Falsafah Di Sebalik Seni Bina Rumah Melayu

FALSAFAH & LOGIKA(JXEA 1104) TAJUK:ARTIFAK MELAYU (FALSAFAH DALAM SENI BINA RUMAH MELAYU)

NAMA AHLI:

ZULHUSNI BIN JAIS(JEA080179) FAIZATUL SYAHEERA ABDUL AZIZ(JEA080180) SITI ZURAINI BT MOHAMAD(JEA080178) MARY KWAN(JEA080165) MUHAMMAD MARWAN MOHD TANOS(JEA 080058) MUHAMMAD BIN HASHIM(JEA 080168)

PENGENALAN • Seni bina rumah Melayu tradisional dikaitkan dgn sifat kreatif masyarakat Melayu serta hubungan mrk yg sgt erat dengan alam sekitar. • Falsafah agama Islam menyebabkan rumah didirikan mengikut arah kiblat dan ruang di antara kaum lelaki dan kaum perempuan dipisahkan. • Faktor iklim pula menyebabkan sebahagian besar rumah Melayu tradisional bertiang @ berpanggung dengan lantainya tinggi daripada permukaan tanah yang dapat mengatasi kelembapan tanah. • Pada peringkat awal rumah Melayu tradisional berbentuk rumah asas yang dikenali rumah pisang sesikat. • Bentuk rumah ini berubah mengikut arus perubahan juga mpunyai falsafah jiwa sezaman(Spirit of times)

BUMBUNG • Semua ngri di M’sia, rumah Melayu tradisional t’diri dr rumah bumbung ttp slps kdtgn penjajah ia berubah btk kpd btk limas @ bumbung belanda • Bumbung rumah Melayu sentiasa jenis condong utk kesesuaian cuaca hujan panas tropika (tiada bumbung rata @ leper) • Bahan yg digunakan utk mhasilkan bumbung juga sesuai dgn cuaca dan teknologi pd masa itu. • Sepjg tepian hjg bumbung pula selalu dipasang cucur atap @ papan cantik berukir menandakan kehalusan seni masy melayu.

ANJUNG • Ruang ini biasa digunakn kaum lelaki utk mjlnkn kerja rumah spt mengayam pukat, jaring dll. • Anjung jg merupakn tmpt utk berehat & berbincang bg kaum lelaki. • Falsafah yg hendak diketengahkn dlm msyrkt Melayu adalah utk membataskn @membezakn tmpt ant. Kaum lelaki & wanita. • Wanita lebih dibahagian dalam dan lelaki di luar sesuai dengan sifat lelaki sbg pelindung. • Hal ini menunjukkn msyrkt Melayu amat memntingkn adat & tatatertib masy. Sehingga mnjdkn org Melayu dipandang tinggi krn kaya dgn kehalusan budi pekerti. • Juga mengelakkan fitnah kerana tetamu lelaki selalunya hanya dipelawa naik hingga ke anjung sahaja. • Masy melayu mpunyai pandangan yang jauh dan meneliti setiap perkara dengan pertimbangan yang sewajarnya.

RUMAH IBU • Merupakn salah sebuah ruang dalam reka btk rumah Melayu yg utama. • Ruang utama ini dipanggil “ Rumah Ibu” krn b’sempena menghormati peranan ibu sebagai pengelola rumah dan penyeri keluarga. • Ttp selalunya dikenali sbgai ruang lelaki mnandakan lelaki dianggap sbg ketua dan berada dihadapan untuk melindungi. • Ibu juga dianggap mpunyai kdudukan yang mulia dan harus dihormati • Sesuai dengan nama,fungsinya sbg tmpt ahli2 keluarga beristirehat dan bersantai bersama. • Ini jelas menunjukkn msyrkt Melayu amat mementingkn ikatan silaturahim ant. ahli kelurga agar bahagia dan harmoni.

BILIK TIDUR • Ruang rahsia tuan rumah dan ahli keluarga. • Anak lelaki dan perempuan dipisahkan bilik mlambangkan masy melayu yang mgamalkan ajaran Islam dlm kehidupan • Bilik didirikan bdekatan rumah ibu dan dapur bg myenangkan aktiviti harian.Lelaki akan berada di rumah ibu mnkala perempuan di dapur. • Bilik tidur tidak mnerima tetamu asing mnandakn masy melayu yg peramah dan mesra ttp ada batasnya.

DAPUR • Dibatasi dgn dinding utk membezakn ant rumah ibu dgn rumah dapur. • Sbg tmpt kaum perempuan memasak @ tmpt khas utk tetamu perempuan mlambangkan peranan perempuan dibelakang lelaki sesuai kdudukan dapur selepas rumah ibu. • Tmpt khas utk keluarga berkumpul. • Org luar tidak dibenarkn masuk sesuka hati ke ruang dapur. • Tmpt ibubapa menyampai pesanan, nasihat dsbnya. • Falsafahnya adalah utk mengukuhkn silaturahim ant ahli keluarga dan masy melayu yang tetap memelihara hub.kekeluargaan.

UKIRAN • Seni ukiran tdpt d tangga rumah, di dinding beranda dsbgnya. • Membuktikn masy Melayu kaya dgn seni yg tersendiri. • Lebih menrapkan falsafah metafora. • Kepingan ukiran berlubang bukan sahaja perhiasan ttp jg menggalakkn udara & cahaya masuk utk menceriakan rumah. • Berunsur corak geometrik @ tumbuhan. • Tiada corak fauna atau binatang selaras dgn larangan agama.

KESIMPULAN • Masy Melayu terkenal dgn kehalusan pemikiran berasaskan logik dan akal. • Bentuk dan bahan yg digunakan bgantung kepada falsafah ‘Spirit of Times’ • Setiap ruang mpunyai simbolik @ falsafah tertentu yang ingin diketengahkan. • Islam memainkan peranan penting dlm pmbentukan falsafah pembinaaan rumah melayu. • Bergantung kepada adat atau kepercayaan masy,bentuk rumah boleh didapati dalam pelbagai bentuk dan falsafahnya.

BIBLIOGRAFI Mahyudin al-Mudra,Jun 2004,Rumah Melayu:Memangku adat,menjemput zaman,BKPBM,Yogjakarta. Yaakub Idris,2005,Rumah Tradisional:Satu Analisis Senibina Melayu,Fajar Bakti. Abdul Halim Nasir dan Wan Hashim Wan The,1997,Warisan Senibina Melayu,Penerbit UKM. http://id.wikipedia.org/wiki/rumah melayu.

LAMPIRAN