κομμένα τα αστεία με το χρόνο γιατί εκδικείται

Πέτρες, βότσαλα, άμμος και…δυο μπυρίτσες Από τον Αθανάσιο Ραούλη Το 1989 ειδικευόμουν στη Διοίκηση των Επιχειρήσεων στο Οίκονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (πρώην Α.Σ.Ο.Ε.Ε).Από το σύνολο εκείνο των παραδόσεων, επισκέψεων, ανακοινώσεων, εργασιών υπό την καθοδήγηση εξαίρετων πανεπιστημιακών δασκάλων θυμάμαι έντονα δυο (2) πράγματα:τη στρεβλή σχέση μας ως Έλληνες με τον πεπερασμένο αντικειμενικό χρόνο και ότι η διοίκηση εκτός από επιστήμη, τέχνη, τεχνική, είναι προπαντός χάρισμα. H στρεβλότητα της σχέσης μας με το χρόνο εντοπίζεται στο γεγονός ότι στο σχεδιασμό, προγραμματισμό, υλοποίηση, αξιολόγηση ενός έργου και στο σύστημα εισροών (δεδομένων) λαμβάνουμε το χρόνο συνήθως ως αδρανή συντελεστή κόστους ενώ είναι από τους κρισιμότερους. Υπογραμμίζω απλά πως ο χρόνος έχει την ξεχωριστή του σημασία στην κάθε φάση ενός έργου. Στους ηγέτες και άρχοντες η περιφρόνηση του χρόνου παίρνει μορφή συνδρόμου καθώς αντιλαμβάνονται πως εκπνέει η θητεία τους. Γενεσιουργός παράγοντας του συνδρόμου αυτού είναι η πλήρης αναντιστοιχία που νιώθουν μεταξύ αντικειμενικού και υποκειμενικού χρόνου. Συγκεκριμένα, ο αντικειμενικός χρόνος ως δαμόκλεια σπάθη πάνω τους τους καταπιέζει και αυτοί αντιδρώντες υπεραντισταθμιστικά γραπατσώνονται σωτήρια από το μελλοντικό μόριο ΘΑ. Πάρτε για παράδειγμα τον καταιγισμό των ανακοινώσεων, των εξαγγελιών , των συνεντεύξεων των τελευταίων ημερών που είδαν το φως της δημοσιότητας για τα ίδια γνωστά και χρονίζοντα έργα πνοής της πόλης μας και της γύρω περιοχής. (Αντιπλημμυρικά Πηνειού, δακτύλιος ,παρακάμψεις, αρχαίο θέατρο).Σε όλα αυτά σοβαρές προσπάθειες γινόντουσαν από το 1995 που ήμουν δημοτικός σύμβουλος και πολύ πιο παλιά και είτε δεν συνεχίστηκαν με εμμονή και δυναμική απαιτητή εκδίκηση είτε ακόμα πιο χειρότερα δεν γλίτωσαν από τη γομολάστιχα του χρόνου.( Επικροτώ, όμως, τις διενεργηθείσες διανοίξεις, αν και στην πλειοψηφία τους ήταν ήδη δρομολογημένες ). Φτάσαμε σε σημείο διαβάζοντάς τα απανωτές φορές στις εφημερίδες να γυρίζουμε φύλλο. Έλεος…τελικά τα καημένα θα πάνε από βάσκαμα. Ξεχνούμε εύκολα πως πολλά πράγματα στη ζωή μας, όταν δεν τα σεβόμαστε, αυτά μας εκδικούνται. Ή δεν αισθητοποιούμε τι αφήνουμε πίσω μας. Ωσάν τους χαρούμενους καβαλάρηδες που βλέπουν τον κουρνιαχτό ξοπίσω τους, όταν φτάσουν πια στο τέρμα. Το πώς κανείς χρη σιμοποιεί σωστά το χρόνο σε σχέση με τις προτεραιότητες που θέτει, εμπεριέχεται στην ακόλουθη σοφή παραβολή: Ένας καθηγητής φιλοσοφίας εμφανίστηκε στην τάξη του με ένα μεγάλο χάρτινο κουτί. Χωρίς να μιλήσει, πήρε από τη χάρτινη κούτα ένα άδειο γυάλινο βάζο και άρχισε να το γεμίζει με μικρές πέτρες. Οι μαθητές τον κοιτούσαν με απορία. Όταν το βάζο δεν χωρούσε, ρώτησε: - Είναι γεμάτο το βάζο; Οι μαθητές απάντησαν: - Ναι, είναι γεμάτο.

Αυτός χαμογέλασε και χωρίς να μιλήσει, πήρε από τη χάρτινη κούτα ένα σακουλάκι με μικρά βότσαλα και άρχισε να γεμίζει το βάζο. Το κούνησε λίγο και τα βότσαλα κύλησαν και γέμισαν τα κενά μεταξύ των πετρών. Όταν το βάζο δεν χωρούσε άλλο, ρώτησε: -Είναι γεμάτο το βάζο; Και οι μαθητές απάντησαν: -Ναι, είναι γεμάτο. Αυτός χαμογέλασε πάλι και χωρίς να μιλήσει, πήρε από τη χάρτινη κούτα ένα σακουλάκι με άμμο και άρχισε να την αδειάζει μέσα στο βάζο. Η άμμος χύθηκε και γέμισε όλα τα κενά μεταξύ των πετρών και των βότσαλων. Όταν το βάζο δεν χωρούσε άλλο, ρώτησε: -Είναι γεμάτο το βάζο; Οι μαθητές δίστασαν για λίγο, αλλά απάντησαν: -Ναι, είναι γεμάτο. Αυτός χαμογέλασε πάλι και χωρίς να μιλήσει πήρε από τη χάρτινη κούτα δυο (2) μπουκάλια μπύρες και άρχισε να τα αδειάζει μέσα στο βάζο. Τα υγρά γέμισαν όλο το υπόλοιπο κενό του βάζου. Όταν το βάζο δεν χωρούσε άλλο, ρώτησε: -Είναι γεμάτο το βάζο; Οι μαθητές αυτή τη φορά γέλασαν και είπαν: -Ναι, είναι γεμάτο. Τώρα , λέει ο καθηγητής, θέλω να θεωρήσετε ότι το βάζο αυτό αντιπροσωπεύει τη ζωή σας. 1. Οι πέτρες είναι τα πιο σημαντικά στη ζωή σας, όπως:υγεία, γονείς, αδέλφια, καλοί φίλοι. 2. Τα βότσαλα είναι τα άλλα πράγματα που έρχονται στη ζωή μας, όπως:σπουδές, δουλειά, οικογένεια, σπίτι. Αν αυτά τα βάλετε πρώτα στο βάζο δεν θα υπάρχει χώρος για τις πέτρες, τα σημαντικά της ζωής. 3. Η άμμος είναι όλα τα υπόλοιπα τα πολύ μικρά της ζωής μας, όπως: αυτοκίνητο, στερεοφωνικό, διασκέδαση, ταξίδια κ.ά. Αν βάλετε πρώτα άμμο στο βάζο, δεν υπάρχει χώρος ούτε για τις πέτρες αλλά ούτε για τα βότσαλα. Είπαμε, το βάζο είναι η ζωή σας, Αν ξοδεύετε χρόνο, δύναμη, χρήμα για μικρά πράγματα, δεν θα βρίσκετε ποτέ χρόνο για τα πιο σημαντικά. Βάλτε προτεραιότητες. Οι μαθητές είχαν μείνει άφωνοι. Ένας όμως ρώτησε: -Καλά, η μπύρα τι αντιπροσωπεύει; Ο καθηγητής γελώντας, απαντά: - Χαίρομαι που ρωτάς. Θα σας πω. Δεν έχει σημασία πόσο γεμάτη θα είναι η ζωή σας ούτε πόσο στριμωγμένοι θα είστε. Πρέπει να ξέρετε πως ΠΑΝΤΑ ΘΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΙΓΟΣ ΧΩΡΟΣ ΓΙΑ ΔΥΟ ΜΠΥΡΙΤΣΕΣ. Επιτρέψατέ μου για μια αναγωγή της παραβολής στα δημοτικά μας, όπου: - Γεμιστής του βάζου η σημερινή δημοτική αρχή - Βάζο οι δυο (2) θητείες της - Πέτρες τα έργα πνοής της πόλης μας - Βότσαλα παρεμβάσεις ποιότητας και αισθητικής - Άμμος τα σκόρπια μικροέργα που δεν εντάσσονται σε ένα ολοκληρωμένο σχεδιασμό - Και μπύρες οι πάσης φύσεως χαρούλες και γιορτούλες.

Το ερώτημα που προβάλλει: Η σημερινή Δημοτική Αρχή προσπάθησε, τουλάχιστον, πρώτα με ΠΕΤΡΕΣ το βάζο να γεμίσει ή έπραξε το αντίθετο και πια δεν χωρούν; Η απάντηση θα δοθεί από τους πολίτες της Λάρισας σε σωστό χρόνο. Το ίδιο ισχύει και για την αντίστοιχη νομαρχιακή. Θα μου πείτε πως στην υλοποίηση μεγάλων έργ ων σημαντικό ρόλο παίζει ο άλλος κυριότερος συντελεστής κόστους, που είναι το χρήμα. Δεν το παραβλέπω. Η οικονομική υπηρεσία του δήμου μας κάνει τον κόπο να μας πει ποιο είναι το σύνολο των δαπανών της τελευταίας επταετίας για μικροχαρούλες, για μικρογιορτούλες, για μικροπανηγύρια, για μικροεπισκεψούλες με μικροδωράκια τιμής ένεκεν, για μικροταξιδάκια, με λανθασμένες ενίοτε υπερβολές και που σχεδόν όλα αυτά δεν είναι και υποχρεωτικά από κάποιο πρωτόκολλο. Με το νούμερο που θα είχαμε, ίσως θα διαπιστώναμε πως ένα (1) τουλάχιστον από τα μεγάλα έργα πνοής που μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού μας θα μπορούσε να είχε πραγματοποιηθεί με λίγη σύνεση και εγκράτεια και δίχως ευρωπαϊκή αρωγή. Αναφέρονται ενδεικτικά: Λε-Πα, Σκλεναρίκοβα, … , ο φετινός χριστουγεννιάτικος φωτεινός διάκοσμος του κέντρου της πόλης με τις ασημογαλάζιες γιρλάντες αυτοκρατορικού τύπου. Δε λέω πως δε θαμπώθηκα και δεν εντυπωσιάστηκα από το όλο λαμπερό και γιορτινό θέαμα και ιδίως από εκείνο του δημαρχείου αλλά να, σκέφτηκα πως η αλήθεια ταυτίζεται με το άλλο φως, το φυσικό, και συγκρατήθηκα. Λάμψη και σε βαθμό θάμπους, είπα μέσα μου, εκπέμπουν και τα τιμαλφή κοσμήματα σαν αυτά που επιμελώς φροντίζει να φορά η κ. υπουργός Παιδείας (σκέτο επιεικώς) και Θρησκευμάτων και οι εκπαιδευτικοί της χώρας μας ακόμα αναμένουν από την εξοχότητά της λάμψη αξιοκρατική. Ο χρόνος και το χρήμα είναι πεπερασμένα. Ένας καλός συνδυασμός τους οδηγεί σε πετυχημένα αποτελέσματα. Εξάλλου δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως οι δυσκολίες δεν βρίσκονται τόσο στα ζητήματα αυτά καθεαυτά όσο στις λύσεις που δρομολογούνται από τους λύτες τους. Και η κατακλείδα φράση << … όχι πλεονεξία >> του Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου σε πρωτοσέλιδο ευχετήριο πρωτοχρονιάτικο μήνυμα προς τους συμπολίτες πρέπει πρωτίστως αποδέκτες να έχει τις κάθε λογής ηγεσίες, αν θέλουν οι λεγάμενες και με σωστή διαχείριση του χρόνου να είναι πρέπουσες.

*Ο κ.Αθανάσιος Β. Ραούλης είναι μέλος του Οικονομικού Επιμελητηρίου, πρώην Περιφερειακός Δ/ντής Εκπαίδευσης Θεσσαλίας, πρώην Δημοτικός Σύμβουλος Λάρισας.