Chem

Balance d Question Paper

Gujarati Medium

Std. 12

«&™ÃkºkLkwt ÃkrhYÃk Äkuhý - 12 rð»kÞ : hMkkÞý rð¿kkLk (052) •

Mkk{kLÞ {krníke : «&™ÃkºkLkk fw÷ økwý : 100 Mk{Þ : 3 f÷kf «&™Ãkºk{kt rð¼køkku LkÚke. (Mk¤tøk «&™Ãkºk) «&™Ãkºk{kt yktíkrhf rðfÕÃkku ykÃkðk{kt ykðþu.

•

nuíkw ÃkhLkku økwý¼kh :

•

«&™Lkk «fkh «{kýu økwýLke Vk¤ðýe :

¢{ktf

nuíkw

økwý

xfk

¢{ktf

«&™kuLkwt MðYÃk

MktÏÞk

økwý

Mk{Þ

1

30

30

1

36

60

40

40

2

16

32

56

20

20

3

16

16

32

10

10

4

rLkçktÄ xqtfk «&™ku yrík xqtfk «&™ku çknwrðfÕÃke «&™ku

12

4

¿kkLk Mk{s WÃkÞkusLk fkiþÕÞ

16

16

32

-

-

100

100

60

100

180

2 3

fw÷

• rð»kÞ «{kýu økwý¼kh : ¢{ktf {wÆk/yLkw. {wÆk 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

10. 11.

Ãkh{kÛðeÞ çktÄkhý yLku hkMkkÞrýf çktÄLk ½Lk yðMÚkk ÿkðýku W»{k økríkþk† rðãwík hMkkÞý hkMkkÞrýf økríkfe Ãk]c hMkkÞýþk† p - ç÷kufLkk Mk{qnku d - ç÷kuf yLku f ç÷kufLkk ík¥ðku Mktfeýo MktÞkusLkku furLÿÞ hMkkÞýþk†

• rð»kÞ «{kýu økwý¼kh : ¢{ktf {wÆk/yLkw. {wÆk 12. rðLÞkMk hMkkÞý þk† 13. fkçkorLkf MktÞkusLkku{kt ykìÂõMksLk Þwõík r¢Þkþe÷ Mk{qnku 0-1 14. fkçkorLkf MktÞkusLkku{kt ykìÂõMksLk Þwõík r¢Þkþe÷ Mk{qnku 0-2

økwý 5 5 5 5 5 5 5 6 6 6 6

} }

+2

fkçkorLkf MktÞkusLkku{kt LkkExÙkusLk Þwõík r¢Þkþe÷ Mk{qnku 16. Ãkku÷e{h 17. sirðf yýwyku 18. ËirLkf SðLk{kt hMkkÞýþk†

økwý 5 5 5

15.

+2

Total

•

5 5

frXLkíkk {qÕÞ Ãkh økwý¼kh : 1 2 3

45

5

}

100

¢{ktf Unit No. 1 to 7 Marks 35 + 2 = 37 Total Physical Chem. Unit No. 8 to 11 Marks 24 + 2 = 26 Total Inorganic Chem. Unit No. 12 to 18 Marks 35 + 2 = 37 Total Organic Chem.

5

Míkh Mkh¤ {æÞ{ frXLk fw÷

frXLkíkk {qÕÞ 35 50 15 100

+2

46

SUB TOTAL TOTAL

Ãkh{kÛðeÞ çktÄkhý yLku hkMkkÞrýf çktÄLk ½Lk yðMÚkk ÿkðýku W»{k økríkþk† rðãwík hMkkÞý hkMkkÞrýf økríkfe Ãk]c hMkkÞýþk† p - ç÷kufLkk Mk{qnku d - ç÷kuf yLku f ç÷kufLkk ík¥ðku Mktfeýo MktÞkusLkku furLÿÞ hMkkÞýþk† rðLÞkMk hMkkÞý þk† fkçkorLkf MktÞkusLkku{kt ykìÂõMksLk Þwõík r¢Þkþe÷ Mk{qnku -1 fkçkorLkf MktÞkusLkku{kt ykìÂõMksLk Þwõík r¢Þkþe÷ Mk{qnku 0-2 fkçkorLkf MktÞkusLkku{kt LkkExÙkusLk Þwõík r¢Þkþe÷ Mk{qnku Ãkku÷e{h sirðf yýwyku ËirLkf SðLk{kt hMkkÞýþk†

Units

Form of Questions

OBJECTIVES SA

VSA

6 30

6

1(1) 1(1) 1(1) 6

12

1(3)

VSA

O

1(1) 1(3)

E/LA

1(2)

1(2) 1(2)

SA

10 40

1(1) 1(1) 1(1) 1(1) 1(3) 8 10 12

1(1)

1(1) 1(1)

8

-

O

8 10

1(2)

1(2)

1(2) 1(2)

SA

2

1(1)

1(1)

VSA

SKILL (4)

5 5 5 100 100

5

5+1

5+1 5 5 5 5+1 5 5 5+2 5+2 5+1 5+1 5 5+1

TOTAL MARKS

[ Total Marks : 100

Scheme of Options :

20

-

VSA

APPLICA TION (20) APPLICATION

1(1) 1(1) 1(3) 1(2) 1(3) 1(1) 1(1) 1(2)

1(1)

1(2) 1(1)

1(2) 1(1) 1(1) 1(1) 1(1)

SA

1(2) 1(3) 1(2)

1(1) 1(3)

1(1)

1(1)

1(2) 1(1) 1(1) 1(2) 1(1)

1(1)

E/LA

1(1) 1(3)

O

UNDERST ANDING (30) UNDERSTANDING

of qeustions and figures outside the brackets indicate marks. form one question. Marks 36 Very Short Answer (VSA) No. 16 Marks 16 Marks 32 Objective Type (O) No. 16 Marks 16 100 46

12

1(3)

1(3)

1(3)

1(3) 1(2) 1(1)

E/LA

KNO WLEDGE (24) KNOWLEDGE

BLUE PRINT

Std. 12

Notes : Figures within brackets indicate the number Denotes that marks have been combined to Summary : Long Answer (LA) or Essay (E) No. 12 Short Answer (SA) No. 16

16. 17. 18.

15.

14.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.

Sr Sr.. No.

Time : 180 Min utes ] Minutes

Balance d Question Paper Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Lk{qLkkLkw «&™Ãkºk (ÃkuÃkh 1)

Mk{Þ : 3 f÷kf •

Gujarati Medium

Std. 12

fw÷ økwý : 100

Mkq[Lkk : ( 1) yk «&™Ãkºk{kt fw÷ 60 «&™ku Au. ík{k{ «&™ku VhrsÞkík Au. ( 2) yktíkrhf rðfÕÃkðk¤k «&™kuLkku fk¤SÃkqðof yÇÞkMk fhe W¥kh ykÃkðk. ( 3) «íÞuf «&™Lke Mkk{u s{ýe çkkswyu Mkqr[ík ytf, su íku «&™Lkk økwý Ëþkoðu Au. ( 4) rð¼køk-‘y’{kt «&™Lktçkh 1 Úke 16 çknwrðfÕÃk «&™ku Au. Ëhuf «&™Lke Lke[u ykÃku÷ ðifÂÕÃkf sðkçkku{ktÚke Mkk[ku sðkçk ÃkMktË fhe íkuLkku ¢{ Lktçkh ÷¾ðku. ËhufLkku yuf økwý Au. ( 5) rð¼køk-‘çk’{kt «&™Lktçkh 17 Úke 32 yíÞtík xqtf sðkçke «fkhLkk «&™ku Au. ËhufLkku yuf økwý Au. ( 6) rð¼køk-‘f’{kt «&™ Lktçkh 33 Úke 48 xqtf sðkçke «&™ku Au. ËhufLkk 2 økwý Au. ( 7) rð¼køk-‘z’{kt «&™ Lktçkh 49 Úke 60 ÷ktçkk «&™ku Au. ËhufLkk 3 økwý Au. ( 8) økýíkhe {kxu ÷kuøkxuçk÷ fu MkkËk fu÷õÞw÷uxhLkku WÃkÞkuøk fhe þfkþu. ( 9) çkÄkts «&™kuLkk sðkçk W¥khðne{kt «&™kuLkk ¢{ yLkwMkkh s ÷¾ðk. (10) y[¤ktf : h = 6.626 x 10-27 yøko MkufLz, R = 1.987 fu÷he/fuÂÕðLk-{ku÷, C = 3.0 x 1010 Mku{e MkufLz

rð¼køk - y (1)

Mk{[íkw»V÷f h[Lkk {kxu (a) 0.22 Úke ykuAwt

(2) (3)

(4)

(6)

(7)

(c) 0.22 Úke 0.41

(d) 0.732 (d) {uLkku{exh

(a) 400 K

(d) 300 K

(b) 473 K

Lke[uLkk{ktÚke õÞwt {qÕÞ log K → Ea 2.303 R

(b)

(c) 380 K

1 Lkk yk÷u¾Lkku Zk¤ Au ? T

R 2.303 Ea

(c) −

Ea 2.303 R

(d) −

2.303 Ea R

MkÕVhLkk õÞk yÃkhYÃk{kt íkuLkk ð÷Þku ¢kWLkYÃku hnu÷k Au ? (a) hnkuÂBçkf (b) {kuLkkuÂõ÷rLkf (c) Ã÷kÂMxf (d) yMVrxf{Þ ÃkwÏÞðÞLke ÔÞÂõíkLku Ëhhkus ykþhu fux÷k sÚÚkkLkk rðxk{eLk B12 Lke sYh Ãkzu Au ? (a) 25 r{r÷økúk{ (b) 2.5 r{r÷økúk{ (c) 2.5 {kR¢kuøkúk{ (d) 1.5 {kR¢kuøkúk{ 9 4

Be Lkk Ãkh{kýwt fuLÿ Ãkh α fýLkku {khku fhíkkt LÞwxÙkuLkLke WíÃkr¥k MkkÚku õÞwt ík¥ð {¤þu ?

(a) nkRzÙkusLk (8)

(b) 0.414

ÿkðýLkwt çkk»ÃkËçkký õÞk MkkÄLkÚke {kÃke þfkÞ ? (a) PH {exh (b) ÃkkuxuÂLþÞku{exh (c) ðku Õ x{exh ÃkkýeLke ðhk¤Lke «ýk÷e {kxu ∆G Lkwt {qÕÞ Éý õÞk íkkÃk{kLku Úkþu ?

(a) (5)

r+ Lkwt {qÕÞ fux÷wt nkuÞ Au ? r−

(b) fkçkoLk

(c) ykuÂõMksLk

(d) LkkRxÙkusLk

ø÷wfkuÍ yÚkðk £wfxkuÍ{ktÚke RÚkuLkku÷Lkwt YÃkktíkh õÞk WíMku[f ðzu ÚkkÞ Au ? (a) ÍkÞ{uÍ (b) ykSoLkeLk (c) RLðxu o Í (d) ÷kÞMkeLk 47

Balance d Question Paper

(9)

Gujarati Medium

Std. 12

rVLkkR÷ r{ÚkuLkku÷Lkwt Lke[uLkk{ktÚke çktÄkhýeÞ Mkqºk õÞwt Au ? (a)

O C H 2C H 3

(b)

OCH 3

(c)

OCOCH 3

(d)

C H 2 .O H

(10) çkuLÍkuRf yurMkzLkk fkçkkuoLke÷ Mk{wnLkk C Lkku ykuÂõMkzuþLk yktf fux÷ku Úkþu ? (a) +4 (b) +3 (c) +2 (d) +1 (11) Vku{uo÷eLkLkku {níðLkku WÃkÞkuøk Lke[uLkk{ktÚke õÞku Au ? (a) WÆeÃkf íkhefu

(b) {]íkËunLke Mkk[ðýe{kt

(c) rLkùuíkf íkhefu

(d) ¾kuhkf{kt ¾xkþ ÷kððk {kxu

(12) Lke[uLkk Ãkife õÞk yu{kRLkLkwt Wíf÷Lk ®çkËw MkkiÚke ykuAwt Au ? (a) «kÚkr{f

(b) rîríkÞf

(c) ík]íkeÞf

(d) [íkwÚkof

(13) Lke[uLke fR «r¢Þk îkhk yuLke÷eLk{ktÚke rVLkkR÷ ykRMkku MkkÞLkkRz çkLkkðe þfkÞ ? (a) nkuV{uLk

(b) fkçkkoR÷ yu{kRLk (c) xku÷uLMk

(d) Vun÷ªøk

(14) Lke[uLkk{ktÚke õÞw Ãkku÷e{h Úk{kuoÃ÷kMxef økwý Ähkðíkwt LkÚke ? (a) Ãkkur÷ÚkeLk

(b) LkkÞ÷kuLk

(c) {u÷u{kRLk

(d) PVC

(c) £wõxkuÍ

(d) ÷uõxkuÍ

(15) ËwøÄ þfohk íkhefu õÞku ÃkËkÚko òýeíkku Au ? (a) Mkw¢kuÍ

(b) ø÷wfkuÍ

(16) yuÂMÃkheLk õÞk sqÚkLkwt yki»kÄ Au ? (a) yuLxkrMkzTMk

(b) yuÂLxçkkÞkurxõMk (c) yuLkk÷surMkf

(d) yuÂLxMkuÂÃxõMk

SECTION - B (17) 3S fûkf{kt LkkuzLke MktÏÞk sýkðku.

(18) çkúuøkLkk Mk{efhýÚke MVrxf h[LkkLke fR {krníke {¤u Au ? (19) V÷f furLÿík ½Lk yuf{ fku»k ËeX Ãkh{kýwLke MktÏÞk sýkðku. (20) W¥k{ yÄoÃkkhøkBÞ ÃkzËk íkhefu ðÃkhkíkk ÃkËkÚkoLkwt yýwMkqºk ÷¾ku. (21) Zn (s) | Zn +2(aq) (1M) | | Ag + (aq) 1M | Ag (s) fku»k {kxu fku»k«r¢Þk ÷¾ku. (22) rðûkurÃkík f÷k «ðkne nkuÞ yLku rðûkuÃkLk {kæÞ{ ½Lk nkuÞ íkuðk fr÷÷Lkk çku WËknhý ykÃkku.

yÚkðk R{ÕþLk yux÷u þwt ? (23) PbO {ktÚke Pb3O 4 fuðe heíku çkLkkðkÞ Au ?

yÚkðk [kÕfkusLk yux÷u þwt ? (24) rLkrxLkku÷{kt hnuíkk íkíðkuLkwt «{ký sýkðku. (25) Mkur÷rMkr÷f yurMkz{ktÚke {¤Úkk çku yki»kÄkuLkkt Lkk{ sýkðku. 48

Balance d Question Paper

Std. 12

Gujarati Medium

(26) (27) (28) (29) (30)

rVLkku÷Lke yuMkexe÷uþLkLke «r¢Þk ÷¾ku. ykÕzenkRz - fexkuLkLke õ÷u{uLkMkLk-hezõþLk «r¢Þk{kt ðÃkhkíkk hezõþLkfíkko «r¢Þfku sýkðku. MxkÞheLk çÞwxkzkRLk hçkh çkLkkððk {kxuLkk {kuLkku{hLkkt çktÄkhýeÞ Mkqºk ÷¾ku. Ã÷kÂMxMkkRÍhLke ÔÞkÏÞk WËknhý Mkrník ÷¾ku. ykiãkurøkf heíku Mxk[o{ktÚke ø÷wfkuÍ {u¤ððkLke «r¢Þk ÃkrhÂMÚkrík Mkrník ÷¾ku. (31) ABS rzxhsLxLkwt ÃkwY Lkk{ yLku çktÄkhýeÞ Mkqºk ÷¾ku. (32) {kuzoLx htøkfLkwt WËknhý sýkðku. SECTION - C (33) çktÄ¢{ktf ÃkhÚke fR fR {krníke {¤u Au. ([kh {wÆk sYhe) (34) £uLf÷ ûkrík yux÷u þwt ? õÞk MktÞkusLkLkk MVrxf{kt þkuxfe yLku £uLf÷ yu{ çktLku «fkhLke ûkrík òuðk {¤u Au ?

(35) fku»k ÃkkuxuÂLþÞ÷Lkk {qÕÞLke WÃkÞkuøkeíkk sýkðku. (36) yÄo «r¢Þk Mk{Þ yux÷u þwt ? íkuLkwt «Úk{ ¢{Lke «r¢Þk {kxu Mk{efhý ÷¾ku. (37) yuf «Úk{¢{Lke «r¢ÞkLkku ðuøk y[¤ktf 60 MkufLz-1 Au. íkku «r¢ÞfLke {q¤ MkktÿíkkLkku 16 ¼køk Úkðk {kxu fux÷ku Mk{Þ ÷køkþu ? (38) yrÄþku»kýLkk WÃkÞkuøk sýkðku. (øk{u íku [kh) (39) þwÕÍ yLku nkzeoLkk çku rLkÞ{ku sýkðku. (40) yktíkh nu÷kusLk MktÞkusLkku yux÷u þwt ? çku WËknhý ykÃkku. yÚkðk (40) PCl3 yLku PCl5 Lke Ãkkýe MkkÚkuLke hkMkkÞrýf «r¢ÞkLkk Mk{efhý sýkðku. (41) 3d-©uýeLkk Mkt¢ktrík íkíðku{kt Ãkh{kýwt¢{ktf ðÄíkkt ykÞLkefhý þÂõíkLkwt {qÕÞ ðÄu Au. fkhý ykÃkku. (42) ÷uLÚkuLkkRz Mktfku[Lk rðþu Mk{òðku. yÚkðk (42) V3+ yLku Fe2+ Lke [wtçkfeÞ [kf{kºkk økýku. (43) Lke[uLkk MktfeýoLkk IUPAC Lkk{ ykÃkku. (i)

[Co (NH3 )4 CO3 ] Cl

(44) ûkÞ ©uýe{kt

(45) (46)

(47)

(48)

238 92

U {ktÚke ytíku

(ii) Na 2 [Fe (NO) (CN)5 ] 206 82

Pb {¤u Au. yk ½xLkk Ëhr{ÞkLk fux÷k α fýku yLku fxu÷k β fýku WíMkŠsík

ÚkÞk nþu ? huMkur{f r{©ý yLku rð¼uËLkLke ÔÞkÏÞk ÷¾ku. rVLkku÷Lkk WÃkÞkuøkku sýkðku. (øk{u íku [kh) yÚkðk ÕÞwfkMk fMkkuxe Mk{òðku. Mk{efhý ÃkrhðíkoLk ykÃkku. («r¢Þk ÃkrhÂMÚkrík sYhe) • çkuLÍkuR÷ õ÷kuhkRz{ktÚke rVLkkR÷ MkkÞLkkRz yÚkðk • r{ÚkkR÷ MkkÞLkkRz{ktÚke r{ÚkuLk PVC Lke çkLkkðx íkÚkk çku WÃkÞkuøk sýkðku. 49

Balance d Question Paper

Std. 12

Gujarati Medium

SECTION - D (49) ËT-çkúkuøk÷eLkwt ÿÔÞ íkhtøk Mk{efhý {u¤ðku íkÚkk yk rMkæÄktík Wzíkk rð{kLkLku ÷køkw Ãkzíkku LkÚke. Mk{òðku.

(50) 250 Mku íkkÃk{kLku 25 økúk{ ÞwrhÞkLkwt 4000 r{r÷. îkðý çkLkkðu÷wt Au. íkku yk ÿkðýLkwt yr¼Mkhý Ëçkký økýku. (51) 250 Mku íkkÃk{kLku 2SO 2(g) + O 2 SO2 (g) yLku SO3

(g)

 → 2 SO3 ← 

(g)

«r¢ÞkLkku Mktíkw÷Lk y[¤ktf økýku.

Lkk ∆G0f Lkk {qÕÞku yLkw¢{u -71.79 yLku -88.52 rf fu÷he/{ku÷ Au. R = 1.987 fu÷he/{ku÷ fuÂÕðLk. (52) 250 Mku íkkÃk{kLku Lke[u ykÃku÷k fku»kLkku ÃkkuxuÂLþÞ÷ økýku. (g)

Mg | Mg+2 (0.13M) | | Ag+ (0.001M) | Ag

(S)

 E0 Mg | Mg +2 = 2.37 V, E 0 Ag | Ag + = −0.80V 

(53) þwæÄ yuÕÞwr{Lkk{ktÚke yuÕÞwr{rLkÞ{ Äkíkw {u¤ððkLke nku÷-nuhkWÕx ÃkæÄrík Mkrník Mk{òðku. (ykf]rík sYhe LkÚke.) yÚkðk H2SO4 Lkk ykiãkurøkf WíÃkkËLkLke MktÃkfo rðrÄ sýkðku íkÚkk H2SO4Lkk çku WÃkÞkuøk ÷¾ku. (ykf]rík sYhe LkÚke.) (54) ðLkohLkk rMkæÄktíkLkk A {wÆkyku ÷¾ku. yÚkðk ÃkkuxurþÞ{ Vuhe MkkÞLkkRz Mktfeýo MktÞkusLkLke ¼kir{ríkf h[Lkk yLku [wtçkfeÞ økwýÄ{o Mk{òðku. (MktfhýLkk ykÄkhu) (55) rðrfhýLkk «fkh sýkðe íku ËhufLke ÷kûkrýfíkk sýkðku. (56) yðfkþ rðLÞkMk hMkkÞýLke yøkíÞíkkyku sýkðku. (57) yuMxhefhý yux÷u þwt ? yuMxhLke çkLkkðxLkwt yuf Mk{efhý ÷¾ku. íkÚkk RÚkkR÷ yurMkxuxLke NH3 ðkÞw MkkÚkuLkwt «r¢Þk Mk{efhý ÷¾ku. yÚkðk ykÕzenkRz yLku rfxkuLkLke Mkt½LkLk «r¢Þkyku ÷¾eLku Mk{òðku. (58) yurLk÷eLkLkk ykiãkurøkf WíÃkkËLkLke ºký heíkku «r¢Þk Mkrník Mk{òðku. yÚkðk «kÚkr{f, rîríkÞf yLku ík]íkeÞf yu{kR÷Lkwt y÷økefhý «r¢Þk Mkrník Mk{òðku. (59) DNA Lkwt rîMkŠÃk÷ çktÄkhý Mk{òðku. yÚkðk «kuxeLkLkwt çktÄkhý Mk{òðku. (60) ¾kã ÃkËkÚko{kt ðÃkkhkíkk hMkkÞýkuLkk øk{u íku ºký «fkh sýkðe íku ËhufLkk WÃkÞkuøk ÷¾ku.

50

Balance d Question Paper

Std. 12

Lk{qLkkLkwt «&™Ãkºk-1Lke sðkçkðne

51

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Std. 12

52

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Std. 12

53

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Std. 12

54

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Std. 12

55

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Std. 12

56

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Std. 12

57

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Std. 12

58

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Std. 12

59

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Std. 12

60

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Std. 12

61

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Std. 12

62

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Std. 12

63

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Std. 12

64

Gujarati Medium

Balance d Question Paper

Lk{qLkkLkw «&™Ãkºk (ÃkuÃkh 2)

Mk{Þ : 3 f÷kf •

Gujarati Medium

Std. 12

fw÷ økwý : 100

Mkq[Lkk : ( 1) yk «&™Ãkºk{kt fw÷ 60 «&™ku Au. ík{k{ «&™ku VhrsÞkík Au. ( 2) yktíkrhf rðfÕÃkðk¤k «&™kuLkku fk¤SÃkqðof yÇÞkMk fhe W¥kh ykÃkðk. ( 3) «íÞuf «&™Lke Mkk{u s{ýe çkkswyu Mkqr[ík ytf, su íku «&™Lkk økwý Ëþkoðu Au. ( 4) rð¼køk-‘y’{kt «&™Lktçkh 1 Úke 16 çknwrðfÕÃk «&™ku Au. Ëhuf «&™Lke Lke[u ykÃku÷ ðifÂÕÃkf sðkçkku{ktÚke Mkk[ku sðkçk ÃkMktË fhe íkuLkku ¢{ Lktçkh ÷¾ðku. ËhufLkku yuf økwý Au. ( 5) rð¼køk-‘çk’{kt «&™Lktçkh 17 Úke 32 yíÞtík xqtf sðkçke «fkhLkk «&™ku Au. ËhufLkku yuf økwý Au. ( 6) rð¼køk-‘f’{kt «&™ Lktçkh 33 Úke 48 xqtf sðkçke «&™ku Au. ËhufLkk 2 økwý Au. ( 7) rð¼køk-‘z’{kt «&™ Lktçkh 49 Úke 60 ÷ktçkk «&™ku Au. ËhufLkk 3 økwý Au. ( 8) økýíkhe {kxu ÷kuøkxuçk÷ fu MkkËk fu÷õÞw÷uxhLkku WÃkÞkuøk fhe þfkþu. ( 9) çkÄkts «&™kuLkk sðkçk W¥khðne{kt «&™kuLkk ¢{ yLkwMkkh s ÷¾ðk. (10) y[¤ktf : h = 6.626 x 10-27 yøko MkufLz, R = 1.987 fu÷he/fuÂÕðLk-{ku÷, C = 3.0 x 1010 Mku{e MkufLz SECTION - A

Lke[uLkk çknwrðfÕÃkku{ktÚke Mkk[ku rðfÕÃk ÷¾ku. (fw÷ 16 økwý) (ËhufLkku 1 økwý) (1) Lke[uLkk{ktÚke Ë-çkúkuøk÷eLkwt Mk{efhý fÞw Au ? (a) λ = (2)

hc m

(4)

h mv

(c) λ =

(b) 4

(c) 6

ykÃku÷e «r¢ÞkLkku «r¢Þk¢{ yku¤¾kðku. Ëh = (a) «Úk{ ¢{

(6) (7) (8)

(d) λ =

Nh mv

(d) 8

Lke[uLkk{ktÚke MkktÿíkkLkku fÞku yuf{ íkkÃk{kLk Ãkh ykÄkrhík LkÚke. (a) {ku÷krhxe (b) Lkku{kor÷xe (c) Vku{kor÷xe (d) {ku÷kr÷xe «r¢Þk Ãkqhkuøkk{e rËþk{kt ykÃk{u¤u Úkðk {kxu Lke[uLkk{ktÚke fE þhík Mkk[e Au ? (a) ∆G > 0, ∆S total < 0 (c) ∆G = 0, ∆S total = 0

(5)

mv h

V÷f fuLÿeík ½Lk{kt (FCC) «rík yuf{fku»k{kt Ãkh{kýwLke MktÏÞk ............ Au. (a) 2

(3)

(b) λ =

(c) ∆G < 0, ∆S total > 0 (d) ∆G = 0, ∆S total ≠ 0 −d [R] 0 = K [R ] =K(1)=K dt

(b) þqLÞ ¢{

(c) rîíkeÞ ¢{

{k¾ý fÞk «fkhLkwt fr÷÷ Au ? (a) su÷ (b) Mkku÷ (Sol) (c) Veý Lke[uLkk{ktÚke fÞw ík¥ð p-sqÚk{kt Mk{kÞu÷wt Au ? (a) fuÕþeÞ{ (b) VkuMVhMk (c) ¢kur{Þ{ Ti = 55% yLku Ni = 45% ík¥ðku Ähkðíke r{©Äkíkw fE Au ? (a) õÞw«kurLkf÷ (b) {kuLk÷{ux÷ (c) rLkxeLkku÷ 65

(d) 1.5 ¢{ (d) E{ÕMkLk (d) ÕÞwxuþeÞ{ (d) rLk¢ku{

Balance d Question Paper

(9)

Std. 12

[Fe(H2O)6]3+ Mktfeýo ykÞLk{kt fÞw Mktfhý hnu÷wt Au ? (a) d2SP3 (b) SP3d2 (c) d3SP2

Gujarati Medium

(d) SP2d3

(10) xufLkurþÞ{ (Tc) Lke[uLkk{ktÚke fÞk fýkuLkku {khku fhðkÚke {¤u Au ? (a) LÞwxÙkuLk (11)

24 11

(b) zâwxuhkuLk

(c) α-fý

(d) β-fý

Na Mk{MÚkkrLkf Lke[uLkk{ktÚke fÞk ûkuºk{kt ðÃkhkÞ Au ?

(a) yki»kÄ

(b) ¾uíkeðkze

(c) hurzÞku{urxÙf zu®xøk

(d) hMkkÞý

(12) ykÕzenkEz yLku rfxkuLkLkwt Mkk{kLÞ yýwMkqºk fÞw Au ? (a) CnHnN.O

(b) CnH2n + 1. O

(c) Cn H2n + 2 . O

(d) CnH2n – 1 . O

(13) CH3 - C = N Lkwt IUPAC Lkk{ fÞw Au ? (a) EÚkuLk LkkExÙkE÷

(b) r{ÚkuLk LkkExÙkE÷ (c) r{ÚkkE÷ MkkÞLkkEz

(d) EÚkkE÷ MkkÞLkkEz

(14) Mkkhe árü {kxu fÞw rðxk{eLk sYhe Au ? (a) rðxk{eLk-A

(b) rðxk{eLk-B

(c) rðxk{eLk- C

(d) yufÃký Lkrn

(15) rMkr÷fkuLk fkçkkoEzLkku WÃkÞkuøk õÞkt ÚkkÞ Au ? (a) fkÃkðkLkk yLku ˤðkLkk ykuÍkhku

(b) yÂøLkhkuÄf #x

(c) hMkkuELkk MkkÄLkku

(d) økxhLkk ÃkkEÃkku

(16) Ãkkì÷eÞwhuÚkeLk fÞk «fkhLkwt çk¤íký Au ? (a) ½Lk

(b) «ðkne

(c) Mktfh

(d) ðkÞw

SECTION - B

Lke[uLkk nuíkw÷ûke «&™kuLkk sðkçk ykÃkku. (fw÷ økwý 16 ) (ËhufLkku 1 økwý) (17) nuLkúeLkku rLkÞ{ sýkðku. (18) W»{køkríkþk†Lke {ÞkoËk sýkðku. (19) Lke[uLke «r¢Þk ykÄkrhík «{krýík rðãwík hkMkkÞrýf fku»kLkwt rLkYÃký fhku. Zn(s) + 2H + (aq, 1M) Q

Zn 2+ (1M) + H 2

(g, 1 atm)

(20) ðuøk y[¤ktf (K) {kxuLkwt yknuorLkÞMk Mk{efhý ÷¾ku. (21) EMkÕMkLk yux÷u þwt ? (22) Ãkkì÷e {uxk VkuMVkurhf yurMkz{kt hnu÷ku ykðíkoLkeÞ yuf{ sýkðku. (23) Cu2+(z = 29) {kt [wtçkfeÞ [kf{kºkkLkwt {qÕÞ Ëþkoðku. (24) Na 2 [Fe(NO) (CN)5 ] Lkwt IUPAC Lkk{ ÷¾ku. (25) ‘«fkþeÞ Ãkrh¼ú{ý’Lke ÔÞkÏÞk ykÃkku. (26) zkÞEÚkkE÷ EÚkhLke {tË MkÕ^Þwrhf yurMkzLke nkshe{kt s¤rð¼ksLk «r¢ÞkLkwt Mk{efhý ÷¾ku. (27) xku÷LMk «r¢ÞfLke çkLkkðx ÷¾ku. (Mk{efhý sYhe LkÚke) (28) MkkÞLkkEzLkwt E÷uõxÙkuLkef çktÄkhý Ëþkoðku. (29) ykEMkku «kuÃkkE÷ MkkÞLkkEzLkwt çktÄkhýeÞ Mkqºk ykÃkku. yÚkðk rVLkkE÷ yurMkxuxLkwt çktÄkhýeÞ Mkqºk ykÃkku. 66

Balance d Question Paper

Std. 12

Gujarati Medium

(30) ø÷wfkuÍLkwt nkEzÙku ykÞkurzf yurMkz ðzu rhzõþLk fhðkÚke fE LkeÃks {¤þu ?

yÚkðk r{ÚkkE÷ çkuLÍkuyuxLkwt çktÄkhýeÞ Mkqºk ykÃkku. (31) CFRC Lkwt Ãkqhwt Lkk{ ÷¾ku. (32) Úk{kuoLÞwÂõ÷yh «r¢Þkyku fkuLku fnu Au ? SECTION - C

Lke[uLkk «&™kuLkk xqtf{kt sðkçk ÷¾ku. (fw÷ økwý 32) (ËhufLkk 2 økwý) (33) 1.0 r{r÷økúk{ ðsLkLkku yuf fý 3600 rf{e/f÷kfLke ÍzÃk «kÃík fhu íÞkhu íkuLke MkkÚku Mktf¤kÞu÷e íkhtøk÷tçkkE fux÷e Úkþu ? yÚkðk 0.6 økúk{ ÞwrhÞkLku 200 økúk{ Ãkkýe{kt ÿkÔÞ fhðkÚke íkuLkk Wíf÷Lk®çkËw{kt 0.50 Mku Lkku ðÄkhku ÚkkÞ, íkku ÿkðýLkku {ku÷÷ WL™ÞLk y[¤ktf þkuÄku. (ÞwrhÞkLkku yýw¼kh = 60) (34) Mk{òðku. ‘÷kun[wtçkfeÞ ÃkËkÚkkuo’ yÚkðk yk¼kMke «Úk{¢{Lke «r¢Þk Mk{òðku. (35) þkuífe yLku £uLf÷ ûkríkyku ðå[u ¼uË Ëþkoðku. (çku {wÆk) (36) Mkktÿs÷eÞ NaCl Lkwt rðãwík rð¼ksLk rLk»¢eÞ Äúwðku ðzu Mk{òðku. (37) s6 yLku s8 Lkkt yýw-çktÄkhý Mk{òðku. yÚkðk P4O6 yLku P4O10 Lkk yýw-çktÄkhý Ëþkoðku. (38) ‘÷uLÚkuLkkEz Mktfku[Lk’ Mk{òðku. (39) Ìkw{ yLku hkuÚkheLkk rLkÞ{ku yuf WËknhý ykÃke Mk{òðku. (40) ykuøkuoLkku{uxk÷ef MktÞkusLkku çku WËknhý MkkÚku Mk{òðku. (41) Âø÷MkhkÕzenkEz {kxu rVþh «ûkuÃk Mkqºk Ëþkoðku. (42) 2-çÞwxeLkLkk WËknhý îkhk ¼kir{ríkf Mk{½xfíkk Mk{òðku. (43) MkkurzÞ{ rVLkkuõMkkEz{ktÚke o yLku p LkkExÙku yurLkMkku÷ sYhe ÃkrhÂMÚkríkyku MkkÚku ÃkrhðíkoLk ykÃkku. yÚkðk 2-r{ÚkkE÷ 2-«kuÃkuLkku÷{ktÚke «kuÃkuLk. yk ÃkrhðíkoLk sYhe ÃkrhÂMÚkríkyku MkkÚku ykÃkku. (44) yurMkxkuLk{ktÚke 2-nkEzÙkuÂõMk 2-r{ÚkkE÷ «kuÃkuLkkuEf yurMkzLkwt ÃkrhðíkoLk sYhe ÃkrhÂMÚkríkyku MkkÚku ÷¾ku. (45) çkurÍLk suðk çkeLks÷eÞ ÿkðf{kt fkçkkuoõMke÷ef yurMkz rîyýw íkhefu ðíkuo Au. Mk{òðku. (ykf]rík sYhe) (46) õ÷kuhkuçkurÍLk{ktÚke yurMkxuLke÷kEzLkwt ÃkrhðíkoLk sYhe ÃkrhÂMÚkíkyku MkkÚku ÷¾ku. (47) LkkÞ÷kuLk-6 Lke çkLkkðx ÷¾ku. (48) yuLkkÞrLkf yLku fuxkÞrLkf «ûkk÷fku Mk{òðku. 67

Balance d Question Paper

Gujarati Medium

Std. 12

SECTION - D

Lke[uLkk «&™kuLkk {wÆkMkh sðkçk ÷¾ku. (fw÷ økwý 36) (ËhufLkk 3 økwý) (49) H2 yýwLkk WËknhý îkhk ykÛðeÞ fûkf rMkØktík Mk{òðku. yÚkðk Vwtz÷e[ yrÄþku»ký Mk{íkkÃke Mk{òðku. (yk÷u¾ sYhe) (50) 270 Mku íkkÃk{kLku 540 r{r÷ Ãkkýe{kt O2 ðkÞw ÃkMkkh fhíkk 2 r{r÷ {ku÷ ÿkÔÞ ÚkkÞ íkku O2 {kxu nuLkúe rLkÞ{Lkku y[¤ktf þkuÄku. O2ðkÞwLkwt yktrþf Ëçkký 2 x 10--8 çkkh Au. yÚkðk 270 Mku íkkÃk{kLku 3.6% w/v Mkktÿíkk Ähkðíkk ø÷wfkuÍLkk ÿkðýLkwt yr¼Mkhý Ëçkký þkuÄku. (51) NO2(g), NO(g) yLku O3(g) Lke «{krýík MksoLk {wõík Qòo yLkw¢{u 12.39, 20.72 yLku 39.06 rf fu÷he {ku÷–1 Au. íkku NO(g) + O3 (g) S NO 2 (g) + O 2 (g) «r¢ÞkLkk Mktíkw÷Lk y[¤ktfLkwt {qÕÞ 250 Mku íkkÃk{kLku fux÷wt nþu ? (52) Mkqfkuf»k, çk¤íkýfku»k yLku ÷uzMktøkúknf fku»k{kt fìÚkkuz Ãkh Úkíke «r¢Þkyku ÷¾ku. (53) fuLÿeÞ MVkuxLkLku ÷eÄu çkLkíkk hurzÞku yuõxeð 90 Sr. Lkku yÄo-ykÞw»Þ Mk{Þ 28.1 ð»ko Au. yk Mk{Þu sL{u÷k yuf çkk¤fLkk þheh{kt 1 µg (10-6 økúk{) 90Sr þku»kkÞwt Au. íkku yk çkk¤fLke ô{h (a) 10 ð»ko yLku (b) 60 ð»ko Úkþu íÞkhu fux÷wt 90 Sr íkuLkk þheh{kt hÌkwt nþu ? (90 Sr çkeS fkuE heíku ÷wó Úkíkwt LkÚke.) (54) ÷kÞkurV÷ef yLku ÷kÞkuVkurçkf fkr÷÷ Mk{òðku. (55) þwØ yuÕÞw{eLkk{ktÚke yuÕÞwr{rLkÞ{ {u¤ððkLke nkì÷-nuhkWÕx «rðrÄ ðýoðku. (ykf]rík sYhe LkÚke) yÚkðk rMkr÷fk{ktÚke yríkþwØ rMkr÷fkuLk {u¤ððkLke ÃkØrík íkçk¬kðkh Mk{òðku. (56) ðLkohLkku rMkØktík ykÃkku. (rMkØktík + Ãkkt[ {wÆk) yÚkðk

[Co(NH 3 )6 ]2+ Mktfeýo ykÞLkLke ¼kir{ríkf h[Lkk yLku Mktfhý Mk{òðku. (57) Lke[uLke rÃkøk÷Lk «r¢Þk{kt {wõík Úkíke Qòo økýku.

2 1

H+

3 1

H →

4 2

He +

1 0

n

(58) õÞw{eLk ÃkØrík îkhk rVLkku÷Lkwt WíÃkkËLk Mk{efhý Mkrník Mk{òðku. (59) ‘fwËhíke hçkh’ yLku ‘ðÕfuLkkEͪøk hçkh’ Mk{òðku. (ykf]rík sYhe LkÚke) (60) yurMkxef yuLknkEzÙkEzLke yuf çkLkkðxLke «r¢Þk ykÃke íkuLke (1) EÚkuLkku÷ yLku (2) yu{kurLkÞk MkkÚkuLke {kºk

«r¢Þk Mk{efhý ykÃkku.

yÚkðk LÞwÂõ÷Ef yurMkzLkk ºký {q¤ ½xfku fÞk Au íku xqtf{kt Mk{òðku.

68

Balance d Question Paper

Mk{Þ : 3 f÷kf •

Gujarati Medium

Std. 12

Lk{qLkkLkw «&™Ãkºk (ÃkuÃkh 3)

fw÷ økwý : 100

Mkq[Lkk : ( 1 ) yk «&™Ãkºk{kt fw÷ 60 «&™ku Au. ík{k{ «&™ku VhrsÞkík Au. ( 2 ) yktíkrhf rðfÕÃkðk¤k «&™kuLkku fk¤SÃkqðof yÇÞkMk fhe W¥kh ykÃkðk. ( 3 ) «íÞuf «&™Lke Mkk{u s{ýe çkkswyu Mkqr[ík ytf, su íku «&™Lkk økwý Ëþkoðu Au. ( 4 ) rð¼køk-‘y’{kt «&™Lktçkh 1 Úke 16 çknwrðfÕÃk «&™ku Au. Ëhuf «&™Lke Lke[u ykÃku÷ ðifÂÕÃkf sðkçkku{ktÚke Mkk[ku sðkçk ÃkMktË fhe íkuLkku ¢{ Lktçkh ÷¾ðku. ËhufLkku yuf økwý Au. ( 5 ) rð¼køk-‘çk’{kt «&™Lktçkh 17 Úke 32 yíÞtík xqtf sðkçke «fkhLkk «&™ku Au. ËhufLkku yuf økwý Au. ( 6 ) rð¼køk-‘f’{kt «&™ Lktçkh 33 Úke 48 xqtf sðkçke «&™ku Au. ËhufLkk 2 økwý Au. ( 7 ) rð¼køk-‘z’{kt «&™ Lktçkh 49 Úke 60 ÷ktçkk «&™ku Au. ËhufLkk 3 økwý Au. ( 8 ) økýíkhe {kxu ÷kuøkxuçk÷ fu MkkËk fu÷õÞw÷uxhLkku WÃkÞkuøk fhe þfkþu. ( 9 ) çkÄkts «&™kuLkk sðkçk W¥khðne{kt «&™kuLkk ¢{ yLkwMkkh s ÷¾ðk. (10) y[¤ktf : h = 6.626 x 10-27 yøko MkufLz, R = 1.987 fu÷he/fuÂÕðLk-{ku÷, C = 3.0 x 1010 Mku{e MkufLz SECTION - A

Lke[uLkk ykÃku÷k «&™ku Ãkife {kºk Mkk[ku rðfÕÃk ÃkMktË fhe ÷¾ku. (1) FCC h[Lkk{kt «íÞuf økku¤ku yufs MíkhLkk fux÷k økku¤kykuLku MkeÄuMkeÄk MÃkþuo Au ? (a) 4 (2) (3)

(d) 12

(b) Cl2

(c) H 2

(d) H2O(g)

− 5Br − + BrO3 → 3 Br2 + 3H 2O «r¢ÞkLkk ðuøk {kxu þwt Mkk[wt Au ?

1 d [Br − ] (a) ðu ø k = 5 dt (5)

(c) 8

ykËþo ðkÞwLkwt Mktfku[Lk ÚkkÞ íÞkhu Lke[uLkk{ktÚke fÞw çkË÷kíkwt LkÚke ? (a) ∆H yLku ∆E (b) ∆H yLku ∆G (c) ∆E yLku ∆G (d) ∆S yLku ∆G NaCl Lkk {tË s÷eÞ ÿkðýLkwt rLk»¢eÞ Äúð w ku hk¾eLku rðãwíkrð¼ksLk fhíkkt yuLkkuz Äúðw WÃkh fÞku ðkÞw WíÃkL™ ÚkkÞ ? (a) O 2

(4)

(b) 6

− −d [H + ] d [BrO3 ] (b) ðuøk = (c) ðuøk = dt dt

(d) ðu ø k =

1 d [Br2 ] 3 dt

VkuxkuøkúkVe{kt rMkÕðhLkku fÞku nu÷kEz ðÃkhkÞ Au ? (a) AgF

(6)

(7) (8)

(b) AgCl (c) AgBr (d) AgI. yuf «r¢ÞfLke {ku÷h Mkktÿíkk{kt 50% sux÷ku ½xkzku Úkðk {kxu 30 r{rLkxLkku Mk{Þ ÷køku Au. íkku íkuLkku ðuøk

y[¤ktf fux÷ku nþu ? (a) 2.31 x 10–2 r{rLkx–1 (b) 2.31 x 10–3 r{rLkx–1 (c) 0.231 r{rLkx–1 (d) 2.31 r{rLkx–1 yrÄþku»kýÚke rðÃkheík Úkíke ½xLkkLku þwt fnu Au ? (a) yðþku»ký (b) yðûkuÃkLk (c) ûkkhý (d) yÃkþku»ký çkkuhuûkLkwt yýwMkqºk fÞwt Au ? (a) Na2B4O7 . 4 H2O (c) Na2B4O7 . 10 H2O

(9)

s{oLk rMkÕðh{kt sMkíkLkwt «{ký fux÷wt nkuÞ Au ? (a) 20 - 25%

(b) 25-30%

(b) Na2B2O7 . 10 H2O (c) NaB4O7 . 10 H2O (c) 20-30%

(10) Lke[u ykÃku÷k Mktfeýo{kt Äkíkw ykÞLkLke rîríkÞf MktÞkusfíkk fux÷e Úkþu ? [Co (en)2 . (NO3)2] . Cl 69

(d) 15-20%

Balance d Question Paper

(a) 4

(b) 5

Gujarati Medium

Std. 12

(c) 6

(d) 3

(11) Lke[uLke hurzÞku yuõxeð ûkÞ ©uýe{kt.... −α −β −β → B  → C  →D A  (a) A yLku B Mk{¼khefku Au. (c) B, C yLku D Mk{¼khefku Au.

(b) A yLku D Mk{MÚkkrLkfku LkÚke. (D) A yLku C Mk{¼khefku Au.

(12) Lke[uLkk{ktÚke fÞku ÃkËkÚko «fkþeÞ Mk{½xfku Ëþkoðu Au ? (a) CH3 - CH2 - OH (b) CH3-OH . CH-OH . CH2-OH (c) CH2 Cl2 (d) CH3 . CH . OH . CH2 . CH3

2H 2 x + EÚkuLkku÷. nkuÞ íkku {¤íkk X ÃkËkÚkoLkwt IUPAC Lkk{ fÞwt ÚkkÞ ? (13) «r¢Þk EÚkkE÷ çkuLÍkuyux → Li AlH 4

(a) EÚkkE÷ çkuLÍeLk (c) çkuÂLÍLk fkçkkuoÂõMk÷ef yuMkez

(b) çkuLÍkE÷ ykÕfkunku÷ (d) rVLkkE÷ r{ÚkuLkku÷

(14) Mxk[o fÞk ÃkËkÚkoLkku çknw÷f Au ? (a) Mkw¢kuÍ (b) ø÷wfkuÍ (c) (15) yu÷eÍkheLk þwt Au ? (a) htøkf (b) yki»kÄ (c) (16) çkuçke xu÷f{ ÃkkWzh{kt fÞku ÃkËkÚko ðÃkhkÞ Au ? (a) ®Íf ykìõÍku÷ux (b) ®Íf fkçkkuoLkux (c) SECTION

{kÕxkuÍ

(d) nufÍkuÍ

MkwøktÄeËkh ÃkËkÚko

(d) yuLxeykuÂõMkzLx

®Íf ÂMxÞhux

(d) ®Íf MkÕVux

- B

Lke[uLkk yríkxqtfsðkçke «&™kuLkk W¥kh ÷¾ku. (17) yuf {ku÷÷ ø÷wfkuÍLkk s÷eÞ ÿkðý{kt ÿkðfLkk {ku÷ ytþ fux÷k nþu ? (Ãkh{kýw¼kh : H=1, C=12, O=16 økúk{/{ku÷) (18) W»{k økríkþk†Lkku ºkeòu rLkÞ{ ÷¾ku. (19) ÃkuÃxefhý yux÷u þwt ? yÚkðk ®xz÷ yMkh fkuLku fnuðkÞ ? (20) Ãkkýe/íku÷ E{ÕþLkLkk çku WËknhý ykÃkku. (21) xÙkÞ VkuMVkurhf yuMkezLkwt çktÄkhýeÞ Mkqºk ykÃkku. (22) NH4 [Cr (NH3)2 . (OX)2] Lkwt IUPAC Lkk{ ÷¾ku. 4 (23) Lke[uLke «r¢Þk Ãkqýo fhku. 27 → 13 Al + 2 He  (24) hurzÞku Mk{MÚkkrLkf 15N yLku 30P Lkku WÃkÞkuøk sýkðku. (25) 242 Ãkh fýkuLkku {khku fhðkÚke fur÷VkuŠLkÞ{ {u¤ððkLke «r¢Þk ykÃkku. 96 Cm (26) {÷uEf yurMkzLkwt ¼kir{ríkf Mk{½xf Ëþkoðíkwt çktÄkhýeÞ Mkqºk yLku Lkk{ ykÃkku. (27) zkÞkMxerhÞku ykEMkku{hLku fE heíku y÷øk Ãkkze þfkÞ ? (28) ÷uÂõxf yuMkezLkwt R - rðLÞkMk çktÄkhý ykÃkku. (29) yuLkeMkku÷Lke r£z÷-¢k^x yuMkkE÷uþLk «r¢Þk ykÃkku. (30) zkÞ r{ÚkkE÷ EÚkhLkwt E÷uõxÙkurLkÞ çktÄkhý Ëþkoðku. (31) MkwÃkhfLzõxh rMkhur{õMk yux÷u þwt ? (32). ø÷wxk{eLk yLku ø÷wxkr{f yuMkezLkk ºký yûkhe «ríkf Lkk{ ykÃkku. yÚkðk 70

Balance d Question Paper

Std. 12

Gujarati Medium

ÕÞwMkeLk yLku ykEMkkuÕÞwMkeLkLkk ºký yûkhe «ríkf Lkk{ ykÃkku. SECTION - C

Lke[uLkk «&™kuLkk xqtf{kt sðkçk ykÃkku. (33) òu yuf ËzkLkwt ˤ 300 økúk{ nkuÞ yLku íkuLkwt MÚkkLk ± A0 sux÷k{kt rLkrùík Úkíkwt nkuÞ íkku íkuLkk ðuøkLke yrLkrùíkíkk fux÷e nkuÞ ? (34) yüV÷rfÞ MVrxf h[Lkk{kt

r+ Lkku rºkßÞk økwýku¥kh {u¤ðku. r−

(35) yuf{fku»k yux÷u þwt ? V÷f furLÿÞ½Lk yuf{ fku»k{kt Ãkh{kýwt MktÏÞk «rík yuf{ fku»k økýku. (36) 4M H 2SO4 Lkk s÷eÞ ÿkðýLke ½Lkíkk 1.992 økú k {/r{r÷ Au . íkku ÿkðýLke {ku ÷ kr÷xe økýku . (Ãkh{kýw¼kh : H = 1, O = 16, S = 32 økúk{/{ku÷) (37) 250 Mku. íkkÃk{kLku Lke[u ykÃku÷k fku»kLkku ÃkkuxuÂLþÞ÷ økýku.

Al(s) / Al3+ (1M) // Cu 2+ (0.02M) / Cu 0

3+

E Al / Al

(aq)

(s)

= 1.66 V, E Cu / Cu 2+ (aq) = − 0.34 V o

yÚkðk 250 Mku. íkkÃk{kLku Lke[u ykÃku÷k fku»kLkku ÃkkuxuÂLþÞ÷ økýku. Ag (s) / Ag + (0.2 M) // Ag + (0.6 M) / Ag(s) E0 Ag / Ag +1(aq) = − 0.80 V (38) ÷kÞkurVr÷f fr÷÷ yLku ÷kÞkuVkurçkf fr÷÷Lkk ¼uË Ëþkoðíkk [kh {wÆk ykÃkku. (39) Ãkuhk Ãkh ykÞkurzf yuMkez yLku {uxk Ãkh ykÞkurzf yuMkezLkk çktÄkhý Ëþkoðku. (40) Lke[uLke «r¢Þkyku ykÃkku... i)

∆ MkkuzeÞ{ zkÞ nkEzÙkusLk VkuMVux + zkÞ MkkuzeÞ{ nkEzÙkusLk VkuMVux  →

yuMkez ii) MkkuzeÞ{ õ÷kuhux + MkÕVh zkÞkuõMkkEz  →

(41) KMnO4 Lke çkLkkðx ykÃke íkuLkk çku WÃkÞkuøkku sýkðku. (42) ûkÞ ©uýe{kt

(43) (44) (45)

(46) (47)

238 92

U {ktÚke

206 82

Pb {¤u Au. yk ½xLkk Ëhr{ÞkLk fux÷k α yLku fux÷k β fýku WíMkŠsík ÚkÞk nþu ?

yÚkðk 238 {ktÚke yuf α fý WíMkŠsík ÚkkÞ íkku Lkðku LÞwxÙkuLk-«kuxkuLk økwýku¥kh fux÷ku Úkþu ? 92 U ÃkrhðíkoLk ykÃkku : õ÷kuhku çkuLÍeLk {ktÚke Mku÷eMkkÕzenkEz. («r¢Þk ÃkrhÂMÚkrík sYhe) “Mkíkík EÚkhefhý” Mk{efhý ykÃke Mk{òðku. çkuÂLÍLk zkÞuÍkurLkÞ{ õ÷kuhkEz{ktÚke Lkkhtøke yLku Ãke¤ku yuÍkuhtøkf çkLkkððkLkk «r¢Þk Mk{efhý ykÃkku. yÚkðk çkuÂLÍLk zkÞuÍkurLkÞ{ õ÷kuhkEz{ktÚke nu÷ku çkuLÍeLk {u¤ððkLke çku MkuLz{uÞh «r¢Þk Mk{efhý ykÃkku. ÃkrhðíkoLk ykÃkku : ík]ríkÞf çÞwxkE÷ ykÕfkunku÷{ktÚke zkÞyuMkexkuLk ykÕfkunku÷. («r¢Þk ÃkrhÂMÚkrík sYhe) LkkÞ÷kuLk-6 Lke çkLkkðxLkwt Mk{efhý ykÃkku. yÚkðk LkkÞ÷kuLk-66Lke çkLkkðxLkwt Mk{efhý ykÃkku. 71

Balance d Question Paper

Std. 12

Gujarati Medium

(48) fkçkoLk hu»kkykuLkk [kh WÃkÞkuøk ÷¾ku. SECTION - D

Lke[uLkk «&™kuLkk sðkçk ykÃkku : (49) çktÄ ¢{ktf yux÷u þwt ? O2 yýwLkku ykÛðeÞ r[íkkh ykÃke íkuLkku çktÄ¢{ktf yLku [wtçkfeÞ økwý sýkðku. yÚkðk nkEzÙkusLk çktÄ ÔÞkÏÞkrÞík fhku yLku H-çktÄLkk ykÄkhu Mk{òðku fu... i) çkhV ÃkkýeLkku çkLku÷ku nkuðk Aíkkt Ãkkýe Ãkh íkhu Au ? ii) «ðkne NH3 Lkwt Wíf÷Lk®çkËw Ÿ[w Au. þkÚke ? (50) {ku÷÷ WL™ÞLk y[¤ktf yux÷u þwt ? Wíf÷Lk ®çkËw WL™ÞLkLkk ykÄkhu yçkk»Ãkþe÷-çkeLk ykÞkurLkf ÿkÔÞ ÃkËkÚkkuoLkku yýw¼kh þkuÄðkLkwt Mkqºk íkkhðku. (51) 250 Mku íkkÃk{kLku Lke[uLke fku»k «r¢Þk {kxu {wõík QòoLkk VuhVkhLkwt {qÕÞ -74266 fu÷he Au. íkku rðãwík fku»kLkku «{krýík ÃkkuxuÂLþÞ÷ økýku. Mg

(s)

 → Mg 2+ (aq) + Zn (s) + Zn 2+ (aq) ← 

(F = 96500 fw÷kuBçk; 4.184 sq÷ = 1 fu÷he)

(52) fkun÷hkuþLkku rLkÞ{ ÷¾ku. yk rLkÞ{Lkku WÃkÞkuøk fheLku CH3COOH Lke íkwÕÞðknfíkk fuðe heíku økýðk{kt

ykðu Au íku Ëþkoðku.

(53) C 2 H 5 I + OH −  → C 2 H 5OH + I − «r¢Þk {kxu 300 Mku yLku 600 Mku íkkÃk{kLku {¤u÷k ðuøk y[¤ktf Lkk (54)

(55)

(56) (57) (58) (59)

(60)

{qÕÞku yLkw¢{u 0.325 yLku 6.735 r÷xh {ku÷-1 MkufLz-1 Au íkku íkuLke Mkr¢Þfhý Qòo þkuÄku. MxuLkMk yLku ÷uzLke ¾LkeòuLkk {kºk Lkk{ ykÃke íkuLkk rLk»f»koý ðýoðku. yÚkðk MkÕVhLkk ykìÂõMk-yuMkezLkk Lkk{; yýwMkqºk yLku çktÄkhýeÞ Mkqºk ykÃkku. VkuxkuøkúkVeLkk yuõMkÃkkuÍh, zuð÷Ãkªøk yLku rVõMkªøk íkçk¬k Mk{òðku. yÚkðk 2+ «Úk{ Mkt¢ktrík ©uýeLkk M Äkíkw ykÞLkkuLke MkiØktríkf [wtçkfeÞ [kf{kºkkLke íkw÷Lkk fhku. ykuøkuoLkku {uxkr÷f MktÞkusLkku Mk{òðku. ykÕzenkEz yLku rfxkuLk{ktÚke 10, 20 yLku 30 ykÕfkunku÷ {u¤ððkLkk {kºk «r¢Þk Mk{efhý ykÃkku. yu÷eVuxef íku{s yuhku{uxef yu{kELk {kxu fkçkkoE÷ yu{kELk fMkkuxeLkk {kºk Mk{efhý ykÃkku. fuxkÞkurLkf Þkuøkþe÷ Ãkku÷e{hkEÍuþLk Mk{efhý ykÃke Mk{òðku. yÚkðk PHBV Ãkku÷e{hLke çkLkkðx yLku WÃkÞkuøk ÷¾ku. r÷rÃkzLkwt ðøkeofhý fhe íkuLkk WËknhý ykÃkku. yÚkðk rðxk{eLkLke ÔÞkÏÞk ykÃke íkuLkwt ðøkeofhý fhku. rðxk{eLk A, C yLku K Lke WýÃkÚke fÞk hkuøkku ÚkkÞ Au íku sýkðku.

72

Balance d Question Paper

Lk{qLkkLkw «&™Ãkºk (ÃkuÃkh 4)

Mk{Þ : 3 f÷kf •

Gujarati Medium

Std. 12

fw÷ økwý : 100

Mkq[Lkk : ( 1 ) yk «&™Ãkºk{kt fw÷ 60 «&™ku Au. ík{k{ «&™ku VhrsÞkík Au. ( 2 ) yktíkrhf rðfÕÃkðk¤k «&™kuLkku fk¤SÃkqðof yÇÞkMk fhe W¥kh ykÃkðk. ( 3 ) «íÞuf «&™Lke Mkk{u s{ýe çkkswyu Mkqr[ík ytf, su íku «&™Lkk økwý Ëþkoðu Au. ( 4 ) rð¼køk-‘y’{kt «&™Lktçkh 1 Úke 16 çknwrðfÕÃk «&™ku Au. Ëhuf «&™Lke Lke[u ykÃku÷ ðifÂÕÃkf sðkçkku{ktÚke Mkk[ku sðkçk ÃkMktË fhe íkuLkku ¢{ Lktçkh ÷¾ðku. ËhufLkku yuf økwý Au. ( 5 ) rð¼køk-‘çk’{kt «&™Lktçkh 17 Úke 32 yíÞtík xqtf sðkçke «fkhLkk «&™ku Au. ËhufLkku yuf økwý Au. ( 6 ) rð¼køk-‘f’{kt «&™ Lktçkh 33 Úke 48 xqtf sðkçke «&™ku Au. ËhufLkk 2 økwý Au. ( 7 ) rð¼køk-‘z’{kt «&™ Lktçkh 49 Úke 60 ÷ktçkk «&™ku Au. ËhufLkk 3 økwý Au. ( 8 ) økýíkhe {kxu ÷kuøkxuçk÷ fu MkkËk fu÷õÞw÷uxhLkku WÃkÞkuøk fhe þfkþu. ( 9 ) çkÄkts «&™kuLkk sðkçk W¥khðne{kt «&™kuLkk ¢{ yLkwMkkh s ÷¾ðk. (10) y[¤ktf : h = 6.626 x 10-27 yøko MkufLz, R = 1.987 fu÷he/fuÂÕðLk-{ku÷, C = 3.0 x 1010 Mku{e MkufLz SECTION - A

Lke[uLkk çknw rðfÕÃk «&™kuLkk sðkçk ykÃkku. (fw÷ økwý 16) (ËhufLkku 1 økwý) (1) yk ykf]rík fÞk «fkhLkku yuf{ fku»k Ëþkoðu Au ? (a) [íkw»V÷feÞ (b) Mk{½Lk (c) ytík:fuLÿeík ½Lk (d) V÷ffurLÿík ½Lk (2)

Lke[uLkk{ktÚke fuxuLkuþLkLkku økwý MkkiÚke «çk¤ fÞk ík¥ð{kt nþu ? (a) Pb

(3)

(b) Sn

(5) (6)

(7)

(b) Mk{ík÷eÞ Mk{[kuhMk (c) Mk{[íkw»V÷feÞ

(d) rºkfkuýeÞ rÃkhk{ezT

çkuLÍkE÷ ykÕfkunku÷ MkkÚku PCl3 Lke hkMkkÞrýf «r¢ÞkÚke fE LkeÃks {¤þu ? (a) çkuLÍkE÷ õ÷kuhkEz (b) õ÷kuhkuçkuÂLÍLk (c) O-õ÷kuhkurVLkku÷ (d) çkuLÍkÂÕzVkEz MLkkÞw{ktÚke {u¤ðu÷ ÷ufxef yurMkz fÞk «fkhLkwt ¼ú{ý Ëþkoðu Au ? (a) ðk{ ¼ú{rýÞ (b) Ërûký ¼ú{rýÞ (c) ðk{-Ërûký Mk«{ký (d) ðk{-Ërûký rçkLk «{krýÞ A + 2B → C «r¢ÞkLkk Mktíkw÷Lk y[¤ktf {qÕÞ K = 4.8 x 10-4 Au íkuLkk ∆G Lkwt {qÕÞ fuðwt nþu ? (a) ÄLk (b) Éý (c) þq L Þ (d) yLktík ðuøk = −

d[R] = K[R]0 = K Mk{efhý fÞk «fkhLke «r¢ÞkLkku ¢{ Ëþkoðu Au ? dt

(a) «Úk{ (8)

(d) C

KMnO4 Mktfeýo{kt Mktfeýo ykÞLk fÞk «fkhLke ¼kir{ríkf h[Lkk Ähkðu Au ? (a) yüV÷feÞ

(4)

(c) Si

(b) þq L Þ

(c) 1.5

htøkeLk fk[ fÞk «fkhLkk fr÷÷Lkwt WËknhý Au ? (a) ½Lk Mkku÷ (b) yuhkuMkku÷ (c) Mkku÷ 73

(d) 2.0 (d) su÷

Balance d Question Paper

(9)

238 92

U {ktÚke

239 92

U {u¤ððk fÞk «fkhLkk fýkuLkku {khku fhðk{kt ykðu Au ?

(a) α fýku (10)

Gujarati Medium

Std. 12

(b) β fýku

(c) LÞwxÙkuLk

(d) øku{k rfhýku

d-ø÷eMkhkÕznkEz{kt Mk{qnku{kt yrøkú{íkk{kt MkkiÚke «çk¤ «Úk{ Mk{qn sýkðku. (a) -OH (b) -CHO (c) -CH 2OH (d) -H

÷k÷ P (11) CH3OH + 2HI  → «r¢Þk{kt fE {wÏÞ LkeÃks {¤þu ? ∆

(a) r{ÚkuLkk÷

(b) r{ÚkuLkkuEf yurMkz (c) ykÞkuzkur{ÚkuLk

(d) r{ÚkuLk

(12) Mke÷efkuLk fkçkkoEzLkku WÃkÞkuøk þk{kt ÚkkÞ Au ? (a) fkÃkðk yLku ˤðkLkk MkkÄLk{kt

(b) fkuBÃÞwxh [eÃMk{kt

(c) ðkMkýku çkLkkððk{kt

(d) yÂøLkhkuÄf #xLke çkLkkðx{kt

(13) yuf ykELMxkELkLkk {qÕÞ {kxuLkwt Mk{efhý fÞwt nþu ? (a)

hc λ

(b)

Nhc λ

(c) λυ

(d)

h mV

(14) ytík:furLÿík ½Lk{kt Äkíkw ykÞLkLkku MkðøkkOf fux÷ku nkuÞ Au ? (a) 4 (b) 6 (c) 8

(d) 12

(15) MkeÕðh fÞk rð¼køkLkwt ík¥ð Au ? (a) s (b) p

(d) f

(c) d

(16) EÚkuLk LkkExÙkE÷Lkwt Mkk[w Mkqºk ................. (a) CH3CH2C ≡ N (b) CH3C ≡ N (c) H . C ≡ N

(d) CH3N ≡ C

SECTION - B

Lke[uLkk nuíkw÷ûke «&™kuLkk sðkçk ykÃkku. (fw÷ økwý 16 ) (ËhufLkku 1 økwý) (17) ½Lk{kt E÷uõxÙkuLkeÞ ðknfíkk fkuLku fnuðkÞ ? (18) W»{køkrík þk†Lkku þqLÞ rLkÞ{ Ëþkoðku. (19) zurLkÞ÷ fku»kLkwt Mkktfuríkf rLkYÃký Ëþkoðku. yÚkðk zurLkÞ÷ fku»k{kt Úkíke Äúwðku ÃkhLke «r¢Þk ÷¾ku. H  → CH3OH + CH3COOH fÞk «fkhLkku «r¢Þk¢{ Ëþkoðu Au ? (20) CH3COOCH3 + H2O ←  +

yÚkðk K=

[R]0 − [R]t Lkk {qÕÞku y[¤ ykðu íkuðe fkuE yuf «r¢ÞkLkwt WËknhý ykÃkku. t

(21) ¢ktríkf r{Mku÷ Mkktÿíkk fkuLku fnu Au ? (22) zkÞ{urhf yuÕÞwr{rLkÞ{ õ÷kuhkEzLke MkuíkqçktÄ h[Lkk (çktÄkhýeÞ h[Lkk)Lke ykf]rík Ëþkoðku. (23) Ìkw{ yLku hkuÚkhe yu r{©ÄkíkwLke h[Lkk {kxu Ëþkoðu÷k fkuE yuf rLkÞ{ ÷¾ku. (24) [NiCl4]2– Lkk [wtçkfeÞ [kf{kºkkLkwt MkiØktríkf {qÕÞ sýkðku. 74

Balance d Question Paper

Std. 12

Gujarati Medium

(25) «fkþ rð¼uËLk yux÷u þwt ? (26) ø÷eMkhku÷Lkwt çktÄkhýeÞ Mkqºk ykÃke yLku IUPAC Lkk{ ÷¾ku. (27) ík]ríkÞf ykÕfkunku÷Lkwt fkuE yuf WËknhý Lkk{ yLku çktÄkhý Mkrník ÷¾ku. (28) Vku{koÂÕznkEzLkkt çku yøkíÞLkkt WÃkÞkuøk ÷¾ku. (29) LkkExÙkuçkuÂLÍLk{ktÚke yurLk÷eLk {u¤ððkLke «r¢ÞkLkwt Mk{efhý ÷¾ku. (30) yuLxkrMkzTMk yki»kÄ þkLkku WÃk[kh fhu Au ? (31) fkçkoLk hu»kkykuLkk fÞk økwýÄ{oLku fkhýu LÞwõ÷eyh rVÍLk rhyuõxhLke rËðk÷{kt ðÃkhkÞ Au ? (32) rLkðýo ûkkh yux÷u þwt ? SECTION - C

Lke[uLkk xqtfk «&™kuLkk sðkçk ykÃkku. (33) n = 1 yLku l = 0 {qÕÞ {kxu {¤íkk Ψ Lkk MðefkÞo Wfu÷ þkuÄðk {kxuLkwt Mk{efhý ÷¾ku. íku{kt a0 Lkwt {qÕÞ ÷¾ku. (34) ûk-rfhýku îkhk MVrxfLkwt «Úk{ ¢{e (n = 1) ÃkhkðíkoLk fkuÃkh yuLkkuz xâqçk îkhk (= 0.184 nm) 18.40 ¾qýu ÚkkÞ Au. yk rððíkoLk fhLkkhk MVrxfLkk Míkhku ðå[u ytíkh fux÷w Úkþu ? (35) nuLkúeLkku rLkÞ{ Mk{òðe íku ÃkhÚke p = KH . X {u¤ðku. (36) yþwØ fkuÃkhLkwt rðãwík rð¼ksLkÚke þwrØfhý fhðk rðãwík rð¼ksLk fku»k{kt fÞk rðãwíkÄúwðku yLku fÞwt rðãwík rð¼kßÞLkwt ÿkðý ÃkMktË fhþku ? íku{kt yuLkkuz Ãktf íkhefu fE Äkíkwyku {¤e þfu ? (37) Ãk]ÚðeLkk Ãkuxk¤{kt hnu÷k MkÕVhLku {u¤ððkLke £kþ «rðrÄ sýkðku. (38) Mkt¢krík ík¥ðku{kt M¢eLkªøk yMkh fkuLku fnu Au ? (39) Mkt¢ktrík ík¥ðkuLke rðrðÄ ykuÂõMkzuþLk yðMÚkk fE çkkçkíkku Ãkh ykÄkh hk¾u Au ? (40) IUPAC Lkk{ ÷¾ku. (i) [Ni (NH3)6] SO4

(ii) K[Cr (NH3)2 (CO3)2]

(41) xÙuMkh rðrÄ þwt Au ? íkuLkku WÃkÞkuøk ÷¾ku.

(42) Ãkku÷uhe{exh îkhk «fkþLku fuðe heíku Äúwðe¼qík çkLkkðe þfkÞ ? yk MkkÄLkLkku WÃkÞkuøk þwt Au ? (43) zkW ÃkØríkÚke rVLkku÷ çkLkkððkLke ÃkØríkLkk íkçk¬kLkkt hkMkkÞýef Mk{efhý ÷¾ku.

(44) (45) (46)

(47)

yÚkðk çkuLÍkuEz yurMkz{ktÚke LkkExÙkuçkuÂLÍLk çkLkkððkLkwt ÃkrhðíkoLk ÷¾ku. çkuLÍkÂÕznkEz{ktÚke rMkL™u{kÕzenkEz fuðe heíku çkLkkðe þfkÞ ? øk{u íku çku ytík:†kðe økútrÚkykuLkk Lkk{ yLku íku{ktÚke †ðíkk ytík:†kðku Lkk Lkk{ sýkðku. HDP yLku LDP Lkku íkVkðík ÷¾ku. (ykuAk{kt ykuAk çku {wÆkyku) yÚkðk MkwÃkh fLzõxMko rMkhur{õMk fkuLku fnu Au ? íkuLkku WÃkÞkuøk ÷¾ku. nu÷kusLk yurMkzLke çkLkkðxLkk «r¢Þk Mk{efhý ÷¾ku. yÚkðk Ãkuhk Ãkh ykÞkurzf yurMkz yLku {uxk Ãkh ykÞkurzf yurMkzLkkt çktÄkhý ÷¾ku. 75

Balance d Question Paper

Std. 12

Gujarati Medium

(48) hkWÕxLkk rLkÞ{Lke [kh {ÞkoËkyku sýkðku. SECTION - D

Lke[uLkk «&™kuLkk {wÆkMkh W¥kh ykÃkku. (49) nkEÍLkçkøkoLkku yrLkrùíkíkkLkku rMkØktík Mk{òðku. yÚkðk Äkíkw{kt þÂõíkÃkxLkku Lk{qLkku Mk{òðku. (50) 270C íkkÃk{kLku 3.6% w/v Mkktÿíkk Ähkðíkk ø÷wfkuÍLkk ÿkðýLkwt yr¼Mkhý Ëçkký þkuÄku. (R = 0.082 r÷xh ðkíkk / {ku÷ fuÂÕðLk)  → 2SO3(g) ∆G økýku. Mktíkw÷Lk y[¤ktf (51) 250C íkkÃk{kLku Lke[u ykÃku÷e «r¢ÞkLkku 2SO2(g) + O2(g) ←  K = 8.3 x 1024. (52) 250Mku íkkÃk{kLku Lke[u ykÃku÷e «r¢ÞkLkku Mktíkw÷Lk y[¤ktf økýku.  → Co 2+ ( aq ) + Ni(s) Ni 2+ ( aq ) + Co ←  E0 Ni2+ | Ni = − 0.23 V E 0 Co2+ | Co = − 0.28 v

yÚkðk ÃkkýeLkk rðãwík rð¼ksLk îkhk «ríkr{rLkxu 150 r{r÷ ykìÂõMksLk ðkÞw 250 Mku íkkÃk{kLku {u¤ððk ðkíkkðhý 1 Ëçkkýu fux÷k yuÂBÃkÞh rðãwík «ðkn ÃkMkkh fhðku Ãkzu ? 1F = 96500 fw÷tçk. (53) C14 Lkku yÄo ykÞw»Þ Mk{Þ 5730 ð»ko Au. yuf {]ík fkü Lk{qLkk{kt C14 Lke Mkr¢Þíkk íkuLkk Sðeík ÍkzLkk C14Lke Mkr¢ÞkíkLke Mkh¾k{ýe{kt 60% Au. yk Lk{qLkkLkwt ykÞw»Þ fux÷k ð»ko nþu ? (54) yktíkh nu÷kusLk MktÞkusLkku Mk{òðku. yÚkðk þwØ (Al2O3) yuÕÞwr{Lkk {u¤ððkLke ÃkØrík hkMkkÞrýf Mk{efhý Mkn Mk{òðku. (55) K4[Fe(CN)6] {kt Mktfhý Mkt˼uo íkuLke ¼kir{ríkf Mkth[Lkk yLku «kÞkurøkf [wtçkfeÞ økwý Mk{òðku. (56) [Co Cl2 (en) 2 ]+ , [Co . (en) 2 (NH 3 )2 ]

2+

(57)

(58) (59) (60)

yLku [CoCl2 (en) (NH 3 )2 ]+ Lkkt ¼ki r {ríkf yLku «fkþ

Mk{½xfkuLkkt çktÄkhý Ëkuhku. £wtz÷e[ yrÄþku»ký Mk{íkkÃke Mk{òðku. yÚkðk þwÕÍ nkzeo rLkÞ{ku Mk{òðku. yurLkr÷LkLkk ykiãkurøkf WíÃkkËLkLke ºký heíkku hkMkkÞrýf Mk{efhý îkhk Mk{òðku. ykÛðeÞ çk¤Lkk ykÄkhu Ãkku÷e{h ÃkËkÚkkuoLkwt ðøkeofhý fhku. LkkÞ÷kuLk-6 Lke çkLkkðx yLku WÃkÞkuøk ÷¾ku. yÚkðk LkkÞ÷kuLk -66 Lke çkLkkðx yLku çku WÃkÞkuøk ÷¾ku. *** 76