PhÇn II: Mét sè bμi tËp tæng hîp. Bμi sè 1: Cã tμi liÖu vÒ mét doanh nghiÖp C¬ khÝ trong 6 th¸ng cuèi n¨m 2005 nh− sau: I. T×nh h×nh s¶n xuÊt vμ tiªu thô s¶n phÈm: Khèi l−îng Khèi l−îng §¬n gi¸ b¸n SPSX SP tiªu thô thùc tÕ §GC§ SP (s¶n phÈm) (s¶n phÈm) (1.000®/SP) (1.000®/sp) Quý 3 Quý 4 Quý 3 Quý 4 Quý 3 Quý 4 A 1.000 1.200 950 1.000 180 180 140 B 1.200 1.000 1.000 880 150 160 120 C 1.800 1.800 1.500 1.600 120 125 90 D 2.000 2.800 2.000 2.500 80 90 50 II. T×nh h×nh sö dông lao ®éng vμ thu nhËp cña ng−êi lao ®éng: 1. Lao ®éng: * Sè lao ®éng cã ngμy 30/6 lμ: 200 ng−êi, sè lao ®éng cã gi÷a quý 3 lμ: 180 ng−êi, sè lao ®éng cã ngμy ®Çu quý 4 lμ: 220, sè lao ®éng cã gi÷a quý 4 lμ: 240 ng−êi vμ cuèi quý 4 lμ 260 ng−êi. * Tæng quü l−¬ng doanh nghiÖp sö dông trong quý 3 lμ: 250 triÖu ®ång vμ quý 4 lμ:312 triÖu ®ång.
Yªu cÇu: 1. X¸c ®Þnh gi¸ tri s¶n xuÊt c«ng nghiÖp (GO)? 2. X¸c ®Þnh tæng doanh thu, trong ®ã doanh thu c«ng nghiÖp vμ doanh thu xuÊt khÈu? 3. TÝnh sè l−îng lao ®éng b×nh qu©n tõng quý? 4. Ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng cña gi¸ trÞ s¶n xuÊt quý 4 so víi quý 3 do ¶nh h−ëng 2 nh©n tè: N¨ng suÊt lao ®éng vμ sè lao ®éng b×nh qu©n? 5. Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vμ tèc ®é t¨ng tiÒn l−¬ng b×nh qu©n? §−îc biÕt: Trong 6 th¸ng cuèi n¨m doanh nghiÖp ®· xuÊt khÈu ®−îc 1.500 SPA (quý 3:700 SP, quý 4: 800 SP), gi¸ b¸n 1 SPA lμ 12 USD, tû gi¸ 1USD lμ 15.600 ®ång. Bμi sè 2: Cã sè liÖu vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt vμ sö dông TSC§ cña xÝ nghiÖp DÖt trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2004 nh− sau: I. T×nh h×nh s¶n xuÊt, lao ®éng vμ thu nhËp cña ng−êi lao ®éng (sè liÖu tÝnh theo gi¸ cè ®Þnh- ®¬n vÞ tÝnh : TriÖu ®ång) ChØ tiªu Quý 1 Quý 2 1. Gi¸ trÞ thμnh phÈm s¶n xuÊt b»ng NVL cña xÝ nghiÖp 8.100 11.690 Trong ®ã : B¸n ra ngoμi 5.000 10.500 2. Gi¸ trÞ b¸n thμnh phÈm ®· s¶n xuÊt 2.000 2.500 Trong ®ã : - B¸n ra ngoμi 300 500 - Dïng ®Ó chÕ biÕn thμnh phÈm 1.500 1.900 - Dïng cho bé phËn kh«ng SX c«ng nghiÖp 200 100 53
3.Gi¸ trÞ thμnh phÈm s¶n xuÊt b»ng NVL cña kh¸ch hμng Trong ®ã : Gi¸ trÞ NVL kh¸ch hμng ®em ®Õn 4. Gi¸ trÞ s¶n phÈm háng b¸n d−íi d¹ng phÕ liÖu 5. Gi¸ trÞ quÇn ¸o may s¼n Trong ®ã : - B¸n cho ®¹i lý K - B¸n cho c«ng ty th−¬ng nghiÖp miÒn nói 6. Gi¸ trÞ ®iÖn s¶n xuÊt trong kú Trong ®ã : - Tù dïng - Phôc vô cho phóc lîi c«ng céng - Phôc vô cho ph©n x−ëng SX c¬ b¶n 7. Gi¸ trÞ v¶i in nhuém cho xÝ nghiÖp b¹n Trong ®ã : Gi¸ trÞ v¶i xÝ nghiÖp mang ®Õn 8. Gi¸ trÞ c«ng viÖc cã tÝnh chÊt c«ng nghiÖp lμm cho ngoμi 9. Sè lao ®éng trong danh s¸ch b×nh qu©n 10. Tæng quü l−¬ng cña xÝ nghiÖp sö dông trong quý
500 300 62 60 40 20 50 5 5 40 500 300 5
850 600 50 40 20 20 60 5 10 45 600 350 10
200 240
250 287,5
II. T×nh h×nh sö dông tμi s¶n cè ®Þnh (TriÖu ®ång) : - TSC§ cã ®Çu quý I : 10.000 - TSC§ t¨ng trong quý I : 2.000 - TSC§ t¨ng trong quý II : 12.000 - TSC§ gi¶m trong quý I : 1.040 - TSC§ gi¶m trong quý II : 170
Yªu cÇu: 1. TÝnh gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña xÝ nghiÖp DÖt trong 2 quý? 2. TÝnh c¸c chØ tiªu ph¶n ¶nh quy m« TSC§ trong 2 quý ? 3. Ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng cña gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp do ¶nh h−ëng 2 nh©n tè: HiÖu n¨ng sö dông tμi s¶n cè ®Þnh vμ gi¸ trÞ TSC§ b×nh qu©n ? 4. Ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng cña tæng quü tiÒn l−¬ng quý do ¶nh h−ëng 2 nh©n tè: tiÒn l−¬ng b×nh qu©n cña 1 c«ng nh©n vμ sè l−îng c«ng nh©n? 5. KiÓm tra t×nh h×nh sö dông lao ®éng cña xÝ nghiÖp lμ tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ? Bμi sè 3: Cã sè liÖu vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt vμ lao ®éng cña mét DN DÖt trong th¸ng 8 vμ th¸ng 9 nh− sau: stt ChØ tiªu ®vt Th¸ng 8 Th¸ng 9 I. T×nh h×nh s¶n xuÊt : 1 V¶i hoμn thμnh 1000m 1.200 1.500 Chia ra : - Lo¹i 1 ’’ 800 1.000 - Lo¹i 2 ’’ 250 400 - Lo¹i 3 ’’ 150 100 2 C«ng viÖc cã tÝnh chÊt CN ®· hoμn thμnh Tr.®g 100 200 II. T×nh h×nh lao ®éng - TiÒn l−¬ng 3 Sè c«ng nh©n trong danh s¸ch b×nh qu©n ng−êi 400 440 4 Tæng sè ngμy c«ng LVTT trong chÕ ®é n/c«ng 10.400 11.440 5 Tæng sè ngμy lμm thªm ’’ 400 1.320 6 Tæng sè giê c«ng LVTT trong chÕ ®é g/c«ng 86.400 102.080 54
7 8 9 10
Tæng sè giê lμm thªm Tæng quü tiÒn l−¬ng cña c«ng nh©n Chi phÝ vËt chÊt vμ dÞch vô dïng trong SX Chi phÝ khÊu hao TSC§
’’ Tr.®g Tr.®g
1.620 400 5.000
2.552 484 6.500
Tr.®g
500
1.000
Yªu cÇu: 1. TÝnh c¸c chØ tiªu ph¶n ¶nh kÕt qu¶ SXKD trong tõng th¸ng? a. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp (GO)? b. Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA) ? c. Gi¸ trÞ gia t¨ng thuÇn (NVA) ? d. N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n ? BiÕt r»ng: §¬n gi¸ cè ®Þnh cña s¶n phÈm lo¹i 1 lμ: 100.000 ®ång/m, SP lo¹i 2 lμ: 80.000®ång/m, SP lo¹i 3 lμ: 50.000 ®ång/m 2. So s¸nh chÊt l−îng s¶n phÈm th¸ng 9 víi th¸ng 8 theo ph−¬ng ph¸p ®¬n gi¸ b×nh qu©n vμ nhËn xÐt ? 3. TÝnh c¸c chØ tiªu ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng cña c«ng nh©n trong tõng th¸ng ? so s¸nh gi÷a 2 th¸ng vμ cho nhËn xÐt ? 4. Ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng cña n¨ng suÊt lao ®éng toμn doanh nghiÖp th¸ng 9 so víi th¸ng 8 do ¶nh h−ëng cña 3 nh©n tè: N¨ng suÊt lao ®éng giê, sè giê lμm viÖc thùc tÕ b×nh qu©n mét ngμy vμ sè ngμy lμm viÖc thùc tÕ b×nh qu©n mét c«ng nh©n trong th¸ng? Bμi sè 4: Cã sè liÖu thèng kª vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt cña mét doanh nghiÖp c¬ khÝ trong n¨m 2005 nh− sau: (§vt : TriÖu ®ång) I. kÕ ho¹ch 1. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp : 6.000 2. Tæng quü tiÒn l−¬ng : 2.000 3. Sè c«ng nh©n trong danh s¸ch b×nh qu©n (ng−êi) : 1.000 4. Gi¸ trÞ tμi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n : 7.500 Trong ®ã: Gi¸ trÞ thiÕt bÞ s¶n xuÊt b×nh qu©n : 7.025 II. thùc hiÖn 1. T×nh h×nh s¶n xuÊt: - Gi¸ trÞ thμnh phÈm s¶n xuÊt b»ng NVL cña doanh nghiÖp : 5.000 - Gi¸ trÞ thμnh phÈm s¶n xuÊt b»ng NVL cña kh¸ch hμng : 1.045 Trong ®ã: gi¸ trÞ NVL kh¸ch hμng ®em ®Õn : 400 - Gi¸ trÞ b¸n thμnh phÈm ®· s¶n xuÊt trong kú : 500 Trong ®ã: - Dïng ®Ó s¶n xuÊt thμnh phÈm : 400 - B¸n ra ngoμi : 100 - Gi¸ trÞ ho¹t ®éng dÞch vô c«ng nghiÖp : 150 Trong ®ã: - Söa ch÷a MMTB s¶n xuÊt c«ng nghiÖp DN : 20 - Söa ch÷a lín nhμ x−ëng cña doanh nghiÖp : 100 - Söa ch÷a cho bªn ngoμi : 30 - Gi¸ trÞ 1 sè phô tïng mua vÒ l¾p r¸p kh«ng dïng hÕt nh−îng l¹i cho c¬ quan b¹n : 50 - Gi¸ trÞ ®å ch¬i trÎ em s¶n xuÊt tõ phÕ liÖu thu håi : 70 55
Trong ®ã: §· b¸n cho c¸c cöa hμng thiÕu nhi - Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi trong n¨m Trong ®ã: - Dïng ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm phô - B¸n ra ngoμi - Gi¸ trÞ cho thuª tμi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp - Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang: - §Çu kú - Cuèi kú 2. T×nh h×nh kh¸c: - Sè lao ®éng thùc tÕ sö dông gi¶m 10% so víi kÕ ho¹ch - Gi¸ trÞ tμi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n gi¶m 10% so víi kÕ ho¹ch - Gi¸ trÞ thiÕt bÞ s¶n xuÊt b×nh qu©n - Tæng quü tiÒn l−¬ng
: : : : : : :
50 100 50 50 100 10 90
: 6.500 : 1.980
Yªu cÇu: 1. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp kú thùc tÕ? 2. X¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu sau trong tõng kú: a. X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ sö dông tμi s¶n cè ®Þnh (H) b. X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ sö dông thiÕt bÞ s¶n xuÊt ( H ′ ) So s¸nh hiÖu qu¶ sö dông TSC§ vμ hiÖu qu¶ sö dông thiÕt bÞ s¶n xuÊt gi÷a 2 kú vμ nhËn xÐt ? 3. Ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng cña gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp do ¶nh h−ëng cña c¸c nh©n tè: HiÖu qu¶ sö dông thiÕt bÞ s¶n xuÊt, tû träng TBSX chiÕm trong tæng gi¸ trÞ TSC§ vμ gi¸ trÞ TSC§ b×nh qu©n? 4. KiÓm tra t×nh h×nh sö dông tæng quü l−¬ng theo 2 ph−¬ng ph¸p? Bμi sè 5: Cã tμi liÖu cña 1 doanh nghiÖp C¬ khÝ chÕ t¹o m¸y trong 2 n¨m 2001, 2002 nh− sau: S¶n l−îng SX S¶n l−îng tiªu thô Gi¸ thμnh §VSP §¬n gi¸ b¸n SP (1.000 c¸i) (1.000 c¸i) (1.000 ®ång/ c¸i) (1.000 ®ång/c¸i) SP 2001 2002 2001 2002 2001 2002 2001 2002 A 20 25 20 25 40 40 50 52 B 45 50 50 60 80 75 90 100 C 56 65 45 40 60 50 70 80 D 85 90 85 125 100 90 110 120 BiÕt r»ng: §¬n gi¸ cè ®Þnh s¶n phÈm A: 40.000®ång/c¸i, s¶n phÈm B: 80.000 ®ång/c¸i, SPC: 65.000 ®ång/c¸i, SPD: 100.000 ®ång/c¸i (SP D lμ s¶n phÈm xuÊt khÈu)
Yªu cÇu: 1. X¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu sau trong 2 n¨m ? a. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp (GO) b. Tæng doanh thu Trong ®ã: Doanh thu c«ng nghiÖp, doanh thu xuÊt khÈu 2. Ph©n tÝch biÕn ®éng cña gi¸ thμnh s¶n phÈm do ¶nh h−ëng 2 nh©n tè: gi¸ thμnh ®¬n vÞ s¶n phÈm vμ khèi l−îng s¶n phÈm s¶n xuÊt?
56
3. X¸c ®Þnh sè l−îng lao ®éng cña doanh nghiÖp trong 2 n¨m 2001 vμ 2002, biÕt r»ng sè lao ®éng sö dông trong n¨m 2002 gi¶m 10% so víi n¨m 2001, t−¬ng øng gi¶m 10 ng−êi, ®¸nh gi¸ viÖc sö dông lao ®éng cña doanh nghiÖp lμ tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ? 4. TÝnh chØ sè ph©n tÝch sù biÕn ®éng gi¸ thμnh s¶n phÈm n¨m 2002 so víi n¨m 2001 : a. TÝnh cho tõng lo¹i s¶n phÈm ? b. TÝnh chung cho c¸c lo¹i s¶n phÈm ? Bμi sè 6: Cã sè liÖu vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt vμ lao ®éng cña C«ng ty th¸ng b¸o c¸o nh− sau: ChØ tiªu §vt Th¸ng 5 1. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp (GO) tr.®ång 28.791,2 2. Sè c«ng nh©n trong danh s¸ch b/ qu©n ng−êi 200 3. Sè ngμy c«ng lμm viÖc thùc tÕ trong chÕ ®é ngμy 5.200 4. Sè ngμy c«ng lμm thªm ngμy 600 5. Sè giê c«ng lμm viÖc thùc tÕ trong chÕ ®é giê 46.400 6. Sè giê c«ng lμm thªm giê 2.900 7. Chi phÝ vËt chÊt th−êng xuyªn vμ dÞch vô tr.®ång 10.791,2 8. Chi phÝ khÊu hao tμi s¶n cè ®Þnh tr.®ång 5.000
A trong 2 Th¸ng 6 36.254,4 240 6.240 480 53.760 2.016 16.054,4 6.000
Yªu cÇu: 1. X¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu sau trong tõng th¸ng: a. Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA)? b. Gi¸ trÞ gia t¨ng thuÇn (NVA)? c. N¨ng suÊt lao ®éng (W)? 2. TÝnh c¸c chØ tiªu ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trong tõng th¸ng? 3. Ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng cña n¨ng suÊt lao ®éng th¸ng 6 so víi th¸ng 5 do ¶nh h−ëng cña 3 nh©n tè: N¨ng suÊt lao ®éng giê, sè giê lμm viÖc thùc tÕ b×nh qu©n trong 1 ngμy, sè ngμy lμm viÖc thùc tÕ b×nh qu©n 1 c«ng nh©n trong th¸ng.
57