Cultureal Pages 277

‫‪۱۸‬‬

‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۷۷‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲‬ﺗﯿﺮ ‪۱۳۸۵‬‬

‫‪Iranians, Vol. 10, No. 277, Friday, June 23, 2006‬‬

‫ﺩﺭ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ‬ ‫ﯾﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻫﻔﺘﻪ‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﻳﻨﯽ ﺑﺎ ﺳﮑﻮﻻﺭﻳﺴﻢ‬ ‫ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﺭﺍﻩﻫﺎﯼ ﺟﺎ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﺍﯼ ﮐﻬﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺣﺮﻓﯽ ﻧﻮ‪،‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺍﺩﻥ ﻧﺎﻡ ﻣﺼﻄﻠﺢ ﺁﻥ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺍﺩﻥ ﻧﺎﻡ ﭘﺪﻳﺪﻩﻫﺎﯼ‬ ‫ﻣﺄﻟﻮﻑ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩﻫﺎﯼ ﺗﮑﻨﻴﮑﯽ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﺁﺷﻨﺎﺋﯽ ﺯﺩﺍﺋﯽ« ﮐﻪ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻣﺪﺭﻥ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﺋﯽ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻗﺼﺪﻡ‬ ‫ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﮐﺎﺭﮐﺮﺩ ﺍﺩﺑﯽ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ‬ ‫ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻡ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﺎﻡ ﻋﻮﺽ ﮐﺮﺩﻥ‪ ،‬ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ ﺭﺍﻳﺞ‬ ‫ﺩﺭ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎﯼ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻭﺍﮊﻩ »ﻗﺮﺍﺋﺖ«‬ ‫ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ »ﺧﻮﺍﻧﺶ« ﻣﺘﺤﻮﻝ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻗﻴﺎﻓﻪﺍﯼ ﻇﺎﻫﺮ ًﺍ ﻧﻮ‪،‬‬ ‫ﻭ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺮﻧﻬﺎﺩﻩﺍﯼ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻭﺍﮊﻩ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﯽ ‪ ،reading‬ﺩﺭ ﺳﺎﺣﺖ‬ ‫ﺑﺤﺚﻫﺎﯼ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻧﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺮﻧﮕﯽ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻡ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﺗﻀﺎﺩ ﻧﻈﺮﯼ ﺑﻴﻦ‬ ‫ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﻧﻮﺭﯼ ﻋﻼﺀ‬ ‫»ﻣﺘﻦ« ﻭ »ﺧﻮﺍﻧﺶ ﻣﺘﻦ« ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺗﻔﮑﺮ ﻣﺪﺭﻥ ﻫﺮ‬ ‫»ﻣﺘﻦ« ﺩﺍﺭﺍﯼ ﻳﮏ ﻣﻌﻨﯽ ﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺧﺎﺹ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻣﺘﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﻫﺪﻑ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﮎ ﺩﺭﺳﺖ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻭ ﮔﻮﻳﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎﯼ ﻓﺮﺍ‬ ‫ﻣﺪﺭﻥ ﻫﻴﭻ ﻣﺘﻨﯽ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﻳﮏ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﻣﺘﻘﻦ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‪،‬‬ ‫ﺩﺭ ﻫﺮ »ﺧﻮﺍﻧﺶ« ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻌﻨﺎﺋﯽ ﻧﻮ ﭘﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻃﺒﻴﻌﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚﻫﺎﯼ‬ ‫ﻣﻔﺼﻠﯽ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﮑﺎﺗﺐ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺩﺭ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﺁﻥ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮﺩﺍﺯﯼ ﺍﺯ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺳﯽ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﯽ ﻭ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺳﺎﺣﺖﻫﺎﯼ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻨﺮﯼ ﻭ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻧﺴﺎﻧﯽ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ؛ ﺑﻪﻃﻮﺭﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻳﮏ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺣﺖﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺑﻪﮐﺎﺭﮔﻴﺮﯼ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺸﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺩﺭ ﭘﯽ ﭘﻴﺮﻭﺯﯼ ﺍﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ‪ ۵۷‬ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮﻩﺍﯼ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ‬ ‫ﺗﺎﺭﻳﺨﯽ ﺩﺭ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﯽ ﻧﻘﺶ ﺑﺎﺯﯼ ﮐﺮﺩﻩ ﮔﺴﺘﺮﻩ ﻣﺬﻫﺐ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺑﻪﺧﻮﺩ ﺑﺪﻳﻬﯽ ﺧﻮﺍﻫﺪ‬ ‫ﺑﻮﺩ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻳﺎﺑﻴﻢ ﮐﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ ﻧﻈﺮﻳﻪ »ﺧﻮﺍﻧﺶ« ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﮔﺴﺘﺮﻩ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ـ‬ ‫ﮐﺎﺭﺑﺮﺩﯼ ﮐﻪ ﺟﺒﺮ ﺯﻣﺎﻧﻪ ﻭ ﺭﻭﻳﺎﺋﯽ ﺭﻭﺯﻣﺮﻩ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﺬﻫﺐ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ ،‬ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﮐﺎﺭ ﻣﺘﻔﮑﺮﺍﻥ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﺧﻮﺩ ﮔﻔﺘﺎﻭﺭﺩﯼ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺩﮐﺘﺮ ﻋﺒﺪﺍﻟﮑﺮﻳﻢ ﺳﺮﻭﺵ ﮐﻪ ﺩﻗﻴﻘ ًﺎ ﻧﻮﻉ‬ ‫ﺑﮑﺎﺭﮔﻴﺮﯼ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺪﻳﺸﮕﯽ ﺍﻳﻦ ﺣﮑﻴﻢ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ )ﻭ ﻧﻪ ﻓﻴﻠﺴﻮﻑ( ﺭﻭﺷﻦ ﻣﯽﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ »ﻣﺘﻦ« ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻫﻤﺎﻧﺎ »ﻗﺮﺁﻥ« ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺣﮑﻴﻤﯽ ﮐﻪ ﻗﺼﺪ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻧﻈﺮﻳﻪ »ﺧﻮﺍﻧﺶ« ﺑﺮ ﺍﻧﺴﺪﺍﺩ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻏﻠﺒﻪ ﮐﻨﺪ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺁﺯﺍﺩ ﻧﻴﺴﺖ ﺗﺎ ﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ﺳﺨﻨﺎﻧﯽ ﺭﺍ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﺎﺭﺑﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﯽﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﯽ‪ ،‬ﺍﻭ ﻣﺜ ً‬ ‫ﻼ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ‬ ‫ﺑﮕﻮﻳﺪ ﮐﻪ‪» :‬ﺩﺭ ﻫﺮ ﻣﺘﻦ )ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻗﺮﺁﻥ(‪ ،‬ﻧﻴﺖ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻭ ﮔﻮﻳﻨﺪﻩ‪ ،‬ﻭ ﻣﺤﺘﻮﺍﯼ ﻣﻔﺮﻭﺽ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﺛﺮ ﺍﻭ ﻫﻴﭻ ﮐﺪﺍﻡ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﻭﻗﺘﯽ ﻣﺘﻨﯽ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺷﮑﻞ ﺛﺎﺑﺖ ﮔﺮﻓﺖ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺩﻗﻴﻖ ﺁﻓﺮﻳﻨﻨﺪﻩ ﺁﻥ ﻣﻘﺪﻭﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻣﺘﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﻪ ﺧﻮﺍﻧﺶ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻭ ﺷﻨﻮﻧﺪﻩﺍﺵ ﻭﺍﺟﺪ‬ ‫ﻣﻌﻨﺎ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ «.‬ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻗﺮﺁﻥ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺗﯽ ﺁﺷﮑﺎﺭﺍ ﮐﻔﺮﮔﻮﺋﯽ ﻭ ﺍﻫﺎﻧﺖ ﻣﺤﺴﻮﺏ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﻭ ﺟﺎﻥ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻭ ﮔﻮﻳﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﯼ ﺗﻌﺼﺐ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﻣﯽﺍﻧﺪﺍﺯﺩ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ »ﺣﮑﻴﻢ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺶ« ﺩﺭ ﭘﯽ ﺁﻥ ﺑﺮ ﻣﯽﺁﻳﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﮐﻠﻤﺎﺗﯽ ﭘﺮ‬ ‫ﺣﺸﻤﺖ ﻭ ﻋﻈﻤﺖ ﺑﻴﺎﻥ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺍﻭ ﻣﯽﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﻗﺮﺁﻥ ﺑﯽﻧﻘﺺ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﯾﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﭘﯿﺎﻡ »ﻭﺣﯿﺎﻧﯽ«‪،‬‬ ‫ﻧﯿﺎﺯﯼ ﺑﻪ ﺍﺻﻼﺡ ﻧﺪﺍﺭﺩ؛ ﺍﯾﻦ ﻓﻬﻢ ﺑﺸﺮﯼ ﺍﺯ ﺩﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﻗﺺ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺯﯾﺮﺍ »ﺩﯾﻦ« ﺍﻟﻬﯽ ﻭ ﺁﺳﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻓﻬﻢ ﺩﯾﻦ ﺍﻣﺮﯼ ﺑﺸﺮﯼ ﻭ ﺯﻣﯿﻨﯽ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﺩﯾﻦ ﻧﯿﺎﺯﯼ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ ﻭ ﺗﮑﻤﯿﻞ‬ ‫ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻓﻬﻢ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺩﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ ﻣﺪﺍﻭﻡ ﺑﺎﺷﺪ‪«.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﻧﻴﮏ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻼﺕ ﺑﻨﮕﺮﻳﻢ‪ ،‬ﮔﻮﻳﻨﺪﻩ ﺁﻥﻫﺎ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﮐﻪ‪» :‬ﻗﺮﺁﻥ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻳﮏ‬ ‫ﻣﺘﻦ )ﮐﻪ ﺍﺗﻔﺎﻗ ًﺎ ﺍﻟﻬﯽ ﻭ ﺁﺳﻤﺎﻧﯽ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ( ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻣﺎ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﺮﺁﻧﭽﻪ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﯽﻓﻬﻤﻴﻢ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﻣﺎ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻗﺮﺁﻥ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﻧﺶ‬ ‫ﻣﺎ ﻣﯽﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﻗﺎﺩﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺍﺻﻠﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ )ﺍﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻌﻨﺎﺋﯽ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ(‬ ‫ﺑﻴﺎﻥ ﮐﻨﺪ‪«.‬‬ ‫ﺣﮑﻴﻢ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪ »ﻗﺮﺍﺋﺖ« ﻳﺎ »ﺧﻮﺍﻧﺶ«‪ ،‬ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ‪ ،‬ﺍﺯ ﻳﮏ ﺳﻮ ﻗﺮﺁﻥ ﺭﺍ ـ ﻫﻤﭽﻮﻥ‬ ‫ﻳﮏ »ﻣﺘﻦ« ـ ﺩﺭ ﻭﺭﺍﯼ ﻳﮏ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺛﺎﺑﺖ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﻭ‪ ،‬ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﻌﻨﺎﺋﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﺻﺮﻓ ًﺎ ﻳﮏ »ﻗﺮﺍﺋﺖ« ﺍﺯ ﻗﺮﺍﺋﺖﻫﺎﯼ ﺑﯽﺷﻤﺎﺭ ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ ﻣﯽﺁﻭﺭﺩ‪ .‬ﻭ ﺍﻳﻦ‬ ‫»ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ« ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻫﻤﻪ ﻓﻘﻬﺎ ﻭ ﺁﻳﺖﺍﷲﻫﺎ ﻭ ﺣﮑﻤﺎ ﻭ ﻣﻔﺘﻴﺎﻥ ﺩﻳﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺪﻡ ﺑﻌﺪﯼ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﯼ ﺣﮑﻴﻢ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺶ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﭼﻮﻥ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ‬ ‫ﺍﺻﻠﯽ ﻭ ﻏﺎﺋﯽ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﭼﻮﻥ ﻫﺮﮐﺲ ﻓﻘﻂ ﻓﻬﻢ ﺷﺨﺼﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﺮﺁﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﭘﺲ ﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﻳﮏ »ﺧﻮﺍﻧﺶ« ﺭﺍ ﺑﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎ ﺑﺮﺗﺮﯼ ﺩﺍﺩ ﻭ ﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺭﺍﻩ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎﯼ‬ ‫ﻧﻮﻳﻦ ﺭﺍ ﺑﺴﺖ‪ .‬ﭘﺲ‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺍﻣﺮﻭﺯ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺘﻀﯿﺎﺕ ﺯﻣﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺧﻮﺍﻧﺶ ﺟﺪﻳﺪﯼ‬ ‫ﺍﺯ ﻗﺮﺁﻥ ـ ﻭ ﺑﻪ ﺗﺄﺳﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ـ ﺑﺰﻧﻴﻢ ﮐﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻣﺎ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﻮ ﺁﺷﺘﯽ ﺩﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﺣﺘﺠﺎﺟﺎﺕ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻴﻢ ﻣﯽﺑﻴﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﺍﺩﻋﺎﯼ ﺁﻥﻫﺎ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﻗﺮﺁﻥ ﺍﻗﻴﺎﻧﻮﺳﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺎﻫﯽﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺭﺍ ﺻﻴﺪ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺩﺭ ﻧﺰﺩ‬ ‫ﺁﻧﺎﻥ ﻗﺮﺁﻥ ﭼﻴﺰﯼ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ ﻳﮏ »ﺑﺎﻟﻘﻮﮔﯽ«‪ ،‬ﻳﮏ ﺩﺳﺘﻤﺎﻳﻪ ﺳﻴﺎﻝ‪ ،‬ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻫﺮ ﺷﮑﻠﯽ ﺭﺍ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎﺩﯼ ﻣﺪﻋﯽ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺎ ﺍﻋﻼﻣﻴﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺗﻀﺎﺩﯼ‬ ‫ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺧﻮﺏ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺨﻦﺍﺵ ﮔﻮﺵ ﮐﻨﻴﻢ ﺩﺭ ﻣﯽﻳﺎﺑﻴﻢ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻮﻳﺪ‪ :‬ﺍﮔﺮ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﻫﻨﺪ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻗﺮﺍﺋﺖ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺩﺍﻧﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﮐﻨﻴﻢ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﺩﻳﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ »ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﺶ ﺷﻴﺮﻳﻦ‬ ‫ﻋﺒﺎﺩﯼ« ﭼﻴﺰﯼ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﺩ ﺍﻋﻼﻣﻴﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﺗﻀﺎﺩ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺣﮑﻤﺎﯼ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺶ ﻣﺎ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﮐﺪﻳﻮﺭ ﻭ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﺷﺒﺴﺘﺮﯼ ﻭ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ ﻭ ﺩﮐﺘﺮ ﺁﻏﺎﺟﺮﯼ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺗﮑﻨﻴﮏ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺩﻋﺎ ﮐﻨﻨﺪ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﻧﺶ ﺁﻥﻫﺎ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﭼﻴﺰﯼ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺩﻣﻮﮐﺮﺍﺳﯽ ﻭ ﺗﮑﺜﺮﮔﺮﺍﺋﯽ‬ ‫ﻭ ﺣﺘﯽ ﺳﮑﻮﻻﺭﻳﺴﻢ ﺩﺭ ﺗﻀﺎﺩ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻳﮏ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﯽ ﭼﺮﺍ ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻞ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺿﺮﺏ ﻭ ﺷﺘﻢ‬ ‫ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﺩﻳﻨﯽ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﺷﮑﻨﺠﻪ ﻭ ﺣﺘﯽ ﺑﺮﺩﻥ ﺁﻥﻫﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﯼ ﭼﻮﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻣﯽﮐﺸﺎﻧﺪ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ ﺑﺮ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ ﺑﻪ ﻗﺎﻋﺪﻩ ﺩﻳﮕﺮﯼ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﻪ ﻣﺮﺍ ﺑﻪ ﺳﺮﺁﻏﺎﺯ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮ ﻣﯽﮔﺮﺩﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺪﮐﯽ ﺗﺄﻣﻞ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻣﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ »ﻗﺮﺍﺋﺖ« ﻭ »ﺧﻮﺍﻧﺶ« ﻧﻪ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺣﺘﯽ‬ ‫ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ ﺟﺪﻳﺪﯼ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻥﻫﺎ ﮐﺸﻒ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺳﺎﺳ ًﺎ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢ‪ ،‬ﺍﻣﺮ‬ ‫ﺗﻌﺪﺩ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﯽ‪ ،‬ﻣﺘﻔﮑﺮﺍﻥ ﺩﻳﻨﯽ‪ ،‬ﺩﺭ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﻨﻄﻘﯽ‬ ‫ﺿﺮﻭﺭﺕ ﻭﺟﻮﺩ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺍﻧﺒﻴﺎﺀ ﺑﯽﺷﻤﺎﺭﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﻋﻮﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻪ ﺩﻳﻨﯽ ﺗﺎﺯﻩ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ‬ ‫ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﭘﻴﺶ ﺭﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﺣﮑﺎﻡ ﻭ ﻧﻮﺍﻣﻴﺲ ﺍﻟﻬﯽ ﺁﻓﺮﯾﻨﺶ ﻭ ﺗﮑﻮﻳﻦ ﺩﺭ ﻳﮏ »ﻣﺘﻦ ﺍﺻﻠﯽ«‬ ‫ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ »ﻟﻮﺡ ﻣﺤﻔﻮﻅ« ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻭ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺑﺎﻻ ﺭﻭﻧﺪﻩ ﻭ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺷﻮﻧﺪﻩ ﺭﺷﺪ ﻋﻘﻠﯽ ﻧﺴﻞ ﺍﻧﺴﺎﻥ‪ ،‬ﻫﺮﺑﺎﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺟﺪﻳﺪﯼ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺘﻦ ﺭﺍ‬

‫ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۷‬‬

‫‪180‬‬

‫ﺗﻬﯿﻪ ﻭ ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞﻧﻮﺭﯼﻋﻼﺀ‬

‫ﯾﺎﺩﯼ ﺍﺯ ﺷﺎﻫﯿﻦ ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ‬

‫ﺩﺭﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ»ﺷﺮﻕ«ﻫﻔﺘﻪﭘﯿﺶﺧﻮﺍﻧﺪﻡﮐﻪﮐﺘﺎﺑﯽﺑﻪﻧﺎﻡ»ﺷﺎﻫﯿﻦ‬ ‫ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ‪،‬ﺑﻨﯿﺎﻧﮕﺬﺍﺭﺗﺌﺎﺗﺮ ﻧﻮﯾﻦﺍﯾﺮﺍﻥ« ﺩﺭﺗﻬﺮﺍﻥﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻯﻭﻣﻨﺘﺸﺮ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺯﯾﺮ ﻧﻈﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻫﺘﻤﺎﻡ ﺟﻤﺸﯿﺪ ﻻﯾﻖ ﺍﺯ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻥ ﻗﺪﯾﻤﻰ‬ ‫ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ ﻭ ﺑﻪ ﮐﻮﺷﺶ ﻏﻼﻣﺤﺴﯿﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﺑﺎﺩﻯ ﻭ ﻣﯿﻨﺎ ﺭﺣﻤﺘﻰ‪.‬‬ ‫ﻭﯾﺮﺍﺳﺘﺎﺭﻯ ﮐﺘﺎﺏ ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻠﻰ ﺍﮐﺒﺮ ﻋﻠﯿﺪﺍﺩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫ﮐﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﺁﺭﺑﻰ ﺍﻭﺍﻧﺴﯿﺎﻥ ﯾﮑﻰ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﺯ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻥ ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ ﻭ ﺍﺯ‬ ‫ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯﺧﻼﻕﺗﺌﺎﺗﺮﺍﯾﺮﺍﻥﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬ﺍﯾﻦﮐﺘﺎﺏﺭﺍﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ»ﻫﺪﻑ‬ ‫ﺻﺎﻟﺤﯿﻦ«ﺑﻪﺗﻌﺪﺍﺩ‪ ۳‬ﻫﺰﺍﺭ ﻧﺴﺨﻪ ﻭﺑﻪ ﻗﯿﻤﺖ‪ ۲‬ﻫﺰﺍﺭﻭ‪ ۹۰۰‬ﺗﻮﻣﺎﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ‬ ‫ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺁﻭﺍﻧﺴﯿﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۴۱‬ﻣﻼﻗﺎﺕ ﮐﺮﺩﻡ‪ .‬ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﺎﻻﺧﺎﻧﻪ ﮐﻮﭼﮑﯽ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍﯼ ﺳﻪ ﺭﺍﻩ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻗﺼﺮ )ﺟﺎﺩﻩ ﻗﺪﯾﻢ ﺷﻤﯿﺮﺍﻥ ـ‬ ‫ﺷﺮﯾﻌﺘﯽ ﻓﻌﻠﯽ( ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮﺩ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎ ﻧﺎﺻﺮ ﺷﺎﻫﯿﻦﭘﺮ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ‬ ‫ﺩﯾﺪﻥ ﺍﻭ ﺭﻓﺘﻢ‪ .‬ﺧﺎﻧﻪﻣﺎﻥ ﺣﺪﻭﺩ ﺻﺪ ﻣﺘﺮ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺎﻓﻪ ﻓﯿﺮﻭﺯ ﻭ ﮐﺎﻓﻪ ﻧﺎﺩﺭﯼ ﻫﻢ ﻣﯽﺁﻣﺪ‪ .‬ﺭﻓﯿﻖ ﺻﺎﺩﻕ ﻫﺪﺍﯾﺖ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺷﮑﻞ ﻭ‬

‫ﺣﺘﻰ ﺍﮔﺮ ﻓﺮﺿﯿﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﺘﺎﺏ ـ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ »ﺷﺎﻫﯿﻦ‬ ‫ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ ﺑﻨﯿﺎﻧﮕﺬﺍﺭ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻧﻮﯾﻦ ﺍﯾﺮﺍﻥ« ﺍﺳﺖ ﺭﺍ‬ ‫ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ ـ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺍﯾﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﻧﮑﺎﺕ‬ ‫ﺯﯾﺎﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ‪ ،‬ﺩﻗﺖ ﮐﺮﺩﻥ ﻭ ﺟﺴﺖ ﻭﺟﻮ‬ ‫ﮐﺮﺩﻥ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﻫﻨﺮﺟﻮﯾﺎﻥ ﻫﻨﺮﺳﺘﺎﻥ‬ ‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﮕﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ‪ ۳۰‬ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ »ﺍﺣﻤﺪ‬ ‫ﺷﺎﻣﻠﻮ« ﺑﻪ ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﮐﻮﭼﮏ ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ ﺩﺭ ﺧﯿﺎﺑﺎﻥ ﺭﺷﺖ ﭘﺎﺗﻮﻕ‪،‬‬ ‫ﻣﺤﻞ ﺗﻤﺮﯾﻦ ﻭ ﮐﻼﺱ ﺩﺭﺱ ﺁﻥﻫﺎ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ‬ ‫‪ ۴۰‬ﺳﻪ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﻣﻬﻢ ﺗﺌﺎﺗﺮﻯ ﺭﺍ ﺭﻗﻢ ﻣﻰﺯﻧﻨﺪ‪ .‬ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻧﺼﯿﺮﯾﺎﻥ ﻭ ﻋﺒﺎﺱ ﺟﻮﺍﻧﻤﺮﺩ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﻨﺮ ﻣﻠﻰ ﺭﺍ ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﻰﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﯿﮋﻥ ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺎ »ﺷﻬﺮ ﻗﺼﻪ« ﺭﺍﻩ ﺩﯾﮕﺮﻯ ﺭﺍ‬ ‫ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻰﮐﻨﺪ ﻭ ﺁﺭﺑﻰ ﺍﻭﺍﻧﺴﯿﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﺁﻣﻮﺧﺘﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺍﺯ ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ »ﮐﺎﺭﮔﺎﻩ ﻧﻤﺎﯾﺶ« ﭘﻰ ﻣﻰﮔﯿﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﺣﺘﻰ ﺁﻥ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﺯ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻧﺶ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﺤﻔﻞ‬ ‫ﺍﻭ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﯾﺎﺕ ﻭ ﺗﻌﺎﺭﯾﻔﻰ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺯ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﺩﺳﺖ ﭘﯿﺪﺍ‬ ‫ﮐﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﮑﺘﻪ ﺁﮔﺎﻫﻨﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﺪﻭﻥ‬ ‫ﺁﻣﻮﺯﻩﻫﺎ ﻭ ﻣﺤﻔﻞ ﺍﻭ ﺭﺳﯿﺪﻥ ﺑﻪ ﺗﻌﺎﺭﯾﻔﻰ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺁﻥﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﻮﺩ‪ .‬ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﺗﻮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ‬ ‫‪ ۱۶‬ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﺎﯾﺸﻨﺎﻣﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﮐﻨﺪ ﺑﻰ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺣﺘﻰ‬ ‫ﯾﮑﻰ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎ ﭼﺎﭖ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎ‬ ‫ﺍﺟﺮﺍ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﺎﻩﻫﺎ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ‬

‫ﺷﻤﺎﯾﻞﭘﯿﺮﻣﺮﺩﺧﻨﺰﺭﭘﻨﺰﺭﯼﺭﺍﺩﺍﺷﺖ‪.‬ﺯﻭﺩﻫﻢﻣﺮﺩﻭﻟﺸﮕﺮﯼﺍﺯﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻥ‬ ‫ﺧﻮﺩﺭﺍﮐﻪ ﻋﺎﺷﻖﺗﺌﺎﺗﺮﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪﺧﻮﺩﺷﺎﻥﻭﺍﮔﺬﺍﺭﮐﺮﺩ‪ .‬ﺳﺎﻝﮔﺬﺷﺘﻪﺩﺭﺟﺸﻦ‬ ‫ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪﺗﺌﺎﺗﺮﺩﺭﺧﺎﻧﻪﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥﺍﯾﺮﺍﻥﺗﺠﻠﯿﻠﯽﻫﻢﺍﺯﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥﺑﻪﻋﻤﻞﺁﻣﺪ‬ ‫ﮐﻪﺷﻨﯿﺪﻡﺩﺭﻣﯿﺎﻥﮐﻠﯽﮔﻮﺋﯽﻫﺎﯼﺳﺨﻨﺮﺍﻧﺎﻥﺣﺮﻑﻫﺎﯼﻋﻠﯽﻧﺼﯿﺮﯾﺎﻥﺩﺭﺑﺎﺭﻩ‬ ‫ﭘﯿﺮﻣﺮﺩ ﺁﺳﺎﻥ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﮕﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﻮﺯ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻡ ﺑﻪ ﻣﺘﻦ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﺍﻭ‬ ‫ﺩﺳﺖﺑﯿﺎﺑﻢ‪.‬ﺍﮔﺮﮐﺴﯽﺳﺮﺍﻏﺶ ﺭﺍﺩﺍﺭﺩﺧﺒﺮﻡﮐﻨﺪ‪ .‬ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥﺁﻥﻗﺪﺭﮔﻤﻨﺎﻡﻭ‬ ‫ﺳﺎﮐﺖ ﺍﺯ ﻣﯿﺎﻥ ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﺷﺎﮔﺮﺩ ﻭ ﭘﯿﺮﻭ ﺭﻓﺖ ﮐﻪ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻋﮑﺲ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺟﺎﺋﯽ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﮐﺎﺵ ﺩﺳﺘﮕﺎﻫﯽ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺗﺼﻮﯾﺮﻫﺎﯼ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﺭﺍ ﺩﯾﺪﺍﺭﯼ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﯽﺩﺍﻧﻢ‪ ،‬ﺭﻭﺯﯼ ﺍﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﭼﯿﺰﯼ ﻫﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺍﻣﺎ‬ ‫ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﻇﺮﻓﯽ ﮐﻪ ﻋﮑﺲ ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﮎ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪﻩ ﻭ‬ ‫ﺩﯾﮕﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺑﺎﺭﯼ‪ ،‬ﺍﯾﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﺧﯿﺮ ﻫﻢ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﻦ ﻧﺮﺳﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺍﻣﺎ »ﺷﺮﻕ« ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﻮﭼﮑﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺑﯽ ﻧﺎﻡ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ‪ ،‬ﮐﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ‬ ‫ﺩﺳﺖ ﮔﺮﻣﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﻣﯽ ﺁﻭﺭﻡ‪) .‬ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﻧﻮﺭﯼ ﻋﻼ(‬

‫ﮐﻮﭼﮏ ﺧﻮﺩ ﯾﮏ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺭﺍ ﺗﻤﺮﯾﻦ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﺧﺮ‬ ‫ﺁﻥ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻨﺪ ﺍﺟﺮﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﯾﺎ ﺍﺻ ً‬ ‫ﻼ‬ ‫ﺍﺟﺮﺍ ﻧﺸﻮﺩ‪ .‬ﺑﻰﺷﮏ ﺩﺭﺱ ﺍﻭﻝ ﺍﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻧﺶ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪﮐﺎﺭﮐﺮﺩﻥﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥﮐﺎﺭﻣﻨﺪﺑﺎﻧﮏ‬ ‫ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻫﻤﮑﺎﺭ ﺻﺎﺩﻕ ﻫﺪﺍﯾﺖ‪ .‬ﻋﺼﺮﻫﺎ ﻫﻢ ﺩﺭ ﯾﮑﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﻧﺸﺮﯾﺎﺕ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ ﺯﺑﺎﻥ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻗﻠﻢ ﻣﻰﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﺎ ﭼﻨﺪ ﺍﺛﺮ ﺍﺯ ﺻﺎﺩﻕ ﻫﺪﺍﯾﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ .‬ﺍﻭ ﻫﯿﭻﮔﺎﻩ ﺍﺯ ﺗﺌﺎﺗﺮ‬ ‫ﺩﺭﺁﻣﺪﻯ ﻧﺪﺍﺷﺖ‪ .‬ﺣﻘﻮﻕ ﮐﺎﺭﻣﻨﺪﻯ ﻭ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺧﺮﺝ ﻣﺤﻔﻞ ﮐﻮﭼﮏ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻣﻰﮐﺮﺩ‪ .‬ﻣﺤﻔﻠﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻯ ﺧﻔﻘﺎﻥ ﺁﻭﺭ ﺩﻫﻪ‬ ‫‪ ۳۰‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻥ ﺍﺣﻀﺎﺭ ﻭ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﻫﻢ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ‬ ‫ﺍﺣﺘﻤﺎ ً‬ ‫ﻻ ﺑﺎﺯﺟﻮﻯ ﺑﯿﭽﺎﺭﻩ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎﻻ ﻭ ﭘﺎﺋﯿﻦ ﻣﻰﮐﻨﺪ‬ ‫ﭼﯿﺰﻯ ﺟﺰ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﺩﺭ ﺍﻭ ﭘﯿﺪﺍ ﻧﻤﻰﮐﻨﺪ‪ .‬ﮐﻪ‬ ‫ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﺑﺎﺯﺟﻮ ﭼﯿﺰ ﺑﺎ ﺍﺭﺯﺷﻰ ﻣﺤﺴﻮﺏ‬ ‫ﻧﻤﻰﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬ﮐﺘﺎﺏ »ﺷﺎﻫﯿﻦ ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﯿﺎﻧﮕﺬﺍﺭ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻧﻮﯾﻦ ﺍﯾﺮﺍﻥ« ﮐﻮﺷﺸﻰ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ‬ ‫ﺟﻬﺖ ﺗﺎﺭﯾﺦﻧﮕﺎﺭﻯ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﺍﯾﺮﺍﻥ‪ .‬ﺻﺪ ﻭ ﺳﻰ ﺳﺎﻝ ﺍﺯ‬ ‫ﺣﯿﺎﺕ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﻰﮔﺬﺭﺩ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺍﯾﻦ ﺭﺳﺎﻧﻪ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻫﻨﻮﺯ ﺻﺎﺣﺐ ﯾﮏ ﮐﺘﺎﺏ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﺍﺯ‬ ‫ﺁﻥﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﯿﻨﻤﺎﻯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺷﺎﻫﺪﺵ ﺑﻮﺩﻩﺍﯾﻢ‪،‬‬ ‫ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺧﯿﻠﻰﻫﺎ ﺩﻟﯿﻞ ﺍﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺭﺍ ﭘﺮﺣﺎﺷﯿﻪ‬

‫ﺑﻮﺩﻥ ﻓﻀﺎ ﻭ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﻰ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﮐﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺗﺌﺎﺗﺮ‬ ‫ﻣﻰﺩﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﻧﮑﺘﻪﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮ‬ ‫ﮐﺴﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍﻏﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﯾﮑﻰ ﺍﺯ ﻧﮑﺎﺕ ﻣﺜﺒﺖ ﺍﯾﻦ ﮐﺘﺎﺏ‪ ،‬ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺷﻔﺎﻑ‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺎﺷﯿﻪﻫﺎﻯ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪.‬ﮐﺘﺎﺏ ﺭﺍ‬ ‫ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﯿﻢ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﮑﺘﻪ ﺩﯾﮕﺮﻯ ﻫﻢ ﻣﻰﺷﻮﯾﻢ‪،‬‬ ‫ﻓﻀﺎﻯ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺩﻫﻪ ‪ ۳۰‬ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﯾﮏ ﻧﮑﺘﻪ‬ ‫ﺩﭼﺎﺭ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﻓﻀﺎﻯ ﺍﯾﻦ ﺗﺌﺎﺗﺮ‬ ‫ﺑﺪﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﭘﺮﺣﺎﺷﯿﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﯾﻦ ﻓﻀﺎ ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪﻋﺎﺷﻘﺎﻧﺶﺭﺍﻧﺒﯿﻨﺪﻭﺁﻥﻫﺎﺭﺍﻧﺎﺩﯾﺪﻩﺑﮕﯿﺮﺩ‪.‬ﺩﺭ‬ ‫ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﮐﺘﺎﺏ ﺟﺎﯾﻰ ﮐﻪ ﺍﮐﺒﺮ ﺭﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺣﺎﻝ ﻭ ﺍﺣﻮﺍﻝ‬ ‫ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻧﺶ ﺻﻼﺣﯿﺘﺶ ﺭﺍ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﻧﻤﺎﯾﺸﻨﺎﻣﻪ »ﺭﻭﺯﻧﻪ ﺁﺑﻰ« ﺭﺩ ﮐﺮﺩﻧﺪ‬ ‫ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ‪ .‬ﺭﺍﺩﻯ ﺟﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ‪» :‬ﺁﺩﻡ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﻯ‬ ‫ﺯﻧﺪﮔﻰ ﮐﻤﻰ ﻗﺎﻟﺘﺎﻕ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻰﻓﻬﻤﻰ ﭼﻪ ﻣﻰﮔﻮﯾﻢ؟‬ ‫ﯾﻌﻨﻰﺯﺭﻧﮓﺑﺎﺷﺪ‪ «.‬ﻭﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎﻥ ﺑﻪﺍﻭﭼﻨﯿﻦﭘﺎﺳﺦ‬ ‫ﻣﻰﺩﻫﺪ‪» :‬ﻧﻪ‪ .‬ﻧﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺭﺍﺩﻯ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪﻩﺍﻡ‪.‬ﻫﯿﭻ ﻭﻗﺖ‪.‬ﺑﻪﻣﻦﺑﮕﻮﺋﯿﺪﮐﺎﺭ ﮐﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﺍﺯ ﺷﺶ ﺻﺒﺢ ﺗﺎ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺷﺐ ﮐﺎﺭ ﻣﻰﮐﻨﻢ‪ «...‬ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺗﺌﺎﺗﺮﺑﺪﺍﺧﻼﻕ ﺣﺪﻭﺩﭼﻬﻞﺳﺎﻝﺑﻌﺪﺍﺯ ﺍﯾﻦﻣﮑﺎﻟﻤﻪﻭ‬ ‫ﺩﺭﻫﻤﯿﻦﺭﻭﺯﻫﺎﻫﻢﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪﺷﺎﻫﺪﭼﻨﯿﻦﻣﮑﺎﻟﻤﺎﺗﻰ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﯿﺰﻯ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﮑﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﺩﺑﯿـﺎﺕ ﻣﺎ ﺍﺩﺑﯿـﺎﺕ ﺗﻌﻠﯿﻖ ﺍﺳﺖ‬

‫ﺳﺎﺳﺎﻥ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﻭﺏ ﺩﺭ ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻣﺰﺩﻭﺭﺍﻥ‬ ‫ﮐﺘﺎﺏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻭ ﭼﻨﺪ ﻧﺸﺮﯾﻪ ﺍﺩﺑﯽ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﭼﻪ ﺁﺛﺎﺭﯼ ﺩﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﺯﻣﯿﻨﻪﻫﺎ‬ ‫)ﯾﮏ ﻗﺮﺍﺭﮔﺎﻩ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺑﯿﻦ ﻣﺸﻬﺪ ﻭ ﺳﺮﺧﺲ( ﻭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪ ﻭ ﺳﺮﺍﺳﺮ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﻧﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺁﻥﻫﺎ ﺩﺭ ﺳﺒﮏ‪ ،‬ﺯﺑﺎﻥ‪ ،‬ﺗﮑﻨﯿﮏ‬ ‫ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺩﺑﯿﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺳﺎﮐﻦ ﺍﺭﻭﻣﯿﻪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﻫﻤﯿﻦ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﺎ ﺗﺌﺎﺗﺮ‬ ‫ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎﯼ ﻧﻮ ﺑﺮﺍﺑﺮﯼ ﮐﻨﻨﺪ؟‬ ‫ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻭ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺭ‪ ۱۳۶۲‬ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﺮﮎ ﻭ ﺍﺯ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ‪(۱۹۸۴) ۱۳۶۳‬‬ ‫ﺑﺤﺚ ﻣﻦ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺩﯾﻮﺍﻧﻪﻭﺍﺭ ﮐﺎﺭ‬ ‫ﺳﺎﮐﻦﺗﻮﺭﻧﺘﻮ–ﮐﺎﻧﺎﺩﺍﺑﻮﺩﻩﺍﺳﺖ ﻭﺩﺭ ﮐﺎﺭﻧﺎﻣﻪﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎﯼﻓﺮﻫﻨﮕﯽﺍﻭ‬ ‫ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺧﻮﺏ ﻭ ﺑﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎﯾﯽ ﺍﺻﯿﻞ ﻭ ﻧﻮ‪ .‬ﻣﺎ ﻧﯿﺰ‪ .‬ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻩ ﻭ ﺷﯿﻮﻩﻫﺎﯾﯽ ﮔﺎﻩ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﯾﻦﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥﺍﺯ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﺘﻦﻭ ﺍﺟﺮﺍﯼ ﻣﮑﺮﺭﻧﻘﺎﻟﯽ ﻧﺒﺮﺩﺭﺳﺘﻢ ﻭ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﻭ ﮔﺎﻩ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻫﻢ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﻭ ﺟﻨﮓ ﻭ ﻣﺸﮑﻼﺕ‬ ‫ﺳﻬﺮﺍﺏ)ﺑﺎ ﻧﮕﺮﺷﯽﺗﺎﺯﻩﺑﻪﺍﯾﻦﺷﯿﻮﻩﺑﺎﺯﯾﮕﺮﯼ(‪،‬ﻫﻤﮑﺎﺭﯼﺑﺎ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﯼ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ – ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻓﺸﺎﺭﻫﺎﯼ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪،‬‬ ‫ﺗﺌﺎﺗﺮﯼ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ )ﺑﺎﺯﯾﮕﺮ‪،‬ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥﻭﺻﻮﺭﺗﮕﺮ(‪،‬ﻫﻤﮑﺎﺭﯼ ﻗﻠﻤﯽﻭ ﺍﺩﺍﺭﯼ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‪ ،‬ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ‪ ،‬ﻋﺎﻃﻔﯽ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﯽ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺗﺒﻌﯿﺪﯼ ﻭ ﻣﻬﺎﺟﺮ‬ ‫ﺑﺎ ﻧﺸﺮﯾﺎﺕ ﺳﺎﯾﺒﺎﻥ ﻭ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪ ﻭ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻧﺸﺮﯾﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‬ ‫ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﺍﯾﻦ ﺭﺍ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﮐﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻬﺎﺟﺮ‬ ‫ﺳﭙﯿﺪﺍﺭ ) ﻣﺪﯾﺮﻣﺴﺌﻮﻝ ﻭ ﺩﺑﯿﺮ ﺑﺨﺶ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ (ﻭ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﻤﻦ‬ ‫ﺍﻟﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﯾﺎ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﻟﮑﻦ ﺷﻮﺩ؟‬ ‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺩﺭ ﮐﺎﻧﺎﺩﺍﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ‪ .‬ﺍﻭﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﺳﻪ ﺭﻣﺎﻥﺑﻪﻧﺎﻡﻫﺎﯼ‬ ‫»ﮔﺴﻞ«‪»،‬ﮐﺎﻓﻪﺭﻧﺴﺎﻧﺲ«‪،‬ﻭ »ﺑﻪﺑﭽﻪﻫﺎ ﻧﮕﻔﺘﯿﻢ«‪،‬ﺩﻭﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺷﻌﺮ‬ ‫ﺯﺑﺎﻥ ﻫﻢ ﯾﮏ ﻭﺳﯿﻠﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﯽ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻘﺪﺱ ﺑﺨﺸﯿﺪ‪ .‬ﺯﺑﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎﻡﻫﺎﯼ »ﺳﺒﺰ« ﻭ »ﺭﻧﮓ« ﻭ ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﻧﯿﻢ ﻧﮕﺎﻩ‬ ‫ﻗﻮﻝ ﮔﻠﺸﯿﺮﯼ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ »ﺧﺎﻧﻪ« ﻭ » ﭘﻨﺎﻩ« ﺁﺩﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ »ﺻﻨﻢ‬ ‫ ﺳﻰ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ« ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺘﻨﯽ‬‫ﺑﺎﻧﻮ« ﮔﻠﺸﯿﺮﯼ ﻫﻢ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﯾﺲ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ »ﺧﺎﻧﻪ ﺯﺑﺎﻥ« ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻨﺎ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺣﺘﯽ ﺭﺍﻭﯼ‬ ‫ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﺪ ﺑﺨﺶ ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺍﺯ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺍﻭﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺍﯼ ﮐﻪ ﺍﺯ‬ ‫»ﺁﯾﻨﻪﻫﺎﯼﺩﺭﺩﺍﺭ«ﻫﻢﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﺪ ﮐﻪﮐﺪﺍﻣﯿﮏﺑﯿﺸﺘﺮ»ﺑﺎﺧﺘﻪ«ﺍﻧﺪ‪.‬ﻧﮑﺘﻪ‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ »ﺳﭙﯿﺪﺍﺭ«ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ‪.‬‬ ‫ﺩﯾﮕﺮ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﯽﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﮐﻢ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﺁﺛﺎﺭ ﮐﻢ ﺍﺭﺯﺵ ﯾﺎ ﻣﺘﺰﻟﺰﻝ ﯾﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﺯﺑﺎﻥ ﺳﺴﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﻭﻟﯽ ﻣﮕﺮ ﻣﺎ ﻭﻗﺘﯽ‬ ‫ﺳﺎﺳﺎﻥ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ‬ ‫ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﯿﻢ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎﯼ ﺍﺩﺑﯽ ﻣﺜﻸ ﯾﮏ ﺩﻭﺭﻩ ﯾﺎ ﯾﮏ ﺩﻫﻪ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﯾﺮﺍﻥ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺍﻭﻝ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﻣﯽﺭﻭﯾﻢ ﺳﺮﺍﻍ ﻓﻼﻥ ﻃﺮﺡ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻓﻼﻥ‬ ‫ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺗﺎﺯﻩ ﻣﺪﺕ ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ »ﺑﺪﯾﻬﯿﺖ« ﯾﮏ »ﺍﺻﻞ« ﻧﺸﺮﯾﻪ ﻣﺤﻠﯽ ﻓﻼﻥ ﻗﺼﺒﻪ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ؟ ﻧﻪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻗﻀﯿﻪ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺑﻐﺾ ﻭ ﭘﯿﺸﺪﺍﻭﺭﯼ ﻧﮕﺎﻩ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﺫﻫﻨﯽ ﺭﺍ ﮐﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ؛ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ‪» :‬ﺯﺑﺎﻥ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻬﺎﺟﺮ ﺍﻟﮑﻦ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻞﺷﺎﻥ ﭘﯿﺶ ﭘﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﻧﺎﻣﻠﻤﻮﺱ‪ ،‬ﻭ ﺣﺎﻻ ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻪ ﺯﻭﺭ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﻭ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﺍﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪﻩ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺟﺎﯾﮕﺎﻩ ﺧﻮﺩﺵ‬ ‫ﺭﺍ ﻧﯿﺰ‪ .‬ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺍﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ‬ ‫ﮐﺎﺭ ﻣﺜﺒﺘﯽ ﻫﻢ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺯﻩ ﺗﺎﺯﻩ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻫﻤﮑﺎﺭ ﻋﺰﯾﺰﻣﺎﻥ‬ ‫»ﮊﺍﻧﺮ« ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﻢ ﻭ ﻧﻤﯽﭘﺬﯾﺮﻡ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﭼﯿﺰ‬ ‫ﻣﻨﺪﻧﯽﭘﻮﺭ ﻭﺻﻠﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻣﺎﺩﺭ ﺧﻮﺵ ﺁﻣﺪ ﮔﻔﺖ!«‬ ‫ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺟﻮﺭ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻫﻢ ﺗﻮﺿﯿﺤﺶ ﺩﺍﺩ‪» .‬ﮊﺍﻧﺮ«‬ ‫ﺍﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ »ﺍﻟﮑﻦ ﺷﺪﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﻬﺎﺟﺮﯾﻦ« ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‬ ‫ﯾﺎ »ﻧﻮﻉ ﺍﺩﺑﯽ« ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻪﺑﻨﺪﯼﻫﺎﯼ »ﻧﻮﻋﯽ« ﺁﻓﺮﯾﻨﺶ ﺍﺩﺑﯽ‬ ‫ﺯﯾﺎﺩﯼ ﻭ ﺑﯽﺧﻮﺩﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻧﮕﺎﺭ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺟﻤﺎﻋﺘﯽ ﺑﻮﺩﯾﻢ‬ ‫ﺍﻃﻼﻕ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺷﻌﺮ‪ ،‬ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﮐﻮﺗﺎﻩ ‪ ،‬ﺭﻣﺎﻥ‪ ،‬ﺣﻤﺎﺳﻪ‪،‬‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻧﯿﺎ ﻭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﮐﺮﺩﯾﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﯾﺎ ﺯﺑﺎﻧﯽ ﺩﯾﮕﺮ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺸﻨﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ‪ .‬ﺩﺭ ﻓﻀﺎﯼ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺍﯾﻦ ﺍﻧﻮﺍﻉ‬ ‫ﺁﺛﺎﺭ ﺍﺩﺑﯽ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﯾﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻗﻀﯿﻪ ﻫﻤﺘﺎ ﭘﻨﺪﺍﺭﯼ »ﺯﺑﺎﻥ«‬ ‫ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺭﻭﺡ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﯾﮏ ﺍﺛﺮ ﺁﻓﺮﯾﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﺭﺍ‬ ‫ﺑﺎ »ﺍﺩﺑﯿﺖ« ﺍﺛﺮ ﺍﺩﺑﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻟﺶ ﺁﻣﺪ‪ .‬ﻭﻟﯽ ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﻫﻤﯿﻦ ﺩﻩ‬ ‫ﺑﻪﺧﻮﺩ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﻭ ﺍﯾﻦ‪ ،‬ﻧﻪ ﮊﺍﻧﺮ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﯼ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺁﻥ ﮊﺍﻧﺮ‬ ‫ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﻏﺮﺑﺎﻝ ﮐﻨﯿﻢ ﻭ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﭼﺮﺍ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﻨﺘﺸﺮﻩ ﺍﺩﺑﯽ ﺩﺭ‬ ‫ﺭﺍ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽﺩﻫﺪ‪ .‬ﻭ ﺍﻣﺎ »ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ«؟ ﻣﺎ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻫﻢ‬ ‫ﻫﺮ ﺯﻣﯿﻨﻪﺍﯼ‪ ،‬ﻗﺼﻪ ﮐﻮﺗﺎﻩ‪ ،‬ﻧﻘﺪ‪ ،‬ﺷﻌﺮ ﻭ ﺭﻣﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺘﻤﺄ ﺑﺮﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ‬ ‫ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ‬ ‫ﺳﺎﺳﺎﻥ‬ ‫ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ »ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ«‬ ‫ﻣﻨﺘﺸﺮﻩ ﺩﺭ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ »ﺑﺎﺩﻧﻤﺎﻫﺎ ﻭ ﺷﻼﻕﻫﺎ«‪» ،‬ﻫﻤﻨﻮﺍﯾﯽ ﺍﺳﺖ ﯾﺎ »ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺗﺒﻌﯿﺪ« ﺗﻮﺍﻓﻖ ﻧﺪﺍﺭﯾﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﮐﻠﯽ‬ ‫ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺍﺭﮐﺴﺘﺮ ﭼﻮﺏ ﻫﺎ«‪» ،‬ﺩﮐﺘﺮ ﻧﻮﻥ ﺯﻧﺶ ﺭﺍ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ«‪» ،‬ﺷﺎﺧﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻓﺎﺭﺳﯽ« ﻣﯽﻧﺎﻣﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻪ ﺯﺍﻭﯾﻪ ﻫﻢ ﻧﮕﺎﻫﺶ‬ ‫»ﮔﺴﻞ ﻭ ﮐﺎﻓﻪ ﺭﻧﺴﺎﻧﺲ«‪» ،‬ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ﺗﻠﺦ« ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺍﺯ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ :‬ﻣﮑﺎﻥ‪ ،‬ﻣﻮﺿﻮﻉ‪ ،‬ﻭ ﺩﯾﺪﮔﺎﻩ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﺍﺩﺑﯿﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﮑﺎﻧﯽ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ‬ ‫ﺍﺯ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﻮﺏ ﻭ ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ‪ ،‬ﯾﺎ »ﻫﻔﺘﺎﺩ ﺳﻨﮓ ﻗﺒﺮ«‪» ،‬ﺗﺌﻮﺭﯼ ﺍﺯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ )ﻭ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﻗﻀﯿﻪ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ‪ ،‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻓﺮﻡ ﯾﺎ ﻣﺤﺘﻮﺍ‬ ‫ﺷﻌﺮ«‪» ،‬ﺍﻧﻬﺪﻭﺍﻧﺎ« ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺯﻣﯿﻨﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻫﺰﺍﺭ ﺟﻠﺪ‬ ‫ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪۳۳‬‬

‫‪۱۹‬‬

‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۷۷‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲‬ﺗﯿﺮ ‪۱۳۸۵‬‬

‫‪Iranians, Vol. 10, No. 277, Friday, June 23, 2006‬‬

‫ﻣﺎ ﻣﻨﺒـﻊ ﺩﺍﻧﺎﯾﯽ ﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﮔﻢ ﮐﺮﺩﻩﺍﯾﻢ‬ ‫ﺁﻧﭽﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﺪﺑﺨﺶﻫﺎﯼ ﮔﺰﯾﺪﻩﺍﯼﺍﺯﮔﻔﺖﻭ ﮔﻮﯼ‬ ‫ﻣﻔﺼﻞ ﻣﻬﺪﯼ ﻧﯿﺎﮐﯽ‪ ،‬ﮔﺰﺍﺭﺷﮕﺮ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﻣﯿﺮﺍﺙ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‪،‬ﺍﺳﺖ ﺑﺎﻣﻬﺪﯼﻣﺤﺴﻨﯿﺎﻥﺭﺍﺩ ﺍﺳﺘﺎﺩﺭﺷﺘﻪ‬ ‫ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﺗﻬﺮﺍﻥ‪.‬‬

‫ﻣﻬﺪﯼ ﻣﺤﺴﻨﯿﺎﻥﺭﺍﺩ‬

‫ﻫﻨـﺮ ﻭ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿـﺎ‬ ‫ﺁﺯﺍﺩﻩ ﻃﺎﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺭﺳﻄﻮ ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﭘﯽ ﯾﺎﻓﺘﻦ‬ ‫ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻫﻨﺮ ﻭ ﺭﻧﺞ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﯾﯿﺰ ‪ ۱۹۸۴‬ﺩﺭ ﭘﺎﺭﯾﺲ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ ﻭ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﻫﻤﮕﺎﻧﯽ ﻭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺟﻠﺐ ﮐﺮﺩ‪ ،‬ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺩﺭ ﺑﺮﻟﯿﻦ‪ ،‬ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ‬ ‫ﺁﻟﻤﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺍﯾﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻨﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﻫﺎﯼ‬ ‫ﺩﯾﮕﺮ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻣﻦ ﺍﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ‬ ‫ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﯾﺲ ﺩﯾﺪﻡ‪ ،‬ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﺍﻧﮕﯿﺰﻩ ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﯼ‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﺩﺭ ﻫﻨﺮ ﺭﺍ ﺑﺒﯿﻨﻢ‪ .‬ﻣﯽﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻼﻗﺎﺕ »ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ« ﺑﺮﻭﻡ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺁﻥ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﺮﯼ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﺩﯾﺪﻥ ﮐﺮﺩﻧﺪ‬ ‫ﻣﻔﺘﻮﻥ ﻧﺎﻡ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ‬ ‫ﺗﻮﻗﻌﻢ ﺍﺯ ﺩﯾﺪﺍﺭ »ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ« ﭼﻨﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻭ‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﭼﺮﺍ؟‬ ‫ﺍﮐﻨﻮﻥ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻭﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺁﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯽﺭﺳﻢ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺭﻏﻢ ﺩﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺁﻗﺎﯼ ﮊﺭﺍﻟﺪ ﺭﻧﯿﻪ‪ ،‬ﻣﺒﺘﮑﺮ ﻭ‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﮐﻨﻨﺪﻩﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ‪،‬ﺩﺭﮔﺰﯾﻨﺶﺍﯾﻦ‬ ‫ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ‪ ،‬ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﺁﻥﻗﺪﺭ ﻭﺳﯿﻊ‬ ‫ﺍﺳﺖﮐﻪﺁﺛﺎﺭﺑﻪﻧﻤﺎﯾﺶﺩﺭﺁﻣﺪﻩ‪،‬ﺑﻪﺭﻏﻢﺗﻨﻮﻋﺸﺎﻥ‬ ‫ﻭ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻥ ﮐﻪ ﻫﺮ ﯾﮏ ﺷﺎﻫﮑﺎﺭﯼ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ‬ ‫ﻫﻨﺮ ﻧﻘﺎﺷﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﯽﺁﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺣﺘﯽ‬ ‫ﮔﻮﺷﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﻋﻤﯿﻖ ﺑﺸﺮ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﭘﯿﺪﺍﯾﺶ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﺭﺍ ﺑﻨﻤﺎﯾﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺍﺻﻮﻻ ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﺘﻮﺍﻥ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﻄﻠﻖ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﺳﯿﺼﺪ ﺍﺛﺮ ﺩﺭ ﻗﻠﻤﺮﻭ‬ ‫ﻧﻘﺎﺷﯽ‪ ،‬ﻣﺠﺴﻤﻪﺳﺎﺯﯼ ﻭ ﻋﮑﺎﺳﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ‬ ‫ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻮﺍﻩ ﺍﯾﻦ ﺁﺛﺎﺭ‪ ،‬ﺍﻏﺮﺍﻕ‬ ‫ﻧﮑﺮﺩﻩﺍﯾﻢ ﺍﮔﺮ ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ ﻫﯿﭻ ﺣﺎﻝ ﺭﻭﺣﯽﺍﯼ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﺩﺭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ ﻏﺮﺏ ﺍﺛﺮ ﻧﮕﺬﺍﺷﺘﻪ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﻣﯽﭘﺮﺳﻢ‪ :‬ﺁﯾﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺷﺮﻕ ﺍﺯ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ‬ ‫ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ؟ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﭘﺎﺳﺨﯽ‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺁﺛﺎﺭﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ‬ ‫ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪﺍﺯ ﻗﻠﻤﺮﻭﻓﺮﻫﻨﮓﻣﻐﺮﺏ ﺯﻣﯿﻦﻣﯽﺁﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﯿﻨﯿﺎﺗﻮﺭﻫﺎﯼﭼﯿﻨﯽ‪،‬ﻫﻨﺪﯼﻭﺍﯾﺮﺍﻧﯽﺩﺭﺍﯾﻦﻣﯿﺎﻥ‬ ‫ﯾﮏﺳﺮﻓﺮﺍﻣﻮﺵﺷﺪﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎﯼﺁﻥﭘﯿﺮﻣﺮﺩ‬ ‫ﺷﻮﺭﯾﺪﻩ ﺳﺮ ﮐﻪ ﻣﺴﺖ ﻭ ﺧﺮﺍﺏ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺳﺎﻗﯽ‬ ‫ﺟﻮﺍﻥ ﺷﻌﺮ ﺧﯿﺎﻡ ﭼﺸﻢ ﺩﻭﺧﺘﻪ ﺩﺭ ﻫﯿﭻ ﮐﺠﺎﯼ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﺩﯾﺪﻩ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻧﯽ ﮐﻪ ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻫﻤﮕﯽ ﺑﺎ ﯾﮏ‬ ‫ﭘﺮﺳﺶ ﺩﺭﮔﯿﺮﻧﺪ‪» :‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺭﻧﺞ ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺭﺍ ﺗﺤﻤﻞ ﮐﺮﺩ؟« ﻭ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎ ﺭﻧﺠﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻫﺴﺘﯽ ﻣﯽﺑﺮﺩ ﺗﻨﻬﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﮔﺎﻩ ﻏﻤﮕﯿﻨﯿﻢ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺩﻟﯿﻠﯽ ﺑﺮﺍﯼ‬ ‫ﺍﻧﺪﻭﻫﻤﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ ﻭ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ‬ ‫ﻫﻤﯿﻦ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﺑﯽ ﺩﻟﯿﻞ ﻭ ﺭﻧﺞ ﺍﺯ ﻫﺴﺘﯽ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﺭﺍ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﯿﻢ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺳﺎﺩﮔﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ﻫﺮﮔﺰ ﺍﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻋﯿﺖﭘﯿﺪﺍ ﻧﻤﯽﮐﺮﺩﻭﭼﻪﺑﺴﺎ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺘﯿﻢ‬ ‫ﺭﻧﺞﻫﺴﺘﯽﺭﺍﺁﺳﺎﻥﺗﺮﺗﺤﻤﻞﮐﻨﯿﻢ‪.‬ﺍﻣﺎﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ‬ ‫ﺁﻥ ﺻﺪﺍﯾﯽﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﮐﻬﻦ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ‪ ،‬ﺍﺯ‬ ‫ﻋﻬﺪ ﻋﺘﯿﻖ ﺗﺎ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ‪ ،‬ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ ﮔﻮﺵ‬ ‫ﻣﯽﺭﺳﺪ‪ .‬ﺻﺪﺍﯼ ﺭﻭﺡ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪ‪ ،‬ﺁﻥ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻡ ﮐﻪ ﺩﭼﺎﺭ ﺩﺭﺩ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﮑﺎﻥ‬ ‫ﻭ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻭ ﻫﻤﻪ ﮐﺲ‬ ‫ﺟﺎﺭﯼ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎﺗﻨﻬﺎﺷﯿﻮﻩﺑﯿﺎﻥﮐﺮﺩﻥ ﺍﯾﻦ ﺣﺲ‪،‬‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺭﻧﺞ‪ ،‬ﻭ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﺩ ﻫﺴﺘﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻔﺎﻭﺕﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬ﺁﺛﺎﺭﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ‬

‫ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪،‬‬ ‫ﺩﺭ ﻃﯽ ﺩﻭ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﭘﺎﻧﺼﺪ ﺳﺎﻝ‪ ،‬ﻫﺮ ﯾﮏ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺻﺪﺍ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﮑﻞﻫﺎ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺒﮏﻫﺎﯼ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ‬ ‫ﺗﮑﺮﺍﺭ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﮊﺭﺍﻟﺪ ﺭﻧﯿﻪ ﺩﺭ ﭘﯽ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﭘﺎﺳﺨﯽ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﯼ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺁﺩﻣﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭﺩ ﺭﺍ‬ ‫ﺗﺤﻤﻞ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺁﺛﺎﺭﯼ ﮐﻪ ﭘﯿﺮﺍﻣﻮﻥ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ‪،‬ﺩﺭﮐﻠﯿﺖﺧﻮﺩ ﺗﻼﺵ ﺍﻧﺴﺎﻥﺑﺮﺍﯼﯾﺎﻓﺘﻦ‬ ‫ﭘﺎﺳﺨﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺜﺎﻝ ﺩﺭ ﻋﻬﺪ ﻋﺘﯿﻖ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﯽﮐﺮﺩﻧﺪ‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﺍﺯ ﺻﻔﺮﺍﯼ ﺳﯿﺎﻩ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﯽﺁﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻗﺮﻥ ﺳﻮﻡ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﯿﻼﺩ‬ ‫ﻣﺴﯿﺢ ﻋﺪﻩﺍﯼ ﺍﺯ ﻣﺴﯿﺤﯿﺎﻥ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮﯾﺪﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺑﻪ ﺑﯿﺎﺑﺎﻥﻫﺎﯼ ﻣﺼﺮ ﻭ ﺳﻮﺭﯾﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺁﻥﻫﺎ ﺩﺭ ﺩﻫﮑﺪﻩﻫﺎﯾﯽ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﺎ ﮐﺎﻫﻠﯽ ﻣﯽﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻏﺮﻓﻪﻫﺎﯼ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺍﯾﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺯ ﻣﻬﺎﺟﺮﺍﻥ‬ ‫ﻣﺴﯿﺤﯽ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ ﭘﯿﺮﻭﺍﻥ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺁﯾﯿﻦ ﺭﺍ ﮐﺎﻓﺮ ﻣﯽﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‪» .‬ﺗﻮﻣﺎﺱ ﺁﮐﻮﯾﻦ«‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎﺭﺍﭼﻨﯿﻦﺗﻌﺮﯾﻒﻣﯽﮐﻨﺪ‪»:‬ﺍﻧﺪﻭﻫﯽﮐﻪ‬ ‫ﺁﻥ ﻗﺪﺭ ﺯﯾﺎﺩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﺩﻡ ﺭﺍ ﻓﻠﺞ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺰﺍﺟﯽ‬ ‫ﻧﺎﺳﺎﻟﻢ ﮐﻪ ﯾﺎ ﺳﺮﺩ ﺍﺳﺖ ﯾﺎ ﮔﺮﻡ؛ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺍﺧﺘﻼﻝ‬ ‫ﻣﺰﺍﺝ ﺑﻪ ﺍﺿﻤﺤﻼﻝ ﺭﻭﺡ ﻣﯽﺍﻧﺠﺎﻣﺪ‪ «.‬ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ‬ ‫ﺁﻟﺒﺮﺷﺖﺩﻭﺭﺱﮐﻪﭼﻬﺎﺭ ﺻﺪﺳﺎﻝﻗﺪﻣﺖﺩﺍﺭﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﺍﺯ ﻧﺒﻮﻍ ﺯﺍﯾﯿﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﮊﺭﺍﻟﺪ ﺭﻧﯿﻪ‪ ،‬ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻣﺪﯾﺮ ﻣﻮﺯﻩ‬ ‫ﭘﯿﮑﺎﺳﻮ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﯾﺲ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﺭﻭﯼ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻉﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎﮐﺎﺭﮐﺮﺩﻩﺍﺳﺖﻭﺩﺭﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ‬ ‫»ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ« ﺗﻼﺵ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺩﺭﺩ ﺭﺍ ﺭﯾﺸﻪﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺍﺭﺳﻄﻮ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﯽﮐﺮﺩ ﻫﻨﺮ ﺍﺯ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻭﺟﻮﺩﻣﯽﺁﯾﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﻃﯽ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻫﺰﺍﺭ‬ ‫ﺳﺎﻝ ﺍﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺩﺭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻏﺮﺏ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﻫﻨﺮ ﻭ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﯽ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻢﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺭﻧﺪ‪.‬ﺁﯾﺎ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﺑﻪﻣﻌﻨﺎﯼﻟﺬﺕﺑﺮﺩﻥ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﻣﺜ ً‬ ‫ﻼ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﻫﻮﭘﺮ‬ ‫ﻫﻤﻮﺍﺭﻩﺗﻨﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪﻭﺑﺎ ﺍﯾﻦﺣﺎﻝﺍﺯ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽﺧﻮﺩ‬ ‫ﻟﺬﺕ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻮﯾﺲ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪» :‬ﻫﻤﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ‬ ‫ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﻌﻨﺎ‪ :‬ﻫﻤﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ‬ ‫ﻏﻤﮕﯿﻦ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ «.‬ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﺷﺎﯾﺪ ﺁﻥ‬ ‫ﺑﺨﺶ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﯼ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ‬ ‫ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﺠﺴﻤﻪ »ﺁﺩﻡ ﮔﻨﺪﻩ« ﺭﺍﻥ ﻣﯿﻮﮎ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺳﺮﮐﻮﺏ ﺷﺪﻩ ﺑﺎ ﻇﺮﺍﻓﺘﯽ ﺣﯿﺮﺕﺍﻧﮕﯿﺰ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﺑﻌﺎﺩﯼ ﻏﻮﻝﺁﺳﺎ ﻭ ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺍﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﻭ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻭﺍﻗﻌﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﯿﺎﻥ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﻋﻠﻢ ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺑﻪ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ‬ ‫ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ‪ .‬ﺩﯾﻮﯾﺪ ﻧﺒﺮﺍﺩﺍ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭﺵ ﺗﺼﻮﯾﺮﯼ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﺮﺩﯼ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﻓﺸﺎﺭﻫﺎﯼ‬ ‫ﺭﻭﺣﯽ ﻭ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﺷﺪﯾﺪ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺯﻧﯽ ﺭﻭﯼ ﺁﻭﺭﺩﻩ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮﺩﺯﻧﯽ ﻭ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﻧﺒﺮﺍﺩﺍ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ‬ ‫ﻫﻢ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﯽﺍﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﯽﺟﻬﺖ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻧﺒﺮﺍﺩﺍ ﻫﻢ ﻣﺪﺗﯽ ﺩﺭ ﺗﯿﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﺑﺴﺘﺮﯼ ﺑﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﭘﯿﺎﻡ ﺍﻣﯿﺪﺑﺨﺶ ﺍﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﺁﻥ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ ﯾﮏ ﺑﯿﻤﺎﺭﯼ ﻧﯿﺴﺖ؛ ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﺧﻼﻗﯿﺖ ﻭ ﺍﻧﮕﯿﺰﻩ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﻨﺮﯼ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺭﺩ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺭﻧﺞ ﻫﻨﺮ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ‬ ‫ﻧﻤﯽﺁﯾﺪ‪.‬ﺍﺯﺯﻣﺎﻥ ﺍﺭﺳﻄﻮﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﺑﺸﺮﺩﺭﭘﯽﯾﺎﻓﺘﻦ‬ ‫ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻫﻨﺮ ﻭ ﺭﻧﺞ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﻣﺎﻟﯿﺨﻮﻟﯿﺎ‬ ‫ﺳﯿﺼﺪ ﺍﺛﺮ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺩﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﻫﺮﯾﮏ ﺑﻪ ﺷﯿﻮﻩ‬ ‫ﻧﻤﺎﺩﯾﻦﺧﻮﺩﺭﻧﺞﺭﺍﻣﺠﺴﻢﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪،‬ﺑﺎﺍﯾﻦﻫﻤﻪ‬ ‫ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻢ ﭼﺮﺍ ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪﻡ‬ ‫ﺍﺣﺴﺎﺱ ﮐﺮﺩﻡ ﮐﻪ ﻓﺮﯾﺐ ﺧﻮﺭﺩﻩﺍﻡ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﺳﺎﯾﺖ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ »ﻫﻨﺮﻫﺎ«‬

‫‪190‬‬

‫ﻣﺎﺭﺷﺎﻝ ﻣﮏ ﻟﻮﻫﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻓﻘﯿﺪ ﮐﺎﻧﺎﺩﺍﺋﯽ‬ ‫ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ‪ ،‬ﺩﺭ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺗﺤﻮﻝ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ‬ ‫ﺍﺯ ﺳﻪ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ :‬ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ‬ ‫ﺷﻔﺎﻫﯽ‪ ،‬ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﮔﻮﺗﻨﺒﺮﮒ ﻭ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ‬ ‫ﻣﺎﺭﮐﻮﻧﯽ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻭﺍﺭﺩ‬ ‫ﺩﻫﮑﺪﻩ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ‪ .‬ﺍﻭ ﺩﺭ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺁﻧﭽﻪ‬ ‫»ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﺷﻔﺎﻫﯽ« ﻣﯽﻧﺎﻣﺪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺯﻣﺎﻧﯽ ﺩﻧﯿﺎﯼ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﺍﯼ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺻﺪﺍﯾﻤﺎﻥ ﺑﻪ‬ ‫ﺁﻥ ﺳﻮﺗﺮﺵ ﻣﯽﺭﺳﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ...‬ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ‬ ‫ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻣﺎ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻪﺍﯾﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﭼﻨﺎﻥ‬ ‫ﻋﺼﺮﯼ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﻭﻗﺘﯽ ﭘﺎﯼ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺖ‬ ‫ﻣﯽﻧﺸﯿﻨﯿﻢ ﻭ ﭼﺖ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻪ ﻋﺼﺮ‬ ‫ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ »ﻣﯿﺎﻥ ﻓﺮﺩﯼ« ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻪﺍﯾﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺗﻔﺎﻭﺕ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻣﺠﺎﺯﯼ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺳﻮﯼ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ‪.‬‬ ‫ﯾﮏ ﺷﺐ ﺩﻭﺳﺘﯽ ﺍﺯ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻦ ﯾﮏ ﺍﯾﻤﯿﻞ‬ ‫ﺯﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﻦ ﺗﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﮐﺮﺩﻡ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﺪﻡ‪ ،‬ﺍﯾﻤﯿﻞ‬ ‫ﺑﻌﺪﯼ ﺭﺳﯿﺪ ﮐﻪ ‪»:‬ﻣﻦ ﺩﺍﺭﻡ ﻣﯽﺭﻭﻡ ﺑﺨﻮﺍﺑﻢ‪،‬‬ ‫ﺷﺐ ﺑﺨﯿﺮ!«‪ .‬ﻣﻦ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﮐﺮﺩﻡ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﺗﺎﻕ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻦ ﮐﻪ ﻣﺪﺍﻡ ﺩﺭ‬ ‫ﺣﺎﻝ ﮐﻠﻨﺠﺎﺭ ﺭﻓﺘﻦ ﺑﺎ ﺩﻫﮑﺪﻩ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﻫﺴﺘﻢ‪...‬‬ ‫ﺍﻣﺎ‪ ،‬ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﻣﻦ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۶۸‬ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺭﺳﯿﺪﻩﺍﻡ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥﻫﺎ‬ ‫ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﺳﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻪ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮﺩﻡ ﺍﻣﺎ ﺣﺎﻻ ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭ‬ ‫ﮐﻬﮑﺸﺎﻥﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪﮐﻬﮑﺸﺎﻥ‬ ‫ﺁﻗﺎﯼ ﻣﮏ ﻟﻮﻫﺎﻥ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﯾﮏ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﺩﯾﮕﺮ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﻧﺎﻣﮕﺬﺍﺭﯼ ﺍﯾﻦ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﺭﻭﺵ ﻣﮏ ﻟﻮﻫﺎﻥ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﻪﮐﺎﺭ ﺑﺮﺩﻡ‪ .‬ﻣﮏ ﻟﻮﻫﺎﻥ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥﻫﺎﯼ‬ ‫ﺧﻮﺩﺭﺍ»ﮔﻮﺗﻨﺒﺮﮒ«ﻣﯽﻧﺎﻣﺪﺑﻪﻧﺎﻡﻣﺨﺘﺮﻉﭼﺎﭖ‪.‬‬ ‫ﻭ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﻣﺎﺭﮐﻮﻧﯽ«‪،‬‬ ‫ﮐﺎﺷﻒ ﺍﻣﻮﺍﺝ ﺍﻟﮑﺘﺮﻭ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ‪ ،‬ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﭘﯿﺮﻭﯼ ﺍﺯ ﻫﻤﯿﻦ ﺷﯿﻮﻩ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺩﻟﯿﻞ ﮐﻪ‬ ‫»ﺩﺍﺭﯾﻮﺵ« ﻭ »ﻣﺎﻧﯽ« ﺩﺭ ﺑﻨﯿﺎﻥﮔﺰﺍﺭﯼ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ‬ ‫ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺩﻭ ﻧﺎﻡ‪ ،‬ﻧﺎﻡ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺭﺍ »ﺩﺍﺭﻣﺎﻧﯽ«‬ ‫ﮔﺬﺍﺷﺘﻢ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﭼﺮﺍ ﻣﮏ ﻟﻮﻫﺎﻥ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺍﯾﻦ »ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ‬ ‫ﺩﯾﮕﺮ« ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﻣﻦ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺍﻧﺪﯾﺸﯿﺪﻩﺍﻡ ﻭ ﺩﺭ ﺧﻼﻝ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻢ ﺑﻪ ﺳﻨﺪ‬ ‫ﻣﻬﻤﯽ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻡ‪ .‬ﻣﺎﺭﺷﺎﻝ ﻣﮏ ﻟﻮﻫﺎﻥ ﻣﻘﺪﻣﻪﺍﯼ‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺘﺎﺏ »ﺍﯾﻨﯿﺲ« ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭﯼﻫﺎ‬ ‫ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ...‬ﺍﯾﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ‪ ۷‬ﻗﺴﻤﺘﯽﺍﺵ ﺑﻪ ﻣﺼﺮ‪ ،‬ﺑﺎﺑﻞ‪ ،‬ﯾﻮﻧﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﺳﻨﺖﻧﻮﺷﺘﺎﺭﯼﻭﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭﯼﺭﻭﻡ‪،‬ﭘﻮﺳﺖﻭﮐﺎﻏﺬ‬ ‫ﻭ ﭼﺎﭖ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﻣﻄﻠﻘﺎ ﺍﺯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻧﺎﻣﯽ‬ ‫ﻧﺒﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﮏ ﻟﻮﻫﺎﻥ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ ‪ ۱۲‬ﺑﺎﺭ ﺍﺯ‬ ‫ﯾﻮﻧﺎﻥ ﺍﺳﻢ ﻣﯽﺑﺮﺩ‪ ۳ ،‬ﺑﺎﺭ ﺍﺯ ﺭﻡ ﻭ ﺳﻪ ﺑﺎﺭ ﺍﺯ ﺷﺮﻕ‬ ‫ﻭ ﯾﮏ ﺑﺎﺭ ﺍﺯ ﺑﺎﺑﻞ‪ ...‬ﯾﻌﻨﯽ‪ ،‬ﻣﮏ ﻟﻮﻫﺎﻥ ﺩﺭ ﻓﺎﯾﻞ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﺧﻮﺩ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻡ ﮐﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺗﺤﻮﻝ‬ ‫ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﻣﻬﻤﯽ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﯾﻦ‬ ‫ﮐﻬﮑﺸﺎﻥﭼﻬﺎﺭﻡ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥﺑﺴﯿﺎﺭ ﻣﻬﻤﯽﺍﺳﺖﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﮐﺴﯽ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ ﺳﺨﻦ ﻧﮕﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ ﺩﻟﯿﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻊ ﺑﺎﺯ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺘﺪﻭﻟﻮﮊﯼ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻣﻦ‪ .‬ﻣﻦ ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭﭼﻮﺏ‬ ‫ﭘﻨﺠﺮﻩ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﯽ‬ ‫ﮐﺮﺩﻩﺍﻡ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﺯ ﭘﺸﺖ ﺩﺭﯾﭽﻪ ﺷﯿﻤﯽ ﯾﺎ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ ﯾﺎ‬ ‫ﻓﯿﺰﯾﮏ ﻭ ﻫﻨﺮ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻪﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺍﺯ‬ ‫ﭘﺸﺖ ﻓﺮﯾﻢ ﺩﺍﻧﺶ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ‬ ‫ﻧﻈﺮ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺘﻢ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﺧﻮﺍﻫﯿﺪ ﺩﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺩﯾﺪﻥ ﺁﻥ ﻧﺸﺪﻩﺍﻧﺪ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺯﺍﻭﯾﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻧﮕﺎﻩ ﻧﮑﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪.‬ﺍﯾﻦ ﺍﻣﺮﯼ ﺑﺪﯾﻬﯽ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﮕﺬﺍﺭﯾﺪ ﻣﺜﺎﻟﯽ ﺑﺰﻧﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩ »ﻣـﻬﺮ«ﯼ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ ﯾﺎﻓﺘﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻨﺒﻊ ﻭ ﻗﺪﻣﺖ ﺁﻥ ﺩﺭﺝ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻣﻬﺮ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻗﺮﻥ ﻗﺒﻞ ﺳﺎﺧﺘﻪ‬

‫ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺟﻨﺲ ﺍﯾﻦ ﻣﻬﺮ»ﺳﯿﻠﯿﺲ« ﺑﻮﺩ ﻭ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺍﯾﻦ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﺗﻤﺎﺷﺎ‬ ‫ﻣﻦ ﻣﺪﺕﻫﺎ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﮐﺮﺩﻡ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﯾﻦ ﻣﻬﺮ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﯽﮐﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺗﺼﻮﯾﺮﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﺠﺎﺭ ﺍﺭﻩ ﻣﯽﮐﺮﺩ ﻭ‬ ‫ﺟﻨﺲ ﺳﯿﻠﯿﺲ ﺳﺎﺧﺘﻪﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﻣﻬﺮ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ‪ «...‬ﻣﻦ ﻋﯿﻦ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺁﻥ ﻣﺘﻦ ﺭﺍ ﺩﺭﮐﺘﺎﺏ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ‬ ‫ﺍﺯ ﺟﻨﺲ ﮔﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﮐﺎﺭﮐﺮﺩ ﺑﯿﺸﺘﺮﯼ ﻫﻢ ﭼﻬﺎﺭ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﯾﻦ ﺁﻥ ﺑﻪ‬ ‫ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺑﺮﺍﯼ ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﺍﯾﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﺁﻭﺭﺩﻩﺍﻡ‪ .‬ﺁﺩﻣﯽ ﺷﮕﻔﺖﺯﺩﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺍﺳﺎﺗﯿﺪ ﺷﯿﻤﯽ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﮐﺮﺩﻡ ﮐﻪ ﺍﻧﺘﻬﺎﯼ ﺭﺩﮔﯿﺮﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ »ﺳﯿﻠﯿﺲ« ﺭﺍ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻧﺎﻣﻪ ﺁﻥ ﮐﺸﯿﺶ ﺍﯾﺘﺎﻟﯿﺎﯾﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎﺕ ﺁﻥﻫﺎ ﺩﺭﯾﺎﻓﺘﻢ ﮐﻪ ﮐﻨﺪﻩﮐﺎﺭﯼ ﺭﻭﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻭ ﻣﺴﻠﻂ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﯼ ﺷﺮﻗﯽ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎ‬ ‫ﺳﯿﻠﯿﺲ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻣﺸﮑﻞ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺟﺪﯼ ﺍﯾﻦﭘﯿﺶﺯﻣﯿﻨﻪﺑﻪﻣﻮﺯﻩﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽﺑﺮﻭﮐﺴﻞﺭﻓﺘﻢﻭ‬ ‫ﺑﺮﺍﯾﻢ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺩﺍﺷﺘﻢ‬ ‫ﺭﻭﺵ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﮐﯿﻔﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﺳﻮﺍﻝ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﯼ ﺍﻭﻟﯿﻪ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺯﻩ ﭼﮏ‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﺗﺎ ﺍﯾﻦ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺭﻭﯼ ﺳﯿﻠﯿﺲ ﺯﺣﻤﺖ ﮐﺮﺩﻡ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻗﻄﻌﯽ ﺭﺳﯿﺪﻡ ﮐﻪ ﻣﺒﻨﺎﯼ‬ ‫ﮐﺸﯿﺪﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺭﺳﯿﺪﻡ ﮐﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺍﺯ ﺷﺮﻕ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﺁﺭﻣﺎﻧﯽ ﺍﺗﻔﺎﻕ‬ ‫ﺳﯿﻠﯿﺲ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﻓﺸﺎﺭ ﺭﺍ ﺗﺤﻤﻞ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻧﺸﮑﻨﺪ‪ .‬ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۴۵۰‬ﻣﯿﻼﺩﯼ ﻭ ﻧﻪ‬ ‫ﻭ ﻓﺎﯾﺪﻩﺍﺵ ﭼﯿﺴﺖ؟ ﺍﯾﻦ ﻣﻬﺮ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻧﺪﻭﺩ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ‪ .‬ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ »ﺩﺍﺭﻣﺎﻧﯽ« ﺩﺭ‬ ‫ﺷﻮﺩ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺭﻭﯼ ﺁﻥ ﭼﺎﭖ ﺷﻮﺩ! ﻭ ﺍﯾﻦ ﭼﻨﺪ ‪ ۱۴۵۰‬ﻣﯿﻼﺩﯼ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭﺳﺖ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﮔﻮﺗﻨﺒﺮﮒ‪ ،‬ﭼﺎﭖ ﺭﺍ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ‬ ‫ﻗﺮﻥ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﭼﺎﭖ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪...‬‬ ‫ﺩﺭ ﭼﯿﻦ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﺮﺍ‬ ‫ﺻﺪﺍﯼ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﭼﻬﺎﺭﻡ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﻗﻮﻣﯽ ﻭﺍ ﺩﺍﺷﺖ‬ ‫ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﻧﺮﺳﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺍﺧﺘﺮﺍﻋﯽ‬ ‫ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﭼﻬﺎﺭﻡ‬ ‫ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﻗﻮﻡ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎﺭﻣﺒﺎﻫﺎﺕﮐﻨﯿﻢ؛ﺑﺨﺼﻮﺹ‬ ‫ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺩﭼﺎﺭ ﯾﮏ ﮐﺸﺘﺎﺭ ﻭ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻧﺴﻞ ﺟﻮﺍﻥ ـ ﻧﺴﻠﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺘﺎﺏﺳﻮﺯﺍﻥﻋﻈﯿﻢﻣﯽﺷﻮﺩﻭ‬ ‫ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﯿﺪ ﺍﺯ ﮐﺠﺎ‬ ‫ﺍﺯ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﺍﺭ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺁﻣﺪﻩﺍﯾﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺍﺯ ﭘﺸﺖ ﭘﻨﺠﺮﻩ‬ ‫ﻭ ﻣﻦ ﭘﯿﮕﯿﺮﯼ ﮐﺮﺩﻡ ﮐﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ﮐﺠﺎ ﮔﺮﯾﺨﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﻓﻬﻤﯿﺪﻡ‬ ‫ﺩﯾﺪﻩﺍﻡ ﮐﻪ ﺳﺎﻋﺖ ‪ ۲‬ﻧﯿﻤﻪ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ »ﺳﻐﺪ« ﺭﻓﺘﻪﺍﻧﺪ‪.‬ﺍﺯ‬ ‫ﺷﺐ ﻣﺮﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺏ ﻣﯽﭘﺮﺍﻧﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﺍﯾﻨﺠﺎ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﺯ ﻫﯿﺠﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﻣﺎﺟﺮﺍ‬ ‫ﭼﯿﻨﯽﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺯ ﻣﺠﺎﻭﺭﺍﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺠﺎ ﻣﯽﺍﻧﺠﺎﻣﺪ ﺩﯾﮕﺮ ﺧﻮﺍﺑﻢ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻗﻮﻡ ﺻﻨﻌﺖ ﭼﺎﭖ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﻬﺪﯼ ﻣﺤﺴﻨﯿﺎﻥﺭﺍﺩ‬ ‫ﻧﻤﯽﺑﺮﺩ‪...‬‬ ‫ﺁﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﻣﻦ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻣﺎ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﮐﺠﺎ ﻫﺴﺘﯿﻢ؟ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻡ ﮐﻪ ﭼﺎﭖ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﺴﻮﻑ‬ ‫ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﮕﺬﺍﺭﯾﺪ ﺗﺠﺮﺑﻪﺍﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﺭﺍ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻭ ﺧﺴﻮﻑ ﺭﺍ ﮐﺸﻒ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻝ ﭘﺲ‬ ‫ﺑﺮﺍﯾﺘﺎﻥ ﺑﮕﻮﯾﻢ‪ .‬ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺩﺍﺋﺮﻩ ﺍﻟﻤﻌﺎﺭﻑﻫﺎ ﺑﻨﯿﺎﻥ ﺍﺯﮐﺸﻒﺍﯾﻦﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥﻭﻗﺘﯽﮐﺴﻮﻑﺭﺥﻣﯽﺩﻫﺪ‬ ‫ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﯾﮏ ﮐﺸﯿﺶ ﺍﯾﺘﺎﻟﯿﺎﯾﯽ ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﻣﺎ ﺑﻪ ﭘﺸﺖ ﺑﺎﻡﻫﺎ ﻣﯽﺭﻭﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻼﻗﻪ ﺭﻭﯼ‬ ‫ﺩﺳﺘﮕﺎﻫﯽ ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻪ ﺣﺪﻭﺩ ﺳﻪ ﻗﺮﻥ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺗﺸﺖ ﻣﯽﮐﻮﺑﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﯿﻮﻻﯼ ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺟﻠﻮﯼ‬ ‫ﻟﻮﻣﯿﺮﻫﺎ ﻣﺒﺪﺍ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﺧﻮﺭﺷﯿﺪ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﻨﺎﺭ ﺑﺮﻭﺩ‪ .‬ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺍﯾﻦ ﻣﺮﺩﻡ‬ ‫ﻣﻦ ﺭﺩ ﺍﯾﻦ ﻗﻄﻌﻪ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺣﺪﻭﺩ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﺍﻥ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ؟ ﻧﮑﻨﺪ ﺻﺮﻑ ﻭ ﺳﻮﺩ ﮐﺴﺎﻧﯽ‬ ‫‪ ۲۰۰‬ﺳﺎﻝ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮐﺸﯿﺶ ﺭﺳﯿﺪﻡ‪) .‬ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﻧﺎﺩﺍﻥ ﻣﺎﻧﺪﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﺍﻧﯽ‬ ‫ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﯿﺪ ﻫﯿﺠﺎﻥ ﻣﺮﺍ ﺍﺯ ﮐﺸﻒ ﺍﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻧﻔﻊ ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﺩﺭﮎ ﮐﻨﯿﺪ( ‪.‬ﻗﺮﻥﻫﺎ ﭘﯿﺶ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺟﺸﻦ ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺩﺍﻧﺎ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺯﯼﻫﺎﯼ ﺩﺍﻧﺎ ﻭ‬ ‫ﺗﻮﻟﺪ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﯾﮏ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﺯ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﺎﻥ ﻧﺎﺩﺍﻥﺑﻪﺍﺿﺎﻓﻪﮐﺘﺎﺏﺳﻮﺯﺍﻥﻫﺎﯼﻭﺣﺸﺘﻨﺎﮎﺳﺒﺐ‬ ‫ﺩﻭﺭﻩ ﻣﻠﻮﮎﺍﻟﻄﻮﺍﯾﻔﯽ ﻓﺮﺩﯼ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﯼ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﭼﺮﺧﯿﺪﻥ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪» :‬ﭼﯿﺰ ﻧﺎﺩﺭﻩﺍﯼ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺳﯿﮑﻞ »ﺩﺍﻧﺎ ﻭ ﻧﺎﺩﺍﻥ« ﻭﻗﺘﯽ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﻩ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻥ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺣﺮﻓﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﺸﯿﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺍﻧﺎﯾﯽ ﻣﯽﺭﺳﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻣﻨﺒﻊ‬ ‫ﻫﺮﯾﮏ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺗﺼﺎﻭﯾﺮ ﺑﺎ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺷﻐﻞ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺁﻥ ﮐﺎﺭ ﺩﺍﻧﺎﯾﯽﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﮔﻢ ﮐﺮﺩﻩﺍﯾﻢ‪.‬‬

‫ﺩﻋﻮﺕﺑﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﯼ‬ ‫ﺩﻭﺳﺘﺎﻥﮔﺮﺍﻣﯽ‪،‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥﻋﺰﯾﺰﺯﺑﺎﻥﻓﺎﺭﺳﯽ‬ ‫ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﯾﮑﺴﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻥ‪ ۴‬ﺻﻔﺤﻪ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ »ﺩﺭ ﻗﻠﻤﺮﻭ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ« ﺩﺭ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ« ﻛﻪ ﻫﺮ ﺟﻤﻌﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﺩﺑﯿﺮﯼ ﺁﻗﺎﯼ ﺗﻘﯽ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺩﺭ‬ ‫ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ‪ ،‬ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﺁﻣﺮﯾﻜﺎ‪ ،‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻏﻠﺐ ﺷﻬﺮﻫﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﭘﺨﺶ‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻮﺩ‪،‬ﺑﺮﻋﻬﺪﻩﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻡﻭﻛﻮﺷﯿﺪﻩ ﺍﻡﺗﺎﺍﺯﺁﻥﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥﭘﺎﯾﮕﺎﻫﯽﺑﺮﺍﯼﻣﻌﺮﻓﯽ‬ ‫ﺁﺛﺎﺭ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺖﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ‬ ‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﺍﯾﻦ ﺻﻔﺤﺎﺕ‪ ،‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﺎﭖ ﻭ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺩﺭ »ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ«‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻫﺎﯼ ﺩﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﺗﺎﺭﻧﻤﺎﯼ »ﭘﻮﯾﺸﮕﺮﺍﻥ« ﻧﯿﺰ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺟﻠﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ‬ ‫ﻫﻤﺰﺑﺎﻧﻢ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﻦ ﻧﺸﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺁﺛﺎﺭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﻭ ﺁﻧﺠﺎ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻭ‬ ‫ﺩﺭﺍﯾﻦ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺍﺯ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﻣﯽ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﻛﻪ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‪،‬‬ ‫ﺩﺭ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻭ ﻧﯿﺰ ﺧﺒﺮﻫﺎﯼ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﻼﺵ ﻫﺎﯼ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻭ ﺍﺩﺑﯽ‬ ‫ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻭ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺩﺭﺝ ﺩﺭ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ« ﻭ ﺳﭙﺲ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﺻﻔﺤﺎﺕ‬ ‫ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻦ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﺛﺮ ﻭ ﯾﺎ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻣﻄﻠﺒﯽ‪ ،‬ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺁﻥ ﺑﻪﺍﻃﻼﻉﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩﺧﻮﺍﻫﺪﺭﺳﯿﺪ‪.‬ﻟﻄﻒﻛﻨﯿﺪﻭﺑﻬﺘﺮﯾﻦﻭﺳﯿﻠﻪﺍﺭﺗﺒﺎﻁﺑﺎﺧﻮﺩﺭﺍ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﺍﻃﻼﻉ ﺩﻫﯿﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻟﺰﻭﻡ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺗﻤﺎﺱ ﺑﮕﯿﺮﻡ‪ .‬ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻡ ﺻﻔﺤﺎﺕ‬ ‫»ﺩﺭﻗﻠﻤﺮﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ«ﻣﻨﻌﻜﺲﻛﻨﻨﺪﻩﺧﺒﺮﻫﺎﯼﻣﺮﺑﻮﻁﺑﻪﺷﻤﺎﻭﺣﺎﻭﯼﮔﻔﺖ ﻭﮔﻮﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ﺭﻭﺷﻨﮕﺮ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﮕﺬﺍﺭﯾﺪ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﯼ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﺎﻥ ﺩﯾﮕﺮﺑﺎﺭﻩ ﺷﻮﺭ ﻭ‬ ‫ﺣﯿﺎﺗﯽﻧﻮﺑﯿﺎﻓﺮﯾﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞﻧﻮﺭﯼ ﻋﻼ‬

‫‪۲۰‬‬

‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۷۷‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲‬ﺗﯿﺮ ‪۱۳۸۵‬‬

‫‪Iranians, Vol. 10, No. 277, Friday, June 23, 2006‬‬

‫ﺩﺭ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ‬ ‫ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﯾﮏ ﺯﻥ‬ ‫ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻡ ﭘﯿﺮ ﻧﮕﻪ ﻧﺘﻮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺖ‬ ‫ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺩﻟﮕﯿﺮ ﻧﮕﻪ ﻧﺘﻮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺖ‬ ‫ﺁﻥ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺳﺮ ﺯﻟﻒ ﭼﻮ ﺯﻧﺠﯿﺮ ﺑﻮﺩ‬ ‫ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺯﻧﺠﯿﺮ ﻧﮕﻪ ﻧﺘﻮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺖ *‬

‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻭ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺗﺠﻤﻊ ﺍﺧﯿﺮ ‪ ۲۲‬ﺧﺮﺩﺍﺩ ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﯽ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﻭ‬ ‫ﻫﻨﺮ ﺑﻪ ﺧﺮﺝ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻟﺤﻈﺎﺗﯽ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﺸﺪﻧﯽ ﺍﺯ ﻣﺎﺟﺮﺍﻫﺎﯼ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﻭ ﺟﻨﺒﺶ ﺯﻧﺎﻥ ﮐﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﯽﺷﮏ ﻧﺎﻡ ﺁﺭﺵ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﯼ ﺯﻧﺎﻥ ﻣﺎ ﺛﺒﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﯾﺎﺩﺗﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﻋﮑﺲﻫﺎﯼ ﺁﺭﺵ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽﮐﻨﻴﺪ ﺍﺯ ﺫﮐﺮ ﻧﺎﻡ ﺍﻭ ﻏﺎﻓﻞ ﻧﺸﻮﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﮑﻮﻩ ﻣﯿﺮﺯﺍﺩﮔﯽ‬ ‫ﻋﺪﻡ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﮐﻠﯿﺴﺎ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺟﻨﺴﯽ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ‬

‫ﺍﯾﻦﻫﻔﺘﻪ ﺧﺎﻧﻢﮐﺎﺗﺮﯾﻦ ﺟﻔﺮﺗﺲ ﺷﻮﺭﯼﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﻫﺒﺮﮐﻠﯿﺴﺎﯼ ﺍﻧﮕﻠﯿﮑﻦ‬ ‫ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪﻩ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﮐﻠﯿﺴﺎ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺯﻧﯽ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﯼ‬ ‫ﻣﯽﺭﺳﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﺮ ﻭﺻﺪﺍﯼ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ‪ .‬ﮐﻠﯿﺴﺎﯼ‬ ‫ﺍﻧﮕﻠﯿﮑﻦ ﮐﻠﯿﺴﺎﯾﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ‬ ‫ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺷﺎﻫﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﺍﮐﻨﻮﻥﻣﻠﮑﻪﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥﺑﻪﻃﻮﺭﺳﻨﺘﯽﺭﯾﺎﺳﺖ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﮐﻠﯿﺴﺎ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﮐﻠﻴﺴﺎ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﺍﺳﻘﻒ ﺷﺪﻥ ﺯﻥﻫﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﭼﻪ ﺑﺮﺳﺪ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﯼ ﺯﻧﺎﻥ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺪﺗﯽ‬ ‫ﭘﯿﺶﻧﻴﺰ ﺯﻧﯽﺳﻴﺎﻩﭘﻮﺳﺖﺩﺭﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﻪﺳﻤﺖ‬ ‫ﺍﺳﻘﻔﯽ ﺍﻳﻦ ﮐﻠﻴﺴﺎ ﺭﺳﯿﺪ ﻭﻟﯽ ﺗﻮﻓﯿﻖ ﺧﺎﻧﻢ‬ ‫ﺷﻮﺭﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﻮﻓﯿﻖﻫﺎ ﺑﻮﺩ؛ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ‬ ‫ﮔﺮﻭﻫﯽ ﮐﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﻣﺠﺎﺯ ﺑﻮﺩﻥ ﺭﻫﺒﺮﯼ ﺯﻧﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭﮐﻠﯿﺴﺎﯼﺍﻧﮕﻠﯿﮑﻦﻫﺴﺘﻨﺪﺑﻪﻋﺪﻡﺩﺧﺎﻟﺖ‬ ‫ﮐﺎﺗﺮﯾﻦ ﺟﻔﺮﺗﺲ ﺷﻮﺭﯼ ﮐﻠﯿﺴﺎ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺷﺨﺼﯽ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺭﻭﺍﺑﻂ‬ ‫ﺟﻨﺴﯽ ﺯﻥﻭﻣﺮﺩﻭﺭﻭﺍﺑﻂﻫﻤﺠﻨﺲﮔﺮﺍﻳﺎﻧﻪ ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺧﺎﻧﻢ ﺷﻮﺭﯼ ﺍﯾﻦ ﺗﻔﮑﺮ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﮐﻠﯿﺴﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻭﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﯾﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺭﺍ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ﻭ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﺎ ﺧﻮﺍﺳﺖﻫﺎﯼ ﺍﺻﻼﺡﮔﺮﺍﻥ ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﻣﺎ ﮐﻪ ﻫﻨﻮﺭ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺩﯾﺪﻥ ﯾﮏ ﻣﻮﯼ ﺳﺮ ﺯﻥ ﻭ ﺣﻖ ﺣﻀﺎﻧﺖ‬ ‫ﻣﺎﺩﺭ ﻭ ‪ ..‬ﭼﮏ ﻭ ﭼﺎﻧﻪ ﻣﯽﺯﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺘﺎﺏ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﯼ ﺍﺯ ﻭﯾﺪﺍ ﻓﺮﻫﻮﺩﯼ‬

‫ﻭﯾﺪﺍ ﻓﺮﻫﻮﺩﯼ ﺷﺎﻋﺮﯼ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺒﮏ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻭ ﺗﺤﺴﻴﻦﺁﻓﺮﻳﻦ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻴﺎﻥ ﺻﺪﺍﻫﺎﯼ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﻣﺎ ﺍﺳﺖ؛ ﺍﻭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﯼ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮﺍﻧﺎﯾﯽﻫﺎﯼ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﻭ ﺑﺎ ﺷﻌﺮﻫﺎﯾﯽ ﭘﺮ‬ ‫ﺷﻮﺭ ﻭ ﻧﺎﺏ ﮐﻪ ﭘﻨﺠﻤﯿﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﺷﻌﺮﺵ ﺍﺧﯿﺮﺍ‬ ‫ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪» .‬ﺑﯽ ﻣﻘﺪﻣﻪ« ﻧﺎﻡ ﮐﺘﺎﺏ‬ ‫ﭘﻨﺠﻢ ﻭﯾﺪﺍ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﮐﺘﺎﺏ‬ ‫ﺍﻭ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﯽﺭﻭﺩ‪ .‬ﭼﻬﺎﺭ‬ ‫ﮐﺘﺎﺏ ﻗﺒﻠﯽ ﺍﻭ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ‪» :‬ﺯﻟﻒ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ«‬ ‫)ﺭﻭﺷﻨﮕﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺗﻬﺮﺍﻥ ‪» ،(۱۳۷۴‬ﺑﺮ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﯼ‬ ‫ﺳﺮﺥ ﺷﮑﻔﺘﻦ« )ﺭﻭﺷﻨﮕﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺗﻬﺮﺍﻥ‪،(۱۳۷۶‬‬ ‫»ﺍﯼ ﺷﻌﺮ ﭘﺮﻭﺍﺯﻡ ﺑﺪﻩ‪) «...‬ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﭘﯿﺎﻡ‪،‬‬ ‫ﺗﻬﺮﺍﻥ ‪ ،(۱۳۷۸‬ﻭ ﺗﺮﺟﻤﻪ ‪ ۳۰‬ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮﺭﺧﺲ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﮔﻤﺎﻥ ﮐﺮﺩﻥ‪ ،‬ﺭﺅﯾﺎ ﺩﯾﺪﻥ‬ ‫ﻭﯾﺪﺍ ﻓﺮﻫﻮﺩﯼ‬ ‫ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻦ« )ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻓﺮﺯﺍﻥ ﺭﻭﺯ‪ ،‬ﺗﻬﺮﺍﻥ‬ ‫‪ .(۱۳۷۸‬ﮐﺘﺎﺏ »ﺑﯽ ﻣﻘﺪﻣﻪ« ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﯼ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻏﺰﻝﻫﺎ ﻭ ﺳﺮﻭﺩﻩﻫﺎﯼ‬ ‫ﺁﺯﺍﺩ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﻫﻔﺘﺎﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺗﺎ ﻫﺸﺘﺎﺩ ﻭ ﭘﻨﺞ‪ .‬ﻣﻨﺘﻘﺪﯾﻨﯽ ﮐﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ‬ ‫ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﻭﯾﺪﺍ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﻭ ﻧﻮﺁﻭﺭﯼﻫﺎﯼ ﺍﺻﯿﻠﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ‬ ‫ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻏﺰﻝ‪ ،‬ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﮐﺘﺎﺏ ﺑﯽﻣﻘﺪﻣﻪ ﺭﺍ »ﻧﺸﺮ ﮔﺮﺩﻭﻥ« ﺩﺭ ﺑﺮﻟﯿﻦ‬ ‫ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺮﺩﯼ ﺛﺒﺖ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﻟﺤﻈﻪﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﺟﻨﺒﺶ ﺯﻧﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ‬

‫ﺁﺭﺵ ﺁﺷﻮﺭﯼ ﻧﻴﺎ ﻧﺎﻡ ﻋﮑﺎﺱ ﺧﻮﺵﺫﻭﻕ ﻭ ﻧﮑﺘﻪ ﺳﻨﺠﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎﺭﺵ‬ ‫ﺷﮑﺎﺭ ﻋﮑﺲﻫﺎﯾﯽ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﯾﯽ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﺍﯾﻦ ﻋﮑﺎﺱ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ‬ ‫ﺍﻫﻞ ﺧﻄﺮ ﮐﺮﺩﻥ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﻪﻃﻮﺭﯼ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮ ﻋﮑﺎﺳﯽ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺟﺮﺍﺕ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺍﺯ‬ ‫ﻟﺤﻈﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺍﻭ ﻋﮑﺲ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﻋﮑﺲ ﺑﮕﯿﺮﺩ‪ .‬ﻋﮑﺲﻫﺎﯼ ﺍﻭ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻭ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﻭﺑﻼﮒ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﮐﺴﻮﻑ« ﻣﻨﺘﺸﺮ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭﻟﯽ ﺩﺭ ﭼﺸﻢ ﺑﺮﻫﻢ‬ ‫ﺁﺭﺵ ﺁﺷﻮﺭﯼ ﻧﻴﺎ‬ ‫ﺯﺩﻧﯽﻫﻤﻪ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕﻭ ﺳﺎﯾﺖﻫﺎ‬ ‫ﻭ ﻭﺑﻼﮒﻫﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﺎﻡ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺳﺘﻮﻥ ﻣﯽﺁﻭﺭﻡ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﻋﮑﺲﻫﺎﯼ ﺟﺎﻟﺒﯽ ﺍﺯ ﮔﺮﺩﻫﻢﺁﯾﯽﻫﺎﯼ ﺯﻧﺎﻥ‬

‫*ﺷﻌﺮﯼ ﺍﺯ ﻣﻬﺴﺘﯽ‪ ،‬ﺯﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺍﯾﺮﺍﻥ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺷﻌﺮ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ‬ ‫ﻗﺮﻥ ﻫﺎ ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﭘﮋﻭﺍﮎ ﻓﺮﯾﺎﺩ ﺯﻧﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﺳﺎﻻﺭﯼ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﺩﯾﺪﻩﺍﻡ ﮐﻪ ﻣﺼﺤﺤﯿﻦ ﺍﻏﻠﺐ »ﺩﻡ ﭘﯿﺮ« ﺭﺍ‬ ‫»ﺩﻡ ﺗﯿﺮ« ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺷﻌﺮ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﯽﻣﻌﻨﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻋﮑﺲ ﺍﺯ‪:‬ﺁﺭﺵ ﺁﺷﻮﺭﯼ ﻧﯿﺎ‬

‫ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﻣﺎ ﺗﺎﺑﻊ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﮐﭙﯽ ﺭﺍﯾﺖ ﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ‬ ‫ﮐﺎﺭ ﻫﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﯼ ﻣﻨﻊ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﻟﯽ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻣﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯﯼ‪ ،‬ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺍﺭﺯﺵ ﮐﺎﺭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪﻩ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ‪.‬‬

‫ﻧﺎﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻧﺎﻣﺮﺩﺍﻥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ‬

‫ﺍﺯ ﻣﺎﺟﺮﺍﯼ ﺗﺠﻤﻊ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺭ ‪ ۲۲‬ﺧﺮﺩﺍﺩ ﻭ ﺣﻤﻠﻪ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﯼ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﺁﻥﻫﺎ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﻧﮑﺘﻪﺍﯼ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻴﺎﻭﺭﻡ‪ .‬ﺩﺭ‬ ‫ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﺍﺧﯿﺮ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺗﺠﻤﻊﻫﺎﯼ ﺣﻖﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﻭ ﺁﺭﺍﻡ ﻭ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺣﻤﻠﻪﻫﺎﯼ‬ ‫ﻧﺎﻣﺮﺩﻣﯽ ﻭ ﺑﯽﺭﺣﻤﺎﻧﻪ ﻫﻤﻪ ﺯﯾﺎﺩ ﺩﯾﺪﻩﺍﯾﻢ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﺍﺧﯿﺮ ﺭﺍ‬ ‫ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﺣﻤﻼﺕ ﺩﯾﮕﺮ ﺳﺮ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺣﻀﻮﺭ ﮔﺮﻭﻫﯽ ﺍﺯ ﺯﻧﺎﻥ‬ ‫ﺍﻣﻨﻴﺘﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺣﻤﻠﻪ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻋﺪﻩﺍﯼ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺯﻧﺎﻥ ﻧﺎﺳﺰﺍ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻋﺪﻩﺍﯼ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﺰﺩﻭﺭ ﺧﻄﺎﺏ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻋﺪﻩﺍﯼ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺟﺎﻧﯽ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻭ ﻋﺪﻩﺍﯼ ﻫﻢ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﺎ ﺁﮔﺎﻩ ﻭ ﻧﺎﺩﺍﻥ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮﺩ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺟﺰﻭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺩﺳﺘﻪ ﺁﺧﺮﯼ ﻫﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻧﺎﺁﮔﺎﻫﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻼﻫﺎﯼ ﺑﺴﻴﺎﺭﯼ ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺮ ﺁﺩﻡ ﺑﯿﺎﻭﺭﺩ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺁﺩﻡ ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺭﺩ ﺗﺎ ﻋﻠﯿﻪ »ﺧﻮﺩ« ﻗﯿﺎﻡ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪﺍﯼ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﻭ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﮐﻨﻢ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﻨﺎﻩ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺯﻧﺎﻥ ﻫﺮﮔﺰ ﮐﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﮔﻨﺎﻩ ﻣﺮﺩﺍﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻃﯽ ﺩﻫﻪﻫﺎﯼ ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺑﯽﮔﻨﺎﻩ ﺣﻖﻃﻠﺐ ﺣﻤﻠﻪ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﺴﻴﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﺍﻥ‬ ‫ﻧﯿﺰ ﮐﻨﺎﺭ ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎﯼ ﺩﯾﮑﺘﺎﺗﻮﺭﯼ ﻭ ﮐﻨﺎﺭ ﻇﻠﻢ ﻣﯽﺍﯾﺴﺘﻨﺪ ـ ﻧﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﯾﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﻣﺰﺩﻭﺭﻧﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﺧﻮﺩ ﺧﻮﯾﯽ ﺩﯾﮑﺘﺎﺗﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ‬ ‫ﮐﺠﺎ ﺍﯾﺴﺘﺎﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺁﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﭼﻴﺴﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺯﻧﺎﻥ »ﻧﺎﺁﮔﺎﻩ« ﺑﺎ ﺗﺮﺣﻢ ﻧﮕﺎﻩ ﮐﻨﻴﻢ‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﺮ ﺍﻧﺴﺎﻥ‬ ‫ﻧﺎﺁﮔﺎﻫﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺮﺣﻢ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻳﺎﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﺍﺑﺮﯼ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ ﻣﻌﺘﻘﺪﯾﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺰ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﺑﯿﻦ ﺍﯾﻦ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻗﺎﯾﻞ ﺷﻮﻳﻢ‪ .‬ﺍﻳﻦﻫﺎ‪ ،‬ﻫﺮ ﺩﻭ‪ ،‬ﻧﺎﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﻧﺎﺯﻧﺎﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺭﮐﯽ‬ ‫ﺍﺯ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﯼ‪ ،‬ﻭ ﺍﺯ ﺍﻧﺴﺎﻧﯿﺖ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﺎ ﻫﻢ‬ ‫ﻓﺮﻗﯽ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺮﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﯾﺎ ﺯﻥ‪.‬‬

‫ﺑﻮﯼ ﺧﻮﺵ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻗﺎﯾﺎﻥ ﺧﻄﺮﻧﺎﮎ ﺍﺳﺖ‬

‫ﺍﺧﯿﺮﺍ ﯾﮏ ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﺩﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻗﺮﻭﯼ‪ ،‬ﺩﺭ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ »ﺩﯾﻦ ﻭ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ ﺭﻭﺍﻥ« ﮐﺸﻒ ﻋﺠﯿﺐ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﺠﺎﺏ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻋﻄﺮ ﺯﺩﻥ ﺁﻧﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﮐﻪ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﺭﻭﺍﻥﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﯿﺮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ »ﺁﻗﺎ« ﻋﻠﺖ ﻭﺟﻮﺩﯼ ﺍﺣﮑﺎﻡ‬ ‫ﭘﻮﺷﺶ ﻭ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﻝ ﺑﻮﯼ ﺧﻮﺵ ﺑﺮﺍﯼ ﺯﻧﺎﻥ ﺭﺍ »ﺁﺳﯿﺐ ﭘﺬﯾﺮ«‬ ‫ﺑﻮﺩﻥ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻫﺎ ﭼﻮﻥ ﺍﯾﻦ ﺁﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮﯼ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‬ ‫ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪﺩﺳﺘﻮﺭﺍﺕ ﺑﺮﺍﯼﺁﻥﻫﺎ ﺻﺎﺩﺭ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺟﻨﺎﺏﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ‬ ‫ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻧﺪﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﺯﻧﺎﻥ ﺁﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮﻧﺪ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺁﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮﯼ ﭼﺮﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺠﺎﺏ ﻭ ﻋﻄﺮ ﺯﺩﻥ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺑﻂ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺣﺮﻑﻫﺎﯼ ﺍﯾﺸﺎﻥ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﮐﻨﯿﻢ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻧﮕﺮﺍﻧﯽ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﻭ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﺕ ﻭ ﺳﻔﺎﺭﺷﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺠﺎﺏ ﻭ ﻋﻄﺮ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﺮﺩﻫﺎ ﻧﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﻮﯼ ﻭ ﺑﻮﯼ ﺯﻧﺎﻥ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ‪ ،‬ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ‪ ،‬ﮐﺎﺭ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ‬ ‫ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺯﻧﺎﻥ ﺭﺍ »ﺁﺳﻴﺐﭘﺬﻳﺮ« ﮐﻨﻨﺪ! ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﺳﺨﻨﺎﻧﺸﺎﻥ ﺧﻄﺎﺏ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ )ﮐﻪ ﺣﺘﻤﺎ ﺁﻗﺎﯾﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ( ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ‪» :‬ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻧﮕﺎﻩ ﻃﻮﻻﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺤﺮﻡ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺁﺳﻴﺐﭘﺬﻳﺮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﭼﻘﺪﺭ ﻫﻢ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﺗﺎ ﻣﺮﺯ ﻣﯽﺭﻭﻡ ﻭ ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﻣﯽﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﺩﺭﺳﺘﯽ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﺯﻳﺮﺍ ﺗﺎ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﮔﺮﺩﺍﺏ ﮔﻨﺎﻩ ﻏﺮﻕ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ «.‬ﻭ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻬﺎ‬ ‫ﻫﻢ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ‪» :‬ﺧﺎﻧﻢﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻮﺷﺶ ﻛﺎﻣﻠﯽ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺳﺘﺎ ﺩﺍﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﮔﺮﻧﻪ ﻣﺸﻜﻼﺗﻤﺎﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ!« ﻭﺍﻗﻌﺎ‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ ﺁﺩﻡ ﺩﻟﺶ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﺁﻗﺎﯾﺎﻥ »ﺁﺳﻴﺐﻧﺎﭘﺬﻳﺮ« ﻣﯽﺳﻮﺯﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻃﺮﻩ‬ ‫ﻣﻮ ﻭ ﻳﮏ ﺑﻮﯼ ﺧﻮﺵ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﺍﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‬

‫‪200‬‬

‫ﺧﯿﺎﻡ ﻭ ﻧﻘﺪ ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺍﺷﮑﺎﻥ ﺁﻭﯾﺸﺎﻥ‬ ‫ﺧﯿﺎﻡ ﺍﺯ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﯾﺦ‪،‬‬ ‫ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎﯾﺶﺧﻮﺍﺳﺘﻪﯾﺎﻧﺎﺧﻮﺍﺳﺘﻪ‪،‬ﺟﺰﺋﯽﺍﺯﺯﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﻣﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﯿﺎﺯ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺍﻓﺮﺍﺩ‪ ،‬ﺭﺑﺎﻋﯽﻫﺎﯼ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﯾﺎ ﺩﺭ ﺗﮏ‬ ‫ﺗﮏ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ ﺁﻥ ﺗﺄﻣﻞ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﮐﻢ ﯾﺎ‬ ‫ﺯﯾﺎﺩ‪ ،‬ﺩﯾﺪﮔﺎﻩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﻧﻘﺪ ﺣﺎﻝ ﻭ ﺗﻠﺨﯽ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﺍﺯ ﺟﺒﺮ ﻣﺮﮒ‪ ،‬ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﯾﺎ ﺷﻨﯿﺪﻩﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﻀﻮﺭ ﺧﯿﺎﻡ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﯼ ﺑﺴﺘﻪ ﺳﺪﻩ ﭘﻨﺠﻢ ﻭ‬ ‫ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺳﺪﻩﻫﺎﯾﯽ ﺳﺮﺷﺎﺭ ﺍﺯ ﮔﺮﺍﯾﺶﻫﺎﯼ ﺧﺮﺍﻓﯽ‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺗﻦ ﺑﻪ ﺗﻘﺪﯾﺮ ﺳﭙﺮﺩﻥ‬ ‫ﻭ ﺫﻫﻦ ﺧﻮﯾﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺴﺖ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭ ﻣﻮﺝ ﻋﻈﯿﻢ‬ ‫ﺳﻄﺤﯽﻧﮕﺮﯼ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﺯ ﺭﺍﯾﺞﺗﺮﯾﻦ ﺳﮑﻪﻫﺎﯼ ﺭﻭﺯ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺟﻠﻮﻩﺍﯼ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻓﻘﯿﻬﺎﻥ ﺳﺪﻩ‬ ‫ﭘﻨﺠﻢﮐﻪﻫﻢﻋﺼﺮﺧﯿﺎﻡ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺗﺮﺩﯾﺪ ﻭ‬ ‫ﺑﺪﺑﯿﻨﯽﻣﯽﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻪﺍﻧﺪ‬ ‫ﻭﺍﯾﻦﺑﺪﺑﯿﻨﯽﻭﺗﺮﺩﯾﺪﺭﺍ‬ ‫ﻧﯿﺰ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ‬ ‫ﺧﻮ ﯾﺶ ‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮ ﺵ‬ ‫ﻣﯽﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﯿﺎﻡ ﺳﺮ ﺩﺭ ﮐﺎﺭ‬ ‫ﭼﯿﺰ ﯼ ﺩ ﺍ ﺷﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻪ ﺗﻘﺪﯾﺮﯾﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﻥ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪﺍﯼ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ‬ ‫ﻭ ﻧﻪ ﺣﺘﯽ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ‬ ‫ﻗﺪﺭﺕ‪ .‬ﺍﻭ ﺑﺎ ﺁﻥﮐﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻧﯿﺸﺎﺑﻮﺭ‪ ،‬ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ‬ ‫ﺍﻧﺒﻮﻫﯽ ﺍﺯ »ﻋﺎﻟﻤﺎﻥ«‬ ‫ﻭ »ﺧﺎﺩﻣﺎﻥ« ﺩﯾﻦ ﻭ‬ ‫ﺩﻭﻟﺖ ﻣﯽﺯﯾﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ ﻭ ﯾﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﻧﯿﺎﯼ ﺩﺭﻭﻥ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﻧﺴﺎﻧﯽ ﺗﻠﺦ‪ ،‬ﮐﻢﺳﺨﻦ ﻭ ﺣﺘﯽ ﺑﺨﯿﻞ ﺑﻪ ﺗﻮﺻﯿﻒ‬ ‫ﻣﯽﮐﺸﯿﺪﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﻏﯿﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻧﻤﯽﻧﻤﺎﯾﺪ ﺍﮔﺮ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻭ‪ ،‬ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﻫﻢﺳﺨﻦ ﯾﺎ ﻫﻢ ﺳﺨﻨﺎﻧﯽ ﭼﻨﺪﺍﻥ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺍﻫﻞ ﺯﻣﺎﻧﻪ ﺑﯿﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻬﺮﻩ ﺗﺜﺒﯿﺖﺷﺪﻩ ﺧﯿﺎﻡ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺧﻮﯾﺶ‪،‬‬ ‫ﭼﻬﺮﻩ ﻣﺮﺩﯼ ﺍﺳﺖ ﺭﯾﺎﺿﯽﺩﺍﻥ ﻭ ﺍﻫﻞ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻭ‬ ‫ﻧﻪ ﻓﯿﻠﺴﻮﻓﯽ ﺍﻫﻞ ﺷﻌﺮ ﻭ ﮐﻼﻡ‪ .‬ﻧﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺍﻭ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﺩﻋﺎﯾﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻭ ﻧﻪ ﺭﺑﺎﻋﯽﻫﺎﯾﺶ ﺍﺯ ﯾﮏ ﮔﺴﺘﺮﻩ ﻣﺤﺪﻭﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ‬ ‫ﺭﺍﻩ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻋﻠﺖﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﯾﻦ ﺭﺍﻩ ﻧﺒﺮﺩﻥ‬ ‫ﺭﺑﺎﻋﯽﻫﺎﯼ ﺍﻧﺪﮎ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﺤﻔﻞ ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﯿﺰ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﺳﻨﺖﻫﺎﯼ ﺭﺍﯾﺞ ﺯﻣﺎﻧﻪ‪ ،‬ﮐﻤﯽ‬ ‫ﻏﯿﺮﻋﺎﺩﯼ ﻣﯽﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮﺩﯼ ﺍﻫﻞ ﺭﯾﺎﺿﯽ ﻭ‬ ‫ﻓﻠﺴﻔﻪﺑﺎﺷﺪﻭ ﺗﻨﻬﺎﺑﺎﭼﻨﺪﺭﺑﺎﻋﯽ‪،‬ﺩﺭ ﺷﻤﺎﺭﺷﺎﻋﺮﺍﻥ‬ ‫ﻧﯿﺰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﯿﺮﺩ؟‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺭﺑﺎﻋﯽﻫﺎﯼ ﺧﯿﺎﻡ ﮐﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺩﻟﺘﻨﮕﯽﻫﺎ‬ ‫ﻭ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽﻫﺎﯼ ﻋﻤﯿﻖ ﻓﮑﺮﯼ ﻭﯼ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺁﺭﺍﻡ ﺁﺭﺍﻡ‬ ‫ﺟﺪﺍﺭ ﺁﻫﻨﯿﻦ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺍﻫﻞ ﺯﻣﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﻣﯽﺷﮑﺎﻓﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻮﯼ ﻭ ﺑﺮﺯﻥ ﺭﺍﻩ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺧﺼﻮﺻﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲﻫﺎﯼ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻭ ﺧﻠﻮﺕ ﺍﻫﻞ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﭘﺎ‬ ‫ﻣﯽﮔﺬﺍﺭﺩﻭﺍﺯﺍﯾﻦﻃﺮﯾﻖ‪،‬ﻫﻤﺪﻟﯽﻋﻈﯿﻢﻣﺮﺩﻡﺯﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺟﻠﺐ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺣﺘﯽ ﺁﻥ ﺩﯾﮕﺮﺍﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺮ ﺧﻮﯾﺶ ﭼﻨﺎﻥ »ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎﯼ ﻣﻤﻨﻮﻋﻪﺍﯼ«‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻭﺩﻩﻫﺎﯼ ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﻧﯿﺸﺎﺑﻮﺭ‪ ،‬ﻧﻈﺮﯼ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎﯼﻋﻤﯿﻖ‪،‬ﻫﺴﺘﯽﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪﻭﺁﻣﯿﺨﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﻧﻮﻋﯽ ﺧﺸﻢ ﻣﺘﯿﻦ ﻭ ﻓﺮﻭ ﺧﻮﺭﺩﻩ‪ ،‬ﺩﻟﻤﺸﻐﻮﻟﯽ ﻫﺮ‬ ‫ﺍﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻟﺤﻈﻪﺍﯼ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ‬ ‫ﺍﺯ ﻏﻢ ﻧﺎﻥ ﻭ ﺁﺏ ﺑﻪ ﺩﺭﺁﯾﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺧﻠﻮﺕ ﺧﻮﯾﺶ‪ ،‬ﭘﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺎﺩﻩ ﺧﺎﮐﯽ ﺑﺎﺭﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ‪ .‬ﮐﻤﺘﺮ ﺷﺎﻋﺮﯼ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺗﺎ ﺍﯾﻦ ﺣﺪ‪ ،‬ﻓﮑﺮ‬ ‫ﯾﮏ ﻣﻠﺖ ﯾﺎ ﺑﺨﺶ ﺑﺰﺭﮔﯽ ﺍﺯ ﯾﮏ ﻣﻠﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺍﻧﺪﮐﯽ ﺭﺑﺎﻋﯽ ﮐﻪ ﮔﺎﻩ‬ ‫ﺩﺭ ﻫﺴﺘﯽ ﺁﻥﻫﺎ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﻘﺪﺍﺭ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﻭ ﺍﮔﺮﻫﺎﯼ ﺑﺴﯿﺎﺭ‬ ‫ﺭﻭﺍ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺣﺘﯽ ﻭﻗﺘﯽ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﻓﯿﺘﺰ ﺟﺮﺍﻟﺪ ﺑﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺁﺯﺍﺩ‬ ‫ﺭﺑﺎﻋﯽﻫﺎﯼ ﺧﯿﺎﻡ ﺑﻪ ﺍﻭﺝ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻭ ﺷﻬﺮﺕ ﺍﺩﺑﯽ‬ ‫ﺭﺳﯿﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺗﮑﺮﺍﺭ‬ ‫ﭼﻨﺎﻥﺍﻓﮑﺎﺭﯼ‪،‬ﺩﺭﻫﻤﻪﺟﺎ‪،‬ﻣﺸﮑﻞﻫﺴﺘﯽﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ‬

‫ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﻪ ﺍﯾﻦ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺳﺎﮐﻦ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺪﻩ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﻣﯿﻼﺩﯼ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﭼﻪ ﺍﯾﻦ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺳﺎﮐﻦ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪﺍﯼ ﺍﺯ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻧﯿﺸﺎﺑﻮﺭ ﺩﺭ ﺳﺪﻩ ﯾﺎﺯﺩﻫﻢ ﻭ ﺩﻭﺍﺯﺩﻫﻢ ﻣﯿﻼﺩﯼ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦﻫﺎ ﻭ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﯼ ﭘﮋﻭﻫﺸﯽ‪ ،‬ﺧﯿﺎﻡ‬ ‫ﺭﺍ ﺟﺰﻭ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﺍﺕ ﻓﮑﺮ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺍﯾﺮﺍﻥ‬ ‫ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﻧﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﻭﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻭ ﺭﯾﺎﺿﯽﺩﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﻭ ﮐﻪ ﻭﯼ‪ ،‬ﺗﻘﻮﯾﻢ ﺟﻼﻟﯽ ﺭﺍ ﭼﻨﺎﻥ‬ ‫ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﻏﺮﺑﯽﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺪﺍﻥ‬ ‫ﺧﻮﺑﯽ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﻧﺪﺍﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺪﺍﻥ ﺭﻭﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺭﺑﺎﻋﯽﻫﺎﯼ ﻭﯼ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﮊﺭﻓﺎﯼ ﺟﺎﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍﻩ‬ ‫ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﻫﺮ ﮐﺲ ﺑﺎ ﺩﺭﺟﻪﻫﺎﯼ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ‬ ‫ﺩﺭﮎ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺧﻮﯾﺶ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺻﺎﺣﺐ ﺁﻥ ﮐﻼﻡ ﻭ‬ ‫ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﯽﺩﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺎﻋﺪﻩ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺷﺨﺼﯿﺖ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫ﻋﻨﺼﺮ ﻫﺎ ﯼ ﻓﮑﺮ ﯼ‬ ‫ﻣﻌﯿﻨﯽ‪ ،‬ﺟﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎﯼ‬ ‫ﺩﯾﮕﺮ ﺑﺎﺯﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻧﻈﺮﯾﻪﻫﺎ‬ ‫ﻭ ﭘﺮ ﺩ ﺍ ﺧﺖ ﻫﺎ ﯼ‬ ‫ﺭﯾﺎﺿﯽﮔﻮﻧﻪ ﺧﯿﺎﻡ‪،‬‬ ‫ﻭﻗﺖﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ‬ ‫ﺩﺍﺩﻩﺍﯾﻢ‪ .‬ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﺎ ﻣﯽﺩﺍﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺧﯿﺎﻡ‬ ‫ﺩﺭ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﺭﯾﺎﺿﯽ ﻭﺍﻗﻌﺎ‬ ‫ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻄﻤﺌﻨﺎ ﺷﻤﺎ ﺭ‬ ‫ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻧﻈﺮﯾﻪﻫﺎﯼ‬ ‫ﺍﻭ ﺩﺭ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﺭﯾﺎﺿﯽ‬ ‫ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺪﺍﻥ‬ ‫ﺯﯾﺎﺩ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﻢ ﯾﺎ ﺯﯾﺎﺩ‪ ،‬ﺧﯿﺎﻡ ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫ﺭﺍﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻨﺪﻭﻭﺟﻬﯽﺍﺯﺍﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎﯼﺍﻭﺭﺍﺩﺭﺯﻣﯿﻨﻪ‬ ‫ﻣﺮﮒ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻭ ﯾﺎ ﻏﻨﯿﻤﺖ ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﻭﻗﺖ ﻭ ﯾﺎ ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺳﻄﺤﯽﺗﺮ ﺁﻥ ﮐﻪ ﻧﻮﺷﯿﺪﻥ ﺑﺎﺩﻩ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﮐﺮﺩﻥ‬ ‫ﻏﻢﻫﺎﯼ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﯽﺁﻭﺭﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽﺍﺳﺖ ﮐﻪﻭﻗﺘﯽﺍﻧﺴﺎﻥ‪،‬ﺑﻌﺪﯼ ﻗﺎﺑﻞﻓﻬﻢ‬ ‫ﺍﺯﺷﺨﺼﯿﺖﻓﮑﺮﯼﯾﮏﺍﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪﺭﺍﺑﻪﺟﺎﻣﯽﺁﻭﺭﺩ‪،‬‬ ‫ﭼﻨﺎﻥ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺁﻥ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺩﺭ ﻭﯼ‬ ‫ﺭﺷﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺑﺨﺶﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﻓﮑﺮﯼ ﺍﻭ ﺭﺍ‪،‬‬ ‫ﻧﺎﺩﯾﺪﻩ ﻭ ﻧﺎﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺑﺮ ﺩﯾﺪﻩ ﻗﺒﻮﻝ ﻣﯽﻧﻬﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﺧﯿﺎﻡ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ‬ ‫ﻧﺎﭘﺎﯾﺪﺍﺭ‪ ،‬ﺍﺯ ﭼﺮﺥ ﮐﮋﺑﻨﯿﺎﺩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺗﺴﻠﺴﻞ ﻫﺴﺘﯽ ﻭ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ ﺯﺍﯾﺸﮕﺮ ﻭ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﻮﺍﺝ‪ ،‬ﺭﮔﻪﺩﺍﺭ ﻭ ﺩﻟﻨﺸﯿﻦ‬ ‫ﺍﻭ ﺩﺭ ﺭﺑﺎﻋﯿﺎﺗﺶ ﭼﯿﺰﯼ ﻧﮕﻔﺖ‪ .‬ﺧﯿﺎﻡ ﺍﺯ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﯽ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺼﺮﻑ ﺯﺑﺎﻥ‪ ،‬ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﯾﯽ ﻭ‬ ‫ﺧﺴﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻣﻦ‪ ،‬ﻧﻈﻢ‬ ‫ﺭﯾﺎﺿﯽﮔﻮﻧﻪ ﺫﻫﻦ ﺍﻭ ﺑﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺑﺎﻋﯽﻫﺎﯼ ﻭﯼ ﺗﺄﺛﯿﺮ‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﻭ ﻧﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻏﺮﺍﻕ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﻪ ﻟﺤﻦ ﺧﻮﺍﻫﺶ‪.‬‬ ‫ﻭﺍﮊﻩﻫﺎ‪ ،‬ﺍﺑﺰﺍﺭ ﮐﺎﺭ ﺍﻭ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺳﺖ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ‬ ‫ﮐﻪ ﺍﻭ ﺑﺪﺍﻥﻫﺎ ﻧﯿﺎﺯﻣﻨﺪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﯽﻧﻮﺍﺯﺩ‬ ‫ﻭ ﻧﻪ ﺑﺎ ﺁﻥﻫﺎ ﺑﺎﺯﯼ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺣﺘﯽ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺑﯿﺸﺘﺮ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﻣﺎ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺧﻮﯾﺶ‪ ،‬ﺣﺎﻟﺘﯽ ﺍﺯ‬ ‫ﻏﺮﻭﺭ ﻭ ﺭﺿﺎﯾﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻭ ﭼﻨﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﻭ ﻫﻮﺍﯾﯽ‬ ‫ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺧﯿﺎﻡ ﺍﮔﺮ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﺍﻋﺪﺍﺩ‪ ،‬ﺩﺭﺩ ﺧﻮﯾﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﮐﮋ‬ ‫ﺁﻫﻨﮕﯽﻫﺎﯼ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺑﺎﺯ ﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺍﺯ ﺳﺮﻭﺩﻥ‬ ‫ﺷﻌﺮ ﻫﻢ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﯼ ﻣﯽﮐﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺫﻫﻦ ﺭﯾﺎﺿﯽﮔﻮﻧﻪ‪ ،‬ﺍﻭ ﺩﺭ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺑﺮﺩﻥ‬ ‫ﻭﺍﮊﻩﻫﺎ‪ ،‬ﺩﻗﺖ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻧﻪ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ ﺭﺍﯾﺞ‬ ‫ﻭ ﻣﺒﺘﺬﻝ ﺭﻭﺯ ﺭﺍ ﮐﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺭ ﻣﺼﺮﻑ ﺯﻧﮓ‬ ‫ﻣﯽﺯﻧﻨﺪ ﻭ ﯾﺎ ﻧﺦﻧﻤﺎ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﻣﯽﺩﻫﺪﻭﻧﻪﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯾﯽﮐﻪﺑﺎﺯﺗﺎﺏﺑﺎﻻﻧﺸﯿﻨﯽ ﺍﺩﯾﺒﺎﻧﻪ‬ ‫ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﺧﯿﺎﻡ ﺑﻪ ﻫﯿﭻﯾﮏ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺭﺩﻫﺎ ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻧﻤﯽﺍﻧﺪﯾﺸﯿﺪﻩﺍﺳﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﭼﻨﺎﻥ ﻭﺍﮐﻨﺶﻫﺎﯾﯽ‪،‬ﺟﺰﻭ‬ ‫ﺧﺼﻠﺖﻫﺎﯼ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺍﻭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺍﯾﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ‬ ‫ﺧﯿﺎﻡ ﺭﺍ ﯾﮕﺎﻧﻪ ﺷﺎﻋﺮﯼ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺭﺑﺎﻋﯽﻫﺎﯾﺶ‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﮕﺎﻩ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺑﺪ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺑﺪﺍﻥﺟﺎ‬ ‫ﭘﻨﺎﻩ ﺑﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻧﺒﻮﻫﯽﺍﺯ ﺭﺑﺎﻋﯽﻫﺎﯼ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ‬

‫ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪۳۳‬‬

‫‪۲۱‬‬

‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۷۷‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲‬ﺗﯿﺮ ‪۱۳۸۵‬‬

‫ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ‪ ،‬ﻧﻤﺎﺩ ﻋﺼﺮ ﺗﻤﺪﻥ‬

‫ﺑﺮﯼ ﺭﯾﭽﺎﺭﺩﺯ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ‬ ‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﯾﺎﻓﺘﻪ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭼﯿﺰﯼ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ »ﻧﺮﺑﺮﺕ ﺍﻻﯾﺲ« ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺱ ﺁﻧﺮﺍ »ﻓﺮﺍﯾﻨﺪ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥﺁﻣﻮﺯﯼ« ﻧﺎﻣﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺮﺍﯾﻨﺪﯼ ﮐﻪ ﻣﺘﺮﺍﺩﻑ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺭﺷﺪ ﺷﮑﻞﻫﺎﯼ ﻣﻬﺎﺭ ﺷﺪﻩﺗﺮ‪ ،‬ﻣﺪﻧﯽ ﻭ ﻏﯿﺮ‬ ‫ﻭﯾﺮﺍﻧﮕﺮ ﺭﻓﺘﺎﺭ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺗﺄﺳﯽ ﺍﺯ ﻣﮑﺘﺐ ﻓﺮﻭﯾﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺑﻌﺪ ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ‬ ‫ﺁﻏﺎﺯ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﻫﻤﮕﺎﻥ ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺪﻑ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺍﺯ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺿﺮﺑﺎﺕ ﺑﻪ ﺗﻮﭖ‪ ،‬ﻧﻔﻮﺫ ﺑﻪ ﺩﯾﮕﺮﯼ – ﯾﺎ ﺩﻗﯿﻖﺗﺮ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‪ ،‬ﻧﻔﻮﺫ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﯼ ﻣﻘﺪﺱ ﯾﺎ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺍﺯ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ ﯾﮏ ﻣﻨﻔﺬ – ﺍﺳﺖ‪» .‬ﺗﻮﭖ ﺭﺍ ﺩﺍﺧﻞ ﺩﺭﻭﺍﺯﻩ‬ ‫ﮐﺮﺩﻥ« ﺍﺯ ﯾﮏ ﻧﻈﺮ ﻧﻮﻋﯽ ﻓﺘﺢ ﺟﻨﺴﯽ )ﻣﺮﺩﺍﻧﻪ(‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﮐﻤﺎ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﻑ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻋﺒﺎﺭﺕ ﯾﺎﺩﺷﺪﻩ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﺭﺍ ﻣﯽﺩﻫﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ‬ ‫ﺟﻨﺒﻪ ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ ﻓﻘﻂ ﻣﺨﺘﺺ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻧﯿﺴﺖ؛‬ ‫ﺑﺎﺯﯼﻫﺎﯼ ﻣﺘﻌﺪﺩﯼ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥﻫﺎ‬ ‫ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺷﯿﺌﯽ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﮑﺎﻥ ﯾﺎ ﺳﻮﺭﺍﺧﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺎﺯﯾﮑﻨﺎﻥ ﺗﯿﻢ ﺣﺮﯾﻒ ﺑﺎ ﻣﻮﺍﻧﻌﯽ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﺎﻧﻊ‬ ‫ﺩﺧﻮﻝ ﺁﻥ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺿﺮﺑﻪ ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﺗﻮﭖ ﻭ ﺭﺍﻧﺪﻥ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﺩﺭ‬ ‫ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ‪،‬ﺩﻻﻟﺖﻫﺎﯾﯽﺑﺴﯿﺎﺭﺑﯿﺸﺘﺮﺍﺯﻧﯿﻞﺑﻪﺁﻣﯿﺰﺵ‬ ‫ﺟﻨﺴﯽ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﮔﻞ ﺯﺩﻥ ﺩﺍﺭﺩ؛ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ‬ ‫ﻧﻮﻋﯽ ﺑﺴﻂ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﯼ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺯﯾﺮﺍ‬ ‫ﺑﺎﺯﯾﮑﻨﺎﻥ ﻣﯽﮐﻮﺷﻨﺪ ﺗﻮﭖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﯼ ﺗﻤﺎﺷﺎﯾﯽ‬ ‫ﺩﺭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻣﻬﺎﺭ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ ﺗﻮﭖ ﺩﺭ‬ ‫ﻭﺿﻌﯿﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﺯﯾﮑﻦ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺣﺮﮐﺖ ﺗﻮﭖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﯼ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﺟﺰﺋﯽ ﺍﺯ ﺑﺪﻥ ﺑﺎﺯﯾﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻭ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺷﯿﺌﯽ ﺑﯿﺮﻭﻧﯽ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﺪﻧﺶ ﺩﺭﺁﻣﯿﺰﺩ‪» .‬ﺩﺭﯾﺒﻞ‬ ‫ﺯﺩﻥ«ﺍﺻﻄﻼﺡﻋﺠﯿﺒﯽﺍﺳﺖﮐﻪﭘﯿﻮﻧﺪﯼﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ‬ ‫ﻭ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺎﺯﯾﮑﻦ ﻭ ﺗﻮﭖ ﺭﺍ ﺍﻟﻘﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ‬ ‫ﺍﺯ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻇﺎﻫﺮ ًﺍ ﺳﺤﺮﺁﻣﯿﺰ ﺩﺭﯾﺒﻞ ﻭ ﻣﻬﺎﺭ ﺗﻮﭖ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﯾﮑﯽ ﺷﺪﻥ ﺗﻮﭖ ﺑﺎ ﺑﺪﻥ ﺑﺎﺯﯾﮑﻦ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪﻫﯿﺠﺎﻥ ﻣﯽﺁﯾﯿﻢ‪ ،‬ﺑﻪﻭﯾﮋﻩ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﮐﻪ ﻭﺍﻗﻔﯿﻢ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩﻫﺎ ﺍﺯ ﻣﻬﺎﺭﺕ ﺑﺎﺯﯾﮑﻨﺎﻥ ﻧﺎﺷﯽ ﻣﯽﺷﻮﺩ‬ ‫ﻧﻪ ﺍﺯ ﺳﺤﺮ ﻭ ﺟﺎﺩﻭ‪...‬‬ ‫ﺍﻧﻮﺍﻉ »ﻧﻬﯽ«ﻧﻘﺶﻣﻬﻤﯽﺩﺭﺷﮑﻞﮔﯿﺮﯼ ﺗﻔﮑﺮ‬ ‫ﺭﻭﺍﻧﮑﺎﻭﯼ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺩﻩ‬ ‫ﺗﻦ ﺍﺯ ﯾﺎﺯﺩﻩ ﺑﺎﺯﯾﮑﻦ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺳﺮﺳﺨﺘﺎﻧﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ‬ ‫ﺯﺩﻥ ﻭ ﻟﻤﺲ ﮐﺮﺩﻥ ﺗﻮﭖ ﺩﺭ ﻣﯿﺪﺍﻥ ﺑﺎﺯﯼ ﺑﮑﻠﯽ‬ ‫ﻣﻨﻊ ﻭ ﻧﻬﯽ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮﻭﯾﺪ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺟﻮﺍﻣﻊ‬ ‫ﺑﺸﺮﯼ ﻟﺰﻭﻣ ًﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪﯼ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻭ ﺍﻗﺴﺎﻡ ﻧﻬﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ‬ ‫ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻟﻤﺲ ﮐﺮﺩﻥ ﺩﺭ ﺻﺪﺭ ﻫﻤﻪ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﯼ‬ ‫ﻧﻬﯽ ﺷﺪﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻭﺭﺯﺵ‪ ،‬ﻣﺎ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺍﻋﻤﺎﻝ‬ ‫ﮐﺮﺩﻥ ﻧﻬﯽﻫﺎ ﯾﺎ ﻗﻮﺍﻋﺪﯼ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺩﺳﺖﮐﻢ‬ ‫ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺑﺰﺭﮔﯽ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺎﺯﯼ ﺭﻋﺎﯾﺖ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺁﻥ ﺑﺎﺯﯼ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩ‪ ،‬ﺑﺮﻫﻪ ﺗﮑﻮﯾﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﺑﺸﺮﯼ ﺭﺍ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﻭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺳﻔﺖ‬ ‫ﻭ ﺳﺨﺖﺗﺮﯾﻦ ﻧﻬﯽﻫﺎ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻬﯽﺍﯼ ﮐﻪ ﻧﻪﻓﻘﻂ ﺍﺯ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ ﻣﻨﻊ ﺗﻌﺮﺽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺍﺯ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖﺣﺬﻑﺩﺳﺖﺍﻧﺴﺎﻥﺩﺭﺑﺎﺯﯼﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦﻣﯿﺰﺍﻥ‬ ‫ﻣﺤﺪﻭﺩﯾﺖ ﺭﺍ ِﺍﻋﻤﺎﻝ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻨﻊ ﺩﺳﺖ ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﺗﻮﭖ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻣﯽﺷﻮﺩ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﺭﻭﺍﺯﻩﺑﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻘﺸﯽ ﺑﺴﯿﺎﺭ‬ ‫ﺧﺎﺹ ﻭ ﮐﺎﻣ ً‬ ‫ﻼ ﺩﻓﺎﻋﯽ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﻪﻣﺠﺮﺩ ﻟﻤﺲ ﮐﺮﺩﻥ ﺗﻮﭖ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﺩﺭﻭﺍﺯﻩﺑﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎﺯﯼ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﻠﯿﻖ‬ ‫ﺩﺭﻣﯽﺁﯾﺪ‪ .‬ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺗﻮﭖ ﻭﺿﻌﯿﺘﯽ ﺍﯾﻤﻦ ﻭ ﺧﻨﺜﯽ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺪﺗﯽ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺩﯾﮕﺮ ﺷﯿﺌﯽ ﺧﻄﺮﻧﺎﮎ ﻭ‬ ‫ﻫﯿﺠﺎﻥﺁﻭﺭ ﺗﻠﻘﯽ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎﯼ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ‬

‫ﺑﺸﺮ ﻏﺎﻟﺒ ًﺎ ﺑﺎ ﺑﻪﮐﺎﺭﮔﯿﺮﯼ ﺩﺳﺖﻫﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﻟﺬﺍ ﻣﻨﻊ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎ ﺑﺎﺯﯾﮑﻨﺎﻥ ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺭ ﻣﯽﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﻪﺣﺮﮐﺖ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺗﻮﭖ‪ ،‬ﭘﺎﻫﺎﯾﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﯿﻮﻩﻫﺎﯼ ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻪﮐﺎﺭ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺎ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺑﺮ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻧﺪﮎ ﺍﯾﻦ ﺑﺨﺶ‬ ‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﭘﺎ‪ ،‬ﮐﺎﺭﺍﯾﯽ ﻣﺘﻌﺎﺭﻑ ﻭ‬ ‫ﺍﺯ ﺑﺪﻥ ﺭﺍ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ‪ ،‬ﺑﻪﺑﯿﺎﻥ ﺩﯾﮕﺮ‪ ،‬ﭘﺎﻫﺎ ﺭﺍ‬ ‫ﻭﺍ ﻣﯽﺩﺍﺭﺩ ﺗﺎ ﮐﺎﺭﯼ ﺑﻪﻏﯿﺮ ﺍﺯ ﻭﻇﯿﻔﻪ ﻭﺍﺿﺢ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﯽ‬ ‫ﺧﻮﺩ ) ﯾﻌﻨﯽ ﻗﺎﺩﺭ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﯾﺴﺘﺎﺩﻥ ﻭ ﺭﺍﻩ‬ ‫ﺭﻓﺘﻦ( ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﻮﺍﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﭘﺎﻫﺎﯼ ﺍﻧﺴﺎﻥ‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺴﻬﯿﻞ ﺣﺮﮐﺖ ﺍﻭ ﺑﮑﺎﺭ ﻧﻤﯽﺭﻭﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﮐﺜﺮ‬ ‫ﺍﻋﻤﺎﻝ‬ ‫ﻏﺮﯾﺐ ﺑﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻧﻘﺶ ﺍﺑﺰﺍﺭﯼ ﺑﺮﺍﯼ‬ ‫ِ‬ ‫ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺭﺍ ﺍﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺕ ﻭ ﺗﻌﺎﺑﯿﺮﯼ‬ ‫ﺍﺯ ﻗﺒﯿﻞ »ﻟﮕﺪﮐﻮﺏ ﮐﺮﺩﻥ« ﻭ »ﻟﮕﺪﭘﺮﺍﻧﯽ ﮐﺮﺩﻥ«‬ ‫ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﺼﺎﻭﯾﺮ ﺫﻫﻨﯽ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺣﻤﻼﺕ ﺧﺸﻮﻧﺖ‬ ‫ﺁﻣﯿﺰﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥﻫﺎ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺭﻭﯼ ﺯﻣﯿﻦ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻭ ﻣﻬﺎﺟﻤﺎﻥ ﺑﺎ ﻟﮕﺪ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻭ ﺭﻭﯼ ﺍﻭ ﻣﯽﺯﻧﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﮕﯽ ﮔﻮﺍﻫﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮ ﺩﻻﻟﺖ ﻣﺘﻌﺎﺭﻑ ﭘﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻨﺰﻟﻪ ﻋﻀﻮﯼ ﺍﺯ ﺑﺪﻥ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﺮﺽ ﻭﺣﺸﯿﺎﻧﻪ ﺗﺪﺍﻋﯽ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺎﺯﯼ ﮐﺮﺩﻥ ـ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺎﺯﯼﺍﯼ ﮐﻪ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻥ‪ ،‬ﻟﮕﺪ ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﯾﮑﻦ ﺣﺮﯾﻒ ﺍﮐﯿﺪ ًﺍ ﻣﻤﻨﻮﻉ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻮﭖ ﺭﺍ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﭘﺎ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﯾﻦﺳﻮ ﻭ‬ ‫ﺁﻥﺳﻮ ﺑﺮﺩ ـ ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ ﻭﺍﻻﯾﺶ ﺩﻻﻟﺖ ﺑﯿﺮﺣﻤﺎﻧﻪ ﭘﺎ ﻭ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩﻫﺎﯾﯽ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﻋﻀﻮ ﻭﯾﺮﺍﻧﮕﺮ‬ ‫ﺑﺪﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺳﺎﻧﻪ ﻭ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ – ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ‬ ‫ﻓﻮﻕ‪ ،‬ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺗﺄﺛﯿﺮﯼ »ﺗﻤﺪﻥﺁﻣﻮﺯﺍﻧﻪ« ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪﺑﺎﯾﺪ ﺍﺫﻋﺎﻥﺩﺍﺷﺖﮐﻪﺩﺭﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻧﯿﺰﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ ﻭﺭﺯﺵﻫﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﺍﻧﮑﺎﺭﻧﺎﭘﺬﯾﺮﯼ ﺍﺯ‬ ‫ﺗﻌﺮﺽﻭﺣﺸﯿﺎﻧﻪﻣﯽﺗﻮﺍﻥﯾﺎﻓﺖ‪،‬ﺍﻣﺎﺧﺸﻮﻧﺖﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎﺯﯾﮑﻨﺎﻥ ﺑﺎ ﺗﻮﭖ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﮐﻪ ﺍﻭ ﻣﮑﺮﺭ ًﺍ ﻭ ﺑﺎ ﺷﺪﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﻪ ﺗﻮﭖ‬ ‫ﺿﺮﺑﻪ ﻣﯽﺯﻧﺪ ﻭ ﮔﻪﮔﺎﻩ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺘﯽ ﻧﻤﺎﯾﺸﯽ‬ ‫ﺍﻧﺠﺎﻡﻣﯽﺩﻫﺪ‪.‬ﺑﺎﺍﯾﻦﺣﺎﻝﺗﻮﭖﻧﺒﺎﯾﺪﺻﺪﻣﻪﺑﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﻭﺻﺪﻣﻪ ﻫﻢﻧﻤﯽﺑﯿﻨﺪﻭﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺍﯾﻦ‪،‬ﺗﺠﺮﺑﻪﻓﺮﺍﮔﯿﺮ‬ ‫ﻟﮕﺪﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﺗﻮﭖ ﯾﺎ ﺗﻤﺎﺷﺎﯼ ﻟﮕﺪ ﺧﻮﺭﺩﻥ ﺗﻮﭖ‪،‬‬ ‫ﺑﺎ ﻋﺒﺎﺭﺍﺗﯽ ﺣﺎﮐﯽ ﺍﺯ ﻧﺒﻮﻍ ﻋﺎﻃﻔﯽ ﺑﯿﺎﻥ ﻣﯽﺷﻮﺩ‬ ‫ﻭ ﻧﻪ ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻧﯽ ﺣﺎﮐﯽ ﺍﺯ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﯿﺮﺣﻤﺎﻧﻪ‪ :‬ﺑﺨﺶ‬ ‫ﺍﻋﻈﻢ ﺑﺎﺯﯼ ﺑﺎ ﺗﻌﺎﺑﯿﺮﯼ ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﭘﺎﺱ ﻣﺎﻫﺮﺍﻧﻪ ﻭ‬ ‫ﻣﺎﺭﭘﯿﭽﯽ«‪» ،‬ﺷﻮﺕ ﻗﻮﺳﯽ ﺍﺳﺘﺎﺩﺍﻧﻪ« ﻭ »ﺿﺮﺑﻪ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ ﺣﺴﺎﺏﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﺗﻮﭖ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺮﻣﯽ ﺩﺭ‬ ‫ﻫﻮﺍ ﺑﻪﺣﺮﮐﺖ ﺩﺭ ﻣﯽﺁﻭﺭﺩ« ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎ ﻋﺒﺎﺭﺍﺗﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﺿﺮﺑﻪ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﻪ ﺗﻮﭖ‬ ‫ﺑﺴﺘﻦ ﺩﺭﻭﺍﺯﻩ«‪...‬‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﺳﺎﺳ ًﺎ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺻﻠﯽ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻧﻬﯽ ﺍﻋﻤﺎﻝ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺣﺪ ﻭ ﺣﺪﻭﺩ ﺍﯾﻦ ﻧﻬﯽ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﻣﺤﺘﻮﺍﯼ ﺁﻥ‪ .‬ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻣﻨﻌﯽ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ‬ ‫ﺍﮐﯿﺪ ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩﯾﺘﯽ ﺯﯾﺎﺩ ﺭﺍ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﯿﻦ ﺳﺒﺐ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺯﯼ ﻭﺳﯿﻠﻪﺍﯼ ﺍﺳﺖ ﺑﺴﯿﺎﺭ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻋﻀﻮﯾﺖ ﺩﺭ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ )ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪﺍﯼ( ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺍﻧﺴﺎﻥ‬ ‫ﺑﻮﺩﻥ ﺭﺍ ﻣﮑﺮﺭ ًﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻣﻌﺮﻭﻑ‪،‬‬ ‫ﺗﻤﺎﺷﺎﯼ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﺯ ﻧﺎﻥ ﺷﺐ ﻫﻢ ﻭﺍﺟﺐﺗﺮ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﺯ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎﯼ »ﺩﻧﯽ‬ ‫ﺑﻼﻧﭽﻔﻼﻭ« ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﺍﯾﻨﮑﻪ‬ ‫ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﯼ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﭘﯿﺮﻭﺯﯼ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﯿﻢ ﺣﺮﯾﻒ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﮐﺴﺐ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻭ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪﯼ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻭ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪﯼ‪ ،‬ﻣﺒﺎﻫﺎﺕ ﻣﺘﻌﺼﺒﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪﺯﺩﻥ ﮔﻞ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺷﮑﻮﻩ ﮐﻞ ﺍﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎﺷﮑﻮﻩ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪﯼ ﺍﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻏﺮﻭﺭ ﺑﺮﻧﺪﮔﺎﻥ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺷﮑﻮﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺷﺎﺩﻣﺎﻧﯽ ﻭ ﭘﺎﯾﮑﻮﺑﯽ ﺑﻪ‬

‫ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪۴۱‬‬

‫‪Iranians, Vol. 10, No. 277, Friday, June 23, 2006‬‬

‫‪210‬‬

‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺩﺭ ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺁﺛﺎﺭ ﺍﺭﺩﺷﯿﺮ ﻣﺤﺼﺺ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ‪ ۳۰‬ﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﻓﺖ‬

‫ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﻨﺮ‬ ‫ﻣﯿﺮﺍﺙ‪ ،‬ﺩﺭ ﺩﻭ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫»ﮔﺎﻟﺮﯼ ﻫﻤﺎ« ‪ ۱۷‬ﺍﺛﺮ ﺍﺯ‬ ‫ﻃﺮﺍﺣﯽﻫﺎﯼ ﺟﺪﯾﺪ ﺍﺭﺩﺷﯿﺮ‬ ‫ﻣﺤﺼﺺﺭﺍﺩﺭﺗﻬﺮﺍﻥﺑﻪﻧﻤﺎﯾﺶ‬ ‫ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ۱۱ .‬ﻃﺮﺡ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺍﺯ ﻧﯿﻮﯾﻮﺭﮎ‪ ،‬ﻣﺤﻞ‬ ‫ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﺤﺼﺺ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭ‬ ‫ﮔﺎﻟﺮﯼ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ‪ ۶‬ﺍﺛﺮ ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﯼ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﻧﮕﺎﺭﺧﺎﻧﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻪ ﻣﻌﻤﺮﯼ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮ »ﮔﺎﻟﺮﯼ ﻫﻤﺎ« ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺗﻮﺿﯿﺢ‬ ‫ﻣﯽﺩﻫﺪ‪» :‬ﺗﻤﺎﻡ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﺮﻭﺵ ﻗﯿﻤﺖﮔﺬﺍﺭﯼ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﺩﺭ‬ ‫ﺻﺪﺩ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﺟﻠﺴﻪ ﻧﻘﺪ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﯾﻦ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ‬ ‫ﺍﺯ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﻭ ﻫﻢ ﻧﺴﻼﻧﺶ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﮐﻨﯿﻢ‪ «.‬ﺍﺭﺩﺷﯿﺮ ﻣﺤﺼﺺ ﺳﺎﻝﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﯿﻮﯾﻮﺭﮎ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺍﻭ ﺩﺭ ﺳﺮﺁﻏﺎﺯ ﺩﻫﻪ ‪ ۱۳۴۰‬ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺍﺣﻤﺪ‬ ‫ﺷﺎﻣﻠﻮ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﺩﺑﯿﺮﯼ »ﮐﺘﺎﺏ ﻫﻔﺘﻪ« ﺭﺳﯿﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻃﺮﺡﻫﺎﯼ ﺍﺭﺩﺷﯿﺮ ﺭﺍ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﭼﺎﭖ ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻫﻨﺮ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻭ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺍﺯ ﺗﻌﻄﯿﻠﯽ »ﮐﺘﺎﺏ ﻫﻔﺘﻪ« ﺑﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ »ﮐﯿﻬﺎﻥ« ﺭﻓﺖ‪ .‬ﭼﺎﭖ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬ ‫ﻃﺮﺍﺣﯽﻫﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﻃﻮﻝ ﺍﻧﺠﺎﻣﯿﺪ‪» .‬ﺑﺎ ﺍﺭﺩﺷﯿﺮ ﻭ‬ ‫ﺻﻮﺭﺗﮏﻫﺎﯾﺶ«‪» ،‬ﺍﺭﺩﺷﯿﺮ ﻭ ﻫﻮﺍﯼ ﺗﻮﻓﺎﻧﯽ«‪» ،‬ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺕ«‪» ،‬ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪ«‪،‬‬ ‫»ﻟﺤﻈﻪﻫﺎ«‪» ،‬ﻭﻗﺎﯾﻊ ﺍﺗﻔﺎﻗﯿﻪ«‪» ،‬ﻃﺮﺡﻫﺎﯼ ﺁﺯﺍﺩ«‪» ،‬ﮐﺎﻓﺮﻧﺎﻣﻪ«‪» ،‬ﺩﯾﺒﺎﭼﻪ« ﻭ‬ ‫»ﺗﺒﺮﯾﮑﺎﺕ«ﺍﺯﺟﻤﻠﻪﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺁﺛﺎﺭﺍﯾﻦﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﺳﺖ‪.‬ﻣﺤﺼﺺﻋﻼﻗﻪ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﯿﻨﯿﺎﺗﻮﺭﻫﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﻭ ﮔﺮﺁﻭﺭﻫﺎﯼ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻭ ﻧﻘﺎﺷﯽﻫﺎﯼ ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ‬ ‫ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﯾﻦﻫﺎ ﻋﮑﺲﻫﺎﯼ ﮐﻬﻨﻪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻋﮑﺲﻫﺎﯼ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺟﻤﻊﺁﻭﺭﯼ ﻣﯽﮐﺮﺩ ﻭ ﺁﺛﺎﺭﺵ ﺩﺭ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺍﺯ ﻃﺮﺡﻫﺎﯼ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﯼ‬ ‫ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻭ ﻋﮑﺲﻫﺎﯼ ﻋﺼﺮ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﯾﺎﺩﯼ ﺍﺯ ﺳﻌﯿﺪ ﺳﻠﻄﺎﻧﭙﻮﺭ‬

‫ﺳﻌﯿﺪ ﺳﻠﻄﺎﻧﭙﻮﺭ‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮ ﭘﺮ ﺷﻮﺭ ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﻭ ﻧﻤﺎﯾﺶﻧﻮﯾﺲ ﻭ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ‬ ‫ﺟﻨﺠﺎﻟﯽ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺳﺎﻟﯽ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﯿﺮﻭﺯﯼ ﺍﻧﻘﻼﺑﯿﻮﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺯ‬ ‫ﺳﺮ ﺳﻔﺮﻩ ﻋﻘﺪ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺭﻫﺴﭙﺎﺭ ﮔﺸﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺟﻮﺧﻪ ﺗﯿﺮﺑﺎﺭﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺍﺯ ﺯﻣﺮﻩ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﺎﻣﺶ ﺯﻧﺪﻩﺗﺮ ﻭ ﭘﺮ‬ ‫ﻓﺮﻭﻍﺗﺮ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ‪» .‬ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺳﻮﺋﺪ« ﺍﻋﻼﻡ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﺟﻤﻌﻪ ﺁﯾﻨﺪﻩ ﺷﺒﯽ ﺍﺯ ﺷﻌﺮ ﻭ ﻋﮑﺲ ﻭ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﻭ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﻭ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﺭﺍ‬ ‫ﺑﻪ ﯾﺎﺩ ﺍﻭ ﺩﺭ ﮔﻮﺗﻨﺒﺮﮒ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺳﺨﻨﺮﺍﻥ ﺍﺻﻠﯽ ﺍﯾﻦ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺩﮐﺘﺮ‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ ﺁﺫﺭﻡ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺳﻌﯿﺪ ﺳﻠﻄﺎﻧﭙﻮﺭ‪ ،‬ﻣﺸﻌﻞ ﺍﻓﺮﻭﺯ ﺷﺐ‬ ‫ﺗﻮﻓﺎﻥ« ﺳﺨﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﻔﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻧﯽ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﺳﻔﻨﺪﯾﺎﺭ‬ ‫ﻣﻨﻔﺮﺩﺯﺍﺩﻩ‪ ،‬ﺣﺠﺖ ﮐﺴﺮﺍﺋﯿﺎﻥ‪ ،‬ﻋﺒﺎﺱ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ ﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﻨﺮﯼ »ﺍﯾﺪﻩ« ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺷﺐ ﺳﻌﯿﺪ ﺳﻠﻄﺎﻧﭙﻮﺭ ﻫﻤﮑﺎﺭﯼ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺷﺖ‪.‬‬

‫ﺧﺪﺍﺣﺎﻓﻈﻰ ﺑﺎ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎﻝ‬

‫ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﺣﯿﺎﺕﻧﻮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ«‪ ،‬ﻫﻔﺘﻪ ﭘﯿﺶ ﺧﺒﺮ ﻏﻢﺍﻧﮕﯿﺰﯼ ﺩﺍﺷﺖ ﻣﺒﻨﯽ‬ ‫ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎﻝ‪ ،‬ﺁﺧﺮﯾﻦ ﺑﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺭﻭﻧﻖ ﺧﯿﺎﺑﺎﻥ ﻻﻟﻪﺯﺍﺭ‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۲۴‬ﻫﺠﺮﯼ ﺷﻤﺴﯽ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ‪،‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺯﻭﺩﯼ ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﮐﻪ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﻗﺒﻞ‬ ‫ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﺣﻔﻆ ﺍﯾﻤﻨﯽ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻥ ﺗﻌﻄﯿﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺯﻭﺩﯼ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎﺭﺑﺮﯼ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﻧﯿﻢ ﻗﺮﻥ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺧﻮﺩ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﺪ‪ .‬ﺻﺎﺑﺮ ﺭﻫﺒﺮ‪،‬‬ ‫ﻣﺪﯾﺮ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎﻝ‪ ،‬ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﺍﯾﻦ ﺧﺒﺮ ﺭﺍ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎﯼ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺍﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺣﻔﻆ ﻭ ﺑﺎﺯ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺍﯾﻦ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ‬ ‫ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎﯼ ﺭﻫﺒﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺎﻭﺟﻮﺩ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭼﻬﺮﻩ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻻﻟﻪﺯﺍﺭ‪ ،‬ﺳﯿﻨﻤﺎ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎﻝ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻥ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ‬ ‫ﮐﻨﺪ ﻭ ﺣﺘﯽ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﯿﺎﻥ ﺍﺧﯿﺮ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮ ﺧﺎﺹ ﺍﺯ ﻃﯿﻒ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺟﺬﺏ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺳﯿﻨﻤﺎ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎﻝ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ‬ ‫ﺟﺰﻭ ﺳﯿﻨﻤﺎﻫﺎﯼ ﺛﺎﺑﺖ »ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﻓﺠﺮ« ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﯽﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﺷﺮﻓﯽ‪ ،‬ﺳﺨﻨﮕﻮﯼ ﺍﻧﺠﻤﻦ‬ ‫ﺳﯿﻨﻤﺎﺩﺍﺭﺍﻥ‪ ،‬ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﯾﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼ »ﺍﯾﺴﻨﺎ« ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪» :‬ﻃﯽ ﺩﯾﺪﺍﺭ ﻭ ﺑﺎﺯﺩﯾﺪﯼ‬ ‫ﮐﻪ ﮐﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﻭ‬ ‫ﻭﺯﺍﺭﺕﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﯼﻭﺷﻬﺮﺳﺎﺯﯼ‬ ‫ﺍﺯ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎﻝ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﻔﺼﻠﯽ ﺍﺭﺍﯾﻪ‬ ‫ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﯾﻤﻨﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺩﻟﯿﻞ ﺍﺯ ﺟﺪﻭﻝ ﺍﮐﺮﺍﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎﻫﺎ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﺪ«‪ .‬ﺍﺩﺍﺭﻩ ﮐﻞ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻭ‬ ‫ﺍﺭﺯﺷﯿﺎﺑﯽ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻃﯽ ﮐﺮﺩﻥ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺍﺩﺍﺭﯼ‪،‬‬ ‫ﺍﯾﻦﺳﯿﻨﻤﺎﺗﻐﯿﯿﺮﮐﺎﺭﺑﺮﯼﺧﻮﺍﻫﺪﺩﺍﺩﻭﺑﻪﺍﯾﻦﺗﺮﺗﯿﺐﯾﮑﯽﺩﯾﮕﺮﺍﺯﻗﺪﯾﻤﯽﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺳﯿﻨﻤﺎﻫﺎﯼ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺭﺳﻤﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﮐﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﻫﻨﻮﺯ ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ ﻭ ﺁﻏﺎﺯ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ‬ ‫ﻣﺠﺪﺩ ﺍﯾﻦ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻭ ﭘﺮﺭﻭﻧﻖ‪ ،‬ﺣﮑﻢ ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎﺭﺑﺮﯼ ﺁﻥ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺁﯾﺎ ﺟﺮﯾﺎﻥ »ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﺍﺣﺴﻦ« ﯾﮏ ﻣﻠﮏ ﻣﺮﻏﻮﺏ ﻻﻟﻪ ﺯﺍﺭﯼ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﻫﻢ ﮐﺎﺭﺍ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﻋﮑﺲ ﻟﯿﺪﺍ ﻗﺪﺳﯽ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﯾﺲ‬

‫ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ »ﺑﯽ‪.‬ﺑﯽ‪.‬ﺳﯽ«‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﻫﻔﺘﻪ ﺩﻭﻡ ﻣﺎﻩ ﺟﺎﺭﯼ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﺍﺯ‬ ‫ﻋﮑﺲﻫﺎﯼﻟﯿﺪﺍﻗﺪﺳﯽ‪،‬ﻋﮑﺎﺱﺍﯾﺮﺍﻧﯽﻣﻘﯿﻢﭘﺎﺭﯾﺲ‪،‬ﺩﺭﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥﺷﻬﺮﺩﺍﺭﯼ‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﮔﺸﺎﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﯼ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﺑﯿﺴﺖ ﻗﻄﻌﻪ ﻋﮑﺲ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ »ﺩﺭ ﺁﺋﯿﻨﻪ ﺁﺏ« ﻧﺎﻣﮕﺬﺍﺭﯼ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺧﺎﻧﻢ‬ ‫ﻗﺪﺳﯽ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﭘﯿﺶ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﺳﻦ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﯾﺲ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﮑﺲﻫﺎ ﻫﻤﮕﯽ ﺗﺼﺎﻭﯾﺮ ﺁﺩﻡﻫﺎﯾﯽ ﺍﯾﺴﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﻭ ﯾﺎ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺮﮐﺖﺍﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺮ ﺳﻄﺢ ﺁﺏ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﻣﻨﻌﮑﺲ ﺷﺪﻩ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺗﺼﺎﻭﯾﺮ ﺑﺎ ﻟﺮﺯﺵ ﺣﺮﮐﺖ ﺁﺏ‬ ‫ﺩﺭﺁﻣﯿﺨﺘﻪﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺭﻧﮓﻫﺎﯾﺸﺎﻥ ﭘﺮﯾﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﮕﯽ ﺣﺎﻟﺘﯽ ﺗﺨﯿﻠﯽ ﻭ ﺭﻭﯾﺎﮔﻮﻧﻪ‬

‫ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺍﯾﻦ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻗﻀﯿﻪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺳﺎﻝ ﭘﯿﺶ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﯼ ﭘﺎﺭﯾﺲ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺎﻩ ﺍﮔﻮﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺧﻠﻮﺕ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺧﯿﺎﺑﺎﻥ ﮐﻨﺎﺭ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﺳﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﻭﯼ ﻭﺳﺎﺋﻞ ﻧﻘﻠﯿﻪ‬ ‫ﻣﯽﺑﻨﺪﺩ ﻭ ﺁﻧﺠﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪﻥ ﺷﻦ ﻭ ﻣﺎﺳﻪ ﻭ ﻧﺼﺐ ﭼﺘﺮﻫﺎﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﺁﻓﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺳﺎﺣﻞ ﺩﺭ ﻣﯽﺁﻭﺭﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﯾﻦ »ﭘﺎﺭﯼ ﭘﻼﮊ« ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎ ﻓﺮﺻﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮﻥ ﮐﻨﺎﺭ ﺩﺭﯾﺎ‪ ،‬ﺑﻠﻤﻨﺪ ﻭ ﺣﻤﺎﻡ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻦﺑﺎﺯﯼ‬ ‫ﻭ ﺳﺮﮔﺮﻣﯽﺷﺎﻥ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‪ .‬ﻟﯿﺪﺍ ﻗﺪﺳﯽ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﭘﯿﺶ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎﺭﯾﺲ ﺭﻓﺖ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﺷﺪ ﻭ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺍﻭ ﮐﻪ ﭘﺪﺭ‬ ‫ﻭ ﻣﺎﺩﺭﺵ ﺯﺍﺩﻩ ﺷﻤﺎﻝ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﭽﮕﯽﺍﺵ ﺭﺍ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥﻫﺎ ﺩﺭ ﺳﻮﺍﺣﻞ‬ ‫ﺧﺰﺭ ﻣﯽﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺷﻨﺎ ﺩﺭ ﺩﺭﯾﺎ ﻭ‬ ‫ﺁﺭﻣﯿﺪﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﺣﻞ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺧﻮﺩﺵ »ﺩﺭ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥﻫﺎ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﻝ ﻣﯽﺭﻓﺘﯿﻢ‪ ،‬ﺩﺭﯾﺎ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻤﯽﮐﺮﺩﯾﻢ‪ ،‬ﺟﻨﮕﻞ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ‬ ‫ﻣﯽﮐﺮﺩﯾﻢ‪ «.‬ﻟﯿﺪﺍ ﻗﺪﺳﯽ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺻﺪﺍﯾﺶ ﺍﺯ ﻫﯿﺠﺎﻥ ﻣﯽﻟﺮﺯﺩ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬ ‫»ﻭﻗﺘﯽ ﭘﺎﺭﯼ ﭘﻼﮊ ﺭﺍ ﺩﯾﺪﻡ‪ ،‬ﺍﺣﺴﺎﺱ ﮐﺮﺩﻡ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺭﻭﯾﺎ ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ‪ ،‬ﯾﮏ ﺧﻮﺍﺏ‬ ‫ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ‪ .‬ﻭﻟﯽ ﺍﯾﻦ ﺧﻮﺍﺏ ﻭ ﺭﻭﯾﺎ ﺭﺍ‬ ‫ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻢ ﻣﻨﻌﮑﺲ ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﺍﮔﺮ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻋﮑﺲ ﺁﻥ ﻓﻀﺎ ﺭﺍ ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻢ ﭼﯿﺰ‬ ‫ﺧﺎﺻﯽ ﻧﻤﯽﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺟﻮﺭﯼ ﻓﻀﺎ ﺭﺍ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽﺩﺍﺩﻡ ﻭ ﺁﻥ ﭼﯿﺰﯼ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺫﻫﻨﻢ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺑﯿﻨﻨﺪﻩ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻦ ﻣﻬﻢ ﺍﯾﻦ ﺑﻮﺩ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻢ ﺭﻭﯾﺎﻫﺎﯾﻢ ﺭﺍ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﻨﻢ‪...‬‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺷﺎﯾﺪ ﻓﻘﻂ ﺭﻭﯾﺎﯼ ﻣﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﮏ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮﯼ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﯾﮏ ﺧﺎﻃﺮﻩ‬ ‫ﺧﯿﻠﯽ ﺩﻭﺭ‪ ،‬ﯾﮏ ﺫﻫﻨﯿﺖ ﺧﯿﻠﯽ ﺩﻭﺭﯼ‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﯾﻢ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻦ ﻣﻬﻢ ﺑﻮﺩ‬ ‫ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﻤﯿﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺭﺳﯿﺪﻡ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺷﯿﻮﻩ ﻋﮑﺎﺳﯽ ﮐﻨﻢ«‪ .‬ﻟﯿﺪﺍ ﻗﺪﺳﯽ ﮐﻪ ﻓﻮﻕ ﻟﯿﺴﺎﻧﺴﺶ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ‬ ‫ﺁﺯﺍﺩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﯼ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ »ﺍﻟﺰﻫﺮﺍ« ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﻋﮑﺎﺳﯽ ﺁﺷﻨﺎ‬ ‫ﺷﺪ ﻭ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻫﻢ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﯼ ﻫﻨﺮﻫﺎﯼ ﺗﺠﺴﻤﯽ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ »ﻭﻻﻧﺴﯿﯿﻦ«‬ ‫ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻭ ﺍﺯ ‪ ۱۹۹۵‬ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩﻫﺎﯼ ﻣﺘﻌﺪﺩﯼ ﺍﺯ‬ ‫ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﺳﺮﺍﻣﯿﮏ ﻭ ﻋﮑﺎﺳﯽ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺩﻭﻣﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ‬ ‫ﻋﮑﺲﻫﺎﯼ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮐﺎﺭﮔﺎﻩ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﺍﺩﺑﯽ‬

‫»ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﮐﺘﺎﺏ«‪ ،‬ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭ‬ ‫ﺑﺮﻭﻧﯽ )ﮐﻪ ﻻﺑﺪ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﻟﻬﺎﻡ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﺳﺖ(‬ ‫ﺧﺒﺮ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪ »ﺩﯾﻮﺍﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ« ﺁﻥ ﮐﺸﻮﺭ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻣﺎﻩ‬ ‫ﮐﺘﺎﺑﺨﻮﺍﻧﯽ‪ ،‬ﮐﺎﺭﮔﺎﻩﻫﺎﯼ ﻣﺘﻌﺪﺩﯼ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ‪ ،‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ »ﮐﺎﺭﮔﺎﻩ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ‬ ‫ﺍﺩﺑﯽ« ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭﮔﺎﻩ‪ ،‬ﮐﻪ ﺗﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﭘﯿﺶ ﺍﺩﺍﻣﻪ‬ ‫ﺩﺍﺷﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮﯾﻦ ﺭﻭﺵﻫﺎﯼ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﯾﮏ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﯾﺎ ﺍﺛﺮ ﺍﺩﺑﯽ‪ ،‬ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺻﻮﺭﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻀﻤﻮﻥ ﺁﻥ ﻟﻄﻤﻪﺍﯼ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﺸﻮﺩ)!(‪ ،‬ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﺎﻥ ﮐﺎﺭﮔﺎﻩ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﺍﺩﺑﯽ ﺍﺯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﯼ ﺯﯾﺮ ﺑﺮﺍﯼ ﺷﺮﮐﺖ ﺩﺭ‬ ‫ﮐﺎﺭﮔﺎﻩ ﺩﻋﻮﺕ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﺩﯾﻮﺍﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ« ﺑﺮﻭﻧﯽ‪ ،‬ﻣﺮﮐﺰ ﺍﺳﻼﻣﯽ‬ ‫»ﺩﺍﮎ ﻭﺍ« ﻭ ﺩﭘﺎﺭﺗﻤﺎﻥ ﺍﻣﻨﯿﺖ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺍﯾﻦ ﮐﺸﻮﺭ‪ .‬ﺁﻥﻫﺎ ﺭﻭﺵﻫﺎ ﻭ‬ ‫ﺭﺍﻫﮑﺎﺭﻫﺎﯼ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﻣﺸﺎﺭﮐﺖ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ‬ ‫ﯾﮏ ﺍﺯ ﺷﺮﮐﺖﮐﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﮐﺎﺭﮔﺎﻩ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ـ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺁﻥﻫﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩﯼ ﺍﺯ‬ ‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﯼ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺑﺮﻭﻧﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽﺧﻮﺭﻧﺪ ـ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎﺭﮔﺎﻩ ﮔﻮﺍﻫﯽ ﻧﺎﻣﻪﺍﯼ ﺗﺨﺼﺼﯽ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﻻﺑﺪ ﭘﺨﺶ ﺭﺳﻤﯽ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺧﺒﺮ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻧﻮﻋﯽ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﭼﯿﻨﯽ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺎﺭﮔﺎﻩﻫﺎﯼ‬ ‫ﻻﺯﻣﯽ ﺩﺭ ﻣﯿﻬﻦ ﺍﺳﻼﻣﯽ‪ .‬ﺍﻣﯿﺪﻭﺍﺭﯾﻢ ﻭﺿﻌﯽ ﭘﯿﺶ ﻧﯿﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻋﻀﺎﺀ »ﮐﺎﻧﻮﻥ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ« ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺨﻨﺮﺍﻥ ﯾﺎ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪﻩ‬ ‫»ﮔﻮﺍﻫﯽ ﻧﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﺼﯽ« ﺩﺭ ﺧﺒﺮﻫﺎﯼ ﺑﻌﺪﯼ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ‪.‬‬

‫ﮔﺮﻭﻩ ﺁﺭﯾﺎﻥ ﻭ »ﺍﯼ ﺟﺎﻭﺩﺍﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ«‬

‫ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﺐ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ‪ ،‬ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺗﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﺳﺮﻭﺩ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﻭﺍﻗﻌﻪ‪ ،‬ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﯾﮏ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﻭﯾﮋﮔﯽﻫﺎ ﻭ ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﺟﺎﻟﺒﯽ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﯿﺎﻥ ﮔﺮﻭﻩ ﺁﺭﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﺮﺍﯼ ﺿﺒﻂ ﺁﻫﻨﮓ »ﺍﯼ ﺟﺎﻭﺩﺍﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ« ﺩﻭ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﺀ ﺯﻥ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﺳﺘﺎﺩﯾﻮﻡ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺁﻫﻨﮓ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺿﺒﻂ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻋﻠﯽ‬ ‫ﭘﻬﻠﻮﺍﻥ ﺁﻫﻨﮕﺴﺎﺯ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﯿﻨﻒ ﺍﻣﯿﺮﺧﺎﺻﻪ ﻫﻢ ﺭﻭﯼ ﻣﻠﻮﺩﯼ ﺍﻭ ﺗﺮﺍﻧﻪﺍﯼ‬ ‫ﺟﺎﻟﺐ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ‪ .‬ﭘﻬﻠﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﺍﯾﻦ ﺁﻫﻨﮓ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻝ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ »ﺭﻭﺯ ﻫﻔﺘﻢ« ﺭﺍﺩﯾﻮ »ﺑﯽ‪.‬ﺑﯽ‪.‬ﺳﯽ« ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﺁﻫﻨﮓ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﻭﻧﺠﺎﯾﯽ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺭﻭﺯ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺗﻤﺎﺷﺎﯼ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﺯ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ ﺑﻮﺩﻡ‬ ‫ﻭ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻓﮑﺮ ﮐﺮﺩﻡ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺭﻭﺯﯼ ﻣﻦ ﺑﺨﻮﺍﻫﻢ ﺁﻫﻨﮓ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺴﺎﺯﻡ‬ ‫ﺍﺯ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻠﻮﺩﯼ ﻭ ﺳﺒﮏ ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻭﺭﺯﺷﮕﺎﻩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﺭﻭﯼ‬ ‫ﻫﻤﯿﻦ ﻓﮑﺮ ﺭﻓﺘﻢ ﺭﻭﺵ ﮐﺎﺭ ﮐﺮﺩﻡ ﻭ ﯾﮏ ﺷﻌﺎﺭ ﻫﻢ ﺩﺭﺳﺖ ﮐﺮﺩﯾﻢ‪» :‬ﭘﯿﺶ ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺎﯾﺎﻥ‪ ،‬ﺍﯼ ﺟﺎﻭﺩﺍﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ‪ «.‬ﺍﺯ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎﺕ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﯾﻦ ﺁﻫﻨﮓ ﺍﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ‬ ‫ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺑﺎﺭ ﺍﺯ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻫﻤﮕﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺁﻫﻨﮓ ﺧﻮﻧﺪﻥ‪ .‬ﺩﻭ‬

‫ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪۳۳‬‬

‫‪۲۷‬‬

‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۷۷‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲‬ﺗﯿﺮ ‪۱۳۸۵‬‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﻳﻨﯽ‪...‬‬

‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۱۸‬‬

‫ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻳﮏ »ﺭﺳﻮﻝ« )ﻫﻢ ﻣﻌﻨﺎ ﺑﺎ »ﻣﺮﺍﺳﻼﺕ«(‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﻓﺮﻭ ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﺪ ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﺗﻌﺪﺩ‬ ‫ﺍﻧﺒﻴﺎﺀ ﺍﻟﻬﯽ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﻌﺘﺮﺿﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﮐﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻳﮑﯽ‬ ‫ﺍﺯ ﻭﻳﮋﮔﯽﻫﺎﯼ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺁﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﺁﻥ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺍﻣﺮ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﯽﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ »ﺧﺎﺗﻢ‬ ‫ﺍﻻﻧﺒﻴﺎﺀ« ﻣﯽﻧﺎﻣﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻳﮏ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺧﺎﺹ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﮏ ﺑﺎﺭ ﻗﺒﻼ ﻭ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﯽ‪،‬‬ ‫»ﻣﺎﻧﯽ«‪ ،‬ﻣﻄﺮﺡ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﺍﻻ‪ ،‬ﺩﺭ ﭘﯽ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ »ﻣﻨﺠﯽ« ﻭ »ﺭﻫﺎﮔﺮ« ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﺘﻔﮑﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﯽ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﯽ ﺯﺭﺗﺸﺖ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﮐﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺧﺎﻟﯽ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻮﺭ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺪﺩ ﺁﻥ‪ ،‬ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻧﺰﻭﻝ‬ ‫ﺑﺮﺩﺍﺷﺖﻫﺎﯼ ﺑﺎﺏ ﺭﻭﺯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺘﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﻟﻮﺡ ﻣﺤﻔﻮﻅ‬ ‫ﺍﻟﻬﯽ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺣﺘﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺩﻳﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﻋﻼﻡ ﺧﺘﻢ ﻧﺒﻮﺕ ﻫﻢ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ‬ ‫ﭘﻴﺮﻭﺍﻥﺩﻳﻦﺍﺳﻼﻡﺩﺳﺖ ﺍﺯﺟﺴﺘﺠﻮﯼ ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎﯼ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪﯼﺍﺯﻟﻮﺡﻣﺤﻔﻮﻅﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ‪.‬ﻫﻤﻴﻦﮐﻪﺷﻴﻌﻴﺎﻥ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﻣﺎﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻌﺼﻮﻡ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﻫﻤﻴﻦ ﮐﻪ ﺗﺸﻴﻊ‬ ‫ﺍﺛﻨﯽ ﻋﺸﺮﯼ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻨﺠﯽ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﺸﺮﻳﺖ ﺍﺯ ﭼﺎﻩ ﺟﻤﮑﺮﺍﻥ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﺸﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻠﯽﺭﻏﻢ ﺍﻋﻼﻡ ﺻﺮﻳﺢ‬ ‫ﺧﺎﺗﻤﻴﺖ ﺭﺳﻮﻝ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﻳﮏ‬ ‫ﺟﻮﺭ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺧﻮﺭﺟﻴﻦ ﻓﻘﻬﺎ ﻭ‬ ‫ﺣﮑﻤﺎﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ »ﺍﻣﺎﻣﺖ«‬ ‫ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ »ﺭﺳﺎﻟﺖ«‪ ،‬ﻭ »ﻫﺪﺍﻳﺖ« ﺩﺭﻭﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ‬ ‫ﻫﺮ ﺩﻭﯼ ﺁﻥﻫﺎ‪ ،‬ﭼﻴﺰﯼ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ ﺩﻭﺭ ﺯﺩﻥ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻭ‬ ‫ﮔﻔﺘﻦ ﺍﻳﻦﮐﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺧﺘﻢ ﺷﺪﻩ ﻧﺒﻮﺕ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺭﺳﺎﻟﺖ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﮐﺠﺎ ﺫﮐﺮﯼ ﺍﺯ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﺑﺎﺏ »ﺍﻣﺎﻣﺖ« ﻭ‬ ‫»ﻭﻻﻳﺖ« ﻭ »ﻫﺪﺍﻳﺖ« ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﯽ‪ ،‬ﻓﻘﺪﺍﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﻣﺮﯼ ﺧﻮﺩ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺻﺤﺖ ﻭ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ‬ ‫ﺁﻥ ﺍﻣﺮ ﺗﻠﻘﯽ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ!‬ ‫ﺑﺎﺭﯼ‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‪ ،‬ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ »ﻗﺮﺍﺋﺖ«‬ ‫ﻭ »ﺧﻮﺍﻧﺶ« ﻓﻘﻂ ﻧﺎﻡﻫﺎﯼ ﺟﺪﻳﺪﯼ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮﺍﯼ‬ ‫ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﺍﺯ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﮐﻬﻨﻪﺍﯼ ﮐﻪ ـ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺎﺣﺖ ﺍﺩﻳﺎﻥ ـ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﮐﺎﺭﺍ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﮐﻪ ﺑﻨﮕﺮﻳﻢ ﻣﯽﺑﻴﻨﻴﻢ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻭﺍﮊﻩ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﺮﺍﯼ »ﺁﺷﻨﺎﺋﯽ ﺯﺩﺍﺋﯽ« ﺍﺯ ﻭﺍﮊﻩ‬

‫»ﻣﺬﻫﺐ« ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫»ﻣﺬﻫﺐ«‪ ،‬ﺩﺭ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﻋﺮﺏ‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫»ﻣﺤﻞ ﻋﺒﻮﺭ« ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ »ﺭﻭﺵ ﺭﺍﻩ‬ ‫ﺭﻓﺘﻦ« ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻭﺍﮊﻩ »ﺩﻳﻦ« ـ ﮐﻪ ﻗﺮﺁﻥ »ﺍﺳﻼﻡ«‬ ‫ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﺎﻡ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﺪ ـ ﻭﺍﮊﻩﺍﯼ ﺟﺪﻳﺪﺍﻟﺘﺄﺳﻴﺲ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪﻃﻮﺭﯼ ﮐﻪ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺻﻮﺭﺕﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ‬ ‫ﺍﺯ ﻓﻌﻞ »ﺫﻫﺐ« )ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ »ﺭﻓﺘﻦ«( ﺭﺍ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﻳﺎﻓﺖ ﺍﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﮐﺠﺎ ﺑﻪ ﭼﻴﺰﯼ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ‬ ‫»ﻣﺬﻫﺐ« ﺑﺮ ﻧﻤﯽﺧﻮﺭﻳﻢ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻣﺮ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺁﻥ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﺼﻮﺭ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺰﺍﺭ ﺩﻳﻦ ﺟﻮﺍﺯﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﻇﻬﻮﺭ‬ ‫ﭼﻴﺰﯼ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎ ﻭ ﻗﺮﺍﺋﺖﻫﺎﯼ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﺯ‬ ‫ﻗﺮﺁﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻫﻢ ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮﺍﻡ ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ »ﻧﻮﺁﻭﺭﯼ« )ﺑﺪﻋﺖ( ﮐﻮﺷﺶ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺗﺎ ﺟﻠﻮﯼ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻗﺮﺍﺋﺖﻫﺎ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎﯼ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺯ‬ ‫ﺩﻳﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ ؛ ﺍﻣﺮﯼ ﮐﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ‪ ،‬ﻫﺮ ﻣﺬﻫﺐ ﭼﻴﺰﯼ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ‬ ‫»ﺧﻮﺍﻧﺸﯽ ﺟﺪﻳﺪ« ﺍﺯ ﻣﺘﻨﯽ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ‬ ‫ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﺤﺎﺀ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ‬ ‫ﺗﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪﻥ ﻭﺍﮊﻩ »ﻣﺬﻫﺐ« ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮﻡ‪ ،‬ﻣﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ ﺩﻳﮕﺮﯼ ﻫﻢ ﺑﺮ ﻣﯽﺧﻮﺭﻳﻢ ﮐﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻌﻨﺎﯼ‬ ‫»ﻗﺮﺍﺋﺖ« ﻭ »ﺧﻮﺍﻧﺶ« ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜ ً‬ ‫ﻼ‪،‬‬ ‫ﻭﻗﺘﯽ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ »ﺍﻟﻤﻠﻞ ﻭ ﺍﻟﻨﺤﻞ« ﻓﻘﻴﻪ ﻭ ﻣﺘﮑﻠﻢ‬ ‫ﻗﺮﻥ ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺍﺑﻮﺍﻟﻘﺎﺳﻢ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﻴﻢ ﮐﻪ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻫﻔﺘﺎﺩ ﻭ ﺩﻭ »ﻧﺤﻠﻪ« ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻭ‬ ‫ﻗﺮﻧﯽ ﺑﻌﺪ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﻣﯽﮔﻮﻳﺪ ﮐﻪ‪» :‬ﺟﻨﮓ ﻫﻔﺘﺎﺩ‬ ‫ﻭ ﺩﻭ ﻣﻠﺖ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﻋﺬﺭ ﺑﻨﻪ ‪ /‬ﭼﻮﻥ ﻧﺪﻳﺪﻧﺪ ﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫ﺭﻩ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪ ﺯﺩﻧﺪ«‪ ،‬ﺁﺷﮑﺎﺭﺍ ﻣﯽﺑﻴﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ‬ ‫ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ »ﻧﺤﻠﻪ« ﻭ »ﻣﻠﺖ« ﻫﻤﺎﻥ »ﺧﻮﺍﻧﺶ«‬ ‫ﺍﺳﺖ ـ ﺍﺯ ﻳﮏ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻭﺍﺣﺪ ﮐﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎﻓﻆ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﮐﺴﯽ ﻣﯽﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ »ﻗﺮﺁﻥ ﺯ ﺑﺮ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺎ ﭼﻬﺎﺭﺩﻩ ﺭﻭﺍﻳﺖ« ﻭ ـ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺭﺍﻳﺞ ـ ﺣﺘﯽ‬ ‫ﺩﻳﻦ‪ ،‬ﺩﺭﻭﻳﺸﯽ‪ ،‬ﻭ ﺳﭙﺲ ـ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪﺍﯼ ﻣﺘﻌﺎﻟﯽ‬ ‫ـ »ﺭﻧﺪﯼ« ﺭﺍ ﻫﻢ ﻧﻮﻋﯽ »ﻣﺬﻫﺐ« ﻣﯽﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺯﻳﺮ ﭼﺘﺮ ﺩﻳﻦ ﭘﺮﻭﺭﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﮐﺎﺭﺑﺮﺩﻫﺎ ﺩﺭ ﺷﻌﺮ ﺍﻭ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ﺷﺮﺍﺏ ﻭ ﺧﺮﻗﻪ ﻧﻪ ﺁﯾﯿﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺍﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ »ﻣﺬﻫﺐ ﭘﯿﺮ ﻣﻐﺎﻥ« ﮐﻨﻨﺪ‪...‬‬ ‫ﻣﺎ ﺟﻔﺎ ﺍﺯ ﺗﻮ ﻧﺪﯾﺪﯾﻢ ﻭ ﺗﻮ ﺧﻮﺩ ﻧﭙﺴﻨﺪﯼ‬ ‫ﺁﻥ ﭼﻪ ﺩﺭ »ﻣﺬﻫﺐ ﺍﺭﺑﺎﺏ ﻃﺮﯾﻘﺖ« ﻧﺒﻮﺩ‪...‬‬ ‫ﻓﮑﺮ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺭﺍﯼ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ »ﺭﻧﺪﯼ« ﻧﯿﺴﺖ‬

‫‪Iranians, Vol. 10, No. 277, Friday, June 23, 2006‬‬ ‫ﮐﻔﺮ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ »ﻣﺬﻫﺐ«‪ ،‬ﺧﻮﺩﺑﯿﻨﯽ ﻭ‬ ‫ﺧﻮﺩﺭﺍﯾﯽ‪...‬‬ ‫ﺳﺘﻢ ﺍﺯ ﻏﻤﺰﻩ ﻣﯿﺎﻣﻮﺯ ﮐﻪ ﺩﺭ »ﻣﺬﻫﺐ ﻋﺸﻖ«‬ ‫ﻫﺮ ﻋﻤﻞ ﺍﺟﺮﯼ ﻭ ﻫﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﺟﺰﺍﯾﯽ ﺩﺍﺭﺩ‬ ‫ﻭ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺒﻴﺮ »ﻣﺬﻫﺐ ﻋﺸﻖ« ﻭ »ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎﻥ« ﺭﺍ ﺩﺭ ﮐﺎﺭ ﻫﻤﻪ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮﻣﺎﻥ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﮑﺮﺭﻣﯽﺑﻴﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺣﺎﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﻣﻔﻬﻮﻡ‬ ‫»ﺧﻮﺍﻧﺶ« ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻣﺴﻠﻢ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻫﻢ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺹ ﻫﺮ »ﺧﻮﺍﻧﺶ« ـ‬ ‫ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﮔﺬﺭﺍ ﻭ ﻣﻮﻗﺘﯽ ﺍﺩﻋﺎ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻮﺭﺩﺵ ـ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺳﺮﻳﻊ ﺟﻤﻮﺩ ﻭ ﺛﺒﺎﺕﭘﺬﻳﺮﯼ‬ ‫ﺁﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﺧﻮﺍﻧﺸﯽ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻗﺪﻣﺎ ﻫﺮ‬ ‫»ﻣﺬﻫﺒﯽ«‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺷﮑﻞﻳﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﯼ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻭ ﺛﺎﺑﺖ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻥ ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺁﻭﺭﯼ ﻭ ﺑﺪﻋﺖ ﺩﺭ ﺁﻥ‬ ‫ﺣﺮﺍﻡ ﻭ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﭘﺬﻳﺮ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﻳﻌﻨﯽ ﺗﺼﻮﺭ‬ ‫ﺁﺯﺍﺩﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻧﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ ﻳﮏ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻉ‪ ،‬ﺩﺭ ﻃﯽ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺷﮑﻞﮔﻴﺮﯼ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﺿﺪ ﺧﻮﺩ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ‬ ‫ﻣﺴﻠﻢ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ـ ﺍﮔﺮ ﻋﻤﺮﯼ ﺑﻮﺩ‬ ‫ـ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻭ ﺑﺴﻂ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﻗﺪﺍﻡ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﻢ ﮐﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ‬ ‫»ﻗﺮﺍﺋﺖﻫﺎ« ﻭ »ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎ« ﻭ »ﻣﺬﻫﺐ ﺳﺎﺯﯼﻫﺎ«‬ ‫ﺍﻣﺮﯼ ﺳﺎﺩﻩ ﻭ ﺁﺳﺎﻥ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺳﺎﺳ ًﺎ ﻣﺤﻠﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﺰﺍﻉ‬ ‫ﻭ ﺩﺭﮔﻴﺮﯼ ﻭ ﺗﮑﻔﻴﺮ ﻭ ﺣﺪ ﺯﻧﯽ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺖ‪ .‬ﻫﺮ‬ ‫ﮐﺲ ﻣﺠﺎﺯ ﺑﻮﺩ »ﺧﻮﺍﻧﺶ« ﺷﺨﺼﯽ ﻭ ﻣﺴﺘﻘﻞ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺍ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﻧﺒﻮﺩ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﺎﻥ‬ ‫ﮐﺮﺩﻥ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻭ ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﺗﻘﻴﻪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﻮﭼﻪ‬ ‫ﻋﻠﯽ ﭼﭗ ﺯﺩﻥ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ‪ .‬ﺍﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻫﺮ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﻭ‬ ‫ﺧﻮﺍﻧﺶ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﯽ‪) ،‬ﭼﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﺣﺖ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮﻩ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮﮊﯼﻫﺎ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺣﻮﺿﻪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻫﺎﯼ‬ ‫ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ( ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻗﺮﺍﺋﺘﯽ ﺧﺎﺹ‪ ،‬ﺍﺩﻋﺎﯼ ﺛﺒﺎﺕ‬ ‫ﻭ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﺩ ﺑﻮﺩﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﺟﻨﺴﺎﻥ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﻣﺎﻧﻌﻪﺍﻟﺠﻤﻊ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺷﻤﺸﻴﺮ‬ ‫ﻭ ﺳﺮﮐﻮﺏ ﺩﺳﺖ ﺑﻴﺎﺑﺪ ﺩﺭ ﺍﻣﺤﺎﺀ ﺭﻗﻴﺒﺎﻥ ﻭ ﻣﺤﻮ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎ )ﺩﮔﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ؟!( ﻟﺤﻈﻪﺍﯼ ﺗﺮﺩﻳﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﻩ ﻧﻤﯽﺩﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺪﻳﻨﺴﺎﻥ‪ ،‬ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﻨﮑﺮ ﻣﻔﻴﺪﻳﺖ‬ ‫ﺗﻼﺵ ﺣﮑﻤﺎﯼ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ‬ ‫ﺩﻳﻨﯽ ﻭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻗﺮﺍﺋﺖﻫﺎﯼ ﻧﻮﻳﻦ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﺍﻣﺎ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻋﻤﻠﯽ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﻮﺷﺶﻫﺎﯼ ﺩﺭ‬ ‫ﺣﺎﻝ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﮕﺎﻩ ﮐﻨﻴﻢ ﺩﺭ ﻣﯽﻳﺎﺑﻴﻢ ﮐﻪ ﺗﺤﻘﻖ ﻧﻴﺖ‬ ‫ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﻪ ﺣﺎﮐﻤﻴﺖ ﻣﺴﻠﻂ ﻳﮏ ﻣﺬﻫﺐ ﺧﺎﺹ‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺷﺮﻁ ﻻﺯﻡ ﻭ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ‬ ‫ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎﯼ ﺗﺎﺯﻩ ـ ﻭ ﻳﺎ‪ ،‬ﻻﺍﻗﻞ‪ ،‬ﮔﻔﺘﮕﻮ‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﮑﺎﻥ ـ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﺳﻠﻄﻪ ﻗﺎﻫﺮﻩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ‬ ‫ﻳﮏ ﺧﻮﺍﻧﺶ ﮐﻬﻨﻪ ﻭ ﺳﻨﮓ ﺷﺪﻩ ﺑﺮ ﺯﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﯽ‪ ،‬ﺧﻮﺍﻧﺶ‬ ‫ﮐﻬﻨﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﺎﺯﻭﯼ ﺣﺎﮐﻤﻴﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺍﺯ ﺯﺍﻳﺶ ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎﯼ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻳﮏ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻣﺴﻠﻢ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﻣﺸﺤﻮﻥ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﻳﮏ‬ ‫ﺷﺪﻥ ﻳﮏ ﺧﻮﺍﻧﺶ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ‬ ‫ﻭ ﺳﭙﺲ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻭﯼ ﺳﺮﮐﻮﺑﮕﺮ ﺁﻥ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎﯼ ﺟﺪﻳﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﻨﻈﺮ ﮐﻪ ﺑﻨﮕﺮﻳﻢ ﻣﯽﺑﻴﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ‬ ‫ﻓﻘﺪﺍﻥ ﺳﮑﻮﻻﺭﻳﺴﻢ ﭼﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻣﺰﺩﮎ‪ ،‬ﺑﺎﺑﮏ‪ ،‬ﻗﺮﺍﻣﻄﻪ‪،‬‬ ‫ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻪ‪،‬ﺷﻴﺦﺍﺣﻤﺪﺍﺣﺼﺎﺋﯽ‪،‬ﺳﻴﺪﻣﺤﻤﺪﻋﻠﯽ‬ ‫ﺑﺎﺏ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺳﻴﺪ ﺍﺣﻤﺪ ﮐﺴﺮﻭﯼ‪ ،‬ﻭ ﻫﺎﺷﻢ‬ ‫ﺁﻏﺎﺟﺮﯼ ﻫﻤﻪ ﮐﻮﺷﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ﺗﺎ »ﺧﻮﺍﻧﺸﯽ« ﻧﻮ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ‬ ‫ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ »ﮐﺎﺭﮔﺰﺍﺭﺍﻥ ﺧﻮﺍﻧﺶ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ«‪،‬‬ ‫ﺩﺭ ﻫﻤﺪﺳﺘﯽ ﺑﺎ ﺣﮑﻮﻣﺖ‪ ،‬ﺩﻣﺎﺭ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﺷﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻩﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻳﻦ ﭘﺲ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﺍﮔﺮ‬ ‫ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭﭼﻮﺏ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺩﻳﻨﯽ ﺑﻪ ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ‬ ‫ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎﯼ ﻧﻮﻳﻦ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﮐﻨﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ‬ ‫ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ ﻣﮕﺮ ﺁﻥ ﮐﻪ ﻳﮏ‬ ‫ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺳﮑﻮﻻﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﻳﻨﮑﺎﺭﺍﻥ ﻫﻤﻪ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﺑﺪ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺁﻳﺎ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻓﻬﻢ ﺳﺎﺩﻩ ﺭﺳﻴﺪﻩﺍﻧﺪ؟ ﻣﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﮑﺮ ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﺁﻥﻫﺎ ﺩﺭ ﺁﻏﻮﺵ ﺩﺍﻳﻪﺍﯼ ﺩﻳﻮ ﺻﻮﺭﺕ ﺟﺎﯼ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ‬ ‫ﺍﺯ ﺗﺮﺱ ﺁﻥ ﮔﺮﻳﻪ ﺳﺮ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺍﻳﻪ ﺍﮔﺮ ﻋﻠﺖ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﮔﺮﻳﻪ ﺭﺍ ﻧﻔﻬﻤﺪ ﻋﺠﻴﺐ ﻧﻴﺴﺖ؛ ﻧﮑﺘﻪ ﺍﻋﺠﺎﺏﺍﻧﮕﻴﺰ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻏﻔﻠﺖ ﺁﻥ ﮐﺴﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﺮﻳﺪ!‬ ‫ﻧﻮﻉ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﺩﻳﻨﯽ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﺑﺎ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺳﮑﻮﻻﺭﻳﺴﻢ ﺑﻪﺭﺍﺳﺘﯽ ﮐﻪ ﺍﻋﺠﺎﺏﺍﻧﮕﻴﺰ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻧﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺩﺭﻳﺎﺑﻨﺪ ﻻﺯﻣﻪ ﺗﺤﻘﻖ‬ ‫ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﻳﻨﯽ ﭼﻴﺰﯼ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ ﺧﺎﺭﺝ‬ ‫ﮐﺮﺩﻥ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺍﺯ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﺯ‬ ‫ﭼﺘﺮ ﺣﻤﺎﻳﺘﯽ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺘﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎﯼ ﺳﮑﻮﻻﺭ ﻭ‬

‫‪270‬‬

‫ﺩﻣﻮﮐﺮﺍﺗﻴﮏ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﯼ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﻧﺸﺮ ﻋﻘﻴﺪﻩ‬ ‫ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺯﻭﺭﮔﻮﺋﯽﻫﺎﯼ ﺩﻳﻨﮑﺎﺭﺍﻥ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪،‬‬ ‫ﺩﻭ ﺩﻫﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻳﮏ ﺳﻮ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﯽﺩﺍﺭﻧﺪ‪» :‬ﻣﺎ‬ ‫ﺩﺭ ﺩﻭ ﺟﺒﻬﻪ ﺩﺭﮔﻴﺮﻳﻢ ﻭ ﺑﺎ ﺩﻭ ﺩﺷﻤﻦ ﻣﯽﺟﻨﮕﻴﻢ‪،‬‬ ‫ﻳﮑﯽ ﺗﺤﺠﺮ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﯼ ﺳﮑﻮﻻﺭﻳﺴﻢ«؛ ﻭ‪ ،‬ﺍﺯ‬ ‫ﺳﻮﯼ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺣﺘﯽ ﺁﻥ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺯ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﺩﻳﻨﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﺳﮑﻮﻻﺭﻳﺴﻢ ﺩﻋﻮﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﮔﺮﻳﺰﻧﺎﭘﺬﻳﺮ‬ ‫ﺳﮑﻮﻻﺭﻳﺴﻢ ﺑﺮ ﺍﺭﺍﺋﻪﺀ ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎﯼ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ »ﺍﻣﻮﺭ ﻓﺮﻋﻴﻪ« ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﺪﻩﺍﯼ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﻨﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺍﻧﻮﺷﻴﺮﻭﺍﻥ ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﺗﻮﻗﻊ ﺳﮑﻮﻻﺭﻳﺴﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﻳﺎﺩﻣﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺳﮑﻮﻻﺭﻳﺴﻢ ﻫﻢ‬ ‫ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﻧﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻣﺮﯼ ﻗﺪﻳﻤﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺁﻧﮕﺎﻩ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﯽﻳﺎﺑﻴﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻫﺮ ﻗﻮﻣﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﻮﺍﻉ‬ ‫ﺧﻮﺍﻧﺶﻫﺎ ﺍﺯ »ﺭﻭﺍ ﻣﺪﺍﺭﯼ ﻭ ﺗﺴﺎﻫﻞ ﺩﻳﻨﯽ« )ﮐﻪ‬ ‫ﺳﮑﻮﻻﺭﻳﺴﻢ ﻧﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ( ﺭﺳﻴﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﭼﻬﺎﺭﭼﻮﺏ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺯﺧﻮﺍﻧﯽ ﮐﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻦ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﻭﺭﻩﺍﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ‬ ‫ﻧﻮﻋﯽ ﺳﮑﻮﻻﺭﻳﺴﻢ ـ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﻣﺬﻫﺐ ﻳﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﻭ ﺍﺟﺒﺎﺭﯼ ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ ﻭ ﺭﻭﺍ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻭ‬ ‫ﺗﺴﺎﻫﻞ ﺩﻳﻨﯽ ـ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺴﻠﻂ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺩﻭﺭﺍﻥ ﮐﻮﺭﺵ ﮐﺒﯿﺮ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﻭ ـ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻦ‬ ‫ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻩ ﺳﺨﺘﮕﻴﺮﺍﻧﻪ ﺩﺍﺭﻳﻮﺵ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﯽ ـ ﺗﺎ ﺩﻭ ﺳﻪ‬ ‫ﻗﺮﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﻴﺰ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺁﺭﺯﻭﻫﺎﯼ‬ ‫ﺩﻭﺭ ﻭ ﺩﺭﺍﺯ ﺍﻣﺎ ﻓﺮﺻﺖ ﻋﻤﻠﯽ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﻧﺎﺩﺭﺷﺎﻩ ﺍﻓﺸﺎﺭ‬ ‫ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻦ ﺗﺴﻠﻂ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺁﺧﻮﻧﺪﯼ ﻭ ﭘﺎﻳﺎﻥ‬ ‫ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻪ ﻳﮑﻪ ﺗﺎﺯﯼ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻌﻔﺮﯼ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ‬ ‫ﮐﺮﺩ‪ .‬ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺩﻳﮑﺘﺎﺗﻮﺭﯼ ﻇﺎﻫﺮ ًﺍ ﺳﮑﻮﻻﺭ‬ ‫ﭘﻬﻠﻮﯼﻫﺎ ﻫﻢ ـ ﺑﺎ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁﻫﺎﯼ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺍﻭﻝ ﻭ ﺩﻭ‬ ‫ﺩﻟﯽﻫﺎ ﻭ ﺗﺮﺱﻫﺎﯼ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺩﻭﻡ ـ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺩﻭﺭﺍﻥﺗﺴﻠﻂﻭﺍﻗﻌﯽ ﺳﮑﻮﻻﺭﻳﺴﻢﺍﻳﺮﺍﻧﯽ ﺗﺒﺪﻳﻞﺷﻮﺩ‬ ‫ﻭ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻧﻴﺰ ﺟﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺗﺴﻠﻂ ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﺧﻮﺍﻧﺸﯽ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻫﻮﻟﻨﺎﮎ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﯽ ﻗﻢ ﭘﺨﺖ ﻭ ﭘﺰ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺭﯼ‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﻓﻮﻕ‪ ،‬ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺭﻡ ﮐﻪ‬ ‫ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻫﺮ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺶ ﺩﻳﻨﯽ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ‬ ‫ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻪ ﺳﮑﻮﻻﺭﻳﺴﻢ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ـ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﯽ ﺧﻮﺩ ﻭ‪ ،‬ﺩﺭ ﭘﯽ ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ‪ ،‬ﮐﻮﺷﺶ ﺑﺮﺍﯼ‬ ‫ﺗﺤﻘﻖ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﯽ ﺍﻳﻦ ﺟﺒﻬﻪﮔﻴﺮﯼ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻡ‪،‬‬ ‫ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﻳﻨﯽ ﭼﻴﺰﯼ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ ﻓﺮﻭ ﻣﺎﻧﺪﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﻭﺭ ﺑﺎﻃﻞ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﻈﺮ ﻭ ﺳﺮﮐﻮﺏ ﻭ ﺳﮑﻮﺕ ﻭ ﺯﻣﺰﻣﻪ‬ ‫ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﻈﺮ ﻭ‪...‬‬

‫‪۳۳‬‬

‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۷۷‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲‬ﺗﯿﺮ ‪۱۳۸۵‬‬

‫ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻣﺎ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺗﻌﻠﯿﻖ ﺍﺳﺖ‬

‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۱۸‬‬

‫ﺑﺎ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﮐﺸﻮﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ(‪ ،‬ﺍﺩﺑﯿﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ‬ ‫»ﺗﺒﻌﯿﺪ« ﯾﺎ »ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ« ﯾﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺁﻥ ﻣﯽ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ )ﻭ‬ ‫ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻓﺮﻡ ﯾﺎ ﻣﺤﺘﻮﺍ ﺑﺎ ﺁﺛﺎﺭ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﮐﺸﻮﺭ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ( ﻭ ﺍﻣﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮ‬ ‫ﺍﺯ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﺍﺩﺑﯿﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺟﺰ ﺩﺭ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ـ ﯾﺎ ﺗﺒﻌﯿﺪ ـ‬ ‫ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﭘﺪﯾﺪ ﺁﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺩﻭ ﺑﺨﺶ ﺍﻭﻝ‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯼ ﺩﺍﺧﻞ ﻭ ﺧﺎﺭﺝ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﮐﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪﯼ ﮐﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺳﻮﻡ ﺭﺍ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺷﮑﻠﯽ ﺩﯾﮕﺮ ﺩﯾﺪ ﻭ‬ ‫ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺭﺯﯾﺎﺑﯽ ﻭ ﺍﺭﺯﺵﮔﺬﺍﺭﯼ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺨﺶ‬ ‫ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺩﺍﺧﻞ ﮐﺸﻮﺭ ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ‪ .‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺳﺮﺩﻭﺯﺍﻣﯽ‪ ،‬ﺩﺭ‬ ‫ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺁﻓﺮﯾﺪﻩ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻭ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﻏﻠﺐ ﺷﻌﺮﻫﺎﯼ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﻭﻝ ﺳﺎﻗﯽ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﺭﻣﺎﻥﻫﺎﻭﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺩﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﯼﺍﻭﻝﻧﺴﯿﻢﺧﺎﮐﺴﺎﺭ‪،‬‬

‫ﺧﯿﺎﻡ ﻭ ﻧﻘﺪ ﻫﺴﺘﯽ‬

‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۰‬‬

‫ﺑﻪ ﺍﻭ‪ ،‬ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺳﺮﺍﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻥﻫﺎ‪ ،‬ﻧﻪ‬ ‫ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻣﺴﺘﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺝ ﺩﺭﺩ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻡ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‪ ،‬ﺩﻝﺧﻮﺷﯽ ﺧﻮﯾﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺩﯾﺪﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺳﺮﻭﺩﻩﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻭ‪ ،‬ﺍﺯ ﯾﮏ ﺳﻮ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﻣﻼﻣﺖ ﻭ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ﯾﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺩﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻓﺮﺯﻧﺪ ﻧﺎﻣﺸﺮﻭﻉ ﺍﻣﺎ ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﻨﮓ ﻭ ﻟﻐﺰﺍﻥ ﺑﻪ ﺳﺮﭘﻨﺎﻫﯽ‬ ‫ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺑﺴﭙﺮﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﺳﺮﭘﻨﺎﻫﯽ ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫ﺍﺯ ﻧﺎﻡ ﺧﯿﺎﻡ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺍﻭ؟‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺍﻫﻞ ﭘﮋﻭﻫﺶ‪ ،‬ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﺍﺯ ﺷﻌﺮﻫﺎﯼ ﺧﯿﺎﻣﺎﻧﻪ ﻭ ﻏﯿﺮ ﺧﯿﺎﻣﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻧﯽ ﺟﻬﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ‬ ‫ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻓﮑﺮﯼ ﺧﯿﺎﻡ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ‬ ‫ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ﺍﮔﺮ ﺻﺤﺒﺘﯽ‬ ‫ﺍﺯ ﺩﺧﻞ ﻭ ﺗﺼﺮﻑ ﺩﺭ ﺷﻌﺮ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﯿﺎﻥ‬ ‫ﺁﻣﺪﻩ‪ ،‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﻭﻗﺎﺕ‪ ،‬ﺑﺤﺚ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﮏ ﮐﻠﻤﻪ‬ ‫ﻭ ﯾﺎ ﯾﮏ ﻣﺼﺮﺍﻉ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﯿﺎﻡ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪﺍﻧﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﻫﺮ ﺑﺮﺷﯽ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻓﮑﺮﯼ ﻭ ﺟﺴﻤﯽ‪ ،‬ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﻮﺗﻪ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ‪ .‬ﻭﯼ ﺩﺭ ﭼﻨﺎﻥ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺍﺯ‬

‫‪Iranians, Vol. 10, No. 277, Friday, June 23, 2006‬‬

‫ﭼﻨﺪ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﻭﻝ ﺷﻌﺮ ﻣﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺧﻮﯾﯽ ﻭ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺩﯾﮕﺮ‪.‬‬ ‫ﺍﯾﻦﺁﺛﺎﺭﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻫﻢﺁﻓﺮﯾﺪﻩ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬ﻓﻘﻂ‬ ‫ﺷﺎﯾﺪـ ﺷﺎﯾﺪـﻣﻨﺘﺸﺮﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪﺑﺸﻮﻧﺪ‪.‬ﯾﺎ ﺁﺛﺎﺭﯼ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻭﯾﮋﮔﯽﺷﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﻣﯽﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﯾﺎ ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎﯼ ﻣﻬﺎﺟﺮ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺑﺨﺶ ﺍﺻﻠﯽ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ‬ ‫ﺁﺛﺎﺭﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺰ ﺩﺭ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﻭ ﺟﺰ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺯﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺁﻓﺮﯾﺪﻩ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻭ ﻣﻬﻢ ﻫﻢ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻪ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﯾﺎ ﻧﻪ‪ .‬ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺁﺛﺎﺭ ﺭﺍ ﻧﮕﺎﻩ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﻭ ﺟﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﺟﻬﺎﻥ ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎﯼ ﺁﺛﺎﺭﺵ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﯾﮕﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﻭ‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻓﺮﯾﻨﺶﻫﺎﯼ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ‪ ،‬ﺩﻭ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﭘﯿﺶ‪ ،‬ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪﺍﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺖ ﻧﺸﺮ ﺧﺎﻭﺭﺍﻥ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﯾﺲ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﺩﯾﺪﺍﺭﻫﺎﯼ ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺩﺍﺷﺘﻢ‬ ‫ﺑﻪﻣﻮﺿﻮﻋﯽﺩﺭﻫﻤﯿﻦ ﺯﻣﯿﻨﻪ‪ .‬ﻋﻨﻮﺍﻥﺑﺤﺜﻢ»ﺧﻄﻮﻁ‬ ‫ﻣﻮﺍﺯﯼ ﻭ ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻘﺎﻃﻊ« ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎﯼ‬

‫ﺗﺸﺎﺑﻪ ﻭ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﭼﻬﺎﺭ ﺭﻣﺎﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﻭ‬ ‫ﺩﺭﻭﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮﯼ ﻣﯽﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﺑﺮﺳﻢ‬ ‫ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮﯼ ﺍﯾﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﭼﻬﺎﺭ ﺭﻣﺎﻥ ﺩﺍﺭﺍﯼ‬ ‫ﺗﺸﺎﺑﻬﺎﺕ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺩﺭ‬ ‫ﻧﮕﺎﻩ ﻭ ﺩﺭ ﭘﺎﯾﺎﻥﺑﻨﺪﯼ‪ .‬ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺮﮐﺰﯼ ﻫﻤﻪﺷﺎﻥ ﻫﻢ‬ ‫ﻧﻮﻋﯽ »ﺗﻌﻠﯿﻖ« ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﺍﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﮐﻪ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﺑﺤﺚ‬ ‫ﺑﺮ ﺳﺮ ﭼﯿﺰﯼ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺗﺒﻌﯿﺪ ﯾﺎ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ«‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯿﺖ ﺩﺭﺟﻪ ﺍﻭﻝ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﺩﻭ ﺷﺎﺧﻪ ﺩﺭﻭﻥ ﻭ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻣﺎ‪،‬‬ ‫ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ »ﺗﻌﻠﯿﻖ« ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﻋﺪﻡ ﺛﺒﺎﺕ‪ ،‬ﻧﺒﻮﺩ ﺛﺒﺎﺕ‪،‬‬ ‫ﻧﺒﻮﺩ »ﮔﺬﺷﺘﻪ« ﻭ »ﺁﯾﻨﺪﻩ«ﺍﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺗﯽ ﻋﺎﺩﯼ‬ ‫ﺩﺭ ﭘﯿﻮﻧﺪﯼ ﺍﺭﮔﺎﻧﯿﮏ ﻭ ﺩﻡ ﻭ ﺑﺎﺯﺩﻣﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻭ ﺑﺎ‬ ‫»ﺍﮐﻨﻮﻥ«ﺑﺎﯾﺪﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﺍﯾﻦﻣﻌﻠﻖﺑﻮﺩﻥ‪،‬ﻫﺮﺍﺱ‪،‬ﺗﻼﺵ‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﻧﺘﯿﺠﻪﺍﯼ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮﻡ ﻭ ﺑﺎ ﻧﺘﯿﺠﻪﺍﯼ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮﻡ‪ ،‬ﺩﺭ‬ ‫ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﺨﺶ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻭ ﺑﺮﺁﯾﻨﺪ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﺩﺑﯿﺎﺗﯽ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻣﺮﮐﺰﯼ‪ :‬ﺗﻌﻠﯿﻖ‪.‬‬

‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢﺑﻨﯿﺎﺩﯼﺯﻧﺪﮔﯽﺑﻪﺳﺮﻣﯽﺑﺮﺩﮐﻪﻫﯿﭻﮐﺲ‬ ‫ﺩﺳﺖ ﺧﺎﻟﯽ ﺍﺯ ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ ﺍﻭ ﺑﺎﺯ ﻧﻤﯽﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺍﻭ‪ ،‬ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﻏﻠﻂ ﯾﮏ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻣﺘﻐﯿﺮ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺩﺭ ﯾﮏ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻌﯿﻦ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﯾﮏ ﺑﺎﻓﺖ ﻣﺸﺨﺺ‪ ،‬ﺩﺭﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽﺁﯾﻨﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥﻫﺎ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻧﯽ ﺩﯾﮕﺮ ﻭ ﺑﺎ ﺷﺮﺍﯾﻄﯽ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ‪،‬‬ ‫ﻧﻪ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩﯼ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺩﺭﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﯿﺎﻡ ﺍﺯ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎﯼ ﺍﻓﺮﺍﻃﯽ ﻓﺎﺻﻠﻪ‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻧﻈﺎﻡ ﻓﮑﺮﯼ ﺭﯾﺎﺿﯽﮔﻮﻧﻪ ﺧﻮﯾﺶ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﻭﺭﺍﻧﯽ ﮐﻪ ﺧﺮﺍﻓﻪﭘﺮﺳﺘﯽ ﻭ ﺑﺎﻭﺭ ﺑﻪ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ‬ ‫ﺣﻮﺯﻩ ﻫﺴﺖ ﻭ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺁﺩﻡﻫﺎ ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﺮﺍﯼ ﺭﻓﻊ ﺩﺷﻮﺍﺭﯼﻫﺎﯼ ﺯﻧﺪﮔﯽ‪،‬‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺳﯿﺮ ﯾﮏ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﻭ ﯾﺎ ﯾﮏ ﺷﯿﻮﻩ ﺗﻔﮑﺮ‬ ‫ﻧﻤﯽﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﯿﺎﻡﺩﺭﺭﺑﺎﻋﯽﻫﺎﯼﺧﻮﺩ‪،‬ﺑﻪﻧﺤﻮﭼﺸﻤﮕﯿﺮﯼ‪،‬‬ ‫ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﺍﻧﯽ ﺷﺪﻥ ﺩﺭ ﻗﻔﺲ ﺩﯾﺮﻭﺯ ﻭ ﻓﺮﺩﺍ ﺑﺮ‬ ‫ﺣﺬﺭ ﻣﯽﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽﺩﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﻣﻦ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺩﻥ ﺧﯿﺎﻡ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺍﻣﺮ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺩﻥ ﺳﺎﺩﻩ ﻭ ﮔﺬﺭﻧﺪﻩ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﻭ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﺗﮑﯿﻪ‪ ،‬ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﺳﻤﺎﻥﻫﺎ‪ ،‬ﺟﻬﻨﻢ ﻭ‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﺯﻣﯿﻦ ﺧﺎﮐﯽ ﻣﯽﺁﻭﺭﺩ ﻭ‬ ‫ﺑﻪ ﺣﻞ ﺩﺷﻮﺍﺭﯼﻫﺎﯼ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭﭼﻮﺏ ﺧﺎﻧﻪ‪،‬‬

‫ﮐﻮﭼﻪ ﻭ ﺑﺮﺯﻥ ﺭﻫﻨﻤﻮﻥ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻦ ﺍﺯ ﺧﯿﺎﻡ ﺭﺍ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﺭﺍﺯﺍ ﮐﺸﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﯿﺎﻡ ﺩﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﻫﺮ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪﯼ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ‬ ‫ﺟﻠﻮﻩﻫﺎﯼ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺍﺯ ﻓﮑﺮ ﻭ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﯿﺎﻡ ﺍﻣﺮﻭﺯ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﺧﯿﺎﻡ ﺩﯾﺮﻭﺯ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺎ‬ ‫ﻭﺟﻮﺩ ﻫﻤﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ ﻭ ﺳﻨﺪﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻥ‬ ‫ﮐﻪﻣﯽﺧﻮﺍﻫﯿﻢ ﺍﺯﺳﺮﻧﺪﺗﻌﺒﯿﺮﻫﺎﯼ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺧﺎﺭﺝﻣﯽﺳﺎﺯﯾﻢ‪ .‬ﺍﯾﻦﺳﺮﻧﻮﺷﺖﻧﻪ ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻪﺧﯿﺎﻡ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﻣﺎ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺩﻟﯿﻞ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﺎﺻﺮﺍﻥ ﻣﺎ‪ ،‬ﭼﻬﺮﻩ‬ ‫ﺭﻭﺷﻦﺗﺮ ﻭ ﻋﻤﯿﻖﺗﺮﯼ ﺍﺯ ﺧﯿﺎﻡ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﯽﻫﯿﭻ ﺗﺮﺩﯾﺪ‪ ،‬ﺁﻧﺎﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﯾﻨﺪﻩﻫﺎﯼ ﺩﻭﺭﺗﺮ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﻍ‬ ‫ﺧﯿﺎﻡ ﻣﯽﺭﻭﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻃﯿﻒ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯼ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻣﯽﺍﯾﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺧﯿﺎﻡ ﻓﺮﺩﺍ‪ ،‬ﺧﯿﺎﻡ ﺗﮑﺎﻣﻞ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪﺗﺮﯼ ﺍﺯ ﺧﯿﺎﻡ ﺩﯾﺮﻭﺯ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺧﺼﻠﺖ ﻓﮑﺮ‬ ‫ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺴﺘﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﯽﺭﻭﯾﺪ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﺭﻭﯾﺶ ﺧﻮﯾﺶ‪ ،‬ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺭﻭﯾﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﭼﯿﺰﯼ‬ ‫ﺭﺍ ﺍﺯ »ﻫﯿﭽﺴﺘﺎﻥ« ﺑﻪ ﺧﯿﺎﻡ ﻧﺴﺒﺖ ﻧﻤﯽﺩﻫﯿﻢ ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻓﮑﺮﯼ ﺑﯿﺸﺘﺮﯼ‪ ،‬ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ »ﺩﯼ‪ .‬ﺍﻥ‪ .‬ﺁ«ﯼ‬ ‫ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎﯼ ﺧﯿﺎﻣﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﯽﮐﺸﺎﻧﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ‪www.barikeha.blogfa.com :‬‬

‫‪330‬‬

‫ﻫﺪﻑ ﺑﺮﺍﻧﺪﺍﺯﯼ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﺳﺖ‬

‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۱۴‬‬

‫ﺗﺮﻭﺭﯾﺰﻡ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺭﺍ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺣﺲ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺭﻭﺯﯼ ﮐﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﻋﻀﻮﯾﺖ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ‬ ‫ﻣﻠﻞ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﭘﺴﻮﻧﺪ ﺍﺳﻼﻣﯽ‬ ‫ﺩﯾﮕﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ ﻧﺎﻣﯿﺪﻩ ﻣﯽﺷﺪ ﻭ ﭘﺴﻮﻧﺪ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﻥ ﮐﺸﻮﺭ ﻓﻘﻂ ﻣﺼﺮﻑ ﺩﺍﺧﻠﯽ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ‬ ‫ﻫﺸﺖ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﭘﺴﻮﻧﺪ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻋﻀﻮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪﻭﻫﻔﺘﻪﮔﺬﺷﺘﻪﻫﻢﺷﻮﺭﺷﯿﺎﻥﺳﻮﻣﺎﻟﯽ‪،‬ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮﺍﮐﺰ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺼﺮﻑ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻋﻼﻡ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﺭﻭﯼ ﮐﺎﺭ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﯾﮏ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﺯ ﮐﺸﺖ‬ ‫ﻭ ﮐﺸﺘﺎﺭ ﺩﺳﺖ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﮐﺸﯿﺪ‪ .‬ﻓﮑﺮﺵ ﺭﺍ ﺑﮑﻨﯿﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺎ ﺍﻟﮕﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﭘﺎﯾﻪﮔﺬﺍﺭﺵ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﻭ ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﻭ ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﺑﺪﺍﻥ ﺩﺍﻣﻦ‬ ‫ﺯﺩﻩ ﻓﺮﺻﺖﻃﻠﺒﺎﻥ ﻭ ﺁﺩﻣﮑﺶﻫﺎﯼ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﮐﺸﻮﺭ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺩﯾﮕﺮ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﭘﺴﻮﻧﺪ ﺍﺳﻼﻣﯽ‬

‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺩﺭ ﺧﺒـﺮ‬

‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۱‬‬

‫ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺍﯾﻦ ﺁﻫﻨﮓ ﺭﻭ ﺧﻮﻧﺪﻥ ﻭﻟﯽ ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ﻫﻢﺧﻮﺍﻧﯽﺣﺘﯽ ﮐﺴﺎﻧﯽﻣﺜﻞﻋﻠﯿﺮﺿﺎ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽﮐﻪ‬ ‫ﺩﺭﺍﻡ ﻣﯽﺯﻧﻪ ﻭ ﺑﭽﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺧﻮﻧﺪﻥ‬ ‫ﻧﺪﺍﺷﺘﻦ‪ ،‬ﻫﻢ ﻫﻤﮑﺎﺭﯼ ﮐﺮﺩﻥ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﯼ ﮐﺎﻣﻞ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﺁﻫﻨﮓ ﻫﺴﺖ‪«.‬‬

‫ﺳﺎﺧﺖ ﻓﯿﻠﻢ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﻣﻠﯽ!‬

‫ﺳﺎﯾﺖ»ﻫﻤﻮﻃﻦﺳﻼﻡ«ﮐﻪﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﭘﺎﯾﮕﺎﻩﻫﺎﯼ‬ ‫ﺣﺰﺏﺍﻟﻠﻬﯽ ﺍﺳﺖ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﭘﯽ ﺍﻋﻼﻡ‬ ‫ﺳﺎﻝ ﺟﺎﺭﯼ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺳﺎﻝ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﻫﺮﮐﺲ‬ ‫ﺩﻧﺒﺎﻝ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩﻥ ﻃﺮﺣﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﻭ‬ ‫ﺁﻏﺎﺯ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺍﺳﺖ‪.‬ﻫﺮ ﮐﺲ ﻫﻢ ﮐﻪ ﻃﺮﺣﯽ ﺩﺭ ﺟﯿﺐ‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ ﻣﯽﮐﻮﺷﺪ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺍﺟﺮﺍﯼ ﻃﺮﺡ ﺍﻭ ﺑﺮﺍﯼ‬ ‫ﻣﻠﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻧﺎﻥ ﺷﺐ ﻫﻢ ﻭﺍﺟﺐﺗﺮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﯾﺮﻭﺯ‬ ‫ﺩﻭﻣﯿﻦ ﻧﺸﺴﺖ »ﺯﯾﺒﺎﯾﯽﺷﻨﺎﺳﯽ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﯿﺪ« ﺍﺯ‬ ‫ﻃﺮﻑﻣﺮﮐﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕﻫﻨﺮﯼﻭﺯﺍﺭﺕﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭﺍﺭﺷﺎﺩ‬ ‫ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ ﻭ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮﺍﻥ! ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻭ ﮔﻮ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽﺷﻨﺎﺳﯽ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺎﺗﻢ ﻭ ﺍﺳﺎﺳ ًﺎ‬

‫ﺑﻪ ﻋﻀﻮﯾﺖ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﻧﺪ‪ .‬ﺧﯿﺎﻝ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‬ ‫]ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ[ ﺑﺮﺍﯼ ﺭﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﻓﺎﺷﯿﺰﻡ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺩﯾﮕﺮ‬ ‫ﺍﺯ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﮐﺎﺭﯼ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ؟‬ ‫ﺩﺭ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﻋﺮﺍﯾﻀﻢ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﻧﺴﻠﯽ ﺯﺧﻢ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻭ ﭘﯿﺮﻭﺯﯼ‬ ‫ﺑﻨﯿﺎﺩﮔﺮﺍﻫﺎ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺯﺧﻢ ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻠﯽ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﻤﺎﻥ‬ ‫ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻧﺸﻮﺩ‪ .‬ﺁﻥﻫﺎ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﮔﺎﻫﯽ ﺍﺯ ﻧﺎﻟﯿﺪﻥﻫﺎﯼ ﻣﺎ‬ ‫ﺍﺯﺯﺧﻤﯽ ﮐﻪﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪﺍﯾﻢﯾﺎﺩﺧﻮﺍﻫﻨﺪﮐﺮﺩ‪.‬ﺍﻣﺎ ﭼﻮﻥﺁﻥ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﺭﺩﯼ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﺑﺮﺍﯾﺸﺎﻥ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﻭ‬ ‫ﺟﺎ ﻧﮕﺬﺍﺷﺘﻪﺍﯾﻢ‪ ،‬ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻫﻢ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ‬ ‫ﺑﻮﺩ‪ ...‬ﻭﻗﺘﯽ ﮔﺬﺷﺘﮕﺎﻥ ﻣﺎ ﺍﺳﻼﻡ ﯾﺎ ﺷﯿﻌﻪﮔﺮﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺎﻣﺖ ﻣﺎ ﻣﯽﺑﺮﯾﺪﻧﺪ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﺎ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫]ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺎ[ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﯾﻨﺪﻩ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﻤﺎﻥ ﻫﻢ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﻻﺍﻗﻞ ﺑﻪ ﺑﯽﺧﯿﺎﻟﯽ ﮔﺬﺷﺘﮕﺎﻥ ﻧﺒﺎﺷﯿﻢ‪.‬‬

‫ﺯﯾﺒﺎﯾﯽﺷﻨﺎﺳﯽ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﺍﯾﻦ ﻧﺸﺴﺖ‪ ،‬ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼﻫﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﺡ ﺟﻤﺎﻝ‬ ‫ﺷﻮﺭﺟﻪ‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﺎﻥ ﺣﺰﺏﺍﻟﻠﻬﯽ ﮐﺸﻮﺭ ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﮐﻤﺘﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺳﺎﺧﺖ ﺁﺛﺎﺭﯼ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﯾﮏ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﻣﻠﯽ ﺍﺳﺖ! ﺟﻨﺒﻪﻫﺎﯼ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻭ‬ ‫ﻣﺘﻨﻮﻉ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﮔﻮﻫﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺣﺘﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺳﺘﻤﺎﯾﻪ‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺮﯾﺎﻝﻫﺎﯼ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﯾﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻋﻼﻭﻩ‬ ‫ﺑﺮ ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺮﭘﺎ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﯾﺎﺭﺍﻥ ﺻﺪﯾﻘﯽ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺳﻠﻤﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺣﺘﯽ‬ ‫ﺣﻮﺍﺷﯽ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ‪ «.‬ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺮﺷﻤﺮﺩﻥ‬ ‫ﻣﺰﺍﯾﺎﯼ ﭼﻨﯿﻦ ﻃﺮﺣﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻠﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮﺩﻩ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﺩﺍﺭﯾﻢ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﺭﮔﺎﻥﻫﺎﯼ ﺫﯾﺮﺑﻂ‪ ،‬ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﯼ‬ ‫ﺩﯾﮕﺮ ﻫﻢ ﻭﺍﺭﺩ ﻋﺮﺻﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺍﮐﺮﻡ‬ ‫ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺁﺛﺎﺭ ﻫﻨﺮﯼ ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬ﻭ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪﺳﺎﺧﺖﭼﻨﯿﻦﺳﺮﯾﺎﻝﻫﺎ ﻭ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ‪،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎﯼ‬ ‫ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻗﻄﻌﺎ ﺍﺭﮔﺎﻥﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻭﺯﺍﺭﺕ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﯿﻤﺎ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺯ ﺳﺎﺧﺖ ﭼﻨﯿﻦ ﺁﺛﺎﺭﯼ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪«.‬‬

‫‪۴۱‬‬

‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۷۷‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲‬ﺗﯿﺮ ‪۱۳۸۵‬‬

‫ﻧﻘﺪ ﻓﯿﻠﻢ‬

‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۶‬‬

‫ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺗﻮﺭﻫﺎﯼ ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ ﻫﯿﭻ ﮐﺎﺭﯼ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻣﮕﺮ ﺑﺪﺍﺧﻼﻗﯽ ﻭ ﺳﺮﮔﺮﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎ »ﻭﯾﺪﯾﻮﮔﯿﻢﻫﺎ«‪.‬‬ ‫ﮐﻞ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻭ ﺑﺎﻓﺖ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻤﺎﮐﺎﻥ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ‬ ‫ﮐﻤﺪﯼﻫﺎﯼ ﮐﻼﺳﯿﮏ ﺑﻨﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﺯ ﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ﺑﺎﺯﯼ ﻣﻮﺵﻭﮔﺮﺑﻪ ﻭﻣﺎﺟﺮﺍﻫﺎﯼﺗﻠﺦ ﻭﺷﯿﺮﯾﻦﮐﻪ ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺯﻭﺝﻧﺎﺟﻮﺭ ﺭﺥﻣﯽﺩﻫﺪ‪.‬ﺑﻪﮐﻤﮏﻣﻮﻧﺘﺎﮊﯼ ﮐﻠﯿﺸﻪﺍﯼ‬ ‫ﻣﺎ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﺧﻮﺷﯽ ﻭ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﯾﮏ ﺳﺮﯼ ﻋﮑﺲ ﺷﺎﻫﺪﯾﻢ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺻﺤﻨﻪ ﺑﺮ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ »ﮔﺮﯼ« ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﯾﮏ ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ﺷﺎﻡ ﺑﺎ‬ ‫ﺳﻪ ﻋﺪﺩ ﻟﯿﻤﻮ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪» .‬ﺑﺮﻭﮎ« ﺍﺯ ﺍﻭ‬ ‫‪ ۱۲‬ﻋﺪﺩ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﺪ ﻭﻟﯽ ﻣﺮﺩ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺑﺮﻭﺩ‬ ‫ﻭ ﺑﯿﺶﺗﺮ ﻟﯿﻤﻮ ﺑﺨﺮﺩ‪ ،‬ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﻫﻤﯿﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﺟﻨﮓ ﻭ ﺳﺘﯿﺰ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﯽﺭﺳﺪ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﮔﻮﯾﯽ ﺭﺍﺑﻄﻪﺍﯼ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﻧﯿﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﺳﻨﺎﺭﯾﻮ ﻫﻢ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖﻫﺎﯼ ﮐﻤﯿﮏ‬ ‫ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻭﻗﺘﯽ ﺑﺮﺍﺩﺭ »ﺑﺮﻭﮎ« )ﺟﺎﻥ ﻣﺎﯾﮑﻞ ﻫﯿﮕﻨﺰ(ـ ﮐﻪ‬ ‫ﺭﻫﺒﺮ ﮔﺮﻭﻩ ﮐﺮ ﻣﺮﺩﺍﻧﻪ ﺍﺳﺖ ـ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻣﯽﺷﻮﺩ‬ ‫]ﻗﺎﻋﺪﺗﺎ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﭼﺎﺷﻨﯽ ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﻭﻗﺎﯾﻊ ﻭ ﺗﻨﻮﻉ‬ ‫ﺑﺨﺸﯿﺪﻥ ﺑﻪ ﻣﻀﺎﻣﯿﻦ ﺗﮑﺮﺍﺭﯼ ﺁﻥ[ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﻓﯿﻠﻢ‬ ‫ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻋﻼﻗﻪ ﻭ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺮ‬ ‫ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎ ﺟﻠﺐ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﻌﻠﻮﻡ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺧﺘﺮﯼ ﻣﻠﻮﺱ ﻭ ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﻪﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺭﻭﺍﻧﮑﺎﺭﯼ ﻭ ﺗﺼﻤﯿﻤﯽ ﺍﺣﺴﺎﺳﯽ‬ ‫ﺣﺎﻝ ﯾﮏ ﻭﻟﮕﺮﺩ ﺧﻮﺩﺧﻮﺍﻩ ﺭﺍ ﺟﺎ ﺑﯿﺎﻭﺭﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫ﺍﻧﮕﯿﺰﻩ‪ ،‬ﻧﺎﻇﺮ ﻣﺸﺎﺟﺮﻩ ﻭ ﺟﺪﺍﻝﻫﺎﯼ ﺗﻨﺪ ﺑﯿﻦ ﺁﻥ‬ ‫ﺩﻭ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺶﺗﺮﺷﺎﻥ ﺧﻨﺪﻩﺁﻭﺭ ﻭ‬ ‫ﺑﺎﻣﺰﻩ ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺟﻨﯿﻔﺮ ﺍﻧﺴﺘﯿﻦ ـ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻘﺶ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ ﻗﺒﻞ »ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﭘﻮﻝ«ـ ﺍﯾﻦ ﺟﺎ ﻫﻢ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﮊﺳﺖ ﻭ ﻓﺮﻡ ﻭ ﺣﺎﻻﺕ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﻭﯾﻨﺲ ﻭﺍﻥ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﺯﯼ ﭼﻨﺪﺍﻧﯽ ـ ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻼﻑ ﻧﻘﺸﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩﺍﺵ ﺳﭙﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ـ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺑﺮﻭﺯ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎﺍﮐﺜﺮﯾﺖﻣﺮﺩﻡﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞﺷﺎﯾﻌﻪﻭﺧﺒﺮﻫﺎﯼ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﯿﺎﻥ ﻭﺍﻥ ‪ /‬ﺍﻧﺴﺘﯿﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎﺷﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺭﻓﺖ ﺯﯾﺮﺍ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺍﺣﺴﺎﺱﻫﺎﯼ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ـ ﺧﺎﺻﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻈﺮ ﻭﺍﻗﻌﯽ ﺑﯿﺎﯾﺪ ـ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺎﻗﯽ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺬﺍﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺳﻮﺍﻝ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﯾﻦ ﮐﻤﺪﯼ ﺭﻣﺎﻧﺘﯿﮏ‬ ‫ﭘﻼﺳﺘﯿﮏ ﺧﻮﺏ ﺍﺯ ﮐﺎﺭ ﺩﺭ ﻧﯿﺎﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟‬ ‫»ﺟﺪﺍﯾﯽ« ﺁﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﯾﺎﺩ ﻭ ﻓﮑﺮ ﺟﺪﺍﯾﯽ ﺍﻧﺴﺘﯿﻦ‬ ‫ﻭ ﺑﺮﺍﺩ ﭘﯿﺖ ﻣﯽﺍﻧﺪﺍﺯﺩ )ﻭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﺧﯿﺮ ﺍﻭ ﺑﺎ ﻭﯾﻨﺲ‬ ‫ﻭﺍﻥ(‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺁﻥ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻭﺍﻗﻌﯽ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﯾﮑﯽ ﺟﻌﻠﯽ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺩﻧﯿﺎﯼ ﺳﯿﻨﻤﺎ‬

‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۶‬‬

‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ »ﮐﺸﺘﻦ ﻣﺮﻍ ﻣﻘﻠﺪ« )‪ ۱۹۶۲‬ﻭ »ﻧﯿﺶ«‬ ‫)‪ .(۱۹۷۳‬ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﺩﻭ ﺑﺎﺭ ﻫﻢ ﻧﺎﻣﺰﺩ ﺍﺳﮑﺎﺭ ﺷﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻃﺮﺍﺣﯽ ﺩﻭ ﻓﯿﻠﻢ »ﺳﺮﮔﯿﺠﻪ« )‪ (۱۹۵۸‬ﻭ‬ ‫»ﻧﺎﺑﺨﺸﻮﺩﻩ« )‪ (۱۹۹۲‬ﮐﻠﯿﻨﺖ ﺍﯾﺴﺖﻭﻭﺩ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﺴﺘﺪ‬ ‫ﮐﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ‪ ۱۹۳۰‬ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻮﺩﯾﻮﯼ ﺁﺭ‪ .‬ﮐﻢ‪.‬‬ ‫ﺍﻭ ﺭﺍﺩﯾﻮ ﺷﺮﻭﻉ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﻃﺮﺍﺣﯽ ﻣﻬﻢ ﺍﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﻓﯿﻠﻢ »ﺳﺎﯾﮕﻮﻥ«)‪ (۱۹۴۸‬ﺑﺎ ﺷﺮﮐﺖ ﺍﻟﻦ ﻟﺪ ﺑﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﯾﻦ ﻃﺮﺍﺡ ﺑﺰﺭﮒ ﺩﺭ ‪ ۱۳‬ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎ ﮐﻠﯿﻨﺖ ﺍﯾﺴﺖﻭﻭﺩ‬ ‫)ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ »ﺩﺧﺘﺮ ﻣﯿﻠﯿﻮﻥ ﺩﻻﺭﯼ«( ﻫﻤﮑﺎﺭﯼ ﮐﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﺁﺧﺮﯾﻦ ﮐﺎﺭﻫﺎﯾﺶ ﻃﺮﺍﺣﯽ ﺩﻭ ﻓﯿﻠﻢ ﺟﺪﯾﺪ ﺍﯾﺴﺖﻭﻭﺩ‬ ‫»ﭘﺮﭼﻢﻫﺎﯼ ﭘﺪﺭﺍﻥ ﻣﺎ« ﻭ »ﺁﻓﺘﺎﺏ ﺳﺮﺥ‪ ،‬ﺷﻦ‬ ‫ﺳﯿﺎﻩ« ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻓﯿﻠﻢ ﺟﺪﯾﺪ ﺁﻟﺘﻤﻦ‬

‫ﺭﺍﺑﺮﺕﺁﻟﺘﻤﻦﻓﯿﻠﻤﺴﺎﺯﺗﻮﺍﻧﺎﯼ‪ ۸۱‬ﺳﺎﻟﻪﻫﻤﭽﻨﺎﻥ‬ ‫ﺑﺎ ﺍﻧﺮﮊﯼ ﻭ ﺷﻮﻕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺍﺩﺍﻣﻪ‬ ‫ﻣﯽﺩﻫﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ »ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﯼ ﺧﺎﻧﻪﺍﯼ ﺩﺭ ﻋﻠﻔﺰﺍﺭ«ـ‬ ‫ﮐﻪ ﺭﻭﯼ ﭘﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ـ ﺩﺭ ﺗﺪﺍﺭﮎ ﺍﺛﺮ ﺗﺎﺯﻩﺍﯼ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻪ »ﺩﺳﺖﻫﺎ ﺭﻭﯼ ﯾﮏ ﺑﺪﻥ ﺳﺨﺖ« ﻭ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﻣﺎﺟﺮﺍﯼ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺩﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﯾﮏ‬ ‫ﮐﺎﻣﯿﻮﻥ‪ ،‬ﻣﯽﭘﺮﺩﺍﺯﺩ‪ .‬ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﺍﻥ ﺍﻭ ﺑﯿﻠﯽ ﺑﺎﺏ ﺗﻮﺭﻧﺘﻮﻥ‪،‬‬ ‫ﻫﯿﻼﺭﯼ ﺳﻮﺍﻧﮏ‪ ،‬ﮐﺮﺱ ﺭﺍﮎ ﻭ ﺭﺍﮎ )»ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ«(‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺗﺤﻮﯾﻞ ﮐﺘﺎﺏ ﺩﺭ ﻣﻨﺰﻝ ﺷﻤﺎ‬ ‫* ﺭﻭﺍﯾﺖ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺍﺭﺩﺷﯿﺮ ﺯﺍﻫﺪﯼ ‪ .....‬ﺗﺎﻟﯿﻒ ﻣﻨﺼﻮﺭﻩ ﭘﯿﺮﻧﯿﺎ ‪ ۴۰ ....................‬ﺩﻻﺭ‬ ‫* ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻪﺷﻬﺒﺎﻧﻮﻓﺮﺡﭘﻬﻠﻮﯼ‪.......‬ﺗﺎﻟﯿﻒﻣﻨﺼﻮﺭﻩﭘﯿﺮﻧﯿﺎ‪ ۱۰۰ .....................‬ﺩﻻﺭ‬ ‫* ﺳﺎﻻﺭ ﺯﻧﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ ‪ .....................‬ﺗﺎﻟﯿﻒ ﻣﻨﺼﻮﺭﻩ ﭘﯿﺮﻧﯿﺎ ‪ ۵۰......................‬ﺩﻻﺭ‬ ‫* ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻪ ﮔﻮﯾﺎ )ﻫﺸﺖ ﻧﻮﺍﺭ ﮐﺎﺳﺖ( ‪ .......‬ﺭﻭﺍﯾﺖ ﮐﺘﺎﺏ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ۸۰.....................‬ﺩﻻﺭ‬ ‫* ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ )ﺳﯽ ﺩﯼ ﺭﺍﻡ ﻭ ﮐﺘﺎﺏ( ﺩﻭﺭﻩ ﺍﻭﻝ‪۱۹۵ ...................................‬ﺩﻻﺭ‬ ‫* ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﯼ ﺍﻭﻝ ﻭ ﺩﻭﻡ ﺑﻪ ﮐﻮﺷﺶ ﻣﻨﺼﻮﺭﻩ ﻭ ﺩﺍﺭﯾﻮﺵ ﭘﯿﺮﻧﯿﺎ ‪ ۳۲۹ ...‬ﺩﻻﺭ‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻬﯿﻪ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎ‪ ،‬ﻧﻮﺍﺭ ﮐﺎﺳﺖ ﻭ ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎﯼ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺑﺎ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺗﻠﻔﻦ ﺯﯾﺮ ﺗﻤﺎﺱ ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‬

‫‪(301) 439- 2596‬‬

‫‪Iranians, Vol. 10, No. 277, Friday, June 23, 2006‬‬

‫ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ ﺑﺎ ﻓﺮﺍﻣﺮﺯ ﻓﺮﻭﺯﻧﺪﻩ‬ ‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۳۵‬‬

‫ﻭﻟﯽ ﯾﮏ ﻧﮑﺘﻪ ﺭﺍ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﺪﻣﺘﺘﺎﻥ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﻭ ﺁﻥ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﯼ ﻧﻈﺮ ﺑﯿﻦ ﻣﻦ ﻭ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﻭﺭﻣﺎﻧﯽ ﺧﯿﻠﯽ‬ ‫ﺳﺮﯾﻊ ﺷﺮﻭﻉ ﮐﺮﺩ ﺑﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﻣﺎ ﻣﻦ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﺮﺩﻡ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻗﺎﻧﻊ ﮐﻨﻢ ﭼﻮﻥ‬ ‫ﻣﯽ ﺩﯾﺪﻡ ﮐﻪ ﺑﯿﻨﺶ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﯽ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽﺷﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﻻﻥ ﺭﻭﯼ ﺁﻧﺘﻦ ﻫﺴﺖ ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺩﯾﺮ ﯾﺎ ﺯﻭﺩ‬ ‫ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺁﮔﻬﯽ ﺍﺯ ﺩﻭﺑﯽ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺴﯿﺮ ﺁﻥ ﻧﻮﻉ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥﻫﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﻬﺮﻩ ﻋﺎﺻﻤﯽ‪:‬ﺑﺮﺧﯽ ﮐﻪ ﮐﻢ ﻭ ﺑﯿﺶ ﺩﺭ ﺟﺮﯾﺎﻥ‬ ‫ﺗﺎﺳﯿﺲ ﺍﯾﻦ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﻗﻮﻉ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻣﻌﺘﻘﺪ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﻭﺭﻣﺎﻧﯽ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺍﺯ ﺗﺎﺳﯿﺲ‬ ‫ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ ﻫﺪﻓﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺍﺣﯿﺎﻧﺎ ﻣﯽﺧﻮﺍﺳﺘﻪﺍﻧﺪ‬ ‫ﮐﻤﮏ ﻣﺎﻟﯽ ﺍﺯ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ ﻭﻟﯽ ﭼﻮﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺁﻥ‬ ‫‪ ۸۵‬ﻣﯿﻠﯿﻮﻥ ﺩﻻﺭ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﻫﻢ‬ ‫ﮐﺎﻣﻼ ﺧﻂ ﻣﺸﯽ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ ﺭﺍ ﻋﻮﺽ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ‬ ‫ﺍﻻﻥﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢﺁﻥﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽﻧﯿﺴﺖﮐﻪﻗﺮﺍﺭﺑﻮﺩﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻭﺑﻪﺍﺻﻄﻼﺡ ﺑﻪﺳﻤﺖﻭﺳﻮﯼﺗﺠﺎﺭﯼ ﮐﺸﺎﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺭﻭﯼ ﭘﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﯾﺴﺘﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﺣﺪﺱ‬ ‫ﻭ ﮔﻤﺎﻥ ﻭ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻭ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺍﺳﺖ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻭ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ‬ ‫ﺑﺪﺍﻧﻢ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﻓﺮﺍﻣﺮﺯ ﻓﺮﻭﺯﻧﺪﻩ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﺍﯾﻦ ﺗﻌﺎﺑﯿﺮ ﺩﺭﺳﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﻭﺭﻣﺎﻧﯽ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺗﻤﮑﻦ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﯿﺘﯽ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﯿﺎﺯ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﻣﻦ‬ ‫ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺁﺩﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﮐﻤﮏ‬ ‫ﺑﮕﯿﺮﺩ ﻧﺪﯾﺪﻩﺍﻡ ﻭﻟﯽ ﺩﯾﺪﻩﺍﻡ ﮐﻪ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺁﺩﻣﯽ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﺍﺵ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻞ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺩﺭ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻭ ﺧﻂ ﻣﺸﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻦﺗﻨﻈﯿﻢﻣﯽﮐﺮﺩﻡﻭﺩﺍﺷﺘﻢﺟﻠﻮﻣﯽﺑﺮﺩﻡﻭﻫﻤﯿﻦ‬ ‫ﻃﻮﺭ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻣﯽﮐﺮﺩﻡ‬

‫ﺍﻓﻘﯽ‬ ‫‪ ۱‬ـ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺑﺰﺭﮒ ﺩﻭﺭﻩ ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺪﻋﯽ ﺗﺎﺝ ﻭ‬ ‫ﺗﺨﺖ ﺷﺪ ﻭ ﻟﺸﮑﺮﺵ ﺑﺎ ﺗﺮﻓﻨﺪ ﺧﺴﺮﻭ ﭘﺮﻭﯾﺰ ﻣﺘﻔﺮﻕ‬ ‫ﮔﺮﺩﯾﺪ ﻭ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﻗﺎﻥ ﺗﺮﮎ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﻩ ﺷﺪ ـ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ‬ ‫ﺛﺮﻭﺕ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ‪.‬‬ ‫‪ ۲‬ـ ﺍﺯ ﻣﯿﻮﻩﻫﺎﯼ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺷﺐ ﯾﻠﺪﺍ ـ ﺍﺯ‬ ‫ﻭﺭﺯﺵﻫﺎﯼ ﺗﯿﻤﯽ‪.‬‬ ‫‪ ۳‬ـ ﺑﺎ ﺍﺻﻮﻝ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﻧﺪ ـ ﻣﺒﻞ ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ ـ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻭ ﻭﺛﻮﻕ ـ ﺑﻪ ﺭﻭﯼ ﺩﻭﺳﺖ‬ ‫ﻧﺸﺎﯾﺪ ﮐﺸﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪ ۴‬ـ ﺩﻝ ﺁﺯﺍﺭ ﮐﻬﻨﻪ ـ ﺩﺭﯾﺎﯾﯽ ﺑﯿﻦ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯼ‬ ‫ﻣﺮﮐﺰﯼ ﻭ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯼ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﻭ ﺟﺰﺍﯾﺮ ﺁﻧﺘﯿﻞ ـ ﺍﺯ ﻋﺸﺎﻕ‬ ‫ﺩﺭﻭﻥ ﮐﺘﺎﺏ‪.‬‬ ‫‪ ۵‬ـ ﺿﻤﯿﺮ ﻣﺘﮑﻠﻢ ﻭﺣﺪﻩ ـ ﺩﺳﺖ ﻭ ﺭﻭ ﺧﺸﮏ‬ ‫ﮐﻦ ـ ﻫﻤﺸﯿﺮﻩ‪.‬‬ ‫‪ ۶‬ـ ﭘﻮﺳﺖ ﺩﺑﺎﻏﯽ ﺷﺪﻩ ـ ﺣﺮﻑ ﻓﺎﺻﻠﻪﺍﻧﺪﺍﺯ ـ ﺍﺯ‬ ‫ﺷﻬﺮﻫﺎﯼ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺤﺎﻝ ﻭ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭﯼ‪.‬‬ ‫‪ ۷‬ـ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﻭ ﭘﯽ ﺩﺭ ﭘﯽ ـ ﻭﻋﺪﻩﮔﺎﻫﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﮔﺮﺩ‬ ‫ﺁﻣﺪﻥ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﮐﺮﺩﻥ ـ ﻫﻮﺍﭘﯿﻤﺎﯼ ﻋﺠﻮﻝ‪.‬‬ ‫‪ ۸‬ـ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺷﺎﻋﺮ ﺩﻭﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ‬ ‫ـ ﻣﯿﻮﻩ ﻧﺎﺭﺱ ـ ﻣﻈﻬﺮ ﭼﺎﻗﯽ ـ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﻫﻢ‪.‬‬ ‫‪ ۹‬ـ ﺟﺎﯼ ﻟﻐﺰﯾﺪﻥ ـ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻭ ﭘﺎﻓﺸﺎﺭﯼ ـ ﺩﯾﺮﯾﻨﻪ‬ ‫ﻭ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ‪.‬‬ ‫‪ ۱۰‬ـ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺮﮒ ـ ﮔﺮﻣﯽ ﻭ ﺣﺮﺍﺭﺕ ـ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎﻥ ﺩﺭ ﺷﺐ ﺍﻭﻝ ﻗﺒﺮ‪.‬‬ ‫‪ ۱۱‬ـ ﮔﻠﻪ ﻭ ﺗﻈﻠﻢ ـ ﺁﮔﻬﯽ ﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺗﯽ ـ ﺣﺮﺹ‬ ‫ﻭ ﻃﻤﻊ‪.‬‬ ‫‪ ۱۲‬ـﺩﺳﺖﺍﻓﺰﺍﺭﻗﺼﺎﺏﺑﺎﺷﯽـﺷﻬﺮﯼﺩﺭﺍﺳﺘﺎﻥ‬ ‫ﺧﺮﺍﺳﺎﻥ ـ ﺑﻠﻪ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ‪.‬‬ ‫‪ ۱۳‬ـ ﺩﺭﺧﺖ ﺑﯽﺛﻤﺮ ـ ﻭﺳﯿﻠﻪﺍﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻨﮏ‬ ‫ﮐﺮﺩﻥ ـ ﻭﺍﺣﺪ ﻣﺴﮑﻦ ـ ﺧﻮﺭﺍﮎ ﻗﻠﯿﻪ ﺍﺯ ﺟﮕﺮ‬ ‫ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ ۱۴‬ـ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻫﺎﯼ ﻣﻬﻢ ﮐﺸﻮﺭ ﺁﻓﺮﯾﻘﺎﯾﯽ ﻧﯿﺠﺮ ـ ﺍﺯ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎﺭﯼﻫﺎﯼ ﺳﺮﺍﯾﺖ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺍﺯ ﺣﯿﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ‪.‬‬ ‫‪ ۱۵‬ـ ﭘﺮﺳﺘﺎﺭ ـ ﮊﻧﺮﺍﻝ ﻭ ﺳﯿﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯼ‬ ‫ﻻﺗﯿﻦ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻭﻧﺰﻭﺋﻼ ﻭ ﺍﮐﻮﺍﺩﻭﺭ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﮐﻠﻤﺒﯿﺎﯼ‬ ‫ﺑﺰﺭﮒ ﺭﺍ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻋﻤﻮﺩﯼ‬ ‫‪ ۱‬ـ ﻋﺬﺭ ﻭ ﺍﯾﺮﺍﺩ ﺑﯿﺠﺎ ـ ﺗﺎﺑﻠﻮﯼ ﻧﻘﺎﺷﯽ ﻣﻌﺮﻭﻓﯽ‬ ‫ﺍﺯ ﭘﯿﺮ ﺑﺮﻭﮔﻞ ﻧﻘﺎﺵ ﻗﺮﻥ ‪ ۱۶‬ﺑﻠﮋﯾﮏ‪.‬‬ ‫‪ ۲‬ـ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺷﺒﻪﻗﺎﺭﻩ ـ ﺁﺭﺯﻭﻫﺎﯼ‬ ‫ﺑﺰﺭﮒ ـ ﮐﻼﻍﺯﺍﻏﯽ‪.‬‬ ‫‪ ۳‬ـ ﺟﺒﻪ ﻭ ﺑﺎﻻﭘﻮﺵ ـ ﺩﺍﯾﺮﻩﺍﯼﺷﮑﻞ ـ ﺭﯾﯿﺲ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮﺭﯼﺩﯾﮑﺘﺎﺗﻮﺭﺍﺳﺒﻖﻓﯿﻠﯿﭙﯿﻦﮐﻪﺳﺎﻝﻫﺎﭘﯿﺶ‬

‫ﻣﺪﺕﻫﺎﻃﻮﻝﺧﻮﺍﻫﺪﮐﺸﯿﺪ ﺗﺎ ﺍﯾﻦﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥﺑﻪﺟﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦﻫﺎ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﯿﻦ ﻣﺎ ﺍﺗﻔﺎﻕ‬ ‫ﺍﻓﺘﺎﺩ ﻭ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﻢ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ »ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ« ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪﻧﻈﺮﻫﺎﯼ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﯽ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻬﺮﻩ ﻋﺎﺻﻤﯽ‪ :‬ﭘﺮﺳﺶ ﺁﺧﺮﻡ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﯾﻨﺪﻩ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎﯼ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﺷﻤﺎﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺧﻮﺏ »ﻧﺴﯿﻢ ﺷﻤﺎﻝ« ﺷﻤﺎ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ ﺯﯾﺎﺩﯼ‬ ‫ﺩﺍﺷﺖ ﻣﯽﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﺑﺪﺍﻧﻢ ﺁﯾﺎ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺯﻭﺩﯼ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ »ﮐﺎﻧﺎﻝ ﯾﮏ« ﺍﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺭﺍ ﺍﺟﺮﺍ ﺧﻮﺍﻫﯿﺪ ﮐﺮﺩ؟‬ ‫ﻓﺮﺍﻣﺮﺯ ﻓﺮﻭﺯﻧﺪﻩ‪ :‬ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻤﻨﻮﻧﻢ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺭﺍ‬ ‫ﭘﺮﺳﯿﺪﯾﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎﯼ ﺷﻬﺮﺍﻡ ﻫﻤﺎﯾﻮﻥ ﺣﺪﻭﺩ ﺳﻪ ﺳﺎﻟﯽ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﺮﺍ ﺗﺸﻮﯾﻖ‬ ‫ﻭ ﺗﺮﻏﯿﺐ ﻣﯽﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ‬ ‫ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺍﺟﺮﺍ ﮐﻨﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻗﻄﻊ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ‬ ‫»ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ« ﺍﯾﺸﺎﻥ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺎﺭ ﺗﻠﻔﻦ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﺣﺎﻝﺣﺎﺿﺮﻣﺸﻐﻮﻝ ﻣﺬﺍﮐﺮﻩﻫﺴﺘﯿﻢ ﻭﺩﺍﺭﯾﻢﻣﺮﺍﺣﻞ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮﻧﯽﮐﺎﺭ ﺭﺍﻃﯽﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﻭﻣﻦﺍﻣﯿﺪﻭﺍﺭﻡ ﮐﻪﺑﺘﻮﺍﻧﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﺯﻭﺩﯼ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﯾﺰﻡ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬ ‫ﺷﻬﺮﻩ ﻋﺎﺻﻤﯽ‪ :‬ﺁﺭﺯﻭ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﺸﻮﺩ ﭼﻮﻥ ﻣﻦ ﺧﻮﺩﻡ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ‬ ‫ﭘﺮ ﻭ ﭘﺎ ﻗﺮﺹﺗﺮﯾﻦ ﺑﯿﻨﻨﺪﻩﻫﺎﯼ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻢ‪.‬‬ ‫ﻓﺮﺍﻣﺮﺯ ﻓﺮﻭﺯﻧﺪﻩ‪ :‬ﻣﻤﻨﻮﻧﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﺣﺎﻝ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺩﺭ ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻣﺎﻧﺪﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ‬ ‫ﺍﮔﺮ ﮐﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﻤﺎﻥ ﺑﺮ ﻣﯽﺁﯾﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺯ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭﻣﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺑﺘﻮﺍﻧﯿﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺩﺭﺳﺘﯽ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ »ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ«‬ ‫ﻧﺸﺪ ﺑﻪ ﻃﺮﯾﻖ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﯿﻢ ﮐﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﺷﻬﺮﻩ ﻋﺎﺻﻤﯽ‪ :‬ﺍﺯ ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺩﺍﺩﯾﺪ‬ ‫ﺧﯿﻠﯽﻣﺘﺸﮑﺮﻡ‪.‬‬ ‫ﻓﺮﺍﻣﺮﺯ ﻓﺮﻭﺯﻧﺪﻩ‪ :‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﻭ ﻧﺸﺮﯾﻪ‬ ‫ﺧﻮﺏ »ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ« ﺑﺎﺑﺖ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﻦ‬ ‫ﺩﺍﺭﯾﺪ ﻣﻤﻨﻮﻧﻢ‪.‬‬

‫‪410‬‬

‫ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ‪ ،‬ﻧﻤﺎﺩ ﻋﺼﺮ ﺗﻤﺪﻥ‬

‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۱‬‬

‫ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﯼ ﺍﺯ ﺗﯿﻢﻫﺎﯼ ﺑﺮﻧﺪﻩ )ﻣﺜ ً‬ ‫ﻼ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﻗﻌﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻮﻃﻦ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺯﻣﯽﮔﺮﺩﺩ( ﺭﺍ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ‬ ‫ﺗﯿﻢ ﭘﯿﺮﻭﺯ ﺑﻪ‬ ‫ِ‬ ‫ﻧﻮﻋﯽ ﺟﺸﻦ ﻣﺪﻧﯽ ﺗﻠﻘﯽ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺷﮑﻮﻩ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻧﺎﺷﯽ‬ ‫ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻧﺎﯾﯽ ﺧﺎﺹ ﺍﯾﻦ ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ ﺍﻟﻘﺎﺀ ﺍﺑﻬﺖ ﺗﻤﺪﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺎ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻧﯿﺮﻭﯼ ﺷﻬﻮﺍﻧﯽ ﻭ ﺗﻌﺮﺽﺟﻮﯾﺎﻧﻪ ﺭﺍ‬ ‫ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻣﺎ ﺑﻪﮐﺎﺭ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﮑﻠﯽ ﻣﻬﺎﺭ ﺷﺪﻩ‪.‬‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺯﯼ ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺍﻧﺘﺰﺍﻋﯽ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ ﮐﺎﺭﺯﺍﺭ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ )ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺑﺎﺯﯼ‪ ،‬ﺩﺍﻭﺭ ﻭ ﺧﻄﻮﻁ ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﺯﻣﯿﻦ( ﮐﻪ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﺷﻬﻮﺍﻧﯽ ﻭ ﺗﻌﺮﺽﺟﻮﯾﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻠﺸﺎﻥ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﭼﻬﺎﺭﭼﻮﺏ ﺁﻥﻫﺎ ﺗﺠﻠﯽ ﯾﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺗﺎ ﺣﺪﯼ‪ ،‬ﺣﮑﻢ ﺁﺭﻣﺎﻧﯽ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﻋﺮﺻﻪﺍﯼ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﺩﺭ ﺁﻥ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪﺩﺭﺣﯿﺎﺕ‬ ‫ﺑﺮﻧﺪﻩﻣﯽﺷﻮﻧﺪﻭ ﺑﺮﺧﯽﻫﻢﻣﯽﺑﺎﺯﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺭﻭﺍﻧﯽ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﺁﻥ ﻭﺿﻌﯿﺘﯽ ﺑﻪ ﮐﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰﺍﻥ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎﺭﮔﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﮑﺎﻧﻪ ﺁﺭﻣﺎﻧﯽﺳﺎﺯ ﺗﺎ ﺣﺪ ﺍﻣﮑﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﺎﺑﻊ ﺍﺻﻞ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺑﯿﺎﻥ ﺩﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻧﻘﻄﻪ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﺎ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺷﯿﻔﺘﮕﯽﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﻪ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﺧﺘﻦﺗﺼﺎﻭﯾﺮﺁﺭﻣﺎﻧﯽ ﺍﺯﻧﻔﺲ ﮐﻨﻮﻧﯽﯾﺎﺁﯾﻨﺪﻩﻣﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺩﺳﺖ ﻭ ﭘﻨﺠﻪ ﻧﺮﻡ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺎ ﺩﻧﯿﺎﯼ ﻭﺍﻗﻌﯽ‬ ‫ﺍﺭﺿﺎ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﻭ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﺷﻮﺭ ﻭ ﺷﻮﻕ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ‬ ‫ﺩﺳﺖﮐﻢ ﺗﺎ ﺣﺪﯼ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ ﻧﺎﺷﯽ ﻣﯽﺷﻮﺩ‬ ‫ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺯﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺎ ﺑﺎﺯﻧﻤﻮﺩﯼ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ‬ ‫ﺷﮕﻔﺖﺁﻭﺭ ﻭ ﺍﻧﮑﺎﺭ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺸﺮﯼ‪ .‬ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﺟﺎﯾﮕﺎﻫﯽ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺎ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺸﺮﯼ ﻭ‬ ‫ﻣﺤﺪﻭﺩﯾﺖﻫﺎﯼ ﺳﺨﺖﮔﯿﺮﺍﻧﻪﺗﺮ ﻭ ﭘﯿﭽﯿﺪﻩﺗﺮ ﺁﻥ‪.‬‬ ‫ﺗﻠﺨﯿﺺ ‪dastanpour.blogsky.com‬ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭﺑﻼﮒ‬ ‫»ﺁﺏ ﻭ ﺁﯾﯿﻨﻪ« ﺍﺯ ﮐﺘﺎﺏ »ﺭﻭﺍﻧﮑﺎﻭﯼ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺎﻣﻪ«‪،‬‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﺮﯼ ﺭﯾﭽﺎﺭﺩﺯ ﺑﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺣﺴﯿﻦ ﭘﺎﯾﻨﺪﻩ‪،‬‬ ‫»ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻃﺮﺡ ﻧﻮ«‪.‬‬

‫ﺟﺪﻭﻝ ﺍﯾﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ‬

‫ﺑﻪ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﻩ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ ۴‬ـ ﺿﻤﯿﺮ ﺳﻮﻡ ﺷﺨﺺ ﻏﺎﯾﺐ ـ ﮐﺸﻮﺭﯼ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺁﻓﺮﯾﻘﺎﯾﯽ ـ ﺑﯽ ﺁﻥ ﭼﻮﻥ ﺗﻮﺍﻥ ﺯﯾﺴﺖ‪.‬‬ ‫‪ ۵‬ﻭﺍﯼ ﺑﻪ ﺭﻭﺯﯼ ﮐﻪ ﺩﻭﺗﺎ ﺷﻮﺩ ـ ﻣﺠﻤﻮﻉ‬ ‫ﻣﯿﻮﻩﻫﺎﯼ ﺩﺭﺧﺘﯽ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﭘﺮﺗﻘﺎﻝ ﺭﺍ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ـ‬ ‫ﭼﯿﻦ ﻭ ﭼﺮﻭﮎ ﻟﺒﺎﺱ‪.‬‬ ‫‪ ۶‬ـ ﺣﻠﻘﻪﺯﻥ ﻣﺎﺭ ـ ﻭﻗﺘﯽ ﺑﺎ »ﭘﻮﺭﺕ« ﻣﻤﺰﻭﺡ‬ ‫ﺷﻮﺩ ﺩﺍﺩ ﻭ ﻓﺮﯾﺎﺩ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﺍﺳﺖ ـ ﺳﺰﺍﻭﺍﺭﺗﺮ‪.‬‬ ‫‪ ۷‬ـ ﮐﻠﻤﻪ ﺗﺤﺴﯿﻦ ﻭ ﺷﮕﻔﺘﯽ ـ ﻣﺎﻩ ﺧﺎﺭﺝ ـ‬ ‫ﻧﻔﯽ ﺗﺎﺯﯼ ـ ﺩﯾﻦ ﺑﺮﺗﺮ‪.‬‬ ‫‪ ۸‬ـ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﯼ ﮐﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ـ ﺑﯿﺰﺍﺭ ﻭ ﺭﻣﯿﺪﻩ‪.‬‬ ‫‪ ۹‬ـ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ـ ﺁﺏ ﻣﻨﺠﻤﺪ ـ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ـ‬ ‫ﺭﻭﺩ ﺁﻓﺖﭘﯿﺸﻪ‪.‬‬ ‫‪ ۱۰‬ـ ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ ـ ﻧﺰﺩﯾﮑﺘﺮ ـ ﺗﻨﺒﯿﻪ ﻭ ﺗﺮﺑﯿﺖ‬ ‫ﮐﺮﺩﻥ‪.‬‬ ‫‪ ۱۱‬ـ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﺗﺮﻭﺁ ـ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﮐﺸﻮﺭﻣﺎﻥ‬ ‫ـ ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻃﻮﺭﯼ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻫﻢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ ۱۲‬ـ ﺑﺎﺯ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻥ ـ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﮐﺸﺘﯽ ـ ﮐﻠﻤﻪ‬ ‫ﺗﻨﺒﯿﻪ ﻭ ﻧﺪﺍ‪.‬‬ ‫‪ ۱۳‬ـ ﺧﻮﺍﺭ ﮐﺮﺩﻥ‪ ،‬ﭘﺴﺘﯽ ﻭ ﮐﻬﻨﮕﯽ ـ ﻟﺠﺎﺟﺖ ﻭ‬

‫ﻧﺎﺳﺎﺯﮔﺎﺭﯼ ـ ﻭﺍﺣﺪ ﭘﻮﻟﯽ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯼ ﻻﺗﯿﻦ‪.‬‬ ‫‪ ۱۴‬ـ ﺍﺯ ﺍﺷﮑﺎﻝ ﻫﻨﺪﺳﯽ ـ ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﯽ ـ ﻣﺎﺧﻮﺫ‬ ‫ﺍﺯ ﺗﺮﮐﯽ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻮﻋﯽ ﻧﺎﻥ ﻧﺎﺯﮎ‪.‬‬ ‫‪ ۱۵‬ـ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﺷﺒﻪ ﺟﺰﯾﺮﻩ ﺑﺎﻟﮑﺎﻥ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻧﮋﺍﺩ‬ ‫ﺍﺳﻼﻭ ﻫﺴﺘﻨﺪ ـ ﺍﺩﺍﻣﻪﺩﺍﺭ ﻭ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‪.‬‬

‫ﺣﻞ ﺟﺪﻭﻝ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻗﺒﻞ‬