Vopak Jaarverslag 2005 Nl

Koninklijke Vopak N.V. Jaarverslag 2005

Vopak Jaarverslag 2005

04-2006

www.vopak.com

Koninklijke Vopak N.V. Jaarverslag 2005 Dit jaarverslag bestaat uit het verslag van de Raad van Bestuur, de jaarrekening en overige gegevens. Het is ook verkrijgbaar in het Engels. In geval van tekstuele afwijkingen tussen de Engelse en de Nederlandse versie prevaleert laatstgenoemde. This annual report contains the report of the Executive Board and the annual accounts and is also available in English. In the event of textual inconsistencies between the English and the Dutch version the latter shall prevail. Exemplaren van de Nederlandstalige en de in het Engels vertaalde versie van dit jaarverslag kunt u aanvragen bij Koninklijke Vopak N.V., afdeling Corporate Communication & Investor Relations: Telefoon: +31 10 4002778 Telefax : +31 10 4047302 E-mail : [email protected] Het jaarverslag is ook te vinden op de internetsite van Vopak: www.vopak.com Toekomstgerichte uitspraken Dit document bevat uitspraken waarin een vooruitblik wordt gegeven. Deze uitspraken zijn gebaseerd op thans beschikbare plannen en projecties. Gezien de dynamiek van de markten en de omgeving waarin wij onze logistieke diensten in 29 landen aanbieden, kunnen wij de juistheid en volledigheid van dergelijke verklaringen niet garanderen. De verklaringen waarin een vooruitblik wordt gegeven moeten altijd worden beoordeeld in het kader van gebeurtenissen, risico’s en onzekerheden in de markten en omgeving waarin Vopak opereert. Mogelijk kunnen deze factoren ertoe leiden dat de uiteindelijk behaalde resultaten materieel afwijken.

Koninklijke Vopak N.V. Westerlaan 10, 3016 CK Rotterdam Postbus 863, 3000 AW Rotterdam Telefoon: +31 10 4002911 Telefax : +31 10 4139829 E-mail : [email protected] Internet : www.vopak.com

Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel Rotterdam onder nummer 24295332

Inhoud

3 4 5

8

Profiel Kerncijfers Bericht van de gaande en komende Voorzitter van de Raad van Bestuur aan klanten, medewerkers, aandeelhouders en partners Bericht van de Raad van Commissarissen

11

Verslag van de Raad van Bestuur

12 13 15 16 18 20

Commercial Excellence Operational Excellence Financial Excellence Groeiperspectief langs vijf lijnen Personeel en organisatie Financiële gang van zaken

25

Gang van zaken per divisie

26 28 30 32 34 36

Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika (CEMEA) Olie Europa, Midden-Oosten & Afrika (OEMEA) Azië Noord-Amerika Latijns-Amerika Het Vopak-netwerk

38 40 42 44

Risico’s en risicobeheersing Bestuursrapportage Informatie voor aandeelhouders Corporate Governance

47

Jaarrekening 2005

48

Inhoudsopgave jaarrekening

2

110

Overige gegevens

110 111

Accountantsverklaring Statutaire regeling omtrent de bestemming van de winst Voorstel tot bestemming van het resultaat Stichting Vopak Stichting Administratiekantoor Financieringspreferente Aandelen Vopak (‘de Stichting’) Personalia Raad van Bestuur Personalia Raad van Commissarissen Belangrijkste leidinggevenden Geconsolideerde ondernemingen, joint ventures en geassocieerde ondernemingen Vijf jaar Vopak Woordenlijst

111 112 113

114 115 116 117 118 119

China - Vopak Shanghai - Caojing Terminal

Germany - Vopak Terminal Hamburg

Profiel

Professionals in liquid bulk logistics

Koninklijke Vopak N.V. is 's werelds grootste onafhankelijke tankterminal-operator, gespecialiseerd in de op- en overslag van vloeibare en gasvormige chemie- en olieproducten. Desgewenst levert Vopak aanvullende diensten voor klanten van de terminal. Met vestigingen in 29 landen, verspreid over de hele wereld, beschikt Vopak over een netwerk van 73 tankterminals met een gezamenlijke capaciteit van meer dan 20,4 miljoen kubieke meter (cbm). Deze liggen op strategische plaatsen ten opzichte van de gebruikers en de belangrijkste vaarroutes. Klanten zijn overwegend ondernemingen uit de chemische en olie-industrie voor wie Vopak een grote verscheidenheid aan producten opslaat die hun weg vinden naar een groot aantal verschillende industrieën. Vopak is naar marktregio’s georganiseerd. De onderneming opereert in een dynamische markt die in sterke mate wordt bepaald door de stromen van olieproducten en chemicaliën tussen productiegebieden en consumptiegebieden. De versnelde economische ontwikkeling in Azië en de toenemende onbalans tussen productie en consumptie versterkt deze dynamiek. In de wereldwijde logistieke stromen spelen de havens van Rotterdam/Antwerpen, Houston en Singapore een sleutelrol (zogeheten hubs). Vopak is in deze havens sterk vertegenwoordigd met tankopslag, daarbij ondersteund door een effectieve infrastructuur. Op deze hublocaties biedt Vopak alle verschillende dienstverlenende functies van een terminal aan, zoals de op- en overslag van producten bestemd voor de export naar andere landen of regio’s en de import en distributie van producten voor de lokale markt. De overige locaties zijn veelal gespecialiseerd in een van deze activiteiten. Daarnaast heeft Vopak op diverse plaatsen zogenoemde industrial terminals. Dit zijn terminals die geïntegreerd zijn in een groot chemisch complex of een raffinaderij. Deze ondersteunen de lokale logistiek en import en export, waarbij de producenten de terminalfunctie uitbesteden aan Vopak op basis van langetermijnovereenkomsten. Centraal staat de toegevoegde waarde die Vopak biedt in de supply chain van haar klanten. Het uitbesteden van activiteiten, waaronder opslag, door de olie- en chemische industrieën neemt verder toe. Focus op de kernactiviteiten gecombineerd met de noodzaak om de kosten van de totale supply chain te verlagen en steeds strengere kwaliteitseisen liggen hieraan ten grondslag.

De kracht van Vopak schuilt in de combinatie van: ● tankterminals op voor klanten strategische plaatsen; ● een strikt beleid op het gebied van veiligheid, gezondheid, milieu en kwaliteit; ● ervaren en goed opgeleide medewerkers; ● wereldwijd een herkenbare kwaliteit. Vopak gaat hierbij uit van de hoogste industrienormen; ● een sterk trackrecord op het gebied van strategische samenwerking met derden en partnerships met klanten. Dit wordt ondersteund door een slagvaardige netwerkorganisatie waarin de uitwisseling van kennis, vaardigheden en ‘best practices’ centraal staan. De strategie van Vopak is gericht op het verder versterken van haar wereldmarktleiderspositie door het optimaliseren en uitbreiden van het bestaande tankterminalnetwerk, het ontwikkelen van nieuwe terminals in nieuwe gebieden en het aanbieden van opslagfaciliteiten voor nieuwe producten als vloeibaar aardgas (LNG) en biobrandstof. Om die groeistrategie te ondersteunen streeft Vopak naar Excellence. Daarbij hanteert Vopak het principe van duurzaamheid in de zin van een veilige en aantrekkelijke werkomgeving voor eigen medewerkers én voor partijen die in opdracht van Vopak werken. Respect voor mens en samenleving in combinatie met een minimale belasting van het milieu zijn hierbij de leidraad.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

3

Germany - DUPEG Tank Terminal

Kerncijfers

In miljoenen EUR

2005

2004

Resultaten Opbrengsten uit dienstverlening

683,6

648,1

Bedrijfsresultaat voor afschrijvingen (EBITDA)*

253,5

228,3

Bedrijfsresultaat (EBIT)*

170,7

147,5

Nettoresultaat toe te rekenen aan aandeelhouders*

93,2

87,6

Nettoresultaat toe te rekenen aan houders van gewone aandelen*

90,2

80,7

164,3

138,9

Kasstroom uit operationele activiteiten (netto)

Investeringen 187,5

147,0

Gemiddeld bruto geïnvesteerd vermogen

Totaal investeringen

1.971,8

1.903,4

Gemiddeld geïnvesteerd vermogen

1.033,3

1.023,1

Voorstel winstverdeling Dividend: Financieringspreferente aandelen Gewone aandelen

3,0

6,9

37,5

30,5**

Vermogen en financiering Eigen vermogen beschikbaar voor aandeelhouders

603,5

500,3

Rentedragende leningen

510,0

581,4

Netto rentedragende schuld

411,7

505,0

16,5%

14,4%

1,76

2,20

6,7

5,0

Winst per gewoon aandeel

1,46

1,36

Verwaterde winst per gewoon aandeel

1,46

1,36

Winst per gewoon aandeel (exclusief bijzondere posten)

1,61

1,26

Verwaterde winst per gewoon aandeel (exclusief bijzondere posten)

1,61

1,26

Verhoudingscijfers ROCE*** Netto financieringspositie : EBITDA Interestdekkingsgetal (EBITDA : netto financieringslasten)

Kerncijfers per gewoon aandeel

*

Inclusief bijzondere posten

**

Naar keuze in contanten of in gewone aandelen

***

Inclusief bijzondere posten. Door toepassing van de IFRS-grondslagen is de basis van de berekening van de ‘Return On Capital Employed’ (ROCE) gewijzigd. De 2004 cijfers zijn dienovereenkomstig aangepast

4

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Bericht van de gaande en komende Voorzitter van de Raad van Bestuur aan klanten, medewerkers, aandeelhouders en partners ●

●

●

het terminalnetwerk uitgebreid en versterkt van 66 tankterminals in 26 landen met een gezamenlijke opslagcapaciteit van circa 19,4 miljoen kubieke meter naar 73 terminals in 29 landen met een opslagcapaciteit van meer van 20,4 miljoen kubieke meter; slagvaardig onze kansen benut in onze traditionele bedrijven in Europa, vooral in olie, en we zijn doeltreffend ingesprongen op groeikansen in nieuwe gebieden zoals Azië en Latijns-Amerika; de Plus in onze strategie vormgegeven, onder andere door allianties met Bröstrom voor zeetankvaart, Interstream Barging voor binnenvaart en Cosco in China voor landlogistieke additionele diensten aan onze terminalklanten.

Met gepaste trots kijk ik terug op de enorme veerkracht waarmee de onderneming en onze mensen zo’n grote stap in de goede richting hebben gezet. Er staat een prachtig netwerk dat zich uitstrekt tot in de verste uithoeken van de wereld, dicht bij de klanten en ondersteund door een uitstekende reputatie. In betrekkelijk korte tijd hebben we voor elkaar gekregen dat zowel internationale als lokale klanten de naam Vopak kennen, weten waar die voor staat én waarderen.

Carel van den Driest

De koers is gezet Toen ik in 2002 aantrad als bestuursvoorzitter van Vopak was de onderneming in verwarring. Nu neem ik afscheid van een prachtig bedrijf dat goed op koers ligt. Bij mijn aantreden speelden twee zaken. De combinatie van de tankopslagactiviteiten en chemische distributie had niet de verwachte meerwaarde geboden. Daarbij had de onderneming financiële slagkracht verloren door een schuldenlast die fors hoger was opgelopen dan we in deze business gewend waren. Onze missie was dus tweeledig: een duidelijke richting aangeven en de schuldpositie terugbrengen. Rust en richting Door te focussen op onze sterkste activiteit, de tankterminals, en door in een goed tempo consistent vast te houden aan de uitgezette lijn hebben we een bedrijf neergezet dat aanmerkelijk veel sterker is in zowel marktpositie, als financiële kracht, als resultaten. We hebben in vier jaar tijd: ● de ROCE verbeterd naar 16,5%; ● onze niet-kernactiviteiten verkocht met een totale opbrengst van EUR 210 miljoen; ● onze netto rentedragende schuld flink teruggebracht van EUR 1.027 miljoen naar EUR 412 miljoen;

Langetermijn relaties staan centraal In onze manier van zaken doen weten zowel onze partners in strategische allianties en joint ventures als onze klanten wat ze aan ons hebben. Nu en in de toekomst, omdat we volledig inzetten op langetermijn relaties. Soms tegen de druk van de beurs in, houden we vast aan een langetermijn oriëntatie. Ons ‘ja’ geldt voor een lange periode; maar met behoud van de flexibiliteit om een terminal anders in te zetten als de markt dat vraagt. In mijn visie is dat ook een doorslaggevende succesfactor en ook de factor die onze kracht in samenwerkingsverbanden bepaalt. Een veelbelovende portfolio De huidige markt van olieproducten kent een grote dynamiek. De structurele onbalans tussen vraag en aanbod in verschillende regio’s en de politieke bewegingen in de wereld leiden tot meer handel en een groeiende vraag naar opslagcapaciteit. In de markt voor chemicaliën is sprake van belangrijke verschuivingen in vervoerspatronen. Die zijn het gevolg van de toegenomen vraag uit Azië, met name China. In deze behoefte wordt onder andere voorzien door export vanuit het Midden-Oosten. In Europa en Noord-Amerika zorgt specifieke regelgeving voor een toenemende vraag naar milieuvriendelijke brandstoffen. Daardoor groeit de stroom producten van plantaardige oorsprong die verwerkt worden in minerale brandstoffen als benzine en diesel. Voor ons brengt dit een interessante nieuwe markt met zich mee. Belangrijk is dat de olie- en

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

5

chemische industrie Vopak steeds beter en vaker weet te vinden als een gekwalificeerde partij voor het uitbesteden van hun niet-kernactiviteiten. De som van al deze factoren is dat we een portfolio van projecten hebben waar ik een paar jaar geleden niet van had durven dromen. Vasthouden aan ondernemerschap en slagkracht Om ook in de toekomst te kunnen blijven voldoen aan de eisen die klanten en overheden (direct of via onze klanten) aan ons stellen, ontwikkelen we op een aantal belangrijke gebieden Vopak-standaarden. Ze stellen ons in staat om op verschillende locaties diensten aan te bieden met eenzelfde kwaliteit. Ze maken onze organisatie professioneler en laten aan klanten en onze omgeving nog duidelijker zien waar we voor staan. Voorwaarde is wel dat de aandacht, capaciteit en bevoegdheden voor het precies vaststellen van die normen grotendeels vanuit het centrum komen. Want van daaruit moeten ze ook gehandhaafd worden. Uiteraard moeten onze slagvaardigheid en ons ondernemerschap daarbij recht overeind blijven. Dan bieden we onze mensen de ruimte om te ondernemen en blijven we voor goede mensen een aantrekkelijke werkgever. Mensen met een Vopak-hart Een ander bijzonder aspect van Vopak is de sfeer in het bedrijf. Ondanks alle verschillende nationaliteiten merk ik overal het Vopak-gevoel, een Vopak-stijl, een Vopak-hart, loyaliteit en enthousiasme. Dat is geweldig. En het is ook erg belangrijk, want mijn ervaring is dat het met de resultaten ook wel goed komt als de sfeer goed is. Ik ben trots op het Vopak dat er nu staat, maar ik ben nog trotser op onze mensen die hier met zoveel inzet aan hebben gewerkt. We doen weer waar we goed in zijn en het meeste rendement uit halen. Ik wens John Paul, Jack en Frans en alle andere Vopak-medewerkers alle succes.

Carel van den Driest Voorzitter Raad van Bestuur Koninklijke Vopak N.V. tot en met 31 december 2005

6

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

John Paul Broeders

Kansen benutten vereist Excellence In januari heb ik het stokje overgenomen van Carel, met de intentie om de vele kansen die er liggen te benutten. We gaan onverminderd door op de ingeslagen weg. En om onze marktleiderspositie te behouden en verder te versterken, richten we ons niet alleen op groei, maar gelijktijdig op een verdere verbetering van de kwaliteit van de fundamenten van onze organisatie. Die fundamenten vormen de basis voor groei in onze kernactiviteiten. Netwerk versterkt ons merk Een belangrijk uitgangspunt is de positionering van Vopak als (kwaliteits)merk. Bij die positionering horen een herkenbare dienstverlening door het hele netwerk heen, maar ook minimum voorwaarden die het lokale ondernemerschap tegelijk houvast en voldoende speelruimte bieden. We zijn het enige tankopslagbedrijf ter wereld met zo’n uitgebreide wereldwijde dekking. Ik zie het als taak van de Raad van Bestuur om nog meer uit dat potentieel te krijgen, door efficiënter te werken en verder door te groeien. Ons netwerk in de ruimste zin van het woord speelt daarbij een centrale rol. Niet alleen in de zin van terminals verspreid over de hele wereld, maar ook in de zin van samenwerken om de know-

how en kansen in de business te kapitaliseren. Bijvoorbeeld samen kijken waar dingen slimmer kunnen, waar je betere contracten afsluit. Ook in joint ventures kunnen we op deze punten sturen. Door de goede contacten en kennisdeling in het netwerk van Vopak kunnen we de concepten die we op één plaats ontwikkelen, goedkoper ontwikkelen voor andere locaties, waar nodig in aangepaste vorm. Zo hebben we een reputatie opgebouwd met het ontwikkelen van nieuwe terminals voor (nieuwe) petrochemische complexen, zoals toegepast in Shanghai. We zijn in Azië inmiddels marktleider in industrial terminals en hebben met de opgebouwde kennis en ervaring een stevige basis om dit concept verder uit te bouwen in andere delen van de wereld. Ondernemerschap is doorslaggevend Om het potentieel te kapitaliseren kijk ik in eerste instantie naar onze mensen. Zij zijn in feite ons netwerk. Medewerkers die zich constant afvragen hoe het beter kan en die de vertaalslag kunnen maken van concept naar praktijk. Medewerkers die zich enerzijds kunnen verplaatsen in de visie en wensen van wereldwijd opererende klanten en die anderzijds als ondernemer aan de slag gaan in de lokale markt. Door meer uitwisseling van kennis en ervaring tussen onze terminals kunnen mensen zien wat zich elders afspeelt, zodat ze dit kunnen gebruiken om zelf nog beter te worden. Door in het netwerk binnen duidelijk aangegeven doelstellingen kennis te delen, leren we steeds meer van elkaar. Groei langs verschillende lijnen We hebben veel groeiprojecten over de hele wereld. Daarin zijn vijf duidelijke lijnen te onderscheiden: 1. optimalisatie van bestaande terminals door bijvoorbeeld ombouw of verbetering van efficiency en infrastructuur; 2. uitbreiding van capaciteit op bestaande terminals, zoals in Brazilië en Nederland; 3. overname van, fusie en samenwerking met andere terminals; 4. nieuwe terminals op nieuwe locaties (greenfields) zoals in Zhangjiagang in China; 5. het toepassen van ons bedrijfsmodel op nieuwe producten, zoals LNG, waarvoor we op dit moment plannen ontwikkelen voor een importterminal op de Maasvlakte bij Rotterdam. Waar we ook groeien: het moet passen in onze positionering op het gebied van veiligheid, kwaliteit en betrouwbaarheid. Die voorwaarden gelden ook voor de joint ventures binnen ons netwerk.

zijn: Excellence noemen we dat. We willen het op alle gebieden steeds beter en slimmer doen: commercieel, operationeel en financieel. In onze divisies hebben we verbeterprogramma’s gestart. En ook hebben we een flinke vitalisering en verschuiving in het senior management gerealiseerd van de divisies Chemie Europa, Midden-Oosten en Afrika (CEMEA), Olie Europa, Midden-Oosten en Afrika (OEMEA), Latijns-Amerika en Noord-Amerika. Dat geeft een gezonde impuls voor de toekomst. Tot slot In een wereld van kansen is het belangrijk om selectief te blijven. Anders creëer je risico’s in plaats van kansen. Door het monitoren en analyseren van de belangrijkste productstromen bij onze klanten kunnen we inspelen op veranderingen en gerichte keuzes maken. In deze markt, waar macro-economische ontwikkelingen soms grote impact hebben, kiest Vopak bewust voor een langetermijn oriëntatie. Het is ook kenmerkend voor onze business dat nieuwe terminals vaak gefaseerd worden opgeleverd. De winstbijdrage neemt dan ook geleidelijk toe. Tankopslag vervult steeds meer een eigen rol in de logistieke keten van klanten. We opereren nu dan ook op een veel stabieler niveau, dat door fluctuaties in de markt af en toe pieken laat zien. En dankzij een goede en redelijk stabiele cashflow kunnen we in markten waar alles meezit nog wat extra’s realiseren, terwijl nieuwe investeringen op wat langere termijn zullen renderen. Ik zie het als een geweldige uitdaging om samen met mijn collega-bestuurders en al onze medewerkers en partners vorm te geven aan groei van onze onderneming en excellence in de dienstverlening aan onze klanten

John Paul Broeders Voorzitter Raad van Bestuur Koninklijke Vopak N.V. vanaf 1 januari 2006

Beter en slimmer Om de juiste voorwaarden voor groei te scheppen, hebben we in 2005 veel aandacht besteed aan de organisatie, de mensen en de processen. Vopaks ambitie is om de beste te

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

7

Bericht van de Raad van Commissarissen Jaarrekening Met genoegen leggen wij u de door de Raad van Bestuur van Koninklijke Vopak N.V. opgemaakte jaarrekening 2005 voor, die is opgemaakt met inachtneming van de International Financial Reporting Standards (IFRS).

Toezicht Tijdens het verslagjaar kwam de Raad van Commissarissen zesmaal bijeen volgens een vooraf vastgesteld rooster. Geen van de leden van de Raad van Commissarissen is frequent afwezig geweest bij vergaderingen van de Raad.

De jaarrekening is gecontroleerd door en besproken met de externe accountant PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. op basis van het verslag van hun bevindingen. De goedkeurende verklaring is opgenomen op pagina 110. Wij hebben de jaarrekening in onze vergadering van 9 maart 2006 goedgekeurd en bieden u de jaarrekening ter vaststelling aan.

In het kader van het door de Raad van Commissarissen te houden toezicht zijn in deze vergaderingen de operationele en financiële doelstellingen van de vennootschap besproken. Daarbij kwamen onder meer veiligheid, gezondheid en milieuzaken, strategie (inclusief de daarbij behorende randvoorwaarden), budget, financiering van de onderneming, het starten van nieuwe activiteiten en projecten, interne en externe financiële kwartaal-, halfjaar- en jaarrapportages en de voortgang van lopende projecten uitgebreid en, voorzover van toepassing, met regelmaat aan de orde. Bij de behandeling van het jaarresultaat was de externe accountant aanwezig en werd het door deze uitgebrachte accountantsverslag besproken. Voorts werden telkens de notulen van de vergaderingen van de Auditcommissie aan de orde gesteld en besproken in daaropvolgende vergaderingen van de Raad van Commissarissen.

Wij stemmen in met het voorstel van de Raad van Bestuur om na de uitkering ten bedrage van EUR 3,0 miljoen op de financieringspreferente aandelen Koninklijke Vopak N.V. een bedrag groot EUR 37,5 miljoen in contanten als dividend uit te keren aan de houders van gewone aandelen Koninklijke Vopak N.V. en het restant ad EUR 52,7 miljoen toe te voegen aan de overige reserves. Corporate Governance In samenspraak met de Raad van Bestuur hebben wij de Corporate Governancestructuur en het Corporate Governancebeleid van de vennootschap en een beperkt aantal afwijkingen van Best Practicebepalingen van de Nederlandse Corporate Governance Code (de ‘Code’) vorig jaar tijdens de in april 2005 gehouden Algemene Vergadering van Aandeelhouders nader toegelicht, waarna deze bij acclamatie zijn goedgekeurd. De hoofdlijnen van Vopaks Corporate Governancestructuur worden wederom in een afzonderlijk hoofdstuk van dit jaarverslag uiteengezet. Ook dit jaar zullen de structuur en het beleid op dit punt onder een apart agendapunt ter bespreking aan de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders worden voorgelegd. Dit verslag over het functioneren en de werkzaamheden van de Raad van Commissarissen in het afgelopen jaar en de periode tot verschijning van dit jaarverslag, is opgesteld conform de bepalingen van de Code. Wij zijn van oordeel dat, gezien de samenstelling van de Raad van Commissarissen, er is voldaan aan het onafhankelijkheidsvereiste in de zin van de desbetreffende Best Practicebepaling in de Code. Zoals bekend voldoet de heer M. van der Vorm in zijn hoedanigheid van voorzitter van de Raad van Bestuur van HAL Holding N.V., welke vennootschap een belang houdt in Koninklijke Vopak N.V., niet aan alle onafhankelijkheidscriteria van de Code. Voor de in de Code voorgeschreven gegevens van de leden van de Raad van Commissarissen verwijzen wij u naar pagina 115 van dit jaarverslag.

8

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Ook besprak de Raad van Commissarissen de Management Development en Succession Planning. In het kader van het zich vertrouwd maken met deze planning woonde de voorzitter van de Raad van Commissarissen ook gedeelten van de jaarlijkse Corporate Managementbijeenkomst bij. Voorts boog de Raad van Commissarissen zich over voorstellen van diverse investerings- en samenwerkingsprojecten in praktisch alle werelddelen waar Vopak actief is. Daarbij werden nieuw aangestelde Divisiepresidenten in de gelegenheid gesteld projecten van hun divisie nader toe te lichten. Tenslotte besprak de Raad van Commissarissen met de Raad van Bestuur de risico’s verbonden aan de onderneming en de uitkomsten van de beoordeling door de Raad van Bestuur van de opzet en werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen. Buiten aanwezigheid van de Raad van Bestuur besprak de Raad van Commissarissen zowel zijn eigen functioneren als dat van de Raad van Bestuur en het functioneren van de individuele leden van deze organen. Voorts besprak de Raad van Commissarissen het gewenste profiel en de samenstelling en competentie van de Raad van Commissarissen. Kerncommissies Gedurende het boekjaar 2005 had de Raad van Commissarissen een Auditcommissie, een Selectie- en Benoemingscommissie en een Bezoldigingscommissie. Voor de samenstelling van deze commissies verwijzen wij u naar pagina 115 van dit jaarverslag.

Belgium - Vopak Terminal Eurotank

Auditcommissie De Auditcommissie kwam in 2005 zesmaal bijeen. De externe accountants woonden hiervan vijf vergaderingen bij. De kerntaken van deze Commissie lagen op het gebied van een uitgebreide beoordeling van de financiële rapportage voordat deze behandeld werd in de vergadering van de voltallige Raad van Commissarissen, de financieringsstructuur, de invoering van IFRS, de evaluatie van het valutamanagementbeleid, pensioenen, verzekeringen, de risico’s verbonden aan onder meer de operationele, commerciële en financiële activiteiten van de onderneming en de opzet en werking van de daarop afgestemde interne risicobeheersings- en controlesystemen. Voorts nam de Commissie kennis van bevindingen van de afdeling Internal Audit. Daarnaast besteedde de Commissie aandacht aan joint venture accounting, proportionele consolidatie, de scope van de audit, aanbevelingen in de managementletters en de huidige en toekomstige relatie met de externe accountants. Tenslotte toetste de Commissie haar eigen functioneren gedurende het jaar. In het jaar 2005 fungeerde de heer F.J.G.M. Cremers als financieel expert in de zin van de desbetreffende Best Practicebepaling in de Code. Selectie- en Benoemingscommissie Deze Commissie kwam driemaal bijeen. In deze vergaderingen waren de omvang en samenstelling van de Raad van Bestuur en van de Raad van Commissarissen onderwerpen van gesprek. Voorts werd het voorstel voor benoeming van de heer F.D. de Koning tot lid van de Raad van Bestuur, en de condities waaronder, voorbereid. Bezoldigingscommissie De Bezoldigingscommissie kwam in het verslagjaar viermaal bijeen. Tijdens deze vergaderingen werden onder meer de 2004 bonusvoorstellen van de leden van de Raad van Bestuur vastgesteld. Voorts werden een nieuw kortetermijn bonusplan, een nieuw Long Term Incentive Plan 2005-2007 en daarmee verband houdende aanpassingen van het bezoldigingsbeleid voorbereid ter goedkeuring van de Raad van Commissarissen. Daarnaast werden procedures ontwikkeld voor het vaststellen van de persoonlijke doelstellingen van de leden van de Raad van Bestuur op basis waarvan de voorstellen voor 2006 ter goedkeuring van de Raad van Commissarissen zijn voorbereid. Ten slotte heeft de commissie de effecten van de Wet VPL (VUT, Prepensioen en Levensloopregeling) op de pensioenregelingen van leden van de Raad van Bestuur nader geëvalueerd en de pensioenregeling op basis van de thans geldende richtlijnen aangepast.

Colombia - Vopak - Colterminales S.A (Barranquilla)

Brazil - Vopak Brasterminais Terminal Aratu

Hoofdlijnen Remuneratierapport Tijdens de in april 2005 gehouden jaarvergadering werd het aangepaste bezoldigingsbeleid door de Algemene Vergadering vastgesteld. Het remuneratierapport, zoals dat door de Bezoldigingscommissie is opgesteld en door de Raad van Commissarissen op 9 maart 2006 is vastgesteld, bevat een verslag van de wijze waarop het bezoldigingsbeleid in het boekjaar 2005 in de praktijk is gebracht en bevat tevens een overzicht van het bezoldigingsbeleid dat voor het boekjaar 2006 en opvolgende boekjaren door de Raad van Commissarissen wordt voorzien. Het remuneratierapport is op de website van de vennootschap geplaatst. In 2005 zijn wij, conform het bezoldigingsbeleid, het totale beloningspakket met de heer F.D. de Koning overeengekomen voordat hij tijdens de in 2005 gehouden jaarvergadering werd benoemd tot lid van de Raad van Bestuur. Zijn pakket is samengesteld uit een vast salaris, een kortetermijn variabele component tot een maximum van 60 procent van het vaste salaris, een pro rata langetermijn variabele component en een pensioenregeling gebaseerd op een zogenaamde beschikbare premieregeling. Voorts zal een eventueel te betalen ontslagvergoeding worden bepaald met inachtneming van de bepaling van de Code. De vaste salariscomponenten van de drie leden van de Raad van Bestuur voor het boekjaar 2006 zijn deels op grond van de contractuele afspraken en deels op voorstel van de Bezoldigingscommissie vastgesteld. Deze bedragen thans EUR 390.000 voor de heer J.P.H. Broeders, EUR 390.000 voor de heer J.P. de Kreij en EUR 361.728 voor de heer F.D. de Koning. Bij deze aanpassingen van de hoogten van de vaste component hebben wij erop gelet dat deze een adequate beloning blijven vormen voor de inspanningen en verantwoordelijkheden van de bestuurders zoals uitgedrukt in de functiegradering conform de Hay Groupmethodiek. Voor 2006 houden wij vast aan een ongewijzigd beleid ten aanzien van zowel het korte- als het langetermijn variabele deel van de bezoldiging van de Raad van Bestuur zoals dit door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in april 2005 is vastgesteld. Voor het jaar 2006 wordt derhalve voorgesteld de financiële prestatiecriteria voor de bereikbare kortetermijn variabele bezoldiging en het maximum van deze bonus van 60 procent van het vaste brutosalaris ongewijzigd te laten. De financiële doelstellingen betreffen enerzijds het bereiken van een stijging van de winst per gewoon aandeel met 8 tot 12 procent of meer ten opzichte van de winst per gewoon aan-

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

9

Mexico - Vopak Terminal Altamira

United Kingdom - Vopak Terminal Ipswich

Thailand - Thai Tank Terminal

deel van het daaraan voorafgaande jaar. Alsdan neemt het variabele salarisdeel pro rata toe vanaf 0 tot maximaal 20 procent van het vaste brutosalaris. Anderzijds dient een ROCE van ten minste 13 procent te worden gerealiseerd, in welk geval 2,5 procent van het vaste brutosalaris zal worden uitgekeerd. Loopt het percentage van de ROCE op tot 16 procent, dan stijgt dit variabele deel eveneens pro rata met een maximum evenwel van 17,5 procent van het vaste brutosalaris. Indien de absolute ROCE 16 procent of meer bedraagt dan zal de variabele beloning 20 procent van het vaste brutosalaris zijn. Voor het jaar 2005 resulteerden de twee financiële doelstellingen in een kortetermijn variabele component van 40 procent van het in 2005 genoten vaste salaris. Met het realiseren van de elk jaar overeen te komen persoonlijke doelstellingen kan de bestuurder maximaal nog eens 20 procent van zijn vaste brutosalaris verdienen. In 2005 is een langetermijn variabele component aan drie leden van de Raad van Bestuur toegekend in de vorm van een uitkering in contanten die gebonden zal zijn aan de ontwikkelingen van de winst per gewoon aandeel met als startpunt ultimo 2004 en wel over een periode van drie jaar met een afrekening in het vierde jaar. Gedurende deze driejaarsperiode dient de winst per gewoon aandeel met ten minste 25 procent toe te nemen. Alleen in dat geval krijgen de leden van de Raad van Bestuur in het vierde jaar een bedrag uitgekeerd van 60 procent van het gemiddelde vaste salaris over de driejaarsperiode. Dit percentage kan oplopen tot maximaal 120 procent indien de stijging van de winst per gewoon aandeel over deze periode 35 procent of meer zal bedragen. Aan de heer C.J. van den Driest hebben wij in augustus 2005 het maximum bedrag van EUR 1,0 miljoen uitgekeerd op basis van de met hem in 2002 overeengekomen langetermijn variabele component van zijn salaris. Voor zijn prestaties in het laatste halfjaar 2005 hebben wij de heer C.J. van den Driest voorts pro rata een kortetermijn variabele beloning toegekend van EUR 126.000 op basis van de hierboven beschreven criteria. Voor hun prestaties in 2005 hebben wij, conform het huidige bezoldigingsbeleid, aan de heren Broeders, De Kreij en De Koning (in dienst vanaf 1 juni 2005), kortetermijn variabele beloningen toegekend ter grootte van respectievelijk EUR 153.900, EUR 210.600 en EUR 113.400.

10

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Personalia Per 1 januari 2006 is de heer C.J. van den Driest op eigen verzoek teruggetreden als voorzitter van de Raad van Bestuur en opgevolgd door de heer J.P.H. Broeders. Wij zijn de heer C.J. van den Driest bijzonder erkentelijk voor de wijze waarop hij de onderneming na de splitsing in 2002 heeft geleid en de aandeelhouderswaarde die hij tijdens zijn voorzitterschap heeft gecreëerd. Op de komende Algemene Vergadering van Aandeelhouders zal de heer R. den Dunnen op eigen verzoek aftreden als lid van de Raad van Commissarissen. Wij zijn de heer R. den Dunnen veel dank verschuldigd voor de waardevolle bijdragen die hij gedurende een periode van bijna 15 jaar aan de ontwikkeling van de onderneming heeft geleverd. In de vacature zal worden voorzien door middel van onze niet-bindende voordracht de heer C.J. van den Driest te benoemen tot lid van de Raad van Commissarissen. Tot slot spreken wij onze bijzondere waardering uit voor de inspanningen die de Raad van Bestuur en alle medewerkers in het afgelopen jaar hebben geleverd en de resultaten daarvan. Rotterdam, 9 maart 2006 De Raad van Commissarissen J.D. Bax (Voorzitter) M. van der Vorm (Vice-voorzitter) F.J.G.M. Cremers R. den Dunnen R.M.F. van Loon

Verslag

Verslag van de Raad van Bestuur

Raad van Bestuur, van links naar rechts: Frans de Koning, John Paul Broeders, Jack de Kreij

Uitgangspunten van beleid ● Veiligheid, kwaliteit en betrouwbaarheid als kritische succesfactoren ● Groei in combinatie met Excellence ● Herkenbare dienstverlening door het hele netwerk heen ● Langdurige relaties / partnerships met klanten ● Slagvaardige organisatie met aantrekkelijke carrièremogelijkheden ● Effectieve samenwerking en doelgericht kennisdelen binnen de organisatie ● Strategische partnerships met andere professionele dienstverleners ● Duurzaam ondernemen in de betekenis van respectvol omgaan met mens, milieu en samenleving Financiële doelstelling ● De komende jaren een gemiddelde verbetering van de winst per gewoon aandeel van rond de 10% per jaar te realiseren, onvoorziene omstandigheden daargelaten

Vopak kan terugkijken op een goed jaar. Omzet en resultaat namen toe en onze financiële positie is verder versterkt. Vopak plukt nu de vruchten van de vier jaar geleden ingezette Tank Terminal Plus-strategie. Daarbij heeft de onderneming zich volledig gericht op tankopslag en daarmee samenhangende aanvullende logistieke diensten; ook zijn vrijwel alle niet-kernactiviteiten afgestoten en is gelijktijdig gewerkt aan de verbetering van de financiële positie. In 2005 is de Tank Terminal Plus-strategie verder verdiept en uitgewerkt naar twee speerpunten: Excellence en Groei. Doel is waardecreatie door het optimaliseren van het bestaande netwerk, uitbreiding van capaciteit op strategische locaties en het ontwikkelen van marktgerichte op- en overslagconcepten voor nieuwe producten. Zo is in 2005 de opslagcapaciteit uitgebreid met 250.000 cbm en zijn doelgerichte investeringsprogramma’s gestart voor de verbetering van bestaande infrastructuren op de terminals. Het schema op pagina 16 en 17 laat zien dat de capaciteit de komende jaren zal toenemen. Om de groei, met name autonome groei, extra te ondersteunen richt Vopak zich in haar strategie ook op het continu verder versterken van de organisatie door middel van Commercial, Operational en Financial Excellence-programma’s.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

11

Sweden - Vopak Terminal Malmö

China - Vopak Terminal Tianjin

Finland - Vopak Terminal Hamina

Vopak en LNG De stap van Vopaks uitgebreide ervaring op het gebied van koude en drukopslag van industriële gassen - en daar horen ook bijvoorbeeld CO 2 en LPG bij - naar die met LNG lijkt niet zo groot. Toch vereist LNG wel iets meer dan alleen een wat lagere temperatuur, want de LNG en aardgas business zijn bijzonder, om maar een understatement te gebruiken. En ook de faciliteiten voor het vloeibaar maken van aardgas, voor het transport, en voor het verdampen van LNG en het op pijpleidingspecificatie brengen zijn naast grootschalig ook

Commercial Excellence In markten waarin Vopak opereert tekenen zich verschillende ontwikkelingen af. Zo leidt de structurele onbalans tussen vraag en aanbod in de verschillende regio’s op de markten van olieproducten tot een toename in de goederenstromen van olieproducten. Dit leidt weer tot een groeiende vraag naar opslagcapaciteit. Vopak speelt hierop in door een sterkere product-/marktgerichte benadering waarbij infrastructuur en serviceniveau zijn afgestemd op de specifieke productstromen. Dit betekent dat niet alleen wordt geïnvesteerd in nieuwe capaciteit, maar ook in het optimaliseren van bestaande capaciteit.

complex en vereisen een zeer hoge mate van operationele betrouwbaarheid en veiligheid. De tientallen wereldwijd in bedrijf zijnde installaties vertonen alle uitstekende veiligheidsprestaties, en dit zal met de eerste in Nederland niet anders worden. Toen Vopak begreep dat LNG een attractieve uitbreiding van haar dienstverlening zou betekenen, was de eerste prioriteit het zien aan te trekken van deskundigheid en het zoeken van de juiste partners om deze ontwikkeling handen en voeten te geven. In 2005 werd expertise in huis gehaald en werden er strategische allianties aangegaan met N.V. Nederlandse Gasunie – de netwerkbeheerstak van de voormalige ongesplitste Gasunie - en met het Koreaanse Kogas. Met Kogas worden mogelijkheden onderzocht om te komen tot projecten

Een tweede ontwikkeling is een verdere diversificatie van producten, onder andere een gevolg van locale wetgevingen in verschillende regio’s met betrekking tot milieuvriendelijkere brandstoffen, met als resultaat dat de vraag naar opslag groeit. De veranderende specificaties van brandstoffen leidt ook tot aanvoer van meer componenten. Zo steeg de opslag van bio-ethanol, een plantaardig product dat in benzine verwerkt wordt. Ook de vraag naar opslag van andere benzineen dieselcomponenten nam toe. Opslag van deze producten vindt plaats op zowel chemie- als olieterminals. Daarnaast ziet Vopak goede kansen in andere nieuwe producten zoals LNG. In het verslagjaar is Vopak gestart met een haalbaarheidsstudie voor de ontwikkeling van een LNG-terminal op de Maasvlakte bij Rotterdam.

voor LNG-aanlanding in Azië, terwijl met Gasunie datzelfde voor Nederland gebeurt. In 2005 werden de mogelijkheden onderzocht voor het bouwen van een LNG-aanlandingsterminal op de Maasvlakte bij Rotterdam. Naar verwachting wordt in de loop van 2007 het

Vopak signaleert dat tankopslag steeds meer een geïntegreerde rol vervult in de logistieke keten van klanten. De vraag betreft al lang niet meer alleen het uitbesteden van opslagdiensten, maar ook andere waardetoevoegende activiteiten, zoals het blenden en homogeniseren van producten.

definitieve besluit tot uitvoering genomen. Met medewerking van het Rotterdamse Havenbedrijf werd een terrein gereserveerd dat uitstekend geschikt bleek te zijn: dichtbij zee en ver weg van de bewoonde wereld. Hier ontwikkelt de Vopak/Gasunie-combinatie haar gezamenlijke Gate (Gas Access To Europe) terminal, gesteund door de zeer sterke belangstelling die haar open access/multi-user-concept bij zowel Europese afnemers als de autoriteiten heeft gecreëerd: een betrouwbare nieuwe bron van aardgas dat geproduceerd wordt op een terminal die beheerd wordt door en in eigendom

Key-accountmanagement voor meer netwerkvoordeel Met haar wereldwijde netwerk, dat vijf continenten bestrijkt, kan Vopak zeer goed inspelen op de behoeftes die internationaal opererende klanten op verschillende locaties hebben. Deze toegevoegde waarde wil Vopak verder optimaliseren door (pro-actief) de behoeftes van de klant te vertalen naar de (uitbreidings-)mogelijkheden van haar netwerk. Niet alleen per regio, maar ook wereldwijd. In 2005 heeft Vopak het keyaccountmanagement meer gestalte gegeven.

is van twee in de logistiek en opslag ervaren bedrijven die zelf geen belangen hebben in de aanvoer- of aardgasafzetmarkten voor LNG. De Gate terminal, die in eerste aanleg 8-12 miljard kubieke meter aardgas per jaar zal gaan opleveren, wordt op het ogenblik ontworpen en ontwikkeld met het oog op eerste commerciële leveranties vóór het eind van 2010, wanneer een driejarige bouwtijd zal zijn afgerond. Inmiddels buigen de medewerkers van Vopaks LNG-afdeling zich echter ook al over andere mogelijkheden voor LNG-aanlanding.

12

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Vooral bij multinationale klanten gebeurt dit door regionaal of mondiaal de communicatie te laten verlopen via één aanspreekpunt; zowel bij Vopak als bij de klant. Op deze manier kunnen de wensen van de klant per regio en per terminal snel en effectief worden geïnventariseerd. Met dit ‘key-accountmanagement’ is Vopak beter in staat om de functionele (uitbreidings-)mogelijkheden van de verschillende terminals binnen het netwerk in te passen in het logistieke proces van deze klanten. Hierdoor kan Vopak als partner samen met strategische klanten groeien. Dit levert voor de klant meetbare

Operational Excellence toegevoegde waarde op, vooral omdat de onderneming zich veel meer en beter kan toeleggen op haar kernactiviteit, terwijl Vopak een van de aspecten van de logistieke keten regionaal of wereldwijd invult. Een ander belangrijk aspect van Commercial Excellence is onze samenwerking met partners binnen de joint ventures. Een win-winsituatie voor beide partijen op basis van ieders sterkte is daarbij steeds het uitgangspunt. Zo profiteert Vopak van de lokale kennis en contacten, terwijl de partners van Vopak profiteren van de internationale klantenbasis, de hoogwaardige kennis en de kwaliteitsreputatie van Vopak.

LTIR-ontwikkeling*

6

4,5

3

● 2002

1,5

● 2003 ● 2004 ● 2005 *

LTIR = aantal ongevallen met verzuim per 1 miljoen gewerkte uren

0

Integrale benadering In de visie van Vopak zijn de activiteiten op het gebied van veiligheid, techniek en operaties onlosmakelijk met elkaar verbonden en is een integrale aanpak de beste manier om de initiatieven ten aanzien van Excellence maximaal te ondersteunen. Tegen die achtergrond zijn deze activiteiten in 2005 samengebracht onder de term Operational Excellence. SHEQ - veiligheid is topprioriteit Grote aandacht en zorgvuldigheid ten aanzien van veiligheid, gezondheid, milieu en kwaliteit (SHEQ) is onlosmakelijk verbonden aan de bedrijfsvoering van Vopak. Uitgangspunt is dat schade en overlast als gevolg van de activiteiten van Vopak dienen te worden voorkomen. Klanten, medewerkers, leveranciers, aandeelhouders en omwonenden van de locaties waar bedrijfsactiviteiten plaatsvinden, moeten erop kunnen vertrouwen dat Vopak een verantwoordelijke onderneming is die oog heeft voor de gevolgen van haar handelen voor mens en milieu. Veiligheid is daarbij een topprioriteit. Op dit gebied goede prestaties leveren beschouwt Vopak als een maatschappelijke verantwoordelijkheid (‘licence to operate’). Vopak toont haar maatschappelijke betrokkenheid bij dit onderwerp onder meer door actief deel te nemen aan overleggroepen tussen industrie en overheid. Dit om de ontwikkeling van toekomstige regelgeving en standaarden te ondersteunen. Het kwaliteitsstreven richt zich op het continu verbeteren van de dienstverlening aan de klanten zowel in de operationeleals commerciële en administratieve processen. De basis voor het veiligheidsprogramma vormt het programma ‘Fundamentals on Safety’, ontwikkeld in 2003. De ’Fundamentals on Safety’ maken werknemers bewust van de belangrijkste operationele gedragsregels op Vopak-terminals. Deze gedragsregels vormen de top van een intern eisenprogramma dat alle medewerkers in acht moeten nemen bij hun dagelijkse werkzaamheden en sluiten aan bij de eisen ten aanzien van veiligheid en risicobeheersing die gelden bij onze klanten uit de chemische en olie-industrie. Meer focus op veiligheidsbewustzijn Een belangrijke graadmeter voor de effectiviteit van het veiligheidsbeleid is de zogeheten Lost Time Injury Rate (LTIR). Dit kengetal geeft het aantal ongevallen met verzuim per 1 miljoen gewerkte uren weer. Vopak is er door grote inspanningen en een consequent en doelgericht beleid in geslaagd om deze ratio vanaf 2000 jaarlijks substantieel te verlagen. In 2005 kwam de LTIR op 2,7 (2004: 2,8). Hoewel beter dan het niveau van 2004, is deze daling nog niet in lijn met Vopaks langetermijndoelstelling. Naast een effectieve infrastructuur en uitstekende procedures is bewustwording van iedere werknemer met betrekking tot het voorkomen van onveilige

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

13

Estonia - Pakterminal

Sweden - Vopak Terminal Gävle

situaties essentieel. Om deze bewustwording verder te versterken zal in 2006 in trainingen en veranderingstrajecten nog meer nadruk worden gelegd op mentaliteits- en gedragsverandering. Met dit doel heeft Vopak in 2005 een speciale bedrijfsfilm ontwikkeld met als onderwerp de sociale consequenties van onveilig gedrag voor familieleden en collega’s. Deze film is in 16 talen vertaald en wordt thans in alle bedrijven van Vopak gebruikt. Het leren van incidenten vormt ook een essentieel onderdeel van het verbeteren van de SHEQ-prestatie. Omdat in 2005 meer dan 75% van de Vopak-terminals geen enkel verzuimongeval noteerde, terwijl Vopak toch wil blijven verbeteren, worden ook bijna-ongevallen incidenten gemeld in het interne rapportagesysteem en net als ongevallen onderzocht. Dit gebeurt op basis van de Root-Cause Analysis-methode of met behulp van de Tripod Beta-methode. Beide methoden geven inzicht in de achterliggende oorzaken, met als doel om verbeteringen door te voeren om zo herhaling van incidenten te voorkomen. Operaties Controle-instrumenten versterken effectiviteit Controle op de naleving van de interne regels is ook een substantieel onderdeel van het SHEQ-beleid. In 2004 ontwikkelde Vopak hiervoor een eigen audit-standaard, de Terminal Health Assessment (THA) die in 2005 is ingevoerd. Deze standaard is een uitgebreidere versie van de internationaal breed gehanteerde CDI-T (Chemical Distribution Institute - Terminal) Assessment, die wereldwijd erkend wordt door de chemische industrie. Een aantal Vopak-medewerkers hebben specifiek voor deze audits een intensieve opleiding gehad. Door deze medewerkers in te zetten op andere terminals dan waar zij zelf werkzaam zijn, wordt een verdere professionalisering van de audits bereikt en tevens de uitwisseling van kennis en ervaring gestimuleerd. De THA besteedt ook aandacht aan de conditie en integriteit van de terminals. De bevindingen van de THA zijn de basis voor verbeteringen. Vopak implementeert deze waar nodig in haar gehele netwerk. Dit draagt bij aan een herkenbare wereldwijd eenduidige kwaliteit. Eind 2005 was meer dan 50% van de Vopak-terminals geaudit op basis van de THA dan wel de CDI-T Assessment. Techniek Wereldwijd herkenbare terminalkwaliteit Het waarborgen van de kwaliteit en integriteit van de terminals is een belangrijk onderdeel van het Operational Excellence-beleid. Het gaat dan om veiligheids- en functionele aspecten van ontwerp, constructie, gebruik en onderhoud.

14

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Vopak verwerkt de ervaringen van de bestaande terminals in standaarden voor ontwerp en constructie. Vooral bij de vele nieuw- en ombouwprojecten ten behoeve van capaciteitsuitbreiding worden deze standaarden gebruikt. Daarnaast beoordeelt een panel van verschillende deskundigen een ontwerp om tot de beste oplossing te komen ten aanzien van veiligheid, bedrijfsvoering en techniek. Door stimulering van goede uitwisseling van de aanwezige kennis en ervaring op velerlei aspecten kan elke terminal in het Vopak-netwerk hiervan profiteren. In 2005 is een verbeterd projectmanagementproces ontwikkeld om bij projecten de vereisten systematisch aandacht te geven, met als doelstelling ieder project op tijd, binnen budget en volgens specificatie af te leveren. Tevens ontwikkelden de Vopak-terminals meerjarenplannen voor het onderhoud van de installaties, waarin vooral het preventieve aspect van het onderhoud van kritische apparatuur meer aandacht krijgt. Deze planmatige aanpak leidt op termijn tot een betere borging van de betrouwbaarheid en verlaging van de kosten voor instandhouding. Informatie- en communicatietechnologie (ICT) Een goede ICT-infrastructuur is voor Vopak onmisbaar voor een vlekkeloze operatie en kwalitatief goede dienstverlening aan de klant. Juistheid, volledigheid, betrouwbaarheid en tijdigheid zijn hierin de basiselementen. Vopak hecht bij automatiseringsvraagstukken veel waarde aan businessgedreven oplossingen. De centrale ICTafdeling speelt hierbij een ondersteunende rol. De inventarisatie en beoordeling van ICT-plannen vindt op hoog niveau plaats in de ICT-Board. Daarin zitten, naast de CIO, zowel de leden van de Raad van Bestuur als de Divisiepresidenten. Na hun goedkeuring worden de voorstellen in de divisies uitgewerkt. Uitwisseling van ICTkennis op dit decentrale niveau vindt plaats in het Tactical ICT Platform en in diverse gebruikersgroepen. Een voorbeeld van een businessgedreven oplossing is het zogeheten PEPI (Packaged Enabled Process Improvement)-project. Dit leverde een instrument op dat inspeelt op de behoeftes van klanten voor hun eigen logistieke keten. Enerzijds zorgt het systeem voor een volledige integratie van financiële en operationele processen en een snelle informatie-uitwisseling met de klant. Anderzijds zorgt PEPI voor procesintegratie tussen de bedrijfsprocessen van Vopak en die van klanten. Het systeem is in de afgelopen jaren geleidelijk op de terminals ingevoerd.

Financial Excellence

The Netherlands - Vopak Logistic Services Dordrecht

China - Vopak Terminal Ningbo

Spain - Terquimsa Barcelona

Onder Financial Excellence verstaat Vopak een verdere professionalisering van haar financiële (analyse) activiteiten en administratieve transactieprocessen. Financiële informatie ondersteunt commerciële en operationele beslissingen. Tijdigheid, volledigheid, betrouwbaarheid en praktische bruikbaarheid zijn daarbij kernbegrippen. Daarnaast dient een en ander zo efficiënt mogelijk te zijn georganiseerd. Als onderdeel van het Financial Excellence programma zijn in 2005 een aantal verbeteringen doorgevoerd, waaronder het gebruik van Key Perfomance Indicators (KPI’s). Deze indicatoren geven het regionale management een snel inzicht in de commerciële, financiële en operationele ontwikkelingen binnen iedere terminal. Daarnaast zijn systemen en procedures verder gestroomlijnd, waardoor de financieel-economische informatie eerder ter beschikking komt van het management en zij effectiever kunnen anticiperen op bijvoorbeeld kostenontwikkelingen. De beoordelingssystematiek van investeringsbeslissingen is verder geoptimaliseerd waardoor de economische evaluatie van investeringen nog slagvaardiger kan plaatsvinden en de opvolging van projectkosten inzichtelijker is geworden. Door een verdere aanscherping van het risicobeheersingssysteem (ERM= Enterprise Risk Management) is nog meer inzicht verkregen in risico’s, oorzaken en verbeteringsmogelijkheden. Dit heeft geleid tot maatregelen ter beheersing van die risico’s, waarover gerapporteerd wordt in het hoofdstuk ’Risico’s en risicobeheersing’ op pagina 38 van dit verslag. De transitie naar IFRS was grotendeels al afgerond in 2004, waarbij in 2005 de richtlijnen voor financiële instrumenten (IAS 32/39) zijn ingevoerd. In het afgelopen jaar is aandacht besteed aan het vormgeven van het eerste jaarverslag onder IFRS en het verankeren van benodigde IFRS-kennis binnen de eigen organisatie. Sterkere financieringspositie. Om de Tank Terminal Plus-groeistrategie te ondersteunen heeft Vopak de afgelopen vier jaar systematisch de financieringspositie versterkt. Zo werden de niet-kernactiviteiten verkocht, is het preferente aandelenprogramma geherstructureerd en werden langlopende rentedragende leningen vervroegd afgelost. In 2005 is tevens een deel van de niet met de kernactiviteiten samenhangende (lange termijn) verstrekte leningen overgedragen aan een financiële instelling, waarbij een deel van de opbrengst is aangewend ter aflossing van de schuldpositie. De netto financieringspositie : EBITDA ratio is daarbij gedaald tot 1,76. Daarnaast sloot Vopak een nieuwe vijfjarige kredietfaciliteit van EUR 500 miljoen af. Met deze verbeterde financiële positie heeft Vopak zich uitstekend gepositioneerd voor verdere groei.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

15

Groeiperspectief langs vijf lijnen

Optimaliseren bestaande capaciteit Gerealiseerd in 2005

In aanbouw

Ontwikkelingen (*)

●

●

●

●

●

Verbetering infrastructuur o.a. Rotterdam (Nederland) Verhoging bezettingsgraad en marges, met name in Noord-Amerika en NoordwestEuropa Additionele derde steiger in Map Ta Phut (Thailand)

●

Ombouw gedeelte opslagcapaciteit olieterminal Rotterdam (Nederland) voor vliegtuigbrandstof Additionele steiger Sebarok (Singapore)

●

Nieuw laadstation in Rotterdam (Nederland) Ombouw gedeelte opslagcapaciteit olieterminal Gävle (Zweden)

Uitbreiding op bestaande terminals Gerealiseerd in 2005

In aanbouw

Ontwikkelingen (*)

●

●

●

●

Map Ta Phut (Thailand): 79.500 cbm Diverse lokale projecten in onder meer Alemoa (Brazilië), Puerto Cabello (Venezuela), Tianjin en Xiamen (China), Ulsan (Korea), Vlaardingen (Nederland)

●

●

Sydney (Australië): Site B terminal 75.000 cbm eind 2006 Rotterdam (Nederland): bouw extra capaciteit 440.000 cbm en een vingerpier, oplevering 2007 Kleinere projecten op verschillende locaties onder meer Lanshan (China), Ulsan (Korea), Vlaardingen (Nederland)

●

Fujairah (VAE): toevoegen capaciteit voor stookolie Onderzoek naar diverse capaciteitsuitbreidingen

Overname, fusies en joint ventures Gerealiseerd in 2005

Ontwikkelingen (*)

●

●

●

16

Hamburg (Duitsland): overname resterend 50%-belang in DUPEG Tank Terminal Callao (Peru): vergroting van het belang in de Serlipsa-terminal

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Intentie tot fusie in Noord-Amerika met ITC-Houston

Australia - Vopak Terminal Sydney

The Netherlands - Vopak Terminal Chemiehaven

Belgium - Vopak Terminal ACS

Nieuwe terminals op nieuwe locaties Gerealiseerd in 2005

In aanbouw

Ontwikkelingen (*)

●

●

●

● ●

Caojing (China): diverse tanks opgeleverd als onderdeel van de bouw van de eerste fase Darwin (Australië): olieterminal 113.000 cbm Tianjin (China): ethyleen-terminal 15.000 cbm

●

Banyan (Singapore): 371.200 cbm, oplevering tweede kwartaal 2006 Caojing (China): afronding eerste fase (totaal 170.000 cbm), oplevering 2006

● ● ●

Zhangjiagang (China): ontwikkeling chemieterminal op zesde Chinese locatie. Antwerpen (België): ontwikkeling terminal op Linker Schelde-oever Onderzoek naar realisatie van een terminal in Argentinië Studie naar nieuwe terminals in onder meer: - Indonesië - Spanje

Ontwikkelen van concepten voor nieuwe producten Gerealiseerd in 2005

In aanbouw

Ontwikkelingen (*)

●

●

●

Ombouw van opslagcapaciteit in de Golfregio van Noord-Amerika voor biodiesel

Darwin (Australië): extra capaciteit 36.500 cbm, onder andere voor biodiesel, oplevering eind 2006

●

●

Oprichting joint venture met N.V. Nederlandse Gasunie, ter voorbereiding van investeringsbeslissing voor de bouw van een LNG-terminal op de Maasvlakte bij Rotterdam Samenwerking met Korean Gas Company (Kogas) voor de ontwikkeling van een of meer ontvangstterminals voor LNG in Azië Onderzoek naar opslag voor biodieselfabrieken op diverse locaties

*

Ontwikkelingen: deze lijst geeft een indicatie van de inspanning om het netwerk uit te breiden en is niet limitatief

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

17

Personeel en organisatie

Divisiepresidenten, van links naar rechts: Rob Nijst (OEMEA), Pieter Bakker (Noord-Amerika), Kees van Seventer (CEMEA), Paul Govaart (Azië), Eelco Hoekstra (Latijns-Amerika)

Ziekteverzuim In procenten

4

3

2

1

● 2002 ● 2003 ● 2004 ● 2005

18

0

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Een belangrijke voorwaarde voor het realiseren van de Vopak strategie is de tijdige aanwezigheid van de juiste mensen op de juiste plaats in de organisatie, waarbij medewerkers voldoende ontplooiingsmogelijkheden wordt geboden tot het doorlopen van een gevarieerde en inspirerende carrière. In dit kader voerde Vopak in 2005 een aantal belangrijke veranderingen door. Zo werden nieuwe mensen in de top van de divisies CEMEA, OEMEA, Noord-Amerika en Latijns-Amerika benoemd en zijn de belangrijkste kennisgebieden georganiseerd in zogeheten Global Expert Forums. Middels deze forums kunnen medewerkers wereldwijd doelgericht netwerken, kennis delen en door interne benchmarking Best Practices vaststellen en toepassen. Deze forums stimuleren samenwerking. Key-HR-processen, uniforme basis met lokale speelruimte Bij een netwerkorganisatie als Vopak is het van groot belang dat de medewerkers wereldwijd over dezelfde kerncompetenties beschikken. Vopak heeft dit beleid verder verankerd door met de divisies eenduidige beleidsuitgangspunten te formuleren. Hierin staat het streven naar excellence centraal. Met dat doel stelde Vopak via de Global HR Expert Forum in 2005 negen ‘Key-HR-processen’ vast, die nu in elke divisie geïmplementeerd worden. Op divisie niveau bieden deze basis processen ruimte om de invulling af te stemmen op de ontwikkelingsfase van de divisie en op wat lokaal gezien nodig is.

Brazil - Vopak Brasteminais Terminal Alemoa

Singapore - Vopak Singapore - Sakra Terminal

Chile - Vopak Terminal San Antonio

Medewerkers naar regio

2004 2005

2004 2005

2004 2005

2004 2005

2004 2005

Gemiddeld over het jaar

1.500

1.250

1.000

● Nederland ● Overige Europa/

750

Midden-Oosten/ Afrika

● Azië ● Noord-Amerika ● Latijns-Amerika

500

250

0

Ontwikkeling van medewerkers Diversiteit in samenstelling en internationalisatie van het management was een ander belangrijk aandachtspunt voor Human Resources in 2005. Daarbij staat het ontwikkelen van lokaal talent centraal. De divisie Azië is gestart met een speciaal wervings- en opleidingsprogramma, genaamd ’Talent Development Process’. Om de diversiteit en internationalisatie in de komende jaren verdere impulsen te geven is door het Global HR Expert Forum een ‘International Recruitment’ actieprogramma ontwikkeld. Dit ondersteunt ook de successieplanning en het aantrekken van nieuw talent binnen de divisies, van belang om tijdig mensen met de juiste competenties te plaatsen die bijdragen aan het realiseren van de groei van Vopak.

Sterkere focus op prestatie In de beoordeling en beloning van midden- en senior management kreeg het streven naar actiegeoriënteerd ondernemerschap een prominentere plaats. Daarbij paste Vopak het bonusprogramma voor het senior management aan in lijn met de financiële doelstellingen. Het aantal medewerkers was eind 2005 3.433, nagenoeg gelijk aan 2004 (3.428). Dit is het resultaat van de combinatie van groei in met name Azië en lagere aantallen in Europa als gevolg van desinvestering van niet-kernactiviteiten.

In 2005 werden het lopende Management Developmentprogramma en het Performance Managementsysteem verder verbeterd. Samen met de ’Key-HR-processen’ zijn deze programma’s inmiddels ingebed in de divisies, waardoor ook op lokaal niveau een meer planmatige aanpak gestalte krijgt. Verder intensiveerde Vopak het opleidingsprogramma voor situationeel leiderschap.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

19

Financiële gang van zaken Grondslagen Met ingang van het boekjaar 2005 rapporteert Vopak in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards (IFRS). De cijfers over het boekjaar 2004 zijn eveneens weergegeven op basis van de IFRS-grondslagen.

Opbrengsten uit dienstverlening

2005

2004

Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika

263,9

245,4

Opbrengsten uit dienstverlening Vopak realiseerde in 2005 EUR 683,6 miljoen aan opbrengsten uit dienstverlening, een stijging van 5,5% ten opzichte van het voorgaande jaar (2004: EUR 648,1 miljoen). Indien de opbrengsten uit dienstverlening worden gecorrigeerd voor afgestoten bedrijfsonderdelen bedraagt de stijging bijna 10%. Alle divisies hebben positief bijgedragen aan de verbetering in opbrengsten uit dienstverlening. Door actief in te spelen op verbeterde marktomstandigheden en nieuwe productstromen, zoals biobrandstoffen, konden meer tanks worden verhuurd waardoor op de meeste terminals in het wereldwijde netwerk een hogere bezettingsgraad werd gerealiseerd. Deze positieve ontwikkeling werd onder meer versterkt doordat er als gevolg van de in 2003 ingezette Tank Terminal Plusstrategie gedurende 2005 ongeveer 250.000 cbm aan nieuwe capaciteit voor klanten beschikbaar kwam in het Vopak-netwerk.

Olie Europa, Midden-Oosten & Afrika

143,7

128,4

97,5

92,2

Noord-Amerika

118,2

101,8

Latijns-Amerika

51,9

45,9

1,4

1,6

676,6

615,3

7,0

32,8

683,6

648,1

Bedrijfsresultaat Het bedrijfsresultaat steeg met 15,7% tot EUR 170,7 miljoen (2004: EUR 147,5 miljoen). Gecorrigeerd voor bijzondere posten steeg het bedrijfsresultaat met 19,0% tot EUR 179,7 miljoen (2004: EUR 151,0 miljoen). Met uitzondering van LatijnsAmerika hebben alle divisies positief bijgedragen aan het hogere bedrijfsresultaat. Bij de divisie Latijns-Amerika is sprake van een gelijkblijvend bedrijfsresultaat door kostenstijgingen mede als gevolg van appreciërende lokale valuta ten opzichte van de US dollar. Deze kostenstijgingen konden slechts ten dele worden doorberekend aan de klanten. Het gemiddeld geïnvesteerd vermogen steeg in 2005 in beperkte mate tot EUR 1.033,3 miljoen (2004: EUR 1.023,1 miljoen). De ‘Return on Capital Employed’ (ROCE) bedroeg over 2005 16,5% (2004: 14,4%). Hiermee wordt voldaan aan de in 2003 geformuleerde rendementsdoelstelling van 16%. Dit is mede gerealiseerd door de focus op de Tank Terminal Plus-strategie hetgeen onder meer heeft geresulteerd in het desinvesteren van niet-kernactiviteiten en het starten van Excellence-programma’s. De groeistrategie van Vopak zal zich verder richten op een verbetering van haar wereldwijde marktpositie, het bouwen en exploiteren van LNG-terminals en het actief inspelen op de markt voor biobrandstoffen. Dit zal bijdragen aan een positieve ontwikkeling van de nagestreefde groei van de winst per gewoon aandeel.

Bedrijfsresultaat (EBIT en EBITDA)

2005

2004

Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika

44,6

34,3

Olie Europa, Midden-Oosten & Afrika

57,6

48,6

Azië

59,9

55,8

Noord-Amerika

20,6

15,6

Latijns-Amerika

16,3

16,6

- 23,1

- 19,7

175,9

151,2

3,8

- 0,2

179,7

151,0

- 9,0

- 3,5

170,7

147,5

82,8

80,8

253,5

228,3

20

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

In miljoenen EUR

Azië

Niet toegerekend Kernactiviteiten Niet-kernactiviteiten Totaal

In miljoenen EUR

Niet toegerekend Bedrijfsresultaat kernactiviteiten exclusief bijzondere posten Niet-kernactiviteiten Bedrijfsresultaat exclusief bijzondere posten Bijzondere posten Bedrijfsresultaat (EBIT) Afschrijvingen Bedrijfsresultaat voor afschrijvingen (EBITDA)

Joint ventures en geassocieerde ondernemingen In lijn met voorgaande jaren waardeert Vopak het belang in joint ventures en geassocieerde ondernemingen op basis van de vermogensmutatiemethode. In het bedrijfsresultaat wordt het aandeel in de nettoresultaten van deze joint ventures en geassocieerde ondernemingen in overeenstemming met het Vopak-belang meegenomen. In 2005 steeg het resultaat van joint ventures en geassocieerde ondernemingen met ruim 34,2% tot EUR 39,6 miljoen (2004: EUR 29,5 miljoen). Onder IFRS kan voor joint ventures ook proportionele consolidatie worden toegepast. Om een zo volledig mogelijk inzicht te geven, is een aanvullende opstelling gegeven met de gevolgen op de balans en resultatenrekening van de groep bij proportionele consolidatie van de joint-ventures voor zover er sprake is van tankopslagactiviteiten. Naar verwachting zal over een aantal jaren deze methode niet meer zijn toegestaan.

EBIT in 2005 naar valuta

● EUR

29%

● USD

29%

● SGD

23%

● Overig 19%

Bedrijfsresultaat en ROCE

Vopak geconsolideerd inclusief proportionele consolidatie van de joint ventures in tankopslag

Gemiddeld

2005

2004

Opbrengsten uit dienstverlening

789,9

744,3

Bedrijfsresultaat voor afschrijvingen (EBITDA)

284,1

255,5

Bedrijfsresultaat (EBIT)

184,9

161,8

93,2

87,6

90,2

80,7

1.484,6

1.335,1

In miljoenen EUR

geïnvesteerd In miljoenen EUR

EBIT vermogen

Winst- en verliesrekening ROCE

Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika

40,0

362,5

11,0%

Nettoresultaat toe te rekenen aan aandeelhouders Nettoresultaat toe te rekenen aan houders van

Olie Europa, Midden-Oosten & Afrika

58,3

146,2

39,9%

Azië

59,9

297,4

20,1%

Noord-Amerika

20,8

162,6

12,8%

gewone aandelen

Balans Totaal vaste activa Totaal vlottende activa

Latijns-Amerika Niet toegerekend

16,3

66,5

- 22,6

- 11,6

24,6%

Totaal kernactiviteiten inclusief bijzondere posten

436,9

373,2

1.921,5

1.708,3

Totaal langlopende verplichtingen

885,3

843,6

Totaal kortlopende verplichtingen

377,6

313,0

1.262,9

1.156,6

658,6

551,7

Totaal activa

Totaal verplichtingen 172,7

1.023,6

16,9% Totaal eigen vermogen

Niet-kernactiviteiten inclusief bijzondere posten

- 2,0

9,7

170,7

1.033,3

Financiële ratio’s Interestdekkingsgetal

Totaal inclusief bijzondere posten

16,5%

Netto financieringspositie : EBITDA

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

6,9

5,2

1,89

2,23

J A A R V E R S L A G 2 0 05

21

Bijzondere lasten In 2005 zijn in het bedrijfsresultaat bijzondere lasten opgenomen ter grootte van EUR 9,0 miljoen (2004: EUR 3,5 miljoen). Dit betreft voornamelijk de reorganisatiekosten van de binnenvaartactiviteiten in de divisie CEMEA en de afwaardering van activa ter verkoop naar de ingeschatte lagere marktwaarde. Netto financieringslasten De netto financieringslasten over 2005 bedroegen EUR 39,3 miljoen (2004: EUR 46,3 miljoen). Deze verlaging is voornamelijk een gevolg van EUR 4,9 miljoen lagere kosten inzake vervroegde aflossingen. De rentedragende leningen van Vopak hadden in 2005 een rentevoet van gemiddeld 7,5% en de resterende gemiddelde looptijd per jaareinde was 4,5 jaar. Ultimo 2005 waren zowel de langlopende rentedragende leningen van EUR 510,0 miljoen (2004: EUR 581,4 miljoen) als de netto rentedragende schuld van EUR 411,7 miljoen (2004: EUR 505,0 miljoen) aanzienlijk gedaald.

Daarnaast genereerde Vopak hogere winsten in landen met hogere tarieven, hetgeen een negatief effect had op de gemiddelde belastingdruk. Nettoresultaat toe te rekenen aan houders van gewone aandelen Het nettoresultaat toe te rekenen aan houders van gewone aandelen is met 11,8% gestegen en uitgekomen op EUR 90,2 miljoen (2004: EUR 80,7 miljoen). Exclusief bijzondere posten bedroeg het nettoresultaat toe te rekenen aan houders van gewone aandelen EUR 99,5 miljoen (2004: EUR 74,6 miljoen). Dit is een stijging van 33,4%. De winst per gewoon aandeel neemt met 7,4% toe tot EUR 1,46 (2004 : EUR 1,36). Het percentage van de stijging van het nettoresultaat is hoger dan de verbetering van de winst per gewoon aandeel doordat in 2005 een deel van het dividend is uitgekeerd in de vorm van aandelen.

Belastingen De belastinglasten voor 2005 kwamen uit op EUR 25,6 miljoen (2004: EUR 1,0 miljoen). De belastingdruk kwam hiermee uit op 19,5%. Het verschil met 2004 was met name het gevolg van de eenmalige belastingbate in 2004 van EUR 12,7 miljoen.

Dividend Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 27 april 2006 zal een dividend worden voorgesteld van EUR 0,60 per gewoon aandeel uit te keren in contanten (2004: keuzedividend EUR 0,50). Dit komt overeen met 41% van de winst per gewoon aandeel. Gecorrigeerd voor bijzondere posten komt de uitkering overeen met 37% van de winst per gewoon aandeel.

Netto investeringen per divisie

Investeringen

2005

2004

Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika

33,5

50,3

Investeringen

Olie Europa, Midden-Oosten & Afrika

18,7

24,7

Materiële vaste activa

Azië

97,8

43,4

In miljoenen EUR

In miljoenen EUR

Immateriële vaste activa

6,6

8,1 116,8

Joint ventures en geassocieerde ondernemingen

7,3

18,9

Verstrekte leningen

1,2

2,9

Overige vaste activa

9,5

0,3

Groepsmaatschappijen

9,2

–

187,5

147,0

9,5

8,1

Latijns-Amerika

15,8

10,4

Subtotaal

- 112,8

- 3,5

Desinvesteringen

62,5

133,4

- 23,6

- 148,2

Immateriële vaste activa

1,0

–

Materiële vaste activa

1,5

2,2

Verstrekte leningen Niet-kernactiviteiten

Groepsmaatschappijen

Subtotaal

Netto investeringen

22

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

38,9

J A A R V E R S L A G 2 0 05

- 14,8

2004

153,7

Noord-Amerika

Niet toegerekend

2005

Netto investeringen

141,0

20,5

5,1

139,1

148,6

161,8

38,9

- 14,8

Investeringen Vopak investeerde in 2005 EUR 187,5 miljoen (2004: EUR 147,0 miljoen). Het wereldwijde terminalnetwerk is gedurende 2005 uitgebreid met in totaal circa 250.000 cbm opslagcapaciteit. Op diverse locaties in de wereld investeert Vopak om snel in te spelen op de kansen die veranderende handelsstromen bieden. In 2005 werd met de oplevering van de olieterminal in Darwin (Australië) de 73e terminal aan het wereldwijde netwerk toegevoegd. In China werd in Tianjin een ethyleen-terminal gebouwd en in Caojing is extra capaciteit in gebruik genomen. Ook in Map Ta Phut (Thailand) is de capaciteit met 79.500 cbm uitgebreid.

Verkort kasstroomoverzicht

Desinvesteringen

Op pagina 16 en 17 van dit verslag is een overzicht opgenomen van Vopaks gerealiseerde, onderhanden en geplande groeiprojecten. Financiering en financieringsratio’s Het positieve saldo van de operationele kasstroom en de opbrengst van de verkoop van een verstrekte lening aan derden is voor een groot deel gebruikt voor een verdere verlaging van de netto rentedragende schuld tot EUR 411,7 miljoen (ultimo 2004: EUR 505,0 miljoen). In 2005 ontwikkelde de belangrijkste ratio voor de langetermijnfinanciering zich positief. Deze ratio laat zich omschrijven als de netto financieringspositie in verhouding tot de in de financieringsvoorwaarden omschreven EBITDA. In 2004 is voor de periode 1 juli 2004 tot en met 30 juni 2007 met de verstrekkers van het USPP-programma een verruiming van de ratio tot een maximum van 3,0 (was 2,75) overeengekomen. Ultimo 2005 bleef Vopak met een ratio van 1,76 ruim binnen de gestelde norm.

Netto kasstroom

Gedurende 2005 is er een vordering verkocht tegen nominale waarde die was ontstaan als gevolg van het afstoten van tankopslagbelangen bij de fusie in 1999. Als tegenprestatie is voor een deel van de vordering door de Groep een garantie verstrekt (ultimo 2005: EUR 43,9 miljoen). Doordat bij deze transactie een deel van het kredietrisico op de vordering bij de Groep blijft, is er sprake van een voortdurende betrokkenheid. Het restant van de vordering (ultimo 2005: EUR 42,7 miljoen) zal pro rata met de aflopende garantie in de komende 3 jaar volledig gerealiseerd worden.

2005

In miljoenen EUR

2004

Kasstroom uit operationele activiteiten (bruto)

224,5

200,8

Betaalde en ontvangen financieringslasten

- 34,4

- 48,0

Betaalde belastingen

- 25,8

- 13,9

Kasstroom uit operationele activiteiten

164,3

138,9

- 187,5

- 147,0

148,6

161,8

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

- 38,9

14,8

Kasstroom uit financieringsactiviteiten (netto)

- 81,5

- 176,2

43,9

- 22,5

2005

2004

Investeringen

Financieringspositie

In miljoenen EUR

Liquide middelen

177,1

112,0

Langlopend deel rentedragende leningen

- 510,0

- 581,4

Kortlopend deel rentedragende leningen

- 57,4

- 29,5

Schulden aan kredietinstellingen

- 21,4

- 6,1

- 411,7

- 505,0

Netto rentedragende schuld

Lange termijn derivaten (valuta)

- 41,8

–

Kredietvervangende garanties

- 18,3

- 19,1

–

14,7

- 471,8

- 509,4

1,76

2,20

6,7

5,0

Niet vrij ter beschikking staande liquide middelen

Netto financieringspositie voor ratio berekening

Netto financieringspositie : EBITDA Interestdekkingsgetal

Valutakoersen

USD

Per EUR 1,00

SGD

2005

2004

2005

2004

1,24

1,24

2,07

2,10

1,18

1,36

1,97

2,21

Gemiddelde koers (omrekeningskoers resultatenrekening)

Jaareinde koers (omrekeningskoers balansgegevens)

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

23

24

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Gang van zaken per divisie

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

25

Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika (CEMEA)

In EUR miljoenen

Opbrengsten uit dienstverlening

2005

2004

263,9

245,4

Bedrijfsresultaat voor afschrijvingen (EBITDA)

73,2

66,9

Bedrijfsresultaat (EBIT)

40,0

32,6

Bedrijfsresultaat (EBIT) exclusief bijzondere posten

44,6

34,3

Gemiddeld bruto geïnvesteerd vermogen

668,2

640,7

Gemiddeld geïnvesteerd vermogen

362,5

356,8

11,0%

9,1%

91%

82%

ROCE Bezettingsgraad

Contractpositie Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika

● > 3 jaar ● 1-3 jaar ● < 1 jaar

De divisie Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika (CEMEA) exploiteert 19 terminals met een gezamenlijke opslagcapaciteit van ruim 4,2 miljoen cbm. Het marktgebied Rotterdam/ Antwerpen neemt in dit netwerk een belangrijke plaats in als hublocatie met bijna 2,5 miljoen cbm aan opslagcapaciteit. Een integraal onderdeel vormt de binnenvaartvloot die producten vervoert tussen Antwerpen/Rotterdam en het Duitse achterland. Daarnaast beschikt Vopak over een terminal voor opslag van gas in Nederland (Vlissingen) en chemieterminals in het Verenigd Koninkrijk, Finland, Duitsland, Spanje en Zuid-Afrika. Marktperspectief In het terminalnetwerk van de divisie CEMEA liggen, dankzij de structureel hogere importstromen van basischemicaliën zoals methanol, interessante groeikansen voor Vopak. De productiecapaciteit verplaatst zich naar landen buiten Europa. Daarnaast nam in 2005 de invoer van plantaardige componenten toe voor gebruik in biobrandstoffen, mede gestimuleerd door Europese wetgeving. Dit leidde onder meer tot

26

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

een sterke vraag naar bio-ethanol, wat structureel hogere importstromen uit onder meer Brazilië tot gevolg had. Vopak organiseert haar activiteiten steeds meer vanuit een divisiebrede product-/marktgerichte benadering, waarbij infrastructuur en serviceniveau zijn afgestemd op de specifieke productstromen binnen het netwerk. Tegen die achtergrond investeert Vopak niet alleen in nieuwe opslagcapaciteit, maar ook in optimalisatie van het bestaande terminalnetwerk door verdere verbetering van infrastructuur, zoals pijpleidingen, laadstations en steigersystemen om de snelheid van logistieke afhandeling te verhogen. Ontwikkeling terminals Omzet, bezettingsgraad en marges verbeterd De terminals van de divisie CEMEA lieten over een breed front betere resultaten zien. Dit is het gevolg van het marktherstel in de chemische industrie, dat in 2005 verder doorzette. Op de Rotterdamse terminals lagen zowel de bezettingsgraad als de doorzet in vergelijking met 2004 op een aanzienlijk hoger niveau. Daarnaast werden de eerste resultaten van het Excellence-programma zichtbaar in verbetering van de operationele processen. De terminal in Vlaardingen is uitstekend gepositioneerd in de snelgroeiende marktsegmenten oleochemicaliën en biobrandstof. Voor de opslag van oleochemicaliën neemt Vopak begin 2006 nieuwe capaciteit in gebruik. Dordrecht boekte, na enkele teleurstellende jaren, betere resultaten. De terminal is geherstructureerd en richt zich nu meer op landlogistieke activiteiten. De prestaties van de terminal in Vlissingen waren in 2005 bevredigend. In Antwerpen bleven de resultaten onverminderd goed, bij een zeer hoge bezettingsgraad op basis van langetermijncontracten. In deze regio blijft de vraag onverminderd groot. In Antwerpen komen met name halffabrikaten en chemische specialiteiten binnen voor distributie binnen Europa. Op de linker Schelde-oever start Vopak met de bouw van een nieuwe terminal voor vloeibare bulkproducten. Daarnaast is een optie genomen op een terrein voor de aanleg van steigerfaciliteiten voor grote zeeschepen en binnenvaartschepen. De terminal in Hamburg liet ook in 2005 goede resultaten zien. Vopak nam het resterend belang in de DUPEG-terminal over. Deze terminal heeft een strategische ligging en behandelt een breed scala aan chemieproducten. De resultaten in Finland stonden onder druk door verscherpte concurrentie vanuit de havens van Riga en Tallinn. De terminals in het Verenigd Koninkrijk daarentegen boekten prima resultaten. De terminal in Londen profiteerde van de toegenomen vraag naar biobrandstof. Spanje en Zuid-Afrika realiseerden ook goede resultaten.

United Kingdom - Vopak Terminal Teesside

Belgium - Vopak Terminal Hemiksem

The Netherlands - Vopak Terminal Botlek (Zuid)

South Africa - Vopak Terminal Durban

Door kennis te delen brengt het Vopaknetwerk ‘the best of all worlds’ bijeen In Antwerpen gaat Vopak op de linker Schelde-oever een nieuwe chemieterminal bouwen. In deze regio vervullen de terminals vooral een distributiefunctie. Producten worden in bulk per schip aangevoerd en opgeslagen. Vervolgens gaan ze in kleinere hoeveelheden per trein of tankwagen naar de diverse afnemers in Europa. Ter voorbereiding van de nieuwbouw heeft de projectleiding eerst een programma van eisen opgesteld, inclusief mogelijke constructietechnische oplossingen. Die plannen zijn getoetst aan de kennis en kunde van de Vopak-ingenieurs met de meeste ervaring op relevante andere projecten binnen het netwerk. Met die informatie is het Belgische team vervolgens naar China gereisd om daar hun ideeën door te spreken met collega’s die kennis en ervaring hebben met de allernieuwste technieken en mogelijkheden. Immers, binnen de divisie Azië zijn de afgelopen jaren de meeste projecten uitgevoerd en wordt nog steeds veel gebouwd. Vervolgens zijn de plannen intensief besproken met het Global Technical Committee, waarin ervaren technici uit alle

Binnenvaart Focus binnenvaart bijgesteld Door overcapaciteit in de binnenvaart kwamen de resultaten in de eerste helft van 2005 lager uit. In het tweede halfjaar verbeterde de marktsituatie en trad herstel in. Vopak streeft naar efficiencyverhoging door een meer flexibele inzet van de vloot en versterking van de samenwerking met tankopslag. Onderdeel van deze focus is de privatisering van een deel van de vloot.

regio’s van Vopak participeren. Hier worden de Best Practices getoetst. Zo brengt Vopak al in de ontwerpfase ‘the best of all worlds’ bij elkaar om de constructie en bedrijfsvoering van deze nieuwe terminal te optimaliseren naar de situatie in Antwerpen. Dit delen van kennis en kunde is extra effectief omdat zowel de ingenieurs als de operationele mensen erbij betrokken zijn. Dat vormt de beste waarborg voor toekomstige Operational Excellence.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

27

Olie Europa, Midden-Oosten & Afrika (OEMEA)

In EUR miljoenen

Opbrengsten uit dienstverlening

2005

2004

143,7

128,4

Bedrijfsresultaat voor afschrijvingen (EBITDA)

71,6

60,6

Bedrijfsresultaat (EBIT)

58,3

48,6

Bedrijfsresultaat (EBIT) exclusief bijzondere posten

57,6

48,6

Gemiddeld bruto geïnvesteerd vermogen

415,3

387,9

Gemiddeld geïnvesteerd vermogen

146,2

124,7

39,9%

38,9%

90%

82%

ROCE Bezettingsgraad

Contractpositie Olie Europa, Midden-Oosten & Afrika

● > 3 jaar ● 1-3 jaar

Marktperspectief Trends versterken rol brede Vopak-dienstverlening De structurele geografische onbalans tussen enerzijds de productielocaties van ruwe olie en stookolie (vooral Rusland en het Midden-Oosten) en anderzijds de raffinage- en consumptielocaties (West-Europa en Azië) vormt een steeds belangrijkere factor. De rol die Vopak speelt in de logistieke keten van oliemaatschappijen neemt daarbij een steeds grotere plaats in. Doordat deze logistieke keten in toenemende mate aansluit bij de geografische onbalansen in de oliemarkt, hebben oliemaatschappijen op meerdere locaties behoefte aan opslag en aanvullende dienstverlening. Daarnaast profiteert ook de divisie OEMEA van de toenemende vraag naar schonere olieproducten en verschillende productspecificaties. Een bijkomend positief effect van deze diversificatie is de toegenomen vraag van klanten naar additionele diensten, zoals het bijmengen (blenden) van verschillende kwaliteiten olieproducten. Vopak speelt hierop in door het aanbieden van speciale opslag voor dergelijke producten, soms in combinatie met de productiefaciliteiten van derden. De opslag en productie van biodiesel is een voorbeeld van nieuwe groeimogelijkheden dankzij een nieuwe productstroom. In deze context richt Vopak zich op uitbreiding van de bestaande terminals, door zowel nieuwbouw als ombouw en verbetering van het bestaande terminalnetwerk, door te investeren in bijvoorbeeld leidinginfrastructuur, blendingsystemen en vingerpieren.

● < 1 jaar

In Europa en het Midden-Oosten is Vopak de grootste onafhankelijke aanbieder van tankopslagfaciliteiten voor ruwe olie en minerale olieproducten, met een totale opslagcapaciteit van meer dan 9,3 miljoen cbm. Klanten zijn oliemaatschappijen, handelsondernemingen, overheden (beheer van strategische voorraden), nationale oliemaatschappijen en cositers (zelfstandige fabrieken op een Vopak-locatie die intensief gebruikmaken van Vopaks dienstverlening). Op de hublocatie Rotterdam exploiteert Vopak vier terminals, in Amsterdam één. Ook in Duitsland, Estland, Zweden en Zwitserland beheert Vopak olieterminals. In het MiddenOosten is Vopak actief in Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten. Naast hun regionale functie vervullen deze terminals een belangrijke rol in het netwerk van Vopak en haar dienstverlening aan wereldwijd opererende oliemaatschappijen. Voor het transport van olieproducten over de Europese binnenwateren is Vopak actief binnen de joint venture Interstream Barging. Dit is met zestig binnenvaartschepen een van de grootste tankbevrachters voor het vervoer van minerale olieproducten in Nederland, België en het Duitse Rijngebied.

28

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Ontwikkeling terminals Profijtelijke trends, positieve perspectieven De combinatie van geografische onbalansen tussen vraag en aanbod, de doorstijgende olieprijs en verdere productdifferentiatie leidde over een breed front tot onverminderd hoge bezettingsgraden en doorzetten voor nagenoeg alle olieproducten. Door investeringen in de kwaliteit van de terminals namen de kosten weliswaar toe, maar desondanks liet de operationele marge een duidelijke verbetering zien. In Rotterdam profiteerde Vopak optimaal van de grote vraag naar opslag voor ruwe olie en stookolie. De terminals waren volledig bezet bij een hoge doorzet. In het derde kwartaal van 2005 startte Vopak in Rotterdam een uitbreidings- en ombouwproject van 545.000 cbm voor de opslag van stookolie en vliegtuigbrandstof. Verder groeide de doorzet van benzine in Rotterdam als gevolg van een stijging van de import. Hiervoor is extra capaciteit gecreëerd door tanks voor de opslag van huisbrandolie om te bouwen voor benzineopslag. In Hamburg ziet Vopak eveneens mogelijkheden voor biobrandstof. De terminal groeide in 2005 vooral sterk op het gebied van nieuwe gespecialiseerde dieselproducten. In de terminals rond de Oostzee was het beeld gemengd. Enerzijds nam de opslag van stookolie, benzine en kerosine toe. Anderzijds daalde de opslag van ruwe olie als gevolg van lagere exportvolumes. Bovendien zorgt verscherpte con-

The Netherlands - Vopak Terminal Amsterdam

United Arab Emirates - Vopak Horizon Fujairah Ltd.

The Netherlands - Maasvlakte Olie Terminal

Sweden - Vopak Terminals Gothenburg

Vopak vergroot slagvaardigheid met een geïntegreerd verbeterprogramma Onder de naam ‘Quest for Quality’ heeft Vopak in de oliedivisie een stevig verbeterprogramma ingezet. Het gaat om een divisiebrede, geïntegreerde aanpak van alle aspecten van de bedrijfsvoering, benaderd vanuit de supply chain van de klant. Doelstellingen van het programma: verdere verbetering van commerciële en operationele prestaties, consequent voldoen aan de verwachtingen van klanten en sneller inspelen op marktontwikkelingen. Binnen de commerciële organisatie is hier concreet invulling aan gegeven door productstromen en activiteiten per terminal vanuit een gestructureerde aanpak en in samenhang te bekijken. Een goed voorbeeld is de stookoliemarkt. De Vopak-terminals vervullen daarin verschillende rollen. Stookolie wordt in de terminals in Fujairah (VAE), Hamburg (Duitsland), Rotterdam (Nederland) en Zweden aangevoerd om vervolgens als ‘bunker fuel’ (brandstof voor schepen) gedistribueerd te worden. Daarnaast zijn met name de terminals in Tallinn (Estland), Rotterdam en ook Singapore een belangrijke schakel in de transportstroom van stookolie die vanuit Rusland wordt geëxporteerd naar Azië. Vopak biedt behalve op- en overslag

currentie tussen de diverse Oostzeehavens voor enige druk op de tarieven. De terminal in Fujairah (VAE) presteerde uitstekend. Hier kon Vopak profiteren van blijvend hoge vraag naar bunkeropslag en de groeiende importstroom van benzine. In 2005 zijn plannen voorbereid om deze terminal verder uit te breiden.

ook andere diensten aan, zoals het op specificatie brengen van de olie door producten te mengen. In de nieuwe aanpak zijn op divisieniveau marktstudies verricht naar ontwikkelingen in de stookoliemarkt en ontwikkelingen bij klanten. Daarnaast hebben alle commerciële

Agenturen Hub services-concept verstevigt marktpositie Vopak Agencies liet opnieuw goede resultaten zien. Door de grotere oliestromen groeide ook het aantal olietankers waarvoor Vopak Agencies als schakel optreedt naar de haventerminals. Met het ‘hub services-concept’ kan Vopak haar goede marktpositie in vooral Rotterdam, Antwerpen en Amsterdam behouden en verder uitbouwen.

teams niet alleen inzicht in de activiteiten op de eigen terminal, maar ook bij die van de collega’s op de andere terminals. Op basis hiervan worden ervaringen systematisch uitgewisseld. Op die wijze zijn trends en klantbehoeftes snel te onderscheiden en worden gecoördineerd activiteiten ondernomen. Zo is Vopak beter in staat op klantbehoefte in te spelen en concepten te initiëren.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

29

Azië

2005

In EUR miljoenen

2004

Opbrengsten uit dienstverlening

97,5

92,2

Bedrijfsresultaat voor afschrijvingen (EBITDA)

76,5

75,7

Bedrijfsresultaat (EBIT)

59,9

59,5

Bedrijfsresultaat (EBIT) exclusief bijzondere posten

59,9

55,8

Gemiddeld bruto geïnvesteerd vermogen

481,8

438,7

Gemiddeld geïnvesteerd vermogen

297,4

264,2

20,1%

22,5%

96%

93%

ROCE Bezettingsgraad

Contractpositie Azië

● > 3 jaar ● 1-3 jaar ● < 1 jaar

In Azië opereert Vopak in zeven landen: Singapore, Maleisië, Thailand, Korea, China, Japan en Pakistan. Ook de activiteiten in Australië vallen onder de divisie Azië. De dienstverlening omvat tankopslag van olieproducten, gassen en chemicaliën, aangevuld met logistieke dienstverlening (gericht op de opgeslagen producten). Singapore is naast Rotterdam/ Antwerpen en Houston een van de hublocaties van Vopak met een combinatie van functies: import, export en regionale distributieactiviteiten. Het terminalnetwerk in Azië ter grootte van 3,7 miljoen cbm omvat tevens verschillende industrial terminals in Singapore, Maleisië, Thailand, China en Pakistan. Op industrial terminals verricht Vopak logistieke taken voor klanten op een nabijgelegen chemisch complex. Veelal gaat deze dienstverlening gepaard met langetermijncontracten. Met haar uitgebreide ervaring op dit gebied is Vopak een betrouwbare partner voor haar klanten, die voortdurend in de regio expanderen. Marktperspectief Voor Vopak vormt de regio Azië dan ook een belangrijke groeikern. De continue groei van de economie in Azië stuwt de aanhoudend sterke vraag naar eindproducten. Al geruime tijd stijgen hierdoor de volumes van olie- en chemieproduc-

30

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

ten die onder meer vanuit het Midden-Oosten worden geïmporteerd. Daarnaast breiden olie- en chemiemultinationals in Azië hun productiecapaciteit uit ten behoeve van ‘downstream’-producten zoals chemische specialiteiten en biobrandstof, waardoor ook de vraag naar industrial terminals toeneemt. De expansie van Vopak in Azië vindt hoofdzakelijk plaats door bouw op nieuwe locaties en uitbreiding van bestaande terminals. Zo investeert Vopak in Singapore in de nieuwe Banyan-terminal (olie- en chemieopslag) en in uitbreiding van de steigerfaciliteiten van de olieterminal Sebarok. Ook in het Australische Darwin is nieuwe capaciteit gebouwd en in gebruik genomen. Daarnaast is gestart met de bouw van een opslagfaciliteit voor biodiesel. Eind 2005 is nieuwe capaciteit aan onze terminal in Thailand toegevoegd. In China breidt Vopak uit door nieuwbouw. Dit jaar werd in Caojing een deel van de nieuwe terminal opgeleverd en geleidelijk in gebruik genomen. De afronding van de eerste fase van de bouw is voorzien in het tweede kwartaal 2006. In september werd in Tianjin een nieuwe ethyleen-terminal in gebruik genomen. Komend jaar start Vopak met de bouw van een chemieterminal in Zhangjiagang, de zesde in China. De multinationale chemieproducenten in het industriële park waar Vopak bouwt, zullen deze terminal gedeeltelijk gaan gebruiken als industrial terminal. Daarnaast zal de terminal, dankzij de gunstige ligging, een distributiefunctie gaan vervullen in het Yangtze River deltagebied. Het is de eerste terminal in China waarvan het eigendom volledig bij Vopak ligt. Vopak heeft inmiddels ook in China een sterke organisatie opgebouwd, geleid door regionaal gerekruteerde en opgeleide managers. Veel investeringen in Azië, met name in nieuwe regio’s, zijn joint ventures. Vopak legt bij deze samenwerkingen de nadruk op de lange termijn en investeert continu in haar relaties met de partners. De wereldwijde kennis en ervaring van Vopak met de bouw en bedrijfsvoering van terminals in combinatie met de kennis van de partners van de lokale omgeving blijkt een succesvolle strategie. Ontwikkeling terminals Stabiel, goede tot uitstekende resultaten De marktomstandigheden waren in 2005 goed voor Vopak, de bezettingsgraad en doorzet stegen, wat leidde tot een verbetering van het bedrijfsresultaat. De terminals in Singapore kenden een uitstekend jaar. De olieterminal in Sebarok was volledig bezet bij een recordniveau aan doorzet. Ook de doorzet bij de chemieopslagterminals Sakra en Penjuru liet een gezonde groei zien. De ontwikkelingen op de industrial terminal in Singapore zijn vooral geënt op langetermijncontracten en waren goed. In China waren de chemieterminals nagenoeg volledig bezet. De nieuw geopende terminal in Sjanghai is vanaf 2005 positief

Singapore - Vopak Singapore - Penjuru Terminal

Japan - NipponVopak - Yokohama Terminal

Pakistan - Engro Vopak Terminal

China - Xiamen Vopak

Vopak netwerk biedt lokaal talent volop kansen Vopak heeft een sterke band met de Aziatische regio; de organisatie ontwikkelt zich hier in hoog tempo. Door sterk in te zetten op kennisoverdracht en lokale betrokkenheid worden de belangrijkste managementfuncties steeds meer ingevuld door talentvolle lokale medewerkers. Vopak is voortdurend op zoek naar lokaal en regionaal talent om in de groeiende behoefte aan leidinggevenden te kunnen voorzien. In samenwerking met de Rotterdam School of Management heeft Vopak meerdere op maat gemaakte Management-Developmenttrajecten ontwikkeld. In Azië is Vopak in 2005 gestart met een speciaal programma. Daar nemen lokale ‘high-potentials’ na hun indiensttreding deel aan ‘The Asian Talent Development Process (TDP)’. Onder het motto ‘driving for performance, caring for talent’, richt het TDP zich op het identificeren en ontwikkelen van veelbelovende medewerkers voor algemene en functionele managementposities binnen de Aziatische regio. Hier wordt kennis gedeeld op een wijze die past bij een HR-beleid waarin kansen voor

gaan bijdragen aan het bedrijfsresultaat. De matige prestaties van de olieopslag in de Xiamen-terminal zijn gecompenseerd door de groei in chemieopslag. De terminal in Korea blijft met opslagfaciliteiten voor zowel basischemicaliën als chemische specialiteiten goed gepositioneerd voor de lokale chemische industrie. De prestaties lagen in 2005 op een goed niveau. Ook de performance van de terminals in Japan was goed. De industrial terminals in Maleisië en Pakistan lieten op basis van langetermijncontracten eveneens goede resultaten zien. De terminal in Thailand groeit al jaren in een stabiel tempo. Na een aanzienlijke capaciteitsuitbreiding in 2002 is eind 2005 opnieuw extra capaciteit in gebruik genomen, terwijl Vopak de mogelijkheden voor verdere expansie bestudeert. In Australië is het beeld gemengd. De opslag van olie nam toe door hogere importen en een optimaal gebruik van de ‘shared user facility’ in Darwin. Hierbij hebben drie grote oliemaatschappijen de opslagactiviteiten uitbesteed aan Vopak. Bij de chemieopslag in Australië daarentegen is sprake van afnemende import van basischemicaliën. Vopak verwacht dat toenemende opslag van biobrandstof dit effect op termijn zal compenseren.

mensen en kwaliteit voor de organisatie centraal staan.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

31

Noord-Amerika

In EUR miljoenen

Opbrengsten uit dienstverlening

2005

2004

118,2

101,8

Bedrijfsresultaat voor afschrijvingen (EBITDA)

32,7

27,2

Bedrijfsresultaat (EBIT)

20,8

15,5

Bedrijfsresultaat (EBIT) exclusief bijzondere posten

20,6

15,6

Gemiddeld bruto geïnvesteerd vermogen

313,5

304,8

Gemiddeld geïnvesteerd vermogen

162,6

166,7

12,8%

9,3%

94%

86%

ROCE Bezettingsgraad

Contractpositie Noord-Amerika

● > 3 jaar ● 1-3 jaar ● < 1 jaar

In Noord-Amerika beschikt Vopak over negen strategisch gelegen terminals - zeven in de Verenigde Staten en twee in Canada- die hoofdzakelijk worden gebruikt voor de opslag van chemicaliën. Op de terminals in Los Angeles (V.S.) en in Hamilton (Canada) is Vopak actief op het gebied van olieopslag. In totaal beschikt Vopak in Noord-Amerika over bijna 2,4 miljoen cbm opslagcapaciteit. Houston is met de terminals Deer Park en Galena Park een van Vopaks hublocaties, naast Rotterdam/Antwerpen en Singapore. De overige terminals vervullen vooral een import- en distributiefunctie. Vopak onderscheidt zich in Noord-Amerika van haar concurrenten door een flexibele inzetbaarheid van haar terminals voor de opslag van zeer verschillende producten. Dankzij deze flexibiliteit onderhoudt Vopak uitstekende relaties met haar

32

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

belangrijkste klanten, hetgeen zich steeds vaker uit in meerjarige contracten. Naast tankopslag biedt Vopak aanvullende logistieke dienstverlening, zoals afvalwaterverwerking, spoorwagonreiniging en het beheer van grote aantallen spoorwagons. Marktperspectief Net als in Europa is ook in Noord-Amerika biobrandstof aan een opmars bezig. Behalve door regelgeving wordt dit gestimuleerd door de Amerikaanse overheid, die ondernemingen aanmoedigt deel te nemen aan biobrandstofprojecten. Een en ander zal zich de komende jaren vertalen in meer vraag naar opslag van bio-ethanol en biodiesel. Vopak richt zich op stabiele autonome groei door gerichte uitbreiding van de capaciteit en optimalisering van het netwerk. Zo investeert Vopak in extra infrastructuur - zoals pijpleidingen en nieuwe faciliteiten op de terminals - om klanten aanvullende waardetoevoegende diensten te kunnen bieden, bijvoorbeeld op het gebied van biobrandstof. Daarnaast ligt de nadruk op het verhogen van de kwaliteit van de operationele processen, vooral op het gebied van veiligheid en dienstverlening aan de klant. Ontwikkeling terminals Goede resultaatontwikkeling in gunstige markt De resultaten van de divisie Noord-Amerika lieten een belangrijke verbetering zien. Die hing samen met het groeiende vertrouwen van de chemische industrie in deze regio. Dit uitte zich in vraag naar meer opslagcapaciteit voor met name halffabrikaten. Deze gunstige marktontwikkeling zorgde voor een hogere bezettingsgraad en doorzet. In combinatie met lagere operationele kosten leidde dat tot de noodzakelijke margeverbetering. Door de orkanen Katrina en Rita konden tijdelijk geen producten worden vervoerd, maar de problemen waren van korte duur. De terminals in Houston presteerden uitstekend. Zowel de bezetting als de doorzet waren aanzienlijk hoger. Ook profiteerde Houston van de toegenomen vraag naar opslag van biobrandstof. Om daaraan tegemoet te kunnen blijven komen, begon Vopak dit jaar met de ombouw van opslagcapaciteit voor dit product. De terminals aan de westkust presteerden naar tevredenheid. De chemieterminal in Long Beach wist de bezettingsgraad licht te verhogen, de olieterminal in Los Angeles was volledig bezet.

Canada - Vopak Terminals of Canada - Hamilton, Ontario

USA - Vopak Terminal Deer Park

USA - Vopak Terminal Savannah

USA - Vopak Terminal Long Beach

Het Vopak-netwerk als lokale dienstverlener Vopaks kwaliteiten en systemen verlagen het risico in de logistieke keten. Sea Launch Company, LCC, ging met de Vopak-terminal in het Amerikaanse Long Beach (Californië) een partnerschap aan met als doel: verbetering van de supply chain voor raketbrandstof. Sea Launch, met zijn operationele basis in Long Beach, is een commercieel bedrijf dat satellieten de ruimte in brengt vanaf een drijvend lanceerplatform bij de evenaar. De raketten waarmee Sea Launch de satellieten lanceert, gebruiken de raketbrandstof naphthyl, een hoogwaardige kerosine. Oorspronkelijk werd deze brandstof kort voor elke lancering vanuit opslagfaciliteiten in Rusland in containers per schip naar de Verenigde Staten gebracht. In samenwerking met Vopak heeft Sea Launch de supply chain nu anders ingericht. Voortaan wordt de naphthyl onmiddellijk na productie in containers verscheept naar de Vopak Long Beach terminal om daar te worden opgeslagen. Hiermee heeft Sea Launch het verstoringsrisico sterk gereduceerd. Bovendien krijgt het bedrijf veel meer controle over het totale proces. Bij het evalueren van de verschillende

De prestaties van de terminals aan de oostkust lieten een wisselend beeld zien. De twee Canadese terminals presteerden opnieuw goed en waren volledig bezet. De terminals aan de oostkust van de Verenigde Staten presteerden onder niveau en ondergingen in 2005 een verbeteringsprogramma.

opties waren de vertegenwoordigers van Sea Launch erg ingenomen met zowel de specifieke competenties van Vopak als de systemen en procedures die een veilige en zorgvuldige afhandeling van het product waarborgen. Sea Launch profiteert van de

Aanvullende logistieke dienstverlening beter integreren Het herstel van de markt voor spoorwagonreiniging is structureel. De omzet van Vopak in deze activiteit verbeterde verder, maar bleef enigszins achter bij de verwachtingen. Ook de ontwikkeling van afvalwaterverwerkingsactiviteiten bleef in 2005 achter bij de verwachtingen.

sterke combinatie die de Long Beach terminal biedt qua locatie, kwaliteitsbewaking en operationele integriteit, daarbij ondersteund door de systemen die het Vopak-netwerk bieden.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

33

Latijns-Amerika

2005

In EUR miljoenen

2004

Opbrengsten uit dienstverlening

51,9

45,9

Bedrijfsresultaat voor afschrijvingen (EBITDA)

21,1

20,4

Bedrijfsresultaat (EBIT)

16,3

16,3

Bedrijfsresultaat (EBIT) exclusief bijzondere posten

16,3

16,6

Gemiddeld bruto geïnvesteerd vermogen

85,9

75,4

Gemiddeld geïnvesteerd vermogen

66,5

61,1

24,6%

26,7%

91%

92%

ROCE Bezettingsgraad

Contractpositie Latijns-Amerika

● > 3 jaar ● 1-3 jaar ● < 1 jaar

In Latijns-Amerika beschikt Vopak over dertien terminals, die voor het overgrote deel worden gebruikt voor de opslag van chemicaliën (vaak import) en plantaardige oliën (overwegend export). De terminals met in totaal 0,8 miljoen cbm opslagcapaciteit zijn verspreid over het gehele continent. Opslag van minerale oliën is op dit moment nog beperkt tot Peru. De relevante markten in Latijns-Amerika zijn nog relatief klein. Om toch schaalvoordelen te kunnen behalen worden de opslagterminals veelal gebruikt voor verschillende productgroepen, zoals chemicaliën, eetbare oliën en zelfs drogebulklading. Klanten zijn grote regionale spelers en multinationals.

34

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Marktperspectief In Latijns-Amerika positioneert Vopak zich voor haar klanten in die regio als een sterke partner met een vrijwel volledige dekking over het continent. Tegen die achtergrond kocht Vopak begin 2005 in Argentinië (Zarate) 55 hectare land; de verschillende ontwikkelingsopties zijn nu onderwerp van studie. Daarnaast wil Vopak met uitbreidingen en selectieve acquisities profiteren van de verwachte groei in de exportstromen van chemische specialiteiten en bio-ethanol vanuit LatijnsAmerika. De focus van de afgelopen jaren - uitbreiding vooral gericht op chemicaliën en eetbare oliën - is inmiddels verbreed naar minerale oliën. Ook biobrandstof hoort daarbij, omdat Latijns-Amerika zich steeds meer opwerpt als productielocatie van biobrandstof en leverancier van grondstof in de vorm van bio-ethanol. Vooral in landen met een hoge suikerproductie, zoals Brazilië, Argentinië en Colombia, is de productie van bio-ethanol de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen. Hetzelfde geldt voor de bio-ethanolexport naar WestEuropa en de Verenigde Staten. Vanwege het grote agrarische potentieel in deze landen en de wereldwijd groeiende vraag naar bio-ethanol, wordt verwacht dat de productie- en exportstromen de komende jaren verder toenemen. Ontwikkeling terminals Marges onder druk door hogere kosten De chemische industrie in Latijns-Amerika profiteerde van de economische groei op het gehele continent en breidde de productievolumes uit. Dit leidde tot hogere import van zowel basischemicaliën als chemische specialiteiten. Gemeten naar bezettingsgraad en doorzet waren de resultaten van Vopak in Latijns-Amerika in 2005 dan ook goed. Dit kon echter niet worden vertaald in een hogere winst. De tarieven waren weliswaar hoger, maar dat kon de gestegen loon- en energiekosten niet volledig compenseren, mede door de stijging van de lokale valuta ten opzichte van de dollar. De terminals in Brazilië draaiden ook in 2005 op nagenoeg volledige capaciteit. De vraag naar opslag van eetbare oliën was opnieuw hoog. Op de Alemoa-terminal werden enkele tanks voor eetbare oliën en bio-ethanol toegevoegd en in gebruik genomen. In Venezuela lagen zowel de bezettingsgraad als de doorzet voor chemie en eetbare oliën op een hoger niveau. De door-

Venezuela - Venterminales S.A.

Brazil - Vopak Brasterminais Terminal Ilha Barnabé

Colombia - Vopak - Colterminales S.A. (Cartagena)

Mexico - Vopak Terminal Veracruz

Het Vopak-netwerk als regionale dienstverlener Een wereldwijd opererende onderneming in de chemie is al heel lang actief in LatijnsAmerika en heeft vestigingen in onder andere Mexico, Colombia, Chili, Argentinië en Brazilië. Vopak is hier iets minder lang actief, maar kan zich qua regionale spreiding prima meten met de chemiereus. Dat maakt Vopak tot de perfecte partner voor deze onderneming. Een belangrijk voordeel van de samenwerking is dat alle logistiek gemakkelijk vanuit één punt te coördineren is. Deze klant heeft de centrale logistiek voor deze regio weliswaar samengebracht in een besliscentrum in Buenos Aires (Argentinië), terwijl Vopak aanwezig is in alle landen waar de onderneming ook actief is. Met als bijkomend voordeel dat Vopak probleemloos de coördinatie op zowel account- als terminalniveau kan verzorgen. Binnen Vopak is alle productkennis aanwezig, dus een half woord van de klant is genoeg. Specificaties, behandeling, wijze van opslaan, enzovoort, zijn bij Vopak allemaal heel precies beschreven. Bovendien hanteert Vopak SHEQ- en operationele kwaliteitsstandaarden die volledig tegemoet

zetvolumes van drogebulkopslag waren evenwel lager dan verwacht. Ook hier nam Vopak nieuwe opslagcapaciteit voor eetbare oliën in gebruik, waardoor er meer opslagruimte voor chemieproducten vrijkomt. De terminals in Mexico lieten een gemengd beeld zien. Enerzijds steeg de vraag naar opslag van chemicaliën en alcohol door hogere import, anderzijds was er sprake van een lagere doorzet van eetbare oliën. De prestaties van de terminals in Ecuador en Colombia waren nagenoeg gelijk aan die in 2004. Ook de prestatie in Chili was bevredigend. In Peru breidde Vopak haar belang in de Callao-terminal uit tot 90%.

komen aan de eisen van de klant en de weten regelgeving die de onderneming moet naleven. Een ander belangrijk aspect is de verankering van de individuele terminals in het netwerk. De mensen zijn meertalig en spreken ook de lokale taal. De kans dat er ruis optreedt in contacten met lokale bedrijven is daardoor minimaal. Voor deze onderneming betekent dit partnerschap vooral dat de onderneming zich veel meer en beter kan toeleggen op productie en toepassing van haar producten, terwijl Vopak in de hele regio een van de logistieke aspecten perfect invult.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

35

Het Vopak-netwerk

Totale capaciteit Tankterminals

in cbm

Afrika

129.000 United Kingdom - Vopak Terminal London

The Netherlands - Vopak Terminal Vlaardingen

Germany - Vopak Terminal Hamburg

Switzerland - Vopak Terminal Basle

The Netherlands - Vopak Terminal Botlek (Zuid)

United States of America - Vopak Terminal Deer Park

United States of America - Vopak Terminal Westwego

United States of America - Vopak Terminal Wilmington

United States of America - Vopak Terminal Galena Park

Sweden - Vopak Terminal Malmö

Spain - Terquimsa Barcelona

Saudi Arabia - SabTank (Yanbu)

South Africa - Vopak Terminal Durban

United Kingdom - Vopak Terminal Ipswich

Chile - Vopak Terminal San Antonio

Germany - Dupeg Tank Terminal

Pakistan - Engro Vopak Terminal

Peru - Vopak Serlipsa Terminal Callao & Cerro de Pasco

Brazil - União/Vopak Armazéns Gerais

United Kingdom - Vopak Terminal Windmill

The Netherlands - Vopak Terminal Botlek (Noord)

Malaysia - Kertih Terminal

Belgium - Vopak Terminal ACS

Thailand - Thai Tank Terminal

United States of America - Vopak Terminal Savannah

Estonia - Pakterminal

Sweden - Vopak Terminal Gävle

Singapore - Vopak Singapore - Sakra Terminal

China - Vopak Terminal Ningbo

The Netherlands - Vopak Terminal Chemiehaven

Japan - Nippon Vopak - Kawasaki Terminal

Japan - Nippon Vopak - Kobe Terminal

Japan - NipponVopak - Yokohama Terminal

Mexico - Vopak Terminal Altamira

United States of America - Vopak Terminal Long Beach

Colombia - Vopak - Colterminales S.A (Barranquilla)

Azië

3.462.500

Australië Europa

262.700 11.272.900

Latijns-Amerika

821.100

Midden-Oosten

2.120.800

Noord-Amerika

2.372.000

Totaal

20.441.000

73 terminals in 29 landen

Sweden - Vopak Terminals Gothenburg

The Netherlands - Maasvlakte Olie Terminal

The Netherlands - Vopak Terminal Vlissingen

The Netherlands - Vopak Terminal Europoort

Sweden - Vopak Terminal Södertälje

The Netherlands - Vopak Terminal Laurenshaven

Mexico - Vopak Terminal Coatzacoalcos

Mexico - Vopak Terminal Veracruz

Singapore - Vopak Singapore - Sebarok Terminal

United Kingdom - Vopak Terminal Teesside

The Netherlands - Vopak Terminal TTR

The Netherlands - Vopak Logistic Services Dordrecht

Saudi Arabia - SabTank (Al Jubail)

Spain - Terquimsa Tarragona

United States of America - Vopak Terminal Los Angeles

Brazil - Vopak Brasterminais Terminal Ilha Barnabé

Brazil - Vopak Brasterminais Terminal Aratu

China - Xiamen Vopak

The Netherlands - Vopak Terminal Amsterdam

United Arab Emirates - Vopak Horizon Fujairah Ltd.

Brazil - Vopak Brasteminais Terminal Alemoa

Finland - Vopak Terminal Mussalo

Finland - Vopak Terminal Hamina

China - Vopak Terminal Lanshan

Korea - Vopak Terminal Korea - Ulsan

Belgium - Vopak Terminal Eurotank

Belgium - Vopak Terminal Hemiksem

China - Vopak Terminal Tianjin

Canada - Vopak Terminals of Canada - Hamilton, Ontario

Canada - Vopak Terminals of Canada - Montreal, Quebec

Australia - Vopak Terminal Sydney

Singapore - Vopak Singapore - Penjuru Terminal

Colombia - Vopak - Colterminales S.A. (Cartagena)

Ecuador - Sipressa S.A.

Venezuela - Venterminales S.A.

China - Vopak Shanghai - Caojing Terminal

Australia - Vopak Terminal Darwin

Risico’s en risicobeheersing Vopak streeft voortdurend naar een goede balans tussen effectieve risicobeheersing en slagvaardig professioneel ondernemerschap. Vopak is evenals elke andere onderneming gevoelig voor strategische, operationele en financiële risico’s die voortvloeien uit de normale bedrijfsuitoefening. Het geheel van risico-identificerende en -mitigerende maatregelen vormt Vopaks Enterprise Risk Management Framework (ERMF). Dit systeem is erop gericht om onzekere gebeurtenissen die kansen bieden of een bedreiging zouden kunnen vormen in een zo vroeg mogelijk stadium te identificeren en om de oorzaken en gevolgen hiervan zo goed mogelijk te beheersen of gunstig te beïnvloeden. Hierdoor wordt de kwaliteit van de dienstverlening en van de prognoses verder ondersteund. Binnen het ERMF werkt de Raad van Bestuur nauw samen met het management van de divisies en van de werkmaatschappijen, waarbij de corporate afdelingen ondersteuning bieden. Ook niet-geconsolideerde ondernemingen worden hierbij betrokken. De samenwerking met het lokale management is cruciaal voor de betrokkenheid van iedere individuele werknemer bij het beheersen van risico’s. Immers, gedefinieerde risicomanagement uitgangspunten dienen lokaal pragmatisch geïmplementeerd te worden. In 2005 heeft Vopak de processen binnen haar ERMF verder verfijnd. Opleidingen, workshops, verdere integratie in reguliere bedrijfsprocessen, uitwisseling van ervaringen tussen verschillende Vopak-onderdelen en verdere verbeteringen van corporate policies zijn voorbeelden van activiteiten in het afgelopen jaar. De Internal Audit-afdeling toetst het integrale risicomanagementsysteem en de lokale implementaties op basis van een risicoanalyse, als onderdeel van het beoordelen van kritische Vopak processen. In de jaarrekening op pagina 65 worden de risico’s behandeld die specifiek in de IFRS-richtlijnen genoemd worden, zoals rente- en valutarisico’s. Financiële rapportage risico’s Een betrouwbare financiële verslaggeving is het gevolg van een uitgebalanceerd geheel van integere vakmensen, betrouwbare systemen, heldere procedures, interne controles, analyses, functiescheiding en wordt gecompleteerd door een passende auditinspanning. Vopak besteedt dan ook veel aandacht aan al deze aspecten en continue verbeteringen worden gecoördineerd middels een Financial Excellence programma. Een aantal belangrijke voorbeelden van aandachtspunten en acties binnen dit programma worden hierna uitgewerkt. Onze rapportagestructuur kenmerkt zich door een strak en helder gedefinieerd proces met frequent overleg tussen de verschillende managementlagen. De cyclus bestaat uit een korte rapportage direct na het einde van de maand, een reguliere maand- en kwartaalrapportage, en uiteraard de jaarafsluiting. Daarbij worden onder andere behaalde resultaten vergeleken met overeengekomen planning en budget. Deze

38

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

rapportages en ook de bespreking daarvan beperken zich niet alleen tot financiële resultaten maar omvatten ook Vopaks operationele, personele en commerciële KPI’s. Waar mogelijk participeren joint ventures en geassocieerde ondernemingen in deze cyclus, waarbij in ieder geval de Vopak vertegenwoordiger in een orgaan van de deelneming en/of in zijn toezichthoudende rol veel aandacht besteedt aan diezelfde aspecten. Vopaks PEPI-systeem ondersteunt een efficiënte interne controlestructuur doordat een aantal controles geautomatiseerd wordt uitgevoerd, wat de kans op afwijkingen en fouten vermindert. Een specifieke groep financiële vertegenwoordigers van het hoofdkantoor en alle divisies draagt zorg voor een continue ontwikkeling van de interne controlemaatregelen zoals die in het PEPI-systeem en de aansluitende procedures zijn opgenomen. De afdeling Corporate Treasury begeleidt alle belangrijke vreemde valuta inkomsten en uitgaven. Zij reguleert renteen valutarisico’s volgens een vastgesteld beleid en ondersteunt de optimalisering van de financieringspositie van de Vopak-divisies. Daarnaast zijn het afgelopen jaar enige procedures voor Treasury gerelateerde financiële transacties herzien en worden strategische financiële beslissingen vooraf in een breder kader besproken. Bij een aantal kleinere Vopak-bedrijven zou een volledig doorgevoerde functiescheiding tot inefficiëntie en een economisch onwenselijke kostenverhoging leiden. In die gevallen wordt de functiescheiding zoveel mogelijk pragmatisch ingevuld en wordt er extra aandacht besteed aan compenserende controlemaatregelen Bij de invoering van IFRS zijn wereldwijd aanvullende trainingen en workshops georganiseerd. Permanente uitwisseling van kennis en ervaring wordt op gestructureerde wijze gestimuleerd. In dat kader voorzien wij voor 2006 de invoering van e-learning tools. Gedurende 2005 is de inrichting van de financiële systemen geheel aan IFRS aangepast en zijn de bijbehorende procedures waar nodig herzien en verder ingevuld. Onze externe accountant controleert de jaarrekening. In dit kader wordt er ook naar een aantal onderdelen van de administratieve organisatie en interne controle omgeving gekeken, en aanbevelingen gedaan ter verbetering. Deze aanbevelingen worden voorgelegd aan betreffende managers en de opvolgingsactiviteiten worden nauwlettend gevolgd. De interne auditor en externe accountant wisselen rapportages uit en stemmen hun programma’s op elkaar af. Strategische risico’s Vopak levert tankopslagdiensten en daarmee samenhangende logistieke diensten aan de olie- en de chemie-industrie. De

financiële resultaten zijn mede afhankelijk van economische ontwikkelingen in de verschillende regio’s in de wereld en de dynamiek van de markten waarin Vopak opereert. Vopak is een zuivere dienstverlener; het eigendom van de opgeslagen producten blijft volledig bij de klant. Om marktrisico’s te beheersen en om effectief in te spelen op zowel mondiale als regionale marktkansen, streeft Vopak naar een spreiding van haar netwerk op verschillende vlakken. In de eerste plaats betreft dit een geografische spreiding van 73 terminals in 29 landen wat de verschillende regionale politieke risico’s beperkt. In de tweede plaats is Vopak actief in verschillende sectoren: de opslag van een grote verscheidenheid chemieproducten en minerale en plantaardige olieproducten die hun weg naar vele verschillende industrieën vinden. De bijbehorende logistieke stromen zijn bepalend voor de markt van Vopak en worden daarom wereldwijd nauwlettend gevolgd. Om deze reden kan Vopak effectief inspelen op de verscheidenheid van deze logistieke stromen. Aansluitend is het netwerk van Vopak opgebouwd uit verschillende typen terminals: hubterminals voor wereldwijde stromen, import-/ exportterminals met een meer regionale functie en industrial terminals voor de stromen ten behoeve van één specifiek industrieel complex. De activiteiten van Vopak volgen over het algemeen en met een variërende vertraging het niveau van de economische bedrijvigheid. Schommelingen beïnvloeden de resultaten van de onderneming. Bijvoorbeeld bij de tankopslag van chemicaliën kan een verminderde economische bedrijvigheid aanvankelijk leiden tot grotere voorraden en dus tot een hogere tankbezetting. Bij opgaande conjunctuur kan eerst de voorraad dalen, waarna met enige vertraging Vopaks doorzet toeneemt. Vopak optimaliseert haar inkomstenstroom in de tankopslag door een weloverwogen combinatie toe te passen van langeen kortetermijncontracten, gespreid over meerdere sectoren. Langetermijncontracten met productverwerkende bedrijven en oliedistributiebedrijven verminderen de afhankelijkheid van opslag voor speculatieve handel in producten. Inspelend op een gunstige lokale markt, kunnen Vopaks kortetermijncontracten een hoger rendement opleveren. Afhankelijk van de lokale markt kunnen kortetermijncontracten een goede beloning van ons ondernemerschap vormen. De spreiding van de contractduur is in ‘Gang van zaken per divisie’ grafisch weergegeven waarin onderscheid wordt gemaakt tussen contracten met een looptijd van minder dan 1 jaar, met een looptijd van 1-3 jaar en ten slotte contracten met een looptijd van langer dan 3 jaar. Een belangrijk voorbeeld van langetermijncontracten is Vopaks samenwerking met de chemische en olie-industrie waarbij multifunctionele terminals in de nabijheid van chemieproductiecentra worden ontwikkeld (industrial terminalconcept).

De groei zoals deze door Vopak wordt nagestreefd, vereist beschikbaarheid van de juiste mensen met de juiste kwalificaties voor alle niveaus en functies. Gezien het belang van de groeidoelstelling is specifiek HR-informatie en -beleid in Vopaks plannings- en rapportageprocessen opgenomen. In lijn met Vopaks doelstelling om zoveel mogelijk lokale managers aan te stellen, hebben de divisies additionele verantwoordelijkheden gekregen om te zorgen dat een goede bemanning op de korte en middellange termijn gewaarborgd wordt. Deze successie- en bemanningsplannen worden voor wat betreft de senior management posities centraal gecoördineerd. Operationele risico’s Bij de operationele risico’s gaat het om de risico’s die samenhangen met activiteiten op de bedrijven. De omgang met gevaarlijke stoffen speelt een sleutelrol in de bedrijfsprocessen van Vopak. Dit is van invloed op de mensen en het milieu, op bedrijfsmiddelen van zowel Vopak als van derden, en op de winstgevendheid van de onderneming. Vopak heeft als gevolg van haar internationale activiteiten te maken met wet- en regelgeving op het gebied van milieu en veiligheid op zowel lokaal als internationaal niveau, naast de strenge eisen die de klanten stellen. Eigen terminals en terminals van joint ventures en van geassocieerde ondernemingen voldoen tenminste aan de ter plaatse geldende milieunormen en -voorschriften. Vopak heeft daarnaast een groot aantal specifieke maatregelen genomen om operationele risico’s te beperken en te beheersen. Het hoofdstuk ‘Operational Excellence’ (pagina 13) gaat nader in op de wijze waarop Vopak met milieu- en veiligheidsstandaarden c.q. -risico’s omgaat. In dit verband willen we met name noemen de Vopak Fundamentals on Safety, de Terminal Health Assessment, het gebruik van de TRIPODmethode en de continue aandacht voor veilig werken. Naast de technische en operationele maatregelen gericht op verlaging van het risico zijn belangrijke risico’s met betrekking tot bedrijfseigendommen en aansprakelijkheid via verzekeringen afgedekt. ICT-risico’s De meeste Vopak-bedrijven gebruiken het door Vopak ontwikkelde PEPI-systeem voor hun administratieve orderafhandeling en boekhouding. Continue beschikbaarheid van dit systeem is van groot belang voor bijvoorbeeld de afhandeling van orders, planning van schepen en facturatie. Binnen Vopak bestaan duidelijke afspraken en normen over beschikbaarheid, beveiliging, data-integriteit en handmatige noodprocedures. Deze zijn in 2005 verzameld in het zogeheten ICT-risicomanagementbeleid. Ook onze operationele processen worden steeds verder geautomatiseerd. Dit leidt tot een grotere procesbeveiliging en daarmee tot een verlaging van operationele risico’s. Deze procesautomatisering is gekoppeld aan, maar functioneert onafhankelijk van, het administratieve PEPI-systeem.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

39

Bestuursrapportage De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor de ontwikkeling, implementatie en werking van de op de bedrijfsactiviteiten van Vopak afgestemde interne risicobeheersings- en controlesystemen. Deze systemen zijn erop gericht om tijdig significante risico’s te onderkennen en deze zo goed mogelijk te beheersen. Zij geven onder meer door het gebruik van op de activiteit toegespitste ‘Key Performance Indicators’ inzicht in hoeverre strategische, operationele en financiële doelstellingen worden gerealiseerd. Voorts faciliteren genoemde systemen het naleven van de relevante wet- en regelgeving. De systemen zijn ontwikkeld op basis van de aanbevelingen van de Committee of Sponsoring Organisations of the Treadway Commission (COSO), die erop gericht zijn een redelijke mate van zekerheid ‘daaromtrent’ te verschaffen. Voor een beschrijving van de meest belangrijke risico’s en de structuur van de systemen verwijzen wij naar het hoofdstuk ‘Risico’s en risicobeheersing’ op pagina 38 en 39 van dit verslag. Daarin zijn ook belangrijke aanpassingen van de systemen opgenomen zoals die door ons het afgelopen jaar zijn besproken met de Auditcommissie en de Raad van Commissarissen. De door Divisie- en Terminalmanagement af te geven interne Letters of Representation en periodieke risk self-assessments, de kwartaalbesprekingen met het Divisiemanagement en het toezien op de ontwikkeling, implementatie en optimalisatie van bestaande en nieuwe systemen maken integraal deel uit van ons risicomanagementbeleid. Met inachtneming van de hierna genoemde beperkingen bevestigen wij dat onze risicobeheersings- en controlesystemen een redelijke mate van zekerheid verschaffen dat de financiële verslaglegging geen onjuistheden van materieel belang bevat. Voorts verklaren wij dat deze risicobeheersings- en controlesystemen gedurende het afgelopen jaar naar behoren hebben gefunctioneerd en dat wij geen aanwijzingen hebben dat zulks dit jaar anders zal zijn. De jaarrekening geeft derhalve een getrouw beeld van de financiële situatie per 31 december 2005 en het resultaat van de operationele activiteiten van de onderneming over het jaar 2005, terwijl melding is gemaakt van alle zaken waartoe wij krachtens de huidige regelgeving zijn verplicht.

40

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Onze interne risicobeheersings- en controlesystemen kunnen evenwel niet de absolute zekerheid bieden dat de strategische, operationele en financiële doelstellingen zonder meer worden bereikt en wetten en regels altijd worden nageleefd. Ook zullen de systemen niet alle menselijke (beoordelings)fouten en vergissingen kunnen voorkomen. Voorts is het inherent aan het ondernemerschap dat er bij het aanvaarden van risico’s en het treffen van beheersingsmaatregelen steeds kosten/baten-afwegingen moeten worden gemaakt. Wij blijven streven naar verdere verbetering en optimalisatie van onze interne risicobeheersings– en controleprocedures. In dat kader zullen in 2006 onder meer de implementatie van Vopaks kerneisen op het gebied van veiligheid en bedrijfsvoering en de introductie van dwingende minimum standaarden voor alle relevantie bedrijfsprocessen worden afgerond. Rotterdam, 9 maart 2006 De Raad van Bestuur J.P.H. Broeders (CEO) J.P. de Kreij (CFO) F.D. de Koning

Informatie voor aandeelhouders Gegevens per gewoon aandeel van EUR 1,00

2005

2004

Winst

1,46

1,36

Winst exclusief bijzondere posten

1,61

1,26

Eigen vermogen *

8,83

7,13

In EUR

Dividend (voorstel 2005)

0,60

0,50**

Pay-out ratio

41%

37%

*

Spreiding aandelen Vopak

Na aftrek eigen vermogen samenhangend met financieringspreferente aandelen

**

Naar keuze in contanten of in aandelen

● Particuliere beleggers

Aantal uitstaande aandelen

● Institutionele beleggers ● Aandeelhouders > 5% 2005

2004

Gewogen gemiddelde

61.683.420

59.429.967

Gewogen gemiddelde verwaterd

61.758.394

59.460.305

Ultimo stand

62.450.656

61.011.307

Kapitaalbelang Op grond van de Wet Melding Zeggenschap moet een kapitaalbelang van 5% of meer in een Nederlands bedrijf worden gemeld. Vopak ontving de volgende meldingen inzake kapitaalbelangen (gewone aandelen en financieringspreferente aandelen). Aandeelhouders Koninklijke Vopak N.V.

Houders

Totaal

gewone

kapitaal-

aandelen 1)

HAL Holding N.V. ING Groep N.V.

belang 2)

Stemrecht 3)

Melding per

47,74%

39,53%

44,78%

24-6-2002

7,66%

11,60%

7,19%

28-8-2000 12-11-1999

Delta Lloyd

< 5%

6,85%

< 5%

Ducatus N.V.

< 5%

5,43%

< 5%

4-11-1999

Fortis Utrecht N.V.

< 5%

5,43%

< 5%

27-11-2003

Stichting Administratiekantoor Financieringspreferente Aandelen Vopak

6,19% 4)

Totaal > 5% belangen in gewone aandelen Vopak

55,40%

Freefloat

44,60%

1)

Aantal gewone aandelen gedeeld door totaal aantal gewone uitstaande aandelen

2)

Aantal gewone en financieringspreferente aandelen gedeeld door totaal aantal uitstaande gewone en financieringspreferente aandelen

3)

Aantal gewone aandelen gedeeld door totaal aantal uitstaande gewone en financieringspreferente stemmen

4)

Zie ook de opmerkingen in het hoofdstuk Corporate Governance (pagina 44 tot en met 46)

42

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Belangrijke data 10 maart 2006 27 april 2006

-

27 april 2006 11 mei 2006 1 september 2006 3 november 2006

-

Publicatie jaarcijfers 2005 Algemene Vergadering van Aandeelhouders Publicatie eerste kwartaalcijfers 2006 Betaalbaarstelling dividend Publicatie halfjaarcijfers 2006 Publicatie derde kwartaalcijfers 2006

Investor Relationsbeleid Vopak voert een open informatiebeleid naar beleggers en anderen met een (financiële) belangstelling voor de onderneming met als doel om hen zo goed en tijdig mogelijk te informeren over het beleid van en de ontwikkelingen binnen de onderneming. Dit jaarverslag is een van de middelen daartoe. Alle overige relevante informatie zoals halfjaarcijfers, kwartaalcijfers, persberichten en achtergrondinformatie, is ook te raadplegen op de website. Bij de publicatie van de jaarcijfers en halfjaarcijfers houdt Vopak een persconferentie. Na de publicatie van de (half)jaarcijfers houdt Vopak ook een aantal analistenbijeenkomsten. De aldaar gegeven presentaties worden onmiddellijk daarna gepubliceerd op de website. Daarnaast is Vopak met ingang van 2005 begonnen met het vastleggen van analistenbijeenkomsten naar aanleiding van (half)jaarcijfers middels webcasting. Rechtstreekse vragen van beleggers en hun adviseurs kunnen worden gesteld aan de heer Rolf Brouwer, Directeur Corporate Communication & Investor Relations, telefoon: +31 10 4002777. E-mail: [email protected].

Wekelijkse slotkoersen Vopak t.o.v. AMX-index 2005

165%

● Amsterdam Midkap-index

● Vopak

100%

jan 2005

juni 2005

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

dec 2005

J A A R V E R S L A G 2 0 05

43

Corporate Governance Inleiding Tijdens de in 2005 gehouden jaarvergadering zijn de aan de orde gestelde Corporate Governancestructuur en het Corporate Governancebeleid, inclusief de uitzonderingen op de Best Practicebepalingen, bij acclamatie goedgekeurd. Het is ons een genoegen te kunnen bevestigen dat Vopak nog steeds aan het merendeel van de Principes en Best Practicebepalingen zoals opgenomen in de Nederlandse Corporate Governancecode (de ‘Code’) voldoet. In vergelijking met de vorige rapportage zijn de uitzonderingen op de Best Practicebepalingen verder teruggebracht tot twee. Vanaf het begin van 2006 worden er geen rechten op aandelen meer toegekend zonder prestatiecriteria. Op de pagina’s 38 tot en met 40 van dit jaarverslag is een verklaring over de interne risicobeheersingsystemen opgenomen die inhaakt op de recent gepubliceerde aandachtspunten van de Monitoring Commissie Corporate Governance Code. Structuur en beleid Vopak hecht veel waarde aan een evenwichtige balans tussen de belangen van haar verschillende stakeholders. Integriteit, openheid, toezicht, transparante verslaglegging en verantwoording zijn de hoekstenen van het Corporate Governancebeleid van Vopak. Voorts wenst Vopak zorgvuldig om te gaan met maatschappelijke belangen. Vopak stelt vast dat de beginselen weerspiegeld in de Code aansluiten op de uitgangspunten die Vopak dienaangaand volgt. De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor het besturen van de vennootschap. Daarmee is hij verantwoordelijk voor de realisatie van de (strategische) doelstellingen van Vopak, waaronder die voor veiligheid, gezondheid, milieu en kwaliteit, de strategie en het beleid en de daaruit voortvloeiende resultatenontwikkeling. De Raad van Commissarissen heeft tot taak toezicht te houden op het beleid van de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken in de vennootschap en de met haar verbonden onderneming en staat de Raad van Bestuur met raad terzijde. De leden van de Raad van Bestuur en van de Raad van Commissarissen worden benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (‘Algemene Vergadering’) op basis van een niet-bindende voordracht van de Raad van Commissarissen. De Algemene Vergadering is voorts bevoegd de leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen te schorsen en te ontslaan.

44

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Aangezien Vopak is gekwalificeerd als internationale holding in de zin van de structuurwet, is zij van toepassing van deze wet vrijgesteld. De Raad van Commissarissen is evenwichtig samengesteld en bestaat uit personen met een achtergrond en ervaring in gebieden die gerelateerd zijn aan de kernactiviteit van Vopak en met ervaring in de buitenlandse markten waarin Vopak opereert. Die ervaring varieert van economische, financiële en sociale tot politieke en zakelijke. De Raad van Commissarissen richt zich bij zijn toezicht op de realisatie van de doelstellingen van de vennootschap, de strategie en de uitvoering daarvan. Daarnaast houdt hij toezicht op de opzet en de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen, het financiële verslaggevingproces en de naleving van de wet- en regelgeving. De Raad van Commissarissen kiest uit zijn midden een Audit-, een Bezoldigings- en een Selectie- en Benoemingscommissie. Overeenkomstig de bepalingen van de Code heeft Vopak de rol en de bevoegdheden van deze commissies nader geregeld in reglementen voor deze commissies. Naast de bevoegdheid tot benoeming, schorsing en ontslag van de leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen, komen kernbevoegdheden als de besluiten tot statutenwijziging, juridische fusie of splitsing en tot de vaststelling van de jaarrekening en de winstbestemming toe aan de Algemene Vergadering. Daarnaast stelt de Algemene Vergadering het bezoldigingsbeleid voor de Raad van Bestuur of wijzigingen daarvan vast en bepaalt zij de bezoldiging van de leden van de Raad van Commissarissen. De beloning van leden van de Raad van Bestuur wordt op voorstel van de Bezoldigingscommissie vastgesteld door de Raad van Commissarissen, zulks met inachtneming van het bezoldigingsbeleid zoals dat door de in 2005 gehouden Algemene Vergadering opnieuw is vastgesteld. Regelingen met leden van de Raad van Bestuur betreffende beloningen in aandelen of rechten tot het nemen van aandelen, die vanaf 1 januari 2006 overigens niet meer worden beoogd, zullen ter goedkeuring aan de Algemene Vergadering worden voorgelegd. Op dit moment maakt Vopak nog geen gebruik van de mogelijkheid voor aandeelhouders om op afstand te stemmen. De ervaringen van een aantal beursfondsen die aandeelhouders in de gelegenheid stellen om te stemmen via Stichting Communicatiekanaal Aandeelhouders, wijzen uit dat een relatief gering aantal aandeelhouders van de geboden moge-

lijkheid gebruik maakt. De daaraan verbonden kosten zijn nog steeds aanzienlijk. Momenteel wordt, mede ingevolge de op 10 januari 2006 aangekondigde richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de uitoefening van stemrechten door aandeelhouders, wetgeving voorbereid om het stemmen op afstand beter mogelijk, transparanter en kostenefficiënter te maken. Zodra deze nieuwe wetgeving is ingevoerd zal Vopak de mogelijkheid om aandeelhouders op afstand te laten stemmen in overweging nemen. Overigens faciliteert Vopak het stemmen per volmacht reeds geruime tijd. Vopak maakt gebruik van de in haar statuten opgenomen mogelijkheid om een registratiedatum voor de uitoefening van stem- en vergaderrechten te bepalen. De Nederlandse Corporate Governance Code Vopak heeft haar Corporate Governancestructuur begin 2006 wederom getoetst aan de Principes en Best Practicebepalingen die in de Code zijn opgenomen. Daarbij is zij tot de conclusie gekomen dat zij aan deze Principes en Best Practicebepalingen, voor zover op haar van toepassing, voldoet, waarbij in 2005, behoudens het overige in dit jaarverslag gestelde, de volgende drie uitzonderingen golden en waarvan er vooralsnog twee zullen blijven gelden. Er bestaat thans geen aanleiding om aan te nemen dat in de nabije toekomst additionele uitzonderingen zullen gelden, anders dan die ingevolge de voorgestelde benoeming van de heer Van den Driest tot lid van de Raad van Commissarissen van de vennootschap. Bij benoeming zal de heer Van den Driest niet aan alle onafhankelijkheidscriteria van de Code voldoen, hetgeen vanwege het eveneens niet voldoen van de heer Van der Vorm aan deze criteria, niet in overeenstemming is met Best Practicebepaling III.2.1 van de Code.

Best Practicebepaling II.1.1. (benoeming leden Raad van Bestuur voor vier jaar) De duur van de arbeidsovereenkomst met de heer De Kreij is niet in overeenstemming met deze bepaling. Deze overeenkomst is gesloten voordat de Code van kracht werd; zij kan geen afbreuk doen aan verkregen rechten. Best Practicebepaling II.2.2. (prestatiecriteria bij toekenning van opties) Aan de heer De Kreij zijn krachtens zijn arbeidsovereenkomst in januari 2005 onvoorwaardelijke optierechten op 25.000 aandelen Vopak toegekend, waarvoor ten tijde van de toekenning geen prestatiecriteria zijn gehanteerd. Regelingen met leden van de Raad van Bestuur betreffende beloningen in aandelen of rechten tot het nemen van aandelen, worden vanaf 1 januari 2006 niet meer beoogd.

Best Practicebepaling II.2.7. (maximale ontslagvergoeding) De arbeidsovereenkomst die Vopak met de heer De Kreij heeft gesloten is niet in overeenstemming met deze bepaling. Deze overeenkomst houdt op dit punt in dat hij in beginsel bij ontslag recht heeft op ten minste twee jaar salaris. De overeenkomst is gesloten voordat de Code van kracht werd; zij kan geen afbreuk doen aan verkregen rechten. Reglementen Vopak kent verschillende reglementen die vorm geven aan het functioneren van de verschillende organen dan wel inhoud geven aan binnen Vopak geldende regels. Deze reglementen zijn aangepast aan de Code en de in oktober 2005 van kracht geworden Wet Marktmisbruik. Zij zijn geplaatst op de website van de vennootschap: www.vopak.com onder: Corporate Governance. Het betreft: - Reglement voor de Raad van Commissarissen - Reglement van de Auditcommissie van de Raad van Commissarissen - Reglement van de Bezoldigingscommissie van de Raad van Commissarissen - Reglement van de Selectie- en benoemingscommissie van de Raad van Commissarissen - Reglement van de Raad van Bestuur - Reglement 2006 inzake bezit van transacties in Vopakeffecten zoals aangepast op basis van de Wet Marktmisbruik. Tevens hanteert Vopak de krachtens deze wet voorgeschreven Insiderslijsten - Regeling inzake het omgaan met een vermoeden van een misstand (‘klokkenluidersregeling’) Voorts zijn geplaatst op de website: - Profielschets Raad van Commissarissen - Rooster van aftreden Raad van Commissarissen - Gegevens leden Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen, samenstelling kerncommissies - Gedragscode - Remuneratierapport, met daarin de hoofdlijnen van het bezoldigingsbeleid - Verslag Stichting Administratiekantoor Financieringspreferente Aandelen Vopak - Management Authorisation Policy Beschermingsmaatregelen Het zwaartepunt van de bescherming van Vopak tegen een ongewenste overname is gelegen in de mogelijkheid van Vopak om cumulatief preferente aandelen (‘beschermingspreferente aandelen’) te plaatsen bij de Stichting Vopak. Een eventuele plaatsing van beschermingspreferente aandelen

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

45

zal geschieden in geval Stichting Vopak haar optierecht uitoefent. De Algemene Vergadering heeft op 18 oktober 1999 besloten aan Stichting Vopak het recht te verlenen tot het nemen van beschermingspreferente aandelen, tot ten hoogste een nominaal bedrag gelijk aan honderd procent van het alsdan bij derden in de vorm van gewone en financieringspreferente aandelen geplaatste aandelenkapitaal, verminderd met één gewoon aandeel. Vopak en Stichting Vopak hebben hun onderlinge verhouding met betrekking tot het optierecht nader uitgewerkt in een optieovereenkomst van 1 november 1999, welke optieovereenkomst op 5 mei 2004 is gewijzigd waarbij de oorspronkelijk aan Vopak verleende put-optie is komen te vervallen. De toekenning van de optie aan de Stichting Vopak is gepubliceerd in het handelsregister en in dit jaarverslag. De doelstelling van Stichting Vopak is het behartigen van de belangen van Vopak en van de ondernemingen die door Vopak en de met Vopak in de groep verbonden vennootschappen in stand worden gehouden, op zodanige wijze dat de belangen van Vopak en van die ondernemingen alsmede van alle daarbij betrokkenen zo goed mogelijk worden gewaarborgd, en dat de invloeden welke de zelfstandigheid en/of de continuïteit en/of de identiteit van Vopak en die ondernemingen in strijd met die belangen zouden kunnen aantasten, naar maximaal vermogen worden geweerd, zomede het verrichten van al hetgeen met het vorenstaande verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn. Het bestuur van Stichting Vopak bepaalt derhalve of en wanneer er een noodzaak bestaat om beschermingspreferente aandelen aan haar uit te geven. De hiervoor geschetste beschermingsmaatregelen zullen bijvoorbeeld in een overnamesituatie worden opgeworpen wanneer dit in belang van Vopak is teneinde haar positie ten opzichte van de overvaller en diens plannen te bepalen en om de mogelijkheid te creëren naar alternatieven te zoeken. De beschermingsmaatregelen zullen niet worden aangewend ter bescherming van de positie van de Raad van Bestuur. Op 23 december 2005 heeft de Nederlandse Regering bij de Tweede Kamer een wetsvoorstel ter uitvoering van de 13e EG-Richtlijn ingediend (‘Wetsvoorstel’). De 13e EG-Richtlijn bevat onder meer regels die gericht zijn op de beperking van het gebruik van beschermingsmaatregelen. Zodra het Wetsvoorstel meer definitief van vorm is zal Vopak de hiervoor geschetste beschermingsmaatregelen aan de inhoud daarvan toetsen.

46

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Jaarrekening 2005

Inhoudsopgave jaarrekening 49

Geconsolideerde jaarrekening

49 50 52 53

Geconsolideerde winst- en verliesrekening Geconsolideerde balans per 31 december Geconsolideerd kasstroomoverzicht Geconsolideerd totaaloverzicht van geboekte winsten en verliezen in het eigen vermogen Grondslagen Financiële risico’s en risicobeheersing Gesegmenteerde informatie Acquisitie van dochterondernemingen

54 65 68 70 71 71 71 71 71 72 72

73 73 73 74 75 76 76 77 78 79 79 80 81 81 81 81 82 83 84 84 84 88 90 90 91 93 95

48

Toelichting op de geconsolideerde winsten verliesrekening: 1. Bijzondere posten 2. Overige bedrijfsopbrengsten 3. Lonen, salarissen en sociale lasten 4. Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen 5. Overige bedrijfskosten 6. Resultaat joint ventures en geassocieerde ondernemingen volgens vermogensmutatiemethode 7. Interest- en dividendopbrengsten 8. Financieringslasten 9. Belastingen 10. Koersverschillen 11. Winst per gewoon aandeel Toelichting op de geconsolideerde balans: 12. Immateriële vaste activa 13. Materiële vaste activa 14. Joint ventures en geassocieerde ondernemingen 15. Verstrekte leningen 16. Overige financiële vaste activa 17. Belastinglatenties 18. Overige vaste activa 19. Debiteuren en overige vorderingen 20. Liquide middelen 21. Activa ter verkoop 22. Aandelenkapitaal, agioreserve en ingekochte aandelen 23. Overige reserves 24. Ingehouden winsten 25. Aandeel van derden in geconsolideerd eigen vermogen 26. Rentedragende leningen 27. Pensioenen en soortgelijke verplichtingen 28. Overige voorzieningen 29. Crediteuren en overige schulden 30. Financiële instrumenten 31. Bezoldigingen commissarissen en bestuurders 32. Optierechten

96 97 97 97 97

33. 34. 35. 36. 37.

98

Gevolgen eerste toepassing IFRS

98 98 98 99 99

Toelichting belangrijkste effecten: 38. Totaal bedrijfsopbrengsten 39. Lonen, salarissen en sociale lasten 40. Afschrijvingen 41. Joint ventures en geassocieerde ondernemingen volgens vermogensmutatiemethode 42. Belastingen 43. Overigen 44. Herclassificaties 45. Gevolgen toepassing IFRS op het geconsolideerd eigen vermogen

99 99 100 100

Kasstroom uit operationele activiteiten (bruto) Operationele lease Aangegane investeringsverplichtingen Voorwaardelijke verplichtingen Aanverwante partijen

101

Gevolgen toepassing standaarden IAS 32 en IAS 39 (financiële instrumenten) op het eigen vermogen per 1 januari 2005

102

Vennootschappelijke jaarrekening

102 102

Vennootschappelijke winst-en verliesrekening Vennootschappelijke balans per 31 december

103

Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening: 1. Algemeen 2. Deelnemingen in groepsmaatschappijen 3. Verstrekte leningen 4. Eigen vermogen 5. Rentedragende leningen 6. Derivaten 7. Voorzieningen 8. Bezoldigingen commissarissen en bestuurders 9. Optierechten 10. Voorwaardelijke verplichtingen

103 104 105 106 107 107 108 108 108 109

Geconsolideerde jaarrekening Geconsolideerde winst- en verliesrekening

In miljoenen EUR

Opbrengsten uit dienstverlening Overige bedrijfsopbrengsten

2005

Ref.

683,6 2

648,1

3,7

Totaal bedrijfsopbrengsten

2004

11,7 687,3

659,8

Lonen, salarissen en sociale lasten

3

230,8

229,6

Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen

4

85,7

86,8

Overige bedrijfskosten

5

239,7

225,4

Totaal bedrijfslasten

556,2

541,8

Exploitatieresultaat

131,1

118,0

Resultaat joint ventures en geassocieerde ondernemingen volgens vermogensmutatiemethode

6

Bedrijfsresultaat

39,6

29,5

170,7

147,5

Interest- en dividendopbrengsten

7

14,8

16,1

Financieringslasten

8

- 54,1

- 62,4

Netto financieringslasten

- 39,3

- 46,3

Resultaat voor belastingen

131,4

101,2

- 25,6

- 1,0

105,8

100,2

Belastingen

9

Nettoresultaat

Toe te rekenen aan: - Houders van gewone aandelen - Houders van financieringspreferente aandelen - Minderheidsbelang van derden

90,2

80,7

3,0

6,9

12,6

Nettoresultaat

12,6 105,8

100,2

Winst per gewoon aandeel

11

1,46

1,36

Verwaterde winst per gewoon aandeel

11

1,46

1,36

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

49

Geconsolideerde balans per 31 december

In miljoenen EUR

2005

Ref.

2004

ACTIVA Immateriële vaste activa

12

43,3

37,0

Materiële vaste activa

13

982,1

850,2

Joint ventures en geassocieerde ondernemingen

14

212,6

184,3

Verstrekte leningen

15

57,3

135,3

Overige financiële vaste activa

16

0,9

Financiële vaste activa

320,5

Latente belastingen

17

45,3

24,6

Derivaten

30

5,5

–

Activa pensioenen en soortgelijke verplichtingen

27

2,7

2,4

Overige vaste activa

18

17,8

7,5

1.367,5

1.242,2

Totaal vaste activa

Debiteuren en overige vorderingen

19

163,3

160,3

Verstrekte leningen

15

11,5

5,5

19,7

15,4

0,6

0,5

Vooruitbetalingen Effecten Derivaten

30

1,0

–

Liquide middelen

20

177,1

112,0

Activa ter verkoop

21

24,7

Totaal vlottende activa

Totaal activa

50

0,9 270,8

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

45,8 397,9

339,5

1.765,4

1.581,7

In miljoenen EUR

2005

Ref.

2004

EIGEN VERMOGEN Aandelenkapitaal

22

81,9

80,5

Agioreserve

22

191,2

206,0

Ingekochte aandelen

22

- 2,3

- 4,3

Overige reserves

23

6,6

- 12,0

Ingehouden winsten

24

326,1

Eigen vermogen toekomend aan aandeelhouders Aandeel van derden in geconsolideerd eigen vermogen

25

Totaal eigen vermogen

230,1 603,5

500,3

55,1

51,4

658,6

551,7

VERPLICHTINGEN Rentedragende leningen

26

510,0

581,4

Derivaten

30

69,5

–

Pensioenen en soortgelijke verplichtingen

27

70,6

72,7

Latente belastingvoorzieningen

17

102,8

86,5

Overige voorzieningen

28

21,6

20,4

Totaal langlopende verplichtingen

774,5

761,0

Schulden aan kredietinstellingen

20

21,4

6,1

Rentedragende leningen

26

57,4

29,5

Derivaten

30

4,2

–

Crediteuren en overige schulden

29

194,4

148,3

37,5

32,9

Pensioenen en soortgelijke verplichtingen

Verschuldigde belastingen 27

2,6

5,1

Overige voorzieningen

28

12,6

16,1

–

5,4

Preferent dividend Verplichtingen met betrekking tot activa ter verkoop Totaal kortlopende verplichtingen

21

2,2

25,6 332,3

269,0

Totaal verplichtingen

1.106,8

1.030,0

Totaal eigen vermogen en verplichtingen

1.765,4

1.581,7

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

51

Geconsolideerd kasstroomoverzicht

Ref.

2005

2004

33

224,5

200,8

Betaalde en ontvangen netto financieringslasten

- 34,4

- 48,0

Betaalde winstbelasting

- 25,8

- 13,9

164,3

138,9

In miljoenen EUR

Kasstroom uit operationele activiteiten (bruto)

Kasstroom uit operationele activiteiten (netto) Investeringen: - Immateriële vaste activa

12

- 6,6

- 8,1

- Materiële vaste activa

13

- 153,7

- 116,8

- Joint ventures en geassocieerde ondernemingen

14

- 7,3

- 18,9

- Verstrekte leningen

15

- 1,2

- 2,9

- Overige vaste activa

18

- 9,5

- 0,3

- 9,2

–

- Verwerving groepsmaatschappijen incl. goodwill (zie pagina 70) Totaal investeringen

- 187,5

- 147,0

Desinvesteringen: - Immateriële vaste activa

1,0

–

- Materiële vaste activa

1,5

2,2

141,0

20,5

5,1

139,1

- Verstrekte leningen

15

- Groepsmaatschappijen Totaal desinvesteringen

148,6

161,8

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

- 38,9

14,8

Financiering: - Aflossing langlopende rentedragende leningen

26

- 88,7

- Opname langlopende rentedragende leningen

26

42,1

–

- Intrekking financieringspreferente aandelen

22

–

- 50,2

- Uitgekeerd dividend in contanten

24

- 4,5

- 4,1

- 5,4

- 8,5

- Uitgekeerd preferent dividend - Uitoefening optierechten

32

- Mutaties kortlopende financiering Kasstroom uit financieringsactiviteiten

1,8

9,2

- 26,8

- 56,0 - 81,5

- 176,2

43,9

- 22,5

Koers- en omrekeningsverschillen

4,7

- 1,7

Mutatie liquide middelen i.v.m. (de)consolidatie

1,2

–

49,8

- 24,2

105,9

130,1

155,7

105,9

Netto kasstroom

Mutatie in liquide middelen (inclusief schulden aan kredietinstellingen)

20

Netto liquide middelen (inclusief schulden aan kredietinstellingen) per 1 januari Netto liquide middelen (inclusief schulden aan kredietinstellingen) per 31 december

52

- 66,6

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

20

Geconsolideerd totaaloverzicht van geboekte winsten en verliezen in het eigen vermogen

2005

In miljoenen EUR

2004

Omrekeningsverschillen: - Omrekeningsverschillen buitenlandse ondernemingen

65,3

- 15,3

- 29,9

–

Optieregelingen

0,1

0,1

Effectief deel reële waardewijziging cashflow hedges

3,7

–

Afschrijving herwaardering activa

0,1

- Resultaten op netto investeringshedges

Totaal van de rechtstreeks geboekte winsten en verliezen in het eigen vermogen

– 39,3

- 15,2

Nettoresultaat

105,8

100,2

Totaal resultaat

145,1

85,0

Toe te rekenen aan: - Houders van gewone aandelen - Houders van financieringspreferente aandelen - Minderheidsbelang van derden Totaal resultaat

121,7

68,8

3,0

6,9

20,4

9,3 145,1

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

85,0

J A A R V E R S L A G 2 0 05

53

Grondslagen Algemeen Koninklijke Vopak N.V. is een in Rotterdam (Nederland) gevestigde onderneming en is ’s werelds grootste onafhankelijke tankterminal-operator, gespecialiseerd in de op- en overslag van vloeibare en gasvormige chemie- en olieproducten. Desgewenst levert Vopak aanvullende diensten voor klanten van de terminal. De geconsolideerde jaarrekening van de onderneming voor het jaar, dat werd afgesloten op 31 december 2005, bevat de cijfers van de onderneming, haar dochterondernemingen (gezamenlijk de ‘Groep’ genoemd) en het belang van de Groep in joint ventures en geassocieerde ondernemingen (waarop de vermogensmutatiemethode wordt toegepast). De jaarrekening werd op 9 maart 2006 goedgekeurd voor publicatie door de Raad van Commissarissen. De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld op basis van alle International Financial Reporting Standards (inclusief International Accounting Standards (IAS)), zoals gepubliceerd door de International Accounting Standards Board (IASB), en de interpretaties uitgegeven door het International Financial Reporting Interpretation Committee (IFRIC) zoals goedgekeurd door de Europese Unie tot en met 31 december 2005. Standaarden en interpretaties gepubliceerd voor 31 december 2005, maar met een effectieve toepassingsdatum na 31 december 2005, zijn niet toegepast met uitzondering van IFRIC Interpretatie 4 ten aanzien van lease. Deze interpretatie is toegepast vanaf overgang naar IFRS per 1 januari 2004. De volgende standaarden en interpretaties, die relevant zijn voor Vopak, hebben een effectieve toepassingsdatum na 31 december 2005. Effectieve toepassingsdatum per 1 januari 2006: IAS 19 Amendment - Actuarial Gains and Losses, Group Plans and Disclosures (goedgekeurd november 2005) IAS 39 Amendments for cashflow hedges of forecast intragroup transactions (goedgekeurd december 2005) Effectieve toepassingsdatum per 1 januari 2007: IFRS 7 Disclosures Financial Instruments (goedgekeurd januari 2006) IAS 1 Added disclosures entity’s capital (goedgekeurd december 2005) Onder de gewijzigde standaard IAS 19 wordt onder andere de mogelijkheid geboden om actuariële winsten en verliezen die ontstaan in een periode rechtstreeks te verantwoorden in een aparte component van het eigen vermogen en niet te amortiseren via de winst- en verliesrekening. Vopak heeft hier vooralsnog niet voor gekozen. De overige nieuwe of aanpassingen in standaarden en interpretaties gepubliceerd voor 31 december 2005, maar met een effectieve toegangsdatum na 31 december 2005, zullen geen belangrijke gevolgen hebben op de consolidatiegrondslagen. Overgang naar IFRS

Toepassing van optionele uitzonderingen IFRS 1 Dit is de eerste geconsolideerde jaarrekening gebaseerd op de International Financial Reporting Standards, waarbij de vergelijkende cijfers over 2004 zijn aangepast. Bij de overgang naar IFRS zijn de overgangsbepalingen van IFRS 1 gehanteerd, die van toepassing zijn op ondernemingen die IFRS voor het eerst toepassen voor jaarrekeningen met een boekjaar beginnende op of vanaf 1 januari 2004. Het algemene uitgangspunt daarbij is dat IFRS retrospectief moet worden toegepast. Een retrospectieve benadering is niet in alle gevallen uitvoerbaar, daarom zijn in IFRS 1 een aantal verplichte uitzonderingen opgenomen en een aantal optionele uitzonderingen. Onderstaand wordt per onderdeel de keuze van Vopak toegelicht in de optionele uitzonderingen. Tevens worden de gevolgen getoond van invoering van de standaarden IAS 32 en IAS 39 (financiële instrumenten), waarvoor Vopak gebruik gemaakt heeft van de uitstelregeling (invoering met ingang van 1 januari 2005). Voor aansluiting van de vergelijkende cijfers over 2004 met NL GAAP verwijzen wij naar het hoofdstuk ‘Gevolgen eerste toepassing IFRS’. Fusie en overnames voor de IFRS-openingsbalans (IFRS 3) IFRS 1 biedt de mogelijkheid om IFRS 3 toe te passen voor fusies en overnames voor IFRS-transitiedatum (1 januari 2004), waarbij de mogelijkheid wordt geboden om de in het verleden ten laste van het eigen vermogen geboekte goodwill alsnog te activeren. Vopak heeft van deze mogelijkheid geen gebruik gemaakt, waardoor de in de balans gerapporteerde goodwill ongewijzigd is ten opzichte van NL GAAP. In het kader van de overgang naar IFRS is de boekwaarde van de goodwill op transitiedatum getest op bijzondere waardeverminderingen.

54

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Vaststellen van een nieuw veronderstelde kostprijs tegen reële waarde (IAS 16 en IAS 38) Materiële en immateriële vaste activa mogen tegen reële waarde op de IFRS-openingsbalans worden opgenomen ongeacht de tot dan toe gebruikte waarderingsgrondslag onder NL GAAP. De reële waarde vormt vervolgens de nieuw veronderstelde kostprijs. Vopak heeft hiervan geen gebruik gemaakt. Toegezegde pensioenregelingen (IAS 19) Bij de waardering van toegezegde pensioenregelingen mag worden volstaan met de waardering van de netto pensioenverplichting op IFRS-transitiedatum. Als gevolg van volledige overgang naar IFRS heeft Vopak gebruik gemaakt van deze overgangsbepaling en zijn alle per 31 december 2003 onder NL GAAP nog niet verantwoorde actuariële winsten en verliezen (per saldo een verlies van EUR 65,5 miljoen), na aftrek van belastingen, ten laste van het vermogen gebracht (negatief effect EUR 41,9 miljoen). Omrekeningsverschillen buitenlandse entiteiten (IAS 21) Volgens IAS 21 moeten de cumulatieve omrekeningsverschillen op buitenlandse entiteiten per entiteit worden geregistreerd. Bij verkoop dienen deze omrekeningsverschillen alsnog in het resultaat te worden verwerkt. IFRS 1 geeft de optie om cumulatieve omrekeningsverschillen op buitenlandse entiteiten in de IFRS-openingsbalans op nul te zetten. Vopak heeft hiervan gebruik gemaakt. Optierechten (IFRS 2) IFRS 1 geeft de mogelijkheid om IFRS 2 (Share-based Payment) toe te passen voor de optierechten toegekend voor, op of na 7 november 2002 of alleen voor de optieplannen toegekend na 7 november 2002 welke nog niet zijn uitgeoefend op 1 januari 2005. Vopak heeft voor het laatste gekozen. Te beëindigen activiteiten (IFRS 5) De ingangsdatum van deze standaard is 1 januari 2005, waarbij eerdere toepassing aangemoedigd wordt. Vopak heeft hiervan gebruik gemaakt en past deze standaard toe vanaf 1 januari 2004. Toepassing van uitstelregeling IAS 32 en IAS 39 Vopak heeft gebruik gemaakt van de mogelijkheid om de standaarden IAS 32 en IAS 39 (financiële instrumenten) met ingang van 1 januari 2005 in te voeren. De gevolgen van de eerste toepassing van deze standaarden op het eigen vermogen per 1 januari 2005 zijn weergegeven op pagina 101. Presentatiebasis De geconsolideerde jaarrekening wordt uitgedrukt in euro en afgerond naar miljoenen. Het uitgangspunt is het historische kostenprincipe, tenzij anders is beschreven in de consolidatiegrondslagen. Het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening conform IFRS vereist dat de Groep gebruik maakt van inzichten, schattingen en veronderstellingen die de gerapporteerde activa en verplichtingen en de verstrekte gegevens van voorwaardelijke activa en verplichtingen per balansdatum en gerapporteerde opbrengsten en kosten kunnen beïnvloeden. De werkelijke resultaten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en de onderliggende veronderstellingen worden voortdurend getoetst. Correcties worden genomen in de periode waarin de schattingen zijn herzien als de correctie alleen invloed heeft op die periode, of in de betreffende periode en toekomstige periodes wanneer de correctie effect heeft op zowel de lopende als toekomstige periodes. Inzichten van management in de toepassing van IFRS die een belangrijk effect hebben op de jaarrekening en schattingen met een significant risico van een materiële correctie in een volgend jaar zijn:

(a) Economische levensduur en restwaarde van materiële vaste activa De materiële vaste activa maken een belangrijk deel uit van de totale activa van de vennootschap, de kosten van periodieke afschrijvingen vormen een belangrijk deel van de jaarlijkse bedrijfslasten. De op basis van haar inschattingen en veronderstellingen door de directie vastgestelde economische levensduur en restwaarden hebben een belangrijke invloed op de waardering en resultaatbepaling van materiële vaste activa. De economische levensduur van materiële vaste activa wordt mede geschat aan de hand van de technische levensduur, ervaringen ten aanzien van soortgelijke activa, de

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

55

onderhoudshistorie en de periode gedurende welke economische voordelen uit hoofde van exploitatie van het actief zullen toevloeien aan de vennootschap. Periodiek wordt getoetst of zich zodanige wijzigingen hebben voorgedaan in inschattingen en veronderstellingen dat een aanpassing van de economische levensduur en/of restwaarde noodzakelijk is. Een dergelijke aanpassing wordt prospectief doorgevoerd.

(b) Geschatte bijzondere waardeverminderingen De Groep test jaarlijks of goodwill onderhevig is aan bijzondere waardeverminderingen. Dit geldt ook voor andere activa indien daar aanleiding toe is. Bij de beoordeling wordt gebruikt gemaakt van de grondslagen zoals toegelicht onder ‘Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa’. (c) Pensioenen en soortgelijke verplichtingen De pensioenlasten bij toegezegde regelingen zijn afhankelijk van aannames naar de toekomst. Een gevoeligheidsanalyse is opgenomen in toelichting 27. (d) Belastingen Latente belastingvorderingen, met inbegrip van die voortvloeiend uit voorwaartse verliescompensatie, worden gewaardeerd indien het waarschijnlijk is dat er fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee verliezen kunnen worden gecompenseerd en verrekeningsmogelijkheden kunnen worden benut. In de beoordeling daarvan maakt Vopak gebruik van inschattingen en veronderstellingen die tevens van invloed zijn op de waardering van de vordering. (e) Milieuvoorzieningen Overeenkomstig de grondslagen zoals vermeld onder voorzieningen worden milieuvoorzieningen getroffen op basis van geldende wetgeving en op een zo goed mogelijke schatting van de toekomstige kosten. (f) Derivaten De reële waarde van een derivaat die niet verhandeld wordt op actieve markten wordt bepaald als de contante waarde van de verwachte toekomstige kasstroom onder het contract. Bij vaststelling ervan wordt gebruik gemaakt van een waarderingsmodel gebaseerd op de actuele rentepercentages en de valutakoers per balansdatum. De boekhoudprincipes onder IFRS, zoals hieronder weergegeven, zijn voor de jaren 2005 en 2004 consistent toegepast door alle entiteiten, met uitzondering van financiële instrumenten (IAS 32 en IAS 39). Deze standaarden zijn conform de uitstelregeling alleen toegepast vanaf 1 januari 2005. Consolidatiegrondslagen

Dochterondernemingen De consolidatie omvat Koninklijke Vopak N.V. en haar dochterondernemingen. Dochterondernemingen zijn die ondernemingen waarover de Groep, direct of indirect, beleidsbepalende invloed (controle) uitoefent. Controle bestaat wanneer de Groep de mogelijkheid heeft het financiële en operationele beleid van een onderneming te sturen met als doel de voordelen uit de activiteit te verwerken. In het algemeen is er sprake van controle wanneer de Groep , direct of indirect, meer dan de helft van de stemgerechtigde aandelen bezit. De jaarrekeningen van dochterondernemingen zijn opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening vanaf de datum waarop de controle begint tot de datum waarop de controle eindigt. De verwerving van een dochteronderneming wordt verwerkt volgens de aankoopmethode, waarbij de overgenomen identificeerbare activa, aangegane verplichtingen en de latente verplichtingen van de verworven onderneming tegen reële waarde gewaardeerd worden op het moment waarop Vopak de controle of de medezeggenschap verkrijgt. Voor de lijst van de belangrijkste geconsolideerde ondernemingen verwijzen wij naar pagina 117 van dit verslag.

Joint ventures en geassocieerde ondernemingen Een joint venture is een contractuele overeenkomst waarbij twee of meer partijen een economische activiteit uitoefenen en voor de financiële en operationele beleidslijnen unanieme goedkeuring benodigd is. Een geassocieerde onderneming is een onderneming waarin de Groep invloed van betekenis uitoefent op de financiële en operationele beleidslijnen. Invloed van betekenis wordt over het algemeen verondersteld bij een bezit, direct of indirect, van 20% tot 50% van de stemgerechtigde aandelen.

56

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

De resultaten van joint ventures en geassocieerde ondernemingen worden geboekt volgens de vermogensmutatiemethode vanaf de datum waarop gezamenlijke invloed respectievelijk invloed van betekenis begint tot de datum waarop deze eindigt. Wanneer het aandeel in de verliezen de boekwaarde van de onderneming waarop vermogensmutatie wordt toegepast overschrijdt, inclusief eventuele andere ongedekte vorderingen, wordt de boekwaarde vastgesteld op nul en worden (voorzover de Groep geen verdere verplichtingen of betalingen is aangegaan ten aanzien van de betreffende onderneming) verdere verliezen niet meer aan de Groep toegerekend. Onder de vermogensmutatiemethode wordt goodwill (verminderd met gecumuleerde bijzondere waardeverminderingen) toegerekend aan de boekwaarde van de investering. Bij de verwerving van een belang in een joint venture of geassocieerde onderneming wordt de aankoopmethode toegepast. Voor de lijst van de belangrijkste joint ventures en geassocieerde ondernemingen verwijzen wij naar pagina 117 van dit verslag.

Overige financiële vaste activa De overige participaties waarin de Groep geen invloed van betekenis uitoefent worden gerubriceerd onder overige financiële vaste activa. In het algemeen is er sprake van participaties met een belang kleiner dan 20 procent. Deze participaties worden geboekt tegen reële waarde, tenzij er geen reële waarde is in te schatten. In het laatste geval worden ontvangen dividenden als resultaat verantwoord. Eliminatie van transacties bij consolidatie Alle transacties tussen groepsondernemingen, saldi en niet-gerealiseerde winsten en verliezen op transacties tussen ondernemingen van de Groep zijn geëlimineerd bij het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening. Ongerealiseerde winsten ontstaan uit transacties met joint ventures en geassocieerde ondernemingen worden geëlimineerd tot de hoogte van het belang van de Groep in het vermogen. Ongerealiseerde verliezen worden op dezelfde manier geëlimineerd als ongerealiseerde winsten, maar alleen voorzover er geen bewijs is van bijzondere waardevermindering. Vreemde valuta

Functionele en rapportagevaluta Posten opgenomen in de jaarverslagen van iedere entiteit van de Groep worden gemeten in de valuta die van toepassing is voor de primaire economische omgeving waarin de entiteit opereert (de functionele valuta). De geconsolideerde cijfers worden gepresenteerd in euro’s, de functionele en rapportagevaluta van de Groep. Transacties Transacties in vreemde valuta worden in de administratie van de ondernemingen opgenomen tegen geldende dagkoersen op de datum van de transactie. Monetaire activa en passiva in vreemde valuta worden in de administraties van de ondernemingen omgerekend tegen de koers per balansdatum. Koersverschillen die voortvloeien uit transacties in vreemde valuta en uit de omzetting van monetaire activa en passiva worden ten gunste of laste van het resultaat geboekt. Niet-monetaire activa en passiva in vreemde valuta worden omgezet tegen de koers die op de datum van transactie geldt. De koersverschillen worden geboekt via de koersverschillenreserve. Jaarrekeningen van buitenlandse activiteiten De activa en passiva van buitenlandse entiteiten, inclusief goodwill en reële waardecorrecties, worden omgerekend naar rapportagevaluta tegen de koers per balansdatum. De posten van de winst- en verliesrekening van buitenlandse entiteiten worden omgerekend tegen de gemiddelde wisselkoersen van de verslagperiode rekening houdend met effecten van afdekking van valutarisico’s. Er zijn geen buitenlandse activiteiten met een valuta in een economie met hyperinflatie.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

57

Netto investeringen in buitenlandse activiteiten De koersverschillen die voortvloeien uit de omrekening van de netto investeringen in buitenlandse activiteiten komen vanaf 1 januari 2004 (optie IFRS 1) ten gunste of ten laste van de koersverschillenreserve, die een aparte component is van het eigen vermogen. De koersverschillen op opgenomen leningen en andere financiële instrumenten in vreemde valuta worden eveneens geboekt op de koersverschillenreserve, voor zover deze het valutarisico op netto investeringen in buitenlandse ondernemingen dekken en effectief zijn. Vanwege toepassing van IAS 32 en IAS 39 wordt vanaf 1 januari 2005 het valutadeel van de marktwaardemutaties op afgeleide financiële instrumenten ter dekking van netto investeringen in buitenlandse activiteiten eveneens ten gunste of ten laste van de koersverschillenreserve verwerkt. De koersverschillen worden bij verkoop of aflossing (pro rata) ten gunste of laste van de winst- en verliesrekening geboekt. De volgende wisselkoersen, van de voor Vopak belangrijkste valuta, zijn gehanteerd bij het opstellen van de jaarrrekening: Slotkoers

Per EUR 1,00

Gemiddelde koers

2005

2004

2005

US dollar

1,18

1,36

1,24

2004 1,24

Singapore dollar

1,97

2,21

2,07

2,10

Opbrengsten

Opbrengsten uit dienstverlening Opbrengsten uit dienstverlening worden in de resultatenrekening geboekt voorzover het waarschijnlijk is dat de economische voordelen naar de Groep zullen vloeien en dat de opbrengsten uit dienstverlening betrouwbaar kunnen worden vastgesteld. De opbrengsten uit dienstverlening worden in de resultatenrekening verantwoord in verhouding tot de fase van de geleverde prestatie per balansdatum. Indien de opbrengsten uit dienstverlening niet betrouwbaar kunnen worden vastgesteld dan zal alleen de opbrengst verantwoord worden tot de hoogte van de te vorderen kosten. Overige bedrijfsopbrengsten Verkoopwinsten op activa en groepsmaatschappijen worden als gerealiseerd beschouwd op het moment dat de voordelen en de risico’s van de verkoop volledig ten laste van de koper komen en er geen onzekerheid bestaat over de ontvangst van de overeengekomen vergoeding. Interest- en dividendopbrengsten Interestopbrengsten op verstrekte leningen en dividenden van overige financiële vaste activa (waarin de Groep geen invloed van betekenis uitoefent op de financiële en operationele beleidslijnen) worden gepresenteerd onder netto financieringslasten. Interestopbrengsten en dividenden worden als gerealiseerd beschouwd wanneer het waarschijnlijk is dat de economische voordelen zullen terugvloeien naar de Groep en de opbrengsten op een betrouwbare manier gemeten kunnen worden. De interestopbrengsten worden geboekt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de verstrekte lening, over de periode waarop ze betrekking hebben, tenzij er twijfel bestaat over de invorderbaarheid. Dividenden worden opgenomen in de resultatenrekening op het moment dat ze worden toegekend. Kosten

Overige bedrijfskosten Verkoopverliezen op activa en groepsmaatschappijen worden verantwoord onder overige bedrijfskosten en worden genomen op het moment dat deze voorzienbaar zijn. Onderzoekskosten naar nieuw te bouwen opslagcapaciteit worden in het resultaat genomen in het jaar waarin deze kosten gemaakt worden. Geleaste activa, waarbij de voordelen en risico’s substantieel bij de verstrekker van de lease blijven, worden beschouwd als operationele lease. Betalingen gedaan voor operationele lease worden lineair over de duur van de overeenkomst ten laste van de resultatenrekening genomen. Bij vroegtijdige beëindiging van een operationele lease zal elke financiële verplichting of boete verschuldigd aan de eigenaar ten laste van de resultatenrekening genomen worden in de periode waarin de beëindiging heeft plaatsgevonden.

58

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Overheidssubsidies worden geboekt wanneer er een redelijke zekerheid bestaat dat ze zullen worden ontvangen en dat de Groep zal voldoen aan de voorwaarden die eraan verbonden zijn. Subsidies ter compensatie van gemaakte kosten worden in mindering gebracht op de kosten en in dezelfde periode verwerkt waarin de kosten zijn gemaakt.

Financieringslasten De financieringslasten bestaan met name uit interest en koersverschillen op opgenomen leningen en vanaf 1 januari 2005 uit resultaten op hedging instrumenten die via de resultatenrekening verantwoord worden. De interestkosten worden geboekt, rekening houdend met de effectieve rentevoet, over de periode waarop ze betrekking hebben. De interestcomponent van financiële lease betalingen wordt opgenomen in de resultatenrekening gebruikmakend van de effectieve interestmethode. Bijzondere posten Onder de afzonderlijke posten van de winst- en verliesrekening zijn items gerubriceerd die een bijzonder karakter hebben. Dit betreffen onder meer bijzondere waardeverminderingen of het terugnemen ervan, het treffen van voorzieningen voor herstructureringen of het vrijvallen daarvan, resultaten bij verkoop van activa en het treffen en vrijvallen van eventuele andere voorzieningen. Voor de inzichtelijkheid van de jaarrekening zijn deze posten in de toelichtingen separaat getoond. Immateriële vaste activa

Goodwill Goodwill is het positieve verschil tussen de verkrijgingprijs en het aandeel van Vopak in de reële waarde van de overgenomen identificeerbare activa, aangegane verplichtingen en de latente verplichtingen van de verworven onderneming op het moment waarop Vopak de controle of de medezeggenschap verkrijgt (‘aankoopmethode’). De te beëindigen onderdelen worden hierbij gewaardeerd tegen reële waarde verminderd met verkoopkosten. Goodwill wordt uitgedrukt in de munteenheid van de onderneming in kwestie en wordt omgerekend naar euro tegen de balanskoers. Goodwill wordt gewaardeerd tegen kostprijs verminderd met gecumuleerde bijzondere waardeverminderingen. Goodwill wordt toegerekend aan kasgenererende eenheden, zijnde individuele terminals of een groep van terminals, en wordt jaarlijks getest voor bijzondere waardeverminderingen. In geval van geassocieerde ondernemingen en joint ventures is de boekwaarde van de goodwill opgenomen in de boekwaarde van de investering in de geassocieerde onderneming of de boekwaarde van de joint venture. Bij een negatief verschil tussen verkrijgingsprijs en reële waarde wordt het verschil direct ten gunste van de winst- en verliesrekening gebracht.

Overige immateriële vaste activa Kosten van software worden gewaardeerd op basis van historische kostprijzen onder aftrek van lineaire afschrijvingen op basis van de geschatte economische levensduur en mogelijke bijzondere waardeverminderingen. Software in uitvoering wordt gewaardeerd tegen de tot balansdatum bestede kosten. De verwachte economische levensduur voor software is maximaal 7 jaar. De overige posten bestaan voornamelijk uit vergunningen, die worden gewaardeerd op basis van historische kostprijzen, onder aftrek van lineaire afschrijvingen. De afschrijvingen zijn gebaseerd op een periode van 5 jaar, zijnde de geldigheidsduur. Materiële vaste activa

Eigen activa De materiële vaste activa worden onderverdeeld in componenten en gewaardeerd op basis van historische kostprijzen verminderd met gecumuleerde lineaire afschrijvingen op basis van de geschatte economische levensduur en rekening houdend met de geschatte restwaarde en bijzondere waardeverminderingen. De historische kostprijs omvat de initiële aankoopprijs vermeerderd met andere directe aanschafkosten (zoals niet terugvorderbare belastingen of transport) en direct

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

59

toerekenbare kosten voor de constructie (zoals uren eigen personeel en advieskosten). Voor zover er sprake is van ontmantelingverplichtingen aan het einde van de economische levensduur worden deze, en wijzigingen daarin, in aanmerking genomen in de kostprijs. Bij investeringsprojecten wordt interest tijdens de bouwperiode geactiveerd. Latere uitgaven worden alleen dan in de balans opgenomen wanneer ze de toekomstige economische voordelen van de betreffende activapost vergroten. Kosten van herstel en instandhouding die de toekomstige economische voordelen niet vergroten worden beschouwd als kosten. Afschrijvingen worden berekend vanaf de beschikbaarheidsdatum voor gebruik volgens de lineaire methode over de verwachte economische levensduur en rekeninghoudend met de geschatte restwaarde. De economische levensduur van de belangrijkste activa zijn: - Bedrijfsgebouwen - Hoofdbestanddelen van tankterminals - Hoofdbestanddelen van binnenvaartschepen - Hardware IT - Software - Machines, materieel en inventaris

10 10 5 3 3 3

- 40 jaar - 40 jaar - 30 jaar - 5 jaar - 7 jaar - 10 jaar

De restwaarde en economische levensduur worden jaarlijks beoordeeld en, indien nodig, aangepast. De materiële vaste activa in uitvoering worden gewaardeerd tegen de tot balansdatum bestede kosten. Vervangingsmateriaal wordt gerubriceerd onder materiële vaste activa waar ze betrekking op heeft en wordt gewaardeerd tegen kostprijs of lagere netto realiseerbare waarde. Subsidies als compensatie voor kosten gemaakt in verband met activa worden in mindering gebracht op de activa en opgenomen in de resultatenrekening over de levensduur van de activa.

Geleaste activa Lease van vaste activa, waarbij de Groep de voordelen en risico’s verbonden aan het eigendom substantieel overneemt, wordt beschouwd als financiële lease. Activa verkregen door financiële lease worden in de balans opgenomen tegen een bedrag gelijk aan de reële waarde of, indien deze lager is, tegen de contante waarde van de minimale leasebetalingen op het moment van het aangaan van het leasecontract verminderd met gecumuleerde afschrijvingen (zie boven) en bijzondere waardeverminderingen. Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa

Algemeen Voor de boekwaarde van de vaste activa, anders dan actieve belastinglatenties, wordt op elke balansdatum beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat een actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn dan dient de realiseerbare waarde van het actief te worden geschat. Indien blijkt dat de boekwaarde van een actief, hetzij zelfstandig of onderdeel uitmakend van een kasgenererende eenheid, hoger is dan de realiseerbare waarde dan wordt het verschil als bijzondere waardevermindering ten laste van de winst- en verliesrekening gebracht. Goodwill wordt jaarlijks op bijzondere waardevermindering getest, tenzij er aanleidingen zijn om frequenter te testen. Bijzondere waardeverminderingen van een kasgenererende eenheid worden eerst toegerekend aan goodwill en vervolgens toegerekend aan de overige activa van de kasgenererende eenheid op een pro rata basis. De bijzondere waardeverminderingen op immateriële en materiële vaste activa worden in de winst- en verliesrekening getoond onder ‘Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen’. Voor financiële vaste activa worden de bijzondere waardeverminderingen voor joint ventures en geassocieerde ondernemingen, als ook verstrekte leningen, respectievelijk getoond onder ‘Resultaat joint ventures en geassocieerde ondernemingen volgens vermogensmutatiemethode’ en ’Overige bedrijfskosten’.

60

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Berekening van de realiseerbare waarde De realiseerbare waarde is het grootste bedrag van de verkoopprijs, verminderd met verwachte verkoopkosten, en de gebruikswaarde. Om de gebruikswaarde te bepalen worden de te verwachten toekomstige kasstromen verdisconteerd tot de huidige waarde, gebruikmakend van een disconteringsvoet voor belastingen, die zowel de actuele rente als de specifieke risico’s met betrekking tot het actief weergeeft. Van het actief dat op zichzelf geen omvangrijke kasstromen genereert wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroomgenererende eenheid waartoe het actief behoort.

Terugname van bijzondere waardeverminderingen Een bijzondere waardevermindering wordt teruggenomen indien er een wijziging heeft plaatsgevonden in de gehanteerde schattingen bij het bepalen van de realiseerbare waarde. Een bijzondere waardevermindering met betrekking tot goodwill of overige financiële vaste activa wordt niet teruggenomen. De toegenomen boekwaarde van een actief, veroorzaakt door terugneming van een bijzondere waardevermindering, mag niet hoger zijn dan de boekwaarde die bepaald zou zijn (na afschrijvingen) indien in voorgaande jaren geen bijzondere waardevermindering zou zijn geboekt. Derivaten Derivaten worden initieel gewaardeerd tegen kostprijs. Vervolgens worden derivaten met ingang van 2005 gewaardeerd tegen reële waarde gebaseerd op een marktnotering of een model tot waardering van derivaten. Indien de afdekking effectief is dan worden de mutaties, afhankelijk van de afgedekte positie, verantwoord in de koersverschillenreserve (afdekking netto investering) of de herwaarderingsreserve derivaten (cashflow hedge). Beide reserves zijn onderdeel van het eigen vermogen. Het ineffectieve gedeelte wordt direct verantwoord in de winst- en verliesrekening onder financieringslasten. Indien derivaten worden gebruikt om de vaste rentevoet op leningen om te zetten naar een variabele rentecomponent wordt bij hedge accounting (fair value hedge) de reële waardewijziging van het instrument opgenomen in de resultatenrekening. Tegelijkertijd wordt de waardewijziging van het afgedekte risico van de bijbehorende onderliggende balanspositie eveneens opgenomen in de resultatenrekening. Bij het afsluiten van een afdekkingstransactie wordt deze formeel gedocumenteerd. In beginsel zullen de parameters (looptijd, nominaal bedrag en dergelijke) van de af te dekken positie en het afdekkingsinstrument volledig overeenkomen. Periodiek wordt getoetst of de afdekkingstransactie over de afgelopen periode effectief is geweest en of de afdekkingstransactie naar verwachting over de komende periode effectief zal zijn. Indien het afdekkingsinstrument afloopt of wordt verkocht, beëindigd of wordt uitgeoefend, of wanneer de afdekkingstransactie niet meer voldoet aan de criteria voor het mogen toepassen van hedge accounting, dan wordt de toepassing daarvan per direct gestaakt. De tot dan gecumuleerde mutaties in de reële waarde van het betreffende afdekkingsinstrument blijven in de betreffende reserve van het eigen vermogen en worden in de winst- en verliesrekening verantwoord op het moment dat de initieel afgedekte kasstroom zich voordoet. Vlottende activa Debiteuren en overige vorderingen worden geboekt tegen reële waarde van de tegenprestatie verminderd met bijzondere waardeverminderingen. Een voorziening voor bijzondere waardeverminderingen wordt getroffen wanneer er per balansdatum een objectief bewijs is dat de Groep niet in staat zal zijn de te vorderen bedragen te innen volgens de oorspronkelijke voorwaarden van de vorderingen. Het bedrag van de voorziening is het verschil tussen de boekwaarde van de vordering en de huidige waarde van de geschatte toekomstige kasstroom, verdisconteerd tegen de effectieve rentevoet. Het bedrag van de voorziening wordt geboekt ten laste van de winst- en verliesrekening. Kas en kasequivalenten bestaan uit kas, banktegoeden en kortetermijn deposito’s. Binnen de Groep bestaan rentecompensatie-overeenkomsten waarbij met een bank is afgesproken dat over het netto saldo van bankrekeningen interest zal worden berekend. Voor deze overeenkomsten bestaat echter geen recht van verrekening, waarbij saldi mogen worden verrekend. Op basis hiervan worden de negatieve banksaldi voor de balansopmaak niet met de positieve banksaldi gesaldeerd.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

61

Activa ter verkoop en te beëindigen activiteiten Investeringen beschikbaar voor verkoop en te beëindigen bedrijfsactiviteiten worden gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere reële waarde verminderd met verwachte verkoopkosten. De activa en de verplichtingen worden separaat gepresenteerd onder respectievelijk ‘Totaal vlottende activa’ en ‘Totaal kortlopende verplichtingen’. Eigen vermogen

Aandelenkapitaal De transactiekosten van een eigen vermogen transactie worden, na aftrek van belastingen, geboekt als een vermindering van het eigen vermogen. De financieringspreferente aandelen kwalificeren, in overeenstemming met de criteria van IAS 32, als eigen vermogen. Aandelen gehouden ter dekking van optierechten Aandelen die ingekocht zijn ter dekking van optierechten worden opgenomen in de jaarrekening van de Groep. De kostprijs van deze aandelen is in mindering gebracht op het eigen vermogen. Deze aandelen zijn buiten beschouwing gelaten bij de berekening van de winst per gewoon aandeel. Dividenden Dividenden worden geboekt als een verplichting in de periode waarin zij worden toegekend. Leningen verstrekt en opgenomen Rentedragende leningen worden initieel gewaardeerd tegen kostprijs verminderd met transactiekosten. Vervolgens worden ze gewaardeerd tegen afgeschreven kostprijs, waarbij het verschil tussen de kostprijs en de waarde op moment van aflossing ten laste of ten gunste van de resultatenrekening wordt genomen over de looptijd van de lening op basis van de effectieve interestmethode. Leningen waarvan de rente is omgezet van vast naar variabel via een interest rate swap worden bij een fair value hedge geherwaardeerd voor de waardewijziging die is toe te rekenen aan het risico dat is afgedekt. Verkochte leningen, waarbij de substantiële risico’s en voordelen van eigendom noch geheel zijn overgedragen noch rechtstreeks zijn behouden, worden gewaardeerd tegen lagere boekwaarde dan wel garantiewaarde. Personeelsbeloningen

Pensioenen en soortgelijke verplichtingen De pensioenregelingen zijn grotendeels ondergebracht in fondsen die afgezonderd zijn van de middelen van de onderneming, dan wel rechtstreeks ondergebracht bij verzekeringsbedrijven. De pensioenlasten terzake van toegezegde pensioenregelingen zijn op actuariële berekeningen (‘projected unit credit’methode) gebaseerd. Met behulp van deze methode wordt bereikt dat de lasten redelijk gelijkmatig over de dienstjaren van de werknemer worden verdeeld. De pensioenlasten terzake van toegezegde pensioenregelingen bestaan uit het deel van de mutatie in de contante waarde van de toegekende pensioenaanspraken, de toe te rekenen interest, de verwachte opbrengst van de fondsbeleggingen alsmede rechten op vergoeding, de toe te rekenen actuariële resultaten, de toe te rekenen lasten over verstreken diensttijd alsmede het toe te rekenen effect van eventuele inperkingen of beëindiging van de regelingen. De geboekte actuariële resultaten worden afzonderlijk bepaald voor elk plan met een toegezegde pensioenregeling en omvatten het effect van de verschillen tussen veronderstelde actuariële parameters en de werkelijkheid, en de wijzigingen in veronderstelde actuariële parameters. Alle actuariële resultaten die een marge overschrijden van 10% van de reële waarde van de hoogste van activa van het fonds of van de huidige waarde van de toekomstige verplichtingen worden geboekt in de resultatenrekening over de gemiddelde resterende diensttijd van de deelnemers. Bij de volledige overgang naar IFRS heeft Vopak gebruik gemaakt van de overgangsbepaling onder IFRS 1 en zijn alle per 31 december 2003 nog niet verantwoorde actuariële winsten en verliezen, inclusief de bovengenoemde marge van 10%, ten laste van het eigen vermogen gebracht in de openingsbalans per 1 januari 2004.

62

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Voor de contante waardeberekening wordt gebruik gemaakt van een disconteringsvoet die is gebaseerd op rentetarieven van hoogwaardige bedrijfsobligaties waarvan de looptijd ongeveer overeenkomt met de looptijd van de pensioenverplichting. Bijdragen aan pensioenregelingen gebaseerd op een toegezegde bijdrageregeling worden in het jaar waarin zij verschuldigd zijn ten laste van de winst- en verliesrekening gebracht. Bedrijfstakpensioenfondsen, waarbij sprake is van toegezegde pensioenregelingen maar waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor de Groep om de actuariële berekeningen te kunnen maken, worden behandeld alsof er sprake is van toegezegde bijdrageregelingen.

Optierechten De optierechten toegekend na 7 november 2002, welke nog niet zijn uitgeoefend op 1 januari 2005, worden gewaardeerd tegen reële waarde volgens een binomiaal model, waarbij rekening gehouden wordt met de termijn en voorwaarden van toekenning. De reële waarde wordt berekend op het moment van toekenning en toegerekend aan de periode waarin de medewerkers bevoegd zijn tot uitoefening. De kosten worden beschouwd als personeelskosten met tegelijkertijd een tegengestelde positieve mutatie in het eigen vermogen. Bij uitoefening worden er aandelen toegekend. Overige beloningen Beloningen die uitsluitend gekoppeld zijn aan de koersontwikkeling van het aandeel Vopak worden gewaardeerd tegen marktwaarde per balansdatum. De uiteindelijke beloning wordt uitgekeerd in geld. De langetermijn beloningen, die afhankelijk zijn van de ontwikkeling van de winst per gewoon aandeel gedurende een periode van drie jaar, worden toegerekend naar deze jaren op basis van de laatste schattingen. De uiteindelijke beloning wordt uitgekeerd in geld. Overige voorzieningen Voorzieningen worden opgenomen voor verplichtingen (in rechte afdwingbaar of feitelijk) en verliezen als gevolg van gebeurtenissen in het verleden waarvan de omvang onzeker is, maar wel betrouwbaar geschat kan worden, en het waarschijnlijk is dat er voor de afwikkeling van de verplichting een uitstroom van middelen nodig is. Indien het tijdseffect belangrijk is, worden bij het bepalen van de voorziening de te verwachten toekomstige kasstromen verdisconteerd tegen een disconteringsvoet vóór belastingen die zowel de actieve marktrente als de specifieke risico’s met betrekking tot het passief weergeeft. Op basis van geldende wetgeving worden milieuplannen en eventuele overige te nemen maatregelen afgestemd met, waar van toepassing, lokale, regionale of nationale autoriteiten. Op het moment dat plannen worden goedgekeurd danwel andere (wettelijke) verplichtingen bestaan, wordt er een voorziening gevormd gebaseerd op een zo goed mogelijke schatting van de toekomstige kosten. Een voorziening voor reorganisatie wordt gevormd wanneer Vopak een gedetailleerd en geformaliseerd reorganisatieplan heeft goedgekeurd en wanneer de reorganisatie ofwel is gestart ofwel publiekelijk bekend is gemaakt. Voorzieningen voor andere uitgestelde beloningen dan pensioenen en soortgelijke verplichtingen, zoals nonactiviteitsregelingen en jubileumuitkeringen, worden berekend in overeenstemming met toegezegde pensioenregelingen waarbij evenwel alle actuariële resultaten onmiddellijk als resultaat worden verantwoord. Hetzelfde geldt voor eventuele lasten over verstreken diensttijd. Belastingen Belastingen op het resultaat van het boekjaar bestaan uit acute en latente belastingen. De belastingen worden geboekt in de resultatenrekening tenzij ze betrekking hebben op elementen die onmiddellijk in het eigen vermogen worden geboekt. In dat geval worden de belastingen rechtstreeks in het eigen vermogen geboekt. Acute belastingen omvatten de verwachte belastingschuld op het belastbaar inkomen van het jaar, waarbij belastingtarieven gehanteerd worden die wettelijk of nagenoeg wettelijk bepaald zijn per balansdatum, plus eventuele aanpassingen van belastingschulden van vorige jaren.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

63

Latente belastingen worden voorzien op basis van de balansverplichtingenmethode, waarbij voorzieningen worden getroffen voor alle tijdelijke verschillen tussen boekwaarden van activa en verplichtingen voor financiële rapportagedoeleinden en de bedragen gebruikt voor belastingdoeleinden. Voor de volgende tijdelijke verschillen worden geen voorzieningen getroffen: - fiscaal niet-aftrekbare goodwill; - initiële boeking van activa of verplichtingen die geen invloed hebben op de boekhoudkundige en belastbare winst; - verschillen met betrekking tot investeringen in dochterondernemingen in de mate dat een terugboeking in de nabije toekomst onwaarschijnlijk is. Voor de berekening worden belastingtarieven gehanteerd die wettelijk of nagenoeg wettelijk bepaald zijn per balansdatum. Actieve latenties worden enkel geboekt wanneer het waarschijnlijk is dat er voldoende toekomstige belastbare winsten zullen zijn om de belastingvordering te kunnen realiseren. Actieve latenties worden verminderd wanneer het niet langer waarschijnlijk is dat het gerelateerde belastingvoordeel zal worden gerealiseerd. Voor belastingen, hoofdzakelijk bronbelasting, die verschuldigd zouden kunnen worden naar aanleiding van de uitkering van winstreserves van met name dochterondernemingen, wordt een voorziening gevormd indien is besloten dergelijke ingehouden winsten uit te keren. Kasstroomgrondslagen Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Kasstromen in vreemde valuta zijn omgerekend tegen een gemiddelde koers. Koers- en omrekeningsverschillen op liquide middelen (inclusief schulden aan kredietinstellingen) worden afzonderlijk gepresenteerd. In het kasstroomoverzicht wordt onderscheid gemaakt tussen kasstromen uit operationele activiteiten, investerings- en financieringsactiviteiten. De ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest en ontvangen dividenden op participaties kleiner dan 20% zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. De verworven financiële belangen (groepsmaatschappijen, joint ventures en geassocieerde ondernemingen) zijn opgenomen onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten. Betaalde dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. Vennootschappelijke winst- en verliesrekening Gebruik is gemaakt van de in artikel 2:402 BW geboden mogelijkheid tot opstelling van een verkorte vennootschappelijke winst- en verliesrekening.

64

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Financiële risico’s en risicobeheersing Risico’s en risicobeheersing De Groep is blootgesteld aan een aantal financiële risico’s die voortvloeien uit haar normale bedrijfsuitoefening. Deze risico’s zijn verbonden aan effecten van valutakoersveranderingen, rentetarieven en -opslagen, kredieten en liquiditeiten. Om de risico’s in fluctuaties van vreemde valuta en rente te beheersen maakt de centrale treasury afdeling (Corporate Treasury) gebruik van derivaten, volgens een door de Raad van Bestuur goedgekeurd financieel beleid. Uitgangspunt is om de effecten van deze risico’s op kasstromen, vermogen en resultaat te beheersen. Hierbij worden geen speculatieve posities ingenomen. De belangrijkste derivaten die gebruikt worden door de Groep zijn valutatermijncontracten, renteswaps en cross currency interest rate swaps.

Valutarisico Het valutabeleid is primair gericht op het beschermen van de waarde van de kasstromen binnen Vopak rekening houdend met de uiteindelijke bestemming van de kasstromen per valuta. Zowel toekomstige kasstromen gerelateerd aan (des)investeringen als ook kasstromen uit de operationele activiteiten en de financiering daarvan worden in aanmerking genomen. Over het algemeen geldt dat de operationele opbrengsten en kosten voornamelijk in dezelfde valuta luiden, waardoor de risico’s van transactieposities in vreemde valuta uit hoofde van operationele activiteiten voor Vopak beperkt zijn. Echter, in sommige landen (met name Latijns-Amerika) is de opbrengstenstroom voor een belangrijk deel in USD terwijl de operationele kosten in lokale valuta luiden. In deze landen wordt gestreefd naar een natuurlijke dekking van het transactierisico. Eventuele materiële transactieposities worden volledig afgedekt door valutatermijncontracten. Het belangrijkste valutarisico voor Vopak is het translatierisico als gevolg van omrekening van het resultaat en de balans van groepsmaatschappijen naar euro’s, de valuta waarin Vopak rapporteert. Netto investeringen in buitenlandse activiteiten worden in principe afgedekt met leningen in dezelfde valuta, indien nodig aangevuld met cross currency swaps en valutatermijncontracten. Hierbij wordt rekening gehouden met het belastingeffect. De hoogte van de afdekking wordt met name bepaald door de te verwachten kasstroom van de werkmaatschappijen voor de komende jaren. In bepaalde situaties kan besloten worden om de kasstroom voor de komende jaren volledig af te dekken. Hierdoor kan de situatie ontstaan waarin de nominale waarde van de afdekkingen de boekwaarde van de onderliggende activa overstijgt. Per 31 december 2005 zijn er geen afdekkingen die de boekwaarde van de onderliggende activa overstijgen. Het translatierisico met betrekking tot de omrekening van de nettoresultaten van de buitenlandse groepsmaatschappijen naar euro’s kan in uitzonderlijke situaties worden afgedekt. Per 31 december 2005 zijn er geen afdekkingen voor 2006 gesloten. Het translatierisico wordt voor Vopak voornamelijk bepaald door de Singapore dollar (SGD), de Amerikaanse dollar (USD) en de USD-gerelateerde valuta. De gevoeligheid voor deze valuta is als volgt weer te geven. Een wijziging van de EUR/USD-koers met 10 dollarcent heeft ongeveer de volgende invloed op de cijfers van Vopak (gebaseerd op 2005-cijfers): ● Opbrengsten uit dienstverlening wijzigt met EUR 13,1 miljoen; ● Bedrijfsresultaat (EBIT) wijzigt met EUR 4,0 miljoen; ● Nettoresultaat wijzigt met EUR 3,4 miljoen. Een wijziging van de EUR/SGD-koers met 10 dollarcent heeft ongeveer de volgende invloed op de cijfers van Vopak (gebaseerd op 2005-cijfers): ● Opbrengsten uit dienstverlening wijzigt met EUR 3,9 miljoen; ● Bedrijfsresultaat (EBIT) wijzigt met EUR 1,9 miljoen; ● Nettoresultaat wijzigt met EUR 1,1 miljoen.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

65

Renterisico Het renterisicobeleid van Vopak is gericht op het beheersen van de netto financieringslasten voor fluctuaties in de marktrente. Renteswapcontracten en renteopties kunnen worden gebruikt om het gewenste risicoprofiel te bereiken. De huidige rentedragende schuld bestaat grotendeels uit financieringen, overgebleven na afsplitsing van Univar in 2002, met een vaste rente. In totaal is USD 100 miljoen van de rentedragende schuld middels renteswaps geconverteerd naar een variabel renteprofiel. Rekening houdend met deze renteswap was per 31 december 2005 83% van de totaal rentedragende leningen ten bedrage van EUR 567,4 miljoen (2004: EUR 610,9 miljoen) gefinancierd tegen een vast rentetarief, met resterende looptijden tot elf jaar.

Kredietrisico Vopak loopt kredietrisico met betrekking tot financiële instrumenten en liquiditeiten bestaande uit het verlies dat zou ontstaan wanneer de tegenpartij in gebreke blijft haar contractuele verplichtingen na te komen. Vopak beperkt dit risico door uitsluitend transacties te doen met een selectieve groep van financiële instellingen met een hoge kredietwaardigheid. Gestreefd wordt naar een evenwichtige spreiding van de transacties over deze tegenpartijen. In de logistieke dienstverlening is het risico van oninbare debiteuren meestal gering doordat de afnemers van logistieke diensten vooral grote producenten zijn. Bovendien worden voor deze klanten meestal producten opgeslagen waarvan de waarde hoger is dan de vorderingen en bestaat in zijn algemeenheid voor Vopak het recht van retentie.

Liquiditeitsrisico Vopak is een kapitaalintensief bedrijf. Het financieringsbeleid is gericht op het ontwikkelen en onderhouden van een optimale financieringsstructuur, rekening houdend met de huidige activa-basis en het investeringsprogramma. Uitgangspunten zijn toegang tot de kapitaalmarkt en flexibiliteit tegen acceptabele financieringskosten. De treasury-afdeling treedt op als in-house bank, waarbij de centraal aangetrokken financieringen intern worden aangewend. Werkmaatschappijen worden aldus gefinancierd middels een combinatie van eigen vermogen en intercompany leningen. De niet-geconsolideerde ondernemingen worden, rekening houdend met lokale omstandigheden en contractuele afspraken, waar mogelijk optimaal gefinancierd met vreemd vermogen op non-recourse basis voor Vopak. Om investeringen, mogelijke overnames en afbetalingen op lang vreemd vermogen te financieren heeft Vopak sinds juli 2005 de beschikking over een ‘revolving’ kredietfaciliteit met een looptijd van 5 jaar. Deze is op te nemen in verschillende valuta, tot een bedrag van EUR 500 miljoen. Deze kredietruimte was aan het eind van het jaar niet aangesproken. Administratieve verwerking van derivaten en hedging activiteiten Derivaten worden initieel, op de datum dat het contract is aangegaan, gewaardeerd tegen kostprijs en vanaf 1 januari 2005 vervolgens gedurende de gehele looptijd op de balans gewaardeerd tegen reële waarde. De verwerkingswijze van niet gerealiseerde winsten of verliezen hangt af van de aard van de ingedekte elementen en in hoeverre de derivaten kwalificeren voor hedge accounting. Bij toepassing van hedge accounting wordt bij aangaan van de hedge transactie binnen de Groep het verband tussen het hedge instrument en de onderliggende positie, alsmede de achtergrond van de betreffende transactie, gedocumenteerd. Verder wordt ook de methode van effectiviteitvaststelling gedocumenteerd en hoe de effectiviteit zal worden vastgesteld en de meting van de effectiviteit bij het aangaan van de transactie en daarna. De periodiciteit van meting van de effectiviteit van de afdekkingen loopt synchroon met het openbaar maken van de resultaten van de groep. Uitsluitend indien voldaan is aan alle bovenstaande vereisten en effectiviteit is aangetoond en vastgelegd, wordt hedge accounting toegepast. Indien hedge accounting niet toepasbaar of niet nodig is dan worden alle waardewijzigingen ten gunste of laste van de winst- en verliesrekening geboekt. Ten aanzien van hedge accounting maken we een onderscheid in cashflow hedges, fair value hedges en afdekkingen van netto investeringen in buitenlandse ondernemingen.

66

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Bij het voldoen aan eerdergenoemde vereisten van hedge accounting is de verwerking als volgt:

Cashflow hedges Het effectieve deel van veranderingen in de reële waarde van derivaten die bestemd zijn voor en kwalificeren als cashflow hedge wordt verantwoord in het eigen vermogen. De winst of het verlies als gevolg van ineffectiviteit wordt direct ten laste van het resultaat geboekt. Dat geldt ook voor het rentebestanddeel als gevolg van de tijdswaarde van het derivaat. Cumulatieve winsten of verliezen worden overgeboekt naar de resultatenrekening op hetzelfde moment dat de ingedekte transactie tot een winst of verlies leidt. Wanneer de vaststaande overeenkomst of de toekomstig voorziene transactie in de boeking van een balanspost resulteert, worden de cumulatieve winsten of verliezen verwijderd uit het eigen vermogen en opgenomen in de initiële waardering van het actief of passief. Wanneer een hedge instrument of hedge relatie beëindigd wordt, maar de afgedekte transactie nog altijd verwacht wordt te geschieden, blijft de gecumuleerde winst of verlies op dat moment opgenomen in het eigen vermogen en wordt vervolgens erkend in overeenstemming met bovengenoemde methode wanneer de transactie plaatsvindt. Wanneer de afgedekte transactie niet langer waarschijnlijk is, wordt de gecumuleerde winst of verlies die opgenomen werd in het eigen vermogen, onmiddellijk in de resultatenrekening opgenomen.

Fair value hedges Indien renteswaps worden gebruikt om de vaste rentevoet op leningen om te zetten naar een variabele rentecomponent wordt bij hedge accounting de reële waardewijziging van het instrument opgenomen in de resultatenrekening. Tegelijkertijd wordt de waardewijziging van het afgedekte risico van de bijbehorende onderliggende balanspositie eveneens opgenomen in de resultatenrekening. Afdekking van netto investeringen in buitenlandse ondernemingen Wanneer een schuld in vreemde valuta een netto investering in een buitenlandse entiteit in dezelfde valuta afdekt, worden koersverschillen die ontstaan door omzetting van de netto investering en de schuld naar euro beide onmiddellijk opgenomen in het eigen vermogen, voorzover de afdekking effectief is. Het niet-effectieve deel wordt in de winst- en verliesrekening opgenomen. Wanneer een derivaat een netto investering in een buitenlandse entiteit afdekt wordt het deel van de winst of verlies dat vastgesteld werd als een effectieve afdekking onmiddellijk geboekt ten gunste of laste van de component koersverschillenreserve. Het niet-effectieve deel van de afdekking en het rentegedeelte van de reële waardemutatie van het derivaat wordt in de winst- en verliesrekening opgenomen. Gecumuleerde koerswinsten en koersverliezen in het eigen vermogen worden geboekt in de resultatenrekening op het moment van (partieel) desinvesteren van de buitenlandse activiteit. Schatting van reële waarde van derivaten De reële waarde van financiële instrumenten, die verhandeld worden op actieve markten, wordt gewaardeerd tegen beurswaarde per balansdatum. De reële waarde van financiële instrumenten, die niet verhandeld worden op actieve markten, wordt bepaald via waarderingstechnieken. De reële waarde van een derivaat is het geschatte bedrag dat de Groep zou ontvangen of betalen om het contract op balansdatum te beëindigen. Deze waarde wordt bepaald als de contante waarde van de verwachte toekomstige kasstroom onder het contract, uitgaande van de actuele interestpercentages en valutakoersen per balansdatum en rekening houdend met de huidige kredietwaardigheid van de tegenpartij.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

67

Gesegmenteerde informatie De bedragen zijn opgenomen in miljoenen euro’s, tenzij anders aangegeven. Algemeen In overeenstemming met IAS 14 Segment Reporting is de primaire segmentatie gebaseerd op de interne organisatie van de Groep en de managementrapportagestructuur. De Groep is naar marktregio’s georganiseerd, verdeeld in vijf divisies. In deze regio’s treedt zij op als onafhankelijke tankterminal operator, gespecialiseerd in de opslag en overslag van vloeibare en gasvormige chemieproducten en olieproducten, waarbij tevens aanvullende logistieke diensten (overige activiteiten) geleverd worden voor de klanten van de terminals. De secundaire segmentatie bestaat uit tankopslag, overige activiteiten en niet-kernactiviteiten. Primaire segmentatie Resultaat Opbrengsten

joint ventures

uit dienstverlening

en geassocieerde ondernemingen

Bedrijfsresultaat

Winst- en verliesrekening

2005

2004

2005

2004

2005

2004

2005

2004

Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika

263,9

245,4

- 33,2

- 34,3

1,9

3,0

40,0

32,6

Olie Europa, Midden-Oosten & Afrika

143,7

128,4

- 13,3

- 12,0

13,5

12,7

58,3

48,6

Totaal Europa, Midden-Oosten & Afrika

407,6

373,8

- 46,5

- 46,3

15,4

15,7

98,3

81,2

299,4

272,8

- 34,5

- 34,9

2,2

1,0

65,7

51,1

99,7

92,2

- 11,1

- 10,6

9,8

13,4

28,3

26,0

97,5

92,2

- 16,6

- 16,2

19,1

14,5

59,9

59,5

81,3

77,8

- 13,8

- 13,8

–

–

40,5

44,1

Noord-Amerika

118,2

101,8

- 11,9

- 11,7

–

–

20,8

15,5

Latijns-Amerika

51,9

45,9

- 4,8

- 4,1

2,0

2,2

16,3

16,3

7,0

32,8

–

- 0,2

3,6

- 2,4

- 2,1

- 4,2

2,8

14,7

–

–

3,6

- 2,4

- 2,1

- 9,4

1,4

1,6

- 3,0

- 2,3

- 0,5

- 0,5

- 22,5

- 20,8

683,6

648,1

- 82,8

- 80,8

39,6

29,5

170,7

147,5

Waarvan Benelux Waarvan overig Europa Azië

Waarvan Singapore

Niet-kernactiviteiten

Waarvan Benelux Niet toegerekend Totaal

Afschrijvingen

Aansluiting met het geconsolideerd nettoresultaat Bedrijfsresultaat

170,7

147,5

Netto financieringslasten

- 39,3

- 46,3

Resultaat voor belastingen

131,4

101,2

Belastingen

- 25,6

- 1,0

105,8

100,2

Nettoresultaat

Naast afschrijvingen zijn in 2005 bijzondere waardeverminderingen opgenomen voor de Nederlandse binnenvaartschepen van de divisie Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika (EUR 1,2 miljoen) en voor de forwarding-activiteiten (EUR 1,7 miljoen). De laatste activiteit is inmiddels grotendeels gedesinvesteerd en gerubriceerd onder niet-kernactiviteiten. In 2004 is er in totaal EUR 6,0 miljoen aan bijzondere waardeverminderingen opgenomen.

68

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Joint ventures en Activa groeps-

geassocieerde

ondernemingen

ondernemingen

Totaal Totaal activa

verplichtingen

Balans

2005

2004

2005

2004

2005

2004

2005

2004

Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika

466,4

451,9

15,9

16,7

482,3

468,6

- 123,9

- 100,3

Olie Europa, Midden-Oosten & Afrika

205,8

185,3

30,9

28,5

236,7

213,8

- 67,0

- 57,8

Totaal Europa, Midden-Oosten & Afrika

672,2

637,2

46,8

45,2

719,0

682,4

- 190,9

- 158,1

Waarvan Benelux

481,6

473,0

4,4

3,6

486,0

476,6

- 119,2

- 102,7

Waarvan overig Europa

174,5

148,5

23,6

26,7

198,1

175,2

- 67,8

- 52,3

312,4

210,3

152,3

126,3

464,7

336,6

- 97,9

- 50,0

207,5

154,5

–

–

207,5

154,5

- 91,2

- 42,7

Noord-Amerika

203,6

173,3

–

–

203,6

173,3

- 69,6

- 54,7

Latijns-Amerika

108,8

83,0

3,7

4,6

112,5

87,6

- 14,7

- 11,8

11,2

64,8

5,4

5,1

16,6

69,9

- 14,1

- 33,6

8,3

29,0

5,4

5,1

13,7

34,1

- 13,4

- 14,0

244,6

228,8

4,4

3,1

249,0

231,9

- 719,6

- 721,8

1.552,8

1.397,4

212,6

184,3

1.765,4

Azië

Waarvan Singapore

Niet-kernactiviteiten

Waarvan Benelux Niet toegerekend Totaal

1.581,7 - 1.106,8 - 1.030,0

Joint ventures Immateriële vaste activa

Materiële vaste activa

Overige

en geassocieerde

vaste activa

ondernemingen

Totaal

2005

2004

2005

2004

2005

2004

2005

2004

2005

2004

Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika

1,7

2,1

26,4

47,5

–

–

–

–

28,1

49,6

Olie Europa, Midden-Oosten & Afrika

0,4

0,1

19,9

24,8

–

0,1

0,4

0,1

20,7

25,1

Totaal Europa, Midden-Oosten & Afrika

2,1

2,2

46,3

72,3

–

0,1

0,4

0,1

48,8

74,7

1,5

1,7

36,6

56,6

–

–

–

0,1

38,1

58,4

Investeringen*

Waarvan Benelux Waarvan overig Europa

0,6

0,5

8,6

13,7

–

0,1

–

–

9,2

14,3

0,1

–

83,2

25,1

9,4

0,2

5,1

17,9

97,8

43,2

0,1

–

49,7

5,8

–

0,2

–

–

49,8

6,0

Noord-Amerika

1,1

1,3

8,6

8,3

0,1

–

–

–

9,8

9,6

Latijns-Amerika

0,2

0,2

11,6

10,3

–

–

–

–

11,8

10,5 0,1

Azië

Waarvan Singapore

Niet-kernactiviteiten

–

–

–

0,1

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

Niet toegerekend

3,1

4,4

4,0

0,7

–

–

1,8

0,9

8,9

6,0

Totaal

6,6

8,1

153,7

116,8

9,5

0,3

7,3

18,9

177,1

144,1

Waarvan Benelux

*)

Exclusief investeringen in groepsmaatschappijen en verstrekte leningen

Secundaire segmentatie

Tankopslag

Overige

Niet-kern-

Niet toe-

activiteiten

activiteiten

gerekend

Totaal

2005

2004

2005

2004

2005

2004

2005

2004

2005

2004

607,2

547,1

68,0

66,6

7,0

32,8

1,4

1,6

683,6

648,1

1.372,7

1.156,7

127,1

123,2

16,6

69,9

249,0

231,9

1.765,4

1.581,7

165,4

127,5

2,8

10,6

–

–

8,9

6,0

177,1

144,1

Bijzondere waardeverminderingen (ref. 4)

–

- 1,1

- 1,2

–

- 1,7

- 4,9

–

–

- 2,9

- 6,0

Herstructureringen (ref. 28)

–

–

- 3,4

–

- 2,3

–

–

–

- 5,7

–

Opbrengsten uit dienstverlening Totaal activa Investeringen

De post niet toegerekende totale activa bedraagt per 31 december 2005 EUR 231,9 miljoen en bestaat voornamelijk uit liquide middelen, verstrekte leningen aan derden en actieve belastinglatenties.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

69

Acquisitie van dochterondernemingen 2005

In miljoenen EUR

Immateriële vaste activa andere dan goodwill Materiële vaste activa Latente belastingen

2,1 25,3 0,2

Totaal vaste activa

27,6

Liquide middelen

1,4

Overige vlottende activa

4,0

Totaal vlottende activa

5,4

Totaal activa

33,0

Rentedragende leningen

5,4

Pensioenen en soortgelijke verplichtingen

3,5

Latente belastingvoorzieningen

8,1

Overige voorzieningen

0,3

Totaal langlopende verplichtingen Totaal kortlopende verplichtingen Totaal verplichtingen

17,3 3,0 20,3

Netto identificeerbare activa en passiva tegen reële waarde

12,7

Herwaarderingen toe te rekenen aan de Groep

- 3,1

Afname investeringen in joint ventures

- 3,3

Netto identificeerbare activa en passiva tegen reële waarde toe te rekenen aan voormalige partners Goodwill op acquisities Nog te betalen inzake acquisities Betaalde vergoeding in liquide middelen Liquide middelen aangekochte ondernemingen Netto kasstroom

6,3 3,2 - 0,3 - 9,2 1,4 - 7,8

Per 1 november 2005 verkreeg de Groep het totale eigendom van de DUPEG Tank Terminal in Hamburg (Duitsland) door het resterende 50%-belang van haar voormalige partner over te nemen. Verder werd op dezelfde datum het belang vergroot in Serlipsa (Peru). Beide acquisities zijn financieel beperkt van omvang. Ten opzichte van de boekwaarde van de betreffende vennootschappen zijn als gevolg van de acquisities de vaste activa met omgerekend totaal EUR 4,9 miljoen geherwaardeerd. Na aftrek van de belastinglatentie bedraagt de herwaardering totaal EUR 3,1 miljoen, die verantwoord is onder overige reserves (zie toelichting 23). De opbrengsten uit dienstverlening over 2005 van de betreffende acquisities in de groepscijfers bedraagt EUR 3,1 miljoen. Er waren geen acquisities in 2004.

70

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening De bedragen zijn opgenomen in miljoenen euro’s, tenzij anders aangegeven. 1. Bijzondere posten 2005

Ref.

2004

Verkoopwinsten op activa en groepsmaatschappijen

2

1,6

11,2

Verkoopverliezen op activa en groepsmaatschappijen

5

- 1,6

- 5,5

Resultaat verkoop joint ventures en geassocieerde ondernemingen

6

–

- 0,2

Bijzondere waardeverminderingen

4

- 2,9

- 6,0

5

- 2,3

–

5

- 3,4

–

- 0,4

- 3,0

Voorzieningen voor verlieslatende contracten vanwege af te stoten activiteiten Herstructureringskosten Nederlandse binnenvaartactiviteiten chemie Overigen Bedrijfsresultaat

- 9,0 Kosten inzake vervroegde aflossingen

8

- 1,4

Netto financieringslasten

- 1,4

Belastingen op bovenstaande posten Bijzondere mutaties belastingen voorgaande jaren

- 3,5 - 6,3

1,1 9

Belastingen Totaal effect op nettoresultaat

- 6,3 3,2

–

12,7 1,1

15,9

- 9,3

6,1

2. Overige bedrijfsopbrengsten 2005

2004

Verkoopwinsten op activa en groepsmaatschappijen

1,6

11,2

Overigen

2,1

0,5

3,7

11,7

Totaal

3. Lonen, salarissen en sociale lasten Ref.

Lonen en salarissen Sociale lasten Bijdrage pensioenplannen (toegezegde bijdrageregelingen) 27

2005

2004

166,4

163,3

23,3

24,5

4,7

6,4

Pensioenlasten (toegezegde pensioenregelingen)

27

15,5

15,8

Kosten verstrekte opties

31

0,1

0,1

Overige langetermijn personeelsbeloningen

1,1

2,7

Vervroegde uittredingen

4,0

0,5

15,7

16,3

230,8

229,6

Overige personeelskosten Totaal

Gemiddeld aantal medewerkers (uitgedrukt in FTE’s) Gedurende het verslagjaar waren binnen de Groep gemiddeld 3.569 medewerkers en tijdelijke krachten werkzaam (2004 : 3.657). Mutaties aantal medewerkers (uitgedrukt in FTE’s) Stand 1 januari

2005

2004

3.428

4.004

Mutaties door acquisities

113

–

Mutaties door desinvesteringen

- 70

- 543

In dienst/uit dienst Stand 31 december

- 38

- 33

3.433

3.428

2004

4. Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen Ref.

2005

Immateriële vaste activa

12

6,1

4,3

Materiële vaste activa

13

76,7

76,5

Bijzondere waardeverminderingen Totaal

12,13, 21

2,9

6,0

85,7

86,8

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

71

5. Overige bedrijfskosten Ref.

Onderhoudskosten

2005

2004

39,1

40,0

23,8

22,6

Brandstoffen

39,9

32,0

Milieu, veiligheid en reinigingskosten

26,5

21,1

Verzekeringskosten

21,5

21,2

Reiskosten schepen

3,9

5,4

Verkoopverliezen op activa en groepsmaatschappijen

1,6

5,5

Voorzieningen voor verlieslatende contracten vanwege af te stoten activiteiten

2,3

–

Herstructureringskosten binnenvaart chemie

3,4

–

Overige bijzondere kosten

0,4

0,7

Operationele lease

34

Overigen Totaal

77,3

76,9

239,7

225,4

Subsidies als compensatie voor gemaakte kosten worden in mindering gebracht op de kosten en in dezelfde periode verwerkt waarin de kosten worden gemaakt. Gedurende 2005 is er EUR 0,9 miljoen aan subsidies ontvangen ter compensatie voor gemaakte kosten en verliezen (2004: nihil). Onderzoekskosten naar nieuw te bouwen opslagcapaciteit worden in het resultaat genomen in het jaar waarin deze kosten gemaakt worden. 6. Resultaat joint ventures en geassocieerde ondernemingen volgens vermogensmutatiemethode 2005 Aandeel in het resultaat van joint ventures en geassocieerde ondernemingen

29,7

–

- 0,2

39,6

29,5

Resultaat verkoop joint ventures en geassocieerde ondernemingen Totaal

2004

39,6

Onderstaand worden voor de joint ventures, voorzover er sprake is van tankopslagactiviteiten, de gevolgen getoond op de winst- en verliesrekening en de balans bij toepassing van proportionele consolidatie. Winst- en verliesrekening 2005 Opbrengsten uit dienstverlening Bedrijfsresultaat

Nettoresultaat in tankopslagactiviteiten

96,2

48,8

45,7

34,6

31,4

5,0

- 1,7

–

- 0,2

39,6

29,5

Nettoresultaat overige activiteiten Resultaat verkoop joint ventures en geassocieerde ondernemingen Totaal

2004

106,3

Balans Ref.

Totaal vaste activa Totaal vlottende activa

2005

2004

313,3

263,8

39,0

33,7

352,3

297,5

Totaal langlopende verplichtingen

110,8

82,6

Totaal kortlopende verplichtingen

45,3

44,0

Totaal verplichtingen

156,1

126,6

Joint ventures in tankopslagactiviteiten

196,2

170,9

14,9

11,9

Totaal activa

Joint ventures en geassocieerde ondernemingen in overige activiteiten Betaalde goodwill voor joint ventures in tankopslagactiviteiten Joint ventures en geassocieerde ondernemingen

14

1,5

1,5

212,6

184,3

Op pagina 21 zijn de gevolgen bij toepassing van proportionele consolidatie weergegeven op de balans en de resultatenrekening voor de Groep.

72

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

7. Interest- en dividendopbrengsten Interestopbrengsten Dividenden overige financiële vaste activa Totaal

2005

2004

14,4

15,9

0,4

0,2

14,8

16,1

8. Financieringslasten Interestlasten Geactiveerde interest

2005

2004

- 51,8

- 54,5

1,8

–

Kosten vervroegde aflossingen

- 1,4

- 6,3

Interestbestanddeel financiële lease

- 0,1

- 0,1

1,3

0,3

Koersverschillen Rentebestanddeel derivaten

- 2,2

–

Reële waardewijzigingen renteswaps (fair value hedge)

- 3,9

–

Reële waardewijzigingen leningen (fair value hedge) Overigen Totaal

4,1

–

- 1,9

- 1,8

- 54,1

- 62,4

2005

2004

Voor activering van bouwrente werd een gemiddelde rentevoet gehanteerd van 4,4%.

9. Belastingen 9.1 Verwerkt in de resultatenrekening Acute belastingen Huidig boekjaar

26,3

Correcties voorgaande jaren

- 0,1

26,2 – 26,2

26,2

Latente belastingen Ontstaan en terugname van tijdelijke verschillen Bijzondere mutaties belastingen voorgaande jaren Aangewende verliezen voorgaande jaren

- 0,1

- 9,3

–

- 12,7

–

- 0,6

Wijzigingen in belastingtarieven

- 0,1

- 1,2

Niet eerder erkende verliezen

- 0,4

Belasting op het resultaat

- 1,4 - 0,6

- 25,2

25,6

1,0

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

73

9.2 Aansluiting effectief belastingpercentage Ref.

Resultaat voor belastingen Belasting op resultaat Effectieve belastingdruk

Samenstelling:

2005

2004

131,4

101,2

25,6

1,0

19,5%

1,0%

%

- Gewogen gemiddelde wettelijke belastingtarieven

%

40,7

31,0

27,4

27,1

- 11,8

- 9,0

- 6,4

- 6,3

2,1

1,6

1,2

1,2

- Tariefsverlagingen

- 0,1

- 0,1

- 1,2

- 1,2

- Herwaardering belastinglatenties

- 7,0

- 5,3

- 4,3

- 4,3

- Niet eerder erkende verliezen

- 0,3

- 0,2

- 0,6

- 0,6

2,0

1,5

- 2,4

- 2,4

25,6

19,5

13,7

13,5

–

–

- 12,7

- 12,5

25,6

19,5

1,0

1,0

- Deelnemingsvrijstelling - Niet-aftrekbare kosten

- Overige effecten Effectieve belastingdruk voor bijzondere mutaties Bijzondere mutaties belastingen voorgaande jaren

1

Effectieve belastingdruk

De hogere effectieve belastingdruk in 2005 ten opzichte van het voorgaande jaar wordt met name veroorzaakt door een eenmalige belastingbate in 2004, als gevolg van afwikkeling van belastingposities van voorgaande jaren en door de verbeterde resultaten in landen met hogere tarieven. 9.3 Latente belastingen rechtstreeks verwerkt in het eigen vermogen Ref.

Vanwege stelselwijziging IAS 32 en IAS 39 (zie pagina 101)

2005

2004

- 5,8

–

Op het effectieve deel van de wijzigingen in reële waarde van cashflow hedges

23

1,1

–

Op koersverschillen

23

- 10,2

4,8

Op herwaardering van activa

23

Totaal

1,8

–

- 13,1

4,8

2005

2004

10. Koersverschillen Ref.

Opbrengsten uit dienstverlening Overige bedrijfskosten Financieringslasten Totaal

74

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

8

- 0,2

–

0,1

- 0,6

1,3

0,3

1,2

- 0,3

11. Winst per gewoon aandeel De winst per gewoon aandeel is berekend door het nettoresultaat toe te rekenen aan houders van gewone aandelen te delen door het gewogen gemiddelde van de uitstaande gewone aandelen (exclusief het gemiddeld aantal ingekochte gewone aandelen). Het gewogen gemiddelde van de uitstaande aandelen over 2005 is 61.683.420 (2004: 59.429.967). Bij berekening van de verwaterde winst per gewoon aandeel wordt het gewogen gemiddelde van de uitstaande aandelen gecorrigeerd voor het verwateringseffect van optieplannen. Per 31 december 2005 is voor alle uitstaande opties (160.000) de toegekende uitoefenprijs lager dan de aandelenkoers (EUR 25,41), het verwateringseffect van de optieplannen bedraagt 74.974 aandelen. Per 31 december 2004 was voor 175.000 opties de uitoefenprijs lager dan de aandelenkoers (EUR 15,67), het verwateringseffect bedroeg toen 30.338 aandelen. Samenstelling van het gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen en van het verwaterd gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen is als volgt: Ref.

2005

2004

Geplaatste gewone aandelen per 1 januari

22

60.717

58.321

Uitgegeven aandelen vanwege stockdividend

22

871

607

Verkoop uit treasury stock

22

95

502

61.683

59.430

In duizenden

Gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen per 31 december Verwateringseffect van optieplannen

32

Verwaterd gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen per 31 december

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

75

30

61.758

59.460

J A A R V E R S L A G 2 0 05

75

Toelichting op de geconsolideerde balans De bedragen zijn opgenomen in miljoenen euro’s, tenzij anders aangegeven. 12. Immateriële vaste activa Het verloop van de immateriële vaste activa is als volgt: Goodwill

Software

Overigen

Totaal

8,3

24,2

1,6

34,1

waardeverminderingen

–

- 11,5

- 0,2

- 11,7

Boekwaarde in gebruik

8,3

12,7

1,4

22,4

–

15,2

–

15,2

8,3

27,9

1,4

37,6

–

8,0

0,1

8,1

- 1,3

- 0,1

–

- 1,4 - 0,1

Ref.

Aanschafwaarde operationele activa Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere

Aanschafwaarde in uitvoering Boekwaarde per 1 januari 2004 Mutaties: - Investeringen - Herrubricering naar activa ter verkoop - Correctie aankoopprijs

- 0,1

–

–

- Afschrijvingen

4

–

- 4,2

- 0,1

- 4,3

- Bijzondere waardeverminderingen

4

- 2,4

- 0,2

–

- 2,6

- 0,2

–

- 0,1

- 0,3

4,3

31,4

1,3

37,0

4,3

36,5

1,6

42,4

waardeverminderingen

–

- 15,4

- 0,3

- 15,7

Boekwaarde in gebruik

4,3

21,1

1,3

26,7

–

10,3

–

10,3

4,3

31,4

1,3

37,0

5,3

- Valutakoersverschillen Boekwaarde per 31 december 2004

Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere

Aanschafwaarde in uitvoering Boekwaarde per 31 december 2004 Mutaties: - Acquisities

3,2

0,2

1,9

- Investeringen

–

5,6

1,0

6,6

- Desinvesteringen

–

- 1,0

–

- 1,0 - 6,1

- Afschrijvingen

4

–

- 5,6

- 0,5

- Bijzondere waardeverminderingen

4

–

–

–

–

0,3

0,9

0,3

1,5

7,8

31,5

4,0

43,3

7,9

47,6

6,4

61,9

waardeverminderingen

- 0,1

- 21,6

- 2,4

- 24,1

Boekwaarde in gebruik

7,8

26,0

4,0

37,8

–

5,5

–

5,5

7,8

31,5

4,0

43,3

- Valutakoersverschillen Boekwaarde per 31 december 2005

Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere

Aanschafwaarde in uitvoering Boekwaarde per 31 december 2005

Gedurende 2005 zijn er geen bijzondere waardeverminderingen geboekt en is er eveneens niets teruggenomen. Testen van goodwill op bijzondere waardeverminderingen De kasstroomgenererende onderdelen waaraan goodwill met een onbepaalde levensduur is toegerekend zijn getest op bijzondere waardeverminderingen. Het recupereerbare bedrag is gebaseerd op de indirecte opbrengstwaarde. Deze berekeningen gebruiken kasstroomprojecties gebaseerd op bedrijfsresultaten van het budget van komend jaar en twee daarop volgende planjaren. Kasstromen na de eerdergenoemde periode van drie jaar worden tot een verdere 20-jaars periode (of korter indien relevant) geëxtrapoleerd waarbij gebruik gemaakt wordt van een bestendig of afnemend groeipercentage, tenzij een toenemend percentage onderbouwd kan worden. De te hanteren rentevoet om deze kasstromen contant te maken wordt per land bepaald.

76

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

13. Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa is als volgt: Machines, Bedrijfs-

Tank-

inventaris

Totaal

131,3

1.498,8

70,2

95,4

1.825,6

waardeverminderingen

–

- 64,6

- 880,3

- 25,9

- 56,2

- 1.027,0

Boekwaarde in gebruik

29,9

66,7

618,5

44,3

39,2

798,6

–

0,2

30,5

0,4

1,0

32,1

29,9

66,9

649,0

44,7

40,2

830,7

Aanschafwaarde operationele activa

terreinen Gebouwen installaties

materieel,

29,9

Ref.

Schepen

Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere

Aanschafwaarde activa in uitvoering Boekwaarde per 1 januari 2004 Mutaties: - Investeringen

0,3

2,5

100,6

8,9

4,5

116,8

- Herrubricering naar activa ter verkoop

–

–

- 1,6

- 0,2

–

- 1,8

- Overige herrubriceringen

–

1,4

0,2

–

- 1,6

–

- Desinvesteringen

–

–

- 0,6

–

- 0,1

- 0,7 - 76,5

- Afschrijvingen

4

–

- 3,9

- 60,8

- 4,5

- 7,3

- Bijzondere waardeverminderingen

4

–

- 0,2

- 0,6

–

–

- 0,8

- 1,6

- 2,3

- 12,0

–

- 1,6

- 17,5

28,6

64,4

674,2

48,9

34,1

850,2

28,4

130,2

1.545,5

74,6

87,6

1.866,3

- Valutakoersverschillen Boekwaarde per 31 december 2004

Aanschafwaarde operationele activa Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen Boekwaarde in gebruik Aanschafwaarde activa in uitvoering Boekwaarde per 31 december 2004

–

- 66,1

- 919,0

- 25,9

- 54,9

- 1.065,9

28,4

64,1

626,5

48,7

32,7

800,4

0,2

0,3

47,7

0,2

1,4

49,8

28,6

64,4

674,2

48,9

34,1

850,2

–

3,5

16,0

–

5,8

25,3

2,0

3,1

134,0

0,7

13,9

153,7 - 18,5

Mutaties: - Acquisities - Investeringen - Herrubricering naar activa ter verkoop

–

–

–

- 18,5

–

- Overige herrubriceringen

- 3,6

0,4

–

–

3,8

0,6

- Desinvesteringen

- 0,2

–

- 0,1

–

- 0,3

- 0,6

- Afschrijvingen

4

–

- 3,7

- 62,8

- 2,8

- 7,4

- 76,7

- Bijzondere waardeverminderingen

4

–

–

–

- 1,2

–

- 1,2

3,4

5,9

36,9

–

3,1

49,3

30,2

73,6

798,2

27,1

53,0

982,1

28,2

148,5

1.721,1

45,1

129,2

2.072,1

waardeverminderingen

–

- 75,3

- 1.011,7

- 18,3

- 78,1

- 1.183,4

Boekwaarde in gebruik

28,2

73,2

709,4

26,8

51,1

888,7

2,0

0,4

88,8

0,3

1,9

93,4

30,2

73,6

798,2

27,1

53,0

982,1

- Valutakoersverschillen Boekwaarde per 31 december 2005

Aanschafwaarde operationele activa Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere

Aanschafwaarde activa in uitvoering Boekwaarde per 31 december 2005

Een terminal in Mexico is bezwaard met een onderpand van EUR 8,4 miljoen. De Groep least apparatuur onder een aantal financiële leasingovereenkomsten. De boekwaarde van de apparatuur bedraagt per 31 december 2005 EUR 1,7 miljoen (2004: EUR 0,1 miljoen). De leaseverplichtingen die hier tegenover staan bedragen EUR 1,4 miljoen (2004: nihil).

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

77

Subsidies als compensatie voor kosten gemaakt in verband met activa worden in mindering gebracht op de activa en opgenomen in de resultatenrekening over de levensduur van de activa. Gedurende 2005 is er omgerekend EUR 0,6 miljoen aan subsidies voor investeringen ontvangen (2004: EUR 1,6 miljoen). De acquisities betreffen de overnames van belangen van derden in joint ventures (zie pagina 70). Per 31 december 2005 bedraagt de aanschafwaarde van de activa in uitvoering in totaal EUR 93,4 miljoen (2004: EUR 49,8 miljoen). De belangrijkste activa in uitvoering betreft de constructie van de nieuwe terminal Banyan in Singapore (371.200 cbm voor olie- en chemieopslag), waarvan de ingebruikname gepland is voor april 2006. Per 31 december is hiervoor inmiddels EUR 47 miljoen geïnvesteerd. Verder is er een uitbreidingsprogramma gestart op de olieterminal Europoort in Nederland (440.000 cbm voor stookolie en vliegtuigbrandstof). De investering hiervoor in 2005 is nog beperkt van omvang. In september 2005 is in Darwin (Australië) een nieuwe olieterminal in gebruik genomen (113.000 cbm), waarin per eind 2004 reeds EUR 17,6 miljoen was geïnvesteerd. 14. Joint ventures en geassocieerde ondernemingen Het verloop van de joint ventures en geassocieerde ondernemingen is als volgt: Geassocieerde Joint ventures

Nettovermogenswaarde

ondernemingen

Totaal

2005

2004

2005

2004

2005

2004

176,2

158,0

6,6

8,5

182,8

166,5

Goodwill

1,5

1,6

–

–

1,5

1,6

Boekwaarde per 1 januari

177,7

159,6

6,6

8,5

184,3

168,1

Mutaties: - Eerste toepassing IAS 32 en IAS 39 - Aandeel in het resultaat - Ontvangen dividenden - Investeringen - Desinvesteringen - Herrubricering naar activa ter verkoop - Valutakoersverschillen Boekwaarde per 31 december

Nettovermogenswaarde Goodwill Boekwaarde per 31 december

0,1

–

–

–

0,1

–

36,2

31,8

3,4

- 2,1

39,6

29,7

- 34,1

- 21,5

- 3,9

–

- 38,0

- 21,5

7,3

18,3

–

0,6

7,3

18,9

- 3,3

- 0,2

–

–

- 3,3

- 0,2

–

0,1

–

–

–

0,1

22,0

- 10,4

0,6

- 0,4

22,6

- 10,8

205,9

177,7

6,7

6,6

212,6

184,3

204,4

176,2

6,7

6,6

211,1

182,8

1,5

1,5

–

–

1,5

1,5

205,9

177,7

6,7

6,6

212,6

184,3

Geen van de joint ventures en geassocieerde ondernemingen hebben een beursnotering. Joint ventures vormen een belangrijk onderdeel binnen de Groep. Voor een representatief inzicht van de economische omvang worden op pagina 21 de gevolgen getoond op de balans en resultatenrekening van de Groep bij proportionele consolidatie van de joint ventures voorzover er sprake is van tankopslagactiviteiten. De boekwaarde per 31 december 2005 van de geassocieerde ondernemingen bestaat voornamelijk uit de boekwaarde van Cableship Contractors Holding N.V. Bij deze onderneming zijn de activiteiten gestaakt. In januari 2006 is er een dividenduitkering ontvangen van EUR 5,1 miljoen.

78

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

15. Verstrekte leningen Het verloop van de verstrekte leningen is als volgt: Leningen aan joint ventures en

Boekwaarde per 1 januari

geassocieerde

Overige

ondernemingen

leningen

Totaal

2005

2004

2005

2004

2005

2004

9,9

8,7

130,9

156,1

140,8

164,8

Mutaties: - Eerste toepassing IAS 32 en IAS 39

–

–

7,9

–

7,9

–

0,4

1,2

0,8

1,7

1,2

2,9

- Aflossingen

–

–

- 141,0

- 20,5

- 141,0

- 20,5

- Voortdurende betrokkenheid verkochte vordering

–

–

53,4

–

53,4

–

- Afname voortdurende betrokkenheid verkochte vordering

–

–

- 11,0

–

- 11,0

–

- Naar activa te beëindigen activiteiten

–

–

–

- 0,2

–

- 0,2

- Bijboeking als gevolg effectieve interestmethode

–

–

2,6

1,0

2,6

1,0

- Terugdraaien bijzondere waardevermindering

–

–

0,1

0,1

0,1

0,1

- Valutakoersverschillen

–

–

14,8

- 7,3

14,8

- 7,3

10,3

9,9

58,5

130,9

68,8

140,8

10,3

9,8

47,0

125,5

57,3

135,3

–

0,1

11,5

5,4

11,5

5,5

10,3

9,9

58,5

130,9

68,8

140,8

- Verstrekkingen

Boekwaarde per 31 december

Langlopende vorderingen Kortlopende vorderingen Boekwaarde per 31 december

Onder verstrekte leningen zijn achtergestelde leningen opgenomen voor totaal EUR 15,9 miljoen (2004: EUR 124,5 miljoen). Er zijn geen leningen meer met een resterende looptijd van langer dan 5 jaar. Gedurende 2005 is er een vordering verkocht tegen nominale waarde die was ontstaan als gevolg van het afstoten van tankopslagbelangen bij de fusie in 1999. Als tegenprestatie is voor een deel van de vordering door de Groep een garantie verstrekt (ultimo 2005: EUR 43,9 miljoen). Doordat bij deze transactie een deel van het kredietrisico op de vordering bij de Groep blijft, is er sprake van een voortdurende betrokkenheid. Het restant van de vordering (ultimo 2005: EUR 42,7 miljoen) zal pro rata met de aflopende garantie in de komende drie jaar volledig gerealiseerd worden (zie ook toelichting nummer 30). Voor het inzicht in de effectieve rentepercentages en de perioden waarin de rentes worden herzien verwijzen wij naar dezelfde toelichting. Tevens wordt daar de reële waarde getoond. 16. Overige financiële vaste activa De overige financiële vaste activa omvat voornamelijk ons aandeel in de entiteiten met een belang kleiner dan 20% waar de Groep geen belangrijke invloed uitoefent.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

79

17. Belastinglatenties De actieve en passieve belastinglatenties zijn als volgt toe te rekenen: 2005

Immateriële vaste activa

Actief

Verplichting

2004 Actief

Verplichting

–

16,9

–

13,9

2,7

85,2

1,3

73,0

–

5,0

–

5,2

Personeelsbeloningen

24,4

–

24,6

–

Derivaten

19,9

–

–

–

Belastingeffect fiscaal overdraagbare verliezen

10,6

–

11,6

–

Materiële vaste activa Verstrekte leningen

Overigen Totaal belastinglatenties Verrekenbare actieve en passieve latenties Saldo belastinglatenties Waarvan verantwoord onder kortlopend

–

8,0

–

7,9

57,6

115,1

37,5

100,0

- 12,3

- 12,3

- 12,9

- 12,9

45,3

102,8

24,6

87,1

–

–

–

0,6

Actieve en passieve belastinglatenties worden met elkaar verrekend voorzover er een juridisch afdwingbaar recht daartoe bestaat en de latenties tot dezelfde belastingentiteit behoren. Aftrekbare belastingverliezen waarop geen actieve belastinglatenties geboekt zijn bedragen per 31 december 2005 EUR 17,0 miljoen (2004: EUR 20,6 miljoen). Er werden geen latente belastingen geboekt aangezien het onwaarschijnlijk is dat er voldoende belastbare winst beschikbaar zal zijn om de belastingvordering tijdig te kunnen realiseren. De aftrekbare niet-geactiveerde belastingverliezen kunnen grotendeels onbeperkt verrekend worden. Bij de bepaling van de passieve latenties is geen rekening gehouden met bronbelastingen en andere belastingen die betaalbaar zouden zijn over niet-uitgekeerde winsten van dochterondernemingen. Deze winsten zijn permanent geherinvesteerd. Het verloop van de tijdelijke verschillen gedurende het jaar is als volgt: Balans 1-1-2004

Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Verstrekte leningen Personeelsbeloningen Belastingeffect fiscaal overdraagbare verliezen Overigen Totaal belastinglatenties Verrekenbare actieve en passieve latenties Saldo belastinglatenties Waarvan verantwoord onder kortlopend

Verplichting

–

13,9

–

0,6

84,4

–

Materiële vaste activa Verstrekte leningen Personeelsbeloningen Derivaten (IAS 32 en IAS 39) 1) Belastingeffect fiscaal overdraagbare verliezen Overigen Totaal belastinglatenties Verrekenbare actieve en passieve latenties Saldo belastinglatenties Waarvan verantwoord onder kortlopend

1)

Inclusief eerste toepassing IAS 32 en IAS 39

80

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Via

resultaat vermogen

Balans 31-12-2004 Actief

Verplichting

–

–

13,9

- 9,1

- 3,0

1,3

73,0

–

5,2

–

–

5,2

24,0

–

- 0,9

0,3

24,6

–

9,3

–

- 2,5

0,2

11,6

–

0,1

26,1

- 17,8

- 0,3

–

7,9

34,0

124,4

- 25,1

- 2,8

37,5

100,0

- 30,6

- 30,6

–

–

- 12,9

- 12,9

3,4

93,8

- 25,1

- 2,8

24,6

87,1

–

0,3

–

–

–

0,6

Via

Via

Balans 1-1-2005 1)

Immateriële vaste activa

Via

Actief

Actief

Verplichting

resultaat vermogen

–

13,9

0,6

1,3

73,0

–

Balans 31-12-2005 Actief

Verplichting

2,4

–

16,9

- 0,2

11,0

2,7

85,2

5,2

- 0,8

0,6

–

5,0

24,6

–

0,8

- 0,6

24,4

–

–

–

–

- 19,9

19,9

–

11,6

–

1,7

- 0,7

10,6

–

–

7,9

- 2,7

2,8

–

8,0

37,5

100,0

- 0,6

- 4,4

57,6

115,1

- 12,9

- 12,9

–

–

- 12,3

- 12,3

24,6

87,1

- 0,6

- 4,4

45,3

102,8

–

0,6

–

–

–

–

18. Overige vaste activa Deze post omvat vooruitbetaalde gebruiksrechten van land die toegerekend worden aan de periode waarop zij betrekking hebben. De nog resterende periode per eind 2005 varieert van 39 tot 49 jaar. Gedurende 2005 zijn er gebruiksrechten van land verkregen voor een nieuw te ontwikkelen chemieterminal in Zhangjiagang (China). 19. Debiteuren en overige vorderingen 2005

2004

Handelsdebiteuren

84,7

67,2

Voorziening bijzondere waardeverminderingen

- 1,1

- 1,1

Overige vorderingen Totaal

79,7

94,2

163,3

160,3

2005

2004

De reële waarde van uitstaande bedragen is ongeveer gelijk aan de boekwaarde. 20. Liquide middelen Kas en bank Kortetermijn deposito’s Totaal

60,3

35,5

116,8

76,5

177,1

112,0

De effectieve rente op kortetermijn deposito’s was 2,4% (2004: 1,8%); deze deposito’s hebben een gemiddelde looptijd van 4,2 dagen (2004: 7,0 dagen). De aansluiting met het geconsolideerd kasstroomoverzicht is als volgt: 2005

2004

Liquide middelen

.

177,1

112,0

Schulden aan kredietinstellingen

- 21,4

- 6,1

155,7

105,9

Totaal

Van de liquide middelen per 31 december 2005 staat EUR 8,1 miljoen niet vrij ter beschikking van de Groep, het betreft hier liquide middelen binnen verzekeringspools (31 december 2004: EUR 10,0 miljoen). Per eind 2004 was er bovendien nog omgerekend EUR 14,7 miljoen geblokkeerd als garantie voor een lening. Deze lening is gedurende 2005 vervroegd afgelost waardoor de liquiditeiten weer vrij beschikbaar zijn. 21. Activa ter verkoop Het verloop van de activa ter verkoop is als volgt: Stand per 1 januari 2005 Bijzondere waardevermindering

Actief

Verplichting

45,8

25,6

- 1,7

–

Desinvesteringen

- 38,2

- 24,3

Herrubriceringen

18,5

0,8

Valutakoersverschillen Stand per 31 december 2005

0,3

0,1

24,7

2,2

Gedurende 2005 zijn de belangen in de scheepvaartactiviteiten betreffende eetbare oliën en in forwarding afgestoten. De activa ter verkoop per 31 december 2005 bestaan voornamelijk uit zeven binnenvaartschepen voor vervoer van chemicaliën, waarvan de verkoop, oorspronkelijk voorzien in 2005, buiten de schuld van de Groep om vertraagd is.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

81

22. Aandelenkapitaal, agioreserve en ingekochte aandelen Het verloop van het aantal aandelen, het aandelenkapitaal en de agioreserve is als volgt: Aantallen

Bedragen

Finan-

Stand per 1 januari 2004

Geplaatste

cierings-

gewone

preferente

Ingekochte Totaal

Kostprijs

gewone

Aandelen-

Agio-

ingekochte

aandelen

aandelen

aandelen

aandelen

kapitaal

reserve

aandelen

59.927.972

25.400.000

85.327.972

- 1.607.309

85,3

262,4

- 23,3

–

Uitgifte nieuwe aandelen voor stockdividend

1.083.335

–

1.083.335

–

1,1

13,7

Dividend in aandelen

–

–

–

–

–

- 25,8

–

Uit depot voor stockdividend

–

–

–

805.889

–

–

11,7

Kapitaalvermindering

–

- 5.949.000

- 5.949.000

–

- 5,9

- 44,3

–

Geplaatst bij optiehouders

–

–

–

507.477

–

–

7,3

61.011.307

19.451.000

80.462.307

- 293.943

80,5

206,0

- 4,3

–

Stand per 1 januari 2005 Uitgifte nieuwe aandelen voor stockdividend

1.439.349

–

1.439.349

–

1,4

24,8

Dividend in aandelen

–

–

–

–

–

- 26,6

–

Uit depot voor stockdividend

–

–

–

17.943

–

–

0,3

Kapitaalvermindering

–

–

–

–

–

- 13,0

–

Geplaatst bij optiehouders

–

–

–

116.000

–

–

1,7

62.450.656

19.451.000

81.901.656

- 160.000

81,9

191,2

- 2,3

Stand per 31 december 2005

Het maatschappelijk kapitaal van de vennootschap bedraagt EUR 178.822.614, verdeeld in 64.011.307 gewone aandelen, 89.411.307 beschermingspreferente aandelen en 19.451.000 financieringspreferente aandelen, allen van nominaal EUR 1,00. Het geplaatste aandelenkapitaal bestaat uit 62.450.656 gewone aandelen van EUR 1,00 en 19.451.000 financieringspreferente aandelen van EUR 1,00. Van de geplaatste gewone aandelen worden 160.000 stuks in depot gehouden in verband met bestaande verplichtingen uit hoofde van optieregelingen. Gedurende het jaar zijn er optierechten op 116.000 gewone aandelen uitgeoefend. Vanaf 1 januari 2005 bedraagt het dividendpercentage op het uitstaande bedrag aan financieringspreferente aandelen ter grootte van EUR 65 miljoen (nominale waarde plus agioreserve) 4,73 procent, wat voor 2005 neerkomt op een dividend van EUR 3,0 miljoen. Het percentage wordt opnieuw vastgesteld per 1 januari 2010 en daarna elke vijf jaar. De statuten bepalen dat uitkering van dividend op de financieringspreferente aandelen slechts zal plaatsvinden nadat de Raad van Bestuur, onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen, heeft besloten omtrent een mogelijke reservering van (een gedeelte van) de winst. Indien ten gevolge van een reservering de winst niet toereikend is om dividend op financieringspreferente aandelen te kunnen uitkeren, zal het tekort ten laste van het te reserveren bedrag worden toegevoegd aan de aan de financieringspreferente aandelen verbonden dividendreserve. De dividendreserve zal in volgende boekjaren dividendgerechtigd zijn (primair dividend) welk dividend, zo mogelijk en zulks ter keuze van de Raad van Bestuur onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen, ofwel aan de dividendreserve wordt toegevoegd, ofwel op de financieringspreferente aandelen wordt uitgekeerd. De statuten bepalen voorts dat slechts de Raad van Bestuur onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen bevoegd is om te besluiten tot uitkeringen ten laste van de aan de financieringspreferente aandelen verbonden agio- en dividendreserve. Uitkering op de gewone aandelen zal slechts plaatsvinden nadat op de financieringspreferente aandelen is uitgekeerd, met dien verstande dat op de gewone aandelen geen dividend zal worden uitgekeerd indien ten tijde van de dividenduitkering het saldo van de aan de financieringspreferente aandelen verbonden dividendreserve positief is.

82

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

De vennootschap zal gerechtigd zijn om de financieringspreferente aandelen in vijf jaarlijkse termijnen terug te betalen. Indien de vennootschap tot terugbetaling besluit zal in de eerste vier jaar slechts agio worden terugbetaald. De terugbetaling van agio zal beperkt zijn tot een jaarlijkse uitkering van maximaal 20 procent van het ultimo 2004 uitstaande bedrag aan financieringspreferente aandelen van EUR 65 miljoen. Op 21 december 2005 heeft de Raad van Commissarissen het voorstel van de Raad van Bestuur goedgekeurd om per 2 januari 2006 EUR 13 miljoen uit te keren ten laste van de aan de financieringspreferente aandelen verbonden agioreserve. Hierdoor is het uitstaande bedrag verlaagd tot EUR 52 miljoen en daalt het jaarlijks aan de financieringspreferente aandeelhouders uit te keren dividend naar EUR 2,5 miljoen. Het saldo van de agioreserve verbonden aan de nog uitstaande 19.451.000 cumulatief financieringspreferente aandelen op 31 december 2005 daalt als gevolg van deze uitkering naar EUR 32.549.000. 23. Overige reserves Het verloop van de overige reserves is als volgt:

Stand per 1 januari 2004

Herwaar-

Herwaar-

Koers-

derings-

derings-

Totaal

verschillen-

reserve

reserve

overige

reserve

derivaten

activa

reserves

–

–

–

–

- 7,2

Mutaties: - Koersverschillen op vastleggingen in buitenlandse groepsmaatschappijen, joint ventures en geassocieerde ondernemingen

- 7,2

–

–

- 4,8

–

–

- 4,8

- 12,0

–

–

- 12,0

Eerste toepassing IAS 32 en IAS 39

–

- 23,0

–

- 23,0

Belastingeffect

–

7,3

–

7,3

- 12,0

- 15,7

–

- 27,7

- Belastingeffect op koersverschillen Stand per 31 december 2004

Stand per 1 januari 2005 Mutaties: - Koersverschillen op vastleggingen in buitenlandse groepsmaatschappijen, joint ventures en geassocieerde ondernemingen

17,7

–

–

17,7

10,2

–

–

10,2

- Mutatie effectief deel cashflow hedges

–

4,5

–

4,5

- Belastingeffect mutatie cashflow hedges

–

- 1,1

–

- 1,1

- Herwaardering van vaste activa (zie pagina 70)

–

–

4,9

4,9

- Belastingeffect op herwaardering vaste activa

–

–

- 1,8

- 1,8

–

–

- 0,1

- 0,1

15,9

- 12,3

3,0

6,6

- Belastingeffect op koersverschillen

- Afschrijving herwaardering van vaste activa Stand per 31 december 2005

De koersverschillen omvatten alle koersverschillen die het resultaat zijn van de omrekening van jaarrekeningen van buitenlandse entiteiten. Tevens worden hierin opgenomen de koersverschillen op verplichtingen en het effectieve koersdeel van reële waardemutaties van derivaten (na aftrek van belastingen), voorzover die netto investeringen van de Groep afdekken in buitenlandse entiteiten. De herwaarderingsreserve derivaten omvat het effectieve deel van de cumulatieve wijziging in de reële waarde van de cashflow hedges, na aftrek van belastingen, waarvoor de afgedekte toekomstige transactie zich nog niet heeft voorgedaan.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

83

24. Ingehouden winsten Mutaties van de ingehouden winsten zijn als volgt: Stand 1 januari 2004

152,3

Uitgekeerd dividend in contanten over 2003

- 4,1

Preferent dividend

- 6,9

Waardering optieregelingen

0,1

Uitoefening van opties

1,1

Nettoresultaat 2004 toe te rekenen aan aandeelhouders

87,6

Stand per 31 december 2004

230,1

Eerste toepassing IAS 32 en IAS 39: - Effectieve interestmethode leningen

8,0

- Derivaten

0,4

- Belastingeffect

- 1,5

Eerste toepassing IAS 32 en IAS 39

6,9

Stand per 1 januari 2005

237,0

Uitgekeerd dividend in contanten over 2004

- 4,5

Waardering optieregelingen

0,1

Afschrijving herwaarderingsreserve

0,1

Uitoefening van opties

0,2

Nettoresultaat 2005 toe te rekenen aan aandeelhouders

93,2

Stand per 31 december 2005

326,1

Van de ingehouden winsten is EUR 241,3 miljoen vrij uitkeerbaar (zie pagina 107). 25. Aandeel van derden in geconsolideerd eigen vermogen Mutatieoverzicht van het aandeel van derden in het geconsolideerd eigen vermogen: 2005 Stand per 1 januari Resultaat boekjaar Dividend

2004

51,4

58,7

12,6

12,6

- 16,6

- 16,8

Investeringen/desinvesteringen

0,2

0,3

Valutakoersverschillen

7,5

- 3,4

55,1

51,4

Stand per 31 december

26. Rentedragende leningen Deze toelichting verstrekt informatie over de contractuele bepalingen van de rentedragende leningen. Voor verdere informatie over mogelijke valuta- en renterisico’s verwijzen wij naar toelichting nummer 30. Samenstelling: 2005

Ref.

2004

Langlopend deel rentedragende leningen Onderhandse leningen en bankleningen

26.1

476,2

Kredietfaciliteiten

26.2

–

–

15

32,9

–

Garantie voortdurende betrokkenheid verkochte vordering Financiële leaseverplichtingen en overigen

581,4

0,9

Totaal

– 510,0

581,4

Kortlopend deel rentedragende leningen Onderhandse leningen en bankleningen Garantie voortdurende betrokkenheid verkochte vordering Financiële leaseverplichtingen en overigen Totaal Totaal rentedragende leningen

84

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

26.1

45,8

15

11,0

28,2 –

0,6

1,3 57,4

29,5

567,4

610,9

26.1 Onderhandse leningen en bankleningen Het verloop van de onderhandse leningen en bankleningen is als volgt: Stand per 1 januari Eerste toepassing IAS 32 en IAS 39 1) Stand per 1 januari - Vervroegde aflossingen

2004 681,3

- 67,5

–

542,1

681,3

- 114,0

- 56,1

- Normale aflossingen

- 3,3

–

- Effectief deel marktwaardemutaties interest rate swaps (vast naar variabel)

- 4,1

–

- Effecten effectieve interestmethode

- 1,3

–

3,8

–

- Acquisities - Opnames bankleningen

42,1

–

- Valutakoersverschillen

56,7

- 15,6

522,0

609,6

Langlopende verplichtingen

476,2

581,4

Kortlopende verplichtingen

45,8

28,2

522,0

609,6

Stand per 31 december

Stand per 31 december

1)

2005 609,6

Voor eerste toepassing van IAS 32 en IAS 39 was de valutacomponent van de cross currency interest rate swap gesaldeerd in de boekwaarde van de leningen. De valutacomponent bedroeg per 31 december 2004 EUR 68,5 miljoen negatief. Door toepassing van IAS 32 en 39 wordt de valutacomponent (plus andere reële waarde elementen) afzonderlijk getoond onder derivaten

In 2005 hebben voor respectievelijk EUR 25,0 miljoen en USD 104,5 miljoen (totaal EUR 114,0 miljoen) vervroegde aflossingen plaatsgevonden. Het aflossingsschema van de langlopende verplichtingen is als volgt: 2007

22,2

2008

54,5

2009

55,4

2010

30,1

2011

218,4

Na 2011

95,6

Totaal langlopende verplichtingen

476,2

De leningen ingedeeld per valuta zijn als volgt te specificeren: Lokale valuta

Euro (EUR)

2005

2004

Euro 2005

2004

91,2

112,3

91,2

112,3

405,2

514,1

337,8

447,8

Britse Pond (GBP)

35,0

35,0

50,9

49,5

Singapore Dollar (SGD)

82,8

–

42,1

–

522,0

609,6

US Dollar (USD)

Totaal

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

85

De onderhandse leningen en bankleningen bestaan per 31 december 2005 uit drie onderdelen: 1. Door Koninklijke Vopak N.V. voor een bedrag van EUR 396,8 miljoen opgenomen zogenoemde US private placements (’USPP’), met een gemiddelde resterende looptijd van ruim 5,1 jaar. De maximaal resterende nominale looptijd is 11 jaar en in de meeste gevallen vindt aflossing per einde looptijd plaats, met een aflossingspiek van EUR 218,4 miljoen in 2011. In 2006 vindt een reguliere aflossing plaats van EUR 3,7 miljoen. Vervroegde aflossing van het totale USPP-programma zou ultimo 2005 gepaard gaan met een boeterente van ongeveer EUR 59,2 miljoen. 2. Door Koninklijke Vopak N.V. voor een bedrag van EUR 79,4 miljoen opgenomen onderhandse en bancaire leningen, met een gemiddelde resterende looptijd van circa 1,8 jaar. De maximaal resterende looptijd bedraagt 4 jaar en in alle gevallen vindt aflossing plaats per einde looptijd, waarvan EUR 40,8 miljoen in 2006. 3. Door Vopak Terminals Singapore Pte. Ltd is voor EUR 42,1 miljoen (SGD 82,8 miljoen) aan bancaire leningen opgenomen. Deze leningen hebben een resterende looptijd van zeven jaar en aflossing vindt plaats per einde looptijd. Verder zijn als gevolg van acquisities de onderhandse leningen toegenomen met EUR 3,8 miljoen.

Ad 1 Specifiek voor de USPP’s gelden de volgende belangrijkste voorwaarden: ● De verhouding tussen de netto financieringspositie en de EBITDA (‘Net Debt/EBITDA ratio’) mag voor de periode 1 juli 2004 tot en met 30 juni 2007 niet hoger zijn dan de factor 3,00, waarbij een extra vergoeding van 50 basispunten geldt van 2,75 tot 2,80 dan wel 150 basispunten van 2,80 tot 3,00. Vanaf 1 juli 2007 geldt een maximale ratio van 2,75. ● De verhouding tussen de EBITDA en de netto financieringslasten (Interest Cover Ratio of ‘ICR’) mag niet minder zijn dan 4,0. ● Het eigen vermogen mag voor de periode 1 juli 2004 tot en met 31 december 2006 niet lager zijn dan het hoogste van: (i) EUR 418,0 miljoen (ii) EUR 418,0 miljoen verhoogd vanaf 1 juli 2004 met 40% van het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen minus het aandeel van derden in het geconsolideerd nettoresultaat en verminderd met iedere verlaging van de cumulatief financieringspreferente aandelen (tot een maximum verlaging van EUR 63,0 miljoen). Na 31 december 2006 wordt 40% van het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen minus het aandeel van derden in het geconsolideerd nettoresultaat toegevoegd tot een uiteindelijk vereist minimum van EUR 725,0 miljoen. ● Een aantal belangrijke subholdings heeft zich garant gesteld voor nakoming van verplichtingen uit deze financiering. Ad 2 De ratio’s geldend voor deze onderhandse en bancaire leningen zijn gedurende 2005 in overeenstemming gebracht met de in juli 2005 afgesloten 5-jarige kredietfaciliteit (zie 26.2) en het reeds bestaande USPP-programma. Voor de langlopende onderhandse en bancaire leningen gelden nu de volgende toegestane financiële ratio’s: ● De Net Debt/EBITDA ratio mag niet hoger zijn dan de factor 3,75. ● De ICR mag niet minder zijn dan 3,5. Er gelden nog afwijkende voorwaarden voor enkele kortlopende leningen die in 2006 regulier afgelost worden.

86

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Ad 3 Ter financiering van de bouw van de vierde terminal in Singapore zijn medio mei 2005 door Vopak Terminals Singapore Pte. Ltd (‘VTS’) drie vrijwel identieke bancaire leningen aangegaan voor een totaalbedrag van SGD 116,0 miljoen. Trekkingen onder deze leningen zijn gedurende 18 maanden mogelijk en vinden plaats al naar gelang de verplichtingen ten behoeve van de bouw moeten worden nagekomen. Ultimo 2005 is er voor een bedrag van SGD 82,8 miljoen (EUR 42,1 miljoen) opgenomen. In 2006 zullen deze leningen volledig opgenomen worden. De financiering is verstrekt op de kredietwaardigheid van VTS en de volgende financiële ratio’s zijn van toepassing voor VTS: ● De verhouding tussen de schuld en het eigen vermogen (’Debt/Equity ratio’) mag niet meer zijn dan 1,5 : 1. ● De verhouding tussen EBITDA en netto rentelasten moet minimaal 4 : 1 bedragen. ● Het eigen vermogen moet minimaal SGD 150,0 miljoen zijn. 26.2 Kredietfaciliteiten Door Koninklijke Vopak N.V. en Vopak THI B.V. is op 6 juli 2005 een gecommitteerde gesyndiceerde kredietfaciliteit afgesloten voor een bedrag van EUR 500 miljoen en een looptijd van vijf jaar. Trekkingen en aflossingen in de meest gangbare valuta kunnen te allen tijde plaatsvinden. Deze financiering is mede afgesloten om te voorzien in de te verwachten toekomstige financieringsbehoefte van de Groep. Tegelijkertijd zijn al bestaande beschikbare langlopende kredietfaciliteiten beëindigd. Ultimo 2005 is nog geen gebruik gemaakt van de faciliteit. De volgende financiële ratio’s zijn van toepassing: ● De Net Debt/EBITDA ratio mag niet hoger zijn dan de factor 3,75. ● De ICR mag niet minder zijn dan 3,5. Een aantal belangrijke subholdings hebben zich garant gesteld voor nakoming van verplichtingen uit deze financiering. 26.3 Financiële ratio’s Gebaseerd op de geconsolideerde cijfers zijn de ratio’s per 31 december 2005 als volgt: ● Ultimo 2005 bedraagt de ’Net Debt/EBITDA ratio’ voor de onderhandse en bancaire leningen 1,76 (ultimo 2004: 2,20). Voor een specificatie van de berekening van de netto financieringspositie verwijzen wij naar pagina 23 van dit verslag. ● Voor de kredietfaciliteit bedraagt per 31 december 2005 de ’Net Debt/EBITDA ratio’ 1,79. ● Voor zowel de onderhandse en bancaire leningen als voor de kredietfaciliteit bedraagt de ICR per 31 december 2005 6,7 (ultimo 2004: 5,0). ● Het minimum vereist eigen vermogen per 31 december 2005, volgens de berekeningswijze als uiteengezet in paragraaf 26.1 onder ad 1, bedraagt EUR 418,0 miljoen (ultimo 2004: EUR 418,0 miljoen). Het werkelijk eigen vermogen ultimo 2005 bedraagt EUR 603,5 miljoen (ultimo 2004: EUR 500,3 miljoen). Daarom werd ultimo 2005 voldaan aan de in paragraaf 26.1 vermelde financiële ratio’s welke van toepassing zijn voor Koninklijke Vopak N.V. Door Vopak Terminals Singapore Pte. Ltd werd ultimo 2005 eveneens voldaan aan de financiële ratio´s zoals genoemd in paragraaf 26.1.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

87

27. Pensioenen en soortgelijke verplichtingen Het verloop van de voorziening pensioenen en soortgelijke verplichtingen is als volgt:

Stand per 1 januari

2005

2004

79,0

87,6

Mutaties: - Acquisities - Desinvesteringen - Pensioen last/toevoeging - Werkgeversbijdragen - Uitkering rechtstreeks door werkgever - Valutakoersverschillen - Overigen Stand per 31 december

Activa pensioenen en soortgelijke verplichtingen Kortlopende verplichtingen activa ter verkoop

3,5

–

- 3,4

- 1,2

20,2

22,2

- 27,5

- 24,3

- 1,4

- 1,2

1,5

- 0,8

- 1,4

- 3,3

70,5

79,0

- 2,7

- 2,4

–

3,6

Kortlopende verplichtingen

2,6

5,1

Langlopende verplichtingen

70,6

72,7

70,5

79,0

Stand per 31 december

In de tabellen hiernaast wordt een samenvatting gegeven van de invloed op de balans, de winst- en verliesrekening en aannames die ten grondslag liggen aan de actuariële berekeningen in verband met de belangrijkste middel- c.q. eindloonregelingen en de andere uitkeringsregelingen. De toegezegde pensioenregelingen hebben betrekking op regelingen in Nederland, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, België, Zwitserland en Brazilië. Bij de waardering van verplichtingen uit hoofde van toegezegde pensioenregelingen (‘defined benefit plans’) wordt rekening gehouden met toekomstige salarisstijgingen. Daartegenover staat dat voor de contante waarde berekening een disconteringsvoet gehanteerd wordt gelijk aan de interestvoet van hoogwaardige bedrijfsobligaties. Het verschil tussen de verwachte en feitelijke salarisstijgingen, evenals het verschil tussen het verwachte en feitelijke rendement op fondsbeleggingen, vormen een onderdeel van het actuariële resultaat. Het actuariële resultaat is geen stortingsverplichting maar is een berekeningsmethode om de pensioenaanspraken toe te rekenen aan individuele boekjaren. De nog niet verantwoorde netto actuariële resultaten worden, voor zover zij de marge overschrijden van 10% van de hoogste van activa of verplichtingen, toegerekend aan de resultaten over een gemiddelde resterende diensttijd van ruim 12 jaar. Tegenover de Duitse plannen worden geen beleggingen aangehouden, de liquide middelen (EUR 10 miljoen) verstrekt door de Groep aan het Nederlands pensioenfonds in de vorm van een lening is in de berekening van de pensioenactiva geëlimineerd. Van de pensioenactiva per 31 december 2005 is circa 62% belegd (ultimo 2004: 67%) in vastrentende waarden en 37% in aandelen (ultimo 2004: 32%) en 1% in vastgoed (ultimo 2004: 1%). De pensioenfondsen hebben niet geïnvesteerd in aandelen Koninklijke Vopak N.V. en in onroerende goederen van de Groep. Van de toegezegde bijdrageregelingen hebben vier regelingen betrekking op bedrijfstakpensioenregelingen, die het karakter hebben van een toegezegde pensioenregeling. De premiestortingen aan deze bedrijfstakpensioenregelingen zijn beschouwd als toegezegde bijdrageregelingen omdat er geen informatie is verstrekt om de berekeningen te kunnen maken.

88

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

2005

2004

780,1

681,4

- Regelingen toegevoegd 1)

0,9

2,9

- Acquisities

3,9

–

- 5,7

- 3,0

Ref.

2003

Mutaties in pensioenverplichtingen Verplichtingen per 1 januari Mutaties:

- Desinvesteringen/inperkingen - Kosten van rechten opgebouwd in het boekjaar

13,8

12,1

- Rentelasten

35,2

35,5

- Actuariële winsten en verliezen - Uitkeringen door pensioenfonds - Uitkeringen rechtstreeks door werkgever - Valutakoersverschillen Verplichtingen per 31 december

48,3

86,0

- 32,8

- 31,2

- 1,4

- 1,2

6,1

- 2,4

848,4

780,1

629,5

600,2

0,1

–

–

–

Mutaties in pensioenactiva Reële waarde pensioenactiva per 1 januari Mutaties: - Regelingen toegevoegd 1) - Acquisities - Desinvesteringen/inperkingen

- 1,7

–

- Werkelijke rendementen

73,2

44,2

- Werkgeversbijdragen

22,8

17,9

- Werknemersbijdragen

0,5

0,5

- 33,2

- 31,7

- Uitkeringen - Valutakoersverschillen Reële waarde pensioenactiva per 31 december

Verplichtingen minus reële waarde activa per 31 december Nog niet verantwoorde netto actuariële winsten en verliezen Netto verplichtingen toegezegde pensioenregelingen per 31 december Netto pensioenverplichtingen toegezegde bijdrageregelingen Netto pensioenverplichtingen per 31 december

3,7

- 1,6

694,9

629,5

153,5

150,6

- 85,7

- 75,5

67,8

75,1

2,7

3,9

70,5

79,0

Aannames op basis van gewogen gemiddelde op 31 december Disconteringsvoet

4,11%

4,58%

5,52%

Verwacht rendement op pensioenactiva

5,04%

5,41%

6,52%

Verwachte algemene salarisstijging

2,11%

2,15%

3,02%

Verwachte stijging prijsindexcijfer

1,83%

1,87%

2,11%

Componenten van de netto pensioenlasten Kosten van rechten opgebouwd in het boekjaar

13,8

12,1

Rentelasten

35,2

35,5

- 34,0

- 32,2

Verwacht rendement op pensioenactiva Amortisatie van actuariële winsten en verliezen Pensioenkosten toegezegde pensioenregelingen

3

Pensioenkosten toegezegde bijdrageregelingen

3

Netto periodieke pensioenlasten

1)

0,5

0,4

15,5

15,8

4,7

6,4

20,2

22,2

Betreft een additioneel aantal pensioenregelingen opgenomen in de waarderingsexercitie gebaseerd op IAS 19

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

89

Gevoeligheidsanalyse De tabel hieronder toont de geschatte impact op de netto periodieke pensioenlasten per belangrijkste aanname bij een afwijking van één procent (negatieve bedragen betekenen lagere kosten). Toename 1%

Afname 1%

Disconteringsvoet

- 0,1

7,3

Verwacht rendement op pensioenactiva

- 6,0

6,0

Verwachte algemene salarisstijging/stijging prijsindexatie

11,2

- 4,6

Gegeven de IFRS-methodiek komen eventuele verschillen pas tot uiting in de netto periodieke pensioenlasten 2007 via amortisatie van nog niet verantwoorde netto actuariële winsten en verliezen. Voor de netto pensioenlasten 2006 hebben afwijkingen ten opzichte van de aannames geen gevolgen. 28. Overige voorzieningen Het verloop van de overige voorzieningen is als volgt: Milieu-

Reorga-

risico’s

nisatie

Overigen

Totaal

Langlopende verplichtingen

8,8

1,4

10,2

20,4

Kortlopende verplichtingen

3,4

2,1

10,6

16,1

12,2

3,5

20,8

36,5

2,4

5,7

7,7

15,8

–

–

0,3

0,3

- 3,3

- 3,8

- 11,7

- 18,8 0,6

Stand per 1 januari 2005 Mutaties: - Dotaties - Acquisities - Onttrekkingen - Herrubricering van activa ter verkoop

–

0,5

0,1

- 0,8

- 0,3

1,1

–

–

–

- 0,2

- 0,2

10,5

5,6

18,1

34,2

Langlopende verplichtingen

8,3

1,2

12,1

21,6

Kortlopende verplichtingen

2,2

4,4

6,0

12,6

10,5

5,6

18,1

34,2

- Herrubricering - Valutakoersverschillen Stand per 31 december 2005

Stand per 31 december 2005

De reorganisatievoorzieningen betreffen voornamelijk voorzieningen voor reorganisatie en voor vergoedingen na uittreding, anders dan pensioen en non-activiteit. Gedurende 2005 is er EUR 5,7 miljoen toegevoegd, met name voor de herstructureringskosten van de Nederlandse binnenvaartactiviteiten chemie (EUR 3,4 miljoen). De overige voorzieningen bestaan voor EUR 8,5 miljoen uit voorzieningen voor claims en opgelopen, maar nog niet gerapporteerde, schades van de verzekeringsactiviteiten. Gedurende 2005 is er EUR 3,0 miljoen toegevoegd voor verwachte claims en EUR 2,3 miljoen voor verlieslatende contracten als gevolg van af te stoten activiteiten. 29. Crediteuren en overige schulden Handelscrediteuren Loonbelasting en premies sociale verzekeringen Overige schulden en overlopende passiva Totaal

90

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

2005

2004

44,7

47,7

5,6

6,4

144,1

94,2

194,4

148,3

30. Financiële instrumenten

Algemeen De belangrijkste derivaten die gebruikt worden door de Groep zijn valutatermijncontracten, renteswaps en cross currency interest rate swaps. Onderstaand overzicht toont de marktwaarde van de derivaten per 31 december 2005, gerangschikt naar vervaldatum: < 1 jaar

1-2 jaar

2-3 jaar

3-4 jaar

4-5 jaar

> 5 jaar

Totaal

Activa

Passiva

Vreemde valutarisico Valutatermijncontracten Cross currency interest rate swap

- 3,2

–

–

–

–

–

- 3,2

1,0

4,2

–

- 34,9

- 12,0

–

–

- 15,1

- 62,0

–

62,0

Renterisico Renteswaps Totaal

–

–

- 0,9

- 1,1

- 0,8

0,8

- 2,0

5,5

7,5

- 3,2

- 34,9

- 12,9

- 1,1

- 0,8

- 14,3

- 67,2

6,5

73,7

- 3,2

–

–

–

–

–

- 3,2

1,0

4,2

Vlottende activa en kortlopende verplichtingen Vaste activa en langlopende verplichtingen Totaal

–

- 34,9

- 12,9

- 1,1

- 0,8

- 14,3

- 64,0

5,5

69,5

- 3,2

- 34,9

- 12,9

- 1,1

- 0,8

- 14,3

- 67,2

6,5

73,7

Valutarisico Bij toepassing van hedge accounting wordt de effectieve marktwaardemutatie van de valutatermijncontracten vanaf 1 januari 2005 geboekt in de koersverschillenreserve (component van het eigen vermogen), voorzover zij betrekking hebben op het afdekken van netto investeringen. Terugboeking via de resultatenrekening vindt plaats bij eventuele verkoop van de onderliggende positie. Het ineffectieve deel alsmede het rentebestanddeel worden rechtstreeks in de resultatenrekening geboekt. Over 2005 zijn alle valutahedges effectief geweest. In het kader van het valutarisicobeleid heeft de Groep middels cross currency interest rate swaps (CCIRS) voor een totaal bedrag van USD 250 miljoen vastrentende USD leningen (US private placements) omgezet naar EUR 252,9 miljoen vastrentende leningen. De looptijden van de CCIRS zijn als volgt: USD 50 miljoen tot 19 juni 2011, USD 40 miljoen tot 19 juni 2008, USD 10 miljoen tot 19 december 2008 en USD 150 miljoen tot 19 december 2007. Het valutagedeelte van de marktwaardemutaties met betrekking tot de hoofdsom van de CCIRS wordt direct verantwoord in de resultatenrekening ter compensatie van de koersverschillen op de afgedekte USD leningen. De marktwaardemutaties met betrekking tot de vaste rentestromen worden middels hedge accounting (cashflow hedges) in het eigen vermogen verwerkt onder herwaarderingsreserve derivaten. Tot en met 2005 werd hoofdzakelijk daardoor, na aftrek van belastingen, een verlies van EUR 12,3 miljoen verantwoord in het eigen vermogen (zie toelichting nummer 23).

Renterisico De Groep heeft middels verschillende renteswaps voor in totaal USD 100 miljoen leningen met een vaste rente (US private placements) omgezet naar een variabele rente. De looptijden van deze swaps zijn: voor USD 32 miljoen tot 19 december 2008, voor USD 37 miljoen tot 21 december 2009 en voor USD 31 miljoen tot 20 december 2010. Deze renteswaps werden verwerkt als zijnde fair value hedges. Het gedeelte van de waardewijziging van het instrument, dat als effectief wordt beschouwd, wordt ook op de onderliggende lening gemuteerd. De totale mutaties per 31 december 2005 bedragen EUR 3,9 miljoen negatief op de renteswaps en EUR 4,1 miljoen positief op de leningen. Per saldo bedraagt het ineffectief deel van de marktwaardemutatie derhalve EUR 0,2 miljoen positief.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

91

Effectief rentepercentage en analyse rentewijzigingen Onderstaand overzicht geeft inzicht in de effectieve rentepercentages per 31 december 2005 van rentedragende activa en passiva en van de perioden waarin de rente wordt herzien. Effectieve Ref.

rente

Totaal

< 1 jaar

1-2 jaar

2-3 jaar

3-4 jaar

4-5 jaar

> 5 jaar

20

2,4%

177,1

177,1

–

–

–

–

–

Liquide middelen Verstrekte leningen: - EUR variabele rente

5,2%

4,2

0,7

0,8

0,3

0,3

0,3

1,8

- EUR vaste rente

5,3%

20,7

–

10,0

–

–

0,3

10,4

- USD vaste rente

0%

42,7

10,7

21,3

10,7

–

–

–

- CHF vaste rente

4,3%

1,2

0,1

0,1

0,1

0,9

–

–

68,8

11,5

32,2

11,1

1,2

0,6

12,2

- 8,1

Totaal verstrekte leningen

15

Opgenomen leningen: - EUR vaste rente

6,4%

- 89,1

- 41,7

- 18,3

- 0,2

- 20,6

- 0,2

- EUR vaste rente

4,5%

- 2,0

- 0,4

- 0,4

- 0,4

- 0,4

- 0,4

–

- GBP vaste rente

7,9%

- 50,9

–

–

–

–

–

- 50,9

- SGD variabele rente

3,7%

- 42,1

–

–

–

–

–

- 42,1

- USD vaste rente 1)

6,2%

- 93,9

- 15,3

- 26,2

- 14,9

- 3,8

- 3,7

- 30,0

- USD vaste rente met renteswaps Totaal opgenomen leningen

8,2% 26

- 289,4

–

–

- 50,7

- 31,3

- 26,2

- 181,2

- 567,4

- 57,4

- 44,9

- 66,2

- 56,1

- 30,5

- 312,3

Derivaten (koersdeel marktwaarde): - Effect renteswaps USD vast naar variabele rente: Vast

7,8%

84,5

–

–

27,0

31,3

26,2

–

Variabele

8,4%

- 84,5

–

–

- 27,0

- 31,3

- 26,2

–

EUR vaste rente

8,9%

- 252,9

–

- 152,0

- 50,5

–

–

- 50,4

USD vaste rente

8,3%

211,1

–

126,7

42,2

–

–

42,2

- 41,8

–

- 25,3

- 8,3

–

–

- 8,2

- 363,3

131,2

- 38,0

- 63,4

- 54,9

- 29,9

- 308,3

- Effect renteswap USD vast naar EUR vast (CCIRS):

Totaal derivaten Totaal

1)

Inclusief garantie voor verkochte vordering met voortdurende betrokkenheid

Reële waarde Onderstaande tabel geeft een overzicht van de boekwaarde en reële waarde van de afgeleide financiële instrumenten en rentedragende financiële vorderingen en verplichtingen: Ref.

Boekwaarde 2005

Reële waarde 2005

Leningen aan joint ventures en geassocieerde ondernemingen

15

10,3

10,4

Overige leningen

15

58,5

59,2

Liquide middelen

20

177,1

177,1

- 62,0

- 62,0

Cross currency interest rate swaps Renteswaps (van variabel naar vast): - Activa - Verplichtingen

0,8

0,8

- 4,7

- 4,7

Renteswaps (van vast naar variabel): - Activa - Verplichtingen

4,7

4,7

- 2,8

- 2,8

Valutatermijncontracten: - Activa - Verplichtingen

1,0

1,0

- 4,2

- 4,2 - 632,6

Opgenomen leningen

26

- 565,9

Financiële leaseverplichtingen

26

- 1,5

- 1,4

- 388,7

- 454,5

Totaal Niet geboekte verliezen

92

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

65,8

J A A R V E R S L A G 2 0 05

De reële waarde is het bedrag waarvoor een activapost kan worden verhandeld of een verplichting kan worden afgewikkeld. De reële waarde van renteswaps, cross currency interest rate swaps, rentetermijncontracten, opties op swaps, caps en floors, voor zover van toepassing, wordt bepaald door de verwachte toekomstige kasstromen te verdisconteren tegen de van toepassing zijnde yield curves. De reële waarde van valutatermijncontracten weerspiegelt de netto contante waarde van het ongerealiseerde resultaat bij herwaardering van contracten tegen berekende valutatermijnkoersen geldend aan het eind van het jaar. De reële waarde van opgenomen en verstrekte leningen wordt berekend door middel van het verdisconteren van de kasstroom op basis van de swapcurve. De reële waarde van financiële leaseverplichtingen wordt geschat door de verwachte toekomstige kasstroom te verdisconteren tegen de marktrente voor leaseovereenkomsten. De geschatte reële waarde reflecteert de verandering in rentepercentage.

Kredietrisico’s Per jaareinde was er geen aanmerkelijke concentratie van kredietrisico's bij een van de tegenpartijen ten aanzien van financiële instrumenten en liquiditeiten. 31. Bezoldigingen commissarissen en bestuurders

31.1 Bezoldigingen commissarissen De bezoldiging van de leden van de Raad van Commissarissen bestaat uit een bruto vergoeding en een vaste kostenvergoeding. De leden ontvangen geen resultaatgerelateerde beloningen en opties. Voor de leden van commissies gelden aanvullende vergoedingen. In het boekjaar bedroeg de totale bezoldiging van commissarissen en voormalige commissarissen EUR 0,2 miljoen (2004: EUR 0,2 miljoen). In onderstaand overzicht is per lid aangegeven wat de feitelijke vergoeding was in 2005.

Bezoldi-

Vaste

Bruto

Audit-

Selectie-

gings-

kosten-

Totaal

Totaal

vergoeding

commissie

commissie

commissie

vergoeding

2005

2004

J.D. Bax

35

–

3

–

2

40

36

F.J.G.M. Cremers 1)

28

5

–

2

2

37

8

R. den Dunnen

28

–

3

–

2

33

29 29

In duizenden EUR

R.M.F. van Loon

28

5

3

2

2

40

M. van der Vorm

28

5

–

2

2

37

29

147

15

9

6

10

187

131

Totaal huidige commissarissen J.M. Hessels 2) Totaal voormalige commissarissen Totaal

9

–

–

–

1

10

29

9

–

–

–

1

10

29

156

15

9

6

11

197

160

1)

Bezoldiging 2004 betreft de periode vanaf benoeming per 1 oktober 2004

2)

Bezoldiging 2005 betreft de periode tot beëindiging functie per 29 april 2005

De commissarissen hadden ultimo 2005 en 2004 geen aandelen Koninklijke Vopak N.V. in bezit. Aan de (voormalige) commissarissen zijn geen leningen, voorschotten en garanties verstrekt.

31.2 Beloningen bestuurders Het overzicht op de volgende pagina toont de beloningen van bestuurders en voormalige bestuurders. Overeenkomstig de IFRS-methodiek bestaan die uit toe te rekenen compensaties voor verrichte werkzaamheden gedurende het boekjaar ongeacht de werkelijke betaling. De vergelijkende cijfers zijn dienovereenkomstig aangepast. De totale beloning bedroeg EUR 2,7 miljoen (2004: EUR 2,0 miljoen).

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

93

Samenstelling per (voormalig) bestuurder: Korte-

Lange-

termijn

termijn

variabele

variabele

Waarde

Totaal

Totaal

Salaris

beloning

beloning

Pensioen

opties

2005

2004

J.P.H. Broeders 1)

285

154

142

57

14

652

239

F.D. de Koning 1)

210

113

84

78

–

485

–

J.P. de Kreij

390

211

156

98

72

927

620

In duizenden EUR

Totaal huidige bestuurders

885

478

382

233

86

2.064

859

450

126

63

–

–

639

863

–

–

–

–

–

–

264

450

126

63

–

–

639

1.127

Totaal

1.335

604

445

233

86

2.703

Totaal 2004

1.097

190

413

203

83

C.J. van den Driest P.R.M. Govaart 1) Totaal voormalige bestuurders

1)

1.986

Bezoldiging betreft periode vanaf benoeming. Voor de heer Broeders is dit per 1 juni 2004 en voor de heer De Koning per 1 juni 2005. De bezoldiging van de heer Govaart heeft betrekking op de periode tot einde uitoefening functie per 1 juni 2004

De bestuurders hebben geen vaste aanspraak op pensioen maar, voor zover van toepassing, een beschikbare premieregeling. Voor de heren De Kreij en De Koning geldt een pensioenrichtlijn van 60 jaar terwijl voor de heer Broeders een pensioenleeftijd van 62 jaar zal gelden. De voormalige voorzitter van de Raad van Bestuur had een langetermijn variabele beloning, die uitsluitend gekoppeld is aan de ontwikkeling van de beurswaarde van Koninklijke Vopak N.V. over de periode 1 juli 2002 tot en met 31 juli 2005. De beloning was gemaximaliseerd tot EUR 1 miljoen, uiteindelijk heeft de beurswaarde zich dermate gunstig ontwikkeld dat gedurende 2005 deze maximale bonus in geld is uitgekeerd. In de balans werd deze post gewaardeerd tegen marktwaarde zodat in de resultatenrekening alleen de mutatie van het lopend jaar wordt getoond. Over deze periode heeft de voormalige voorzitter geen andere variabele beloning ontvangen. Voor zijn prestaties in het laatste halfjaar geldt voor de voormalige voorzitter van de Raad van Bestuur pro rata dezelfde kortetermijn variabele beloningscomponent als voor de andere bestuurders. De huidige bestuurders hebben recht op een korte- en langetermijn variabele beloningscomponent. De kortetermijn variabele beloning, welke in geld wordt uitgekeerd, is gebaseerd op financiële en persoonlijke doelstellingen tot een maximum van 60% van het vaste salaris. De financiële doelstellingen zijn gebaseerd op: ● De toename van de winst per gewoon aandeel van minimaal 8% tot 12% ten opzichte van het voorgaande jaar. In dat geval neemt de variabele beloningscomponent proportioneel toe met een percentage tussen 0% en 20% van het vaste salaris; ● Bij het bereiken van een ROCE van 13% geldt een additionele variabele beloning van 2,5% van het vaste salaris. Wanneer de ROCE hoger is kan deze variabele beloningscomponent proportioneel toenemen tot 17,5% van het vaste salaris bij een ROCE van 16%. Indien de ROCE hoger dan 16% uitkomt, bedraagt de variabele beloning 20% van het vaste salaris. De langetermijn variabele beloning is gekoppeld aan de verbetering van de winst per gewoon aandeel over een tijdvak van 3 jaar (eindigend 31 december 2007). Bij een verbetering van de winst per gewoon aandeel met minstens 25% ontvangen de bestuurders in het vierde jaar een beloning in geld gelijk aan 60% van het gemiddelde salaris van de 3-jaarsperiode. Het percentage kan toenemen tot een maximum van 120% wanneer de winst per gewoon aandeel over de 3-jaarperiode toeneemt met 35% of meer. In het bovenstaand overzicht worden de aan het boekjaar toe te rekenen bedragen getoond, waarbij vooralsnog rekening is gehouden met de maximaal mogelijke kosten. In 2005 zijn, krachtens de met hem afgesloten arbeidsovereenkomst, aan de heer De Kreij voor de laatste keer 25.000 optierechten verstrekt tegen een uitoefenprijs van EUR 15,73. De uitoefenprijs is gelijk aan de beurskoers ten tijde van de toekenning. Het verloop van de bestaande optierechten is weergegeven onder optierechten (toelichting 32).

94

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Van de zittende (en voormalige) bestuurders hadden de heren De Kreij en Van den Driest ultimo 2005 respectievelijk 24.008 en 2.668 aandelen in bezit (stand ultimo 2004 plus stockdividend). De heer De Kreij heeft ultimo 2005 tevens 600 geschreven putoptiecontracten op aandelen (ultimo 2004: 200 contracten). De betreffende transacties zijn voor eigen rekening en risico door de betrokken bestuurders verricht. 32. Optierechten Opties kunnen drie jaar na toekenning worden uitgeoefend en vervallen vijf jaar na toekenning of eerder indien het dienstverband met de Groep wordt beëindigd (enkele uitzonderingen daargelaten). Uitoefening van opties kan door de optienemer tijdens de uitoefenperiodes geschieden middels levering van aandelen, met inachtneming van een specifieke modelcode. Overzicht uitstaande optierechten: Uitstaande rechten

Looptijd t/m 01-03-2005

Jaar van

Uitgegeven

Uitoefenprijs

uitgifte

opties

in euro’s

2005

per 31 december 2004

2000

857.000

18,45

–

129.000

t/m 10-11-2006

2001

40.000

12,49

–

40.000

t/m 31-12-2007

2003

90.000

12,40

90.000

90.000

t/m 31-12-2008

2004

25.000

15,05

25.000

25.000

t/m 13-05-2009

2004

20.000

13,75

20.000

20.000

t/m 31-12-2009

2005

25.000

15,73

25.000

–

160.000

304.000

Totaal

1.057.000

In het verslagjaar zijn er 25.000 nieuwe opties verstrekt en zijn er 116.000 opties uitgeoefend tegen een gemiddelde uitoefenprijs van EUR 16,39. Er zijn 53.000 opties vervallen. De leveringsverplichtingen onder de optieplannen zijn afgedekt middels aandelen in depot. De toegekende optierechten aan de in 2005 zittende en voormalige bestuurders, begrepen in het bovenstaande overzicht, zijn als volgt: Uitstaande rechten Jaar van

Uitgegeven

Uitoefenprijs

uitgifte

opties

in euro’s

2005

2004

J.P.H. Broeders

2004

20.000

13,75

20.000

20.000

J.P. de Kreij

2003

50.000

12,40

50.000

50.000

2004

25.000

15,05

25.000

25.000

2005

25.000

15,73

25.000

–

2003

40.000

12,40

40.000

40.000

P.R.M. Govaart G.E. Pruitt

Totaal

per 31 december

2000

8.000

18,45

–

8.000

2001

40.000

12,49

–

40.000

160.000

183.000

208.000

Gedurende het jaar 2005 zijn er 25.000 nieuwe opties verstrekt en zijn er 48.000 opties uitgeoefend tegen een gemiddelde uitoefenprijs van EUR 13,48, terwijl er geen opties zijn vervallen.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

95

De kosten van de dienstverlening gekoppeld aan het verkrijgen van optierechten worden gemeten middels de reële waarde van deze optierechten. De uitoefenprijs van de verstrekte opties is gelijk aan de aandelenkoers op datum van toekenning. Bij het vaststellen van de reële waarde wordt gebruik gemaakt van een binomiaal model, waarbij de volgende invoergegevens gebruikt zijn: 2005 Verwachte volatiliteit Verwachte optieperiode

2004

20%

20%

5 jaar

5 jaar

Verwachte dividenden

3,0%

3,5%

Risicovrije rentevoet

3,5%

3,5%

2,58

2,11

2005

2004

Reële waarde op datum toekenning

De verwachte volatiliteit is gebaseerd op historische gegevens. Kosten van de waarde opties (in duizenden)

Opties 2003

54

54

Opties 2004

35

29

Opties 2005 Totaal kosten Boekwaarde optierechten per 31 december

21

–

110

83

83

128

33. Kasstroom uit operationele activiteiten (bruto) Ref.

Nettoresultaat

2005

2004

105,8

100,2

Aanpassingen voor: 4

85,7

86,8

7, 8

39,3

46,3

9

25,6

1,0

0,6

- 0,8

- Mutatie voorzieningen exclusief belastinglatenties

- 13,7

- 17,5

- Mutatie minderheidsbelang

- 16,4

- 16,5

- Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen - Netto financieringslasten - Belastingen - Mutatie overige vaste activa

- Ontvangen dividenden joint ventures en geassocieerde ondernemingen - Aandeel in het resultaat van joint ventures en geassocieerde ondernemingen - Resultaat verkochte materiële vaste activa

38,0

21,5

6

- 39,6

- 29,7

- 0,9

- 8,8

- Resultaat verkochte groepsmaatschappijen, joint ventures en geassocieerde ondernemingen

0,9

3,5

- Optierechten

0,1

0,1

- 29,6

–

- 1,4

14,8

Mutatie overige kortlopende verplichtingen (excl. kortlopend krediet en dividend)

33,3

- 1,9

Effect wijzigingen valutakoersen op kortlopende vorderingen en verplichtingen

- 3,2

1,8

224,5

200,8

Gerealiseerde waardeveranderingen derivaten 1) Mutatie overige kortlopende vorderingen (excl. liquide middelen)

Kasstroom uit operationele activiteiten (bruto)

1)

14

Vanwege de eerste toepassing van IAS 32 en IAS 39 worden de gerealiseerde reële waardewijzigingen afzonderlijk getoond in de kasstroom uit operationele activiteiten. In het kasstroomoverzicht van 2004 zijn de gerealiseerde kasstromen op derivaten opgenomen in de mutaties kortlopende vorderingen en verplichtingen

96

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

34. Operationele lease De leasepenningen van niet-opzegbare operationele leasecontracten zijn als volgt betaalbaar: 2005

2004

Minder dan 1 jaar

29,8

26,9

Tussen 1 en 5 jaar

101,7

97,0

Meer dan 5 jaar Totaal

230,7

199,0

362,2

322,9

De leasepenningen betreffen voornamelijk de erfpachtrechten op terreinen en de huur van gebouwen. In 2005 werd EUR 30,8 miljoen geboekt als kosten in de resultatenrekening met betrekking tot operationele lease (2004: EUR 29,7 miljoen). Het nieuwe hoofdkantoor wordt gefinancierd via operationele lease. Het te betalen huurbedrag voor de volgende 14 jaar bedraagt EUR 1,9 miljoen per jaar. 35. Aangegane investeringsverplichtingen De aangegane investeringsverplichtingen bedragen ultimo 2005 EUR 75,0 miljoen (2004: EUR 76,1 miljoen). 36. Voorwaardelijke verplichtingen Ten behoeve van joint ventures, geassocieerde ondernemingen en derden zijn garanties en zekerheden gesteld tot een bedrag van EUR 85,0 miljoen (2004: EUR 91,6 miljoen). De Groep loopt risico’s ten aanzien van milieuverplichtingen voortvloeiend uit activiteiten van het verleden. Zo geldt voor aan aantal locaties dat de terreinen aan het einde van de contractuele periode schoon opgeleverd moeten worden. Op basis van geldende wetgeving worden milieuplannen en eventuele overige te nemen maatregelen afgestemd met, waar van toepassing, lokale, regionale of nationale autoriteiten. Op het moment dat plannen worden goedgekeurd danwel andere (wettelijke) verplichtingen bestaan, wordt er een voorziening gevormd gebaseerd op een zo goed mogelijke schatting van de toekomstige kosten. De directie is van mening dat, gebaseerd op de huidig beschikbaar informatie, de voorzieningen toereikend zijn. Echter gezien de moeilijkheidsgraad van schattingen is dit geen garantie dat er geen additionele kosten zullen optreden. Voortvloeiend uit de reguliere bedrijfsvoering is de Groep verwikkeld in een aantal juridische procedures. Er zijn geen voorzieningen getroffen, voor zover de inschatting van de directie is dat voor de uiteindelijke uitkomsten geen uitstroom van middelen nodig is. 37. Aanverwante partijen

Transacties met de leden van de Raad van Commissarissen en de leden van de Raad van Bestuur Voor de beloningen van de leden van de Raad van Commissarissen en de leden van de Raad van Bestuur verwijzen wij naar toelichting nummer 31. Aan de (voormalige) commissarissen en (voormalige) bestuurders zijn geen leningen, voorschotten en garanties verstrekt. Gedurende het jaar zijn er geen transacties verricht door de Groep met ondernemingen waarin bestuurders, en/of personen die hiermee nauw gelieerd zijn, een belangrijk financieel belang hebben.

Transacties met groepsmaatschappijen, joint ventures en geassocieerde ondernemingen Koninklijke Vopak N.V. heeft relaties met haar groepsmaatschappijen, haar joint ventures en geassocieerde ondernemingen (zie pagina 117).

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

97

Gevolgen eerste toepassing IFRS Voorwoord De geconsolideerde jaarrekening van 2005 is opgesteld in overeenstemming met IFRS. De vergelijkende cijfers over 2004 zijn dienovereenkomstig aangepast. Voordien rapporteerde Vopak overeenkomstig de vereisten van NL GAAP. In onderstaande overzichten worden de aansluitingen gegeven tussen NL GAAP en IFRS. Geconsolideerde winst- en verliesrekening In miljoenen EUR

Ref.

Opbrengsten uit dienstverlening Overige bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten

NL GAAP 2004 642,1

6,0

5,4

IFRS 2004 648,1

6,3 647,5

38, 43

Lonen, salarissen en sociale lasten

Aanpassing IFRS

11,7 12,3

659,8

229,1

0,5

40

88,4

- 1,6

86,8

38, 43

214,7

10,7

225,4

39, 43

229,6

Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen Overige bedrijfskosten Totaal bedrijfslasten

532,2

9,6

541,8

Exploitatieresultaat

115,3

2,7

118,0

31,6

- 2,1

29,5

146,9

0,6

147,5

Resultaat joint ventures en geassocieerde ondernemingen volgens vermogensmutatiemethode

41, 43

Bedrijfsresultaat Interest- en dividendopbrengsten Financieringslasten Netto financieringslasten

15,5

0,6

16,1

- 62,3

- 0,1

- 62,4

43

Resultaat voor belastingen Belastingen

42

Nettoresultaat

- 46,8

0,5

- 46,3

100,1

1,1

101,2

1,1

- 2,1

- 1,0

101,2

- 1,0

100,2

Toe te rekenen aan: - Houders van gewone aandelen - Houders van financieringspreferente aandelen - Minderheidsbelang van derden Nettoresultaat

81,7

- 1,0

6,9

–

6,9

12,6

–

12,6

101,2

80,7

- 1,0

100,2

Winst per gewoon aandeel

1,37

1,36

Verwaterde winst per gewoon aandeel

1,37

1,36

Toelichtingen belangrijkste effecten: 38. Totaal bedrijfsopbrengsten Onder NL GAAP werden bepaalde posten in de winst- en verliesrekening opgenomen als vermindering van overige bedrijfskosten, terwijl onder IFRS deze posten als opbrengsten verantwoord moeten worden. Verder is onder NL GAAP verkoopresultaten op activa en groepsmaatschappijen gesaldeerd verantwoord onder overige bedrijfsopbrengsten, terwijl onder IFRS de verliezen verantwoord worden onder overige bedrijfskosten. 39. Lonen, salarissen en sociale lasten

Toegezegde pensioenregelingen (IAS 19): Alle per 31 december 2003 onder NL GAAP nog niet verantwoorde actuariële winsten en verliezen zijn ten laste van het vermogen gebracht, waardoor de toerekening naar toekomstige jaren vervalt. Het positieve effect op het bruto resultaat ten opzichte van NL GAAP bedraagt EUR 1,1 miljoen. Beloningen bestuurders: De kosten van toegekende optierechten zijn beperkt van omvang en worden beschouwd als personeelskosten met tegelijkertijd een tegengestelde positieve mutatie in het eigen vermogen. De totale last voor 2004 bedraagt EUR 0,1 miljoen.

98

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

De variabele beloning van de voormalige Voorzitter van de Raad van Bestuur wordt onder IFRS gewaardeerd tegen marktwaarde per balansdatum, tot een maximum van EUR 1,0 miljoen en een minimum van EUR 200.000. Onder NL GAAP wordt alleen rekening gehouden met het pro rata deel van het minimum bedrag. Het verschil ten opzichte van NL GAAP bedraagt EUR 0,3 miljoen. 40. Afschrijvingen Investeringen beschikbaar voor verkoop en te beëindigen bedrijfsactiviteiten worden gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere reële waarde verminderd met verwachte verkoopkosten. Als gevolg van deze waardering worden de afschrijvingen vervolgens gestopt. Ten opzichte van NL GAAP heeft dit een positief effect op het bruto resultaat 2004 van EUR 1,6 miljoen. 41. Joint ventures en geassocieerde ondernemingen volgens vermogensmutatiemethode

Pre-operating expenses: Onder NL GAAP zijn gedurende 2004 voor EUR 1,0 miljoen aan pre-operating kosten geactiveerd, die niet kwalificeren voor activering onder IFRS. Negatief vermogen joint ventures en geassocieerde ondernemingen: Indien de waardering van een entiteit negatief is geworden, dan wordt de entiteit bij ongewijzigde omstandigheden op nihil gewaardeerd. Onder NL GAAP is er als gevolg van deze nieuwe waarderingsregel EUR 0,4 miljoen gecorrigeerd via het resultaat 2004. Onder IFRS is dit gecorrigeerd in de openingsbalans van 1 januari 2004. 42. Belastingen Als gevolg van IFRS zijn de belastinglatenties per 1 januari 2004 per saldo met EUR 23,6 miljoen gewijzigd. Door tariefswijzigingen ontstaat daardoor een hogere belastinglast ten opzichte van NL GAAP van EUR 1,4 miljoen. De resterende hogere last van EUR 0,7 miljoen is het gevolg van bovenstaande herberekeningen. 43. Overigen Naast bovengenoemde posten zijn er een aantal herclassificaties die beperkt van omvang zijn en per saldo geen gevolgen hebben voor het nettoresultaat. Gecomprimeerde geconsolideerde balans per 31 december NL GAAP In miljoenen EUR

Ref. 31-12-2004

IFRS aan-

IFRS

NL GAAP

IFRS aan-

IFRS

passing 31-12-2004

1-1-2004

passing

1-1-2004

1.210,3

ACTIVA Totaal vaste activa

44

Vlottende activa Activa ter verkoop

44

Totaal vlottende activa

Totaal activa

1.224,3

17,9

1.242,2

1.339,9

- 129,6

335,3

- 41,6

293,7

408,3

- 69,0

339,3

–

45,8

45,8

–

199,6

199,6

335,3

4,2

339,5

408,3

130,6

538,9

1.559,6

22,1

1.581,7

1.748,2

1,0

1.749,2

545,0

- 44,7

500,3

521,2

- 44,5

476,7

50,4

1,0

51,4

57,5

1,2

58,7

595,4

- 43,7

551,7

578,7

- 43,3

535,4

EIGEN VERMOGEN Eigen vermogen toekomend aan aandeelhouders Aandeel van derden in eigen vermogen Totaal eigen vermogen

45

VERPLICHTINGEN Rentedragende leningen

581,4

–

581,4

695,5

- 2,7

692,8

Pensioenen en soortgelijke verplichtingen

44

9,9

62,8

72,7

16,9

67,0

83,9

Latente belastingvoorzieningen

44

89,9

- 3,4

86,5

118,0

- 24,5

93,5

Overige voorzieningen

44

28,1

- 7,7

20,4

36,8

- 17,7

19,1

709,3

51,7

761,0

867,2

22,1

889,3

254,9

- 11,5

243,4

302,3

- 25,3

277,0

–

25,6

25,6

–

47,5

47,5

Totaal kortlopende verplichtingen

254,9

14,1

269,0

302,3

22,2

324,5

Totaal verplichtingen

964,2

65,8

1.030,0

1.169,5

44,3

1.213,8

1.559,6

22,1

1.581,7

1.748,2

1,0

1.749,2

Totaal langlopende verplichtingen Kortlopende schulden Verplichtingen activa ter verkoop

Totaal eigen vermogen en verplichtingen

44

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

99

44. Herclassificaties Van de te beëindigen activiteiten worden de vaste activa en de langlopende verplichtingen afzonderlijk gepresenteerd onder respectievelijk ’Totaal kortlopende activa’ en ’Totaal kortlopende verplichtingen’. 45. Gevolgen toepassing IFRS op het geconsolideerd eigen vermogen De gevolgen van toepassing van IFRS op het geconsolideerd eigen vermogen per 1 januari 2004 is als volgt: In miljoenen EUR

NL GAAP per 31 december 2003

578,7

Aanpassingen: - Vrijval negatieve goodwill - Niet te activeren pre-operating expenses - Nog niet verantwoorde netto actuariële verliezen op pensioenen

3,8 - 2,5 - 65,5

- Belastingen

23,6

- Overigen

- 2,7

Totaal aanpassingen

- 43,3

IFRS per 1 januari 2004

535,4

De gevolgen van toepassing van IFRS op het geconsolideerd eigen vermogen per 31 december 2004 is als volgt: In miljoenen EUR

NL GAAP per 31 december 2004

595,4

Aanpassingen: - Aanpassingen per 1 januari 2004 (zie boven) - Aanpassingen nettoresultaat 2004 (zie pagina 98) - Valutakoersverschillen - Aandeel van derden in eigen vermogen

- 43,3 - 1,0 0,8 - 0,2

Totaal aanpassingen

- 43,7

IFRS per 31 december 2004

551,7

Geconsolideerde kasstroom 2004 De netto kasstroom onder IFRS sluit niet aan bij de netto kasstroom onder NL GAAP als gevolg van een gewijzigde presentatie van de liquide middelen van beëindigde/te beëindigen activiteiten en de herrubricering van de schulden aan kredietinstellingen. De geconsolideerde kasstroom is als gevolg van de toepassing van IFRS niet gewijzigd, er zijn alleen verschuivingen opgetreden in rubriceringen.

100

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Gevolgen toepassing standaarden IAS 32 en IAS 39 (financiële instrumenten) op het eigen vermogen per 1 januari 2005 De Groep heeft gebruik gemaakt van de mogelijkheid om de standaarden IAS 32 en IAS 39 (financiële instrumenten) met ingang van 1 januari 2005 in te voeren. De gevolgen van deze stelselwijziging op het eigen vermogen voor de openingsbalans per 1 januari 2005 zijn als volgt: In miljoenen EUR

Ref.

Eigen vermogen IFRS per 31 december 2004

551,7

Aanpassingen: - Derivaten tegen marktwaarde - Effectieve interestmethode leningen - Belastingen

23, 24

- 22,6

24

8,0

23, 24

5,8

Totaal aanpassingen

- 8,8

Eigen vermogen IFRS per 1 januari 2005

542,9

Derivaten worden aanvankelijk gewaardeerd tegen kostprijs, daarna worden ze echter gewaardeerd tegen reële waarde. De reële waarde van een interest rate swap is het geschatte bedrag dat de Groep zou ontvangen of betalen om de swap op balansdatum te beëindigen, rekeninghoudend met het huidige interestpercentage en de huidige kredietwaardigheid van de tegenpartij van de swap. De reële waarde van forward exchange contracten is de genoteerde marktprijs op balansdatum, die is gebaseerd op de contante waarde van de genoteerde forward-prijs. Rentedragende leningen worden initieel gewaardeerd tegen kostprijs, verminderd met transactiekosten. Vervolgens wordt het verschil tussen de kostprijs en de aflossingswaarde ten laste of gunste van de resultatenrekening genomen over de looptijd van de lening op basis van de effectieve interestmethode. In december 2004 zijn de statuten van de vennootschap aangepast waardoor uitkering van dividend op de financieringspreferente aandelen ter discretie staat van de Raad van Bestuur, onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen. Als gevolg hiervan kwalificeren de financieringspreferente aandelen als eigen vermogen onder IAS 32.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

101

Vennootschappelijke jaarrekening Vennootschappelijke winst- en verliesrekening 2005

2004

Resultaat uit deelnemingen na belastingen

133,0

123,9

Overig resultaat na belastingen

- 39,8

- 36,3

93,2

87,6

2005

2004

In miljoenen EUR

Resultaat na belastingen

Vennootschappelijke balans per 31 december In miljoenen EUR

Ref.

Deelnemingen in groepsmaatschappijen

2

883,3

678,0

Verstrekte leningen

3

305,2

398,9

Derivaten

6

4,6

–

Totaal van de vaste activa

1.193,1

Debiteuren en overige vorderingen Overlopende activa Derivaten

6

Liquide middelen

1.076,9

7,0

18,0

1,4

0,9

0,9

–

33,6

11,0

Totaal van de vlottende activa

42,9

29,9

Schulden aan kredietinstellingen

20,2

21,3

Kortlopend deel rentedragende schulden

44,5

29,3

Crediteuren en overige schulden

54,9

45,1

3,3

–

Derivaten

6

Preferent dividend

–

5,4

Totaal van de kortlopende verplichtingen

122,9

101,1

Vlottende activa na aftrek van kortlopende verplichtingen

- 80,0

- 71,2

1.113,1

1.005,7

Totaal van de activa na aftrek van kortlopende verplichtingen

Rentedragende leningen

5

431,6

504,3

Derivaten

6

69,5

–

Langlopende schulden

501,1

Voorzieningen

8,5

7

1,1

Gestort en opgevraagd kapitaal

81,9

80,4

Wettelijke reserve deelnemingen

70,2

62,4

191,2

206,0

Agioreserve Koersverschillen Herwaarderingsreserve derivaten Herwaarderingsreserve activa Overige reserves Eigen vermogen

4

Totaal

102

504,3

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

15,9

- 12,0

- 12,3

–

3,0

–

253,6

163,5 603,5

500,3

1.113,1

1.005,7

Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening De vennootschappelijke winst- en verliesrekening wordt overeenkomstig artikel 402, Boek 2, BW, verkort weergegeven. Alle bedragen zijn opgenomen in miljoenen euro’s, tenzij anders aangegeven. 1. Algemeen 1.1 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling De vennootschappelijke jaarrekening is opgesteld volgens de Nederlandse grondslagen (Titel 9, Boek 2, BW). Hierbij wordt gebruik gemaakt van de door artikel 2:362, lid 8, BW geboden mogelijkheid om in de vennootschappelijke jaarrekening de grondslagen van waardering en resultaatbepaling (waaronder begrepen de grondslagen voor de presentatie van financiële instrumenten als eigen of vreemd vermogen) toe te passen die in de geconsolideerde jaarrekening worden gehanteerd. 1.2 Stelselwijziging

Keuze van grondslagen Met ingang van het boekjaar 2005 heeft Koninklijke Vopak N.V. de geconsolideerde jaarrekening opgesteld in overeenstemming met International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie. De eerste toepassing van deze grondslagen heeft in de geconsolideerde jaarrekening geleid tot wijzigingen in de gehanteerde grondslagen en waardebepaling van activa, voorzieningen en schulden (de ’IFRS 1-aanpassingen’). Deze IFRS 1-aanpassingen zijn grotendeels met terugwerkende kracht doorgevoerd in de vergelijkende cijfers per 1 januari 2004. Alleen de wijzigingen die betrekking hebben op financiële instrumenten zijn doorgevoerd per 1 januari 2005. Koninklijke Vopak N.V. heeft ervoor gekozen om vanaf 2005 de grondslagen van waardering en resultaatbepaling (waaronder begrepen de grondslagen voor presentatie van financiële instrumenten als eigen of vreemd vermogen) die worden gehanteerd in de geconsolideerde jaarrekening, ook toe te passen in de vennootschappelijke jaarrekening. De N.V. heeft voor deze wijziging gekozen omdat dit leidt tot een duidelijkere verslaggeving van de vennootschappelijke jaarrekening. Hiermee blijven het eigen vermogen en het resultaat na belastingen in de vennootschappelijke jaarrekening in beginsel gelijk aan het eigen vermogen en het resultaat na belastingen (na aftrek minderheidsbelang van derden) in de geconsolideerde jaarrekening, wat naar Nederlands gebruik algemeen geaccepteerd is. Tevens leidt het tot een vereenvoudiging van de verslaggeving aangezien de N.V. kan volstaan met één set van grondslagen voor haar (te consolideren) deelnemingen. Ten opzichte van de jaarrekening 2004 heeft dit geleid tot: ● Een wijziging van het eigen vermogen per 1 januari en 31 december 2004 als gevolg van de IFRS 1-aanpassingen; ● Een wijziging van het resultaat over 2004 als gevolg van de IFRS 1-aanpassingen; ● Een wijziging van het eigen vermogen per 1 januari 2005 als gevolg van de toepassing van de grondslagen met betrekking tot financiële instrumenten. De effecten van de stelselwijziging op vermogen en resultaat zijn gelijk aan de informatie opgenomen in de ‘Gevolgen eerste toepassing IFRS’ (zie pagina 98) en de stelselwijziging ten aanzien van de grondslagen voor financiële instrumenten (zie pagina 101).

Samenstelling van het eigen vermogen Met ingang van 1 januari 2005 zijn de van toepassing zijnde wettelijke bepalingen met betrekking tot het vormen en aanhouden van wettelijke en herwaarderingsreserves gewijzigd. Als gevolg van deze wettelijke bepalingen, maar ook als gevolg van de gewijzigde grondslagen, is de samenstelling van het eigen vermogen gewijzigd. Verwezen wordt naar de toelichting op het eigen vermogen (zie pagina 106). 1.3 Grondslagen van waardering en van resultaatbepaling De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling voor de vennootschappelijke jaarrekening zijn gelijk aan die van de geconsolideerde jaarrekening. Indien geen nadere grondslagen zijn vermeld wordt verwezen naar de vermelde grondslagen in de geconsolideerde jaarrekening.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

103

1.4 Deelnemingen in groepsmaatschappijen Deelnemingen in groepsmaatschappijen en andere maatschappijen waarin Koninklijke Vopak N.V. overheersende zeggenschap kan uitoefenen of waarover zij de centrale leiding heeft, worden gewaardeerd op de nettovermogenswaarde. De nettovermogenswaarde wordt bepaald door de activa, voorzieningen en schulden te waarderen en het resultaat te berekenen volgens de grondslagen die worden gehanteerd in de geconsolideerde jaarrekening. Bij de vaststelling van de nettovermogenswaarde wordt rekening gehouden met de overgangsbepalingen voor de vaststelling van waarden en de waarderingsgrondslagen van de eerste toepassing van de IFRS-grondslagen gehanteerd in de geconsolideerde jaarrekening (zie pagina 54 en 55). 2. Deelnemingen in groepsmaatschappijen Boekwaarde per 31 december 2003 Effect stelselwijziging IFRS Boekwaarde per 1 januari 2004

666,6 - 44,0 622,6

Mutaties: - Desinvesteringen

- 46,5

- Valutakoersverschillen

- 22,0

- Resultaat

123,9

Boekwaarde per 31 december 2004 Effect stelselwijziging IAS 32 en IAS 39 Boekwaarde per 1 januari 2005

678,0 6,9 684,9

Mutaties: - Investeringen - Dividend - Valutakoersverschillen

55,3

- Afdekking

18,3

- Herwaardering activa

3,1

- Overigen

- 0,1

- Resultaat

133,0

Boekwaarde per 31 december 2005

104

8,8 - 20,0

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

883,3

3. Verstrekte leningen Leningen aan

Boekwaarde per 31 december 2003 Effect stelselwijziging IFRS Boekwaarde per 1 januari 2004

Leningen

groepsmaat-

aan deel-

Overige

schappijen

nemingen

leningen

Totaal

484,6

–

21,9

506,5

–

–

–

–

484,6

–

21,9

506,5

Mutaties: - Verstrekkingen

–

2,8

2,4

5,2

- 94,4

–

- 11,8

- 106,2

- Herrubricering naar activa ter verkoop

–

- 2,8

–

- 2,8

- Mutatie kortlopend deel leningen

–

–

- 0,7

- 0,7

- 3,3

–

0,2

- 3,1

386,9

–

12,0

398,9

- Aflossingen

- Valutakoersverschillen Boekwaarde per 31 december 2004 Effect stelselwijziging IAS 32 en IAS 39 Boekwaarde per 1 januari 2005

–

–

–

–

386,9

–

12,0

398,9

Mutaties: - Verstrekkingen - Aflossingen - Mutatie kortlopend deel leningen - Valutakoersverschillen Boekwaarde per 31 december 2005

–

–

–

–

- 99,9

–

- 0,6

- 100,5 0,1

–

–

0,1

6,7

–

–

6,7

293,7

–

11,5

305,2

In de leningen aan groepsmaatschappijen zijn geen achtergestelde leningen begrepen per 31 december 2005 en per 31 december 2004. Onder overige leningen zijn achtergestelde leningen opgenomen voor totaal EUR 11,1 miljoen (2004: EUR 11,0 miljoen), allen met een resterende looptijd korter dan vijf jaar.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

105

4. Eigen vermogen Het mutatieoverzicht van het eigen vermogen over 2004 en 2005 is als volgt: Cumulatief Herwaar-

Herwaar-

cierings-

finan- Wettelijke reserve

Koers-

derings-

derings-

Gewone preferente

deel-

Agio- verschillen

reserve

reserve

reserve derivaten

activa

aandelen aandelen nemingen

reserve

Totaal Overige

eigen

reserves vermogen

Stand per 31 december 2003

59,9

25,4

52,5

262,4

- 68,9

–

–

189,9

Overboeking koersverschillen

–

–

–

–

68,9

–

–

- 68,9

–

Effect stelselwijziging IFRS

–

–

4,1

–

–

–

–

- 48,6

- 44,5

59,9

25,4

56,6

262,4

–

–

–

72,4

476,7

–

–

–

–

–

–

–

87,6

87,6

14,8

Stand per 1 januari 2004

521,2

Mutaties: - Toevoeging uit resultaat - Uitbreiding aandelenkapitaal 1,1

–

–

13,7

–

–

–

–

- Uit depot voor stockdividend 2)

–

–

–

–

–

–

–

11,0

11,0

- Dividend in gewone aandelen

–

–

–

- 25,8

–

–

–

–

- 25,8

- Dividend in contanten

–

–

–

–

–

–

–

- 4,1

- 4,1

–

- 6,0

–

- 44,3

–

–

–

–

- 50,3

–

–

–

–

–

–

–

- 6,9

- 6,9

- 12,0

vanwege stockdividend 1)

- Intrekking en terugbetaling agio op financieringspreferente aandelen - Dividend financieringspreferente aandelen - Koersverschillen op vastleggingen in buitenlandse groepsmaatschappijen en –

–

–

–

- 12,0

–

–

–

- Overboeking van overige naar wettelijke reserves

deelnemingen

–

–

5,8

–

–

–

–

- 5,8

–

- Personeelsopties

–

–

–

–

–

–

–

0,1

0,1

- Geplaatst bij houders optierechten Stand per 31 december 2004 Effect stelselwijziging IAS 32 en IAS 39 Stand per 1 januari 2005

–

–

–

–

–

–

–

9,2

9,2

61,0

19,4

62,4

206,0

- 12,0

–

–

163,5

500,3

–

–

–

–

–

- 15,7

–

6,9

- 8,8

61,0

19,4

62,4

206,0

- 12,0

- 15,7

–

170,4

491,5

–

–

–

–

–

–

–

93,2

93,2

26,3

Mutaties: - Toevoeging uit resultaat - Uitbreiding aandelenkapitaal 1,5

–

–

24,8

–

–

–

–

- Uit depot voor stockdividend 4)

–

–

–

–

–

–

–

0,3

0,3

- Dividend in gewone aandelen

–

–

–

- 26,6

–

–

–

–

- 26,6

- Dividend in contanten

–

–

–

–

–

–

–

- 4,5

- 4,5

–

–

–

- 13,0

–

–

–

–

- 13,0

vanwege stockdividend 3)

- Intrekking en terugbetaling agio op financieringspreferente aandelen - Koersverschillen op vastleggingen in buitenlandse groepsmaatschappijen en –

–

–

–

27,9

–

–

–

27,9

- Mutatie effectief deel cashflow hedges

deelnemingen

–

–

–

–

–

3,4

–

–

3,4

- Herwaardering vaste activa

–

–

–

–

–

–

3,1

–

3,1

- Afschrijving herwaardering

–

–

–

–

–

–

- 0,1

0,1

–

- Overboeking van overige naar wettelijke reserves

–

–

7,8

–

–

–

- 7,8

–

- Personeelsopties

–

–

–

–

–

–

–

0,1

0,1

–

1,8

1,8

- 12,3

3,0

253,6

603,5

- Geplaatst bij houders optierechten Stand per 31 december 2005

1)

Betreft 1.083.335 stuks gewone aandelen

2)

Betreft 805.889 stuks gewone aandelen

3)

Betreft 1.439.349 stuks gewone aandelen

4)

Betreft 17.943 stuks gewone aandelen

106

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

–

–

–

–

–

62,5

19,4

70,2

191,2

15,9

De agioreserve is fiscaal geheel vrij van inkomstenbelasting ter beschikking. De koersverschillen omvatten alle koersverschillen die het resultaat zijn van de omrekening van jaarrekeningen van buitenlandse entiteiten, koersverschillen die het resultaat zijn van de omrekening van verplichtingen en het effectieve deel van de reële waardemutaties van derivaten, na aftrek van belastingen, die de netto investering van de onderneming afdekken in buitenlandse entiteiten. De herwaarderingsreserve derivaten omvat het effectieve deel van de cumulatieve wijziging in de reële waarde van de cashflow hedges (minus belastingen) met betrekking tot vaste rentestromen in de toekomst. Per 31 december 2005 is van de overige reserves, na correctie voor de negatieve herwaarderingsreserve derivaten (EUR 12,3 miljoen), totaal EUR 241,3 miljoen uitkeerbaar. 5. Rentedragende leningen

Nominale waarde

Langer dan 5 jaar

Gemiddelde

Gemiddelde

looptijd in jaren

rente in procenten

2005

2004

2005

2004

2005

2004

2005

2004

431,6

504,3

274,4

285,4

4,6

5,2

8,0

7,9

Onderhandse leningen en bankleningen

6. Derivaten Onderstaand overzicht toont de marktwaarde van de derivaten per 31 december 2005 gerangschikt naar vervaldatum: < 1 jaar

1-2 jaar

2-3 jaar

3-4 jaar

4-5 jaar

> 5 jaar

Totaal

Activa

Passiva

Vreemde valutarisico Valutatermijncontracten Cross currency interest rate swap

- 2,4

–

–

–

–

–

- 2,4

0,9

3,3

–

- 34,9

- 12,0

–

–

- 15,1

- 62,0

–

62,0

Renterisico Renteswaps Totaal

–

–

- 0,9

- 2,0

–

–

- 2,9

4,6

7,5

- 2,4

- 34,9

- 12,9

- 2,0

–

- 15,1

- 67,3

5,5

72,8

- 2,4

–

–

–

–

–

- 2,4

0,9

3,3

Vlottende activa en kortlopende verplichtingen Vaste activa en langlopende verplichtingen Totaal

–

- 34,9

- 12,9

- 2,0

–

- 15,1

- 64,9

4,6

69,5

- 2,4

- 34,9

- 12,9

- 2,0

–

- 15,1

- 67,3

5,5

72,8

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

107

7. Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen is als volgt: Pensioenen en

Stand per 31 december 2003 Effect stelselwijziging IFRS Stand per 1 januari 2004

soortgelijke

Reorga-

Belasting-

verplichtingen

nisatie

latentie

Overigen

Totaal

6,9

4,2

–

–

11,1

–

–

–

0,7

0,7

6,9

4,2

–

0,7

11,8

Mutaties 2004: - Dotaties

0,5

0,7

–

0,2

1,4

- 7,1

- 2,8

–

–

- 9,9

0,3

2,1

–

0,9

3,3

Langlopende verplichtingen

0,1

1,0

–

–

1,1

Kortlopende verplichtingen

0,2

1,1

–

0,9

2,2

0,3

2,1

–

0,9

3,3

- Onttrekkingen Stand per 31 december 2004

Stand per 31 december 2004 Mutaties 2005: - Dotaties

2,4

0,1

7,9

–

10,4

- 2,7

- 1,0

–

- 0,9

- 4,6

–

1,2

7,9

–

9,1

Langlopende verplichtingen

–

0,6

7,9

–

8,5

Kortlopende verplichtingen

–

0,6

–

–

0,6

–

1,2

7,9

–

9,1

- Onttrekkingen Stand per 31 december 2005

Stand per 31 december 2005

8. Bezoldigingen commissarissen en bestuurders Zie toelichting nummer 31 geconsolideerde jaarrekening. 9. Optierechten Zie toelichting nummer 32 geconsolideerde jaarrekening.

108

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

10. Voorwaardelijke verplichtingen Koninklijke Vopak N.V. staat aan het hoofd van een fiscale eenheid met nagenoeg alle Nederlandse 100% groepsmaatschappijen. Op grond daarvan is de vennootschap hoofdelijk aansprakelijk voor belastingschulden van de fiscale eenheid als geheel. Ten behoeve van deelnemingen en derden zijn garanties en zekerheden gesteld tot een bedrag van EUR 124,1 miljoen (2004: EUR 87,3 miljoen). Ten behoeve van groepsmaatschappijen werden garanties en zekerheden gesteld tot een bedrag van EUR 70,0 miljoen (2004: EUR 156,0 miljoen). Met betrekking tot bankkredieten van Koninklijke Vopak N.V. en haar dochtermaatschappijen werden hoofdelijke aansprakelijkheidsverklaringen afgegeven tot een bedrag van EUR 131,3 miljoen (2004: EUR 156,3 miljoen), waarvan tot een bedrag van EUR 1,1 miljoen (2004: EUR 1,0 miljoen) betrekking heeft op bankkredieten voor buitenlandse dochtermaatschappijen. De vennootschap heeft voor een aantal Nederlandse groepsmaatschappijen een verklaring van hoofdelijke aansprakelijkstelling gedeponeerd ten kantore van het Handelsregister waar de betreffende groepsmaatschappij haar zetel heeft. Op de ten kantore van het Handelsregister ter inzage gedeponeerde lijst met kapitaalbelangen is aangegeven voor welke groepsmaatschappijen Koninklijke Vopak N.V. een verklaring van hoofdelijke aansprakelijkstelling heeft afgegeven. Rotterdam, 9 maart 2006 De Raad van Bestuur J.P.H. Broeders (CEO) J.P. de Kreij (CFO) F.D. de Koning

De Raad van Commissarissen J.D. Bax (Voorzitter) M. van der Vorm (Vice-voorzitter) F.J.G.M. Cremers R. den Dunnen R.M.F. van Loon

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

109

Overige gegevens Accountantsverklaring Aan de aandeelhouders van Koninklijke Vopak N.V. Opdracht Ingevolge uw opdracht hebben wij de in dit rapport op pagina 49 tot en met pagina 109 opgenomen jaarrekening 2005 van Koninklijke Vopak N.V. te Rotterdam gecontroleerd. De jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en de vennootschappelijke jaarrekening. De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de leiding van de vennootschap. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de jaarrekening te verstrekken. Werkzaamheden Onze controle is verricht overeenkomstig in Nederland algemeen aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controleopdrachten. Volgens deze richtlijnen dient onze controle zodanig te worden gepland en uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat. Een controle omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwing van de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. Tevens omvat een controle een beoordeling van de grondslagen voor financiële verslaggeving die bij het opmaken van de jaarrekening zijn toegepast en van belangrijke schattingen die de leiding van de vennootschap daarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat onze controle een deugdelijke grondslag vormt voor ons oordeel. Oordeel met betrekking tot de geconsolideerde jaarrekening Wij zijn van oordeel dat de geconsolideerde jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 2005 en van het resultaat en de kasstromen over 2005 in overeenstemming met International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9, Boek 2, BW voorzover van toepassing. Tevens zijn wij nagegaan dat het jaarverslag voorzover wij dat kunnen beoordelen verenigbaar is met de geconsolideerde jaarrekening. Oordeel met betrekking tot de vennootschappelijke jaarrekening Wij zijn van oordeel dat de vennootschappelijke jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 2005 en van het resultaat over 2005 in overeenstemming met in Nederland aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de vennootschappelijke jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9, Boek 2, BW. Tevens zijn wij nagegaan dat het jaarverslag voorzover wij dat kunnen beoordelen verenigbaar is met de vennootschappelijke jaarrekening. Rotterdam, 9 maart 2006 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

J.A.M. Stael RA

110

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Statutaire regeling omtrent de bestemming van de winst De statutaire bepalingen waarop het voorstel tot winstverdeling is gebaseerd zijn opgenomen in Art. 19 en Art. 27. De relevante artikelen van de statuten van Koninklijke Vopak N.V. luiden als volgt: 19.2. In deze vergadering: b. wordt de door de Raad van Bestuur opgemaakte jaarrekening aan de algemene vergadering van aandeelhouders ter vaststelling aangeboden en wordt met inachtneming van artikel 27 van deze statuten de winstbestemming vastgesteld. 27.12. De winst die na toepassing van het in de vorige leden bepaalde overblijft staat ter vrije beschikking van de algemene vergadering, met dien verstande dat geen dividenduitkering kan plaatsvinden zolang ten tijde van de dividenduitkering het saldo van de dividendreserve financieringspreferente aandelen positief is en voorts onder de voorwaarden dat op de beschermingspreferente aandelen en de financieringspreferente aandelen geen verdere dividenduitkering zal geschieden en ten behoeve van de financieringspreferente aandelen geen (nadere) reservering zal geschieden.

Voorstel tot bestemming van het resultaat Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders zal worden voorgesteld een dividend op de financieringspreferente aandelen van EUR 3,0 miljoen (2004: EUR 6,9 miljoen) en een dividend in contanten van EUR 0,60 per gewoon aandeel van nominaal EUR 1,00 (2004: EUR 0,50 in contanten of in aandelen). Indien de Algemene Vergadering van Aandeelhouders aan de winst- en verliesrekening, de balans en het dividendvoorstel haar goedkeuring hecht, zal het dividend over het boekjaar 2005 op 11 mei 2006 betaalbaar worden gesteld.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

111

Stichting Vopak De Stichting Vopak, gevestigd te Rotterdam, heeft ten doel: het zo goed mogelijk behartigen van de belangen van Koninklijke Vopak N.V. (‘Vopak’) en van alle betrokkenen bij deze vennootschap en de met deze vennootschap verbonden ondernemingen teneinde onder meer de continuïteit en/of de identiteit en/of de zelfstandigheid van de vennootschap en die ondernemingen te waarborgen. Gedurende het verslagjaar is het Bestuur van de Stichting tweemaal bijeen geweest. Tijdens deze vergaderingen heeft het Bestuur zich uitgebreid laten informeren door de Voorzitter van de Raad van Bestuur van Vopak omtrent de gang van zaken bij de onderneming. Tevens is gesproken over de samenstelling van het bestuur vanwege het terugtreden van de heer De Vin per 1 januari 2006. Het bestuur heeft de heer Timmermans per 19 oktober 2005 benoemd tot voorzitter van de Stichting. Terzake van de ontstane vacature van Bestuurder B verwachten wij binnenkort de benoeming van een nieuwe Bestuurder B te kunnen aankondigen. Wij zijn de heer De Vin veel dank verschuldigd voor zijn bezielende voorzitterschap van het bestuur van de Stichting. Als gevolg van genoemde bestuurderswisselingen wordt het stichtingsbestuur thans gevormd door de heren: - A.P. Timmermans, voorzitter en bestuurder B - J.D. Bax, bestuurder A - J.H.M. Lindenbergh, bestuurder B - R.E. Selman, bestuurder B - Vacature, bestuurder B Per balansdatum waren geen cumulatief beschermingspreferente aandelen Vopak uitgegeven. Een eventuele plaatsing van beschermingspreferente aandelen zal geschieden in geval Stichting Vopak haar optierecht uitoefent. De Algemene Vergadering heeft op 18 oktober 1999 besloten aan de Stichting Vopak het recht te verlenen tot het nemen van beschermingspreferente aandelen, tot ten hoogste een nominaal bedrag gelijk aan honderd procent van het als dan bij derden in de vorm van gewone en financieringspreferente aandelen geplaatste aandelenkapitaal, verminderd met één gewoon aandeel. Vopak en Stichting Vopak hebben hun onderlinge verhouding met betrekking tot het optierecht nader uitgewerkt in een optieovereenkomst de dato 1 november 1999, welke optieovereenkomst op 5 mei 2004 is gewijzigd, waarbij de oorspronkelijk aan Vopak verleende put-optie is komen te vervallen. Het bestuur van Stichting Vopak bepaalt of en wanneer er een noodzaak bestaat om beschermingspreferente aandelen aan haar uit te geven. Rotterdam, 9 maart 2006 Stichting Vopak

Onafhankelijkheidsverklaring Naar het oordeel van het bestuur van de Stichting Vopak en dat van de Raad van Bestuur van Koninklijke Vopak N.V. is voldaan aan de ten aanzien van de onafhankelijkheid van de bestuurders van deze Stichting gestelde eisen als bedoeld in Bijlage X bij het Fondsenreglement van Euronext N.V. te Amsterdam. Rotterdam, 9 maart 2006 Stichting Vopak

112

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

Koninklijke Vopak N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Stichting Administratiekantoor Financieringspreferente Aandelen Vopak (’de Stichting’) Per jaareinde 2005 hield de Stichting ten titel van beheer 19.451.000 op naam luidende financieringspreferente aandelen van nominaal EUR 1,00 in Koninklijke Vopak N.V., waar tegenover even zoveel certificaten op naam zijn uitgegeven. Gedurende het verslagjaar is het bestuur van de Stichting tweemaal bijeen geweest. Tijdens deze vergaderingen kwamen onder meer aan de orde de wijze waarop het Administratiekantoor haar stem zou uitbrengen tijdens de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders alsmede de samenstelling van het bestuur. Per 1 januari 2006 bestaat het bestuur van de Stichting uit twee door de vergadering van certificaathouders benoemde bestuurders A te weten de heren J.H. Ubas en H.J. Baeten en een door het bestuur benoemde bestuurder B, de heer L.P.E.M. van den Boom die tevens voorzitter is. Indien certificaathouders daarom vragen, zal het bestuur van de Stichting hun stemvolmachten verlenen. Voorts zal het bestuur van de Stichting zich aan eventuele steminstructies van certificaathouders houden. Het verlenen van stemvolmachten en het aanvaarden van steminstructies zal zodanig geschieden dat het stemrecht steeds beperkt zal zijn tot tweehonderdtwaalf stemmen per duizend financieringspreferente aandelen. Rotterdam, 9 maart 2006 Stichting Administratiekantoor Financieringspreferente Aandelen Vopak

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

113

Personalia Raad van Bestuur Gegevens betreffende de heer J.P.H. Broeders (voorzitter) Nationaliteit

: Nederlandse

Geboortejaar

: 1964

Eerdere belangrijke functie

: President Vopak Azië

Commissariaten

: geen

Bezit aandelen Vopak

: geen

Datum benoeming

: 1 juni 2004

Gegevens betreffende de heer J.P. de Kreij Nationaliteit

: Nederlandse

Geboortejaar

: 1959

Eerdere belangrijke functie

: Senior Partner PricewaterhouseCoopers N.V. Managing Partner Transaction Services

Commissariaten

: Cableship Contractors Holding N.V.

Bezit aandelen Vopak

: 24.008 plus 600 geschreven

Datum benoeming

: 1 januari 2003

putoptiecontracten1)

Gegevens betreffende de heer F.D. de Koning Nationaliteit

: Nederlandse

Geboortejaar

: 1949

Eerdere belangrijke functie

: Directeur Shell Moerdijk, Shell Pernis en Shell Nederland Senior Vice President, Unconventional Resources Shell Exploration & Production Company Houston (VS)

Commissariaten

: geen

Bezit aandelen Vopak

: geen

Datum benoeming

: 1 juni 2005

1)

De betreffende transacties zijn voor eigen rekening en risico door de betreffende bestuurder verricht

114

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Personalia Raad van Commissarissen Gegevens betreffende de heer J.D. Bax (voorzitter)

Gegevens betreffende de heer R. den Dunnen (lid)

Leeftijd

: 70 jaar (26-3-1936)

Leeftijd

: 66 jaar (9-8-1939)

Nationaliteit

: Nederlandse

Nationaliteit

: Nederlandse

Eerdere belangrijke functie

: President-Directeur

Eerdere belangrijke functies

: Secretaris-Generaal Ministerie

SBM Offshore N.V. Nevenfuncties/Commissariaten

van VROM

: AON Groep Nederland B.V.

Havenwethouder Gemeente

IHC Holland Merwede, voorzitter

Rotterdam

Koninklijke Frans Maas Groep N.V.

Nevenfuncties/Commissariaten

: SHB Personeelsplanning B.V.

Mammoet Holdings N.V., voorzitter

Stichting Beoordeling Integriteit

Oranjewoud Beheer B.V., voorzitter

Bouwnijverheid, voorzitter

SBM Offshore N.V.

Regieraad Bouw

TBI Holdings B.V., voorzitter

Bezit aandelen Vopak

: geen

Bezit aandelen Vopak

: geen

Datum eerste benoeming

: 4 november 1999

Datum eerste benoeming

: 6 november 2002

Lopende termijn

: 2002 – 2006

Lopende termijn

: 2002 – 2006

Lid Selectie- en benoemingscommissie

Voorzitter Selectie- en benoemingscommissie

Gegevens betreffende de heer M. van der Vorm (vice-voorzitter)

Gegevens betreffende de heer R.M.F. van Loon (lid)

Leeftijd

: 47 jaar (20-8-1958)

Leeftijd

: 64 jaar (6-3-1942)

Nationaliteit

: Nederlandse

Nationaliteit

: Nederlandse

Beroep/hoofdfunctie

: Voorzitter Raad van Bestuur

Eerdere belangrijke functie

: Vice-President Shell Chemicals Ltd.

Nevenfuncties/Commissariaten

: Synbra Group BV

HAL Holding N.V. Nevenfuncties/Commissariaten

: Anthony Veder Group N.V.

Koninklijke Boskalis

Koninklijke Boskalis

Westminster N.V.

Westminster N.V.

Bezit aandelen Vopak

: geen

Bezit aandelen Vopak

: geen

Datum eerste benoeming

: 23 april 2003

Datum eerste benoeming

: 3 november 2000

Lopende termijn

: 2003 - 2007

Lopende termijn

: 2004 - 2008

Lid Auditcommissie

Lid Auditcommissie

Voorzitter Bezoldigingscommissie

Lid Bezoldigingscommissie

Lid Selectie- en benoemingscommissie

Gegevens betreffende de heer F.J.G.M. Cremers (lid) Leeftijd

: 54 jaar (7-2-1952)

Nationaliteit

: Nederlandse

Eerdere belangrijke functie

: Lid Raad van Bestuur en CFO

Nevenfuncties/Commissariaten

: N.V. Nederlandse Spoorwegen

van VNU N.V.

Rodamco Europa N.V.

.

Fugro N.V. Commissie Kapitaalmarkt AFM Bezit aandelen Vopak

: geen

Datum eerste benoeming

: 1 oktober 2004

Lopende termijn

: 2004 - 2008

Voorzitter Auditcommissie Lid Bezoldigingscommissie

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

115

Belangrijkste leidinggevenden

Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika

Azië

Divisiemanagement

Divisiemanagement

Latijns-Amerika Divisiemanagement

Kees van Seventer

Divisiepresident

Paul Govaart

Divisiepresident

Eelco Hoekstra

Divisiepresident

Frank Erkelens

Commercial/Benelux

Chris Badenhorst

Business Development

Dick Oskam

Marketing & Sales

Colin Scott

Operations & SHEQ/

Rob Dompeling

Singapore

Esteban Kepcija

SHEQ, Operations &

Verenigd Koninkrijk

Wim Samlal

Finance & Control

Ferry Lupescu

Finance & Control

Lee Marn Seng

Human Resources

Bert Vermeer

Finance & Control tot

Albert Meijer

Human Resources

C.G. Tan

China Michiel van

Finance & Control

Business Units Luc Soly

Business units België

Len Daly

Australië

Maintenance 31 januari 2006 Cortenberghe

vanaf 1 februari 2006

Jose Ramos

Human Resources

Ronald Okker

Vegoil

Richard Smith

Finland

Joint ventures

Rob Kasteel

Binnenvaart

Javed Akbar

Engro Vopak, Pakistan

Martijn Notten (*)

Andes regio

Paul Leurink

Shared Services

Eric Arnold

Shanghai, China

Casper Pieper (*)

Mexico

Nederland

Brian Davies

Lanshan, China

Frank Wisbrun(*)

Brazilië vanaf

Tawatchai

Thai Tank Terminal,

Mark Noordhoek-

Business Units

1 januari 2006

Hegt

Zuid-Afrika

Chittavanich

Thailand

Ignacio Gonzales

Chili

Klaus Günther

DUPEG, Duitsland

Wilfred Lim

Ningbo, China

Kees Bergmans

Peru

Thijs-Jan Huizer

Standic, Nederland

J.I. Lee

Ulsan, Korea

A. Furuuchi

Nippon Vopak, Japan

(*)

Joint ventures

Tevens lid van Divisiemanagement

Bon de Jonge Terquimsa, Spanje tot

van Ellemeet

Xiamen, China

Corporate Staff

31 januari 2006

Teng Bo

Tianjin, China

Montiano Blom

Internal Audit

Jose Callejas

Terquimsa, Spanje

Jan Bert Schutrops

Zhangjiagang, China

Hugo Brink

Tax & Insurance

Sanches

vanaf 1 februari 2006

Law Say Huat

Kertih Terminals, Maleisië

Michiel Gilsing

Control & Business

Jason Tang

Cosco Vopak Logistics, Henk Mol

External Reporting &

Antonio Cano

Olie Europa, Midden-Oosten & Afrika

China

Analysis

Divisiemanagement Rob Nijst

Compliance Divisiepresident

Noord-Amerika

Michiel van

Ted van Dam Merrett Business Development

Divisiemanagement

Hari Dattatreya

Sales & Marketing

Pieter Bakker

Ard Huisman

Finance & Control

John J. Baker

Sales & Marketing

Rien de Jong

Human Resources

Michael Dilick

Gulf Coast

Dan McCunn

East Coast

Business Units

Divisiepresident

Mike Lacavera

West Coast

Dennis Lubojacky

Finance & Control

Ravenstein

Human Resources

Dick Richelle

Communication & Investor Relations tot 1 september 2005

Rolf Brouwer

Communication & Investor Relations vanaf 1 september 2005

Juergen Franke

Duitsland

Piet Hoogerwaard

Agenturen

Wim Rietveld

Information Services

Igor Lepetukhin

Moskou,

Paul Runderkamp

Legal & Corporate Secretary

Representative office Feiko Jager

Zweden

Dirk van Slooten

LNG-project

Koos Schaberg

Zwitserland

Niek Verbree

Operational Excellence

Cees Vletter

Treasury

Joint ventures Aernout Boot

Vopak Horizon Fujairah,

Ian Cochrane

Saoedi-Arabië

Anne Bruggink

Pakterminal, Estland

Bert Jaski

MOT, Nederland

Jan Buiter

Cross-Ocean,

VAE

Nederland

116

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Geconsolideerde ondernemingen, joint ventures en geassocieerde ondernemingen A. Belangrijkste geconsolideerde ondernemingen

B. Joint ventures en geassocieerde ondernemingen

Europa, Midden-Oosten & Afrika

Azië & Australië

Europa, Midden-Oosten & Afrika

België

Australië

Duitsland

Vopak Agencies Antwerpen NV

Australian Petro Chemical Storage Pty Ltd. (55%)

DUPEG Tank Terminal (50% tot en met

Vopak Barging Belgium NV

Vopak Terminals Australia Pty Ltd.

31 oktober 2005, daarna 100%)

Vopak Chemicals Logistics Belgium NV

Vopak Terminals Sydney Pty Ltd.

Interstream Barging GmbH (50%)

Vopak Logistics Management Antwerp NV

Vopak Terminal Darwin Pty Ltd.

VOTG Tanktainer GmbH (41,67%)

Vopak Terminal ACS NV

China

Estland

Duitsland

Vopak China Management Company Ltd.

Pakterminal Ltd. (50%)

Vopak Terminal Hamburg GmbH

Vopak Logistics Asia Pte. Ltd., Shanghai

Nederland

DUPEG Tank Terminal (sinds 1 november 2005

Representative office

Cross-Ocean B.V. (50%)

100%, daarvoor 50%)

Vopak Terminals Shandong Lanshan (60%)1

Cosco Container Lines B.V (50%)

Finland

Singapore

Interstream Barging B.V. (50%)

Vopak Chemicals Logistics Finland Oy

Vopak Holding Singapore Pte. Ltd.

Maasvlakte Olie Terminal N.V. (16,67%)

Frankrijk

Vopak Terminals Singapore Pte. Ltd. (69,5%)2

MultiCore CV (25%)

Vopak Agencies France Sarl

Vopak Terminal Penjuru Pte. Ltd. (69,5%)3

Spanje

Nederland

Terminals Quimicos SA (Terquimsa) (50%)

Vopak Nederland B.V.

Noord-Amerika

Verenigde Arabische Emiraten

Vopak Terminal Vlissingen B.V.

Canada

Vopak Horizon Terminal Fujairah Ltd. (30%)

Vopak Terminal Amsterdam B.V.

Vopak Terminals of Canada Inc.

Vopak Agencies Amsterdam B.V.

Verenigde Staten

Azië

Vopak Agencies Rotterdam B.V.

Vopak Latin America LLC

China

Vopak Agencies Terneuzen B.V.

Vopak North America Inc.

Xiamen Paktank Company Ltd. (40%)

Vopak Barging Europe B.V.

Vopak Terminals North America Inc.

Vopak Terminals Ningbo Co. Ltd. (37,5%)

Vopak Chemicals EMEA B.V.

Vopak Terminal Deer Park Inc.

Vopak Shanghai Logistics Company Ltd. (50%)

Vopak Chemicals Logistics Netherlands B.V.

Vopak Terminal Galena Park Inc.

Vopak Nanjiang Petrochemicals Terminal

Vopak Logistic Services Dordrecht B.V.

Vopak Terminal Savannah Inc.

Tianjin Company Ltd. (50%)

Vopak Logistic Services OSV B.V.

Vopak Terminal Westwego Inc.

Vopak Ethylene Terminal Tianjin Co. Ltd. (50%)

Vopak Mineral Oil Barging B.V.

Vopak Terminal Wilmington Inc.

Cosco Vopak Logistics Co. Ltd. (50%)

Vopak Oil EMEA B.V.

Vopak Logistic Services USA LLC

Japan

Vopak Shared Services B.V.

Vopak Terminal Los Angeles Inc.

Nippon Vopak Co. Ltd. (39,77%)

Vopak Terminal Botlek B.V.

Vopak Terminal Long Beach Inc.

Korea Vopak Terminals Korea Ltd. (49%)

Vopak Terminal Botlek-Noord B.V. Vopak Terminal Chemiehaven B.V.

Latijns-Amerika

Maleisië

Vopak Terminal Europoort B.V.

Brazilië

Kertih Terminals Sdn. Bhd. (30%)4

Vopak Terminal Laurenshaven B.V.

Vopak Brasterminais Armazens Gerais SA

Pakistan

Vopak Terminal TTR B.V.

Chili

Engro Vopak Terminal Ltd. (50%)

Vopak Terminal Vlaardingen B.V.

Vopak Terminal San Antonio Limitada

Thailand

Vopak Vegoil Logistics B.V.

Colombia

Thai Tank Terminal Ltd. (49%)

Rusland

Compania Colombiana de Terminales SA

Koninklijke Vopak N.V., Moscow

Mexico

Latijns-Amerika

Representative office

Vopak Terminals Mexico SA de CV

Brazilië

Verenigd Koninkrijk

Peru

Uniao-Vopak Armazens Gerais Limitada (50%)

Vopak Terminal Ipswich Ltd.

Vopak Serlipsa S.A. (sinds 1 november 2005

Ecuador

Vopak Terminal London Limited B.V.

volledige zeggenschap, daarvoor 49%)

Servicios SA (50%)

Vopak Terminal Purfleet Ltd.

Venezuela

Peru

Vopak Terminal Teesside Ltd.

Compania Venezolana de Terminales SA

Vopak Serlipsa SA (49% tot en met 31 oktober 2005, daarna volledige zeggenschap)

Vopak Terminal Windmill Ltd.

Zuid-Afrika

Nederlandse Antillen

Vopak Terminal Durban (Pty) Ltd.

Zweden

1

Vopak Logistics Nordic AB

Zwitserland

Curaçao

in Vopak Terminals Shandong Lanshan

Cableship Contractors Holding NV (20%)

2

Vopak Holding Singapore Pte. Ltd. bezit 69,5%

3

Vopak Terminals Singapore Pte. Ltd. bezit 100%

Vopak (Schweiz) AG Vopak Brag AG (75%)

Vopak Terminal Penjuru Pte. Ltd. bezit 60%

in Vopak Terminals Singapore Pte. Ltd. in Vopak Terminal Penjuru Pte. Ltd.

4

Vopak Terminal Penjuru Pte. Ltd. bezit 30% in Kertih Terminals Sdn. Bhd.

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

117

Vijf jaar Vopak IFRS In miljoenen EUR

NL GAAP

2005

2004

2003

2002

2001 1)

683

648

750

796

811

4

12

3

2

27

687

660

753

798

838

- 470

- 455

- 488

- 541

- 554

- 86

- 87

- 115

- 121

- 112

- 556

- 542

- 603

- 662

- 666

Geconsolideerde verkorte winst- en verliesrekening Opbrengsten uit dienstverlening Overige bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen Totaal bedrijfslasten Resultaat joint ventures en geassocieerde ondernemingen volgens vermogensmutatiemethode

39

29

42

77

93

170

147

192

213

265

Netto financieringslasten

- 39

- 46

- 48

- 57

- 75

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen

131

101

144

156

190

- 25

-1

- 27

- 30

- 35

106

100

117

126

155

90

81

98

104

139

3

7

7

7

7

13

12

12

15

9

106

100

117

126

155

niet-kernactiviteiten

677

615

599

637

614

Bedrijfsresultaat exclusief afgestoten niet-kernactiviteiten

177

149

157

185

197

43

37

7

6

6

Materiële vaste activa

982

850

995

1.107

1.219

Financiële vaste activa

Bedrijfsresultaat

Belastingen Nettoresultaat

Toe te rekenen aan: - Houders van gewone aandelen - Houders van financieringspreferente aandelen - Minderheidsbelang van derden Nettoresultaat

Opbrengsten uit dienstverlening exclusief afgestoten

Geconsolideerde verkorte balans Immateriële vaste activa

271

321

333

414

476

Latente belastingen

45

24

5

6

6

Overigen

26

10

–

–

–

1.367

1.242

1.340

1.533

1.707

Totaal vaste activa Totaal vlottende activa

398

340

408

466

594

1.765

1.582

1.748

1.999

2.301

659

552

579

561

397

Totaal langlopende verplichtingen

774

761

867

1.071

1.363

Totaal kortlopende verlichtingen

332

269

302

367

541

Totaal verplichtingen

1.106

1.030

1.169

1.438

1.904

Totaal eigen vermogen en verplichtingen

1.765

1.582

1.748

1.999

2.301

Totaal activa

Totaal eigen vermogen

1)

2001 zijn pro forma cijfers; hierop is geen accountantscontrole toegepast

118

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Woordenlijst Agentuur Auditcommissie

Vertegenwoordiging van een rederij in een haven Commissie binnen de Raad van Commissarissen die de Raad bijstaat bij het vervullen van de toezichthoudende taak op het gebied van onder meer de integriteit van de jaarrekening, de financiële rapportage, de interne controle procedures en de relatie met en de onafhankelijkheid van de externe accountants

Biobrandstoffen/Biodiesel/ Bio-ethanol

Producten afkomstig van plantaardig materiaal of dierlijke vetten die toegevoegd worden aan benzine of diesel

Blenden

Mengen van verschillende productsoorten

Capital employed

Geïnvesteerd vermogen, totaal van de activa na aftrek van de kortlopende verplichtingen (exclusief vaste activa en kortlopende verplichtingen niet gerelateerd aan operationele activiteiten)

Cbm

Cubic meter (kubieke meter)

CDI-T

Chemical Distribution Institute – Terminals, een door een onafhankelijke internationale organisatie opgezet

CEMEA

Vopak-divisie Chemie Europa, Midden-Oosten & Afrika

CEO

Chief Executive Officer (Voorzitter van de Raad van Bestuur)

systeem van risicobeoordeling voor de opslag van vloeibare chemicaliën op onafhankelijke terminals

CFO

Chief Financial Officer (Lid van de Raad van Bestuur, speciaal belast met financiën)

CIO

Chief Information Officer (Directeur ICT)

CO2

Kooldioxide, gas dat in vloeibare vorm kan worden opgeslagen

Corporate Governance

De wijze waarop de onderneming wordt bestuurd en waarop toezicht op het bestuur wordt uitgeoefend

COSO

Committee of Sponsoring organisations of the Treadway Commission. Een internationale organisatie die zich richt op het tot stand brengen van een model voor de kennis over en het managen van risico’s in een onderneming

Doorzet

Hoeveelheid product die door een terminal in een periode wordt behandeld, berekening is (in + uit)/2

EBIT

Earnings Before Interest and Tax (winst voor interest en belastingen)

EBITDA

Earnings Before Interest, Tax, Depreciation and Amortisation (winst voor interest, belastingen en afschrijvingen)

ERMF

Enterprise Risk Management Framework (stelsel van processen en systemen om risico’s te onderkennen en te beheersen)

Greenfields

Een nieuwe terminal op een braak liggend terrein bouwen

Homogeniseren

Het mengen van product zodat er een kwaliteit ontstaat

HR

Human Resources (personeelszaken)

Hub

Regionaal opslag- en transportcentrum

IFRS

International Financial Reporting Standards

Industrial terminal

Terminal waarvan de dienstverlening geïntegreerd is met een chemisch complex of olieraffinaderij

ICT

Informatie en Communicatie Technologie

KPI

Key Performance Indicator (belangrijke prestatie indicator)

LNG

Liquefied Natural Gas (aardgas in vloeibare vorm)

Lost Time Injury Rate (LTIR)

Aantal ongevallen met verzuim per 1 miljoen gewerkte uren

LPG

Liquified Petroleum Gas (mengsel van propaan en butaan, wordt gebruikt als brandstof voor auto’s, huishoudelijk gebruik en industrie en als grondstof voor de petrochemische industrie)

OEMEA

Vopak-divisie Olie Europa, Midden-Oosten & Afrika

Oleochemicaliën

Chemische halffabrikaten van plantaardige oorsprong

PEPI

Packaged Enabled Process Improvement (geïntegreerd software systeem)

Putoptiecontract

Verkooprecht, waarbij de koper van een put het recht, niet de plicht, heeft om een onderliggende waarde (bijvoorbeeld 100 aandelen Vopak) te verkopen voor een vooraf vastgelegde prijs binnen een vastgelegde termijn. De verkoper van de putoptie gaat de verplichting aan deze onderliggende waarde te kopen tegen dezelfde condities

ROCE

Return on Capital Employed (EBIT uitgedrukt als percentage van het gemiddeld geïnvesteerd vermogen)

SHEQ

Safety, Health, Environment and Quality (Veiligheid, Gezondheid, Milieu en Kwaliteit)

Stakeholders

Diverse doelgroepen die vanuit een specifiek belang bij de onderneming betrokken zijn zoals aandeelhouders, financiers, medewerkers en klanten

Supply chain

De logistieke keten van producent tot consument

THA

Terminal Health Assessment (standaard ter controle van naleving van interne operationele regels)

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

119

Colofon Redactie Afdeling Corporate Communication & Investor Relations, Koninklijke Vopak N.V.

Tekstadviezen Jonkergouw & van den Akker, Amsterdam

Fotografie Koninklijke Vopak N.V. en anderen

Art director Niek Wensing, Huis ter Heide

Druk- en zetwerk Veenman Drukkers, Rotterdam

120

K o n i n k l i j k e Vo p a k N.V.

J A A R V E R S L A G 2 0 05

Kerngegevens Opbrengsten uit dienstverlening EUR 683,6 miljoen Nettoresultaat toe te rekenen aan aandeelhouders EUR 93,2 miljoen Winst per gewoon aandeel EUR 1,46 Medewerkers 3.433 Tankterminals 73