Thuyvanct Pl

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Phuû chæång

ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂÄÖNG BÀÒNG SÄNG CÆÍU LONG --- oOo --1 GIÅÏI THIÃÛU Moüi sæû täön taûi vaì phaït triãøn cuía sinh giåïi âãöu phuû thuäüc vaìo næåïc. Caïc vuìng táûp trung næåïc, chuí yãúu doüc theo caïc hãû thäúng säng ngoìi, ao häö, cæía säng, ... âãöu laì nhæîng chiãúc näi phaït triãøn cuía lëch sæí loaìi ngæåìi. Doüc theo hãû thäúng säng Mekong laì caïc khu væûc hoaût âäüng näng nghiãûp, cäng nghiãûp cuîng nhæ chênh trë, kinh tãú, vàõn hoïa xaî häüi, dán cæ, ... cuía baïn âaío Âäng Dæång. Âäöng bàòng säng Cæíu Long (ÂBSCL) hiãûn nay vaì tæång lai seî laì mäüt trung tám näng nghiãûp låïn nháút cuía næåïc ta. Säng Cæíu Long âaî måí ra mäüt tiãöm nàng khai thaïc to låïn trong táút caí caïc ngaình khaïc nhau. Tuy váûy tçnh traûng máút cán âäúi vãö nguäön næåïc váùn phäø biãún, muìa luî næåïc quaï thæìa vaì muìa kiãût næåïc thiãúu nghiãm troüng, cäüng thãm naûn nhiãùm màûn do thuíy triãöu biãøn Âäng vaì vënh Thaïi lan gáy ra laìm haûn chãú viãûc saín xuáút näng nghiãûp. Viãûc nghiãn cæïu chãú âäü Khê tæåüng - Thuíy vàn vuìng ÂBSCL nhàòm muûc âêch nàõm âæåüc caïc qui luáût vaì diãùn biãún cuía thåìi tiãút, khê háûu vaì tênh cháút doìng chaíy cuía hãû thäúng Mekong theo khäng gian vaì thåìi gian. Kãút quaí naìy seî laìm tiãön âãö giuïp cho viãûc qui hoaûch vaì täø chæïc saín xuáút caïc ngaình kinh tãú trong xaî häüi mäüt caïch håüp lyï vaì viãûc sæí duûng næïåïc âaût hiãûu quaí kinh tãú cao. 2 HÃÛ THÄÚNG MEKONG Mekong coï nguäön gäúc tæì chæî "Meì Naím Khooíng" (tiãúng Laìo/Thaïi), coï nghéa laì "säng Meû" (åí Viãût nam coï tæì dán gian tæång tæû laì "säng Caïi"). Âáy laì hãû thäúng säng låïn nháút Âäng Nam AÏ vaì cuîng laì hãû thäúng säng phæïc taûp nháút næåïc ta. Mekong âæïng haìng thæï 10 trãn thãú giåïi vãö læu læåüng næåïc, thæï 15 vãö chiãöu daìi vaì thæï 25 vãö diãûn têch læu væûc. Hãû thäúng säng Mekong traíi daìi qua nhiãöu quäúc gia nhæ: Trung Quäúc, Mianmar, Thaïi Lan, Laìo, Campuchia vaì Viãût Nam. Do doìng säng chaíy qua nhiãöu quäúc gia nãn noï mang tênh quan hãû quäúc tãú. Nàm 1957, dæåïi sæû baío tråü cuía täø chæïc Liãn hiãûp quäúc, 4 quäúc gia duyãn haì doüc theo haû læu hãû thäúng Mekong bao gäöm Thaïi Lan, Laìo, Campuchia vaì Viãût Nam âaî thoía thuáûn kyï kãút hiãûp æåïc thaình láûp "UÍy ban säng Mekong", luïc âoï coï truû såí âàût taûi Thaïi lan. UÍy ban coï nhiãûm vuû phäúi håüp khaío saït vaì khai thaïc säng Mekong mäüt caïch håüp lyï vaì kinh tãú nháút. UÍy ban âæåüc sæû âåî âáöu cuía 11 cå quan cuía Liãn hiãûp quäúc nhæ FAO, UNESCO, OMS,... , âæåüc sæû uíng häü vaì taìi tråü cuía nhiãöu quäúc gia cuîng nhæ nhiãöu täø chæïc quäúc tãú khaïc ngoaìi khu væûc. -------------------------------------------------------- 107 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Säng Mekong coï diãûn têch læu væûc vaìo khoaíng 795.000 - 810.000 km2, chiãöu daìi doìng chênh laì 4.350 km, täøng læåüng doìng chaíy nàm xáúp xè trãn 500 tyí m3 næåïc. Nàng læåüng coï thãø khai thaïc lãn âãún haìng tyí KWH âiãûn haìng nàm. Tæì cao nguyãn Táy taûng åí âäü cao 5.000 m so våïi mæûc næåïc biãøn, säng Mekong âäø daìi xuäúng theo hæåïng tæì Bàõc xuäúng Nam laì chuí yãúu, nhæng khi âãún ÂBSCL thç reî ngoàûc theo hæåïng Táy Bàõc - Âäng Nam. Säng chaíy qua nhiãöu khu væûc coï âàûc âiãøm âëa cháút, âëa lyï khaïc nhau ráút phæïc taûp thãø hiãûn åí nhæîng âoaûn âäøi khuïc âäüt ngäüt. Maspeïro, mäüt nhaì âëa cháút hoüc ngæåìi Phaïp, (1919) khi xeït vãö lëch sæí phaït triãøn cuía säng Mekong âaî cho ràòng xæa kia täön taûi 2 doìng säng cuìng chaíy vaìo âäöng bàòng cháu thäø Mãnam (Thaïi Lan), luïc âoï coï thãø âang åí daûng vënh - biãøn. Do aính hæåíng cuía hiãûn tæåüng taûo sån åí kyí Tán sinh, 2 doìng naìy âaî nháûp thaình mäüt chaíy theo biãn giåïi Laìo - Thaïi nhæ ngaìy nay. Äng cuîng cho ràòng ngaìy xæa coï thãø säng Mekong näúi liãön våïi caïc säng Vaìm coí vaì caí säng Saìigon, nhæng do taïc âäüng cuía Tán kiãún taûo, caïc doìng naìy taïch nhau ra vaì säng Mekong chaíy riãng reî theo 2 doìng Tiãön giang vaì Háûu giang räöi âäø ra biãøn theo nhiãöu cæía säng, âäöng thåìi mang caïc cháút tráöm têch bäöi làòng cho âäöng bàòng Nam Viãût nhæ ngaìy nay. Chãú âäü doìng chaíy cuía säng Mekong chëu aính hæåíng roî rãût cuía tênh cháút khê háûu gêoï muìa cuía khu væûc: doìng chaíy gáy luî xuáút hiãûn vaìo muìa mæa vaì doìng chaíy kiãût vaìo muìa khä. Læu væûc cuía säng Mekong coï thãø chia laìm 3 âoaûn khaïc nhau theo âäü cao giaím dáön daûng báûc thang nhæ sau: •

Âoaûn thæåüng læu Bàõt nguäön tæì Táy Taûng âãún biãn giåïi Trung Quäúc, Mianmar vaì Laìo daìi trãn 3.000 km, læu væûc heûp chiãúm khoaíng 19% täøng diãûn têch læu væûc. Âoaûn naìy säng chaíy maûnh, loìng säng heûp vaì sáu, làõm ghãöng thaïc, qua nhiãöu vuìng nuïi cao. •

Âoaûn trung læu Keïo daìi tæì Bàõc Viãntiane (Laìo) âãún vuìng Stungtreng - Kratieï (Campuchia) hån 750 km, chiãúm 57% diãûn têch læu væûc. Âoaûn säng naìy chaíy song song våïi daîy Træåìng Sån bàng qua mäüt cao nguyãn sa thaûch khäøng läö våïi caïc táöng âëa cháút nàòm ngang. Âãún âáy, doìng säng måí räüng vaì sáu hån vç nháûn nhiãöu nguäön næåïc. ÅÍ taí ngaûn, säng nháûn caïc phuû læu cuía säng Náûm Re, Náûm U, Náûm Suäng, Náûm Ngæìm, Náûm Thæng, Sã Bang Phai, Sã Bang Hiãn, Sã Pän, ... Phêa hæîu ngaûn, säng nháûn caïc phuû læu Nãûm Mum bao truìm cao nguyãn Caìraût, caïc phuû læu Mãnam Xongkhram, ... (Thaïi Lan). Âoaûn naìy coï 2 thaïc ráút låïn laì thaïc Kemmarat coï daûng mäüt heím væûc daìi 150 km, räüng 60 m vaì sáu 100 m, bao gäöm 9 thaïc låïn nhoí, næåïc chaíy xiãút, thuyãön beìì khäng daïm væåüt qua vaì thaïc Khone daìi 15 km, cao 20 m ráút hiãøm tråí.

-------------------------------------------------------- 108 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Sang âãún Campuchia, Mekong nháûn caïc phuû læu säng Sãkong, Sãsan, SãPäc tæì Táy Nguyãn Viãût Nam âäø xuäúng åí taí ngaûn vaì doìng TängLã Saïp åí Táy Bàõc Campuchia âäø vaìo. Âàûc biãût, TängLã Saïp coï chãú âäü säng häö. ÅÍ âáy täön taûi mäüt häö næåïc khäøng läö åí giæîa doìng TängLã Saïp coï chiãöu daìi 150 km, bãö ngang nåi räüng nháút laì 32 km goüi laì Biãøn Häö. Diãûn têch màût næåïc Biãøn Häö muìa caûn laì 3.000 m2, sáu trung bçnh 0,8 - 2,0 m, muìa luî lãn âãún 11.000 m2, sáu 8 - 10 m laìm ngáûp nhiãöu caïch ræìng chung quanh. Biãøn Häö coï dung têch âãún 60 tyí m3 næåïc coï taïc duûng låïn trong âiãöu tiãút doìng chaíy säng Cæíu long vaì laì nguäön thuíy saín to låïn cuía Campuchia. Âoaûn trung læu naìy laì nåi phaït sinh chuí yãúu caïc cån luî cuía säng Mekong. •

Âoaûn haû læu Bao gäöm caïc vuìng âäöng bàòng tæì Kratieï âãún Biãøn Âäng daìi trãn 450 km, chiãöm khoaíng 5,5 triãûu ha. Âãún âáy doìng säng ngaìy caìng måí räüng do âëa hçnh bàòng phàóng dáön, täúc âäü doìng chaíy giaím vaì læåüng phuì sa bäöi làõng nhiãöu. Âàûc biãût tæì Phom Pãnh, säng Mekong chia laìm 2 nhaïnh laì säng Tiãön (Trans-Bassac) vaì säng Háûu (Bassac) chaíy vaìo næåïc ta. ÅÍ ÂBSCL, säng Tiãön vaì säng Háûu laûi tiãúp tuûc måí räüng dáön vaì thoaït ra biãøn Âäng bàòng 8 cæía: Cæía Tiãøu, Cæía Âaûi, Cæía Ba Lai, Cæía Haìm Luäng, Cæía Cäø Chiãn, Cæía Cung Háöu, Cæía Âënh Anh vaì Cæía Tráön Âãö. Hiãûn caïc khaío saït liãn quan âãún doìng Mekong chuí yãúu táûp trung tæì âoaûn biãn giåïi Thaïi Lan - Mianmar xuäúng âãún biãøn, trong mäüt khu væûc räüng chæìng 607.000 km2, chiãúm 75% täøng diãûn têch læu væûc, liãn quan máût thiãút âãún 4 quäúc gia doüc theo säng, nhæ sau: Baíng 1: Læu væûc Mekong qua 4 quäúc gia duyãn haì (theo taìi liãûu IAHS Publ. No. 201, 1991) Quäúc gia Laìo Thaïi Lan Campuchia Viãût Nam

Læu væûc Mekong (km2) 201.000 182.000 156.000 65.000

Täøng diãûn têch quäúc gia (km2) 236.800 514.820 181.035 329.565

Säng Mekong hiãûn nay vaì tæång lai seî laì chça khoïa máúu chäút giaíi quyãút 2 váún âãö chênh laì læång thæûc vaì nàng læåüng cho baïn âaío Âäng Dæång.

-------------------------------------------------------- 109 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3 ÂIÃÖU KIÃÛN TÆÛ NHIÃN VUÌNG ÂBSCL ÂBSCL chiãúm trãn 4% diãûn têch toaìn læu væûc cuía säng Mekong, xáúp xè 36.000 km2, chiãöu daìi doìng säng chênh åí Viãût Nam laì 225 km (chiãúm trãn 5% täøng chiãöu daìi säng Mekong). Âäöng bàòng coï 2 màût giaïp biãøn daìi hån 600 km, bao gäöm 12 tènh: Long An, Tiãön Giang, Bãún Tre, Vénh Long, Traì Vinh, Cáön Thå, Soïc Tràng, Âäöng Thaïp, An Giang, Kiãn Giang, Baûc Liãu vaì Caì Mau. Diãûn têch canh taïc näng nghiãûp trãn dæåïi 2 triãûu ha, våïi säú dán gáön 14,2 triãûu ngæåìi (1995) chiãúm vaìo khoaíng 24% täøng dán säú Viãût nam. Khoaíng 8% dán säú laì caïc ngæìi dán täüc: Khmer (khoaíng 850.000 ngæåìi), Hoa (234.000 ngæåìi), Chàìm (10.000 ngæåìi) vaì máût âäü dán säú trung bçnh khoaíng 355 ngæåìi /km2. Baíng 2: Thäúng kã hiãûn traûng canh taïc luïa toaìn nàm 1996 caïc tènh vuìng ÂBSCL (niãn giaïm thäúng kã 1997) Tènh Long An Âäöng Thaïp An Giang Tiãön Giang Vénh Long Bãún Tre Kiãn Giang Cáön Thå Traì Vinh Soïc Tràng Baûc Liãu Caì Mau Toaìn ÂB

Diãûn têch luïa (x 1000 ha)

Nàng suáút TB (taû/ha)

Saín læåüng luïa (x 1000 Táún)

Diãûn têch hoa maìu (x 1000 ha)

Saín læåûng hoa maìu (x 1000 Táún)

371.3 390.8 417.2 280.2 209.8 97.7 449.6 405.8 159.2 320.2 139.8 201.1

31.8 44.0 47.3 43.8 42.2 36.1 37.8 44.4 42.6 35.9 39.7 29.7

1 181.2 1 720.0 1 971.5 1 227.1 885.2 352.7 1 697.5 1 803.1 678.7 1 150.4 554.8 596.6

4.1 4.0 10.3 4.0 3.3 2.5 1.9 2.2 6.3 4.9 0.9 1.0

8.2 21.7 64.0 7.7 16.1 9.3 2.5 7.6 16.6 13.7 2.0 2.5

3 442.7

40.1

13 818.8

45.4

171.9

Cáúu taûo âëa cháút ÂBSCL tæång âäúi âån giaín, gäöm låïp phuì sa cäø coï tuäøi khoaíng 100 ngaìn nàm nay nàòm dæåïi låïp phuì sa måïi bao gäöm caïc cháút tráöm têch cuía säng vaì biãøn våïi bãö daìy trung bçnh thay âäøi vaìo trong khoaíng 10 - 20 m âãún 100 m. Âëa hçnh ÂBSCL tháúp vaì phàóng, êt âäöi nuïi træì mäüt säú åí vuìng Tháút Sån (An Giang), âäü däúc bçnh quán 1 cm/km (1/100.000), coï nhæîng vuìng truîng nhæ vuìng Âäöng Thaïp Mæåìi, vuìng tæì giaïc Long Xuyãn - Haì Tiãn vaì mäüt säú vuìng truîng nhoí åí U Minh. Âáy coï thãø xem laì caïc häö chæïa thiãn nhiãn chæïa næåïc luût trong muìa luî, goïp pháön vaìo viãûc âiãöu tiãút næåïc cuía säng Cæíu Long. Tuyì theo mæïc âäü bë ngáûp, ta chia vuìng naìy thaình 3 khu væûc: -------------------------------------------------------- 110 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

+ Vuìng ngáûp sáu: + Vuìng ngáûp trung bçnh: + Vuìng ngáûp näng:

ngáûp 2 - 3 m, chiãúm khoaíng 800 ngaìn ha. ngáûp 0,5 - 2 m, chiãúm khoaíng 500 ngaìn ha. ngáûp 0,1 - 0,5 m, laì nhæîng vuìng truîng coìn laûi.

Vuìng ÂBSCL coï mäüt maûng læåïi kinh raûch chàòng chët bao gäöm caïc hãû thäúng säng raûch tæû nhiãn vaì caïc kãnh mæång nhán taûo våïi täøng chiãöu daìi trãn 5.000 km våïi nhiãöu kêch thæåïc khaïc biãût nhau. Vãö thäø nhæåîng, vuìng ÂBSCL coï thãø taûm chia ra 4 vuìng chênh: • Vuìng phuì sa næåïc ngoüt: khoaíng 1,5 triãûu ha gäöm caïc pháön âáút nàòm doüc 2 bãn säng Háûu, bao gäöm mäüt pháön tènh An Giang, Cáön Thå, Vénh Long, Âäöng Thaïp. Caïc vuìng hæîu ngaûn säng Háûu, nåi ven säng gäöm caïc loaûi âáút tæång âäúi nheû, dãù tiãu næåïc, êt pheìn vaì táöng hæîu cå khaï sáu, coìn caïc vuìng âáút xa säng gäöm caïc loaûi âáút nàûng, khoï tiãu næåïc, âëa hçnh tháúp, håi pheìn vaì låïp hæîu cå gáön màût âáút. ÅÍ caïc vuìng cháu thäø säng Háûu cuîng coï nhæîng âàûc âiãøm cuía vuìng âáút ven säng vaì xa säng. Ngoaìi ra, coìn coï nhæîng giäöng caït song song våìi båì biãøn. •

Caïc vuìng âáút bë nhiãøm màûn: gáön 0,8 triãûu ha nàòm doüc theo båì biãøn, viãûc canh taïc luïa chuí yãúu vaìo muìa mæa, muìa khä âáút bë màûn khoï träöng troüt, nàng suáút tháúp. Caïc vuìng naìy chuí yãúu åí Bãún Tre, Baûc Liãu, Caì Mau vaì Kiãn Giang vaì mäüt säú huyãûn åí Soïc Tràng, Traì Vinh.

•

Vuìng âáút pheìn: chiãúm khoaíng 1,6 triãûu ha chuí yãúu åí 2 vuìng Âäöng Thaïp Mæåìi, Haì Tiãn, mäüt pháön Long Myî (Cáön Thå), Long An, ... Ngoaìi ra, coìn coï mäüt säú vuìng âáút væìa bë nhiãùm màûn væìa bë nhiãùm pheìn.

•

Vuìng âáút hæîu cå: khoaíng 26 ngaìn ha, coï âëa hçnh khaï tháúp, truîng. Âáút âæåüc hçnh thaình båíi xaïc baí thæûc váût daûng baïn phán raî vaì hçnh thaình låïp than buìn nhæ vuìng U Minh (Caì Mau).

Pháön låïn âáút âai ÂBSCL canh taïc luïa 1 - 2 vuû/nàm, mäüt säú nåi coï thãm 1 vuû maìu vaìo muìa khä. Nhæîng vuìng coï cäng trçnh thuíy låüi täút coï thãø canh taïc 3 vuû /nàm. Hãû säú sæí duûng âáút laì 1,12. Nãúu chuí âäüng âæåüc næåïc, chàõc chàõn khaí nàng tàng vuû vaì saín læåüng näng nghiãûp cuía ÂBSCL seî tàng lãn âaïng kãø.

-------------------------------------------------------- 111 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Baíng 3: Tè lãû sæí duûng ruäüng âáút näng nghiãûp cuía ÂBSCL Loaûi âáút

Diãûn têch (ha)

Tè lãû (%)

+ Âáút träöng luïa + Âáút cáy láu nàm + Âáút chuyãn rau maìu + Âáút cáy cäng nghiãûp ngàõn ngaìy + Âáút thuíy saín

1.739.200 164.500 35.200 21.600 3.000

88,5 8,4 1,8 1,1 0,1

+ Täøng diãûn têch näng nghiãûp =

1.963.500

# 100,0

4 ÂÀÛC ÂIÃØM KHÊ HÁÛU VUÌNG ÂBSCL Khê háûu vuìng ÂBSCL mang tênh nhiãût âåïi noïng vaì áøm, chëu aính hæåíng cuía gioï muìa khaï toaìn diãûn, mäùi nàm coï 2 muìa chênh laì muìa mæa vaì muìa nàõng. •

Nhiãût âäü trung bçnh nàm: cuía khu væûc laì 26 - 27 °C, biãún thiãn nhiãût âäü trung bçnh laì 3 - 3,5 °C. Täøng nhiãût âäü trung bçnh nàm laì 7.500 °C, täúi âa khoaíng 9.000 - 10.000 °C. Täøng bæïc xaû haìng nàm laì 140 - 150 Kcal/cm2/nàm. Baíng 4: So saïnh nhiãût âäü trung bçnh thaïng (t °C) mäüt säú traûm vuìng ÂBSCL (säú liãûu tham khaío, chæa âæåüc qui vãö thåìi kyì daìi âäöng nháút)

Traûm/Thaïng Cáön Thå Soïc Tràng Caì Mau Raûch Giaï Tán Cháu Phuï Quäúc

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

TB

26.3 25.2 24.9 25.5 26.0 25.5

27.0 26.0 25.4 26.3 26.6 26.3

28.1 27.2 27.6 27.5 27.4 27.3

28.8 28.4 27.6 28.5 28.3 28.1

27.7 27.9 27.4 28.4 28.2 28.1

27.2 27.2 27.1 28.2 27.9 27.8

27.7 27.0 27.0 27.7 27.0 27.3

27.5 27.0 26.8 27.5 27.7 27.1

27.1 26.9 26.8 27.5 27.7 27.0

27.3 26.8 26.5 27.3 27.8 26.6

27.2 26.4 26.2 26.7 29.7 26.5

26.2 25.5 25.5 25.9 25.6 26.0

27.0 26.8 26.5 27.3 27.5 27.0

•

Nàõng: täøng säú giåì nàõng haìng nàm coï 2.000 giåì. Thaïng coï giåì nàõng cao nháút laì thaïng 2, thaïng 3 coï 8 - 9 giåì/ngaìy, thaïng coï giåì nàõng tháúp nháút laì thaïng 8, thaïng 9 coï 4,5 - 5,5 giåì/ngaìy.

•

Bäúc håi: khoaíng 1.000 - 1.100 mm/nàm, táûp trung vaìo caïc thaïng 2, thaïng 3, thaïng 4, chuí yãúu tæì 12 - 14 giåì. Baíng 5: So saïnh bäúc håi trung bçnh (mm/thaïng) mäüt säú traûm vuìng ÂBSCL (säú liãûu tham khaío, chæa âæåüc qui vãö thåìi kyì daìi âäöng nháút)

Traûm/Thaïng Cáön Thå Soïc Tràng

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

TB

90 118

118 134

140 158

144 144

102 96

84 84

81 90

81 87

72 72

74 59

72 66

81 90

1148 1198

-------------------------------------------------------- 112 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

•

ÁØm âäü: áøm âäü tæång âäúi trung bçnh nhiãöu nàm laì 82 - 83%. ÁØm âäü trung bçnh tháúp nháút vaìo thaïng 2, thaïng 3, vaìo khoaíng 67 - 81%, cao nháút laì caïc thaïng 8, thaïng 9 vaì thaïng 10, biãún thiãn vaìo khoaíng 85 - 89%. Vuìng ÂBSCL vaì caïc khu væûc ven biãøn cuía noï chæa bao giåì coï âäü áøm dæåïi 30%. Baíng 6: So saïnh áøm âäüü trung bçnh thaïng (%) mäüt säú traûm vuìng ÂBSCL (säú liãûu tham khaío, chæa âæåüc qui vãö thåìi kyì daìi âäöng nháút)

Traûm/Thaïng Cáön Thå Raûch Giaï Tán Cháu Soïc Tràng

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

TB

80 78 81 80

77 75 78 77

77 77 75 77

77 78 77 77

82 84 81 84

84 85 83 86

84 86 86 87

85 86 85 87

85 85 89 88

84 85 85 88

84 83 86 86

82 81 86 83

82 82 83 83

•

Máy: muìa khä máy chiãúm 4 - 6/10 báöu tråìi, muìa mæa chiãúm 7 - 8/10 báöu tråìi.

•

Gioï: muìa mæa chëu aính hæåíng cuía gioï muìa Táy Nam, phäø biãún khi caïc luäöng aïp tháúp nhiãût âåïi xuáút hiãûn trãn luûc âëa Cháu AÏ (tæì thaïng 5 âãún thaïng 10). Muìa nàõng gioï muìa Âäng Bàõc laûi chiãúm æu thãú do sæû hiãûn diãûn cuía caïc trung tám aïp cao tæì vuìng Sibãri - Mäng Cäø di chuyãøn xuäúng. Täúc âäü gioï cao nháút vaìo thaïng 2, thaïng 3, khoaíng 2 - 3,3 m/s, täúc âäü gioï tháúp nháút vaìo thaïng 10 laì 1,5 - 2 m/s. Khoaíng thaïng 12 laì giai âoaûn chuyãøn muìa, gioï thäøi ngæåüc chiãöu doìng chaíy säng Cæíu long (hæåïng Táy Bàõc - Âäng Nam) âáøy næåïc màûn theo triãöu vaìo sáu trong näüi âëa (muìa gioï chæåïng) gáy khoï khàn trong saín xuáút näng nghiãûp. Baíng 7: So saïnh täúc âäü gioï trung bçnh thaïng (m/s) mäüt säú traûm vuìng ÂBSCL (säú liãûu tham khaío, chæa âæåüc qui vãö thåìi kyì daìi âäöng nháút)

Traûm/Thaïng Cáön Thå Soïc Tràng Raûch Giaï Caì Mau

•

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

TB

1.8 2.4 2.5 3.7

1.9 3.3 3.3 4.1

2.0 2.9 3.2 3.7

1.6 2.4 3.1 3.1

1.5 1.6 3.0 2.4

1.8 2.3 4.7 2.6

2.1 2.7 4.3 2.6

2.4 2.8 4.7 2.7

1.6 2.0 4.2 2.7

1.4 1.4 2.7 2.6

1.4 1.8 2.4 3.1

1.4 2.1 2.5 3.1

1.7 2.3 3.4 3.0

Baîo: vuìng ÂBSCL êt gàûp baîo so våïi caïc tènh miãön Trung vaì miãön Bàõc Viãût nam, chuí yãúu chè bë aính hæåíng cuía baîo. Theo thäúng kã trong 55 nàm (1911 - 1965), chè coï 8 cån baîo âäø bäü træûc tiãúp vaìo båì biãøn Nam bäü. Mäùi nàm coï khoaíng tæì 10 - 12 cån baîo tæì Biãøn Âäng taïc âäüng âãún næåïc ta, caïc cån baîo âãöu gáy mæa to, gioï låïn vaì sáúm chåïp aính hæåíng êt nhiãöu âãún caïc tènh ÂBSCL.

-------------------------------------------------------- 113 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Baíng 8: Thäúng kã säú táön suáút xuáút hiãûn tháúp nháút âi qua trung vaì haû læu säng Mekong tæì 1947 - 1970 (Âoaìn Quyãút Trung, 1979) Thaïng Säú aïp tháúp (láön) Táön suáút P% •

5 1

6 1

7 4

8 8

9 19

10 22

11 7

12 3

1,5

1.5

6,2

12,3

29,2

33,9

10,8

4,6

Mæa: læåüng mæa åí ÂBSCL khaï låïn, trung bçnh laì 1.400 - 2.200 mm/nàm. Tènh coï læåüng mæa tháúp nháút laì Âäöng Thaïp (1.400 mm/nàm), tènh coï læoüng mæa cao nháút laì Caì Mau (2.200 mm/nàm). Song nåi coï læåüng mæa âæåüc ghi nháûn laì êt nháút vuìng âäöng bàòng laì Goì Cäng (Tiãön Giang) chè coï 1.200 mm/nàm, trung bçnh coï 100 - 110 ngaìy mæa/nàm. Âaío Phuï Quäúc (Kiãn Giang) âæåüc xem laì nåi coï læåüng mæa cao nháút vuìng âäöng bàòng: 3.145 mm våïi trung bçnh 140 ngaìy mæa/nàm. Caïc thaïng coï ngaìy mæa êt nháút laì thaïng 12 âãún thaïng 3, biãún thiãn tuì 0 - 6 ngaìy mæa/thaïng. Caïc thaïng coï ngaìy mæa cao nháút laì tæì thaïng 5 âãún thaïng 10, biãún thiãn 13 - 21 ngaìy mæa/thaïng. Mæa táûp trung tæì 75 - 95% vaìo muìa mæa. Trong nhiãöu nàm, khu væûc tènh Kiãn giang thæåìng bàõt âáöu muìa mæa såïm hån caïc tènh khaïc (vaìo thaïng 4) khoaíng 15 - 20 ngaìy. So våïi caïc khu væûc trong toaìn quäúc thç læåüng mæa åí ÂBSCL êt biãún âäüng. Âiãöu âaïng chuï yï laì vuìng ÂBSCL coï 2 âènh mæa: âènh mæa thæï 1 vaìo caïc thaïng 6, thaïng 7, âènh thæï 2 råi vaìo thaïng 9, thaïng 10. Giæîa 2 âènh mæa, vaìo cuäúi thaïng 7 âãún âãöu thaïng 8 coï mäüt thåìi kyì khä haûn ngàõn (dán gian goüi laì haûn Baì Chàòn) keïo daìi khoaíng trãn dæåïi 10 ngaìy do aính hæåíng caïc luäöng gioï xoaïy nghëch trãn cao.

Baíng 9: So saïnh læåüng mæa trung bçnh thaïng (mm) mäüt säú traûm vuìng ÂBSCL (säú liãûu tham khaío, chæa âæåüc qui vãö thåìi kyì daìi âäöng nháút) Σ Traûm/Thaïng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Cáön Thå Soïc Tràng Caì Mau Raûch Giaï Tán Cháu Cháu Âäúc Long Xuyãn Phuï Quäúc

17 9 18 11 9 16 12 28

3 2 9 7 15 2 2 24

12 14 32 36 55 44 13 55

45 64 97 99 103 108 97 138

166 224 290 220 166 169 211 306

182 247 306 250 154 136 162 396

226 248 330 304 162 150 194 438

214 264 343 310 112 147 197 543

278 266 337 294 180 153 235 522

250 289 332 270 286 250 287 328

169 171 170 160 172 137 144 179

52 40 88 44 64 60 57 78

1604 1840 2360 2015 1478 1385 1611 3038

-------------------------------------------------------- 114 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Baíng 10: Læåüng mæa gáy uïng ngáûp (mm) åí mäüt säú traûm vuìng ÂBSCL Traûm âo mæa Caì Mau Khaïnh Hæng Haì Tiãn Myî Tho Mäüc Hoïa Toaìn âäöng bàòng

1 ngaìy (5%) 68 175 66 152 34 82

3 ngaìy (10%)

5 ngaìy (5-10%)

193 206 105 185 109 177

382 339 193 213 127 264

Nhçn chung, khê háûu vuìng ÂBSCL ráút thuáûn låüi cho viãûc canh taïc näng nghiãûp so våïi caïc vuìng âäöng bàòng khaïc trãn thãú giåïi, thåìi tiãút thæåìng noïng áøm quanh nàm, mæa âuí, nàõng nhiãöu, êt coï thiãn tai. Tuy nhiãn, váùn coï nhæîng âåüt thåìi tiãút báút thæåìng coï thãø laìm giaím nàng suáút hoàûc máút muìa åí mäüt säú âëa phæång. 5 ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL 5.1 Maûng læåïi säng vaì kãnh Vuìng ÂBSCL coï maûng læåïi säng khaï phæïc taûp, trong âoï chuí yãúu laì säng Cæíu Long vaì caïc chi læu cuía noï. ÅÍ thæåüng nguäön - trãn Tán Cháu (säng Tiãön) vaì Cháu Âäúc (säng Háûu) - khi chaíy vaìo âäöng bàòng, säng coï bãö räüng khoaíng tæì 60 m âãún 300 m vaì dáön dáön måí räüng khi chaíy vãö dæåïi haû læu, bãö räüng säng khoaíng 2 km khi ra âãún biãøn, âoaûn låïn nháút laì cæía säng Háûu, bãö räüng säng lãn âãún 18 km. Ra biãøn Âäng, säng Tiãön thoaït bàòng 6 cæía: Tiãøu, Âaûi, Ba Lai, Haìm Luäng, Cäø Chiãn vaì Cung Háöu, säng Háûu thoaït ra tæì 2 cæía: Âënh An vaì Tráön Âãö. Nhçn trãn baín âäö ta coï thãø phán biãût maûng læåïi säng raûch tæû nhiãn våïi daûng ngoàòn ngheìo khaïc våïi caïc kãnh nhán taûo thàóng tàõp. Caïc säng raûch tæû nhiãn nhæ säng Vë Thanh, säng Gaình Haìo, säng Âáöm Dåi chaíy ra biãøn Âäng, caïc säng Caïi Ràng, raîch Âaûi Ngaîi, raûch Long Phuï, ... âäø vaìo säng Háûu. Caïc säng chaíy ra vënh Thaïi Lan bao gäöm säng Caïi Låïn, säng Äng Âäúc, säng Baíy Haïp, ... Caïc kãnh âaìo chuí yãúu theo hæåïng Âäng Bàõc - Táy Nam nhæ säng Xaì No näúi liãön säng Háûu våïi säng Caïi Låïn, kãnh Santa näúi liãön säng Háûu våïi säng Vë Thanh, kãnh Hoía Læûu - Phuûng Hiãûp näúi giæîa säng Gaình Haìo vaì säng Háûu, säng Gaình Haìo vaì säng Vë Thanh âæåüc näúi båíi kãnh Caì Mau - Baûc Liãu, kãnh Chàõc Bàng näúi giæîa säng Treûm vaì säng Caïi Låïn. Ngoaìi ra, coìn mäüt säú kãnh näúi liãön giæîa säng Caïi Låïn vaì säng Gaình Haìo theo hæåïng Táy Bàõc - Âäng Nam. Toaìn bäü hãû thäúng säng raûch kãnh mæång naìy âaî laìm ÂBSCL coï "mäüt hãû thäúng thuíy vàn duy nháút, näúi liãön säng Háûu våïi biãøn Âäng vaì biãøn Táy" (Nguyãùn Haûc Vuî, Chu Thaïi Hoaình, 1982). -------------------------------------------------------- 115 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Baíng 11: Mäüt säú âàûc træng màût càõt nhæîng kãnh chênh vuìng ÂBSCL (Viãûn Qui hoaûch vaì Quaín lyï næåïc, 1982) TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

TÃN KÃNH (Âëa âiãøm) Kãnh Xaì No Long Myî (Cáön Thå) Quaín Läü - Phuûng Hiãûp Long Phuï (Santa) Baûc Liãu - Cäø Coì Baûc Liãu - Caì Mau Tam Soïc - Caïi Tráöu Caïi Låïn - Säng Treûm Phuûng Hiãûp - Soïc Tràng Quaín Läü - Nhu Gia Baûc Liãu - Quaín Läü - Ngaìn Dæìa Vénh Myî - Phæåïc Long Säng Treûm - Caûnh Âãön 2 (Kiãn Long - Phoï Sinh) Quaín Läü - Giaï Rai (Phoï Sinh - Giaï Rai) Säng Treûm - Caûnh Âãön 1(Tán Long - Chæ Chè) Quaín Läü - Caûnh Âãön ( Chæ Chè - Häü Phoìng) Häü Phoìng - Gaình Haìo Tàõc Ván

Daìi (km)

Räüng (m)

Sáu (m)

40,9 40,1 85,8 42,2 19,2 64,7 14,7 41,0 28,2 16,7 43,7 23,2 21,8 16,6 33,5 21,2 17,8 09,3

45,0 37,2 42,4 26,0 28,5 31,0 14,5 31,6 27,9 26,6 25,6 28,3 26,5 30,0 36,8 30,4 26,2 25,5

4,5 5,0 4,6 3,2 4,5 5,0 3,7 4,0 4,3 4,6 3,8 3,1 4,0 3,8 3,9 4,7 4,0 3,3

5.2 Âàûc âiãøm chãú âäü Thuíy vàn Hãû thäúng säng Cæíu Long âæåüc kãø tæì Tán Cháu trãn säng Tiãön vaì Cháu Âäúc trãn säng Háûu ra âãún biãøn. Hàòng nàm säng Cæíu Long chuyãøn trãn 500 tyí m3 næåïc ra âãún biãøn våïi læu læåüng bçnh quán laì 13.500 m3/s, trong 3/4 âæa vãö trong muìa mæa luî keïo daìi 5 thaïng tæì thaïng 5 âãún thaïng 10 hàòng nàm, 1/4 læåüng næåïc âæa ra biãøn trong 7 thaïng coìn laûi. Læu læåüng cæûc âaûi trãn säng hàòng nàm vaìo thaïng 9, thaïng 10 vaì læu læåüng âaût cæûc tiãøu vaìo thaïng 4. Màûc dáöu säng Cæíu Long coï læu læåüng vaì täøng læåüng næåïc khaï låïn nhæng caïc âàûc træng doìng chaíy khaïc khäng låïn làõm do læu væûc cuía säng khaï räüng. + Module doìng chaíy + Âäü sáu doìng chaíy + Hãû säú doìng chaíy

M = 17,2 l/s.km2 Y = 542,42 mm α = 0,25 - 0,30

Nguäön næåïc cung cáúp cho doìng chaíy trong säng chuí yãúu laì mæa. ÅÍ âáy, ta cuîng xeït âãún yãúu täú thuíy triãöu vaì yãúu täú khê tæåüng taïc âäüng âãún doìng chaíy. Thuíy triãöu åí biãøn Âäng truyãön ráút sáu vaìo âáút liãön vaì chi phäúi âaïng kãø chãú âäü thuíy vàn âäöng bàòng. Vãö muìa khä, triãöu tiãún nhanh vaìo âáút liãön mang theo mäüt khäúi læåüng næåïc -------------------------------------------------------- 116 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

màûn khaï låïn, vãö muìa luî thuíy triãöu cuîng laì mäüt yãúu täú laìm dáng cao mæûc næåïc trong hãû thäúng säng vaì ngàn caín sæû thoaït luî ra biãøn. Trong muìa luî, gioï muìa Táy Nam xuáút phaït tæì vuìng biãøn ÁÚn Âäü dæång traìn tåïi kãút håüp våïi caïc luäöng khê aïp tæì Cháu UÏc taûo nãn mäüt âëa hçnh mæa nhiãût âåïi ráút låïn. Caïc daíi häüi tuû nhiãût âåïi vaì mæa baîo aính hæåíng maûnh âãún pháön trung læu cuía säng Mekong, "luî säng Mekong thæåìng xuáút hiãûn khê coï tæì 2 tråí lãn caïc nhiãùu âäüng nhiãût âåïi xaíy ra liãn tiãúp hoàûc khi häüi tuû nhiãût âåïi coï læåîi cuía gioï muìa Táy Nam âi tåïi giai âoaûn phaït triãøn vaì nhiãùu âäüng nhiãût âåïi sau âoï tiãúp tuûc täön taûi mäüt thåìi gian ngàõn næîa" (Âoaìn Quyãút Trung, 1979). Luî säng Mekong laì kãút quaí táûp trung næåïc cuía nhiãöu nguäön: + 15% do tuyãút tan åí Táy Taûng + 15 - 20% do mæa åí Thæåüng Laìo + 40 - 45% do mæa åí Haû Laìo + 10% do mæa åí Campuchea + 10% do mæa åí ÂBSCL Vç táút caí doìng chaíy trãn säng Cæíu Long âãöu coï cæía ra laì biãøn nãn tênh cháút thuíy vàn vuìng ÂBSCL mang tênh cháút vuìng cæía säng chëu aính hæåíng cuía thuíy triãöu vaì caïc yãúu täú khê tæåüng khu væûc Âäng Nam AÏ chi phäúi. 5.3 Phán phäúi læåüng chaíy Læu læåüng bçnh quán nhiãöu nàm cuía säng Mekong khi chaíy qua Kratieï (Campuchea) vaìo khoaíng 13.500 m3/s, tæång æïng våïi täøng læåûng doìng chaíy (W) âãún 430 tyí m3/nàm. Khi gàûp doìng TongLãSaïp, læu læåüng bçnh quán tàng lãn âãún 13.644 m3/s vaì bàõt âáöu xám nháûp vaìo laînh thäø Viãût Nam bàòng 2 ngaî Tán Cháu vaì Cháu Âäúc. Læu læåüng bçnh quán taûi tán Cháu laì 11.000 m3/s (chiãúm 80% W), coìn taûi Cháu Âäúc laì 2.650 m3/s (chiãúm 20% W). Sæû khaïc biãût naìy laì âëa hçnh loìng säng vaì khu væûc. Mæûc næåïc säng Mekong taûi Tán Cháu cao hån Cháu Âäúc. Pháön låïn læåüng næåïc âãöu âäø ra biãøn Âäng, læu læåüng bçnh quán åí cæía säng lãn âãún 15.854 m3/s (khoaíng W = 500 tyí m3 næåïc/nàm), coìn laûi khoaíng 5% - 10% theo caïc säng raûch vaì kãnh âaìo âäø vaìo vënh Thaïi Lan nhæ kãnh Tri Tän, Ba Thã, Caïi Sàõn, Ä Män, Thäút Näút, ... vaì mäüt kãnh måïi khaïc qua vuìng Tæï giaïc Long Xuyãn - Haì Tiãn. Säng Vaìm Nao näúi liãön säng Tiãön vaì säng Háûu, chuyãøn mäüt læåüng næåïc khaï låïn tæì säng Tiãön qua säng Háûu laìm næåïc säng Háûu tàng lãn khoaíng 3 láön. Sau säng Vaìm Nao, læåüng næåïc säng Tiãön vaì säng Háûu bàòng nhau, Bàõc Myî Thuáûn âäø ra biãøn 51%W (læu læåüng bçnh quán 7.662 m3/s), Bàõc Cáön Thå âäø ra biãøn 49% W (læu -------------------------------------------------------- 117 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

læåüng bçnh quán 7.503 m3/s). Âàûc biãût sæû phán phäúi næåïc åí Tán Cháu vaì Cháu Âäúc thay âäøi theo muìa do aính hæåíng cuía âëa hçnh åí âaïy säng PhnomPãnh taïc âäüng. + Muìa luî: + Muìa kiãût:

Tán Cháu chiãúm 79% W, Cháu Âäúc 21% W Tán Cháu chiãúm 96% W, Cháu Âäúc 4% W

Tênh cháút âàûc thuì cuía säng Cæíu Long laì muìa kiãút ráút thiãúu næåïc, læu læåüng bçnh quán låïn nháút trong muìa kiãût laì 5.920 m3/s, læu læåüng bçnh quán laì 1.700 m3/s vaì læu læåüng bçnh quán nhoí nháút laì 1.200 m3/s (xaíy ra vaìo 17/4/1960). Læåüng næåïc muìa kiãût khäng âuí tæåïi cho toaìn bäü diãûn têch canh taïc, nhiãöu nåi säng raûch khä caûn saït âaïy, næåïc màûn tæì biãøn traìn sáu vaìo âáút liãön vaì âáút bë boí hoang ráút nhiãöu trong muìa khä. Âáy laì váún âãö cáön nghiãn cæïu tè mè trong bäú trê cå cáúu cáy träöng theo muìa vuû nhu cáöu næåïc mäüt caïch håüp lyï. 96% 90%

8% Säng Tiãön

23%

6%

15% 39%

51% 13%

49% 10%

Cæía Tiãøu Cæía Âaûi Ba Lai

16% 18%

4%

1% 1%

0% 6% 1%

Haìm Luäng Cäø Chiãn

15% Säng Háûu

Cung Háöu 28% Âënh An 21%

Hçnh 1:

Tráön Âãö

Phán bäú doìng chaíy kiãût tênh toaïn theo mä hçnh triãöu baïn nháût (Âoaìn Khaío saït Haì lan, 1974)

Trong khi âoï vaìo muìa luî, næåïc säng Cæíu Long laûi thæìa quaï nhiãöu laìm traìn ngáûp nhiãöu vuìng räüng låïn, màûc dáöu luî säng Cæíu Long khäng låïn vãö cæåìng suáút. Täúc âäü næåïc lãn taûi Tán Cháu trung bçnh chæìng 20 cm/ngaìy, täúi âa 34 cm/ngaìy (thaïng 6/1981), taûi Cháu Âäúc 15 cm/ngaìy, täúi âa khäng quaï 35 cm/ngaìy. Caïch cæía säng 180 km, biãn âäü luî laì 4 m (so våïi säng Häöng laì 11,8 m). Nàm 1978, cån luî lëch sæí âaî âãún ÂBSCL laìm ngáûp hån 1,3 triãûu ha trong hån 2 thaïng liãön. Luî naìy âãún såïm hån moüi nàm khoaíng 1 thaïng vaì 9 cån baîo liãn tiãúp âaî gáy ra mæa låïn trãn mäüt diãûn räüng vaì chuí yãúu táûp trung åí vuìng trung læu säng Mekong laìm mæûc næåïc luî tàng nhanh. Ngoaìi ra, triãöu cæåìng åí biãøn Âäng laìm mæïc næåïc dáng cao, haûn chãú viãûc tiãu thoaït ra biãøn. Luî nàm 1978 âaî gáy ngáûp nghiãm troüng åí 3 vuìng chênh: vuìng Tæï giaïc Long Xuyãn, vuìng Âäöng Thaïp Mæåìi vaì vuìng giæîa säng Tiãön vaì säng Háûu. -------------------------------------------------------- 118 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Âàûc træng luî cuía ÂBSCL laì mæûc næåïc luî tæång âäúi låïn vaì thåìi gian luî keïo daìi. Ta coï thãø phán biãût caïc cån luî åí ÂBSCL qua mæûc næåïc låïn nháút Hmax åí Tán Cháu: + Luî låïn: + Luî trung bçnh: + Luî nhoí:

Hmax > 4,50 m Hmax = 4,00 - 4,50 m Hmax < 4,00 m

Baíng 12: Säú ngaìy chëu ngáûp åí Tán Cháu theo âäü ngáûp åí mäüt säú cån luî (Viãûn Khê tæåüng - Thuíy vàn, 1979) Nàm\Mæïc næåïc 1961 1966 1978 1984 1991 1994

≥ 3,5 m 91 51 93 93 81 90

≥ 4m 79 63 77 73 64 82

≥ 4,5 m 81 38 58 35 22 30

Phán têch säú liãûu 58 nàm (1926 - 1984), cho tháúy coï 19 con luî cao hån mæûc næåïc luî trung bçnh, nhæ váûy xaïc suáút xuáút hiãûn mäüt con luî låïn åí ÂBSCL laì khoaíng 1/3. Caïc cån luî åí ÂBSCL coï 2 màût låüi vaì haûi. •

Låüi thãú cuía luî hàòng nàm laì noï mang laûi mäüt læåüng phuì sa låïn quê baïu bäöi bäø cho âáút âai canh taïc, ræía pheìn vaì màûn, caíi taûo âáút, luî cuîng tham gia laìm vãû sinh âäöng ruäüng, diãût chuäüt boü, sáu ráöy, âäöng thåìi cuîng goïp pháön laìm gia tàng âaïng kãø nguäön låüi thuíy saín.

•

Luî gáy thiãût haûi nhiãöu cho giao thäng, caïc vuìng canh taïc näng nghiãûp khäng coï âã bao, luî låïn cuäún âi nhiãöu nhaì cæía, gáy täøn tháút nhán maûng.

Viãûc dæû baïo luî mang tênh chiãún læåüc quan troüng trong dán sinh, kinh tãú vaì an toaìn xaî häüi. Dæû baïo luî phaíi phaïn âoaïn âæåüc thåìi âiãøm xuáút hiãûn luî, cæåìng âäü luî vaì coï truìng våïi thåìi kyì triãöu cæåìng åí biãøn Âäng hay khäng.

-------------------------------------------------------- 119 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Baíng 13: Baíng thäúng kã chu kyì luî xuáút hiãûn åí ÂBSCL qua traûm âo Tán Cháu (Âaìi Khê tæåüng - Thuíy vàn An Giang, 1926 - 1995) TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

Tæì nàm 1929 1934 1937 1939 1943 1947 1952 1956 1961 1964 1966 1970 1975 1978 1981 1984 1991 1994

Âãún nàm 1934 1937 1939 1943 1947 1952 1956 1961 1964 1966 1970 1975 1978 1981 1984 1991 1994 1995

Âäü daìi chu kyì 5 nàm 3 nàm 2 nàm 4 nàm 4 nàm 5 nàm 4 nàm 5 nàm 3 nàm 2 nàm 4 nàm 5 nàm 3 nàm 3 nàm 3 nàm 7 nàm 3 nàm 1 nàm

MNÂL âáöu chu kyì 489 500 515 505 498 500 486 447 527 462 519 468 437 494 468 497 479 467

MNÂL cuäúi chu kyì 500 515 505 498 500 486 447 527 462 519 468 437 494 468 497 479 467 443

MNÂL : mæûc næåïc âènh luî (tênh bàòng cm) Baíng 14: So saïnh mæûc næåïc låïn nháút Hmax (m) åí Tán Cháu vaì Cáön Thå trong nhæîng nàm luî låïn Nàm luî låïn 1961 1966 1978 1984 1991 1994

Tán Cháu Hmax 5,28 5,27 4,94 4,97 4,80 4,67

Ngaìy 12/10 27/9 9/10 13/9 15/9 3/10

Cáön Thå Hmax 2,09 2,00 2,06 2,06 1,98 2,16

Ngaìy 25/10 15/10 17/10 26/10 26/10 6/10

5.4 Næåïc ngáöm åí vuìng ÂBSCL Næåïc ngáöm hiãûn nay laì nguäön cung cáúp næåïc ngoüt quan troüng cho caïc vuìng nhiãùm màûn åí ÂBSCL. Âáy laì nguäön taìi nguyãn cáön âæåüc baío vãû vaì khai thaïc håüp lyï nhàòm phuûc vuû cho sinh hoaût vaì tæåïi hoa maìu theo phæång phaïp tæåïi áøm åí caïc -------------------------------------------------------- 120 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

khu væûc ven biãøn. Caïc khaío saït træåïc âáy cho biãút ÂBSCL coï cáúu taûo âëa cháút tæång âäúi âån giaín, gäöm låïp phuì sa cuî nàòm dæåïi låïp phuì sa måïi, viãûc khai thaïc næåïc ngáöm cuîng khaï dãù daìng. Låïp phuì sa cuî naìy bao gäöm caïc låïp saûn soíi vaì caït chæïa caïc maûch næåïc ngáöm ráút täút åí âäü sáu trung bçnh tæì 150 - 200 m tråí lãn. Theo kãút quaí nghiãn cæïu cuía Viãûn Haût nhán Quäúc tãú (Phan Âçnh Diãûp, 1983) thç tuäøi táöng næåïc ngáöm åí âäü sáu 200 m vuìng Bàõc säng Tiãön (Bãún Læïc, Long An) khoaíng 20 ngaìn nàm, táöng næåïc aïp sáu 100 m åí Nam säng Háûu (Baûc Liãu) khoaíng 23 ngaìn nàm. Caïc con säú naìy cho tháúy thåìi gian di chuyãøn cuía næåïc âãún âáy ráút cháûm, chu kyì bäöi hoaìn tæû nhiãn daìi gáúp tràm láön âåìi ngæåìi. Nhçn chung, næåïc màûn vaì pheìn váùn coìn aính hæåíng åí âäü sáu 100 - 150 m. Ngoaìi ra, viãûc khai thaïc quaï mæa vaì bæìa baîi næåïc ngáöm coï thãø dáùn âãún tçnh traûng màûn láún sáu vaìo âáút liãön, ä nhiãùm nguäön næåïc vaì coï thãø gáy ra luïn suût cäng trçnh bãn trãn. 5.5 Buìn caït trong säng Cæíu Long Hàòng nàm, säng Mekong taíi mäüt læåüng buìn caït khäøng läö so caïc hoaût âäüng xoïi moìn tæì thæåüng vaì trung læu. Læåüng buìn caït naìy hoìa láùn mäüt pháön trong næåïc vaì mäüt pháön bäöi làõng trong quaï trçnh váûn chuyãøn. Täøng khäúi læåüng buìn caït naìy æåïc tênh lãn âãún 67 triãûu táún/nàm bao gäöm caïc cháút vi læåüng trong âáút, caïc cháút phuì sa lå læíng hoìa våïi caïc taûp cháút hæîu cå vaì caïc váût liãûu di âaïy nhæ caït, saûn, soíi, ... Trung bçnh trong 1 lêt næåïc säng coï khoaíng 0,3 - 0,8 gr buìn caït. Âáöu muìa luî, læåüng buìn caït chæïa låïn nháút. Læåüng buìn caït naìy laì nguäön phuì sa quê baïu cho caïc caïnh âäöng Nam Bäü vaì laì læåüng váût liãûu liãn tuûc bäöi làòng åí muîa Caì Mau laìm cho mäùi nàm muîi Caì Mau láún ra ngoaìi biãøn tæì 80 - 100 m. Mäüt säú khoaïng cháút vi læåüng trong säng Mekong âæåüc phán cháút tæì nhiãöu máùu næåïc khaïc nhau åí nhiãöu thåìi âiãøm khaïc nhau cho säú liãûu trung bçnh sau: Baíng 15: Khoaïng vi læåüng trong næåïc säng Mekong (säú liãûu cáön kiãøm chæïng laûi) Vi læåüng (ppm) Thaïng Thaïng 1 - thaïng 5 Thaïng 6 - thaïng 12

Ca

Mg

K

Na

23.3 17.5

5.2 3.6

2.0 3.9

8.2 6.2

-------------------------------------------------------- 121 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6 THUÍY TRIÃÖU VAÌ SÆÛ TRUYÃÖN TRIÃÖU VAÌO SÄNG CÆÍU LONG 6.1 Thuíy triãöu ven biãøn ÂBSCL Âäöng bàòng säng Cæíu Long laì bäü pháûn cuäúi cuìng åí læu væûc säng Mekong tiãúp giaïp våïi biãøn nãn chãú âäü næåïc åí âáy chëu aính hæåíng låïn cuía thuíy triãöu. Càn cæï vaìo âàûc âiãøm hçnh thaình vaì diãùn biãún cuía thuíy triãöu, ta coï thãø chia vuìng biãøn ÂBSCL ra laìm 2 âoaûn vaì láúy muîi Caì Mau laìm âiãøm trung gian: a. Khu væûc biãøn Âäng Keïo daìi tæì Vuîng Taìu âãún muîi Caì Mau, daìi 400 km chëu aính hæåíng roî rãût theo chãú âäü thuíy triãöu baïn nháût triãöu khäng âãöu, biãn âäü triãöu khaï låïn trãn 2 m, âaût täúi âa 3,5 m, âàûc biãût trong chu kyì triãöu Maton (chu kyì 19 nàm) coï thãø lãn âãún 4 - 4,2 m. Tuy váûy, triãöu biãøn Âäng cuîng chëu mäüt pháön aính hæåíng triãöu biãøn Táy tæì vënh Thaïi Lan (baïn nháût triãöu khäng âãöu) nháút laì âoaìn caìng âi vãö phêa Caì Mau. Mäùi ngaìy coï 2 láön triãöu lãn vaì 2 láön triãöu xuäúng nhæng biãn âäü triãöu trong 2 láön khaïc nhau. Trong mäùi chu kyì 1/2 thaïng, tháúy roî sæû chãnh lãûnh âaïng kãø vãö biãn âäü kyì næåïc cæåìng. Næåïc låïn thæåìng xaíy ra vaìo nhæîng ngaìy mäöng 2 âáún mäöng 3 ám lëch, hoàûc ngaìy 18 - 19 ám lëch. Næåïc keïm xaíy ra vaìo thåìi gian giæîa 2 kyì næåïc cæåìng (ngaìy mäöng 7 - 8 ám lëch hoàûc 20 - 21 ám lëch). Caïc âàûc træng naìy xaíy ra âãöu âàûn suäút chiãöu daìi 300 km doüc båì biãøn, chè riãng âoaûn gáön âãún muîi Caì Mau thç måïi coï sæû biãún âäüng låïn vãö tênh cháút vaì biãn âäü cuía thuíy triãöu. Theo Nguyãùn Ngoüc Thuûy (1979) thç biãn âäü thuíy triãöu ngoaìi khåi vuìng nam biãøn Âäng gia tàng dán khi tiãún saït âãún thãöm luûc âëa ÂBSCL vaì giaím dáön khi soïng triãöu truyãön sáu vaìo säng Cæíu Long. Taûi vuìng biãøn Táy Nam biãøn Âäng, soïng baïn nháût triãöu âæåüc tàng cæåìng vãö biãn âäü khi tiãún vãö phêa âáút liãön do cáúu truïc âëa hçnh, âëa maûo cuía âaïy biãøn åí âáy tæång âäúi phæïc taûp. Âiãöu naìy, åí vënh Thaïi lan cuîng coï aính hæåíng tæång tæû nhæng mæïc âäü tháúp hån. b. Khu væûc phêa Táy Tæì muîi Caì Mau âãún Haì Tiãn daìi 250 km. ÅÍ khu væûc naìy chëu chi phäúi båíi thuíy triãöu nháût triãöu khäng âãöu cuía vuìng biãøn vënh Thaïi Lan, âoaûn gáön muîi Caì mau bë aính hæåíng cuía thuíy triãöu biãøn Âäng. Triãöu phêa Táy tiãún vaìo âáút liãön qua caïc säng thiãn nhiãn nhæ säng Baíy Haïp, säng Äng Âäúc, säng Caïi Låïn, säng Caïi Beï, ... vaì mäüt säú kãnh âaìo. Biãn âäü trung bçnh triãöu phêa Táy nhoí hån 1 m, täúi âa khäng quaï 1,1 - 1,2 m., trung bçnh khoaíng 0,7 - 0,8 m, âäöng thåìi cuîng êt chãnh lãûch giæîa caïc vuìng vãö biãn âäü song tênh cháút thuíy triãöu laûi coï mäüt säú âiãøm khaïc nhau vãö cå baín åí mäüt säú vuìng. Vê duû nhæ khu væûc Raûch Giaï laì daûng triãöu häùn håüp thiãn vãö baïn nháût triãöu våïi säú ngaìy trong thaïng coï 2 láön triãöu lãn vaì 2 láön triãöu xuäúng laì chuí yãúu (tæïc chëu aính hæåíng chãú âäü nháût triãöu khäng âãöu thiãn vãö baïn nháût triãöu), tæì Raûch -------------------------------------------------------- 122 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Giaï âi vãö phêa Haì Tiãn thç triãöu häùn håüp laûi thiãn vãö nháût triãöu, våïi säú ngaìy trong thaïng coï 1 láön dao âäüng triãöu chiãúm æu thãú. 6.2 Sæû truyãön triãöu vaìo säng Cæíu Long vaì baïn âaío Caì Mau Thuyí triãöu biãøn Âäng gia tàng biãn âäü khi tãún saït âãún cæía säng vaì bàõt âáöu giaím dáön khi truyãön sáu vaìo âáút liãön. Âàûc biãût vãö muìa kiãût, aính hæåíng cuía triãöu trong hãû thäúng säng ráút låïn. So våïi caïc säng chênh trãn thãú giåïi, mæïc âäü truyãön triãöu vaìo säng Cæíu Long khaï sáu, coï thãø lãn âãún 350 km, tæïc âãún âiãøm trãn thuí âä PhnomPãnh (Campuchea). Baíng 16: Biãn âäü triãöu trãn säng Cæíu Long (âo trong caïc ngaìy 20 - 26/6/1978) ÂËA ÂIÃØM SÄNG TIÃÖN Vuîng Taìu Myî Tho Chåü Måïi Tán Cháu SÄNG HÁÛU Âaûi Ngaîi Cáön Thå Long Xuyãn Cháu Âäúc BAÏN ÂAÍO CAÌ MAU Gaình Haìo Caì Mau

CAÏCH BIÃØN

BIÃN ÂÄÜ

0 km 56 km 183 km 225 km

375 cm 370 cm 120 cm 69 cm

43 km 90 km 144 km 201 km

334 cm 236 cm 144 cm 93 cm

2 km 65 km

30 cm 90 cm

Nguyãn nhán chênh do sæû tiãút giaím biãn âäü truyãön triãöu laì do aính hæåíng cuía læûc ma saït doìng chaíy våïi âëa hçnh tæû nhiãn cuía doìng säng, caïc chæåïng ngaûi váût trãn âæåìng âi vaì caí aính hæåíng cuía aïp læûc gioï trãn bãö màût doìng säng. Nhæ váûy, âi sáu vaìo khoaíng 140 - 150 km, âäü låïn cuía triãöu giaím âi 50% vaì khoaíng 200 - 220 km, âäü låïn cuía triãöu giaím âi 25%. Tuy váûy, vaìo muìa kiãût åí âiãøm caïch cæía biãøn 200 km ngæåìi ta váùn ghi nháûn âæåüc biãn âäü mæûc næåïc trãn säng Cæíu Long lãn âãún 1,4 m. Trãn caïc säng raûch nhoí, biãn âäü triãöu giaím nhanh dáön, nhæ trãn säng Gaình Haìo, biãn âäü triãöu giaím âi 3,5 láön so våïi cæía biãøn. Trong muìa luî, aính hæåíng cuía triãöu yãúu âi, nhæng noï cuîng laì mäüt yãúu täú laìm mæûc næåïc luî tàng cao.

-------------------------------------------------------- 123 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Baíng 17: Biãn âäü triãöu trãn säng vaìo muìa luî Caïch biãøn (km) 0 100 150 200

Biãn âäü triãöu (m) 3 - 3,5 1 0,5 0,1 - 0,2

Trãn säng Tiãön, âènh triãöu xuáút hiãûn taûi Tán Cháu cháûm hån 4 - 6 giåì so våïi âènh triãöu åí cæía biãøn. Trãn säng Háûu, âènh triãöu taûi Cháu Âäúc cuîng cháûm hån âènh triãöu åí biãøn Âäng mäüt thåìi gian tæång tæû. Âàûc biãût taûi Bàõc Cáön Thå (trãn säng Háûu) vaì Bàõc Myî Thuáûn (trãn säng Tiãön) âènh triãöu cháûm hån hay coï khi såïm hån phêa cæía säúng khoaíng 1 giåì. Hiãûn tæåüng naìy, Nguyãùn Vàn Áu (1985) âaî giaíi thêch laì coï thãø do taïc âäüng cuía thuíy triãöu vënh Thaïi Lan hay tæì Caì Mau lãn. Täúc âäü truyãön soïng triãöu cuîng nhæ säng Háûu trung bçnh khoaíng 25 km/giåì. Læu læåüng triãöu âaût giaï trë cæûc âaûi vaìo thaïng 4, thåìi gian naìy soïng triãöu coï thãø lãn âãún Campuchea âi qua âoaûn Myî Thuáûn - Tán Cháu trãn säng Tiãön vaì Cáön Thå - Cháu Âäúc trãn säng Háûu. Trong caïc thaïng 2 vaì 6 thç sæû truyãön thuíy triãöu coï giaím âi, triãöu chè coï thãø lãn âãún Campuchea khi xuáút hiãûn kyì næåïc cæåìng trong chu kyì 1/2 thaïng. Læu læåüng truyãön triãöu trung bçnh âo âæåüc taûi Cáön Thå laì 1.500 m3/s vaì taûi Myî Thuáûn khoaíng 1.600 m3/s. Täøng læåüng næåïc triãöu hàòng nàm qua Tán Cháu vaì Cháu Âäúc lãn âãún gáön 50 tyí m3 næåïc. Trong chu kyì nàm, taïc âäüng triãöu åí biãøn Âäng maûnh nháút vaìo thaïng 12 tåïi thaïng 1, räöi yãúu âi trong caïc thaïng 3, thaïng 4 räöi maûnh laûi vaìo thaïng 5 âãún thaïng 7 vaì yãúu âi trong thaïng 8 tåïi thaïng 9 dæång lëch. Muìa luî täúc âäü doìng chaíy trãn säng Cæíu Long lãn âãún 2,5 m/s (9 km/h), muìa caûn täúc âäü doìng chaíy phuû thuäüc nhiãöu vaìo doìng triãöu, khi triãöu ruït, næåïc chaíy xuäi vaì ngæåüc laûi. Doìng triãöu trong säng coï thãø âaût giaï trë trung bçnh 1 m/s, maûnh nháût luïc triãöu ruït trong muìa luî, coï thãø âaût tåïi 1,5 - 2 m/s. Trong caïc muìa khaïc, täúc âäü låïn nháút æïng våïi triãöu cæåìng vaìo khoaíng 0,5 - 1,25 m/s. Sæû truyãön triãöu trong hãû thäúng ÂBSCL ráút phæïc taûp, nháút laì vuìng tæï giaïc Long Xuyãn vaì baïn âaío Caì Mau. Khu væûc Caì Mau âoïng mäüt vai troì trung gian giæîa 2 loaûi thuíy triãöu vuía biãøn Âäng vaì vënh Thaïi Lan. ÅÍ âáy, do sæû pha träün cuía 2 thãø loaûi triãöu truyãön ngæåüc nhau âaî sinh ra hiãûn tæåüng giao thoa soïng. Hiãûn tæåüng giao thoa xuáút hiãûn trong caïc kãnh raûch nhoí trong vuìng vaì gáy phæïc taûp trong tênh toaïn. Caïc kãn Raûch Soíi, kãnh Caì Mau - Phuûng Hiãûp, ... cuîng coï hiãûn tæåüng naìy. Nhán dán goüi âáy laì "vuìng giaïp næåïc", caïc nåi naìy næoïc chaíy cháûm, buìn caït làõng -------------------------------------------------------- 124 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

âoüng nhiãöu, ... Noïi chung, caïc "vuìng giaïp næåïc" laì nåi khäng thuáûn låüi cho cäng taïc thuíy näng vaì caíi taûo âáút nãúu so saïnh våïi caïc vuìng coï doìng chaíy maûnh, biãn âäü triãöu låïn vaì cháút læåüng næåïc täút.

=================================================== Ghi chuï: Caïc säú liãûu âæåüc cung cáúp trong baìi naìy chè mang giaï trë tham khaío. Kãút quaí chênh xaïc tuìy thuäüc vaìo phæång phaïp phán têch caïc chuäùi säú máùu thu tháûp âæåüc tæì caïc nghiãn cæïu khaïc nhau.

===================================================

-------------------------------------------------------- 125 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Hçnh 2: Læu væûc säng Mekong (Nguäön: UÍy ban säng Mekong, 1988)

-------------------------------------------------------- 126 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Hçnh 3

Caïc âæåìng âàóng vuî trung bçnh, phán bäú chaíy traìn trung bçnh thaïng, caïc vuìng bë ngáûp luî vaì caïc traûm âo mæa trong nàm 1985 åí læu væûc säng Mekong (Nguäön: UÍy ban säng Mekong, 1985)

-------------------------------------------------------- 127 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL

Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Hçnh 4

Baín âäö thuíy lợi Âäöng bàòng säng Cæíu Long

-------------------------------------------------------- 128 --------------------------------------------------------Phuû chæång: ÂÀÛC ÂIÃØM CHÃÚ ÂÄÜ KHÊ TÆÅÜNG - THUÍY VÀN VUÌNG ÂBSCL