3000- Dasar Awam 2005

DASAR-DASAR UTAMA KERAJAAN/DASAR AWAM

PREVIEW • TAKRIF • SEJARAH AWAL PEMBANGUNAN NEGARA • DASAR EKONOMI BARU (DEB) • DASAR PEMBANGUNAN NASIONAL (DPN) • DASAR WAWASAN NASIONAL • DASAR-DASAR UTAMA LAIN • DASAR-DASAR LAIN 2

TAKRIF DASAR • KENYATAAN yang dibuat oleh kerajaan berkenaan negara dan CARA MELAKSANAKANNYA oleh pentadbir/pengurus. Professor Bauer Public Administration Review” Vol. XXX, No. 4, July/August 1970

3

JADI…APAKAH ITU DASAR? DASAR IALAH….. • KERANGKA • PANDUAN • PELAN • STRATEGI • PETUNJUK …DIRANGKA UNTUK… “TERJEMAHKAN WAWASAN POLITIK KERAJAAN KEPADA PROGRAM DAN TINDAKAN UNTUK MENCAPAI HASIL YANG DIINGINI” WAWASAN – KEPUTUSAN - PELAKSANAAN

4

DASAR AWAM ….Usaha kerajaan untuk menjadikan Malaysia sebuah negara yang makmur lagi bersatu padu berasaskan sistem demokrasi dalam suasana

Pembangunan yang aman Untuk kesejahteraan rakyat 5

…sambungan Dasar digubal sesuai dengan ciri-ciri dan keunikan negara kita Malaysia • berbilang bangsa dan keturunan • pelbagai fahaman dan agama • pelbagai kebudayaan 6

Malaysia sebuah negara berpotensi dengan hasil bumi yang mewah dan tanah yang subur. Keadaan geografi yang strategik serta kurang bencana alam. 7

KENAPA BUAT DASAR??… • • •

JANJI POLITIK ANJURAN PIHAK DALAMAN TANGGUNGJAWAB ANTARABANGSA • KRISIS SERTA-MERTA • PENYESUAIAN/PENYELARASAN PROGRAM SEDIA ADA

8

DASAR AWAM NEGARA OBJEKTIF •

MATLAMAT WAWASAN 2020

•

MATLAMAT DASAR PEMBANGUNAN NASIONAL

•

PERTUMBUHAN DAN PENGAGIHAN EKONOMI

•

KEDAULATAN DAN KETAHANAN NEGARA

•

MENINGKAT KUALITI HIDUP RAKYAT 9

• EKONOMI SEBELUM MERDEKA

• BRITISH = PECAH & PERINTAH • PENGENALAN KAUM = PENEMPATAN/FUNGSI EKONOMI

• KESAN = JURANG EKONOMI KETARA • AKIBAT = TIDAK PUAS HATI ANTARA KAUM • KEMUNCAK = 13 MEI 1969 • DASAR EKONOMI BARU (DEB)

10

KADAR KEMISKINAN DAN PURATA PENDAPATAN (SEMENANJUNG MALAYSIA, 1970)

Kaum Melayu Cina India Lain-lain

Pendapatan Kadar Purata Kemiskinan Keluarga (%) Sebulan 64.8 26.0 39.2 44.8

Sumber: Banci Penduduk 1979, Jabatan Perangkaan

$172.00 $394.00 $304.00 $813.00 11

HAKMILIK SAHAM DALAM SYARIKATSYARIKAT BERHAD, 1971 Pemilikan 1. Bumiputera perseorangan dan agensi amanah • Bumiputera perseorangan • Agensi amanah 2. Bukan bumiputera Warga asing Jumlah

Jumlah Pemilikan ($ juta)

%

279.6 168.7 110.9

4.3 2.6 1.7

2,233.2 4,051.3

34.0 61.7

6,843.7

100.00 12

PEMBAHAGIAN PEKERJAAN MENGIKUT KAUM 1970 Melay u Sektor % (i) Pertanian 67.6 (ii) Perlombongan 32.1 (iii) Perniagaan/perdaga 42.6 ngan, pentadbiran awam, pelajaran, pertahanan dan kemudahan awam Sumber: Jabatan Perangkaan, (1970)

LainCina India lain % % % 19.9 11.5 1.0 58.7 7.5 0.7 45.5 10.7 1.2

13

RRJP I

1971 - 1990

-

DEB

RRJP II

1991 - 2000 FASA I

-

DPN

2001 - 2010 FASA II

-

RRJP III

WAWASAN 2020

1991 - 2020

WAWASAN 2020 DWN WAWASAN 2020 14

(1971 – 1990)

• ASAS – DASAR ‘PECAH & PERINTAH’ + PERISTIWA 13 MEI 69 • OBJEKTIF:

BEZA EKONOMI, SOSIAL, BUDAYA, PENEMPATAN DLL.

PERPADUAN

15

DASAR EKONOMI BARU (DEB)

STRATEGI SUSUN SUSUN SEMULA SEMULA MASYARAKAT MASYARAKAT BASMI BASMI KEMISKINAN KEMISKINAN

16

PENCAPAIAN: PENCAPAIAN: PEMBASMIAN PEMBASMIAN KEMISKINAN KEMISKINAN

17

KADAR KEMISKINAN MENGIKUT KAWASAN-KAWASAN BANDAR-LUAR BANDAR, 1970 DAN 1990

1970 Strata Luar Bandar Bandar Golongan termiskin Kemiskinan keseluruhan

1990

Jumlah isirumah miskin (,000)

Kadar Kemiskin an (%)

Jumlah isirumah miskin (,000)

Kadar Kemis kinan (%)

705.9 85.9 -

58.7 21.3 -

530.3 89.1 143.1 619.4

21.8 7.5 4.0 17.1 18

Sumber: RM6 hlm. 36

PENCAPAIAN: PENCAPAIAN: PENYUSUNAN PENYUSUNAN SEMULA SEMULA MASYARAKAT MASYARAKAT

19

KADAR KEMISKINAN MENGIKUT KUMPULAN ETNIK (%)

Kumpulan Etnik •Semenanjung Malaysia Bumiputera Cina India Lain-lain

•Sabah Bumiputera Cina Lain-lain

•Sarawak Bumiputera Cina Lain-lain

1970 1984 1987 49.3

18.4

17.3

64.8 26.0 39.2 44.8

25.8 7.8 10.1 22.0

23.8 7.0 9.7 24.3

-

33.1

35.3

39.2 6.2 12.4

41.9 6.3 5.0

31.9

24.7

41.6 9.3 4.0

33.2 6.7 0

Sumber: Jabatan Perangkaan, (Banci 1970; H.I.S. 1984 & 1987))

20

KEAHLIAN KUMPULAN IKHTISAS BERDAFTAR MENGIKUT KAUM 1985 DAN 1988 Kumpulan Ikhtisas 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Arkitek Akauntan Jurutera (hingga 2-5-88) Doktor Gigi Doktor Doktor Veterinar Jurukur Peguam* JUMLAH (%)

Bumiputera 198 5 118 306 403 7 241 892 147 25 327 631 8 22.2

Cina

India

1988

1985 1988

198 5

198 8

192 514 4892 307 1653 206 300 504

676 576 2966 4079 9806 10,5 12 471 1992 569 126 2258 145 410 1060 497 1249

10 213 800 304 188 7 203 41 488

14 315 885 361 228 5 219 45 754

8571 25.1

17,4 07 61.2

19,9 85 58.4

394 487 8 6 13.9 14.3 21

Sumber: Kajian Separuh Penggal RML, 1989 *Sektor swasta di Semenanjung Malaysia sahaja

(1991 – 2000)

• ASAS – GANTI DEB • TERUSKAN STRATEGI DEB

• OBJEKTIF = KEKAL PERPADUAN PERPADUAN

=

STABIL

=

EKONOMI EKONOMI

POLITIK 22

DASAR PEMBANGUNAN NASIONAL: STRATEGI

• Teruskan strategi DEB bagi kukuhkan perpaduan negara • Wujudkan keseimbangan optimum antara matlamat pertumbuhan ekonomi dan pengagihan yang saksama • Pembangunan yang seimbang antara sektor-sektor utama ekonomi dan saling melengkapi 23

DASAR PEMBANGUNAN NASIONAL: STRATEGI • Kurang dan hapuskan ketidakseimbangan sosial dan ekonomi negara – galak perkongsian faedah pertumbuhan secara adil dan saksama • Kurangkan jurang pembangunan ekonomi antara negeri, wilayah dan bandar-luar bandar Æ kukuh integrasi nasional • Membangunkan masyarakat progresif di mana kesejahteraan dinikmati semua rakyat dan cintakan negara • Pembangunan sumber manusia Æ tenaga kerja berdisiplin & produktif serta mahir utk. Hadapi cabaran pembangunan dalam masyarakat perindustrian tanpa jejaskan matlamat penyusunan semula masyarakat

24

(2001 – 2010) • ASAS – Gabungan DEB & DPN • Objektif utama – capai perpaduan nasional Æ Bangsa Malaysia yang bersatu-padu, progresif, makmur dan saksama • Juga berlandaskan cabaran strategik Wawasan 2020 • Penekanan kepada pembinaan negara yang berdaya tahan, berdaya saing dan masyarakat bersatu-padu dan saksama untuk memastikan perpaduan dan kestabilan sosial 25

WAWASAN 2020 • Tidak akan wujud Malaysia yang maju sepenuhnya sehingga kita akhirnya dapat mengatasi 9 CABARAN STRATEGIK yang kita hadapi sejak kelahiran kita sebagai sebuah negara merdeka Tun Dr Mahathir bin Mohamad 26

DASAR-DASAR UTAMA LAIN

• DASAR PERINDUSTRIAN NEGARA • DASAR PERTANIAN NEGARA • DASAR PERSYARIKATAN MALAYSIA • DASAR PENSWASTAAN

27

DASAR PERINDUSTRIAN NEGARA

PROGRAM PERINDUSTRIAN NEGARA Era Pra- & Kemerdekaan (1950-an and 1960-an)

Era Pasca-Kemerdekaan (1971 - 2020) Era Wawasan 2020 (Strategic Directions)

Getah & Timah (1980-an)

(1970-an) Rancangan Rancangan Malaya 1 & 2 Malaysia 1 (1956 - 1965) (1965 - 1970)

MP 1

-Industri eksport

-yg. menyediakan peluang kerja yg. besar

MP 2 MP 3

(1986 - 2020)

PIP 1 & 2 -Pembangunan memberangsangkan -Atasi sektor pertanian -o.i. Gubal PIP

MP3 MP4

MP6 MP7

MP8 MP9

2020

(Negara Maju)

MP10 MP 11

29

PELAN INDUK PERINDUSTRIAN (PIP)

• 3 FEB. 1986 • 3 MATLAMAT UTAMA: ¾ SEKTOR PERKILANGAN SEBAGAI PEMANGKIN PERTUMBUHAN PERINDUSTRIAN ¾ GALAK PENGGUNAAN SEPENUHNYA SUMBER ASLI NEGARA ¾ TINGKATKAN TAHAP R&D TEKNOLOGI TEMPATAN – ASAS BAGI SEBUAH NEGARA PERINDUSTRIAN 30

PIP: STRATEGI (untuk mencapai negara perindustrian): ¾ Tumpu kepada 12 industri khusus untuk perluas industri negara; eksport ke luar (perkilangan)- berasaskan sumber tempatan:9 Getah, Sawit, Kayu-kayan, Makanan, Logam Bukan Ferus, Kimia, Galian Bukan Logam 9 5 sektor lain = elektrik/elektronik, alatan pengangkutan, mesin/kejuruteraan, tekstil & Pakaian ¾ Majukan secara intensif industri-industri berasaskan sumber utk. eksport + pelbagai & meningkatkan industri bukan berasaskan sumber untuk eksport ¾ Majukan industri berat terpilih utk. sokong industri eksport 9 e.g. kereta nasional ¾ Bangunkan teknologi & sumber manusia (tenaga rakyat)– penyelidikan, pemindahan teknologi 31

PIP: STRATEGI ¾ Mengurangkan perbelanjaan dalam pembinaan Infrastruktur dengan memberi tumpuan kepada pertumbuhan industri di kws yang telah sedia mempunyai kemudahan infrastruktur yang diperlukan ¾ Modenkan + susun semula struktur perindustrian 9 Pertingkatkan pembangunan IKS

¾ Perkukuhkan institusi yg. bertanggungjawab kepada pembangunan sektor pembuatan ¾ Susun semula sistem galakan perindustrian sedia ada utk. pupuk kecekapan & daya saing yg. lebih tinggi ¾ Maju & gunakan sistem perkhidmatan maklumat 32 bersepadu

PIP: PERMASALAHAN

• Pencapaian awal memberangsangkan • 24.3% KDNK • 16.6% gunatenaga

(1988)

• Kemelesetan ekonomi – kerajaan terpaksa kaji semula undang2, syarat2 & peraturan2 pentadbiran • Perbaiki iklim pelaburan • Utk. Kurangkan kos pengendalian & pengeluaran perniagaan

33

PIP: PERMASALAHAN • Dasar Perlindungan Perdagangan Negara-negara Maju & Newly Industrilised Countries (NIC) • Blok Perdagangan: NAFTA, EU etc.

• Persaingan dari negara maju & NIC WTO ISU ISU Sejauhmana daya saing pengusaha Malaysia? 34

DASAR PERTANIAN NEGARA

DASAR PERTANIAN NEGARA

• 12 Januari 1984 • Garis panduan Kerajaan & Swasta bangunkan sektor pertanian • OBJEKTIF • Memaksimumkan pendapatan sektor pertanian melalui kecekapan dan keberkesanan pengemblengan sumbersumber negara demi menggiatkan semula sumbangan sektor pertanian kepada ekonomi negara 36

DASAR PERTANIAN NEGARA: OBJEKTIF – Memaksimumkan pendapatan pengusaha/pekebun kecil melalui peningkatan daya pengeluaran • kadar kemiskinan

kualiti hidup keluarga

– Maju dan tingkatkan hasil & mutu komoditi berpotensi eksport/bahan gantian import serta komoditi terpilih untuk sektor makanan & perindustrian 37

DASAR PERTANIAN NEGARA: STRATEGI • PENGGUNAAN SUMBER SECARA OPTIMUM Pemulihan dan Penyatuan tanah pertanian terbiar diberi tumpuan dan diperluaskan • PEMESATAN PEMBANGUNAN INDUSTRI BERASASKAN PERTANIAN Pengeluaran Pertanian dihubungkait dengan sektor pembuatan – pemprosesan & pembuatan bagi pertanian iaitu makanan dan bukan makanan • PENYELIDIKAN & PEMBANGUNAN (P & P) 38

DASAR PERTANIAN NEGARA: STRATEGI • Pembukaan Tanah Baru • Pembangunan In-situ • Perkhidmatan Sokongan Pertanian • Penswastaan & penyertaan pihak swasta • Pembangunan Komoditi • Program Halacara Baru Dalam Pembangunan Kampung & Luar Bandar

39

DASAR PERTANIAN NEGARA: MASALAH • Ketidakstabilan harga komoditi – luar kawalan • Sekatan perdagangan oleh negara pengimport komoditi – untuk jaga kepentingan sendiri • Kekurangan tenaga kerja – penghijrahan belia ke bandar • Minat pelabur kurang berbanding sektor pembuatan • Pengusahaan tanah secara tradisional, tidak sistematik/ekonomik – perlu perubahan sikap & kesedaran terhadap program yang dirangka oleh kerajaan

40

…dasar pertanian • KAEDAH TRADISIONAL • TANAH TERBIAR • SAIZ TANAH • SIKAP PETANI

41

DASAR PERTANIAN DPN 1 ( 1984 – 1991 ) DPN 2 ( 1992 – 1997 ) DPN 3 ( 1998 – 2010 ) 42

DPN 3 1998 - 2010 ENHANCING • FOOD SECURITY • COMBATING INFLATION • PRODUCTIVITY • PRIVATE SECTOR INVOLVEMENT • NATURAL RESOURCES & EXPORTS 43

DPN 3 1998 - 2010 • Gabungan sistem bersepadu melalui Teknik saintifik sektor tanaman, Ternakan, perhutanan, perikanan dengan Pelancongan –

agrotourism

• Intergrasi perhutanan dan pertanian - agroforestry 44

DPN 3 1998 - 2010 • • •

Practical technological marketing solution World leader in research and development Exogenous factors of competition - eCommerce - Internet - Information intensive technology - Technology transfer process 45

DASAR PERSYARIKATAN MALAYSIA

DASAR PERSYARIKATAN MALAYSIA

25 Februari 1983 – Pelancaran Forum INTAN

Sektor awam & Swasta perlu bekerjasama mengembangkan idea & usaha manfaatkan sumber negara

47

DASAR PERSYARIKATAN Perkongsian bijak

Smart Partnership and Win Win Situation Between Public & Private Sector 48

DASAR PERSYARIKATAN MALAYSIA: OBJEKTIF

Wujud kerjasama erat, bermakna dan berkesan antara sektor awam dan swasta demi pembangunan negara dan faedah bersama – sektor awam bg, fasilitator; swasta jentera pertumbuhan negara Hapuskan sifat ‘permusuhan’ antara kedua-dua sektor –> galak perkongsian maklumat, saling fahami prosedur & matlamat kedua belah pihak Tingkatkan hasil negara

49

DASAR PERSYARIKATAN MALAYSIA: STRATEGI

Penerangan dasar kepada para pegawai & eksekutif awam Penubuhan Panel Persyarikatan Malaysia di peringkat jabatan Surat Pekeliling Am Bil. 2/84

Pendedahan pegawai awam menerusi program sangkutan di syarikat swasta & kursus-kursus pengurusan perniagaan di INTAN

50

DASAR PERSYARIKATAN MALAYSIA: STRATEGI

Penyebaran maklumat perniagaan yang diperolehi oleh agensi kerajaan di luar negeri kepada pihak swasta Meningkat hubungan antara agensi-agensi kerajaan sebagai langkah untuk menyediakan perkhidmatan yang cekap & berkesan kepada pihak swasta Panduan Pelaksanaan – PKPA Bil. 9/2001; 1 Julai 1991

51

DASAR PERSYARIKATAN MALAYSIA

Kerjasama erat sektor awam & swasta memungkinkan penggemblengan sumbersumber negara dengan lebih baik untuk memajukan negara Peranan yang dimainkan oleh penjawat awam amat penting untuk kejayaan dasar ini Pelaksanaan dasar ini beri kesan besar terhadap kejayaan dasar-dasar awam negara yang lain 52

DASAR PENSWASTAAN

DASAR PENSWASTAAN: TUJUAN

Mac 1983 Menyokong Dasar Persyarikatan Malaysia Penswastaan = Pemindahan kepentingan/pelaburan kerajaan yang tertentu kepada sektor swasta 54

DASAR PENSWASTAAN: TUJUAN

Mengurangkan beban kewangan kerajaan Meninggikan kecekapan dan penghasilan kerja birokrasi Menggalakkan pertumbuhan ekonomi Pengagihan sumber secara cekap Mempercepatkan pencapaian hasrat DEB

55

DASAR PENSWASTAAN

Cara Penswastaan: (Projek Sedia Ada) Penjualan Aset Pajakan Kontrak Pengurusan Pengkorporatan Penyenaraian Awam (Public Listing) – 1st/2nd Board Penukaran Tanah (Land Swopping) Pembelian Oleh Pengurusan (Management Buy Out)

56

DASAR PENSWASTAAN

Cara Penswastaan: (Projek Baru) Bina-Milik-Kendali-Pindah (Build-Own-OperateTransfer)/BOOT Bina-Kendali (BO) / Bina-Milik-Kendali (BOO) Bina-Milik-Kendali-Pajak-Pindah (Build-Own-Operate-Lease-Transfer) / BOLT

57

DASAR -DASAR LAIN DASAR-DASAR

DASAR -DASAR LAIN DASAR-DASAR i. Dasar Pendidikan Kebangsaan ii. Dasar Kebudayaan Kebangsaan iii. Dasar Sains & Teknologi Negara iv. Dasar Pengurusan Perbelanjaan Awam v. Dasar Penerapan Nilai-nilai Islam vi. Dasar Bersih, Cekap dan Amanah vii. Dasar Pandang Ke Timur viii.Dasar Halacara Baru Dalam Pembangunan Kampung Dan Luar Bandar ix. Dasar Wanita Negara x. Dasar Buruh Negara; dan xi. Dasar Kependudukan Malaysia Ke Arah 70 Juta Penduduk 59

DASAR PENDIDIKAN FALSAFAH MELAHIRKAN INSAN BERILMU DAN BERAKHLAK, SEIMBANG DAN HARMONIS, SEJAHTERA DIRI DAN MEMBERI SUMBANGAN KEPADA KESEJAHTERAAN NEGARA 60

DASAR PENDIDIKAN MATLAMAT MELAHIRKAN MASYARAKAT YANG BERSATUPADU, BERDISIPLIN DAN TERLATIH 61

DASAR PENDIDIKAN STRATEGI •

BAHASA KEBANGSAAN SEBAGAI PENGANTAR UTAMA

•

KURIKULUM YANG SAMA DAN BERORIENTASIKAN MALAYSIA

•

SISTEM PEPERIKSAAN YANG SAMA

•

KEGIATAN KOKURIKULUM 62

…dasar pendidikan MENYEDIAKAN PENDIDIKAN YANG MENYELURUH, SEIMBANG DAN BERSEPADU

MENDEMOKRASIKAN PENDIDIKAN DARI SEGI PELUANG DAN MUTU

MENGGALAKKAN AKTIVITI KO-KURIKULUM 63

DASAR KEBUDAYAAN •

TIGA PRINSIP DASAR (RESOLUSI KONGRES 1971) •

BERTERAS BUDAYA RAKYAT ASAL RANTAU INI

•

UNSUR-UNSUR BUDAYA LAIN YANG SESUAI BOLEH DITERIMA

•

ISLAM MENJADI UNSUR PENTING DALAM PEMBENTUKAN 64

DASAR KEBUDAYAAN OBJEKTIF •

MENGUKUH PERPADUAN NEGARA

•

MEMBENTUK IDENTITI DAN PERIBADI NASIONAL

•

MENINGKATKAN KUALITI KEHIDUPAN - FIZIKAL DAN ROHANI YANG SEIMBANG

65

DASAR PANDANG KE TIMUR OBJEKTIF •

MENINGGIKAN PRESTASI PENGURUSAN DAN PEMBANGUNAN NEGARA

•

MEWUJUDKAN NILAI DAN ETIKA KERJA YANG POSITIF

66

DASAR PANDANG KE TIMUR PENEKANAN •

RAJIN DAN BERDISIPLIN

•

SETIA KEPADA ORGANISASI

•

MENGUTAMAKAN KUMPULAN

•

PRODUKTIVITI DAN KUALITI

•

PENINGKATAN KECEKAPAN

•

KEJAYAAN JANGKA PANJANG

•

PEKERJA SEBAGAI RAKAN

67

DASAR PANDANG KE TIMUR • STRATEGI • `BENCHMARKING’ • PERUBAHAN SIKAP • LATIHAN DAN KURSUS

68

DASAR BERSIH, CEKAP DAN AMANAH OBJEKTIF MEWUJUDKAN SATU ETIKA KERJA DAN PERKHIDMATAN DENGAN SIFAT TERPUJI

69

DASAR BERSIH, CEKAP DAN AMANAH •

BERSIH • BERMORAL, BERKECUALI, TIDAK KHIANAT DAN IRIHATI

•

CEKAP • PROAKTIF, MAHIR, CEPAT, TEPAT DAN BERKUALITI

•

AMANAH • RELA, IKHLAS, GIGIH, JUJUR 70

KESIMPULAN • PELAKSANA YANG CEKAP DAN BERKESAN • RESPON DAN PENERIMAAN PELBAGAI PERINGKAT

71

72

73

Pembukaan Tanah Baru • Tanah sesuai untuk pertanian • kos pembangunan • o.i. : • Sesuaikan saiz kebun & jenis tanaman • Penempatan peneroka utk. bantu sediakan kawasan tanaman

74

IN-SITU • Pembangunan ditujukan kepada kawasan yang telah sedia dijalankan aktiviti pertanian tetapi berdaya pengeluaran rendah disebabkan masalah seperti saiz tanah tidak ekonomik, tanaman yang tidak menguntungkan dan tanah terbiar. Usaha pemulihan dijalankan oleh institusi seperti IADP, KADA, MAD etc. • Golongan sasar – petani miskin 75

Perkhidmatan Sokongan Pertanian • Penyelidikan - pertingkatkan komoditi eksport & makanan • Program Pengembangan diperkukuhkan • Pemasaran – ditingkatkan – kemudahan infra. Pengangkutan, penyimpanan & pemprosesan • Mutu Pembungkusan Hasil – lebih menarik • E.g KPW

• Sistem Gred • Penstabilan harga

76

Swasta • Projek pertanian komersil diswastakan – kurangkan beban kerajaan dlm pembangunan pertanian • Galak swasta • majukan komoditi makanan • penyelidikan & pembangunan

77

Komoditi • Komoditi perindustrian eksport diutamakan • utk persaingan di pasaran dunia • E.g. kelapa sawit, getah dan koko

• Komoditi makanan

• Dipertingkatkan secara berperingkat • Untuk sara diri; eksport sekiranya berpotensi

• Pembangunan hutan

• Pembangunan terhad di kawasan tertentu • Pelihara sumber & ekologi hutan, alam sekitar

78

Halacara Baru Pembangunan Kampung & L/Bandar • Pengelompokan kampung-kampung • Wujud pusat kependudukan lebih besar Æ mudah & murah utk sediakan kemudahan moden

• Penyatuan tanah dan pengurusan aktiviti pertanian komersil • Wujud kawasan pertanian yang lebih luas • Pengurusan tanaman dapat dikomersilkan • Kurangkan tanah terbiar

• Pembangunan industri kampung • Wujudkan peluang pekerjaan baru • Tambah pendapatan 79

KENYATAAN

• SAH MENGIKUT PERUNDANGAN • TELAH DIBAHAS DAN DILULUSKAN DI PARLIMEN • DIGAZETKAN

80