Choroby Układu Oddechowego I Wydalniczego

Choroby układu oddechowego i wydalniczego

Choroby układu oddechowego Podział:

ও

choroby infekcyjne (np. nieżyt nosa, przeziębienie, zapalenie zatok przynosowych, zapalenie krtani, tchawicy, oskrzeli i płuc)

ও

choroby nowotworowe (np. rak krtani, nowotwór płuc, rak jamy ustnej)

ও

inne (np. alergia oddechowa, astma oskrzelowa, katar sienny)

Choroby infekcyjne: Nieżyt nosa zwany jest popularnie katarem. W rzeczywistości jest to jednak zapalenie błony śluzowej nosa. Wyróżniamy nieżyt ostry i przewlekły. Każdy z nich jest nie tylko męczący, nieestetyczny, ale może dać poważne, a nawet bardzo poważne skutki. Wywoływany jest najczęściej przez bakterie i wirusy. Często towarzyszy przeziębieniu i grypie. W przebiegu nieżytu przewlekłego spotykamy się z przerostem lub zanikiem błony śluzowej. Spotkać się można również z innym podziałem nieżytów nosa: na bakteryjny, wirusowy i sienny (czyli alergiczny). Katar bakteryjny i wirusowy jest następstwem zakażenia bakteryjnego lub wirusowego błony śluzowej nosa. Do rozwinięcia się drobnoustrojów dochodzi przy oziębieniu lub przegrzaniu organizmu, które układ immunologiczny, co stwarza korzystne warunki dla zakażenia błony śluzowej nosa przez wirusy i bakterie chorobotwórcze. Te przenoszą się z osoby chorej na zdrową drogą powietrzno-kropelkową podczas kaszlu i kichania. Następstwem kataru bakteryjnego i wirusowego mogą być: zapalenie spojówek, gardła, ucha środkowego, zatok przynosowych, krtani, tchawicy, oskrzeli, oskrzelików, a nawet płuc. Jednym z warunków, by nie doszło do tych chorób, jest dokładne i prawidłowe oczyszczanie nosa.

Zapalenie krtani rozwija się wskutek przeniesienia się infekcji wirusowej z jamy nosowo-gardłowej w obręb krtani. Na skutek infekcji dochodzi do obrzęku błony śluzowej krtani, a wielu miejscach do jej złuszczania. Wskutek obrzęku nasilona zostaje produkcja gęstego śluzu, który gromadzi się na błonach śluzowych i drażni je. Po kilku dniach produkowana wydzielina jest coraz rzadsza, co ułatwia jej usuwanie. Chory zaczyna wtedy ją wykrztuszać. Powrót do zdrowia następuje powoli, w ciągu około 2 tygodni. Obrzęk krtani może czasami przybierać niebezpieczne dla chorego rozmiary i znacznie ograniczyć drożność dróg oddechowych, dlatego tak ważna jest opieka lekarska w czasie choroby. Niektórzy ludzie mają skłonność rodzinną do występowania zapaleń krtani. Choroba ta dotyka najczęściej dzieci, zwłaszcza cierpiące na alergię, oraz palaczy papierosów (obecnych i byłych, jeśli palili przez wiele lat). Dzieje się tak z powodu zniszczenia śluzówki dróg oddechowych i służącego ich oczyszczaniu aparatu rzęskowego. Najczęstsze objawy i dolegliwości zapalenia krtani to: chrypka, ból krtani, bezgłos, napady kaszlu, ból przy połykaniu i mówieniu, skłonność do chrząkania. Możliwym powikłaniem jest trwałe zaburzenie funkcji strun głosowych.

Zapalenie migdałków podniebiennych(angina) - zakaźna, ogólnoustrojowa choroba, której przyczyną są najczęściej bakterie (paciorkowce), bądź wirusy. Działanie układu immunologicznego powstrzymuje objawy chorobowe, w niesprzyjających

warunkach jednak dochodzi do zachorowania. Angina przebiega zazwyczaj bez poważniejszych komplikacji i po odpowiedniej kuracji pacjent wraca do zdrowia, nie wolno jej jednak ignorować, ponieważ może doprowadzić do groźnych powikłań, również zagrażających życiu. Objawy anginy to: silny, promieniujący do uszu ból gardła, obrzęk gardła, trudności w przełykaniu, wysoka gorączka (powyżej 38 stopni), powiększone i bolesne przy ucisku węzły chłonne, szczególnie szyi, powiększenie, przekrwienie migdałków, biały nalot na migdałkach, zaczerwienienie łuków podniebiennych i otaczających je błon śluzowych, brak apetytu, złe samopoczucie, apatia, utrudnione oddychanie, nieprzyjemny zapach z ust. W przypadku zaniechania leczenia anginy, bądź podjęcia niewłaściwej terapii mogą pojawić się dość poważne powikłania: zapalenie węzłów chłonnych szyi, ropień okołomigdałkowy mogący powodować zapalenie struktur wewnątrzczaszkowych, co zagraża życiu pacjenta, zapalenie ucha środkowego, zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie zatok, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie stawów, zapalenie nerek, stany zapalne skóry.

Zapalenie zatok przynosowych - jest to proces zapalny błony śluzowej zatok przynosowych spowodowany zaburzeniem ich drenażu i wentylacji, będących następstwem zakażenia, alergii lub szczególnej budowy anatomicznej. Większość procesów zapalnych zatok jest wtórna do infekcji jam nosa. Ostre zapalenie zatok, gdy jest niewłaściwie leczone (lub nieleczone) może stać się przewlekłe i trwać wiele miesięcy. Przyczyną zapaleń zatok przynosowych są najczęściej wirusy. Wirusy wywołują zazwyczaj łagodny przebieg choroby. Dochodzić jednak może do nadkażenia bakteryjnego. W zakażeniach pochodzenia bakteryjnego dominują gronkowce, pałeczka grypowa, moraxella i paciorkowce. W praktyce klinicznej wyróżnia się najczęściej trzy typy przebiegu choroby, ze względu na czas trwania i skuteczność leczenia: ostre zapalenie zatok - trwające do 3 tygodni (ustępuje dzięki skutecznemu leczeniu lub samowyleczeniu), ostre zapalenie nawracające - od 3 tyg. do 3 miesięcy oraz przewlekłe zapalenie zatok - gdy zapalenie trwa powyżej 3 miesięcy.

Zapalenie tchawicy zwykle wywołują te same wirusy, co zapalenie krtani. Objawia się bardzo dokuczliwym, męczącym, suchym kaszlem, któremu nie towarzyszy odkrztuszanie. Nasila się on zwłaszcza po położeniu się. Chorobie z reguły towarzyszy też stan podgorączkowy i duszność. Zapalenie tchawicy trwa z reguły 4-7 dni. Jego przyczyną jest najczęściej infekcja wirusowa lub bakteryjna, albo też działanie czynników drażniących, na przykład zapalenie to może się rozwinąć po nadmiernym wysiłku głosowym, zwłaszcza w suchym i zadymionym pomieszczeniu (dlatego właśnie choroba ta często dotyka osoby pracujące głosem: nauczycieli, śpiewaków, mówców) lub wypiciu bardzo zimnego napoju.

Zapalenie oskrzeli – to ostre lub przewlekłe zapalenie błony śluzowej oskrzeli. Na chorobę tę zapadamy najczęściej zimą, na skutek przeziębienia lub grypy. Zapalenie to potrafi w znacznym stopniu osłabić cały organizm. Zwykle zapalenie oskrzeli poprzedza kilka dni choroby gardła, krtani i tchawicy. Objawy zapalenia oskrzeli to kaszel, który jest początkowo suchy. Kaszel przy zapaleniu oskrzeli jest męczący i napadowy, a napady kończą się odkrztuszeniem wydzieliny. Wirusy z oskrzeli dość trudno jest eliminować.

Łatwiej się tu zagnieżdżają, łatwiej tez dochodzi do nadkażenia bakteryjnego. Wtedy podnosi się temperatura do 38 st. C i na tym etapie choroby konieczny jest antybiotyk. Przewlekłe zapalenie oskrzeli jest bardzo trudne do wyleczenia. Może powodować uszkodzenie. Może sukcesywnie niszczyć oskrzela i upośledzać oddychanie.

Zapalenie płuc może być wynikiem powikłania chorób zakaźnych, np. świnki, różyczki, grypy. Może też występować samoistnie. jest to zapalenie oskrzelików oraz pęcherzyków płucnych wywołane poprzez drobnoustroje takie jak wirusy, grzyby, bakterie lub czynniki toksyczne. Na zapalenie płuc zapadają często dzieci i osoby starsze. Powikłaniem tej choroby jest najczęściej zapalenie opłucnej. Zapalenie płuc dzielimy na: płatowe –wywoływane przez paciorkowca Streptococcus pneumoniae o ostrym przebiegu, odoskrzelowe wywoływane przez paciorkowce z rodzin Haemophilius, Klebsiella, Legionella, zapalanie mykoplazmatyczne wywoływane przez bakterię Mycoplasma pneumoniae oraz zapalenie płuc zachłystowe spowodowane przedostaniem się do płuc zakażonego lub drażniącego materiału ( najczęściej wymiocin). Zapalenie płuc objawia się najczęściej ogólnym osłabieniem organizmu, bólami mięśni, nagła wysoka gorączka, która spada po 7-9 dniach, dreszczami, kaszlem, najpierw suchym, a następnie wilgotnym z odkrztuszaniem śluzowej lub ropnej wydzieliny, bólami klatki piersiowej przy oddychaniu oraz dusznościami o różnym stopniu nasilenia.

Zapalenie opłucnej - ostre lub przewlekłe zapalenie błony łącznotkankowej wyścielającej wnętrze jamy opłucnej i pokrywającej płuca. Zapalenie obejmuje opłucną płucną i opłucną ścienną. Zapalenie opłucnej bywa suche, jeżeli ilość płynu w tej przestrzeni, nazywanej jamą opłucnej, nie zwiększa się, albo bywa wysiękowe, jeśli pojawi się tam płyn w ilości większej. Choroby płuc, w tym zapalenie opłucnej, są poważnymi schorzeniami i powoli ustępują. Dlatego chorzy powinni być pod obserwacją lekarza, także wtedy, kiedy rozpoczął się już proces zdrowienia. Suche zapalenie opłucnej rozwija się w następstwie procesu zapalnego w płucu, w wyniku urazu ściany klatki piersiowej lub choroby w obrębie jamy brzusznej pod przeponą, która szerzy się miejscowo i może objąć opłucną. Wysiękowe zapalenie opłucnej może być skutkiem przejścia gruźlicy czy innej infekcji płucnej na opłucną, towarzyszyć zawałowi serca lub płuca, albo nowotworowi rozwijającemu się w opłucnej.

Gruźlica płuc przenoszona jest drogą kropelkową od innych chorych. Czasem choroba może się rozprzestrzeniać wywołując gruźlicze zapalenie opon mózgowych lub gruźlicę uogólnioną. Nieleczona gruźlica może prowadzić do śmierci. Wyróżnia się także gruźlicę układową, która rozwija się między innymi w węzłach chłonnych, skórze (skrofuloza), kości oraz innych narządów. Ta postać choroby rozprzestrzenia się droga pokarmową po spożyciu mleka krów chorych na bydlęcą postać gruźlicy. Postać płucna gruźlicy objawia się gorączką, zmęczeniem, utratą łaknienia, spadkiem masy ciała, nocnymi potami oraz kaszlem z krwistą wydzieliną. Leczenie gruźlicy jest bardzo trudne. W zaawansowanym stadium choroby podaje się kilka antybiotyków jednocześnie.

Przerost migdała gardłowego (trzeciego) - znajduje się on w jamie ustnej nosowogardłowej. W warunkach prawidłowych nie jest on widoczny przy bezpośrednim badaniu gardła. W pierwszych latach życia dziecka migdałki zarówno gardłowe jak i podniebienne ulegają rozrostowi fizjologicznemu.

Nadmierny rozrost migdałka stwarza przeszkodę w oddychaniu przez nos. Dzieci z przerosłym migdałkiem gardłowym oddychają prawie wyłącznie ustami. Powoduje to m. in. chrapanie w czasie snu i mowę nosową. Występuje skłonność do częstych katarów, zapaleń ucha środkowego, krtani i oskrzeli. Leczenie wyłącznie operacyjne. Przerostowi migdałka gardłowego (trzeciego) może towarzyszyć przerost migdałków podniebiennych. Bardzo duże, powiększone migdałki mogą stykać sie ze sobą w linii środkowej utrudniając połykanie i oddychanie. Leczenie operacyjne.

Nowotworowe: Rak jamy ustnej to rak występujący w obrębie warg (dotyczy zwykle dolnej wargi), wewnętrznej części jamy ustnej, tylnej ściany gardła, migdałków lub ślinianek. Rozwija się częściej u mężczyzn niż u kobiet, najczęściej u osób po czterdziestce. Głównym czynnikiem ryzyka jest palenie oraz spożywanie znacznych ilości alkoholu. Jeżeli rak jamy ustnej nie zostanie wykryty wystarczająco wcześnie, może on wymagać zabiegu chirurgicznego, radioterapii i(lub) chemioterapii. Może też prowadzić do śmierci – pięcioletnie przeżycie obserwowane jest u około 50% chorych. Ponieważ złe rokowanie częściowo przynajmniej spowodowane jest niewychwyceniem wczesnych objawów, wykrywanie raka jamy ustnej stanowi czynnik decydujący o powodzeniu jego leczenia. Ponieważ nie zawsze jesteśmy w stanie wychwycić najwcześniejsze objawy raka jamy ustnej, ważną rolę odgrywają regularne kontrole zarówno u dentysty, jak i lekarza. Dentysta jest osobą posiadającą odpowiednie przeszkolenie do wykrywania wczesnych sygnałów ostrzegawczych sugerujących raka jamy ustnej. Objawami raka jamy ustnej są: bolesna zmianę w obrębie warg, dziąseł lub wewnętrznej części jamy ustnej, która łatwo krwawi i nie chce się zagoić, wyczuwalny językiem guzek lub zgrubienie w obrębie policzka, utrata czucia lub drętwienie w obrębie jamy ustnej, białe lub czerwone plamki na dziąsłach, języku lub we wnętrzu jamy ustnej, trudności z żuciem lub przełykaniem pokarmów, bolesność lub niewyjaśniony ból w obrębie jamy ustnej, bądź uczucie, że coś utknęło w gardle bez widocznej przyczyny, obrzęk szczęki lub żuchwy powodujący złe dopasowanie protezy, zmiana głosu. Częściowo zapobiec raku można poprzez unikanie palenia papierosów i innych produktów zawierających tytoń. 80 do 90 procent przypadków raka jamy ustnej spowodowane jest właśnie przez tytoń.

Rak krtani - jeden z częstszych nowotworów występujących u mężczyzn. Głównymi przyczynami zapadania na tę chorobę jest palenie tytoniu (i jego mniej popularne w Polsce żucie) oraz picie nadmiernych ilości alkoholu. Objawami nowotworu krtani są: chrypka trwająca dłużej niż 2 tygodnie, ból gardła, który mimo leczenia nie ustępuje w przeciągu 2 tygodni, ból szyi, trudności w połykaniu, kaszel, krwioplucie, guzki i guzy na szyi, świszczące dźwięki przy oddychaniu. Jeśli guz jest niewielki, to w leczeniu stosuje się albo zabieg chirurgiczny oszczędzający krtań (np. zabiegi mikrochirugiczne), albo radioterapię. Jeśli guz jest duży albo, gdy nowotwór objął już szyjne węzły chłonne, coraz częściej stosuje się (łącznie) radioterapię i chemioterapię, co daje możliwość zachowania głosu. Jednak nie zawsze jest to możliwe i często jedynym wyborem jest zabieg operacyjny. Wbrew obiegowym opiniom zabieg chirurgiczny nie zawsze polega na całkowitym wycięciu krtani (laryngektomii). Czasem możliwe jest wykonanie tzw. laryngektomii częściowej, kiedy część krtani można zostawić. W wypadku wycięcia całego narządu, chory do końca życia oddycha przez otwór tracheotomijny na szyi. Utrata krtani nie musi oznaczać całkowitego zaniemówienia. Można nauczyć się mówić z wykorzystaniem przełyku (tzw. mowa przełykowa), istnieją także specjalne urządzenia (tzw. sztuczna krtań) będące źródłem dźwięku, z którego ostatecznie powstanie mowa.

Rak płuca zajmuje pierwsze miejsce pod względem zachorowalności i umieralności na nowotwory złośliwe na świecie. Jest nowotworem, na który najczęściej zapadają

mężczyźni. Głównym czynnikiem ryzyka zachorowania na raka płuca stanowiącym 80% 90% wszystkich przyczyn, jest palenie papierosów, zarówno czynne jak i bierne - dzieci i współmałżonkowie palaczy. Rak płuca jest rozpoznawany zazwyczaj w zawansowanym stadium. Objawy związane z chorobą są zazwyczaj związane z obecnością masy guza w oskrzelach. Podobnie jak w raku innych narządów odróżnia się dwie postacie raka płuca. Może on być pierwotny, rozwijający się w tkance płucnej i w oskrzelach, lub wtórny, gdy zmiana pierwotna powstała w innym narządzie, a następnie doszło do przerzutów do płuc. Istnieją dwa główne typy pierwotnego raka płuc. Jeden to gruczolakorak, który rozwija się w oskrzelu, rośnie on na ogół powoli i jest mało złośliwy. Drugi typ to rak oskrzelowo pochodny lub "rak palaczy", bardzo złośliwy, obserwowany coraz częściej. Jego główna przyczyną jest palenie tytoniu. Inne czynniki przyczynowe to zanieczyszczenie powietrza, zwłaszcza przez dym węglowy. Niektóre rodzaje pracy, jak praca przy azbeście i wydobywaniu niektórych rud, stanowią czynnik zwiększonego ryzyka zachorowania na raka. Objawy zależne od guza pierwotnego, oraz od miejsca szerzenia się nowotworu charakteryzują się: kaszlem a szczególnie zmiana jego charakteru u osób palących, krwiopluciem, bólem w klatce piersiowej, nawrotami lub przedłużającymi się stanami zapalnymi miąższu płucnego, chrypką osłabieniem, ubytkiem wagi ciała, podwyższoną ciepłotą ciała, a także bólami stawowymi i nawracającym zakrzepowym zapaleniem żył.

Inne: Katar sienny (allegric rhinitis) to alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa. Spowodowane jest alergią na pyłki drzew, traw oraz zbóż. Inną, często używaną nazwą jest sezonowy nieżyt nosa. Alergia jest to odmienna reakcja na zwykle niepowodujące żadnych objawów substancje. Katar sienny najczęściej pojawia się wiosną i latem, kiedy to stężenia poszczególnych pyłków kwitnących roślin w są najwyższe. Jedynymi skutecznymi sposobami ochrony przed alergią wziewną są szczepionki i leki przeciwalergiczne.

Astma oskrzelowa (dychawica oskrzelowa) jest przewlekłą chorobą, w której dochodzi do procesu zapalnego błony śluzowej układu oddechowego i związanego z nim nadreaktywnością błony śluzowej na czynniki zewnętrzne. Klinicznie astma przebiega na ogół napadowo, będąc z patofizjologicznego punktu widzenia przewlekłą chorobą zapalną. W zależności od czynników powodujących rozwój choroby wyróżnia się astmę atopową, która dotyczy głównie młodych osób a która spowodowana jest przez alergeny. Astmę, w której nie stwierdza się swoistego alergenu jako czynnika etiologicznego, określa się mianem astmy endogennej (nieatopowej) i występuje ona głównie u osób w wieku dojrzałym. W przypadku astmy pochodzenia endogennego czynnik wywołujący napady duszności nie jest znany.

Alergia oddechowa to nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego na substancję, która zazwyczaj nie jest szkodliwa dla zdrowych ludzi. U podłoża tej grupy schorzeń leżą czynniki genetyczne. Alergia może wystąpić i zniknąć w dowolnym momencie, chociaż zachorowania po 40 roku życia zdarzają się stosunkowo rzadko. Postać alergii klasyfikuje się na podstawie narządów, na których występuje oraz substancji je wywołujących: Alergie skórne: kontaktowe i atopowe zapalenia skóry, pokrzywka – występują na skutek kontaktu z czynnikiem uczulającym: może być to pokarm, pyłki kwiatów, leki, alergeny zwierzęce a nawet światło lub stres. Alergie oddechowe: katar sienny, astma. W przypadku tych schorzeń czynniki uczulające

wdychane są przez chorego: należą do nich unoszące się w powietrzu pyłki roślin, kurz, pleśń, zarodniki grzybów, roztocza. Objawami alergii oddechowej są: kichanie, kaszel, katar, trudności w oddychaniu, podrażnienie spojówek i błon śluzowych jamy ustnej i gardła.

Bibliografia: www.wiem.onet.pl medycyna.linia.pl www.układuoddechowego.choroby.biz www.medycyna.f.pl www.pfm.pl www.zdrowie.flink.pl www.biomedical.pl informed.com.pl zdrowie.medicentrum.pl zdrowie.gazeta.pl www.medserwis.pl u-oddechowy.republika.pl www.resmedica.pl www.colgate.pl www.medigo.pl www.nowotwory.friko.pl www.medisa.pl www.sciaga.pl

Choroby układu wydalniczego Zadaniem układu wydalniczego jest usuwanie z organizmu zbędnych produktów przemiany materii. Najważniejszymi narządami tego układu są nerki, których zadaniem jest filtrowanie krwi i uwalnianie jej od niepotrzebnych składników biochemicznych, które mogą szkodzić organizmowi. W wyniku filtracji kłębuszkowej, zachodzącej w nerkach, powstaje mocz, który jest wodnym roztworem substancji usuwanych z organizmu. Jeśli nerki nie wychwytują niektórych substancji albo wydalają z organizmu substancje, których wydalać nie powinny, to mamy do czynienia z chorobą, która wpływa na zaburzenie funkcjonowania całego ustroju. Choroby układu wydalniczego dzielimy na: a) choroby nerek: 1. Mocznica (uremia) - jest zespołem objawów klinicznych, które są następstwem głębokich zaburzeń czynności wydalniczej, wewnątrz-wydzielinowej i metabolicznej nerek. Przyczyny: choroby doprowadzające do zniszczenia miąższu nerkowego, rzadziej do utrudnienia odpływu moczu lub zmian naczyniowych pogarszających ukrwienie

nerek, także wstrząs lub zespół septyczny, pierwotne lub wtórne glomerulopatie, choroby naczyń. Objawy: Objawy choroby mogą być różne. Są to m.in.: stałe osłabienie, uczucie zmęczenia, zaburzenia koncentracji, bóle głowy, brak apetytu, chudnięcie, nudności i wymioty, czkawka, świąd skóry, nadciśnienie tętnicze, częste oddawanie moczu w nocy, duszność. Przebieg: Zazwyczaj dochodzi do stopniowego pogarszania się czynności nerek. Sukcesem leczniczym jest zahamowanie postępu choroby. Leczenie: Zmiana diety, podawanie leków moczopędnych w celu zmniejszenia kumulacji płynów w organizmie, preparatów żelaza, kwasu foliowego w celu przeciwdziałania niedokrwistości, preparatów węglanu wapnia i witaminy D dla przeciwdziałania odwapnieniu kości, W zaawansowanym stadium choroby pojawia się konieczność leczenia nerkozastępczego. Początkowo jest to zazwyczaj dializoterapia (czyli leczenie za pomocą dializy, podtrzymujące życie pacjentów z krańcową niewydolnością nerek. Dializoterapia jest jedyną szansą na przeżycie chorych oczekujących na przeszczep nerki.), a w dalszej perspektywie u części chorych przeszczep nerki. 2. ostra niewydolność nerek 3. odmiedniczkowe zapalenie nerek: Przyczyny: Wywołane różnymi bakteriami, najczęściej pałeczką okrężnicy. Najczęściej atakuje ona kobiety, ze względu na budowę ich cewki moczowej. Przebieg: Zakażenie następuje poprzez przeniesienie bakterii na ujście cewki moczowej w czasie wykonywania czynności higienicznych po wypróżnieniu. W odmiedniczkowym zapaleniu nerek stan zapalny przenika do miąższu nerek, czyli do słupów i piramid nerkowych. Najpierw stan zapalny rozwija się w obrębie cewki moczowej, następnie obejmuje pęcherz moczowy, moczowody i w końcu nerki. Objawy: bóle w okolicach lędźwiowych, kłucie, gorączka, osłabienie, zmiany w składzie krwi, podniesienia ilości kreatyniny i mocznika we krwi, zmiany w składzie moczu Diagnostyka: testy krwi i moczu, USG, cystoskopia Leczenie: Kuracja antybiotykowa i picie dużej ilości płynów w celu wypłukania bakterii z układu moczowego 4. zwyrodnienie kłębuszków nerkowych 5. zespół nerczycowy - wskutek uszkodzenia kłębków i

cewek nerkowych następuje wzmożona utrata białek z moczem wtórnym zmniejszeniem ich wartości w surowicy krwi. Stan ten powoduje uogólnione obrzęki i przesięki płynu wolnego do jam ciała. Może wystąpić w każdym wieku.

Przyczyny: Takie choroby, jak: kłębuszkowe zapalenie nerek, cukrzyca, zatrucie ciążowe, zapalenia naczyń, szpiczak mnogi, chłoniak.

z

Objawy: pienienie się moczu, zmniejszenie diurezy, ciastowate obrzęki tkanki podskórnej, obrzęki wokół oczu, bladość powłok (wyraz nagromadzenia przesięków w tkance podskórnej) ,wzmożone pragnienie, przesięki do jam ciała: jamy brzusznej, jam opłucnej, narastające wodobrzusze może powodować ból brzucha i wymioty, płyn w opłucnej powoduje duszność, nadciśnienie tętnicze rzadko, okresowo zwyżki ciśnienia albo spadki, niedożywienie i wyniszczenie Leczenie: Obowiązuje leczenie przede wszystkim choroby podstawowej, która doprowadziła do rozwoju zespołu nerczycowego. Najczęściej jednak konieczna jest steroidoterapia, dieta bogatobiałkowa i leki moczopędne (np. furosemid). b) stany zapalne i infekcyjne dolnych dróg moczowych: 1. zapalenie pęcherza moczowego - to najczęstszy, przeważnie bakteryjny stan zapalny dróg moczowych, dotyczy błony śluzowej pęcherza moczowego. Najczęstszym czynnikiem chorobotwórczym jest pałeczka okrężnicy. Objawy: Uczucie bólu i pieczenia w czasie oddawania moczu, częstomocz, mocz o nieprzyjemnym zapachu. Leczenie: Leczenie polega na stosowaniu środków bakteriobójczych dezynfekujących drogi moczowe i moczopędnych, których dawkowanie i czas stosowania ustala lekarz. 2. Zapalenie cewki moczowej - stan zapalny zlokalizowany w końcowej części dolnych dróg moczowych, wywoływany rozmaitymi czynnikami etiologicznymi, zwykle przenoszonymi drogą płciową. Objawy: wyciek z cewki moczowej (czasem pojawiający się jedynie po uciśnięciu cewki), ból podczas oddawania moczu, niekiedy częstomocz i swędzenie zewnętrznego ujścia cewki moczowej. U kobiet możliwe są upławy, ale w około 50% przebieg jest bezobjawowy. Leczenie: Antybiotyki, preparaty odkażające c) kamica dróg moczowych 1. Kamica nerkowa - polega na tworzeniu się kamieni w drogach moczowych. Występuje dwukrotnie częściej u mężczyzn niż u kobiet. Kamienie moczowe są to złogi powstałe w wyniku skrystalizowania się różnych składników moczu. Większość kamieni składa się z wapnia, magnezu, fosforu i szczawianów w różnych proporcjach. Formują się miedniczkach nerkowych. Duże kamienie wędrując moczowodami, rozciągają je, powodując silny ból i blokując odpływ moczu. Przyczyny: Przyczyna powstawania kamieni nie została określona. Istotną rolę odgrywa odżywianie. Sprzyja im również: podwyższony poziom wapnia we krwi, spożywanie bardzo dużych ilości mleka. Objawy: ostry, pulsujący ból w okolicy lędźwiowej, nudności i wymioty, obfite poty oraz krwiomocz.

Diagnostyka: USG i RTG Leczenie:

W większości przypadków kamienie wydalane są samoistnie a leczenie jest leczeniem wspomagającym. Lekarze zalecają picie dużej ilości płynów, gorące okłady i leki przeciwbólowe. przypadku, gdy kamień nie zejdzie, dochodzi do zalegania moczu i rozwoju licznych bakterii. Taki stan zapalny może spowodować uszkodzenie nerek, dlatego często niezbędne jest przeprowadzenie operacji. d) nowotwory układu wydalniczego 1. Rak nerki - jest nowotworem złośliwym, wywodzącym się w zdecydowanej większości przypadków, z komórek nabłonka. Przyczyny: Przyczyna choroby jest nieznana. Można spotkać rodziny obciążone częstszym występowaniem guzów nerek. Częstość choroby jest większa u osób palących. Objawy: Objawy pojawiają się późno i należą do nich: krwiomocz, ból w okolicy lędźwiowej, wyczuwalny guz w jamie brzusznej, brak apetytu, chudnięcie, stan podgorączkowy lub stała gorączka. Leczenie: Leczenie operacyjne polega zazwyczaj na usunięciu guza wraz z nerką. Szansa na wyleczenie (ponad 5-letnie przeżycie bez obecności przerzutów) zależy od stopnia zaawansowania choroby (wielkość guza, naciekanie otoczenia, obecność przerzutów do innych narządów) i wynosi do 80%. Zazwyczaj po usunięciu guza z nerką zalecana jest dieta z mniejszą ilością białka.

Bibliografia: www.wikipedia.pl www.wiem.onet.pl www.emedica.pl www.cai.pl www.pfm.pl