Shwekhamauk 96

  • April 2020
  • PDF

This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA


Overview

Download & View Shwekhamauk 96 as PDF for free.

More details

  • Words: 10,247
  • Pages: 28
pmapmif trSwpf Of (96)

2009 ckEpS /f rwfv (31) &uf?

= Ekid if aH &;tusO;f om;tm;vH;k v$waf y;a&;/ = jynfoŒl v$waf wmf ac:,lay;a&;/ = zGŒJ pnf;yHt k ajccHOya' jyefvnfo;kH oyfa&;aumfrwD zGŒJ pnf;a&;/ = awGŒqHak qG;aEG;a&;/ jrefrmEkid if [ H m vGwv f yfa&;&cJw h m[m tESpf (50) ausmo f mG ;yg_yD? tESpf (50) ausmcf ahJ omfvnf; wd;k wufoifo h avmuf rwd;k wufcyhJ gbl;? tJ'h t D a-umif;t&if;uawmh usrwd‹k Eidk if t H wGi;f rSm pnf;vH;k nD!w G rf r+ &Sv d ‹kd jzpfygw,f? 'gha-umifh usrwd‹k pnf;vH;k nD!w G rf + &atmifv‹kd tm;vH;k 0dik ;f _yD;awmh óud;pm;&rSmyg? pnf;vH;k nD!w G rf + &&Szd ‹kd qw kd m wzufowf óud;pm;vk‹d rjzpfygbl;? tzufzufu tm;vH;k vdv k m;rSom pnf;vH;k nD!w G rf &+ rSmjzpfygw,f? 'ga-umifrh ‹kd v‹kd usrwd‹k Ekid if u H jynfov l x l Ek iS hf wyfrawmfom;rsm;tm;vH;k [m pnf;vH;k nD!w G pf mG eJ‹ 'Dru kd a&pDjynfaxmifp}k uD;udk xlaxmifz‹dk óud;zrf;-uzd‹k usrtaeeJ‹ arwWm&yfccH siyf gw,f? a':atmifqef;pk-unfh ( 12 = 8 = 99 ) trsKd ;om;'Dru dk a&pDtzGŒJ csKyf a-unmcsut f rSwf 108 (8/ 99) rS a':atmifqef;pk-unf txde;f odr;f cHc&hJ o!fu h mvrsm; = yxrt}udrf txde;f odr;f cH&jcif; = 1989 ckEpS f Zlvidk v f (20) &ufae‹rS 1995 Zlvidk v f (10) &ufae‹txd? 'kw, d t}udrf txde;f odr;f cH&jcif; = 2000 ckEpS /f pufwifbmv (23) &ufae‹rS 2002 ckEpS /f arv (6) &ufae‹txd? wwd,t}udrf txde;f odr;f cH&jcif; = 2003 ckEpS /f arv (30) &ufae‹rS ,ae‹txd? trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzGŒJ csKyf (vGwaf jrmufe,fajr) rS xkwaf 0jzef‹cso d nf?

tmZmenfy*k ~d KvfwŒkd . vkyif ef;udk qH;k cef;wdik f qufvufI aqmif&u G &f rnf?

?

trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf trSwf - 97§c taemufa&$*w kH ikd v f rf; A[ef;òrdŒe,f / &efuek òf rdŒ 2009 ckEpS f / rwfv ( 23 ) &uf 1370 ckEpS /f waygi;f vjynfah usmf (13) &uf? a=unmcsuftrSwf - 4 § 03 § 09

trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf A[dt k vkyt f r_aqmiftzG@J . 16 - 3 - 09 &ufae@wiG f usi;f yaom tpnf;ta0;qH;k jzwfcsut f & Ekid if aH wmfat;csr;f om,ma&;ESizhf @HG òzd;a&;aumifpD OuUÏ Adv k cf sKyfrLS ;}uD;oef;a&$xo H @kd trsKd ;om;'Dru dk a&pDtzG@J csKyf OuUÏ OD;atmifa&$u 19-309 ae@Y ay;yd@k cahJ om pmygta=umif;t&mrsm;udk odom&ef xkwjf yefvu kd yf gonf? “p” ta=umif;t&m? ? A[dt k vkyt f r_aqmiftzG@J 0ifrsm;tm;vH;k awGŒqHck iG hf &&Sda&;? &nf!e¸ ;f csu?f ? trsKd ;om;'Dru dk a&pDtzG@J csKyf. 2009 ckEpS /f Zefe0g&v D (20) &ufpyJG g pmtrSwf 008 (pnf;)§ 01§ 09 ? trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfonf EkdifiHa&;ygwDrsm;rSwfyHkwifjcif;Oya'ESifhtnD w&m;0if&yfwnfvsu&f adS om Ekid if aH &;ygww D ckjzpfaoma=umifh tzG@J csKyf. rl0g'oabmxm; rsm;/ pnf;rsO;f rsm;/ &nf&, G cf surf sm;/ a&SŒvkyif ef;pOfrsm; udk csrw S Ef idk &f ef txl;vdt k yfygonf? TuJhodk@csrSwfEkdif&ef trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf. 'kOuUÏ OD;wifOD;ESifh taxGaxG twGif;a&;rSL; a':atmifqef;pk=unftygt0if A[dktvkyftr_aqmiftzGJ@0ifrsm;tm;vHk; awGŒqHn k E‡d i_d ;f aqG;aEG;cGi&hf &Sad &;twGuf tjrefq;kH pDpOf aqmif&u G af y;yg&ef xyfrt H a=umif;=um; tyfygonf? 16- 3- 09 ae@wiG f usi;f yaom A[dt k vkyt f r_aqmiftzG@J . tpnf;ta0;qH;k jzwfcsut f & “(qH;k )” A[dt k vkyt f r_aqmiftzG@J trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf &efukefòrdŒ

2

Ekid if aH &;tusO;f om;tm;vH;k csucf si;f v$wf trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf trSwf 97§c / taemufa&$*w kH ikd v f rf; A[ef;òrdŒe,f/ &efuek òf rdŒ 2009 ckEpS /f rwfv (27) &uf? 137 ckEpS /f wefc;l vqef; (2) &uf? (64) ESpfajrmuf zufqpfawmfvSefa&;ae@ a=unmcsuftrSwf - 5§ 03§ 09 ,ae@onf (64)ESpfajrmuf zufqpfawmfvSefa&;ae@jzpfayonf? TawmfvSefa&;}uD; onf trsKd ;om;tmZmenfacgi;f aqmif}uD; Adv k cf sKyfatmifqef;ESiw hf uG ppfreS af om rsKd ;cspaf cgi;f aqmifrsm;u jynfov l x l w k &yfv;kH . pnf;vH;k nD!w G rf t _ iftm;jzifh jrefrmhvw G v f yfa&;óud; yrf;r_wiG f vufeufpu JG ikd I f tHºk uGawmfveS w f u kd cf u kd rf }_ uD;jzpfcahJ yonf? udv k ekd eD ,fcs@J w@kd onf (1885) ckEpS w f iG f u|Eyfk w f @kd jrefrmEkid if u H kd t+yD;wdu k cf u kd o f rd ;f ydu k f cJ=h uonf? xd@k a=umifh tcsKyftjcmtm%mykid f vGwv f yfa&;}uD; qH;k ±_;H oGm;cJ&h ayonf? ud, k x hf ;D ud, k ehf ef; ud, k =f uiSe;f jzifh tkycf sKyfvsuf txifu&wnf&cdS ahJ om vGwv f yfonfEh idk if aH wmftjzpfrS e,fcs@J w@kd . vufatmufcEH idk if w H cktjzpfo@kd usa&mufc&hJ ayonf?xdpk Ofuyif jrefrmwdik ;f &if; om;wd@k onf e,fcs@J w@kd .tkycf sKyfru _ kd vufcEH idk cf jhJ cif; vH;k 0r&Scd ahJ y? tcgtcGio hf ifw h ikd ;f e,fcsŒJ wd@k tm;awmfveS w f u kd cf u kd I f qH;k &_;H oGm;cJah omvGwv f yfa&;}uD; jyefvnf&&S&d ef vuf&;kH &nf/ ESv;kH &nf/ ud, k pf rG ;f / ^m%fprG ;f &So d r# enf;trsKd ;rsKd ;udu k sio hf ;kH vsuf tpOfwpdu k f óud;yrf;aqmif&u G f cJ=h uayonf? od@k aomfvnf; (1) e,fcsŒJ wd@k EiS hf vufeuftiftm; r,SOEf idk jf cif;? (2) ppfqifa&; qifEEJ$ idk &f ef avhusirhf r_ &Sjd cif;? (3) ppfa&;t& uGyu f rJ /_ }uD;=uyfrt _ wGuf wpfO;D wnf;aom acgi;f aqmifr_ r&Sjd cif;? (4) wpfpw k nf; pnf;&H;k Ekid rf r_ &Sjd cif;? (5) pnf;vH;k nD!w G o f nfh pepfusaomawmfveS af &;}u;D jzpfvmatmifraqmif&u G Ef idk jf cif;? wd@k a=umifh vufeufuikd af wmfveS af &;rsm;rSm atmifjrifjcif; r&Scd yhJ g? (1930) jynfEh pS w f iG f q&mpHacgi;f aqmifaom awmifov l ,form;xk}uD;onf e,fcsŒJ wd@k .zdEydS cf sKyfcs,rf _ trsKd ;rsKd ;rSvw G af jrmuf&ef awmfveS w f u kd cf u kd cf =hJ uonf? od@k aomf pepfus aompnf;±H;k a&;ESiahf qmif&u G cf surf sm;r[kwo f nft • jyi/f vufeufcsi;f r,SOEf idk jf cif;/ vlxw k &yf vH;k yl;aygi;f yg0ifrr_ &Sjd cif; wd@k a=umifh arS;rSed af ysmufu, G cf &hJ onf?

3

a':atmifqef;pk-unf/ OD;wifO;D ESihf Edik if aH &;tusO;f om;rsm; csucf si;f v$w?f ‚if;jyif 1938 ckEpS w f iG f “1300 jynft h a&;awmfy”kH }uD;ay:aygucf o hJ nf? ‚if;ta&;awmf yHo k nf e,fcs@J w@kd tm; vlxek nf;jzifph epfwusawmfveS cf ahJ om óud;yrf;aqmif&u G rf _ jzpfco hJ nf? xdv k x l w k u kd yf aJG =umifh tvkyo f rm;ta&;/ awmifov l ,form;ta&;/ ausmif;om;ta&;wk@d rS wqifh trsKd ;om;vGwaf jrmufa&;/vH;k 0vGwv f yfa&;rkcOf ;D od@k y@kd aqmifO;D wnfapcJo h nf? rdrw d @kd wdik ;f jynfvw G v f yfa&;jyefvnf&&Sad &;twGuf +idr;f csr;f a&;v_y&f mS ;r_jzifah tmifjrifjcif;r&Scd o hJ nfh oifcef;pmrsm;ud&k ,lI ocifatmifqef;ESiw hf uG rsKd ;cspo f cifvil ,frsm;/ ausmif;om;vli,f rsm; yg0ifaom“wd@k Arm tpnf;t±H;k ”uvufeufuikd af wmfveS af &;tm; toH;k ðyjcif;jzifo h m vGwfvyfa&;udk&&SdEkdifrnf[ktqHk;tjzwfay;cJhonf? od@k a=umifh ppfynmoif,al &;/ vltiftm;pkaqmif;a&;/ vufeufc, J rf;rD;ausmuf&,l a&;/ Ekid if aH &;ygwrD sm;pnf;vH;k nD!w G af &;rStp jynfov l x l w k &yfv;kH aoG;pnf;nD!w G af &;wd@k onf txl;vdt k yfcsurf sm;jzpfvmonf? txl;ojzifh vufeufc, J rf;rD;ausmuf&&S&d efEiS hf vl tiftm; pkaqmif;+yD; ppfynmoif,al &;twGuf óud;yrf;aqmif&u G &f ef “Armhxu G &f yf*% kd ;f ” }uD;udk 1939 ckEpS /f atmufwb kd mvwGif zG@J pnf;cJo h nf? “Armhxu G &f yf*% kd ;f ”. twGi;f a&;rSL; tjzpf ocifatmifqef;u aqmif&u G cf o hJ nf? TtzG@J }u;D onf *syefppfacgi;f aqmiftcsKd @EiS hf tquftoG,&f &Scd o hJ nf? od@k ygojzifh ocif atmifqef;OD;aqmifonfh “wd@k Armtpnf;t±H;k ” 0if ocifvil ,frsm;/ ausmif;om;vli,frsm; yg0ifaom &Jabmfo;kH usyd w f @kd onf *syefppfwyfuoif=um;ay;onfh ppfynmudk &,lc=hJ u&onf? ocifatmifqef;ESihf e,fcs@J qef@usiaf &; ajratmufawmfveS af &;acgi;f aqmifrsm;onf e,fcsŒJ w@kd tm; vufeufjzifh awmfveS w f u kd cf u kd &f ef *syefppfwyf. tultnDukd &,lc=hJ u&onf? rdrw d ikd ;f jynf jyefvnfvw G af jrmufa&;twGuf Ekid if jH cm;tquftoG,Ef iS hf vufeufc, J rf;rD;ausmuf &&S&d ef vdt k yfojzifh *syefppfwyfrsm;ESihf yl;aygi;f cJ&h jcif;jzpfygonf? od@k EiS hf 1941ckEpS /f 'DZifbmv(27)&ufae@wiG /f xdik ;f Ekid if /H befaumufòrdŒY Adv k cf sKyf atmif qef; OD;pD;acgi;f aqmifaom Armhvw G v f yfa&;wyfrawmfukd zG@J pnf;chyJ gonf? Tod@k pwifz@JG pnf; cJo h nft h csed u f yif Adv k cf sKyfatmifqef;u“ æ &Jabmfw@kd igw@kd rmS ppfwu kd , f if; pm;aomuf=u&ef pm;a&&dumQ tpm;tpmqdv k @kd vH;k 0r&S/d 0wfqif=up&m t0wfqv kd @kd vJ wxnfwydik ;f r#r&S/d 'ga=umifrh @kd v@kd &Jabmfw@kd onf ppfyw JG av#mufrmS tdy=f u&zd@k ajr}uD;/ pm;aomuf=up&mqdv k @kd ausmufceJ @J ovJyJ &S=d ur,f? 'gyJ igwwfEidk w f ,f? 'DArmhvw G v f yfa&;wyfrawmftwGi;f 0ifa&muf ppfrx _ rf;=ujcif;jzifh &mxl; ponfh tcGit hf a&;&&S=d uvdrrhf nf? olaX;olºuG,}f uD;rsm; jzpf=u&vdrrhf nf[k rar#mv f ih=f uyge@J / t}uD;qH;k &vmbfuawmh aorif;yJ?” [k rde@f =um;cJah yonf? xd@k aemuf Armhvw G v f yfa&;wyfrawmfyifronf ppfa=umif;rsm;zG@J I rdrw d ikd ;f jynfxo J @kd 0ifa&muf=uum e,fcsŒJ wd@k tm;awmfveS w f u kd cf u kd cf =hJ uonf? jynfwiG ;f od@k yifrwyfrawmf r0if

4

tusO;f uscH wdik ;f &if;om;acgif;aqmifrsm;tm; csucf si;f v$w?f a&mufru D yif Armhvw G v f yfa&;wyfrawmfrS &JabmftcsKd Œonf jynfwiG ;f &Sd Ekid if aH &;ygwD toD; oD;u zG@J pnf;xm;onfu h vyfpnf;rsm;ESihf ajratmufawmfveS af &;twGuf ajymufusm;rsm;zG@J I ppfynmrsm;oif=um;ay;um vlxpk nf;±H;k a&;vkyif ef;rsm;udk aqmif&u G cf =hJ uonf? Armhvw G f vyfa&;wyfrawmfonfrrd w d ikd ;f jynf.òrŒd awm/f &efuek òf rŒd udk 1942 ckEpS /f rwfvwGiv f nf;aumif; wpfwikd ;f jynfv;kH udk arv ukecf ef@wiG v f nf;aumif; atmifjrifpmG wdu k cf u kd o f rd ;f ,lEidk cf =hJ uonf? jynfolvlxku ‚if;wdk@. qENoabmxm;t& rnfolwOD;wa,muf. twif;t"rRwdkuf wGe;f jcif;r&Sb d J pnf;vH;k nD!w G pf mG yl;aygi;f yg0ifrt _ iftm;a=umifh atmifjrifcjhJ cif; jzpf onf? od@k aomf wdik ;f jynfvw G v f yfa&;u jyefvnfr&&Sad o;yg? rdrw d ikd ;f jynfonf e,fcsŒJ atmufrS ppf0g'zD ufqpfrsm;vufatmufo@kd wpfzefusa&mufc&hJ jyefonf? &efuek òf rdŒawmfukd odr;f ydu k +f yD; ygu Armjynfvw G v f yfa&;a=unmay;rnf[k uwdðycJah omfvnf; 1942 ckEpS /f rwfv(8)&uf ae@wiG f &efuek òf rŒd udo k rd ;f ydu k +f y;D onft h cg vGwv f yfa&;ay;&ef tcsed af pmao;onf[k ta=umif; jycJo h nf?xd@k tjyif jrefrmEkid if w H 0Sr;f vH;k 1942 ckEpS /f arvwGif odr;f ydu k +f y;D cJah omfvnf; wdik ;f jynf vGwv f yfa&;udk a=unmjcif;rðycJah y? zufqpfrsm;onf ‚if;wdk@ay;cJhaom uwdu0wfrsm;udkazmufzsuf±Hkomru &ufpuf =urf;wrf;r_/ rw&m;r_ajrmufjrm;pGmwd@k ukd vkyaf qmifvmcJ=h uonf? qd;k &Gm;vmaom zufqpf pepfuu kd sio hf ;kH um Ekid if u H kd ppftyk cf sKyfa&;jzifh tkycf sKyfco hJ nf? qefpyg; o,HZmwrsm;udk aoG;pkyf ,lc=hJ uonf? zufqpfaxmufvrS ;f a&;tzG@J uvnf; rsKd ;cspv f il ,fw@kd ukd zrf;qD;csKyfaESmif owf jzwfc=hJ uonf? 1943 ckEpS /f =o*kwv f (1)&ufae@wiG f ppfreS af om vGwv f yfa&;r[kwb f J twk ta,mifvGwfvyfa&;udkom zufqpfwdk@uay;cJhonf? ‚if;wdk@udk,fwdkifay;xm;onfh uwd u0wfrsm;udk odumQ rJph mG vpfvsL±_co hJ nf? ±kyaf o;tpd;k &wckukd zG@J pnf;ay;cJo h nf? Tonfrsm; udk jynfov l x l u k oabmrwl vufrcHEidk =f uyg? zufqpfqef@usiaf &; pdw"f mwfrsm; wzGm;zGm; ay:aygufvmcJhayonf? *syefuay;aom twkta,mif vGwfvyfa&;ESifhywfoufI AdkvfcsKyfatmifqef;u “»»»jrefrmjynfojl ynfom;rsm;onf vGwv f yfa&;t&omudk rcHpm;&ao;a=umif; ,ck&&Sd xm;aomvGwfvyfa&;onf pm&Gufay: Ya&;om;xm;aom vGwfvyfa&;r#omjzpfa=umif;/ vGwv f yfa&;tppftrSe&f &Sad &;twGuf a&SŒqufpcef;oGm;&efEiS hf pGe@f pm;&efvt kd yfa=umif;/»»»” [k 1944 ckEpS /f =o*kwv f (1) &ufae@wiG f rde@f =um;cJo h nf? od@k EiS hf Adv k cf sKyfatmifqef;ESiw hf uG rsKd ;cspaf cgi;f aqmif}uD;rsm;onf zufqpfawmfveS af &; twGuf tpDtpOfrsm;a&;qGJcJh=uonf? AdkvfcsKyfatmifqef; OD;pD;acgif;aqmifI wyfrawmf/ uGejf rLepfygwED iS hf jynfo@l ta&;awmfyykH gwD (aemifwiG f qd&k , S v f pfygw)D wd@k onf wpfpw d w f pf0rS ;f wnf; aoG;pnf;nD!w G pf mG yl;aygi;f =u+yD; zufqpfwu kd zf suaf &; jynfo@l vw G v f yfa&;tzG@J csKyfukd 1944 ckEpS /f =o*kwv f (4) &ufEiS hf (7) &uftwGi;f yJc;l òrdŒ&Sd pHjywyf&if;wGif zG@J pnf;cJ=h uonf?

5

rSeu f efwhJ OD;aqmifre+ ‹J vlxu k kd OD;aqmif = etz 2010 ud±k u kd cf sKd ; TtzG@J csKyf}uD;. t"duwm0efrmS zufqpfawmfveS af &; atmifjrifpmG qifE&J$ eftwGuf jynfaxmifpt k wGi;f aexdik =f uaom wdik ;f &if;om;jynfow l pf&yfv;kH nDn! D w G ! f w G f axmufcrH /_ ud, k u f sKd ;pGe@f rE_ iS hf wufºuGpmG yl;aygi;f yg0ifaqmif&u G rf w _ @kd &&S&d efjzpfonf? od@k a=umifh 1945 ckEpS /f rwfv(27)&ufae@wiG f pwifawmfveS cf ahJ omzufqpfawmfveS af &;}uD;Y usm;§r ra&G;/ }uD; i,fr[l/ awmifay:ajrjyef@rusef vlxv k w l ef;pm; tv$mtoD;oD; yg0ifc=hJ uonf? zufqpfrsm; tay:atmifyrJG sm;qufwu kd /f qufwu dk &f &Scd +hJ yD; Ekid if . H òrdŒawmf &efuek òf rdŒukd {+yDv(30)&ufae@ wGif odr;f yku d Ef idk cf =hJ uonf? zufqpfwkdufzsufa&;/ jynfol@vGwfvyfa&;tzJG@csKyf}uD;. OD;aqmifr_atmufESifh tvH awmfatmufwiG f jynfov l x l w k pf&yfv;Hk u rdrw d @kd .vGwv f yfaomoabmqENjzifh yl;aygi;f yg 0ifI udk,fusdK;pGef@tepfemcH+yD;/ pnf;vHk;nD!GwfpGmOD;vnfrokef vkdufemaqmif&Guf cJ=h ujcif;a=umifh TzufqpfawmfveS af &;}uD;rSm atmifjrifr&_ &Scd jhJ cif;jzpfonf? jynfov l x l w k pf &yfv;Hk . pnf;vk;H nD!w G rf o _ nfvnf; txGËt f xdyo f @dk a&muf&cdS jhJ cif;jzpfayonf?rdrEd ikd if . H vGwfvyfa&;twGuf xGef;vif;awmufyaom a&mifjcnf}uD;ay:xGufvmcJhjcif;jzpfayonf? wdkif;jynfESifhjynfolvlxkwdk@. tusKd;pD;yGm;rsm;jzpfxGef;aprnfh vkyfaqmifcsufor#ukd jynfov l x l Ek iS hf twlwuG yl;aygi;f aqmif&u G rf o S m rkcsatmifjrifrnf[al om tzd;k wefvo S nfh oifcef;pm}uD;udk &&Scd ahJ yonf? TawmfveS af &;}uD;atmifjrifrr_ mS jynfov l x l u k rsK;d cspw f yfrawmfEiS hf vufwyGJ ;l aygi;f I wufnD vufnóD ud;yrf;aqmif&u G cf o hJ nfh &v'f}uD;wpfcjk zpfonf? ok@d a=umifh e,fcsŒJ qef@usif a&;/ zufqpfawmfveS af &;/ trsKd ;om;vGwaf jrmufa&; óud;yrf;v_y&f mS ;r_rsm;rS ,ae@wyfrawmf udk arG;zGm;ay;cJjh cif;jzpfonf? xd@k tjyif Twyfrawmfonf Adv k cf sKyfatmifqef;ESihf rsKd ;cspAf rmh wyfrawmfrS udk,fpm;vS,f}uD;rsm;/ zufqpfwdkufzsufa&;jynfol@tzJG@csKyfrS ukd,fpm;vS,f }uD;rsm;ESit hf a&SŒawmiftm&Sa'oqkid &f m r[mrdww f yfrsm;.ppfaoemywdcsKyf armifb h ufwef wd@k oD[Vdk u f |e;f (,ae@o&D d vuFmEkid if )H uENòD r@d Y !SEd id_ ;f aqG;aEG;=uI oabmwlncD surf sm;&&Su d m uENpD mcsKyfudk vufrw S af &;xk;d +yD; qufvuf wnfwv hH mjcif;jzpfonf? trsKd;om;tmZmenfacgif;aqmif}uD; AkdvfcsKyfatmifqef;u wyfrawmfonf rnfokd@ aom vufeufuikd t f zJ@G tpnf; jzpfoifo h nf/ rnfuo hJ @dk aom t&nftcsi;f rsm;ESijhf ynfph &Hk rnf/ jrifjh rwfonfph w d x f m;rsK;d rnfr#&&dS rnfw@dk udk atmufygtwkid ;f rde@f =um;cJah yonf? “»»» ArmEkdifiH[m wnfwnfwHhwHh vGwfvGwfvyfvyfjzpfatmif igwdk@ toufay; umuG,=f u&zd@k tvkyv f yk =f u&r,f? 'ga=umifh Armhwyfrawmf awmifw h if;ckid rf mzk@d ta&;}uD; w,f? Armhwyfrawmf awmifw h if;zd@k qw dk mvnf; &Jabmfw@kd acgi;f aqmifwv hJ al wGay:rSm wnf w,f? acgif;aqmifawG&JŒt&nftcsif;nhH&if 'DwyfvJnHhrSmyJ? 'DwyfnhH&if 'Dwkdif;jynf/

6

ppftyk pf . k 2010 a&G;aumufyt JG m; qefŒusiw f u kd zf su-f u 'DEidk if n H rHh mS yJ/ 'DEikd if n H &Hh if 'Dvw G v f yfa&;[mvJ tvum;yJ?” (1944 ckEpS /f Zefe0g&v D (31) &ufwiG f usi;f ycJo h nfh t=uyfoifwef;qif;yJrG )S “»»» 'DEidk if rH mS yJjzpfjzpf/ 'djyifEidk if aH wGrmS jzpfjzpf ppfom;awGcsn;f Edik if cH spw f o hJ &l =dS uwm r[kwb f ;l ? wjcm;ppfom;r[kwaf yr,fh Ekid if t H wGuf trsK;d rsK;d tepfemcH/ trsK;d rsK;d pGe@f pm; vky=f u wJv h al wGv&J =dS uwmyJ? tJ'ga=umifh ppfom;rS ppfom; qkw d hJ pdw"f gwo f abmxm;udk ajymif;=u& r,f? ” (1944 ckEpS /f rwfv (13) ae@ rde@f ceG ;f rS) “ 'Dwyfrawmf[m vlwOD;wa,muftwGuf wnfaxmifxm;wmr[kwb f ;l / wEkid if v H ;Hk wrsK;d om;vk;H twGujf zpfw,f/ 'Dwyfrawmf[m wzJ@G wygwD vlwpktwGuf wnfaxmifxm; wmr[kw/f wEdik if v H ;Hk wrsK;d om;vk;H twGujf zpfw,f/” (Akv d cf sKyfatmifqef;. &Sm;yg;rde@f ceG ;f rsm;/ pm-102 rS) “ ppfbufu vuf0g;}uD;tky+f yD;/ wkid ;f jynfvw $ af wmfu bmrS tpk;d r&wJh ppftm%m &Si0f g'rsK;d r&S&d atmif ppfbufukd wkid ;f jynfvw $ af wmfu tkypf ;dk Ekid cf iG &hf &dS r,f?” (1945 ckEpS /f =o*kwv f wGif usi;f ycJah om Ekid if aH cgi;f aqmifrsm;tpnf;ta0; rde@f ceG ;f rS) TonfrmS wyfrawmftwGuf Adv k cf sKyfatmifqef;. orkid ;f 0ifvrf;!Gerf ed @f ceG ;f rsm;jzpf ayonf? ok@d rmS omv#if wyfrawmfonf jynfov l x l . k xm0pOftm;uk;d tm;xm;ðy&aom vufeufuikd t f zJ@G tpnf;jzpfayrnf? trsK;d om;tmZmenfacgi;f aqmif}uD; vGwv f yfa&;Adok um}uD;/ wyfrawmf.zcif}uD; Adv k cf sKyfatmifqef;.orD;jzpfaom trsK;d om;'Dru dk a&pDtzJ@G csKyf taxGaxGtwGi;f a&;r–; a':atmifqef;pk=unfuvnf; wyfrawmfEiS yhf wfoufI ±k;d om;yGihf vif;pGm atmufygtwkid ;f ajym=um;cJo h nf? “jrefrmEkid if v H w G v f yfa&;&zk@d twGuf óud;yrf;wJh jrefrmhacgi;f aqmif}uD;rsm;[m usrwk@d Ekid if u H kd 'Dru dk a&pDEikd if t H jzpfe@J xlaxmifcw hJ mjzpfygw,f?vGwv f yfa&;&zd@k twGuf vnf; jynfov l x l ek @J wyfrawmfom;rsm;tm;vk;H vufw+GJ yD;awmhóud;yrf;cJv h @dk &cJw h m jzpfygw,f?ckcsed rf mS 'Dru dk a&pD&&Sad &;twGuf jynfov l x l ek @J wyfrawmfvufw+GJ yD; vkyf zd@k [m vkyd gw,f?” “»»»tcktcsed rf mS qkv d @dk &&dS if wpfcsKŒd olawGu usrwd@k trsK;d om;'Dru dk a&pDtzJ@G csKyfe@J wyfrawmf=um;rSm pdw0f rf;uJaG tmiftrsK;d rsK;d ajym=uygw,f? trsK;d om;'Dru dk a&pDtzJ@G csKyf[mjrefrmEkid if &H ŒJ tusK;d pD;yGm;ukd rvdv k m;oa,mifa,mif wyfrawmf&ŒJ tusK;d pD;yGm; udyk J rvkv d m;oa,mifa,mifajymqk=d uygw,f? 'gayr,fh usrwd@k [mtpOfwpfpu dk f jrefrmEdik if eH @J jrefrmhwyfrawmfukd *k%o f u d mQ &S&d edS @J &yfwnfapcsiw f t hJ zJ@G jzpfygw,f?»»” “ Ekid if w H Ekid if t H wGi;f rSm jynfov l x l ek @J wyfrawmf/ wyfrawmfe@J jynfov l x l k wpfom; wnf;&Srd o S mv#i+f idr;f csr;f r_vnf;&SEd idk rf ,f/ wk;d wufrv _ nf;&SEd ikd rf mS jzpfygw,f?wu,f

7

tm%m±l;ppftpd;k &. &ufpuf,w k rf mr+rsm;tm; &J0phH mG azmfxw k -f u? awmhvnf;/wyfrawmfqw kd m tjcm;Ekid if u H tzJ@G tpnf;rS r[kww f myJ/ 'DEidk if x H u J tzJ@G tpnf;yJ/ wcgwav wyfrawmfe@J jynfou l dk cJjG cm;+yD;ajymwm usrwk@d em;rvnfEidk f ygb;l / wyfrawmfom;rsm;qkw d m jynfov l x l x k u J ayguzf mG ;vmwmjzpfygw,f? jynf olvx l ek @J wyfrawmfuckd jGJ cm;csiw f phJ w d "f gw[ f mtifrwefrq S ;dk 0g;wJph w d "f gwjf zpfygw,f? wyfrawmfe@J Eidk if aH &;orm;rsm;=um;xJrmS vnf; pdw0f rf;uJaG tmifvyk w f ,fqw kd m[m rvkv d m;tyfwu hJ pd jP zpfygw,f/ Ekid if w H Ekid if rH mS Ekid if aH &;orm;rsm;&Srd o S mv#if Ekid if aH &; bufu yDyjD yifjyifvyk Ef idk rf mS yg?'ga=umifrh @kd v@dk Ekid if aH &;orm;rsm;eJ@Eidk if &H ŒJ tpk;d &ukd yDyD jyifjyifvyk Ef ikd rf ,fh Ekid if aH &;orm;rsm;eJ@ Ekid if &H ŒJ vkòH cHa&;ukw d m0ef,&l wJw h yfrawmf=um; xJrmS em;vnfrt _ rsm;}uD;&Szd @kd vykd gw,f?'Dvedk m;vnfr&_ zdS @kd usrwd@k tpOfwpku d óf ud;pm; aeygw,f?»»»” “ jrefrmEkid if [ H m vGwv f yfa&;&cJw h m tESp(f 50)ausmo f mG ;yg+yD? tESpf (50)ausmcf ahJ omf vnf; wk;d wufoifo h avmuf rwd;k wufcyhJ gb;l ? tJ't D a=umif;&if;uawmh usrwd@k Ekid if t H wGi;f rSmpnf;vk;H nD!w G rf r_ &Sv d @dk jzpfygw,f? 'ga=umifh usrwd@k pnf;vk;H nD!w G rf _ &atmifv@dk tm;vk;H 0kid ;f +yD;awmh óud;pm;=u&rSmyg? pnf;vk;H nD!w G rf &_ &Szd @kd qw kd m wpf zufowfóud;pm;vd@k rjzpfygb;l / tzufzufu tm;vk;H vkv d m;rSom pnf;vk;H nD!w G rf _ &rSmjzpfygw,f?'ga=umifrh @kd v@dk usrwd@k Eikd if u H jynfov l x l ek @J wyfrawmfom;rsm;tm; vk;H [m pnf;vk;H nD!w G pf mG eJ@'rD u dk a&pDjynfaxmifp}k uD;ukx d al xmifz@kd óud;yrf;=uzk@d usr taeeJ@ arwWm&yfccH siyf gw,f?” (12-8-1999 ae@wiG f xkwjf yefaom trsK;d om;'Dru dk a&pDtzJ@G csKyf.a=unmcsut f rSw-f 108(8§99)rS) trsK;d om;'Dru dk a&pDtzJ@G csKyftaxGaxGtwGi;f a&;r–; a':atmifqef;pk=unf. txufyg ajym=um;csurf sm;onf wyfrawmfEiS hf trsK;d om;'Dru dk a&pDtzJ@G csKyfw@dk t=um; &if=um;apha&;ESihf awG@qaHk qG;aEG;a&;twGuf vnf;aumif;/ wyfrawmfEiS jhf ynfol pnf;vk;H nD!w G af &;twGuf vnf;aumif;/ trsK;d om;jyefvnfoifjh rwfa&;twGuv f nf;aumif;/ vrf;cif;ay;vku d jf cif;jzpf ayonf? trsK;d om;'Dru dk a&pDtzJ@G csKyfonf trsK;d om;&if=um;apha&;/ 'Dru dk a&pDpepfo@dk +idr;f csr;f pGmul;ajymif;a&;/ Ekid if aH &;jy\emrsm;ukEd ikd if aH &;enf;jzifh awG@qaHk qG;aEG;tajz&Sma&; tajccH vrf;a=umif;ay:wGif &yfwnfI wkid ;f jynfEiS hf jynfov l x l . k tusK;d pD;yGm;rsm;udk OD;xdyyf efqif um tpOfóud;yrf;aqmif&u G v f #u&f adS yonf? Edik if w H umwGiv f nf; Edik if aH &;/ pD;yGm;a&;/ ppfa&; ponfjh y\emrsm;ukv d ufeuftiftm; jzifh rajz&Si;f =ubJ/ ,if;yÉdyuQrsm;wGif yg0ifot l m;vk;H awG@qaHk qG;aEG;jcif;jzifh !SEd id_ ;f ajz&Si;f ae =uonfcsn;f jzpfonf? xko d @dk aqG;aEG;=u&mwGif oufqidk o f t l m;vk;H onf t,ltqwpfcu k kd

8

rwlwm c%z,f/ wlwmawGe‹J pkpnf;/ bH&k efou l kd rsuaf jcrjywfapeJ‹ taoqkyu f ikd I f wpfbufowf&yfwnfjcif;rðy=ubJ jyifomajymif;omaomenf;jzifh tavsmh twif;oabmudak qmifI vufawG@usus tajz&Sm=u&rnf jzpfygonf? awG@qaHk qG;aEG;jcif; onf trsK;d om;jyefvnfoifjh rwfa&;twGuf vkt d yfaeaomESpOf ;D ESpb f uftajccHoabmwl nDcsu(f common ground) ud&k &S&d ef tajctaezefw;D jcif;vnf; jzpfayonf? awG@qaHk qG;aEG; jcif;jzifh oHo,uif;&Si;f +yD; ,k=H unfrr_ sm;&&SI d *k%o f u d mQ &Sad omtem*wfudk wnfaqmuf Ekdifrnfjzpfonf? trsKd;om;tmZmenfacgif;aqmif}uD;/vGwfvyfa&;Adokum}uD;/ wyfrawmfzcif}uD; AdkvfcsKyfatmifqef;onf(u) ta&SŒawmiftm&Sa'oqkid &f m r[mrdww f yfrsm;. ppfaoemywdcsKyf armifb h uf wefEiS hf awG@qakH qG;aEG;jcif;jzifh (1945) ckEpS /f pufwifbmv (7)&ufae@wiG f uENpD m csKyfudk csKyfqEdk ikd u f m wyfrawmfz@GJ pnf;a&;udpt P m;ajz&Si;f Edik cf jhJ cif;/ (c) +Adwo d #tpk;d &ESihf awG@qaHk qG;aEG;jcif;jzifh (1947)ckEpS /f Zefe0g&v D (27)&ufae@wiG f “yifvpHk mcsKyf” }uD;ukd csKyfqEdk ikd cf jhJ cif;/ (*) ukv d edk t D yk cf sKyfa&;atmufrS vGwaf jrmuf&ef aemufq;Hk tqift h aejzifh awG@qaHk qG; aEG;=u+yD; (1948) ckEpS /f Zefe0g&v D (4)&ufae@wiG f tcsKyftjcmtm%mykid v f w G v f yf aom Ekid if aH wmftjzpf urBmt h v,fwiG f wifw h ,fpmG ay:xGe;f vmcJjh cif;/ ponf• atmifjrifaomom"ursm;&Scd yhJ gonf? xd@k a=umifh rdrw d @kd widk ;f oljynfom; tcsi;f csi;f ¹zlpifaompdwx f m;/ r#waom oabmxm;wd@k jzifh awG@qaHk qG;aEG;!SEd id_ ;f tajz&Sm=uygv#if rnfo@dk aomtcuftc/Jtusyt f wnf;rsm;ESijhf y\emrsm;udrk qdk ratmifjrifEidk pf &mta=umif; r&Sdygacs? xd@k a=umifh trsK;d om;'Dru dk a&pDtzJ@G csKyfonf (2008) ckEpS /f pufwifbmv (22)&uf ae@wiG f txl;a=unmcsut f rSw-f 18§09§08 udx k w k jf yefco hJ nf? ,if;a=unmcsuyf g t"du tcsufrsm;rSm“(1) tm%mykdifwkd@u ‚if;wkd@ukd,fwkdifjyXmef;xm;onfh jynfhol@v$wfawmfa±G; aumufyOGJ ya'yk'rf -3 ESit hf nD 1990 jynfEh pS f ygwpD 'Hk rD u dk a&pD taxGaxGa±G;aumufyw GJ iG f tEkid &f &Scd ahJ om Edik if aH &;ygwrD sm;rS jynfo@l vw $ af wmfu, kd pf m;vS,rf sm;jzifh jynfo@l vw $ af wmfukd tjrefqkH;ac:,lzJG@pnf;ay;&ef/ (2),if;jynfol@v$wfawmfu zJG@pnf;ykHtajccHOya'/ jyefvnfokH;oyfa&;aumfrwDudk 1990 jynfEh pS f a&G;aumufyw GJ iG f tEdik &f &Scd ahJ om Ekid if aH &;ygwrD sm;rSu, dk pf m;vS,rf sm;/ typf tcwf&yfpx J m;aomvufeufuikd t f zJ@G tpnf;rsm;rS ud, k pf m;vS,rf sm;/ zJ@G pnf;ykt H ajccHOya' qkid &f m u|r;f usio f yl nm&Sirf sm;jzifh zJ@G pnf;ay;&ef”wk@d jzpfonf?

9

awGŒqHak qG;aEG;a&; taumiftxnfazmfay; Ttxl;a=unmcsuw f iG f jrefrmhEikd if aH &;vkyif ef;pOfrsm;Y oufqidk o f rl sm; tm;vk;H yg0ifa&; (all inclusive) rludk &,lxm;+yD; awG@qaHk qG;aEG;a&;twGut f pDtpOfrsm;udk pdw&f if; apwemrSejf zifh t}uHðyvku d jf cif;jzpfonf? tqkyd g txl;a=unmcsut f m; Ekid if aH wmfat;csr;f om,ma&;ESizhf @HG òz;d a&;aumifpu D tav;teufpOf;pm;I qk;H jzwfay;&efjzpfa=umif; xyfrH tqkd ðyvkdufygonf? ok@d ygIEkid if aH wmfat;csr;f om,ma&;ESizhf @GH òz;d a&;aumifpo D nf trsK;d om;jyefvnf oifh jrwfa&;ESihf 'Dru dk a&pDpepfo@dk u;l ajymif;a&;wk@d twGuw f m0ef&o dS nfEiS t hf nD trsK;d om;'Dru dk a& pDtzJ@G csKyf/ tjcm;aomwkid ;f &if;om;uk, d pf m;vS,rf sm;ESihf Edik if aH &;tESpo f m&jynf0h onfh awG@qHk aqG;aEG;a&;udkaqmif&Gufay;&efESifh EkdifiHa&;ywf0ef;usiftajctaeaumif;rsm;udk zefwD;ay; onfh jy,k*t f jzpf(u) rdrEd ikd if w H iG f 'Dru dk a&pDEiS hf vl@tcGit hf a&;rsm;&&S&d ef tpOfwpfpu dk f óud;yrf; tm;xkwrf a_ =umifh aetdrfrsm;wGif xde;f odr;f jcif;cHae=u&aom trsK;d om; 'Dru dk a&pDtzJ@G csKyf/'kw, d OuUX OD;wifO;D ESihf taxGaxGtwGi;f a&;r;– a':atmiqef;pk=unfw@dk tm; Ekid if aH wmf.vdt k yfcsut f & ¹cGi;f csurf &Sd tjrefqkH;jyefvGwfay;&ef/ (c) wkid ;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;ryg0ifbJ ppfreS af om 'Dru dk a&pDjynfaxmifpk jrefrm Ekid if aH wmfukd wnfaqmufEikd rf nf r[kwaf oma=umifh &Sr;f wdik ;f &if;om;rsm; 'Dru dk a&pDtzJ@G csKyfOuUX cGex f eG ;f OD;/ twGi;f a&;r–;pkid ;f !Ge@f viG Ef iS hf tjcm; wkid ;f &if;om;acgi;f aqmifrsm;tm; ESp&f n S v f rsm;jypf'%fuscaH e&jcif;rS ¹cGi;f csurf &Sd tjrefq;Hk v$waf y;&ef (*) rdrw d @kd . Ekid if aH &;,k=H unfcsuaf =umifh zrf;qD;xde;f odr;f xm;jcif;/ jypf'%f csjcif;cHae=u&aomq&mawmf/ oHCmawmft&Sio f jl rwfrsm;/ jynfo@l vw $ f awmfu, kd pf m;vS,rf sm;/ 'Dru dk a&pDtiftm;pkrsm;ponfEh ikd if aH &;tusO;f om; tm;vkH;wkd@udkuef@owfcsufrsm;r&SdbJ¹cGif;csufr&SdtjrefqkH;v$wfay;&ef/ (C) rdrw d @kd . Ekid if aH &;,k=H unfcsuaf =umifh jypf'%fusjcif;cHae=u&aom rif;udk Edik /f uku d }kd uD; ponfh (88) rsK;d qufausmif;om;acgi;f aqmifrsm; tm;vk;H udk ¹cGi;f csurf &Sd tjrefq;Hk v$waf y;&ef/ (i) Ekid if aH &;ygwrD sm;rSwyf w Hk ifjcif;Oya'ESit hf nD w&m;0if&yfwnfaeaom trsK;d om;'Dru dk a&pDtzJ@G csKyf.tqifq h ifah om pnf;±k;H a&;tzJ@G ±;Hk rsm;udk Oya'ESihf nD !Gwjf cif;r&Sb d aJ cwW[q k +dk yD;/ ,ae@txdig;ESpaf usmo f nfw h idk u f mv&Sn=f umpGm csw d f ydwx f m;jcif;rStjrefq;Hk jyefvnfziG v hf pS af y;&efEiS v hf w G v f yfpmG pnf;±k;H v_y&f mS ;cGiahf y;&ef/

10

zGŒJ pnf;yHt k ajccHOya' jyefvnfo;kH oyfa&;aumfrwD zGŒJ pnf;ay; (p) 1990 jynfEh pS f ygwpD 'Hk rD u dk a&pD taxGaxGa&G;aumufyw GJ iG f 0ifa&muf,OS òf yid f t Ekid f &&Scd +hJ y;D zsuo f rd ;f jcif;cHxm;=u&aom wkid ;f &if;om;Ekid if aH &;ygwrD sm;tygt0if Ekid f iHa&;ygwrD sm;ukd jyefvnfrw S yf w Hk ifciG ahf y;IvGwv f yfpmG pnf;±k;H v_y&f mS ;cGirhf sm;ay;&ef/ wk@d ukd Ekid if aH wmfat;csr;f om,ma&;ESihf zH@G òzd;a&;aumifpu D wkid ;f jynfEiS hf jynfov l x l k tusK;d ukd a&S;±_I vufawG@aqmif&u G af y;&ef jynfov l x l . k aoG;pnf;nD!w G rf t _ iftm;jzifh atmifjrifcahJ om Torkid ;f 0if zufqpfawmfveS af &;ae@}uD;wGif tav;teuf ckid rf mpGm awmif; qkad =umif; a=unmvku d o f nf? 11-3-09 ae@wiG f usi;f yaom A[kt d vkyt f r_aqmiftzJ@G .

tpnf;ta0;qk;H jzwfcsut f & A[kdtvkyftr_aqmiftzJG@ trsKd;om;'Drkdua&pDtzJG@csKyf &efukefòrdŒ

trSwpf Of(95) vli,fynmay; a[majymyJrG S jrefrmEdkifiHOya' ESifh vufawGŒjy\emrsm; trSwfpOf 95 rS

tJ'DrSm EkdifiHa&;ygwDqkdwm Oya'rSm b,f vkq d w dk m usaemfeeJ &J iS ;f jyygr,f/ Oya' twGi;f rSm usaemfw@dk Edik if aH &;ygwrD w S yf w Hk if vk@d r&bl;/ aemufwcsuu f awmh Edik if aH wmfyikd f aiGa=u;/ taqmuftOD;/ ,Of/ ypPn;f tJ'g&,l ok;H pJaG ewJt h zJ@G tpnf;jzpf&ifvnf; usaemfw@dk rSwyf w Hk ifv@dk r&bl;/ aemufwpfcu k awmh Ekid if H jcm;wkid ;f jynf tpk;d &/ bmoma&;tzJ@G tpnf;/ wjcm;tzJG@tpnf;awGrSmaiGa=u;/ ypPnf;w jcm; axmufyrhH u _ kd wku d ±f u dk jf zpfap/ oG,0f u dk f

jzpfap &,lokH;pJGwJhtzJG@tpnf;qkd&ifvnf; rSwyf w Hk ifv@dk r&bl;/ tJ'aD wmh bmoma&;udk EkdifiHa&;udpPtwGuf tokH;ðywJhtzJG@tpnf; 'gq&dk ifvnf; rSwyf w Hk ifv@dk r&bl;/ tJ't D xJrmS wcg jynfo@l wyfrawmfw@kd / jynfo@l &w J yfz@GJ w@dk tpk;d &0efxrf;Xmeu 0efxrf;awG yg0ifaewJh tzJG@tpnf;qkd&ifvnf; rSwfykHwifvkd@r&bl;/ tJ'aD wmh'OD ya't&rSwyf w Hk ifz@kd 'Dtcsuaf wG eJ@uif;vGw+f y;D awmh rSwyf w Hk ifEidk +f yq D &dk if rSwyf Hk wifciG ðhf yw,f? rSwyf w Hk ifciG ðhf y+y;D awmh Ekid if aH &;

11

rSeu f efwhJ OD;aqmifre+ ‹J vlxu k kd OD;aqmif = etz 2010 ud±k u kd cf sKd ; ygwu D zkd @GJ pnf;xlaxmifciG ahf y;w,f? 'D Oya'rSm awmh 'DavmufyaJ yg/h 'DOya'rSm rSwyf w Hk ifa=u; (500)ayg/h tJ'ge@J Ekid if aH &;ygww D ckukd w&m;0if &yfwnfcGifh&w,f? 'DrmS óuHwek ;f ausmaf usmv f if;wk@d tr_ukd ta=umif;ðy+yD;awmheeJ &J iS ;f jycsiyf gw,f? 'gu bmvJqadk wmh rw&m;toif;tjzpfa=unmcH &xm;wJt h zJ@G tpnf;awGupd ?P 'D[meJ@ywfouf &ifb,fvydk aJ jymajymusaemfw@dk vil ,fawG t aeeJ@usawmhvnf;'DbufacwfrmS Ekid if aH &; avh vm tm;enf;r_/ avhvmr_vt dk yfcsuaf =umifh b,ftzJG@tpnf;awG[m rw&m;toif;vJ qkw d mrodEidk b f ;l / [kad cwf[t dk cgwek ;f uawmh Ekid if aH wmfjyefwrf;rSma=unmay;w,f? 'DtzJ@G 'DtzGJ@awGudk rw&m;toif;tjzpf a=unm w,f? Oyrm-vGwv f yfa&;r&cifumvwke;f u qk&d if ocifp;dk }uD;acgi;f aqmifwhJ tvHeu D eG ¹f rl epfygwu D dk rw&m;toif;tjzpf a=unmw,f? Ekid if aH wmfuZwfrmS xnf+h y;D owif;pmrSm azmf jyw,f? vGwv f yfa&;&+yD;aemufyidk ;f rSmvnf; wcsKŒd ygwaD wG[m vufeufuikd +f yD;awmh tpk;d &udk vufeufukdifwkdufyJGqifEJ$aewmawmif Ekid if aH &;t& ajyvnfE;dk / ajyvnfE;dk apmif+h yD; awmh csufjcif;ra=unmbl;/usaemfavhvm xm;wJh taxmuftxm;awGt& autef't D dk qk&d if 1949 rSmrSa=unmw,f? aemufwcg ocifoef;xGe;f acgi;f aqmifwhJ ArmjynfueG ¹f rl epfygwu D kd (53) ckEpS rf mS rS rw&m;toif;t jzpfa=unmw,f? tJ'gukd vlo&d iS =f um;xkwf jyefwJhtcgusawmh vlawGuydkodwmayhg? Oyrm - wcsKŒd udpaP wGrmS rw&m;toif;t

12

jzpf a=unmxm;wmr&Sdbl;? r&SdwJhtcgrSm usaemfw@dk tm;vk;H =um;zl;=uygvrd rhf ,f? Ekid if H a&;tusOf;om; ulnaD pmifah &Smufa&;rSm wJG buftwGi;f a&;r–; ausmif;om;acgif;aqmif ukb d =dk unf/ olu ouFe;f u|e;f rSmaewJo h l qkd awmh ol@tr_awG usaemfvu dk yf gw,f? tJ'D rSm usaemfvkdufwJhtcgrSm tcsufwcsuf tav;teufwifjyw,f? ol@udk ausmif;om; or*~e@J ywfouf+yD; pGypf x GJ m;w,f? tJ'aD wmh usaemfuajymjyw,f? ausmif;om;or*~ qkw d m ArmjynfrmS vGwv f yfa&;&atmif ,l ay;cJw h hJ ordik ;f 0iftzJ@G tpnf;/ Armhwyfrawmf acgif;aqmifawG trsm;pk &JabmfokH;usdyfukd arG;xkwfvkdufwmvnf; ausmif;om;acgif; aqmifawG/ tJ'D ausmif;om;acgif;aqmif awGygwJh ausmif;om;or*~ukd tck usaemf Oya'tjzpf avhvmwJt h cgrmS uae@tcsed f txd rw&m;toif;tjzpf a=unmxm;wm wcgrrS awG@z;l bl;? tJ'Dawmh udkbkd=unf ukd ausmif;om;or*~rSmygwJh tcsufuav;eJ@ cifAsm;wkd@jypf'%fay;r,fqkd&if w&m;cGifrSm usaemf wdwv d if;vif;wifjyr,f? vGwv f yf a&;ukd &,lcw hJ t hJ zJ@G tpnf;&JŒ tpOftvmudk av;pm;olwpfa,mufudk tjypfay;wmjzpf r,f? 'guu dk saemfajymcJw h t hJ cgrmS [kw d ek ;f u ckvkd ESpfajcmufq,fumv r[kwfbl;aygh? (7)ESpf cs&rJt h r_udk w&m;ol}uD;u(5)ESpyf J cs +yD;awmhvkyfcJhwm&Sdw,f? aemufwckvnf; usaemf a'gyu Hk pd u P adk jymr,f? ausmaf usmv f if; tr_ u d k usaemf x yf = unf h a wmh tJ ' D t zJ G @ tpnf;awG[m b,fwek ;f ujyefwrf;rSm xnfh

ppftyk pf . k 2010 a&G;aumufyt JG m; qefŒusiw f u kd zf su-f u cJo h vJ/ usaemfw@dk rodb;l / owif;pmxJrmS ryg wmawmhaocsmw,f? olw@kd u vufeufuikd f aewmvnf ; r[k w f b l ; / omref o l w d k @ [m olw@dk z@GJ jzpfwt hJ cgusawmh vli,fawGtaeeJ@ uawmh olw@dk em;vnfaeEkid w f ,fav/ 'g 'Drdk ua&pDtiftm;pkawGy/J olw@dk vnf; 'Dru dk a&pD vkyfwmyJ? 'Drkdua&pDtiftm;pkcsif;/ quf oG,w f mbmrS tjypfr&Sb d ;l ? omreftm;jzifh 'Dvydk aJ wG;rSmyJ/ bmjzpfv@dk vq J adk wmh rw&m; toif;tjzpfa=unmxm;wmrS r[kwfyJ? rf w&m;toif;tjzpf a=unmw,fqw dk m vl od&iS =f um; xkwaf zmfz@kd vw dk ,f? tJ't D csed rf mS owif;pm&JŒtcef;u¾ tifrwef ta&;}uD; ygw,f? jyefwrf;v$mqkw d m0efxrf;pkyJ zwfEidk f w,f? tJ'v D [ dk mukd rodao;wJt h ajctae ay:rSm rlwnf+yD;awmh EkdifiHjcm;rSmomref tzJG@aygif;pkH(100)ausmfay:aew,fAsm/tJ'D awmh b,f[m rw&m;toif;vnf;qdw k m rodb;l / rodwv hJ il ,fawGudk tJ't D zJ@G tpnf; awGeJ@ qufoG,fw,fqdk+yD;awmhaxmif'%f (3)ESpfay;vkdufwm[m tifrwefrjzpfoifh rjzpfxkdufbl;? a=uuJGp&mvnf;tifrwef aumif;ygw,f? aemufwcgrw&m;toif;eJ@ ywfouf+y;D awmh tjypfay;wJt h cgrmS odxm; oifhwJhtcsufawGu bmvJqdkawmh tckvkd tjrifq h ;Hk axmif'%fawGukd ay;&r,fv@dk rqdk vkb d ;l / Oya't& b,favmuftxdqx dk m;vJ qk&d ifjynfaxmifpjk refrmEkid if eH @J apmode;f 1958 jrefrmEkid if pH &D ifx;Hk /w&m;v$waf wmf/pm-47 rSm tJ'v D v dk il ,fawGukd wcsuw f nf; axmif'%f jypf'%fray;bJeJ@ usifhxkH;yk'fr-562 t&

jyef+yD;awmh uif;vGwcf iG ahf y;&r,f? tJ'aD wmh yJOG ;D xGuf tckryS J bkrod/ brod Edik if aH &;e,f y,fxJ a&mufvm+yD;/ owif;pmxJrmS vnf; ra=unmxm;wJh tzJ@G tpnf;awGe@J w}udrf wcg qufo, G rf w d mukd axmif'%f(3)ESpf cs rSwfw,fqdkwm/ Oya't& tawmfukd}uD; av;ygw,f? Oya't& ay;xm;wJo h uf!mS cGiahf wG&ydS gw,f? usix hf ;Hk yk'rf 562 §1 t& qkq d ;Hk r+yD;awmh vkyw f myJjzpfjzpfyg? wcsdefwnf;rSm usaemfwckajymyg&ap usaemfwkd@'Dvkd rw&m;toif;jyefqufoG,f vk@d tjypfay;cH&wJt h xJrmS usaemfw@dk bufu tm;enf;csuv f nf; &Syd gw,f? tJ'gu bmvJ qkdawmh usaemfw@kd vil ,fawG[m tzJ@G csKyu f xkwx f m;wJph nf;rsO;f / pnf;urf;awGuv kd nf; wwfEdkifor#avhvmzkd@vkdw,f? txl;ojzifh OD;wifOD;/ a':atmifqef;pk=unf tygt0if A[kdtvkyftr_aqmifaumfrwD pkHnDuae xkwjf yefxm;wJ (h 2003ckEpS /f arv/13&uf) ae@ xkwfjyefcsuf/ pnf;urf;xdef;odrf;a&;tzJG@ vkyfxkH;vkyfenf;pmwrf;rSm pnf;urf;csufeJ@ ywfouf+yD; tyk'd w f yk'd yf gw,f? tJ'gu bm vJqadk wmh “tjcm;aomEkid if aH &;tzJ@G tpnf; wcku/okd@wnf;r[kwf wjcm;toif;tzJG@ wcku ,if;wkd@. tzJG@tpnf;toif;tyif; twGuftokH;ðy&mwGif tzJG@csKyftzJG@0ifwOD; uvnf;aumif;/ tzJ@G tpnf;uvnf;aumif; tokH;csjcif;rjzpfap&ef aqmif&Guf&rnf?” tJ'Dawmh usaemfwkd@ vli,f&JabmfawG[m yxrusaemfajymwJt h wkid ;f yJ/ 'Dae@ trsK;d om; 'Drkdua&pDtzJG@csKyfqkdwm b,fvkd tajccH

13

ppftm%m&Sipf epf usq;kH a&;twGuf pnf;vH;k -u/ nD!w G -f u/ xºuG-u? Oya'awGe@J ay:ayguv f mw,f? aemufwcg usaemfw@dk Edik if aH &;ygwt D aeeJ@ rSwyf w Hk ifc±hJ Hk wif r ubl ; / (90)jynf • E S p f taxG a xG a &G ; aumufyJGrSm jynfolvlxkuae a&G;aumuf yJt G Ekid &f ygwt D jzpf xyfqif+h yD;awmh Ekid if aH &; t& rSwfykHwifcHxm;+yD;om; tzJG@tpnf; jzpfw,f? tJ't D zJ@G tpnf;twGi;f rSm usaemf wk@d wm0efxrf;aqmifciG &hf wm tifrwef rGef jrwfygw,f? tifrwef *k%, f pl &m aumif;yg w,f? tJ'=D um;xJu usaemfw@dk vyk af ewJt h cg rSm tzJG@csKyf&JŒtvHatmufrSm usaemfwkd@&J abmf awG pJpG +GJ rJ+rJ &yfwnfapcsiw f ,f? tzJ@G csKyfpnf;urf;t& tJ'v D dk pJpG +GJ rJ+rJ&yfwnfr,f qkd&if tckvkd(17)ESpfeJ@ axmifacsmufxJudk usaemfw@kd tzJ@G csKyv f il ,fawG a&mufomG ;p&m r&Syd gb;l / 'ga=umifh 'Dae@ 'Dae&mrSm usaemfw@kd vli,fawGukd arwWm&yfccH siw f mu Edik if aH &;eJ@ Oya'/ A[kow k awG&zdS @dk vo kd vkd ud, k t hf zJ@G csKyf &JŒ pnf;rsO;f pnf;urf;awGuv dk nf; odxm;zk@d vdk ygw,f? tzJ@G csKyfpnf;rsO;f / pnf;urf; qkw d mu usaemfw@kd u, kd w f idk /f usaemfw@kd 'DtzJ@G x0J ifvm &if 'DtzJ@G &ŒJ pnf;rsO;f / pnf;urf;udk vku d ef mzd@k vydk g w,f? tJ'aD wmh usaemfcek u[mukd jyefquf ygr,f? Ekid if aH &;ygwrD sm;rSwyf w Hk ifjcif; Oya' uk/d 'DOya't& usaemfw@dk a&G;aumufy0GJ ifw,f qdw k m jynfov l x l u k taysmw f rf;rJay;zk@d t wGuf a&G;aumufy0GJ ifwmr[kwb f ;l / jynfo@l vGwfawmfa&G;aumufyJGOya'/ Oya'trSwf 14§89 vk@d ac:ygw,f? 'DOya'u a&G;aumuf yJ+G yD;&if bmvky&f r,fqw dk t hJ csuu f kd jyXmef;yg

14

w,f? tJ'guyk'fr-3/ v$wfawmfukdzJG@pnf; jcif;wJ/h v$waf wmfz@GJ pnf;jcif;eJ@ywfoufwhJ 'D Oya'rSm twdtvif;a&;xm;wm&Sw d ,f? 'g Ekid if aH &;ygwOD ya'+yD;&if 'kw, d oGm;r,fh ajc vSrf;uawmh v$wfawmfzJG@pnf;jcif;yg? v$wf awmfudk rJqENe,frsm;u TOya'ESifhtnD a&G;aumufwifajrSmufvu dk af om v$waf wmf ud, k pf m;vS,rf sm;jzifh zJ@G pnf;&rnfv@kd Oya' xJrmS a&;xm;w,f/ Oya'xJrmS ygwhJ pum;&yf udk t"dy`g,faumufwJhtcgrSmOya'twkdif; oGm;zk@d vydk gw,f? ck usaemfw@dk vli,f&aJ bmf awGow d t hJ wkid ;f yJ/ trnfrcHy/J trnf&if;eJ@ ra&;&JyJ uavmif&SifawG/ aqmif;yg;&SifawG cifAsm;wd@k awG@rmS yg? olw@dk a&;aewJh (90)ckEpS f &v'fu v$waf wmfz@GJ v@kd r&bl;? trwf 3 ykH 1 ykH r&Sv d @dk / trwfawG b,favmufyu J seyf g awmhw,f? 'g 'DOya'rSm ra&;xm;ygbl;/ aemuf w cg 'D O ya't& ouf w rf ; b,f avmuf=um&if v$wfawmfukd zsufodrf;Ekdif w,f qkw d mvnf; 'D Oya'rSmygw,f? tck (90)ckEpS af &G;aumufyu GJ ae ,ae@tcsed t f xd EkdifiHa&;c&D;vrf;udk csDwufaewJh v$waf wmf udk,fpm;vS,fawG[m ta&twGuf b,f avmufyJ usefusef/ olwdk@Oya'ykdifcGifht& v$waf wmfukd zJ@G pnf;cGi&hf w dS ,f? 'gOya't& ay;xm;wm? usaemf w k d @ Oya'ud k a vh v m w,fqw kd m usaemfw@kd ab;tE &W ,fudk wGuf zk@d csuzf @dk avhvmov/kd usaemfw@dk uk, d yhf ikd cf iG hf ud, k &f r,fh tcGit hf a&;udv k nf; odz@dk vw kd ,f? tJ'aD wmh 'DOya'yg tcGit hf a&;udk 1§90 qkd wJah =unmcsu/f 'guawmh vli,fawG,Ofyg;

xGuaf ygufurkd &SmbJ azmufxu G -f u ? aeyg+yD? tzJ@G csKyfa=unmcsurf mS t+rJwrf;yg w,f? tJ'rD mS xyftwnfðywJh 1§90 tyk'd f (12) rSm v$waf wmfac:,lz@GJ pnf;ay;zk@d ukd Ekid if H awmf+idrf0yfydjym;r_ wnfaqmufa&;tzJG@u aqmif&Gufay;r,f? EkdifiHawmf+idrf0yfydjym;r_ wnfaqmufa&;tzJG@&JŒwm0efudk 'Dae@ EkdifiH awmfat;csr;f om,ma&;ESihf zH@G òz;d a&;aumifpD uqufcx H m;w,f? 'kw, d tqifu h bmvJqdk awmh 'DtajccHOya'ukd a&;qJGwJhtcgrSm 1§90/tykd'f (20) t& v$wfawmfukd,fpm; vS,af wGuyJ a&;qJ&G r,f? 'g 'Dae@tcsed t f xd xkwjf yefxm;wJh Oya'awGe@J w&m;0iftrde@f awGyg? 'ga=umifh (2008)ckEpS w f ek ;f u usaemf wk@d tzJ@G csKyfu qENc, H yl rGJ vkycf ifuwnf;u axmufjycJyh gw,f? 'DtajccHOay'udk a&;&rJh wm0efu v$waf wmfu, kd pf m;vS,af wG/ v$wf awmf ud, k pf m;vS,f (13)OD; avmufygwhJ tzJ@G uae tajccHrcl srw S w f m Oya'eJ@tnD w&m; r0ifb;l ? 'gusaemfw@dk ww d v d if;vif; axmufjy w,f? Oya't& ajymudkajym&r,fh pum;? aemufwck bmudkaxmufjyvJqkd&if 'Dbuf ykid ;f rSm w&m;0ifre_ @J ywfouf&if wav#mufv;Hk usaemfwkd@ajymcJhw,f? tJvdk ckeuEkid if aH &;ygwrD w S yf w Hk if t& bmvkyzf @dk v/J a&G;aumufyv GJ yk zf @dk / a&G;aumuf yJu G vnf; bma=umifv h yk o f vJ/ 'DOya't& v$wfawmfzJG@pnf;zkd@/ v$wfawmfzJG@pnf;wmudk vnf; 1§90 a=unmcsuft& tm%mydkif rsm;u Oya't&udk vkyrf ,fv@kd 0efc+H yD;+yD/ tJ'D tajctaeawGa=umifh usaemfw@dk tzJ@G csKyfu awmufav#mufwifjycJw h ,f? 'Dae@ tqk;H pGef

aom tajctae a&mufvmwJt h cgrmS vnf; yu J saemfw@dk uawmh Oya'ukd ,k=H unfwhJ t wGuf Oya'eJ@nw D hJ tajymif;tvJjzpfatmif 'Dae@ tm;vkH;odwJhtwkdif;yJ txl;a=unm csuf (18) udk tzJ@G csKyfu xkwjf yefa=unmcJh w,f? tJ'gubmvJqadk wmh cifAsm;wd@k v$wf awmf ac:&r,f? v$wfawmfuae tajccH Oya' jyefvnfo;Hk oyfa&;aumfrwDukd v$wf awmfu, kd pf m;vS,af wG/ typftcwf&yfpx J m; wJh wkdif;&if;om;udk,fpm;vS,fawG/ wyfr awmf udk,fpm;vS,fawG/ Oya'u|rf;usifol awG/ wjcm;Ekid if aH &;tzJ@G tpnf;awG/ wkid ;f &if; om; acgi;f aqmifawGe@J 'DaumfrwDudk zJ@G &r,f/ 'DaumfrwDuvnf; (6)vtwGi;f 'gukd t+yD; a&;qJrG ,fv@kd usaemfw@dk wifjycsiw f m? usaemf wd@k widk ;f jynfrmS Oya'eJ@tnD/ tajymif;tvJG udk Oya'abmiftwGi;f ujzpfapcsiv f @dk usaemf wk@d wifjyaewmyg? tJ'[ D mawGudk tifrwef tav;teufxm;zkd@vkdw,f? bma=umifhvJ qdkawmh-cke Oya'qkd±kd;eDwdudk jyefaumuf ygr,f? t&ifjzpfwt hJ wGuf rawmf/ rw&m; vkyEf idk w f ,fq&dk if aemifwae@ orkid ;f rSm tifr wefrS ud, k t hf wGuv f nf;epfemr,f? ordik ;f rSm vnf; trJpufpeG ;f vdrrhf ,f? 'Dvrdk aumif;wJh om"uawGudk ordik ;f rSm rjzpfapcsib f ;l ? jzpf vnf; rjzpftyfb;l ? 'ga=umifh usaemfw@dk 'Dz@GJ pnf;ykH tajccHOya'jyefvnfo;Hk oyfa&; aumf rwDz@GJ yg qk+d yD;ajymwm/ vGwv f yfa&;ae@a=u nmcsurf mS vnf; orkid ;f a=umif;t& usaemf wdk@wifjycJhw,f? ck Oya'a=umif;t&vnf; wifjyrSmyg? aemufwcku usaemfa[majym

15

'Dru kd a&pDpepfqw kd m vlwikd ;f wa,mufe‹J wa,muf av;pm;wJph epfygyJ? r,fh tzJG@csKyfvli,fawGudkaus;Zl;wif&r,f? 'gawGu wu,fa[mygqadk wmh Oya'qkw d m vufwef;ajymvkd@r&awmh av;&ufavmuf usaemf jyefzwfwt hJ cgrmS ordik ;f oifcef;pm& oGm;wJh Oya'wck&w dS ,f? 'g[w dk ek ;f u usaemf wk@d vnf;rodcb hJ ;l ? tck 'D[muko d v d u dk &f wm uawmh usaemfa[majymzd@k twGuf jyifqif &if;eJ@ odvu dk w f m? 'D Oya'uvnf; xl;xl;qef; qef;/ uae@tcsed t f xd bma=umifv h rJ odb;l / jyefvnf±yk o f rd ;f jcif; r&Sb d ;l ? tJ'aD wmh usaemf tH=h o+yD;awmh awmfawmfrsm;rsm; pmtkyjf yef &Sm =unfw • t hJ cgusawmh a&SŒaecsKyf±;Hk uxkwf xm;wJh pmtkyrf mS vnf; 'DOya'u r±kyo f rd ;f bl;? aemufwcg (99)ckEpS rf mS a&SŒaecsKyf±;Hk u jyefxw k w f hJ Oya'rSmvnf; 'DOya'ukd jyefvnf ±kyo f rd ;f xm;wm usaemfrawG@&bl;? 'D Oya' udk jyefvnfr±kyo f rd ;f wJt h wGuf Oya'oabm ajym&ifawmh ckcsdefxd wnf&SdaewmayghAsm? tJawmh wnf&adS ewJh 'DOya'rSm tifrwefrS oifcef;pm,lp&m aumif;ygw,f? tJ'gu ckrS usaemfjyefawG@vdkufwJh (1957)ckESp/f zJG@pnf; tkycf sKyfyHk umuG,af pmifah &Smufa&; tufOy a'/ 1959 qk d w mu Ak d v f c sKyf } uD ; ae0if ; tdraf pmift h pk;d &vufxufu jyXmef;wJOh ya'/ 'DOya'ukjd yXmef;cJw h hJ yk*Kd~ vfawGu tJ't D csed f wke;f uawmh tifrwefrS apwemeJ@ &nf&, G f csuaf wmfawmfaumif;ygw,f? tJ'rD mS b,f avmuf txdawmifjyXmef;xm;vJ qkd&if tajccHOya'jyXmef;xm;wJh rlvtcGifhta&;/ cke usaemfzwfjywJh toif;tzJ@G / zJ@G pnf;Ekid w f hJ tcGit hf a&;/ aemufwcku Ekid f iHa&; aqmif &Gurf _ vufeufuikd ef nf;jzifh usio hf ;Hk csufrsKd;/

16

tJ'gawGudk axmufcHw,f/ vkdufemw,f/ usifhokH;w,f/ tm;ay;w,f/ 0g'jzef@w,f 'grsK;d awG rvky&f bl;? aemufwcg tajccHOya' yk'rf 3 ESihf 4 jyXmef;csuu f kd qef@usi+f yD;awmh rnfonfE• idk if aH &; tm%m&Sipf epfurdk qkd wnf axmifz@dk / usio hf ;Hk zd@k / axmufczH @kd / wku d w f eG ;f zk@d / vkyaf qmifz@kd / tm;ay;zk@d rvky&f bl;? tJ'aD wmh tajccHOya'yk'rf 3 qkw d m 47 wke;f u bmvJ qk d a wmh u ae@tcsd e f t xd u saemf w k d @ Oya' a=umif;yJjzpfjzpf/ Ekid if aH &;t&yJjzpfjzpf usaemf wkd@udkifpJGaewm&Sdw,f? 'gubmvJqkdawmh tcsKyftjcmtm%mu Ekid if o H m;awGrmS wnf &r,f? tcsKyftjcmtm%m Edik if o H m;awGrmS wnf&r,fqw dk rhJ [ l m b,fta=umif;eJ@rS raoG znf&bl;? b,fta=umif;eJ@rS tvJGokH;pm; rvky&f bl;/ aemufwcku Oya'ðyr_tm%m/ tkycf sKyfrt _ m%m/ w&m;pD&ifrt _ m%m tm; vk;H ukd Edik if o H m;awGqu D yJ cH,+l yD;awmh Ekid if H om;awGu ay;xm;wJt h cgro S m rJ±u Hk aeay; rSom Edik if o H m;awG&ŒJ ud, k pf m; ok;H pJEG idk &f rnf qkw d [ hJ m tJ'OD ya'rSmazmfjyxm;w,f? aemufwcku bmvJqakd wmh twku d f tcHygwDpkHpepf? ygwDpkHpepfwkd@ / ygvDref'Drkd ua&pDpepfw@dk qw dk m twku d t f cH udk cGiðhf y& wJ[ h m/twku d t f cH&ŒJ tcef;u¾u tifrwef ta&;}uD;ygw,f? tckawmh twkduftcH qdkwm &efolvkd@xifaewJhacwfrSm usaemf wkd@vli,fawG vljzpf&w,f? wu,fawmh twku d t f cHqw dk m ud, k u hf x kd ed ;f ausmif;ay;ae wJh tzJ@G tpnf;/ aemifwcsed rf mS vlxak xmufcH &if tpk;d &zJ@G r,ft h zJ@G tpnf;/ tpk;d &tzJ@G xikd f apmifah ewJt h zJ@G tpnf;/ 'guadk wmh cifAsm;wk@d

vmrnfah b; ajy;awGŒ avhvm&if +Aw d ed w f @kd / *syefw@dk rmS twku d t f cHudk odyaf v;pm;wm? bma=umifq h dk olu tpk;d & zJ@G r,ft h zJ@G tpnf;/ 'DrmS uawmh twku d t f cH ygwaD &mufavav/ twku d t f cHtzJ@G 0ifawG/ twku d t f cHtrwfawGq&dk if 'gtckb,ftajc taea&mufaevJqkdwm tm;vkH;odygw,f/ aemufwcku b,favmuf txda&;xm;vJqkd &if v#KŒd 0Su&f t J zJ@G zJ@G pnf;+yD; pk;d rk;d tkycf sKyfwhJ pepfrsK;d ayg/h ckpum;eJ@ajym&if cifAsm;wk@d em;rSm Secret Police qdk&ifykdodygw,f? tJ'Dvkd tkyfpkd;wJhpepfrsKd; rvkyf&bl;? tJ'D tajccH Oya'udk qef@usifwJhvkyfief;awG rvkyf&bl; tJ'v D v dk yk &f if (2)ESpx f ufrenf;/ (3)ESpx f uf renf; axmif'%fcs&r,fq+kd yD;awmh jyXmef; xm;w,f/ 1959 ckEpS f pufwifbm/29 &uf ae@u? tJ'v D dk 'Dae@xd wnf+raJ ewJh jyefr±kyf odrf;&ao;wJh Oya'}uD;wnf&Sdae&JŒom;eJ@ AdkvfcsKyfatmifqef; OD;aqmif+yD;a&;qJGcJhwJh 1947 zJG@pnf;tkyfcsKyfykHtajccHOya'ukd 'Dae@ &yfqkdif;xm;w,f/&yfqdkif;w,fvkd@ usaemf ajymwmuvnf; ckx&d yfqidk ;f w,fv@dk b,f Oya'pmtkyfrSmrS rygbl;? ol@ordkif;oabm tav#muf&yfomG ;w,fv@dk y?J Oya't& ajym &if 47 ud k z suf v k d u f + yD q k d w m 'D a e@txd usaemf rawG@b;l ? tJovkyd J 74 udzk suv f u dk +f yD qd k w mvnf ; usaemf r awG @ bl ; ? od k @ aomf tav;teuf usaemfajymcsifwmu Oya' jyXmef;wJo h u l Oya'udck sK;d azmufw,fqw kd m r&Sd&bl;? Oya'qkdwm wkdif;oljynfom;awG udk,fwkdifuyJ vkdufem&r,f/ tm%mydkifu rvku d ef m&bl; qkw d mr[kwb f ;l ? Oya'qkw d m Oya'jyXmef;xm;wJhola&m Oya'vkdufem&

r,fo h al &m tukev f ;Hk vku d ef mzk@d vw dk ,f? 'grS om usaemfw@kd widk ;f jynfrmS w&m;Oya'pk;d rd;k r,f? aemifvmaemufom;awGtwGuf aumif; wJo h m"uawGjyEdik rf ,f? tJ'aD wmh 'DEidk if aH &; ygwrD w S yf w Hk ifOya'eJ@ ywfoufv@dk &&dS if ckeu rjyif&ao;wJh Oya'ukad jym+y;D +y?D 'D 59 tajccH Oya'udak jym+yD;+yD? aemufq;Hk rSmawmh toif; tzJ@G e@J ywfoufwhJ Oya'aygAh sm/ toif;tzJG@Oya'qkdwmuawmh EdkifiH a&;ygwDOya'r[kwfbl;/ EkdifiHa&;ygwDr[kwf wJhtoif;tzJG@awGtwGuf owfrSwfxm;wJh Oya'/ 'DOya'eJ@ywfouf&ifawmh 'DOya'udk toif;tzJ@G zJ@G r,fq&kd if [kw d ek ;f uawmh jynf xJa&;eJ@ omoema&;0ef}uD;XmeaygAh sm/ tJ'D udak v#muf&w,f/ tJ'v D adk v#muf+yD;rS tJ'u D aecGiðhf yrSomv#if toif;tzJ@G rsm;zJ@G ciG &hf w,f? tJ'Dawmhusaemf toif;tzJG@qkdif&m Oya' yk'fr(6)eJ@/ axmif(5)ESpfcscH&wJhOya'awGukd =unfv • u dk w f t hJ cgusawmh tJ'gawGu Oya' &ajym&if nD!w G &f ŒJ vm;vk@d ar;cGe;f xkwpf &m vkd vmw,f/ Oyrm-ausmaf usmv f if;tr_ukd usaemfajymygr,f? uGef¹ylwmxJrSm olwkd@ eHrnfawGuakd &;vku d w f ,f? 'Dv'l v D al wG[m 'DtzJG@0ifawGygaygh? olwkd@um,uH&SifawG rodb;l / olw@kd wifxm;wJah v#mufvcJ suaf wG usaemfzwf=unfhw,f? tJovkdvkyf&if;eJ@ 'Dtoif; tzJ@G rsm;qkid &f m Oya'ukd usL;vGef w,fq+kd yD;awmh axmif(5)ESpf csvu dk &f w,f qkd+yD;awmh oufaocHOya't& trsm;}uD; tm;enf;ygw,f? 'DOya'&JŒqkd&if; &nf&G,f csufuvnf; tJovkd emrnfav;a&;±kHeJ@ csz@dk r[kwb f ;l / 'D Oya'rSmqkx d m;wJh tcsuf

17

etz 2010 udk [efcsun f n D D wdu k zf su-f u?

Ð

t& tifrwefrS wdwv d if;vif; a&;xm;wm &Sw d ,f? Edik if aH &;toif;tzJ@G r[kwyf eJ @J wjcm; toif;tzJ@G rsm;udk zJ@G pnf;wJt h cgrmS ol@enf; Oya't&qk&d if trnfw@dk / rSwyf w Hk ifw@dk / &nf &G,cf suw f @dk/ pnf;rsO;f pnf;urf;wk@d toif; tzJ@G zJG@pnf;jcif;qkdif&mawG&Sdygw,f? tJovkd t jynft • pkaH &;xm;wJh toif;tzJ@G rsK;d om toif; tzJ@G v@dk qkEd idk yf gw,f? vli,fwa,mufu a&; vkduf±kHeJ@ toif;tzJG@rsm;qkdif&mOya'eJ@ !Sd pGe;f w,fq&dk if usaemfw@dk &ŒJ w&m;Oya'pk;d rk;d r_ twGuf tifrweftE &W m,f }uD;ygw,f? tJ'g a=umifh usaemfjyef+yD;awmh Ekid if aH &;toif; t zJG@rsm;qkdif&mOya'ukd &Sif;jywJhtcgrmS tcsed f enf;enf;yk, d o l mG ;&wmukd em;vnfra_ y;ap csif w ,f ? usaemf a jymwJ h t csuf u awmh wcsux f yJ gy?J usaemfw@dk tzJG@csKyfu EkdifiHa&;

ygwDrsm; rSwfykHjcif;Oya'eJ@tnD w&m;0if rSwyf w Hk ifxm;wJh tzJ@G tpnf;jzpfw,f? jynf olvx l &k ŒJ (90) ckEpS af &G;aumufy&GJ vm'f? jynf ol@&ŒJ qENt& rJ±rHk mS vnf; carmufwHqdyfeJ@ rSwyf w Hk ifcw hJ hJ tzJ@G tpnf;jzpfw,f? 'ga=umifh 'DtzJ@G }uD;&JŒ Edik if aH &;tpOftvm/ tzJG@}uD;&JŒ Oya'wefz;dk udk em;vnf+y;D usaemfw@dk tzJ@G csKyf tzJ@G 0if vli,frsm;taeeJ@ tzJG@csKyf&JŒ tvH awmfatmufrSm pJGpJG+rJ+rJ&yf=uyg? tjcm;t oif;tzJ@G tpnf;rsm;eJ@ ywfouf&if Ekid if aH &;eJ@ Oya' rwlygbl;? EkdifiHa&;eJ@ Oya'rwlwJht wGuf w&m;Oya'abmiftwGi;f rSm wwfEidk f or# tpGe;f vGw&f yf=uyg? pnf;tem;xdw;dk yg/ pnf;tjyifrxGufygeJ@vkd@ aqG;aEG;wifjy&if; ed*kH;csKyfyg&ap? Ð

OD;cGefxGef;OD;/ OD;tkef;oef;zrf;qD;r+ w&m;r0if[k ukvajym VOA (25/ 3/ 09)

jrefrmEkdifiHrSm a':atmifqef;pk=unf tygt0if (88) rsKd;qufausmif;om;acgif; aqmifrsm;ukd w&m;vufvw G f zrf;qD;axmif csaew,f v k d @ uk v or*~ vl @ tcG i f h t a&; aumifpD&JΠvkyfief;tzJG@wcku ajymcJhwmeJ@ ywf ouf+yD; tckvkd jrefrmEkid if rH mS jzpfaewm awGukd pdwyf surf w d ,fv@kd tar&duefEidk if jH cm; a&;Xmeu (25-3-2009) ae@rSm a=unm csufxkwfjyefygw,f? wcsdefwnf;rSmyJ ESpf&Snfaxmif'%fcs cHxm;&wJh tufpt f efet f ,fv'f D &Sr;f wkid ;f &if;

18

om;rsm;'Dru dk a&pDtzJ@G csKyf acgi;f aqmif OD;cGef xGe;f OD;eJ@ ol@&ŒJ tr_waGJ wGtygt0if wuk, d f awmfqENjyvkd@ zrf;qD;axmifcscHxm;&wJh OD;tke;f oef;wk@d &ŒJ tr_awG[m jrefrmEdik if OH ya' awGe@J udu k n f jD cif;r&Sb d ;l vk@d w&m;vufvw G f zrf;qD;r_qidk &f m ukvor*~v@l tcGit hf a&; aumif pD&ŒJ pkpH rf;ppfaq;a&;vkyif ef;tzJ@G u qk;H jzwf csufcsvdkufygw,f? bma=umifh olwkd@tr_ awG[m jynfwiG ;f Oya'eJ@rudu k n f b D ;l vk@d ajym &wmygv?J ta=umif;pku H rdk oif;oD&u d atmuf ygtwkid ;f pkpH rf;ar;jref;+yD; wifjyxm;ygw,f?

ppftm%m&Sipf epf usq;kH a&;twGuf pnf;vH;k -u/ nD!w G -f u/ xºuG-u? &Sr;f wkid ;f &if;om;acgi;f aqmif OD;cGex f eG ;f OD; eJ@ ol@&ŒJ tr_waGJ wGukd jypfrq _ idk &f m Oya'yk'f r 122(1) Ekid if aH wmfyek u f efr/_ OD;tke;f oef; udk pJGqkdxm;wmuawmh 124(u) EkdifiHawmft =unf!ydk suaf pwJh tr_awGe@J tjypfay;xm; wmjzpfygw,f? 'Dvydk 'k rf awGu vuf&dS w&m; 0iftpk;d &w&yfjzpfygrS csrw S pf &D ifEidk w f mrk@d vGJ acsmfaewJhta=umif; tJ'D Oya'a&;&mtzJG@ }u;D u axmufjycJw h mjzpfw,fv@dk AHRC ac: tm&Sv@l tcGit hf a&;aumfr&Siu f OD;rif;vGiOf ;D u ajymygw,f? “w&m;pJGqkdwJhtzJG@tpnf;awGtaeeJ@ vdt k yfwt hJ *F g&yfrmS zJ@G pnf;ykt H ajccHOya't& wnfaxmifxm;wJhtpkd;& w&yfjzpfzkd@vkdyg w,f? vuf&t dS pk;d &u zJ@G pnf;ykt H ajccHOya' t& wnfaxmifxm;wJh tpk;d &w&yf r[kwf wJt h wGuf jypfrq _ idk &f mOya'rSm jyÏmef;xm; wJh jynfwiG ;f Oya'jyÏmef;csuu f kd azmufzsuf wmvnf;jzpfw,f? tJ'aD wmh 'gawGuv kd nf; tckrw&m;zrf;qD;xde;f odr;f xm;jcif;cH&wmudk apmifh=unfhwJhtzJG@uae axmufjyxm;+yD; jzpfw,f?” ukvor*~ vl@tcGifhta&;aumifpD&JŒ Oya'a&;&mtzJ G @ }uD ; u tck v k d a xmuf j y vku d w f m[m b,favmuftxd vuf&dS jref rmEd k i f i H w&m;pD & if a &;pepf a wG t ay:rS m tusK;d &Sv d mEdik rf vJ/ 'gt h jyif vuf&dS tck yk'rf awGeJ@ tjypfay;cHxm;&wJholawGudk b,f avmuftxd tusK;d &Sv d mrvJv@dk OD;rif;vGiOf ;D ukd ar;=unfah wmh “2008 ckESpfrSm EkdifiHa&;wufºuGv_yf &Sm;ol awmfawmfrsm;rsm;udk EkdifiHawmf t

=unf!ydk suaf pr_ yk'rf awGwyf+yD; pJq G ydk gw,f? tJ'DvkdpJGqkdaewmawGudk w&m;pJGqkdaepOf umvw0ufrmS yJ jynfxaJ &;0ef}uD;Xmeuae 'Dtr_udk pJGqkdcGifh ±kyfodrf;oGm;wm awG@&yg w,f? rw&m;zrf;qD;xde;f odr;f jcif;cH&wJh tzJ@G tpnf;uae+yD;awmh tcsut f vufawG jyef vnfo;Hk oyfay;zk@d vk+d yDqw dk hJ yk@d xm;wJh tcsuf tvufawGeJ@ wkdufqkdifaewmudk awG@&Sd&yg w,f? ” “'ga=umifh aemufykdif;rSmawmh EkdifiH awmft=unf!ydk suaf pr_e@J aomfvnf;aumif;/ Edik if aH wmfyek u f efre_ @J aomfvnf;aumif; pGypf GJ xm;wJh pJq G cdk suaf wG/ w&m;pD&ifra_ wGr&Sad wmh bl ; qk d w mud k usaemf w k d @ awG @ vm&w,f ? OD;tkef;oef; uawmh tJ'Dvkd a=unmcsuf xGu+f yD;wJt h csed rf mS rS ol@tr_ukd pD&ifcsucf s+yD; om; jzpfaewJt h wGuf tckvrkd sK;d tzJ@G uae txl;jyefvw G af y;zd@k ta&;,l awmif;qk&d wm jzpfygw,f?” 'gt h jyif axmufjycsuaf wGuakd &m jref rmppftpk;d &u vku d ef mygrh vm;qkw d hJ ar;cGe;f udak wmh OD;rif;vGiOf ;D u “csucf si;f awmh vkyaf qmifvmvdrrhf ,f vk@d usaemfw@dk ar#mv f ifrh xm;ygb;l ? 'gayrJh Ekid if H wumzdtm;uae zdtm;ay;vmr,fqkd&if olwkd@taeeJ@ rjzpfrae vkdufavsm&r,fh tajctaerSmjzpfw,f? aemufwcku usaemf wd@k 'D ppftpk;d &udk Ekid if w H umck±H ;Hk udk wifwhJ tcg 'gawGu ckid rf mwJh taxmuftxm;awG jzpfvmr,fqw dk mukd usaemfw@dk taeeJ@ rSwf wrf;rSwf&mawG jzpfvmEkdifw,f? 'DOpPmawG udkvnf; jynfwGif;rSm&SdwJh jynfolvlxkawG

19

etz 2010 udk [efcsun f n D D wdu k zf su-f u? taeeJ@uvnf; 'DtzJ@G tpnf;toD;oD;uom r[kwb f eJ @J jynfov l x l w k OD;csi;f tvdu k f wkid f =um;Edik w f ,fqw dk hJ OpPmawGuv kd nf; usaemf wk@d today;ajym=um;vkjd cif; jzpfygw,f? ” AHRC ac: tm&Sv@l tcGit hf a&;aumfr &Sifu OD;rif;vGifOD; u &Sif;jyoGm;wmjzpfyg w,f? 'gt h jyif vef'eftajcpku d f The Burma H &m;r#w Justice Committee jrefrmEkid if w a&;aumfrwDuvnf; ESp&f n S jf ypf'%fawG cs rSwcf x H m;&wJh 88 rsK;d qufausmif;om;acgi;f aqmifawGjzpfwhJ udrk if;udEk ikd /f uk*d sirf /D udrk if; aZ,s eJ@ udòk yH;csKw d @dk tr_waGJ wGe@J ywfouf+yD; awmhvnf; tJ'OD ya'tzJ@G }uD;ukd wifjyxm; ygw,f? tck olw@dk 4 OD;&JŒ tr_awG[mvnf; jrefrmEdik if w H &m;pD&ifa&;Oya'awGe@J udu k n f D

jcif;r&Sb d ;l vd@k vnf; qk;H jzwfcsucf sxm;ygw,f? jref r mh ' D r k d u a&pD a &;acgif ; aqmif a':atmifqef;pk=unfudk zrf;qD;xm;wm uvnf; jrefrmEdkifiH&JŒ Oya'eJ@a&m EkdifiHw um Oya'awGe@J yg udu k n f jD cif;r&Sb d ;l vd@k tJ'D Oya'a&;&mtzJG@}uD;u qkH;jzwfcsufcsxm; ygw,f? 'gt h jyif jrefrmEkid if H tusO;f axmif awGtwGi;f rSm tzrf;qD;cHxm;&olawG&ŒJ tr_ awGuv kd nf; qufvufwifjyoGm;r,fv@dk tJ'D tzJ@G awGu qkyd gw,f? &Sr;f wkid ;f &if;om;acgi;f aqmif OD ; cG e f x G e f ; OD ; [m tck yl w mtk d axmifrmS tzrf;cHxm;&+yD; tar&duef oH±;Hk a&SŒrSm wuk, d af wmfqENjycJv h @dk 2007 ckEpS u f wnf;u tzrf;cHxm;&wJh OD;tkef;oef; u awmh cE ;DW axmifrmS tjypfay;cHxm;&wmjzpf ygw,f?

a':pk.tus,fcsKyf w&m;r0if[k ukv qkH;jzwf {&m0wD(24/3/2009)

'Dru dk a&pDacgi;f aqmif a':atmifqef;pk =unftm; tus,fcsKyfcsxm;jcif;rSm jrefrm jynfwiG ;f Oya'rsm;ESihf nD!w G jf cif;r&S[ d k ukv or*~.vkyif ef;tzJ@G wckua=unmvku d o f nf? w&m;rJzh rf;qD;xde;f odr;f jcif;qkid &f mvkyif ef; t zJ@G (WGAD)u a=unmvku d jf cif;jzpfonf[k 0g&SifwefòrdŒawmftajcpkdufFreedom House tzJ@G uajym=um;vku d o f nf? a':atmifqef; pk=unftm; ¹cGi;f csurf &St d jrefq;Hk jyefvw G af y; &ef a=unmcsufwGif awmif;qdkxm;onf? “a':atmifqef;pk=unftm; qufvuf+yD; t

20

us,cf sKyfcs xde;f odr;f xm;jcif;rSm w&m;r#w jcif;r&Sda=umif;/ tjynfjynfqkdif&mvl@tcGifh ta&;a=unmpmwrf;. tyk'd f 9/ 10/ 19 wd@k ESihf qef@usiaf ea=umif;/ jrefrmjynfwiG ;f Oya' rsm;ESiv hf nf; udu k n f rD r_ &Sad =umif;” (WGAD) . a=unmcsuw f iG f a&;om;xm;onf? (WGAD) onf ukvor*~v@l tcGit hf a&;aumifpD. vGwfvyfonfh XmecGJwckjzpf onf? csDvD/ ygupPwef/ ±k&S/ qDeDa*g/ pydef ponfhEdkifiHrsm;rS u|rf;usifolrsm;yg0ifonfh vkyfief;tzJG@jzpfonf?

pnf;urf;&S-d u/ pnf;vH;k -u/ nD!w G -f u = etz 2010 udk wdu k zf su-f u ? ,cifuvnf;a':atmifqef;pk=unftm; zrf;qD;xde;f odr;f jcif;ESiyhf wfouf+yD; pkpH rf; ppf aq;+yD;(4)}udrw f w d d qk;H jzwfa=unmcJ+h yD; jzpf onf?xdk(4)}udrfpvkH;wGifa':pktm;xdef;odrf; r_rmS Ekid if w H umOya'rsm;ukd csK;d azmufjcif;jzpf a=umif;azmfjycJhonf?okd@aomfvnf; ,ckw }udrfwGifrltqkdygxdef;odrf;r_rSmjrefrmjynf wGi;f Oya'rsm;ESiv hf nf; udu k n f rD r_ &S[ d k yxr qk;H t}urd x f w k af zmfa=unmvku d jf cif;jzpfonf? a':pkonf +yD;cJo h nfh 19 ESpt f wGi;f 13 ESp=f umcsKyfaESmifcx H m;&onf? “jrefrm tm %mydik af wGu jynfwiG ;f Oya'a&m Ekid if w H um

Oya'awGuykd g odoo d mom}uD;qufwu dk f csK;d azmufaewmwu,fu h pdk w d rf aumif;p&mbJ” [k (WGAD) ok@d a':pk.tr_wu GJ w kd ifjycJo h nfh a&SŒaerpPwm Jared Genser u {&m0wDo@dk ajymjyonf? “ t&ifwek ;f u/ ukvor*~vòHk cH a&;aumifp/D taxGaxGtwGi;f a&;r–;csKyf rpPwm befuDrGef;/tmqD,H/Oa&myor*~/tar&duef jynfaxmifpkwkd@ua':pkvGwfajrmufa&;t wGuaf wmif;qkcd +hJ y;D +y/D ppft f pk;d &ursuEf mS ajymif wku d af ewmukEd idk if w H umub,favmuf=um atmifonf;cHaeOD;rSmvJv@dk yaJ r;p&museaf wmh w,f”[k‚if;uqufvufajym=um;vku d o f nf?

a':atmifqef;pkjunf t,lcH =um;emay;&ef xyfrHawmif;qkd cifESif;xuf DVB (17/ 3/ 2009)

a':atmifqef;pk=unftwGuf txl; wifoiG ;f xm;wJh t,lcu H =dk um;emppfaq;ay; zdk@ tm%mykdifawGxH xyfrHawmif;qkdvkduf w,fv@dk o@l &ŒJ a&SŒaeOD;=unf0if;u ajymygw,f? 'Dt,lcHukd =um;emppfaq;cJhjcif;r&SdbJ vufcHxm;wm (5) vausmf&SdoGm;+yDjzpfvkd@ xyfraH rwWm&yfcw H mvk@d a&SŒaeOD;=unf0if; u ajymygw,f? usaemfw@dk t,lcx H m;w,fqw dk mvnf; tJ'D Oya'yk'rf (19) rSm t,lcyH ikd cf iG ahf y;xm; w,f? 'ga=umifrh @kd t,lcyH idk cf iG t hf aeeJ@wifcw hJ m udk tpk;d &tzJ@G u (9/ 10/ 08) ckEpS w f ek ;f uwnf; u vufcHcJh+yD;+yD? tcsdefuvnf; a':atmif qef;pk=unfudk wm;qD;xm;wJh trde@f t&u 27 &uf/ arv 2009 qk&d if +yD;+yD?

wenf;ajym&&if pmyk@d wahJ e@uqdv k @dk &&dS if 75&ufyu J seaf wmhw,f? olw@kd u usaemfw@dk t,lcHukd=um;emjcif;rðyawmh'g[mwenf; tm;jzift h ,lcu H jdk iif;y,faewJo h abmjzpfae ygw,f? 'ga=umifrh @dk =um;emay;yg? ppfrSefwJh=um;emppfaq;r_jzpfapbkd@ t ,lcrH =um;emcif a':atmifqef;pk=unfe@J awG@ cGifhðyzdk@vnf; xyfrHawmif;qdkxm;w,fvkd@ OD;=unf0if;uajymygw,f? 'Dawmif;qdkcsufeJ@ywfouf+yD;0ef}uD; csKyf Adv k cf sKyf}uD;ode;f pdeEf idk if jH cm;c&D;pOfu jyef a&mufwt hJ cg wpkw H &mjyef=um;csu&f r,fv@dk ar#mv f ifah =umif; OD;=unf0if;uajymygw,f? ÐÐÐ

21

rwlwm c%z,f/ wlwmawGe‹J pkpnf;/ bH&k efou l kd rsuaf jcrjywfapeJ‹

vli,fa&SŒae OD;zdk;jzL ukd axmif'%fcsrSwf 'Dru dk a&pDa&;/ vl@tcGit hf a&;v_y&f mS ;ol awGbufu vku d yf gtusK;d aqmifaewJh vli,f a&SŒae ukzd ;dk ¹zu l dk jrefrmppftpk;d &&JŒ w&m;±k;H u (17-3-09) &ufae@ rGe;f vJyG idk ;f rSm axmif'%f (4) ESpf csrw S v f u dk yf gw,f? OD;zd;k ¹zludk tm%mykid af wGu rw&m;zJ@G pnf;r_e@J w&m;pJ+G yD; rauG;wkid ;f w&m;±k;H wGi;f txl;ck±H ;Hk u pD&ifcsuv f u kd w f mvk@d w&m;±k;H eJ@ eD;pyfow l OD;u ajymygw,f? rauG;wkdif;u v,form;awG t"rR v,ford ;f cH&r_twGuf vku d yf gaqmif&u G af y; aewJh OD;zk;d ¹zl ukd tm%mykid af wGu+yD;cJw h hJ Zefe 0g&rD mS zrf;qD;cJyh gw,f? rauG;wkdif;/ ewfarmufòrdŒ/ rsuf&Juef/ ausmif;&Gmav;pwJ&h mG awGu v,f{u 5000 ausmu f kd e,fajrcHppfwyfu avsmaf =u;ray;yJ odr;f ,lru _ dk v,form; (50) cef@u &efuek &f dS ILO EdkifiHwumtvkyform;tzJG@csKyf±kH;qD wkid =f um;cJyh gw,f? tJ'w D idk =f um;&mrSm yg0iful

at;Edkif/ 'DADGbD (17/ 3/ 09)

nDwhJ atmifvòH rŒd u ukad ZmfaX;eJ@ wjcm;ok;H OD; ukd tm%mykid af wGu zrf;qD;w&m;pJcG yhJ gw,f? tm%mykid af wG&ŒJ pGypf cGJ suu f akd csyzd@k ukd aZmfaX;&JŒ rdom;pku OD;zd;k ¹zl ukd a&SŒaetjzpf wm0efay;tyfv@kd vku d yf gaqmif&u G af epOf +yD; cJw h hJ Zefe0g&v D rSm zrf;qD;w&m;pJw G myg? Zefe0g&v D qef;wke;f uvnf; rauG;w &m;±k;H u tjyefrmS tm%mykid af wGu wnzrf; qD;+yD; ppfaq;zl;ygw,f? OD;zd;k ¹zl&ŒJ tr_onfawGxu J udak ZmfaX; ukd tm%mykdifawGodrf;wJh v,fajrawGukd "mwfy±Hk u dk w f t hJ ay: Ekid if aH wmfv#KŒd 0Sucf suu f dk aygu=f um;apr_e@J vGecf w hJ hJ Zefe0g&D (23) &uf rSm axmif'%f (10) ESpf csrw S cf yhJ gw,f? 'Dru dk a&pDa&;/ vl@tcGit hf a&;v_y&f mS ;ol awGbufu tr_tcif;awGrmS vku d yf gaqmif &Guaf y;wJh a&SŒaeawGukd tm%mykid af wGuenf; rsKd;pkH aESmifh,SufaewJhtjyif tr_trsKd;rsKd;eJ@ w&m;pJ+G yD; ta&;,laeygw,f? Ð

oCFef;u|ef;òrdŒe,f NLD tzJGŒ0if(7)OD; axmif'%frsm; csrSwfcH& trsKd;om;'Drkdua&pDtzJG@csKy/f oCFef; u|e;f òrdŒe,ftzJ@G 0ifawG jzpf=uwJh òrdŒe,fOuUÏ OD;wifjr/ ukad tmifxeG ;f / OD;atmifoef;xGe;f / udak tmifausm/f udak Zmf0if;/ udck ifp;dk eJ@ ud&k aJ Zmf xdu k w f @kd udk wmarGòrŒd e,fw&m;±k;H uae rwfv 30 &ufrmS axmif'%ftoD;oD; csrw S v f u kd f ygw,f? olw@dk udk ppftpk;d &u w&m;oif;quf

22

RFA (30-30-09)

oG,rf y_ 'k rf / ayguu f aGJ pwwfwyhJ pPn;f vuf 0,fxm;&Srd _ yk'rf awGe@J axmifcsvu dk w f myg? ukcd ifp;dk u (13)ESp/f ud&k aJ Zmfxu dk u f (18 ESp)f / useyf *k Kd~ vfawGjzpfwhJ OD;wifjr/ udak tmifxeG ;f / udak tmifoef;xGe;f / udak Zmf0if;/ udak tmifausmf eJ@uckd ifp;dk wk@d ukd (5)ESpcf svu dk yf gw,f? a&SŒae OD;atmifoed ;f ajymjycJw h myg?

trsm;jynfol oabmrwlwhJ trde‹f tm%m[lor# wm0eft&zDqef-u

tzJ G ΠcsKyf 0 if w OD ; xyf r H tzrf ; cH & ol&defpkd;/ 'DADGbD (16/ 3/ 09)

&efuek w f idk ;f / awmif'*kòH rdŒopfòrdŒe,fu trsK;d om;'Dru dk a&pDtzJ@G csKyf0ifwOD;ukd rwfv (16)&uf/reuftapmykid ;f rSm tm%mykid af wG uaetdrrf mS vma&mufzrf;qD;ac:aqmifomG ; ygw,f?&efukefwdkif;/ awmif'*kHòrdŒopfòrdŒe,f u tzJ@G csKyf0ifwOD;jzpfwhJ OD;=unfviG u f kd 'Dae@ reuf w em&D c J G c ef @ uaetd r f r S m &J t if t m; (30)cef@e@J vma&mufzrf;qD;ac:aqmifomG ;wJh ta=umif;tzJ@G csKyfjyef=um;a&;tzJ@G 0if OD;Om%f 0if;u twnfðy ajymqkyd gw,f? olutouf(50)ausm/f avvnf;jzwf xm;w,f/usr;f rma&;uvnf;raumif;bl;/ t &ifwek ;f uawmht;D pDtzJ@G 0ifayg/h aemufusr;f rma&;a=umifh ±k;d ±k;d tzJ@G 0iftaeeJ@yaJ ew,f? 'DvtwGi;f ppftpk;d &u tzJ@G csKyf0ifawG udkqufwkdufqdkovkdzrf;qD;aewm OD;=unf vGief @J ygq&dk if (5) OD; &Syd g+yD? +y;D cJw h ahJ om=umae@u tzJ@G csKyf A[kv d rl _ taxmuftulòytzJG@0if rjrifhjrifhpef;(ac: ) rcsK/d rwfv(6)&ufae@u ukpd ed v f id_ ef @J uadk &$*sK;d wk@d EpS Of ;D /vqef;ykid ;f u &efuek w f idk ;f / omauw òrdŒe,fu tzJ@G csKyftzJ@G 0ifuo dk ed ;f vGiw f @kd zrf; qD;cHxm;&+yD;yg+yD? ppftpd;k &utrsK;d om;'Dru dk a&pDtzJ@G csKyf 0ifawGuq dk ufwu dk zf rf;qD;aewmeJ@ywfouf +yD;xkdif;EdkifiHtajcpdkuf/EkdifiHa&;tusOf;om; rsm;ulnDapmifha&Smufa&;toif;&JŒwJGbuf twGif;a&;r–;jzpfwJhOD;bdk=unfuajymygw,f? a&G;aumufyJGudk2010 rSmusif;yr,f

vkd@ajymw,f?a&G;aumufyJGrusif;ycifrSm w u,fwufºuGwJhv_yf&Sm;aeolawGudktjrpf jywfacsre_ ;f r,fv@kd ow l @kd rmS &nf&, G cf su&f x dS m; yk&H w,f?'ga=umifrh @dk vnf; tzJ@G csKyftzJ@G 0ifawG ukd qufwu kd zf rf;qD;aewmrsK;d awG usaemfw@dk awG@jrifae&ygw,f? aemufwcku trsK;d om;'Dru dk a&pDtzJ@G csKyfujrefrmEdkifiHrSmw&m;0iftzJG@tpnf;jzpf w,f?w&m;0ifEidk if aH &;ygwjD zpfwt hJ wGuf Ekid if H a&;t&v_yf&Sm;r_awGudk v_yf&Sm;cGifh&Sdw,f? tJ'v D v dk y_ &f mS ;aewmukrd w&m;ojzifh vku d zf rf; qD;okwfoifaew,fqkdwmu'Drkdua&pDukd azmfaqmifygw,fqkdwJhetz&JŒaºuG;a=umf csuef @J v;Hk 0qef@usib f ufjzpfaew,f? 'grsK;d u vkH;0rjzpfoifhbl;? 2007 pufwifbmv a&$0ga&mifawmf vSeaf &;t+yD;rSm jrefrmEkid if &H ŒJ Ekid if aH &;tusO;f om;OD;a&[m ESpq f wd;k vmygw,f? EkdifiHa&;tusOf;om;ulnDapmifha&Smuf a&;toif;uðypkxm;wJph m&if;t&qk&d if Ekid if H a&;tusO;f om;OD;a&ESpaf xmifw h &mausmcf yhJ g +yD? EkdifiHa&;tusOf;om;OD;a& ESpfqwkd;vm wmwkid ;f jynfrmS r+idr;f csr;f bl;/ Ekid if aH &;wnf +idrrf r_ &Sb d ;l qkw d m oufaojycsujf zpfygw,f? wu,fwikd ;f jynf+idr;f csr;f w,f/ Edik if aH &; jy\ emawGuakd jyvnfatmifajz&Si;f csiw f ,fq&dk if Ekid if aH &;tusO;f om;awGudk tjrefq;Hk v$waf y; &rSmjzpfw,f/zrf;qD;r_awGuv dk nf;&yfwef@ay; &rSmjzpfygw,fv@dk OD;bk=d unfuajymyg w,f?

23

ppftyk pf . k 2010 a&G;aumufyt JG m; qefŒusiw f u kd zf su-f u

a&G;aumufyJGrwkdi frD tcsuf 4 csufukd ppftpkd;&vkdufemzkd@ tpD&ifcHpmrSm azmfjy tmtufzfat (16/ 3/ 09)

jrefrmEkid if q H idk &f m urBmu h v k or*~ txl; uk, d pf m;vS,f rpPwmawmrwfpu f if wmem; [m rwfv 16 &ufu qGpZf mvefEidk if H *seAD m òrŒd rSm jrefrmEkid if q H idk &f m vl@tcGit hf a&; tpD&if cHpmukd wifoiG ;f cJyh gw,f? zrf;qD; axmifcscH xm;&wJh touf&, G }f uD;&ifo h al wG/ emruse;f jzpfaeolawGe@J Ekid if aH &;acgi;f aqmifawG pwJh EdkifiHa&;tusOf;om;awGukd pwifv$wfay; oif+h yDv@dk vl@tcGit hf a&;aumifprD mS wifjyo vk/d jrefrmEkid if rH mS w&m;r#wwJh w&m;pD&ifa&; jzpfz@dk w&m;pD&ifa&;pepfawGukd jyefvnfðyjyif zd@k uv kd nf; azmfjywku d w f eG ;f xm;ygw,f? rpPwmuifwmem;u ol@tpD&ifcpH meJ@ywf ouf+y;D RFA ukad jymqk&d mrSm jrefrmEkid if u H vl@ tcGit hf a&;tajctaeawG aumif;rGev f ma&; twGuf vku d ef mvkyaf qmifz@kd t}uðH ywku d w f eG ;f xm;wJh tcsuf 4 csuu f kd 2010 a&G;aumuf yJrG wkid cf if ppftpk;d &taeeJ@ vku d ef m taumif txnfazmfoifyh gw,fv@dk ajymqkyd gw,f? olwifoiG ;f wJh tpD&ifcpH mxJrmS b,fvdk avhvmaqmif&GufcJhw,fqkdwJh tcsuft vufawGtygt0if jrefrmEkid if u H vl@tcGit hf a&;eJ@ywfouf+y;D t"duacgi;f pOf 5 ck cJ+G y;D azmf jyxm;ygw,f? 1? w&m;Oya'eJ@tnDw&m;pD&ifciG &hf a&;? 2? (2010) a&G;aumufyrGJ wdik rf D vGwf vyfpmG ajymqkyd idk cf iG /hf vGwv f yfpmG pnf;±k;H ykid cf iG /hf 3? trsm;jynf o l t =um;cJ G j cm;zd E S d y f

24

r_qikd &f m tumtuG,af y;a&; Ekid if w H um Oy a'rsm;? 4? jrefrmjynfoal wG&ŒJ aexdik pf m;aomuf r_qkdif&mtajctae/ pm;eyf&duQmeJ@ vlom; csi;f pmemaxmufxm;r_qikd &f mtajctae? 5? vl@tcGifhta&;qkdif&m pHowfrSwf csuaf wGtay:yl;aygi;f aqmif&u G rf t _ ajctae pwJah cgi;f pOf (5) ckc+GJ yD; tcsut f vuf aygi;f (108) csuu f dk pmrsuEf mS (40)yg tpD&if cHpmudk a&;om;wifoiG ;f wmjzpfygw,f? ol@&ŒJ tpD&ifcpH mxJrmS jrefrmEkid if rH mS Ekid f iHa&;/ vlr_a&;t& cJGjcm;zdESdyfwmawG&Sdae+yD; vl@tcGit hf a&;tajctaeawG[m pdeaf c:cHae &qJyv J @dk azmfjyxm;ygw,f? 'gt h jyif olomG ;a&mufcw hJ hJ tif;pdeaf xmif eJ@ zm;tHaxmifawGu tajctaeawGuakd zmf jyxm;ovkd EdkifiHa&;tusOf;om;awGeJ@ywf oufvkd@vnf; azmfjyxm;ygw,f? 'ghtjyif t"rR vkyftm;ay;apckdif;wmawGudk tqkH; owfz@kd vdk tyfa=umif;udv k nf; xnfo h iG ;f azmf jyxm;ygw,f ? ar;? jrefrmEdik if q H idk &f mtpD&ifcpH mxJrmS b,ftcsufawGudk t"duaZmif;ay; azmfjy xm;ygovJ? +yD;cJhwJhurBmhukvor*~ taxGaxG nDvmcH}uD;rwdik rf D vGecf w hJ hJ atmufwb kd mv xJwek ;f u jrefrmEkid if rH mS vkyaf qmifz@dk t}uHðy wku d w f eG ;f cJw h t hJ csuaf wGukd tckwcgrmS vnf;

rSeu f efwhJ OD;aqmifre+ ‹J vlxu k kd OD;aqmif = etz 2010 ud±k u kd cf sKd ; xyfrH wku d w f eG ;f xm;ygw,f? 1? Ekid if w H umOya'awGe@J ruku d n f D wJh jrefrmEkdifiHuOya'awGeJ@ zJG@pnf;ykHtajccH topfukdjyefvnfokH;oyfjyifqifay;zdk@ 2? EkdifiHa&;tusOf;om;awGukd v#if v#ijf refjref jyefvw G af y;zd@k 3? jref r mh p pf w yf e J @ jref r mEd k i f i H & J Œ wyfz@GJ awGudk pepfwusjyefvnfðyjyif zJ@G pnf;zd@k 4? jrefrmEkid if rH mS oD;jcm;vGwv f yf wJh w&m;pD&ifa&;pepf&zdS @kd / w&m;pD&ifa&;pepf ukd jyefvnfjyifqifwnfaqmufzdk@-pwJht csufawGyJjzpfygw,fvdk@ rpPwmuifwm;em; u ajzqkyd gw,f? 'Dv@l tcGit hf a&;qkid &f mtpD&ifcpH m wif +yD;aemufb,fvdk&v'fawGxGufay:vmr,f vk@d ar#mv f ifyh govJ/ jrefrmEkid if t H ay: b,fvdk oufa&mufr_awG&SdrSmvJvkd@ ar;jref;wmukd awmh +yD;cJw h hJ 2009 ckEpS f azazmf0g&v D xJu jrefrmEdik if u H w dk acguo f mG ;cJw h ek ;f u oufqidk f &mppf t pk d ; &wm0ef & S d o l a wG e J @ awG @ qk H c J h + yD ; usaemft}uHðy wku d w f eG ;f xm;csuaf wGtay: vkdufemtaumiftxnfaqmif&Gufr_eJ@ywf oufv@dk aqG;aEG;cJyh gw,f? 'D usaemf&ŒJ t}uHðywku d w f eG ;f csuaf wG ud(k 2010)a&G;aumufyrGJ wdik cf if taumift xnfazmfaqmif&Gufoifhygw,f? 'Dt}uHðy wkdufwGef;csufawGudk tjynfht0vkyfaqmif vmzk@d aemufqufwv GJ yk if ef;pOfawGukd usaemf qufvufaqmif&Gufaeygw,fvkd@ rpPwm uifwm;em;uajzygw,f?

aemufxyfar;cJw h hJ ar;cGe;f wcku 'DtpD &ifcpH mrdwLW xJrmS yxrqk;H tcsuaf eeJ@ w&m; Oya'eJ@tnDw&m;r#wpGmw&m;cGirf mS ajz&Si;f cGifh&a&;qkdwJhtcsufukdazmfjyxm;ygw,f? vuf&SdjrefrmEdkifiHu w&m;pD&ifa&;eJ@ywf oufvkd@b,fvkdtajctaeawGudk awG@&Sd ygovJv@kd rpPwmuifwm;em;ukd ar;=unfw h hJ tcg usaemft h pD&ifcpH mxJrmS azmfjyxm;ovkd ygy?J jrefrmEkid if rH mS w&m;Oya'eJ@tnDw&m;r# wwJw h &m;pD&ifa&;qkw d mukad v;pm;vku d ef m jcif;r&Sw d mukad wG@&ygw,f?txl;ojzifh tck aemufq;Hk Ekid if aH &;tusO;f om;awGukd jyif;xef wJah xmif'%fawGukd csrw S w f u hJ pd aP wGygyv J @dk oluajzygw,f? qufvufar;jref;cJw h muawmh tpD&if cHpmxJrSmvuf&SdEkdifiHa&;tusOf;om;awG&JŒ tajctaeawGudka&mxif[yfazmfjywmawG &Sdygovm;? usaemf&JŒtpD&ifcHpmxJrSmvuf&SdEkdifiH a&;tusO;f om;awG&@J tajctaeawGux kd nfh oGi;f azmfjyxm;ygw,f? Ekid if w H umOya'awG eJ@qef@usiaf ewJh vuf&w dS nf&dS Oya'awGt& tjypfay;ta&;,lcx H m;&+yD;axmifawGxrJ mS tusOf;cscHxm;&wJhEkdifiHa&;tusOf;om;awG eJ@ywfoufvkd@xnfhoGif;tpD&ifcHxm;ygw,f vk@d ajymoGm;wmyg? aemufq;Hk ar;cGe;f taeeJ@r=umao;rDu rSjrefrmEkid if u H o dk mG ;+y;D tajctaeawGuakd vhvm cJw h mqkad wmhjrefrmEkid if u H vl@tcGit hf a&; t ajctaeeJ@ywfoufv@dk b,fvo dk ;Hk oyfEidk yf gvJ usaemfajymcsiw f muawmhjrefrmEkid if u H

25

a':atmifqef;pk-unf/ OD;wifO;D ESihf Edik if aH &;tusO;f om;rsm; csucf si;f v$w?f vl@tcGifhta&;tajctae[mpdefac:r_awGeJ@ udk(2010)a&G;aumufyJGrwdkifrDtaumift qufvuf&ifqkdifae&qJjzpfygw,f?t"du xnfazmfaqmif&u G zf @kd ygyv J @dk rpPwmuifwm; awmhusaemft}uHðywifjyxm;wJhtcsufawG em;u ajym=um;oGm;cJyh gw,f?

[kdEdkvlvl owif;pmq&mrsm;tzJGŒu OD;0if;wifudk *k%fxl;aqmiftodtrSwfðy RFA (16-3-2009)

owif;pmq&m}uD; [Hom0wDOD;0if; wifut dk ar&dueftajcpku d [ f Edk v dk v l l owif; pm q&mrsm;tzJ@G (Honolulu Community Media Council) uae+yD; rwfv (15)&uf u*k%fxl;aqmiftoif;0iftjzpftod t rSwf ðyvku d yf gw,f? q&mOD;0if;wif ukdRFA u ar;=unfw h hJ tcgrmS ckvadk jym=um;ygw,f? OD;0if;wif - reuf&Spfem&Du usaemfh ukzd ek ;f qufw,f? [kEd v dk v l rl 'D , D maumifpu D qk+d yD;awmhzek ;f qufw,f? usaemfu h dk [kEd v kd v l l rD'D,maumifpDrSm member qkd+yD;awmh vky+f yD;awmh usaemfu h dk owif;pmta=umif; ar;+y;D awmh/aemufusaemfah xmifxu J tawG@ tóuHawGar;csifw,fqkd+yD;awmhajymw,f? owif;pmorm;awGukd bmrsm;t}uHay;csif vJvkd@ar;w,fAsm/ ar;awmhusaemfuajym w,f/ owif;pmorm;awGukd t}uHay;p&m awmhr&Syd gb;l / usaemfw@dk owif;pmorm;awG [m trSew f &m;ukt d ajccH+yD;awmh vkyaf e=u ykeH @J trSew f &m;awGuw kd u dk zf suzf @dk tJ'gudk óud; pm;zk@d vydk gw,fv@dk / rw&m;r_awGukd wku d zf suf r,fqkdwm[mvkdygw,fvkd@ tJ'gudkajymwJh tcg jywfomG ;a&mhAs? w,fvzD ek ;f vkid ;f jywfomG ;+yD; aemufxyf zkef;xyfac:rvmbl;vkd@q&m}uD;uajymyg

26

w,f? 'DtzJ@G e@J jrefrmowif;orm;awG txl; ojzif h q&mOD ; 0if ; wif e J @ b,f v k d q uf p yf ygovJv@dk jrefrmowif;or*~ OuUX OD;armif armifjrihu f dk RFAu ar;jref;=unfch yhJ gw,f? OD;armifarmifjrifh - tJ't D zJ@G u OuUXukd bDtrfat 2006 ckEpS f nDvmcHudk zdww f ,f? zdw+f yD;awmh q&mOD;0if;wif vGwaf jrmufa&; udu k saemfw@kd 0idk ;f +y;D awmh óu;d pm;=u w,fav? olutar&dueftajcpkdufaygh? tJ'DrSm [kdEkd vlvl owif;pmrsuEf mS zk;H wckrmS OD;aqmifae wmudk olw@dk tzJ@G u OD;0if;wifudk xdyw f ef;OD; pm;ay; tusOf ; us owif ; pmorm;w a,muftaeeJ@ todtrSwðf y+yD;awmh campaign awGvyk w f ,f? q&mOD;0if;wifudk tJ vkd todtrSwðf yzk@d vyk x f m;wm renf;awmif =umae+yDxifw,f? usaemfodwmav ckrS q&mOD;0if;wif qDa&mufwm? 'DtzJ@G rmS *k%x f ;l aqmiftoif;0if t jzpf todtrSwðf ycH&&if b,fvt dk usK;d aus; Zl;awG&Ekid rf vJv@dk ar;=unfw h t hJ cgrmS +yD;cJw h hJ ESpu f wnf;u'DtzJ@G &ŒJ óud;yrf;r_awGe@J tusK;d & v'fawGudk OD;armifarmifjrifu h &Si;f jyygw,f? OD;armifarmifjrifh- t"du usaemfjrif wmuawmh aoG;pnf;nDnw G af &;u t"du aygah emf/ aemuf+yD;awmh olw@dk tm&Se@J tmz

tusO;f uscH wdik ;f &if;om;acgif;aqmifrsm;tm; csucf si;f v$w?f &durSm wefZefe;D ,m;rSm? Ekid if w H um rD', D m uGezf &ifw h ck vkyw f ,f? tmz&duef y&uftef qkv d pf'&J mwD rSm arv 2 &ufe@J 3 &ufae@/ arv 3 &uf ae@u (Press freedom day) y&ufpfz&D;'ef;a';av/ OD;0if;wifeJ@ywfouf +yD;&Dqv dk &l iS ;f (resolution)wckusvmw,f? qk;H jzwfcsuw f ckusvmw,f? tmz&duefEidk if H acgi;f aqmifawGukd tJ'D ta=umif;=um;w,f ponfjzifh aygh/rsm;aomtm;jzifhawmhaoG;

pnf;nDnGwfr_yJ&vdrfhr,fav? jrefrmowif;or*~OuUÏ OD;armifarmif jrif&h iS ;f jycJw h myg? [kEd v dk v l o l wif;orm;rsm; tzJ@G udk 1970 ckEpS u f wnf;uwnfaxmifchJ wmjzpf+yD;/ 'DtzJG@[m tpkd;&tzJG@tpnf; r[kwyf J vGwv f yfaomowif;orm;awGe@J zJ@G pnf;xm;wm urBmw0ef;u owif;orm; awG zdEydS cf &H r_udk txl;tav;ay; aqmif&u G f wJt h zJ@G wzJ@G jzpfw,fv@dk od&ygw,f?

tm%mykdifrsm; aESmifh,SufI oHCmawmfrsm; vufrSwfa&;xdk; ta&;qkd_yD at;Edkif/ 'DADGbD(28/3/09)

tm%mykid af wGu omoemtay: aESmifh ,Sufr_awGeJ@ ywfouf+yD; oHCmawmfawG vufrw S af &;xk;d =u+yD; Ekid if aH wmfoC H r[m em,utzJG@ukd wifjyawmif;qkdzkd@ pwif aqmif&Gufaeygw,f? 2007 pufwifbm a&$0ga&mifawmfveS f a&;+yD;wunf;u/ oHCmhw&m;yJaG wGudk tm %mykid af wGucGiðhf yrS a[mcGi&hf w dS m/ a[m&m rSmvnf; tm%mykid af wGu apmif=h uyf=unfh ±_wm/ w&m;acGawGuo dk rd ;f wm pwmawG jzpf yGm;aevk@d rauG;wkid ;f oHCmawmfawGu 'Dvdk aqmif&Gufwmygvdk@ OD;pD;vkyfaqmifaewJh oHCmwpfyg;u rde@f =um;ygw,f? tJ'v D dk twif;t"rR ydwyf ifwm;qD;ae wmawGukd q&mawmf}uD;awGu rodvkd@yJ vm;/ od&ufom;eJ@ cGifhðyxm;vm;qkdwmukd odz@kd twGuf OD;Zif;wk@d wifjyjcif;jzpfygw,f? pavòrdŒ tb,vmbrke"d rRm±krH mS ESpf

pOfusi;f yaeus w&m;yJu G dk tm%mykid u f wm; jrpf&mu Tv_y&f mS ;r_ csujf cif;pwifvmwm vk@d vnf; rde@f ygw,f? pavwku d ef ,f OuUÏ oef;aX;atmifu wyd@k wv GJ qef;(12) &ufuae (13)&uf usi;f y avh&w dS hJ w&m;yJu G kd ydwyf ifvu dk w f ,f? vufrw S af &;xk;d cJw h hJ oHCmawmfwyg;u vnf;w&m;yJaG wG ydwyf ifru _ dk q&mawmf}uD; awGtaeeJ@ wm;jrpfay;zd@k twGuyf gv@dk rde@f yg w,f? rauG;wkid ;f òrdŒe,ftoD;oD;u pmcsq &mawmfawG/ ausmif;xkid q f &mawmfawGuyg vufrw S af &;xd;k cJ=h u+yD;/ pav/ ausmufyef; awmif;/ yckuLU / qdy¹f zl/ pvif;/ qifjzLu|e;f / puk/ rif;bl;/ yGi¹hf zl pwJeh ,fawG&dS oHCmawmf awGu/ 'Dawmif;qkpd mrSm vufrw S af &;xk;d ae =uygw,f? Ekid if t H ESŒH vkyaf qmifomG ;r,fv@dk OD;aqmif oHCmawmfawGu rde@f ygw,f? ÐÐÐ

27

jynfwiG ;f jynfy trsdK;om;'Dru kd a&pDtzGŒJ csKyf . v+y&f mS ;r+ "mwfyrkH w S w f rf;

Related Documents

Shwekhamauk 96
April 2020 6
Shwekhamauk
December 2019 5
Shwekhamauk 94
April 2020 5
Shwekhamauk _100
June 2020 6
96
July 2020 43
96
April 2020 44