Prawo Karne Szczegolne Wyklady 2007

Prawo Karne cz. Szczególna 01.10.2007 Przestępstwo przeciwko mieniu − prawo o charakterze majątkowym , − przedmiotem przestępstwa jest zamach , − przedmiotem ochrony jest własność, inne prawa rzeczowe i obligacyjne prawa do rzeczy cudzej KRADZIEŻ Art. 278. § 1. Kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 2. Tej samej karze podlega, kto bez zgody osoby uprawnionej uzyskuje cudzy program komputerowy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. § 3. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. § 4. Jeżeli kradzież popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. § 5. Przepisy § 1, 3 i 4 stosuje się odpowiednio do kradzieży energii lub karty uprawniającej do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego. Art.278 KK − przestępstwo powszechne, − każdy może być podmiotem tego przestępstwa, − znamiona: zabór rzeczy cudzej i przeniesie nie jej w władztwo własne, − brak woli , − zabór jest bezprawny. Rzecz ruchoma: − jest tylko przedmiotem niematerialnym ; − obok definicji legalnej funkcjonuje definicja doktrynalna , zgodnie z którą rzeczami są materialne części przyrody ( w stanie pierwotnym lub przetworzonym ) na tyle wyodrębnione , że w obrocie prawnym mogą być traktowane jako dobra samoistne . Władztwo nad rzeczą – np. Zabranie złodziejowi rzeczy uprzednio skradzionej przez złodzieja jest kradzieżą. Nie jest kradzieżą − zabór rzeczy, której władztwo nad rzeczą ma np. Najemca, − przywłaszczenie . Co można ukraść a czego nie: − cudzą rzecz ruchomą, która ma właściciela, − rzecz niczyja nie może być przedmiotem kradzieży, − rzecz zgubiona, po którą można z łatwością wrócić np. Parasol zostawiony w restauracji - podmiot może po niego bez przeszkód powrócić, może stać się przedmiotem kradzieży; jeżeli podmiot nie może powrócić po przedmiot, który zgubił lub gdzieś zostawił wówczas owy przedmiot nie może być przedmiotem kradzieży ponieważ nie będzie wyciągnięty z pod władztwa. Teorie zaboru rzeczy: 1. Teoria zawładnięcia – wyciągniecie z pod władztwa rzeczy cudzej i objecie tej rzeczy w posiadanie przez sprawce (przejecie we własne władztwo). 2. Teoria dotknięcia – zabór ukończony w momencie gdy sprawca dotknie rzecz. 3. Teoria uniesienia – zabór dokonany jest gdy sprawca podniósł rzecz i wyniósł ją „uniósł” ja z innego miejsca. 4. Teoria wniesienia – sprawca wniósł rzecz do wyznaczonego przez siebie miejsca.

Pozostawienie lub ukrycie rzeczy przez władającego rzeczą w wybrane miejsce przez siebie miejsce nie pozwala do wyzbycia sie rzeczy, przedmiot ten może być skradziony. Zabór jest bezprawny i może być tylko przez działanie popełniony , nigdy przez zaniechanie. Art.278§ 2 Tej samej karze podlega, kto bez zgody osoby uprawnionej uzyskuje cudzy program komputerowy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. − kradzież cudzego programu komputerowego jest kradzieżą, − bezprawne uzyskanie programu, − kopiowanie programu, zabór dyskietki z programem komputerowym, zabór całego komputera gdzie na twardym dysku znajduje sie program również jest przestępstwem kradzieży. Art 278§5 KK - przepisy § 1, 3 i 4 stosuje się odpowiednio do kradzieży energii lub karty uprawniającej do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego. − kradzieży podlega również: bezprawny dostęp do energii, wody, gazu, karty do bankomatu, która nie jest kartą płatniczą, − np. ten kto jest współlokatorem tego kto dopuszcza sie kradzieży energii elektrycznej, gazu, wody nie odpowiada jako współsprawca. Kradniesz - charakteryzuje sie zawładnięciem cudzej rzeczy gdzie dochodzi do skutku. Ocena wysokości szkody: − decyduje sama rzeczywista szkoda, − nie liczy sie ewentualny zysk, − np. telefonu, który był kupiony za 1 zł – po jego kradzieży wskazujemy wartość rynkową telefonu a nie cenę 1 zł za który został nabyty. Czyn ciągły – zabór kilku rzeczy, z góry powzięty zamiar, kara łączna. Przestępstwo kradzieży – wartość rynkowa rzeczy musi wynosić powyżej 250,01. Wykroczenie kradzieży – wartość rynkowa rzeczy do 250 zł. Kradzież jest przestępstwem przepołowionym bo może być przestępstwem lub wykroczeniem. Znamiona kradzieży: − przedmiot + bezpośrednie działanie = cudza rzecz ruchoma, − część składowa może być przedmiotem kradzieży, − kradzież broni, amunicji, materiałów wybuchowych, energii, wody, gazu zawsze jest przestępstwem. Małżeństwo a zabór rzeczy: − w wspólnocie małżeńskiej nie można sie dopuścić zaboru rzeczy, gdyż wszystkie rzeczy ruchome są wspólne. Nie można ukraść rzeczy wspólnej, jedynie ją przywłaszczyć. Zaboru można dokonać wobec rzeczy które należą do spółki z o.o. (wspólnik może dokonać zaboru rzeczy należącej do spółki). Wspólnik, który ma 100% udziałów w spółce też może dokonać zaboru. Pieniądz przedmiotem zamachu na podstawie art. 115§9 KK Rzeczą ruchomą lub przedmiotem jest także polski albo obcy pieniądz lub inny środek płatniczy oraz dokument uprawniający do otrzymania sumy pieniężnej albo zawierający obowiązek wypłaty kapitału, odsetek, udziału w zyskach albo stwierdzenie uczestnictwa w spółce. Bon towarowy – jest dokumentem lecz nie jest środkiem płatniczym, w rozumienia art.278 KK nie może być postrzegany jako rzecz ruchoma, lecz można na podstawie art.275 KK oskarżyć sprawce za zabór . Tablica rejestracyjna – nie jest dokumentem stwierdzającym lecz jest rzeczą ruchoma wiec można sie powołać na art.278 KK (to samo dotyczy zaboru:płyty CD, nośnika energii).

Znamiona strony podmiotowej kradzieży: − „w celu przywłaszczenia”, − zamiar bezpośredni, szczególnie zabroniony, − sprawca ma na celu przywłaszczenie, chce władać rzeczą jak właściciel, − zamiar trwałego (przywłaszczenia) pozbawienia właściciela rzeczy (przymus nie jest celem przywłaszczenia rzeczy cudzej). Przymus/wymuszenie – nie jest znamieniem strony podmiotowej przywłaszczenia. Działanie w celu przywłaszczenia nie ma charakteru osiągnięcia korzyści majątkowej – wyjątek art.278§2 KK. Znamię przywłaszczenia – art.278§1 KK. Znamię osiągnięcia korzyści majątkowych – art.278§2 KK. Samowolne użycie cudzej rzeczy ruchomej – np. Zabór roweru w celu przejażdżki po której zwraca sie rower nie jest kradzieżą, to samo dotyczy przejażdżki konnej. 08.10.2007 KRADZIEŻ Z WŁAMANIEM Art. 279. § 1. Kto kradnie z włamaniem, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. § 2. Jeżeli kradzież z włamaniem popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. Kradzież z włamaniem: − typ kwalifikowany w stosunku do art.278 KK kradzieży), − zabór rzeczy cudzej przy użyciu włamania, − tylko z działania, − zawsze jest przestępstwem, ze względu na wartość rzeczy skradzionej, − zawsze jest przestępstwem skutkowym, − zawsze wiąże sie z zniszczeniem rzeczy np. wyważenie drzwi, − ściganie na wniosek oskarżonego – publiczno skargowe. Włamanie: − fizyczne usuniecie przeszkody, − nie poszanowanie woli dysponenta rzeczą. Zabezpieczenia rzeczy przez dysponenta: − zabezpieczenie ma być aktywne (ma działać) w chwili czynu, − specjalny zabieg zabezpieczenia, − szyby w zamkniętych oknach, − plomby, − zamki, − łańcuchy, − zalakowane/zabezpieczone koperty, − kody dostępu , − szyfry. Kradzież telefonu z torebki na zamek jest zwykłą kradzieżą z art.278 KK. Nie można jej utożsamiać z kradzieżą z włamaniem z art.279 KK, gdyż zamek w torebce nie jest zabezpieczeniem specjalnym. Tak samo spostrzega sie kwestię drzwi „zamkniętych tylko na klamkę” bez zamknięcia na klucz – kradzież zwykła z art.278 KK; zwykłą kradzieżą jest również wejście przez otwarte okno gdyż nie było specjalnego zabezpieczenia. Kradzież z włamaniem to m.in. :

− − −

włamanie sie przez okno zamknięte na haczyk, włamanie sie przez drzwi zamknięte na klucz, otwarcie drzwi samochodu dopasowanym kluczem.

Przełamanie przeszkody: − przełamanie zabezpieczeń elektronicznych, − wyważenie drzwi, − przełamanie kłódki, − wybicie dziury w ścianie, − podważenie stropu, − podważenie drzwi wytrychem, − otworzenie drzwi dopasowanym kluczykiem bez upoważnienia właściciela, − rozprucie kasy fiskalnej, − wyłączenie alarmu, − rozbicie szyby. Znamiona kradzieży z włamaniem: − liczy sie kolejność 1. włamanie (przełamanie zabezpieczeń), 2. zabór rzeczy . Przykłady: 1. Bezdomny, który wkrada sie do domu w celu przenocowania na drugi dzień kradnie wazę z tego samego domu dopuszcza sie kradzieży z włamaniem- art.279 KK. 2. Drużba weselny nie ma garnituru, postanawia ukraść go od swojego sąsiada, który ma ich pod dostatkiem. Kiedy wchodzi do jego mieszkania i przymierza jeden z garniturów okazuje sie że żaden z nich nie pasuje na niego, zauważa jednak skurzaną kurtkę, którą zabiera – szedł z zamiarem kradzieży garnituru, a ukradł kurtkę – nie ma znaczenia co chciał ukraść bo obie rzeczy zakwalifikujemy do cudzych rzeczy ruchomych – art.279 KK. 3. Włamywacz przy pokonywaniu przeszkody niszczy np. Cenna średniowieczną wazę- odpowie z art.279 KK w związku z art.288 KK(uszkodzenie mienia). Art.279§1 KK w stosunku z art.278 KK to typ kwalifikowany lecz nie może być w kumulacyjnej kwalifikacji – musimy wybrać jeden z artykułów, na który sie powołamy – przeważnie jest to art.279 KK. ROZBÓJ Art. 280. § 1. Kto kradnie, używając przemocy wobec osoby lub grożąc natychmiastowym jej użyciem albo doprowadzając człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. § 2. Jeżeli sprawca rozboju posługuje się bronią palną, nożem lub innym podobnie niebezpiecznym przedmiotem lub środkiem obezwładniającym albo działa w inny sposób bezpośrednio zagrażający życiu lub wspólnie z inną osobą, która posługuje się taką bronią, przedmiotem, środkiem lub sposobem, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. Rozbój: − typ kwalifikowany wobec art.278 KK (kradzieży) – typ podstawowy kwalifikowany art.280§1 KK– typ metakwalifikowany art.280§2 KK., − przestępstwo złożone, traktowane jako jedno przestępstwo, − skierowane przeciwko mieniu, − przestępstwo powszechne, − naruszenie nietykalności cielesnej np. wykręcenie ręki, duszenie, szarpanie, dotkniecie − z działania, − może być popełniony we współsprawstwie, − przestępstwo kierunkowe, − zamiar przywłaszczenia rzeczy 9cel pozytywny – naprawienie szkody albo negatywny – rozbój), − zawsze jest przestępstwem bez względu na wartość przedmiotu czynności przestępstwa.

Przedmiot ochrony: − własność (prawo do rzeczy), jest głównym przedmiotem ochrony − posiadanie, − inne prawa rzeczowe i obligacyjne, − zdrowie człowieka, − życie (poboczny przedmiot ochrony), − nietykalność. Nieletni (art.10§2 KK) – odpowiada za rozbój na kodeksowych zasadach. Kwalifikujące znamiona rozboju: − groźba, − użycie przemocy, − użycie broni palnej, noża (innego niebezpiecznego przedmiotu), − użycie środków obezwładniających. Użycie przemocy: − naruszenie nietykalności cielesnej np. wykręcenie ręki, duszenie, − przy złamaniu reki stosujemy kumulatywnie stosowanie art.156 KK, − przemoc skierowana wobec osoby a nie rzeczy , − jeżeli sprawca wyrywa telefon nie dotykając w jakikolwiek sposób ofiary jest to kwalifikowane jako kradzież zwykła z art.278a nie jako rozbój art.280 gdyż nie doszło do naruszenia cielesności. Kradzież przy użyciu groźby -groźba jest użyta po to aby ofiara wydał rzecz. Użycie groźby lub przemocy jest środkiem do celu, którym jest zabór lub jest jednoczesne z zaborem. Usiłowanie rozboju – czynności sprawcy skierowane przeciwko osobie i rzeczy. Doprowadzenie do stanu niepoczytalności – np. poprzez upicie alkoholem, podanie leków, środków farmakologicznych, narkotyków, jest to zakłócenie czynności psychicznych. Doprowadzenie do stanu bezbronności – nie ma jakichkolwiek zakłóceń czynności psychicznych, ofiara nie ma szans na przeciwstawienie się napastnikowi, np. odebranie kuli lekarskiej kalece, obecność kilku napastników wobec jednej ofiary,; szczucie ofiary psem. Stopień użycia przemocy = stopień społecznej szkodliwości czynu = wysokość kary. Broń palna (rozróżniamy): − myśliwską, − sportową, − kulową, − śrutową, − gazową. Posługiwanie się bronią palna nienabita również jest klasyfikowane jako przestępstwo. Straszak – nie jest bronią palną lecz użycie go jest przestępstwem z art.280§1. Inny niebezpieczny przedmiot – ze względu na kształt, wagę, długość, kształt, ostrość, masę, swoje właściwości, np. łom, metalowa rurka lub pręt, kusza, kastet, kij bejsbolowy, tulipan z butelki, pałka policyjna itd. Metoda na bulgot – dotyczy zatapiania w wannie, misce, klozecie. Przedmiot czynności jaką jest rozbój: 1. osoba, 2. rzecz cudza ruchoma.

15.10.2007 KRADZIEŻ ROZBÓJNICZA Art.281 KKKto, w celu utrzymania się w posiadaniu zabranej rzeczy, bezpośrednio po dokonaniu kradzieży, używa przemocy wobec osoby lub grozi natychmiastowym jej użyciem albo doprowadza człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Znamiona: − zabór rzeczy bez użycia przemocy lub groźby (zwykła kradzież), − oddziaływanie na osobę nie na rzecz. Kradzież rozbójnicza: − typ kwalifikowany kradzieży (art.278 KK), − nie jest typem kwalifikowanym rozboju (art.280KK), − przestępstwo kierunkowe (tylko bezpośrednie), − przestępstwo z działania, − przestępstwo złożone, − czyn w spół ukarany, następczy – gdy jest to kradzież rozbójnicza wobec tej samej osoby (użycie przemocy, groźby). − zachowanie to zawsze jest klasyfikowane jako przestępstwo, − zawsze klasyfikuje się jako przestępstwo, − przestępstwo skutkowe w postaci zaboru w celu przywłaszczenia, − utrzymanie rzeczy skradzionej za pomocą groźby, przemocy, doprowadzenie do stanu niepoczytalności lub bezradności. −

Podmiot czynu zabronionego: − przestępstwo powszechne (ograniczenie: może popełnić tylko osoba, która dokonała wcześniej kradzieży i jest w posiadaniu rzeczy skradzionej). Kolejność działań: − najpierw kradzież, później kradzież rozbójnicza. Działanie sprawcy skierowane: − wobec poszkodowanego, − wobec innej osoby Przedmiot czynności (przedmiot bezpośredniego działania): − rzecz ruchoma, − człowiek. Związek czasowy = łączność czasowa. WYMUSZENIE ROZBÓJNICZE Art. 282 Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, przemocą, groźbą zamachu na życie lub zdrowie albo gwałtownego zamachu na mienie, doprowadza inną osobę do rozporządzenia mieniem własnym lub cudzym albo do zaprzestania działalności gospodarczej, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Przedmiot przestępstwa: − życie − własność (prawo do rzeczy), jest głównym przedmiotem ochrony − posiadanie, − inne prawa rzeczowe i obligacyjne, − zdrowie człowieka, − życie (poboczny przedmiot ochrony), − nietykalność, − swoboda działalności gospodarczej.

Zamach na mienie nie na rzecz!!!! Przedmiot bezpośredniego działania: 1. osoba, 2. mienie, 3. określony rodzaj działalności gospodarczej. Wymuszenie rozbójnicze: − przestępstwo powszechne, − przestępstwo skutkowe, − przestępstwo kierunkowe, − zamiar bezpośredni, − nie dochodzi do zaboru rzeczy – pokrzywdzony jest doprowadzony do takiego stanu (zmuszony) aby sam wydał rzecz np. po przez użycie groźby np. „Zapłać 100.000 zł do piątku bo jak nie to zabijemy twoją córkę „ − przemoc skierowana na rzecz – groźba uszkodzenia rzeczy lub jej zniszczenia − przemoc skierowana wobec dowolnej osoby – nie musi to być osoba posiadająca rzecz np. przemoc wobec uprowadzonego dziecka. Groźba: − musi być obawa że groźba zostanie spełniona − wobec osoby, która posiada rzeczywista wobec innej osoby (naruszenie nietykalności osobistej). Gwałtowny zamach na mienie: 1. podpalanie, 2. wytrucie bydła, 3. spalenie budynku. Rozporządzenie mieniem: − ma charakter przyszły − ofiara może sie zastosować do sprawcy i wydać rzeczywista − groźba może dotyczyć również zaprzestania działalności gospodarczej prowadzonej przez poszkodowanego − mienie nie przechodzi natychmiast w posiadanie sprawcy. Przestępstwo skutkowe: − rozporządzanie mieniem przez sprawce nie następuje w momencie uzyskania mienia przez sprawce lecz w chwili : przeniesienia własności, zapisania testamentu, wypisania weksla lub czeku, umowa odstąpienia od prawa, − rozporządzanie mieniem na korzyść sprawcy, − zaprzestanie działalności gospodarczej przez sprawce. Aby można mówić o wymuszeniu rozbójniczym musimy mieć do czynienia z działalnością gospodarcza! WYRĄB LASU Art. 290. § 1. Kto w celu przywłaszczenia dopuszcza się wyrębu drzewa w lesie, podlega odpowiedzialności jak za kradzież. § 2. W razie skazania za wyrąb drzewa albo za kradzież drzewa wyrąbanego lub powalonego, sąd orzeka na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę w wysokości podwójnej wartości drzewa. Znamiona: − usiłowanie kradzieży drzewa, − wyrąb, − przywłaszczenie (cel sprawcy). Przedmiot ochrony: drzewo.

Wyrąb lasu: − przestępstwo powszechne, − przestępstwo materialne, − przestępstwo kierunkowe, − z działania, − skutkiem jest obalenie rosnącego drzewa, − ma swoje odzwierciedlenie w kodeksie wykroczeń (kara 75 zł), − wyrąb: piłą, wykopanie, wyrwanie. Miejsce czynu: las. § 2. W razie skazania za wyrąb drzewa albo za kradzież drzewa wyrąbanego lub powalonego, sąd orzeka na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę w wysokości podwójnej wartości drzewa. − nawiązka na rzecz pokrzywdzonego wobec sprawcy, podżegaczy, współsprawców, pomocników (sprawca sensu largo). Przykłady: 1. Drzewo, które nie jest powalone lub wyrwane a sprawca dopuszcza sie jego zaboru zastanie ukarany z art. 278 KK – kradzież zwykła. 2. Nowak wyrąbał drzewo i zabrał je do domu – dopuszcza sie jednego przestępstwa z art.278 KK czyli kradzieży zwykłej – wyrąb drzewa to tzw. Przestępstwo w spół ukarane, uprzednie. Wyrąb gałęzi, uszkodzenie krzewów – nie jest przestępstwem z art. 290 KK tylko wykroczeniem z art. 148 KW (bez wyglądu na wartość mienia). Stroisz – wyrąbane gałęzie (na stroik) = stroik. NIELEGALNE PODŁĄCZENIE SIĘ (KRADZIEŻ IMPULSÓW). Art. 285. § 1. Kto, włączając się do urządzenia telekomunikacyjnego, uruchamia na cudzy rachunek impulsy telefoniczne, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Jeżeli czyn określony w § 1 popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. Przedmiot ochrony prawa majątkowego w postaci abonamentu telefonicznego. Nielegalne podłączenie sie : − przestępstwo powszechne, − przestępstwo materialne, − przestępstwo dwuaktowe: włączenie sie i uruchomienie impulsów. - włączenie sie – charakter techniczny – usiłowanie, - uruchomienie impulsów – następstwo włączenia. − skutkiem jest uruchomienie na cudzy rachunek impulsów telefonicznych − dokonanie przestępstwa w chwili uruchomienia jednego impulsu, − typ umyślny (zamiar bezpośredni lub ewentualny) – inny pogląd ma prof. Marek : samo podłączenie ma charakter zamiaru bezpośredniego zaś uruchomienie impulsów zamiar ewentualny. Sprawca (podmiot działania): − osoba, która ma dostęp do telefonu ale podłącza się na cudzy rachunek. Wykroczenie szalbierstwa to nie to samo co uruchamianie impulsów. Przedmiot bezpośredniego działania: urządzenie telekomunikacyjna. WYKROCZENIE MNIEJSZEJ WAGI

(W ZW. Z ART.278 KK) Art. 283. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu określonego w art. 279 § 1, art. 280 § 1 lub w art. 281 lub 282, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. W polskim prawie karnym definicja ta została wprowadzona w 1969 r. Od 1932 – 1969 roku wypadek mniejszej wagi nosił nawę przypadku mniejszej wagi – które dotyczyło kradzieży, uszkodzenia mienia, oszustwa. Poglądy: − większościowy: typ uprzywilejowany przestępstwa kradzieży − mniejszościowy: reguła dotycząca mniejszej wagi (dr K. Banasik). Czynniki dotyczące............................... 1. koncepcja całościowa – wszystkie elementy, 2. koncepcja przedmiotowa – elementy przedmiotowe, 3. koncepcja przedmiotowo – podmiotowa. Elementy przedmiotowe: 1. rozmiar wyrządzonej szkody, 2. odczucie wyrządzonej szkody, 3. wartość przedmiotu czynu, 4. użyte środki, 5. wielkość uzyskanej korzyści majątkowej. Elementy podmiotowe: 1. stopień winy, 2. cel/motyw działania sprawcy, 3. pobudki, 4. premedytacja, 5. upór w dążenie do celu, 6. przypadkowość działania sprawcy, 7. wpływ innej osoby na sprawce . Nie ma znaczenia sama wartość rzeczy lecz stopień społecznej szkodliwości! PRZYWŁASZCZENIE Art. 284. § 1. Kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Kto przywłaszcza sobie powierzoną mu rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 3. W wypadku mniejszej wagi lub przywłaszczenia rzeczy znalezionej, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. § 4. Jeżeli przywłaszczenie nastąpiło na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. Znamiona: − przywłaszczenie: rzeczy cudzej i ruchomej, praw majątkowych, rzeczy znalezionych. Przywłaszczenie: − typ podstawowy (art.284§1), − typ kwalifikowany (przywłaszczenie rzeczy powierzonej – art. 284§2), − typ kwalifikowany (w odniesieniu do art. 284rzywłaszczenie rzeczy znalezionej, wypadek mniejszej wagi – art.284§1 w zw. z art. 294 KK – typu kwalifikowane np. kradzież), − typ uprzywilejowany (przywłaszczenie rzeczy znalezionej, wypadek mniejszej wagi – art.284§3). − przestępstwo powszechne (art.284§1, §3),

− − − − − − −

przestępstwo indywidualne (art.284§2), z zaniechania – uzupełnione musi być o dodatkowe element aktywności sprawcy np. podpisanie książki, sprzedaż rzeczy ruchomej, skutkowe – rozporządzenie rzeczą jak własna, przedmiot należący do spółki może być również przedmiotem przywłaszczenia, nie można przywłaszczyć rzeczy niczyjej, przywłaszczyć można również energie, wodę, prąd, kartę bankomatową przywłaszczenie rzeczy do 250 zł jest wykroczeniem (nie dotyczyć ta kwota jeżeli chodzi o broń, materiały palne i wybuchowe, amunicje gdyż jest to zawsze przestępstwem).

Przedmiot ochrony: − prawa majątkowe, − prawa rzeczowe, − stosunek zaufania (sprawca został obdarzony przez właściciela rzeczy szczególnym zaufaniem). Strona podmiotowa: − polega na umyślności − przestępstwo kierunkowe – zamiar bezpośredni. Istota przestępstwa: − teoria wartości rzeczy – przywłaszczenie sprowadza sie do przysporzenia korzyści z przywłaszczenie, − teoria substancji rzeczy (występuje w polskim prawie karnym) – przywłaszczenie polega na postępowaniu rzeczą jak własną czyli jak jej właściciel. Uzewnętrznienie: − zaprzeczenie o otrzymaniu rzeczy (wobec właściciela), − ukrycie, − sprzedaż, − zamiana, − ogólny brak chęci zwrotu rzeczy. Definicja przywłaszczenia – rozporządzanie rzeczą jak własną (w posiadaniu sprawcy), nie ma samego zaboru, legalne posiadanie, nie może być bezprawne. Sprawca włada rzeczą – manifestacja władania rzeczą na zewnątrz, potwierdza że jest właścicielem. Fizyczna znamiona rzeczy to nie to samo co zmiana stanu prawnego.

nie następuje przy przywłaszczeniu

następuje poprzez przywłaszczenie

Rzecz w posiadaniu sprawcy może nastąpić poprze: - doręczenie przez przypadek paczki, - wypożyczenie rzeczy. Przywłaszczenie może również nastąpić w chwili kiedy sprawca nie zwraca rzeczy gdyż ja zniszczył lub zużył – moment przywłaszczenia to chwila w której dochodzi do zniszczenia lub zużycia. Posiadanie nie jest prawem tylko stanem faktycznym. Powierzenie rzeczy ruchomej – to nic innego niż przekazanie/powierzenie rzeczy ruchomej innej osobie.

Użyczenie – podlega art. 284 §2, np. Nowak pożycza Kowalskiemu parasola podczas ulewy, Kowalski nie oddaje parasola – dochodzi przywłaszczenia, tzw. Sprzeniewierzenie – art. 284 §2. Nie odebranie rzeczy użyczonej – nie jest przywłaszczeniem jeżeli nie było zamiaru przywłaszczenia np. Nowak pożycza kseruje książkę od Kowalskiego a później ją sprzedaje w wielu egzemplarzach, nie jest to przestępstwo przywłaszczenia ponieważ nie pożyczał książki w takim celu. Nie dochodzi również do przywłaszczenia w chwili potrącenia wzajemnej wierzytelności. Przedmiotem przestępstwa może być również przedmiot umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie – zabezpieczenie wierzytelności. Rzecz powierzona: − rzecz oddana w komis, − kopiowanie książki (oddanie książki do punktu ksera), − wynagrodzenie za prace – do odbioru jest upoważniona osoba trzecia , która nie zwraca pieniędzy prawowitemu właścicielowi.(sprawca wszedł legalnie w posiadanie pieniędzy). Wspólność ustawowa/małżeńska – jeżeli żona wynosi z domu żelazko w celu jego sprzedaży, jest to przywłaszczenie a nie kradzież, ta sama kwestia dotyczy współwłaścicieli. Przykłady: 1. Licytacja majątku „X” w raz z rzeczami do niego nienależącymi. „X” nie powiadamia organy egzekucyjne o posiadaniu rzeczy nienależących do niego, które automatycznie stają sie przedmiotem licytacji – jest to przywłaszczenie. 2. „X” sprzedaje rzecz „Y” i zarabia na niej bardzo dużo pieniędzy, w zamian za sprzedaną rzecz „X” oddaje „Y” pewną kwotę pieniędzy – jest to również przywłaszczeniem, które nastąpiło w chwili sprzedania rzeczy, gdyż zbywca postępował jak właściciel rzeczy. 3. „X” znalazł cudzą rzecz ruchoma – jeżeli w przeciągu 2 tyg. Od jej znalezienia nie zgłosi tego odpowiednim władzom np. policji, wówczas mamy do czynienia z wykroczeniem, w późniejszym okresie z przestępstwem przywłaszczenia. 29.10.2007 ZNISZCZENI MIENIA Art. 288. § 1. Kto cudzą rzecz niszczy, uszkadza lub czyni niezdatną do użytku, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. § 3. Karze określonej w § 1 podlega także ten, kto przerywa lub uszkadza kabel podmorski albo narusza przepisy obowiązujące przy zakładaniu lub naprawie takiego kabla. § 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego. Zniszczenie mienia: − niezyskowny charakter, − znaczenie ma wysokość szkody (do 250 zł jest to wykroczenie, powyżej 250 zł przestępstwo – wyjątkiem jest broń, amunicja – zawsze jest to przestępstwo), − przestępstwo powszechne − z działania lub zaniechania (indywidualne – sprawca tylko gwarant, na którym ciązy prawny obowiązek), − charakter umyślny czyli nie jest przestępstwem kierunkowym, − przestępstwo skutkowe Czynność sprawcza: − niszczy (spalenie, rozbicie), − uszkadza (mniej niż zniszczenie), − uczynienie rzeczy niezdatną do użytku (nie ma zniszczenia ani uszkodzenia,za to są wady wewnętrzne np. wymontowanie części z rzeczy, wykręcenie śruby).

Przestępstwo skutkowe (materialne): − zniszczenia − uszkodzenie − uczynienie rzeczy niezdatna do użytku. Szkoda = rzeczywisty uszczerbek Znamiona: − niszczy cudzą rzecz ruchomą, − uszkadza cudzą rzecz ruchomą, − czyni niezdatną do użytku cudzą rzecz ruchomą. Ochrona: − rzeczy ruchomej, − nieruchomości, − oraz: organy człowieka, zwierzęta, papiery wartościowe. Umieszczenie rysunku lub napisu na elewacji budynku jest uszkodzeniem rzeczy jeżeli stwierdzić można iż zmniejsza on wartość budynku lub jego usuniecie może naruszyć budynek. Zbieg przestępstw: Kradzież z włamaniem + KONSUMUJE uszkodzenie rzeczy – ma dużą wartość KWALIFIKACJA KUMULATYWNA z art. 279 KK. Zbieg przestępstw(właściwy, kara łączna): Kradzież z włamaniem – zabór rzeczy + umyślne i świadome zniszczenie rzeczy (dokonane „po” zaborze. Zabicie cudzego zwierzęcia - jest zniszczeniem rzeczy, gdy jest ono zabite w sposób niehumanitarny wówczas jest to kwalifikacja kumulatywna art. 288§1 w zw. z art. 35 ustawy o ochronie zwierząt. OSZUSTWO Art. 286. § 1. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. § 2. Tej samej karze podlega, kto żąda korzyści majątkowej w zamian za zwrot bezprawnie zabranej rzeczy. § 3. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 4. Jeżeli czyn określony w § 1-3 popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego Pokrzywdzonym jest najczęściej: 1. Bank, 2. dostawca towaru. Oszustwo: − przestępstwo powszechne §1, 2. − § 2. przestępstwo po kradzieży, − §1 przestępstwo skutkowe (materialne), − § 2 przestępstwo formalne. Czynność sprawcza: 1. Oszustwo czynne – działanie – wprowadzenie w błąd. 2. Oszustwo bierne – zaniechanie – wyzyskanie błędu lub niezdolności do czynu. Oszustwo czynne – działanie – wprowadzenie w błąd:

− − − − − −

wywołane: słowem, pismem, nagraniem, rozmową telefoniczną, e – mailem, manipulacja urządzeniami konkretnymi, musi dotyczyć istotnych okoliczności, mających wpływ na postępowanie, działanie to nie musi być chytre, wywołanie błędu u innej osoby, powstanie błędu to rezultat podejmowanych przez sprawce działań, np. zaniechanie poinformowania o wadach towaru, produktu, zatajenie iż dana nieruchomość jest zastawiona pod hipotekę w celu osiągnięcia kredytu, przyklejenie ceny z towaru niskiej wartości na towar o wyższej wartości, wystawienie w antykwariacie na sprzedaż nowych mebli,zawarcie zakładów gonitwy kiedy wynik jest nam znany.

Przedmiot działania: − dane podmiotu, − cechy podmiotu. Art. 282 § 2 - wyłudzenie = oszustwo Kontrahent , który wiedział o zadłużeniu, możliwości płatniczej spółki przed zawarciem umowy – nie jest oszustwem ani wprowadzeniem w błąd. Przesadzona reklama – nie jest wprowadzeniem w błąd. Nie może być błędnych danych co do : − konkretnej informacji: - składa - data produkcji - informacje techniczne. Gra hazardowa – podstępne przechodzenie/obchodzenie reguł gry w celu osiągniecie zysku jest oszustwem. Oszustwo bierne - zaniechanie – wyzyskanie błędu lub niezdolności do czynu: − wyzyskanie błędu: - sprawca nie wywołuje błędu gdyż poszkodowany był wcześniej w błędzie, - zaniechanie działania z wyprowadzenia z błędu, - SA Katowice : doprowadzenie do wypłaty z rachunku bankowego z wykorzystaniem niewiedzy pracownika banku o braku pokrycia na rachunku na wystawiony czek własny, -osoba posiadająca zdolność do prawidłowego osądzenia stanu faktycznego (wprowadza sie w błąd np. dziecko lub osobę będącą pod wpływem środków odurzających, alkoholu, narkotyków - czyni osobę chwilowo niezdolną do podejmowania czynów, osobę chora psychicznie – sprawca nie musi wobec takiej osoby wywoływać niezdolności do podejmowania decyzji zaś wykorzystuje tylko ta osobę to samo tyczy sie dziecka. Żądnie korzyści: − wymaga oświadczenia woli sprawcy − żądnie ustane, przez telefon, pisemne, e -mailem ... − powiązanie z przyrzeczeniem (obietnica zwrotu rzeczy), − żądnie może być wypowiedziane bezpośrednio lub pośrednio do osoby, która przekaże żądanie − wypowiedzenie żądania = dokonanie czynności wykonawczej − niema znaczenia czy uzyskano korzyść majątkową czy też została rzecz zwrócona Niekorzystne żądanie mienia: − zawarcie umowy ubezpieczeniowej nieistniejącego przedmiotu, − wydanie dyspozycji wypłaty wynagrodzenia za prace, która nie została wykonana, − wykonywanie usług za które nie zapłacono, − kupno rzeczy o zawyżonej wartości, − sprzedaż rzeczy poniżej jej wartości, − udzielenie pożyczki, która nie będzie zwrócona, − przyjecie zapłaty banknotem fałszywym,

sprzedaż kupon na, którym padła juz wygrana. * rzeczywisty uszczerbek * utracone korzyści * nie musi dojść do szkody majątkowej. −

Moment decydujący o rozmiarze szkody : − zestawienie majątku z przed rozporządzenia mieniem z majątkiem po rozporządzeniu mieniem. Przedmiot bezpośredniego działania: − osoba - która dokonuje niekorzystnego rozporządzenia mieniem , − mienie - które sprawca otrzymuje poprzez rozporządzenie mieniem. Osoba która rozporządza mieniem – to osoba wprowadzona w błąd, pokrzywdzony rozporządzający mieniem = wymagana tożsamość. Strona podmiotowa : − art.282§ 1 przestępstwo kierunkowe „w celu”, zamiar bezpośredni, − art. 282 § 2 – dwa poglądy: 1. przestępstwo kierunkowe bezpośrednie 2. przestępstwo to nie jest kierunkowe ale musi być zamiar bezpośredni, niekoniecznie zabroniony, Przykłady oszustwa: 1. sprawca wystawia czeki lub weksle bez pokrycia przed zawarciem umowy, skłania tym samym inna osobę do zawarcia mowy – jest oszustwem. 2. złożenie zamówcie na dany towar z odroczeniem terminu do zapłaty – brak woli zapłaty faktury, które jest niekorzystnym rozporządzeniem mienia ; termin zapłaty jest uzależniony od terminu sprzedaży zakupionego towaru. 3. „X” biorąc pożyczkę musi mieć zdolność kredytową, kiedy jej nie ma oszukuje bank. 4. Nie wywiązanie się z umowy zapłaty za zamówione dzieło jest przestępstwem oszustwa. Szalbierstwo – wykroczenie, np. jadąc taksówka „X” nie zapłacił za taryfę – nie jest to przestępstwo. Przestępstwo oszustwa – nie zapłacenie rachunku za spędzoną noc w hotelu. 05.11.2007 SPROWADZENIE KATASTROFY Art. 173. § 1. Kto sprowadza katastrofę w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym zagrażającą życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. § 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 jest śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. § 4. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 2 jest śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Każdy § tego artykułu jest odmiennym czynem ze względu na stronę podmiotową przestępstwa: §1 – umyślne §2 – nieumyślne §3 – umyślono – nieumyślne §4 – nieumyślne – nieumyślne. Przedmiot ochrony (przedmiot przestępstwa): 1. życie człowieka, 2. zdrowie człowieka, 3. mienie.

Czynność sprawcza: − − −

„Sprowadza” przestępstwo z zaniechania lub z działania tzw. Niewłaściwe z zaniechania, np. może polegać na zatarasowaniu drogi przez przyczepę.

Dominuje pogląd iż sprawca kierujący pojazdem jest zawsze sprawcą. Reguły skodyfikowane - normy prawa międzynarodowego dotyczące poruszania sie. Reguły nieskodyfikowane – wynikają z powszechnie obowiązujących norm postępowania. Przy naruszenie reguł ostrożności należy brać pod uwagę: − warunki techniczne pojazdu, drogi, − warunki meteorologiczne, − rodzaj , parametry, ładowność i stan pojazdu, − prędkość z jaką poruszał się pojazd, − doświadczenie - nie prowadzi do braku winy kierowcy! Katastrofa lądowa – dotyczy minimum jednego pojazdu, który musi być w ruchu, wydarzenie zakłócające poruszanie sie w ruchu. Katastrofa a wypadek komunikacyjny różni sie skalą komunikacyjna. − pogląd prof. Buchały – 6 osób = katastrofa, − pogląd prof. Marka – więcej niż kilka pojedynczych osób mniej niż kilkanaście = katastrofa, − pogląd prof. Stefańskiego – minimum 10 0s = katastrofa. Sprowadzenie katastrofy: − przestępstwo skutkowe − przestępstwo powszechne, − zamiar bezpośredni , wynikowy (§1) − przestępstwo powszechne – sprawca może być każdy. Skutki: − dalsze – zagraża życiu, − bliższe, − np. skutkiem może być stoczenie sie autobusu do rzeki uderzywszy w budynek. Przykłady katastrofy: 1. Kierowca wjechał w plac targowy, gdzie była nieoznaczona liczba osób, zginęły dwie osoby. 2. Masa bitumiczna ( do wykonywania izolacji ) pozostawiona na drodze przez operatora zajmującego się „łataniem” dziur na drodze. 3. Samochód prowadzony przez osobę nietrzeźwa wjeżdża w jadący naprzeciw samochód, skutkiem jest śmierć pasażerów samochodu. Nie jest katastrofą: 1. Samolotem leciało 30 osób, w wyniku zderzenia sie z innym samolotem zmarła jedna osoba – aby zakwalifikować to do katastrofy musiało by zginąć kilka osób. Mienie wielkich rozmiarów w art. 173 KK − gabaryty, wielkość przestrzenna, − naruszenie nietykalności cielesnej, zagorzenie dla życia = katastrofa. SPROWADZENIE BEZPOŚREDNIEGO NIEBEZPIECZEŃSTWA KATASTROFY Art. 174. § 1. Kto sprowadza bezpośrednie niebezpieczeństwo katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. § 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy: − rozszerzona odpowiedzialność karna na przedpole katastrofy – zdarzenie uprzednie, − przestępstwo powszechne, − z działania lub z zaniechania, − nie ma kolizji, jest tylko niebezpieczeństwo katastrofy, − sama katastrofa jest skutkiem, − przestępstwo narażenie dobra osobistego na niebezpieczeństwo, − przestępstwo konkretne. − np. postawienie na drodze powalonego drzewa – narażenie na niebezpieczeństwo spowodowania wypadku, prowadzenie autobusu pod wpływem alkoholu. Przedmiot ochrony: 1. życie człowieka, 2. zdrowie człowieka, 3. mienie. Strona podmiotowa: − §1 – umyślne – godzi się na spowodowanie niebezpieczeństwa, − §2 – nieumyślne – np. przemęczony kierowca nie przerywa jazdy choć jest w skrajnym wyczerpaniu. Relacje : art. 174 – art.177 art. 173 – art.177

kumulatywna kwalifikacja w zbiegu przestępstw brak komutatywności

Przygotowanie katastrofy – jest karalne, przygotowanie jest w zamiarze bezpośrednim. Przygotowanie zabójstwa – nie jest karalne. CZYNNY ŻAL Art. 176. § 1. Nie podlega karze sprawca przestępstwa określonego w art. 174, który dobrowolnie uchylił grożące niebezpieczeństwo. § 2. Wobec sprawcy przestępstwa określonego w art. 173 § 1 lub 2 sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, jeżeli sprawca dobrowolnie uchylił niebezpieczeństwo grożące życiu lub zdrowiu wielu osób. Czynny żal: − sprawdza sprowadził niebezpieczeństwo lecz nie doszło do katastrofy – stosuje sie czynny żal, − jeżeli sprawca nie odpowie z art. 174 kk (sprowadzenie niebezpieczeństwa katastrofy), ze względu na czynny żal nie odpowie również za art. 160 kk (narażenie na niebezpieczeństwo). Nie można zastosować czynnego żalu do sprawcy, który uratował część osób z wypadku - może dojść tylko i wyłącznie do złagodzenia kary. Czynny żal można byłoby zastosować wobec sprawcy, który uratował wszystkich poszkodowanych. WYPADEK DROGOWY – KOMUNIKACYJNY – TYP KWALIFIKOWANY Art. 177. § 1. Kto, naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Jeżeli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. § 3. Jeżeli pokrzywdzonym jest wyłącznie osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 1 następuje na jej wniosek. Przedmiot ochrony: 1.życie człowieka, 2.zdrowie człowieka.

Wypadek drogowy: − przestępstwo powszechne, − wina zawsze jest ukierunkowana na kierowce – kara z art. 42 KK – zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, − przestępstwo skutkowe w postaci narażenia dobra prawnego, − odnosi sie do naruszenia zasad bezpieczeństwa, − przestępstwo nieumyślne(kierowca nieumyślnie narusza reguły ostrożności, np. nie zauważył znaku i wymusił pierwszeństwo) lub umyślne ( świadomi i wyraźnie, np. kierowca wymusza pierwszeństwo przejazdu = wymuszenie), − §3 – przestępstwo publiczno skargowe, ścigane na wniosek(względnie wioskowe – tylko gdy wniosek jest wniesiony przez osobę najbliższą) z urzędu (wniesione przez pozostałe osoby). Skutek – narażenie dobra prawnego: 1. życie człowieka, 2. zdrowie człowieka. Przykłady: 1. kursant i opiekun „L”- odpowiedzą za współsprawstwo. 2. kursant prawa jazdy - wówczas gdy ze względu na swoją wiedze mógł zapobiec wypadkowi ale tego nie zrobił. 3. dróżnik – działa z zewnątrz, nie zamknie szlabanu, 4. osoba która oblewa wodą szybę samochodu – prowadzi do wypadku z powodu zamazania obrazu kierowcy. − żołnierz nie może być sprawcą – cz. wojskowa o tym mówi. Miejsce wypadku komunikacyjnego: − tam gdzie faktycznie odbywa sie ruch ogólnodostępny: - parking, - strefa zamieszkania, - place przed dworcami, - lotniska, - kopalnie. Ruch kolejowy = ruch lądowy. Nie ma wypadku w takich miejscach jak : − tam gdzie nie odbywa się ruch ogólnodostępny: - pastwisko - sad - ogród, - pole, - las, - łąka, - droga prywatna. Czynność sprawcza: -naruszenie reguł ostrożności (nieumyślne). Zasady bezpieczeństwa w ruchu: 1. zasada ostrożności, 2. zasada ograniczonego zaufania. Zasady ostrożności: − posiadanie prawa jazdy – domniemywa sie że posiadacz zna reguły prowadzenia pojazdu mechanicznego = domniemanie nieobalalne. − pojazd ma być w pełni sprawny – osoba kierująca pojazdem z niesprawnymi hamulcami odpowie za

− −

spowodowanie wypadku, należyta ostrożność prowadzenia pojazdu obliguje każdego kierowce, kierowca jest zobowiązany do oświetlenia pojazdu którym kieruje.

Ostrożność: 1. Ostrożność zwykła - art. 3 ustawy o ruchu drogowym, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie. 2. Ostrożność szczególna, 3. Ostrożność maksymalna- nie jest określona, wymóg taki nie może być postawiony ponieważ kierowca nie zawsze może zapanować nad pojazdem. Zasady ograniczonego zaufania: − reguły skodyfikowane: 1. ustawa 2. sygnalizacja świetlna 3. znaki drogowe − art.4 ustawy o komunikacji -Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze mają prawo liczyć, że inni uczestnicy tego ruchu przestrzegają przepisów ruchu drogowego, chyba że okoliczności wskazują na możliwość odmiennego ich zachowania. − Orzeczenia Sądu; 1. prowadzący pojazd ma prawo respektować prawa innych osób w komunikacji miejskiej, 2. obecność dzieci na jezdni bez dorosłych – budzi niebezpieczeństwo, prowadzący pojazd musi liczyć sie z nieprzewidywanymi zdarzeniami, − należy ograniczyć swoje zaufanie jeżeli: 1. omija sie stojąca osobę obok autobusu, 2. jazda w strefie w której poboczem idzie osoba pijana, osoba niepełnosprawna, 3. ulice o wąskich ulicach – osoba idąca chodnikiem może spaść z chodnika, 4. jazda z piątku na sobotę w okolicach dyskotek – wiesze prawdopodobieństwo że na ulice może wyskoczyć pijana osoba. Orzeczenia sądu: 1. kierowca zgodnie z obowiązującymi zakazami i nakazami ma obowiązek prowadzenia samochodu w sposób rozważny i uważny, 2. kierujący pojazdem powinien zachowywać bezpieczna prędkość co do warunków jazdy, 3. nie można powoływać się na zmęczenie kierowcy przy spowodowaniu wypadku, 4. wyjątek: brak doświadczenia kierowcy może być brany pod uwagę kiedy kierowca zastał zaskakująca sytuacje drogową, której nie mógł sprostać. Osoba chora na epilepsje (padaczka) – kiedy spowoduje wypadek drogowy, odpowie jak osoba zdrowa, ponieważ zataiła fakt o swojej chorobie, nie powinna mieć prawa jazdy. Oskarżonemu nie można przypisać winy za fakt iż rowerzysta, którego potracił był nieoświetlony. Prędkość bezpieczna: − wyznacza ją ogólnie trzy elementy: 1. kierowca (kwalifikacje), 2. pojazd (warunki techniczne), 3. droga (stan). − nie można określić konkretnej wartości, − ocena bezpiecznej prędkości wymaga rozważnego wykonania manewru przy ograniczonym zasięgu widzenia, − prędkość musi zapewnić kontrole nad pojazdem i zahamowanie jeżeli będzie to konieczne, − niebezpieczna prędkość przy uwzględnieniu rodzaju pojazdu, charakterystyki drogi, kwalifikacji prowadzącego pojazd, natężenia ruchu, warunków meteorologicznych – bierze sie pod uwagę czy kierowca zachował bezpieczną prędkość.

Relacja: art. 177 §1 – art. 177 §2 - oba § są typem podstawowym – żaden z nich nie jest typem kwalifikowanym - różnią sie tylko skutkiem: §1 – średni wypadek komunikacyjny §2 – ciężki wypadek komunikacyjny Przykłady : 1. Nowak chce uszkodzić samochód Kowalskiego po prze za spowodowanie wypadku – odpowie za uszkodzenie samochodu a nie za spowodowanie katastrofy. 2. Nowak prowokuje kolizje z pojazdem Kowalskiego lecz celem jest zabójstwo Kowalskiego a nie spowodowanie kolizji – odpowie za zabójstwo a nie za Sprowadzenie katastrofy. 3. Żona kowalskiego namawia męża do szybszego prowadzenia pojazdu – jest sprawcą pojedynczym, nie podżegaczem! Podżeganie / pomocnictwo – zawsze jest umyślne. 12.11.2007 ZAOSTRZENIE ODPOWIEDZIALNOŚCI KARNEJ Art. 178. § 1. Skazując sprawcę, który popełnił przestępstwo określone w art. 173, 174 lub 177 znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, sąd orzeka karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę do górnej granicy tego zagrożenia zwiększonego o połowę. Zaostrzenie odpowiedzialności karnej: − − − − − − − −

nie określa znamion czynu zabronionego, sąd musi orzec kare pozbawienia wolności odurzenie lub nietrzeźwość w chwili zdarzenia rzutuje na wymiar kary, ucieczka nie rzutuje na wymiar katy, gdyż jest już dokonana po zdarzeniu. art.178 w kwalifikacji prawnej i przy wymiarze kary sądy w Krakowie powołują ten artykuł bardzo często, aby powołać się na art.178 KK trzeba wykazać przestępstwo z art.173,174,177. nie określa typu kwalifikowanego, „zbiegł z miejsca zdarzenia” - uciekł, powoduje zaostrzenie kary, oddalenie się kierowane chęcią uniknięcia kary, nie każde oddalenie się z miejsca zdarzenia będzie negatywne np. oddalenie się z miejsca zdarzenia w celu zawiadomienia policji, wezwania pogotowia ratunkowego lub kiedy podajemy swoje dane za czym się oddalimy z miejsca zdarzenia również nie będzie oddaleniem się które spowoduje negatywne przesłanki, - NARUSZENIE REGUŁ ZWIĄZANYCH Z BEZPIECZEŃSTWEM.

Znamiona zaostrzenia ustawowego wymiaru kary : 1. stan nietrzeźwości, 2. wpływ środków odurzających: kokaina, heroina, opium itd Orzeczenia sądu: − zbiegniecie – sprawca oddala się z miejsca wypadku w celu uniknięcia kary (zamiar uniknięcia odpowiedzialności), sprawca w stanie nietrzeźwości zbiegł z miejsca wypadku. Zastosowanie: − do osób które prowadzą pojazd, − do osób które niekoniecznie prowadza pojazd – osoba która działa z zewnątrz. Sprawca: − sprawca udzielił pomocy i zbiegł z miejsca wypadku – podstawa prawna z art.162 KK

− −

sprawca zbiegł z miejsca wypadku ale nie było komu udzielić pomocy – nie ma mowy o podstawie prawnej z art.162 KK, sprawca zbiegł z miejsca wypadku i nie udzielił pomocy – będzie to zbieg przestępstwa art.178 i 162 KK.

PROWADZENIE POJAZDU W STANIE NIETRZEŹWOŚCI Art. 178 a. § 1. Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 2. Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi na drodze publicznej lub w strefie zamieszkania inny pojazd niż określony w § 1, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Przedmiot ochrony: 1.życie człowieka 2. zdrowie człowieka 3. mienie. Prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości: − przestępstwo powszechna, − charakter abstrakcyjny, − z narażenia na niebezpieczeństwo, − nie jest wymagany skutek, − przestępstwo umyślne, wymaga się wszystkich znamion. Czynność sprawcza: − „prowadzi pojazd” - rozstrzyga o kierunku jazdy, kieruje pojazdem a nie jedzie nim. − prowadzi to nie to samo cop kieruje. Pojazd prowadzony przez kilka osób: − każda z osób prowadzących pojazd jest uznana za osobę kierującą pojazdem. Pojazd mechaniczny: 5. motocykla, 6. lokomotywa, 7. samochód, 8. helikopter, 9. statek wodny 10. ogólnie są to pojazdy szynowe, kołowe z silnikiem pomocniczym, są to pojazdy mechaniczne wprowadzone w ruch przy użyciu silnika. Pojazd niemechaniczny: − rower o pojemności 50 m 3 Inny pojazd: − pojazd, który nie jest wprowadzony w ruch za pomocą silnika, który jest integralną częścią pojazdu np. 1. rower, 2. koń z furmanka, 3. statek żaglowy, 4. szybowiec, 5. wózek inwalidzki bez silnika - tylko w ruchu lądowym może się odbywać. Artykuł 178a KK dotyczyć może tylko ruchu lądowego. Nie może dotyczyć kwestii ruchu powietrznego czy wodnego.

Środki karne: − art. 42 § 2 KK – obowiązkowo stosuje się wobec art. 178a KK – zakaz prowadzenia pojazdów, wymierza się w latach a nie w miesiącach; zakaz wykonywania określonego zawodu – kierowca. Zbieg przestępstw właściwy: kierowca jechał pod wpływem alkoholu ze Szczecina do Krakowa gdzie spowodował wypadek: art.178a KK --- stan nietrzeźwości przy prowadzeniu pojazdu art.177 KK w zw. 178 KK ---spowodowanie wypadku − dwa przestępstwa z art. 177 KK i art. 178 KK, − pod uwagę bierze się czas i miejsce (dystans) Zbieg przestępstw niewłaściwy: kierowca jechał pod wpływem alkoholu z Krakowskiej Szkoły Wyższej do Nowej Huty gdzie spowodował wypadek: art.178a KK – czyn współukarany, art. 177 KK w zw. 178 KK --- spowodowanie wypadku − jedno przestępstwo ODPOWIEDZIALNOŚĆ DYSPOZYTORA ZA DOPUSZCZENIE DO RUCHU Art. 179. Kto wbrew szczególnemu obowiązkowi dopuszcza do ruchu pojazd mechaniczny albo inny pojazd w stanie bezpośrednio zagrażającym bezpieczeństwu w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym lub dopuszcza do prowadzenia pojazdu mechanicznego albo innego pojazdu na drodze publicznej przez osobę znajdującą się w stanie nietrzeźwości, będącą pod wpływem środka odurzającego lub osobę nie posiadającą wymaganych uprawnień, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Odpowiedzialność dyspozytora za dopuszczenia do ruchu: − przestępstwo indywidualne (podmiotem może być każdy), − przestępstwo abstrakcyjnego narażenia na niebezpieczeństwo − przestępstwo formalne, − znamię strony podmiotowej: przestępstwo umyślne, − dokonanie następuje w chwili gdy: (wprowadzenie pojazdu w ruch) 1. sprawca był niesprawny – w stanie nietrzeźwości 2. pojazd był niesprawny, − usiłowanie – w chwili gdy sprawca probuje wprowadzić pojazd w ruch, − dyspozytor – np. dyżurny ruchu, policjant, − sprawca – np. osoba dokonująca przeglądu, przełożony, kierownik stacji, policjant- którzy wiedzieli o uszkodzeniu pojazdu a nie poinformowali o tym kierowcy – pozwolili na dalsza jazdę, − kierujący pojazdem może być trzeźwy ale liczy się w tej kwestii stan pojazdu Przedmiot ochrony: 1. życie człowieka, 2. zdrowie człowieka, 3. mienie. Czynność sprawcza: − „dopuszcza” − z zaniechania lub z działania (np. otwarcie bramy, wręczenie pijanemu kierowcy kluczyków do samochodu, wręczenie kluczyków osobie małoletniej), − jest to zezwolenie dalszej zady (może to być rozkaz bądź polecenie), − np. nie zbadano stanu nietrzeźwości przez Policjanta u osoby która bełkotała KIEROWANIE RUCHEM PRZEZ NIETRZEŹWEGO Art. 180. Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, pełni czynności związane bezpośrednio z zapewnieniem bezpieczeństwa ruchu pojazdów mechanicznych, podlega karze

pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Kierowanie ruchem przez nietrzeźwionego: − −

przestępstwo umyślne, wynikowe, przestępstwo formalne – polega na abstrakcyjnym narażeniu na niebezpieczeństwo.

Przedmiot ochrony: − życie człowiek, − zdrowie człowieka, − mienie. Podmiot: − dwa poglądy: 1. powszechne – Zoll, Buchała – policjant, diagnosta – osoba która samodzielnie podjęła się działania, 2. indywidualne – Stefański, Kochanowski – dróżnik kolejowy, instruktor jazdy, konduktor, policjant w stanie nietrzeźwości – osoba uprawniona. Czynność sprawcza: − „pełni czynności”, − Stefański – jako jedyny uważa ze jest to z działania, − np. obsługa regulacji ruchu, zabezpieczenie przeszkód, czynności związane z holowaniem pojazdów, przekładanie zwrotnicy. Przestępstwa przeciwko wolności: POZBAWIENIE WOLNOŚCI Art. 189. § 1. Kto pozbawia człowieka wolności, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 2. Jeżeli pozbawienie wolności trwało dłużej niż 7 dni lub łączyło się ze szczególnym udręczeniem, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Pozbawienie wolności: − przestępstwo z działania lub z zaniechania (X podwozi Y z grzeczności, a gdy Y chce wysiąść X się nie zatrzymuje – art.189 KK), − przestępstwo skutkowe, − przestępstwo trwałe – utrzymuje się przez pewien czas – przysługuje w tym czasie prawo do obrony koniecznej – poszkodowanemu oczywiście :) − ostatni moment utrzymania się bezprawnego stanu - do tej chwili można podjąć obronę konieczna − przestępstwo skutkowe, − §2 typ kwalifikowany, − znamiona kwalifikujące: wystarczy jedno znamię – określenie pozbawienia wolności – ściśle określony, − wolność jest chroniona w wielu artykułach KK, − znamiona z art. 189 bez prawnego działania nie jest to przestępstwo gdyż działa wedle uprawnień. Przedmiot czynności wykonawczej (kogo można pozbawić wolności): − osoba fizyczna – bez względu na wiek, pleć, wykształcenie; musi odebrać informacje iż jest pozbawiona wolności, − wyjątek: niemowlę i osoba niepoczytalna – nie mają one świadomości iż maja prawo do wolności np iż mogą opuścić pomieszczenie. Przedmiot ochrony: − wolność w sensie fizycznym (możliwość zmiany przemieszczenia), wolność lokomocyjna. Czynność sprawcza: − „pozbawienie wolności”.

Przykłady: − zabranie kalece kuli bez których nie jest się w stanie poruszać, − osobą niewidoma której zabierze się psa przewodnika, − otoczenie osoby psami, − X jest na drzewie i zbiera jabłka podchodzi Y który zabiera drabinę, X nie jest w stanie zejść z drzewa, − X kąpie się w jeziorze, Y zabiera X rzeczy który nie może wyjść z wody – kwestia sporna, − zabranie okularów osobie słabo widzącej – spór. Szczególne udręczenie: − matka zamknięta w pomieszczeniu, sprawca opowiada jej iż zostawiła same dzieci, które są zamknięte w domu są głodne, zziębnięte i płaczą, − głodzenie, znieważenie pokrzywdzonego, − zamkniecie dziecka w pomieszczeniu w którym czuć stęchlizną, − zamkniecie osoby zdrowej w zakładzie psychiatrycznym, − obiektywne lub subiektywne kaleczenie (uzależnione od wieku) – nie muszą to być obrażenia ciała. Zbieg niewłaściwy: art. 252 KK– wiąże się z tym ochrona wolności, art. 189 KMK skonsumowany w ramach art 252 KK, art. 189 § 2 KK (szczególne udręczenie) nie jest skonsumowane przez art. 252 KK, art.189 § 1 lub § 2 w zw. art.156 KK lub art. 157 KK - jeżeli łączy się z uszczerbkiem na zdrowiu – jest to zbieg kumulatywny. GROŹBA KARALNA Art. 190. § 1. Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 2. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. Groźba karalna: 3. przestępstwo skutkowe, 4. dokonane w momencie w której powstała obawa iż groźba zostanie spełniona – zamiana w psychice, materialna, 5. groźba popełnienia przestępstwa = nie jest realizacja przestępstwa, 6. treść – zapowiedz popełnienia przestępstwa np. na pismie, ustnie, grożenie bronią lub pałką teleskopowa, wyrazem twarzy, pokazaniem noża, 7. sprawca może posłużyć się innymi osobami aby przekazać treść groźby, 8. nie jest konieczna realizacja groźby, 9. pokrzywdzony – osoba fizyczna, nie może to być osoba prawna gdyż groźba musi być odczuwalna, 10. przestępstwo umyślne w zamiarze bezpośrednim - Zoll, Marek, 11. przestępstwo wynikowe – Sładowski, Górniok, 12. tryb ścigania – na wniosek pokrzywdzonego. Konsumpcja: art. 190 § 1 KK – zbieg niewłaściwy w zw. art. 197 § 1 KK, art. 190 § 1 KK - zbieg niewłaściwy w zw. art. 250 KK, art. 190 KK – kumulatywnie za zniewagę. Przedmiot ochrony: − wolność w sensie psychicznym – poczucie bezpieczeństwa jednostki. Groźba – oddziaływanie na psychikę innej osoby. Groźba bezprawna – art. 115§ 2 KK nie jest ta samą groźbą z art. 190 KK groźba karalna z art.190 KK groźba z art. 115

Przykład: − X kieruje groźbę do Y, Z, W – jest to jedno zachowanie, jeden czyn, jedno przestępstwo, − X pozbawił wolności Y i groził mu – dwa odrębne przestępstwa, dwa odrębne czyny. Orzeczenia sądu: − ocena subiektywna obawy spełnienia groźby. Art. 191. § 1. Kto stosuje przemoc wobec osoby lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, zaniechania lub znoszenia, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Jeżeli sprawca działa w sposób określony w § 1 w celu wymuszenia zwrotu wierzytelności, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. −

przestępstwo formalne (nie jest skuteczny skutek),

−

przymus fizyczny (vis absoluta) znosi wolę człowieka, to nie tylko przymus na podstawie siły fizycznej; przymus psychiczny (vis compulsiva) może być osiągany przez groźbę lub może być wywierany przez przemoc fizyczną. Wola wymuszona jest jednak wolą, przymus psychiczny nie kasuje woli człowieka.

−

użycie przemocy wobec osoby , przemoc fizyczna, bezpośrednie oddziaływanie na człowieka, np. nie przekazanie jedzenia – pogląd Zolla (pogląd sporny),

−

przestępstwo kierunkowe w zamiarze bezpośrednim,

−

przestępstwo formalne, wystarczy samo zastosowanie przemocy, nie potrzebny jest skutek,

−

§ 2 działanie sprawcy do uzasadnienia roszczenia, np. wymuszenie wierzytelności uzasadnione roszczeniem, jeżeli roszczenie nie jest uzasadnione powołujemy się wówczas na rozbój.

Przedmiot ochrony: − wolność wyboru postępowania (poprzez zmuszenie do określonego postępowania). Przemoc: − wykręcenie reki, − bicie, − polewanie zimną woda, − wyrywanie kluczyków od samochodu w celu uniemożliwienia jazdy, − właściciel usuwa lokatora siłą na bruk. Szantaż: − np. X wykręca rękę Y aby wydał mu jakiś przedmiot. Nie można powołać się na art. 191 jeżeli: − osoba działała w granicach samopomocy, obrony koniecznej itp, − np. zmiana zamków w drzwiach przez byłą żonę, − używanie bez zgody rzeczy która nie należy do niej, − odcięcie komuś wody - niepenalizuje przemocy wobec rzeczy §1 . Demonstracje: − żywa blokada – nie ma art. 191 KK, − blokada samochodów – powołanie na art. 191 KK – kwestia sporna. 10.12.2007 Przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów PODRABIANIE DOKUMENTU, NIELEGALNE PODPISYWANIE WYPEŁNIONEGO DOKUMENTU Art. 270. § 1. Kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu

jako autentycznego używa, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 2. Tej samej karze podlega, kto wypełnia blankiet, opatrzony cudzym podpisem, niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę albo takiego dokumentu używa. § 3. Kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w § 1, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. c.d. - zbieg przepisów ustawy: podrobienie + użyczanie = jedno przestępstwo wykorzystanie podrobionego dokumentu: podrobienie + oszustwo = art.286 w zw. z art. 270 w zw. z art. 11§ 2 art. 296 w z w. z art. 270 w zw z art. 11§ 2 −

−

fałszowanie kilku dokumentów * jeżeli był zamiar wobec wszystkich przestępstw – jest to czyn ciągły * nie było zamiaru wobec wszystkich przestępstw – tyle przestępstw ile podrobień.

Przedmiot czynności wykonawczej: − weksel in blanco − art. 310 KK – przepis szczególny do art, 270 § 2 = chodzi o każdy dokument. POŚWIADCZENIE NIEPRAWDY Art. 271. § 1. Funkcjonariusz publiczny lub inna osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne,podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. § 3. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej,podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Przedmiot ochrony: - zaufanie obywatela do prawności dokumentów. Podmiot ochrony: − funkcjonariusz publiczny (tylko polski funkcjonariusz publiczny:, − inna os. uprawniona do wystawiania dokumentów, − podmiotem nie mogą być strony będące strona zawierająca umowę. Sprawca przestępstwa: - adwokat, radca prawny, duchowny, prokurator, prezes spółki, biegły sądowy, narzeczona, os upoważniona do wystawiania faktury VAT, nauczyciel akademicki, konduktor, księgowa, lekarz. Znamię czynności sprawczej: − poświadcza nieprawdę -fałsz intelektualny, wprowadzanie nieprawdziwe informacje do dokumentu, − np. zatajenie okoliczności, − może mieć charakter odrębny, − może być częścią innego dokumentu, − nie jest to fałszerstwo fizyczne. Realizacja znamion: - sprawca może być tylko osoba uprawniona do podjęcia czynności – musiała działać w ramach przysługującej jej uprawnień. Treści której nie da się obiektywnie zidentyfikować – artykuł ten nie dotyczy np. weksli, dokumentów

służbowych. Jeżeli ktoś wypełnił błędnie dokument- nie jest sprawcą tego przestępstwa. Artykuł ten nie dotyczy dokumentów prywatnych. § 1- przestępstwo umyślne § 2 – przestępstwo umyślne § 3 – przestępstwo kierunkowe – w celu. art.271§ 2 – wypadek mniejszej wagi, decyduje stopień społecznej szkodliwości czynu np. lekarz wystawiający zaświadczeni o chorobie – in cocncreto. Zbieg przepisów: - art. 231§ 1 w zw. z art. 271 subsydiarność milcząca, art. 231 § 1 – art. subsydiarny, „działa na szkodę” - art. 23§ 2 w zw. z art. 271 § 1 zbieg kumulatywny - art. 271 w zw. z art. 273 w zw. z art. 12 fałszerstwo intelektualne + użycie dokumentu poświadczającego nieprawdę + czyn ciągły zbieg kumulatywny ustawy. WYŁUDZENIE POŚWIADCZENIA NIEPRAWDY Art. 272. Kto wyłudza poświadczenie nieprawdy przez podstępne wprowadzenie w błąd funkcjonariusza publicznego lub innej osoby upoważnionej do wystawienia dokumentu,podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Przestępstwo to zdarza się w praktyce stosunkowo rzadko. Czynność sprawcza: - wyłudza = nakłania = oddziaływanie na inną osobę przemocą lub groźbą - przestępstwo podobne fałszowaniu dokumentów, - polega na wprowadzanie w błąd. Sprawca: - może działać przy pomocy innych osób – za ich pośrednictwem - nie może być sprawca notariusz, który jest obecny przy spisaniu umowy sprzedaż przy której podaje się fałszywe informacje – notariusz nie ma świadomości o podaniu mu fałszywych informacji. Przestępstwo skutkowe: - wyłudzenie nieprawdy, - dokonane z momentem wprowadzenia do obrotu prawnego, - nie musi być wręczone osobie która wyłudza. Wprowadzenie notariusza w błąd po przez podanie mu nieprawdziwych informacji – jest przestępstwem z art. 272. Oświadczenie poświadczające nieprawdę: - działa w dobrej wierze, - jest przekonane ze poświadcza prawdę - fałszerstwo pośrednie. Usiłowanie wyłudzenie poświadczenie nieprawdy: - wprowadzenie funkcjonariusza w błąd który jeszcze dokumentu nie wystawił, Przestępstwo umyślne(spór): − zamiar bezpośredni − zamiar pośredni

Zbieg przepisów ustawy: art. 272 w zw. z art. 233 zbieg kumulatywny. UŻYWANIE DOKUMENTÓW POŚWIADCZAJĄCYCH NIEPRAWDĘ Art. 273. Kto używa dokumentu określonego w art. 271 lub 272, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Przestępstwo powszechne. Przestępstwo umyślne: -zamiar ewentualny - zamiar bezpośredni. Sprawca przestępstwa (z art. 271) : - adwokat, radca prawny, duchowny, prokurator, prezes spółki, biegły sądowy, narzeczona, os upoważniona do wystawiania faktury VAT, nauczyciel akademicki, konduktor, księgowa, lekarz. - inna osoba. Znamiona: - „kto używa dokumentu” - np. przedstawia dokument organowi w jakimś celu, wobec osoby prywatnej jeżeli ma znaczenie prawne. Zbieg przepisów: - art. 273 w zw. z art. 271/272 jeżeli zachodzi przesłanka czyny ciągłego, zamiar = jeden czyn - art. 273 w zw. z art. 233 Wystarczy jednorazowe użycie. jeżeli za jednym razem przedstawimy kilka dokumentów poświadczających nieprawdę jest to klasyfikowane jako jeden czyn.

ZBYCIE DOKUMENTU TOŻSAMOŚCI Art. 274. Kto zbywa własny lub cudzy dokument stwierdzający tożsamość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Przedmiot ochrony: - wiarygodność dokumentu, - pewność dokumentu prawnego. Przepis dotyczy zbycia dokumentu stwierdzającego tożsamość. Przedmiot przestępstwa: - dokument przerobiony – nie może dotyczyć dokumentu sfałszowanego, - dokument zawiera poświadczenie nieprawdy Przestępstwo powszechne. Zbycie: - odpłatne, nieodpłatne, - własność nad rzeczą przejętą przez inna osobę, - o charakterze wzajemnym. - nie ma znaczenie czy dokument był używany,

Dokonanie: - trwałe przejecie władztwa nad dokumentem przez inna osobę. Dokument stwierdzający tożsamość: - paszport, - dowód osobisty, - tymczasowy dowód osobisty, - tymczasowe zaświadczenie tożsamości, - paszport dyplomatyczny, - paszport konsularny, - paszport służbowy, - paszport blankietowy, - dokument paszportowy należący do cudzoziemca, - karta stałego pobytu, - karta tymczasowego pobytu, - czasowy dokument podróży, - książeczka wojskowa. Nie jest dokumentem: - prawo jazdy, - legitymacja studencka, - legitymacja szkolna - są jedynie podstawa do stwierdzenia tożsamości. Znamiona: - jedna osoba zbyła dokument inna nabyła - zbywanie własnego lub cudzego dokumentu – za zgoda lub bez jej zgody. - nie można zbyć dokumentu, który stracił ważność w chwili czynu (pogląd przeważający ) Nie ma zbiegu kumulatywnego! art.274 w zw. z art.291/292 – inny przedmiot.

POSŁUGIWANIE SIĘ CUDZYM DOKUMENTEM, BEZPRAWNE PRZEWOŻENIE ZA GRANICĘ Art. 275. § 1. Kto posługuje się dokumentem stwierdzającym tożsamość innej osoby albo jej prawa majątkowe lub dokument taki kradnie lub go przywłaszcza,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 2. Tej samej karze podlega, kto bezprawnie przewozi, przenosi lub przesyła za granicę dokument stwierdzający tożsamość innej osoby albo jej prawa majątkowe. Znamiona: - posługuje się – wykorzystanie funkcji dokumentu, - przywłaszcza, - bezprawnie przewozi za granicę, - bezprawnie przenosi za granicę, - bezprawnie bezprawnie przesyła za granicę. § 2 – charakter pusty – jeden z poglądów (krakowski) Bezprawnie: - wbrew prawu, przepisów, - bez uprawnienia Dokument stwierdzający tożsamość art. 115 § 9 - dotyczy tych dokumentów, które nie dotyczą art. 275. Dokumenty stwierdzające prawa majątkowe innej osoby np. książeczka oszczędnościowa.

Przestępstwo formalne: - zamiar ewentualny, - zamiar bezpośredni. Dokument stanowi rzecz ruchoma – klasyfikacja z art. 247 KK Zbieg przepisów: art. 275 w zw. z art. 267 klasyfikacja kumulatywna NISZCZENIE, USUWANIE DOKUMENTÓW Art. 276. Kto niszczy, uszkadza, czyni bezużytecznym, ukrywa lub usuwa dokument, którym nie ma prawa wyłącznie rozporządzać,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Przedmiot ochrony: - integralność dokumentu, - prawo do korzystania z dokumentu. Przestępstwo: - powszechne, - zamiar bezpośredni, - zamiar ewentualny. Sprawca: - nie jest nim właściciel, który niszczy swój dokument, - jest to osoba, która jest w posiadaniu dokumentu , którego nie jest właścicielem, jest tylko posiadaczem dokumentu gdyż właścicielem jest Państwo (odpowiada z tego artykułu). Odpowiedzialność z art. 276: - nie odpowiada osoba, która przypadkiem weszła w posiadanie dokumentu – również gdy wiele osób ma prawo do danego dokumentu, - uszkadza – nawet gdy dojdzie tylko do częściowego uszkodzenia dokumentu. Znamiona: - uszkadza – dotyczy również częściowego uszkodzenia dokumentu, - niszczy – np. gdy ktoś niszczy wiele dokumentów jednym czasie można zakwalifikować to zdarzenie do czynu ciągłego, - czyni bezużytecznym, - ukrywa – utajnienie miejsca przetrzymywania dokumentu, - usuwa dokument – osoba uprawniona wie gdzie jest dokument ale właściciel nie ma dostępu do tego miejsca, np. zamknięty w szafie pancernej. Zbieg przepisów: - kradzież dokumentu+ zniszczenie dokumentu czynność współukarana to zniszczenie dokumentu. NISZCZENIE,USUWANIE ZNAKÓW GRANICZNYCH Art. 277. Kto znaki graniczne niszczy, uszkadza, usuwa, przesuwa lub czyni niewidocznymi albo fałszywie wystawia,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Przedmiot ochrony: - pewność obrotu prawnego. Przestępstwo: - powszechne,

- umyślne, - dotyczy właściciela lub innej osoby nie będącej właścicielem, - abstrakcyjne narażenie na niebezpieczeństwo. Przedmiot czynności : -znak graniczny (2). Znak graniczny: - nie jest dokumentem Znamiona: - niszczy znak graniczny, - uszkadza znak graniczny, - usuwa znak graniczny, - przesuwa znak graniczny, - czyni niewidocznym znak graniczny, - fałszywie wstawia znak graniczny. KK. 17.12.01. Przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu. Przyczynienie się do samobójstwa. Art. 151. Kto namową lub przez udzielenie pomocy doprowadza człowieka do targnięcia się na własne życie,podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Przyczynienie się do samobójstwa: − nie jest przestępstwem samobójstwa, − nie ma targnięcia się na własne życie, − dana osoba jest dzierżycielem swojego życia, − przestępstwo powszechne -działania − przestępstwo indywidualne -zaniechania – ciąży prawny, szczególny obowiązek, − przestępstwo skutkowe – targnięcie się na własne życie (skutniem nie jest śmierć człowieka), − przepisy o podżeganiu i pomocnictwie nie mogą być brane przy art.151 KK. Samobójca: −

nie realizuje normy sankcjonującej jedynie ją narusza.

Zamach samobójczy: − jest bezprawny. Przedmiot ochrony: − życie człowieka. Strona podmiotowa: − przestępstwo umyślne, - zamiar bezpośredni – polega tylko na namawianiu, - zamiar ewentualny – realizuje czynność sprawczą. Namawiający: - Namawiający namawia osobę do próby samobójczej, namówiony decyduje się podjąć próbę, po chwili rezygnuje z powziętego zamiaru – namawiający odpowie za usiłowanie z art. 151 § - - - - - - - Namawiający namawia do próby samobójczej osobę psychiczna – nie można podnieść zarzutu z art. 151 KK. To samo dotyczy namawiania nieletni lub osoby poniżej 16 roku życia – klasyfikacja z art. 148 KK. Przedmiot czynności wykonawczej(kogo można namówić):

− − −

człowiek, który zdolny jest do rozpoznania znaczenia swojego czynu – targnięcie się na własne życie. nie może to być nieletni lub osoba poniżej 16 roku życia – wiek ten jest określony w ustawie o wykonywaniu zawodu lekarza i dentysty, nie może to być również człowiek chory psychicznie.

„X” namawia „Y” do tego aby namówił „Z” do próby samobójczej, po czym „X” namawia „Y” żeby sam się zabił. Art. 18 § 2 w zw.z art.151 KK - zbieg kumulatywny. Nieumyślne spowodowanie śmierci. Art. 155. Kto nieumyślnie powoduje śmierć człowieka, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Przedmiot ochrony: − życie człowieka. Przedmiot czynności wykonawczej: − każdy człowiek. Strona podmiotowa: − przestępstwo nieumyślne – śmierć człowieka jest nieumyślnym następstwem działania człowieka. Przestępstwo skutkowe: − −

z działania z zaniechania

Przykłady: − wykopanie rowu i niezabezpieczenie go – ktoś wpada do niego i ginie,(naruszenie reguł ostrożności), − osiec zostawia niezabezpieczoną broń a dziecko bierze i bawi się nią, przypadkowo broń wypala i dziecko ginie, − lekoman – bardzo często jest powoływany art. 155 KK art.155 KK w zw. z art. 157 § 1 KK – zbieg kumulatywny właściwy. Irrelewantne – prawnie obojętne. CIĘŻKI USZCZERBEK NA ZDROWIU Art. 156. § 1. Kto powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci: 1) pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia, 2) innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. § 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 jest śmierć człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. Przedmiot ochrony: − −

zdrowie człowieka, § 3 – życie człowieka.

Cztery rodzaje skutków: − anatomiczne, − fizjologiczne – rozstrój funkcjonowania, − społeczne,

−

estetyczne – zeszpecenie.

Przedmiot czynności wykonawczej: − człowiek – od rozpoczęcia bóli porodowych aż do śmierci – człowiek w rozumieniu art. 148 KK, − nie dotyczy dziecka w fazie prenatalnej. Uszczerbek na zdrowiu – wg art. 157 KK: − naruszenie czynności narządu ciała, − rozstrój zdrowia. Kalectwo ciężkie – art. 156 § p1: − utrata anatomiczna i funkcjonalna danego narządu jak i funkcji narządu, utrudnia normalne życie, − pozbawienie: wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia, − np. utrata zdolności chwytnej reki (kciuk i 3 palce), niedowład kończyn. Kalectwo ciężkie art. 156 § 1 p2: − inne ciężkie kalectwa, − ciężka choroba, nieuleczalna lub długotrwała – minimum 6 miesięcy, − trwała choroba psychiczna – nie może to być przejściowe, nie jest tożsame z nieuleczalna chorobą, − niezdolność do pracy w zawodzie – całkowita albo trwała, − zeszpecenie lub zniekształcenie ciała – trwałe, istotne – nie ma znaczenia ze po operacji można przywrócić człowiekowi stan pierwotny, zeszpecenie - wywołane zmianą w wyglądzie, np. utrata małżowiny usznej,blizny po oparzeniu, zniekształcenie – zmiany wywołane w anatomii, np. utrata 2 palcy – nie dotyczy kciuka gdyż byłoby to zakwalifikowane do kalectwa. art. 156 § 1 – przestępstwo umyślne: - zamiar ewentualny, - zamiar bezpośredni, - sądy posługują się zamiarem ogólnym (wystarczy wskazać chęć popełnienia zamiaru uszczerbku), art. 156 § 2 – przestępstwo nieumyślne, art. 156 § 3 – przestępstwo umyślno – nieumyślne. Art. 156 KK powiązany jest ciężkim uszczerbkiem z art.280,207, 197 KK. Średnie i lekkie uszkodzenie ciała. Art. 157. § 1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, inny niż określony w art. 156 § 1, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. § 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 2 lub 3, jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia nie trwał dłużej niż 7 dni, odbywa się z oskarżenia prywatnego. § 5. Jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwał dłużej niż 7 dni, a pokrzywdzonym jest osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na jej wniosek. art. 157 § 1 – spowodowanie średniego uszczerbku na zdrowiu, - trwa dłużej niż 7 dni, - np. złamanie nosa z przemieszczeniem, art. 157 § 2 – spowodowanie lekkiego uszczerbku na zdrowiu, - krócej niż 7 dni, - np. złamanie nosa, art. 157 § 3 – przestępstwo nieumyślne. − wystarczy co do zasady wskazać zamiar – zamiar ogólny.

Przykłady: 1.Spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu – nieumyślne choć miał zamiar spowodowania średniego uszczerbku na zdrowiu. art.156 § 2 KK w zw. z art.157 § 3 KK w zw. z art.11 § 2 KK − należy wziąć pod uwagę stronę podmiotową, − art. 156 § 2 – nieumyślne, − art. 157 § 3 – umyślne, − zbieg kumulatywny zwykły. 2. Usiłowanie zabójstwa w związku z spowodowaniem ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. art. 13 § 1 KK w zw. z art. 148 KK w zw. z art. 157 § 1 – zbieg kumulatywny. Art. 157 § 4: − ścigane z oskarżenia prywatnego jeżeli: - powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni, - sprawca działa nieumyślnie, Art. 157 § 5: − ścigane na wniosek jeżeli: - naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwał dłużej niż 7 dni, − pokrzywdzonym jest osoba najbliższa. 07.01.2008. BÓJKA I POBICIE Art. 158. § 1. Kto bierze udział w bójce lub pobiciu, w którym naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 lub w art. 157 § 1,podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Jeżeli następstwem bójki lub pobicia jest ciężki uszczerbek na zdrowiu człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. § 3. Jeżeli następstwem bójki lub pobicia jest śmierć człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. − − − − − − − −

pojawiło się to przestępstwo w XIX w., w Statusach Kazimierza Wielkiego pojawiła się prototyp przestępstwa z art. 158 KK namiastka odpowiedzialności zbiorowej, ale tak czy inaczej każdy odpowiada za swoje przestępstwo (indywidualnie), Przestępstwo powszechne. Dynamika przejścia z bójki w pobicie i na odwrót Uczestnik, który stał tylko i nic nie robił jest jednak odpowiedzialny jak jej uczestnik. Podżeganie i pomocnictwo jest możliwe wtedy gdy wystąpi przed bojka lub pobiciem (występuje wcześniej i poza miejscem pobicia lub bójki). Należy wykazać że bójka była w całości niebezpieczna. Dołączenie/odłączenie się – zmiana składu uczestników bójki jest brane pod uwage jako ta sama bójka.

Znamiona: - bierze udział w bójce, pobiciu, Bójka: - udział m.in. trzech osób, - nie może to być tzw. 1 na 1 - każdy z uczestników jest atakowany i atakującym (bijący i bity równocześnie) Pobicie: - min. 3 osoby, - można wyraźnie, jednoznacznie określić kto jest atakującym a kto atakowanym Przedmiot ochrony:

1. życie 2. zdrowie Przestępstwo: - umyślne – działanie, - nieumyślne – następstwo. Podmiot przestępstwa: - osoba która bierze udział w bójce lub pobiciu, - osoba która doznała obrażeń. - Jedynym podmiotem przestępstwa z art. 158 nie odpowie z art. 158 § 2 / 3 jest sprawca, tylko z art. 158 § 1 odpowie. Przestępstwo skutkowe: - narażenia na niebezpieczeństwo ( §1- konkretne), - niebezpieczeństwo – ma być następstwem zdarzenia. Przedmiot czynności wykonawczej: - w każdym § jest taki sam przedmiot czynności wykonawczej, - uczestnik bójki lub pobicia, - osoba z zewnątrz. Uczestnik bójki: - nie przysługuje obrona konieczna, - wyjątek: jeżeli zmienia się charakter bójki, gdy atakujący staje się atakowanym, bójka przekształca się w pobicie, - pobity ma prawo do obrony koniecznej, - likwidator bójki tak że ma prawo do obrony koniecznej. Przykład: Nowak przyłącza się do bójki podczas której doszło do śmierci człowieka (przed jego przyłączeniem)- nie odpowie za skutek śmiertelny z typu podstawowego art. 148 KK. BÓJKA, POBICIE Z UŻYCIEM NIEBEZPIECZNEGO NARZĘDZIA Art. 159. Kto, biorąc udział w bójce lub pobiciu człowieka, używa broni palnej, noża lub innego podobnie niebezpiecznego przedmiotu, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Przestępstwo: - indywidualne co do czynu – aby je popełnić trzeba być jego uczestnikiem, - powszechne – co do ogólnych zasad prawa karnego. Przestępstwo umyślne: - zamiar bezpośredni, - zamiar ewentualny. Przestępstwo formalne. Znamiona: - posługuje się – np. wymachuje, - użycie – np. próba zadani ciosu nożem, konkretne użycie, samo użycie nie musi być skutkiem, istotna jest właściwość użycia przedmiotu, - znamiona z art. 159 łącza się ze znamiona z art. 158 KK. Odpowiedzialność z art. 159: - odpowiada tylko ten, któremu udowodni się/wykaże ze użył noża lub broni palnej.

Zbieg przepisów: - art. 159 w zw. z art. 158 klasyfikacja zwykła konsumpcja art. 158 prze art. 159 - art. 159 w zw. z art. 158 § 2/3 w zw. z art. 11 § 2 kwalifikacja kumulatywna Przyczyny bójki i pobicia: − bójka zabawowo – weselna, − bójka gastronomiczno – lokalowa, − bójka uliczna, − bójka sąsiedzka (prawo do drogi koniecznej), − bójki rodzinne, − bójki na tle erotycznym. Najczęściej bójki wszczynają – mężczyźni – 96 %. Wiek sprawców bójek – 18 – 31 lat, aczkolwiek najczęściej jest to przedział 18 – 21. Wykształcenie sprawców bójki jak i ofiar – podstawowe. Najczęściej ofiarami są – mężczyźni. NARAŻENIE NA NIEBEZPIECZEŃSTWO Art. 160. § 1. Kto naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Jeżeli na sprawcy ciąży obowiązek opieki nad osobą narażoną na niebezpieczeństwo, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. § 4. Nie podlega karze za przestępstwo określone w § 1-3 sprawca, który dobrowolnie uchylił grożące niebezpieczeństwo. § 5. Ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na wniosek pokrzywdzonego. Przestępstwo: - indywidualne – ciążył szczególny, prawny obowiązek (§ 2), - powszechne – co do zasady (każdy człowiek - § 1), - § 2 – odpowie ojciec, który sprawował opiekę nad dzieckiem ubezwłasnowolnionym - § 1 - z działania - § 2/3 – z działania lub zaniechania Przedmiot czynności wykonawczej: - każdy człowiek. Przestępstwo skutkowe: - wystarczy że powstanie samo niebezpieczeństwo, bezpośrednie (bezpośredniość -nie musi już nic złego zajść, by powstał dalszy rozwój zdarzeń), - skutkiem może być powstanie niebezpieczeństwa lub zwiększenie niebezpieczeństwa. - Karalne jest tylko wykonanie tego przestępstwa, narażenia na niebezpieczeństwo – nie wystarczy usiłowanie. Musi powstać skutek w postaci narażenia na niebezpieczeństwo. - Jeżeli sprawca wywołał niebezpieczeństwo – nie będzie odpowiadał z art. 160 jeżeli dojdzie do czynnego żalu. - Przestępstwo bezwzględnie wnioskowe. Zbieg przepisów: art. 160 jest czynem współukaranym do art. 155 (tylko ten wystarczy) Przykłady: − wykopanie dołu i nie zabezpieczenie go,

− − −

przechowywanie w szafce w szpitalu trucizny obok lekarstw, organizator zawodów źle zabezpieczył trasę zawodów, wyrzucenie przedmiotu z okna na podwórko.

NARAŻENIE NA HIV LUB INNE CIĘŻKIE CHOROBY Art. 161. § 1. Kto, wiedząc, że jest zarażony wirusem HIV, naraża bezpośrednio inną osobę na takie zarażenie, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Kto, wiedząc, że jest dotknięty chorobą weneryczną lub zakaźną, ciężką chorobą nieuleczalną lub realnie zagrażającą życiu, naraża bezpośrednio inną osobę na zarażenie taką chorobą, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. § 3. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego. Wirus HIV: - retro wirus upośledzający system odpornościowy człowieka, - doprowadza do całkowitego wyniszczenia tego systemu, - przenosi się drogą płciowa, wertykalną, parenteralną - przeszczepy, Przestępstwo: - § 1 – przestępstwo indywidualne właściwe,ten tylko, kto jest zarażony wirusem - § 2 – przestępstwo indywidualne właściwe. osoba chora. - § 1 / 2 – przestępstwo skutkowe, - umyślne – zamiar bezpośredni lub ewentualny, Sprawca: - nosiciel wirusa, - ma świadomość o swojej chorobie, - zbadała się, Podmiot czynności wykonawczej: - każdy człowiek za wyjątkiem zarażonego Choroba zakaźna: - wywołana prze drobnoustroje pasożyty, - np. gruźlica, - choroba weneryczna: kiła, rzeżączka,syfilis. Zbieg przepisów: - art. 156 § 1 jest skonsumowany przez art. 161 - art. 161 w zw. z art. 156 § 1 zbieg kumulatywny. 14.01.2008 NIEUDZIELENIE POMOCY Art. 162. § 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej. Norma moralna, która sie stała norma prawna – jej naruszenie grozi sankcja = obowiązek udzielenia pomocy.

Sprowadzenie niebezpieczeństwa na siebie: - nie jest przesłanka do nieudzielenia pomocy, wręcz przeciwnie. Przedmiot ochrony: − zdrowie, życie człowieka, − solidarność wobec zagrożonego człowieka. Przestępstwo powszechne: − sprawca może być każdy. Przestępstwo formalne: − nie musi dojść do skutku, − może być dokonane z zaniechania. Lekarz, ratownik medyczny – będący na urlopie nie odpowie za skutek lecz za nieudzielenie pomocy. Zbieg przestępstw: − osobą, która spowodowała niebezpieczeństwo nieumyślnie – zbieg właściwy, − osoba spowodowała niebezpieczeństwo umyślnie – zbieg niewłaściwy (art. 177 w zw. z art. 162 KK) Pomoc psychiczna: − rozmowa, − pocieszenie, − lżenie w cierpieniu. Obowiązek udzielnie pomocy: 11. wymagalny przy pojawieniu sie niebezpieczeństwa aż do momentu gdy doszło do śmierci lub ustało zagrożenie. Źródło niebezpieczeństwa: − sytuacja nagła – wypadek komunikacyjny, − rozwijające sie zdarzenie – choroba. Okoliczność modalna – znamię modalne: − bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Nie można powołać się na kontratypy. Nie mamy obowiązku; − oddać krwi, − oddać narządów. Jeżeli istnieje obowiązek udzielenia pomocy : − nie można sie usprawiedliwiać mówiąc „Myślałem, że ktoś inny pomoże, że ktoś inny zadzwonił juz na pogotowie...” − nie można sie tłumaczyć utratą majątku, − rozważa sie kwestie narażenia swojego życia w proporcji do ratowanego życia. Przykład: Nowak tonie – Kowalski nie umie pływać, wiec nie może go uratować. − Kowalski może wezwać pogotowie, − Kowalski nie musie samodzielnie uratować Nowaka. Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej Rozdziała ten dotyczy naruszenia dóbr prawnych:

− −

cześć, nietykalność osobista.

Godność osobista: − przysługuje każdemu, − dobro chronione prawnie przez KK i Konstytucje – art. 41 (nietykalność osobista). Cześć: − wielki szacunek, − honor, − godność osobista. Nietykalność osobista; − prawo do integralności osobistej. Za przestępstwa z art. 212 – 217 nie odpowiada małoletni (po niżej 17 roku życia) Tryb ścigania tych przestępstw: − z oskarżenia prywatnego − wyjątek – Prokurator może wszcząć postępowanie lub przystąpić do postępowania jeżeli uzna iż wymaga tego interes społeczny. POMÓWIENIE Art. 212. § 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nie mającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie, karze ograniczenia albo pozbawienia wolności do roku. § 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 3. W razie skazania za przestępstwo określone w § 1 lub 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego. § 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 odbywa się z oskarżenia prywatnego. Przedmiot ochrony: - cześć w znaczeniu zawietrznym – tzn. Przedmiotowym, wartość jaką posiada osoba w pojęciu innych ludzi – społeczne znaczenie człowieczeństwa). Sprawca: przestępstwo powszechne – sprawcą może być każdy, np. osoba, która tworzy dany podmiot zbiorowy – wspólnicy spółki komandytowej, − z działania. § 2 – osoba, która udziela wywiadu, redaguje strony www. - może być sprawcą. −

Osoba, która posiada immunitet materialny – adwokaci i radcy prawni – nie mogą odpowiadać za pomówienie, mogą być jedynie podciągnięci do odpowiedzialności dyscyplinarnej – gdyż realizują znamiona art. 212 KK. Prokurator – odpowiada wedle zasad art. 212 KK gdyż nie posiada immunitetu materialnego. Czynność sprawcza: − pomawia - ustnie, pisemnie, za pomocą druku, rysunkiem, faksem, internetem, - Zoll – mimiką, gestem (spór – ale raczej nie), - SN – może przybrać charakter, grymasu, żartu.

Adresat zarzutu : − osoba która się pomawia np. A pomawia B do C, − osoba, która jest zdolna do pojmowania treści oraz znająca jezyk w którym ta treść jest wypowiadana. Nie może być adresatem: - osoba, która śpi, głęboko upośledzona. Osoba, która podnosi zarzut: − mówiąc „ale nie mów tego nikomu” odpowie za pomówienie. Formy pomówienia: − podnoszenie zarzutu. − rozgłaszanie zarzutu. Podnoszenie zarzutu: − ktoś formułuje zarzut we własnym imieniu. Rozgłasza zarzut: 13. rozgłasza zarzut pomawiający inną osobę. Sprawca nie musi znać osobiście pokrzywdzonego. Podnosząc zarzut nie trzeba podawać jego imieniu i nazwiska – musi jego tożsamość wynikać z kontekstu rozmowy (niw ma wątpliwości kogo tyczy sie zarzut). Pomówienie , nie musi być publiczne (aczkolwiek może). Nie ma znaczenia czy osoba, która usłyszała pomówienie przekaże je dalej. Co można pomówić: − postępowanie – zarzuca sie, że ktoś popełnił czyn karalny, że ktoś utrzymuje kontakt z gangsterami, nadużywa funkcji publicznej, niemoralnie się prowadzi, znęca sie nad rodziną, stronność sędziego, narusza zasady etyki, − właściwości – zarzuca sie osobie niekompetencje, niesłowność, brak przyzwoitości, brak kompetencji, brak profesjonalizmu personelu, − postępowanie i właściwości – muszą sie odnieść do faktów. Zarzut : − może być formułowany hipotetycznie – np. Nowakowi wydaje sie że Kowalski jest złodziejem, − może przybrać formę pytania – celem jest kompromitacja, − nie może sie odnosić do przyszłych faktów – tylko do faktów istniejących. Dziennikarze: − nie są uprzywilejowani – podlegają większemu rygorowi, gdyż mają większą możliwość sprawdzenia wszystkich faktów, istniejących kwestii, − cytowanie przez dziennikarza słów innych – za nie również odpowiada ale Redaktor Naczelny. Przedmiot czynności wykonawczej: − osoba fizyczna – nie dotyczy osób zmarłych, − grupa osób – istnieje wieź miedzy osobami – min. 3, − instytucje – szkoła, teatr, muzeum, szpital, KSW, − osoby prawne – Skarb Państwa, − jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej – osobowe spółki prawa handlowego. Nasciturus – w doktrynie występuje spór co do kwestii ochrony nasciturusa. § 2 – typ kwalifikowany, dokonanie za pomocą środków masowego przekazu, komunikowania sie – radio, praca,media, internet, wyższa kara gdyż jest wyższy stopień społecznej szkodliwości.

Przestępstwo formalne: − bez skutkowe, − abstrakcyjne narażenie. Przestępstwo umyślne: − zamiar ewentualny, − zamiar bezpośredni. Narażenie na poniżenie: − dotyczyć może m.in. Wykształcenia, wykonywanego fachu, charakteru. Nie ma znaczenia subiektywna ocena tylko realnie istniejące zasady występujące w społeczeństwie – w określonym miejscu i czasie. Pomawiając kilka osób tym samym czynem = 1 czyn = 1 przestępstwo. Zbieg przepisów ustawy: − art 212 w zw. z art. 234 KK - konsumpcja − klasyfikacja tylko z art. 234 KK, art. 212 KK pomija sie. WYŁĄCZENIE BEZPRAWNOŚCI/DOZWOLONA KRYTYKA Art. 213. § 1. Nie ma przestępstwa określonego w art. 212 § 1, jeżeli zarzut uczyniony niepublicznie jest prawdziwy. § 2. Nie popełnia przestępstwa określonego w art. 212 § 1 lub 2, kto publicznie podnosi lub rozgłasza prawdziwy zarzut służący obronie społecznie uzasadnionego interesu; jeżeli zarzut dotyczy życia prywatnego lub rodzinnego, dowód prawdy może być przeprowadzony tylko wtedy, gdy zarzut ma zapobiec niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia człowieka albo demoralizacji małoletniego. Rozkład ciężaru dowodów: − ciąży na oskarżonym – domniemanie dobrego iminie poszkodowanego. − jeżeli ktoś chce żeby zarzut został rozpowszechniony A – B - C - D - E – F tzw. Reakcja łańcuszkowa (A – miał zamiar uczynienia zarzutu publicznego). Kontratyp dozwolonej krytyki - § 2 4. służy obronie społecznie uzasadnionego interesu, 5. ma zapobiec niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia człowieka albo demoralizacji małoletniego, 6. jest konieczny. Podniesienie „publiczne” - treść pomawiająca może być udostępniona nieokreślonemu kręgu osób. publicznie = w miejscu publicznym Przykład: Podniesiono zarzut ż Nowak był alkoholikiem – może mieć dwojaki rodzaj: − celem może być interes społeczny – kontratyp – brak odpowiedzialności, − celem może być pomówienie – odpowiedzialność karna. Motywacja sprawcy: − może to być np. ochrona interesu społeczne jak i zemsta. Granice dopuszczalnej krytyki: - artykuł profesora Gardockiego pt. „Osoba publiczna musi mieć twardszą skórę”. Dziennikarskie prawo do krytyki:

4. jest ono ograniczane. Kontratypy pozaustawowe: − opiniowanie prawnych raportów np. NIK, policji, − oświadczenia – wytyki wydawane przez przełożonych wobec podwładnych, − zawarte w pismach procesowych, w zaświadczeniach o popełnionych przestępstwach, − zarzut podniesiony w toku postępowania karnego. Podniesienie zarzutu ma służyć obronie. − krytyka naukowa, artystyczna: - legalność pierwotna – wówczas nie ma kontratypu – Zoll, - legalność legalna – Daszkiewicz, Zoll – kontratyp. UPRAWNIENIE DO ŚCIGANIA ZA ZNIEWAGĘ Art. 214. Brak przestępstwa wynikający z przyczyn określonych w art. 213 nie wyłącza odpowiedzialności sprawcy za zniewagę ze względu na formę podniesienia lub rozgłoszenia zarzutu. Wyraża zasadę niezależności karnej za przestępstwa znieważenia i zniesławienia. PODANIE WYROKU DO PUBLICZNEJ WIADOMOŚCI Art. 215. Na wniosek pokrzywdzonego sąd orzeka podanie wyroku skazującego do publicznej wiadomości. Jest środkiem karnym. Według wykładni systemowej art. 215 KK odnosi się tylko do zniesławienia. Skarb Państwa – płaci za podanie informacji do publicznej wiadomości. ZNIEWAGA Art. 216. § 1. Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. § 2. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. § 3. Jeżeli zniewagę wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonego albo jeżeli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności cielesnej lub zniewagą wzajemną, sąd może odstąpić od wymierzenia kary. § 4. W razie skazania za przestępstwo określone w § 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego. § 5. Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego. Synonimy: − ubliża, − obraża – rzadko używane określenie. Zniewagą jest ośmieszenie innej osoby np. Nowak powiedział do Kowalskiego ty bałwanie – jest to zniewaga. Przedmiot ochrony: 3. cześć wewnętrzna, np. godność. Przestępstwo powszechne − z działania. Sposób znieważenia: − słowem, − gestem, − symbolem,

−

fotografią.

Kogo można znieważyć: − osobę śpiąca, − osobą znieważona nie musi rozumieć języka w którym została znieważona. Nie jest zniewagą: − nie podanie ręki, − nie ustąpienie miejsca. Przedmiot czynności wykonawczej: − tylko indywidualnie oznaczona osoba fizyczna, − osoba ta musi żyć, − znieważyć można jednym czynem kilka osób ale te osoby i tak beda indywidualnie oznaczone. Osoby chronione przez art. 216 KK: − Prezydent – art. 135 § 2, − funkcjonariusz publiczny – art. 226. Typy znieważenia: − zniewaga bezpośrednia – oczna, − zniewaga zaoczna – zamiar, podczas nieobecność osoby znieważanej. Gdy osoba pośrednicząca nie przekaże informacji znieważającej daną osobę dalej – tak czy inaczej jest to przestępstwo. Zoll – przestępstwo formalne – bez skutkowe (spór w doktrynie). Przestępstwo umyślne: − zamiar ewentualnym, − zamiar bezpośredni. § 2 – typ kwalifikowany, § 3 – tzw. prowokacja/retorsja. Osoba skazana prawomocnym wyrokiem za zniesławienie jest odnotowana w KRK – Krajowym Rejestrze Karnym. Znieważyć można jednym słowem można wiele osób np. „Wy łajdaki” = 1 czyn. Kilka wyzwisk do wielu osób = wiele czynów. Zbieg przepisów ustawy: − art. 121 w zw. z art. 216 − art. 216 w zw. z art. 217 – zbieg Kumulatywny, − art. 216 w zw. z art. 190 Nie ma zbiegu: − art. 216 w zw. z art. 197. § 4 – przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego.