Bölüm 1 Mühendislik Ekonomisi Kararları • Rasyonel karar verme süreci • Ekonomik kararlar • Geleceği öngörme • Mühendislerin iş hayatındaki rolleri • Büyük ölçekli mühendislik projeleri • Stratejik mühendislik ekonomisi karar türleri MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
1
Rasyonel Karar Verme Süreci • • • • • •
Karar problemini kabul etme Hedefleri veya amaçları tanımlama Gerekli verileri toplama Olurlu karar alternatiflerini belirleme Karar kriterlerini seçme En iyi alternatifi seçme
MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
2
Hangi aracı kiralayalım? • • •
Karar problemini kabul etme Hedef veya amaçları tanımlama Gerekli verileri toplama
•
Olurlu karar alternatiflerini belirleme
•
Karar kriterlerini tanımla
•
En iyi alternatifi seçme
MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
Araç ihtiyacı Araç güvenli olmalı Teknik ve finansman verilerini topla Saturn ve Honda seçenekleri Minimum toplam nakit çıkışı Honda’yı seç 3
Araç Kiralama - Veriler
MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
4
Mühendislik Ekonomisi Kararları İmalat
Planlama
Kar
Yatırım Pazarlama
MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
5
Geleceği Öngörme • Gelecek yatırımlar • Talebin tahmini • Satış fiyatlatlarının tahmini • Üretim maliyetlerinin tahmini • Ürün ömür süresinin tahmini MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
6
Mühendislerin İş Hayatındaki Rolleri • Üretimden, pazarlamaya ve finansa kadar değişik alanlarda karar verme sürecine katılma • Yeni donanım ve ekipmanların satın alınması • Tasarım fikrinden teslimata kadar ürün tasarımı ve planlaması MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
7
Büyük Ölçekli Mühendislik Projeleri • Büyük yatırım maliyetleri gerektirir. • Finansal sonuçlarını görmek uzun zaman alır. • Gelir ve gider akışlarının öngörmek zordur.
MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
8
Stratejik Mühendislik Ekonomisi Karar Türleri • • • • • • •
Donanım ve proses seçimi Donanım yenileme Yeni ürün geliştirme Maliyet düşürme Servis iyileştirme Kamu hizmetleri Yatırım etkinliği
MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
9
Hangi Malzeme Seçilmeli?
MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
10
Donanım Yenileme • Makinayı şimdi değiştirmek doğru karar mı? • Değilse, yenileme için doğru zaman nedir?
MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
11
PCB transformerların yenilenmesi
MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
12
Yeni Ürün ve Ürün Geliştirme • Artan talebi karşılamak için yeni bir tesis mi inşa edelim yoksa satın mı alalım? • Yeni ürünü piyasa sunmak için para harcamaya değer mi? MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
Gillette MACH3 Projesi
13
Hızlı Prototip Sistemi
MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
14
Maliyet Düşürme • El ile yapılan bir işlemin otomasyonu için yeni bir makine almak gerekli mi? • İleride kazançlı çıkmak için şimdi yatırım yapmak mantıklı mı?
MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
15
Hizmet İyileştirme • Ek “robot terzi” lerin maliyetini karşılamak için ek satılması gereken jeans miktarı nedir?
MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
16
Özet • Mühendislik ekonomisi kararı mühendislik projeleri ile ilgili tüm yatırım kararlarını kapsar. • Beş temel mühendislik ekonomisi karar alanları: (1) donanım ve proses seçme, (2) donanım yenileme, (3) ürün geliştirme, (4) maliyet düşürme ve (5) servis iyileştirme. • Zaman ve belirsizlik faktörleri yatırım projelerini ortak tanımlayıcı karakteristiğidir. MTY 500 – Maliyet Analizi ve Mühendislik Ekonomisi- Bolum1: Mühendislik Ekonomisi Kararları
17