Spss

ÖDEV VE TEZLERİNİZİN  ARAŞTIRILMASI  KAYNAK TARAMASI  YAZILMASI  ANKET TASARIMI  ANKET UYGULAMASI  SPSS ANALİZİ VE SONUÇLARIN YORUMLANMASI  www.odevofis.com  (212) 5504626­27  Söğütlü Çeşme Caddesi No:56 Altn Çarş Kat­1 D:39­40  Kadköy

www.odevofis.com  ­2­ 

SPSS  Kaliteofisi Yayınları No: 10  Eylül 2005 

Kaynak göstermek şartı ile alıntı yapılabilir. İzin alınmaksızın çoğaltılabilir.  Öneri ve bilgi talebi için [email protected] 

* Bu e­kitap kaliteofisi’ne gönderilen dokümanlar kullanılarak derlenmiştir. www.odevofis.com  ­3­ 

KaliteOfisi Hakknda  Kalite ofisi; ülkemizde kalite bilincinin yerleşmesine katk sağlamak, kalite konusunda yaplan araştrmalara destek  olmak, yöneticilerin, uzmanlarn, akademisyenlerin, öğrencilerin ve ksacas kalite ile ilgilenen herkesin çalşmalar  srasnda karşlaştklar problemlere çözümler getirmek ve bilgi alşverişini kolaylaştrmak için oluşturulmuş bir  iletişim portaldr. 

Misyonumuz  Bilgi ve birikimleri bir araya getirmek, beraber üretmenin ve paylaşmann hazzn yaşamaktr. 

Vizyonumuz  Kalitenin bir yaşam biçimi haline getirilmesine uzmanlğmz ve etkinliğimiz ile liderlik etmektir. 

İlkelerimiz  Bilgi ve deneyimin paylaşldkça çoğaldğna inanr, sağladğmz hizmetin kalitesinden ödün vermeyiz. Kalite  konusundaki gelişmelerin, ülkemizdeki kuruluşlarn yönetim ve kültür dokusuna uygun bir şekilde sunulmasna  dikkat ederiz. Her bir talebi proje anlayş ile alarak hizmette bütünsellik sağlarz.

www.odevofis.com  ­4­ 

İÇİNDEKİLER  SPSS Kurulumu............................................................................ ........... 6  İlk Ekran................................................................................................  7  Data Editor Penceresi...............................................................................8  Değişken Tanmlama ve Veri Girme........................................................... 9  Basit İstatistikler Bulma (Mean) ............................................................... 19  Verilerin Düzenlenmesi (Frekans, Grafik, Histogram) ................................. 23  Korelasyon (Correlation) ..........................................................................28  Güvenilirlik Analizi....................................................................................36  Faktör Analizi...........................................................................................40  Mann­Whitney U Testi..............................................................................42  Friedman İki Yönlü Varyans Analizi........................................................... 43

www.odevofis.com  ­5­ 

SPSS Kurulumu  Kurulum İçin Gereken Donanm  SPSS için en az 8 Mb RAM'a ihtiyacnz var. Daha az  RAM'a sahipseniz SPSS çalşmayacaktr.  İslemci olarak Pentium 100Mhz ve üstü islemcileri  tavsiye ediyorum.  SPSS'i Başlatma  Windows'da Start butonu ile açlan menuden Program  Files' seçin; yeni açlan menuden de SPSS 8.0  seçeneğini seçin; son açlan menuden de SPSS 8.0 For  Windows'u tklayn.SPSS açlacaktr.

www.odevofis.com  ­6­ 

İlk Ekran  Karşnzda ilk göreceğiniz ekran, yan tarafta  gördüğünüz pencere olacaktr.  SPSS for Windows başlğ ile açlan küçük pencere,  sizin ne yapmak istediğinizi seçmenizi bekliyor.  İlk kez girdiğiniz için Type in data seçeneğini  seçin.Yeni bir data dosyas oluşturmanz  sağlayacaktr.

www.odevofis.com  ­7­ 

Data Editor Penceresi  Bu pencere SPSS'in Data Editor'üdür. Datalarinizin  yerlesecegi alan burasidir.Sütun ve Satirlardan  olusur.  Her sütun bir değişkeni (variable) temsil eder.İlk  açlşta hiçbir variable tanimli olmadigi icin sütunlarin  basliklari var diye adlandirilis olarak gelir.Yeni  variable tanimlamak icin istediginiz sütunun  basliginin uzerine gelip sag tiklayin. Açilacak kucuk  menuden Define Variable (Degisken Tanimla)  secenegini secin, menuden Ok (Tamam) tusuna  basin.(Bu islemin ayrinitsini daha sonra  gorecegiz).Ancak SPSS arada bos sütun kalacak  sekilde variabla tanimlamaniza izin vermez.  Mesela,siz arada 2 sütun birakip 3. sütunda bir  degisken tanimlarsaniz, SPSS aradaki sütunlari da  birer degisken olarak tanimlar.  Her bir satir da bir kisiye ait degerleri tutar. Kisilerin  deger ya da puanlari, yazildiklari kutucuk hangi  variable'a denk geliyorsa o biçimde (formatta)  görünür.

www.odevofis.com  ­8­ 

Değişken Tanımlama ve Veri Girme

·

İstatistikte Değişken Nedir?

·

Değişken Tanımlama

·

Veri Girme

·

Değişkenleri Kullanarak Yeni Değişken  Elde Etme

www.odevofis.com  ­9­ 

İstatistikte Değişken Nedir  Gözlem ya da ölçüm yaptğnz gruptaki farkl bireyler  için farkl değerler alabilen özelliklerdir. Bir bireyin  cinsiyeti, yaş, not ortalamas, test notu, birer  değişkendir. Bu özellikler diğer bireyler içinde  geçerlidir ancak farkl değerler içerebilir.  İstatistikte 2 tip değişken vardr:  1.Bağmsz Değişken (Independent Variable):  Sizin control edebileceğiniz, genelde gruplama  yapmak için kullandğnz değişkendir.Yaş, cinsiyet,  testtin zorluk derecesi, vs...  2.Bağml Değişken (Dependent Variable):  Bağmsz değişkenin değerini değiştirerek elde  edebileceğiniz değişkenlerdir.Yaş değiştikçe müzik  dinleme oran değişiyor mu? diye sorduğunuz  soruda, müzik dinleme oran bağml değişkendir.Yaş  ise bağmsz.  SPSS'de değişken tanmlama aşamasnda bağmsz  ya da bağml diye bir fark yoktur. Burada  değikeninizin ne tür bir veriyi barndracağ (tipi)  önemlidir. (Saysal değer, yaz, tarih bilgisi, vs...)  Değişkenlerin tipini, onlar tanmlarken belirlemeniz  gerekecek. Bunun nasl yaplacağn bir sonraki  sayfada göreceksiniz.

www.odevofis.com  ­10­ 

Değişken Tanmlama  Data Editor'ündeyken var isimli ilk sütunun başlğna  sağ tklarsanz, ya da Data menüsünden ilk seçeneği  seçerseniz, Define Vairable (Değişken Tanmlama)  adyla bir pencere açlacaktr:  Variable Name: Bu kutucuğa en fazla 8 karakter  olacak şekilde değişkeninizin ismini girebilirsiniz. · Type...: Değişkeninizin tipini belirlemenizi sağlar. · Labels...: Değişkeninizin değerlerine etiket (label)  vermenizi sağlar. · Missing Values...: Değişken için geçersiz  saylacak, yani hesaplamalarda göz önüne  alnmayacak değerleri belirlemenizi sağlar. · Column Format...: Değişkeninizin bulunduğu  sütunun kaç karakter genişliğinde olacağna, içindeki  verilerin sağa, sola ya da ortaya yazlmasna karar  veririsiniz. Orjinal hali 8 karakter ve sağ taraftr. · Measurement: Verinizin hangi düzeyde  olduğunu seçersiniz.

www.odevofis.com  ­11­ 

Type... (Değişken Tipi)  Değişkenin tipini belirlemek için, listeden uygun olan  seçeneği seçin.Her bir tip için, birkaç özellik  belirleyebilmeniz için seçenekler görünecektir. Son  halini ayarladktan sonra Continue (Devam)  butonuna basn.Değişken tipiniz belirlenmiş olacak.

www.odevofis.com  ­12­ 

Label... (Değer Etiketleri)  Değişkeniniz için gireceğiniz değerler yerine, onlar  temsil eden etiketler kullanabilirsiniz. Mesela Cinsiyet  isminde bir değişkeniniz varsa, bu değişkeni  kullanarak işlemler yapacağnz için tipini string (yaz)  seçemezsiniz.Onun yerine number (numara) tipini  kullanrsnz. 1 says erkekleri, 2 says da kadnlar  için kullanlsn.  Bu iki değer SPSS için hiçbir zorluk çkarmaz.Ancak  bir süre sonra erkekler mi 1 yoksa kadnlar m 1 diye  düşünebilirsiniz.Bunu engellemek için, bu değerlere  birer etiket(label) vererek temsil edersiniz.Yanda  bunu nasl yapacağnz 3 aşamada gösteriliyor.  İlk önce değeri,ki burada 3, sonra onu temsil edecek  etiketi, zengin, girip Add  tuşuna basn. İstediğiniz  tüm değerlere etiket verdikten sonra, Continue  tuşuna basn. Etiketleriniz hazr.  Yaptğnz bir etiketi silmek için, Listeden seçip  Remove(kaldr) tuşuna basn. Değiştirmek için de  Change(Değiştir).

www.odevofis.com  ­13­ 

Missing Values... (Geçersiz Değerler)  Bazi bireyler için herhangi bir değişkene ait değer  olmayabilir. Hesaplanamamş olabilir. Bu durumda  değer kutucuğu yada hücresi boş kalacaktr. Bu boş  değerler, SPSS için Missing Values (Geçersiz  Değer) olarak adlandrlr.  Ancak, araştrmac olarak siz, verilerinizin tümünü  geçerli değer olarak kabul etmek istemeyebilirsiniz.  Bu durumda hangi değerlerin geçersin olacağn bu  menüden belirleyebilirsiniz.  No Missins Values: Hiçbir geçersiz değer tanm  yapmamak için seçin.  Discrete Missing Values: Özellikle belirttiğiniz  değerler geçersiz olacaktr. En fazla 3 değer  belirleyebilirsiniz.  Range of Missing Values: Belirlediğiniz aralktaki  değerler geçersiz saylr.  Range plus one discrete missing value:  Belirlediğiniz aralktaki ve ayrca belirteceğiniz bir  değer geçersiz olacaktr.

www.odevofis.com  ­14­ 

Measurement  Değişkeninizde kullanacağnz değerler sadece  rakamdan oluşuyorsa (mesela yaş, gelir,  notlandrmalar,vs..) Scale;  hem rakam hem de metin içeriyorsa (kardeş says:  "1","2","3", "4 ve üzeri" vs..) Ordinal;  sadece metin içerecekse (Snflar: A, B, C, D, vs...)  Nominal seçeneklerini kullann.  Bu özellikler, değişkeniniz ile yapabileceğiniz  işlemlerin snrn belirler. Mesela Ordinal ve Nominal  düzeyinde değişkenlerin ortalamas bulunamaz, ya  da aritmetik işlemlerde kullanlamaz. Onlar sadece  gruplama yapmak için ve grafiklerde verileri temsil  etmek için kullanlabilirler.  Scale düzeyindeki değişkenler ise her türlü  hesaplamay kabul eder. SPSS, siz belirlemediğiniz  sürece girdiğiniz rakamlardan oluşan değişkenleri  Scale yapacaktr.  Değişkenin düzeyini seçtikten sonra uygun olan tipi  de (Type) belirlemeniz gerekir. Eğer Nominal  değişken tanmlayp, tipini numara olarak  brakmşsanz, o değişkene yaz yazamazsnz.String  yapmanz gerekir.!

www.odevofis.com  ­15­ 

Veri Girme  Değişkeninizi Tanmladktan sonra, veri girebilirsiniz.  Tek yapmanz gereken girmek istediğiniz hücreyi  seçmek ve klavyeden değeri girip Enter tuşuna  basmak. Yazdğnz değer hücreye yerleşecektir.  Eğer girdiğiniz değer değişkeninizin tipine  uymuyorsa, mesela numara tanml bir değişkene  metin girerseniz, değer hücreye yazlmayacaktr.

www.odevofis.com  ­16­ 

Değişkenleri Kullanarak Yeni Değişken  Oluşturma  Elinizdeki verileri kullanarak yeni veri ve değişken  yaratabilirsiniz. Örneğin, elinizde öğrenciler için 3  ayr not varsa, bunlarn toplamn 4. bir değişken  olarak oluşturabilirsiniz.  Bunun gibi diğer değişkenleri kullanarak  yaratacağnz yeni değişkenleri  Transform/Computer seçeneğinin altnda  bulabilirsiniz. Yandaki şekil, bu Compute  penceresine ait. Target Variable  kutusuna  oluşacak yeni değişkenin adn girin. Numeric  Expression  kutusuna ise, yeni değişkenin  değerlerinin hesaplanmas için formule benzer bir  ifade girin. Örneğin bu pencerede, varolan 6 quizin  toplam hesaplanarak total adyla bir değişken  oluşturulacak. q1, q2... diye adlandrlan quiz  değişkenlerini, ister klavyeden adn yazarak,  isterseniz de listeden çift tklayarak bu ifadenin içine  dahil edebilirsiniz. İfadeniz son halini alnca, Ok  tuşuna basn. Yeni değişkeniniz içerisindeki  hesaplanmş değerlerle boş olan ilk sütuna  yerleşecektir.

www.odevofis.com  ­17­ 

Yeni Değişkenin görünümü.

www.odevofis.com  ­18­ 

Basit İstatistikler Bulma (Mean)  Girdiğiniz veriler hakknda basit istatistikler bulmak  için Summarize / Descriptives seçeneğini seçin.  Basit istatistikler dediğimiz, ortalama (mean),  ortanca (median), tepe değeri (mode), veri  aralğ(range), standart sapma (standard  deviation),varyans (varience),ortalamann standart  hatas (standard error of the  mean),çarpklk(skewness), basklk (kurtosis)'dr. Bu  değerler ile verilerinizin genel dağlm hakknda bilgi  edinirsiniz.

www.odevofis.com  ­19­ 

Descriptives...  Bu menüde istatistiklerinini bulmak istediğiniz  verileri(değişkenleri) seçmeniz gerekiyor. Sol  taraftaki değişkenler listesinden seçtiğiniz  değişkenleri, ortadaki ok tuşuna basarak sağ  taraftaki Variables listesine geçirin.Options  seçeneği ile hangi istatistikleri istediğinizi seçin. Ayn  şekilde birden fazla değişkeni sağ taraftaki listeye  ekleyerek hesaplamalar hepsi için ayn anda  yapabilirsiniz. Tüm değişkenleri seçtikten sonra Ok  tuşuna bastğnzda istatistikler bulunup Output  penceresinde (ayr bir pencere) görüntülenecektir.

www.odevofis.com  ­20­ 

Descriptives.../ Options  İstediğiniz seçenekleri kutucuklar işaretleyerek  belirleyin.Son olarak Continue  tuşuna basn.  Descriptives menüsüne geri döneceksiniz

www.odevofis.com  ­21­ 

Output View (Çkt sayfas)  SPSS'de tüm hesaplamalarn sonucu yanda  gördüğünüz gibi bir çkt sayfasna (Output View)  gelir. Bu sayfa sizin verilerinizin bulunduğu sayfadan  ayrdr. Verilerinizi kaydettiğiniz gibi bu çktlar da  dosya halinde kaydedebilirsiniz.  İki bölümü vardr. İlki çktnzn başlklarn  gösteren soldaki bölümdür. Burada istediğiniz  başlğa tklayarak oraya ulaşabilirsiniz. Windows  Gezgini (Windows Explorer) ile benzer bir yaps var.  İkinci bölüm ise sağ tarafta asl çktnn olduğu  alandr. Çkt dosyasn oluşturur ve Print edileceği  zaman sadece buradaki bildiler yazlr.

www.odevofis.com  ­22­ 

Verilerin Düzenlenmesi (Frekans, Grafik,  Histogram)  Elimizdeki verileri gruplamak ve bu gruplarn  frekanslarn bulmak için  Statistics/Summarize/Frequencies... seçeneğini  kullanrz.  Frequencies menüsü  Frequencies menüsü altnda, gruplama yaparken  istediğiniz biçimde ve sayda gruplar oluşturmanz  sağlayan seçenekler vardr.  Ayrca verilerinizin grafik ve histogramlarn (bir çeşit  grafik) oluşturabilirsiniz. Grafikleri oluştururken de  birçok seçeneği kullanabilirsiniz.

www.odevofis.com  ­23­ 

Frequencies (Frekans)  Bu menüde, sol tarafta elinizdeki değişkenlerin listesi  yer almaktadr. Şu anda sadece 1 tane değişken  olduğu için (süre) ve bu değişken de şu anda seçilip  sağ tarafa alndğ için bu liste boş görünüyor.  Frekansn bulacağnz değişkeni bu listeden seçtikten  sonra (1), ortadaki ok tuşu ile sağa geçirin(2).  İstediğiniz sayda değişkeni sağ tarafa geçirerek ayn  anda frekanslarn bulabilirsiniz. "OK" tuşuna  basmadan önde, aşağda bulunan Statistics,  Charts, ve Format  butonlar ile gerekli ayarlamalar  yapabilirsiniz. "OK" tuşuna basnca frekans  dağlmlar Çkt Ekrannda görünecektir.

www.odevofis.com  ­24­ 

Frequencies/Statistics  Bu başlk altnda frekans dağlmna ek olarak  verilerinizin istatistiklerini de elde edebilirsiniz. Bu  menüden seçeceğiniz seçenekler, çkt sayfasnda  Statistics başlğ ile bir tablo halinde size  sunulacaktr.

www.odevofis.com  ­25­ 

Frequencies / Charts

www.odevofis.com  ­26­ 

Frequencies / Format

www.odevofis.com  ­27­ 

Korelasyon (Correlation)  Elinizdeki iki değişken arasnda bir ilişki olup  olmadğn görmek için (korelasyon)  Statistics/Correlate/Bivariate seçenegini  kullann.  Dikkat etmeniz gereken nokta, değişkenlerinizin her  ikisinin saysal (numaric) olmasdr. Korelasyon,  değişkenlerinizin birindeki bir değişiklik, ayn oranda  diğerinde de beklenebilir mi sorusuna verilen  cevaptr. Burada kilo ve boy değişkenlerine baklyor.  Kilosu yuksek olan birinin boyu da uzun olabilir mi  diye korelasyona bakyoruz. Korelasyon katsays (r)  0 ile 1 arasnda bir değer alr. 0 hiç ilişki olmadğn,  1 ise tam bir ilişki olabileceğini bildirir. Katsay +  yada ­ olabilir. Örneğin +0.78 olursa iki değişken  arasnda pozitif bir ilişki var demektir. Biri artnca  diğeri de artacaktr diye beklenir. ­0.89 olursa, biri  artnca diğeri azalacaktr ve negatif ilişki vardr denir.  Ancak korelasyon bir neden­sonuç ilişkisi değildir.

www.odevofis.com  ­28­ 

Correlation/Bivariate  Bu pencerede değişkenlerinizi seçmeniz gerekiyor.  Pencerenin sol tarafnda varolan değişkenleri  göreceksiniz. Bunlardan korelasyonuna bakmak  istediklerinizi seçip sol tarafa geçirin. En az iki ya da  daha fazla olabilir. Eğer 4 değişken seçerseniz, bu  değişkenlerin kendi aralarnda 2'li korelasyonlarn  elde edersiniz.  Otomatik olarak Pearson katsays seçilidir. Bu değer  normal ölçümler için geçerlidir. Spearman katsays  ise, değişkenleriniz sralanmş değerler ise kullanlr.  Mesela birinci değişken 10 kişinin snf içindeki  sralamalarn (1'inci, 2'nci,..); ikinci değişken ise bu  kişilerin yine yl sonundaki sralarmalarn veriyorsa,  bu sralamalar arasndaki korelasyonu bulmak için  Spearman katsaysn seçin.  Eğer hipotez test etmiyorsanz, Test of significance'i  Two­tailed brakn. Ediyorsanz siz karar verin.  Options seçenegi ile ek özelliklere ulaşabilirsiniz.

www.odevofis.com  ­29­ 

Correlation/Bivariate/Options Secenegi  Bu bölümde korelasyon katsaysnn yan sra  ortalama ve standart sapmay da (means and  standard deviations) hesaplatabilmeniz için  seçenekler vardr. Bu seçenekleri seçerseniz, çkt  ekrannzda ikinci bir tablo olarak ortalama ve  standart sapma da yer alr

www.odevofis.com  ­30­ 

Korelasyon Çkt Ekran  Bu tablolardan ilki, Descriptives, Options  bölümünde seçtüğünüz ortalama ve standart  sapmay veren tablodur.  İkinci ve asl tablo ise değişkenlerin ilişkilerini  vermektedir. Pearson Correlation satrnda yer  alan saylar koreasyon katsaysn vermektedir.  Dikkat ettiyseniz, tablonun KILO adnda hem bir  satr ve hem de bir sütunu bulunmaktadr. Bu iki  sütunun kesişimde olan hücreleri dikkate almaynz.  Önemli olan farkl iki değişkenin kesiştiği hücrelerdir.  KILO ve BOY değişkenlerinin kesiştiği hücrede  kaysay 0,828 olarak verilmiştir. Bu değer pozitif ve  yüksek bir korelasyonun varolduğunu belirtir.Ayn  zamanda Sig.(2­tailed) satrlarnda da 0,000 olarak  verilen değerler, bulduğumuz korelasyon katsaysnn  0,01 maindarlk düzeyinde geçerli bir korelasyon  katsays olduğunu berlirtir. Zaten geçerli olan  katsaylarn yannda, SPSS tarafndan baslan iki  yldz (**) işareti vardr.

www.odevofis.com  ­31­ 

Nokta Dağlm  Bir önceki bölümde bahsettiğimiz korelasyon  katsays, ayn zamanda iki değişken arasndaki  noktasal dağlm grafiğinin de şeklini belirler.  Eğer iki değişken arasnda tam bir ilişki varsa, (r)  korelasyon katsaysn +1'e yakn bir değerde  bulursunuz. Bu durumda bu iki değişkenin ilişkisi  sağdaki ilk grafik (A) ile anlatlabilir. KILO attkça,  BOY da artyor. Eğer r, ­1'e yakn bir değer alrsa, bu  ikinci grafik (B) ile örtüşür . Her iki durumda da ilişki  kuvvetlidir. Ancak üçüncü grafik (C) gibi bir dağlm  elde ederseniz, (r) katsay  0'a yakn demektir ve bir  ilişkiden söz edilemez.  Bu grafikler ile iki değişken arasndaki katsaynn neyi  anlattğ daha rahat anlaşlr. SPSS'de bu grafiği  Graphs/Scatter... seçeneği ile elde edebilirsiniz .

www.odevofis.com  ­32­ 

Graph/Scatter  Bu seçeneği seçtikten sonra karşmza sağ tarafta  görünen küçük Scatterplot  penceresi gelecektir. Bu  ğencereden Simple seçeneğini seçin ve Define’  tklayarak devam edin.

www.odevofis.com  ­33­ 

Graph/Scatter/Simple Scatterplot  Karşnza gelecek bu menüde, değişkenlerinizi  seçeceksiniz. Sol taraftan iki değişkeninizi Y Axis ve  X Axis diye adlandrlan kutulara yerşeltirin. Bunu  ortadaki küçük butonlarla yapabilirsiniz. Hangi  değişkeni Y Axis ya da X Axis kutusuna koyduğunuz  fark etmez. Y Axis kutusuna KILO değişkenini  koyarsanz, grafikteki Y ekseninde KILO  değişkeni temsil edilmiş olur.  Title  ve Options  seçeneklerini kulanarak baz  ayarlamalar yapabilirsiniz. Bunlar yapmasanz da  olur. OK  butonuna basnca grafiğiniz Output  penceresinde oluşacaktr.

www.odevofis.com  ­34­ 

Graph/Scatter/Simple Scatterplot/Grafik;  Çkt olarak elde ettiğimiz grafik yandaki gibi  olacaktr. Bu grafikte krmz noktalarn X ve Y ekseni  üzerinde dek geldiği yer, o kişinin kilosunu ya da  boyunu göstermektedir.  Gördüğünüz gibi noktalarn yerleşimi kilo arttkça boy  da artacak şekildedir. Doğrusal bir çizgi halinde  olmasa da, böyle bir doğrusal çizgiye yaklaşmş  olmalar, aralarnda pozitif ve yüksek bir iilşki  olacağn gösteriyor. Hakikaten de, korelasyon  katsaysn (r) hesapladğmz zaman, 0,862 olarak  hesaplyoruz. Bu iki sonuç, kilodaki bir artşn, boyda  da bekleneceğini ve bu iki değişkenin birbiriyle ilişkili  olduğunu belirtiyor.

www.odevofis.com  ­35­ 

Güvenilirlik Analizi  Verileri, SPSS Veri Editörüne, sütunlara her bir  değişkeni, satrlar ise her bir cevaplaycy temsil  edecek şekilde girin.

www.odevofis.com  ­36­ 

“Statistics menüsü” altndaki, “Scale” ve “Reliability  Analysis” alt menülerini tklayn.

www.odevofis.com  ­37­ 

Reliability Analysis tablosundaki oku kullanarak, ilk  faktöre ait değişkenleri “Items” kutucuğuna atn.  Daha sonra, “Model” kutucuğunun yanndaki oku  kullanarak, analiz modelini seçin ve “Statistics...”  düğmesini tklayn.

www.odevofis.com  ­38­ 

Karşnza çkacak “Reliability Analysis: Statistics”  tablosundan ihtiyaç duyacağnz, istatistikleri  işaretleyin (Descriptives for “Item”, “Scale”, “Scale if  Item Deleted” istatistikleri bu basamak için  yeterlidir). Müteakiben “Continue” ve bir sonraki  tablodaki “OK” düğmelerini tklayn.

www.odevofis.com  ­39­ 

Faktör Analizi  Güvenirlik analizinden sonra yaplmas gereken iş,  anketin faktör yapsnn kantitatif olarak  doğrulanmasdr.  İlk adm olarak “Statistcs” menüsü altndaki, “Data  Reduction”, “Factor” alt menülerini tklayn.

www.odevofis.com  ­40­ 

Karşnza çkacak “Faktör Analizi” tablosundaki  değişkenleri, ok yardmyla “Variables” kutucuğuna  atn. Daha sonra ayn tablodaki Ratation düğmesini  tklayn. “Faktör Analysis: Ratation” tablosundan  kullanacağnz yönlendirme yöntemini seçin.  “Continue” ve “OK” düğmelerini srasyla tklayn.

www.odevofis.com  ­41­ 

Mann­Whitney U Testi  SPSS’de Mann­Whitney U testini uygulamak için A ve  B seti srasyla alt alta “ab” sütununa, bu değerlerin  grup kodlar “grup” sütununa girilir. Statistics >  Nonparametric Tests > 2 Independent Samples...  seçeneği tklanr. Aşağdaki ekran görüntüye gelir. Bu  ekranda Test Variable List alanna derece değişkeni,  Grouping Variable alanna snf değişkeni taşnr. Test  Type seçeneğinden Mann­Whitney U seçeneği seçilir.  Define Groups seçeneğinden örnek kodlarnn  minimum ve maksimum değerleri tanmlanr.  Continue ve OK tklanr.

www.odevofis.com  ­42­ 

Friedman İki Yönlü Varyans Analizi  SPPS’de Friedman testi uygulamak için veriler  srasyla sütunlara girilir. Statistics > Nonparametric  Tests > K Related Samples ... seçeneği tklanr.  Aşağdaki ekran görüntülenir. Bu ekranda Test  Variables alanna değişkenler taşnr ve Test Type  seçeneklerinden Friedman işaretlenir, OK tklanr.

www.odevofis.com  ­43­ 

ÖDEV VE TEZLERİNİZİN  ARAŞTIRILMASI  KAYNAK TARAMASI  YAZILMASI  ANKET TASARIMI  ANKET UYGULAMASI  SPSS ANALİZİ VE SONUÇLARIN YORUMLANMASI  www.odevofis.com  (212) 5504626­27  Söğütlü Çeşme Caddesi No:56 Altn Çarş Kat­1 D:39­40  Kadköy

www.odevofis.com  ­44­