How Nuclear Bombs Work Rad

Εκπαιδευτικό Υλικό ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΒΟΜΒΑ

Πάρις Μαυροκέφαλος Φυσικός Ιατρικής-Ακτινοφυσικός Τμήμα Ιατρικής Φυσικής ΓΝΑ Ευαγγελισμός

Αθήνα 22Απριλίου 2004 Μια πυρηνική καταστροφή, αν και πολύ μικρής πιθανότητας, είναι ένα μεγάλο πρόβλημα δημόσιας Υγείας που καλό θα είναι να γνωρίζουμε τι θα αντιμετωπίσουμε. Έχουμε διαβάσει πιθανώς στα βιβλία ιστορίας για τις ατομικές βόμβες που χρησιμοποιήθηκαν στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο . Στις ειδήσεις, ενώ πολλές χώρες έχουν αρχίσει διαπραγματεύσεις αφοπλισμού του οπλοστασίου πυρηνικών όπλων που έχουν, άλλες χώρες όμως έχουν αναπτύξει προγράμματα πυρηνικών όπλων. Έχουμε δει ότι αυτές οι συσκευές έχουν απίστευτη καταστρεπτική δύναμη, αλλά δεν γνωρίζουμε πώς λειτουργούν. Εδώ θα μάθετε τις αρχές της φυσικής πάνω στις οποίες στηρίζεται η κατασκευή μιας πυρηνικής βόμβας και τι συμβαίνει μετά από μια πυρηνική έκρηξη.

Φυσική πυρηνικών συσκευών Οι πυρήνες των ατόμων περιλαμβάνουν δυνάμεις, ισχυρές και ασθενείς, που κρατούν τα νουκλεόνια του πυρήνα μαζί, ειδικά τα άτομα με ασταθείς πυρήνες. Υπάρχουν δύο βασικοί τρόποι με τους οποίους μπορεί η πυρηνική ενέργεια να απελευθερωθεί από ένα άτομο: α) Πυρηνική σχάση: ο πυρήνας ενός ατόμου χωρίζεται σε δύο μικρότερα κομμάτια με τη βοήθεια ενός νετρονίου. Αυτή η μέθοδος περιλαμβάνει συνήθως ισότοπα του Ουράνίου (Ουράνιο-235, Ουράνιο-233) ή Πλουτώνιο-239. β) Πυρηνική σύντηξη - δύο μικρότερα άτομα, συνήθως Υδρογόνο ή ισότοπα Υδρογόνου (Δευτέριο, Τρίτιο) φέρνονται πολύ κοντά και σχηματίζουν ένα μεγαλύτερο άτομο (Ήλιο ή ισότοπα Ηλίου). Με αυτό τον τρόπο ο ήλιος παράγει ενέργεια. Σε οποιαδήποτε διαδικασία, διάσπαση ή τήξη, εκπέμπονται μεγάλα ποσά θερμικής ενέργειας και ακτινοβολίας.

Σχεδίαση Πυρηνικής Βόμβας Για να κατασκευαστεί μια ατομική βόμβα, χρειάζονται: Μια πηγή σχάσιμου η συντηξιμου υλικού, μια συσκευή πρόκλησης παλμών (triggering device) και ένας μηχανισμός που θα επιτρέπει τη σχάση ή τη σύντηξη του μεγαλύτερου μέρους του υλικού πριν την έκρηξη (ειδάλλως η βόμβα fizzle έξω).Οι πρώτες πυρηνικές βόμβες ήταν συσκευές σχάσης και οι πιο πρόσφατες βόμβες σύντηξης απαίτησαν δικές τους συσκευές πρόκλησης παλμών (triggering device). Θα συζητήσουμε τα σχέδια των παρακάτω συσκευών :α) Βόμβα Σχάσης (Γενικά) β) Βόμβα Σχάσης (Gun-triggered) που πυροδοτήθηκε στη Χιροσίμα, Ιαπωνία, γνωστή σαν Little Boy, γ) Βόμβα Σχάσης (Implosion) που πυροδοτήθηκε του 1945 στο Ναγκασάκι, Ιαπωνία, γνωστή σαν Fat Man) δ) Βόμβες Σύντηξης (Γενικά) ε) Teller Ulam σχεδίαση μιας βόμβας σύντηξης υδρογόνου, η οποία δοκιμάστηκε στο νησί Elugelap το 1952

ΕΣΔΥ

ΠΡΙΝ

ΜΕΤΑ

Βόμβα Σχάσης Μια βόμβα σχάσης χρησιμοποιεί ένα στοιχείο όπως ουράνιο- 235 για να δημιουργήσει μια πυρηνική έκρηξη. Εάν γνωρίζετε πώς η πυρηνική ακτινοβολία λειτουργεί, τότε μπορείτε να καταλάβετε τη βασική διαδικασία ραδιενεργής διάσπασης και σχάσης. Το Ουράνιο-235 έχει μια πρόσθετη ιδιότητα που το καθιστά χρήσιμο τόσο στην παραγωγή πυρηνικής ενέργειας όσο και στην παραγωγή πυρηνικής-βόμβας. Το Ουράνιο-235 είναι ένα από τα λίγα υλικά που μπορούν να υποβληθούν σε προκλητή σχάση. Εάν ελεύθερα νετρόνια πέσουν σε έναν πυρήνα Ουρανίου-235, ο πυρήνας θα απορροφήσει ένα νετρόνιο γρήγορα, γίνεται ασταθές και διασπάται αμέσως. Μόλις ο πυρήνας συλλάβει το νετρόνιο, διασπάται σε δύο ελαφρύτερα άτομα εκτοξεύοντας δύο ή τρία νέα νετρόνια (ο αριθμός των εκτινασσόμενων νετρονίων εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο το άτομο του Ουρανιου-235 διασπάται). Τα δύο νέα άτομα εκπέμπουν κατόπιν ακτινοβολία γάμμα επανερχόμενα στη νέα τους κατάσταση). Υπάρχουν τρία πράγματα σε αυτήν την προκληθείσα διαδικασία διάσπασης που την κάνουν ενδιαφέρουσα: Η πιθανότητα σύλληψης από κάποιο άτομο Ουρανιου-235 ενός νετρονίου, καθώς αυτό ευρίσκεται κοντά, είναι αρκετά μεγάλη. Σε μια βόμβα περισσότερα από ένα νετρόνια εκτινάσσονται από κάθε σχάση προκαλώντας μια άλλη σχάση. Αυτός ο όρος είναι γνωστός σαν supercriticality. Η διαδικασία σύλληψης του νετρονίου και του διαχωρισμού συμβαίνει πολύ γρήγορα, σε χρόνο της τάξης των picoseconds (1*10E-12 δευτερόλεπτα) Όταν ένα άτομο διασπάται αποδεσμεύεται ενα απίστευτο ποσό ενέργειας υπό μορφή θερμότητας και ακτινοβολίας γάμμα,. Η ενέργεια που απελευθερώνεται σε μια μόνο σχάση οφείλεται στο γεγονός ότι τα προϊόντα σχάσης και τα νετρόνια, μαζί, ζυγίζουν λιγότερο από το αρχικό άτομο του Ουρανίου-235. Η διαφορά σε βάρος μετατρέπεται σε ενέργεια σε ποσότητα που δίνονται από την εξίσωση Ε=m*c2. Μισό κιλό ιδιαίτερα εμπλουτισμένου ουράνιου όπως χρησιμοποιείται σε μια πυρηνική βόμβα είναι της τάξης μεγέθους εκατομμύριων γαλονιών της βενζίνης. Όταν γνωρίζετε ότι μισό κιλό ουράνιου ζυγίζει λιγότερο από μια μπάλα ποδοσφαίρου και ότι ένα εκατομμύριο γαλόνια βενζίνης θα γέμιζαν ένα βαρέλι που έχει 20 μέτρα ύψος (ένα κτίριο τεσσάρων-ορόφων), μπορείτε να πάρετε μια ιδέα του ποσού ενέργειας που υπάρχει σε μια μικρή ποσότητα Ουρανίου-235. Για να έχουμε αυτά τα αποτελέσματα στο Ουρανιο-235 το δείγμα του Ουράνιου πρέπει να είναι εμπλουτισμένο.

Κρίσιμη μάζα Σε μια βόμβα σχάσης τα καύσιμα πρέπει να κρατιούνται σε χωριστές υποκρισιμες μάζες, που δεν θα υποστηρίζουν τη διάσπαση, για να αποτραπεί πρόωρη εκπυρσοκρότηση. Η κρίσιμη μάζα είναι η ελάχιστη μάζα του σχάσιμου υλικού που απαιτείται για να συντηρηθεί πυρηνική αντίδραση σχάσης. Αυτός ο χωρισμός φέρνει στο σχέδιο μιας βόμβας σχάσης διάφορα προβλήματα που πρέπει να λυθούν:

Το υλικό χρειάζεται έλεγχο και επιβεβαίωση

2

ΕΣΔΥ Οι δύο ή περισσότερες υποκρισίες (subcritical) μάζες πρέπει να βρεθούν μαζί για να διαμορφώσουν μια εξαιρετικά κρίσιμη (supercritical) μάζα, που θα παρέχει αρκετά νετρόνια για να υποστηριχθεί μια αντίδραση σχάσης κατά την διάρκεια της πυροδότησης. Τα ελεύθερα νετρόνια πρέπει να εισαχθούν στην εξαιρετικά κρίσιμη μάζα για να αρχίσουν τη σχάση. Όσο το δυνατόν περισσότερη ποσότητα του υλικού πρέπει να έχει υποστεί σχάση προτού να εκραγεί η βόμβα για να αποτραπεί να σβήσει. . Για να βρεθούν οι subcritical μάζες μαζί και σχηματίσουν μια supercritical μάζα, χρησιμοποιούνται δύο τεχνικές: Gun-triggered και Implosion Τα νετρόνια εισάγονται μέσα από την δημιουργία μιας γεννήτριας νετρονίων. Αυτή η γεννήτρια είναι ένα μικρό σφαιρίδιο Πολωνίου και Βηρυλλίου, που χωρίζεται από ένα φύλλο μετάλλου μέσα στο διασπάσιμο πυρήνα καυσίμων. Σε αυτήν την γεννήτρια: 1. Το φύλλο μετάλλου σπάει όταν ενώνονται οι subcritical μάζες και το Πολώνιο εκπέμπει τυχαία σωματίδια άλφα. 2. Αυτά τα σωματίδια άλφα συγκρούονται έπειτα με το Βηρύλλιο-9 για να δημιουργήσουν Βηρύλλιο-8 και ελεύθερα νετρόνια. 3. Τα νετρόνια αρχίζουν έπειτα τη σχάση. Τέλος, η αντίδραση σχάσης περιορίζεται μέσα σε ένα πυκνό υλικό που αποκαλείται tamper, το οποίο αποτελείται συνήθως από Ουράνιο-238. Αυτο θερμαίνεται και επεκτείνεται στον πυρήνα σχάσης. Αυτή η επέκταση του tamper ασκεί πίεση πίσω στον πυρήνα σχάσης και επιβραδύνει την επέκταση του πυρήνα. Το tamper στέλνει επίσης τα νετρόνια πίσω στον πυρήνα διάσπασης αυξάνοντας την αποδοτικότητα της αντίδρασης σχάσης.

Βόμβα Σχάσης (Gun-Triggered) Ο απλούστερος τρόπος να φέρει κανείς τις subcritical μάζες μαζί είναι να φτιάξει ένα πυροβόλο όπλο που εκτοξεύει την μια μάζα στην άλλη. Μια ποσότητα Ουρανίου-235 φτιάχνεται γύρω από τη γεννήτρια νετρονίων και μια μικρή σφαίρα Ουρανίου-235 αφαιρείται. Η σφαίρα τοποθετείται στο ένα τέλος ενός μακρύ σωλήνα με τις εκρηκτικές ύλες πίσω από της, ενώ η σφαίρα τοποθετείται στο άλλο άκρο. Ένας βαρομετρικός αισθητήρας-πίεσης καθορίζει το κατάλληλο ύψος για την εκπυρσοκρότηση και προκαλεί την ακόλουθη ακολουθία γεγονότων: 1. Τα εκρηκτικά πυροδοτούνται και ωθούν τη σφαίρα κάτω στο βαρέλι. 2. Η σφαίρα χτυπά τη ποσότητα και τη γεννήτρια, προκαλώντας την έναρξη της αντίδραση σχάσης. 3. Η αντίδραση σχάσης αρχίζει. 4. Η βόμβα εκρήγνηται. Little Boy αποκαλείται αυτός ο τύπος βόμβας και έχει μια απόδοση 14.5 Κιλοτονους (ίσος σε 14.500 τόνους TNT) με μια αποδοτικότητα περίπου 1,5 %. Δηλαδή 1,5 % του υλικού διασπάται προτού φέρει η έκρηξη διασπείρει το υλικό.

Βόμβα Σχάσης (Implosion-Triggered) Στις αρχές του Σχεδίου Μανχάταν, ένα μυστικό Αμερικάνικο πρόγραμμα ανάπτυξης της ατομικής

Το υλικό χρειάζεται έλεγχο και επιβεβαίωση

3

ΕΣΔΥ βόμβας, οι επιστήμονες που εργάζονταν στο έργο αναγνώρισαν ότι η συμπίεση των subcritical μαζών μαζί σε μια σφαίρα μέσα από κατάρρευση μπορεί να είναι ένας καλός τρόπος να δημιουργηθεί μια εξαιρετικά κρίσιμη μάζα. Υπήρξαν διάφορα προβλήματα με αυτήν την ιδέα, ιδιαίτερα πώς να ελέγξουν και να κατευθύνουν το κρουστικό κύμα ομοιόμορφα στη σφαίρα. Αλλά η ομάδα του Σχεδίου Μανχάταν έλυσε τα προβλήματα. Η συσκευή κατάρρευσης αποτελείτο από μια σφαίρα Ουράνιου-235 (tamper) και έναν πυρήνα Πλουτώνιου-239 που περιβαλλόταν από αρκετές εκρηκτικές ύλες. Όταν η βόμβα πυροδοτήθηκε τα παρακάτω συνέβησαν: 1.Η εκρηκτική ύλη πυροδοτήθηκε, δημιουργώντας ένα κρουστικό κύμα. 2.Το κρουστικό κύμα κλονισμού συμπίεσε τον πυρήνα. 3.Η αντίδραση σχάσης άρχισε. 4.Η βόμβα εκρήγνυται. Fat Man αποκαλείται αυτός ο τύπος βόμβας που μόλις περιγράφηκε και έχει απόδοση 23Κιλοτονους με αποδοτικότητα 17 %. Αυτές οι βόμβες εκρήγνυται σε κλάσματα δευτερολέπτου. Η σχάση εμφανίζεται συνήθως σε 560 δισεκατομυριστα του δευτερολέπτου

Σύγχρονη σχεδίαση Implosion-Triggered Σε μια πιο πρόσφατη τροποποιημένη σχεδίαση του implosion-triggered ιδού τι συμβαίνει: 1. Τα εκρηκτικά πυροδοτούνται, δημιουργώντας κρουστικό κύμα. 2. Το κρουστικό κύμα ωθεί τα τμήματα του Πλουτώνιου να σχηματίσουν μια σφαίρα 3. Τα κομμάτια πλουτώνιου χτυπούν έναν σβόλο Βηρυλλίου/Πολωνίου στο κέντρο. 4. Η αντίδραση διάσπασης αρχίζει. 5. Η βόμβα εκρήγνυται.

Βόμβα Σύντηξης Οι βόμβες σχάσης λειτούργησαν μεν αλλά δεν ήταν πολύ αποδοτικές. Οι βόμβες σύντηξης, αποκαλούμενες επίσης θερμοπυρηνικές, έχουν υψηλότερες αποδόσεις Κιλοτονων και μεγαλύτερες αποδοτικότητες από τις βόμβες διάσπασης. Για να σχεδιαστεί μια βόμβα σύντηξης, μερικά προβλήματα πρέπει να λυθούν: Το Δευτέριο και το Τρίτιο, τα καύσιμα για την σύντηξη, είναι και τα δύο αέρια, τα οποία είναι δύσκολο να αποθηκευθούν. Το Τρίτιο είναι σε μικρή ποσότητα και έχει μικρό χρόνο ημιζωής, έτσι τα καύσιμα στη βόμβα θα έπρεπε συνεχώς να ξαναγεμίζουν. Το Δευτέριο ή το Τρίτιο πρέπει να συμπιεστούν σε ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες για να αρχίσει η αντίδραση σύντηξης. Καταρχάς για να αποθηκευτεί το δευτέριο, το αέριο θα μπορούσε να συνδυαστεί χημικά με το Λίθιο για να δημιουργήσει μια στερεά ένωση lithium-deuterate. Για να υπερνικηθεί το πρόβλημα του Τριτίου οι σχεδιαστές της βόμβας αναγνώρισαν ότι νετρόνια από μια αντίδραση διάσπασης θα μπορούσαν να παραγάγουν το Τρίτιο από το Λίθιο (Το Λίθιο-6 με ένα νετρόνιο παράγει Τρίτιο και Ηλιο-4 το δε Λίθιο7 με ένα νετρόνιο παράγει το Τρίτιο, Ηλιο-4 και ένα νετρόνιο). Αυτό σημαίνει ότι το Τρίτιο δεν θα πρέπει να αποθηκεύεται στη βόμβα. Τέλος ο Stanislaw Ulam αναγνώρισε ότι η πλειοψηφία της ακτινοβολίας που εκπέμφθηκε σε μια αντίδραση σχάσης ήταν ακτίνες X, και ότι αυτές οι ακτίνες X θα μπορούσαν να παρέχουν τις υψηλές θερμοκρασίες και τις πιέσεις που είναι απαραίτητες για να αρχίσει η σύντηξη. Επομένως με το να περιβάλουν μια βόμβα σχάσης μέσα σε μια βόμβα τήξης, μερικά προβλήματα θα μπορούσαν να λυθούν.

Σχεδίαση μιας βόμβας σύντηξης από Teller-Ulam Για να καταλάβετε αυτό το σχέδιο βόμβας, φανταστείτε ότι μέσα σε ένα περίβλημα βόμβας υπάρχει μια βόμβα σχάσης Implosion και ένας κύλινδρος που περιέχει Ουράνιο-238 (tamper). Μέσα στο tamper ευρίσκεται το lithium deuteride (καύσιμο) και μια κοίλη ράβδος Πλουτώνιου-239 στο κέντρο του κυλίνδρου. Για το διαχωρισμό του κυλίνδρου από τη βόμβα implosion ευρίσκεται μια θωράκιση Ουράνιου238 και πλαστικός αφρός που γεμίζει τα υπόλοιπα διαστήματα στο περίβλημα της βόμβας. Η πυροδότηση της βόμβας προκαλεί την παρακάτω ακολουθία γεγονότων:

Το υλικό χρειάζεται έλεγχο και επιβεβαίωση

4

ΕΣΔΥ 1. Η βόμβα σχάσης ενεργοποιείται εκπέμποντας ακτίνες X. 2. Αυτές οι ακτίνες X θερμαίνουν το εσωτερικό της βόμβας και το tamper. Η θωράκιση απέτρεψε την πρόωρη πυροδότηση των καυσίμων. 3. Η θερμότητα αναγκάζει το tamper να εκταθεί και να καεί, ασκώντας πίεση εσωτερικά στο lithium deuterate. 4. Το lithium deuterate συμπιέζεται περίπου 30-φορές. 5. Τα κρουστικά κύματα συμπίεσης αρχίζουν τη σχάση στη ράβδο πλουτώνιου. 6. Η υπό σχάση ράβδος εκπέμπει ακτινοβολία, θερμότητα και νετρόνια. 7. Τα νετρόνια πηγαίνουν στο lithium deuterate, συνδυάζονται με το Λίθιο και παράγουν τρίτιο. 8. Ο συνδυασμός υψηλής θερμοκρασίας και πίεσης είναι τότε ικανοποιητικός για την πρόκληση αντιδράσεων σύντηξης Τρίτιου-Δευτέριου και Δευτέριου-Δευτέριου παράγοντας περισσότερη θερμότητα, ακτινοβολία και νετρόνια. 9. Τα νετρόνια από τις αντιδράσεις σύντηξης προκαλούν σχάση στα κομμάτια Ουράνιου-238 από το tamper και την θωράκιση. 10. Η σχάση των κομματιών από το tamper και τη θωράκιση παράγει ακόμη περισσότερη ακτινοβολία και θερμότητα. 11. Η βόμβα εκρήγνυται. Όλα αυτά τα γεγονότα συμβαίνουν σε περίπου 600 δισεκατομυριοστά του δευτερολέπτου (550 δισεκατομυριοστά του δευτερολέπτου για την βομβα σχάσης-Implosion- και 50 δισεκατομυριοστά του δευτερολέπτου για τα γεγονότα σύντηξης). Το αποτέλεσμα είναι μια τεραστία έκρηξη που είναι τουλάχιστον 700 φορές μεγαλύτερη από την έκρηξη του Little Boy : Έχει απόδοση 10,000 Κιλότονους.

Συνέπειες των πυρηνικών εκρήξεων Η εκπυρσοκρότηση μιας πυρηνικής βόμβας πάνω από έναν στόχο όπως μια κατοικημένη πόλη προκαλεί τεράστιες ζημιές. Ο βαθμός της ζημίας εξαρτάται από την απόσταση από το κέντρο της έκρηξης της βόμβας, το οποίο καλείται το hypocenter ή ground zero. Όσο πιο κοντά είναι στο hypocenter, τόσο μεγαλύτερη ειναι η ζημία. Η ζημία προκαλείται από διάφορα πράγματα: Το κύμα έντονης θερμότητας από την έκρηξη. Την πίεση από του κρουστικού κύματος που δημιουργείται από τη έκρηξη. Την ακτινοβολία Τη ραδιενεργό τέφρα (σύννεφα λεπτά ραδιενεργά σωματίδια από τη σκόνη και η βόμβα πέφτουν πίσω στο έδαφος) Στο hypocenter, όλα ατμοποιούνται αμέσως λόγω της υψηλής θερμοκρασίας (μέχρι 300 εκατομμύριο βαθμοί Κελσίου). Εξωτερικά του hypocenter τα περισσότερα θύματα προκαλούνται από θερμικά εγκαύματα, τραυματισμούς από τα πεταγόμενα συντρίμμια κτιρίων που καταρρέουν λόγω του κρουστικού κύματος και από οξεία έκθεση στην υψηλή ακτινοβολία. Μακρύτερα από την άμεση περιοχή της έκρηξης θύματα προκαλούνται από τη θερμότητα, την ακτινοβολία και τις πυρκαγιές που προκαλούνται από το κύμα θερμότητας. Μακροπρόθεσμα η ραδιενεργός τέφρα εμφανίζεται σε μια ευρύτερη περιοχή λόγω των ανέμων που επικρατούν. Ραδιενεργά σωματίδια της τέφρας εισάγονται στο δίκτυο παροχής νερού και εισπνέονται και λαμβάνονται από τους ανθρώπους σε κάποια απόσταση από τη έκρηξη.

Κίνδυνοι υγείας Οι επιστήμονες έχουν μελετήσει τους επιζώντες των βομβαρδισμών της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι για να καταλάβουν τα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα των πυρηνικών εκρήξεων στην ανθρώπινη υγεία. Η ακτινοβολία και η ραδιενεργός ραδιενεργός τέφρα έχουν επιπτώσεις σε εκείνα τα κύτταρα του σώματος που διαιρούνται ενεργά (Μαλια, έντερο, μυελός των οστών, αναπαραγωγικά όργανα). Μερικές από τα αποτελέσματα που παρατηρούνται στην υγεία των ανθρώπων περιλαμβάνουν: Ναυτία, εμετός και διάρροια Καταρράκτες Απώλεια μαλλιών Το υλικό χρειάζεται έλεγχο και επιβεβαίωση 5

ΕΣΔΥ Απώλεια κυττάρων του αίματος Αυτές οι καταστάσεις αυξάνουν συχνά τον κίνδυνο για : Λευχαιμία Καρκίνο Στειρότητα Γεννητικές ανωμαλίες Οι επιστήμονες και γιατροί μελετούν ακόμα τους επιζώντες των βομβιστικών επιθέσεων στην Ιαπωνία και αναμένουν να εμφανιστούν περισσότερα αποτελέσματα με την πάροδο του χρόνου. Στη δεκαετία του '80 επιστήμονες αξιολόγησαν τα πιθανά αποτελέσματα μιας πυρηνικής εχθροπραξίας (πολλές πυρηνικές βόμβες που εκρήγνυνται σε διαφορετικά μέρη του κόσμου) και πρότειναν τη θεωρία του πυρηνικού χειμώνα. Στο σενάριο του πυρηνικού-χειμώνα η έκρηξη πολλών βομβών θα ύψωνε μεγάλα σύννεφα σκόνης και ραδιενεργού υλικού τα οποία θα ταξίδευαν ψηλά στη γήινη ατμόσφαιρα. Αυτά τα σύννεφα θα μπλόκαραν το φως του ήλιου. Το μειωμένο επίπεδο φωτός του ήλιου θα χαμήλωνε τη θερμοκρασία επιφάνειας του πλανήτη και θα προκαλούσε μείωση της φωτοσύνθεσης στα φυτά και σε βακτηρίδια. Η μείωση της φωτοσύνθεσης θα αναστάτωνε την τροφική αλυσίδα, προκαλώντας μαζική εξάλειψη της ζωής (συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων). Αυτό το σενάριο είναι παρόμοιο με την υπόθεση του αστεροειδή που έχει προταθεί για να εξηγήσει την εξάλειψη των δεινοσαύρων. Οι υπερασπιστές του σεναρίου πυρηνικού χειμώνα σημείωσαν ότι τα σύννεφα της σκόνης και των συντριμμιών που ταξίδεψαν μακριά πέρα από τον πλανήτη μετά από τις ηφαιστειακές εκρήξεις της Αγίας Ελένης στις Ηνωμένες Πολιτείες και του όρους Pinatubo στις Φιλιππίνες. Τα πυρηνικά όπλα έχουν απίστευτη, μακροπρόθεσμη καταστρεπτική δύναμη που ταξιδεύει αρκετά πέρα από τον αρχικό στόχο τους. Γι’αυτό το λόγο οι κυβερνήσεις παγκοσμίως προσπαθούν να ελέγξουν τη διάδοση της τεχνολογίας παραγωγής πυρηνικών-βόμβων όπως και των ραδιενεργών υλικών στα πλαίσια μείωσης του οπλοστασίου πυρηνικών όπλων που προέρχεται από τον ψυχρό πόλεμο.

Σκοπός στη φάση αυτή είναι η συγκέντρωση εκπαιδευτικού υλικού που θα αποτελέσει την αφορμή για μια ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του θέματος των ραδιολογικών καταστροφών. Για τον λόγο αυτό το περιεχόμενο αυτής της αναφοράς ή ανασκόπησης προτείνεται να χρησιμοποιηθεί από τον Τομέα Οργάνωσης και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας της ΕΣΔΥ σαν οδηγός δημιουργίας εκπαιδευτικού υλικού ενός μαθήματος διαχείρισης καταστροφών (Disaster Management) και επιτρέπεται να δημοσιευθεί μόνο μετά από επεξεργασία, εάν κριθεί αναγκαίο. Έλεγχος, πιστοποίηση και εξακρίβωση της ακρίβειας του περιεχομένου είναι μερικές από τις ενέργειες που πρέπει να ακολουθήσουν. Πρέπει να αναζητηθούν συνεργασίες για την ανάπτυξη των επί μέρους μελετών και να ζητηθούν άδειες και εγκρίσεις όπου αυτό είναι αναγκαίο.

Το υλικό χρειάζεται έλεγχο και επιβεβαίωση

6