Bma Aw 18 Oct 2009

  • June 2020
  • PDF

This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA


Overview

Download & View Bma Aw 18 Oct 2009 as PDF for free.

More details

  • Words: 3,278
  • Pages: 5
BMA AW An Official Organ of The Bangalore Mizo Association Registered Under Societies Act of Karnataka No. BLU-S188-2007-08 Date 7 May 2007

Vol XV Issue No. 29

Bangalore Mizo Association

TUALCHHUNG && Vice President Pu Josiah pawh Thawhtanni (Ni 12th Oct. 09) khan Secunderabad ah 5th All India Congress on Church in Mission Conference hmangin a kal a, tluang takin nimin Inrinni zing khan Bangalore a lo thleng. && Kan Secretary i/c Academic & Human Resources Tv. Alan pawh, Zoram lamah nimin Inrinni khan haw hlen turin a chho. Tin, kan member Tv. Ruata pawh a haw chho ta bawk. Anni hi UVCE atangin an zir zo a, tunah hian GATE exam pe turin an inbuatsaih leh mek ani. && Chhinlung Special Edition a chhuak ta e. Lei theuh ang. Thuziak tha tak tak te,thlalak thahnem fe mai te dah a ni. Kum 25 chhung BMA chanchin awmna. && Tunlai hian Christ College leh St. Joseph College a kan member zirlai thenkhatin 1st Semester exam an nei mek. && BMA Directory 2009-2010: Rs.60 in a lei theih reng e. Tin, Membership form a la thehluh theih reng bawk. Directory hi a copy siam tam a ni lova, chanloh awm thei a ni e. BMCF Inkhawm Programme

25th October 2009 Hruaitu: Pu Levis K. Lalsiamliana Tantu: Nl. Mary Khozol Thawhlawm: Pi Rachel Zodinpuii Special Number: UVCE Zirlaite Thuhriltu: Pu Rinchamliana October Thla Changvawn: Sam 73:28

Pathianni Tin Chhuak Chanchinbu

Date: 18th October 2009 Phek Khatna

Article

THALAITE CHONA C. Vanlaldika UTC Library-a lehkhabu thleng thar zingah ka research atana tangkai tur lehkhabu ka dap vel mai mai laiin “The Crisis in Higher Education: Competence, delight and the Common Good,” tih bu Marjorie Reeves ziak ka hmu hlauh mai a. Chu lehkhabu chu The society for Research into Higher Education ho buatsaih (publish) a ni a. Bu pan deuh, phek 98 lek hi a ni a. Bangalore Mizo Zirlaite tan tangkaina a neih takah tiin ka hawh chhuak a, Xerox copy ka siam nghe nghe a. He lehkhabu ka zir mek lai hian UTC pa thenkhatte nen kan titi honaah zawhna pawimawh tak kan zinga pakhat chuan a han chhawp chhuak a, chu chu: “Heti hian life-style leh fashion lamah hian changkang ta zel ila, a tawpah Mizote hian tunge/enge kan an ang? tih a ni. Chhanna pakhat ka rilrua lo lut nghal chu, “zirchianna (critical evaluation) tel lo chuan life-style leh fashion/dress lam ringawta changkanna kan um chuan a tawpah Sap/hnamdang kan ang ang.” Hetiang lama ‘changkanna’ kan tih hi, strict taka ngaihtuah chuan, development emaw advancement lam pawh a ni chiah lova, postcolonial tawngkam takin mimicry a nih zawk hmel hialin ka hria. Kan changkang (mimic) telh telh ang a, a tawpah Sap emaw hnam dang kan la ang dawn a ni. Tun apangin Korean, Sap leh Vai kan ang tan chu a nih der hi! Mahse, kan rilru putzia (moral development) leh, ei-leh-bar (economic development) lama hmasawnna kan ngaihthah a, chutiang lama hmasawnna chuan kan changkanna a umphak si loh chuan, min ti zaktu mai a la ni dawn tlat. Khawvelah hian mikhual (hybrid) kan ni kumkhua tawh ang. (Hybrid hi ‘mikhual’ tiin ka’n let chhin a nih hi). Chu ai mah a la pawi zawk chu, Mizo nihna a bo tur chu a ni. Chuvangin, “Mizo takin engtin nge kan changkan ang a, hma kan sawn ang?” tih hi zawhna dang lo awm nghal, chhiartute chhan atan ka dah that a ni. Zan lamah Hostel-a in awmkhawmnaahte in lo sawiho chhunzawm chuan a lawmawm hle ang. Ka hriatthiam ve dan mawl tak pakhatah chuan, Education chu ‘Hriatna, Thiamna leh Finna min petu’ a ni mai a. Chu chu ‘All round development’ innghahna pawh a nih hmel hle mai. Heta, kan ngaihtuah tur pakhat chu, Zirna (Education) kan um hian, ‘Hriatna’ (knowledge) chu kan nei mai a. He ‘Hriatna’ avang hian miin a zirlaiah First Class-te Distinction hial pawh a kai thei a ni. Mahse, ‘Thiamna’ nei zui tur erawh chuan, intellectual exercise a pawimawh a, a tul bawk a ni. Chutah, ‘Finna’ tak mai phei hi chu, uluk taka thil ngaihtuah thiamna (critical reasoning) atang lo chuan han neih phak rual a ni lo (hetah hian criticism hi sawiselna hmanrua ni lovin, thuam thatna hmanrua a nih avangin, critical tih hi ‘uluk’ tiin ka letling a nih hi). Bible-in min zirtir dan phei chuan, “Pathian tihna” (Fear of God) nen lo chuan ‘Finna’ hi a neih theih loh hial a ni. (phek hnihnaah chhunzawmna…)

Vol XV Issue No. 29

theihnaPathianni zawn Tin theuhah theih tawpDate: chhuahin i tel zel Hnihna ang u. Bangalore Mizo Association Chhuak Chanchinbu 18th October 2009ve Phek Midangte tih atana khek mai lovin.

Editor Mâdawnga Hauhnâr Joint Editors Samuel Lalrozâma Hmar Sawmteii Khawlhring Contributors Hminga Pachuau C. Zairemsiama Circulation Managers Isaac Beingachha B. Lalthakimi BMA AW lak man: Thla khat Thla thum Thla ruk Thla sawmpahnih

-

Rs.20 Rs.50 Rs.90 Rs.180

E-mail: [email protected] Website: www.bangaloremizo.info I mobile-ah khan JOIN BloreMizo tih type la, 567678 ah thawn rawh. Bangalore Mizote tana Hriattirna leh thutharte ilo dawng thin dawn nia.

Editorial In thlahrun bik loh tur

Eng eng emaw thil tih ni khuaah Mizote kan lo punkhawmin, mi chi hrang hrang ni ta chu, kan inchei dan leh nungchangte, ngaihdante a inang lo thei hle mai. Hetiang nichung si a keini Mizote anga inkhaikhawm tha leh lungrual taka thiltiho theia, inenkawl tha hi hnamdang zingah hian an vang hle ang. He nun, kan hnam nun tha tam tak zing ami hi a va hlu em! Tihtur kan in tuk leh kan insiam ang ang te, mahni chanpual zawn ami theuh tha taka kan han ti sang sang thin te hi mawi tak a ni. Tunah chuan lehkha zir sang mai nilova, lehkhathiam an tam tak avang hian Mizote pawhin engkimah hma kan sawn tih hi a lang chiang hle a ni. Hnamdangin an neih reng reng loh, tawngah pawha an neihloh ‘Tlawmngaihna’ kan neih leh ‘Aia upate zahna’ kan nei hian kan nun min hruai hle a ni. Ramdanga lehkha kan zirin mi puitling, mi hmantlak kan nih theih zelna turin kan thawhna leh zirna hmun theuhah taima takin, kan thil tih ve

(phek khat ami chhunzawmna) Heng, ‘Hriatna, Thiamna leh Finna’ tel lova Zirna sang zawk hi kan um chuan, literacy percentage-a sang kan nih rikngawtna hian kan ram leh hnam tan engmah hlutna a nei lovang. Chhawrbawk tur teh chiam a nei bawk lovang. Bangalore-ahte pawh hian sang tak takin lehkha han zir thin mah ila, ‘Hriatna’ Van tawng hial pawh lo khawl khawm ta ila, chu ‘Hriatna’ hman tangkai dan ‘Thiamna’ kan neih si loh chuan; tin, ‘Thiamna’ hmang tangkai tura ‘Finna’ kan neih miau loh chuan, Tuifinriata Lunghlu awm ang chauh kan ni dawn a ni. Kan hriatna, kan thiamna leh finna hi kan ram real life situation atan kan hmang tangkai tur a ni ang. Tunlaia kan Thalai, hriatna lama hmasawn chak em em maite hian, kan Knowledge zau tak mai hi ‘Thiamna’ leh ‘Finna’-in i delhkilh teh ang u khai! Bangalore-a Mizote hi Mizoram tan ‘Knowledge Tank’ ni mai lovin ‘Think Tank’ (thil tangkai ngaihtuahna khurpui) atan i insiam dawn teh ang u! Ngaihtuahna (rational thinking) tak tak tel lo chuan, kan knowledge hi a zau viau ang a, thil hriat pawh kan ngah viau ang a, mahse, kan Knowledge hian ‘Thukna’ a tlachham tlat si ang tih a hlauhawm a nih hi. Thil hre zau (Knowledge zau) hi titi nikhua chuan sawi tur an ngah a, an bula chen pawh a nuam a ni. Mahse, ram leh hnam leh Kohhran tana mi tangkai leh hmantlak tak tak ni tur chuan ‘Thukna,’ ‘Knowledge Thuk’ bawk kha kan chhawr zawk tur chu a ni dawn lawm ni? ‘Knowledge Thuk’ nei tur chuan, ‘Thiamna’ atanga ngaihtuahna (rational thinking) tak tak hman a ngai a. Chu ‘rational thinking’ tak mai chu Mizote hian kan tlak chham fo thin niin ka hre thin. Knowledge zauhnaah hian kan induh tawk a, chutah chuan kan tawp leh mai thin a ni. Einstein-a pawh kha a knowledge a zau hran lova, a thuk a ni zawk lo maw? Knowledge zau, hriat ngah, thuk bawk si kan awm phei chuan ram leh hnam tan kan va hlu dawn em! Hei hi kan ram leh hnam, Kohhran tan pawha kan rualawhna tur chu a ni. Le, hetiang nei tur hian, Bangalore-a Mizote hian tih tur leh tih loh tur enge kan neih ve le? I inzawt theuh teh ang u. Tirhkoh Paula chuan sawi se, “Education-a hma kan sawnna tur a tan hian, hei lo chu Chanchin Tha dang reng a awm lo,” a ti ve hial mai thei a ni. Hei hi, Mizo taka kan changkanna tur leh hma kan sawnna tur chu a lo ni e. ------------------------------------------------------------------------------------

UPA CHALHNUNA KHA Lalhmingliana Saiawi “Upa Chalhnuna Mizo Nun Leh Kohhran” tih lehkhabu August ni 22-a tlangzarhnaah ka tel ve a. Amah Pu Chalhnuna kha Mizo pa pawimawh a ni a, a ziaktu hming tumtu Lalrinawmi Ralte lah hnamdang zinga Mizo mi chhuanawm ve a ni bawk a, a review han ziah ka duh tehlul nen keima lehkhabu September ni 3-a zawrh \an tum ka nei a, ziah laklawh lai bu hnih tur ka nei bawk si a, a bu ka la chhiar thuak thuak hman chauh a, amah Pu Chalhnuna nena kan inhmelhriat ve dan tlem ka han ziak zawk ang e. He lehkhabu ziaktu tia Lalrinawmi Ralte hming a kawma dah hi a fuh zat lo deuh. A phuah khawmtu a ni zawk a, “compiled by” tiin emaw “edited by” tiin a hming hi dah ni se chuan a fuh zawk ang. A thuhmahruai chauh ani hian ama \awngkamin a ziak a, chu bak chu amah Pu Chalhnuna titi ang vek a ni.

(phek thumnaah chhunzawmna…) ama2009 irawm chhuak ngei Vol XV Issue No. 29 Bangalore Mizo Association Pathianni Tin Chhuak ChanchinbuLehkhabu Date: 18thdang October Phek Thumna A lehlamah erawh chuan Lalrinawmi Ralte hian phuahkhawmin a chhut leh a proof reading thlengin buaipui vek lo se chuan he lehkhabu hi a chhuak lo vang a, Pu Chalhnuna chanchin chu mi dangin ziak pawh ni se hetiang tak hi chuan a chhuak lo vang. Pu Chalhnuna nen khan kan inkawmngeih ve viau tlat a, ka tlawh zauh zauh a, a titi ka ngaithla ang deuhin he lehkhabu ka chhiar chhun chhunte chu ka rilruah a ri a ni. A thuhmahruaiah hian Lalrinawmi hian Pu Chalhnuna titi pakhat bengvarthlak tak a sawi a. Zosaphluia’n Pathian thuhrila zin chhuak turte a thlahna \awngkam chu “Zute chu khap lem lo ula., nangmahni chuan in lo ula,” a ti a; Chutah Khuma’n, “Ina awmin an in ang a, zin hah zawkin kan in lo vang a maw?” a ti, tih a ni. A ziaktu hian Zu Khap Burna Dan chungchanga inhnialnaah hian “insum deuh chu a \ha awm e,” tiin a ngaihdan a sawi ve a ni. Pu Chalhnuna nena kan inhmelhriat \an lai kha 2002 a ni ta awm e. Chutih lai chuan kum 92 mi a ni tawh a, chuti chung chuan tar chhia a la ni lo tawp mai a, a titi a ngaihnawm thei a, inkhawm a \hulh ngai lo ni awmin ka hria a, a inkhawm ve \hin mai ni lovin inkhawm hruaituah a la \ang a, thu pawh a la hril a ni. Ani anga kum 90 pel tawh inkhawm la hruai a thu la hril chu an vang viau vang. Pa nihlawh ber pawl, a dam chhung hmang \ha ber pawl a ni. Missionary lar ber berte chanchin a sawite kha a ngaihnawm \hin a, he lehkhabuah hian chung chu a tel nge tel lo ka la chhiar ang. Ka autobiography bu hmasa tura ka ziah Ka Lo Tawn Ve: Bu 1-na ka pe a, a chhiar peih pawh ka ring chiah lo va. Chu lehkhabuah chuan ka pu (Saiawia) kum 1961-a piantharna hahdam ber chhandam nih inhriatna \hangtharin an sawi tui em emin a tihbuai thu ka sawi tel a. Ka pu chu Puma Zai ropuiin Mizo khua zawng zawng a nuai kum 1908-a Pathian thuawih thar ve a ni a, vanram kai tura indah nghet hmiah a ni a. A fapa naupang chhia mai a han sun a, a fapa la naupang lutuk chu Isua a la ring tham a ni si lo va, hremhmun meidila thi thei lova na tuara awm turah a ngai a. “Ka ngaihtuah em em mai a, kei vanramah ka awm ang a, ka fapa hremhmunah a awm si a nih chuan nuam ka ti thei dawn lo va, Pathian hnenah achang chang tala inawm thlak \hin dilin ka \awng\ai \hin,” a ti a. Pu Chalhnuna chuan ka lehkhabu chu a lo chhiar meuh mai a, “Lal Isua khan Petera te hnenah ‘I piangthar tur a ni’ a ti lo. Nikodema hnenah a ni a tih,” a ti a ni. Pastor Vanchhunga chhuanawm ka tih thu vawi khat chu Pu Chalhnuna hnenah chuan ka sawi a, ani chuan, “Pastor Vanchhunga zawng! Upa Thanga tia mi zawng zawngin zah taka kan sawi \hin Pu Thangthura a han ko ve a, ‘Thura’ a han ti kher a ni,” a ti. Pi Lalrinawmi Ralte hi Bangalore-a United Theological College-a Associate Professor a ni a, Principal awm loh changa a hmun lo luahtu \hin a ni tawh a, Mizo tan chhuanawm tak a ni. Chuti chung chuan he lehkhabua amah a insawinaah UTC Associate Professor a nih thu a sawina vawi khat chauh kei chuan ka la hmu a ni. Chaltlang Biak Inah tun \uma a lo zin hian WCM pastor zirlai ram dang dang mi a rawn inkhawm pui hlawm a, UTC-a rorelnaah chair lak tir a nih tawh thu a sawi zauh bawk. A chhuanawm e. Mizo literature tana \hahnemngai ve ve kan ni bawk a, kan la inhmu tam hman lo nain ralkhatah kan inngam viau a, a hmelhriatten an koh danin “Nutei” tiin ka ko ve a. Hmeichhia tih Mizo \awngkam mawi kan neih \hat hle hle “minu” a ti leh \hin erawh ka ngaimawh a, kan inhnialna ber a ni.

han ziak ve thuai thuai se ka ti ngawt mai. A thiam ngei ngei ang.

MIZORAM CHANCHINTHAR ## Mizoram Budget 2009-2010. Mizoram Chief Minister Pu Lal Thanhawla chuan Ningani khan Assembly House-ah Mizoram Budget a pharh. Kum 2009-2010 chhunga sum hman tura ruahman zat chu Rs. vaibelchhe 3867.41 a ni. Account hrang hranga sum hmuh leh hman tur chhut khawm hnuah 2009-2010 Budget bik chu ‘Surplus Budget’ niin, Rs. vaibelchhe 13 awm tura tarlan a ni. Kum 2008-09 a sum indaihlohna Rs. vaibelchhe 70.45 a lo awm tawh avangin, 2009-10 kum tawpa sum indaih lohna (deficit) tur erawh chu Rs. vaibelchhe 57.45 a ni dawn ani tih a tar lang. Planning Commission-in Mizoram Sawrkar Annual Plan atan Rs. vaibelchhe 1,250 a ruahman a, chu chu Department hrang hrangah sem darh ani a. Sawrkar scheme pawimawh NLUP atan Rs. Vaibelchhe 100 ruahman a ni bawk. Planning Commission sum ruahman bakah hian NEC, NLCPR leh CSS leh thildang hnuaia sum hmuh belh te nen, a vaia Plan hnuaia sum hman tur zawng zawng chu Rs. vaibelchhe 1,476 a ni a, Non-Plan hnuaia hmanral tur ruahman chu Rs. vaibelchhe 2,391 a ni bawk. ## Aizawl Art Gallery buatsaih PAINTING EXHIBITION - 2009 chu October ni 17 khan Vanapa Hall-ah Art & Culture Minister Pu PC. Zoramsangliana’n a hawng. Vanapa Hall sak that tura ruahmanna kal mekah Modern art gallery dah a nih tur thu a puang bawk a ni. ## Sorkar hmasa hunlaia thil dik lo nia sawi langsar zingah Mobile Medical Unit (MMU) a hlui nia sawi chu chhuizui mek a ni a, Aizawl Civil Hospital Out Patient Department

(OPD) building chhawng khat kim lo anga sawi pawh PWD SE chhui tir mek a ni bawk.

Vol XV Issue No. 29

Bangalore Mizo Association

## 64th YMA General Conference 2009 chu October ni 20-22 hian Darlawn-ah neih tur a ni. YMA member-te kal theuh tura sawm an ni.

Pathianni Tin Chhuak Chanchinbu

Date: 18th October 2009 Phek Li na

Pulsar 180 a dum, la thar tha tak mai, mimal hman, la tlan tlem tak… hralh duh a ni e. Contact: Rev. C. Lalmuankima, UTC +91 99805 06782

Thlawhna leh Rel a zin duhte tan ticket kan buaipui sak thei reng e. Internet a a man inziak ang zatin kan pe thei bawk. Contact: Jim Lalrammawia +91 99458 58253 +91 96860 97735 ## Bangalore XI, Mandya Red & Blue leh Mysore XI te, nimin Inrinni khan Mandya ah an inkhel. Kan member thenkhatte an hunawl hnawhkhatin football match turu tak an siam a, nilengin hun an hmang a an hlim tlang hle a ni. Mandya Red leh Mandya Blue ten khelh hnih ve ve an khel a, a dang Mysore XI leh Bangalore XI te chuan khelh thum ve ve an khel thung a ni. He inkhelhah hian Mysore XI te chu an chak tam ber a, chuvang chuan chak deuh berah an puang a ni ta deuh ber. INFIAMNA, etc. ## Nimin Inrinni khan Serchhip ah 31st State Boxing Championship Final neih a ni. Mizoten khawvel pum huap infiamnaa kan thlensan theihna pakhat Boxing chu hun engemawti lai khan a reh riau mai a, tunah hian in tuaithar leh deuh niin, tournament eng eng emaw siam a ni chho leh ta. ## Mizoram Chief Minister Pu Lal Thanhawla chu chuhpuitu an awm loh avangin Mizoram Olympic Association (MOA) President thar atan tlingah puan a ni a. Kum 2009-2013 chhunga Mizoram Olympic Association hruaitu inthlan hi 16th October khan I&PR Auditorium-ah neih a ni a, BMA Office Bearers 2009-2010: President : Pi Lalrinpuii General Secretary : Mâdawnga Hauhnâr Treasurer : Blessy Sailo Secretary i/c Games & Sports : Joel Murray Secretary i/c Academic & Human Resources : Alan Lalhriatpuia

K.Sapdanga, MJA president chu Returning Officer niin, vote nei thei mi 51-ah 50 an kal a ni. Secretary General-ah Zoliana Royte, Mizoram Table Tennis Association leh Jt.Secretary-ah Lalremtluanga, Mizoram Football Association-te pawh chuhpui an awm loh avangin un-contest in an tling tih puan a ni bawk. MOA Vice president atan hian Mizoram Tennis Association hminga chuhtu Zodintluanga, Sports & Youth Services minister leh Mizoram Women Hockey Association hminga chuhtu Zothankimi te thlantlin an ni bawk.

English Premier League: Nizan inkhel a hmuhnawm tlang hle. An result chu hetiang hi a ni: Aston Villa 2-1 Chelsea, Arsenal 3-1 Birmingham City, Everton 1-1 Wolves, Man Utd 21 Bolton, Portsmouth 1-2 Tottenham, Stoke City 2-1 West Ham, Sunderland 1-0 Liverpool. Darren Ashley Bent Tuna season a goal pet lut hnem ber dawttu Darren Ashley Bent. Pianni – February 6, 1984. Pianna khua - Tooting, England. San zawng - ft.5.11. Sunderland ah striker niin, a club tan goal 7 a ti lut tawh a ni. English Premier League point dinhmun: (as on 17th October ’09, 11:00pm) Position 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Club Manchester United Chelsea Tottenham Arsenal Manchester City Aston Villa Sunderland Liverpool Stoke City Burnley

Played GD 9 +12 9 +11 9 +8 8 +16 7 +7 8 +5 9 +4 9 +9 9 -3 8 -9

Point 22 21 19 18 16 16 16 15 12 12

English Premier League: Zanin(18th October 2009) inkhel turte: Blackburn vs Burnley 05:00pm Wigan Athletics vs Manchester City 08:00pm -

--------------------------------------------------------------Vice President Asst.Gen. Secretary Assistant Treasurer Secretary i/c Cultural

: Pu Josiah Lalchhanhima Ralte : Pu Paul Lalchhanhima : Thaarie Hnamte : Samuel Lalrozama Hmar

% Tunlaiin Kora lamah chukchu a tam hle ni awmin kan lo hria a. Chukchu ti rem thiam rawih pawh a in refer ang zawngin a hlawk phian. % Benson Town lamah Facebook thlarau a leng vel mek e. Chanchin kan la rawn tarlang ang.

Related Documents