1.4 KEBANGKITAN NASIONALISME DARI KEMERDEKAAN DEFINISI NASIONALISME Sentimen kecintaan terhadap sebuah negara. Sentimen ini hanya ditumpukan keoada satu negara bangsa sahaja yang mendorong kepada keinginan untuk berjuang bagi membebaskan tanah air dari cengkaman kuasa asing. 1.4.1 FAKTOR-FAKTOR KEBANGKITAN FAKTOR KEBANGKITAN SEMANGAT NASIONALISME
DALAMAN
LUARAN
1.4.2 PERANAN MEMBANGKITKAN SEBELUM PERANG DUNIA
SEMANGAT
NASIONALISME
FAKTOR
AGAMA
KEMUNDURAN ORANG MELAYU
PENDIDIKAN GOLONGAN INTELEKTUAL KEWARTAWANAN
AGAMA • Pelajar-pelajar melayu yang menuntut di Universiti Al-Azhar • Terpengaruh dengan gerakan reformis islam di Mesir oleh Sheikh Muhammad Abduh dan Syed Lalaluddin Al-Afghani • Gerakan ini bertujuan untuk memberi tafsiran baru terhadap negara islam supaya sesuai dengan peredaran zaman iaitu islam disediakan iaitu untuk menjadikan islam sebagai asa dalam menyelesaikan masalah kemunduran umat islam di seluruh dunia. • Kaum muda dipelopori oleh Syed Sheikh Al-Hadi, Sheikh Tahir Jamaluddin, Haji Abbas Bin Mohd Taha dan Syed Mohd Salim Al-Kalali. • Kaum muda mendakwa kemunduran orang melayu dalam bidang ekonomi dan sosial adalah kerana mereka tidak mengamalkan ajaran islam yang sebenar • Menerbitkan majalah Al-Iman, Neracha, Tunas, Melayu, Al-Islam, Pengasuh dan Al-Ikhwan. KEMUNDURAN ORANG MELAYU • Orang melayu tersisih di bumi sendiri Created by
[email protected] © All Right Reserved Presented 2009
• •
Ekonomi kapitalis dikuasai oleh orang cina dan pedagang eropah Dalam pendidikan orang melayu jauh tertinggal kerana sistem pendidikan melayu tidak mempunyai nilai untuk meningkatkan taraf dan keududkan orang melayu dalam bidang ekonomi.
PENDIDIKAN • Penubuhan MPSI di Tanjong Malim dalam tahun 1922 telah melahirkan golongan guru yang telah memainkan peranan dalam membangkitkan semangat nasionalisme • Lulusan MPSI telah menubuhkan Persatuan Sastera Tanah Melayu. Mereka telah menghasilkan karya-karya seperti cerpen dan novel yang bertemakan semanga nasionalisme. • Novel Melor Kuala Lumpur (1930) karya Harun Aminurrashid membicarakan masalah-masalah sosial yang dihadapi oleh orang melayu dengan menekankan tugas dan kewajipan mereka dalam kehidupan moden. • Majalah Cenderamata (1923), Majalah Guru (1924) dijadikan medan perbincangan dan perbahasan tentang masalah yang dihadapi oleh orang melayu. GOLONGAN INTELEKTUAL • Lulusan sekolah inggeris • Lulusan sekolah melayu • Lulusan sekolah agama Lulusan Sekolah Inggeris • Golongan bangsawan yang berkhidmat dalam perkhidmatan awam Contoh : Raja Chulan, Dato’ Onn Bin Jaafar, Muhammad Eunos Abdullah • Menggesa British memperbaiki keadaan ekonomi orang melayu dan memberi peluang kepada orang melayu menceburkan diri dalam perkhidmatan awam di tanah melayu Lulusan Sekolah Melayu • Lulusan MPSI yang terpengaruh dengan gerakan nasionalisme rakyat Indonesia menentang penjajahan Belanda Contoh : Ibrahim Yaakob – telah menubuhkan Ikatan Semenanjung Borneo (1929) dan Ikatan Pembela Malaya (1930), Kesatuan Melayu Muda (KMM) iaitu sebuah pertubuhan politik pertama yang berhaluan kiri. • Ishak Haji Mohamad • Ahmad Boestamam Lulusan Sekolah Agama • Pelajar yang melanjutkan pelajaran ke Universiti Al-Azhar
Created by
[email protected] © All Right Reserved Presented 2009
• •
Tokoh : Syed Sheikh Al-Hadi, Sheikh Tahir Jalaluddin, Haji Abbas Mohd Taha dan Sheikh Salim Al-Khalali (Kaum Muda) Menggesa orang melayu supaya kembali kepada ajaran islam yang sebenar untuk membebaskan diri daripada penjajah
KEWARTAWANAN • 1930 – 1940, lebih kurang 80 majalah diterbitkan Contoh : Majlis, Warta Melayu, Idaran, Zaman, Al-Iman, Utusan Melayu, Warta Negara, Lembaga Malaya dan Majalah Guru • Akhbar berperanan menyalurkan pendapat, memberi ilmu pengetahuan dan menyampaikan mesej kepada masyarakat melayu untuk mencapai kemakuran dalam hidup. • Tokoh : Ibrahim Haji Yaakob, Ishak Haji Muhammad dan Ahmad Boestamam PERKEMBANGAN POLITIK INDONESIA
PERGERAKAN TURKI MODEN
FAKTOR LUARAN
PERANG RUSIA – JEPUN 1904 - 1905
REVOLUSI 1911 DI CHINA
Created by
[email protected] © All Right Reserved Presented 2009
1.4.3 PERJUANGAN KEMERDEKAAN PENJAJAHAN JEPUN FAKTOR UTAMA
MASALAH EKONOMI
TANAH SEMPIT UNTUK KEKURANGAN BAHAN PASARAN BARU UNTUK MENAMPUNG JUMLAH MENTAH SEPERTI PETROLEUM DAN BIJIH BESI MEMASARKAN HASIL PENDUDUK INDUSTRI
• •
• • • • •
Kemaraan tentera Jepun untuk menguasai tanah melayu mulai 8 Disember 1941 – 15 Februari 1942 Tentera jepun mendarat di Singapura, Pattani, Kota Bharu dan Cam Ranh (Vietnam) pada 8 Disember 1941 dan mendarat di Pattani dan Singgora untuk terus mara ke Jitra Dari Alor Setar, Jepun menggunakan kereta kebal dan basikal untuk mara ke selatan Dari Pulau Pinang pula, Jepun merampas bot dan mara ke selatan menggunakan pantai Fasa pertama serangan setelah selesai menawan Kuala Lumpu Jepun mendarat di Kota Bharu dan mara ke selatan mengikut jalan darat melalui pantai timur Keseluruhan tanah melayu jatuh ke tangan Jepun setelah Singapura berjaya ditawan
Created by
[email protected] © All Right Reserved Presented 2009
PERANAN KMM PERANCANGAN AWAL
SEMANGAT TENTERA JEPUN
FAKTOR KEJAYAAN TAKTIK SERANGAN
PELAN JEPUN – THAILAND
KELEMAHAN TENTERA BRITISH
KELENGKAPAN TENTERA JEPUN
Reaksi Orang Melayu • Orang melayu terpengaruh dengan slogan ‘Asia Untuk Orang Asia’ dan ‘Lingkungan Kemakmuran Asia Timur’ • Kesatuan Melayu Muda (KMM) mengadakan hubungan sulit dengan Jepun dibawah kepimpinan Ibrahim Bin Haji Yaakob • Dasar-dasar pemerintahan Jepun menyusahkan orang Melayu FORCE 136 • Merupakan tentera sulit anti-jepun berpengkalan di Ceylon, Sri Lanka • Mendapat latihan ketenteraan dari pihak berikat di India • Gerakan secara gerila • Pimpinan John Davis dan Richard Broomer Pasukan Wataniah Pahang • Sultan Pahang sebagai pemerintah kehormat • Pimpinan Yop Mahyuddin MALAYAN UNION • Pentadbiran tentera British (PTB) diperkenalkan untuk melaksanakan pentadbiran sementara sebelum sebuah pentadbiran umum diperkenalkan
Created by
[email protected] © All Right Reserved Presented 2009
• •
Malayan Union diistiharkan pada 1 April 1946 oleh British di King House (Carcossa Seri Negara) di Kuala Lumpur Sir Edward Gent sebagai gabenor pertama
Tujuan Malayan Union • Membentuk 1 bangsa Malayan Union • Menjimatkan perbelanjaan pentadbiran British • Mengurang dan mengawal kuasa orang melayu • Menjamin terus penguasaan pihak British • Mewujudkan satu pentadbiran yang cekap • Memastikan sumbangan golongan pendatang • Menyediakan tanah melayu kea rah pemerintahan sendiri Ciri-ciri perlembagaan Malayan Union • Negeri-negeri Melayu Bersekutu, Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu dan dua negeri selat digabungkan di bawah satu unit pentadbiran kecuali Singapura • Malayan Union diketuai oleh seorang gabenor • Majlis Kerja dan Majlis Undangan Malayan Union diadakan • Prinsip Jus Soli • Raja-raja melayu menjadi ahli majlis melayu yang hanya membincangkan soal agama islam dan adat istiadat orang melayu • Seorang pesuruhjaya negeri dilantik bagi setiap negeri sebagai ketua pentadbiran • Parlimen British sebagai pemutus undang-undang Malayan Union Faktor-faktor Penentangan Orang Melayu Terhadap Malayn Union • Penghapusan kuasa raja-raja • Kehilangan tamadun melayu • Kerakyatan terlalu liberal • Membantah tindakan Sir Mc Michael menekan raja-raja melayu Bantahan Terhadap Malayan Union • 15 Disember 1945 – Persatuan Melayu Kelantan disertai 10 ribu rakyat • 19 Januari 1946 – Persatuan Melayu Kedah disertai 50 ribu rakyat • 1 Februari 1946 – Persatuan Melayu Kelantan di Kota Bharu • 10 Februari 1946 – 15 ribu termasuk wanita berkumpul di Johor Bharu
Created by
[email protected] © All Right Reserved Presented 2009
1.4.4 SEBAB SARAWAK
PENENTANGAN
TERHADAP
BRITISH
DI
SABAH
&
Penentangan Terhadap Pemerintah Inggeris Di Sarawak • Brooke menolak kedaulatan danpengaruh Brunei ke atas Sarawak • Menambah bilangan kakitangan Eropah dan mengekalkan kumpulan pegawai melayu • Brooke mengadakan peraturan baru yang bertujuan mewujudkan keamanan, melindungi orang tempatan dan menggalakkan perdagangan di Sarawak • Semua kaum melayu, cina dan dayak dibenar untuk berdagang dan menikmati faedah itu • Setelah kukuh di bahagian pertama, East Coast Company (EIC) memerangi kegiatan lanun • Melalui bantuan anak-anak kapal HMS Dido dari Angkatan Laut Diraja British di Laut China Selatan • Kubu orang Iban Saribas di Sungai Padeh dan Layar dimusnahkan pada Julai 1843 • Diikuti dengan pemusnahan kubu orang Iban di Rimbas dan Paku KEBANGKITAN
KEBANGKITAN RENTAP
KEBANGKITAN SHARIFF MASAHOR KEBANGKITAN PELOMBONG CINA DI BAU
Penentangan Terhadap British di Sabah • Sabah mulai menerima perluasan kuasa asing melalui 2 saudagar Gustavus Baron de Overbeck dan Alfred Gent • Sultan Brunei dan Sultan Sulu memberi kuasa kepada British North Borneo Company untuk memerintah Sabah • Pentadbiran syarikat telah memperkenalkan cukai ke atas beras dan membenarkan kegiatan perdagangan yang bersifat komersial, memasuki kawasan pedalaman untuk mendapatkan hasil hutan untuk dijual di luar • Pasukan polis menghadapi tentengan dari suku kaum Bajau yang diketuai Pangeran Samah • Pada November 1888, satu peperangan meletus di Lembah Padas Demit
Created by
[email protected] © All Right Reserved Presented 2009
• •
Pengeran Syahbandar Hassan cuba memungut cukai di lembah sungai berdekatan dengan padas demit, penduduk enggan membayar kerana mendakwa mereka di bawah pentadbiran kompeni. Penentangan oleh Mat Salleh dan Antanom
1.4.5 DARURAT Parti Komunis Malaya (PKM) • Diasaskan oleh Karl Marx pada penghujung abad ke-19 • Komunis bererti pemahaman yang menentang elit atau establishment (golongan pemerintah) yang tradisional, feudal dan imperialis dengan cara kekerasan untuk menggulingkan mereka dan menggantikannya. • Communist International (Comintern) ditubuhkan di Moscow bertanggungjawab menyelaraskan kegiatan komunis di seluruh dunia • Parti Kuomintang (KMT) wujud sebagai parti yang sah sehingga julai 1923 di tanah melayu • KMT dan Parti Komunis China (PKC) berpecah • PKC menubuhkan Parti Komunis Nanyang (PKN) bertujuan untuk menyebarkan ideology komunis • Kegagalan PKN menyebabkan Comintern menyusun semula organisasi PKN dan seterusnya membubarkan PKN dan menubuhkan Parti Komunis Malaya (PKM) Perkembangan PKM • Lancar pemberontakan bersenjata • Tahun 1920, PKM diharamkan • Berlaku mogok di Batu Arang namun gagal. Pemimpin-pemimpin kesatuan sekerja ditangkap dan dihantar balik ke China • Pengaruh meningkat semasa Jepun menyerang China • Menerapkan semangat kecinaan dan sifat anti-jepun • PKM menaja MPAJA yang bertindak sebagai pelindung orang cina semasa pemerintahan Jepun • Peranan Min Yuen (Gerakan Rakyat) • Apabila Jepun tewas pada 15 Ogos 1945, PKM (Bintang 3) mengambil alih kekosongan pentadbiran • British menubuhkan Pentadbiran Tentera British (BMA) dan MPAJA dibubarkan • Penguatkuasaan undang-undang melemahkan PKM • Ahli-ahli PKM berpecah kepada 2 golongan iaitu berpihak kepada Chin Peng dan sebahagian lagi berpihak kepada Lai Teck • 12 Jun 1948, PKM telah membunuh 3 orang pemimpin Kuomintang di Johor • 15 Jun 1948, PKM telah menembak mati 2 orang pengurus dan seorang pengurus ladang getah berbangsa eropah di Sungai Siput, Perak Created by
[email protected] © All Right Reserved Presented 2009
• • •
Edward Gent mengistiharkan darurat di Perak dan Johor pada 18 Jun 1948 19 Jun 1948 darurat diistiharkan di seluruh tanah melayu Pengistiharan darurat membolehkan British menggubal peraturan dan undang-undang demi menstabilkan kedudukannya.
Darurat • Dilaksanakan pada 7 Julai 1948 • British menguatkuasakan pengharaman parti politik berhaluan kiri • Membuang negeri sesiapa sahaja yang dianggap menggugat kemakmuran negara • Menjatuhkan hukuman bunuh terhadap sesiapa sahaja yang bersubahat dengan komunis • Pihak komunis menamakan mereka ‘The Malayan Races Liberty Army’ (Tentera Pembebasan Rakyat Malaya) • Disokong oleh Min Yuen • Moral mereka semakin tinggi apabila berjaya membunuh Sir Henry Gurney yang mati ditembak pada 7 Disember 1951 di Bukit Fraser LANGKAH MEMBANTERAS KOMUNIS
KUATKUASA UNDANG-UNDANG
MEMPERKUKUHKAN PERINTAH BERKURUNG KONSEP KAWASAN KETENTERAAN HITAM & PUTIH
SEKATAN JALAN RAYA CATUAN MAKANAN
JAWATAKUASA PERANG
PERANG PSIKOLOGI
LANGKAH PEMBANTERASAN BUKAN KETENTERAAN RANCANGAN BRIGGS
KERJASAMA ANTARA KAUM
PENGGUNAAN KAD PENGENALAN Created by
[email protected] © All Right Reserved Presented 2009
1.4.6 KEMUNCULAN PARTI POLITIK BERASASKAN KAUM ASAS POLITIK Perikatan Radikal / Sosialis Islam Bukan perkauman
CONTOH PARTI UMNO, MCA, MIC PKM, AWAS, API, PKMM PAS, Hizbul Muslimin IMP, Parti Negara
1.4.7 KE ARAH KEMERDEKAAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU Sistem Ahli • Dilaksanakan pada April 1951 • Beberapa jabatan kerajaan diletakkan di bawah kawalan sistem ahli majlis perundangan persekutuan • Tujuan – untuk melatih wakil-wakil kaum tempatan memegang jawatan ketua jabatan dalam kegiatan pusat • 1951 – Dato’ Onn Jaafar, EEC Thuraisingam, Tengku Yaacob, Ibni Sultan Abdul Samad, Mahmud Bin Mat • 1954 – Dato’ Onn Jaafar, EEC Thuraisingam, HS Lee, Dato’ Nik Ahmed Kamel Faedah Sistem Ahli • Pemimpin tempatan mendapat latihan pentadbiran • Wujud semangat perpaduan Pilihanraya Majlis Undangan Kawasan pilihanraya ✔ Georgetown ✔ Ipoh ✔ Johor Bharu ✔ Melaka ✔ Kuala Lumpur ✔ Seremban Pilihanraya Umum 1955 • Diadakan pada 27 Julai 1955 • Pakata diwakili 3 kaum • Pakatan menang 51 daripada 52 buah kerusi parlimen Created by
[email protected] © All Right Reserved Presented 2009
•
Membentuk kerajaan dengan anggota kabinet terdiri dari 10 anggota (6 ahli UMNO, 3 ahli MCA, 1 ahli MIC dan 5 orang eropah)
Ambang Kemerdekaan • Tuanku Abdul Rahman mengetuai rombongan ke London • 4 orang wakil raja-raja melayu • 4 orang wakil perikatan • Wakil kerajaan British di Tanah Melayu Pengishtiharan Kemerdekaan • Tepat 12 tengah malam pada 31 Ogos 1957, bendera Jack Union diturunkan di hadapan bangunan Sultan Abdul Samad di Padang Kelab Selangor, Kuala Lumpur • Digantikan dengan bendera Persekutuan Tanah Melayu • Tuanku Abdul Rahman sebagai perdana menteri • YDP Negeri Sembilan dilantik sebagai Yang Dipertuan Agong yang pertama
Created by
[email protected] © All Right Reserved Presented 2009