Seminarski Nearapski Islam.docx

Filološki fakultet,

Grupa za orijentalistiku

Beograd

Osnovne studije Seminarski rad

Stav Švedske o migrantima islamske veroispovesti

Marija Bjelajac Beograd, jun 2018.

Contents Uvod............................................................................................................................................3 Švedska – država blagostanja.................................................................................................4 Rezime................................................................................................................................7

Uvod U ovom radu govoriću o imigrantskoj krizi koja je zahvatila skoro ceo svet, a posebno ću se osvrnuti na stav skandinavskih zemalja prema sve većem broju izbeglica koje svakoga dana pristižu na granice sve 4 kontinentalne države Severa (Dansku, Švedsku, Norvešku i Finsku). Švedska je jedna od zemalja Skandinavskog poluostrva, i kao takva predstavlja utočište mnogima koji traže mesto u kojem će naći spas od rata i siromaštva svoje domovine. Švedska ima politiku ,,Otvorenih vrata’’ , što znači da prihvata sve izbeglice koje traže pomoć, koje dolaze iz ratnih zona islamskog sveta, ili one koji beže od siromaštva u potrazi za boljim životom. Međutim, ovo nije slučaj sa svim državama u Skandinaviji. Danska je 1989. godine pristala da prima 500 izbeglica godišnje, u okviru programa UN, kako bi olakšala okolnim državama. Međutim, 2015. godine, Danska je primila oko 20.000 zahteva za azil od izbeglica zbog migrantske krize u Evropi. Godine 2016. izbeglice su podnele 6.000 zahteva za azil u Danskoj, dok je od januara do novembra 2017 .godine podneto 3.000 zahteva.

Cilj izglasanog zakona 20.12.2017. je da ponovo ograniči godišnju kvotu izbeglica na 500, granicu koja će moći da bude probijena jedino u "izuzetnim situacijama". "Teško je predvideti koliko izbeglica će se pojaviti na granici i tražiti azil, a znamo da će oni koji budu primljeni imati problema sa integracijom u društvo", rekla je ministarka za imigracije i integraciju Danske, Inger Stojberg. Oko 5.500 migranata, mahom iz Sirije, Avganistana, Iraka i Irana prešlo je iz Rusije u Norvešku krajem 2017. godine. Međutim, Norveška je iste godine zatvorila sve svoje granice i prestala da prima migrante koji su pristizali u velikim brojevima, tvrdeći da su smeštajni kapaciteti ispunjeni i da Norveška više neće prihvatati izbeglice u potrazi za azilom.

Švedska – država blagostanja Švedska je doživela hristijanizaciju tokom 12. veka, a tokom 14. veka bila je kao i većina ostalih evropskih zemalja, pogođena velikom kugom, ili Crnom smrću. U srednjem veku Švedska proširuje svoje granice do Laplanda na severu i Finske. Finska do 1809. skoro 450 godina pripada Švedskoj. Godine 1389. sklopljena je Kalmarska unija, koja je ujedinila Švedsku sa Norveškom i Danskom. Unija je na snazi do 1521. kada švedski kralj Gustav I posle više ratova uspeva da formira samostalnu državu, za koju se smatra da je temelj moderne Švedske. Nedugo posle toga, isti kralj odbacuje rimokatolicizam i uvodi Švedsku u protestansku reformaciju. Gustav I smatran je ocem švedske nacije.

Tokom 17. veka Švedska postaje jedna od moćnijih evropskih sila, pošto kralj Gustav ΙΙ Adolf uspešno vodi državu kroz Tridesetogodišnji rat. U Napoleonskim ratovima, Švedska pobeđuje Dansku. Kao posledica, 1814. Norveška je primorana da formira uniju sa Švedskom, u kojoj je ostala sve do 1905. Švedska od 1814. gotovo nije učestvovala ni u jednom ratu (o neutralnosti Švedske u Drugom svetskom ratu se raspravlja).

1850-ih, mnogi Šveđani ostaju nezaposleni. Posledice toga su siromaštvo, alkoholizam i masovna emigracija. Veruje se da između 1850. i 1910. godine, više od milion Šveđana napušta domovinu i naseljava Sjedinjene Američke Države.

1960-ih Švedska postaje jedna od bogatijih država sveta, i danas se nalazi na vrhu što se tiče standarda života. Godine 1995. učlanjuje se u Evropsku zajednicu, ali 2003. švedski narod na referendumu bira da zadrži svoju valutu. Upravo je ovaj period ’60 godina 20. veka period u kojem Švedska postaje onakva država kakvu danas poznajemo, razvojem industrijalizacije i manjkom radne snage Švedska poziva ljude iz cele Evrope kao pomoć i nešto jeftiniju radnu snagu i tada veliki broj Jugoslovena, Rumuna i ostalih naroda Balkana pristiže u Švedsku, počinje da radi u fabrikama i u raznoraznim granama industrije i tako omogućava sve veći razvoj Švedske industrije i ekonomskog i socijalnog blagostanja. Međutim, današnje migracije više nisu vezane za razvoj industrije, već su posledica tog takoreći savršenog života koji Švedska omogućava svojim državljanima i svima onima koji traže spas i beg od ekonomske krize širom sveta.

Grafički prikaz imigracije i emigracije u Švedsku od 1980. do 2016. godine. Plavom bojom prikazan je nivo imigracije, zelenom nivo emigracije.

Godine 2014. je preko 120.000 ljudi imigriralo u Švedsku, oko 58.000 žena i 70.000 muškaraca, što predstavlja povećanje od 9,6% u odnosu na 2013. godinu. Ranije je najveći broj imigranata u Švedskoj predstavljao imigrante švedskog porekla koji su nekada ranije izbegli ili se svojevoljno iz privatnih razloga odselili iz Švedske, a potom se vratili u svoju domovinu, a 2015. godine je najveći broj imigranata predstavljao imigrante iz Sirije. Kao rezultat konflikata, broj imigranata iz Sirije se drastično povećao, godine 2012. pristiglo je 6000 osoba, dok je već 2014. taj broj iznosio 21.600. Godine 2015. je u Švedsku stiglo više

od 30.000 Sirijaca.

Grafički prikaz koji pokazuje koliko se ljudi čijeg državljanstva najviše doselilo u Švedsku; plavom bojom označen je broj žena, zelenom broj muškaraca.

Međutim, čini se da je i Švedska ove godine dostigla vrhunac svojih smeštajnih kapaciteta i zvanično obavestila javnost da su švedske granice zatvorene za sve izbeglice bilo islamskog bilo hrišćanskog sveta; zahtevi za azil ispunjeni su kada je Švedska do 2015. godine primila čak 163.000 izbeglica. Švedska ministarka finansija Magdalena Andešon izazvala je kritike švedske koja sebe vidi kao "veliku humanitarnu snagu", navodeći da je Stokholm iscrpeo svoje resurse tako što je uzeo više izbeglica nakon dramatičnog priliva 2015. godine, i istakla da bi migranti trebali da nađu sreću drugde u Evropskoj uniji. Andešonova je izjavila da integracije ne rade kako treba i da nisu radile ni pre 2015. godine, ali da je očito da ne mogu imati veći broj azilanata od onog koji mogu da integrišu, tvrdeći da

to nije dobro ni za ljude koji dolaze a ni za društvo u celini. Međutim, ministar obrazovanja Gustav Fridolin iz Zelene stranke istakao je da Vlada Švedske ne deli stavove Andešonove, kao i to da švedski model znači otvorena zemlja za sve one kojima je pomoć potrebna. Švedsko društvo i Švedska su itekako primamljivi svima koji traže azil, prvenstveno zbog toga što oni koji postanu integrisani u švedsko društvo uživaju sve povlastice kao i stanovnici Švedske koji su svojim rođenjem u toj zemlji sebi omogućili da postanu aktivni članovi i pripadnici ove zajednice, što znači da i svi migranti integrisani u društvo imaju pravo da posao, socijalnu pomoć, besplatno školstvo i zdravstvo. Smatra se da je školski sistem ono što najviše ume da privuče migrante, jer đaci u švedskim školama sve potrebno dobijaju od države a plan nastave je prilagođen svim veroispovestima u svakom smislu. Sve ove povoljnosti su primamljive migrantima, ali švedska javnost nije toliko impresionirana i nije u velikoj meri prihvatila ove integracije islamskog sveta u Švedsku. Autohtono stanovništvo Švedske tvrdi da su ovakve inegracije spore i da često mogu da dovedu do neželjenih pojava u društvu, poput nasilja i odbijanja integracije od strane islamskog naroda, od kojeg veliki broj tinejdžera smatra da je Švedska samo usputna stanica do povratka u domovinu.

Rezime Iz svega navedenog može se videti da Švedska ipak jeste jedna od zemalja Evrope koja je voljna da prihvati veliki broj migranata iz čitavog sveta, i koja radi na tome da svim svojim stanovnicima pruži što bolje uslove koji iz godine u godinu bivaju sve privlačniji čitavoj Evropi i istoku.

Izvori: www.migrationsinfo.se www.expressen.se Dagens nyheter, decembar 2017. Aftonbladet, decembar 2017.