Εισήγηση Γενικού Γραµµατέα Λιµένων & Λιµενικής Πολιτικής κ. Γεωργίου Βλάχου ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Πειραιάς, 31 Μαΐου 2005 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΛΙΜΕΝΩΝ & ΛΙΜΕΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Εθνική Λιµενική Πολιτική ΣΚΟΠΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Παρουσίαση επίκαιρων εξελίξεων του Ελληνικού λιµενικού συστήµατος. Προσδιορισµός των βασικών στόχων του σχεδιασµού της εθνικής λιµενικής πολιτικής. Ανάλυση της πολιτικής που ακολουθείται σε µια σειρά σηµαντικών ζητηµάτων που συνδέονται µε τη λειτουργία των λιµένων. Περιγραφή των µέτρων που προωθεί το ΥΕΝ στην κατεύθυνση της αναβάθµισης των παρεχοµένων λιµενικών υπηρεσιών. ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΥ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΛΙΜΕΝΩΝ Συνιστά διυπουργικό όργανο ευρείας συµµετοχής για το συντονισµό της λιµενικής πολιτικής µε την εθνική πολιτική µεταφορών, µε αντικείµενο: το γενικό σχεδιασµό των προγραµµάτων, των µελετών και των έργων για τη δηµιουργία, βελτίωση και αναβάθµιση της λιµενικής υποδοµής και τον καθορισµό των προτεραιοτήτων ανάπτυξης του λιµενικού δυναµικού της Χώρας, την ιεράρχηση των εκτελεστέων έργων και την κατανοµή πιστώσεων µεταξύ τους, τον καθορισµό των προδιαγραφών εκτέλεσης λιµενικών έργων, την παρακολούθηση εκτέλεσης των λιµενικών έργων, την έγκριση, αναθεώρηση και επικαιροποίηση των αναπτυξιακών προγραµµάτων και µελετών διαχείρισης των λιµένων, την έκδοση απόφασης για την προέγκριση χωροθέτησης των λιµενικών έργων. Η ∆ΙΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ∆∆Μ Η ΓΓΛ&ΛΠ υποβοηθείται στο έργο της από την ∆ιυπουργική Επιτροπή για τα ∆ιευρωπαϊκά ∆ίκτυα Μεταφορών, η οποία συγκροτήθηκε µε Απόφαση κ. ΥΕΝ. Στην Επιτροπή συµµετέχουν τα καθ’ ύλη αρµόδια Υπουργείων, Εµπορικής Ναυτιλίας, Μεταφορών και Επικοινωνιών, Οικονοµίας και Οικονοµικών και Εξωτερικών, µε στόχο: την προετοιµασία της ένταξης έργων στους λιµένες, καθώς και τον συντονισµό µε ΟΣΕ για την επέκταση των σιδηροτροχιών στους λιµένες, στα πλαίσια των ∆ιευρωπαϊκών ∆ικτύων Μεταφορών την πρόκριση συγκεκριµένων έργων στη βάση των αναπτυξιακών στόχων και προτεραιοτήτων, των στρατηγικών σχεδιασµών της Εθνικής πολιτικής για τις µεταφορές.
ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΛΙΜΕΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ∆ώδεκα (12) µεγάλοι λιµένες που λειτουργούν µε τη µορφή του Οργανισµού λιµένα Α.Ε.: Πειραιά, Θεσσαλονίκης, Αλεξανδρούπολης, Βόλου, Ελευσίνας, Ηρακλείου, Ηγουµενίτσας, Καβάλας, Κέρκυρας, Λαυρίου, Πάτρας και Ραφήνας. Τριάντα εννέα (39) Λιµενικά Ταµεία, η εποπτεία των οποίων ασκείται από τον Υπουργό Εµπορικής Ναυτιλίας, Τριάντα δύο (32) ∆ηµοτικά Λιµενικά Ταµεία και ένα (1) Νοµαρχιακό Λιµενικό Ταµείο. 1.250 περιφερειακοί λιµένες, µαρίνες, αλιευτικά καταφύγια και λιµενίσκους, καταχωρηµένα σε 188 Κεντρικά Λιµεναρχεία, Υπολιµεναρχεία και Λιµενικούς Σταθµούς. ΕΘΝΙΚΗ ΛΙΜΕΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΥΕΝ Το ΥΕΝ, µέσω της ΓΓΛ&ΛΠ, προωθεί ένα συνολικό σχεδιασµό της Εθνικής Λιµενικής Πολιτικής για ανάπτυξη των λιµένων µε σύγχρονες υποδοµές και ανωδοµή που µπορούν να αντιµετωπίσουν τις σηµερινές, αλλά και τις µελλοντικές ανάγκες της ναυτιλίας, καθώς και τις συνθήκες του διεθνούς ανταγωνισµού στο πλαίσιο της παγκόσµιας αγοράς των λιµενικών υπηρεσιών. ΣΤΟΧΟΙ TOY ΥΕΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΙΜΕΝΕΣ Προώθηση της εθνικής, περιφερειακής και τοπικής ανάπτυξης Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των θαλασσίων µεταφορών και παροχή σύγχρονων υπηρεσιών υψηλού επιπέδου, µε έµφαση στο τρίπτυχο: ασφάλεια – ταχεία εξυπηρέτηση – χαµηλό κόστος Ενίσχυση της οικονοµικής και κοινωνικής συνοχής και διασφάλιση της συνέχειας του εθνικού χώρου Αξιοποίηση γεωπολιτικών πλεονεκτηµάτων ∆ιασφάλιση ενός συµπληρωµατικού ρόλου των λιµένων και προώθηση της σύναψης στρατηγικών συµµαχιών Συνεχής επικοινωνία µε τους χρήστες των Λιµένων για άµεση επίλυση των προβληµάτων τους. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ Προώθηση ενός συνολικού, συνεκτικού και ολοκληρωµένου σχεδιασµού του λιµενικού συστήµατος Βελτίωση του συνόλου των λιµενικών υποδοµών και σιδηροδροµική σύνδεση των λιµένων για την ανάπτυξη συνδυασµένων µεταφορών ∆ιασφάλιση της βιωσιµότητας των Ελληνικών λιµένων και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας τους, µε την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτηµάτων τους, την αύξηση της εξειδίκευσης τους και τη δηµιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για την προσέλκυση φορτίων και επιβατών Ανάδειξη Ελληνικών λιµένων σε διαµετακοµιστικούς κόµβους διακίνησης εµπορευµατοκιβωτίων. ∆ηµιουργία Εµπορευµατικών Κέντρων Βελτίωση της οργάνωσης και λειτουργίας των λιµένων Βελτίωση της σύνδεσης της λειτουργίας των λιµένων µε τον τοπικό αστικό ιστό για εξυπηρέτηση των αναγκών των τοπικών κοινωνιών
Ανάπτυξη των θαλάσσιων λεωφόρων της Μεσογείου, στα πλαίσια των ∆ιευρωπαϊκών ∆ικτύων Μεταφορών, ανάπτυξη της Ναυτιλίας Μικρών Αποστάσεων και προώθηση συνδυασµένων µεταφορών Ενίσχυση της ασφάλειας των λιµένων στα πλαίσια της εφαρµογής του ISPSCODE, των σχετικών Κοινοτικών ρυθµίσεων, καθώς επίσης της συµφωνίας για την Ασφάλεια των Εµπορευµατοκιβωτίων (CSI) ∆ιασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος και ενίσχυση της περιβαλλοντικής διαχείρισης στους λιµένες Προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων για επενδύσεις στους λιµένες. ∆ηµιουργία Γραφείου Υποδοχής Επενδύσεων. Προώθηση της εκτέλεσης έργων λιµενικής υποδοµής µε αυτοχρηµατοδότηση. Αξιοποίηση των δυνατοτήτων και ευκαιριών που παρέχονται στα πλαίσια Κοινοτικών και άλλων προγραµµάτων για την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισµό των λιµένων. Χορήγηση, µέσω διαφανών διαδικασιών, αδειών πρόσβασης στην ανωδοµή των µεγάλων λιµένων για την παραγωγή και διάθεση λιµενικών υπηρεσιών από εταιρίες πέραν των υφιστάµενων φορέων εκµετάλλευσης Εφαρµογή πολιτικής κινήτρων, µε στόχο τη διευκόλυνση και προώθηση του θαλάσσιου τουρισµού, την προσέλκυση νέων ναυπηγοεπισκευαστικών έργων και τη τόνωση της ναυπηγοεπισκευαστικής βιοµηχανίας.
ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΓΓΛ&ΛΠ ∆ιαµόρφωση νοµοθετικού πλαισίου λειτουργίας της ΓΓΛ&ΛΠ. Ενίσχυση λειτουργίας και επέκταση αρµοδιοτήτων της Επιτροπής Σχεδιασµού και Ανάπτυξης Λιµένων (ΕΣΑΛ) µε σκοπό µείωση της γραφειοκρατίας και επιτάχυνση του χρόνου εγκρίσεως των έργων. Τροποποίηση του Ν.2971, Περί Αιγιαλού και παραλίας κλπ διατάξεων και κωδικοποίηση ισχύουσας νοµοθεσίας, που µε το σηµερινό νοµικό καθεστώς δηµιουργεί εκ των πραγµάτων χρονοβόρες διαδικασίες και διασπορά της ευθύνης. Εξορθολογισµός του συστήµατος λήψης αποφάσεων για το σχεδιασµό, επέκταση, συντήρηση και επισκευή των λιµενικών εγκαταστάσεων, µε συγκέντρωσή τους στη ΓΓΛΛΠ, αντί του ισχύοντος συστήµατος πολλαπλών και µη επικοινωνούντων κέντρων λήψης αποφάσεων (ΥΠΕΧΩ∆Ε, Περιφέρειες, Νοµαρχίες, Ο.Τ.Α. κλπ) µε συνέπεια την έλλειψη συντονισµού και τη δηµιουργία επικαλύψεων. Το καθεστώς των Λιµενικών και ∆ηµοτικών Λιµενικών Ταµείων επανεξετάζεται, µε σκοπό τη δηµιουργία ιδιαίτερα εύκαµπτων σχηµάτων, που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες συνθήκες της ανταγωνιστικής αγοράς (σύσταση ανώνυµων εταιρειών, κτλ.) Στους στόχους της ΓΓΛ&ΛΠ σχετικά µε την ασφάλεια των λιµενικών εγκαταστάσεων, συγκαταλέγονται επίσης: Η δηµιουργία Ειδικού λογαριασµού στη ΓΓΛ&ΛΠ οι πόροι του οποίου θα διατίθενται για την λειτουργία και τη βελτίωση των συστηµάτων ασφαλείας των λιµενικών εγκαταστάσεων. Ο σχεδιασµός και η εφαρµογή ενός προγράµµατος συνεχούς εκπαίδευσης και επιµόρφωσης του προσωπικού των λιµανιών.