4541/3 Kimia Kertas 3 2005 2 ½ jam
4541/3 JABATAN PELAJARAN PERAK LEARNING TO SCORE 2005 KIMIA Kertas 3 Set 1 Satu jam tiga puluh minit JANGAN BUKA KERTAS SOALAN INI SEHINGGA DIBERITAHU
1. 2. 3.
4. 5. 6. 7. 8.
9.
Kertas soalan ini mengandungi tiga soalan. Jawab semua soalan. Tuliskan jawapan bagi Soalan 1 dan Soalan 2 dalam ruang yang disediakan dalam kertas soalan. Tuliskan jawapan Soalan 3 pada kertas jawapan yang disediakan dengan terperinci. Anda boleh gunakan persamaan, gambar rajah, jadual, graf dan cara lain yang sesuai untuk menjelaskan jawapan anda. Tunjukkan kerja mengira, ini membantu anda mendapatkan markah. Sekiranya anda hendak membatalkan sesuatu jawapan, buat garisan di atas jawapan itu. Rajah yang mengiringi soalan tidak dilukis mengikut skala kecuali dinyatakan sebaliknya. Markah yang diperuntukkan bagi setiap soalan atau ceraian soalan ditunjukkan dalam kurungan. Masa yang dicadangkan untuk menjawab Soalan 1 dan Soalan 2 ialah 45 minit dan Soalan 3 ialah 45 minit. Anda dibenarkan menggunakan kalkulator saintifik yang tidak boleh diprogramkan.
Pemberian markah: Skor 3 2 1 0
Penerangan Cemerlang : Respons yang paling baik Memuaskan : respons yang sederhana Lemah : Respons yang kurang tepat Tiada respons atau respons salah
Untuk kegunaan pemeriksa Soalan Markah Markah penuh diperoleh 1 15 2
18
3
Respons 15 Laporan 2 50
Jumlah
LEARNING TO SCORE – KIMIA SPM 2005 – Kertas 3 Set 1
1
Satu eksperimen dijalankan untuk menentukan kepekatan asid hidroklorik dengan mentitratkan asid hidroklorik dari buret ke dalam kelalang kon yang mengandungi 25.00 cm3 larutan natrium hidroksida 0.2 mol dm-3 dan beberapa titis penunjuk fenolftalein. Rajah 1 menunjukkan bacaan awal dan bacaan akhir buret dalam eksperimen.
20
45
21
46
Bacaan awal buret
Bacaan akhir buret RAJAH 1
(a)
(b)
Nyatakan perubahan warna larutan di dalam kelalang kon sebaik saja takat akhir tercapai. …………………………………………………………………………………... Memerhati-[3 markah] Berapakah isi padu asid hidroklorik yang telah dititrat ke dalam kelalang kon yang mengandungi larutan natrium hidroksida ? ……………………………………………………………………………………. Mengukur dan menggunakan nombor-[3 markah]
Halaman
2
LEARNING TO SCORE – KIMIA SPM 2005 – Kertas 3 Set 1
Seorang pelajar telah menjalankan satu eksperimen untuk meneutralkan asid hidroklorik dengan larutan natrium hidroksida. Beliau mendapati 50.00 cm3 asid hidroklorik dapat meneutralkan secara tepat 25.00 cm3 larutan natrium hidroksida 0.2 mol dm-3.
(c)
Tentukan kepekatan asid hidroklorik yang digunakan dalam eksperimen itu.
Mentafsir data-[3 markah] (d)
Antara asid etanoik, asid hidroklorik, asid nitrik, asid karbonik, dan asid sulfurik yang manakah merupakan (i)
asid monobes : …………………………………………………………………...........................
(ii)
asid dwibes
:
……………………………………………………………………………………. Mengelas-[3 markah] (e)
Satu eksperimen telah dijalankan untuk menguji kekuatan asid hidroklorik dan asid etanoik yang sama kepekatan. Keputusan eksperimen ditunjukkan dalam Jadual 1. Asid Asid hidroklorik 0.1 mol dm-3 Asid etanoik 0.1 mol dm-3
Nilai pH 1.0 3.0
Nyatakan pemboleh ubah-pemboleh ubah berikut dalam eksperimen itu. Pemboleh ubah yang dimanipulasikan : …………………………………………….. Pemboleh ubah yang bergerak balas : ……………………………………………… Mengawal pemboleh ubah-[3 markah] Halaman
3
LEARNING TO SCORE – KIMIA SPM 2005 – Kertas 3 Set 1 2.
Air klorin dan air bromin dapat menukarkan ion Ferum(II) kepada ion Ferum(III).
Rajah 2 menunjukkan susunan radas bagi eksperimen untuk menukarkan ion Ferum (II) kepada ion Ferum(III) oleh air klorin.
Penitis
Air klorin
Larutan Ferum(II) sulfat
RAJAH 2 Eksperimen dijalankan dengan menitiskan air klorin dengan menggunakan penitis kepada larutan Ferum(II) sulfat. Air klorin ditambahkan sambil tabung uji digoncangkan sehingga tiada lagi perubahan berlaku. Larutan yang terhasil diuji dengan sedikit larutan natrium hidroksida. (a)
Nyatakan hipotesis bagi eksperimen itu. ………………………………………………………………………..…………………………… ……………………………………………………………………………………..……………… Membuat hipotesis-[ 3 markah ]
Halaman
4
LEARNING TO SCORE – KIMIA SPM 2005 – Kertas 3 Set 1 (b)
Senaraikan semua pembolehubah bagi eksperimen itu. Pembolehubah yang dimanipulasikan Pembolehubah yang bergerakbalas : Pembolehubah yang dimalarkan
:
……………………………………….……
…………………………………………………….
: ……………………………………………. Menyenaraikan semua pembolehubah- [ 3 markah ]
(c)
Apabila air klorin ditindakbalaskan dengan larutan Ferum(II) sulfat, warna larutan Ferum(II) sulfat bertukar dari hijau muda kepada perang. Mendakan perang terbentuk apabila larutan perang itu bertindak balas dengan larutan natrium hidroksida.
(i)
Apakah inferens yang boleh dibuat tentang peranan air klorin dalam tindak balas penukaran ion Ferum(II) kepada ion Ferum(III) ?
…………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………… Membuat inferens-[ 3 markah ] (c)(ii) Kelaskan sama ada Ion Ferum(II) dan air klorin sebagai bahan yang dioksidakan atau sebagai bahan yang diturunkan. Bahan yang dioksidakan
Bahan yang diturunkan
…………………………………………
………………………………… Mengkelas-[ 3 markah ]
(c)(iii) Apakah perkaitan di antara perubahan warna larutan ferum(II) sulfat dengan tindak balas redoks ( pengoksidaan dan penurunan )? ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………... Mendefinisikan secara operasi-[ 3 markah ] Halaman
5
LEARNING TO SCORE – KIMIA SPM 2005 – Kertas 3 Set 1
(d) Selepas tindak balas penukaran ion Ferum(II) kepada ion Ferum(III) oleh air klorin selesai, didapati hasil tindak balas yang diperolehi adalah ion Ferum(III) dan ion klorida.
(d)(i)
Tuliskan persamaan ion bagi keseluruhan tindak balas itu berdasarkan maklumat di atas. ………………………………………….………………………………………………………… Berkomunikasi-[ 3 markah ]
(d)(ii) Ramalkan hasil yang akan diperolehi jika air klorin digantikan dengan air bromin bagi eksperimen itu. ………………………………………………………………………………………………….. Meramal-[ 3 markah ] 3.
Pewarna dalam makanan seperti gula-gula, jus oren dan air sirap dapat diasingkan dengan kaedah kromatografi.
Anda dikehendaki merancang satu eksperimen bagi mengasingkan pewarna dalam makanan dengan menggunakan kaedah kromatografi. Penerangan anda haruslah mengandungi perkara-perkara berikut. (a) (b) (c) (d) (e)
Tujuan eksperimen Pernyataan masalah Senarai bahan dan radas Prosedur eksperimen Penjadualan data/ pemerhatian [ 17 markah ] KERTAS SOALAN TAMAT
Halaman
6