ป
ร
ะ
ช
า
ไ
A MONTHLY NEWSLETTER
เปิดประเด็น “แรงงานจ้างเหมา” เหยื่อกลุ่มแรก สังเวยวิกฤตเศรษฐกิจ
Issue N° 2 — February 2009
นานาทัศนะ มุมมองต่อเงินให้เปล่า 2,000 บาท ของกระทรวงแรงงาน คนทำงานด้านแรงงานเขาคิดเห็นกันอย่างไร..
หน้า 1
หน้า 3
“แรงงานจCางเหมา” ลุกขึ้นสูCเรียกรCอง
“ศักดิ์ศรีความเปNนคน” ในช$วงเวลาที่ความเคลื่อนไหวทุกสิ่งทุกอย$างใน สังคม ถูกนำไปโยงกับสภาวะการถดถอยของ การลงทุนครั้งล$าสุดนี้ เหล$าบรรดานายจFางมัก จะใชFวิกฤตครั้งนี้ในการลดตFนทุน และเปลี่ยน รูปแบบอุตสาหกรรมและการจFางงานที่นายทุน ไดFเปรียบสูงสุด ดังกรณีวิกฤตการเงิน 2540 ที่ ทำใหFโครงสรFางอุตสาหกรรมสิ่งทอของไทย เปลี่ยนรูปไป และในวิกฤตครั้งนี้ แรงงานที่จะ โดนผลกระทบหนักที่สุดก็คือ “แรงงานจFาง เหมา” ที่เริ่มทยอยถูกปลด ถูกเลิกจFางมากขึ้น อย$างกวFางขวางตามลำดับ โดยพวกเขาเปOน แรงงานที่ขาดความมั่นคงในชีวิตมากที่สุดใน สายพานการผลิตยุคปPจจุบัน..
ท
โดยเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธRที่ผ$านมา กลุ$ม ประสานงานกรรมกรและคนงานจFางเหมา บริษัทโรยัล ปอรRซเลน 60 คน จากสระบุรีพรFอม กับสมาชิกสหภาพแรงงานโยโรซึจำนวน 50 คน จากระยองไดFเดินทางมาชุมนุมกันบริเวณหนFา กระทรวงศึกษาธิการ หลังจากนั้นคนงาน ทั้งหมดไดFเดินขบวนรณรงคRไปยังทำเนียบ รัฐบาลเพื่อเรียกรFองใหFรัฐแกFปPญหาการจFางงาน ชั่วคราว และปPญหาการเลิกจFาง
บทความ ปัญหาการจ้างงานแบบเหมาค่าแรง นายจ้างลดต้นทุน สหภาพแรงงานหลายแห่ง อ่อนแอลง เกิดความไม่เข้าใจและแบ่งแยกกันเอง หน้า 5
ปZแลFว โดยบริษัทโรยัล ปอรRซเลนไดFมีการจFาง งานเธอและเพื่อนๆ ประมาณ 300 คน ผ$าน บริษัทรับเหมาค$าแรง
“บริษัทมีแผนการเลิกจCางแต. หลีกเลี่ยงการจ.ายค.าชดเชยตาม กฎหมายแรงงานดFวยการบอกใหF พนักงานหยุดงาน พวกเรามาคุยกันจึงรูFว$ากำลัง ถูกหลอก วันนี้จึงมาเรียกรFองความเปOนธรรม เพราะบริษัทไดFละเมิดกฎหมายมาโดยตลอด
การเดินขบวนของกลุ$มประสานงานกรรมกร มี คนงานหญิงตั้งครรภRใกลFคลอดร$วมอยู$ดFวย เธอ บอกว$าเปOนคนงานจFางเหมาของบริษัทโรยัล ปอรRซเลน ทำงานในฝYายการผลิตของโรงงานซึ่ง ผลิตเซรามิค ถFวยชามส$งต$างประเทศ มาถึง 4
จดหมายข.าวแรงงงานประชาไทย ฉบับที่ 2, กุมภาพันธ= 2552
1
พ
รูปแบบแรงงานจ้างเหมาช่วง การสร้างความไม่มั่นคงให้แรงงาน สามารถ ทำให้เกิดการเปลี่ยนงานเลิกจ้างได้ง่าย เพื่อ ให้เกิดความคุ้มค่าในการจ้างสูงสุดของผู้ ประกอบการ สำหรับประเทศไทยเมื่อต้อง เผชิญกับกระแสโลกาภิวัตน์ การแข่งขันแบบ เสรี ประกอบกับภาวะวิกฤตเศรษฐกิจในต้น ทศวรรษที่ 2540 ทำให้ผู้ประกอบการมี ทัศนคติเกี่ยวกับการจ้างแรงงานประจำ การ ให้สวัสดิการต่างๆ รวมถึงการหักเงินสมทบ ประกันสังคม กลายมาเป็นค่าใช้จ่ายภาระต่อ ต้นทุนการผลิตซึ่งต้องควบคุมหรือลดให้ต่ำไว้ ของผู้ประกอบการ ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายเศรษฐกิจแบบเสรีนิยม ใหม่ที่เป็นแนวหลักในวิถีเศรษฐกิจโลกปัจจุบัน อันมีลักษณะที่ทำให้เกิดความยืดหยุ่นในตลาด แรงงาน คือ การสร้างความไม่มั่นคงให้ แรงงาน สามารถทำให้เกิดการเปลี่ยนงาน เลิกจ้างได้ง่าย เพื่อให้เกิดความคุ้มค่าในการ จ้างสูงสุดของนายทุน โดยผู้ประกอบการ หน่วยผลิตต่างๆ รวมถึงหน่วยงานของภาครัฐ จึงพยายามแข่งขันที่จะปรับโครงสร้างการจ้าง งานใหม่ เพื่อให้สอดคล้องกับการเกิดความ ยืดหยุ่นในตลาดแรงงาน ซึ่งเป้าหมายก็คือ การลดคนงานลงและหันมาใช้การจ้างงานที่มี ลักษณะชั่วคราวมากขึ้น ซึ่งลักษณะการจ้าง งานในลักษณะชั่วคราวนี้ ก็อาทิเช่น การใช้ สัญญาจ้างงานระยะสั้น, การจ้างงานแบบ รายชั่วโมง, การจ้างงานแบบรายชิ้น, การจ้างงานโดยผ่านบริษัทนายหน้า เป็นต้น ทั้งนี้แรงงานเหมาช่วง มักประสบปัญหาการ ถูกเลือกปฏิบัติ ทั้งในเรื่องของค่าจ้างและ สวัสดิการ หลายคนขาดข้อมูลความรู้ในเรื่อง สิทธิ และกฎหมายแรงงาน จึงไม่สามารถ เข้าถึงสวัสดิการของรัฐ สามารถถูกเลิกจ้างได้ ง่าย เพราะขาดการรวมกลุ่มหรือความช่วย เหลือจากสหภาพแรงงานจึงขาดอำนาจต่อ รองโดยสิ้นเชิง ลูกจ้างชั่วคราวเหล่านี้จึงขาด ความมั่นคงในงานสูง ทำงานไปวันๆ แบบ เลื่อนลอย ไม่มีอนาคต
า
ด
หั
ว
ห
ลั
ก$อนหนFานี้พวกเราไม$รูFกฎหมายและไม$รูFสิทธิ ของตัวเอง อยู$กับความหวาดกลัว”
ก
คนงานถูกเอารัดเอาเปรียบอย$างไร และพวก เขาเหมือนถูกป`ดปากไม$สามารถพูดถึงปPญหาที่ เกิดขึ้น เพราะการจFางงานผ$านบริษัทซับ คอนแทรค ที่ทำใหFคนงานไม$มีความมั่นคงใน การทำงาน”
ในส$วนของสมาชิกสหภาพแรงงานโยโรซึ ซึ่ง เปOนคนงานผลิตชิ้นส$วนรถยนตR โดยโรงงานตั้ง อยู$ในนิคมอุตสาหกรรมอีสเทอนซีบอรRด นริศ ศรศรี แกนนำสหภาพแรงงานคนหนึ่งกล$าวว$า “พวกเราวันนี้มาทำเนียบ เพราะปPญหาของเรา ไม$ไดFรับการแกFไขในระดับจังหวัด ในขณะที่ พวกเรากำลังถูกนายจFางกระทำทุกวัน จนทน ไม$ไหวแลFว เริ่มจากการเลิกจFางคนงานจFาง เหมา โดยอFางภาวะเศรษฐกิจ ไม$ไดFคิดถึงบFาง เลยว$าจะมีผลกระทบกับคนงานและครอบครัว ของเขาอย$างไรบFาง หลังจากนั้นก็มาเล$นงาน แกนนำสหภาพแรงงานที่มีบทบาทในการเรียก นาย รFองและหนุนช$วยคนงานจFางเหมา และวันนี้ ผูFประสานงานกลุ$มประสานงานกรรมกรกล$าว ปPญหากำลังมีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น ล$าสุด ว$า ครั้งนี้เปOนการเคลื่อนไหวครั้งที่ 2 ของกลุ$ม นายจFางฟ^องคดีอาญากับแกนนำ ประสานงานกรรมกร การรณรงคRเคลื่อนไหวขอ สหภาพแรงงาน หลังจากการชุมนุมหนFาโรงงาน งกลุ$มฯ มีเป^าหมายเพื่อเรียกรFองใหFรัฐบาล ซึ่งเปOนเสรีภาพและสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน แกFไขปPญหาการจFางงานชั่วคราวที่สรFางปPญหา พวกเราวันนี้จึงตFองออกมารณรงคRใหF ความไม$มั่นคงในการทำงานใหFกับลูกจFาง สาธารณชนไดFรับรูFถึงปPญหาของผูFใชFแรงงาน เนื่องจากขณะนี้ลูกจFางจำนวนมากถูกเลิกจFาง ปPญหาความทุกขRยากของคนงานที่มีสัญญาการ ซึ่งส$วนใหญ$เปOนลูกจFางเหมาค$าแรงหรือลูกจFาง จFางแบบชั่วคราว ทั้งๆ ที่ทำงานเหมือนกันทุก ซับคอนแทรค “ลูกจFางที่มาในวันนี้ ส$วนใหญ$ อย$างในโรงงาน แต$กลับถูกเลือกปฏิบัติ ทั้งใน ทำงานมาเปOนระยะเวลายาวนานถึง4 ปZ บาง ดFานค$าจFางและสวัสดิการ ทั้งที่พวกเขาก็ตFอง คน 6 ปZ หรือมากกว$านั้น แต$วันนี้พวกเขาถูก กินตFองใชFเหมือนกัน มีครอบครัวตFองดูแล เลิกจFางและถูกโกงค$าชดเชยที่ควรจะไดFรับ และ เหมือนกัน คนที่มาวันนี้ บางคนภรรยาไม$ ก$อนหนFานี้พวกเขาก็ไม$ไดFรับสิทธิตาม สบาย และวันนี้สามีถูกเลิกจFาง พวกเขาจะเอา กฎหมาย ถูกบังคับใหFทำงานจนถึงวันคลอด อะไรกิน บFานก็ยังตFองเช$า เมื่อไปรFองเรียน และไม$มีแมFแต$สิทธิลาปYวย ถFาลาปYวยถูกหักค$า ปPญหาที่แรงงานจังหวัด ก็ยังไม$ไดFรับการแกFไข” จFาง ไม$มีสิทธิลาหยุดพักรFอน ซึ่งเปOนการละเมิด กฎหมายแรงงานขั้นพื้นฐานที่สุด ไม$ไดFรับการ ดูแลคุFมครองจากรัฐ รัฐปล$อยใหFนายจFางละเมิด กฎหมาย ลูกจFางไปรFองเรียนที่แรงงานจังหวัด ก็ ไม$ไดFรับการแกFไขปPญหา วันนี้จึงพรFอมใจกัน มาเดินขบวนเพื่อไปยื่นหนังสือต$อนายก รัฐมนตรี ใหFแกFปPญหาอย$างเร$งด$วน”
ฉัตรชัย ไพยเสน
ฉัตรชัย ยังกล$าวต$ออีกว$า
“เราอยากใหCสื่อตีพิมพ= ปQญหาความทุกข=ยาก ของลูกจCางที่ถูกเลิกจCาง
เพื่อใหFเจFาของบริษัทโรยัล ปอรRซเลน ซึ่งผูFถือหุFน รายใหญ$คือกองทุนบำเหน็จบำนาญขFาราชการ หรือ กบข ซึ่งกองทุนทำหนFาที่ดูแลสิทธิ ประโยชนRของขFาราชการ แต$ที่ผ$านมาไม$ไดFลง มาดูแลว$าลูกจFางที่ทำงานอยู$ในโรงงานที่ กบข ถือหุFนอยู$นั้น มีสภาพชีวิต ความเปOนอยู$อย$างไร
จดหมายข.าวแรงงงานประชาไทย ฉบับที่ 2, กุมภาพันธ= 2552
2
น
า
น
า
ทั
ศ
น
ะ
มุมมองต.อเงินใหCเปล.า 2,000 บาท ของกระทรวงแรงงาน ถ"าคนหนึ่งได" แต.อีกคนไม.ได"อาจจะมีป6ญหาตามมาก็ได" — กัลยา
สุริยะมณี
cba http://www.flickr.com/photos/digitalsextant/
เมื่อ
วันที่ 14 มกราคม 2552 ที่ผ$าน มา นายไพฑูรยR แกFวทอง รัฐมนตรีว$าการ กระทรวงแรงงาน ไดFแถลงข$าวชี้แจงกรณีที่ กระทรวงแรงงานไดFเสนอที่ประชุมคณะ รัฐมนตรีเมื่อวันอังคารที่ 13 มกราคม 2552 และเห็นชอบใหFใชFงบกลางปZ 1.6 หมื่นลFานบาท เพื่อช$วยเหลือผูFประกันตนในระบบประกันสังคม จำนวน 8,138,815 คน และขFาราชการ ลูกจFาง กำนัน ผูFใหญ$บFาน ผูFช$วยผูFใหญ$บFาน และแพทยR ประจำตำบล จำนวน 1,476,623 คน ที่มีเงิน เดือนไม$เกิน 14,999 บาทต$อเดือน จะไดFรับ เงินช$วยเหลือค$าครองชีพรายละ 2,000 บาท โดยมีงบทั้งหมดจำนวน 115,000 ลFานบาท ส$วนที่ 1 คือ โครงการช$วยเหลือค$าครองชีพ ประชาชนและบุคลากรภาครัฐ งบประมาณราย จ$ายจำนวน 18,970.4 ลFานบาท เพื่อเปOนการ ช$วยเหลือค$าครองชีพประชาชนและบุคลากร ภาครัฐดังกล$าว โดยยืนยันว$าเปOนจ$ายเหมา คราวเดียวในรอบมาตรการ
6 เดือน
จากนโยบายนี้ลองมาดูกันว$า แรงงานและคน ทำงานดFานแรงงาน รวมถึงนักวิชาการเขาคิด เห็นกันอย$างไร.. น.ส.วิไลวรรณ แซ.เตีย ประธานคณะ กรรมการสมานฉันท=แรงงานไทย (คสรท.) กล$าวว$า
นโยบายนี้จะไดFรับเงินถึงมือถFวนหนFาจริงๆ หรือ เปล$า จะมีการซิกแซกหรือไม$ และแรงงานที่ไม$ ไดFรับสิทธิประโยชนRจากนโยบายนี้ก็มีปริมาณ มากและมีความเดือดรFอนกว$ารัฐก็ไม$ควร ละเลย โดยกัลยากล$าวถึงเรื่องที่ไม$ควรมอง ขFามก็คือความเสมอภาคและการเยียวยาผูFที่ เดือดรFอนไม$ตรงจุด
ยังคิดไม.ออกว.าใหCเงินมาแลCว “ถCาคนหนึ่งไดC แต.อีกคนไม.ไดCอาจ จะมีปQญหาตามมาก็ไดC” กัลยากล$าว จะไปใชCจ.ายอะไรไดCบCาง อาจจะลดภาระไดFบFางนิดหน$อย เปOนการแกF ปPญหาระยะสั้นมาก อยากใหFรัฐบาลมองการแกF ปPญหาระยะยาวมากกว$า ส$วนการลดเงินสมทบ ที่ สปส.เสนอ ตFองคิดใหFดีกว$าจะกระทบกับ กองทุนชราภาพในอนาคตหรือไม$ นอกจากนี้ รัฐบาลควรขยายความช$วยเหลือใหFลูกจFางนอก ระบบ สปส.ที่ยากจนดFวย
นางประทิน เวคะวากยานนท= ประธานเครือ ข.ายสลัม 4 ภาค กล$าวว$า คนที่อยู$ในชุมชน แออัด คนที่ทำงานอาชีพอิสระหรือแรงงานนอก ระบบที่ไม$ไดFอยู$ในระบบประกันสังคมกว$า 23 ลFานคน หรืออาจมากกว$านั้นยังไม$ไดFรับการ ช$วยเหลือ และมีคนจำนวนไม$นFอยเปOนลูกจFาง เหมาของหน$วยงานของรัฐที่ไม$ไดFรับสิทธิ ประโยชนRอะไร
กัลยา สุริยะมณี ประธานสหภาพแรงงานยา และเวชภัณฑ=ทางการแพทย= ใหFความเห็นว$า สุชาติ ตระกูลหูทิพย= มูลนิธิเพื่อนหญิงและ ตนเองไม$เห็นดFวยกับนโยบายนี้ โดยไดFตั้งขFอ ชมรมเพื่อนเพื่อเพื่อนในเขตนิคม อุตสาหกรรม จ.ลำพูน ใหFความเห็นว$าในส$วน สงสัยว$าแรงงานที่ไดFรับสิทธิประโยชนRจาก
จดหมายข.าวแรงงงานประชาไทย ฉบับที่ 2, กุมภาพันธ= 2552
3
น
า
น
า
ทั
ศ
น
ะ
ปPญหานี้ดFวยเพราะทุกคนมีส$วนนำเงินตรงนี้ไป คนงานในสภาวะที่ตึงเครียดทางเศรษฐกิจไดF ใชF เปOนอย$างดี
“รัฐบาลควรส$งเสริมดFานความ ยั่งยืนของเศรษฐกิจทางเลือกที่ใหF ประโยชนRแก$คนจนและแรงงาน การสรFางตลาดบริโภคภายในประเทศที่เปOน ธรรม การอุดหนุนกิจการที่คนงานก$อตั้งและ เปOนหุFนส$วนเอง และการเชื่อมภาคเกษตรกับ แรงงานในเรื่องของราคาสินคFาเพื่อการดำรง ตนแลFวไม$เห็นดFวยกับนโยบายนี้ เช$นประเด็นตั้ง ชีพ” ฐานเงินเดือนของคนที่จะไดFรับสิทธิจากนโยบาย จรรยากล$าวเสริมว$าสิ่งที่รัฐบาลควรกระทำเพื่อ นี้ที่สูงเกินไป (14,999 บาทต$อเดือน) เพราะ แกFปPญหาวิกฤตในปPจจุบัน ใหFเปOนรูปธรรมและ กลุ$มคนที่มีเงินเดือนเท$านั้นและมีประกันสังคม มีความยั่งยืนนั้นอาจจะกระทำไดFดFวยวิธีการเช$น ดFวยไม$ใช$เปOนกลุ$มที่เดือดรFอนมากที่สุด ทั้งนี้ ตั้งธนาคาร “เพื่อคนงานและการสรFางอาชีพ” ที่ อาจจะลดฐานเงินเดือนต่ำลงมากว$าหลักหมื่น เป`ดใหFสมาชิกสำนักงานประกันสังคมกูFยืม แลFวขยายการช$วยเหลือคนใหFครอบคลุม ประกอบอาชีพ โดยใชFเงินจากเงินกองทุน มากกว$าเดิมช$วยเยียวยาดFวยนโยบายที่มีเนื้อมี ประกันสังคมกว$า 4 แสนลFาน, การตรึงราคา หนังมากกว$านี้ จะเปOนสิ่งที่ดีกว$า สินคFา และเป`ดตลาดกลางสินคFาตรง “จาก ในส$วนภาพรวมของนโยบายนั้น สุชาติกล$าวว$า เกษตรกรสู$นิคมอุตสาหกรรม” ในทุกย$าน เปOนการตำพริกละลายแม$น้ำ เพราะแรงงานที่ อุตสาหกรรม ทั้งนี้เพื่อช$วยเกษตรกรไดFระบาย ไดFรับผลกระทบจริงๆ อย$างส$วนของแรงงานใน สินคFา และช$วยใหFคนงานซื้อสินคFาในราคาที่ นิคมอุตสาหกรรมคือกลุ$มของแรงงานที่ถูกลด ยุติธรรม โอที และถูกเลือกจFาง เป`ดโครงการที่อยู$อาศัยสำหรับคนตกงานใน ย$านอุตสาหกรรมต$างๆ เพราะคนงานส$วนใหญ$ “สถานการณ=ในนิคม ตFองเช$าหFองพักหรือบFานพัก ไม$มีบFานเปOนของ เมื่อตกงานจึงไม$มีเงินจ$ายค$าเช$า รัฐตFอง อุตสาหกรรมลำพูนตอนนี้ ตัมีวมเอง าตรการ “สรFางบFานเงินผ$อนหรือบFานเช$า ถูกทยอยปลดไปบางส.วน ราคาถูกใหFคนงานอยู$” โดยเฉพาะตามย$าน นิคมอุตสาหกรรมใหญ$ๆ และ รัฐตFองแปลง แลCว ที่ดินสาธารณะทั้งหลายเปOนสวนครัว โดย เฉพาะการนิคมแห$งประเทศไทยจะตFองจัดสรรที่ สาธารณะหรือที่ดินที่ไม$ไดFใชFประโยชนRทั้งหลาย ใหFกับกลุ$มคนงาน ใชFปลูกพืชผักสวนครัว โดย จัดระบบน้ำเพื่อการเกษตรใหF ทั้งนี้การทำสวน ซึ่ง ช$เพื่อการแกFปPญหาค$าครองชีพ และ ทำใหCรายไดCหลักหายไปกว.า ครัทำใหFวไม$คในงานไดF อาหารปลอดสารพิษทาน ครึ่ง นโยบายระยะสั้น ดCวย เท$านั้น แต$มันยังสามารถช$วยฟdeนฟูสภาพจิตใจ
นอกจากนี้คน งานในนิคมส.วน ใหญ.ถูกลดโอที
รศ.ดร.วรวิทย= เจริญเลิศ อาจารย=ประจำคณะ เศรษฐศาสตร= มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ กล$าว ว$าการใหFเงินจำนวน 2,000 บาทครั้งเดียว เปOนการไม$ต$อเนื่องและไม$ไดFประโยชนRอะไร เปOนประชานิยมที่ไม$มีเนื้อหาสาระ เปOนการทำ เพื่อประชาสงเคราะหRแต$ไม$ยุติธรรมกับทุกกลุ$ม เป^าหมาย อาทิเช$น ชาวไร$ ชาวนา คนจนเมือง คนจนชนบท คนสลัม แรงงานอกระบบ ไม$ไดF รับการช$วยเหลือดังกล$าว อย$างไรก็ตาม รัฐบาลควรจะคิดใหFลึกกว$านี้ เงิน 2,000 บาท ในยุควิกฤติเช$นนี้ใชFแค$เพียงระยะ เวลาไม$กี่วันหมดแลFวไม$เกิดประโยชนRอะไรเลย ไม$ส$งผลต$อการกระตุFนเศรษฐกิจ กระทบต$อ ระบบภาษีเงินกองคลังของประเทศ และเปOน ภาระที่รัฐบาลจะตFองจัดเก็บภาษีเพิ่มชดเชย ถFา จะช$วยก็ตFองช$วยอย$างต$อเนื่อง เพราะวิกฤติ เศรษฐกิจที่กำลังเกิดขึ้นต$อเนื่องหลายเดือน "จากการวิจัยของผมพบว$า คนงานที่เขFามา ทำงานในภาคกลางส$วนใหญ$เปOนคนต$างจังหวัด ซึ่งหากถูกเลิกจFางก็จะกลับชนบทเพียงระยะ เวลาสั้นๆ เท$านั้น บางคนก็ไม$กลับ และส$วน ใหญ$ก็ไม$หวังที่จะทำงานในโรงงานตลอดไป โดยตFองการที่จะประกอบอาชีพอิสระเปOน เจFาของกิจการ ดังนั้น รัฐบาลจะช$วยเหลือคนงานก็ควรที่จะช$วย เหลือโดยเอื้ออำนวยตรงตามความตFองการ อาจจะจัดสรรเงินงบประมาณเพื่อจัดฝfกอบรม ฝfกอาชีพอิสระ หรือสนับสนุนเงินกูFยืมดอกเบี้ย ต่ำในการประกอบการชีพ เปOนตFน แทนที่จะไป ทำอย$างนี้ ตำน้ำพริกละลายแม$น้ำประชานิยม หาเสียงชัดๆ" รศ.ดร.วรวิทยRกล$าว
เงินเพียง 2,000 บาท แทบที่จะไม.ไดCช.วยอะไร เลย ทั้งคนที่ถูกเลิกจCาง และคนที่ถูกลดโอที” จรรยา ยิ้มประเสริฐ โครงการรณรงค=เพื่อ แรงงานไทย กล$าวว$าเปOนนโยบายที่ฉาบฉวย ไม$มีความยั่งยืน และหากถึงแมFว$าไม$ไดFเงิน จาก สปส. มาใชF แต$ก็ยังเปOนเงินที่รัฐนำมาจาก ภาษีของทุกคน เราทุกคนควรตระหนักถึง จดหมายข.าวแรงงงานประชาไทย ฉบับที่ 2, กุมภาพันธ= 2552
4
บ
ท
ค
ว
า
ม
รัฐบาลทุกชุดมุ$งเนFนแต$เรื่องส$งเสริมการลงทุน ช$วยเหลือและใหFสิทธิพิเศษดFานต$างๆ มากมาย แก$นักธุรกิจ รวมทั้งพยามยามควบคุมค$าจFางใหF อยู$ในระดับที่ต่ำมาก จนไม$สอดคลFองกับค$า ครองชีพ ที่พุ$งสูงขึ้นทุกปZ ส$งผลใหFกรรมกรอย$าง พวกเราตFองยากจนดักดาน กินแต$อาหารที่ ใชFกฎหมายของไทย หันมาดูขบวนการแรงงาน ราคาถูกเสียยิ่งกว$าอาหารสุนัขของนายจFาง ตFอง ทนอาศัยอยู$ในหFองเช$าแคบๆ บFางก็มีหนี้สิน ของไทยสภาองคRการลูกจFางแรงงาน ใน ประเทศไทยมีทั้งหมด 12 สภาองคRการลูกจFาง เรื้อรังกระทั่งทำงานจนตายก็ไม$มีปPญญาใชF แรงงาน ไม$มีปฏิกิริยาใดๆ สหภาพแรงงานใน หมด ชีวิตตFองคงวนเวียนซ้ำซากอยู$กับการขาย รัฐวิสาหกิจซึ่งเปOนองคRกรแรงงาน ที่ถือว$ามีการ แรงงาน จากโรงงานหนึ่งยังอีกโรงงานหนึ่งชั่ว จัดตั้งที่เขFมแข็งที่คาดว$าจะเปOนองคRกรนำของ ลูกชั่วหลาน ขบวนการแรงงานในการแกFไขปPญหาไดF หาไดF ถึงเวลาแบ.งแยกแลCวทำลาย ทำหนFาที่ของตนเองไม$ กลับไปรับใชFอำนาจ ทุนนิยมเรียกรFองหาเผด็จการในเวทีทางการ พี่นFองผูFใชFแรงงานที่รัก สถานการณRการจFางงาน เมือง ปPญหาของคนงานเหมาค$าแรงในภาค แบบเหมาค$าแรงกำลังทำใหFชีวิตความเปOนอยู$ เอกชน ปPญหาลูกจFางชั่วคราวในภาครัฐ และ ของพวกเราแรFนแคFนลงทุกวัน นายทุนเขามุ$งที่ รัฐวิสาหกิจ ยังคงเปOนปPญหาเรื้อรังที่ถูกมองขFาม จะขูดรีดแรงงานจากพวกเราดFวยวิธีการจFางงาน จากชนชั้นผูFนำของประเทศไทย แบบใหม$ๆ ตลอดเวลา ทั้งนี้ก็เพื่อสรFางกำไรใหF มากที่สุด ขูดรีดไม$เลือกไม$ว$าจะเปOนแรงงาน แมFว$าระบบการจFางงานแบบเหมาค$าแรงจะขัด ประเภทไหน มีแต$คนงานเท$านั้นที่หลงไปตกอยู$ ต$อหลักการต$างๆ มากมาย แต$การจFางงาน ในเกมแบ$งแยกแลFวทำลายของพวกนายทุน แบบนี้กลับขยายตัวออกไปเรื่อยๆ จนหลาย สถานประกอบการมีลูกจFางเหมาค$าแรง ถึงเวลาแลFวที่พวกเราจะตFองสรFางความเขFาใจซึ่ง มากกว$าลูกจFางประจำ นั่นเปOนเพราะว$าการจFาง กันและกันระหว$างพี่นFองผูFใชFแรงงานทุกคน งานเหมาค$าแรงทำใหFนายจFางลดตFนทุนการ สลัดความแบ$งแยกกันเองระหว$างพนักงาน ผลิตลงไปไดFอย$างมาก และขณะเดียวกันยัง ประจำและคนงานเหมาค$าแรงออกไป ทดแทน ทำใหFคนงานรวมตัวกันยากอีกดFวย การจFางงาน ดFวยความคิดใหม$ที่ว$า “กรรมกรทั้งผอง พี่ แบบนี้จึงเปOนมาตรการหนึ่งที่นายจFางนำมาเพื่อ นCองกัน” สลัดความรูFสึก “ยอมจำนน” ลดอำนาจการต$อรองของสหภาพแรงงาน เปลี่ยนเปOน “ลุกขึ้นสูC” ขบวนการกรรมกรตFอง สหภาพแรงงานหลายแห$งอ$อนแอลง เนื่องจาก เชื่อมั่นในพลังของการรวมตัวกันเราตFองรณรงคR พนักงานเหมาค$าแรงไม$กลFาเขFาร$วมกับ เคลื่อนไหวผลักดัน เพื่อกำหนดใหF “ภายใน สหภาพแรงงาน เพราะถูกนายจFางข$มขู$ กลัวถูก สถานประกอบการเดียวกันตCองมีสภาพการ “เปลี่ยนตัว” ตกงาน จนกระทั่ง “ยอมจำนน” จCางเดียว” ระบบการจFางงานตFองเปOนธรรมและ ยอมรับสภาพการถูกเอารัดเอาเปรียบต$างๆ เท$าเทียม ขณะที่สหภาพฯแรงงานเองก็กลับเห็นว$า พนักงานเหมาค$าแรงกำลังมาแย$งงานพนักงาน ค.าจCางในระบบทุนนิยม ประจำและทำใหFสหภาพแรงงานอ$อนแอ ความ ในระบบทุนนิยมนั้น คนส$วนใหญ$อย$างพวกเรา ไม$เขFาใจกันและแบ$งแยกกันเองพวกเราผูFใชF ว$าจะเรียนสูงหรือเรียนต่ำ ต$างมีชีวิตอยู$ไดF แรงงาน ทำใหFอำนาจการต$อรองของคนงานลด ไม$ ดF ว ยการขายแรงงานใหF นายทุน ส$วนพวก นFอยลง พรFอมกับสภาพการจFางที่เลวลงไป นายทุนก็มีชีวิตอยู$ไดFก็ดFวยดอกผลที่งอกเงยมา เรื่อยๆ จากแรงงานของพวกเรา นายทุนทั้งหลายคิดแต$ ว$า จะทำอย$างไรใหFการผลิตเพื่อสะสมความ ค.าจCางขั้นต่ำกับชีวิตบัดซบของ มั่งคั่งของตัวเองดำเนินไปอย$างต$อเนื่อง และทำ กรรมกรไทย อย$างไรจึงจะสูบเอาดอกผลจากแรงงานของ กรรมกรใหFไดFมากที่สุด ดังนั้นแทนที่นายทุนจะ เพื่อนผูFใชFแรงงานที่รักทั้งหลาย นานแค$ไหน แลFวที่เราตFองอดทนทำงานหนัก เสี่ยงอันตราย คิดค$าแรงใหFเราโดยดูจากมูลค$าของผลผลิต และส$วนใหญ$ตFองทำงานล$วงเวลานานหลาย หรือส$วนแบ$งกำไรที่เราสรFางขึ้น พวกเขากลับ จ$ายค$าจFางเพียงเพื่อใหFพวกเรามีเรี่ยวแรงมา ชั่วโมง จนร$างกายเสื่อมโทรมและมีคุณภาพ ทำงานต$อในวันพรุ$งนี้ และมีแรงงผลิตลูกหลาน ชีวิตที่ต่ำๆ เพียงเพื่อแลกกับเศษเงินของ นายจFางเปOนค$าแรงราคาถูกที่พอแค$เลี้ยงชีพไดF ออกมารับช$วงเปOนกรรมกรต$อจากเราในอนาคต เท$านั้น อย$างนี้แหละเพื่อนเอhยที่เขาเรียกว$า มัน ไปวันๆ “ขูดรีด” กัน
ปQญหาการจCางงานแบบเหมาค.าแรง บุญยืน สุขใหม. เลขาธิการกลุ$มสหภาพแรงงานภาคตะวันออก ปPจจุบันการจFางงานแบบเหมาค$าแรงกำลังแผ$ ขยายไปทั่วเราจะเห็นไดFว$าในสถานประกอบ การต$างๆ มีคนงานจากหลายบริษัททำงานร$วม กัน อยู$ในตำแหน$งหนFาที่แบบเดียวกัน แต$ไดFรับ ค$าจFางและสวัสดิการที่แตกต$างกัน โดยที่คน งานเหมาค$าแรงจะไดFรับค$าแรง สวัสดิการ และ สิทธิ์ประโยชนRที่เลวกว$าลูกจFางประจำของสถาน ประกอบการ และนายจFางที่แทFจริงจะปฏิเสธ ความรับผิดชอบในการปฏิบัติการตามกกหมาย คุFมครองแรงงาน การจFางงานแบบนี้ไดFทำลาย เจตนารมณRที่ตFองการใหFสถานประกอบการ เดียวกันตFองมีสภาพการจFางเดียว ทำลายหลัก การของค$าตอบแทนที่เท$าเทียมกันสำหรับงานที่ มีคุณค$าเท$าเทียมกัน รวมทั้งยังทำลายความ มั่นคงในการทำงานและสิทธิแรงงานต$างๆ ซึ่ง เปOนความตFองการขั้นพื้นฐานของพี่นFองกรรมกร ทั่วโลก และที่สำคัญคือไดFทำลายเจตนารมณR ของรัฐธรรมนูญฉบับปQจจุบัน (2550) ใน หมดที่ 7 เรื่องแนวนโยบายเศรษฐกิจ มาตรา 84 ดังต.อไปนี้ “(7) รัฐตCองส.งเสริม ใหCประชากรวัยทำงานมีงานทำคุCมครอง แรงงานเด็กและสตรี จัดระบบ แรงงานสัมพันธ=และระบบไตรภาคีที่ผูC ทำงานมีสิทธิ์เลือกตั้งผูCแทนของตน จัด ระบบประกันสังคม รวมทั้งคุCมครองใหCผูC ทำงานที่มีคุณค.าอย.างเดียวกันไดCรับค.า ตอบแทน และสิทธิประโยชน= และสวัสดิการ ที่เปNนธรรมโดยไม.เลือกปฏิบัติ” และไดFมีการแกFกฎหมายลูกเพื่อใหFสอดคลFอง กับรัฐธรรมนูญจึงไดFมีการเสนอแกFไขกฎหมาย ตามที่บัญญัติไวFในพระราชบัญญัติคุFมครอง แรงงาน 2551 (ฉบับที่ 2) เรื่องการจFางเหมา ค$าแรง มาตรา 11/1 วรรคสอง คือ “ใหCผูC
ประกอบกิจการดำเนินการใหCลูกจCางรับ เหมาค.าแรงที่ทำงานในลักษณะเดียวกัน กับลูกจCางตามสัญญาจCางโดยตรง ไดCรับ สิทธิประโยชน=และสวัสดิการที่เปNนธรรม โดยไม.เลือกปฏิบัติ” หลังจากวันที่ 27 พฤษภาคม 2551 ซึ่งเปOนวันที่ กฎหมายเริ่มบังคับใชF ความหวังที่คนงานเหมา ค$าแรงคาดหวังไวF ไดFถูกทำลายลงไปอย$างไม$ ใยดีจากนายจFาง และยิ่งเปOนการตอกย้ำ เมื่อ เจFาหนFาที่รัฐไม$สามารถที่จะใหFนายจFางปฏิบัติ ตามกฎหมายไดF วันนี้จึงมีคำถามมากมายจาก ผูFใชFแรงงานว$าเกิดอะไรขึ้นกับขบวนการบังคับ
จดหมายข.าวแรงงงานประชาไทย ฉบับที่ 2, กุมภาพันธ= 2552
5
ค
ว
า
ม
เ
คนตกงานเดือน ม.ค. พุ.งขึ้น 140.84 % หรือ 6.7 หมื่นคน 13 ก.พ. 52 - นายไพฑูรยR แกFวทอง รัฐมนตรี ว$าการกระทรวงแรงงาน ระบุว$า ยอดผูFว$างงาน ในเดือนมกราคม 2552 เพิ่มขึ้น 6.7 หมื่นคน หรือเพิ่มขึ้น 140.84% จากช$วงเดียวกันปZก$อน ขณะที่ยอดผูFว$างงานในปZ 2551 อยู$ที่ 3.88 แสนคน เพิ่มขึ้น 38.26% จากปZ 2550 โดยปZ 2551 มีผูFมาขึ้นทะเบียนเพื่อรับสิทธิชดเชยการ ว$างงาน 387,629 คน เพิ่มขึ้น 38.26% จากปZ 2550 ส$วนกิจการที่มีแนวโนFมการเลิกจFาง 5 อันดับแรก ไดFแก$ อุตสาหกรรมผลิตชิ้นส$วน ยานยนตR เครื่องเรือน สิ่งทอ และเครื่องจักร
ค
ลื่
อ
น
ไ
ห
ว
มากขึ้นโดยปPจจุบันโรงเรียนเอกชนมีครูอยู$ ประมาณ 2 พันคน นายเฉลิมศักดิ์ อุทกสินธุR แรงงานจ.เชียงใหม$ กล$าวว$า สถานการณRการเลิกจFางในพื้นที่ จ.เชียงใหม$ ตั้งแต$เดือน ต.ค.2551 จนถึง ม.ค. 2552 ที่ผ$านมา มีสถานประกอบการ 13 แห$ง เลิกจFางแรงงานไปแลFวจำนวน 210 คน
นิสสันไทยเลิกจCาง 547 คน
11 ก.พ. 52 - นางอัมพร นิติสิริ อธิบดีกรม สวัสดิการและคุFมครองแรงงาน (กสร.) กล$าวถึง กรณีบริษัท สยามนิสสัน ออโตโมบิล จำกัด ซึ่ง มีลูกจFาง 2,833 คน เลิกจFางลูกจFางไปแลFว 500 คน เนื่องจากยอดการสั่งซื้อลดว$า บริษัท แรงงานเหนือระทึกส.อแววเลิกจCาง ยินยอมจ$ายค$าชดเชย และค$าบอกกล$าวล$วง หนFาตามกฎหมาย 4 ลFานบาทเศษใหFลูกจFาง 1.5 หมื่นคน บริษัท สยามนิสสัน พาวเวอรRเทรน 12 ก.พ. 52 - นายมนัส เกียรติเจริญวัฒนR (ประเทศไทย) จำกัด ในเครือของบริษัท สยาม ประธานสภาอุตกาหกรรม จ.ลำพูน เป`ดเผยว$า นิสสัน ออโตโมบิล จำกัด มีลูกจFาง 307 คน สถานการณRการเลิกจFางแรงงานในนิคม ไดFปลดคนงานแลFว 47 คน ทั้ง 2 บริษัทยังดู อุตสาหกรรมภาคเหนือ จ.ลำพูน ในไตรมาส แนวโนFมการสั่งซื้อจากลูกคFา หากลดลงจะตFอง แรกของปZ 2552 นี้ มีแนวโนFมทวีความรุนแรง ปลดลูกจFางอีก สำหรับสถานการณRการเลิกจFาง มากขึ้น เห็นไดFจากสถานประกอบการหลาย ระหว$างเดือนมกราคม-กุมภาพันธR 2552 มี แห$งมีคำสั่งซื้อ หรือออเดอรRจากลูกคFาลดลงเดิม สถานประกอบการป`ดกิจการแลFวทั้งสิ้น 110 โดยเฉพาะในกลุ$มผลิตชิ้นส$วนอิเล็กทรอนิกสR แห$ง ลูกจFางถูกเลิกจFาง 12,524 คน มีแนวโนFม "ประเมินว$าภายในไตรมาสแรกปZนี้ จะมี จะเลิกจFาง 207 แห$ง ลูกจFางไดFรับผลกระทบ แรงงานในนิคมอุตสาหกรรมถูกเลิกจFางไม$นFอย 95,589 คน กว$า 15,000 คน เพราะหลายโรงงานที่ออเดอรR สหภาพแรงงานแคนาดอลเรียก ลด" นามนัส กล$าว รCองรัฐบาลแกCปQญหาการเลิกจCาง นายอัครเดช ชอบดี รองประธาน 10 ม.ค. 51 – สมาชิกสหภาพแรงงานพนักงาน สหภาพแรงงานอิเล็กทรอนิกสRและเครื่องใชF ไฟฟ^าสัมพันธR(สอฟส.) กล$าวว$า สถานประกอบ นาดอล กว$า 200 คน ไดFรวมตัวกันที่หนFา การในนิคมอุตสาหกรรมภาคเหนือ ใชFวิธีการ ทำเนียบรัฐบาล เพื่อเรียกรFองใหF นายอภิสิทธิ์ ลดค$าใชFจ$ายเพื่อบรรเทาผลกระทบจากวิกฤติ เวชาชีวะ นายกรัฐมนตรี ช$วยแกFปPญหาการถูก เศรษฐกิจแตกต$างกันเช$นในรายของบริษัทโฮย$า เลิกจFางงาน เนื่องจากพนักงานเกิดขFอพิพาท จำกัด ใชFวิธีจ$ายค$าจFางเพียง 75% และลดเวลา แรงงานทำใหFลูกจFางใชFสิทธินัดหยุดงาน นายจFางจึงใชFสิทธิป`ดงานทำใหFบริษัทแคนาดอล ทำงานเหลือเดือนละ 20 วัน ไพพR จำกัด เลิกจFางพนักงานระหว$างการยื่นขFอ นายคนองตนเล็ก อดีตนายกสมาคมโรงเรียน เรียกรFองที่ลงลายมือยื่นขFอเรียกรFอง จำนวน เอกชนใน จ.เชียงใหม$ และผูFจัดการโรงเรียน 600 คน วชิราลัย อ.สารภี จ.เชียงใหม$ เป`ดเผยว$า ปPจจุบันธุรกิจดFานการศึกา โดยเฉพาะโรงเรียน นายสุธีรR บูรณะพล ประธานสหภาพแรงงานแค เอกชนใน จ.เชียงใหม$ แข$งขันกันค$อนขFางรุนแรง นาดอล ประเทศไทย กล$าวว$า พนักงานที่ลง เพื่อแย$งชิงเด็กนักเรียนจนส$งผลกระทบกับครู รายชื่อประทFวงจำนวน 600 คน หยุดงานตั้งแต$ โรงเรียนเอกชนหลายแห$งที่มีจำนวนนักเรียน วันที่ 22 ม.ค. 52 เปOนตFนมาจนถึงวันนี้ โดยมี สมัครเขFาเรียนนFอย ตFองเลิกจFางครูแลFวหลาย ขFอเรียกรFอง 4 ขFอ ดังนี้ 1. ขอใหFบริษัท จ$ายเงิน แห$ง แต$ยังไม$สามารถประเมินไดFว$ามีจำนวน โบนัสประจำปZใหFกับพนักงานทุกคนไม$นFอยกว$า เท$าใดคาดว$าในช$วงก$อนเป`ดภาคเรียนระหว$าง 2 เท$าของฐานเงินเดือนโดยโบนัสปZ 2551 ใหF เดือน เม.ย.-พ.ค.นี้ น$าจะเห็นตัวเลขที่ชัดเจน จ$ายในวันสิ้นเดือนมกราคม 2552 และโบนัส
แ
ร
ง
ง
า
น
ของปZ 2552 ใหFจ$ายในเดือนธันว$าคม 2555 2.ขอใหFบริษัท ปรับเพิ่มวันหยุดพักผ$อนประจำปZ ปZละ 1 วัน ตามอายุงานของพนักงานแต$ละคน ใหFเริ่มตั้งแต$เดือนมกราคม 2552 เปOนตFนไป 3.ใหFบริษัท ปรับค$าจFางประจำปZใหFกับพนักงาน ทุกคนไม$นFอยกว$าเงินของฐานค$าจFางของแต$ละ คน เริ่มตั้งแต$เดือนมกราคม2552 เปOนตFนไป และ 4.หFาม มิใหFนายจFางเลิกจFาง กลั่นแกลFง โยกยFาย หรือทำการใด ๆ อันทำใหFลูกจFาง ผูF แทนเจรจาที่มีรายชื่อสนับสนุนขFอเรียกรFองไม$ สามารถทำงานอยู$ต$อไปไดF ทั้งนี้นายสุธีรR กล$าวต$อว$า นายจFางไดFข$มขู$ใหF พนักงานเพิกถอนรายชื่อออกจากขFอเรียกรFอง ในวันที่ 26 มกราคม ที่ผ$านมา แต$พนักงานไม$ ยอม นายจFางจึงเลิกจFางงาน พวกเราจึงตFองมา เรียกรFองใหFนายอภิสิทธิ์ ช$วยเหลือและใหFความ เปOนธรรมแก$พนักงาน โดยก$อนหนFานี้เมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธR ที่ผ$าน มากลุ$มพนักงานของบริษัท แคนาดอล เอเชีย จำกัด ผูFผลิตท$อส$งกkาซและท$อน้ำมัน นิคม อุตสาหกรรมอมตะซิตี้ ต.มาบยางพร อ.ปลวกแดง จ.ระยอง กว$า 200 คน เขFายื่น หนังสือต$อนายไพฑูรยR แกFวทอง รัฐมนตรีว$าการ กระทรวงแรงงาน ระหว$างมาตรวจราชการที่ จ.ระยอง เรียกรFองใหFรัฐบาลเร$งรัดใหFบริษัทจ$าย เงินโบนัสและปรับเพิ่มค$าจFาง วันหยุดประจำปZ นายไพฑูรยRรับหนังสือไวFและรับปากจะเจรจากับ นายจFางอีกครั้ง
คนสมัครงานผ.านเว็บออนไลน=พุ.ง 11 ก.พ. 52 - นางชิฟูมิ คาวาซากิ ประธาน บริหาร บริษัท ไทยแพลเน็ต เอ็นเตอรRไพรสR จำกัด ผูFใหFบริการสรรหาบุคลากร และรับสมัคร งานออนไลนRผ$านเว็บไซตR www.thaipalnet.com กล$าวว$า บริษัทไดFเป`ด เว็บบริการจัดหางานออนไลนR โดยเนFนหา แรงงานไทยป^อนบริษัทญี่ปุYนเปOนหลัก และ แมFว$าที่ผ$านมาจะมีกระแสการลดพนักงานเพิ่ม สูงขึ้น แต$ก็ยังมีความตFองการแรงงานในบริษัท ญี่ปุYนที่มีฐานการผลิตในไทยอยู$มากพอสมควร "ปPจจุบันเว็บไซตR www.thaipalnet.com มี ฐานขFอมูลผูFมาสมัครงานกับทางเว็บไม$ต่ำกว$า 6 หมื่นคน มีบริษัทผูFประกอบการที่พรFอมรับ พนักงานมากกว$า 6,000-7,000 บริษัท โดยใน ช$วงที่มีคนว$างงานสูงขณะนี้ พบว$ามีผูFที่ถูกเลิก จFางมากรอกใบสมัครในเว็บเพิ่มมากขึ้นกว$าช$วง เวลาปกติถึง 50%" นางคาวาซากิกล$าว สนับสนุนดFานขFอมูล
กลุ.มประสานงานกรรมกร ศูนย=ข.าวขCามพรมแดน กลุ.มแรงงานบ.อวินสัมพันธ= กลุ.มประชาธิปไตยเพื่อรัฐสวัสดิการ เจFาของ: เว็บไซต=ประชาไท, ออกแบบ: โธธ มีเดีย
ส.งขCอมูลข.าวสาร, ประชาสัมพันธ= ไดFที่
[email protected], หรือ SMS ที่ 086-194-7002