Wijsheid 84

WAT IS WIJSHEID??? “Zodra iemand zich realiseert dat de werkelijkheid vele gezichten kent, zet hij de eerste stap op weg naar wijsheid.” Nieuwsbrief van Hopstaken Bedrijfsadvies – 2008.4 – 8 april 2008 (nr. 84) In deze nieuwsbrief: 1. Waar gebeurd: Harmonie 2. Nieuws van Hopstaken: Doorpakken! 3. Instrument: Vreemde ogen … 4. Een wijs citaat van Bomans, Dorus’ Harmonie en een lente-vers van Jacobus Bellamy 5. Tip voor leven na ’t werk: Wijnboer worden in Toscane Reacties: [email protected]. Het nieuwsbrieven-archief staat op www.hopstaken.com. Evenals een overzicht van onze diensten (advisering, workshops en seminars). 1. Waar gebeurd: Harmonie Niet iedereen zal het kunnen. Een conflict ontstaat, neemt toe in omvang, leidt tot explosies, en als je dan niet oppast, ontaardt het in vooral, een emotioneel getoonzette strijd zonder einde. O ja: het kost ber-gen geld. Wanneer we ons weleens verbazen over vetes die generaties lang meegaan, waarbij de oorzaak begraven ligt onder een berg zwaar aangezette verhalen, hoef je voor de waanzin waartoe strijdende partijen zich kunnen verlagen, niet ver van huis te gaan. Met intelligentie en opleiding heeft dit alles niets te maken. Hoewel: ik merk dat wie thuis is in mediation en coaching, beter in staat is om conflicten niet te laten escaleren, en door zelfbeheersing op te brengen, zelfs weer kan doen de-escaleren. Uiteindelijk gaat het er natuurlijk om, het gezond verstand te doen zegevieren, en persoonlijke schade (inclusief reputatieschade) te beperken. Vrede levert je geen windeieren op. Zoals ik ooit ergens las: “Vrede is de meest winstgevende omstandigheid voor zaken doen.” En niet alleen in het zakenleven: ook in familie-, vrienden-, buren-, zakelijk en uiteraard, internationaal verband is een gezonde harmonie waarin we de zaken wel rechtstreeks benoemen, én aanvaarden dat belangen kunnen verschillen, evenals gevoelslevens en karakters.

Goya’s ruziemakers merken niet dat zij in drijfzand staan. Nee, ik ga nu niet uit de doeken doen hoe laatst zo’n dreigende emotie- en geldverslindende conflictsituatie op harmonieuze wijze is opgelost. Daarvoor is zo’n conflict een te persoonlijke aangelegenheid. Maar ik kan wel melden wat het keerpunt bracht: betrokkenen realiseerden zich ten volle de financiële consequenties van escalatie, en de afbreuk die dit zou doen aan hun persoonlijke toekomst. Sterker: hoe meer schade de een zou leiden, hoe meer schade de ander zou lijden. Die gewaarwording was de basis voor een overeenkomst om ervoor te zorgen, dat beide er financieel het best uit zouden springen. Uiteindelijk hebben twee experts – een advokaat en een accountant – gezorgd voor onderbouwing van de overeenkomst, en blijkt de pijn van het conflict goeddeels opgelost. Immers, pijn uit het verleden kun je het best bestrijden met een garantie voor een mooie toekomst. © 2008 Hopstaken Bedrijfsadvies

1

2. Nieuws van Hopstaken: Doorpakken!

Trouble in Paradise? Geluk is … talloze boeken en studies zijn gewijd aan dit fenomeen. Vaag, ongrijpbaar, en toch een streven van pakweg 98% van de mensheid. Het gaat in elk geval gepaard aan genieten, en dat doe je wanneer je een droom in vervulling ziet gaan. Maar ook, bij de (h)erkenning van iets heel moois of ontroerends, en uiteraard van een zalige maaltijd, liefst in heerlijk gezelschap. En zo kunnen we een aardig lijstje maken. Geluk: we lusten er wel pap van. Vast staat wel dat er niet zoiets is als een permanente staat van geluk. Af en toe moet je het even helemaal kwijt raken. Dan kun je er weer naar hunkeren, aan de slag, wetend dat je het slechts af en toe cadeau krijgt, en er iets voor moet doen. Niet blijven gangen in je verlies, maar doorpakken. Het geluk ligt om de hoek, zeggen de geleerden. Zakelijk geluk ligt ook niet voor het oprapen. De vraag: “Waar doe ik het voor?” dient zich aan wanneer je dat geluk even kwijt bent. Terwijl je emotie van het moment je influistert: “Het komt nooit meer goed, geef het op”, neemt je verstand het gelukkig over en begint langzaam te kijken naar mogelijke uitwegen. Wegen, soms kleine straatjes, waarvan je hoopt dat die zullen leiden tot je geluk. Bereik je dat, dan zegt je emotie van dat moment: “ Zo zie je maar: het viel eigenlijk reuze mee, gewoon even de handen uit de mouwen …” Dan merk je ook weer, dat zakelijk en privégeluk onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Het afgelopen jaar heb ik enkele langdurige projecten afgerond. Dat was mooi, maar ook jammer: klaar is klaar, voor een paar jaar. Minder mooi is dat ik enkele klanten ben kwijtgeraakt; een vaste klant verkocht zijn zaak, en zo zijn er meer oorzaken. Daarnaast is het lesgeven aanmerkelijk gereduceerd: kleine scholen overleven niet in een land met incompetente bureaucratieën bij zowel Onderwijs als IND. Hoewel m’n Vietnam-trips van vorig jaar buitengewoon interessant waren, is de opbrengst nog slechts: veelbelovend. Het is bekend: een dergelijke operatie heeft tijd en aandacht nodig om er een succes van te maken. Deze zomer keer ik terug naar Saigon, om verder te zaaien, maar ook om te oogsten. Al met al betekent 2008: hoofd koel houden, en alle hens aan dek. Doorpakken! Mocht je ooit ‘Trouble in Paradise’ voorbij zien komen, die Ernst Lubitsch-film uit 1932, dan kun je behalve smakelijk lachen om het venijn achter de schone schijn, ook meteen je vermogen tot relativeren oppoetsen. Voor de momenten waarop je je afvraagt: “Waar doe ik ’t voor?” China in Nederland, Nederland in China

Links: Li Xin & Junming Wu behaalden in maart hun graad in Bachelor Business Administration (internationale bedrijfskunde). Rechts: Wang Jun (midden) werkt voor een Nederlandse firma in China, en was op zakenbezoek. Op Schiphol ontmoetten we zijn oud-klasgenote Chen Yan (links; afgestudeerd 2005), en zijn nichtje Zeng Qian (afgestudeerd 2004), beiden wonend en werkend in Nederland. © 2008 Hopstaken Bedrijfsadvies 2

What is Wisdom??? nr. 11 is uit Elke 3 maanden verschijnt dit kleurrijke, Engelstalige orgaan voor oud-studenten in vooral Oost-Azië. Een mix van hobby, een poging om een netwerk levend te houden, en een ordinaire drang tot communicatie. Rond de 30 pagina’s, gemiddeld tweederde foto’s, eenderde tekst. Veel dat je niet zal aanspreken; de kring van ontvangers daarentegen komen aardig aan hun trekken. Hoewel het lesgeven aanmerkelijk is verminderd, blijven de contacten gewoon doorgaan. En zolang ik er schik in heb, hou ik ook het schrijf-, knip- & plakwerk in ere. Wil je eens kennis maken met het internationale wereldje achter Hopstaken Bedrijfsadvies, neus dan eens rond op mijn MSN Space. Een pdf van de Wisdom??? nr. 11 – 35 pagina’s, 3MB – stuur ik je met plezier toe. Dit nummer heeft twee thema’s: de ‘box’, en ‘home’. De box hieronder gaat richting home. Op de driehoek kom ik nog wel een keer terug.

3. Instrument: Vreemde ogen … Al heel vroeg in mijn loopbaan kwam ik er achter, dat de mening van een betaalde buitenstaander dubbel telt. De resultaten van intern onderzoek leidden menigmaal tot relativerende kanttekeningen, en verdwenen wanneer die resultaten de directie even niet uit kwamen, in de la. Pas wanneer externen zo’n intern onderzoek overdeden en tot gelijkluidende conclusies kwamen, nam de directie je pas weer serieus. Wanneer zij een andere conclusie trokken, dan had je een interessante casus: wat hadden wij resp. zij over het hoofd gezien? Of: waarom keken zij/wij er heel anders tegenaan? Leerzame tijd. Belangwekkende lessen. Zoals: • wil je weten hoe het echt zit: praat dan met de mensen die met hun neus bovenop de feiten zitten • zij praten vrijer met een buitenstaander dan met een collega, mits er een basis van respect en vertrouwen is • ‘van buiten’ ziet de wereld er anders uit dan ‘van binnen’: de buitenstaander bevindt zich buiten de ‘box’ • feedback geven aan de mensen die hebben meegewerkt aan het onderzoek is van vitaal belang wil je je verzekeren van hun medewerking in de toekomst • de opdrachtgever doet op korte termijn iets met de resultaten, en maakt dit bekend in de organisatie. In mijn rollen als trainer, adviseur en coach ben ik vrijwel altijd de ‘man van buiten’. Omdat ik weet, hoe mijn opdrachtgevers kunnen omgaan met de eigen onderzoeksresultaten, ervaar ik een onderzoeksopdracht als een buitengewoon serieuze aangelegenheid. Dit houdt in, dat alle conclusies en aanbevelingen geheel voor mijn rekening komen. Waarneming die vertaald zijn in beelden die voor velen herkenbaar zijn, concreet benoemde conclusies (zonder om de hete brij heen te draaien) en uiteraard praktisch uitvoerbare aanbevelingen, zijn een must. Vreemde ogen dwingen, zegt men. Maar vreemde ogen kunnen ook antwoorden en reacties ontlokken die normaal gesproken binnenskamers blijven. Sterker nog: in de bovenkamer blijven. Dit is de mate van openheid die ik aantref: Minst open: Beperkt open: Open: Zeer open:

naar Directie / Management naar directe collega’s naar een interne vertrouwenspersoon (niet noodzakelijkerwijs de Vertrouwenspersoon) naar een vertrouwde, discrete, geïnteresseerde buitenstaander

Het helpt aanzienlijk, wanneer ik als buitenstaander redelijk thuis bent in de materie. Aan de andere kant laat ik mij ook wel eens zaken uitleggen die ik al weet – of: denk te weten. Dit werkt heel verfrissend. Kortom: wil je echt weten wat er leeft / speelt: nodig een geïnformeerde buitenstaander uit. [email protected]. © 2008 Hopstaken Bedrijfsadvies

3

4. Een wijs citaat van Bomans, Dorus’ Harmonie en een lente-vers van Jacobus Bellamy “Indien ik rijk wilde worden, zou ik een scabreus boek schrijven en er daarna onder een schuilnaam uit alle macht tegen te keer gaan.” Godfried Bomans (1913-1971) DE HARMONIE

De vergeefsche proefonderneming

De harmonie gaat nooit verloren De harmonie van Krommenie De harmonie is weer herboren De harmonie van Krommenie

Laatst was ik bij mijn Fillis, Zij zat een wijl te peinzen, Maar, in het einde vroeg zij: ‘Weet gij wat of een kuschje is?’ Ik zei: ‘mijn liefste meisje, Dit is te Philosophiesch; Een kuschje laat zich voelen, Doch laat zich niet beschrijven, Misschien, dat wy het wezen, Als ook den aart der kuschjes, Door dadelijke proeven, Wel min of meer ontdekken.’ Ik greep haar in mijn armen, En drukte mijne lippen Op heur bevallig mondje Nu kuschten wij elkander Op allerhande wijzen. Ik bleef schier onbeweeglijk Op heure lipjes kleeven. Doch, na zoo veele proeven, Was ‘t ons nog gansch onmooglijk, Een kuschje te beschrijven. Ik zei: mijn lieve Fillis, Wij zullen ‘t nooit ontdekken! Wel zeide toen mijn meisje, ‘Laat gij de hoop reeds vaaren, Wie weet! zo wij de proeven Te meermaal weêr hervatten, Of wij het niet ontdekken!’

De harmonie van Krommenie zat slecht in de slappe was D’r was geen behoorlijk instrument en geen saldo meer in de kas Ze gaven een feest maar d’r kwam geen beest en toen moesten d’r centjes bij De leveranciers van de uniformen stonden in de rij Het bestuur zei ‘t is met ons gebeurd Maar daarom niet getreurd De harmonie gaat nooit verloren … De penningmeester van de club zat met zijn handen in ‘t haar Hij droomde van een vet miljoen en zuchtte, was ‘t maar waar Met bevende hand las-ie toen in de krant en hij wist niet hoe-ie het had Het hele bestuur had een ton verdiend met een puzzel van dat blad Hij riep meteen een vergadering bijeen En hij zong door het dolle heen De harmonie gaat nooit verloren … Ze doken in hun uniform en pakten hun instrument Ze maakten een feestmars door de stad, marcheerde op weg naar hun tent en langs het trottoir stond iedereen klaar om te juichen van geluk De leden van de harmonie die bliezen hun lippen stuk Het werd een feest, oh wat niemand had gedacht En er klonk tot diep in de nacht

Jacobus Bellamy (1757-1786)

De harmonie gaat nooit verloren ….

uit: Gezangen mijner jeugd (1782)

© 2008 Hopstaken Bedrijfsadvies

4

5. Tip voor leven na ’t werk Aan het woord Dick van der Meer, oprichter van Campagne. Hij heeft destijds de dagelijkse leiding overgedragen aan zijn broer André. Zo heeft hij meer tijd gekregen voor eigen projecten. Eén daarvan brengt hem regelmatig naar Toscane, een aards paradijs. Pino ontmoette ik tijdens Italië-Duitsland, bij hem thuis … ‘WIJNBOER IN TOSCANE’ – Dick van der Meer Inleiding Twee jaar geleden ontmoette ik Giuseppe Brancatelli op de wijnbeurs ‘Vinitali’ in Verona. Hij viel me op, omdat ik een Italiaan Hollands hoorde spreken en we raakten aan de praat. Hij bleek ook een huis in Nederland te hebben en wel in Rotterdam en wel … naast mij! Ik geloof niet in toeval en besloot ter plekke samen te gaan werken en vrienden te worden. Dat is allebei gelukt. Over Pino Giuseppe’s roepnaam is ‘Pino’. Hij is 50 jaar geleden geboren in Messina op Sicilië. Op 21-jarige leeftijd kwam hij naar Nederland op zoek naar werk. Het werd de horeca en, na enkele omzwervingen, landde hij in Rotterdam. Daar ontmoette hij zijn Catherine uit Ierland. Zij openden samen verschillende taliaanse restaurants. De laatste en bekendste is ‘Brancatelli’ aan de Boompjes. Het lukte Pino om een echte ambassadeur te worden van de Italiaanse keuken. Ook de bekendheid in Nederland van de Italiaanse wijnen mag voor een groot deel op zijn conto bijgeschreven worden. Hij importeerde zelf en was pionierde in wijnen die inmiddels beroemd zijn, zoals Gaja, Sassicaia, Brunello en Radikon. In 1999 besloot hij om van deze passie zijn beroep te maken en ging in Italië op zoek naar grond voor wijngaarden. Hij koos voor Toscane, waar hij totaal 45 hectare grond kocht, verspreid over vier locaties: Riotorto, Fiorentina/Piombino, Pratini/Suvereto en La Batistina/Suvereto. In 2001 werden de eerste 15 hectare aangeplant op Riotorto en Fiorentina met Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Syrah en Petit Verdot. Ook startte hij in dat jaar met de bouw van een ‘Azienda Agricola’ naast de wijngaarden in Riotorto. Een eigen appartement als woonhuis, restaurant, 11 verhuur-appartementen, zwembad en een ‘cantina’ (wijnhuis met kelder). In 2003 kwamen de eerste gasten en in 2004 volgde de eerste echte wijnoogst. Het resultaat van alle inspanningen was verbluffend: de ‘Valle del Sogno’ (Cabernet Sauvignon) en de ‘Giuseppe Brancatelli’ (Syrah) scoorden direct hoog in de gerenommeerde wijngidsen.

Toch deed Pino het nog maar part-time, want het restaurant in Rotterdam eiste ook al zijn aandacht op. In de zomer van 2006 verkocht hij ‘Brancatelli’ en vertrok met Catherine en inmiddels drie dochters definitief naar Toscane. Het wijnteam Dat Pino vijf jaar lang zijn aanwezigheid kon verdelen tussen Nederland en Italië, is te danken aan de prima mensen die voor hem werken. Op de eerste plaats Antonio Bonaguidi, een vakman in hart en nieren, maar ook trouw, integer en aardig. En dan Ciampaolo Chietini, een jonge, talentvolle oenoloog die nieuwe wegen bewandelt en niet bang is voor onconventionele beslissingen. Hij werkte al voor grote huizen als Gaja. Samen met Pino, de fijnproever en © 2008 Hopstaken Bedrijfsadvies

5

perfectionist, vormen zij het wijnteam dat verantwoordelijk is voor de grote successen. Zo riep men de Syrah in 2007 uit tot de top drie van Italië! Hoe nu verder De bouw van de wijngaarden en de Azienda zorgen in de eerste jaren voor gigantische financiële inspanningen. De logies en de opbrengst van de wijn vormen de inkomstenbron, maar de wereldwijde naamsbekendheid moet nog komen. Inmiddels wordt de wijn verkocht in Italië, Japan, Duitsland en Nederland. De jaarproductie is plm. 50.000 flessen. 2008 is een belangrijk jaar, we werken hard aan een doorbraak in Groot Brittanië en de Verenigde Staten. Er is op dit moment geen kapitaal over om de nog resterende hectares grond aan te planten, maar als de doorbraak komt moet er eigenlijk meer wijn geproduceerd worden. Dus heb ik het volgende bedacht… Mijn rol in dit verhaal Ik geloof in de potentie van Italiaanse wijn. Het ambachtelijke, biologische spreekt me aan. Geen parfum-achtige chemische toevoegingen, zoals in ‘de nieuwe wereld’ aan de orde van de dag is. Geen arrogante, te dure wanproducten, zoals zo vaak uit Frankrijk. Kwaliteit in plaats van kwantiteit! Ik probeer Pino te helpen in de marketing om de naam ‘Brancatelli’ op de kaart te krijgen. Zo heb ik vorig jaar een enthousiaste distributeur voor Nederland gevonden. Het is hem gelukt om een van de Brancatelli-wijnen in de business-class van de KLM te krijgen! Pratini Om Pino verder te ondersteunen heb ik, samen met drie goede vrienden, bijna 2 hectare grond van hem gekocht in de buurt van Suvereto. Daarop heeft hij voor ons in februari 1,2 hectare wijngaard aangeplant met de rode druivensoort ‘Marcelan’. De grond hebben we als particulier gekocht, zodat we bij verkoop de waardestijging kunnen incasseren. Op agrarische grond wordt in Italië geen BTW geheven. Toen hebben we een V.O.F. opgericht, genaamd ‘Pratini’, naar de naam van het grondstuk, en daarin de kosten van het aanplanten van de wijngaard ondergebracht. Deze kosten kunnen afgetrokken worden van latere winst en de BTW is terug te vorderen. Ook van de jaarlijkse kosten voor onderhoud, oogsten en bottelen gaat de factuur naar Pratini V.O.F. Binnenkort gaan we in Toscane naar de notaris om de grond op onze naam te zetten. We moeten dan wel een fiscaal nummer aanvragen en een postadres in Italië hebben: bij Pino dus! De hamvraag Zo iets onderneem je met leuke, gezellige mensen: vrienden! Daarom durf ik je deze vraag te stellen:

WIL JIJ OOK WIJNBOER WORDEN IN TOSCANE???

La Batistina Er is nu nog 25 hectare over: het landgoed ‘La Batistina’. Ook vlakbij het dorp Suvereto en zo’n 10 km vanaf de Azienda Brancatelli. Het is een heuvel met op de top de ruïne van een woonhuis. De zuidhelling is zeer geschikt voor wijnbouw; daarvoor heeft Pino de grond destijds ook gekocht. Suvereto is D.O.C. gebied! Hier zou totaal plm. 8 hectare wijn aangeplant kunnen worden. © 2008 Hopstaken Bedrijfsadvies

6

Dus zoeken we mensen die één of meer hectare willen kopen: alleen of ook met vrienden. En: we zoeken iemand die een huis wil in Toscane met zo’n 17 hectare grond eromheen. Of één persoon die direct alles wil kopen … ook goed! We hebben al wat voorwerk gedaan. Het huis mag herbouwd worden, er mag een zwembad komen enz. Verder hebben we een ervaren en betrouwbaar team klaar staan om e.e.a. te realiseren. Een architect/ ingenieur is bezig met bouwtekeningen van het huis en met de vergunningen, een aannemer voor het grondwerk en de aanleg van infrastructuur. Een goede bouwer, loodgieter en electriciën voor het woonhuis en, voor de bouw van de wijngaarden, Pino’s A-team. Ikzelf ben veel in Toscane en zorg dat alles vlot verloopt. Eigenlijk is ‘La Batisitina’ in het groot, wat we op Pratini al geoefend en gerealiseerd hebben. Kosten en opbrengsten Als je (nog) rijker wil worden zou ik niet in de wijn gaan. Je moet eerst investeren, elk jaar onderhoud betalen en pas na vier jaar kan het wat opbrengen … Maar: als je, net als ik, - lekker veel naar Toscane wil om met Pino, Ciampaolo en Antonio tijdens het eten over wijn te praten (en te proeven…), - in grond wil investeren die de laatste 15 jaar 400 % in waarde is gestegen, - een hobby zoekt die zich binnen 10 jaar volledig heeft terugbetaald, - of misschien altijd al een ‘berg in Toscane’ had willen hebben… lees dan door. Een hectare grond, bewerkt en aangeplant met wijnstokken kost momenteel plm. € 220.000,-. Het jaarlijkse onderhoud kost plm. € 30.000,-. Als er geoogst gaat worden komen daar de kosten voor flessen, etiketten, kurken, eiken vaten en verzenden bij. Wij gaan voor kwalitatief uitzonderlijk goede wijn. Per hectare levert dat zo’n 5.000 flessen per jaar op. Die kunnen in 2014 (eerste volledige op eiken gerijpte oogst) makkelijk € 15,- per fles opleveren. We liften dan mee op de naam en afzetkanalen van Brancatelli. Ook kunnen er meerdere varianten wijn gemaakt worden door te ‘blenden’ met de wijnrassen van de andere wijngaarden. het team van Azienda Brancatelli zorgt voor de dagelijkse verzorging, het oogsten en bottelen, de opslag en de verzending. Uit de ervaringscijfers van omliggende wijnhuizen draai je na plm. 8 tot 10 jaar ‘quitte’, daarna maak je winst. Los van de waardestijging van de grond: Toscane is ‘hot’. Wonen in Toscane Voor degene die vanaf de top van de berg het gezwoeg op de wijngaarden vanuit een jacuzzi wil volgen, het volgende: - de aankoop van de plm. 17 hectare bosgrond kost plm. € 500.000,- de aanleg van de infrastructuur (toegangsweg, gas, electra water, riool) plm. € 250.000,- de herbouw van het woonhuis schatten wij van € 500.000,- (eenvoudig) tot € 750.000,= (zeer luxe). Het huis heeft twee verdiepingen, elk plm. 165 m2 groot - de aanleg terrassen, tuinen, zwembad carport, pergola’s, enz. plm. € 150.000,= En als je er dan toch een stukje wijngaard bij wilt kopen: zie de prijzen hierboven. Alle varianten van ontwikkeling zijn nu nog bespreekbaar: van ‘nu het hele plan overnemen’ (denk aan 1,5 miljoen) tot ‘alles door ons uit laten voeren en pas komen kijken als het klaar is’. En natuurlijk ook alle door je zelf bedachte varianten. Verrassing Voor degenen die een stukje grond aanschaffen geeft Pino 10 overnachtingen in zijn luxe appartementen cadeau! Kan je de ontwikkelingen van dichtbij komen volgen … Ik beschik over foto’s en tekeningen en nog véél meer details. Dus als je interesse is gewekt, maak een afspraak. Of we houden met alle geïnteresseerden binnenkort een proeverij van Brancatelli-wijnen. Ciao, Dick van der Meer [email protected] 06 – 27051737 © 2008 Hopstaken Bedrijfsadvies

7