Hezkuntzari Aplikatutako Teknologi Berriak

HEZKUNTZARI APLIKATUTAKO TEKNOLOGIA BERRIAK NEREA ZABALEGI

1

AURKIBIDEA Aurkibidea..............................................................................................2 SARRERA:........................................................................................................................3 IKTB-EN GARRANTZIA HEZKUNTZAN:...................................................................4 TEKNOLOGIAREN ERABILERA IKASTETXEAN:....................................................5 NORBERAREN PRESTAKUNTZA:...............................................................................6 TEKNOLOGIEN ERABILERA GELAN:........................................................................6 HAUR HEZKUNTZAKO GELAN DAUDEN POSIBILITATE INFORMATIBOAK:. .7 Taula eta grafikoa..............................................................................................................8 BALORAZIO OROKORRA:.........................................................................................10 BIBLIOGRAFIA: ...........................................................................................................12

2

SARRERA:

Belen ikastetxea Donostiako aldapeta kalean dago kokaturik, Marianistas eskola ezagunaren aldamenean hain zuzen ere. Ikastetxe hau pribatua eta erlijiosoa da, hau da, monja ikastetxe bat da nahiz eta gaur egun bertako irakasle gehienak monjak ez izan. Ikastetxe honetan 425 ikasle daude. Bertan, Haur Hezkuntza, Lehen Hezkuntza eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza ikasteko aukera dago, guztia “B” ereduan. Haur Hezkuntza osoa ordea, “D” ereduan jasotzen da. Haur hauen giro soziokulturala erdi-goi mailakoa da. Kurtso bakoitzeko gela bakarra dago. Eskolaren egoera orokorra nahiko txarra da, urtetik urtera matrikulazioa behera egiten ari baita. Baina honen aldean, Haur Hezkuntzako lehenengo zikloan gainezka daude. Arrazoia, inguruko auzoetan, ikastetxe asko daudela, baina ez haurtzaindegi edo haur eskolak. Hemendik urte gutxira, Marianistas ikastetxearekin elkartuko dira. Lan honetan, Haur Hezkuntzako gelatan, eta batez ere lehenengo zikloan teknologi berriak nola erabiltzen diren aztertuko dut. Ziklo honetan zentratuko naiz bertan lan egiten baitut. Nahiz eta lehenengo ziklo hau Haur Hezkuntzaren barne egon, oso errealitate ezberdina bizi dela jakin behar da. Hauek dira etapa hau, eta bereziki lehen ziklo hau, hain berezia egiten duten ezaugarri nagusiak: •

Haur hauek oraindik familiarekiko duten atxikimendua hain sendoa da ondorioz, eskola giroan elkartzean errealitate anitzetatik datozela argia da.

•

Haur hauek hiru ikasturte hauetan ematen dituzten aldaketa oso nabarmenak

dira,

garapen

aldetik

begiratuta:

ibiltzen

ikastea,

esfinterraren kontrola, hizkuntzaren bereganatzea, besteak beste.

3

Gainera, haur bakoitzak garapen erritmo ezberdina dauka, eta hau errespetatzea ezinbestekoa da. •

Derrigorrezko ez den etapa da.

•

Haurren ezaugarriak kontutan harturik, hezkuntzari garrantzia kendu gabe, asistentziak ere pisu handiko funtzioa bihurtzen da.

•

Bere etaparen bereizitasunak galdu gabe, hurrengo etapekin ere lotura izan beharko du.

IKTB-EN GARRANTZIA HEZKUNTZAN:

Jakina da zein aldaketa sakonak gertatzen ari diren gure gizartean Teknologi Berrien etorrerarekin. Aldaketa eta iraultza honi “Informazioaren Gizartea” izendatu zaiola bizi garen gizarte honi. Aldaketa hauek guztiak Hezkuntzan ere eragina izan dute, ez bakarrik irakasteko baliabide eta materialetan, baizik eta eskolaren kontzeptu berri bat sortu dela: ikaskuntza testuinguru berri bat sortu da (birtuala), hortaz, irakasleak ere rol berri bat bereganatu du. Hauetaz gain, hezkuntzaren 3 esparrutan nabarituko dira aldaketak, batez ere: •

Antolaketa: ikastetxe guztien arteko antolaketa eta harreman modu berri bat emango da, orain arte ez dena ezagutu.

•

Edukietan: sareek eskaintzen duten edukien etengabeko berrikuntzak eta amaigabeko iturriak aprobetxatuko dira.

•

Metodologian: talde lanak berebiziko garrantzia hartuko du lan egiteko modu bezala.

4

•

Aldaketa

hauek

nabariagoak

dira

goi

mailako

ikasketetan

(unibertsitatean adibidez), baina pixkanaka beste mailetara hedatzen ari da. •

Hala ere, jakina da zein abiadura handiz garatzen eta berritzen diren teknologiak eta hezkuntzan izaten ari diren murgilketa ere oso azkarra izaten ari da, azkarregia ziurrenik. Honek teknologia berriak hezkuntzan behar bezalako eragin eta ondorio onuragarriak ez edukitzea bultzatzen ari da.

TEKNOLOGIAREN ERABILERA IKASTETXEAN:

Duela urte batzuk, LOGSEaren ezarpenarekin, pixkanaka garrantzia hartuz joan da teknologia hezkuntza baliabide bezala. Zentruak ( Belen ikastetxeak) azken ikasturteetan inbertsio handia egin du: •

Hardware-a: ordenagailu gela handi bat jarri dute eta bertako ordenagailu guztiek interneta dute. Gela hau lehen hezkuntzako 2. zikloko eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako haurrek erabiltzen dute, besteak berriz, hau da, Haur Hezkuntzako 2. zikloek eta lehen hezkuntza 1. ziklokoek gela bakoitzean ordenagailu bat dute. Horretaz gain 3 ordenagailu portatil, 3 argazki kamara digital, bideokamara eta kanioi erosi dituzte. Bestalde bi bideo gela ditugu bere telebista eta DVD-arekin eta azkenik gela guztiek bere musikako aparatuak dituzte. Hau guztia irakasleek erabil ditzakete beraiek prestatutako ekintzak osatu ahal izateko.Irakasle gelan 2 ordenagailu daude.

•

Software-a: musika CD-ak, DVD-ak, CD-ROM-ak, diapositibak dira dauzkagun tresna bakarrak, internetez gain.

5

NORBERAREN PRESTAKUNTZA:

Teknologia arloan dudan prestakuntza ez da oso handia, egia esan, ez dut inoiz interes handia eduki, beti arazoak izaten baititut ordenagailuarekin. Baina egia da gizarteak geroz eta gehiago bultzatzen nauela hauek erabiltzera, adibidez unibertsitatean lanak egiteko, laneko programazioa... beraz hauen erabilera ikasi behar izan dut, word programa, scanerra, interneta. Bestalde, argazki mundua izugarri gustatzen zaidanez argazki kamara digitalaren abantailak argi ikusten ditut eta erabiltzen ikasi dut, hori bai, oraindik ere nire arazoak dauzkat. Hala eta guztiz ere arlo honetan bide luzea gelditzen zait, eta mota desberdinetako ikastaroak egin beharko ditut.

TEKNOLOGIEN ERABILERA GELAN:

Nire

gelan

teknologiak

betiko

moduan erabiltzen dira, hau da, musika ia egun osoa jarrita egoten da,

gela

lantzeko,

girotzeko,

erlajazioa

psikomotrizitatea

lantzeko... haurrak ez dira inoiz nekatzen (2 urteko haurrekin egiten dut lana).

6

Astean behin bideo gelara joaten gara eta han DVD-renbat jartzen diegu, (Pirritx eta Porrotxena, adibidez). DVD hauetan abestiak eta dantzak agertzen baldin badira haurrak gusturago egoten dira, bestela arreta segituan galtzen dute. Joku sinbolikorako telefono mobil batzuk, ordenagailu teklatu bat, musikako aparatua dugu. Oso gustura aritzen dira material hauekin jolasean. Beraz , hasieran aipatu bezala nire esku dagoen modura erabiltzen ditut teknologiak nire haurrekin. Bestalde, nire eguneroko lanean haurrei eskaintzeko modu zeharkako batean erabiltzen ditut. Argazki makina, scanerraren eta inpresora gelako apaingarriak, gelan lantzeko laminak eta pertxeroetan beraien argazkiak jartzeko irudiak prestatu ditu.

HAUR HEZKUNTZAKO GELAN DAUDEN POSIBILITATE INFORMATIBOAK:

Adin hauetan ordenagailuaren erabilera gehien bat euskarri moduan, hau da, CD Rom baten garakuntzarako da. Esan beharra dago azken urte hauetan, Haur Hezkuntzako eduki eta trebetasunak garatzeko sofware materiala asko hobetu eta gehitu dela. Material hauekin adibidez honako arlo hauek garatu daitezke: koloreak, lateralitatea, hizkuntza, hiztegia, zenbakikuntza, kalkulua, forma... eta horretaz gain arrazoiketan, atentzioan, oroimenean, sormenean, ezagutzan, ulermenean eragiten du.

7

- Nola landu daiteke CD Rom-a? •

Lehenik eta behin haurrak arratoia nahiko ondo erabiltzen duela ziurtatu behar dugu, bestela irakaslearengan izango duen dependentziaren ondorioz haurraren auto-ikaskuntza mugatuta ikusiko da.

•

Ekintza hauek bakarka edo taldeka egin daitezke baina irakaslearen presentzia beharrezkoa da jarraipen bat egon dadin.

•

Ekitaldi bakoitza 15-20 minutu baino gehiago ez du iraun behar.

•

Informatikan, Haur Hezkuntzako 2 ziklo bukaeran sartu dezakegu, windowsa, testu txikiren bat idatzi. Interneta ere erabil dezakete, posta elektroniko bat bidaltzeko edo informazio erreza bilatzeko.

Aipatu, proiektu eta baliabide asko aurkitu ditudala bai interneten eta baita ikastetxean beste lankide batzuek utzi dizkidaten adibideekin. Baina argitu nahi dut, hain haur txikiekin, 0-3 urte bitartekoentzat, hain zuzen ere, ez dagoela hainbesteko eskaintza eta gutxiago euskaraz. Google-ko bilatzailean testu liburuetako argitaletxeen izenak sartuz gero, beren web orrialdeak ezagutu ditut, eta gutxi gora behera denek antzeko egitura zuten. Hezkuntza zikloak ezberdintzen dituzte, eta bertan, ikasleek gelan erabiltzen dituzten testu liburuekin erlazionatutako baliabideak agertzen dira. Haur Hezkuntzari, eta bereziki 2 urteko gelako adibideak ikusi ditut. Horren adibide bat santillanako “cocorolos” proiektua dago. Bertan, pertsonai honen laguntzaz, ikasturtean zehar planteatutako helburuak betetzeko ipuin eta aktibitate ezberdinak proposatzen dituzte. Web orrialde gehienetan ere, irakasleari laguntzeko gelarako proposamenen aunitz aurkitu ditut, eta honekin batera ikasgelako proiektuak. Egia esan, teknologia berriak lan tresnatzat aplikatzeko proiekturik ez dut aurkitu, salbuespen bat izanik: “sortzen ikasbatuaz”-en orrialdean, beren materialen katalogoan “kazeta proiektua” aurkitu dut.

8

Esan bezala, internetez gain, aldez aurretik ezagutzen nuen sofware materialaren azterketa txiki bat egin dut:

9

Taula eta grafikoa

Informatika gela Idazkaritza Irakasle gela

Ordenagailua

Eskanerra

30 2 2

1 1 1 1

Bideo gela Liburutegia Zuzendari bulegoa Haur hezkuntzako gelak Lehen Hezkuntzako gelak

2 2 5 5

Telebista/ Bideo/Dvd

1 2 2

Argazki kamara

3

Bideo kamara

3

Musika paratua

1 1 1 1 1 5 6

8

at ika ge Id la az ka r it Ira za ka sle ge Bi la de o ge Li la Zu bu ze ru te nd gi ha ar a ur ib ul he eg Le zk oa he un n He tza ge zk la un tz a ge la

In fo rm

35

30 Ordenagailua

25 Eskanerra

20 telebista/Bideo/Dvd

15 Argazki kamara

10 Bideo kamara

5 Musika paratua

0

9

•

Urtxintxa 3, 4 eta 5 urte: programa hau, Ikastolen Elkarteak Haur Hezkuntzarako sortu duen testu- materialaren osagarri gisa eraiki da. Euskara hutsean garaturiko CD-Rom interaktibo honen jardueren ezaugarrietako bat izaera ludikoa da, haurrari jolasak eragiten dion motibazioa baitu ardatzaz.

Beste ezaugarria, erabiltzeko erraza da. Sagua haurrek erabiltzeko moduan egokituta dago. Haurrak irudia klik bakar batez aukeratzen du, eta, ondoren, saguaren botoiari klikatuta eutsi gabe, irudiak saguaren mugimendua jarraituko du, irudia toki egokian uzteko haurrak bertan klik egin behar du. Bertan, ipuinak abestiak, olerkiak, margoketa, zenbakiak, puzzleak, idazketa txokoa... aurki daitezke. •

Pirritx- Porrotx DVD-ak eta CD-ak: oso musika alaia, erakargarria eta pegadizoak da haurrarentzako. Hauen antzerkiak batez ere abestietan eta hauekin lotuta dauden dantzetan oinarritzen dira. Hauen bidez adierazpen musikala, mugimendua eta psikomotrizitatea lantzen da. Batez ere, ludikoa eta dudarik gabe haurren artean arrakastatsuena da.

•

Euskaraz mintz kontu txikiak. Haur eta gurasoen elkargozamenerako Sortzen ikasbatuaz: Hau ere aurrekoaren antzekoa dugu. Kasu honetan haur txiki- txikienei eta bere gurasoei zuzendutako CD-a eta gidaliburua aurkituko dugu. Horretaz gain haur txikien hiztegi bat gehitzen diote, guraso erdaldunak, pixkanaka euskalduntzeko asmoarekin.

BALORAZIO OROKORRA:

Nire ustez, teknologi aldetik nahiko eskas gabiltza, lehen aipatu dudan bezala, Haur Hezkuntzako lehen zikloan lan egiten dut eta adina kontuan izanik jasotzen dugun formazioa gai honetan ez da oso oparoa, eta dagoen hori ez da aplikagarria Haur

1

Hezkuntzako geletan aplikatu ahal izateko. World, Excel, Acces,... azken finean teknologia baliabideak dira baina ez hezkuntzari aplikatuak. Belen ikastetxean, daukagun, sofware-a, batez ere, CD-ak eta DVD-ak dira eta hauek erosiak edo grabatuak dira. Adibidez, Pirritx eta Porrtx, urtxintxako bildumak, .... Hardware aldetik nahiko ornituta dagola uste dut, teknologiaren garrantzia ikusirik inbertsio handia egin baitute. Nire ustez, irakaslegoaren formakuntza teknologi berriei dagokionez, oso eskasa da, nire kasuan behintzat ez naiz teknologiaren belaunaldikoa, poliki- poliki ikasi beharko dut...

11

BIBLIOGRAFIA:

•

Correa Gorospe, J.M.: Hezkuntzari egokitautako teknologi berriak. Euskal herriko unibertsitateko argitalpen zerbitzua.

•

Google: •

Teknologi berriak haur hezkuntzan

•

Teknologi berrien garrantzia haur hezkuntzan.

•

Nuevas tecnologias en educacion infantil.

•

www.santillana.es/proyectos.enred/infantil

•

www.sortzen-ikasbatuaz.org

•

www.babyeinstein-es.com

•

www.anayamascerca.com

1