Rode Kaarten Techniek

TAFEL 1 - Proefje 1: Water op zijn kop Antwoorden op de vragen: Bij vraag 1 Als je hebt opgeschreven wat je dacht dat er ging gebeuren, dan is het goed. Ook als er uiteindelijk iets anders is gebeurt. Bij vraag 3 en 4 Je merkt er niets van, maar de lucht om ons heen drukt overal tegenaan. Lucht zit aan alle kanten en drukt dus ook van alle kanten. Als je het glas op zijn kop houdt, drukt de lucht van de onderkant tegen het karton. Van boven drukt het water door zijn gewicht tegen het karton. Je hebt gezien dat het water niet uit het glas valt. Dit komt doordat de lucht harder tegen het karton drukt, dan het water. Bij vraag 5 Bij een groot glas valt het water er ook niet uit, omdat de luchtdruk heel sterk is. Met een volle emmer zou het ook moeten lukken. Je moet er alleen voor zorgen dat er geen lucht tussen het karton en het water komt. Extra uitleg De lucht drukt met 1 kilo per vierkante centimeter (1kg/cm2) tegen alles aan, dus ook tegen het kartonnetje. Een liter water weegt ongeveer een kilo. Per vierkante centimeter oppervlak kun je dus ongeveer een liter water op zijn kop houden. De opening van het glas heeft een oppervlak van zeker 15 vierkante centimeter, dus je kunt het water in een glas gemakkelijk op zijn kop houden met een kartonnetje ertegen. Het kartonnetje is nodig omdat het water dun en vloeibaar is. Crème fraiche bijvoorbeeld is niet zo dun en vloeibaar en je kunt een bakje crème fraiche gemakkelijk op zijn kop houden zonder kartonnetje.

TAFEL 1 - Proefje 2: Heeft lucht een gewicht? (Extra proefje) Antwoorden op de vragen: Bij vraag 1 Als je hebt opgeschreven wat je dacht dat er ging gebeuren, dan is het goed. Ook als er uiteindelijk iets anders is gebeurt. Bij vraag 2 en 3 Het latje is niet meer in evenwicht. De kant met de opgeblazen ballon hangt meer door dan de lege ballon. Bij vraag 4 De opgeblazen ballon weegt meer dan de lege ballon. Bij vraag 5 Lucht heeft een gewicht. Extra informatie Lucht ‘weegt’. Hij drukt onder meer van boven naar beneden.

TAFEL 2 - Proefje 3: Warme lucht stijgt Antwoorden op de vragen: Bij vraag 1 Als je hebt opgeschreven wat je dacht dat er ging gebeuren, dan is het goed. Ook als er uiteindelijk iets anders is gebeurt. Bij vraag 2 De spiraal wordt in beweging gezet. Bij vraag 3: Warme lucht stijgt. Bij vraag 4: De verwarming staat beneden en geeft warmte af. Deze warmte stijgt waardoor het beneden nog steeds koud is. Pas als het bovenaan helemaal warm is, wordt de lucht beneden ook warm. Daardoor duurt het zo lang voordat heel de kamer warm is. Extra informatie: Tegenwoordig heb je lange verwarmingen die van de grond naar het plafond lopen. Zo wordt de kamer sneller verwarmd.

TAFEL 3 - Proefje 4: Luchtdruk Antwoorden op de vragen: Bij vraag 1 Alle antwoorden zijn goed. Het gaat er bij deze vraag om wat jij zelf vooraf denkt. Veel mensen denken dat als je tussen de balletjes door blaast, de balletjes uit elkaar zullen gaan of naar voren zullen gaan. In dit proefje zie je dat dit niet gebeurt. Bij vraag 2 De balletjes gaan naar elkaar toe. Bij vraag 3 Je merkt er niets van, maar de lucht om ons heen duwt overal tegenaan. Dat duwen noemen we luchtdruk. Lucht zit aan alle kanten en duwt dus ook van alle kanten. Lucht die stilstaat duwt harder dan lucht die beweegt. Als je blaast laat je de lucht bewegen. De lucht aan de buitenkant van de balletjes staat stil. Door tussen de balletjes door te blazen laat je de lucht tussen de balletjes bewegen. Lucht die stilstaat duwt harder dan lucht die beweegt. Doordat de lucht buiten de balletjes stilstaat en de lucht tussen de balletjes beweegt, duwt de lucht aan de buitenkant harder. Er is dus meer luchtdruk aan de buitenkant van de balletjes dan tussen de balletjes in. De balletjes worden dus door de luchtdruk naar elkaar toegeduwd.

TAFEL 4 - Proefje 5: Bliksem ballon Antwoorden op de vragen: Bij vraag 1 Als je hebt opgeschreven wat je dacht, dan is het goed. Bij vraag 2 Je ziet een heel klein vonkje. Bij vraag 3 Als je goed luistert hoor je geknetter. Bij vraag 4 De ballonnen worden elektrisch wanneer je ermee langs je droge haar wrijft en die elektriciteit gaat van de ene ballon naar de andere met een vonkje. Dit is ook wat er gebeurt bij onweer. Twee elektrische wolken komen bij elkaar in de lucht en maken een vonk: de bliksem. Het geknetter is de donder van onze minibliksem. De donder komt altijd iets na de bliksem, maar omdat alles heel dichtbij is, hoor je het geknetter tegelijk met het vonkje. In dit proefje maakte je kortsluiting tussen de elektrische ballonnen. Bliksem is kortsluiting tussen de elektrische wolken. Extra informatie: Door de wrijving tussen de ballon en je haar of je trui wordt de ballon elektrisch geladen. Dit komt doordat er elektronen, elektrische deeltjes, op de ballon worden overgebracht. Hierdoor wordt de ballon negatief geladen. Dit heet in de natuurkunde statische lading. Doordat je de ballonnen vlak bij elkaar houdt krijg je kortsluiting, waardoor een vonkje en geknetter ontstaat. Het geknetter dat je hoort, is het geluid dat ontstaat bij de kortsluiting. Bij bliksem is er ook een vonk: de bliksem, en geknetter: de donder. Het verschil is dat je de vonk en het geknetter bij dit proefje tegelijk hoort. Dit komt omdat het heel dichtbij is, en het licht ongeveer even snel je ogen bereikt als het geluid je oren.

TAFEL 4 - Proefje 6: Waar brandt de lamp? (Extra proefje) Antwoorden op de vragen: Bij vraag 1 Je bevestigt 1 draadje op elk knopje van de batterij. Plaats de uiteinden van beide draadjes aan de onderkant van het lampje.

Bij vraag 2 Als alle draadjes goed zijn aangesloten. Bij vraag 3 Je krijgt pas elektriciteit als je een stroomkring maakt die niet wordt onderbroken. Als ze wordt onderbroken (ergens niet goed aan vast zit) dan kan de stroom niet verder.