Skourtos Climate Change Draft 7

Κλιματική Αλλαγή & Ελληνική Οικονομία

Παρουσίαση στο διήμερο ενημέρωσης & δράσης, ‘ΚΛΙΜΑ & ΠΟΛΗ: με το βλέμμα στην ΚΟΠΕΓΧΑΓΗ’ Αθήνα 6-7 Νοεμβρίου 2009

Μιχαήλ Σκούρτος Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Γενικός Συντονισμός Κ. Δρακάτος Πρόεδρος Επιτροπής Χ. Ζερεφός Συντονιστής Επιτροπής

Ομάδες Εργασίας Κλίμα Επισπεύδοντες Χ. Ζερεφός Χ. Ρεπαπής

Περιβάλλον Επισπεύδοντες Εμμ. Μπαλτατζής Α. Νάστης

Οικονομία Επισπεύδοντες Γ. Δονάτος Α. Παπανδρέου

Ενέργεια Επισπεύδοντες Π. Κάπρος Γ. Γιαννόπουλος

Κοινωνία Επισπεύδοντες Ι. Υφαντόπουλος

Στρατηγική & Πολιτική

Α. Ασημακόπουλος Χ. Γιαννακόπουλος Γ. Τσελιούδης Π. Χατζηνικολάου και συνεργάτες

Α. Καραμάνος Δ. Παπανικολάου Σ. Παπουτσόγλου Μ. Σεφερλής Γ. Στουρνάρας και συνεργάτες

Χ. Κοκκώσης Α. Ξεπαπαδέας Ε. Σαρτζετάκης Μ. Σκούρτος και συνεργάτες

και συνεργάτες

και συνεργάτες

Όλες οι ομάδες

Εκπρόσωποι Τράπεζας της Ελλάδος Π. Θωμόπουλος Ι. Σαμπεθάι Επιστημονική Γραμματεία

  

Η Επιτροπή θα αποτιμήσει το κόστος της κλιματικής αλλαγής για την ελληνική οικονομία, και ειδικότερα τις: Οικονομικές Κοινωνικές, και επιπτώσεις Περιβαλλοντικές

}

Κατανοώντας τις προκλήσεις Πρόοδος στην κλιματική επιστήμη και την έρευνα σε εθνικό επίπεδο

Έρευνα σε παγκόσμιο επίπεδο για την κλιματική αλλαγή

Επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής σε τομείς της ελληνικής οικονομίας

Αναλυτικές μελέτες για την επίδραση της κλιματικής αλλαγής σε τοπικό επίπεδο

Προοδευτική αποτίμηση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων

Νέα εθνική πολιτική για την κλιματική αλλαγή

Έκθεση Stern & Έκθεση Garnaut

Τρωτότητα ελληνικής οικονομίας Τουρισμός Ενέργεια

Γεωργία

Ελληνική Οικονομία

Αστικές δομές και υποδομές

Εκτεταμένη ακτογραμμή Μεγάλο απόθεμα βιοποικιλότητας

Εξασθένηση κοινωνικού κεφαλαίου

Ενέργεια Κατανάλωση ενέργειας και εκπομπές

Πηγή: Πηγή: ;έκθεση ;έκθεση ΤτΕ 2008 και eurostat

Τουρισμός ≈ 21%

Μεταβολή αφίξεων το 2100 (%) λόγω Κ.Α.

Τρωτότητα παράκτιων περιφερειών ΕΕ ‘θετικές δυνατότητες’ (Πράσινο) ‘τρωτότητα’ (Κόκκινο)

≈ 7% Μεταβολή δαπανών το 2100 (%) λόγω Κ.Α.

πηγές : COMMISSION OF THE EUROPEAN COMMUNITIES {COM(2007) 2 final} {SEC(2007) 7}, Bigano et al (2008)

Βιοποικιλότητα 2

0,7 OLDAlien anom from 28 yearly

Τροπικά/Ξενικά είδη Παγκόσμια Θερμοκρασία (Β.Η.) NHT

0,6

1,5

r2=0.920, P= 0.00001 1

0,5 0,4 0,3

0,5 0,2 0

0,1 0

-0,5 -0,1

είδη – εισβολείς στο θαλάσσιο περιβάλλον

-1

-0,2

1928-1931 1936-1939 1944-1947 1952-1955 1960-1963 1968-1971 1976-1979 1984-1987 1992-1995 2000-2003

Πηγές: Pancucci-Papadopoulou,(2005): SoHelMe , HCMR database, Ραΐτσος (2009),

Μέση θερμοκρασία Αυγούστου (Αιγαίο)

Γεωργικός τομέας Αύξηση ζημιών από ακραία καιρικά φαινόμενα

Πηγή : ΕΛΓΑ

Αποθέματα νερού Πόσιμο νερό : κοινωνική αξία εξασφάλισης επάρκειας αποθεμάτων Νερό στη φύση: κοινωνική αξία οικολογικής παροχής ≈ €44

≈ €151

≈ €76

τιμές WTP ανά νοικοκυριό, ανά έτος (Skourtos et al 2009)

≈ €250

Κόστος άνθρακα Εύρος αβεβαιότητας της οικονομικής διάστασης εκπομπής ενός τόνου CO2 Κοινωνικό κόστος

€5

€20 0

Σκιώδης τιμή €32

€10 0 Τιμή αγοράς €20

€30

αθροιστική συνάρτηση κατανομής 103 σημειακών εκτιμήσεων οικονομικής αξίας άνθρακα Tol (2005) Πηγή (Minh Ha Duong 2009)

Τα ορθολογικά άτομα που ενεργούν προς τα ατομικό τους συμφέρον δεν θα ενεργήσουν προς επίτευξη κοινών ή ομαδικών τους συμφερόντων, εκτός εάν ο αριθμός των ατόμων είναι αρκετά μικρός ή εκτός εάν υπάρχει εξαναγκασμός ή κάποιος άλλος ειδικός μηχανισμός για να κάνει τα άτομα να ενεργήσουν προς το κοινό τους συμφέρον (Olsen 1965 ‘The logic of collective action’). Μπορεί αυτός ο ειδικός μηχανισμός που καλεί σε λογική συλλογικής δράσης να είναι η κλιματική αλλαγή?

Ευχαριστώ για την προσοχή σας

Oπτικό υλικό ‘Η Φιλοσοφική Σχολή της Αθήνας’ του Ραφαήλ Σάντσιο ‘Ο πύργος των Ανέμων’ (επιχρωματισμένη λιθογραφία) του Theodore du Moncel Πρόγνωση καιρού από δορυφόρο (EMETSTAT) Η μεσόγειος από το δορυφόρο Envisat (ESA) Αιολικό πάρκο (φωτογράφος gst στο dpgr.gr) Γατόψαρο (Plotosus lineatus) θανατηφόρο ψάρι ‘Το μάζεμα των ελαιών’ του Θεόφιλου Φράγμα Θησαυρού (Γιώργος Τσούμπας, στο digital-camera.gr) ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΩΝ Α του Αριστοτέλη “ C & C ” – The Classic Image cultural theory (Douglas)