Medsos Epper Thessaloniki Dimitriou

Εκπαίδεσζη για ηην ενδσνάμωζη ηοσ ρόλοσ ηοσ πολίηη και ηων ηοπικών κοινωνιών ζηην προζηαζία ηοσ περιβάλλονηος: Το πρόβλημα ηης κλιμαηικής αλλαγής

Α. Δημηηρίοσ, Επ. Καθηγήηρια Τμήμα Επιζηημών ηης Εκπαίδεσζης ζηην Προζτολική Ηλικία Δημοκρίηειο Πανεπιζηήμιο Θράκης

Έλλνηεο - θιεηδηά Εκπαίδεσζη Περιβάλλον - προζηαζία Πολίηης Τοπική κοινωνία - κοινόηηηα Δράζη Κλιμαηικές αλλαγές

Εθπαίδεπζε

Πνιίηεο Μαζεηέο - πνιίηεο Πνιηηεία

Τνπηθή απηνδηνίθεζε Έιεγρν Πξνζηαζία Αλάπηπμε

Κνηλόηεηα

Πεξηβάιινλ

Π ξ ν ζ η α ζ ί α Α ε η θ ν ξ ί α

Αεηθνξηθόο ζρεδηαζκόο γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο Αεηθνξία (γηα ην πεξηβάιινλ) « Ιθαλόηεηα ηνπ πεξηβάιινληνο λα δηαηεξείηαη θαη λα ιεηηνπξγεί ζην απώηεξν κέιινλ»

«Ιθαλόηεηα ησλ πεξηβαιινληηθώλ ζπληζησζώλ (νηθνινγηθώλ, νηθνλνκηθώλ, πνιηηηθώλ, θνηλσληθώλ) λα δηαηεξνύληαη θαη λα ιεηηνπξγνύλ ζην απώηεξν κέιινλ»

Αεηθνξηθόο ζρεδηαζκόο – αλάπηπμε, πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο «ν ζρεδηαζκόο ηεο αλάπηπμεο νθείιεη λα είλαη ηέηνηνο πνπ λα εκπεξηέρεη ηελ πξνζηαζία ηεο θύζεο, ιακβάλνληαο ππόςε ηνπ ηνπο βηνινγηθνύο θαη νηθνινγηθνύο παξάγνληεο ζε ζπλδπαζκό κε ηηο πνιηηηζκηθέο, πνιηηηθέο θαη νηθνλνκηθέο δηαζηάζεηο θαη ηελ θνηλσληθή θαη ηνπηθή πξαγκαηηθόηεηα»

Αεηθνξηθόο ζρεδηαζκόο Από ηα πξνεγνύκελα πξνθύπηεη ην παξαθάησ ζεκειηώδεο εξώηεκα: Ο ζρεδηαζκόο ηεο αλάπηπμεο ζηελ πξννπηηθή ηεο αεηθνξίαο ζα γίλεη: από πνηνπο; γηα πνηνπο; θαη κε πνην ηξόπν;

Τν παξαπάλσ εξώηεκα εκπεξηέρεη ζεκειηώδε δεηήκαηα πνιηηηθήο: Πνηνο απνθαζίδεη, ηη απνθαζίδεη, γηα πνηόλ απνθαζίδεη θαη κε πνην ηξόπν εθαξκόδεη ηηο όπνηεο απνθάζεηο; Επνκέλσο

Η εθπαίδεπζε νθείιεη λα πξνζαλαηνιηζηεί ζηε δηακόξθσζε ελεξγώλ πνιηηώλ: •κε θξηηηθή ζθέςε •πνπ λα δηαζέηνπλ δεμηόηεηεο λα αλαγλσξίδνπλ ηα πεξηβαιινληηθά δεηήκαηα, •λα αλαιύνπλ, λα ζπλζέηνπλ θαη λα δηεξεπλνύλ ηνπο παξάγνληεο πνπ ηα ζπληζηνύλ •λα ιακβάλνπλ απνθάζεηο θαη •λα δξνπλ πξνο ηελ θαηεύζπλζε ηεο πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο

«πεξηβαιινληηθά ππεύζπλν θαη ελεξγό πνιίηε»

Δξάζε ηνπ πνιίηε ζηηο ηνπηθέο θνηλσλίεο - θνηλόηεηα Η δξάζε ζε επίπεδν θνηλόηεηαο απνηειεί πξνηεξαηόηεηα. Όπσο ππνζηεξίδεη ε UNESCO, ζηα πιαίζηα ηνπ πξνγξάκκαηνο, εθπαηδεύνληαο γηα έλα βηώζηκν κέιινλ, "είλαη αλαγθαία ε πξναγσγή ηεο δξάζεο ηόζν ζε επίπεδν θνηλόηεηαο όζν θαη επίπεδν δήκνπ ώζηε λα ιπζνύλ ηα ηνπηθά θαη παγθόζκηα πξνβιήκαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε ην πεξηβάιινλ θαη ηελ αλάπηπμε. Οη πνιίηεο κπνξνύλ λα θηλεηνπνηεζνύλ κε ηνλ πην απνηειεζκαηηθό ηξόπν". Ο ξόινο ηνπ πνιίηε αλαδεηθλύεηαη ζεκαληηθόο θαη θαζνξηζηηθόο ζηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο

Δξάζε ηνπ πνιίηε ζηηο ηνπηθέο θνηλσλίεο - θνηλόηεηα Η ζπκκεηνρή θαη ε δξάζε ζηελ θνηλόηεηα πξνϋπνζέηεη γλώζε. Ο θαιά πιεξνθνξεκέλνο πνιίηεο είλαη εθείλνο πνπ ζα ζπκβάιεη απνηειεζκαηηθά ζην έξγν ησλ ηνπηθώλ θνηλσληώλ γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο βηώλνληαο ηε ζπκκεηνρή ηνπ όρη ζαλ κέζν πξνώζεζεο ησλ αηνκηθώλ ηνπ ζπκθεξόλησλ αιιά σο έθθξαζεο ηνπ ζην πιαίζην ηεο ζπκκεηνρηθήο δεκνθξαηίαο.

Απαηηείηαη

Δξάζε ηνπ πνιίηε ζηηο ηνπηθέο θνηλσλίεο - θνηλόηεηα Ελίζρπζε ηεο γλώζεο ζηελ θνηλόηεηα, αλάπηπμε κηαο ζπκκεηνρηθήο, καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο πνπ πξνζθέξεη αμίεο, δεμηόηεηεο θαη γλώζεηο ζε όια ηα κέιε ηεο πξνθεηκέλνπ λα αληαπνθξηζνύλ ζηηο αλαπηπμηαθέο ηεο αλάγθεο ζηελ πξννπηηθή ηεο πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο. Αιιαγή ζηνλ ηξόπν ιεηηνπξγίαο ηεο Τνπηθήο Απηνδηνίθεζεο θαη αλάπηπμε δεκνθξαηηθώλ δηαδηθαζηώλ πνπ λα εμαζθαιίδνπλ ηελ ελεξγή ζπκκεηνρή ησλ πνιηηώλ γηα ηε δηαρείξηζε ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ησλ ζπλαθώλ πξνβιεκάησλ.

Δξάζε ηνπ πνιίηε ζηηο ηνπηθέο θνηλσλίεο - θνηλόηεηα

Οη ζπκκεηνρηθέο δηαδηθαζίεο ακβιύλνπλ ηηο ζπγθξνύζεηο θαη ηηο δηαθνξέο, αλαπηύζζνπλ ην δηάινγν, επηδηώθνπλ ην ζρεδηαζκό ηεο αλάπηπμεο ηνπ ηόπνπ. Ο πνιίηεο: ελεκεξώλεηαη γηα ηα πξνβιήκαηα θαη ηνπο ηξόπνπο αληηκεηώπηζήο ηνπο • εθθξάδεη ηελ άπνςή ηνπ • ζπδεηά •δηαθσλεί. απνηειεί ζπζηαηηθό κέξνο ησλ απνθάζεσλ γηα ηελ εθαξκνγή ιύζεσλ γηα ηελ αληηκεηώπηζε ησλ πξνβιεκάησλ θαη επνκέλσο ζηεξίδεη θαη ζπκκεηέρεη ελεξγά.

Από ηα πξνεγνύκελα πξνθύπηεη ην δηθαίσκα ηνπ πνιίηε:  ζηελ πιεξνθόξεζε γηα ηελ πνηόηεηα ηνπ πεξηβάιινληνο  ζηελ πιεξνθόξεζε γηα ηηο ζπλέπεηεο ησλ αηνκηθώλ θαη ζπιινγηθώλ ελεξγεηώλ ζηε δεκηνπξγία θαη ελίζρπζε ησλ ησλ πεξηβαιινληηθώλ πξνβιεκάησλ  ζηελ πιεξνθόξεζε γηα ηε ζπκβνιή ησλ αηνκηθώλ θαη ζπιινγηθώλ ελεξγεηώλ ζηελ αληηκεηώπηζε πεξηβαιινληηθώλ πξνβιεκάησλ  ζηελ αηνκηθή επηινγή θαη ηνπνζέηεζε  ζηε ζπκκεηνρή  ζηε δηεθδίθεζε πνηνηηθνύ πεξηβάιινληνο – αηνκηθή θαη δεκόζηα πγεία

Αιιά θαη ε ελδπλάκσζε ηνπ πνιίηε γηα : ζπκκεηνρή ζε ζπκβνπιεπηηθέο επηηξνπέο. ζπκκεηνρή ζε δεκόζηεο ζπδεηήζεηο δηαηύπσζε ηεο θνηλήο γλώκεο γηα ηα πεξηβαιινληηθά δεηήκαηα δηεθδίθεζε ηεο πνηόηεηαο ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ηνπ δηθαηώκαηνο ζηελ πνηόηεηα ηεο δσήο (άζθεζε λνκηθώλ δηθαησκάησλ)

Κιηκαηηθέο αιιαγέο

Απνηειεί κία από ηηο ζεκαληηθόηεξεο πεξηβαιινληηθέο, θνηλσληθέο θαη νηθνλνκηθέο απεηιέο ηεο αλζξσπόηεηαο. Η αύμεζε ηεο ζεξκνθξαζίαο ηεο γεο απνδίδεηαη θπξίσο ζηα αέξηα ηνπ ζεξκνθεπίνπ πνπ εθιύνληαη από ηηο δξαζηεξηόηεηεο ηνπ αλζξώπνπ, κε θύξηεο πεγέο: •ηε ρξήζε θαπζίκσλ ζηελ παξαγσγή ειεθηξηθνύ ξεύκαηνο ηηο κεηαθνξέο, ηε βηνκεραλία θαη ηελ θάιπςε ησλ νηθηαθώλ αλαγθώλ •ηε γεσξγία θαη ηηο ρξήζεηο γεο (π.ρ. απνδαζώζεηο, αζηηθνπνίεζε) • ηελ παξαγσγή απνξξηκκάησλ θαη ηνπο ρώξνπο ηαθήο ηνπο

Αηνκηθέο θαη ζπιινγηθέο επηινγέο ζηελ αληηκεηώπηζε ηεο θιηκαηηθήο αιιαγήο, ελδεηθηηθά: • αύμεζε ηεο ρξήζεο ησλ ήπησλ κνξθώλ ελέξγεηαο (αηνιηθή, ειηαθή, βηνκάδα) • βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο απόδνζεο π.ρ. ζε θηήξηα, βηνκεραλίεο, νηθηαθέο εθαξκνγέο •κείσζε ησλ εθπνκπώλ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα κε πεξηνξηζκό ηεο ρξήζεο κεραλνθηλήησλ νρεκάησλ, ηελ αλάπηπμε ησλ κέζσλ καδηθήο κεηαθνξάο, ηελ αλάπηπμε ηεο ππνδνκήο γηα ελαιιαθηηθνύο ηξόπνπο κεηαθίλεζεο (π.ρ. πνδειαηνδξόκνη) •ζπζηεκαηηθή εθηίκεζε ησλ εθπνκπώλ αεξίσλ ηνπ ζεξκνθεπίνπ από ηηο βηνκεραλίεο – έιεγρν θαη πεξηνξηζκό • ηε κείσζε ηεο παξαγσγήο κεζαλίνπ ζηνπο ρώξνπο ηαθήο απνξξηκκάησλ κέζσ ηεο κείσζεο ηεο θαηαλάισζεο – αλάπηπμε λέσλ θαηαλαισηηθώλ ζπλεζεηώλ

Πιεξνθόξεζε ησλ πνιηηώλ γηα ηηο ζπλέπεηεο ησλ επηινγώλ ηνπ Ελδεηθηηθά παξαδείγκαηα: Έλα απηνθίλεην κε θπβηζκό 1400 πνπ θαηά κέζν όξν δηαλύεη πεξίπνπ 30 ρηιηόκεηξα ηελ εκέξα: Ηκεξήζηα εθπνκπή ξύπσλ: 5100 gr-5,1 Kg CO2 ! Μεληαία εθπνκπή ξππαληώλ:153000 gr -153 Kg CO2 ! Εηήζηα εθπνκπή ξύπσλ: 1836 Kg CO2 ! - ζρεδόλ δύν ηόλνη!!

Πιεξνθόξεζε ησλ πνιηηώλ γηα ηηο ζπλέπεηεο ησλ επηινγώλ ηνπ Ηιεθηξηθή θαηαλάισζε: κία Kwh παξάγεη 850 gr CO2

Θέξκαλζε κε πεηξέιαην: Καύζε ελόο θηινύ πεηξειαίνπ παξάγεη 3142 gr CO2

Πιεξνθόξεζε ησλ πνιηηώλ γηα ηηο ζπλέπεηεο ησλ επηινγώλ ηνπ Μεζάλην: απνηθνδόκεζε ησλ απνξξηκκάησλ ζηνπο ρώξνπο ελαπόζεζεο ηνπο. Κάζε ρξόλν παξαηεξείηαη αύμεζε ηεο πνζόηεηαο ηνπ πεξίπνπ θαηά 2 % σο απνηέιεζκα ηεο αύμεζεο ησλ παξαγόκελσλ απνξξηκκάησλ ζε παγθόζκην επίπεδν Τν κεζάλην απνξξνθά ηελ γήηλε ζεξκηθή αθηηλνβνιία 21 θνξέο πεξηζζόηεξν από όηη ην δηνμείδην ηνπ άλζξαθα.

Πιεξνθόξεζε ησλ πνιηηώλ γηα ηηο ζπλέπεηεο ησλ επηινγώλ ηνπ Οηθνλνκηθέο επηπηώζεηο: θαηαζηξνθή πεξηβαιινληηθώλ ππνζηξσκάησλ, θαιιηεξγεηώλ, πεξηνπζηώλ θιπ

Κνηλσληθέο επηπηώζεηο: πεξηβαιινληηθνί κεηαλάζηεο

Πιεξνθόξεζε ησλ πνιηηώλ γηα ηηο ζπλέπεηεο ησλ επηινγώλ ηνπ Οηθνινγηθέο επηπηώζεηο: θαηαζηξνθή ρισξίδαο θαη παλίδαο

Πιεξνθόξεζε ησλ πνιηηώλ γηα ηηο ζπλέπεηεο ησλ επηινγώλ ηνπ

Επηπηώζεηο ζηελ αηνκηθή θαη δεκόζηα πγεία: εκθάληζε αιιεξγηώλ, παζνγόλσλ κηθξννξγαληζκώλ, επηπηώζεηο ζην αλνζνπνηεηηθό ζύζηεκα

Δξάζε ηνπ πνιίηε ζηηο ηνπηθέο θνηλσλίεο - θνηλόηεηα Η ελεξγόο ζπκκεηνρή ησλ πνιηηώλ ζε δεηήκαηα πνπ αθνξνύλ ζηελ ηνπηθή θνηλσλία βνεζά ζηελ νηθνδόκεζε κηαο πην ηζρπξήο θαη ζπλεθηηθήο θνηλόηεηαο, ζηελ νηθνδόκεζε ηεο εκπηζηνζύλεο, ηεο αιιεινβνήζεηαο θαη αιιειεγγύεο κεηαμύ ησλ πνιηηώλ. Οη αμίεο απηέο απνηεινύλ ηε βάζε γηα κηα δεκνθξαηηθή θνηλσλία, κε πνιίηεο πνπ ζθέπηνληαη ειεύζεξα, πνπ έρνπλ άπνςε θαη ηελ εθθξάδνπλ. Σπκβάιινπλ ζηε δηακόξθσζε αλζξώπηλσλ απνηειεζκαηηθώλ θνηλνηήησλ ηθαλώλ λα βειηηώζνπλ ηελ πνηόηεηα ηεο δσήο ησλ δεκνηώλ, λα ζπλερίζνπλ ηελ αλάπηπμε θαη ηνλ πνιηηηζκό θαη λα νηθνδνκήζνπλ έλα εηξεληθό θαη δεκηνπξγηθό θόζκν.