Taak Techniek

Liesbet Claessens

Taak techniek: bespreken van een aantal websites www.ilovetechnologie.be Als leerling kan je op deze site weinig doen aangezien hij jammer genoeg helemaal niet kindgericht is. De filmpjes op de site geven illustratie bij de lesfiches maar zijn op zich weinig interessant. De foto’s gaan over de gegeven bijscholingen en bieden kinderen dus ook geen informatie Voor leerkrachten is deze site echter wel heel geschikt. De site biedt een enorme bron aan praktische informatie om te gebruiken tijdens de lessen technologie. Vooral de lesfiches zijn heel handig. Voor zowel de kleuterklas als elke graad van het lager onderwijs staan lesfiches over verschillende onderwerpen. Voor de lagere school zijn die: constructies, elektriciteit, houtbewerking, kracht en beweging, metaal, natuur en wetenschap en voeding. De lessen voor kleuters hebben ongeveer dezelfde onderwerpen, maar hier komen meer naar ontwikkeling gerichte onderwerpen zoals hechten en sluiten en materialen bij. Sommige opdrachten vind ik iets te moeilijk voor de voorgestelde leeftijdsgroep, vaak omwille van het te gebruiken materiaal (boormachine, soldeerpistool, …) maar uiteraard kunnen de gevaarlijkste taken uitgevoerd worden door of met behulp van de leerkracht. Als het toch zou gebeuren dat je op deze site niet vindt wat je zoekt, dan heb je nog een hele pagina vol links naar site waar je misschien wel de juiste informatie vindt. Tijdens de voorgestelde technologielessen worden heel wat leerplandoelen bereikt. De leerlingen maken kennis met verschillende energiebronnen (4.6.2), het nut en functioneel gebruik van instrumenten wordt duidelijk (4.6.4), ze zien in dat producten worden gemaakt volgens bepaalde technische principes (4.6.6), ze kunnen zeggen aan welke eisen een constructie die ze willen maken moet voldoen (4.6.11) en kunnen hun kennis van constructie-, bereidings-, en bewegingsprincipes gebruiken bij het maken van een constructie of bereiding (4.6.12).

www.ontdekplek.nl Op deze site vind ik veel informatie over de stichting ‘ontdekplek’. Er wordt vooral reclame gemaakt om kinderen ‘de ontdekplek’, die zich in Nederland bevindt, te laten bezoeken. Als Belgische leerkracht heb je daar dus weinig informatie aan. Wel interessant voor leerkrachten zijn de 50 werkbladen die worden aangeboden rond verschillende thema’s. Onder aan elk werkblad wordt reclame gemaakt voor een firma waar je alle benodigdheden kan kopen, hierdoor krijg ik weer het gevoel dat de site meer bedoeld is om reclame te maken dan om informatie te bieden. Interessant voor leerlingen is de link naar ‘Encyclopedoe’ waar je via een alfabetische lijst van trefwoorden informatie kan zoeken over verschillende onderwerpen in verband met techniek. Door op een trefwoord te klikken krijg je een hele hoop site voorgeschoteld die soms (met een beetje geluk) interessante experimenten bevatten, maar soms ook volledig in het Engels zijn. Deze site bevat dus veel informatie over de eigen organisatie en is daarnaast een verzameling van links naar andere sites.

Dankzij de werkbladen die worden aangeboden en de link naar encyclopedoe kan toch nog aan een aantal leerplandoelen worden voldaan. Kinderen maken kennis met verschillende energiebronnen vb wind, brandstoffen, … (4.6.2), ze zien in dat producten worden gemaakt volgens bepaalde technische principes (4.6.6), ze kunnen op hun niveau uitleggen hoe een aantal distributiesystemen zorgen voor aanvoer van water, energie, … (4.6.7), ze kunnen zeggen aan welke eisen een constructie die ze willen maken moet voldoen (4.6.11), ze kunnen een constructieactiviteit of een bereiding correct uitvoeren (4.6.13) en kunnen kritisch kijken naar een zelfgemaakt product of bereiding.

www.proefjes.nl Deze site is erg geschikt voor leerlingen door de opmaak en de verschillende proefjes waarbij met een muisklik op ‘uitleg’ ook meteen je bevindingen kan controleren. Op de pagina ‘proefjes op tv’ kan je antwoorden zoeken op interessante vragen en nadien ook de televisie-uitzending in verband met deze vraag bekijken, mits het downloaden van een programma. Ook voor leerkrachten is dit een interessante site door de aanwezigheid van een, weliswaar zeer beperkt, aantal proefjeslessen. Hoewel bij de meeste van deze proefjes eerder aan de leerplandoelen bij mens en natuur voldaan is, wordt er tijdens de proefjes zeker en vast rond techniek gewerkt. Bij de proefjes over lucht leren kinderen dat wind een bron van energie kan zijn. Zo is voldaan aan leerplandoel 4.6.2. Bij de proefjes rond water leren de kinderen een speciale gieter te maken die, dankzij het afsluiten van de druk langs boven, geen water giet wanneer je de dop erop draait. Zo ervaren ze dat het gieten van bloemen gemakkelijker wordt met behulp van instrumenten en is voldaan aan leerplandoel 4.6.4. De kinderen leren ook dat producten worden gemaakt volgens bepaalde technische principes (4.6.6). Bij het maken van een nepdrol bijvoorbeeld ontdekken ze dat een bereiding wordt gemaakt met behulp van verschillende ingrediënten. Hierbij maken ze ook gebruik van hun kennis van constructie- en bereidingsprincipes (4.6.12).

www.technika10.nl Het werkblad ‘licht kapot? Zoek de storing!’ wijst kinderen erop dat er problemen zijn die je gemakkelijk zelf kan oplossen. Zo leren ze om niet bij elk probleem onmiddellijk hun ouders of professionele hulp in te roepen. De inleiding over de stroomkring, boven aan het werkblad geeft kinderen de technische achtergrond die nodig is om de opdracht tot een goed einde te brengen. Dankzij de meer specifieke uitleg over fietsverlichting krijgen de leerlingen te maken met een toepassing van de stroomkring uit hun eigen leefwereld en krijgen ze inzicht in de werking van hun eigen fietsverlichting. Bij de zoektocht naar de storing wordt het hele proces duidelijk, stapsgewijs uitgelegd. Toch mis ik bij sommige stappen nog een extra tekening om bepaalde begrippen zoals de bevestigingen en de dynamosteun te illustreren. Dit werkblad voldoet aan een aantal leerplandoelen: Kinderen verkennen verschillende energiebronnen (4.6.2) Kinderen zien in dat energie noodzakelijk is om systemen te laten functioneren (4.6.3)

Kinderen stellen vast en uiten waarvoor bepaalde instrumenten gebruikt worden (4.6.4) Kinderen kunnen zeggen aan welke eisen een bestaande constructie moet voldoen (4.6.11) Kinderen kunnen aan de hand van een al dan niet zelfgemaakte, eenvoudige werktekening of handleiding het geschikte materiaal en gereedschap kiezen en daarmee de constructieactiviteit of bereiding stap voor stap juist en veilig uitvoeren (4.6.13) Het werkblad ‘stroomkring met motortje’ zorgt ervoor dat ook jongere kinderen oefeningen kunnen maken rond de stroomkring. De opdrachten op dit werkblad zijn volgens mij veel eenvoudiger om uit te voeren dan de zoektocht naar de storing wanneer je dynamo het laat afweten. De verschillende stappen bij het creëren van de stroomkring worden duidelijk en nauwkeurig uitgelegd. Wanneer men overgaat naar het testen van de geleidende eigenschap van bepaalde voorwerpen wordt jammer genoeg niet duidelijk vermeld hoe de derde draad moet bevestigd worden. Proberen om de motor de andere kant op te laten draaien vormt een leuke uitdaging voor de leerlingen. Wanneer de leerlingen nadenken waarvoor ze elke dag elektriciteit gebruiken, leren ze dat technologie niet enkel tijdens de les wordt gebruikt. Ook hier kunnen we leerplandoelen terugvinden: Kinderen zien in dat energie noodzakelijk is om systemen te laten functioneren (4.6.3) Kinderen kunnen zeggen aan welke eisen een bestaande constructie moet voldoen (4.6.11) Kinderen kunnen hun materialenkennis en hun kennis van constructie-, bereidings-, en bewegingsprincipes gebruiken bij het ontwerpen van een constructie of bereiding (4.6.12) Kinderen kunnen een constructieactiviteit of een bereiding correct uitvoeren (4.6.13) Kinderen kunnen gebruik maken van hun kennis over en vaardigheid in techniek om een constructie uit elkaar te halen of in elkaar te zetten. (4.6.14)

www.teleac.nl/hoezo/ De thuisproefjes op deze site zijn volgens mij erg geschikt voor leerlingen van het lager onderwijs. De proefjes zijn zeer leerrijk dankzij de verklaring die er steeds bij staat en voor de meeste proefjes is geen al te speciaal materiaal nodig. Bovendien zijn ze makkelijk uit te voeren. Ook de verschillende quizzen zijn leuk voor kinderen van de basisschool. Ze geven hen de kans om spelenderwijs over techniek te leren. Bij ‘hoogtepunten’ vind je leuke filmpjes uit voorbije afleveringen van ‘Hoe?zo!’ die de leerlingen kunnen bekijken. Door de grote diversiteit in onderwerpen bij de proefjes, is er wel aan een aantal leerplandoelen voldaan. Toch vind ik bij een groot deel van de proefjes geen link naar mens en technologie. De meeste proefjes op deze site hebben te maken met mens en natuur.

www.zowerkt.nl/ Deze site vind ik voor de meeste leerlingen van de lagere school iets te saai. Er is nergens een proefje te vinden dat ze zouden kunnen uitvoeren of een filmpje waarnaar ze kunnen kijken. Het artikel over de hotelschakelaar bevat een kleine animatie, wat samen met de werking van de sluis het enige bewegende beeld op de hete site is. Bij de een paar artikels staan tekeningen, maar ook niet meer dan één of twee. Bij het artikel over de luchtballon zie ik een aantal foto’s die zelfs kunnen uitvergroot worden, waardoor dit volgens het meest geïllustreerde artikel van de hele site is. De tekeningen die het ontstaan van aardbevingen illustreren zijn exact dezelfde als degene die stap 3 van de plaatsbepaling bij GPS illustreren. Dat vind ik toch raar aangezien dit twee totaal verschillende onderwerpen zijn. Enkel bij transport, in en om het huis en internet kan ik duidelijk leerplandoelen van mens en techniek terugvinden. Kinderen maken kennis met verschillende energiebronnen vb wind, brandstoffen, … (4.6.2) Kinderen zien in dat energie noodzakelijk is om systemen te laten functioneren (4.6.3) Kinderen zien in dat veel voorwerpen in hun omgeving een aanvulling of verbetering zijn van menselijke functies en maken er functioneel gebruik van. (4.6.4) Kinderen zien in hun omgeving verschillende informatieverwerkende toestellen voorkomen, waarvan ze er zelf enkele kunnen instellen en/of bedienen. (4.6.8) Kinderen kunnen zeggen aan welke eisen een bestaande constructie moet voldoen (4.6.11)

www.c3.nl/kids/nl/ De proefjes op deze site zijn zeker geschikt voor kinderen. Ze worden duidelijk, stap voor stap en met behulp van tekeningen uitgelegd. Vele van deze proefjes kunnen volgens mij met de nodige begeleiding uitgevoerd worden door leerlingen van de eerste graad en misschien zelfs zelfstandig door leerlingen van de tweede graad. De verklaring bij deze proefjes is wel veel moeilijker verwoord. Daarom zou ik, zeker in de eerste twee graden, de uitleg door de leerkracht of op z’n minst met behulp van de leerkracht geven. De leerplannendoelen bij mens en techniek worden verworven bij de proefjes onder de rubriek ‘maken’. De andere proefjes horen volgens mij eerder thuis bij mens en natuur. De opmaak van deze site, de proefjes en de spelletjes maken deze site erg leuk om te bezoeken voor kinderen van de lagere school.

www.anywize.net Ik heb deze site meermaals proberen openen, maar ik krijg steeds een foutmelding.

Andere websites: http://www.jeugdbieb.nl/rubriek.php?rID=47 Op deze site staan een aantal onderwerpen in verband met techniek alfabetisch gerangschikt. Wanneer je een van de onderwerpen aanklikt kom je terecht op een site die hierover meer uitleg geeft. Elke site is gericht op kinderen van het lager onderwijs. De jeugdbieb is dus een handige, gemakkelijk te gebruiken webpagina voor kinderen die willen opzoeken rond een bepaald onderwerp. Omdat deze site een verzameling is van allerlei andere sites, die op hun beurt ook weer een heleboel links bevatten, blijft de informatie niet beperkt tot wat op één pagina staat maar kan je blijven doorklikken tot je exact hebt gevonden wat je zoekt. Ook aan leerkrachten kan veel hulp geboden worden. Uiteraard omdat de sites veel informatie bevatten, maar ook omdat er vaak ideeën gegeven worden voor werkblaadjes en proefjes die je in de klas kan uitvoeren.

http://www.twentstechniekmuseum.nl/educatie/kids.html Op het eerste zicht lijkt deze webpagina vooral informatie te bevatten over het Twentstechniekmuseum. Onder de rubriek ‘Lees’ kan je alle praktische info vinden voor een bezoek aan het museum en onder de rubriek ‘Kijk’ wordt elke zaal van het museum voorgesteld. Gelukkig is er ook nog een rubriek ‘Doe’ die negen leuke proefjes voorstelt die je gemakkelijk zelf thuis kan uitvoeren. Dankzij de link ‘netwijs’, links op de pagina zeer duidelijk staat aangegeven, kom je op een zoekmachine in verband met techniek voor het basisonderwijs. Deze geeft hen een aantal links in verband met hun ingegeven trefwoord. Zo kunnen leerlingen gemakkelijk vinden wat ze zoeken.

http://www.kinderpleinen.nl/showPlein.php?plnId=166 De site ‘techniek online’ van kinderpleinen bevat enorm veel interessante links maar is jammer genoeg heel onoverzichtelijk. Door de felle kleuren en overvloed aan bewegende beelden is het soms moeilijk om echt te vinden wat je zoekt. Wanneer je een trefwoord aanklikt in de alfabetische lijst, krijg je een massa sites voorgeschoteld. Bij het verkennen van deze sites merk je dat veel van hen niet op niveau van kinderen uit de lagere school is. Het is dus een tijdje zoeken naar de juiste links, maar wanneer je die hebt gevonden kom je op sites terecht die echt leuk zijn voor kinderen en waar je leuke filmpjes en proefjes kan vinden.

http://www.spelletjesplein.nl/sitemanager.asp?pid=18&plein=105 Op de site van spelletjesplein kan je kiezen om spelletjes over techniek te spelen. Dit is een leuke manier om kinderen kennis te laten maken met verschillende vormen van techniek. Niet alle spelletjes zijn even educatief, soms is het spelletjesaspect groter dan het techniekaspect. Toch zijn er een genoeg spelletjes te vinden die voldoende aandacht besteden een techniek. Op de site van Willem Wever is er bijvoorbeeld heel veel interessant informatie te vinden. Je kan er leren hoe het principe van de boemerang werkt en vervolgens zelf uittesten hoe je hem het beste

hanteert. Je leert hoe je een vliegtuig moet besturen en waarvoor alle wijzertjes en cijfertjes in de cockpit dienen. Deze site is erg geschikt voor kinderen die spelenderwijs over techniek willen leren.

http://www.technopolis.be/nl/index.php Als leerkracht vind je op deze site uiteraard veel uitleg wanneer je met je leerlingen een uitstap naar technopolis wilt maken. Alle praktische informatie die je nodig hebt is hier te vinden. Er bevindt zich zelfs een pagina speciaal voor leerkracht waarop tien reden staan om met je klas technopolis te bezoeken en een link naar de activiteiten voor het basisonderwijs. Als leerling is voor al de experimenteerpagina leuk. Je vindt er experimenten die je meteen online kan uitvoeren maar ook proefjes die je zelf thuis kan uitproberen. Daarnaast vind je ook nog filmpjes over uitgevoerde experimenten.

http://www.praktischtechniek.nl/index.aspx?&chapterid=1075 Dit is een ontzettend leuke site, zowel voor leerlingen als voor leerkrachten. Als leerling heb je de keuze uit een aantal leuke activiteiten. Je kan helpen een ramp op het eiland Lilonga op te lossen, je kan een boekje downloaden met techniekweetjes en experimenten, via aangeboden werkblaadjes een katapult, een zonneschip of een schudzaklamp maken, je leert over licht- en geluidstechniek en maakt zelf een lichtplan, door je technisch inzicht te gebruiken help je Fred de hamster uit zijn gevangenschap, en zo zijn er nog vele andere toffe opdrachten. Als leerkracht krijg je enorm veel te downloaden materiaal. Het lerarengedeelte van de site bevat dezelfde icoontjes als het leerlingengedeelte en bij elk icoontje kan je werkbladen en ander bruikbaar materiaal downloaden.

http://users.telenet.be/spwe1/ Deze site is volgens mij enkel gericht voor leerkrachten. Hij kan bijvoorbeeld gebruikt worden als bron van documentatie om de werking van het toilet of een watertoren uit te leggen en ook de powerpointpresentatie over de stroomkring is zeer duidelijk en bruikbaar in de lagere school. Toch is deze site eerder bedoeld voor het secundair onderwijs. Leerlingen van het lager onderwijs zullen deze site waarschijnlijk niet bezoeken omdat hij duidelijk ook niet voor hen bedoeld is.

http://hotpot.klascement.net/tto.htm Hier kan je online een aantal oefeningen maken in verband met technologie. De oefeningen onder de rubriek lager onderwijs staan per leerjaar. Om een oefening rond techniek te kunnen maken moet je naar het onderdeel wereldoriëntatie natuur gaan. Er is geen aparte indeling voor mens en techniek en de oefeningen in verband met dit onderwerp zijn ook vrij beperkt. Bij de rubriek secundair onderwijs kan je kiezen voor oefeningen bij het vak technologie. Deze oefeningen zijn op niveau van de eerste graad secundair onderwijs en dus vaak iets te moeilijk voor het lager onderwijs.

http://www.garagasten.be/frameset.htm Op deze site kunne kinderen die geïnteresseerd zijn in techniek en auto’s zich uitleven. Dankzij de pagina ‘experimenten’ kunnen ze thuis zelf aan de slag gaan en allerlei proefjes uitvoeren. Door te klikken op ‘Hoe werkt het?’ ontdekken ze de verklaring bij hun uitgevoerde experiment. Bij ‘fotoreportage’ krijg je een aantal beelden met bijhorende informatie te zien van de ontdekkingstochten van 2 kinderen in het fietsatelier, de autogarage, de pechverhelpingsdienst e.a. De site biedt ook leuke spelletjes waarbij de kinderen hun technisch inzicht nodig hebben. Als leerkracht kan je informatie halen uit de encyclopedie die je kan downloaden op de site en ook de uitleg bij ‘Hoe werkt het?’ kan handig zijn om te gebruiken tijdens een les.

http://www.kidcity.be/page.php?lang=nl&house=technopolis&category= In de kamer van prof Tina kunnen kinderen volop online experimenteren over verschillende onderwerpen door opdrachtjes uit te voeren zoals een brug bouwen, de wereld in elkaar puzzelen, voorwerpen testen op hun geleidende eigenschap... Bij elk experiment staat een leuk proefje dat je zelf thuis kan uitvoeren. Ook staat er steeds een wetenschapper voorgesteld die zich voor zijn beroep bezighoudt met de dingen die je net hebt onderzocht. De leerlingen kunnen ook een weetjesquiz doen om te ontdekken hoeveel ze zelf weten over bepaalde wetenschappen. Als leerkracht kan je de proefjes gebruiken tijdens de lessen techniek in je klas. Elk proefje staat duidelijk uitgelegd en de nodige verklaring wordt gegeven.

Boeken in verband met techniek Techniek ontdekken, De geheimen van de techniek in fascinerende proeven en ervaringen; Neil Ardley; Davidsfonds/infodok Dit is een zeer interessant boek over techniek. Als leerkracht kan je hieruit veel informatie halen. De inhoudstafel bevat elke uitvinding en ontdekking die in het boek is terug te vinden, gerangschikt onder de onder de titels: de principes achter machines, bouwen en gebouwen, huishoudtoestellen, vervoer, ontspanning en informatietechnologie. Het boek bestaat uit proefjes rond verschillende onderwerpen (uitvindingen en ontdekkingen) die kinderen alleen of samen met een volwassene kunnen uitvoeren. Bij elk onderwerp wordt extra informatie gegeven over de uitvinder, het gebruik gedurende de geschiedenis, de verschillende toepassingen, … Kinderen kunnen ook alleen, buiten de lessen, met dit boek aan de slag gaan. De proefjes zijn duidelijk, in een voldoende groot lettertype uitgelegd en werden geïllustreerd met foto’s. Jammer genoeg vereisen veel proefjes materiaal dat niet elk gezin zomaar in huis heeft, vb: figuurzaag, zoemer, LED, … Deze proefjes zullen dus enkel in de klas kunnen worden uitgevoerd. Achteraan in het boek staat nog een verklarende woordenlijst die de leerlingen kan helpen bij het begrijpen van moeilijke woorden.

Uitvindingen, Ontdek de fascinerende geschiedenis van de uitvindingen, hun ontwikkeling, hoe ze werken en waarom ze ons leven hebben veranderd; Lionel Bender; Standaard uitgeverij (deel van de reeks ‘ooggetuigen’) Het boek begint met een opsomming van de verschillende titels die de inhoud weergeven en eindigt met een register van trefwoorden. Wanneer je bladert naar de bladzijden die bij een bepaalde titel horen, ontdek je verschillende uitvindingen die ooit rond dit onderwerp zijn gemaakt met een eenvoudige uitleg en een beetje geschiedenis. Zo zie je bij de geneeskunde bijvoorbeeld een van de eerste injectiespuiten afgebeeld. Je vindt een tandheelkundige boor uit 1864, een ether-inhaleertoestel, endoscopen, stethoscopen, een kunstgebit, … Er is dus een bron aan informatie te vinden in dit boek, zowel voor leerkrachten ter voorbereiding van een les techniek als voor geïnteresseerde leerlingen. Dit is vooral een kijk-boek en geen doe-boek, het bevat dus geen proefjes of spelletjes maar wel prachtige foto’s.

Over de werking van de kurkentrekker en andere machines; David Macaulay; Van Holkema en Warendorf Dit boek, bestaande uit 384 pagina’s, verklaart de werken van zowat elke ooit uitgevonden machine. Het bestaat uit 4 delen: eenvoudige apparaten, energie en transport, werken met golven en elektriciteit en automatisering en bevat daarnaast ook nog een verzameling van de belangrijkste uitvindingen die in het boek aan bod komen, een verklarende woordenlijst en een index. Elk deel is nog eens ingedeeld in verschillende principes. De machines die je hierbij vindt, werken volgens dit principe. Zo vind je onder ‘hefbomen’ eerst een uitleg van dit principe gevolgd door allerlei uitvindingen zoals: weegtoestellen, de schrijfmachine, de parkeermeter, … In dit ontzettend leuke boek wordt de hele pagina ingenomen door illustraties die de werking van de machines uitleggen met daarin korte, of soms iets langere, stukjes tekst. In bijna elke tekening komt dezelfde mammoet terug. Deze mammoet wordt steeds op een grappige manier in beeld gebracht, wat maakt dat het boek heel tof is om in te kijken. Als leerkracht is dit boek erg interessant om mee te werken, als voorbereiding of tijdens de les, maar ook voor leerlingen is het een prachtig boek. De eenvoudige taal en de toffe tekeningen zorgen ervoor dat het kinderen aanspreekt en hen veel leesplezier bezorgt.