Ikt Berrien Inguruko Txostena

AIORA ARIAS NAIARA AROZENA IRATI MIGELTORENA 2007 EKAINA

IKT BERRIEN INGURUKO TXOSTENA 1 SARRERA.....................................................................................................................3 1.1 BETELUKO ARAXES IKASTETXE PUBLIKOA:......................................................................4 1.1.1 ERABILERA ESPARRUAK:............................................................................5 1.1.2 IRAKASLEEN FORMAKUNTZA:..................................................................5 1.1.3 BESTELAKO EKINTZAK:.............................................................................6 1.1.4 ONDORIOAK:................................................................................................6 1.2 PASAIA LEZO LIZEO IKASTOLA......................................................................................7 1.2.1 ERABILERA ESPARRUA:..............................................................................8 1.2.2 IRAKASLEEN FORMAKUNTZA:................................................................10 1.2.3 ONDORIOAK:..............................................................................................10 2 ONDORIO OROKORRAK.......................................................................................11

2

IKT BERRIEN INGURUKO TXOSTENA

1 SARRERA 3 pertsonek osatutako taldea da gurea eta bakoitzak ikastetxe desberdin batean burutu du bere praktikaldia. Argi dago, eskola guztiak desberdinak direla baina honek ez du esan nahi batzuk besteak baino hobeagoak direnik, lehen esan bezala, desberdinak baizik. Lan hau burutzeko, bi ikastetxe aukeratu ditugu, bata 900 ikasle inguruko lizeo bat den bezala, bestea Nafarroako herri txiki bateko eskola publiko bat da. Ukaezina da bi zentru hauetako errealitatea hagitz desberdina dela eta ondorioz hauen arteko aldeak aztertzea interesgarria dela deritzogu. Atzerriko hizkuntzako ikasleak garenez, gure praktikaldian ingelesaren irakaskuntzan zentratu gara batez ere. Ondorioz, ez dugu aukera handirik izan beste arloen berri jakiteko. Dena den, argi dago ingelesaz gain ikastetxe batean garrantzi handia duten beste hainbat arlo ere badaudela eta horietariko bat, gaur egungo gizartean hainbesterainoko garrantzia duten teknologia berriak dira. Hala ere, badirudi gure zentruetako IKTren inguruko informazioaz behartu garen arte ez garela horretaz ohartu. Dena den, inoiz ez da berandu eta oraindik ere honi buruz zertxobait gehiago jakiteko garaiz gabiltzalakoan gaude. Lehenik eta behin, ikastetxe bakoitzaren berri emango dugu. Ondoren, bi zentroak alderatuko ditugu, izan ere, aurrez garbi esan dugun bezala, bi mundu desberdin bezala baitira. Gehiegi luzatu gabe teknologia berriek eskola hauetan duten lekuaren berri ematen hasiko gara.

3

IKT BERRIEN INGURUKO TXOSTENA

1.1 Beteluko Araxes ikastetxe publikoa:

Betelu, Nafarroako Araitz bailaran dagoen herri txiki bat da. 300 biztanle inguru ditu, baina, bitxia dirudien arren,

bailara

honetako

herririk

handienetarikoa da. Hori dela eta inguruko

herrietako

haurrak

herri

honetako eskolan ikasten dute. D ereduko zentroa ikasle

inguru

dugu hau eta 80 ditu.

Dena

den,

interesgarria deritzogu aipatzea, azken urteotan biztanleria handitzen doan heinean eskolako ume kopurua ere gora doala. Teknologia berriei dagokionez, Beteluko ikastetxe honetan oraingoz ez dute IKT planik, baina etorkizunera begira badago honetan jarduteko asmorik. Dena den honek ez du esan nahi eskola honetan teknologia berriek ez dutela garrantzirik, ikusi ahal izan dugun bezala, oso presente baitaude eskolako haur guztiengan, hau da, haur hezkuntzatik hasi eta Derrigorrezko Bigarren hezkuntzako bigarren maila arte. Guztiek erabiltzen dituzte ordenagailuak izan ere, kontuan izan behar dugu eskolaren zeregina gizarteak momentu oro eskatzen duenaren arabera baldintzaturik dagoela, eta gaur egun ordenagailuen ezagutza izatea ezinbestekoa bihurtu dela. “Ordenagailu gela” deituriko gela bat dago eta bertan aurki ditzakegu ordenagailu guztiak. Zortzi ordenagailu daude guztira gela berezi honetan eta haur kopurua hain murritza izanik, ikasle bakoitzak ordenagailu bat erabil dezakeela

ziurtaturik

dago.

Gela

berezi

honetaz gain, ikasgela bakoitzeko ordenagailu bat ere badago baina hauek dagoeneko nahiko zaharkituta daude eta gainera internetik ere ez dago. 4

IKT BERRIEN INGURUKO TXOSTENA

1.1.1 ERABILERA ESPARRUAK: Batez ere, matematika eta hizkuntzak lantzeko erabiltzen dituzte ordenagailuak. Lehen esan bezala, etorkizun hurbilean ingeleseko irakasleak izango garenez, ingeles saioetan zentratu ginen batez ere eta hauetan ere teknologia berriek badute beren txokoa. Honi dagokionez, alde nabarmena nabaritu dugu gu ikasle gineneko ingelesaren irakaskuntzarekin alderatzen badugu. Izan ere, gure ingeles saioak liburuetara mugatzen ziren baina gaur egun badirudi testu liburuez gain, ordenagailuen bidez ere ikasi daitekeela ingelesa. Ikasle bakoitzak CD-rom bat dauka eta honi esker klasean landutako gaien inguruko hainbat jarduera ordenagailuaren bidez burutu ditzakete, bai ikasgelan eta baita etxean bertan ere. Hain

ezagunak

diren

Clic

programek ere badute zeresanik eskola honetan. Programa hauek bereziki matematikan erabiltzen dituzte eta hauen bidez, aktibitate hezitzaileak burutzen dira, hala nola, letra zopak, gurutzegramak, erantzun idatzizko ariketak eta abar.

Ariketa

grafikoak,

hauek

soinuak

eta

testuak, beste

edozein baliabide eduki ditzakete.Esan, ikasleek oso gustuko dituztela programa hauek eta oso motibatuta daudela lanketa hauen inguruan.

1.1.2 IRAKASLEEN FORMAKUNTZA: Irakasleen formakuntzari dagokionez, gehiengoak jaso du teknologia berrien inguruko formakuntzaren bat. Nafarroako Hezkuntza eta Kultura saila irakaslegoak egunerokotasunean Informazio eta Komunikazioaren Teknologiak ezagutu eta erabil ditzan saiatzen da. Ikasturtean zehar, aktibitateak eskaintzen zaizkie eta askotan distantzia bidezko kurtsoetan parte hartzen dute. Dena den, gai honen inguruan kritika txiki bat egiteko gogoz daude irakasleak, izan ere, Nafarroako gobernuak azken garaiko eta puntako teknologia eramaten du ikastetxeetara baina horri etekina atera ahal izateko 5

IKT BERRIEN INGURUKO TXOSTENA ongi prestatutako irakasleren bat egotea beharrezkoa da. Gertatzen dena da irakasleentzat formakuntza saio asko egon arren, hauek eskola orduz kanpo burutu behar direla eta ondorioz, gehiengoa, guztiak ez esatearren, ez dago horretarako prest. Educa izeneko programa bat ere martxan dago eta honen helburua Nafarroako ikastetxe guztiak harremanetan egotea da. Beteluko eskola hau oraindik ez dago programa horretan guztiz sartuta baina asmo horretan daude.

1.1.3 BESTELAKO EKINTZAK: Ordenagailuez gain, bideoak ere badu zeresanik, hauek ere guztiz erabilgarriak suertatzen ari baitira azken urteetan. Kurtso guztietan erabiltzen da bideoa edo DVDa eta batez ere ingelesean, haurrak gelan lantzen ari diren edukiei lotuta daude. Bideoak ikusteaz gain, bideo kamera ere erabiltzen dute, batez ere, ingelesez egindako antzerkiak grabatzeko eta abar. Batzuetan lotsak aurre hartzen dien arren, ikasleak guztiz motibatzen dira irakaslea grabatzen ari dela jakinda eta beraien burua atzerriko hizkuntzan hitz egiten ikusteaz asko pozten dira edo hagitz gustuko dute. Bestalde, garrantzitsua iruditzen zait aipatzea eskolak bere aldizkaria ere baduela. Lehen Hezkuntzako 3. Zikloko ikasleen ardurapean egon ohi da, hauek baitira urtean hirutan aldizkaria argitaratzeaz arduratzen direnak. Berau aurrera eramateko, bai ordenagailuak eta baita argazki makina ere erabiltzen dute eta oso lan txukuna atera ohi dela jakinarazi didate, zoritxarrez, ez baitut ikusteko aukerarik izan.

1.1.4 ONDORIOAK: Bukatzeko, eskola honetan teknologia berriak presente daudela ukaezina da eta haurrek gustuko dituztela ere argi dago. Dena den, ez dut uste hauen erabilera guztiz antolatuta dagoenik eta zerbait zehatzagoaren beharra ikusten dut. Baliabideen aldetik guztiz hornituta daudela bistan dago, bitxia dirudien arren, Nafarroako gobernuak ematen dituen laguntzak direla eta. Baina hau ez da guztia eta baliabide asko egoteak ez dut hauen ezagutza zuzen eta zabal bat ziurtatuko. Ondorioz, irakasleen aldetik hutsune handi xamarra dagoela iruditzen zait eta baliabideei ahalik eta probetxu gehien atera ahal izateko prestakuntza bultzatu beharra dagoelakoan nago.

6

IKT BERRIEN INGURUKO TXOSTENA

1.2 Pasaia Lezo Lizeo ikastola Pasaia Lezo Lizeoa Donibanen kokatua dagoen D ereduko ikastola bat da. Pasaia, Lezo, eta Oreretako 900 ikasle inguru ditu zentroak. Beraz, argi dago ikastetxe handi batetaz ari garela. Ikastolako teknologia berriei dagokionez, ikastola osoan 80 ordenagailu inguru daude. 2 informatika gela daude, bata Lehen Hezkuntzako ikasleei zuzenduta, bestea berriz DBHko ikasleentzat. Gela bakoitzean 12-13 ordenagailu daude. IKT (informazio

komunikazio

teknologia)

gela ere eskuragarri dute ikasleek beren lanak burutzeko. Bertan 6 ordenagailu normal,9 portatil, arbel digital bat eta 5 proiektore (kanoi) auri ditzakegu. Ordenagailu hauetaz gain, HHko eta LHko gela bakoitzak ordenagailu bat dauka hainbat lantxo burutzeko; Txanela proiektuarekin erabiltzeko, ingeleseko zenbait ariketa egiteko…Eta gainontzeko ordenagailuak irakasle geletan eta administrazioan aurki ditzakegu. Ikastetxeak

badu

(informazio komunikazio

IKT

teknologia)

proiekturik. Proiektua duela 6 urte sortu zen, izan ere, garai hartan ikastolak teknologia berrien inguruko heziketa beharra

sentitu

baitzuen.

Gizarteak

eskaintzan zituen teknologia berriak aukera

ona

ziren

hezkuntzaren

multimedia planteamendua lortzeko, ikasleek ikaskuntzarako daukaten gaitasuna indartzen baitzuten. Urteak pasa ahala, proiektua hobetuz joan da.

7

IKT BERRIEN INGURUKO TXOSTENA

1.2.1 ERABILERA ESPARRUA: Ordenagailuarekin lehen topaketa ikasleek Haur Hezkuntzan egiten dute. Esan bezala, haur hezkuntzako gela bakoitzak ordenagailu bat dauka, eta hortaz umeek hainbat jolas, ariketa…egiteko aukera daukate. Haur Hezkuntzan esaterako, duela urte pare bat zenbait software erabiltzen hasi ziren, hala nola;  TTANTTO  Marrazketa programak  Ipuinak: Txirri Mirri, Printze-zoriontsua  Musika Lehen Hezkuntzan berriz, proiektu gehiago daude martxan. Batez ere Txanela proiektuarekin lan egiteko erabiltzen dute ikasleek ordenagailua. Matematika, euskara eta ingurunea lantzen dituzte proiektu honekin, nahiz gerora begira, gaztelera ere proiektuan txertatu nahi den. Hauek dira beraz lehen hezkuntzan egun erabiltzen dituzten softwareak: 1.zikolan:  TXANELA  AXELKO  Ipuinak: Txirri Mirri, Printze Zoriontsua...  Marrazketa programak: Paint,  matematika ariketak  Besteak: EH Fauna,  WORD Programa hauekin lortu nahi diren helburuak hauek dira: •

Hardwareko oinarrizko terminologia ezagutzea: ordenagailua, sagua, pantaila, musikako CD, CDRoma, inprimagailua, disketea, teklatua

•

Ikasleek ordenagailua pizten eta itzaltzen jakitea.

•

Ikasleek CDRomak egoki erabiltzen jakitea: sartu, nabigatu, itxi.

•

Lizeoko web gunean nabigatzen jakitea.

8

IKT BERRIEN INGURUKO TXOSTENA •

CDRom jakinetan informazioa bilatzen jakitea: EH Fauna, Lur Hiztegia 2.zikloan:  OTSOKO  matematika ariketak  WORD (oinarria)  Besteak: EH Fauna,  INTERNET: Explorer oinarriak

Helburuei dagokienez, hauek dira bigarren zikloan ikasleen lortu beharreko helburuak: •

Hardwareko oinarrizko osagaiak, kokapena eta funtzio orokorrak ezagutzea: ordenagailua, pantaila, teklatua, sagua

•

Sistema Eragilearen oinarrizko terminologia ezagutzea (artxiboa, karpeta, programa...).

•

Zenbait euskarritako informazioa gordetzen eta berreskuratzen ikastea: disketea eta ordenagailua

3.zikloan:  BELEKO  MATEMATIKA ARIKETAK  WORD  INTERNET: Explorer eta Outlook  Besteak: EH Fauna

Helburuak hauek lirateke: •

Edozein euskarritik informazioa bilatu eta eskuratzen jakitea: CD-Rom (hiztegiak, entziklopediak, atlasak), disketea, 9

IKT BERRIEN INGURUKO TXOSTENA •

Informazioa bilatzeko Gogokoak eta bilatzaileak behar bezala erabiltzea, eta ibilbide nagusietan nabigatzea.

•

Interneten bildutako informazioaz baliatzea da lanak egiteko (Ingurunea, Plastika...) Ingelesari dagokionez, teknologiak berriek badute atzerriko hizkuntzaren

irakaskuntzan bere lekua. Lizeoak Eleanitz proiektua darabil ingelesa irakasteko, eta proiektu honen barnean teknologiek ere badute zeresanik. Ikasle bakoitzak CD bat eskuragarri dauka etxean klasean landutako abestiak entzuteko, ikasitako gaien inguruko ariketa eta jolasak egiteko besteak beste.

1.2.2 IRAKASLEEN FORMAKUNTZA: Ikastetxe honetan 3 informatikako irakasle daude. Hauek arduratzen dira informatikako saioak emateaz, eta gaur egungo teknologia berrien etengabeko aldaketa eta dela hauen formakuntza etengabe berritzen doa. Dena den, gaur egun ordenagailuak arlo edo gai gehienetan erabiltzen dira eta ondorioz, beharrezkoa da irakasle guztiak hauen inguruko ezagutza izatea. Hori dela eta 2 urtetik behin Lizeoko irakasle guztiek formakuntza ikastaro batzuk jasotzen dituzte. Ikastaro hauek zentroan bertan burutzen dira eta horretarako aditu bat bertara hurbiltzen da irakasleak eguneratu daitezen. Irakasleek kurtso hauek positiboki baloratzen dituzte eta baliagarriak eta beharrezkoak iruditzen zaizkie.

1.2.3 ONDORIOAK: Ukaezina da Teknologia Berriez ongi hornitutako ikastetxea dela aipaturikoa. Bistakoa da baliabideak badaudela eta hauei probetxua ateratzeko gogoa ere bai. Ikusi ahal izan genuen bezala, bai irakasleak eta baita ikasleak ere oso inplikaturik daude IKT planean eta gustu handiz ari dira lanean. Hala ere, interesgarria iruditzen zaigu ikasleen ordenagailuekiko ezagutzaren inguruan aipamen txiki bat egitea. Gaur egun, bai matematiketan, bai ingelesean eta baita beste hainbat arloetan ere ordenagailuaren bidez lan asko egiten da.Aktibitate jakin batzuk burutzeko erabiltzen dituzte ordenagailuak, baina honek ez du ikasle horiek ordenagailua erabiltzeko gai direla ziurtatzen, programa jakin horiek bakarrik baizik. 10

IKT BERRIEN INGURUKO TXOSTENA Dena den, badirudi Bigarren zikloan ezagutza hauek zabaltzen saiatzen direla ikasleak ikastolatik kanpo ordenagailua erabiltzeko gai izan daitezen.

2 ONDORIO OROKORRAK IKT berrien inguruko txostenari amaiera emateko, bi zentroen arteko konparaketa txiki bat egin nahi genuke. Dena den, lan honen hasieran aipatu bezala, bi errealitate oso ezberdinez ari gara eta ondorioz, kontu handia eduki behar dugu biak alderatzeko garaian. Ez da bata bestea baino hobea, desberdina baizik. Azken finean, ikastetxeen betebehar nagusia ikasleen beharrak asetzea da eta hori ziurtatuz gero gainerako guztia gehigarria da. Adibidea: eskola handi batean baliteke arbel digitalak izatea eta eskola txiki batean aldiz, horrelako baliabiderik ez ezagutzea. Baina horrek ez du esan nahi ikastetxe handiko haurrek gehiago ikasiko dutenik. Izan ere, askotan hobe da gauza asko eduki ordez dauden gutxi horiek behar bezala erabiltzen jakitea.

11