Lesvoorbereiding Stage

Lesvoorbereiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Naam

Mieke Himpe

Cluster

BEHT – TTO

Groep

1 OSO 12

Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs

Academiejaar 2006 – 2007

Stageschool

Kattenberg 9, B-9000 Gent Tel. 09 269 98 06  Fax 09 269 98 19 E-mail: [email protected]

Stageles

Naam

College O-L-V-ten-Doorn

Datum

26 april 2007

Adres

Zuidmoerstraat 125, B-9900 Eeklo

Vak/Leergeheel

Technologische Opvoeding

Naam mentor

M. De Craene

Lesonderwerp

Beslissen met poorten: Werken met informatie

Afdeling

Technologische Opvoeding

Leerjaar

Eerste graad – eerste leerjaar

Lesuur

Van 13.25 uur tot 14.15 uur

Lokaal

0.31

Aantal lln

17

Beginsituatie Onderwerp vorige les en/of gekende leerstof

Veilig omgaan met elektriciteit

Voortaak Andere gegevens

Bronnen

Bijlagen

http://ond.vvkso-ict.com/leerplannen/doc/Technologische%20opvoeding-2005-037.pdf

Fotokopie van het leerplan

Schakel 1, Van In, 2004, p. 142-146

Bordschema

Logisch schakelen 1, M. Bommerez, A. De Canck, E. Verhaegen, Wolters Plantyn, 2006,

Uitgediepte leerstof

p. 5-14

Kopies uit Schakel 1: p. 142-146

LESONDERWERP: Werken met informatie ALGEMENE VAARDIGHEDEN EN ATTITUDES: Zorgvuldig omgaan met materiaal in de klas, kunnen werken in groep. LEERPLANDOEL(EN):Weten wat gegevens en informatie zijn. Weten hoe gegevens tot informatie verwerkt worden. Met voorbeelden de vergelijking maken tussen gegevensverwerking bij de mens en bij de machine. LESDOELEN

LEERINHOUD

WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE

TIJD

1. Lesbegin Aan de hand van ervaringen komen tot het lesonderwerp.

a. Motivering Aankondiging van het lesonderwerp Leerkracht noteert de titel op het bord Werken met informatie

Onderwijsleergesprek Stel: Jullie krijgen de opdracht van jullie leerkracht Geschiedenis om een spreekbeurt te maken over de middeleeuwen. Wat gaan jullie dan allemaal doen? Leerkracht stelt bijvragen tot het antwoord bereikt is. Vandaag gaan we in de les zien hoe we die informatie kunnen verkrijgen en verwerken.

b. Herhaling c. Globale probleemstelling

Hoe verwerken we gegevens tot informatie?

3 min.

ONDERZOEKEND PRACTICUM (=OP) 2. Lesmidden A: Aanschouwelijke fase In eigen woorden kunnen zeggen wat Stap 1: wat gaan we onderzoeken? gegevens zijn. Kunnen verwoorden wat informatie is Wat zijn gegevens? aan de hand van een voorbeeld. Wat is informatie?

Onderwijsleergesprek Werken met informatie is onze titel van de les van vandaag. Maar vooraleer we met informatie kunnen werken, hebben we eerst gegevens nodig. Wat zijn gegevens nu eigenlijk?

1 min.

LESDOELEN

LEERINHOUD Stap 2: hoe gaan we dit onderzoeken?

WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE

TIJD

Als jullie een telefoonnummer van een vriendin willen opzoeken om haar daarna te kunnen bellen, wat ga je dan doen? Alle andere nummers in het telefoonboek zijn die dan van belang voor jou? Het telefoonnummer van die vriendin is die dan een gegeven voor je of is dat informatie? Wat zijn de andere nummers dan?

2 min.

Stap 3: experiment uitvoeren

Individueel kunnen werken.

Stap 4: besluitvoming

S: Schematische fase

Gegevens zijn allerlei weetjes, kennis, feiten... waar je niet meteen een boodschap aan hebt.

Hoe kunnen we gegevens verwoorden?

Informatie bevat een nuttige inhoud die je kennis vergroot.

Hoe kunnen we nu in het kort vertellen wat informatie is? Lkr. komt samen met de lln tot de 2 omschrijvingen.

Stap 5: evaluatie

A: Abstractiefase

Je gaat op reis naar Egypte. In welke bronnen vind je zoal gegevens om je reis voor te bereiden?

Individueel werk Leerlingen krijgen de opdracht om de opdracht pagina 142 individueel op te lossen. Tijdslimiet: 1 minuten Klassikale bespreking en foutenanalyse

Reismagazines, internet, tijdschriften, kranten,...

ONDERZOEKEND PRACTICUM (= OP) A: Aanschouwelijke fase Verwoorden wat technologie is. Opnoemen van enkele middelen om informatie op te slaan.

Stap 1: wat gaan we onderzoeken? Welke belangrijke uitvindingen zijn er geweest door de eeuwen heen om de overvloed aan informatie op te slaan?

Onderwijsleergesprek Weten jullie de definitie van technologie nog? Welke middelen heeft de mens allemaal uitgevonden om alle informatie op te slaan?

2 min.

LESDOELEN Kunnen opzoek van gevraagde informatie in boeken en op het internet.

LEERINHOUD

WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE

Stap 2: hoe gaan we dit onderzoeken?

TIJD

Groepswerk

a) Rangschik de volgende informatiemiddelen in Lkr. deelt de klasgroep in 4 groepen. 4 à 5 leerlingen per chronologische volgorde van 1 tot 10. Zoek het juiste groep. antwoord op met een informatiemiddel (boek, internet,...) Opdracht: (zie Shakel 1 pagina 143) b) Situeer elk nummer uit a op de tijdsbalk Neem jullie werkschrift pagina 143. Groep 1: radio, boekdrukkunst en cd-rom Groep 2: communicatiesatellietv en kleitablet Groep 3: televisie en papyrusrollen Groep 4: internet, grottekeningen en diskette Probeer elk nummer te situeren op de tijdsbalk. Tijdslimiet: 10 min. Stap 3: experiment uitvoeren

Leerlingen krijgen 10 minuten de tijd om de informatiemiddelen in chronologische volgorde te rangschikken. Media: Computers met internet, boek over uitvindingen

Kunnen lezen van een tijdsbalk.

Stap 4: besluitvoming 1

S: Schematische fase

2 3

4

5 6 7 8 9 10

De informatiemiddelen worden via schematische voorstelling op het bord genoteerd.

A: Abstractiefase

-5000

-2000

0

500

1000

1500

2000

Klassikale bespreking en foutenanalyse. Leerlingen vullen hun werkschrift aan.

Stap 5: evaluatie Weten hoe gegevens tot informatie verwerkt worden.

A: Aanschouwelijke fase Gegevens -> Verwerking -> Informatie ONDERZOEKEND PRACTICUM (= OP)

15 min.

LESDOELEN

LEERINHOUD

WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE Onderwijsleergesprek

Stap 2: hoe gaan we dit onderzoeken? Verfmenger:

Wat is je lievelingskleur Stel: je wilt je kamer in je lievelingskleur schilderen maar om de kleur te bekomen die jij specifiek wilt moeten er 2 kleuren gemengd worden in de verfmenger.

INVOER -> BLAUWE + RODE VERF VERWERKING -> VERFMENGER UITVOER -> PAARSE VERF

Wat moet de verffabrikant nu eerst doen om tot jou favoriete kleur te komen? Leerkracht stelt bijvragen tot de leerlingen tot de antwoorden komen. Ik heb hier nu een nagebootste verfmenger bij mij. Wie wil zijn kamer graag in het paars? Weet iemand welke kleuren er gebruikt worden om paars te maken?

Stap 3: experiment uitvoeren

Leerling mag naar voor komen en plaats de rode verf en de blauwe verf in de verfmenger. Andere leerling mag de gemengde verf er komen uithalen.

Mens: INVOER -> BLAUWE + RODE VERF VERWERKING -> HERSENEN

Wat is een verfmenger eigenlijk? Mocht een mens die verf moeten vermengen, hoe ziet het gegevensverwerkend proces er dan uit? Wat verschilt er tussen de verfmenger en de mens?

UITVOER -> PAARSE VERF Met voorbeelden de vergelijking maken tussen gegevensverwerking bij de mens en de machine.

Stap 4: besluitvoming

S: Schematische fase Doceren

Invoer Verwerking Uitvoer

Mens zintuigen hersenen beslissing

Machine invoerorganen verwerkingseenheid uitvoerorganen

De techniek waarmee de verfmenger werkt is bijzonder ingewikkeld en gespecialiseerd. In de volgende lessen zul je een paneeltje gebruiken dat een aantal eenvoudige schakelingen mogelijk maakt. Daardoor zul je het werkingsproces van ingewikkelde apparaten zoals de computer leren kennen en begrijpen.

TIJD

LESDOELEN

LEERINHOUD Stap 5: evaluatie

WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE A: Abstractiefase

De verwerking van de gegevens kan zowel door de mens Hoe kun je dit schema nu kort vertellen? gebeuren als door een gegevensverwerkende machine. Aan de ene kant voer je gegevens in en aan de andere kant voert de machine informatie uit. ONDERZOEKEND PRACTICUM (= OP) Stap 1: wat gaan we onderzoeken? Waar vinden we tal van informatie op het internet? Vlot met het internet kunnen werken.

Stap 2: hoe gaan we dit onderzoeken? Voor deze opdracht maak je gebruik van een computer. Zoek op het internet de volgende informatie op.

A: Aanschouwelijke fase Onderwijsleergesprek Ik kom nu terug op die spreekbeurt die jullie moesten maken over de middeleeuwen. Waar gingen de meeste van jullie informatie gaan zoeken? Individuele opdracht

www.1207.be Je zoekt het telefoonnummer van Technopolis, Technologielaan 1, 2800 Mechelen. Op een fles onkruidverdelger staat het telefoonnummer 02 264 96 40. Van wie is dat nummer?

Opdracht: Er wordt verwacht dat de leerlingen tegen de volgende les de opdrachten pagina 145 uit Schakel 1 gemaakt hebben. Dit wordt nog vermeldt in de schoolagenda. Woordje uitleg bij de opdracht.

Wanneer vertrekt de volgende trein in het dichtsbijzijnde station naar Brussel-Centraal? Weten waarvoor www staat, wat een zoekrobot is, een hyperlink, harde schijf, server en een site.

TIJD

Stap 3: experiment uitvoeren

S: Schematische fase

- computer - telefoonlijn, distributiekabel of satellietverbinding - modem

Wat hebben we allemaal nodig om op het internet te gaan?

De website-adres in de adresbalk typen.

We zitten nu voor onze computer, we steken de computer aan, wat moet er nu gebeuren?

www: world wide web, wereldwijd computernetwerk

Wat staat er altijd in zo'n adres vermeld?

vb. Google, een zoekrobot, die vermeldt Hyperlinks

Weten jullie een adres waar er informatie vermeldt staat over de middeleeuwen? Of hoe ga je die informatie opzoeken?

10 min.

LESDOELEN

LEERINHOUD Stap 4: besluitvoming

WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE

TIJD

A: Abstractiefase

Op de harde schijf van de servers staan gigantische Herhaling en notitie aan het bord door de leerkracht. hoeveelheden gegevens. Over de meest uiteenlopende onderwerpen bestaat er een website. Gelukkig zijn er zoekrobots die je helpen bij het opzoeken naar gegevens die nuttig zijn voor jouw (informatie). Je krijgt dan talrijke Hyperlinks die je doorverwijzen naar een site die wellicht nuttige informatie bevat voor je spreekbeurt.

5 min.

EFFECTENONDERZOEK (=TA) Voorbeelden geven waar de computer gebruikt wordt in sommige sectoren.

Stap 1: Wat gaan we onderzoeken? Heeft het gebruik van computers voor de gebruikers of voor de huidige samenleving negatieve gevolgen?

A: Aanschouwelijke fase Partnerwerk

Stap 2: Verkenning van de technologie

Opdracht:

De computer heeft de hele samenleving grondig veranderd. Verwoord met telkens één voorbeeld hoe die nieuwe technologie wordt toegepast.

Leerkracht duidt aan wie met wie werkt. Jullie zien dar vier sectoren staan, nl. het verkeer, sport en ontspanning, industrie en gezondheidszorg. Ik wil dat jullie straks met jullie partner een voorbeeld zoeken uit de werkelijkheid waar de computer gebruikt wordt bij deze sectoren. We kunnen misschien één voorbeeldje samen maken.

In sport en ontspanning:.................................................. in de industrie:................................................................. in de gezondheidszorg:................................................... ........................: ..............................................................

Het eerste voorbeeld: Waar wordt er gebruik gemaakt van een computer in het verkeer? in het verkeer: het verkeer wordt automatisch geregeld door de verkeerslichten, gestuurd door een computer. Tijdslimiet: 3 minuten Klassikale bespreking en foutenanalyse

5 min.

LESDOELEN Weten welke negatieve gevolgen de computer kan hebben.

LEERINHOUD Stap 3: Inschatten van de gevolgen op maatschappij

WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE

TIJD

Onderwijsleergesprek

Het gebruik van computers heeft ook zijn schaduwkant Ik wil dat jullie nu eens nadenken over hoe de computer ons voor de gebruikers of voor de huidige samenleving. Zoek leven eigenlijk beïnvloedt. daarvan een drietal voorbeelden. Heeft iemand enig idee? Denk ook aan robots, die de tuin onderhouden, die huishoudelijk werk overnemen,...

Zoeken naar mogelijke oplossingen.

Stap 4: Beoordelen van de gevolgen

S: Schematische fase

- jobs verdwijnen - software wordt steeds moeilijker - ziekten en letsels door langdurig computergebruik.

Wat hebben die kenmerken allemaal als gevolg?

Stap 5: Voorstellen voor bijsturing

A: Abstractiefase Wat moet er gebeuren zodat we die negatieve gevolgen kunnen laten dalen?

4 min.

3. Leseinde (a. Algemene synthese) b. Verwerking

Indien tijd over enkele herhalingsvragen stellen: Wat zijn gegevens? Wat is informatie? Hoe worden gegevens informatie? Welke negatieve effecten heeft de computer?

c. Organisatorisch moment

Klasagenda invullen Klas in orde brengen

3 min.