Chuong 13

Chương XIII

Cách mạng xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa 1. Tính tất yếu của cách mạng xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa 2. Nội dung cơ bản của cách mạng xã hội chủ nghã trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa ở Việt Nam

1. Tính tất yếu của cách mạng xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa 1.1. Khái niệm cách mạng tư tưởng văn hóa - Tư tưởng: là quan điểm và ý nghĩ chung của con người đối với thế giới tự nhiên và xã hội. - Hệ tư tưởng cña mét chÕ ®é x· héi: là hệ thống các quan điểm lí luận được xây dựng theo một hệ thống chặt chẽ, thể hiện thế giới quan, nhân sinh quan, các nguyên tắc, quan điểm của giai cấp thống trị, được truyền bá vào trong xã hội một cách có mục đích và đóng vai trò chủ đạo cho mọi hoạt động của một chế độ xã hội.

+ Hệ tư tưởng là một bộ phận thuộc kiến trúc thượng tầng. + Hệ tư tưởng đảm bảo về tư tưởng và lí luận cho giai cấp cầm quyền thực thi được các mục tiêu, bảo vệ được lợi ích và quyền lực của nó, hình thành đời sống tinh thần của xã hội phù hợp với thể chế mà giai cấp cầm quyền tạo ra. + Các giai cấp khác nhau có hệ tư tưởng khác nhau. + Hệ tư tưởng của một chế độ xã hội là hệ tư tưởng của giai cấp thống trị.

- Hệ tưởng XHCN là hệ tưởng của giai cấp công nhân, được thể hiện trong toàn bộ hệ thống lí luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, mang bản chất cách mạng và khoa học.

- Văn hóa: là toàn bộ những giá trị vật chất và tinh thần do con người và loài người sáng tạo ra nhờ lao động và hoạt động thực tiễn trong quá trình lịch sử của mình. NghÜa réng V¨n hãa NghÜa hÑp

VH vËt chÊt VH tinh thÇn

VH vËt thÓ VH Phi vËt thÓ

- Cách mạng XHCN trên lĩnh vực

tư tưởng văn hóa: là sự biến đổi trước hết về bản chất của tư tưởng và văn hóa nhằm xác lập hệ tư tưởng mới, xây dựng con người mới với đạo đức và lối sống mới, xây dựng nền văn hóa mới trong toàn bộ tiến trình cách mạng XHCN do đảng Cộng sản lãnh đạo.

1.2. Tính tất yếu của cách mạng xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa 1/ Xuất phát từ cuộc đấu tranh giai cấp trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa trong thời đại ngày nay. 2/ Xuất phát từ sự thay đổi phương thức sản xuất tinh thần. 3/ Xuất phát từ yêu cầu: văn hóa là mục tiêu và động lực của quá trình xây dựng CNXH.

Xuất phát từ cuộc đấu tranh giai cấp trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa trong thời đại ngày nay + Nội dung cơ bản của thời đại ngày nay thể hiện cuộc đấu tranh giai cấp gay gắt trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó có tư tưởng văn hóa. + Đối với các nước kém phát triển cuộc đấu tranh giai cấp trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa là rất nặng nề.

Xuất phát từ sự thay đổi phương thức sản xuất tinh thần + Phương thức sản xuất vật chất đã thay đổi tất yếu phải thay đổi phương thức sản xuất tinh thần cho phù hợp. + Cách mạng XHCN đã làm thay đổi mọi tồn tại xã hội của xã hội cũ, từ QHSX đến mọi quan hệ xã hội khác, do đó sẽ xây dựng một ý thức xã hội phù hợp cả về tư tưởng văn hóa.

Xuất phát từ yêu cầu: văn hóa là mục tiêu và động lực của quá trình xây dựng CNXH + Văn hóa, mà cốt lõi là hệ tư tưởng là một bộ phận của xã hội XHCN, do đó là mục tiêu của quá trình xây dựng CNXH. Văn hóa và kinh tế gắn bó chặt chẽ với nhau, tác động qua lại lẫn nhau. Tăng trưởng kinh tế gắn liền với tiến bộ và công bằng xã hội. + Văn hóa là động lực của quá trình phát triển kinh tế, của quá trình xây dựng CNXH. Phát triển văn hóa với hệ tư tưởng của giai cấp công nhân là cốt lõi trở thành điều kiện để xây dựng CNXH, là động lực và mục tiêu của CNXH.

2. Nội dung cơ bản của cách mạng xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa ở Việt Nam 1- Giáo dục hệ tư tưởng của GCCN 2- Nâng cao trình độ dân trí và đẩy mạnh sự nghiệp giáo dục, phát triển khoa học, kỹ thuật, công nghệ 3- Xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc. 4- Xây dựng con người phát triển toàn diện. 5- Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản trong cách mạng tư tưởng văn hóa.