Verslag Congres European Mind Setting

Verslag

Europa: Geen boeman, geen melkkoe, maar gewoon leuk! Zeg ‘Europa’ en een gemeenteambtenaar denkt aan ingewikkelde aanbestedingen en tijdrovende subsidieaanvragen. Dat moet anders, want Europa is er en Europa blijft er. En eigenlijk is dat juist heel leuk, vinden degenen die zich beroepshalve aan Europa wijden. Oftewel: welke kansen biedt Europa aan Amsterdam? Hoe kan Amsterdam zich in Europa profileren? En hoe krijg je Europa in je genen? Dat alles kwam aan de orde op het congres ‘European mindsetting,’ een interactieve ‘large scale event’, met sprekers, vragen, stellingen en stemrondes. En met tweehonderd ambtenaren van Amsterdamse gemeentelijke diensten en stadsdelen. Middagvoorzitter en europolitica Kathalijne Buitenweg (GroenLinks) schetste meteen de spagaat die europarlementariërs soms dreigt te verscheuren. “Terwijl ik hier sta is er een plenaire zitting van het Europees Parlement in Straatsburg. Met aansluitend een stemming. Daarbij ontbreken minstens twee leden. Jammer natuurlijk, maar onze Nederlandse verplichtingen tellen ook. We moeten immers voeling houden met wat hier gaande is. En andersom moet men in Nederland weten wat er op het Europese toneel speelt.” Het andere ontbrekende europarlementslid was Sophie in ’t Veld (D66), één van de vijf sprekers op het congres. Europa in je DNA Burgemeester Job Cohen trapte af. “We hebben het niet meer over de vraag óf Europa belangrijk is voor een stad als Amsterdam,” stelde hij onomwonden. “Europa is een werkelijkheid waarmee iedere gemeente te maken heeft. Ook in Amsterdam worden steeds meer projecten mede door Europa betaald. Kijk bijvoorbeeld naar het Polderweggebied.”

Maar Europees geld is geen gemakkelijk geld. Cohen: “Je moet van tevoren exact aangeven wat je gaat doen en achteraf of je dat ook gedáán hebt.” Dat lukt gelukkig steeds beter. “Onze expertise groeit. En die moeten we borgen in onze organisatie. We moeten Europese regelgeving in de gaten houden en invloed uitoefenen als er nieuwe regels in de maak zijn. Europa moet in ons DNA gaan zitten.” Dat betekent nog nauwer samenwerken met andere Europese steden. Bijvoorbeeld bij een duurzaam klimaatbeleid. Cohen: “Amsterdam wil daarbij vooroplopen. En dat lukt. We zijn genomineerd voor de Green Capital Award. In februari volgt de uitslag.” Geld genereert geld ‘Wat betekent Europa voor jou?’ Dat was de vraag die de congresgangers vervolgens kregen voorgelegd. Een greep: “rompslomp, vreemde talen, spraakverwarring, schone lucht, vakantie, euro, pure noodzaak, gemeenschappelijke geschiedenis.” Die laatste associatie kwam terug in het betoog van de tweede spreker, staatssecretaris Frans Timmermans van Europese Zaken. “Europa is al tweeduizend jaar een samenwerkingsverband van landen, maar veel meer nog een netwerk van steden. Veel burgers denken sterker in steden dan in landen. In New York is Amsterdam bekender dan Nederland.” De rol van dat stedennetwerk groeit alleen maar. “De stad blijft trekken. Stadsontwikkeling wordt steeds belangrijker. Ook daarin loopt Amsterdam voorop, onder andere vanwege de sterke sociale structuur van de stad. Daarmee kunnen we ons profileren.” Duurzaamheid is een ander cruciaal aspect. “Verkeer zal uit de binnensteden verdwijnen. Maak een goed masterplan voor de stad van de toekomst, en je zult uit heel Europa respons krijgen. En subsidie uit Brussel.” Over Europees geld gesproken: het is vaak veel papier voor weinig wol, erkende de staatssecretaris. Toch is het de moeite meer dan waard. “Vaak trekt dat startkapitaal andere partijen over de streep. Kijk maar naar de Indische Buurt.”

Wat betekent Europa voor jou? regelgeving leren veiligheid wereldspeler subsidies verbinden geschiedenis machtsblok lobby multicultureel vrede vooruitgang aanbesteding diversiteit noodzakelijk toegankelijkheid uitdaging vrij verkeer identiteit stabiliteit samenwerking verscheidenheid gelijkheid kansen gezamenlijkheid vrijheid 1 stem bureaucratie kennis mobiliteit grensloos citymarketing uitwisseling uniformiteit Euro vakantie =samen sterk

Daarna was de zaal weer aan zet: ‘Waar zie jij kansen in Europa?’. Opnieuw een greep: “kennis delen, van elkaar leren, vrij verkeer voor burgers, Amsterdam kan eindelijk een metropool worden.” Naar Brussel, naar Brussel! Sophie in t’ Veld introduceerde het eerste thema: ‘Amsterdam: keyplayer of teamplayer’. Europa gaat niet alleen om rationele argumenten, betoogde ze. “Europa is ook een gevoel. Het is leuk, spannend, inspirerend en veelkleurig.” Want Europa is geen hermetische black box. “Het Europese apparaat in Brussel is relatief klein en overzichtelijk. Ambtenaren zijn zeer benaderbaar en bereidwillig. Dat geldt ook voor de parlementariërs. Dus ga eens bij ze langs!” Europa is namelijk te belangrijk om over te laten aan lobbyisten en politici. Sophie in ’t Veld: “Zoek je tegenhanger bij de Europese Commissie. Ga eens kennismaken en bouw je netwerk uit. Wacht niet af, maar neem het initiatief.” Tot slot een stelling voor het publiek: ‘Amsterdam moet zich meer profileren in Europa.’ “Klopt,” vond men aan 20 van de 21 tafels in de zaal. Maar waarmee dan? “Duurzaamheid, tolerantie, innovatie, talentontwikkeling, nieuwe media.” En hoe dan? “Presentaties geven op congressen, uitwisselingen op touw zetten, samenwerkingsverbanden met Europese steden zoals Eurocities.”

Waar zie jij kansen in Europa?

Samenwerken Kennisdelen (van elkaar leren) Innovatie/creativiteit (elkaar stimuleren) Versterken en verbeteren economie, milieu en sociale omstandigheden Hoofd bieden aan mondiale (maatschappelijke) issues. Gezamenlijk een wereldspeler zijn

Waarmee dient Amsterdam zich te profileren? Top 3 + Samenwerken 1. Infrastructuur Van fiets- tot glasvezelnetwerk. 2. Persoonlijkheid Van open, verdraagzaamheid tot Job Cohen himself. 3. Ruimtelijke Ordening Van stedelijke vernieuwing tot wonen aan het water. 4. Duurzaamheid Van luchtkwaliteit tot sociale structuren. 5. Innovatie Van kennishub tot de creatieve stad.

Trots op Europa We staan er niet bij stil, maar Europa maakt steeds meer deel uit van ons dagelijks leven, stelde Ludolf van Hasselt, directeur van de Europese Commissie in Nederland. Hij leidde het tweede thema in: ‘Hoe Europaminded ben jij?’ “Er komt een hele generatie mensen aan voor wie het IJzeren Gordijn nooit heeft bestaan. Die communiceren met heel Europa en bewegen zich in Praag en Barcelona net zo makkelijk als in Amsterdam.” Toch is er ook euroscepsis. “Vijftig jaar na het ontstaan is ‘Brussel’ er niet in geslaagd Europa voldoende gezicht te geven. Welke Nederlander kan drie namen van europarlementariërs noemen?” Nederlanders moeten er trots op worden Europeaan te zijn. Van Hasselt: “Daarbij zijn de provincies en de steden onontbeerlijk. U als ambtenaar van de gemeente Amsterdam bent vaak het eerste aanspreekpunt voor de burger. Het is cruciaal dat u in die rol het belang en het nut van Brussel aan hen duidelijk maakt.” Vandaar de opdracht aan de congresgangers: wat is de beste aanpak om Europa in je organisatie een plek te geven? “Meedoen aan Europese samenwerkingsverbanden en die ervaringen delen met collega’s.” Go Europe, neem skype Amsterdam is nu al in 24 Europese netwerken vertegenwoordigd. Er zijn binnen Amsterdam 12 overleggen waarin Europa een belangrijke rol speelt. Daarbij zijn pakweg vijftig ambtenaren betrokken, met specifieke Europakennis. Met die cijfers kwam Dorine Manson, directeur Economische Zaken bij de gemeente. Daarnaast is er natuurlijk Eurolink, het Europese aanspreekpunt voor Amsterdam. Bovendien heeft Amsterdam een eigen vertegenwoordiger in Brussel: Reineke van Meerten. Zij zetelt op het G4-kantoor, dat de belangen van de vier grote steden behartigt.

Hoe zorg je ervoor dat een Europees onderwerp op adequate manier in je organisatie wordt opgepakt? De ‘hoofdprijs’:

Samenwerken Bottom-up draagvlak creëren (verzamelen kennis, betrekken collega’s, kennis en successen actief uitdragen, enthousiasmeren: het ‘leuk’ maken, lobbyen, kaders scheppen en inbrengen in het MT en bestuur)

Er gebeurt dus van alles. Op zich prima, maar coördinatie is nodig. Dorine Manson: “Versnippering is misschien wel de grootste bedreiging.” Bovendien wordt informatie pas kennis als er betekenis aan wordt gegeven. “Als er bepaald gedrag uit voorkomt. Die stap moeten we nu gaan zetten, de stap naar proactief reageren op kansen in Brussel. Vrijwel elk Amsterdams dossier heeft een Europese dimensie. Ga na welke dat is, en vraag je af hoe belangrijk die is voor Amsterdam. Raadpleeg daarvoor bijvoorbeeld Eurolink, of onze vrouw in Brussel.” Tot slot nog een stelling: ‘Ik heb een Europees netwerk’. “Klopt,” vond pakweg de helft der aanwezigen. En hoe kun je je netwerk verstevigen? “Via VNG, via congressen, via een bezoek aan Brussel, via contact met andere Europese steden, maar ook via internet en sites als Linked. En heel praktisch: Skype op de werkplek!” Europa onder de knop Tot besluit van het congres presenteerden de organisatoren nog een middel dat veel van de gesignaleerde problemen kan verhelpen: een platform op internet waar alle Amsterdamse Europakennis gehaald en gebracht kan worden. Met een muisklik blies Dorine Manson www.amsterdam.nl/europa virtueel leven in. Het congres European Mindsetting werd Georganiseerd door traineepool 10, in opdracht van gemeentesecretaris Henk de Jong en EZ-directeur Dorine Manson.

Hoe krijg of behoud je een Europees netwerk? Top 10 1. Vragen stellen 2. Bezoek brengen en ontvangen Samenwerken 3. Internet (diverse sites, LinkedIn, Facebook, Skype) 4. Deelnemen aan Europese projecten 5. Werken/detacheren/stage in Europa 6. Contact opnemen met het G4 kantoor (Reineke Meertens bellen) 7. Bijwonen van congressen en zelf lezingen geven (www.euromatrix.org) 8. Actief deelnemen aan Europese werkgroepen, zowel intern in Amsterdam als extern (www.eurocities.eu) 9. Collega’s met Europese taken helpen 10. Europa uitdragen en collega’s stimuleren/verwijzen

Traineepool 10 wil alle deelnemers en sprekers ontzettend bedanken voor hun inzet…..

Samen staan we sterk!