Chuyende Tien

1

PhÇn 1:

Më §Çu 1 – Giíi thiÖu s¬ l−îc vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn – kinh tÕ – x· héi cña B¾c Ninh B¾c Ninh lµ mét tØnh cã diÖn tÝch nhá nhÊt trong c¶ n−íc, thuéc vïng ®ång b»ng b¾c bé, n»m gän trong vïng ch©u thæ s«ng Hång víi diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn lµ 822.71 km2. Trong ®ã ®Êt n«ng nghiÖp chiÕm 45.901 ha (55.8%). Trong ®ã ®Êt n«ng nghiÖp chiÕm 45.901 ha (55.8%). B×nh qu©n ®Êt n«ng nghiÖp/ ng−êi kh«ng qu¸ 500 m2. B¾c Ninh lµ tØnh n»m trong vïng kinh tÕ träng ®iÓm tam gi¸c t¨ng tr−ëng: Hµ Néi - H¶i Phßng – Qu¶ng Ninh. Víi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cã c¸c tuyÕn ®−êng giao th«ng quan träng ch¹y qua: §−êng quèc lé 1A; ®−êng quèc lé 1A míi; ®−êng quèc lé 18; ®−êng quèc lé 38. TuyÕn ®−êng s¾t xuyªn ViÖt ®i Trung Quèc. Vµ c¸c tuyÕn ®−êng thuû: S«ng §uèng; s«ng Th¸i B×nh; s«ng Ngò HuyÖn Khª. B¾c Ninh ®−îc xem nh− lµ mét thÞ tr−êng réng lín thø hai trong c¶ n−íc nh»m ph¸t triÓn, giao l−u v¨n ho¸ - x· héi. C¸ch Hµ Néi 31 km tù hµo lµ cöa ngâ phÝa ®«ng cña thñ ®«. PhÝa B¾c gi¸p víi B¾c Giang PhÝa Nam gi¸p víi H−ng Yªn vµ mét phÇn Hµ Néi PhÝa §«ng gi¸p víi H¶i D−¬ng PhÝa T©y gi¸p víi thñ ®« Hµ Néi Cã to¹ ®é ®Þa lý lµ: là: 21000’ – 21000’ Bắc. 105045’ - 106015’ §«ng Tæng d©n sè trong toµn tØnh lµ: 1000.779 ng−êi. Trong ®ã ë n«ng th«n lµ: 867.856 ng−êi (chiÕm 87,6%). Toµn tØnh cã 8 ®¬n vÞ hµnh chÝnh, trong ®ã cã 1 thµnh phè vµ 7 huyÖn; 173.000 hé n«ng d©n; 128 x· ph−êng; 554 hîp t¸c

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

2

x· n«ng nghiÖp (trong ®ã cã 538 hîp t¸c x· quy m« th«n vµ 16 hîp t¸c x· cã quy m« toµn x·). §Þa h×nh cña tØnh t−¬ng ®èi b»ng ph¼ng cã h−íng dèc chñ yÕu tõ B¾c xuèng Nam, tõ T©y sang §«ng ®−îc thÓ hiÖn qua c¸c dßng ch¶y bÒ mÆt s«ng §uèng vµ s«ng Th¸i B×nh. Vïng ®ång b»ng cã ®é cao phæ biÕn tõ 3 - 7m. §Þa h×nh trung du ®åi nói chiÕm tû lÖ nhá (0,53%) so víi tæng diÖn tÝch, chñ yÕu tËp trung ë 2 huyÖn QuÕ Vâ vµ Tiªn Du, cã ®é cao phæ biÕn lµ 300 - 400m. B¾c Ninh n»m trong vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa víi bèn mïa râ rÖt: Xu©n - H¹ - Thu - §«ng. NhiÖt ®é trung b×nh n¨m lµ 24,30C, cã sù chªnh lÖch râ rÖt vÒ nhiÖt ®é gi÷a mïa ®«ng vµ mïa h¹ tõ 15 - 16o C. L−îng m−a trung b×nh hµng n¨m lµ 1400 - 1600 mm, l−îng m−a kÐo dµi tõ th¸ng 5 ®Õn th¸ng 10 chiÕm 80% tæng l−îng m−a c¶ n¨m. Sè giê n¾ng trong n¨m lµ 1530 1776h. Th¸ng nãng nhÊt lµ th¸ng 7 (28,9oC), th¸ng l¹nh nhÊt lµ th¸ng 1 (15,8oC). §é Èm trung b×nh hµng n¨m lµ 79%, cã 2 mïa giã chÝnh: Giã mïa ®«ng b¾c (tõ th¸ng 10 n¨m tr−íc ®Õn th¸ng 3 n¨m sau); giã mïa ®«ng nam (tõ th¸ng 4 ®Õn thang 9). B¾c Ninh lµ tØnh nghÌo vÒ tµi nguyªn Rõng vµ tµi nguyªn Kho¸ng S¶n: Rõng chñ yÕu lµ rõng trång víi tr÷ l−îng −íc tÝnh lµ 3.300m3; Kho¸ng s¶n chñ yÕu lµ vËt liÖu x©y dung nh− ®Êt sÐt dïng ®Ó lµm g¹ch. §Ó nÒn kinh tÕ B¾c Ninh ph¸t triÓn th× n«ng nghiÖp cña tØnh lµ mét trong nh÷ng ngµnh kinh tÕ mòi nhän vµ cÇn ®−îc chó träng h¬n n÷a, nhÊt lµ khi ®iÒu kiÖn tù nhiªn lu«n ñng hé. 2 – Sù cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh chuyªn ®Ò ViÖt Nam vèn lµ mét n−íc n«ng nghiÖp l©u ®êi, hiÖn nay vÉn cßn tíi h¬n 70% d©n sè sèng t¹i n«ng th«n. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ trong nhiÒu thÕ kû qua mÆt trËn n«ng nghiÖp lu«n giò mét vai trß quan träng, nhÊt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay, giai ®o¹n mµ ViÖt Nam ®· gia nhËp tæ chøc WTO. §ãng

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

3

gãp mét phÇn kh«ng nhá vµo sù thµnh c«ng cña mÆt trËn nµy ta kh«ng thÓ kh«ng nãi ®Õn “khuyÕn n«ng”. KhuyÕn n«ng ViÖt Nam ®−îc h×nh thµnh tõ rÊt sím: Tõ thêi kú nhµ TiÒn Lª; nhµ TrÇnà cho tíi b©y giê khuyÕn n«ng ViÖt Nam ®· tr¶i qua bao khã kh¨n vµ th¸ch thøc, song nh÷ng ho¹t ®éng vµ tr−ëng thµnh cña c«ng t¸c khuyÕn n«ng ®· thu ®−îc nhiÒu thµnh tùu, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi, gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ t¹o ®−îc mèi liªn kÕt x· héi ho¸ khuyÕn n«ng réng r·i. §Ó cñng cè vµ ®−a khuyÕn n«ng lªn mét tÇm cao míi nghÞ ®Þnh 13CP cña chÝnh phñ ban hµnh ngµy 02/ 03/ 1993 vµ nghÞ ®Þnh 56CP ra ngµy 26/ 04/ 2005 vÒ c«ng t¸c khuyÕn n«ng - khuyÕn ng− ®· gióp khuyÕn n«ng ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n nh»m thóc ®Èy nÒn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nãi riªng vµ n«ng nghiÖp ViÖt Nam nãi chung. Song trªn thùc tÕ khuyÕn n«ng vÉn ®ang ®−îc §¶ng vµ nhµ n−íc quan t©m m¹nh mÏ bëi lÏ: VÒ hÖ thèng tæ chøc: + HÖ thèng khuyÕn n«ng ch−a thèng nhÊt tõ Trung −¬ng tíi c¬ së. + Kh«ng cã sù liªn kÕt gi÷a c¸c ®Þa ph−¬ng víi nhau. + ThiÕu sù liªn kÕt gi÷a khuyÕn n«ng vµ nghiªn cøu. + C«ng t¸c khuyÕn n«ng ë hÇu hÕt c¸c tØnh ch−a thèng nhÊt v× mçi tØnh thùc hiÖn mét c¸ch kh¸c nhau phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi vµ tr×nh ®é d©n trÝ cô thÓ. + C¬ cÊu tæ chøc ch−a thèng nhÊt gi÷a c¸c tuyÕn, nhÊt lµ ë c¬ së. VÒ c¬ cÊu nh©n sù: + M¹ng l−íi khuyÕn n«ng cßn thiÕu nhiÒu c¸n bé khuyÕn n«ng chuyªn m«n. + NhiÒu n¬I ch−a cã c¸n bé khuyÕn n«ng c¬ së ®Ó trao ®æi khi tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

4

+ N¨ng lùc c¸n bé khuyÕn n«ng cßn bÊt cËp, nhÊt lµ c¸n bé khuyÕn n«ng c¬ së. + §éi ngò c¸n bé khuyÕn n«ng cßn non, trÎ, thiÕu kinh nghiÖm thùc tÕ, vµ nhiÒu kü n¨ng cÇn thiÕt. VÒ ho¹t ®éng: + Néi dung ho¹t ®éng khuyÕn n«ng cßn ®¬n lÎ vµ ch−a ®a d¹ng. + Ph−¬ng ph¸p khuyÕn n«ng ®ang ¸p dông lµ ph−¬ng ph¸p khuyÕn n«ng ®Þnh h−íng theo ch−¬ng tr×nh thiÕu sù tham gia cña n«ng d©n vµ c¶u c¸c tæ chøc khuyÕn n«ng cÊp c¬ së. + Ch−a cã chÝnh s¸ch −u ®·i cho c«ng t¸c khuyÕn n«ng. + ThiÕu trang thiÕt bÞ phôc vô cho ®µo t¹o tËp huÊn. NhËn thøc ®−îc vai trß vµ tÇm quan träng cña hÖ thèng, c¬ cÊu tæ chøc khuyÕn n«ng. §−îc sù gióp ®â c¶u thÇy gi¸o Th.sü: NguyÔn H÷u Thä t«I tiÕn hµnh nghiªn cøu chuyªn ®Ò “Ph©n tÝch hÖ thèng khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh, thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p”. 3 - Môc tiªu nghiªn cøu cña chuyªn ®Ò: Ph©n tÝch hÖ thèng, c¬ cÊu tæ chøc khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh. HiÓu râ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña hÖ thèng khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh. §Ò ra mét sè ý kiÕn nh»m ph¸t triÓn hÖ thèng khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh. 4 – Tæng quan s¬ l−îc c¸c vÊn ®Ì nghiªn cøu 4.1 C¬ së lý luËn: 4.1.1 Kh¸i niÖm vÒ khuyÕn n«ng: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y víi sù quan t©m cña §¶ng vµ nhµ n−íc khuyÕn n«ng ®−îc chó träng, ph¸t triÓn vµ ngµy cµng ®−îc nh¾c tíi nhiÒu h¬n. VËy khuyÕn n«ng lµ gi? Cho tíi nay ®· cã rÊt nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ khuyÕn n«ng.Tõ “Extension” ®−îc sö dông lÇn ®Çu tiªn ë n−íc Anh vµo n¨m 1866 cã nghÜa lµ

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

5

“më réng – triÓn khai” nÕu ghÐp víi tõ “Agriculture” thµnh “Agricultural Extension” vµ dÞch lµ khuyÕn n«ng. KhuyÕn n«ng theo nghÜa réng: lµ chØ tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng hç trî sù nghiÖp x©y dung vµ ph¸t triÓn n«ng th«n. KhuyÕn n«ng theo nghÜa hÑp: lµ mét tiÕn tr×nh gi¸o dôc kh«ng chÝnh thøc mµ ®èi t−îng cña nã lµ n«ng d©n. TiÕn tr×nh nay ®em ®Õn cho n«ng d©n nh÷ng th«ng vµ nh÷ng lêi khuyªn nh»m gióp hä gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò hoÆc khã kh¨n trong cuéc sèng. KhuyÕn n«ng hç trî c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, n©ng xao hiÖu qu¶ canh t¸c, kh«ng ngõng c¶i thiÖn chÊt l−îng cña n«ng d©n vµ gia ®×nh hä. TiÕn tr×nh s¶n xuÊt bao gåm c¸c yÕu tè kiÕn thøc vµ kü n¨ng, nh÷ng khuyÕn c¸o kü thuËt, tæ chøc cña n«ng d©n, ®éng c¬ vµ niÒm tin. V× vËy c¸n bé khuyÕn n«ng cÇn ®Õn víi n«ng d©n, gióp ®ì hä vµ khuyÕn khÝch hä tham gia c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng. §iÒu nay cµng kh¼ng ®Þnh c¬ cÊu tæ chøc khuyÕn n«ng cÇn ph¶i ®−îc chó träng. CÇn ph¶i ho¹t ®éng lµm sao ®Ó ng−êi d©n tin t−ëng r»ng: Hä cã thÓ tù quyÕt ®Þnh vµ hµnh ®éng ®Ó c¶i thiÖn cuéc sèng cña chÝnh m×nh. 4.1.2 Vai trß, môc tiªu, néi dung cña khuyÕn n«ng ®èi víi ph¸t triÓn n«ng th«n ë ViÖt Nam.. + Vai trß: KhuyÕn n«ng cã vai trß trong sù nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n. Vai trß cña khuyÕn n«ng trong qu¸ tr×nh tõ nghiªn cøu ®Õn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp. Vai trß cña khuyÕn n«ng ®èi víi nhµ n−íc. KhuyÕn n«ng - khuyÕn l©m - khuyÕn ng− lµ mét trong nh÷ng tæ chøc gióp nhµ n−íc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch, chiÕn l−îc vÒ ph¸t triÓn n«ng - l©m ng− nghiÖp, n«ng th«n vµ n«ng d©n.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

6

VËn ®éng n«ng d©n tiÕp thu vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch vÒ n«ng - l©m – ng− nghiÖp. Trùc tiÕp hoÆc gãp phÇn cung cÊp th«ng tin vÒ nh÷ng nhu cÇu, nguyÖn väng cña n«ng d©n ®Õn c¸c c¬ quan nhµ n−íc, trªn c¬ së ®ã nhµ n−íc ho¹ch ®Þnh, c¶i tiÕn ®Ò ra ®−îc chÝnh s¸ch phï hîp. + Môc tiªu c¶u khuyÕn n«ng N©ng cao nhËn thøc vÒ chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt, kiÕn thøc, kü n¨ng vÒ khoa häc kü thuËt, qu¶n lý, kinh doanh cho ng−êi s¶n xuÊt. Gãp phÇn thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n; n©ng cao n¨ng xuÊt, chÊt l−îng, hiÖu qu¶, ph¸t triÓn s¶n xuÊt theo h−íng bÒn v÷ng, t¹o viÖc lµm, t¨ng thu nhËp, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, gãp phÇn thóc ®Èy c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Huy ®éng nguån lùc tõ c¸c tæ chøc, c¸c c¸ nh©n trng vµ ngoµi n−íc tham gia vµo khuyÕn n«ng – khuyÕn l©m – khuyÕn ng−. + Néi dung cña khuyÕn n«ng: Theo nghÞ ®Þnh 56CP cña chÝnh phñ th× khuyÕn n«ng ViÖt Nam cã c¸c néi dung ho¹t ®éng sau: Th«ng tin tuyªn truyÒn. Båi d−ìng, tËp huÊn, ®µo t¹o. X©y dùng m« h×nh vµ chuyÓn giao khoa häc c«ng nghÖ. T− vÊn vµ dÞch vô. Hîp t¸c quèc tÕ vÒ khuyÕn n«ng vµ khuyÕn ng−. 4.2 C¬ së khoa häc cña chuyªn ®Ò 4.2.1 Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn khuyÕn n«ng trªn thÕ giíi. Tõ rÊt l©u c«ng t¸c khuyÕn n«ng trªn tÕ giíi ®−îc h×nh thµnh tõ bèn nguån tæ chøc sau: C¸c héi n«ng nghiÖp: Scotland (1723 – 1743); Ph¸p (1761); §an M¹ch (1769); Anh, Mü (1784).

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

7

C¸c tr−êng ®¹i häc vµ trung häc: Tr−êng ®¹i häc Cabridge cña Anh n¨m 1860, líp häc cña n«ng d©n lín tuæi ë Mü vµo c¸c n¨m 1880 – 1890. C¸c tæ chøc kh¸c ë n«ng th«n: C¸c tr¹m thùc nghiÖm n«ng nghiÖp, c¸c th− viÖn, nhµ thê ë n«ng th«ng. C¸c tæ chøc cña chÝnh phñ: NhiÒu chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng vµ tØnh ®· tµi trî cho c¸c tæ chøc lµm c«ng t¸c khuyÕn n«ng tõ nh÷ng n¨m 1880 – 1890. Sau ®ã nhiÒu chÝnh phñ ®· trùc tiÕp qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng vµ h×nh thµnh hÖ thèng khuyÕn n«ng quèc gia. Qua b¸o c¸o héi nghÞ khuyÕn n«ng toµn thÕ giíi – FAO, rome 1990 cho thÊy: C¸c n−íc ph¸t triÓn ë Ch©u ¢u h×nh thµnh hÖ thèng khuyÕn n«ng tõ c¸c n¨m 1700 – 1800. C¸c n−íc kÐm ph¸t triÓn ë Ch©u ¢u h×nh thµnh hÖ thèng khuyÕn n«ng sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø II: Hy L¹p (1950); Malta (1950); t©y Ban Nha (1956). C¸c n−íc ph¸t triÓn ë c¸c lôc ®Þa míi: óc (1890); Cana®a (1907); Newzealand (1910); Mü (1914); NhËt B¶n hoµn thµnh hÖ thèng h−íng dÉn n«ng nghiÖp toµn quèc n¨m 1898 vµ tÊt c¶ n«ng d©n ph¶I tham gia luËt n¨m 1910. ¥ mét sè n−íc ®ang ph¸t triÓn tõ tr−íc chÝnh quyÒn thuéc ®Þa ®· h×nh thµnh hÖ thèng khuyÕn n«ng tõ c¸c n¨m ®Çu cña thÕ kû 20. HÖ thèng khuyÕn n«ng Malaysia ®−îc h×nh thµnh tõ n¨m 1905. HÖ thèng khuyÕn n«ng Ên §é ®−îc h×nh thµnh tõ n¨m 1906, n¨m 1960 tæ chøc khuyÕn n«ng ®−îc thµnh lËp theo 5 cÊp: Quèc gia, vïng, bang, huyÖn vµ cÊp liªn x·. Myanma h×nh thµnh hÖ thèng khuyÕn n«ng n¨m 1912; Guyana n¨m 1920; Ghine n¨m 1920; Srilanka n¨m 1921; Nam Phi n¨m 1924; Nigeria n¨m 1930; Haiti n¨m 1935; Ir¾c n¨m 1936.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

8

Cßn l¹i phÇn lín c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn thµnh lËp hÖ thèng khuyÕn n«ng sau ®¹i chiÕn thÕ giíi thø II. 4.2.2 Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng khuyÕn n«ng ë ViÖt Nam. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng khuyÕn n«ng trªn thÕ giíi, khuyÕn n«ng ViÖt Nam còng ®−îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn tõ rÊt sím: ë thêi kú nhµ tiÒn Lª, nhµ n−íc ViÖt Nam lóc bÊy giê ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ®Ó ®éng viªn n«ng d©n tÝch cùc tham gia s¶n xuÊt, hµng n¨m Lª Hoµn ®· tù m×nh cÇy nh÷ng luèng cÇy ®Çu tiªn cña mçi vô s¶n xuÊt. ë thêi kú nhµ TrÇn (1226) ®· lËp ra c¸c chøc quan ®Ó tr«ng coi viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nh−: Hµ ®ª sø; ®ån ®iÒn sø; khuyÕn n«ng søà Nhê ®ã mµ n«ng d©n ViÖt Nam lóc bÊy giê ph¸t triÓn t−¬ng ®èi m¹nh, cã thÓ nãi ®ã lµ thêi kú h−ng thÞnh cña n«ng nghiÖp ViÖt Nam lóc bÊy giê. D−íi chÕ ®é Sµi Gßn cò (1960) thµnh nha khuyÕn n«ng lo ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, ph¸t triÓn n«ng th«n. C¸ch m¹ng th¸ng 8 thµnh c«ng nhµ n−íc ViÖt Nam cã nhiÒu chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nh−: C¶I c¸ch ruéng ®Êt, chia ®Êt cho n«ng d©n “ng−êi cµy cã ruéng”, x©y dùng hîp t¸c x· n«ng nghiÖp, n«ng tr−êng quèc doanh vµ hµng lo¹t c¸c c¬ quan nghiªn cøu, c¸c tr−êng ®¹i häc ra ®êi nh»m thóc ®Èy sÈn xuÊt n«ng nghiÖp ph¸t triÓn lªn mét b−íc míi. Gãp phÇn kh«ng nhá ®Õn th¾ng lîi trong cuéc kh¸ng chiÕn chãng Mü cøu n−íc. Sau khi viÖt Nam hoµn toµn thèng nhÊt (1975) c¶ n−íc tiÕn lªn theo con ®−êng chñ nghÜa x· héi, c¸ch m¹ng ViÖt Nam chuyÓn sang mét thêi kú míi víi c¸ch tæ chøc hîp t¸c x· n«ng nghiÖp kiÕu cò trong thêi gian dµi chËm ®æi míi vµ ®êi sèng nh©n d©n chËm c¶i thiÖn, kh«ng phï hîp víi t×nh h×nh míi. NÒn n«ng nghiÖp ®· cã nhiÒu c¶i tiÕn vÒ chÝnh s¸ch, khoa häc – c«ng nghÖ; nhiÒu b−íc ®ét ph¸ míi; nhiÒu thµnh tùu míià vµ khuyÕn n«ng còng kh«ng ngõng c¶i thiÖn ®Ó phts triÓn.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

9

Tuy nhiªn ®Ó nÒn n«ng nghiÖp ViÖt Nam ph¸t huy ®−îc vai trß cña m×nh th× c«ng t¸c khuyÕn n«ng cÇn ®−îc chó träng vµ ®Èy m¹nh h¬n n÷a. 4.2.3 Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng khuyÕn n«ng B¾c Ninh. Trung t©m khuyÕn n«ng tØnh Hµ B¾c ®−îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 691/ UB ngµy 22/ 07/ 1993 cña UBND tØnh Hµ B¾c. Th¸ng 1/ 1997 tØnh B¾c Ninh t¸i thµnh lËp, Trung t©m khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m tØnh B¾c Ninh ®−îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 44/ UB ngµy 04/ 03/ 1997 cña UBND l©m thêi tØnh B¾c Ninh. Ngµy 10/ 06/ 1997 UBND l©m thêi tØnh B¾c Ninh ký quyÕt ®Þnh sè 147/ UB ®æi tªn Trung t©m khuyÕn n«ng – khuyÕn l©m thµnh Trung t©m khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh trùc thuéc së NN vµ PTNT B¾c Ninh. Ngay tõ ®Çu míi thµnh lËp th¸ng 7/ 1993 Trung t©m khuyÕn n«ng tØnh do mét ®ång chÝ phã gi¸m ®èc së n«ng nghiÖp trùc tiÕp lµm gi¸m ®èc vµ mét ®ång chÝ phã gi¸m ®èc, biªn chÕ ®−îc giao lµ 42 ng−êi. Trong ®ã v¨n phßng trung t©m lµ 10 ng−êi; 16 huyÖn thÞ (2 ng−êi/ huyÖn, 1 kü s− trång trät vµ mét kü s− ch¨n nu«i). Th¸ng 1/ 1997 sè c¸n bé chuyÓn vÒ Trung t©m khuyÕn n«ng B¾c Ninh lµ 18 ng−êi, ®ång chÝ phã gi¸m ®èc së th«I gi÷ chøc vô gi¸m ®èc. UBND tØnh bæ nhiÖm ®ång chÝ phã gi¸m ®èc cò gi÷ chøc vô gi¸m ®èc Trung t©m. Ngµy 01/ 07/ 2003 thùc hiÖn quyÕt ®Þnh sè 52/ 2003/ UB ngµy 11/ 06 2003 cña UBND tØnh B¾c Ninh vÒ thµnh lËp tr¹m khuyÕn n«ng trùc thuéc UBND c¸c huyÖn, thÞ x·. H¬n 10 n¨m kÓ tõ khi KhuyÕn n«ng Hµ B¾c ®−îc thµnh lËp vµ trßn 10 n¨m ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh. §−îc sù quan t©m cña §¶ng vµ nhµ n−íc, ®−îc sù gióp ®ì cña nhiÒu ®¬n vÞ víi nhiÒu ch−¬ng tr×nh vµ dù ¸n kh¸c nhau Trung t©m khuyÕn n«ng B¾c Ninh ®· ®¹t ®−îc kh«ng Ýt thµnh tùu: Tæ chøc ®−îc hµng ngh×n líp tËp huÊn, hµng tr¨m líp võa héi th¶o, võa tham quan häc tËp m« h×nh, phèi hîp víi b¸o ®µi ®Ó më chuyªn môc khuyÕn

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

10

n«ng, ngoµi ra cßn ph¸t ®I rÊt nhiÒu tê gÊp, cuèn t¹p trÝ, tê kü thuËt treo t−êng, x©y dùng ®−îc nhiÒu g−¬ng tèt ®iÓn h×nhà nhËn ®−îc nhiÒu b»ng khen vÒ c¸c mÆt ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ: UBND tØnh; Bé NN vµ PTNT; Thñ t−íng chÝnh phñà Tuy nhiªn khuyÕn n«ng B¾c Ninh vÉn cßn béc lé mét sè vÊn ®Ò yÕu kÐm: Do hoµn c¶nh ®Êt trËt ng−êi ®«ng, diÖn tÝch ®Êt manh món lµm h¹n chÕ ®Õn c¸c ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng. C«ng t¸c khuyÕn n«ng ch−a ph¸t huy ®−îc vai trß, tÝnh tÝch cùc, n¨ng ®éng, chñ ®éng tham gia cña n«ng d©n. ViÖc x· héi ho¸ c«ng t¸c khuyÕn n«ng cßn chËm, néi dung ho¹t ®éng ch−a phong phó. M¹ng l−íi khuyÕn n«ng ch−a ®−îc lÊp ®Çy, nhiÒu huyÖn ch−a cã c¸n bé khuyÕn n«ng cÊp x· ®Ó trao ®æi c¸c ho¹t ®éng, mét c¸n bé khuyÕn n«ng ph¶i phô tr¸ch nhiÒu x·. NhiÒu c©u l¹c bä khuyÕn n«ng ®−îc thµnh lËp sau ®ã do kh«ng duy tr× ®−îc ph¶i gi¶i t¸n. Ch−a cã c¸n bé khuyÕn n«ng chuyªn s©u v× vËy mµ kiÕn thøc vµ kü n¨ng cña c¸n bé trong m¹ng l−íi khuyÕn n«ng B¾c Ninh cßn nhiÒu h¹n chÕ. ViÖc cung cÊp th«ng tin thÞ tr−¬ng ®Çu vµo vµ ®Çu ra co s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cßn nhiÒu bÊt cËp. Trang thiÕt bÞ phôc vô ®µo t¹o tËp huÊn vµ viÖc ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt vÉn lµ vÊn ®Ò cÇn ph¶i qua t©m nhiÒu. NH− vËy ta cã thÓ thÊy r»ng viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp cña tØnh vÉn cßn chËm, ch−a thËt sù x¸c ®Þnh ®−îc c¬ cÊu c©y, con hîp lý ®Ó cã thÓ khai th¸c tèt ®a tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh cña tØnh. VËy vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ai sÏ lµ ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm vµ ®¶m nhiÖm chÝnh c«ng viÖc trªn? Kh«ng ai kh¸c ®ã chÝnh lµ c¸n bé khuyÕn n«ng, ®Î lµm ®−îc nh− vËy thÝ c¸n bé khuyÕn n«ng

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

11

kh«ng chØ giái vÒ t×nh ®é chuyªn m«n, kiÕn thøc, ph¸p luËt, mµ cßn ph¶I giái vÒ lü n¨ng, ph−¬ng ph¸p, th¸i ®é lµm viÖc nghiªm tóc vµ nhiÖt t×nh. §iÒu ®ã cµng kh¼ng ®Þnh r»ng hÖ thèng, c¬ cÊu tá chøc khuyÕn n«ng cÇn ph¶I ®−îc quan t©m vµ chó träng h¬n n÷a ®Ó cã thÓ ph¸t huy søc m¹nh ®óng víi vai trß cña nã. Song song ®ång hµnh cïng víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña khuyÕn n«ng, ®· cã rÊt nhiÒu chÝnh s¸ch, ch−¬ng tr×nh, quy ®Þnh, quyÕt ®Þnh ®−îc ban hµnh nh»m ph¸t triÓn hÖ thèng khuyÕn n«ng ViÖt Nam nãi chung vµ khuyÕn n«ng B¾c Ninh nãi riªng. §Ó khuyÕn n«ng ph¸t triÓn h¬n n÷a th× “hÖ thèng khuyÕn n«ng” cÇn ph¶i ®−îc quan t©m m¹nh mÏ nhÊt lµ ®èi víi n−íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

12

PhÇn 2

§èi t−îng, ®Þa ®iÓm, thêi gian vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu

1 - §èi t−îng nghiªn cøu C¸n bé khuyÕn n«ng cÊp tØnh, cÊp huyÖn vµ c¸n bé khuyÕn n«ng c¬ së. 2 - §Þa ®iÓm nghiªn cøu Chuyªn ®Ò ®−îc tiÕn hµnh nghiªn cøu t¹i Trung t©m khuyÕn n«ng vµ c¸c tr¹m, c¬ së khuyÕn n«ng cña tØnh B¾c Ninh. 3 – Thêi gian nghiªn cøu Thêi gian nghiªn cøu cña chuyªn ®Ò ®−îc tiÕn hµnh tõ ngµy 18/ 02/ 2008 ®Õn ngµy 18/ 05/ 2008. 4 – Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu Thu thËp th«ng tin thø cÊp: Sè liÖu thø cÊp ®−îc thu thËp tõ Trung t©m khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh vµ c¸c tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn. Ph−¬ng ph¸p chuyªn gia: GÆp gì ban l·nh ®¹o khuyÕn n«ng huyÖn, x· vµ mét sè n«ng d©n s¶n xuÊt giái ®Ó trao ®æi. Ph−¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm: Th¶o luËn cïng c¸c c¸n bé khuyÕn n«ng huyÖn vµ khuyÕn n«ng c¬ së.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

13

PhÇn 3

kÕt qu¶ nghiªn cøu 3.1 HÖ thèng khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh:

Trung tâm khuyến nông quốc gia Sở nông nghiệp và PTNT

Trung tâm khuyến nông tỉnh B¾c Ninh

UBND huyện

Trạm khuyến nông huyện

UBND xã

Khuyến nông cơ sở

Câu lạc bộ KN

H×nh 3.1 S¬ ®å hÖ thèng khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh Qua s¬ ®å 3.1 ta thÊy: HÖ thèng khuyÕn n«ng ®−îc tæ chøc theo c¬ cÊu ngµnh däc tõ cÊp tØnh ®Õn cÊp x·, Trung t©m khuyÕn n«ng lµ ®¬n vÞ cÊp 2 trùc thuéc së NN vµ PTNT. Trong hÖ thèng cã sù qu¶n lý vÒ chuyªn m«n nghiÖp

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

14

vô, mçi cÊp thùc hiÖn mét chuyªn m«n, chøc n¨ng theo ®Þa bµn ho¹t ®éng vµ chÞu sù qu¶n lý cña UBND c¸c cÊp.Tuy nhiªn mét vÊn ®Ò ®¸ng quan t©m ë ®©y lµ s¬ ®å trªn ch−a thÊy sù xuÊt hiÖn cña c¸c ®¬n vÞ nh−: Lµng khuyÕn n«ng tù qu¶n, nhãm së thÝchà 3.1 B¶ng ph©n bæ m¹ng l−íi c¸n bé khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh. TT

§¬n vÞ

Tæng sè ng−êi

1

Trung t©m khuyÕn n«ng

20

2

Tr¹m khuyÕn n«ng (gåm 8 tr¹m)

42

3

KhuyÕn n«ng c¬ së

119

Tæng

181

(Nguån: Trung t©m khuyÕn n«ng B¾c Ninh) Qua b¶ng 3.1 ta thÊy m¹ng l−íi c¸n bé khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh nh− sau: CÊp tØnh: Trung t©m khuyÕn n«ng gåm cã 20 c¸n bé víi nhiÖm vô chÝnh lµ thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng tinh/ quèc gia, qu¶n lý c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng trong tØnh. CÊp huyÖn: Trung b×nh 6 c¸n bé khuyÕn n«ng/ huyÖn víi nhiÖm vô thùc hiÖn, chuyÓn giao c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng tõ trªn xuèng vµ cã vai trß nh− mét cÇu lèi gi÷a n«ng d©n vµ nhµ n−íc vµ ng−îc l¹i. KhuyÕn n«ng c¬ së: Qua ®iÒu tra cho thÊy hiÖn nay B¾c Ninh cã 128 x· trong ®¬n vÞ hµnh chÝnh. Nh− vËy míi chØ cã 119 c¸n bé khuyÕn n«ng c¬ së, ®iÒu ®ã ®ång nghÜa r»ng: M¹ng l−íi khuyÕn n«ng B¾c Ninh vÉn ch−a ®−îc lÊp ®Çy. §ã lµ vÊn ®Ò cÇn ph¶i quan t©m trong viÖc ph¸t triÓn khuyÕn n«ng B¾c Ninh. 3.2 §éi ngò c¸n bé khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

15

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

16

3.2 B¶ng ph©n bæ sè l−îng c¸n bé khuyÕn n«ng t¹i Trung t©m khuyÕn n«ng tØnh theo tr×nh ®é ®µo t¹o Biªn chÕ

3

3

3

1

1

1

Phã gi¸m ®èc

2

2

2

C¸c phßng chuyªn m«n

17

9

Phßng hµnh chÝnh – tæng hîp

5

Phßng th«ng tin tuyªn truyÒn

TT

C¸c ®¬n vÞ

Hîp ®ång

§¹i häc

C§ TC

Kh¸c

8

11

2

2

3

2

4

1

3

1

2

3

Phßng kü thuËt

7

5

2

Kh¸c

2

Ban l·nh ®¹o I Gi¸m ®èc

II

Tr×nh ®é ®µo t¹o

Tæng sè ng−êi

Th.sü

2

4

2

1 2

(Nguån: Trung t©m khuyÕn n«ng B¾c Ninh) Qua b¶ng 3.2 ta thÊy: Ban l·nh ®¹o Trung t©m 100% cã tr×nh ®é Th.sü, 11/ tæng sè 20 ng−êi cã tr×nh ®é ®¹i häc chiÕm 55%.§iÒu ®ã cho thÊy tr×nh ®é ®µo t¹o c¶u c¸n bé t¹i trung t©m khuyÕn n«ng tØnh kh¸ cao. Tuy nhiªn vÉn con tíi 6/ trªn tæng sè 20 ng−êi chiÕm 30% cã tr×nh ®é ®µo t¹o lµ trung cÊp, chuyªn nghiÖp. §©y lµ mét con sè ®¸ng ph¶i l−u ý.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

17

3.3 B¶ng ph©n bæ c¸n bé khuyÕn n«ng t¹i c¸c huyÖn theo tr×nh ®é ®µo t¹o

TT

§¬n vÞ

Tæng sè ng−êi

Biªn chÕ

Tr×nh ®é ®µo t¹o

Hîp ®ång Th.sü

§¹i häc

C§ - TC

1

Tr¹m TP

3

2

1

3

2

Tr¹m Gia B×nh

9

6

3

9

3

Tr¹m L−¬ng Tµi

6

4

2

5

1

4

Tr¹m ThuËn Thµnh

5

5

3

2

5

Tr¹m QuÕ Vâ

5

4

1

4

1

6

Tr¹m Tõ S¬n

5

4

1

4

1

7

Tr¹m Tiªn Du

3

3

3

8

Tr¹m Yªn Phong

6

6

6

42

34

Tæng sè

8

37

Kh¸c

5

(Nguån: Trung t©m khuyÕn n«ng vµ mét sè tr¹m) Qua b¶ng 3.3 ta thÊy: Sè l−îng c¸n bé khuyÕn n«ng ph©n bæ gi÷a c¸c huyÖn ch−a ®ång ®Òu, tr¹m khuyÕn n«ng thµnh phè vµ tr¹m khuyÕn n«ng Tiªn Du chØ cã 3 c¸n bé, tong khi ®ã tr¹m Gia B×nh cã tíi 9 c¸n bé. Së dÜ nh− vËy lµ v× diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp cña tØnh ph©n bæ kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c huyÖn. TP vµ c¸c huyÖn gi¸p danh cã nhiÒu khu c«ng nghiÖp mäc lªn, diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp ®ang bÞ ®e do¹. Sè l−îng c¸n bé khuyÕn n«ng trong biªn chÕ kh¸ cao 34 ng−êi (chiÕm 80,95%), tuy vËy vÉn cßn tíi 19,05% c¸n bé lµm hîp ®ång. Nh− vËy vÉn cßn c¸n bé ch−a yªn t©m trong viÖc c«ng t¸c cña m×nh.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

18

Tr×nh ®é ®¹i häc cña c¸n bé khuyÕn n«ng cÊp huyÖn kh¸ cao vµ ph©n bæ kh¸ ®ång ®Òu (37 ng−êi cã tr×nh ®é ®¹i häc, chiÕm 88,1%). Cã thÓ nãi ®©y lµ tiÒm n¨ng vÒ “ n¨ng lùc” ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp B¾c Ninh. 3.4 B¶ng ph©n bæ sè l−îng c¸n bé khuyÕn n«ng c¬ së theo tr×nh ®é ®µo t¹o cña c¸c huyÖn. TT

§¬n vÞ

Tr×nh ®é ®µo t¹o

Tæng sè ng−êi

Biªn chÕ

Hîp ®ång

12

1

12

14

2

Th.sü

§¹i häc

C§ - TC

1

TP

13

2

Gia B×nh

14

3

L−¬ng Tµi

11

9

2

11

4

ThuËn Thµnh

18

9

9

15

3

5

QuÕ Vâ

24

18

6

22

1

6

Tõ S¬n

10

5

5

8

2

7

Tiªn Du

15

9

6

9

6

8

Yªn Phong

14

5

9

10

4

119

67

52

89

20

Tæng sè

Kh¸c 1

4

8

1

10

(Nguån: Trung t©m khuyÕn n«ng vµ mét sè huyÖn) Qua b¶ng 3.4 ta thÊy: Sè l−îng c¸n bé khuyÕn n«ng c¬ së ph©n bæ kh¸ ®ång ®Òu gi÷a c¸c huyÖn. Trong biªn chÕ lµ 67 ng−êi (chiÕm 56,3%), sè c¸n bé cßn c«ng t¾c hîp ®ång lµ 52 ng−êi (chiÕm 43,7%). Theo «ng NguyÔn V¨n Kho¸t phã gi¸m ®èc Trung t©m khuyÕn n«ng B¾c Ninh cho biÕt “§Ó c¸n bé khuyÕn n«ng, nhÊt lµ c¸n bé khuyÕn n«ng c¬ së cã thÓ yªn t©m víi vÞ trÝ c«ng t¸c cña m×nh, vµ ®Ó cã thÓ ph¸t huy tèi ®a vai trß cña m¹ng l−íi khuyÕn n«ng trong tØnh th× vÊn ®Ò biªn chÕ cÇn ph¶i ®−îc chó ý h¬n n÷a”.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

19

Sè l−îng c¸n bé khuyÕn n«ng cã tr×nh ®é ®¹i häc kh¸ cao 89 ng−êi (chiÕm 74,79%). Song bªn c¹nh ®ã sè c¸n bé cã tr×nh ®é cao ®¼ng vµ trung cÊp chuyªn nghiÖp chiÕm mét tû lÖ còng kh«ng nhá (30 ng−êi víi 25,21%), ®Ó c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng diÔn ra cã hiÖu qu¶ th× cÇn ph¶i n©ng cao tr×nh ®é ®µo t¹o h¬n n÷a cho c¸n bé khuyÕn n«ng c¬ së. 3.5 B¶ng ph©n bæ sè l−îng c¸n bé khuyÕn n«ng t¹i Trung t©m khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh theo trinh ®é chuyªn m«n

Trång trät

Ban l·nh ®¹o

3

3

Gi¸m ®èc

1

1

Phã gi¸m ®èc

2

2

C¸c phßng ban

17

5

Phßng hµnh chÝnh tæng hîp

4

Phßng th«ng tin tuyªn truyÒn

4

3

Phßng kü thuËt

7

2

Kh¸c

2

TT

1

2

Tr×nh ®é chuyªn m«n

Tæng sè ng−êi

§¬n vÞ

Ch¨n nu«i

Thuû s¶n

Kinh tÕ

Kh¸c

3

2

5

2

4 1 3

2 2

(Nguån: Trung t©m khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh) Qua b¶ng 3.5 ta thÊy: Sè l−îng c¸n bé khuyÕn n«ng ph©n bæ theo tr×nh ®é chuyªn m«n t¹i Trung t©m kh«ng ®ång ®Òu, c¸n bé trång trät lµ 8 ng−êi (chiÕm 40%), c¸n bé ch¨n nu«i lµ 3 ng−êi (chiÕm 15%), c¸n bé thuû s¶n lµ 2 ng−êi (chiÕm 10%), ch−a cã c¸n bé khuyÕn n«ng chuyªn m«n, trong khi ®ã c¸n bé kinh tÕ lµ 5 ng−êi (chiÕm 25%). §iÒu nay cã ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn c«ng t¸c vµ ho¹t ®éng khuyÕn n«ng.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

20

3.6. B¶ng ph©n bæ sè l−îng c¸n bé khuyÕn n«ng t¹i c¸c huyÖn theo tr×nh ®é chuyªn m«n. TT

Tæng sè ng−êi

§¬n vÞ

Trång trät

Tr×nh ®é chuyªn m«n Ch¨n Thuû s¶n Kinh tÕ nu«i

1

TP

3

1

2

2

Gia B×nh

9

8

1

3

L−¬ng Tµi

6

2

2

1

1

4

ThuËn Thµnh

5

1

2

1

1

5

QuÕ Vâ

5

4

1

6

Tõ S¬n

5

2

1

7

Tiªn Du

3

2

8

Yªn Phong

6

2

2

Tæng

42

22

11

Kh¸c

2 1 2 2

5

2

(Nguån: Trung t©m khuyÕn n«ng vµ mét sè tr¹m) Qua b¶ng 3.6 ta thÊy: Sè l−îng c¸n bé khuyÕn n«ng theo tr×nh ®é chuyªn m«n t¹i c¸c tr¹m kh«ng ®ång ®Òu, tËp trung chñ yÕu lµ c¸n bé trång trät vµ ch¨n nu«i: C¸n bé trång trät lµ 22 ng−êi (chiÕm 52,38%); c¸n bé ch¨n nu«i lµ 11 ng−êi (chiÕm 26,19%); ch−a cã c¸n bé khuyÕn n«ng chuyªn m«n. §iÒu nµy cã thÓ cho ta thÊy r»ng c¸n bé khuyÕn n«ng cßn nhiÒu h¹n chÕ trong n¨ng lùc chuyªn m«n, ho¹t ®éng trong c«ng t¸c khuyÕn n«ng cßn nhiÒu bÊt cËp 3.7 B¶ng ph©n bæ sè l−îng c¸n bé khuyÕn n«ng c¬ së cña c¸c huyÖn theo tr×nh ®é chuyªn m«n TT

§¬n vÞ

Tæng

Tr×nh ®é chuyªn m«n

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

21

sè ng−êi

Trång trät

Ch¨n nu«i

Thuû s¶n

Kinh tÕ

Kh¸c

2

2

1

1

TP

13

3

5

2

Gia B×nh

14

5

1

3

L−¬ng Tµi

11

5

4

1

4

ThuËn Thµnh

18

6

6

4

5

QuÕ Vâ

24

7

11

2

6

Tõ S¬n

10

4

2

7

Tiªn Du

15

8

7

8

Yªn Phong

14

3

8

1

2

Tæng

119

41

44

10

12

8 1 2 3

1

4

12

(Nguån: Trung t©m khuyÕn n«ng vµ mét sè tr¹m) Qua b¶ng 3.7 ta thÊy: KhuyÕn n«ng viªn c¬ së ph©n bæ kh«ng ®ång ®Òu theo tr×nh ®é chuyªn m«n. §iÒu nay kh¼ng ®Þnh trong m¹ng l−íi khuyÕn n«ng cña tØnh tËp trung chñ yÕu lµ c¸n bé cã chuyªn m«n trång trät vµ ch¨n nu«i. 41 khuyÕn n«ng viªn c¬ së cã chuyªn m«n trång trät (chiÕm 34,45%), 44 khuyÕn n«ng viªn c¬ së cã chuyªn m«n ch¨n nu«i (chiÕm 36,97%). §iÒu ®¸ng l−u ý lµ khuyÕn n«ng c¬ së cã chuyªn m«n kinh tÕ vµ chuyªn m«n kh¸c còng chiÕm mét tû lÖ kh«ng nhá 44 ng−êi (chiÕm 36,97%). ThiÕt nghÜ ®Ó khuyÕn n«ng B¾c Ninh cã thÓ ph¸t huy ®óng víi vai trß vµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh th× cÇn ph¶i cã sù ®iÒu chØnh c¸c c¸n bé trong m¹ng l−íi c¶ vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n vµ tr×nh ®é ®µo t¹o. §©y còng lµ mét trong nh÷ng bÊt cËp cña khuyÕn n«ng ViÖt Nam bëi lÏ: tuy khuyÕn n«ng ViÖt Nam ®−îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn tõ rÊt sím song chuyªn ngµnh nay vÉn cßn rÊt míi mÎ vµ nã míi thËt sù ®−îc ®−a vµo ®µo t¹o t¹i c¸c tr−êng kho¶ng 4 n¨m trë l¹i ®©y.

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

22

3.8 B¶ng ph©n bæ c¸c c©u l¹c bé khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh. TT

§¬n vÞ

Sè héi viªn

N¨m tµnh lËp

1

CLBKN L·m Tr¹i

20

2000

2

CLBKN Phóc S¬n

14

2002

3

CLBKN VÜnh KiÒu

120

1997

4

CLBKN Néi Tr×

15

2002

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

23

5

CLBKN Phó L©m

20

2003

6

CLBKN §¹i §ång

42

2000

7

CLBKN T− ThÕ

21

2003

8

CLBKN Song Hå

45

1997

9

CLBKN An B×nh

34

2007

10

CLBKN Trµ L©m

17

2003

11

CLBKN LiÔu Khª

30

2003

12

CLBKN LiÔu L©m

25

2004

13

CLBKN Ngäc L©m

30

2005

14

CLBKN Ph−¬ng §é

65

1999

15

CLBKN Phó D−

85

2001

16

CLBKN H−¬ng TriÖn

12

2001

17

CLBKN Tr¹i §−êng

55

1998

18

CLBKN Th«ng Giµng

20

2002

19

CLBKN Lai H¹

50

2002

20

CLBKN Cung kiÖm

60

2003

21

CLBKN C¸p H¹

30

2002

22

CLBKN Du Trµng

86

2001

23

CLBKN Phï Lòng

40

2001

24

CLBKN Ch©u CÇu

26

2000

(Nguån: Trung t©m khuyÕn n«ng B¾c Ninh vµ mét sè tr¹m) Ngoµi ra cßn cã c¸c CLBKN nh−: CLBKN §æng NhÊt; CLBKN L©m Thao; CLBKN Qu¶ng Phó; CLBKN Phó V¨n; CLBKN Hå; CLBKN Lµm V−ên; CLBKN §æng L©m; CLBKN Phó L«ng. Qua b¶ng 3.8 ta thÊy: Trªn toµn tØnh cã 32 CLBKN, cã nh÷ng CLBKN ®−îc thµnh lËp tõ rÊt sím (n¨m 1997), song phÇn lín lµ c¸c c©u l¹c bé khuyÕn n«ng cßn rÊt míi mÎ (chñ yÕu ®−îc thµnh lËp tõ n¨m 2000 trë l¹i ®©y).

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

24

Sè héi viªn trong mçi c©u l¹c bé kh«ng ®ång ®Òu (lín nhÊt lµ 120 héi viªn vµ nhá nhÊt lµ 12 héi viªn). Víi diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn nhá nhÊt trong c¶ n−íc, nhiÒu khu c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp bÞ thu hÑp, vµ ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn khuyÕn n«ng vÉn cßn rÊt míi mÎ cã thÓ nãi ®©y lµ tiÒm n¨ng ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn n«ng nghiÖp B¾c Ninh. Tuy nhiªn qua ®iÒu tra cho thÊy cßn nhiÒu héi viªn tham gia vµo c©u l¹c bé v× lîi Ých c¸ nh©n, hä ch−a hiÓu ®−îc ý nghÜa vµ vai trß cña CLBKN v× vËy mµ hä ch−a ®ãng gãp vµ tham gia nhiÖt t×nh.

PhÇn IV

KÕt luËn vµ ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p

KÕt luËn Qua qu¸ tr×nh ®iÒu tra vµ ph©n tÝch sè liÖu cho thÊy:

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

25

C¸n bé khuyÕn n«ng ph©n bæ cho c¸c huyÖn lµ t−¬ng ®èi, song khuyÕn n«ng viªn c¬ së th× vÉn ch−a ®−îc lÊp ®Çy. CLBKN cßn míi mÎ vµ ch−a thËt sù ph¸t huy ®−îc vai trß cña nã, bªn c¹nh ®ã còng ch−a thÊy ®−îc sù ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ nh−: Lµng khuyÕn n«ng tù qu¶n; nhãm së thÝch; héi n«ng d©nà C¸n bé khuyÕn n«ng giái vÒ mÆt kü thuËt, song kü n¨ng vµ kiÕn thøc vÒ c¸c mÆt x· héi, kinh tÕ, thÞ tr−êngà cßn nhiÒu bÊt cËp. Ch−a cã c¸n bé khuyÕn n«ng chuyªn m«n v× vËy trong ho¹t ®éng khuyÕn n«ng hiÖu qu¶ ch−a cao do thiÕu kü n¨ng vµ ph−¬ng ph¸p. M¹ng l−íi khuyÕn n«ng cßn máng vÒ n¨ng lùc vµ chuyªn m«n thùc sù, khuyÕn n«ng vÉn ®−îc coi lµ chuyÓn giao lü thuËt tõ trªn xuèng. Cßn nhiÒu c¸n bé tr¸i ngµnh, c¸n bé ch−a thËt sù yªn t©m c«ng t¸c, ®iÒu nay ¶nh h−ëng kh«ng Ýt ®Õn hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c khuyÕn n«ng. Qua ®iÒu tra còng cho thÊy c¸n bé khuyÕn n«ng lµ nh÷ng ng−êi chÞu khã vµ cã tr¸ch nhiÖm trong c«ng viÖc, nhiÖt t×nh trong c¸c ho¹t ®éng, tuy nhiªn hj còng gÆp nhiÒu khã kh¨n trong c«ng viÖc do yÕu vÒ kü n¨ng, kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi th«ng tin.

§Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m ph¸t triÓn hÖ thèng khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh. CÇn ph¶i ®µo t¹o vµ ®µo t¹o th−êng xuyªn c¸n bé khuyÕn n«ng chuyªn m«n cã ®ñ kiÕn thøc vµ kü n¨ng. §Æc biÖt lµ cÇn ph¶i lÊp ®Çy kho¶ng trèng trong m¹ng l−íi khuyÕn n«ng. Ph¸t huy vai trß cña CLBKN, ®ång thêi cã ph−¬ng ph¸p ®Ó thóc ®Èy sù ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ, thu hót sù quan t©m

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info

26

m¹nh mÏ h¬n n÷a cña §¶ng vµ nhµ n−íc còng nh− cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n trong vµ ngoµi n−íc. ThiÕt kÕ ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o, ch−¬ng tr×nh ®µo t¹ cÇn ®−îc thiÕt kÕ dùa trªn nhu cÇu cña häc viªn. CÇn ph¶i thóc ®Èy m¹nh h¬n n÷a ph−¬ng ph¸p häc tËp cã sù tham gia cña häc viªn ®Ó häc viªn cã thÓ tù ®−a ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n trong cuéc sèng cña chÝnh hä. Nªn tËp trung vµo ®µo t¹o c¸c kü n¨ng vµ n¨ng lùc cho c¸n bé khuyÕn n«ng ®Ó cã thÓ gióp hä lµm viÖc hiÖu qu¶ h¬n. CÇn ph¶i cã ph−¬ng ph¸p vµ chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó chuyÓn dÞch c¬ cÊu tæ chøc c¸c c¸n bé khuyÕn n«ng sao cho ®óng víi chuyªn m«n vµ tr×nh ®é cña hä. Cã thÓ ®iÒu chØnh hÖ thèng khuyÕn n«ng tØnh B¾c Ninh theo s¬ ®å sau:

Sở NN-PTNT

Trung tâm khuyến nông tỉnh

-

Phòng Nông nghiệp huyện

Trạm khuyến nông huyện

Có 8-10 cán bộ khuyến nông

UBND xã

Ban Khuyến nông xã

CLB khuyến nông

Phòng kỹ thuật Phòng thông tin huấn luyện Phòng kế hoạch tài chính Phòng hành chính

-

Làng tự quản

Mçi x· cã Ýt nhÊt 1 c¸n bé khuyÕn n«ng phô tr¸ch Lãnh đạo xã Các trưởng thôn đại diện của các cơ quan đại chúng.

Nhóm sản xuất

Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website http://36kn.info