1
Mynediad (A1) Dysgu Cymraeg (Y Wladfa)
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 1
02/08/2018 15:50
2
Croeso!
Croeso i’ch taith yn dysgu Cymraeg. Er mwyn dysgu’n llwyddiannus, mae mynychu dosbarthiadau’n rheolaidd yn bwysig dros ben, yn ogystal â dysgu’r eirfa ym mhob uned, ymarfer y patrymau a defnyddio’ch sgiliau newydd. I’ch helpu chi i ymarfer, mae llawer o weithgareddau ar-lein sy’n cyd-fynd â’r cwrs yma ar www.dysgucymraeg.cymu, ac ym mhob uned yn y cwrs byddwch chi’n cael gwybod sut i adolygu’r gwaith gyda Duolingo hefyd. Gwrandewch ar Radio Cymru, gwyliwch S4C a darllenwch! Bydd eich tiwtor hefyd yn dweud wrthoch chi am lawer o gyfleoedd i ymarfer ac i ddefnyddio eich Cymraeg. Pob lwc! Bienvenido a su viaje de aprendizaje de galés. Para asegurarse de tener éxito, es importante asistir a clase regularmente, aprender el vocabulario en las unidades a medida que avanza, practicar los patrones de lenguaje y usar sus nuevas habilidades. Para ayudarlo a practicar, puede acceder a materiales de aprendizaje específicamente diseñados para acompañar este curso en www.learnwelsh.cymru. A medida que trabaje en las unidades, también sabrá qué unidades de Duolingo le ayudarán a revisar patrones de idioma específicos. ¡Escuche Radio Cymru, mire S4C y lea! Su tutor le informará regularmente sobre las numerosas oportunidades disponibles para practicar y usar su galés. ¡Buena suerte!
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 2
02/08/2018 15:50
Cynnwys newydd
Cynnwys / Contenido Nod/ Objetivo Dechrau sgwrs/Iniciar una conversación
Cynnwys newydd/ Nuevo contenido Ceri dw i Sut dach chi? Sut wyt ti? Ble dach chi’n byw? Rhifau/Numeros 110 Dw i’n licio/hoffi Wyt ti’n licio/hoffi? Ydw/Nac ydw Dw i ddim yn hoffi Dan ni’n hoffi Dan ni ddim yn hoffi Dyddiau’r wythnos/ Días de la semana Dw i eisiau Wyt ti eisiau? Oes/Nac oes Lliwiau/Colores
Uned
Teitl
1
Helo, sut dach chi?
2
Wyt ti’n licio/ hoffi coffi?
Siarad am bethau dan ni’n hoffi a gweithgareddau pob dydd/ Hablar de gustos y actividades cotidianas
3
Dach chi eisiau paned?
Mynegi dymuniad/ Expresar un deseo
4
Mynd a dod
Trafod o ble dan ni’n dod a ble dan ni’n mynd/ Discutir de dónde venimos y hacia dónde vamos
Y Treiglad Meddal/ La mutación suave
5
Es i i siopa a gwnes i brynu dillad newydd
Dweud ble aethoch chi a beth wnaethoch chi/ Decir a dónde fuiste y que hiciste
Es i Est ti? Do/Naddo Aethoch chi? Gwnes i Wnest ti? Wnaethoch chi?
6
Sut mae’r tywydd?
Siarad am y tywydd a phobl eraill/ Hablar del clima y de otras personas
Mae hi’n braf Mae hi’n medru Mae o’n medru Maen nhw’n medru Sut/lle/pryd mae’r dosbarth? Rhifau/Números 11-100
7
Ydy! Ydy o/hi’n..? Gofyn ac ateb cwestiynau am bobl a phethau eraill/ Hacer y contestar preguntas sobre otras personas y cosas
Siân ydy hi Ydy hi’n dda? Ydy/Nac ydy Ydyn nhw’n dda? Ydyn/ nac ydyn Dydy o ddim yn dda Dydyn nhw ddim yn dda Pwy/beth/faint ydy o?
3
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 3
02/08/2018 15:50
Cynnwys newydd
8
Adolygu ac ymestyn – Siarad ar y ffôn
Adolygu ac ymarfer ymadroddion ffôn/ Revisar y practicar frases útiles para hablar por teléfono
Ga i? Cei/Na chei; Cewch/Na chewch Dw i’n gweithio yn y coleg / Dw i’n gweithio mewn coleg
Uned
Teitl
Nod/ Objetivo
Cynnwys newydd/ Nuevo contenido
9
Gwnaethon ni
Gwnaeth o/hi Gwnaethon ni Gwnaethon nhw Wnes i ddim
10
Aethon ni
Dweud beth wnaethoch chi a phobl eraill yn y gorffennol/ Contar lo que hiciste vos y otras personas en el pasado Dweud ble aethoch chi a phobl eraill/ Contar a dónde fuiste vos y otras personas fueron
11
Ces i
12
Mae gen i
Dweud beth sydd ganddoch chi a phobl eraill/ Di lo que vos y los demás tienen o poseen.
13
Roedd hi’n braf
Disgrifio pethau yn y gorffennol/Describir cosas en el pasado
Mae gen i/gen ti/gan Sam/ganddo fo/ganddi hi/ ganddon ni/ganddoch chi/ ganddyn nhw Oes gen ti? Does gen i ddim Roedd hi’n braf Oedd hi’n braf? Oedd/ nac oedd Doedd hi ddim yn braf Roedd gen i
14
Ble oeddech chi’n byw ac yn gweithio?
Siarad am bethau roeddech chi’n arfer eu gwneud/ Hablar de cosas que solías hacer
15
Adolygu ac Ymestyn – Siarad Wyneb yn Wyneb
Adolygu ac ymarfer Dw i wedi ymadroddion ar gyfer Arall siarad wyneb yn wyneb/ Y misoedd/Los meses Revisión y práctica frases útiles para reuniones cara a cara.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 4
Aeth o/hi Aethon ni Aethon nhw Es i ddim Y tymhorau/Las estaciones Dweud beth gawsoch chi Ces i/cest ti/cafodd a phobl eraill/ Decir lo que Sam/cawson vos y los demás tuvieron o ni/cawsoch chi/cawson nhw recibieron Gest ti? Ches i ddim
Ro’n i/roeddet ti/ roedden ni/roeddech chi/roedden nhw Y Treiglad Trwynol/ La mutación nasal
02/08/2018 15:50
Rhestri Defnyddiol / Listas de vocabularios útiles
Dyddiau’r Wythnos/ Días de la semana dydd Sul domingo dydd Llun lunes dydd Mawrth martes dydd Mercher miércoles dydd Iau jueves dydd Gwener viernes dydd Sadwrn sábado Misoedd/Meses mis Ionawr mis Chwefror mis Mawrth mis Ebrill mis Mai mis Mehefin mis Gorffennaf mis Awst mis Medi mis Hydref mis Tachwedd mis Rhagfyr
enero febrero marzo abril mayo junio julio agosto septiembre octubre noviembre diciembre
Lliwiau/Colores brown coch du glas glas golau gwyn gwyrdd llwyd melyn oren pinc porffor/piws
marrón rojo negro azul celeste blanco verde gris amarillo naranja rosa morado/ púrpura/violeta
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 5
02/08/2018 15:50
Uned 1 (un) – Helo, sut dach chi? Nod: Dechrau sgwrs/Iniciar una conversación
Geirfa
sustantivos femeninos sustantivos masculinos verbos adjetivos otros
Cymraeg nos noswaith
galés noche noche
paned problem(au)
una taza de algo problema(s)
bore car (ceir) croeso dosbarth
mañana auto(s)
enw(au) heddlu pnawn rhif(au)
nombre(s) policía tarde numero(s)
byw darllen dysgu
vivir leer aprender
gwylio gyrru
mirar manejar/conducir
pinc
da ofnadwy
chi diolch dyna pam eso que efo eto fi heddiw hwyl! i iawn muy
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 6
bienvenido/de nada
clase
terrible
wedi blino
rosa cansad o/a
usted(es) gracias es por
lle ond pawb pwy rŵan/nawr sut ti yma yn
donde pero todos quién ahora cómo vos acá en
con otra vez yo hoy ¡chau! a bueno,
02/08/2018 15:50
Cymraeg Dosbarth –
Pawb! Eto!
Siôn dw i. Siân
Soy
dw i. Pwy dach chi?
¿Quién es usted?
Sut dach chi?
Iawn. Da iawn, diolch. Ofnadwy. Wedi blino
Siôn.
¿Cómo está usted? OK. Muy bien, gracias. Terrible. Cansado/a.
A: Helo, Eryl dw i. Pwy dach chi?
B: Iawn, diolch.
B: Bore da, Ceri dw i. Sut dach chi?
A: Hwyl, Ceri!
A: Da iawn, diolch. Sut dach chi?
B: Hwyl.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 7
02/08/2018 15:50
Ynganu – Yr Wyddor
A - ala
Ng - living
Ph - foca
B - hombre
H - Hughes
R
C - casa
I
- indio
Rh - R con H respirada
Ch – jabón
J
- John, sandwich
D - diario
L
- león
Dd –madre
Ll - Llandudno
E
- enano
M - mamá
Th - Zaragoza
F
- vivo
N
U
Soplar con la lengua contra los incisivos superiores
- nena
- rosa
S
- silla
T
- tres
- isla
Ff - fuego
O - oso
W - uva
G - Gaiman
P
Y
- papá
- mitad ‘e’ mitad ‘y’
Un llythyren (una letra) ydy
Ch
Dd
Ff
Ng
Ll
Ph
Rh
Th
Pwyslais! Énfasis! profesional
proffesiYNol
noFELydd
El acento en galés es casi siempre en la penúltima sílaba
seiciATrydd
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 8
02/08/2018 15:50
Siôn
A
Siân
Huw
2
Mair
Marc
3
Gwen
Gareth
4
Marged
Carwyn
5
Rhian
Rhodri
6
Bethan
Dylan
7
Glenys
Geraint
8
Eirlys
Gwilym
9
Mari
Rhidian
10
Rhiannon
Arfon
Jac
Eleri
Llywelyn Meredydd
Ymarfer! Practicar! mân man twr tŵr dal dall nodi noddi
gwên hyn dallu beth
Brenhines
Mererid
Brenin
Myfanwy
Gwen hŷn dathlu bedd
tôn cân marc gwyrth
ton carn march gwyrdd
dur ci y garreg ofer
dŵr si y garej offer
Sgwrs A: O na, yr heddlu! (Stopio’r car) B: Hello, hello, hello. A: Cymraeg, os gwelwch yn dda. B: O, helo, helo, helo. A: Pnawn da, cwnstabl. B: Pnawn da. Pwy dach chi? A: Ceri Llwyd dw i. B: Ceri Llwyd, y gitarydd?
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 9
A: Ie, sut ... B: Y gitarydd efo band Y Pandas Pinc? A: Ie. B: Y Pandas Pinc. Waw...... A: Problem efo’r car, cwnstabl? B: Na,na, dim problem. Hwyl, Ceri. A: Hwyl. B: Wel, wel, Ceri Llwyd, Y Pandas Pinc, waw ......
02/08/2018 15:50
Sgwrs
B: Iawn.
A: Bore da Ceri. B: Helo Eryl. Sut wyt ti?
CHI = usted / ustedes
A: Da iawn diolch, sut wyt ti?
TI = alguien que conozcas bien, un nene
Ble dach chi’n byw?
¿Dónde vive?
Ble wyt ti’n byw?
¿Dónde vivís?
Dw i’n gyrru Fiat Dw i’n gwylio Bailando Dw i’n darllen Clarín Dw i’n dysgu Cymraeg
Wrecsam Amlwch
Conduzco/manejo un Fiat
Miro Bailando Leo el Clarín Aprendo galés
Sgwrs
A: Bore da. Sut dach chi? B: Iawn, ond wedi blino heddiw.
B: Dyna pam dw i wedi blino. Dw i’n gyrru i’r dosbarth Cymraeg.
A: Ble dach chi’n byw rŵan?
A: Paned?
B: Bangor.
B: Ie, os
A: Bangor? A dach chi’n dysgu
gwelwch
Cymraeg yma!
yn dda.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 10
02/08/2018 15:50
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 10
02/08/2018 15:50
Rhifau
dim (0)
pedwar (4)
wyth (8)
un (1)
pump (5)
naw (9)
dau (2) tri (3)
chwech (6) saith (7)
deg (10)
Help llaw (Claves) Yr Wyddor (El alfabeto) 1. En galés, al igual que en castellano, las letras conservan su sonido salvo las siguentes excepciones: Hay 7 vocales – a e i ouwy Y tiene dos sonidos, como Ynys, Aberystwyth. Esto se explicará pronto. A, I, O + Y también son palabras útiles! (significado y, a, de/desde?, el/la) S tambien tiene 2 sonidos – normalmente como una S sonora (Sut) pero combinado con la i suena como sh (por ej: Siân))
3. Iawn –Verá en el vocabulario que 'iawn' puede significar tanto 'OK, bien' como 'muy'. Por sí solo, significa 'OK, bien':Sut dach chi? Iawn. Sin embargo, cuando se usa después de un adjetivo, su significado es 'muy': Da iawn (Muy bien) 4. Ti + Chi son similares a Vos + Usted en castellano. Ti siempre es singular y Chi puede ser formal singular o plural.
2. El acento en una palabra galesa es casi siempre en la penúltima sílaba.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 11
02/08/2018 15:50
greet 1
greet 2 present1
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 12
02/08/2018 15:50
Uned 2 (dau) – Wyt ti’n hoffi/licio coffi? Nod: Siarad am bethau dan ni’n hoffi a gweithgareddau pob dydd/ Hablar de gustos y actividades cotidianas (Dw i, dan ni, wyt ti, dach chi)
Geirfa
bwyd comida caws queso cerdyn (cardiau) cartas cig(oedd) carne(s ) criced cricket dau dos dillad ropa dydd(iau) día(s) gwin vino
bwyta canu chwarae dawnsio gweithio gweld gwneud hoffi
bendigedig coch gwyn
chwaith dim hefyd heno i
comer cantar jugar bailar trabajar ver hacer gustar
brillante rojo blanco
tampoco no; nada; cero tambien esta noche por/para
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 13
llefrith/llaeth papur newydd pêl-droed radio siocled(i) siwgr teledu tôst
leche diario fútbol radio chocolate(s) azúcar televisión tostada
licio/hoffi mynd prynu siopa smwddio yfed ymddeol
gustar ir comprar ir de compras planchar beber, tomar jubilar
neis newydd siŵr
lindo nuevo seguro
mynd am dro wrth gwrs ych a fi yfory
pasear por supuesto terrible/feo/asqueroso mañana
02/08/2018 15:50
Cymraeg Dosbarth
Codwch! Eisteddwch!
Hoffi/licio Dw i’n hoffi/licio coffi Dw i’n hoffi/licio llaeth Dw i’n hoffi/licio pitsa Dw i’n hoffi/licio siocled
Me gusta el café Me gusta la leche Me gusta la pizza Me gusta el chocolate
Dw i ddim yn hoffi/licio caws Dw i ddim yn hoffi/licio siocled Dw i ddim yn hoffi/licio cyrri Dw i ddim yn hoffi/licio pasta
No me gusta el queso No me gusta el chocolate No me gusta el curry No me gustan los fideos
Wyt ti’n hoffi/licio coffi? Wyt ti’n hoffi/licio siwgr? Wyt ti’n hoffi/licio cyrri? Wyt ti’n hoffi/licio pasta?
¿Te gusta el café? ¿Te gusta el azúcar? ¿Te gusta el curry? ¿Te gusta los fideos?
Ydw
Nac ydw
Enw
Caws
Cacen
Pêl-droed
Canu
Chi Tiwtor
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 14
02/08/2018 15:50
Sgwrs
A: Wyt ti’n hoffi gwin gwyn? B: ✔ A: Dw i ddim. Wyt ti’n hoffi gwin coch? B: ✗ A: Dw i ddim yn hoffi gwin coch chwaith! Ond dw i’n hoffi coffi! B: A fi. Dw i’n hoffi coffi hefyd.
***** A: Wyt ti’n licio rygbi? B: ✔ A: Dw i ddim. Wyt ti’n licio criced? B: ✗ A: Dw i ddim yn licio criced chwaith! Ond dw i’n licio pêl-droed. B: A fi. Dw i’n licio pêl-droed hefyd.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 15
02/08/2018 15:50
Sgwrs
Ceri: Noswaith dda, Eryl. Sut wyt ti? Eryl: Da iawn, diolch. A sut wyt ti? Ceri: Wedi blino, heno. Eryl: Wyt ti’n mynd i’r dosbarth dawnsio Salsa yfory? Ceri: Ydw, wrth gwrs! Dw i’n licio’r dosbarth dawnsio Salsa. Eryl: Da iawn! Hwyl Ceri. Ceri: Nos da.
Beth dach chi’n hoffi/licio Beth dach chi’n hoffi/licio wneud? Beth dach chi ddim yn hoffi/licio? Beth dach chi ddim yn hoffi/licio wneud?
¿Qué te gusta?
Beth wyt ti’n hoffi/licio ar y teledu? Beth wyt ti’n hoffi/licio ar y radio?
¿Qué te gusta mirar por la televisón? ¿Qué te gusta escuchar por la radio?
¿Qué te gusta hacer? ¿Qué no te gusta? ¿Qué no te gusta hacer?
Beth dach chi ddim yn hoffi?
siopa
dawnsio
canu
gweithio
smwddio
darllen
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 16
02/08/2018 15:50
Dan ni’n dysgu Cymraeg Dan ni’n darllen papur newydd yn y bore Dan ni’n mynd am dro yn y pnawn Dan ni’n prynu bwyd yn La Anonima
Aprendemos galés
Leemos el diario en la mañana Vamos de paseo por la tarde Compramos comida en La Anónima
Holiadur siopa/Cuestionario de compras Gofynnwch i saith person lle maen nhw’n prynu bwyd, dillad, petrol. Pregunte a siete miembros de la clase donde compran bwyd, dillad, petrol.
Enw
Bwyd
Dan ni ddim yn gwylio Mirtha Legrand Dan ni ddim yn bwyta cig Dan ni ddim yn hoffi/licio criced Dan ni ddim yn yfed gwin
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 17
Dillad
Petrol
No miramos Mirtha Legrand No comemos carne No nos gusta el cricket No tomamos vino
02/08/2018 15:50
Holiadur
Pryd dach chi’n……?
Siopa? Dysgu Cymraeg/ioga/pilates?
Llun
Mawrth Mercher Iau
Gwener Sadwrn Sul
Llun
Mawrth Mercher Iau
Gwener Sadwrn Sul
Chi
Partner
Ynganu – llafariaid hir/vocales extendidas Efo’r tiwtor, wedyn efo’ch partner, dywedwch:
Da/De/Di/Do/Du/Dw
Ymarfer! Practicar!
brain campus call cell dawn march
dull faint haul her hurt torch
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 18
mud murmur offer person pump
union sail toes toll bore
archangel Arthur barn blinder draw
02/08/2018 15:50
Dyddiau’r wythnos (días de la semana)
dydd Sul
dydd Iau
Mawrth
Gwener
Sadwrn
Mercher
HWRÊ!!
Beth dach chi’n wneud?
Chi dydd Sul dydd Llun dydd Mawrth dydd Mercher dydd Iau dydd Gwener dydd Sadwrn
chwarae...
dawnsio
dysgu Cymraeg
prynu...
siopa
smwddio
gwylio...
darllen
gweithio
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 19
02/08/2018 15:50
Sgwrs
A: Bore da. B: Hmff.
B: Ych a fi. Dw i ddim yn hoffi llaeth. Iawn, ble dw i’n gweithio?
A: Sut dach chi heddiw?
A: Gweithio? Ym, dw i ddim yn siŵr. Pwy dach chi, os gwelwch yn dda?
B: Ofnadwy. Dw i ddim yn hoffi dydd Llun.
B: Williams, y bos newydd.
A: Coffi?
A: O? Neis iawn.... Croeso, Mr Williams.
B: Ych a fi. Dw i ddim yn hoffi
B: Dr Williams.
coffi.
A: Croeso, Dr Williams. ....
A: Te? B: Iawn. A: Llaeth?
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 20
A: (wrthi’i hun / sola/solo) Ych a fi, dwi ddim yn hoffi’r bos newydd.
02/08/2018 15:50
Efo pwy mae Robin yn siarad? Pwy sy’n siarad? – ¿Quién habla? heddiw – hoy wedi ymddeol – jubilado/a Cyfieithwch / Traduzcan: Pa adeg o’r diwrnod ydy hi?
Ble mae Robin yn byw?
Dónde vive Robin? Yo no trabajo.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 21
02/08/2018 15:50
20
Help llaw (Claves)
1. El verbo BOD (ser/estar) es muy importante en galés. Acá se utiliza para representar los diferentes modos del tiempo presente. Dw i + yn + verbo (tambien Rwyt ti, Dan ni, Dach chi) Hemos visto, en esta unidad, oraciones en tiempo presente, por ejemplo Dw i’n hoffi Dw
i’n mynd Dw i’n darllen Dw i’n gweithio
Me gusta Voy/estoy yendo Leo/estoy leyendo trabajo/estoy trabajando
2. Dw i’n hoffi – me gusta – también se dice Dw i’n licio/lico en ciertas áreas de Gales. Usá la expresión que prefieras (preguntale al profesor!)
3. Ydw/ Nac ydw es la respuesta en la 1era persona del presente cuando la pregunta comienza con Wyt ti...? o Dach chi…? Literalmente está diciendo Estoy / Hago o No estoy / No hago. El plural es Ydan/ Nac ydan.
1. Vas a encontrar también la forma Rydw i. Dw i es la forma abreviada que se usa oralmente. 4. Here in Uned 2: Dw i are the forms of the verb ‘bod’Dan ni Rwyt ti Dach chi Dw i ddim Dwyt ti ddim
Dan ni ddim Dach chi ddim
Wyt ti? Dach chi?
Ydw/Nac ydw
present1 present2
Ydw/Nac ydw Ydan/Nac ydan
days1
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 22
02/08/2018 15:50
Uned 3 (tri) – Dach chi eisiau paned? Nod: Mynegi dymuniad Expresar un deseo (Dw i eisiau)
Geirfa diod(ydd)
punt (punnoedd)
blodyn (blodau)
pysgodyn (pysgod)
coffi dŵr halen hufen iâ
café agua sal
arall dyma
otro más acá está, esto es
pescado(s)/pez(peces) rhywbeth sglodion tŷ (tai)
algo papas fritas casa(s)
rhywbeth arall
algo más
os gwelwch chi’n dda
por favor
Cymraeg Dosbarth –
Dw i ddim yn deall
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 23
02/08/2018 15:50
Dw i eisiau paned Dw i eisiau te Dw i eisiau car newydd Dw i eisiau swydd newydd eisiau Dw i ddim eisiau te gwyrdd Dw i ddim eisiau tŷ newydd Dw i ddim eisiau ffôn newydd
Quiero una taza de té Quiero té Quiero un auto nuevo Quiero un trabajo nuevo
Wyt ti eisiau diod? Wyt ti eisiau paned? Wyt ti eisiau llaeth?
¿Querés algo para tomar? ¿Querés una taza? ¿Querés leche? ¿Querés azúcar?
No No No No
Wyt ti eisiau siwgr?
quiero quiero quiero quiero
café té verde una casa nueva un teléfono nuevo
Oes ✔ Nac oes
Amser Paned – Gofynnwch i’r dosbarth: Enw
Coffi
Te
Llaeth
Siwgr
Chi Tiwtor
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 24
02/08/2018 15:50
Sgwrs
A: Helo. Beth dach chi eisiau? B: Pysgodyn a sglodion, os gwelwch chi’n dda. A: Dach chi eisiau finegr? B: Oes, os gwelwch yn dda. A: Dach chi eisiau halen? B: Dim diolch. A: Dach chi eisiau rhywbeth arall? B: Potel o lemonêd, os gwelwch chi’n dda. A: Dyma chi. Pum punt, os gwelwch chi’n dda. B: Dyma chi. A: Diolch.
Yn y caffi... A: Be dach chi eisiau?
A: Be dach chi eisiau?
A: Dach chi
A: Dach chi
eisiau
eisiau
✔ A: Dach chi
A: Dach chi
eisiau
eisiau
✔
Dw i’n hoffi siwgr.
A: Dyma chi. Punt a deg.
A: Dyma chi. Punt naw deg.
B: Dyma chi.
B: Dyma chi.
A: Diolch.
A: Diolch.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 25
02/08/2018 15:50
Dan ni eisiau dawnsio heno Dan Queremos cantar karaoke esta noche ni eisiau canu carioci heno Queremos planchar esta noche Dan ni eisiau smwddio heno Dan ni eisiau gwneud y gwaith cartre heno Queremos hacer la tarea esta noche
Dach chi eisiau dawnsio heno? Dach
chi eisiau canu carioci heno? Dach chi eisiau smwddio heno? Dach chi eisiau gwneud y gwaith cartre heno?
A: Dach chi eisiau paned?
B: Oes, llaeth a chwech siwgr.
B: Mm, diolchyn fawr. Coffi, os gwelwch yn
A: Dyma chi. Dach chi eisiau cacen?
dda. A: Dach chi eisiau llaeth a siwgr?
B: Dim diolch. Dw i’n slimio.
cof crai synnu
nain sain
ffynnu hynny taid
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 26
trai dysgu
02/08/2018 15:50
Lliwiau
gwyn
glas
porffor
melyn
llwyd
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 27
02/08/2018 15:50
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 28
02/08/2018 15:50
Robin Radio
Help llaw (Claves) Cuando use "eisiau” o “isio” como expresión de deseo, nunca use YN. A veces se ve la forma oral “isio”. Cuando EISIAU está en la pregunta, la respuesta en el norte de Gales es Oes / Nac Oes.
wanting1
wedi
colours
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 29
02/08/2018 15:50
Uned 4 (pedwar) – Mynd a dod Trafod o ble dach chi’n dod a ble dach chi’n mynd/ Discutir de dónde vienen y a dónde van (Dw i’n dod o, dw i’n mynd i)
Geirfa Cymru gwlad (gwledydd) gwyliau Iwerddon
Gales país (países) vacaciones Irlanda
Lloegr mefus tref(i) Yr Ariannin
byd dyn(ion) gwaith gwely(au)
mundo hombre(s) trabajo cama(s)
hufen crema Nadolig Navidad penwythnos(au) fin(es) de semana
aros cerdded
Inglaterra frutillas ciudad(es) Argentina
hedfan adnabod /nabod
volar
bach
chico /
gwreiddiol
original
ac ati adre hogar dros través de dyna esta pan cuando
etc. casa,
o’r gloch pob lwc wir yno
en punto buena suerte de verdad, en efecto ahí
a ahí
Cymraeg Dosbarth – Wela i chi wythnos nesa!
Geiriau pwysig i mi
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 30
02/08/2018 15:50
Dw i’n dod o Esquel Dw i’n dod o Neuquén Dan
ni’n dod o’r Ariannin Dan ni’n dod o’r Gaiman O ble wyt ti’n dod?
Soy de Esquel Soy de Neuquén Somos de la Argentina Somos de Gaiman
¿De dónde sos? (informal) ¿De dónde son/es? (plural o formal)
ABERYSTWYTH
YR ALBAN
EGLWYSBACH
EGLWYSWRW
FFWRNAIS
FFRAINC
HARLECH
HWLFFORDD
ISRAEL
IWERDDON
Y BALA
RWSIA
SOLFACH
SBAEN
WAUNFAWR
WRECSAM
YSTRADGYNLAIS
YSBYTY IFAN
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 31
02/08/2018 15:50
30
Y Treiglad Meddal – La mutación suave:
Ar ôl O mae 9 llythyren (9 letras) yn newid. Gweler Help llaw (miren el Help llaw). t c p
d g b
ll rh m
Dw i’n dod o Drelew, o Dir Halen, o Dreorki, o Drevelin
T>D
Dw i’n dod o Gomodoro, o Gymru, o Gordoba, o Gaerdydd
C>G
Dw i’n dod o Borth Madryn, o Bont Tom Bach, o Baraná, o Baris P > B Dw i’n dod o Ddolafon, o Dde America, o Ddulyn, o Ddinbych
D > Dd
Dw i’n dod o _An Gan, o _Wynedd, o _Ualjaina, o _Roeg
G>_
Dw i’n dod o Fuenos Aires, o Fethesda, o Frasil, o Fahía Blanca B > F Dw i’n dod o Rydaman, o Ruthun, o Risga, o Rosneigr
Rh > R
Dw i’n dod o Langrannog, o Lundain, o Langollen, o Loegr
Ll > L
Dw i’n dod o Fendoza, o Fadrid, o Fecsico, o Firamar
M >F
O ble dach chi’n dod yn wreiddiol? Cymru Iwerddon Yr Alban Lloegr Yr Ariannin
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 32
Gales Irlanda Escocia Inglaterra Argentina
02/08/2018 15:50
Ble dach chi’n mynd?
Dw i’n mynd i Gymru Dw i’n mynd i Fuenos Aires Dw i’n mynd i Langollen Dw i’n mynd i Blaya Unión
Voy a Gales Voy a Buenos Aires Voy a Llangollen Voy a Playa Unión
Dw i’n mynd i’r sinema Dw i’n mynd i’r theatr Dw i’n mynd i’r gêm Dw i’n mynd i’r siop
Voy al cine Voy al teatro Voy al partido Voy al negocio
Dan ni’n mynd i’r gwaith Dan ni’n mynd i’r dosbarth Dan ni’n mynd i’r gwely Dan ni’n mynd i’r dre
Vamos al trabajo Vamos a la clase Vamos a la cama Vamos al centro/a la ciudad
Ble wyt ti’n mynd yfory? Ble wyt ti’n mynd dydd Sul? Ble dach chi’n mynd nos yfory? noche? Ble dach chi’n mynd nos Sul? noche?
¿A dónde vas mañana? ¿A dónde vas el domingo? ¿A dónde va/van mañana a la ¿A dónde va/van el domingo a la
Dach chi’n cofio: dydd Sul dydd Llun dydd Mawrth
dydd Mercher dydd Iau dydd Gwener
dydd Sadwrn
nos Fercher nos Iau nos _Wener
nos Sadwrn Hwrê!!
Ond.... nos Sul nos Lun nos Fawrth
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 33
02/08/2018 15:50
Chi
nos Lun
nos Fawrth
nos Fercher
nos Iau
nos _Wener
nos Sadwrn
nos Sul
nos Lun
nos Fawrth
nos Fercher
nos Iau
nos_ Wener
nos Sadwrn
nos Sul
Ble
Sut
Partner:
Ble
Sut
BLE – i’r sinema, i’r theatr, i’r dre, i’r gêm, i’r dosbarth, i’r caffi, i’r siop. SUT – yn y car, ar y bws, ar y trên neu Dw i’n cerdded.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 34
02/08/2018 15:50
Beth dach chi’n mynd i wneud?
Dw i’n mynd i siopa
Dw i’n mynd i nofio Dw i’n mynd i chwarae golff Dw i’n mynd i helpu ffrind
Voy a hacer compras Voy a nadar Voy a jugar algolf
Voy a ayudar a un amigo
Dw i’n mynd i ddarllen llyfr
Voy a leer un libro Voy a
Dw i’n mynd i brynu car Dw i’n mynd i fwyta cinio Dw i’n mynd i weld ffilm
comprar un auto Voy a almorzar Voy a ver una película
1 - heno 4 - dydd Sul
2 - bore fory 5 - nos Sul
3 - nos fory 6 - wythnos nesa
Ynganu – llythrennau dwbl Rhai enwau llefydd i ymarfer: Aberystwyth Dolgellau Llanelli Machynlleth Rhyd-ddu
Clawddnewydd Hwlffordd Llanfihangel Pwllheli Treffynnon
Dinbych Llandudno Llangollen Rhuddlan Tyddewi
Sgwrs Ceri: O ble wyt ti’n dod yn wreiddiol? Chris: Dw i’n dod o Unol Daleithiau’r America. Ceri: Lle yn UDA? Chris: Dw i’n dod o Los Angeles. Ceri: Wel wel, dw i’n licio Los Angeles. Dw i’n mynd yno ar wyliau bob haf. Chris Wyt ti’n adnabod Ioan Ifans o Gaerdydd?
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 35
Ceri: Ydw wir! Dw i’n aros efo Ioan weithiau. Chris: Wel wel, dw i’n mynd i wylio pêl fasged efo Ioan yn aml. Ceri: Byd bach!
02/08/2018 15:50
Sgwrs
A. Beth wyt ti’n wneud penwythnos yma?
B. Dw i ddim yn aros. Dw i’n mynd ar y fferi i Riga yn Latfia dros nos.
B. Dw i’n mynd i Fuenos Aires ar
Dw i’n mynd i barti yn Riga nos
y bws bore dydd Gwener.
Sul.
A. Pryd?
A. Pryd wyt ti’n dod adre?
B. Pump o’r gloch yn y bore. Dw i’n mynd i Gymru dydd Sadwrn.
bore, bore dydd Mercher, a bod yn
A. O ble wyt ti’n mynd?
onest.
B. O Ezeiza. Dw i’n mynd i weld
A. Wyt ti’n gweithio dydd Iau?
tîm pêl-droed Cymru yn chwarae Sweden nos Lun. A. Ble wyt ti’n aros?
B. Nos Fawrth. Wel, tri o’r gloch yn y
B. Ydw, dw i’n mynd i Gomodoro efo’r bos. Dan ni’n mynd ar y bws o Drelew! A. Pob lwc!
Llenwch y bylchau/Llenen los espacios Dw i’n mynd i
ar y bws bore dydd Gwener.
Dw i’n mynd i
dydd Sadwrn. Dw
i’n mynd ar y fferi i
dros nos.
Dw i’n mynd i i’n mynd i Gomodoro ar y
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 36
yn Riga nos Sul. Dw dydd Iau.
02/08/2018 15:50
Robin Radio
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 37
02/08/2018 15:50
Help llaw (Claves)
1. Y Treiglad Meddal / Mutación Suave Puede habernotado que algunas palabras cambian su primeraletraengalés aveces. Estas se llaman mutacionesy están destinadas afacilitarelenlace de palabras. Una vez que empiezas aescucharlos, verás que son bastante comunes por varias razones, perono te preocupes demasiado porellos, no cambian el significado y lagentete entenderá aunque lo olvides. Después delas palabras O (desde) e I(a/hacia) hayun cambio llamado mutación suave - treiglad meddal. Solo cambian9 letras,la mayoría permanece igual. t>d c>g p>b
d > dd g >/ b>f
m>f rh > r ll > l
2. Dw i’n mynd i’r = voy a ... bloquea la mutación a menos que sea un sustantivo femenino singular! Dw i’n mynd i’r dosbarth, i’r caffi, i’r tŷ bwyta, i’r dafarn, i’r dre (¡sustantivos femeninos!). 3. I’r significa ‘a la/hacia’. Mira las siguientes frases: mynd i’r dosbarth mynd i’r gwaith mynd i’r ysgol mynd i’r dre
ir a la clase ir al trabajo ir a la escuela ir al centro/a la ciudad
In English, we omit ‘the’ when referring to a specific place we attend regularly. 4. Dw i’n mynd i … puede significar tanto ‘voy a ...’ un lugar y ‘voy a ...’ hacer algo. 5. Dod se usa en el sur de Gales y en muchos textos escritos, pero también debería estar familiarizado con el dŵad que se usa en el norte de Gales.
countries goingto
days1
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 38
02/08/2018 15:50
Uned 5 (pump) – Es i i siopa a gwnes i brynu dillad newydd Nod: Dweud ble aethoch chi a be wnaethoch chi/ Decir donde fueron ustedes y que hicieron (Es i, Est ti? Do/Naddo)
Geirfa eglwys(i) gêm (gemau) partido(s) llyfrgell(oedd)
iglesia(s) juego(s),
amser banc(iau) cartref(i) clwb (clybiau)
tiempo banco(s) hogar(es) club(s)
llestr(i)
correo taberna(s), pub(s) escuela(s)
biblioteca(s)
vajilla,
plato(s) llyfr(au)
libro(s)
coginio edrych ar garddio en el jardín
cocinar mirar trabajar
diwetha
último,
ddoe
ayer
gyda’r nos
a la tarde, al atardecer
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 39
swyddfa’r post tafarn(au) ysgol(ion)
parc(iau) parque(s) rygbi rugby sinema (sinemâu) cine(s) swper cena ysbyty (ysbytai) hospital(es)
golchi ymlacio
lavar relajar, descansar
neithiwr wedyn
después, luego
anterior
02/08/2018 15:50
Cymraeg Dosbarth –
Mae’n ddrwg gen i
Es i i’r gwaith ddoe Es i
Fui al trabajo ayer
i’r sinema ddoe Es i i’r gêm neithiwr Es i i’r dosbarth neithiwr
Fui al cine ayer Fui al partido anoche Fui a la clase anoche
Ble est ti ddoe?
¿A dónde fuiste ayer?
Ble est ti neithiwr?
¿A dónde fuiste anoche?
nos Lun
nos Fawrth nos Fercher nos Iau
nos Wener
nos Sadwrn nos Sul
fi
partner
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 40
02/08/2018 15:50
Est ti i siopa ddoe?
Est ti i nofio ddoe?
Do
✔
¿Fuiste a hacer compras ayer? ¿Fuiste a nadar ayer? ¿Fueron a nadar ayer? ¿Fueron a ver una película ayer?
Naddo
Yr wythnos diwetha
✗ neu ✔
✗ neu ✔
Y dosbarth Cymraeg Yr eglwys Y llyfrgell Yr ysbyty Yr ysgol Y banc Y parc Y clwb rygbi
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 41
02/08/2018 15:50
40
Gwnes i swper ddoe Gwnes i de ddoe
Hice la cena ayer Hice el té ayer
Gwnes i ginio ddoe Gwnes i frecwast ddoe
Hice el almuerzo ayer Hice el desayuno ayer
Beth wnest ti ddoe?
¿Qué hiciste ayer? ¿Qué hiciste anoche? ¿Qué hizo/hicieron ayer? ¿Qué hizo/hicieron anoche?
Beth wnest ti neithiwr? Beth wnaethoch chi ddoe? Beth wnaethoch chi neithiwr?
8.15am 8.30am 11.00am 12.30pm 1.30pm
Gwnes i
gwneud paned gwneud brecwast gwneud coffi gwneud cinio gwneud gwaith cartre
ymlacio ddoe
Gwnes i weithio ddoe Gwnes i goginio ddoe Gwnes i olchi llestri ddoe
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 42
2.00 pm
gwneud tôst
3.30pm 7.00pm
gwneud te gwneud swper
Me relajé ayer Trabajé ayer
Cociné ayer Lavé los platos ayer
02/08/2018 15:50
Sgwrs
A: Ble aethoch chi ddoe?
A: A beth wnaethoch chi gyda’r
B: Gwnes i aros yn y tŷ.
nos? B: Gwnes i edrych ar y teledu.
A: Beth wnaethoch chi?
A: Wnaethoch chi fwyta?
B: Gwnes i olchi’r car yn y bore,
B: Do, wrth gwrs.
gwnes i arddio yn y pnawn ac
A: Be wnaethoch chi fwyta?
wedyn gwnes i ddarllen y papur.
B: Gwnes i gael têcawê!
Ynganu trydan pymtheg gyrru
gwyn plentyn menyn
tywydd ynys mynydd
ysbyty gwely bwyty
Robin Radio a) Alwen dach chi. (Vos sos Alwen.) Atebwch y cwestiynau: Beth wnaethoch chi ddoe?
Dach chi’n licio’r gwaith? Beth dach chi eisiau wneud? b) Gwrandewch am: Wnes i ddim byd, a deud y gwir
No hice nada a decir verdad. ¿Por qué estás llamando?
c) Traduzcan:
¿Qué hiciste? Me quedé en casa. No estoy seguro
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 43
02/08/2018 15:50
Help llaw (Claves)
Hay una mutación suave cuando un verbo (o un sustantivo indefinido) aparece inmediatamente después de: Gwnes i + gweld = Gwnes i weld
2. La respuesta a las preguntas en tiempo pasado es siempre Do o Naddo, p. ej. Est ti i’r gêm?
Do.
3. Las siguientes formas han sido presentadas en Uned 5:
Es i Est ti Aethoch chi
Fui Fuiste Fue/fueron
Gwnes i Gwnest ti Gwnaethoch chi
Hice Hiciste Hizo/hicieron
Es i? Est ti? Aethoch chi?
¿Fui? ¿Fuiste? ¿Fue/fueron?
Wnes i? Wnest ti? Wnaethoch chi?
¿Hice? ¿Hiciste? ¿Hizo/hicieron?
pastmynd1 pstgwneud1 pstgwneud1
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 44
02/08/2018 15:50
Uned 6 (chwech) – Sut mae’r tywydd? Nod: Siarad am y tywydd a phobl eraill/ Objetivo: Hablar sobre el clima y otras personas (Mae o, mae hi, maen nhw)
Geirfa
barn
opinión
bws (bysiau) colectivo( s) cyfarfod(ydd) ) eira glaw gŵr (gwŷr) hanner medio bwrw eira bwrw glaw cau cyfarfod dechrau gadael retirarse
reunion(es nieve lluvia esposo(s) mitad,
nevar llover cerrar reunir empezar
gwraig (gwragedd) esposa(s) neuadd(au)
llawr teulu(oedd) traeth(au) trên (trenau) tywydd
piso familia (s) playa(s) tren(es) clima
gorfod gorffen gwybod rhedeg torri lawr
tener que terminar saber correr romper (el auto)
salir,
cymylog
diflas gwlyb gwyntog mawr
pam pryd
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 45
miserable, feo húmedo ventoso grande
prysur stormus swnllyd sych
¿por qué? ¿cuándo?
rhywle tua
algún lado aproximadamente
02/08/2018 15:50
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 46
02/08/2018 15:50
44
Cymraeg Dosbarth
Sut mae
Mae hi’n stormus Mae hi’n sych Mae hi’n wyntog Mae hi’n wlyb Mae hi’n gymylog Mae
hi’n boeth Mae hi’n bwrw glaw
Hace frío Está tormentoso Está seco Está ventoso Está húmedo Está nublado Hace calor
Mae hi’n bwrw eira
Está lloviendo Está nevando
Sut mae’r tywydd heddiw?
¿Cómo está el clima hoy?
Dechrau
Diwedd
Bore da. Mae hi’n braf heddiw. (gwyntog, poeth, stormus, gwlyb)
Ydy,mae hi’n braf iawn. Dw i’n mynd i’r parc. (sinema, tafarn, llyfrgell, traeth) Hyfryd, hwyl! ( *ydy= sí, lo es. Dach chi’n mynd i ddysgu ‘ydy’ yn uned 7.)
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 47
02/08/2018 15:50
Mae Gareth yn dod o Gymru Mae Lisa yn dod o Loegr Mae Iona yn dod o Iwerddon Mae Andrew yn dod o’r Alban O ble mae Carmen yn dod?
Enw
C
Ll
Gareth viene de Gales Lisa viene de Inglaterra Iona viene de Irlanda Andrew viene de Escocia ¿De dónde viene Carmen?
A
I
?
Dyma gerdd (poema) gan Cyril Jones (Dysgu trwy lenyddiaeth, CBAC) I gofio’r treiglad meddal: Mae Ceri o Gaerdydd, Mae Tom yn dod o Dalybont A Pam o Bontypridd. Mae Gwyn yn dod o Wynedd, Mae Dai o Ddinas Brân, Mae Bob yn dod o Fangor, A dyna hanner cân. Mae Mari’n dod o Fargam, A Llew o Lan–y–bri, Mae Rhys yn dod o Ryd–y–waun, Ac wedyn, dyna ni!
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 48
02/08/2018 15:50
46
Ella nada Ella maneja Él canta Él corre Mae hi’n gallu nofio Mae hi’n gallu gyrru Mae o’n gallu canu Mae o’n gallu rhedeg
Ella sabe nadar Ella sabe manejar Él sabe cantar Él sabe correr
Mae hi’n gallu nofio’n dda Mae hi’n gallu gyrru’n dda Mae o’n gallu canu’n dda Mae o’n gallu rhedeg yn dda
Ella sabe nadar bien Ella sabe manejar bien Él sabe cantar bien Él sabe correr bien
Mae o’n hoffi
Mae o’n gallu
Maen nhw’n siopa Maen nhw’n bwyta Maen nhw’n gweithio Maen nhw’n rhedeg Maen nhw’n gorfod siopa yfory Maen nhw’n gorfod bwyta yfory Maen nhw’n gorfod gweithio yfory Maen nhw’n gorfod rhedeg yfory
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 49
’n dda.
Están haciendo compras Están comiendo Están trabajando Están corriendo Tienen que hacer compras mañana Tienen que comer mañana Tienen que trabajar mañana Tienen que correr mañana
02/08/2018 15:50
Barn
Wyt ti’n hoffi bocsio?
Ydw, mae o’n grêt Mae o’n iawn.
Nac ydw, mae o’n ofnadwy. Wyt ti’n hoffi’r ffilm?
Ydw, mae hi’n fendigedig. Mae hi’n iawn.
Nac ydw, mae hi’n ddiflas. Wyt ti’n hoffi’r grŵp?
Ydw, maen nhw’n fendigedig. Maen nhw’n iawn.
Nac ydw, maen nhw’n swnllyd
Criced Golff Ffilm: Ffilm: Grŵp: Grŵp:
Sut mae’r dosbarth? Ble mae’r dosbarth? Pryd mae’r dosbarth?
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 50
¿Cómo es la clase? ¿Dónde es la clase? ¿Cuándo es la clase?
02/08/2018 15:50
48
Parwch y cwestiwn â’r ateb cywir/
Sut mae’r bos? Ble mae’r bos?
Mae o yn y car.
Nawr. Mae o’n hapus. Sut mae’r plant? Ble mae’r plant?
Maen nhw’n iawn.
Ynganu – Deuseiniaid – 2 lafariad
Diptongos - 2 vocales juntas ai
Dai, Mair, gair, gwaith, Owain
ae
pennaeth, gwasanaeth
au
dau, cau, dechrau
aw
naw, mawr, llawr, awr, caws, cawl, glaw, pawb
ei
beic, peint, eira, gweithio
eu
neu, neuadd, deud
ew
blew, llew, tew
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 51
02/08/2018 15:50
49
Dau lew tew heb ddim blew. Mae pawb yn y cae yn chwarae. Dau gawr mawr ar y llawr. Mae’r Neuadd Fawr wedi cau. Mae Dai wedi mynd ar y beic i gael peint o seidr yn y Llew Aur.
Noswaith dda, sut wyt ti heno?
Ofnadwy. Mae’n wlyb heno. Mae’n ofnadwy. Sut mae’r teulu? Ofnadwy. Sut mae’r gwaith? Ofnadwy. Sut mae’r dosbarth Cymraeg yn mynd? Bendigedig.
Eryl: Pryd mae’r cyfarfod pwysig?
Ceri: Heno. Eryl: Iawn. Ble mae o? Ceri: Yn Neuadd y Dre. Eryl: Pryd mae o’n dechrau? Ceri: Chwech o’r gloch. y Ceri: Dw i ddim yn gwybod. Tua naw o’r gloch? Eryl: Wyt ti’nmynd? Ceri: Ydw, wrth gwrs. Ond dw i’n gadael am saith o’r gloch. Eryl: Pam? Ceri: Mae’r dosbarth Cymraeg yn cyfarfod yn y clwb golff. Eryl: Wel wel, dw i’n dod i’r clwb golff hefyd felly!
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 52
02/08/2018 15:50
50
Rhifau mwy na 10
Degau (decenas) ac unedau (unidades) Un deg + un = 11 Dau ddeg + dau = 22 Tri deg + tri = 33 Pedwar deg + pedwar = 44 Pum deg + pump = 55
Chwe deg + chwech Saith deg + saith Wyth deg + wyth Naw deg + naw Cant
= 66 = 77 = 88 = 99 = 100
Robin Radio a) Atebwch: Sut mae’r tywydd yn Aberafon? Be mae Ann eisiau wneud pnawn yma? Be mae Ann yn mynd i wneud pnawn yma? b) Gwrandewch am: drwy’r wythnos ers chwech o’r gloch Dw i ddim yn meindio.
Durante la semana desde las seis en punto No me importa.
c) Cyfieithwch: Está muy humedo. ¿Qué estás haciendo? Está seco en el club.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 53
02/08/2018 15:50
Help llaw (Claves)
weather numbers2
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 54
02/08/2018 15:50
Uned 7 (saith) – Ydy! Ydy o/hi’n...? Nod: Gofyn ac ateb cwestiynau am bobl a phethau eraill / Objetivo: Hacer y responder preguntas sobre personas y otras cosas (Ydy o? Ydy hi? Dydy o ddim, Dydy hi ddim)
Geirfa awr
una hora
centavo(s))
ffermwr (ffermwyr) chacarero(s) mab (meibion) edad (de persona)
codi
Levanter/levantarse encontrar
blin clên cynta drud enwog gwirion
enojado simpático, amistoso primero caro famoso
ffeindio
ridículo
faint
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 55
merch(ed) stryd(oedd)
calle(s)
pen-blwydd
postmon (postmyn) rhew
Cartero(s)
hen hwyr nesa rhad trist
viejo tarde próxim o barato triste
hielo
cuánto(s)
02/08/2018 15:50
Cymraeg Dosbarth –
Beth ydy “rhad” yn Sbaeneg? “Barato.” Beth ydy “caro” yn Gymraeg? “Drud.”
Pwy ydy o?
Be ydy o?
Soy Siôn Él es Siôn. Él es profesor.
Siân dw i Siân ydy hi Tiwtor ydy hi
Soy Siân Ella es Siân Ella es profesora
¿Quién es él? ¿Qué es? Él es Siôn?
Pwy ydy hi? Beth ydy hi? Siânydy hi?
¿Quién es ella? ¿Qué es ella? ¿Ella es Siân?
✔
Ydy hi’n canu?
Ydy hi’n actio? Ydy o’n gweithio?
Ydy
¿Él está trabajando? / ¿ Él trabaja?
✔ Nac ydy
Ydyn nhw’n brysur?
Ydyn nhw’n ddiflas? Ydyn nhw’n gwybod? Ydyn nhw’n gadael?
Ydyn
¿Ella está cantando? ¿Canta ella? ¿Ella está actuando? / ¿Actúa ella? ¿Él está jugando golf? ¿Él juega golf?
✔
¿Están ocupados? ¿Están miserables/aburridos? ¿Ellos saben? ¿Están saliendo? / ¿Se están yendo/retirado?
Nac ydyn
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 56
02/08/2018 15:50
Ydyn nhw’n...?
darllen Clarín gyrru Porsche prynu tŷ newydd hoffi coffi du mynd i sioe ffasiwn dysgu Cymraeg mynd i Disneyland mynd i glwb nos
Dydy’r gwin ddim yn dda Dydy’r
El vino no es bueno
bwyd ddim yn ddrud Dydy’r
La comida no es cara
staff ddim yn glên Dydy’r prisiau ddim yn rhad
El personal no es agradable
Dydy o ddim yn hapus Dydy hi
Él no es feliz Ella no está feliz Ellos no son felices Ellas no están enojadas
ddim yn hapus Dydyn nhw
ddim yn hapus
Los precios no son baratos
Faint ydy o?
¿Cuánto cuesta?
Faint ydyn nhw? cuestan/cuántos son?
¿Cuánto
Un bunt
Una libra
Dwy bunt
Dos libras
Tair punt
Tres libras
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 57
02/08/2018 15:50
1. Dydy hi ddim eisiau codi. 2. Dydy hi ddim eisiau clywed. 3. Dydyn nhw ddim eisiau bod yn y car. 4. Dydy hi ddim eisiau bod yn y swyddfa. 5. Dydy o ddim eisiau bod yn hwyr. 6. Dydyn nhw ddim eisiau bod yn y cyfarfod.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 58
02/08/2018 15:50
Ynganu
Ynganu Deuseiniaid eto – 2 lafariad (Diptongos otra vez – 2 vocales juntas) oi
troi, rhoi, cloi
oe
oer, ddoe, oed, poeth
ow
Owen, Lowri, brown, clown
iw
lliw, rhiw, siwt
yw Sgwrs
byw, llyw
Ceri: Wyt ti’n dod i’r theatr heno? Eryl: Dw i ddim yn siŵr. Dw i wedi blino. Ceri: Ond mae pawb o’r dosbarth yn mynd. Eryl: Dw i ddim yn hoffi pantomeim a dweud y gwir. Ceri: Mae o’n wych! Eryl: Nac ydy, dydy o ddim! Mae o’n wirion. Ceri: Dydy o ddim yn wirion!
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 59
O ydy mae o…! Dydy o ddim! Ac mae o’n ddrud iawn. Dydy o ddim! Mae o’n rhad! Wel, a dweud y gwir, dw i eisiau aros adre i wneud y gwaith cartref Cymraeg. Ceri: Ond mae’r pantomeim yn Gymraeg! Eryl: O’r gorau felly. Eryl: Ceri: Eryl: Ceri: Eryl:
02/08/2018 15:50
Sgwrs
Wyt ti’n mynd i’r cyfarfod pnawn yma?
Nac ydw, dw i’n brysur. Ond mae Siôn yn gallu mynd. Iawn, dim problem. Wyt ti’n gallu mynd i’r cyfarfod mawr dydd Mercher? Pryd mae o? Deg o’r gloch. Nac ydw, dw i’n brysur iawn bore dydd Mercher. Ond mae Siôn yn gallu mynd, dw i’n siŵr. Mae Siôn yn gallu mynd i’r cyfarfod busnes efo’r cleient newydd ym Marcelona dydd Gwener hefyd, felly. O nac ydy, mae Siôn yn ofnadwy o brysur dydd Gwener, ond dw i’n gallu mynd i Farcelona, dim problem.
Un
Dau
Tri
Pedwar
Pump
Chwech
Saith
Wyth
Naw
Deg
Un ar ddeg
Deuddeg
… o’r gloch.
PM
AM
Hanner dydd –
Hanner nos –
Medio día
Media noche
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 60
Hanner awr wedi tri
02/08/2018 15:50
Robin Radio
present3
time
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 61
02/08/2018 15:50
Help llaw (Claves)
1. Ya hemos aprendido el verbo bod en el tiempo presente:
Dw i Rwyt ti Mae o/hi Dan ni Dach chi Maen nhw
Dw i? Wyt ti? Ydy o/hi? Dan ni? Dach chi? Ydyn nhw?
Dw i ddim Dwyt ti ddim Dydy o/hi ddim Dan ni ddim Dach chi ddim Dydyn nhw ddim
2. Además, eche un vistazo a las respuestas, pero concéntrese en las que están en negrita: Dw i’n mynd? Wyt ti’n mynd? Ydy o/hi’n mynd? Dan ni’n mynd? Dach chi’n mynd? Ydyn nhw’n mynd?
Wyt/Ydach Ydw Ydy Ydan/Ydach Ydw/Ydan Ydyn
3. Cuando nos presentamos o decimos quién es otra persona en galés, necesitamos usar énfasis y colocar el nombre al comienzo de la oración. Cuando esto sucede en una pregunta, la respuesta es Ie o Nage (o “Ia” / “Naci” en el norte de Gales).
Siôn dw i Siôn ydy o Siân ydy hi
Siôn wyt ti? Siôn ydy o? Siân ydy hi?
Ie / Nage Ie / Nage Ie / Nage
Es frecuente escuchar gente diciendo sólo Na, en vez de Nage / Naci. 4. Fijese la diferencia en la manera de armar la pregunta: Ble/Lle mae o/hi? Pryd mae o/hi? Sut mae o/hi?
Pwy ydy o/hi? Beth/Be ydy o/hi? Faint ydy o/hi?
5. Note que dau y tri tienen versiones femeninas para utilizar ante sustantivos femininos. dau fab dwy bunt tri mab tair punt Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 62
02/08/2018 15:50
60
Uned 8 (wyth) Adolygu ac Ymestyn (Repazar y profundizar) Ar y ffôn Nod: Adolygu ac ymarfer ymadroddion ffôn Revisión y practica de frases útiles para hablar por teléfono
Geirfa athrawes(au) maestra(s), profesora(s) ffatri (ffatrïoedd) fabrica(s) gorsaf(oedd) estación(es)
hogan/geneth (genod), chica(s)
athro (athrawon) maestro(s), professor(es) cogydd(ion) chef(s), cocinero(s) cyngerdd concierto(s) (cyngherddau) derbynnydd receptionista gwesty (gwestai) hotel(es)
munud(au) minuto(s) pennaeth jefe plismon policía(s) (plismyn) prifathro director rheolwr (rheolwyr) gerente(s) rhywun alguien tocyn(nau) boleto(s), pasaje(s)
pobl gente rheolwraig gerente prifathrawes - directora
bachgen(bechgyn)/hogyn (hogiau) chico(s)
maes
parcio
estacionamiento
meddyg(on)
doctor(es)
cadw gofyn
allan ar
talu
afuera
drwodd
a través de
gael
Cymraeg Dosbarth – Ga i ofyn cwestiwn?
Geiriau pwysig i mi
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 63
02/08/2018 15:50
Gêm o gardiau
A
O ble wyt ti’n dod?
Wyt ti’n gyrru car?
Ble wyt ti’n gweithio?
O ble mae’r tiwtor yn dod?
2
Lle wyt ti’n licio prynu bwyd?
Beth wyt ti’n hoffi yfed mewn parti?
Beth wnest ti fwyta i frecwast
Be wyt ti’n licio chwarae?
3
Beth dach chi’n wneud penwythnos nesa?
Wyt ti’n gweithio?
Wyt ti’n darllen papur newydd?
Pryd mae’r dosbarth?
4
Beth dach chi’n hoffi ar y teledu?
Lle dach chi’n mynd dydd Sadwrn?
Aethoch chi allan Ble wyt ti’n neithiwr? hoffi mynd ar wyliau?
5
Dach chi’n brysur yfory?
Beth wnaethoch chi brynu ddoe?
Be wyt ti’n hoffi yfed amser brecwast?
6
Lle mae’r plant?
Aethoch chi i’r Sut mae’r sinema wythnos tywydd? diwetha?
7
Beth wyt ti eisiau wneud dydd Sul?
Pwy dach chi?
Wyt ti’n hoffi chwarae bingo?
Ydy hi’n braf heddiw?
8
Wyt ti’n hoffi nofio?
Ble mae’r dosbarth?
Wyt ti’n medru nofio’n dda?
Wyt ti wedi blino?
9
Sut wyt ti’n dod i’r dosbarth?
Wnaethoch chi waith cartref ddoe?
Be wyt ti’n licio bwyta?
Ydy hi’n bwrw glaw?
10
Be wyt ti’n wneud yfory?
Aethoch chi i gyngerdd mis diwetha?
Beth wyt ti ddim yn hoffi yfed?
Wnaethoch chi ymlacio ddoe?
Jac
Wyt ti’n hoffi Ydy’r dosbarth yn mynd i’r caffi? rygbi?
Ble wyt ti’n mynd yfory?
Wyt ti’n medru canu’n dda?
Lle wyt ti’n byw?
Be wyt ti’n licio darllen?
Brenhines Ble wyt ti’n Lle dach chi’n Sut wyt ti? dysgu Cymraeg? mynd i’r sinema?
Beth wnaethoch chi goginio ddoe?
Brenin
Beth wyt ti eisiau amser paned?
Ydy hi’n bwrw eira?
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 64
Wyt ti’n hoffi coffi?
Beth dach chi’n gorfod wneud yfory?
02/08/2018 15:50
Ga i helpu? Ga i dalu? Ga i ofyn? Ga i
adael? Cewch Si, puede Cei
Si, podes (inf.)
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 65
¿Puedo ayudar? ¿Puedo pagar? ¿Puedo preguntar? ¿Puedo irme?
Na chewch No, no puede Na chei No,no podes ( inf.)
02/08/2018 15:50
Uned 8 / Mynediad
Dw i’n gweithio yn y coleg Dw i’n gweithio yn y banc Dw i’n
gweithio yn yr ysbyty Dw i’n gweithio yn yr ysgol Dw i’n gweithio mewn siop Dw
i’n gweithio mewn caffi Dw i’n gweithio mewn swyddfa Dw i’n gweithio mewn ffatri
63
Yo trabajo en el colegio Yo trabajo en el banco Yo trabajo en el hospital Yo trabajo en la escuela Yo trabajo en un negocio Yo trabajo en un café Yo trabajo en una oficina Yo trabajo en una fabrica
Lle dach chi’n gweithio?
derbynnydd
nyrs
athrawes
cogydd
mecanic
Dilynwch y patrwm:
Efo partner: Ysgrifennwch ‘mewn’ neu ‘yn’ yn y bylchau
Llanaber. Dw i’n mynd i’r gwaith a dw i’n gallu parcio
y car bob dydd
maes parcio bach i’r staff. Dw i’n
hoffi’r gwaith yn fawr iawn.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 66
02/08/2018 15:50
64
Robin Radio – Mae Robin, Llinos ac Anti Mair yn siarad yn y swyddfa a) Atebwch: Faint o’r gloch ydy hi? Ble mae’r parti? Faint o’r gloch mae Robin yn gweithio yfory? b) Gwrandewch am: Dw i yma ers wyth o’r gloch. - Estoy acá desde las ocho en punto. Dw i’n mynd i alw mewn. – Voy a pasar.
Dw i’n mynd i gael tacsi. – Voy a tomar un taxi. c) Cyfieithwch: ¿Me das un café negro? Yo tomo café. ¿Me podés llevar?
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 67
02/08/2018 15:50
may i?
work1
Adolygu Atebion – Repasar respuestas Si y No Wyt ti’n dysgu Cymraeg? 2 Dach chi’n dysgu yn yr Wyddgrug? 2 Ydy’r bws yn mynd i Wrecsam? 7 Ydy’r plant yn yr ysgol? (Ydyn nhw?) 7 Aethoch chi i Sbaen? Wnaethoch chi brynu car? Wyt ti eisiau mynd i’r theatr? 3 Actor wyt ti? (noun/adj 1st) Y Beatles ydyn nhw? Ga i ofyn cwestiwn? Ga i fynd? (formal)
Ydw/Nac ydw Ydan/Nac ydan Ydy/Nac ydy Ydyn/Nac ydyn Do/Naddo Do/Naddo Oes/Nac oes Ie/Nage Ie/Nage Cei/Na chei Cewch/Na chewch
Uned Uned Uned Uned Uned 5 Uned 5 Uned Uned 7 Uned 7 Uned 8 Uned 8
Help llaw (Claves) Help llaw 1. Ga i …? ¿Puedo …? es útil para pedir cosas y para obtener permiso. Viene del verbo Cael – tener. Podes usarlo antes de verbos y sustantivos:
Ga i helpu? – ¿Puedo ayudar?
Ga i docynnau? – ¿Me das pasajes?
Las respuestas Cei / Na chei (informal) Cewch / Na chewch (formal / plural) se explicarán más adelante, pero por el momento aceptenlo como una frase importante / útil. 2. "Mewn" y "yn" pueden significar "en" pero se usan de distintas manera. Mewn - en (antes de un sustantivo indefinido) Yn – en (antes del artículo definido + con nombres propios como nombres de lugares) 3. En el diálogo ‘Ffonio’r ysgol’, aparece yng Nghaerdydd. Este es un ejemplo de mutación nasal que ocurre luego de “yn” referido a “en” lugares. Veremos este tema en Uned 14 pero intente reconocerlas. Miren los siguientes ejemplos: Caerdydd – yng Nghaerdydd Caernarfon – yng Nghaernarfon
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 68
Cymru – yng Nghymru Caergybi – yng Nghaergybi
02/08/2018 15:50
66
Uned 9 (naw) – Gwnaethon ni Nod: Dweud beth wnaethoch chi a phobl eraill yn y gorffennol/ Decir qué hicieron ustedes y otras personas en el pasado (Gwnaeth o/hi, gwnaethon ni/nhw)
Geirfa Abertawe cegin(au)
bwrdd (byrddau)
cwrw drws (drysau)
Swansea
cerveza
agor ateb
cadw’n heini cyrraedd gwrando ar
bechod!
dan
cerddoriaeth Lerpwl
gair (geiriau)
llawer
llenwi mynd â hacer ejercicio llegar escuchar
¡que lastima! debajo, abajo
musica
mucho(s)
llenar llevar
peintio seiclo
habitualmente mas o menos, bastante bien
Cymraeg Dosbarth –
Esgusodwch fi.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 69
02/08/2018 15:50
Gwnaeth o goffi
Él hizo café
Gwnaeth o de Gwnaeth hi fwyd Gwnaeth hi ginio
Él hizo té Ella hizo comida Ella hizo el almuerzo
Beth wnaeth Tom bore ddoe? Gwnaeth Tom godi Gwnaeth o wisgo Gwnaeth o fwyta brecwast Gwnaeth o olchi’r llestri Gwnaeth o adael y tŷ
¿Qué hizo Tom ayer? Tom se levantó Él se vistió Él desayunó Él lavó los platos Él dejó la casa/ Él salió de la casa
Beth wnaeth Mari neithiwr? ¿Qué hizo Mari anoche? Gwnaeth Mari yrru i’r garej Mari manejó a la estación de servicio Gwnaeth hi lenwi’r tanc petrol Llenó de nafta el tanque Mi Gwnaeth hi dalu’r bil Pagó la cuenta Gwnaeth hi yrru adre Manejó a su casa Wnaeth o fwyta swper? Wnaeth o ddarllen papur newydd? Wnaeth hi arddio? Wnaeth hi edrych ar S4C?
¿Comió la cena?/¿Cenó? ¿Él leyó el diario? ¿Ella trabajó en el jardin? ¿Ella miró S4C?
bwyta swper
darllen papur newydd Garddio
edrych arS4C
coginio cyrri
ymlacio
Smwddio
mynd â’r ci am dro
prynu car newydd
gyrru i’r gwaith
cerdded i’r gwaith
gweld ffilm
siarad Cymraeg
gwylio gêm
ffonio ffrind
anfon ebost
gwrando ar y radio
cadw’n heini
golchi dillad
mynd i gyfarfod
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 70
02/08/2018 15:50
68
Gwnaethon ni’r gwaith cartre Gwnaethon ni’r bwyd Gwnaethon nhw’r gwaith cartre Gwnaethon nhw’r bwyd
Hicimos la tarea Hicimos la comida Ellos hicieron la tarea Ellas hicieron la comida
Wnes i ddim gweld y ffilm Wnes i ddim darllen y papur ddim golchi’r llestri Wnes i ddim gyrru i’r gwaith
No vi la pelicula No leí el diario Wnes i No lave los platos No manejé al trabajo
Wnaethon ni ddim prynu car newydd No compramos un auto nuevo Wnaethon ni ddim gweld y gêm No vimos el partido Wnaethon nhw ddim gweld y gêm Ellos no vieron el partido Wnaethon nhw ddim symud tŷ Ellos no se mudaron Beth wnaeth o? Beth wnaeth hi? Beth wnaeth y plant? Beth wnaethon nhw?
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 71
¿Qué hizo él? ¿Qué hizo ella? ¿Qué hicieron los chicos? ¿Qué hicieron ellos?
02/08/2018 15:50
69
✔
✗
1 – fi
golchi’r car
garddio
2 – ti
darllen y papur
smwddio
3 – fo, o (fe, e)/hi
garddio
cerdded i’r gwaith
4 – ni
smwddio
ffonio ffrind
5 – chi
cerdded i’r gwaith
golchi dillad
6 – nhw
chwarae golff
ateb y drws
Cysylltwch y cwestiwn â’r ateb: Beth wnaeth y staff?
Gwnaethon nhw brynu petrol i’r car.
Beth wnaeth y teulu?
Gwnaethon nhw fynd i barti pen-blwydd.
Beth wnaeth y ffrindiau?
Gwnaethon nhw fynd i gyfarfod.
Beth wnaeth y bobl drws nesa?
Gwnaethon nhw wrando ar gerddoriaeth.
Beth wnaeth yr heddlu?
Gwnaethon nhw fynd i’r parc.
Beth wnaeth John a Jane?
Gwnaethon nhw agor y drws i ni.
Ynganu – wy Dwedwch: wy
dwy
llwy
mwy
wyth
hwyr
cwyn
nwy
Beth ydy comida / huevo / gris / quién / tarde / cumpleaños yn Gymraeg?
Beth ydy ventoso / verde / blanco / clima yn Gymraeg?
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 72
02/08/2018 15:50
70
Sgwrs
Mam: Rwyt ti’n edrych yn ofnadwy bore ’ma. Beth wnest ti yn y dre neithiwr? Sam: Gwnes i gyfarfod ffrindiau. Mam: Beth wnest ti wedyn? Sam: Gwnes i ddod yn syth adre. Mam: Wnest ti brynu cyrri i ddod adre, Sam? Sam: Pam, Mam? Mam: Achos mae ’na reis ar fwrdd y gegin. Sam: Sori, Mam. Mam: A sut wnest ti ddod adre? Sam: Gwnes i ddod adre mewn tacsi.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 73
Mam: Pam, Sam? Sam: Gwnes i golli’r bws. Mam: Pryd wnest ti ddod adre? Sam: Dw i ddim yn siŵr, wnes i ddim edrych ar y cloc. Mam: Gwnest ti gyrraedd adre am bedwar o’r gloch, Sam. Sam: O diar.
02/08/2018 15:50
Robin Radio
pastod2
pastcael2
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 74
pastshort auxpgwneud
02/08/2018 15:50
Help llaw (Claves)
1. Gwneud (hacer) es posiblemente el verbo más ampliamente usado en idioma galés. Aprendanlo perfectamente es la clave para hablar el tiempo pasado. Gwnes i Gwnest ti Gwnaeth o/hi Gwnaethon ni Gwnaethoch chi Gwnaethon nhw
Wnes i? Wnest ti? Wnaeth o/hi? Wnaethon ni? Wnaethoch chi? Wnaethon nhw?
Wnes i ddim Wnest ti ddim Wnaeth o/hi ddim Wnaethon ni ddim Wnaethoch chi ddim Wnaethon nhw ddim
2. A continuación de mi wnes i etc. Los verbos sufren una mutación suave. Gwnes i weld Gwnest ti gerdded Gwnaeth o ddarllen 3. No ocurre la mutación en la forma negativa luego de utilizar ddim. Wnes i ddim gweld Wnest ti ddim cerdded Wnaeth o ddim darllen 4. Cuando se utiliza este patron, use Do (si) y Naddo (no) en toda ocasión al responder preguntas: Wnest ti smwddio? Do. Wnaethoch chi siopa? Naddo. Wnaeth Dewi weithio? Do. Wnaethon nhw yrru? Naddo. 5. Wnaeth rima con cath.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 75
02/08/2018 15:50
122
Gwaith cartref
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 76 122
02/08/2018 15:50 15:51
Uned 1 / Mynediad
123
Gwaith cartref Uned 1 (un)
1. Atebwch/Gofynnwch y cwestiynau (Answer/Ask the questions): Pwy dach chi? Sut dach chi? ? Aberystwyth ? Iawn, diolch. 2. Yr Wyddor Llenwch y bylchau efo’r llythyren goll (Fill in the gaps with the missing letter): A
B
Ch
E
F
G
J O T
L
P
D H M
R U
N S
Y
3. Sgwennwch y rhifau ffôn mewn geiriau / Write the telephone numbers in words: 0300 323 4324 Y Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol/ The NationalCentre for Learning Welsh
01758 75033 (Nant Gwrtheyrn)
01970 63963 Mudiad Meithrin – Welsh Early Years Specialists
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 123
02/08/2018 15:51
4. Write the appropriate greetings for the time of day:
08:00 07:00 1 :00 09:00
4:00
11:00
Dw i’n medru (I can): Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents. 1.
2.
3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 124
02/08/2018 15:51
Uned 2 / Mynediad
125
Gwaith cartref Uned 2 (dau)
1. Sut wyt ti? A
B
CH
D
C
2. Atebwch (with a full sentence): Wyt ti’n licio cyrri?
Wyt ti’n licio smwddio?
Wyt ti’n hoffi dawnsio?
Wyt ti’n darllen papur newydd?
Wyt ti’n mynd i’r dosbarth Cymraeg yfory?
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 125
02/08/2018 15:51
3. Atebwch (with a full sentence): Be wyt ti’n licio wneud?
Be wyt ti’n hoffi ar y teledu?
4. Translate: Hello, how are you? I am John. I read (name a newspaper). I don’t like (name a TV programme). Bye!
5. Geirfa Llenwch y bylchau (Fill in the gaps). B nd g d g
N s a th
Dws o
Pê -d o d
Dw i’n medru (I can): Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents. 1.
2.
3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 126
02/08/2018 15:51
Gwaith cartref Uned 3 (tri)
1. Darllenwch y ddau tecst/Read the two text messages: Helo Lowri
Haia Ffion
Nos Wener – hwrê! Wyt ti isio pizza i swper?
Oes, plîs, dw i isio pizza, a dw i isio hufen iâ!
Hwyl, Ffion
Hwyl, Lowri
Llenwch y bylchau/Fill in the gaps with different words: Helo
Haia
Nos
- hwrê!
Oes, plîs, dw i isio
Wyt ti isio
i swper?
, a dw i isio
Hwyl,
!
Hwyl,
2. Llenwch y bylchau (Fill in the gaps) Dw i isio
y Daily Times heddiw.
Dw i
mynd i’r dosbarth nofio yfory
Dw i
isio bwyta cyrri Findalŵ
Dan
isio gweld Batman.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 127
02/08/2018 15:51
3. Cyfieithwch/Translate: I eat ice cream. I want to eat ice cream. I don’t want to eat ice cream.
4. Newidiwch (change) YN i ISIO Dw i’n chwarae rygbi heno. Dw i isio chwarae rygbi heno. Dw i’n chwarae cardiau heno. Dw i ddim yn gweithio heddiw. Dw i’n darllen y papur newydd. Dan ni’n cael cyrri heno. Dan ni ddim yn bwyta pizza.
Dw i’n medru (I can): Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents 1.
2.
3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 128
02/08/2018 15:51
Gwaith cartref Uned 4 (pedwar)
1. Llenwch y bylchau Dan ni’n O
i Aberystwyth ar wyliau. dach chi’n dŵad?
Lle wyt ti’n mynd
Fawrth?
wyt ti’n chwarae golff?
2. Atebwch (mewn brawddegau llawn/in full sentences): O le wyt ti’n dŵad yn wreiddiol?
Lle wyt ti’n mynd yfory?
Be wyt ti’n mynd i wneud nos yfory?
Be wyt ti’n mynd i wneud dydd Sul?
Lle wyt ti’n licio mynd ar wyliau?
Sut wyt ti’n dŵad i’r dosbarth?
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 129
02/08/2018 15:51
3. Helo bawb, dw i ddim yn dŵad i’r dosbarth wythnos nesaf… Sgwennwch neges/ebost byr i’r dosbarth – dach chi’n mynd i ffwrdd wythnos nesa. Sgwennwch lle dach chi’n mynd, be dach chi’n mynd i wneud, be dach chi’n mynd i weld. Write a short note/email to the class to say that you are going away next week. Write where you are going and what you are going to do and see.
Dw i’n medru (I can): Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents 1.
2.
3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 131
02/08/2018 15:51
Gwaith cartref Uned 5 (pump)
Atebwch/Answer: Be wnaethoch chi p’nawn ddoe? Be wnaethoch chi bore ddoe? Be wnaethoch chi fwyta ddoe? Be wnaethoch chi brynu ddoe? Lle aethoch chi dydd Sadwrn? Lle aethoch chi dydd Sul? Lle aethoch chi nos Wener?
Llenwch y bylchau/Fill in the gaps: Mi es i
dosbarth neithiwr.
Mi wnes i
Cymraeg yn y dosbarth.
Mi
i’r gwaith cartre.
Mi wnes i edrych Mi
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 131
S4C. i i’r gwely.
02/08/2018 15:51
Trefnwch y ddeialog/Make a dialogue. The box on the left hand side is in the correct order.
Est ti i’r gêm neithiwr?
Garmon Ifans?
Do, mi wnes i gael amser da.
Ydw, dw i’n mynd i redeg efo Garmon.
Do, efo Garmon.
Naddo, dw i ddim yn licio rygbi. Est ti?
Ia. Dach chi’n nabod Garmon?
Est ti i’r clwb hefyd?
Byd bach!
Geirfa/Vocabulary: lle i ddarllen llyfrau lle i brynu stamp lle i chwarae lle i weld ffilm lle i yfed efo ffrindiau Dw i’n medru... Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents 1. 2. 3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 132
02/08/2018 15:51
Gwaith cartref Uned 6 (chwech)
1. Sgwennwch y rhifau: 37
28
64
59
71
16
42
83
100 2. Sut mae’r tywydd yn: Siberia? Y Sahara? Malaga? Skegness? Iwerddon? 3. Disgrifiwch (describe) Gareth a’r teulu Jones. Dilynwch y patrwm (follow the pattern):
MACHYNLLETH
Rhian Dŵad o: Machynlleth Licio: chwarae tenis Ar wyliau: Wimbledon
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 133
BLAENAU FFESTiNiOG
Gareth Dŵad o: Blaenau Ffestiniog Licio: gwylio rygbi Ar wyliau: Iwerddon
CAERDYDD
Teulu Jones Dŵad o: Caerdydd Hoffi: Ffilmiau cartŵn Ar wyliau: Eurodisney
02/08/2018 15:51
Dyma Rhian. Mae hi’n dŵad o Fachynlleth yn wreiddiol. Mae hi’n hoffi chwarae tenis. Mae hi’n mynd i Wimbledon ar wyliau. Dyma Gareth
Dyma’r teulu Jones
4. Atebwch: Sut mae’r tywydd heddiw?
Sut mae’r gwaith?
Sut mae’r teulu?
Sut mae’r dosbarth Cymraeg? Dw i’n medru (I can): Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents 1.
2.
3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 134
02/08/2018 15:51
Gwaith cartref Uned 7 (saith)
1. Atebwch y cwestiwn: (efo brawddeg!)
Ydy hi’n braf?
Ydy hi’n bwrw eira?
Ydy hi’n stormus?
Ydy hi’n wyntog?
Ydy hi’n bwrw glaw?
2. Faint o’r gloch ydy hi?
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 135
02/08/2018 15:51
3. Gofynnwch ddau gwestiwn am berson enwog (Ask two questions about a famous person.)
4. Atebwch y cwestiynau yma. (Answer the questions here.)
5. Sgwennwch bum brawddeg am gaffi/tŷ bwyta yn yr ardal.
Dw i’n medru (I can): Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents.
1. 2. 3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 136
02/08/2018 15:51
Gwaith cartref Uned 8 (wyth)
1. Be ydy gwaith y bobl yma? Dilynwch y patrwm/Follow the pattern:
Dyma Marc. Meddyg ydy o. Mae o’n gweithio mewn meddygfa.
Nia
Sian
Tomos
2. Cyfieithwch / Translate: Dilynwch y patrwm/Follow the pattern: May I pay? May I start? May I leave? May I have tickets? May I have cream?
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 137
02/08/2018 15:51
Sgwennwch baragraff yn cyflwyno eich hun / Write a paragraph introducing yourself
Dw i’n medru (I can): Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents 1.
2.
3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 138
02/08/2018 15:51
Gwaith cartref Uned 9 (naw)
1. Be wnest ti neithiwr? Be wnest ti p’nawn ddoe? Be wnest ti bore ddoe? Be wnest ti fwyta i frecwast heddiw? Be wnest ti brynu ddoe? 2. Atebwch. Dilynwch yr esiampl. Follow the example. Be wnaeth John yn y llyfrgell? Mi wnaeth o ddarllen papur newydd. Be wnaeth y plant yn y pwll nofio?
Be wnaethon ni yn y disgo?
Be wnaethoch chi yn y sinema?
Be wnest ti yn y siop ddillad?
Be wnaeth y dosbarth yn y wers?
3. Cyn y wers nesa: Anfonwch ebost at eich tiwtor yn deud be wnaethoch chi dros y penwythnos. (Send an email to your tutor saying what you did over the weekend)
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 139
02/08/2018 15:51
Dw i’n medru (I can): Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents 1.
2.
3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 141
02/08/2018 15:51
Gwaith cartref Uned 10 (deg)
1. Atebwch mewn brawddegau llawn:
Sut est ti i Sbaen?
Sut aeth y teulu i Lundain?
Sut aeth Capten Hook i’r Caribî?
Sut aethon ni adre?
Sut aeth hi ar y trip ysgol?
2. Atebwch: (Cofiwch: Es i ddim allan….) Lle aethoch chi nos Wener?
Lle aethoch chi dydd Sadwrn?
Lle aethoch chi dydd Sul?
Lle aethoch chi nos Sul?
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 141
02/08/2018 15:51
3. Llenwch y bylchau efo’r berfau yn y bocs. Dros y penwythnos mi aeth y teulu i lan y môr. Mi wnaeth mam
yn y môr, mi wnaeth dad
Mi wnaeth y plant
hufen iâ.
nofio
bwyta
ymlacio
4. Ysgrifennwch y tymor Pryd mae Dydd Gŵyl Dewi? Pryd mae Dydd Nadolig? Pryd mae’r dail yn oren, coch a melyn ar y coed? Pryd mae’r tenis yn Wimbledon?
Dw i’n medru (I can): Ysgrifennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents 1.
2.
3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 142
02/08/2018 15:51
Gwaith cartref Uned 11 (un ar ddeg)
1. Llenwch y bylchau / Fill in the gaps: Mi ges i Mi gest ti
ddoe newydd Mi gaeth
Kylie Mi gaethon ni
newydd
Gaethoch chi
?
Ches i ddim
2. Atebwch Be gest ti i ginio ddoe? Be gaethoch chi i swper ddoe? Be gaeth Pierre i frecwast bore ’ma? Be gaeth y plant i ginio yn yr ysgol? 3. Mi aethoch chi i siopa efo ffrindiau. Dilynwch y patrwm: Mi es i i’r siop chwaraeon, mi ges i bêl rygbi. Mi aeth Aled i’r siop lyfrau, Mi aethon ni i’r siop ffrwythau, Mi aeth y plant i’r siop siocledi, Mi aeth Mair i’r siop gacennau, Mi est ti i’r siop ddillad, Mi aethoch chi i’r farchnad,
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 143
02/08/2018 15:51
Dw i’n medru (I can): Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents 1.
2.
3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 144
02/08/2018 15:51
Gwaith cartref Uned 12 (deuddeg)
1. Trowch i’r negyddol/Change to the negative: Mae gen i broblem Mae gen i amser Mae gen i waith Mae gen i syniad
2. Atebwch (brawddegau llawn/full sentences) Sgen ti gar? Sgen ti ffôn symudol? Sgen ti waith cartref? Sgen ti ddosbarth wythnos nesa? Sgen ti gyfarfod wythnos nesa?
3. Chwilair: Teulu ac anifeiliaid (Word search) g
ch
a
b
th
c
ch
t
w
d
w
a
r
b
d
a
r
l
c
a
r
i
a
d
a
dd
a
m
e
m
e
f
i
r
e
n
t
r
a
p
g
r
ŵ
g
t
ff
g
m
ch
c
e
ff
y
l
ng
a
c
i
n
i
ng
e
n
b
n
a
i
n
d
i
a
t
merch, brawd, cariad, cath, chwaer, ci, tad, mam, gwraig, ceffyl, gŵr, nain, taid, partner.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 145
02/08/2018 15:51
4. Sgwennwch chwe brawddeg am ffrind, e.e. Mae gen i ffrind. Mari ydy hi. Mae gynni hi ddau o blant. Mae gynni hi gar Volvo gwyrdd. Mae gynni hi gi Labrador. Mae gynni hi wallt du.
Dw i’n medru (I can) Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents 1.
2.
3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 146
02/08/2018 15:51
Gwaith cartref Uned 13 (un deg tri)
1. Newidiwch o heddiw i ddoe. Dilynwch y patrwm: Mae hi’n brysur heddiw >
Roedd hi’n brysur ddoe.
Mae hi’n oer heddiw > Mae gen i broblem heddiw > Mae gan y plant waith cartref heddiw > Mae gynnyn nhw ateb da heddiw > Mae gynno fo ffliw heddiw > 2. Pam doedd pawb ddim yn y dosbarth wythnos diwetha? Sgwennwch reswm i bum person. Write a reason for five people’s absence from last week’s class. Use their names. 1. 2. 3. 4. 5. 3. Sut oedd y tywydd? Erbyn y wers nesa, sgwennwch ddyddiadur tywydd (write a weather diary) am bob diwrnod.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 147
02/08/2018 15:51
Dw i’n medru/(I can): Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents 1.
2.
3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 148
02/08/2018 15:51
Gwaith cartref Uned 14 (un deg pedwar)
1. Atebwch:
Lle dach chi’n byw?
Lle dach chi’n gweithio?
Lle oeddech chi’n byw pan oeddech chi’n blentyn?
Lle oeddech chi’n arfer gweithio?
Be oeddech chi’n hoffi wneud pan oeddech chi’n blentyn?
2. CAERDYDD
Dyma Carwyn. Lle mae o’n byw ac yn gweithio?
GLYNEBWY
Dyma Gwen. Lle mae hi’n byw ac yn gweithio?
TALYBONT
Dyma Tomos. Lle oedd o’n byw ac yn gweithio?
DOLGELLAU
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 149
Dyma Delyth. Lle oedd hi’n byw ac yn gweithio?
02/08/2018 15:51
PENARTH
Dyma Prys. Lle oedd o’n byw ac yn gweithio?
BANGOR
Dyma Bryn a Berwyn. Lle oedden nhw’n byw ac yn gweithio?
1. 2. 3. 4. 5. 6. 3. Sgwennwch ebost at y tiwtor yn deud lle oeddech chi a be wnaethoch chi dros y penwythnos: Dw i’n medru/(I can): Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents 1.
2.
3.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 151
02/08/2018 15:51
Gwaith cartref Uned 15 (un deg pump)
1. Sgwennwch bum cwestiwn yn defnyddio’r geiriau yma /Write five questions using these words: a) Byw b) Teulu c) Neithiwr ch) Swper d) Sut 3. Sgwennwch 5 brawddeg am y person yn y llun gan ddefnyddio’r wybodaeth yn yr arwyddion o’i chwmpas. / Write 5 sentences about the person in the picture using the information in the symbols around her. gwaith
byw
Elen
ddim yn hoffi
Pwllheli
plant
neithiwr
Dyma Elen. 1. 2.
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 151
02/08/2018 15:51
152
Uned 15 / Mynediad
3. 4. 5. 3. Sgwennwch gerdyn post at y tiwtor:
Annwyl Dyma fi yn
Roedd y daith yma yn
Mae hi’n
heddiw ond roedd hi’n
Mi wnaethon ni fynd i weld
ddoe.
ddoe. Heddiw dan ni’n
mynd i Dan ni’n aros mewn Dw i’n bwyta Dw i
Mae o’n bob dydd ac yn yfed isio dŵad adre!
Wela i chi Dw i’n medru/(I can): Sgwennwch dair brawddeg bwysig i chi o gynnwys yr uned. Write three sentences that are important to you from the unit’s contents 1.
2.
3.
Mynediad Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 151 152 Mynediad FERSIWN FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd
02/08/2018 15:51 02/08/2018 15:51
153
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 153
02/08/2018 15:51
154
dysgucymraeg.cymru learnwelsh.cymru
Mynediad FERSIWN Gogledd_Uned1_14_Fersiwn_3.indd 154
02/08/2018 15:51