n 93%. §iÒu ®ã ®· chøng tá §Þnh Ho¸ lµ mét huyÖn thuÇn n«ng víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ chÝnh. Tuy nhiªn sè lao ®éng tham gia s¶n xuÊt n«ng nghiÖp l¹i cã xu h−íng gi¶m, n¨m 2006 gi¶m 2,6% so víi n¨m 2005, n¨m 2007 gi¶m 1,6% so víi n¨m 2006. Cïng víi sù biÕn ®æi nµy th× sè lao ®éng s¶n xuÊt phi n«ng nghiÖp l¹i cã xu h−íng t¨ng lªn. §ã lµ do d©n sè t¨ng nhanh trong khi diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp l¹i bÞ thu hÑp, b×nh qu©n ®Êt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trªn lao ®éng n«ng nghiÖp chØ kho¶ng 0,24 ha. H¬n n÷a víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt th× lùc l−îng lao ®éng n«ng nghiÖp ®−îc gi¶m bít do vËy mµ l−îng lao ®éng d− thõa ngµy cµng lín. Trong khi sù më mang s¶n xuÊt cña c¸c ngµnh kh¸c ch−a ®ñ thu hót sè lao ®éng d− thõa nµy. §iÒu nµy lµ mét khã kh¨n cña huyÖn vµ cÇn cã biÖn ph¸p më mang diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp, tËn dông triÖt ®Ó nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã, më c¸c ngµnh nghÒ, dÞch vô, ¸p dông c¸c tiÕn bé kü thuËt vµ c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt nh»m thóc ®Èy nÒn kinh tÕ theo h−íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, ph©n c«ng l¹i lao ®éng x· héi. 3.2.2 §iÒu kiÖn kinh tÕ Kinh tÕ cña huyÖn ph¸t triÓn chñ yÕu lµ dùa vµo ngµnh n«ng nghiÖp, s¶n xuÊt l−¬ng thùc lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu hµng ®Çu trong sù nghiÖp kinh tÕ x· héi cña huyÖn. Trong c¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn hiÖn nay tû träng ngµnh n«ng - l©m nghiÖp chiÕm 70,9%, c«ng nghiÖp tiÓu thñ c«ng nghiÖp chiÕm 7,4%, th−¬ng nghiÖp dÞch vô chiÕm 21,7%. Trong 3 n¨m gÇn ®©y tèc ®é t¨ng tr−ëng cña c¸c ngµnh vÉn lu«n ë møc cao, b×nh qu©n ®¹t 19,25%. Cô thÓ sù t¨ng tr−ëng cña tõng ngµnh ta nghiªn cøu b¶ng sau:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

27

B¶ng 3.4. T×nh h×nh kinh tÕ huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (2005-2007) §¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång N¨m

N¨m

N¨m

2005

2006

2007

Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO)

458.061

523.452

1. S¶n xuÊt N-L-N nghiÖp

323.261

2. S¶n xuÊt CN - TTCN 3. Th−¬ng m¹i - DV

ChØ tiªu

Tèc ®é t¨ng tr−ëng (%) 2006/

2007/

2005

2006

650.238

14,28

24,22

19,25

374.852

461.038

15,96

23,00

19,48

42.800

45.600

48.200

6,50

5,70

6,12

92.000

103.000

141.000

11,96

36,89

24,43

5,11

5,84

7,115

14,29

21,83

18,06

BQGO/ hé

19,593

22,826

28,168

16,50

23,40

19,95

BQGO/L§

8,365

9,561

11,855

14,30

24,0

19,50

BQGO/ khÈu

BQ

Nguån sè liÖu: Phßng Thèng kª §Þnh Ho¸, n¨m 2007 Qua b¶ng trªn ta thÊy tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c¸c ngµnh lu«n t¨ng, trong ®ã t¨ng m¹nh nhÊt lµ ngµnh th−¬ng m¹i - dÞch vô b×nh qu©n t¨ng 24,43%. §Þnh Ho¸ cã khu di tÝch lÞch sö ATK h¬n n÷a n¨m 2007 lµ n¨m du lÞch quèc gia Th¸i Nguyªn v× vËy mµ trong n¨m qua l−îng thu nhËp tõ ngµnh nµy ®· cã møc t¨ng ®ét biÕn 36,89%, ®em l¹i mét nguån lîi ®¸ng kÓ cho huyÖn nãi riªng vµ cho tØnh Th¸i Nguyªn nãi chung. Bªn c¹nh ®ã kinh tÕ n«ng nghiÖp vÉn gi÷ vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ cña huyÖn vµ lu«n t¨ng tr−ëng ë møc cao, b×nh qu©n ®¹t 19,48%. Trong ®ã n¨m 2007 võa qua tèc ®é t¨ng tr−ëng ®· ®¹t tíi 23%, ®em l¹i nguån thu nhËp 461.038 triÖu ®ång. S¶n xuÊt c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp còng ®ang trªn ®µ t¨ng tr−ëng nh−ng cßn ë møc thÊp. Sù t¨ng tr−ëng cña c¸c ngµnh kinh tÕ ®· lµm cho thu nhËp b×nh qu©n trªn khÈu, trªn hé vµ trªn lao ®éng còng liªn tôc t¨ng lªn. Thu nhËp b×nh qu©n

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

28

trªn khÈu ®· ®¹t trªn 7 triÖu ®ång trªn n¨m t¨ng 21,83% so víi n¨m 2006. Thu nhËp b×nh qu©n trªn hé ®¹t 28,168 triÖu ®ång 1 n¨m t¨ng 23,4% so víi n¨m 2006. §iÒu ®ã còng cho thÊy nguån thu nhËp cña bµ con ngµy cµng gia t¨ng, ®êi sèng nh©n d©n ®−îc c¶i thiÖn vµ n©ng cao. * S¶n xuÊt n«ng nghiÖp Trong ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp lu«n gi÷ vai trß chñ ®¹o vµ trong 3 n¨m qua t×nh h×nh s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp lu«n t¨ng tr−ëng ë møc cao. Cô thÓ ta nghiªn cøu b¶ng sau: B¶ng 3-5. T×nh h×nh s¶n xuÊt n«ng - l©m - ng− nghiÖp huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (2005-2007) §¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång So s¸nh(%)

ChØ tiªu

N¨m 2005

N¨m 2006

N¨m 2007

06/05

07/06

Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt

323.261

374.852

461.038

115,96

122,99

1. Trång trät

179.289

197.293

235.934

110,04

119,59

2. Ch¨n nu«i

77.222

105.091

140.670

136,09

133,86

3. L©m nghiÖp

49.750

55.000

64.934

110,55

118,06

4. Thuû s¶n

10.250

11.068

12.000

107,98

108,42

5. DÞch vô

6.750

6.400

7.500

94,81

117,19

Nguån sè liÖu: Phßng thèng kª §Þnh Ho¸, n¨m 2007 Qua b¶ng trªn ta thÊy trong nh÷ng n¨m qua s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lu«n t¨ng tr−ëng ë møc cao. Trong s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp th× trång trät gi÷ vai trß chñ ®¹o. N¨m 2007 gi¸ trÞ ngµnh trång trät ®¹t 235.934 triÖu ®ång chiÕm 51,17% tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh n«ng nghiÖp vµ t¨ng 19,59% so víi n¨m 2006. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh ch¨n nu«i trong 3 n¨m qua còng t¨ng rÊt m¹nh, ®¹t 140.670 triÖu ®ång n¨m 2007 chiÕm 30,5% gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

29

ngµnh n«ng nghiÖp vµ t¨ng 33,86% so víi n¨m 2006. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c¸c ngµnh l©m nghiÖp, thuû s¶n, dÞch vô còng t¨ng tr−ëng rÊt m¹nh, tuy nhiªn tû träng cña c¸c ngµnh nµy vÉn chiÕm tû lÖ thÊp ch−a søng ®¸ng víi tiÒm n¨ng hiÖn cã cña huyÖn. Trong nh÷ng n¨m tíi cÇn cã nhiÒu gi¶i ph¸p quan t©m ph¸t triÓn c¸c ngµnh nµy ®Ó n©ng cao tû träng cña c¸c ngµnh nµy trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp còng nh− cña c¶ nÒn kinh tÕ nãi chung. Sù t¨ng tr−ëng cña kinh tÕ §Þnh Ho¸ nãi chung vµ ®Æc biÖt lµ cña s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp trong thêi gian qua ®· chøng tá ®−êng lèi chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch vµ ®Þnh h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña huyÖn lµ hoµn toµn ®óng ®¾n. Sù ph¸t triÓn ®ã còng phÇn nµo nãi nªn hiÖu qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp, c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n còng nh− c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng trong thêi gian qua. §©y lµ yÕu tè cÇn ph¸t huy vµ t¨ng c−êng trong thêi gian tíi. 3.2.3. Giao th«ng - thuû lîi 3.2.3.1. Giao th«ng Tõ n¨m 1995 §Þnh Ho¸ ®−îc ChÝnh phñ phª duyÖt dù ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, b¶o tån, t«n t¹o di tÝch lÞch sö vïng ATK víi tæng sè vèn ®Çu t− 131 tû ®ång. Do vËy c¬ së h¹ tÇng cña huyÖn §Þnh Ho¸ b−íc ®Çu ®−îc n©ng lªn. TuyÕn ®−êng 254 km tÝnh tõ km 31 ch¹y qua trung t©m lªn ®Ìo So ®i Chî §ån (B¾c K¹n) kÐo dµi 34 km ®· ®−îc d¶i nhùa vµ hiÖn nay cßn ®−îc n©ng cÊp, më réng thªm. TuyÕn ®−êng tõ Qu¸n Vu«ng ®i ATK dµi 20 km còng ®· ®−îc d¶i nhùa nªn viÖc ®i l¹i còng bít khã kh¨n h¬n. C¸c tuyÕn ®−êng giao th«ng liªn x· cã tæng chiÒu dµi 100km, mét sè ®o¹n ®−êng d¶i cÊp phèi cßn l¹i lµ ®−êng ®Êt chÊt l−îng kÐm. ViÖc ®i l¹i, vËn chuyÓn hµng ho¸ cña nh©n d©n cßn gÆp nhiÒu c¶n trë ®Æc biÖt lµ mïa m−a ®−êng bÞ x¹t lë, lÇy, thôt g©y ¸ch t¾c giao th«ng. 3.2.3.2. Thuû lîi TiÕp thu chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ n−íc vÒ hç trî x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n toµn huyÖn ®· ®−îc x©y dùng, kiªn cè ho¸ kªnh m−¬ng ®−îc 118,051 km. Cïng víi 12 ®Ëp d©ng, 4 hå chøa ®· cung cÊp ®ñ n−íc t−íi tiªu cho 6765 ha diÖn tÝch gieo trång c©y hµng n¨m, trong ®ã diÖn tÝch lóa ®−îc t−íi chiÕm 82%. §Õn nay hÖ thèng thuû lîi cña §Þnh Ho¸ còng ®· dÇn ®−îc hoµn thiÖn h¬n; gi¶m diÖn tÝch gieo trång bÞ kh« h¹n hµng n¨m, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë §Þnh Ho¸.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

30

3.2.4. V¨n ho¸- Gi¸o dôc- Y tÕ 3.2.4.1. V¨n ho¸ §Þnh Ho¸ lµ mét huyÖn giÇu truyÒn thèng v¨n ho¸ lÞch sö. §©y ®−îc coi lµ trung t©m cña khu di tÝch lÞch sö ATK n¨m x−a. ChÝnh v× vËy mµ ATK §Þnh Ho¸ ®· trë thµnh khu di tÝch lÞch sö, ®iÓm du lÞch lín cña Th¸i Nguyªn. §Æc biÖt trong n¨m 2007 võa qua, huyÖn ®· tæ chøc thµnh c«ng lÔ héi Lång Tång ATK §Þnh Ho¸, gãp phÇn víi tØnh tæ chøc thµnh c«ng lÔ c«ng bè n¨m du lÞch quèc gia "VÒ thñ ®« giã ngµn n¨m 2007". HuyÖn còng ®· thùc hiÖn tèt nhiÖm vô ®−îc giao gãp phÇn cïng c¸c cÊp, c¸c ngµnh trong tØnh tæ chøc thµnh c«ng lÔ kû niÖm 60 n¨m ngµy B¸c Hå vµ TW §¶ng vÒ ATK §Þnh Ho¸ l·nh ®¹o cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p. Ngoµi lÔ héi L«ng Tång ®−îc tæ chøc vµo 10 th¸ng giªng ©m lÞch hµng n¨m th× lÔ héi chïa Hang (TT Chî Chu) còng ®· ®−îc kh«i phôc vµ tæ chøc vµo ngµy 14, 15, 16 ©m lÞch hµng n¨m. C¸c lÔ héi nµy lµ n¬i ®Ó c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸, trß ch¬i d©n gian cña c¸c d©n téc ®−îc kh«i phôc, g×n gi÷ vµ ph¸t triÓn. 3.2.4.2.Gi¸o dôc C«ng t¸c gi¸o dôc ®µo t¹o ®−îc c¸c cÊp, c¸c ngµnh trong huyÖn rÊt quan t©m, toµn huyÖn cã 49 tr−êng häc bao gåm: 2 tr−êng phæ th«ng trung häc, 24 tr−êng cÊp 1 + 2 ë 24 x·, thÞ trÊn, 23 tr−êng mÇm non mÉu gi¸o. C¬ së h¹ tÇng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· vµ ®ang ®−îc ®Çu t− ph¸t triÓn, chÊt l−îng d¹y vµ häc cña c¸c gi¸o viªn vµ häc sinh còng ®−îc n©ng cao dÇn. Tuy nhiªn tû lÖ häc sinh giái hµng n¨m so víi mét sè huyÖn kh¸c vÉn cßn ë møc thÊp h¬n, kÕt qu¶ thi vµo c¸c tr−êng ®¹i häc, cao ®¼ng, trung häc chuyªn nghiÖp ngµy mét cao h¬n song vÉn ch−a ®ang kÓ 3.2.4.3. Y tÕ HiÖn nay toµn huyÖn cã 26 c¬ së y tÕ trong ®ã cã 1 bÖnh viÖn lín ®−îc x©y dùng kiªn cè víi 185 gi−êng bÖnh, 1 phßng kh¸m ®a khoa vµ 1 phßng kh¸m khu vùc cßn l¹i 24 tr¹m x¸ ë 24 x· víi 172 y - b¸c sü. Trong ®ã cã 35 b¸c sü, 89 y sü, 117 y t¸, 7 n÷ hé sinh vµ l−¬ng y. MÆc dï c¬ së y tÕ ®Çy ®ñ nh−ng nh×n chung c¬ së vËt chÊt cßn nghÌo nµn ®Æc biÖt lµ ë vïng s©u, vïng xa dÉn ®Õn chÊt l−îng kh¸m ch÷a bÖnh ch−a ®¸p øng ®Çy ®ñ nhu cÇu cña nh©n d©n, vÖ sinh m«i tr−êng ch−a tèt, mét sè Ýt c¸n bé y tÕ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm ch¨m sãc søc khoÎ nh©n d©n cßn thÊp.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

31

PhÇn 4

kÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn

4.1. HÖ thèng khuyÕn n«ng huyÖn ®Þnh ho¸ 4.1.1. LÞch sö ph¸t triÓn khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¶ n−íc trong nh÷ng n¨m qua huyÖn §Þnh Ho¸ ®· cã nh÷ng thay ®æi lín vÒ kinh tÕ ®Æc biÖt lµ ®èi víi ngµnh s¶n xuÊt n«ng - l©m nghiÖp. Cã ®−îc kÕt qu¶ nh− vËy lµ do cã sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i, ph¸t triÓn kinh tÕ ®åi rõng vµ cã sù thay ®æi vÒ ph−¬ng ph¸p qu¶n lý trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Tr−íc n¨m 1992 s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chñ yÕu lµ tù cung, tù cÊp tËp qu¸n canh t¸c l¹c hËu, s¶n xuÊt nhá lÎ manh món, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp lµm cho cuéc sèng cña ng−êi d©n gÆp nhiÒu khã kh¨n thiÕu thèn. Thùc hiÖn quyÕt ®Þnh 475/ Q§ - UB ngµy 29 th¸ng 11 n¨m 1991 cña UBND tØnh B¾c Th¸i vÒ viÖc phª duyÖt c¸c ch−¬ng tr×nh kinh tÕ - kü thuËt cã môc tiªu cña ngµnh n«ng nghiÖp vµ x©y dùng m¹ng l−íi c¸n bé khuyÕn n«ng tæ chøc thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh. Ngµy 13/1/1992 UBND huyÖn §Þnh Ho¸ ®· cã quyÕt ®Þnh sè 45/Q§-UB tiÕp nhËn vµ ®iÒu ®éng 17 c¸n bé kü thuËt n«ng nghiÖp tõ c¸c c¬ quan ®¬n vÞ vµ ®Þa ph−¬ng lµm c«ng t¸c khuyÕn n«ng. Tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ ®−îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 724 Q§ - UB ngµy 19 th¸ng 8 n¨m 2004 cña UBND huyÖn §Þnh Ho¸. Ngay sau khi thµnh lËp tr¹m ®· x©y dùng ®−îc c¸c quy chÕ ho¹t ®éng chÆt chÏ hîp lý vµ dÇn hoµn thiÖn h¬n trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. Quy chÕ ho¹t ®éng cña tr¹m, ngµy 29 th¸ng 09 n¨m 2006 ®· quy ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô, néi dung ho¹t ®éng cña tr¹m ®ång thêi còng x©y dùng biªn chÕ tæ chøc vµ ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm cô thÓ víi tõng c¸n bé cña tr¹m. Cho ®Õn nay sau 4 n¨m ho¹t ®éng tr¹m khuyÕn n«ng ®· ®¹t ®−îc kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. D−íi sù chØ ®¹o UBND huyÖn §Þnh Ho¸, trung t©m khuyÕn n«ng tØnh Th¸i Nguyªn, tr¹m khuyÕn n«ng ®Þnh Ho¸ ®· phèi hîp víi phßng NN vµ PTNT huyÖn thùc hiÖn thµnh c«ng nhiÒu ch−¬ng tr×nh, dù ¸n vµ m« h×nh; chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt, tham gia tËp huÊn kü thuËt cho bµ con n«ng d©n gãp phÇn thóc ®Èy kinh tÕ §Þnh Ho¸ ngµy mét ph¸t triÓn vµ æn ®Þnh, thùc hiÖn tèt môc tiªu kinh tÕ – x· héi cña huyÖn §Þnh Ho¸ nãi riªng vµ tØnh Th¸i Nguyªn nãi chung.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

32

4.1.2. Bé m¸y khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ MÆc dï míi ®−îc thµnh lËp 4 n¨m, song ®−îc sù gióp ®ì còng nh− trùc tiÕp chØ ®¹o cña UBND huyÖn §Þnh Ho¸, Trung t©m KhuyÕn n«ng tØnh Th¸i Nguyªn, Së NN vµ PTNT tØnh, cho ®Õn nay tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn ®Þnh Ho¸ ®· x©y dùng ®−îc mét bé m¸y ho¹t ®éng t−¬ng ®èi hoµn chØnh vµ cã hiÖu qu¶, thÓ hiÖn cô thÓ qua s¬ ®å sau: TT KhuyÕn n«ng tØnh TN

Tr¹m KhuyÕn n«ng §H

KhuyÕn n«ng c¬ së

C©u l¹c bé khuyÕn n«ng Lµng khuyÕn n«ng tù qu¶n

Hé n«ng d©n

KN th«n b¶n

Hé n«ng d©n H×nh 4.1. S¬ ®å bé m¸y tæ chøc khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ Nguån: Tr¹m khuyÕn n«ng §Þnh Ho¸ Tr¹m khuyÕn n«ng §Þnh Ho¸ lµ ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thu, thùc hiÖn c«ng t¸c khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, khuyÕn ng−, khuyÕn c«ng ...trªn ®Þa bµn huyÖn, chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña UBND huyÖn vµ sù chØ ®¹o, kiÓm tra, gi¸m s¸t cña Trung T©m khuyÕn n«ng tØnh, phßng NN vµ PTNT huyÖn. Tr¹m cã nhiÖm

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

33

vô x©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng vµ triÓn khai kÕ ho¹ch khuyÕn n«ng trªn ®Þa bµn huyÖn vµ thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kh¸c do UBND huyÖn giao. Qua s¬ ®å trªn ta thÊy bé m¸y tæ chøc ho¹t ®éng khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ lµ t−¬ng ®èi hoµn thiÖn, song sù ho¹t ®éng chñ yÕu míi chØ 1 chiÒu; c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng ®Òu do c¸c c¬ quan tõ trªn ®−a xuèng mµ Ýt quan t©m ®Õn nh÷ng th«ng tin quý gi¸ tõ chÝnh nh÷ng ng−êi n«ng d©n. §©y lµ mét ®Æc ®iÓm cßn h¹n chÕ mµ hÖ thèng tæ chøc ho¹t ®éng khuyÕn n«ng §Þnh Ho¸ cÇn kh¾c phôc trong thêi gian tíi. 4.1.3. Thùc tr¹ng ®éi ngò c¸n bé khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ CBKN lµ nh÷ng ng−êi th−êng xuyªn tiÕp xóc vµ trùc tiÕp h−íng dÉn ng−êi n«ng d©n s¶n xuÊt. Cã thÓ nãi ng−êi n«ng d©n cã ¶nh h−ëng rÊt lín tõ ng−êi CBKN. V× vËy sè l−îng vµ chÊt l−îng ®é ngò CBKN cã ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng khuyÕn n«ng. §Ó t×m hiÓu vÒ thùc tr¹ng ®éi ngò CBKN cña §Þnh Ho¸ ta nghiªn cøu b¶ng sau: B¶ng 4.1. Thùc tr¹ng ®éi ngò c¸n bé khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ STT

1

2

3 4

ChØ tiªu Tæng sè Tr×nh ®é ®µo t¹o - Th¹c sü - Kü s− - Cao ®¼ng - Trung häc Ngµnh nghÒ ®µo t¹o - Trång trät - Ch¨n nu«i - Kinh tÕ - L©m nghiÖp - Thó y - §Þa chÝnh - KhuyÕn n«ng - SPKT - Ngµnh kh¸c Giíi tÝnh - Nam - N÷ VÞ trÝ c«ng t¸c - Tr¹m KN huyÖn - KN c¬ së

N¨m 2005

N¨m 2006

N¨m 2007

30

29

0 22 3 5

So s¸nh (+-) 2006/2005

2007/2006

28

-1

-1

0 23 3 3

0 22 3 3

0 1 0 -2

0 -1 0 0

9 4 8 6 0 1 0 1 1

9 4 7 6 0 1 0 1 1

8 5 7 6 0 0 0 1 1

0 0 -1 0 0 0 0 0 0

-1 1 0 0 0 -1 0 0 0

17 13

16 13

16 12

-1 0

0 -1

12 18

12 17

12 16

0 -1

0 -1

Nguån sè liÖu: Tr¹m khuyÕn n«ng §Þnh Ho¸, n¨m 2008

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

34

Qua b¶ng trªn ta thÊy tæng sè CBKN qua 3 n¨m cã xu h−íng gi¶m, mçi n¨m gi¶m 1 ng−êi. Tæng sè CBKN hiÖn nay cña huyÖn chØ cã 28 ng−êi, trong ®ã cã 12 CBKN huyÖn vµ 16 CBKN x·. Sè CBKN huyÖn qua 3 n¨m æn ®Þnh, nh−ng sè CBKN x· l¹i gi¶m do sè CBKN x· nµy chuyÓn c«ng t¸c lªn huyÖn. HiÖn nay huyÖn §Þnh Ho¸ cßn 8 x· ch−a cã CBKN x· vµ ®©y lµ khã kh¨n cho viÖc thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng t¹i nh÷ng ®Þa ph−¬ng nµy. Tr×nh ®é ®µo t¹o: B¶ng sè liÖu còng cho thÊy toµn huyÖn hiÖn nay cã 28 CBKN, trong ®ã cã 22 ®¹i häc, 3 cao ®¼ng, 3 trung cÊp vµ ch−a cã tr×nh ®é th¹c sü. Trong 3 n¨m qua th× sè c¸n bé cã tr×nh ®é trung cÊp ®· gi¶m do ®· ®−îc ®µo t¹o lªn ®¹i häc; ®ång thêi c¸c c¸n bé ®· ®−îc tËp huÊn n©ng cao tr×nh ®é, ph−¬ng ph¸p, kü n¨ng khuyÕn n«ng. Tuy nhiªn viÖc ®µo t¹o, tËp huÊn n©ng cao tr×nh ®é cho c¸c CBKN trong thêi gian tíi cÇn ph¶i tæ chøc th−êng xuyªn, liªn tôc ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng cña huyÖn trong t−¬ng lai. VÒ ngµnh nghÒ ®µo t¹o cña c¸c CBKN còng cã nhiÒu bÊt cËp. Trong sè 28 CBKN cña huyÖn hiÖn nay cã 8 c¸n bé chuyªn ngµnh trång trät, 5 c¸n bé chuyªn ngµnh ch¨n nu«i, 7 c¸n bé ngµnh kinh tÕ, 6 c¸n bé ngµnh l©m nghiÖp, ®Æc biÖt cã 1 c¸n bé häc s− ph¹m kü thuËt n«ng nghiÖp vµ 1 c¸n bé häc chuyªn ngµnh kh¸c nh−ng do x· thiÕu c¸n bé phô tr¸ch n«ng nghiÖp nªn ®· tham gia chØ ®¹o s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nh− mét CBKN. Cho tíi nay toµn huyÖn ch−a cã mét c¸n bé nµo ®−îc ®µo t¹o tõ chuyªn ngµnh khuyÕn n«ng mµ hÇu hÕt c¸c c¸n bé nµy chØ ®−îc tham gia c¸c líp tËp huÊn vÒ ph−¬ng ph¸p khuyÕn n«ng ng¾n h¹n. Qua 28 phiÕu pháng vÊn c¸c CBKN bao gåm c¶ CBKN huyÖn vµ CBKN x· th× kÕt qu¶ cho thÊy 25/28 phiÕu ®Òu tr¶ lêi n¾m v÷ng vÒ chuyªn m«n mµ hä ®· ®−îc ®µo t¹o, chiÕm 89,3%. Song 100% trong sè hä ®Òu cã ý kiÕn tr¶ lêi cã nhu cÇu ®µo t¹o thªm vÒ kü n¨ng, ph−¬ng ph¸p khuyÕn n«ng vµ c¸c kiÕn thøc vÒ th«ng tin, thÞ tr−êng. Nh÷ng khã kh¨n mµ hä gÆp ph¶i khi lµm c«ng t¸c khuyÕn n«ng lµ do c«ng t¸c khuyÕn n«ng ®ßi hái ph¶i cã sù hiÓu biÕt réng, kh«ng nh÷ng ph¶i hiÓu chuyªn ngµnh cña m×nh mµ ph¶i hiÓu c¸c chuyªn ngµnh kh¸c.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

35

CBKN lµ nam giíi vÉn chiÕm tû lÖ cao h¬n, n÷ giíi trong ®ã nam lµ 16 ng−êi chiÕm 57%, n÷ 12 ng−êi chiÕm 43%. VÒ vÞ trÝ c«ng t¸c th× cã 12 CBKN lµm viÖc t¹i tr¹m khuyÕn n«ng cßn l¹i 16 c¸n bé lµ c¸n bé phô tr¸ch n«ng l©m nghiÖp t¹i c¸c x·. §éi ngò CBKN cña huyÖn hiÖn nay vÉn cßn thiÕu, l¹i cßn yÕu vÒ kü n¨ng, ph−¬ng ph¸p; cßn nhiÒu x· ch−a cã CBKN v× vËy trong nh÷ng n¨m tíi huyÖn cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p bæ sung, tuyÓn dông thªm c¸n bé, ®ång thêi ph¶i th−êng xuyªn tæ chøc tËp huÊn, ®µo t¹o thªm c¸c kiÕn thøc vÒ ph−¬ng ph¸p khuyÕn n«ng vµ c¸c kiÕn thøc vÒ kinh tÕ thÞ tr−êng kh¸c ®Ó c¸c c¸n bé nµy cã thÓ thùc hiÖn tèt h¬n nhiÖm vô cña m×nh. 4.2. T×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät cña huyÖn ®Þnh ho¸ trong 3 n¨m (2005-2007) Ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng thùc chÊt lµ ch−¬ng tr×nh chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt cã träng ®iÓm trªn quy m« lín mµ nguån cña c¸c tiÕn bé kü thuËt nµy lµ thµnh tùu khoa häc trong vµ ngoµi n−íc phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña tõng ®Þa ph−¬ng, tõng vïng cïng víi nh÷ng kinh nghiÖm ®· ®−îc ®óc rót tõ chÝnh ng−êi n«ng d©n. Néi dung ho¹t ®éng cña c«ng t¸c khuyÕn n«ng chØ ®−îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng. Trong nh÷ng n¨m qua huyÖn §Þnh Ho¸ rÊt chó träng ®Õn viÖc triÓn khai c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng, ®Æc biÖt lµ c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät. Theo sè liÖu thèng kª th× §Þnh Ho¸ cã trªn 90% d©n sè tham gia s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, trong ®ã chñ yÕu lµ s¶n xuÊt trång trät mµ c©y trång chñ yÕu cña huyÖn lµ c©y lóa vµ c©y chÌ. V× vËy mµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· cã rÊt nhiÒu ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ trång trät ®· ®−îc triÓn khai trªn ®Þa bµn huyÖn, ®Æc biÖt lµ ch−¬ng tr×nh vÒ c©y chÌ vµ c©y lóa. §Ó t×m hiÓu thªm vÒ c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ta nghiªn cøu biÓu sau:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

36

B¶ng 4-2: C¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät ®· triÓn khai trªn ®Þa bµn huyÖn §Þnh Ho¸ (2005-2007) TT

1

2

3

Tªn ch−¬ng tr×nh

Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Hãa

Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸

Ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn c©y l−¬ng thùc

Thêi gian thùc hiÖn

20062010

20062010

2007

Môc ®Ých thùc hiÖn

§Þa ®iÓm thùc hiÖn

Ph¸t triÓn, më réng diÖn tÝch trång chÌ míi b»ng ph−¬ng ph¸p gi©m cµnh chÌ lai, trång thµnh vïng chÌ nguyªn liÖu tËp chung. Thùc hiÖn th©m canh chÌ cao s¶n, n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l−îng chÌ. æn ®Þnh 24 x· diÖn tÝch chÌ toµn huyÖn ®Õn n¨m 2010 lµ 3400 ha; ®−a n¨ng suÊt chÌ kinh doanh ®¹t 75 t¹/ha, s¶n l−îng ®¹t 22.000 tÊn bóp t−¬i. Ph¸t triÓn ®−îc vïng s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸, æn ®Þnh vÒ diÖn tÝch,n¨ng suÊt, s¶n l−îng vµ chÊt l−îng s¶n phÈm. X©y dùng th−¬ng hiÖu "G¹o Bao thai ®Æc s¶n ATK §Þnh 16 x· Ho¸" cã chç ®øng æn ®Þnh trªn thÞ tr−êng trong tØnh vµ khu vùc.

§−a s¶n l−îng c©y l−¬ng thùc n¨m 2007 lªn 42.500 tÊn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ l−¬ng thùc cña huyÖn; ®−a c¸c gièng c©y l−¬ng thùc cã n¨ng suÊt, chÊt l−îng vµo s¶n xuÊt (ng« cao s¶n, lóa lai, lóa cao s¶n...). Më réng diÖn 24 x· tÝch, n©ng cao n¨ng suÊt, s¶n l−îng c©y l−¬ng thùc, cô thÓ: C©y lóa: diÖn tÝch 7780 ha, s¶n l−îng 37.104 tÊn C©y ng«: diÖn tÝch 1470 ha, s¶n l−îng 5396 tÊn

KÕt qu¶ thùc hiÖn Sau 2 n¨m thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ®· ®¹t ®−îc kÕt qu¶ sau: diÖn tÝch chÌ trång míi b»ng gi©m cµnh 542 ha, ®−a tæng diÖn tÝch chÌ toµn huyÖn lªn 3362 ha, trong ®ã diÖn tÝch chÌ kinh doanh lµ 2996 ha; n¨ng suÊt chÌ b×nh qu©n 65 t¹/ha, trong ®ã chÌ th©m canh ®¹t 70 - 80 t¹/ha; tæng s¶n l−îng chÌ n¨m 2007 ®¹t 19474 tÊn. KÕt thóc giai ®o¹n ®Çu 2 n¨m (2006-2007) ch−¬ng tr×nh ®· ®¹t ®−îc kÕt qu¶ sau: Quy ho¹ch ®−îc diÖn tÝch s¶n xuÊt tËp chung 1489,6 ha (®¹t 99,3% kÕ ho¹ch); n¨ng suÊt b×nh qu©n ®¹t 49,05 t¹/ha, ®−a tæng s¶n l−îng lóa bao thai n¨m 2007 lµ 7308,4 tÊn (®¹t 101,4% kÕ ho¹ch) KÕt thóc ch−¬ng tr×nh tæng s¶n l−îng l−¬ng thùc ®· ®¹t 42.120 tÊn (®¹t 99,1% kÕ ho¹ch), trong ®ã: Lóa ®¹t diÖn tÝch 7845,5 ha, n¨ng suÊt 46,8 t¹/ha, s¶n l−îng 36.708 tÊn (®¹t 99,2% kÕ ho¹ch) Ng« ®¹t diÖn tÝch 1304,7 ha, n¨ng suÊt 41,5 t¹/ha, s¶n l−îng 5412,4 tÊn (®¹t 98,4% kÕ ho¹ch)

Nguån sè liÖu: Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Ho¸ n¨m 2007

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

37

4.2.1. Ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸" C©y chÌ ®· ®−îc trång ë §Þnh Ho¸ tõ hµng tr¨m n¨m nay theo tËp qu¸n qu¶ng canh. Tõ nh÷ng n¨m 1960 trë vÒ tr−íc s¶n phÈm ®−îc sö dông chñ yÕu lµ "chÌ t−¬i" ®©y lµ thøc uèng bæ d−ìng cña ng−êi lao ®éng vµ chØ ®−îc trång ph©n t¸n víi diÖn tÝch nhá lÎ trong c¸c n«ng hé. Trong nh÷ng n¨m 1963-1965 cïng víi viÖc ph©n bè l¹i lao ®éng vµ d©n c−, mét bé phËn lín d©n c− tõ Th¸i B×nh - Hµ Nam ®−îc nhµ n−íc ®iÒu ®éng ®i khai hoang vïng kinh tÕ míi ë §Þnh Ho¸, nh©n d©n ®· khai khÈn ®Êt hoang, ®Êt ®åi rõng trång chÌ víi diÖn tÝch tËp trung, quy m« hµng ngµn ha. S¶n phÈm chÌ ®· trë thµnh hµng ho¸, ®êi sèng ®ång bµo x©y dùng vïng kinh tÕ míi nãi riªng vµ nh©n d©n trång chÌ nãi chung ngµy mét æn ®Þnh vµ kh¸ gi¶. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt còng nh− kinh nghiÖm ph¸t triÓn thùc tÕ cña ng−êi trång chÌ cho thÊy c©y chÌ thùc sù thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, khÝ hËu cña §Þnh Ho¸. C©y chÌ §Þnh Ho¸ cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn thµnh vïng hµng ho¸ chÊt l−îng s¸nh ngang víi c©y chÌ ë c¸c huyÖn kh¸c trong tØnh vµ huyÖn §Þnh Ho¸ còng ®· x¸c ®Þnh c©y chÌ lµ c©y mòi nhän, c©y xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña huyÖn. NhËn thøc ®−îc vai trß, tÇm quan träng cña c©y chÌ trong ph¸t triÓn kinh tÕ ë §Þnh Ho¸ còng nh− thùc hiÖn nh÷ng ®Þnh h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña huyÖn. Trong nh÷ng n¨m qua huyÖn §Þnh Ho¸ ®· cã nhiÒu ch−¬ng tr×nh, dù ¸n ph¸t triÓn vïng chÌ trong ®ã cã ch−¬ng tr×nh " Ph¸t triÓn vïng chÌ huyÖn §Þnh Ho¸ giai ®o¹n 2001-2005" ®· ®−îc BCH §¶ng bé kho¸ XX ra nghÞ quyÕt sè 06 ngµy 15 th¸ng 7 n¨m 2001 ®Ó tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn. Qua tæng kÕt ch−¬ng tr×nh ®· x¸c ®Þnh c©y chÌ lµ c©y xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cho nhiÒu hé n«ng d©n. Nh©n d©n trong huyÖn ®· cã nhiÒu kinh nghiÖm trong viÖc trång, ch¨m sãc vµ chÕ biÕn chÌ; biÕt tËn dông mäi ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, khÝ hËu ®Ó ph¸t triÓn c©y chÌ nªn diÖn tÝch, n¨ng suÊt, s¶n l−îng ngµy cµng t¨ng. Tuy nhiªn ®Ó ®¸p øng yªu cÇu s¶n phÈm chÌ trë thµnh hµng ho¸ ®¹t c¶ vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng th× trong nh÷ng n¨m tíi cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p ph¸t triÓn chÌ phï hîp. NghÞ quyÕt ®¹i héi §¶ng bé huyÖn §Þnh Ho¸ kho¸ XXI ®· ®Ò ra nhiÖm vô "Quy ho¹ch l¹i vïng chÌ, trång míi kÕt hîp víi c¶i t¹o th©m canh chÌ hiÖn cã, g¾n s¶n xuÊt víi chÕ biÕn, tiªu thô s¶n phÈm". §©y

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

38

còng chÝnh lµ môc tiªu, nhiÖm vô mµ ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn vïng chÌ huyÖn §Þnh Ho¸ giai ®o¹n 2006-2010 ph¶i thùc hiÖn. 4.2.1.1. T×nh h×nh thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸" Víi ®Þnh h−íng ph¸t triÓn lµ: tËp chung nguån lùc ®Ó khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng vµ lîi thÕ c©y chÌ §Þnh Ho¸; triÓn khai thùc hiÖn ®ång bé tõ kh©u s¶n xuÊt chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm chÌ nh»m n©ng cao chÊt l−îng chÌ §Þnh Ho¸, n©ng cao thu nhËp cho ng−êi trång chÌ, ch−¬ng tr×nh ®· x¸c ®Þnh ®−îc c¸c môc tiªu, nhiÖm vô vµ gi¶i ph¸p chñ yÕu cÇn thùc hiÖn trong giai ®o¹n 2006-2010. §Ó thÊy ®−îc t×nh h×nh ph¸t triÓn c©y chÌ trong 3 n¨m gÇn ®©y ta nghiªn cøu b¶ng sau: B¶ng 4.3: T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh chÌ cña huyÖn §Þnh Ho¸ trong 3 n¨m gÇn ®©y (2005 - 2007) ChØ tiªu

§VT

N¨m

N¨m

N¨m

2005

2006

2007

Sè l−îng

Tèc ®é t¨ng tr−ëng Sè % l−îng

%

Tæng diÖn tÝch chÌ

Ha

3.214

3.287

3.362

73

2,27

75

2,28

DiÖn tÝch chÌ KD

Ha

2.878

2.915

2.996

37

1,29

81

2,78

DiÖn tÝch chÌ TCCS

Ha

800

1.000

1.101

200

25

101

10,10

60

63

65

3

5

2

3,17

65

70

75

5

7,69

5

7,14

N¨ng suÊt chÌ KD

N¨ng suÊt chÌ TCCS

T¹/ha/ n¨m T¹/ha/ n¨m

S¶n l−îng chÌ bóp t−¬i

TÊn

17.268

18.364,5

19.474

1.096,5

6,35

1.109,5

6,04

S¶n l−îng chÌ bóp kh«

TÊn

3.453,6

3.672,9

3.894,8

219,3

6,35

221,9

6,04

1000®/kg

14

16

20

2

14,29

4

25

TriÖu ®ång

48.350,4

58.766,4

77.896

10.416

21,54

19.129,6

32.55

Gi¸ chÌ kh« BQ Tæng gi¸ trÞ s¶n l−îng

Nguån sè liÖu: Phßng NN & PTNT §Þnh Ho¸, n¨m 2008 Qua b¶ng trªn ta thÊy tæng diÖn tÝch chÌ, diÖn tÝch chÌ KD, diÖn tÝch chÌ TCCS t¨ng liªn tôc qua c¸c n¨m. §Õn nay diÖn tÝch chÌ toµn huyÖn lªn tíi

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

39

3362 ha, trong ®ã cã 2996 ha chÌ KD vµ 1101 ha chÌ TCCS. N¨ng suÊt, s¶n l−îng chÌ còng kh«ng ngõng t¨ng lªn vµ hiÖn nay n¨ng suÊt chÌ b×nh qu©n cña huyÖn ®· ®¹t 65 t¹/ha, n¨ng suÊt chÌ TCCS ®¹t 70-80 t¹/ha. S¶n l−îng chÌ bóp t−¬i n¨m 2007 ®¹t 19.474 tÊn, l−îng chÌ bóp t−¬i qua chÕ biÕn c«ng nghiÖp ®¹t 3.800 tÊn (®¹t 19,5 % tæng s¶n l−îng chÌ s¶n xuÊt ra). Gi¸ b¸n chÌ b×nh qu©n còng liªn tôc t¨ng lªn, tõ 14.000®/kg n¨m 2005 lªn 20.000®/kg n¨m 2007, t¨ng 25% so víi n¨m 2006. Sù t¨ng lªn vÒ diÖn tÝch, n¨ng suÊt, s¶n l−îng ®· ®−a tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c©y chÌ t¨ng lªn kh¸ nhanh. N¨m 2006 t¨ng 21,54% so víi n¨m 2005, n¨m 2007 t¨ng 32,55% so víi n¨m 2006. Nh÷ng kÕt qu¶ ®ã ®· phÇn nµo nãi lªn ®−îc hiÖu qu¶ b−íc ®Çu cña ch−¬ng tr×nh vµ dÇn chøng minh gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®óng ®¾n cña huyÖn. §Ó ®¹t ®−îc kÕt qu¶ nh− trªn trong thêi gian qua ch−¬ng tr×nh ®· thùc hiÖn nhiÒu gi¶i ph¸p ph¸t triÓn chÌ. Tr−íc hÕt ch−¬ng tr×nh ®· thùc hiÖn ra so¸t, quy ho¹ch l¹i, trång míi kÕt hîp víi trång c¶i t¹o, th©m canh vïng chÌ hiÖn cã theo môc tiªu t¹o ra vïng chÌ nguyªn liÖu g¾n s¶n xuÊt víi chÕ biÕn, tiªu thô. T¨ng c−êng tËp huÊn kü thuËt, n©ng cao kü n¨ng s¶n xuÊt chÕ biÕn, tiªu thô s¶n phÈm cho c¸c ®èi t−îng tham gia ch−¬ng tr×nh. §ång thêi còng cã nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî cho ng−êi tham gia ch−¬ng tr×nh, c¸n bé chØ ®¹o kü thuËt vµ c¸c hé n«ng d©n tham gia ch−¬ng tr×nh. * T×nh h×nh trång míi, trång l¹i, trång phôc håi chÌ b»ng chÌ gièng míi Gièng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn n¨ng suÊt, chÊt l−îng s¶n phÈm vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ v× vËy mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng hµng ®Çu ®ã lµ ®−a c¸c gièng chÌ míi vµo s¶n xuÊt nh− chÌ: LDP1, LDP2, TRI777 vµ c¸c gièng chÌ nhËp néi kh¸c. X©y dùng c¸c v−ên −¬m c©y gièng t¹i c¸c vïng chÌ, ®Ó cung cÊp ®ñ l−îng gièng ®¶m b¶o chÊt l−îng cho trång míi, trång phôc håi vµ c¶i t¹o chÌ. Trång míi ®Ó tËn dông quü ®Êt v−ên t¹p, ®Êt ®åi nói, ®Êt ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó më réng diÖn tÝch vïng chÌ vµ trång phôc håi l¹i nh÷ng diÖn tÝch chÌ hiÖn ®ang s¶n xuÊt nh−ng do giµ cçi, mÊt kho¶ng, n¨ng suÊt gi¶m xuèng d−íi 25 t¹/ha/n¨m. BiÖn ph¸p trång phôc håi lµ ph¸ dÇn chÌ giµ cò ®Ó trång l¹i b»ng gièng chÌ míi cã n¨ng suÊt, chÊt l−îng cao. Vµ trong 2 n¨m qua toµn huyÖn ®· trång míi, trång l¹i ®−îc 204 ha, trong ®ã trång míi 148 ha, trång l¹i 56 ha, ®¹t 71,3% môc tiªu giai ®o¹n 2006-2010, ®−a diÖn tÝch chÌ trång míi b»ng c¸c gièng chÌ lai 542 ha, chiÕm 16,1% diÖn tÝch chÌ; ®−a diÖn tÝch

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

40

chÌ toµn huyÖn ®¹t 3362 ha, diÖn tÝch chÌ c¶i t¹o ®¹t 22 ha, ®¹t 2,2% kÕ ho¹ch giai ®o¹n, diÖn tÝch chÌ kinh doanh ®¹t 2996 ha. Cô thÓ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch trång míi chÌ t¹i 24 x· ta nghiªn cøu b¶ng sau: B¶ng 4.4: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch trång míi b»ng chÌ gièng míi 2 n¨m 2006 - 2007 §¬n vÞ tÝnh: ha TT

§¬n vÞ x·

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

Phó §×nh §iÒm M¹c B×nh Yªn Thanh §Þnh S¬n Phó B×nh Thµnh Béc Nhiªu Phó TiÕn Trung Héi Trung L−¬ng §Þnh Biªn B¶o Linh §ång ThÞnh B¶o C−êng Phóc Chu Kim S¬n Kim Ph−îng T©n D−¬ng Ph−îng TiÕn T©n ThÞnh Lam Vü Linh Th«ng Quy Kú TT chî chu Tæng

N¨m 2006

N¨m 2007

KH

TH

TH/KH(%)

KH

TH

TH/KH(%)

1 1 1 1 2 2 1 1 0 1 0 1 2 0 0 0 1 2 1 0 0 2 0 0 20

3,282 0,65 3,034 1,48 24,1 16,249 2,105 1,284 1,044 3,915 1,112 0,93 2,427 0,036 0,3 0,31 0,108 2,941 1,79 0,29 0 0,74 0,023 0 68,15

328,2 65 303,4 148 1205 812,45 210,5 128,4 391,5 93 121,35 10,8 147,05 179 0 37 0 340,75

3 2 3 3 5 5 2 3 0 2 1 1 2 0 2 0 1 1 1 1 0 1 1 0 40

6,672 1,3754 2,072 3,065 13,0024 16,56 4,0712 3,171 0,742 5,2819 3,419 0,122 1,7908 0,436 0,962 0,495 1,704 0,596 2,186 4,186 0 0,72 0,08 0 72,7

222,4 68,77 69,07 102,17 260,048 331,2 203,56 105,7 264,1 341,9 12,2 89,54 48,1 170,4 59,6 218,6 418,6 0 72 8 0 181,77

Nguån sè liÖu: Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Ho¸, n¨m 2008

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

41

Qua b¶ng trªn ta thÊy hÇu hÕt c¸c x· ®Òu thùc hiÖn ®¹t vµ v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra ®−a diÖn tÝch chÌ trång míi toµn huyÖn n¨m 2006 lªn 68,15 ha, ®¹t 340,75% kÕ ho¹ch n¨m 2006 vµ n¨m 2007 lµ 72,7 ha ®¹t 181,77%. Trong ®ã tiªu biÓu cã nh÷ng x· thùc hiÖn v−ît kÕ ho¹ch h¬n 3 lÇn nh− x·: Phó §×nh, B×nh Yªn, Trung L−¬ng n¨m 2006 thùc hiÖn v−ît kÕ ho¹ch h¬n 300%, ®Æc biÖt lµ x· B×nh Thµnh n¨m 2006 cßn v−ît kÕ ho¹ch h¬n 8 lÇn, t¨ng 812,45% so víi kÕ ho¹ch. Mét sè x· ch−a cã kÕ ho¹ch trång, song còng tham gia trång chÌ gièng míi nh−: Trung Héi, §Þnh Biªn, B¶o C−êng, Phóc Chu, Kim S¬n... KÕt qu¶ n¨m 2007 còng t−¬ng tù, c¸c x· ®Òu thùc hiÖn ®¹t vµ v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra, chØ cã mét sè Ýt x· thùc hiÖn trång chÌ gièng míi ch−a ®¹t kÕ ho¹ch do nh÷ng x· nµy cã ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, ®Þa h×nh phøc t¹p, ng−êi d©n l¹i ch−a cã nhiÒu kinh nghiÖm lµm chÌ nªn ch−a m¹nh d¹n tham gia trång chÌ gièng míi. Qua nghiªn cøu còng cho thÊy hÇu hÕt c¸c x· cã diÖn tÝch chÌ trång míi cao vµ v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra lµ nh÷ng x· ë phÝa nam huyÖn, cã ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai phï hîp cho ph¸t triÓn trång chÌ míi vµ ng−êi d©n n¬i ®©y còng cã kinh nghiÖm lµm chÌ l©u n¨m. KÕt qu¶ trªn còng nãi lªn ®−îc phÇn nµo hiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh trång chÌ gièng míi. * T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch x©y dùng vïng chÌ th©m canh tËp chung Song song víi viÖc trång míi, trång c¶i t¹o chÌ b»ng chÌ gièng míi th× cÇn ph¶i thùc hiÖn viÖc quy ho¹ch vµ x©y dùng c¸c vïng chÌ th©m canh tËp chung ( môc tiªu n¨m 2010 lµ 1500 ha), cã n¨ng suÊt tõ 90 t¹/ha trë lªn, t¹o vïng chÌ nguyªn liÖu cho chÕ biÕn c«ng nghiÖp. §ång thêi còng thùc hiÖn tæng hîp c¸c biÖn ph¸p kü thuËt trong th©m canh; ®Çu t− thÝch ®¸ng cho c©y chÌ nh− t¨ng c−êng bãn ph©n h÷u c¬, ph©n vi sinh, bãn ph©n v« c¬ c©n ®èi, trång c©y ph©n xanh, c©y che bãng, tñ gèc, t−íi n−íc gi÷ Èm, sö dông thuèc b¶o vÖ thùc vËt hîp lý, b¶o vÖ thiªn ®Þch, ®èn chÌ vµ h¸i chÌ ®óng kü thuËt ®¶m b¶o n¨ng suÊt, chÊt l−îng, hiÖu qu¶ kinh tÕ. Trong 2 n¨m qua toµn huyÖn ®· thùc hiÖn th©m canh ®−îc 1100 ha, ®¹t 73,3% kÕ ho¹ch giai ®o¹n 2006-2010. N¨ng suÊt b×nh qu©n ®¹t 70-80 t¹/ha/n¨m, ®−a tæng s¶n l−îng chÌ n¨m 2007 lªn 19.474 tÊn chÌ bóp t−¬i; gi¸ trÞ s¶n xuÊt b×nh qu©n 1 ha lµ 21 triÖu ®ång, chÌ TCCS ®¹t 28 triÖu ®ång/ n¨m. Ta theo dâi t×nh h×nh cô thÓ cña c¸c x· qua b¶ng d−íi ®©y:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

42

B¶ng 4-5: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vïng chÌ th©m canh cao s¶n 2 n¨m 2006 - 2007 §¬n vÞ tÝnh: ha N¨m 2006 TT

§¬n vÞ x·

KH

TH

N¨m 2007 TH/KH (%)

KH

TH

TH/KH (%)

1

Phó §×nh

40

0

0

135

110

81,48

2

§iÒm M¹c

100

99

99

140

110

78,57

3

B×nh Yªn

100

112

112

80

60

75

4

Thanh §Þnh

100

95

95

120

100

83,33

5

S¬n Phó

100

92

92

150

125

83,33

6

B×nh Thµnh

100

101

101

150

120

80

7

Béc Nhiªu

40

42

105

90

80

88,89

8

Phó TiÕn

50

47

94

50

30

60

9

Trung Héi

38

72

189,47

40

110

275

10

Trung L−¬ng

50

54

108

60

50

83,33

11

§Þnh Biªn

15

27

180

0

0

0

12

B¶o Linh

65

35

53,85

40

16

40

13

§ång ThÞnh

75

90

120

60

80

133,33

14

B¶o C−êng

50

40

80

40

30

75

15

Phóc Chu

10

12

120

25

20

80

16

Kim S¬n

0

0

0

0

0

0

17

Kim Ph−îng

25

45

180

0

10

-

18

T©n D−¬ng

15

15

100

0

10

-

19

Ph−îng TiÕn

10

11

110

20

20

100

20

T©n ThÞnh

17

11

64,71

0

0

0

21

Lam Vü

0

0

0

0

0

0

22

Linh Th«ng

0

0

0

0

0

0

23

Quy Kú

0

0

0

0

20

-

24

TT chî chu

0

0

0

0

0

0

1000

1000

100

1200

1101

91,75

Tæng

Nguån sè liÖu: Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Ho¸, n¨m 2008

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

43

Qua b¶ng trªn ta thÊy tæng diÖn tÝch chÌ TCCS n¨m 2006 lµ 1000 ha, ®¹t 100 % kÕ ho¹ch; n¨m 2007 lµ 1101 ha, ®¹t 91, 75 % kÕ ho¹ch. Còng qua b¶ng trªn ta thÊy c¸c x· cã diÖn tÝch chÌ TCCS l¬n trªn 100ha nh−: x· Phó §×nh, §iÒm MÆc, B×nh Thµnh, S¬n Phó, cßn hÇu hÕt c¸c x· ®Òu cã diÖn tÝch chÌ TCCS nhë h¬n 100 ha. Thùc tÕ ®iÒu tra nghiªn cøu còng cho thÊy c¸c x· cã diÖn tÝch chÌ TCCS lín lµ nh÷ng x· cã ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai thuËn lîi, cã tr×nh ®é th©m canh chÌ l©u ®êi. §iÒu ®ã còng thËt dÔ hiÓu bëi c©y chÌ lµ c©y cã chu kú kinh tÕ dµi, ®ßi ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai phï hîp, ®ång thêi còng ph¶i cã kinh nghiÖm s¶n xuÊt. H¬n n÷a lµm chÌ, g¾n bã víi c©y chÌ míi thÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c©y chÌ, tõ ®ã míi kÝch thÝch ng−êi d©n tham gia s¶n xuÊt chÌ. V× vËy trong thêi gian tíi ch−¬ng tr×nh cÇn cã nhiÒu biÖn ph¸p tuyªn truyÒn cho ng−êi d©n thÊy ®−îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c©y chÌ còng nh− th©m canh chÌ. §ång thêi cã nhiÒu chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ng−êi d©n më réng diÖn tÝch th©m canh chÌ, n©ng cao hiÖu qu¶ cña c©y chÌ, c¶i thiÖn ®êi sèng cña nh©n d©n. *C«ng t¸c qu¶n lý chÕ biÕn, tiªu thô s¶n phÈm ChÕ biÕn tiªu thô chÌ cÇn ¸p dông ®ång bé kÕt hîp ¸p dông kü thuËt tiªn tiÕn víi kü thuËt truyÒn thèng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, nguyªn liÖu, chÕ biÕn, b¶o qu¶n, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ, s¶n phÈm ®¹t vÖ sinh an toµn thùc phÈm ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ tr−êng. Bëi vËy cÇn t¨ng c−êng c¸c biÖn ph¸p vÖ sinh an toµn thùc phÈm, trong ®ã cÇn chó ý chÊt l−îng chÌ thµnh phÈm; ®ång thêi t¨ng c−êng c«ng t¸c tuyªn truyÒn, vËn ®éng, khuyÕn c¸o ng−êi d©n thùc hiÖn ®óng quy tr×nh s¶n xuÊt, chÕ biÕn chÌ an toµn, ®¶m b¶o chÊt l−îng. Tuy nhiªn trong 2 n¨m qua c«ng t¸c chÕ biÕn chñ yÕu lµ thñ c«ng tõ c¸c hé n«ng d©n, ch−a ®¶m b¶o kü thuËt thËm chÝ cßn mét l−îng chÌ lín chØ ®−îc s¬ chÕ råi ph¬i kh« v× vËy chÊt l−îng chÌ kh«ng ®¶m b¶o. S¶n l−îng chÌ chÕ biÕn qua c«ng nghiÖp ch−a cao, chØ chiÕm 20-25% tæng s¶n l−îng. C¸c nhµ

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

44

m¸y chÕ biÕn chÌ c«ng nghiÖp ch−a khai th¸c hÕt c«ng suÊt do tÝnh chÊt thêi vô, ch−a cã kÕ ho¹ch liªn kÕt hîp ®ång thu mua nguyªn liÖu cho ng−êi lµm chÌ. ViÖc tiªu thô s¶n phÈm chñ yÕu diÔn ra do c¸c t− th−¬ng nªn th−êng xuyªn bÞ Ðp gi¸. Ch−a cã m¹ng l−íi tiªu thô s¶n phÈm trong vµ ngoµi huyÖn, thÞ tr−êng tiªu thô mua b¸n trong néi ®Þa lµ chÝnh. Trong nh÷ng n¨m tíi ch−¬ng tr×nh cÇn cã nhiÒu ho¹t ®éng vÒ chÕ biÕn, thu mua vµ tiªu thô s¶n phÈm cho ng−êi n«ng d©n, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cho ng−êi lµm chÌ. * C¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch §Ó thùc hiÖn tèt c¸c ho¹t ®éng, ch−¬ng tr×nh ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî ph¸t triÓn s¶n xuÊt, chÕ biÕn, tiªu thô chÌ. Trong 2 n¨m tæng vèn ®Çu t− cho ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn chÌ cña huyÖn lµ 652.271.000®ång; trong ®ã vèn do ng©n s¸ch huyÖn hç trî lµ 132.899.000 ®ång, ng©n s¸ch tØnh lµ 223.922.000 ®ång, ng©n s¸ch trung −¬ng (ch−¬ng tr×nh 135) lµ 294.450.000 ®ång. Ngoµi nh÷ng nguån vèn hç trî ®Çu t− tõ c¸c nguån ng©n s¸ch, ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n s½n sµng ®¸p øng nhu cÇu cho vay vèn ®Çu t− s¶n xuÊt chÌ, thñ tôc vay vèn ®−îc c¶i tiÕn, dÔ dµng h¬n. C¸c nguån vèn nµy sö dông ®Ó tr¶ kinh phÝ cho c¸c c¸n bé qu¶n lý ch−¬ng tr×nh, hç trî cho ng−êi trång chÌ, hç trî c¸c líp tËp huÊn, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. Chi tiÕt t×nh h×nh thùc hiÖn ta nghiªn cøu b¶ng sau:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

45

B¶ng 4.6: Tæng hîp kinh phÝ nhµ n−íc hç trî ph¸t triÓn vïng chÌ §¬n vÞ tÝnh: 1000 ®ång N¨m 2006 TT

Néi Dung

KÕ ho¹ch

N¨m 2007

Thùc

TH/KH

hiÖn

(%)

KÕ ho¹ch

Thùc

TH/KH

hiÖn

(%)

I

Ng©n s¸ch huyÖn

70.900

66.500

93,79

88.000

67.399

76,59

1

Kinh phÝ qu¶n lý ®Ò ¸n

45.900

32.306

70,38

55.500

31.053

55.95

- Th©m canh cao s¶n

30.000

17.466

58,22

36.000

16.515

45,88

900

0

0

900

0

0

10.000

14.840

148,4

13.000

14.538

111,83

-Ch¨m sãc chÌ kiÕn thiÕt c¬ b¶n

0

0

0

600

0

0

- KiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt l−îng SP

5000

0

0

5.000

0

0

2

Hç trî trùc tiÕp cho ng−êi trång chÌ 1 ha: 500.000®

25000

34.194

136,78

32.500

36.346

111,83

II

Ng©n s¸ch tØnh

148.784

66.231

44,51

2.186.184

157.691

7,21

108.000

0

0

140.400

77.235

55,01

35.784

54.936

153,52

35.784

54.936

153,52

0

0

0

2.000.000

0

0

5000

11.295

225,9

10.000

25.520

255,2

5000

63.750

1275

10.000

230.700

2.307

Kinh phÝ tËp huÊn

5000

63.750

1275

10.000

0

0

Tæng céng(I+II+III)

224.684

196.481

87,45

2.284.184

455.790

19,95

- C¶i t¹o chÌ xuèng cÊp - Trång míi, phôc håi

1

Trî gi¸ gièng trång míi, trång phôc håi Kinh phÝ tr¶ l−¬ng CBKN

2

theo hÖ sè 2,34+ phô cÊp khu vùc

3 4

III 1

X©y dùng c¬ së h¹ tÇng Hç trî kinh phÝ líp tËp huÊn Ch−¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia

Nguån sè liÖu: Phßng NN& PTNT §Þnh Ho¸, n¨m 2008 Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy tæng l−îng kinh phÝ nhµ n−íc hç trî cho ch−¬ng tr×nh 2 n¨m ®Òu kh«ng ®¹t kÕ ho¹ch ®Ò ra, n¨m 2006 ®¹t 87,45% kÕ

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

46

ho¹ch, n¨m 2007 ®¹t 19,95% kÕ ho¹ch. Trong ®ã l−îng kinh phÝ chñ yÕu sö dông tr¶ l−¬ng cho c¸n bé qu¶n lý, kinh phÝ tËp huÊn vµ mét phÇn hç trî cho ng−êi trång chÌ. Kinh phÝ tr¶ l−¬ng cho c¸n bé qu¶n lý ch−¬ng tr×nh bao gåm qu¶n lý th©m canh chÌ cao s¶n, qu¶n lý trång míi, c¶i t¹o, ch¨m sãc chÌ c¬ b¶n vµ kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng s¶n phÈm. Song trong 2 n¨m qua nguån kinh phÝ chñ yÕu sö dông tr¶ l−¬ng cho c¸n bé qu¶n lý trång míi vµ th©m canh cßn c«ng t¸c c¶i t¹o chÌ xuèng cÊp vµ ch¨m sãc chÌ kiÕn thiÕt c¬ b¶n ch−a ®−îc thùc hiÖn; c«ng t¸c kiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt l−îng s¶n phÈm ch−a ®−îc chó träng. Ng−êi trång chÌ ngoµi ®−îc trî gi¸ gièng cßn ®−îc hç trî 500.000 ®ång/ha chÌ trång míi (t−¬ng øng kho¶ng 18.000 ®ång/sµo). C«ng t¸c tËp huÊn cho ng−êi trång chÌ trong 2 n¨m qua còng ®−îc thùc hiÖn kh¸ hiÖu qu¶. Trong 2 n¨m ®· tæ chøc 37 líp tËp huÊn chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt s¶n xuÊt chÕ biÕn chÌ cho 1955 l−ît ng−êi tham gia. KÕt qu¶ ®· n©ng cao nhËn thøc cho ng−êi lµm chÌ trong viÖc trång chÌ, ch¨m sãc, b¶o vÖ thùc vËt, chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n. ChuyÓn giao c«ng nghÖ s¶n xuÊt chÌ gièng míi b»ng ph−¬ng ph¸p gi©m cµnh, cung cÊp ®ñ l−îng c©y gièng ®¹t tiªu chuÈn, chÊt l−îng ®Ó trång míi, trång l¹i trªn ®Þa bµn huyÖn, gi¶m ®−îc ®Çu t− chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh c©y gièng khi xuÊt v−ên. Qua ®ã ta thÊy viÖc ®Çu t− kinh phÝ nhµ n−íc cho ch−¬ng tr×nh lµ ch−a ®ång bé, c©n ®èi gi÷a c¸c ho¹t ®éng dÉn ®Õn kÕt qu¶ ®¹t ®−îc còng ch−a cao. DiÖn tÝch chÌ trång míi, th©m canh ®Òu t¨ng nh−ng diÖn tÝch chÌ c¶i t¹o cßn thÊp; viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng s¶n phÈm ch−a ®−îc chó ý nªn chÊt l−îng chÌ ch−a ®¶m b¶o, gi¸ thµnh ch−a cao; viÖc ®Çu t− cho c¬ së h¹ tÇng, ph¸t triÓn s¶n xuÊt ch−a ®−îc thùc hiÖn nªn viÖc chÕ biÕn, tiªu thô s¶n phÈm cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. V× vËy trong nh÷ng n¨m tíi ch−¬ng tr×nh cÇn chó ý ®Çu t− ph¸t triÓn mét c¸ch ®ång bé, gãp phÇn ph¸t triÓn tõ s¶n xuÊt, chÕ biÕn ®Õn tiªu thô s¶n phÈm, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña trång chÌ. 4.2.1.2. HiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh " Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸" * HiÖu qu¶ kinh tÕ cña ch−¬ng tr×nh Trång chÌ míi b»ng cµnh sÏ rót ng¾n ®−îc thêi gian ë giai ®o¹n kiÕn thiÕt c¬ b¶n tõ 1-2 n¨m, tõ ®ã gi¶m ®−îc chi phÝ ®Çu t−. MÆt kh¸c chÌ gièng míi lµ chÌ cã n¨ng suÊt, chÊt l−îng cao h¬n chÌ trung du, ®¸p øng ®−îc nhu

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

47

cÇu ngµy cµng cao cña ng−êi tiªu dïng. §ång thêi viÖc t¨ng c−êng ®Çu t− th©m canh chÌ sÏ t¨ng ®−îc n¨ng suÊt, chÊt l−îng s¶n phÈm chÌ, gãp phÇn t¨ng thu nhËp cho ng−êi d©n. §Ó thÊy râ ®−îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cña viÖc trång chÌ vµ hiÖu qu¶ cña chÌ TCCS so víi chÌ KD ®¹i trµ, ®Ò tµi tiÕn hµnh ®iÒu tra nghiªn cøu t¹i 2 x· §iÒm MÆc vµ S¬n Phó. KÕt qu¶ cô thÓ ®−îc tæng hîp qua c¸c b¶ng sè liÖu d−íi ®©y: B¶ng 4.7: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt chÌ TCCS vµ chÌ KD t¹i x· §iÒm MÆc ChØ tiªu

ChÌ TCCS/chÌ

§VT

ChÌ TCCS

ChÌ KD

Kg/sµo/n¨m

80

60

133,3

Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO)

1000®

2160

1200

180

Chi phÝ trung gian (IC)

1000®

655,4

200

327,7

Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA)

1000®

1.504,6

1000

150,46

Thu nhËp hçn hîp (MI)

1000®

1.504,6

1000

150,46

N¨ng suÊt

KD (%)

Nguån sè liÖu: tõ ®iÒu tra, tæng hîp cña t¸c gi¶, n¨m 2008 Qua b¶ng trªn ta thÊy n¨ng suÊt cña chÌ TCCS cao h¬n chÌ KD ®¹i trµ 33,3%, gi¸ b¸n chÌ TCCS còng cao h¬n chÌ KD 35% ®−a tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cao h¬n 80%, ®em l¹i nguån lîi nhuËn t¨ng 50,46% t−¬ng øng víi kho¶ng h¬n 500 ngh×n ®ång/sµo/n¨m. Tõ kÕt qu¶ ®ã ta thÊy hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña chÌ TCCS cao gÊp 1,5 lÇn chÌ s¶n xuÊt KD ®¹i trµ. §Ó chøng minh râ h¬n ®iÒu nµy ta nghiªn cøu b¶ng sè liÖu ®iÒu tra tõ x· S¬n Phó d−íi ®©y:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

48

B¶ng 4.8: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt chÌ TCCS vµ chÌ KD t¹i x· S¬n Phó ChØ tiªu

ChÌ TCCS

§VT

ChÌ TCCS

ChÌ KD

Kg/sµo/n¨m

78

59

132,2

Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO)

1000®

2067

1121

184,39

Chi phÝ trung gian (IC)

1000®

619

182,4

339,36

Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA)

1000®

1448

938,6

154,27

Thu nhËp hçn hîp (MI)

1000®

1448

938,6

154,27

N¨ng suÊt

/chÌ KD (%)

Nguån sè liÖu: tõ ®iÒu tra, tæng hîp cña t¸c gi¶, n¨m 2008 T¹i x· S¬n Phó ta còng thÊy r»ng n¨ng suÊt chÌ TCCS cao h¬n chÌ KD ®¹i trµ kho¶ng 30%, gi¸ b¸n cao h¬n 39,47% ®−a tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña chÌ TCCS lªn 2076 ngh×n ®ång/1sµo/n¨m, cao h¬n chÌ KD 84,39%. Tõ ®ã ®−a lîi nhuËn tõ chÌ TCCS lªn 1448 ngh×n ®ång/sµo/n¨m, gÊp 1,5 lÇn chÌ KD ®¹i trµ. Qua ®ã ta thÊy ®−îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cña trång chÌ vµ ®Æc biÖt lµ chÌ TCCS. V× vËy trong nh÷ng n¨m tíi cÇn tiÕp tôc më réng diÖn tÝch chÌ TCCS, t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ cho ng−êi trång chÌ. * HiÖu qu¶ x· héi Qua viÖc thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn vïng chÌ ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ x· héi nhÊt ®Þnh: N©ng cao ®−îc n¨ng lùc qu¶n lý cho ®éi ngò c¸n bé c¬ së, tr×nh ®é d©n trÝ cho ng−êi d©n trong viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kü thuËt ®Ó n©ng cao s¶n phÈm, chÊt l−îng chÌ. Gi¶i quyÕt ®−îc mét l−îng lao ®éng lín kh«ng cã viÖc lµm ë n«ng th«n, theo −íc tÝnh ch−¬ng tr×nh sÏ gi¶i quyÕt viÖc lµm cho kho¶ng 7000 lao ®éng. MÆt kh¸c thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ®· n©ng cao ®−îc vÞ thÕ cña chÌ §Þnh Ho¸ so víi c¸c khu vùc kh¸c trong tØnh Th¸i Nguyªn.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

49

Më réng ®−îc vïng s¶n xuÊt chÌ cã n¨ng suÊt cao, chÊt l−îng tèt, b−íc ®Çu t¹o s¶n phÈm hµng ho¸ ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ, gãp phÇn vµo c«ng cuéc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ tiÕn tíi lµm giµu b»ng tiÒm n¨ng s½n cã ë ®Þa ph−¬ng. 4.2.2. Ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸" Trong nh÷ng n¨m qua, s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp cña huyÖn §Þnh Ho¸ ®· cã nhiÒu b−íc chuyÓn biÕn râ rÖt, n¨ng suÊt, s¶n l−îng n¨m sau cao h¬n n¨m tr−íc. Ngoµi viÖc th©m canh cho n¨ng suÊt cao, c¸c gièng lóa chÊt l−îng còng dÇn ®−îc chó träng ®−a vµo s¶n xuÊt. Trong ®ã lóa bao thai lµ mét trong nh÷ng gièng lóa cho n¨ng suÊt æn ®Þnh, chÊt l−îng g¹o th¬m ngon; s¶n phÈm võa phôc vô nhu cÇu tiªu dïng cña huyÖn võa lµ s¶n phÈm hµng ho¸. V× vËy BCH §¶ng bé huyÖn §Þnh Ho¸ kho¸ XX nhiÖm kú 2000-2005 ®· cã nghÞ quyÕt sè 07/NQ-HU ngµy 15 th¸ng 7 n¨m 2001 vÒ viÖc th«ng qua ch−¬ng tr×nh s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ huyÖn §Þnh Ho¸ giai ®o¹n 2001-2005, qua tæng kÕt ch−¬ng tr×nh ®· kh¼ng ®Þnh tÝnh −u viÖt cña lóa Bao thai, cÇn tiÕp tôc thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh nµy. §¹i héi §¶ng bé huyÖn lÇn thø XXI nhiÖm kú 2006-2010 ®· x¸c ®Þnh c¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn lµ:” N«ng l©m nghiÖp – dÞch vô, du lÞch – c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ x©y dùng”, trong ®ã s¶n xuÊt l−¬ng thùc vÉn gi÷ vai trß chñ ®¹o. Còng t¹i ®¹i héi ®· ®¸nh gi¸ sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña huyÖn nhiÖm kú 2000-2005 vÒ lÜnh vùc n«ng l©m nghiÖp ®· ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tùu quan träng. S¶n l−îng l−¬ng thùc BQ 400kg/ng−êi/n¨m nªn ®· cã mét l−îng l−¬ng thùc kh¸ lín trë thµnh hµng ho¸, trong ®ã g¹o bao thai ®· chiÕm vÞ thÕ trªn thÞ tr−êng l−¬ng thùc trong vµ ngoµi tØnh, víi phÈm chÊt g¹o th¬m ngon, do ®ã g¹o Bao thai ®· trë thµnh mét ®Æc s¶n cña §Þnh Ho¸. MÆt kh¸c trong thùc tÕ s¶n xuÊt còng cho thÊy gièng lóa Bao thai thÝch øng réng víi nhiÒu lo¹i ®Êt, cã kh¶ n¨ng chèng chÞu cao, chi phÝ s¶n xuÊt thÊp, cho n¨ng suÊt trung b×nh kh¸ vµ æn ®Þnh phï hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt cña ng−êi n«ng d©n. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý do trªn UBND huyÖn §Þnh Ho¸ tiÕp tôc x©y dùng ch−¬ng tr×nh ”Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸ giai ®o¹n 2006-2010”

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

50

4.2.2.1. T×nh h×nh thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn lóa bao thai hµng ho¸" Môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh lµ quy ho¹ch diÖn tÝch s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ cã chÊt l−îng cao, æn ®Þnh ®Õn n¨m 2010 lµ 1500ha; hµng n¨m s¶n xuÊt ®−îc 5-6 ngh×n tÊn thãc cã chÊt l−îng cao vµ tõng b−íc x©y dùng ®−îc th−¬ng hiÖu "G¹o Bao thai ®Æc s¶n ATK §Þnh Ho¸" cã chÊt l−îng cao. Nh÷ng môc tiªu nµy sÏ ®−îc ph©n kú thùc hiÖn qua c¸c n¨m cña giai ®o¹n 2006-2010 vµ trong 2 n¨m ®Çu cña ch−¬ng tr×nh th× môc tiªu ®Æt ra lµ ph¶i tiÕn hµnh quy ho¹ch s¶n xuÊt tËp chung víi diÖn tÝch 500- 1000 ha, hç trî kinh phÝ ®Ó x©y dùng c¬ së chÕ biÕn vµ ®¨ng ký th−¬ng hiÖu g¹o Bao thai §Þnh Ho¸. §Ó ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu nªu trªn th× ch−¬ng tr×nh ®· cã c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ: gi¶i ph¸p vÒ gièng, vÒ kü thuËt, vÒ chÕ biÕn, tiªu thô vµ c¸c chÝnh s¸ch hç trî cña nhµ n−íc... *Gi¶i ph¸p vÒ gièng §Ó ®¶m b¶o n¨ng suÊt, chÊt l−îng lóa bao thai hµng ho¸ th× mét trong nh÷ng yÕu tè v« cïng quan träng lµ yÕu tè gièng. Bëi vËy mµ mét gi¶i ph¸p quan träng cña ch−¬ng tr×nh lµ quy ho¹ch ®Çu t− s¶n xuÊt gièng ngay t¹i ®Þa ph−¬ng nh»m ®¶m b¶o cung cÊp nguån gièng cho s¶n xuÊt ®¹i trµ ®¶m b¶o chÊt l−îng, ®ñ vÒ sè l−îng mµ l¹i gi¶m ®−îc gi¸ thµnh cña lóa gièng. §Þa ®iÓm ®−îc chän ®Ó s¶n xuÊt gièng ph¶i lµ nh÷ng ch©n ruéng chñ ®éng n−íc, ®ñ ¸nh s¸ng, giao th«ng ®i l¹i thuËn tiÖn...vµ cô thÓ ®· lùa chän ®−îc 6 x· cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt gièng lµ: Kim Ph−îng, Ph−îng TiÕn, B¶o C−êng, §Þnh Biªn, Phóc Chu vµ §ång ThÞnh. Vµ trong 2 n¨m 2006-2007 võa qua th× c«ng t¸c s¶n xuÊt gièng ®· triÓn khai thùc hiÖn kh¸ hiÖu qu¶. S¶n xuÊt tõ Bao thai nguyªn chñng ra Bao thai cÊp 1 ®−îc 27,16 ha/38 ha kÕ ho¹ch 2 n¨m, ®¹t 71,47% kÕ ho¹ch; n¨ng suÊt 49,75 t¹/ha, s¶n l−îng gièng ®ñ tiªu chuÈn ®¹t 135,14 tÊn ®¹t 75,6% kÕ ho¹ch. Chi tiÕt viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt gièng t¹i c¸c x· ta nghiªn cøu b¶ng sau:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

51

B¶ng 4.9: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt gièng lóa bao thai cÊp 1 trong 2 n¨m 2006-2007 N¨m 2006 TT

§¬n vÞ x·

KÕ ho¹ch

N¨m 2007

Thùc hiÖn

Thùc hiÖn/kÕ ho¹ch

KÕ ho¹ch

Thùc hiÖn

Thùc hiÖn/kÕ ho¹ch

DT

NS

SL

DT

NS

SL

DT

NS

SL

DT

NS

SL

DT

NS

SL

DT

NS

SL

(ha)

(t¹/ha)

(tÊn)

(ha)

(t¹/ha)

(tÊn)

(ha)

(t¹/ha)

(tÊn)

(ha)

(t¹/ha)

(tÊn)

(ha)

(t¹/ha)

(tÊn)

(ha)

(t¹/ha)

(tÊn)

1

§ång ThÞnh

2

47

9,4

3

47,9

14,37

150

102

153

3

47

14,1

0

0

0

0

0

0

2

B¶o C−êng

4

47

18,8

6

47,8

28,68

150

102

152,6

4,5

47

21,15

4,5

52,6

23,7

100

111,9

110

3

Phóc Chu

2

47

9,4

2

48,2

9,6

100

103

102,6

3

47

14,1

2,9

52,6

15,2

96,7

111,9

108

4

Ph−îng TiÕn

3

47

14,1

0

0

0

0

0

0

3

47

14,1

3

52,6

15,6

100

111,9

111

5

§Þnh Biªn

2.5

47

11,75

1,8

48,1

8,7

72

102

73,69

3

47

14,1

0

0

0

0

0

0

6

Kim Ph−îng

4

47

18,8

4

48,3

19,32

100

103

102,7

4

47

18,8

0

0

0

0

0

0

17,5

47

82,25

16,8

48

80,67

96

102

98,08

20,5

47

96,35

10,4

52,6

54,49

50,1

111,9

56,6

Tæng

Nguån sè liÖu: Phßng NN&PTNT huyÖn §Þnh Ho¸, n¨m 2008

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

52

Qua b¶ng 4.9 ta thÊy, hÇu hÕt c¸c x· ®Òu thùc hiÖn v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra c¶ vÒ diÖn tÝch vµ n¨ng suÊt lóa, ®Æc biÖt lµ n¨ng suÊt lóa t¨ng 11,9% so víi kÕ ho¹ch. Mét sè x· l¹i v−ît kÕ ho¹ch lín nh− x· B¶o C−êng v−ît 50% kÕ ho¹ch, song l¹i cã x· kh«ng tham gia s¶n xuÊt lóa theo kÕ ho¹ch nh− x· Ph−îng TiÕn (n¨m 2006) do x· ch−a quy ho¹ch ®−îc khu s¶n xuÊt tËp chung vµ c¸c ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt gièng; diÖn tÝch gièng thiÕu hôt ®· ®−îc bæ xung vµo c¸c x· cã ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt. Qua b¶ng trªn ta còng thÊy n¨m 2007 c¸c x· §ång ThÞnh, §Þnh Biªn vµ Kim Ph−îng kh«ng tham gia s¶n xuÊt lóa gièng cÊp 1 theo kÕ ho¹ch ®ã lµ do thiÕu nguån gièng bao thai nguyªn chñng nªn trong n¨m 2007 phßng NN&PTNT ®· phèi hîp víi c«ng ty cæ phÇn vËt t− n«ng nghiÖp Th¸i Nguyªn tæ chøc thùc hiÖn 11,37 ha /81 hé tham gia s¶n xuÊt lóa Bao thai nguyªn chñng ( tõ lóa Bao thai siªu nguyªn chñng) t¹i 4 x·: Kim Ph−îng, Phóc Chu, §Þnh Biªn vµ §ång ThÞnh, n¨ng suÊt ®¹t 51,2 t¹/ha, s¶n l−îng ®¹t 58,2 tÊn. Do vËy tæng 2 lo¹i gièng ®¹t kho¶ng 193,34 tÊn, ®¹t 108,2% kÕ ho¹ch. * S¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ Qua 2 n¨m thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh tæng diÖn tÝch lóa Bao thai hµng ho¸ ®¹t 1489,6 ha, ®¹t 99,3% kÕ ho¹ch; n¨ng suÊt b×nh qu©n ®¹t 49,05 t¹/ha; s¶n l−îng kho¶ng 7.308,4 tÊn, ®¹t 101,4% kÕ ho¹ch. Quy ho¹ch ®−îc c¸c vïng s¶n xuÊt lóa Bao thai tËp chung víi quy m« 40-100 ha ë nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ ®Êt ®ai phï hîp víi s¶n xuÊt lóa Bao thai, hÖ thèng thuû lîi chñ ®éng t−íi tiªu, giao th«ng ®i l¹i thuËn tiÖn. Cô thÓ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ t¹i c¸c x· ta nghiªn cøu b¶ng sau:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

53

B¶ng 4.10:T×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ 2 n¨m 2006-2007 N¨m 2006 tt

§¬n vÞ x·

DT (ha)

KH NS (t¹/ha)

SL (tÊn)

N¨m 2007

DT (ha)

TH NS (t¹/ha)

SL (tÊn)

DT (ha)

TH/KH NS (t¹/ha)

SL (tÊn)

DT (ha)

KH NS (t¹/ha)

SL (tÊn)

TH/KH

DT (ha)

TH NS (t¹/ha)

SL (tÊn)

DT (ha)

NS (t¹/ha)

SL (tÊn)

1

Kim Ph−îng

80

48

384

70

48

336

87,5

100

87,5

100

49

490

6974

51

356

69,7

104,08

72,59

2

§Þnh Biªn

70

48

336

72,2

48,2

348

103

100

104

90

48,5

437

121

50

605

134

103,09

138,6

3

§ång ThÞnh

70

48

336

90

48,1

432,9

129

100

129

70

48,5

340

128,4

50

642

184

103,09

189,7

4

Ph−îng TiÕn

70

48

336

70

47,8

334,3

100

99,6

99,5

90

48,5

437

106,9

50

535

119

103,09

122,5

5

Phóc Chu

60

48

288

39

48,2

188

65

100

65,3

65

49

319

61,65

50

305

94,9

101,02

95,78

6

Phó §×nh

70

47

329

4,55

49,5

24,1

6,5

112,77

7,33

7

B¶o C−êng

80

48

384

80

48,2

385,6

100

100

100

110

49

539

109,7

53

570

99,7

106,12

105,8

8

Trung Héi

70

48

336

70

47,6

333,1

100

99,2

99,1

80

47,5

380

77

52

370

96,3

101,05

97,26

9

Quy Kú

40

47

188

40

48

192

100

102,12

102,1

10

§iÒm M¹c

50

47,5

238

44,45

48

214

88,9

101,05

90,04

11

T©n ThÞnh

40

47

188

37,3

50

187

93,3

106,38

99,2

12

Thanh §Þnh

55

47

259

50,1

48

240

91,1

102,1

93,03

13

Béc Nhiªu

40

47

188

40

48

192

100

102,1

102,1

14

Trung L−¬ng

50

47,5

274

47,5

48,7

231

95

102,53

97,4

15

B×nh Yªn

50

47

235

60

48

288

120

102,1

122,6

1000

48,02

4802

998,4

49,6

4951

99,8

103,29

103,1

Tæng

500

48

2400

Nguån sè liÖu: Phßng NN & PTNT §Þnh Hãa,

4912

48

2358

98,2

100

98,3

n¨m 2008

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

54

Qua b¶ng 4.10, ta thÊy trong n¨m 2006 ®· quy ho¹ch ®−îc 7 vïng s¶n xuÊt lóa Bao thai tËp chung t¹i 7 x· theo kÕ ho¹ch, trong ®ã tiªu biÓu cã x· §ång ThÞnh diÖn tÝch ®· t¨ng 28,57% so víi kÕ ho¹ch. Tuy nhiªn vÉn cßn mét sè x· ch−a thùc hiÖn ®¹t kÕ ho¹ch ®Ò ra nh− x· Phóc Chu (®¹t 65% kÕ ho¹ch), x· Kim Ph−îng (®¹t 87,5% kÕ ho¹ch). V× vËy mµ n¨m 2006 ch−¬ng tr×nh chØ thùc hiÖn ®¹t 98,24% kÕ ho¹ch vÒ diÖn tÝch. Song vÒ n¨ng suÊt ®· ®¹t 100% kÕ ho¹ch, mét sè x· cßn ®¹t n¨ng suÊt 48,2 t¹/ha t¨ng 0,42% so víi kÕ ho¹ch (x· B¶o C−êng, §Þnh Biªn...). VÒ s¶n l−îng ®¹t 2357,79 tÊn, ®¹t 98,24% kÕ ho¹ch. Trong n¨m 2007 ®· thùc hiÖn quy ho¹ch ®−îc 15 vïng s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ tËp chung theo kÕ ho¹ch. HÇu hÕt c¸c x· ®Òu quy ho¹ch ®−îc c¸c vïng s¶n xuÊt ®¹t vµ v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra vÒ diÖn tÝch; mét sè x· cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ ®Êt ®ai, thuû lîi...sè diÖn tÝch cßn v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra nh− x· §Þnh Biªn (v−ît kÕ ho¹ch 34,4%), x· §ång ThÞnh (v−ît kÕ ho¹ch 83,9%), x· Ph−îng TiÕn (v−ît kÕ ho¹ch 18,8%). Trong ®ã l¹i cã x· míi chØ thùc hiÖn ®−îc 6,5% kÕ ho¹ch nh− x· Phó §×nh. Qua ®ã ta thÊy chØ riªng thùc hiÖn kÕ ho¹ch vÒ diÖn tÝch còng cã sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c x·. Tuy nhiªn qua nghiªn cøu còng cho thÊy c¸c x· thùc hiÖn v−ît kÕ ho¹ch ngoµi lµ nh÷ng x· cã ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, thuû lîi phï hîp víi s¶n xuÊt lóa Bao thai th× c¸c x· nµy ®Òu ph¶i cã diÖn tÝch lóa trªn khÈu lín, ®iÒu kiÖn kinh tÕ còng nh− nhËn thøc cña ng−êi d©n cao, ng−êi d©n cã kinh nghiÖm s¶n xuÊt lóa l©u ®êi. Do ®ã mµ hä ®· nhËn thÊy ®−îc hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸. MÆt kh¸c ta còng thÊy r»ng nÕu s¶n l−îng l−¬ng thùc ®¸p øng ®ñ nhu cÇu cña gia ®×nh vµ cã l−îng d− thõa th× ng−êi d©n míi nghÜ ®Õn viÖc lµm hµng ho¸. Dï cã nhËn thøc ®−îc g¹o Bao thai ¨n ngon h¬n, gi¸ b¸n cao h¬n nh−ng hä vÉn s¶n xuÊt lóa kh¸c cã n¨ng suÊt cao h¬n v× theo hä "®· ®ñ ¨n ®©u mµ nghÜ ®Õn b¸n". VÒ n¨ng suÊt ta thÊy 100% sè x· tham gia ®Òu cã n¨ng suÊt v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra ®−a n¨ng suÊt trung b×nh ®¹t 49,6 t¹/ha, v−ît 3,29% kÕ ho¹ch n¨m

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

55

2007. Tiªu biÓu mét sè x· cßn ®¹t n¨ng suÊt trªn 50 t¹/ha nh− x·: Kim Ph−îng, §Þnh Biªn, §ång ThÞnh, B¶o C−êng. Sù v−ît tréi vÒ n¨ng suÊt ®· lµm cho s¶n l−îng lóa Bao thai hµng ho¸ n¨m 2007 ®¹t 4950,68 tÊn, ®¹t 103,1% kÕ ho¹ch. N¨ng suÊt, s¶n l−îng v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra còng chøng tá ngoµi viÖc nhËn thøc ®−îc hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ th× tr×nh ®é khoa häc kü thuËt, th©m canh lóa Bao thai cña bµ con n«ng d©n ®· ®−îc n©ng cao; ®iÒu ®ã còng nãi nªn phÇn nµo hiÖu qu¶ cña tËp huÊn, n©ng cao tr×nh ®é th©m canh lóa cho ng−êi d©n; thªm vµo ®ã lµ viÖc lùa chän vµ sö dông ®−îc nguån gièng chÊt l−îng cao h¬n ( do tr−íc ®©y ng−êi d©n chñ yÕu sö dông nguån gièng tõ l©u ®êi ®Ó l¹i, Ýt mua gièng míi v× gi¸ cao) còng ®· ph¸t huy ®−îc hiÖu qu¶. * VÒ kü thuËt Kü thuËt lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn n¨ng suÊt, chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt. V× vËy ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l−îng còng nh− nhËn thøc cña ng−êi d©n vÒ s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ nªn ch−¬ng tr×nh ®· tæ chøc tËp huÊn cho c¸c hé n«ng d©n tham gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh quy tr×nh kü thuËt canh t¸c tiªn tiÕn, kÕt hîp víi kinh nghiÖm s¶n xuÊt truyÒn thèng; bè trÝ thùc hiÖn gieo cÊy hîp lý, thùc hiÖn c«ng thøc lu©n canh (2 lóa 1 mµu), ch¨m sãc vµ ¸p dông biÖn ph¸p phßng trõ s©u bÖnh tæng hîp (IPM) h¹n chÕ sö dông thuèc ho¸ häc. Qua 2 n¨m ®· thùc hiÖn ®−îc 20 líp tËp huÊn víi 860 l−ît hé n«ng d©n tham gia. Trong ®ã cã 15 líp tËp huÊn s¶n xuÊt ®¹i trµ vµ 5 líp tËp huÊn s¶n xuÊt lóa gièng. Chi tiÕt t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c líp tËp huÊn ta nghiªn cøu b¶ng sau:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

56

B¶ng 4.11: T×nh h×nh thùc hiÖn c¸c líp tËp huÊn vµ héi th¶o cña ch−¬ng tr×nh s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ 2 n¨m 2006 - 2007 §¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång N¨m 2006 TT

1

2

KÕ ho¹ch

Danh môc

Thùc hiÖn

N¨m 2007 Thùc hiÖn/kÕ ho¹ch (%)

KÕ ho¹ch

Thùc hiÖn

Thùc hiÖn/kÕ ho¹ch (%)

Sè líp(líp)

Tæng tiÒn

Sè líp(líp)

Tæng tiÒn

Sè líp

Tæng tiÒn

Sè líp(líp)

Tæng tiÒn

Sè líp(líp)

Tæng tiÒn

Sè líp

Tæng tiÒn

TËp huÊn kü thuËt

13

13

8

8

61,5

61,5

21

21

12

18

57,1

85,7

S¶n xuÊt ®¹i trµ

7

7

6

6

85,7

85,7

15

15

9

13,5

60

90

S¶n xuÊt gièng cÊp 1

6

6

2

2

33,3

33,3

6

6

3

4,5

50

75

Héi th¶o

2

2

2

2

100

100

2

2

2

3

100

150

S¶n xuÊt ®¹i trµ

1

1

1

1

100

100

1

1

1

1,5

100

150

S¶n xuÊt gièng cÊp 1

1

1

1

1

100

100

1

1

1

1,5

100

150

Tæng céng

15

10

66,7

23

Nguån sè liÖu: Phßng NN& PTNT §Þnh Ho¸, n¨m 2008

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

21

91,3

57

Qua b¶ng 4.11, ta thÊy c¶ 2 n¨m 2006 vµ 2007 sè c¸c líp tËp huÊn ®Òu kh«ng ®¹t kÕ ho¹ch ®Ò ra. N¨m 2006 chØ ®¹t 61,6% sè líp theo kÕ ho¹ch, trong ®ã sè líp tËp huÊn s¶n xuÊt gièng chØ cã 2 líp ®¹t 33,35 kÕ ho¹ch. N¨m 2007 cã 12 líp, ®¹t 57,1% kÕ ho¹ch trong ®ã chØ cã 3 líp tËp huÊn s¶n xuÊt gièng ®¹t 50% kÕ ho¹ch. Tuy nhiªn c¸c cuéc héi th¶o th× 100% ®¹t kÕ ho¹ch ®Ò ra. Sau mçi vô s¶n xuÊt lóa ®Òu cã 1 cuéc héi th¶o vÒ s¶n xuÊt gièng vµ 1 cuéc héi th¶o vÒ s¶n xuÊt hµng ho¸. §©y lµ mét dÞp ®Ó tæng kÕt l¹i kÕt qu¶ ®· ®¹t ®−îc vµ ch−a ®¹t ®−îc, ®ång thêi còng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó nh÷ng ng−êi tham gia chia sÎ kinh nghiÖm vµ ®−a ra c¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn tèt h¬n trong giai ®o¹n tiÕp theo. Trong n¨m 2007 sè líp tËp huÊn vµ héi th¶o lµ 24 ®¹t 60,87%, tæng sè tiÒn thùc hiÖn lµ 21 triÖu ®ång ®¹t 91,3% kÕ ho¹ch. Do n¨m 2007 kinh phÝ thùc hiÖn 1 cuéc héi th¶o vµ tËp huÊn ®Òu t¨ng lªn theo gi¸ c¶ thÞ tr−êng. V× vËy trong nh÷ng n¨m tíi ch−¬ng tr×nh cÇn më thªm c¸c líp tËp huÊn kü thuËt cho ng−êi d©n, ®ång thêi t¨ng c−êng thªm c¸c nguån kinh phÝ cho c¸c cuéc tËp huÊn vµ héi th¶o nµy. * C«ng t¸c thu mua, b¶o qu¶n, chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm ChÊt l−îng s¶n phÈm lµ ®iÒu kiÖn hµng ®Çu quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña s¶n phÈm hµng ho¸ do ®ã thùc hiÖn nghiªm tóc quy tr×nh kü thuËt trong s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ tõ kh©u s¶n xuÊt thu ho¹ch chÕ biÕn b¶o qu¶n sau thu ho¹ch ®¹t chÊt l−îng s¶n phÈm g¹o Bao thai s¶n xuÊt ra cã tû lÖ thuû phÇn hîp lý ®óng quy ®Þnh lµ viÖc rÊt cÇn thiÕt. V× vËy ch−¬ng tr×nh ®· x¸c ®Þnh ph¶i ®Çu t− x©y dùng c¬ së say x¸t, chÕ biÕn ®ång bé phï hîp ®iÒu kiÖn thùc tÕ ®Þa ph−¬ng víi h×nh thøc vµ quy m« hîp lý. S¶n phÈm g¹o bao thai hµng ho¸ ®−îc ®ãng gãi theo nh·n m¸c quy ®Þnh. MÆt kh¸c cÇn ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¬ së chÕ biÕn cña huyÖn thu mua s¶n phÈm cña n«ng d©n s¶n xuÊt ra, khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc c¸ nh©n doanh nghiÖp trong, ngoµi huyÖn më quÇy hµng tiªu thô s¶n phÈm g¹o Bao thai §Þnh Ho¸ t¹i c¸c chî trung t©m huyÖn vµ c¸c chî trung t©m côm x·, ®iÓm du lÞch. T¨ng c−êng c«ng t¸c tiÕp thÞ qu¶ng c¸o ®¨ng ký x©y dùng th−¬ng hiÖu, qu¶ng b¸ s¶n phÈm trªn c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng ®ång thêi tõng b−íc n©ng cao chÊt l−îng mÉu m·, bao b×, ®ãng gãi vµ ®¨ng ký chÊt l−îng s¶n phÈm, kh¼ng ®Þnh "G¹o bao thai ®Æc s¶n ATK §Þnh Ho¸ " trªn thÞ tr−êng.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

58

Tuy nhiªn trong 2 n¨m qua c«ng t¸c thu mua, b¶o qu¶n chñ yÕu lµ do c¸c t− th−¬ng tù thu mua theo h×nh thøc nhá lÎ, tù ph¸t. S¶n l−îng g¹o Bao thai hµng ho¸ ®−îc xuÊt b¸n ra thÞ tr−êng trong vµ ngoµi huyÖn kho¶ng 60% tæng s¶n l−îng ch−¬ng tr×nh ®· s¶n xuÊt ra. ViÖc b¶o qu¶n chñ yÕu b»ng dông cô th« s¬: thïng, bå, cãt, bao. MÆc dï ®· cã c¬ së chÕ biÕn g¹o Bao thai víi c«ng suÊt 10 tÊn/ngµy t¹i chî T©n LËp TT Chî Chu nh−ng hiÖn nay phÇn lín s¶n phÈm vÉn ®−îc chÕ biÕn tiªu thô do c¸c c¬ së t− nh©n tù thùc hiÖn. Song víi phÈm chÊt g¹o th¬m ngon s¶n phÈm g¹o Bao thai ®Æc s¶n ATK §Þnh Ho¸ ®· dÇn kh¼ng ®Þnh ®−îc vÞ thÕ trªn thÞ tr−êng trong vµ ngoµi tØnh. Th¸ng 11 n¨m 2007 võa qua côc së h÷u trÝ tuÖ thuéc Bé Khoa häc c«ng nghÖ ®· cÊp b»ng nh·n hiÖu tËp thÓ: "G¹o Bao thai §Þnh Ho¸". §©y lµ mét ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ tiªu thô g¹o Bao thai §Þnh Ho¸, gãp phÇn t¨ng thu nhËp cho bµ con n«ng d©n. * C¬ chÕ, chÝnh s¸ch §Ó gãp phÇn thùc hiÖn tèt vµ cã hiÖu qu¶ c¸c ch−¬ng tr×nh, huyÖn ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî cho ng−êi tham gia ch−¬ng tr×nh, c¸c ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh còng nh− c¸c hé n«ng d©n tham gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh. Cô thÓ: - §èi víi s¶n xuÊt gièng lóa Bao thai cÊp 1 (s¶n xuÊt tõ gièng nguyªn chñng ra Bao thai cÊp 1): hç trî 40% gi¸ gièng vµ 20% gi¸ vËt t− ph©n bãn. - Hç trî tËp huÊn, in Ên tµi liÖu chuyÓn giao khoa häc kü thuËt ®Õn hé n«ng d©n. - Sau mçi vô s¶n xuÊt gièng vµ s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ tæ chøc héi th¶o rót kinh nghiÖm, cuèi giai ®o¹n cã tæ chøc tæng kÕt kÕt qu¶ sau 5 n¨m thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh. - Hç trî c«ng t¸c khuyÕn n«ng (c«ng chØ ®¹o ngoµi trêi) cho c¸n bé huyÖn, x·, th«n víi ®Þnh møc 30.000®/ha. - Hç trî ban chØ ®¹o huyÖn, x· víi ®Þnh møc 10.000®/ha. - Hç trî kinh phÝ mua m¸y sÊy, xay s¸t chÕ biÕn n«ng s¶n phôc vô cho s¶n xuÊt, kinh phÝ qu¶ng c¸o tiÕp thÞ s¶n phÈm. Chi tiÕt c¸c chÝnh s¸ch hç trî vµ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch hç trî s¶n xuÊt trong 2 n¨m 2006-2007 ta nghiªn cøu b¶ng sau:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

59

B¶ng 4.12: Tæng hîp kinh phÝ ng©n s¸ch nhµ n−íc hç trî s¶n xuÊt lóa bao thai trong 2 n¨m 2006-2007 TT

Danh môc

§¬n vÞ tÝnh

KH Thµnh Khèi tiÒn l−îng (1000®)

N¨m 2006 TH

TH/KH (%)

N¨m 2007 TH

KH

TH/KH (%)

Khèi l−îng

Thµnh tiÒn (1000®)

Khèi l−îng

Thµnh tiÒn

Khèi l−îng

Thµnh tiÒn (1000®)

Khèi l−îng

Thµnh tiÒn (1000®)

Khèi l−îng

Thµnh tiÒn

1

Hç trî SX gièng cÊp 1

Ha

17,5

8.662,22

16,8

8.315,73

96

96

20,5

10.147,17

10,36

5.128,03

50,5

50,5

2

TËp huÊn KT + Tµi liÖu HD

Líp

13

13.000

8

8.000

61,5

61,5

21

21.000

12

18.000

57,1

85,7

3

Héi th¶o,s¬ tæn g kÕt

Cuéc

2

2.000

2

2.000

100

100

2

2.000

2

3.000

100

150

4

Hç trî c«ng C§ ngoµi trêi

Ha

517,5

15.525

508

15.240

98,2

98,2

1.020,5

30.615

1.020, 13

30.603.9

99,96

99,96

Ha

517,5

5.175

508

5.080

98,2

98,2

1.020,5

10.205

1.020, 13

10.201,13

99,96

99,96

cho c¸n bé chØ ®¹o 5

Hç trî BC§ huyÖn, x·

6

Qu¶ng c¸o s¶n phÈm

7

Hç trî mua m¸y say x¸t chÕ biÕn

8

Hç trî mua m¸y sÊy Tæng céng

C¸i

5

15.000

15.000

15.000

100

100

20.000

20.000

30.000

100

100

40.000

0

0

0

158.967,17

114.933,23

40.000 119.362,22

5 34.063,73

Nguån sè liÖu: Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Ho¸, n¨m 2008

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

60

Qua b¶ng 4.12, ta thÊy tæng sè tiÒn hç trî n¨m 2006 lµ 34.063.731 ®ång, ®¹t 28,54% kÕ ho¹ch. KÕt qu¶ ®¹t thÊp nh− vËy lµ do n¨m 2006 sè tiÒn hç trî cho mua m¸y sÊy, m¸y xay s¸t vµ tiÒn qu¶ng c¸o kh«ng ®−îc sö dông. Trong h¬n 34 triÖu ®ång hç trî chØ ®−îc hç trî vµo s¶n xuÊt gièng, hç trî tËp huÊn, héi th¶o vµ c«ng chØ ®¹o cho c¸n bé khuyÕn n«ng. Trong n¨m 2007 sè tiÒn hç trî s¶n xuÊt lµ 114.933.243 ®ång, ®¹t 72,3% kÕ ho¹ch. Trong ®ã tiÒn hç trî cho qu¶ng c¸o vµ mua m¸y xay s¸t chÕ biÕn ®· thùc hiÖn ®¹t 100% kÕ ho¹ch n¨m. ViÖc ®Çu t− mua m¸y sÊy theo kÕ ho¹ch ®· kh«ng ®−îc thùc hiÖn. Nguån kinh phÝ hç trî chñ yÕu vÉn ®Ó phôc vô cho tËp huÊn kü thuËt, s¶n xuÊt gièng, héi th¶o vµ c«ng chØ ®¹o cho c¸n bé kü thuËt. Qua ®ã ta thÊy ®−îc viÖc sö dông nguån kinh phÝ ®Çu t− hç trî cña nhµ n−íc vÉn ch−a ®−îc sö dông ®ång bé vµ cã hiÖu qu¶. ViÖc ®Çu t− cho kh©u qu¶ng c¸o, b¶o qu¶n chÕ biÕn s¶n phÈm ch−a ®−îc quan t©m chó ý ®óng møc trong khi c¸c ho¹t ®éng nµy l¹i cã ý nghÜa rÊt lín ®Ó ®−a s¶n phÈm g¹o Bao thai §Þnh Ho¸ th©m nhËp vµ kh¼ng ®Þnh trªn thÞ tr−êng. 4.2.2.2. HiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh ‘ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸‘ * HiÖu qu¶ kinh tÕ Qua 2 n¨m thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh mÆc dï gi¸ vËt t−, ph©n bãn n«ng nghiÖp t¨ng cao nh−ng ng−êi d©n s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ vÉn cã l·i cao h¬n c¸c gièng lóa kh¸c v× chi phÝ s¶n xuÊt thÊp, n¨ng suÊt æn ®Þnh, gi¸ b¸n l¹i cao h¬n. §Ó t×m hiÓu s©u h¬n vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ vµ so s¸nh víi gièng lóa kh¸c trång phæ biÕn ë ®Þa ph−¬ng ®Ò tµi tiÕn hµnh ®iÒu tra 2 x· tham gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh lµ x· Kim Ph−îng vµ x· B¶o C−êng. KÕt qu¶ ®iÒu tra ®Òu cho thÊy chi phÝ s¶n xuÊt lóa Bao thai ®Òu thÊp h¬n lóa Khang d©n ( lµ gièng lóa trång phæ biÕn ë ®Þa ph−¬ng), ®ång thêi l¹i ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n lóa Khang d©n.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

61

C¸c sè liÖu chi tiÕt, cô thÓ ta nghiªn cøu c¸c b¶ng sè liÖu sau: B¶ng: 4.13: Chi phÝ vËt chÊt cho 1 sµo lóa t¹i x· B¶o C−êng Lóa bao thai ChØ tiªu

Gièng

§VT

Kg

Sè l−îng 3

§¬n gi¸ (®) 12.000

Thuèc trõ s©u

Lóa khang d©n Thµnh tiÒn (®)

Sè l−îng

36.000

2

§¬n gi¸ (®) 14.000

15.000

Ph©n chuång

Kg

300

§¹m

Kg

NPK

Thµnh tiÒn (®) 28.000 15.000

100

30.000

300

100

30.000

6

5.200

31.200

6

5.200

31.200

Kg

19

2.500

47.500

20

2.500

50.000

Kali

Kg

4

4.500

18.000

5,5

4.500

24.750

V«i

Kg

8

500

4.000

500

4.000

Thuû lîi Tæng céng

8

1.500

1.500

183.200

184.450

Nguån sè liÖu: tõ ®iÒu tra, tæng hîp cña t¸c gi¶, n¨m 2008 Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy chi phÝ s¶n xuÊt 1 sµo lóa bao thai lµ 183.200 ®ång, thÊp h¬n chi phÝ s¶n xuÊt 1 sµo lóa khang d©n; trong ®ã ®Çu t− ph©n bãn cho s¶n xuÊt lóa khang d©n lµ cao h¬n lóa bao thai. Tõ b¶ng chi phÝ nµy ta cã ®−îc b¶ng so s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña 2 gièng lóa nµy chi tiÕt nh− sau:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

62

B¶ng 4.14: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai vµ lóa Khang d©n n¨m 2007 cña x· B¶o C−êng Lóa Khang

Bao thai/Khang

d©n

d©n(%)

190

200

95

1000®

1369

1280

106,95

Chi phÝ trung gian(IC)

1000®

183,2

184,45

99,3

Gi¸ trÞ gia t¨ng(VA)

1000®

1185,8

1095,55

108,24

Thu nhËp hçn hîp(MI)

1000®

1185,8

1095,55

108,24

ChØ tiªu

§VT

Lóa Bao thai

N¨ng suÊt

Kg/sµo

Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt(GO)

Nguån sè liÖu: tõ ®iÒu tra, tæng hîp cña t¸c gi¶, n¨m 2008 Qua b¶ng trªn ta thÊy n¨ng suÊt lóa Bao thai thÊp h¬n lóa Khang d©n. Do ®©y lµ 1 gièng lóa n¨ng suÊt æn ®Þnh mµ theo kinh nghiÖm cña ng−êi d©n ®· ®iÒu tra ë ®©y cho biÕt gièng lóa Bao thai yªu cÇu kü thuËt ch¨m sãc rÊt cao, bãn ph©n ph¶i c©n ®èi nÕu kh«ng rÊt dÔ bÞ ®æ lèp vµ cã thÓ g©y mÊt mïa. Cßn lóa khang d©n th× dÔ ch¨m sãc h¬n, cã thÓ cho nhiÒu ph©n h¬n ®Ó thu n¨ng suÊt cao h¬n. Song lóa bao thai víi gi¸ b¸n cao h¬n vµ chi phÝ s¶n xuÊt thÊp h¬n ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n lóa Khang d©n. Trong ®ã tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña lóa Bao thai cao h¬n lóa Khang d©n 6,95%, ®ång thêi còng lµm cho lîi nhuËn tõ s¶n xuÊt 1 sµo lóa Bao thai cao h¬n 8,24% so víi 1 sµo lóa khang d©n. §iÒu ®ã ®· chøng tá phÇn nµo ®−îc hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ so víi lóa Khang d©n. §Ó chøng minh r· h¬n ®iÒu nµy ta nghiªn cøu b¶ng sè liÖu ®iÒu tra tõ x· Kim Ph−îng d−íi ®©y:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

63

B¶ng: 4.15: Chi phÝ vËt chÊt cho 1 sµo lóa t¹i x· Kim Ph−îng Lóa bao thai ChØ tiªu

§VT

Gièng

Kg

Sè l−îng

3

Lóa khang d©n

§¬n gi¸

Thµnh

(®)

tiÒn (®)

12.000

36.000

Thuèc trõ s©u

Sè l−îng

2

§¬n gi¸

Thµnh

(®)

tiÒn (®)

14.000

28.000

15.000

15.000

Ph©n chuång

Kg

350

100

35.000

350

100

35.000

§¹m

Kg

5

5.200

26.000

6

5.200

31.200

NPK

Kg

16

2.500

40.000

17

2.500

42.500

Kali

Kg

3,5

4.500

15.750

5

4.500

22.500

V«i

Kg

10

500

5.000

10

500

5.000

Thuû lîi

Tæng céng

1.500

1.500

174.250

180.700

Nguån sè liÖu: tõ ®iÒu tra, tæng hîp cña t¸c gi¶, n¨m 2008 B¶ng sè liÖu trªn còng cho thÊy chi phÝ s¶n xuÊt 1 sµo lóa bao thai thÊp h¬n chi phÝ s¶n xuÊt 1 sµo lóa Khang d©n, trong ®ã chi phÝ ph©n bãn s¶n xuÊt lóa Khang d©n cao h¬n lóa Bao thai. Còng tõ b¶ng sè liÖu trªn ta tæng hîp

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

64

®−îc b¶ng so s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai víi s¶n xuÊt lóa Khang d©n t¹i x· Kim Ph−îng nh− sau: B¶ng 4.16: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai vµ lóa Khang d©n n¨m 2007 cña x· Kim Ph−îng ChØ tiªu

Bao thai/Khang

§VT

Lóa Bao thai

Lóa Khang d©n

N¨ng suÊt

Kg/sµo

180

194

92,78

Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt(GO)

1000®

1298

1242,2

104,49

Chi phÝ trung gian(IC)

1000®

174,25

180,7

96,4

Gi¸ trÞ gia t¨ng(VA)

1000®

1123,75

1061,5

105,86

Thu nhËp hçn hîp(MI)

1000®

1123,75

1061,5

105,86

d©n (%)

Nguån sè liÖu: tõ ®iÒu tra, tæng hîp cña t¸c gi¶, n¨m 2008 T−¬ng tù nh− kÕt qu¶ ®iÒu tra t¹i x· B¶o C−êng, b¶ng sè liªu trªn còng cho thÊy t¹i x· Kim Ph−îng n¨ng suÊt lóa Bao thai còng thÊp h¬n n¨ng suÊt lóa Khang d©n. Tuy nhiªn chi phÝ s¶n xuÊt lóa Khang d©n l¹i cao h¬n lóa Bao thai trong khi gi¸ b¸n lóa Bao thai lu«n cao h¬n lóa Khang d©n tõ 500 ®Õn 1000®/kg lµm cho tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt lóa Bao thai cao h¬n lóa Khang d©n 4,49%, lîi nhuËn cao h¬n 5,86%. Ngoµi ra ta thÊy ch−¬ng tr×nh thùc hiÖn ®· t¹o ra nh÷ng vïng th©m canh lóa tËp chung, n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l−îng g¹o Bao thai. MÆt kh¸c lóa Bao thai cã thêi vô tõ th¸ng 7 ®Õn th¸ng 10, sau khi thu ho¹ch sÏ t¹o ra 1 l−îng phô phÈm r¬m r¹ rÊt lín (3,8-4 tÊn/ha) lµ mét nguån thøc ¨n dù tr÷ rÊt lín cho ch¨n nu«i tr©u bß trong vô ®«ng. §èi víi §Þnh Ho¸ cµng cã ý nghÜa h¬n v× ë ®©y ch¨n nu«i tr©u bß t−¬ng ®èi ph¸t triÓn vµ th−¬ng xuyªn bÞ thiÕu ®ãi thøc ¨n trong mïa ®«ng gi¸ rÐt. * HiÖu qu¶ x· héi Qua c¸c cuéc tËp huÊn, chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt ng−êi d©n ®· tõng b−íc n¾m ®−îc vµ vËn dông c¸c quy tr×nh s¶n xuÊt lóa gièng vµ lóa Bao thai

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

65

hµng ho¸ vµo thùc tiÔn s¶n xuÊt. §ång thêi th«ng qua c¸c cuéc tËp huÊn nµy ®· dÇn n©ng cao nhËn thøc cña ng−êi d©n vÒ khoa häc kü thuËt vµ hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸. T¹o ®−îc c¸c vïng s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng hãa víi quy m« lín, n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l−îng s¶n phÈm. T¹o ra mét l−îng s¶n phÈm hµng ho¸ lín phôc vô tèt nhu cÇu tiªu dïng trong vµ ngoµi huyÖn. Lµ c¬ së quan träng thóc ®Èy ph¸t triÓn c¸c ngµnh kh¸c, ®Æc biÖt lµ ngµnh ch¨n nu«i ch©u, bß cña ®Þa ph−¬ng. §Æc biÖt víi sù c«ng nhËn v¨n b»ng nh·n hiÖu tËp thÓ “ G¹o Bao thai §Þnh Ho¸” cña côc së h÷u trÝ tuÖ thuéc Bé Khoa häc - c«ng nghÖ ®· n©ng cao ®−îc gi¸ trÞ, vÞ thÕ cña g¹o Bao thai §Þnh Ho¸ trªn thÞ tr−êng, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. 4.3. §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p 4.3.1. C¨n cø ®Ò xuÊt - Môc tiªu, nhiÖm vô, ®Þnh h−íng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ c«ng t¸c khuyÕn n«ng cña huyÖn §Þnh Ho¸ ®Õn n¨m 2010. - Thùc tr¹ng c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng cña huyÖn §Þnh Ho¸. - §Æc ®iÓm t×nh h×nh kinh tÕ- v¨n ho¸- x· héi cña huyÖn §Þnh Ho¸. 4.3.2. Gi¶i ph¸p §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng trªn ®Þa bµn huyÖn §Þnh Ho¸ còng nh− n©ng cao hiÖu qu¶ cña 2 ch−¬ng tr×nh " ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸" vµ ch−¬ng tr×nh " Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸" trong nh÷ng n¨m tiÕp theo th× viÖc ®−a ra c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ, phï hîp lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Sau khi nghiªn cøu vÒ thùc tr¹ng c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät t¹i huyÖn §Þnh Ho¸, t«i xin m¹nh d¹n ®−a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng trong thêi gian tíi t¹i huyÖn §Þnh Ho¸ nh− sau: 4.3.2.1. Gi¶i ph¸p chung * VÒ tæ chøc thùc hiÖn - C¸c cÊp uû §¶ng, chÝnh quyÒn tõ huyÖn ®Õn x· t¨ng c−êng sù l·nh ®¹o, chØ ®¹o c¸c ban ngµnh, ®oµn thÓ tuyªn truyÒn vËn ®éng héi viªn tham gia c¸c ch−¬ng tr×nh.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

66

- C¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng trong thêi gian tíi cÇn cã kÕ ho¹ch thùc hiÖn chi tiÕt, cô thÓ, kÞp thêi ®−a ®Õn tÊt c¶ c¸c thµnh viªn tham gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh. - C¸c thµnh viªn tham gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ph¶i cã sù liªn kÕt chÆt chÏ, c¸c ho¹t ®éng cña c¸c ch−¬ng tr×nh ph¶i ®ång bé, thùc hiÖn theo ®óng quy tr×nh kü thuËt. - Thµnh lËp ban kiÓm tra, gi¸m s¸t chÊt l−îng s¶n phÈm víi c¸c quy chÕ chÆt chÏ; ®ång thêi x©y dùng c¸c l«g«, biÓu t−îng, th«ng tin qu¶ng c¸o tiÕp thÞ s¶n phÈm trªn c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh»m thu hót sù chó ý cña ng−êi tiªu dïng vµ n©ng cao vÞ thÕ cña s¶n phÈm trªn thÞ tr−êng. - T¨ng c−êng sù liªn kÕt, hîp t¸c víi c¸c ng©n hµng, tæ chøc tÝn dông ®Ó cung cÊp ®ñ nguån tµi chÝnh cho c¸c ch−¬ng tr×nh. * VÒ kü thuËt - CÇn ph¶i ®¶m b¶o c¸c lo¹i gièng n¨ng suÊt, chÊt l−îng, kÞp thêi phôc vô cho c¸c ch−¬ng tr×nh. - T¨ng c−êng ®−a c¸c gièng míi, c¸c tiÕn bé khoa häc, c¸c quy tr×nh kü thuËt tiªn tiÕn vµo s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. - Th−êng xuyªn më c¸c líp tËp huÊn kü thuËt cho ng−êi d©n tham gia c¸c ch−¬ng tr×nh vÒ toµn bé quy tr×nh kü thuËt s¶n xuÊt vµ ®Æc biÖt lµ kh©u tiªu thô, chÕ biÕn còng nh− c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr−êng. * VÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch - CÇn cã nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî phï hîp, kÞp thêi ®èi víi ng−êi tham gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh. - Më réng thªm c¸c h×nh thøc trî gi¸ gièng, ph©n bãn, ®Çu t− c¬ së vËt chÊt, kü thuËt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. - Hç trî c¸c thµnh viªn tham gia chØ ®¹o vÒ kinh tÕ, ph−¬ng tiÖn kü thuËt vµ cÇn ®−îc cung cÊp thªm c¸c th«ng tin, kiÕn thøc ph−¬ng ph¸p kü n¨ng thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh. - Më réng c¬ chÕ chÝnh s¸ch hç trî cho c«ng t¸c qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ c¸c n«ng s¶n, s¶n phÈm cña c¸c ch−¬ng tr×nh. - Cã nhiÒu chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, hç trî ng−êi n«ng d©n vay vèn s¶n xuÊt ®¶m nguån vèn thùc hiÖn ®óng yªu cÇu kü thuËt cña c¸c ch−¬ng tr×nh.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

67

4.3.2.2. Gi¶i ph¸p cô thÓ * §èi víi ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸": - CÇn tæ chøc nh©n gièng ®¶m b¶o nguån gièng vÒ sè l−îng, chÊt l−îng phôc vô cho c«ng t¸c trång chÌ míi cña huyÖn. Tuyªn truyÒn vËn ®éng ng−êi d©n tham gia thùc hiÖn trång míi, trång l¹i, trång c¶i t¹o chÌ b»ng c¸c gièng chÌ míi cã n¨ng suÊt chÊt l−îng cao ®¶m b¶o tiªu chuÈn cña s¶n phÈm hµng ho¸. - Më réng diÖn tÝch chÌ th©m canh n¨ng suÊt chÊt l−îng cao; thùc hiÖn chÕ ®é ch¨m sãc bãn ph©n c©n ®èi theo ®óng quy tr×nh kü thuËt, phßng trõ s©u bÖnh h¹i theo ph−¬ng ph¸p IPM nh»m h−íng tíi t¹o ra c¸c s¶n phÈm s¹ch, s¶n phÈm an toµn. - Thùc hiÖn ch¨m sãc, thu h¸i, chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n theo ®óng quy tr×nh kü thuËt. T¨ng c−êng c¸c biÖn ph¸p kiÓm tra vÖ sinh an toµn thùc phÈm, ®¶m b¶o chÊt l−îng chÌ thµnh phÈm, nÕu ph¸t hiÖn thÊy chÊt l−îng chÌ kh«ng ®¶m b¶o do cè t×nh pha chÕ, lÉn t¹p chÊt ®em tiªu thô trªn thÞ tr−êng th× cÇn ®iÒu tra x¸c minh râ nguån gèc l« hµng vµ xö lý nghiªm minh nh÷ng ng−êi vi ph¹m theo ph¸p lÖnh vÖ sinh an toµn thùc phÈm. - X©y dùng c¸c c¬ së thu mua tiªu thô s¶n phÈm ®¶m b¶o uy tÝn chÊt l−îng; cã chÝnh s¸ch hç trî cho c¸c doanh nghiÖp, c«ng ty chÌ vµ c¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o giíi thiÖu chÊt l−îng s¶n phÈm chÌ §Þnh Ho¸. - Th−êng xuyªn më c¸c líp tËp huÊn kü thuËt, tuyªn truyÒn vËn ®éng ng−êi d©n tham gia ch−¬ng tr×nh. Néi dung c¸c cuéc tËp huÊn cÇn ph¶i phï hîp víi nhu cÇu nguyÖn väng cña ng−êi d©n; t¨ng c−êng cung cÊp c¸c th«ng tin kiÕn thøc vÒ kinh tÕ thÞ tr−êng cho ng−êi d©n. - §Çu t− x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ë nh÷ng vïng chÌ träng ®iÓm ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm. - Cã nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî cho ng−êi trång chÌ vÒ gièng, ph©n bãn vµ cung cÊp c¸c tµi liÖu kü thuËt cho ng−êi d©n. * Ch−¬ng tr×nh " Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸" - CÇn thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch nh©n d©n tham gia s¶n xuÊt gièng, th−êng xuyªn theo dâi quy tr×nh thùc hiÖn, ®¶m b¶o nguån gièng vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng. Nguån gièng s¶n xuÊt ra cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p,

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

68

chÝnh s¸ch thu håi, mua l¹i ®em b¶o qu¶n, cÊt tr÷ ®Ó cung cÊp cho nh©n d©n trong vô sau. - Quy ho¹ch vïng s¶n xuÊt lóa Bao Thai tËp trung víi quy m« lín ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ ®Êt ®ai thuû lîi ... - Tíi mïa thu ho¹ch cÇn ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p thu mua s¶n phÈm ®em b¶o qu¶n chÕ biÕn tËp trung ®Ó ®¶m b¶o chÊt l−îng hµng ho¸ còng nh− thuËn tiÖn cho viÖc tiªu thô. - X©y dùng m¹ng l−íi tiªu thô g¹o t¹i c¸c khu trung t©m, ®«ng d©n c−, ®iÓm du lÞch ®Ó thuËn tiÖn cho nhu cÇu mua b¸n cña nh©n d©n. - T¨ng c−êng ®Çu t− c¬ së vËt chÊt cho c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm. - X©y dùng hÖ thèng c¸c tiªu chuÈn cña g¹o Bao thai §Þnh Ho¸ ®Ó ph©n biÖt víi c¸c lo¹i g¹o kh¸c trªn thÞ tr−êng. - Tõng b−íc n©ng cao chÊt l−îng, mÉu m·, bao b×, ®ãng gãi vµ c¸c h×nh thøc tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o s¶n phÈm g¹o §Þnh Ho¸ trªn thÞ tr−êng trong vµ ngoµi tØnh. - Cã nhiÒu chÝnh s¸ch trî gi¸ gièng vµ ph©n bãn cho ng−êi n«ng d©n; thu hót nguån ®Çu t− cho sù ph¸t triÓn cña ch−¬ng tr×nh.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

69

PhÇn 5

KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ

5.1. KÕt luËn Qua thêi gian 4 th¸ng thùc tËp t¹i Tr¹m KhuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ víi ®Ò tµi " Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät t¹i huyÖn §Þnh Ho¸, tØnh Th¸i Nguyªn", ®−îc sù gióp ®ì vÒ nhiÒu mÆt cña thÇy gi¸o h−íng dÉn vµ c¸c c¸n bé Tr¹m KhuyÕn n«ng §Þnh Ho¸, cïng víi sù nç lùc cña b¶n th©n trong nghiªn cøu vµ tham gia c¸c ho¹t ®éng cña Tr¹m, t«i ®· rót ra mét sè kÕt luËn sau: - HÖ thèng khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ ®· dÇn ®−îc hoµn thiÖn vÒ bé m¸y tæ chøc, tuy nhiªn hiÖn nay lùc l−îng CBKN §Þnh Ho¸ vÉn thiÕu vÒ sè l−îng, yÕu vÒ chÊt l−îng, ch−a cã c¸n bé ®−îc ®µo t¹o theo chuyªn ngµnh khuyÕn n«ng. - C¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng cña huyÖn ngµy cµng ph¸t triÓn c¶ vÒ quy m« vµ sè l−îng. Tuy nhiªn hiÖu qu¶ cña c¸c ch−¬ng tr×nh vÉn ch−a ®¸p øng nhu cÇu cña ng−êi d©n. - C«ng t¸c KhuyÕn n«ng lµ ho¹t ®éng th−êng xuyªn liªn tôc vµ ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn t×nh h×nh s¶n xuÊt cña ng−êi n«ng d©n. Nã yªu cÇu ng−êi c¸n bé KhuyÕn n«ng ph¶i cã sù hiÓu biÕt mét c¸ch toµn diÖn vÒ ®êi sèng, kinh tÕ, x· héi, phong tôc tËp qu¸n cña ng−êi d©n. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng còng yªu cÇu ng−êi c¸n bé khuyÕn n«ng ph¶i thùc sù n¨ng ®éng, linh ho¹t, th−êng xuyªn t×m tßi häc hái kiÕn thøc míi. Ng−êi c¸n bé khuyÕn n«ng kh«ng chØ ph¶i n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ lý thuyÕt vµ thùc hµnh mµ cÇn ph¶i ®ãng nhiÒu vai trß cïng mét lóc. - C¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng thùc hiÖn ch−a cã sù ®ång bé, ®ång ®Òu gi÷a c¸c kh©u, c¸c ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh. - S¶n phÈm tõ c¸c ch−¬ng tr×nh ch−a cã sù ®ång ®Òu vÒ chÊt l−îng, ch−a cã sù kiÓm tra, gi¸m s¸t ®Çy ®ñ quy tr×nh s¶n xuÊt cña ng−êi n«ng d©n. - C¸c kh©u cña ch−¬ng tr×nh tõ thu mua, chÕ biÕn, b¶o qu¶n ®Õn tiªu thô s¶n phÈm vÉn ch−a ®−îc quan t©m ®óng møc dÉn ®Õn c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

70

ra nh−ng ch−a ®−îc tiªu thô kÞp thêi, hîp lý; ng−êi n«ng d©n th−êng xuyªn bÞ Ðp gi¸ lµm cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c ch−¬ng tr×nh ch−a cao. 5.2. KiÕn nghÞ * §èi víi hé n«ng d©n: - C¸c hé n«ng d©n tham gia ch−¬ng tr×nh cÇn ph¶i tu©n thñ ®Çy ®ñ vµ ®óng quy tr×nh kü thuËt ®· ®−îc tËp huÊn ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ chÊt l−îng cho s¶n phÈm. - Khi tham gia c¸c ch−¬ng tr×nh còng cÇn ph¶i tu©n thñ c¸c néi dung, quy chÕ ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh. - Bªn c¹nh ®ã c¸c hé n«ng d©n còng cÇn ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao kiÕn thøc, kinh nghiÖm vµ s½n sµng hîp t¸c ®Ó thùc hiÖn tèt ch−¬ng tr×nh. * §èi víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng: - CÇn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ vèn, c¬ chÕ chÝnh s¸ch cho c¸c ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh. - CÇn cö c¸n bé trªn ®Þa bµn cïng tham gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh. - CÇn ph¶i cã sù phèi hîp ho¹t ®éng gi÷a c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¸c tæ chøc ®oµn thÓ ë ®Þa ph−¬ng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh. * §èi víi c¸n bé thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh: - Ban chØ ®¹o thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh cÇn cã c¸c kÕ ho¹ch chi tiÕt cô thÓ, kÞp thêi cho c¸c c¸n bé thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh vµ phæ biÕn tíi ®Þa ph−¬ng tham gia ch−¬ng tr×nh. - C¸c thµnh viªn trong ban chØ ®¹o vµ c¸c thµnh viªn thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ph¶i ®oµn kÕt, nhÊt trÝ, ®ång lßng thùc hiÖn tèt môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh. - X©y dùng c¸c ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh ph¶i ®ång bé phï hîp. - Th−êng xuyªn theo dâi kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh, ®¶m b¶o ng−êi n«ng d©n thùc hiÖn ®óng quy tr×nh kü thuËt ®· ®−îc tËp huÊn.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

71

Tµi liÖu tham kh¶o 1. Bé NN & PTNT (2001), khuyÕn n«ng Th¸i Nguyªn víi sù tham gia cña ng−êi d©n. 2. NguyÔn ThÞ Ch©u (2007), Bµi gi¶ng marketinh, tr−êng §¹i häc n«ng l©m Th¸i Nguyªn. 3. NguyÔn H÷u Hång, §ç TuÊn Khiªm (2004), Gi¸o tr×nh khuyÕn n«ng, tr−êng §¹i häc n«ng l©m Th¸i Nguyªn. 4. §inh Ngäc Lan (2005), Bµi gi¶ng x©y dùng vµ qu¶n lý c¸c dù ¸n ph¸t triÓn n«ng th«n, tr−êng §¹i häc n«ng l©m Th¸i Nguyªn. 5. Ng« ThÞ Mü (2006), Bµi gi¶ng thèng kª n«ng nghiÖp, Tr−êng ®¹i häc Kinh tÕ vµ Qu¶n trÞ kinh doanh. 6. NghÞ ®Þnh 56/CP ngµy 26 th¸ng 4 n¨m 2005 cña ChÝnh phñ vÒ khuyÕn n«ng, khuyÕn ng−. 7. Hoµng V¨n Phô (2006), Bµi gi¶ng ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu khuyÕn n«ng, tr−êng §¹i häc n«ng l©m Th¸i Nguyªn. 8. Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Hãa (2008), B¸o c¸o s¬ kÕt 2 n¨m thùc hiÖn ®Ò ¸n: ”Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Hãa” 9. Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Hãa (2008), B¸o c¸o s¬ kÕt 2 n¨m thùc hiÖn ®Ò ¸n: ”Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng hãa” 10. Phßng thèng kª huyÖn §Þnh Hãa (2007), niªn gi¸m thèng kª n¨m 2007. 11. Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Hãa (2006), §Ò ¸n: ”Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Hãa” 12. Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Hãa (2006), §Ò ¸n: ”Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng hãa” 13. QuyÕt ®Þnh sè 75 ngµy 17 th¸ng 8 n¨m 2007 cña Bé NN & PTNT ban hµnh quy chÕ qu¶n lý ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng. 14. NguyÔn H÷u Thä (2006), Bµi gi¶ng khuyÕn n«ng, Tr−êng ®¹i häc n«ng l©m th¸i Nguyªn. 15. UBND huyÖn §Þnh Hãa (2007), KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi huyÖn §Þnh Hãa n¨m 2008. 16. Http://www. Khuyennong vn.gov.vn

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Môc lôc PhÇn 1: Më ®Çu................................................................................................1 1.1. §Æt vÊn ®Ò...............................................................................................1 1.2. Môc tiªu nghiªn cøu ...............................................................................3 1.3. ®ãng gãp cña ®Ò tµi.................................................................................3 1.4. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu...........................................................3 1.4.1. §èi t−îng nghiªn cøu ......................................................................3 1.4.2. Ph¹m vi nghiªn cøu .........................................................................3 1.5. HÖ thèng chØ tiªu nghiªn cøu..................................................................3 1.5.1. DiÖn tÝch gieo trång .........................................................................3 1.5.2. N¨ng suÊt .........................................................................................3 1.5.3. S¶n l−îng .........................................................................................3 1.5.4. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO) .......................................................................4 1.5.5. Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA)........................................................................4 1.5.6. Chi phÝ trung gian (IC) ....................................................................4 1.5.7. Thu nhËp hçn hîp (MI) ...................................................................5 PhÇn 2: Tæng quan tµi liÖu vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu.............................6 2.1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n ........................................................................6 2.1.1. Kh¸i niÖm vÒ khuyÕn n«ng..............................................................6 2.1.2. Kh¸i niÖm vÒ ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng ........................................7 2.2. ho¹t ®éng khuyÕn n«ng trong vµ ngoµi n−íc..........................................7 2.2.1. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng cña mét sè n−íc trªn thÕ giíi...................7 2.2.1.1. N−íc Mü...................................................................................7 2.2.1.2. N−íc Ph¸p.................................................................................8 2.2.1.3. N−íc Ên §é...............................................................................9 2.2.1.4. N−íc Th¸i Lan..........................................................................9 2.2.1.5. N−íc Philippin.........................................................................9 2.2.1.6. N−íc In®onesia.........................................................................9 2.2.2. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng ViÖt Nam..................................................9 2.2.2.1. HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p quy................................................9 2.2.2.2. Ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng ViÖt Nam qua c¸c thêi kú.........13 2.2.2.3. Ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng tØnh Th¸i Nguyªn......................16 2.3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu.......................................................................16 2.3.1. Thu thËp sè liÖu thø cÊp.................................................................16 2.3.2. Thu thËp sè liÖu s¬ cÊp ..................................................................16 2.3.2.1. Chän mÉu ®iÒu tra vµ ph−¬ng ph¸p chän mÉu .......................16 2.3.2.2. Ph−¬ng ph¸p PRA ..................................................................17 2.3.2.3. Ph−¬ng ph¸p xö lÝ sè liÖu cña c¸c ch−¬ng tr×nh cã liªn quan: excle.....................................................................................................17

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

PhÇn 3: §Æc ®iÓm ®Þa bµn nghiªn cøu .........................................................18 3.1. §iÒu kiÖn tù nhiªn ................................................................................18 3.1.1. VÞ trÝ ®Þa lÝ .....................................................................................18 3.1.2. §Êt ®ai - ®Þa h×nh ...........................................................................18 3.1.2.1. §Þa h×nh ..................................................................................18 3.1.2.2. §Êt ®ai ....................................................................................19 3.1.3. KhÝ t−îng thuû v¨n ........................................................................21 3.2. §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi .......................................................................25 3.2.1. D©n sè vµ lao ®éng .......................................................................25 3.2.2 §iÒu kiÖn kinh tÕ ............................................................................26 3.2.3. Giao th«ng - thuû lîi......................................................................29 3.2.3.1. Giao th«ng ..............................................................................29 3.2.3.2. Thuû lîi...................................................................................29 3.2.4. V¨n ho¸- Gi¸o dôc- Y tÕ................................................................30 3.2.4.1. V¨n ho¸...................................................................................30 3.2.4.2.Gi¸o dôc...................................................................................30 3.2.4.3. Y tÕ .........................................................................................30 PhÇn 4: KÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn ...................................................31 4.1. HÖ thèng khuyÕn n«ng huyÖn ®Þnh ho¸................................................31 4.1.1. LÞch sö ph¸t triÓn khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸..........................31 4.1.2. Bé m¸y khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ .........................................32 4.1.3. Thùc tr¹ng ®éi ngò c¸n bé khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ ...........33 4.2.1. Ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸" ........37 4.2.1.1. T×nh h×nh thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸" ............................................................................38 4.2.1.2. HiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh " Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸" 46 4.2.2. Ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸"..................49 4.2.2.1. T×nh h×nh thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn lóa bao thai hµng ho¸"......................................................................................................50 4.2.2.2. HiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh ‘ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸”......................................................................................................60 4.3. §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p ......................................................................65 4.3.1. C¨n cø ®Ò xuÊt ...............................................................................65 4.3.2. Gi¶i ph¸p........................................................................................65 4.3.2.1. Gi¶i ph¸p chung......................................................................65 4.3.2.2. Gi¶i ph¸p cô thÓ......................................................................67 PhÇn 5: KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ ......................................................................69 5.1. KÕt luËn.................................................................................................69 5.2. KiÕn nghÞ ..............................................................................................70 Tµi liÖu tham kh¶o.........................................................................................71

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Danh môc c¸c b¶ng B¶ng 3.3. T×nh h×nh d©n sè vµ lao ®éng huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (2005-2007).......................... 25 B¶ng 3.4. T×nh h×nh kinh tÕ huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (2005-2007) .................................... 27 B¶ng 3-5. T×nh h×nh s¶n xuÊt n«ng - l©m - ng− nghiÖp huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (2005-2007) ............................................................................................................................... 28 B¶ng 4.1. Thùc tr¹ng ®éi ngò c¸n bé khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ ..................................... 33 B¶ng 4-2: C¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät ®· triÓn khai trªn ®Þa bµn huyÖn §Þnh Ho¸ (2005-2007).................................................................................................... 36 B¶ng 4.3: T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh chÌ cña huyÖn §Þnh Ho¸ trong 3 n¨m gÇn ®©y (2005 - 2007) ............................................................................................................................. 38 B¶ng 4.4: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch trång míi b»ng chÌ gièng míi 2 n¨m 2006 - 2007................................................................................................................................ 40 B¶ng 4-5: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vïng chÌ th©m canh cao s¶n 2 n¨m 2006 - 2007................................................................................................................................ 42 B¶ng 4.6: Tæng hîp kinh phÝ nhµ n−íc hç trî ph¸t triÓn vïng chÌ.......................................... 45 B¶ng 4.7: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt chÌ TCCS vµ chÌ ................................... 47 KD t¹i x· §iÒm MÆc................................................................................................................... 47 B¶ng 4.8: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt chÌ TCCS vµ chÌ KD t¹i x· S¬n Phó .... 48 B¶ng 4.9: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt gièng lóa bao thai cÊp 1 trong 2 n¨m 2006-2007.................................................................................................................................. 51 B¶ng 4.10:T×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ 2 n¨m 2006-2007 ........ 53 B¶ng 4.11: T×nh h×nh thùc hiÖn c¸c líp tËp huÊn vµ héi th¶o cña ch−¬ng tr×nh s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸...................................................................................................................... 56 2 n¨m 2006 - 2007 .................................................................................................................... 56 B¶ng 4.12: Tæng hîp kinh phÝ ng©n s¸ch nhµ n−íc hç trî s¶n xuÊt lóa bao thai trong 2 n¨m 2006-2007.................................................................................................................................. 59 B¶ng: 4.13: Chi phÝ vËt chÊt cho 1 sµo lóa t¹i x· B¶o C−êng ................................................. 61 B¶ng 4.14: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai vµ lóa Khang d©n n¨m 2007 cña x· B¶o C−êng..................................................................................................................... 62 B¶ng: 4.15: Chi phÝ vËt chÊt cho 1 sµo lóa t¹i x· Kim Ph−îng................................................ 63 B¶ng 4.16: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai vµ lóa Khang d©n n¨m 2007 cña x· Kim Ph−îng ................................................................................................................... 64

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Lêi c¶m ¬n T«i xin bµy tá lßng c¶m ¬n s©u s¾c ®èi víi: ThÇy gi¸o: TS. Bïi §×nh Hoµ, ng−êi trùc tiÕp h−íng dÉn vµ gióp ®ì t«i trong suèt qu¸ tr×nh thùc tËp, nghiªn cøu vµ viÕt ®Ò tµi nµy. Ban chñ nhiÖm khoa KN & PTNT, c¸c thÇy c« gi¸o trong tr−êng ®¹i häc N«ng l©m Th¸i Nguyªn ®· gi¶ng dËy hÕt m×nh truyÒn ®¹t cho t«i nh÷ng kiÕn thøc v« cïng bæ Ých lµm hµnh trang b−íc vµo cuéc sèng. C¸c c«, chó, anh, chÞ trong tr¹m KhuyÕn n«ng, phßng NN&PTNT §Þnh Ho¸, cïng toµn thÓ c¸c c«, chó, anh, chÞ trong UBND c¸c x· §iÒm MÆc, S¬n Phó, Kim Ph−îng, B¶o C−êng ®· gióp ®ì vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho t«i trong thêi gian thùc tËp, ®iÒu tra, nghiªn cøu t¹i ®Þa ph−¬ng. B¹n bÌ, ®ång nghiÖp vµ nh÷ng ng−êi th©n lu«n ®éng viªn chia sÎ víi t«i trong suèt thêi gian häc tËp t¹i tr−êng còng nh− thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së ®Ó hoµn thµnh kho¸ luËn nµy. Th¸i Nguyªn, th¸ng 7 n¨m 2008 Sinh viªn

NguyÔn ThÞ T©m

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Danh môc c¸c tõ viÕt t¾t BCH

:

Ban chÊp hµnh

BQ

:

B×nh qu©n

CBKN

:

C¸n bé khuyÕn n«ng

CP

:

ChÝnh phñ

CT

:

ChØ thÞ

CN - TTCN

:

C«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp

KD

:

Kinh doanh

KH

:

KÕ ho¹ch

N§

:

NghÞ ®Þnh

L§

:

Lao ®éng

NN

:

N«ng nghiÖp

PTNT

:

Ph¸t triÓn n«ng th«n

Q§

:

QuyÕt ®Þnh

SP

:

S¶n phÈm

TCCS

:

Th©m canh cao s¶n

TH

:

Thùc hiÖn

TT

:

ThÞ trÊn

TW

:

Trung −¬ng

UBND

:

Uû ban nh©n d©n

DT

:

DiÖn tÝch

NS

:

N¨ng suÊt

SL

:

s¶n l−îng

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info

Lêi cam ®oan T«i xin cam ®oan r»ng sè liÖu vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu trong khãa luËn lµ trung thùc vµ ch−a hÒ ®−îc sö dông ®Ó b¶o vÖ mét khãa luËn nµo. T«i xin cam ®oan r»ng mäi sù gióp ®ì ®Ó cho viÖc thùc hiÖn khãa luËn ®· ®−îc c¶m ¬n vµ c¸c th«ng tin trÝch dÉn trong khãa luËn ®· ®−îc chØ râ nguån gèc. Sinh viªn

NguyÔn ThÞ T©m

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website: http://36kn.info