ฝึกปฏิบัติการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการสื่อสารและสืบค้น

ฝึ กปฏิบัติการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการสื่อสารและสืบค้น

.........โลกในยุคปั จจุบันเป็ นยุคของ

ข้อมูลข่าวสารและยุคทางด่วนข้อมูลที่ ก้าวหน้ามาก เทคโนโลยีสารสนเทศและ การสื่อสารมีบทบาทที่สำาคัญในด้านการ

เพิ่มประสิทธิภาพการทำางาน ผู้ท่ีมีข้อมูล และสามารถหาข้อมูลได้ก่อน ผ้อ ู ่ ืนจะได้ เปรียบในทุกด้าน การสร้างเครือข่าย

คอมพิวเตอร์ขนาดใหญ่เชื่อมโยงกันทัว่ โลกหรือที่เราเรียกว่าอินเทอร์เน็ต มี บทบาทที่สำาคัญและ ทำาให้เกิดการ

เปลี่ยนแปลงต่อชีวิตประจำาวันของเรา

หลายด้าน จึงจำาเป็ นอย่างยิ่งที่นิสิตจะได้ ศึกษาและทำาความเข้าใจ เพื่อจะได้นำาไป

ใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดในการศึกษาและ อื่น ๆ ต่อไปในอนาคตได้

........คำาว่า อินเทอร์เน็ต มาจากคำาเต็ม ว่า International Network หรือ

เขียนแบบย่อว่า Internet หมายความ ว่า เครือข่ายนานาชาติหรือเครือข่าย

สากล คือเครือข่ายคอมพิวเตอร์ขนาด

ใหญ่ท่ีเชื่อมโยงเครือข่ายคอมพิวเตอร์ทัว่ โลกเข้าด้วยกัน โดยเป็ นระบบเครือข่าย ของเครือข่าย (Network of

Networks) ในปั จจุบันมีเครื่อง

คอมพิวเตอร์ท่ีเชื่อมโยงกันอยู่มากกว่า 60 ล้านเครื่อง มาเชื่อมโยงและแลก

เปลี่ยนข่าวสารกัน การที่คอมพิวเตอร์ท่ี แตกต่างกันหลายชนิ ดจำานวนมากมาย

ทัว่ โลก เชื่อมโยงกันได้ จะต้องใช้เกณฑ์ ที่ใช้ในการเชื่อมต่อหรือโพรโทคอล

(Protocol) เดียวกัน จึงจะเข้าใจกันได้ และเกณฑ์วิธีท่ีนำามาใช้กับการเชื่อมโยง

ต่ออินเทอร์เน็ตในปั จจุบันมีช่ ือเรียกว่า ที ซีพี/ไอพี (TCP/IP)

..........อินเทอร์เน็ตถูกนำาไปใช้งานใน ด้านต่าง ๆ มากมาย ทั้งในด้านสื่อสาร

เช่น ไปรษณี ย์อิเล็กทรอนิ กส์ หรืออีเมล

(Electronic Mail หรือ E-mail) การ สนทนาผ่านระบบคอมพิวเตอร์หรือห้อง คุย (Chat Room) ด้านแหล่งความรู้

และความบันเทิง ด้านการซื้ อขายสินค้า

และบริการหรือเราเรียกว่าการพาณิ ชย์

อิเล็กทรอนิ กส์ (E-commerce) นั บ วันอินเทอร์เน็ตจะยิ่งเข้ามามีบทบาทใน ชีวิตประจำาวันของเรามากขึ้น การที่มี

ระบบอินเทอร์เน็ตช่วยให้นิสิตสามารถ เคลื่อนย้ายข้อมูลจากส่วนต่าง ๆ ของ

โลก โดยไม่จำากัดระยะทางได้รวดเร็วยิ่ง

ขึ้น การส่งข้อมูลสามารถทำาได้หลายรูป แบบคือภาพ เสียง ข้อความต่าง ๆ ระบบอินเทอร์เน็ตอาศัยเทคโนโลยี

โทรคมนาคมเป็ นตัวเชื่อมต่อเครือข่าย

ในประเทศไทยอินเทอร์เน็ตได้รบ ั ความ นิ ยมอย่างแพร่หลายทุกสาขาวิชาชีพ มี

สมาชิกใช้งานในระบบเชื่อมไปถึงสถาน ศึกษาต่าง ๆ ทั้งในส่วนกลางและภูมภ ิ าค

ตลอดถึงประชาชนทัว่ ไปด้วย นอกจากนี้ ทางรัฐบาลได้ผลักดันให้มีการใช้งาน

อินเทอร์เน็ตเชื่อมโยงไปถึงระดับองค์กร บริหารส่วนตำาบล (อบต.) ที่เราเรียกว่า เครือข่ายอินเทอร์เน็ตตำาบล ใช้ในการ

เผยแพร่ผลงานและผลิตภัณฑ์ท่ีผลิตขึ้น ในท้องถิ่นเพื่อออกจำาหน่ายทาง อินเทอร์เน็ตด้วย

การใช้อินเทอร์เน็ตก่อให้เกิดประโยชน์

หลายด้าน สามารถสรุปที่สำาคัญได้ดังนี้ 1) ใช้แลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสาร สะดวก และรวดเร็ว

2) ใช้สืบค้นข้อมูลจากแหล่งข้อมูลจ่าง ๆ ทัว่ โลกได้

3) ใช้แลกเปลี่ยนข้อมูลกับเครื่อง คอมพิวเตอร์ต่างระบบได้

4) สามารถส่งข้อมูลได้หลายรูปแบบ 5) ให้ความบันเทิงในรูปแบบต่าง ๆ เช่น การฟั งเพลง เล่นเกม เป็ นต้น

6. ใช้ส่ ือสารด้วยข้อความซึ่งเป็ นการพูด คุยกันระหว่างผู้ใช้อินเทอร์เน็ตโดยการ พิมพ์ ข้อความโต้ตอบ

7) ใช้ส่งจดหมายอิเล็กทรอนิ กส์ 8) ซื้ อขายสินค้าและบริการ

การต่อเครื่องคอมพิวเตอร์ผ่านระบบการ สื่อสารโทรคมนาคมเข้าสู่ระบบ

อินเทอร์เน็ต เพื่อใช้บริการต่าง ๆ จาก อินเทอร์เน็ต นิ สิตสามารถทำาได้ 2 วิธี

คือ

1) การต่อโดยใช้สายโทรศัพท์ผ่าน อุปกรณ์โมเด็ม (MODEM) ไปยังไอเอส พีท่ีนิสิต เป็ นสมาชิกอยู่ โมเด็มคือ

อุปกรณ์แปลงสัญญาณคอมพิวเตอร์ให้

เป็ นสัญญาณโทรศัพท์และแปลงสัญญาณ โทรศัพท์ให้เป็ นสัญญาณคอมพิวเตอร์

หรืออุปกรณ์ท่ีใช้ในการแปลงสัญญาณ ดิจิทัลจากคอมพิวเตอร์เป็ นสัญญาณแอ นะล็อกผ่านสายโทรศัพท์ไปยังเครื่อง คอมพิวเตอร์ปลายทาง และขณะ

เดียวกันยังสามารถแปลงสัญญาณแอนะ ล็อกกลับเป็ นสัญญาณดิจิทัลได้ โดยปกติ นิ สิตสามารถใช้วิธีน้ ี ติดต่อจากที่บ้านหรือ ที่ทำางานที่ไม่มีระบบเครือข่ายเชื่อมโยง

ถึง ความเร็วของการติดต่อขึ้นอยู่กับ โมเด็ม

2) การต่อผ่านเครือข่ายแลน วิธีน้ ี จะ

สะดวกมากกว่าวิธีอ่ ืน การรับส่งข้อมูลมี ความเร็วสูง นิ ยมใช้ในหน่วยงานที่มี

ขนาดใหญ่ เช่น มหาวิทยาลัย กระทรวง ทบวง กรมต่าง ๆ ใช้งานได้พร้อมกัน

ครั้งละหลาย ๆ คน โดยหน่วยงานเหล่า นั้ นจะต้องมีการเชื่อมอินเทอร์เน็ตผ่าน

สายสัญญาณใยแก้วนำาแสงหรือสายวงจร เช่า (Leased Line) กับไอเอสพี การให้บริการอินเทอร์เน็ตมีหลายรูปแบบ และมีการเปลี่ยนแปลงและเกิดขึ้นใหม่

ตลอดเวลา สามารถสรุปที่มีการใช้ ประโยชน์มากที่สุด ดังต่อไปนี้

1) การให้บริการเวิลด์ไวด์เว็บ (World Wide Web หรือ www) เป็ นบริการ

ระบบข่าวสารที่มีข้อมูลอยู่ทุกแห่งในโลก ซึ่งข้อมูลต่าง ๆ เหล่านั้ นสามารถอยู่ใน

หลายรูปแบบแตกต่างกัน เช่น เอกสาร รูปภาพ ภาพเคลื่อนไหว และเสียง

เป็ นต้น ข้อมูลเหล่านี้ สามารถเชื่อมโยง

กันอย่างเป็ นระบบ สามารถสืบค้นได้ง่าย 2) การให้บริการไปรษณี ย์อเิ ล็กทรอนิ กส์

(Electronic Mail หรือ E-mail) เป็ น บริการรับ -ส่งจดหมายอิเล็กทรอนิ กส์

หรืออีเมล ซึ่งจดหมายเหล่านี้ จะถูกส่ง

ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ตไปถึงผู้รบ ั ไม่

ว่าอยู่ท่ีใดในโลกอย่างรวดเร็วภายในเวลา ไม่ก่ีวินาที จดหมายที่ส่งจะเป็ นข้อมูล

เอกสาร รูปภาพ ภาพเคลื่อนไหว และ เสียง 3) การแลกเปลี่ยนข่าวสารแบบกลุ่ม (Usenet Newsgroup) เป็ นบริการที่ ใช้ในการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสาร และ แสดงความคิดเห็นร่วมกันระหว่างผู้

สนใจในเรื่องเดียวกัน สามารถอภิปราย โต้ตอบกันได้ มีการจัดหัวข้อให้แสดง

ความคิดเห็นเป็ นกลุ่ม ๆ เช่น กล่ม ุ ผู้ สนใจด้าน สิ่งแวดล้อม กลุ่มผ้ส ู นใจด้าน คอมพิวเตอร์ กล่ม ุ ผู้สนใจด้านการเมือง

และอื่น ๆ ทุกคนจากทัว่ โลกสามารถ

แสดงความคิดเห็นได้อย่างกว้างขวาง 4) การซื้ อขายสินค้าและบริการ

(Electronic Commerce หรือ ECommerce) เป็ นบริการที่จัดทำาขึ้น

เพื่ออำานวยความสะดวกในการซื้ อขาย ทางอินเทอร์เน็ต เป็ นธุรกิจที่นิยมมากใน ปั จจุบัน สามารถให้การบริการได้ตลอด 24 ชัว่ โมง ผ้ใู ช้อินเทอร์เน็ตสามารถ

สืบค้นหาของที่ตนต้องการซื้ อ ตรวจสอบ ราคา รวมถึงรายละเอียดและการสัง่ ซื้ อ ได้โดยตรงจากที่บ้านหรือสำานั กงาน

5) การบริการการโอนถ่ายข้อมูล (File

Transfer Protocol หรือ FTP) เป็ น บริการโอนถ่ายข้อมูลบนเครือข่าย

อินเทอร์เน็ตระหว่างแหล่งข้อมูลที่มีอยู่

ในเครื่องคอมพิวเตอร์ต่าง ๆ ทัว่ โลก นำา ลงมาเก็บในเครื่องคอมพิวเตอร์ของนิ สิต นั กศึกษา ทำาให้สามารถนำาข้อมูลหรือ

โปรแกรมที่ต้องการจากเครือข่ายมาใช้ งานได้

6) การสื่อสารโต้ตอบด้วยข้อความ

(Internet Relay Chat หรือ IRC) เป็ นบริการที่ให้ผู้ใช้อินเทอร์เน็ตในส่วน ต่างของโลก สามารถติดต่อพูดคุย โต้ตอบด้วยข้อความผ่านระบบ

อินเทอร์เน็ต นิ สิตนั กศึกษาสามารถพิมพ์

ข้อความโต้ตอบระหว่างบุคคล 2 คน หรือเป็ นกลุ่มบุคคลพร้อมกันก็ได้

เป็ นการโต้ตอบในเวลาเดียวกันขณะนั ่ง ทำางานที่เครื่องคอมพิวเตอร์ ซึ่งเป็ นที่

นิ ยมมากในกลุ่มวัยรุ่น โปรแกรมที่ใช้ท่ี

นิ ยมกันมากในขณะนี้ ได้แก่ โปรแกรม ไอซีคิว (ICQ) ดังได้กล่าวมาแล้วว่า เวิลด์ไวด์เว็บ (World Wide Web หรือ www)

เป็ นบริการหนึ่ งของอินเทอร์เน็ต ใช้ใน การให้บริการข้อมูลในรูปแบบต่าง ๆ ได้ โดยมีการติดตั้งเครื่องคอมพิวเตอร์ท่ีทำา หน้าที่ให้บริการข้อมูล เราจะเรียกว่า

เครื่องบริการเว็บ (Web Server) เพื่อ

ให้บริการข้อมูลแก่ ผู้ต้องการ รูปแบบ

ของข้อมูลจะถูกนำาเสนอผ่านโปรแกรม ค้นดู ที่เรียกว่า เบราว์เซอร์

(Browser) หรือเว็บเบราว์เซอร์ (Web Browser) แสดงเป็ นหน้า กระดาษอิเล็กทรอนิ กส์ ที่เรียกว่า

เว็บเพจ (Web Page) ข้อมูลที่อยู่ใน เว็บเพจสามารถเชื่อมโยงกับข้อมูลอื่น

ด้วยวิธีเชื่อมโยงหลายมิติ (Hyperlink) หน้าแรกของเว็บเพจ เรียกว่า โฮมเพจ (Home Page)

รูปที่ 2 แสดงหน้าโฮมเพจของ มหาวิทยาลัยนเรศวร (ที่มา

http://www.nu.ac.th) ก่อนเข้าไปดูข้อมูลที่เว็บเพจต่าง ๆ นิ สิต ต้องรู้ช่ อ ื ที่อยู่เว็บหรือเว็บไซต์ (Web

Site) นั้ นก่อน ที่อยู่ของเว็บไซต์คือตัว

คอมพิวเตอร์บริการเว็บที่เก็บข้อมูลต่าง ๆ ไว้ ที่อยู่น้ ี จะถูกเรียกว่า ยูอาร์แอล (Universal Resource Locator:

URL) แต่ละแห่งจะมีช่ ือไม่ซ้ ำากัน เมื่อ ทราบชื่อยูอาร์แอลก็สามารถเข้าไปค้น

ข้อมูลได้ เช่น ถ้านิ สิตต้องการดูข้อมูล ต่าง ๆ ในเว็บไซต์ของกระทรวง

ศึกษาธิการ นิ สิตต้องทราบว่ายูอาร์แอล ของกระทรวงศึกษาธิการคือ

http://www.moe.go.th

รูปที่ 3 แสดงการพิมพ์ช่ ือ ยูอาร์แอล (URL) เพื่อสืบค้นข้อมูล (ที่มา http://www.moe.go.th) การใช้บริการข้อมูลข่าวสารบนเครือข่าย

อินเทอร์เน็ตหรือที่เรียกว่า เวิลด์ไวด์เว็บ

จะต้องทำาการติดตั้งโปรแกรมค้นดูหรือ เว็บเบราว์เซอร์ เพื่อเรียกดูข้อมูลที่

ต้องการ เว็บเบราว์เซอร์ท่ีนิยมใช้กัน

แพร่หลายมี 2 โปรแกรม คือ โปรแกรม อินเทอร์เน็ตเอกซ์พลอเรอร์ (Internet Explorer หรือไออี (IE)) พัฒนาโดย

บริษัทไมโครซอฟต์ และเน็ตสเคปคอมมิ วนิ เคเตอร์ (Netscape

Communicator) พัฒนาโดยบริษัท เน็ตสเคปคอมมิวนิ เคชัน ดังแสดงรูป

หน้าต่างโปรแกรมใน รูปที่ 4 และรูปที่ 5

รูปที่ 4 แสดง หน้าต่างโปรแกรมเบราว์ เซอร์อินเทอร์เน็ตเอกซ์พลอเรอร์

รูปที่ 5 แสดงหน้าต่างโปรแกรมเบราว์เซ อร์เน็ตสเคปคอมมิวนิ เคเตอร์

การสืบค้นเพื่อหาข้อมูลหรือบริการที่

ต้องการในเวิลด์ไวด์เว็บ สามารถทำาได้ หลายวิธีข้ ึนอยู่กบ ั ผู้ใช้งานว่ามีความรู้ใน การใช้อินเทอร์เน็ตและการใช้โปรแกรม

เบราว์เซอร์มากน้อยขนาดไหน เนื่ องจาก

ปริมาณข้อมูลที่มีอยู่ในอินเทอร์เน็ต

กระจายอยู่ทัว่ โลกเป็ นจำานวนมาก เราไม่ สามารถใช้โปรแกรมเบราว์เซอร์เปิ ดอ่าน ข้อมูลจากเว็บเพจต่าง ๆ โดยไม่ได้คัด กรองเสียก่อนได้ เนื่ องจากจะไม่ได้

ข้อมูลที่ต้องการอย่างรวดเร็ว หรืออาจหา ข้อมูลที่ต้องการไม่พบ จึงมีการพัฒนา

เว็บไซต์ค้นหาข้อมูลแล้วรวบรวมข้อมูล รายชื่อเว็บไซต์และจัดข้อมูลให้เป็ น

หมวดหมู่หรือคำาหลัก (Keyword) เพื่อ ง่ายต่อการสืบค้น เมื่อเราทราบหมวดหมู่ หรือคำาหลักก็สามารถเข้าไปดูข้อมูลที่ ต้องการได้ จึงเป็ นที่นิยมกันมาก

ขั้นตอนการสืบค้นข้อมูลอาจดำาเนิ นการ ได้ตามวิธีการ ดังนี้

1) การใช้ยูอาร์แอล (URL) เพื่อสืบค้น ในกรณี น้ ี ผู้สืบค้นต้องทราบมาก่อนว่า

ข้อมูลที่ต้องการอยู่ท่ีเว็บไซต์ใดก็เข้าสู่

เว็บไซต์น้ ั น เช่น เว็บไซต์ท่ีมีข้อมูลเกี่ยว กับคอมพิวเตอร์ท่ีเป็ นภาษาไทยของศูนย์ เทคโนโลยีและอิเล็กทรอนิ กส์แห่งชาติ

(เน็คเทค) ถ้าต้องการข้อมูล สามารถใช้ ยูอาร์แอล ดังนี้

http://www.nectec.or.th

รูปที่ 6 แสดงตัวอย่างการค้นข้อมูลจาก เว็บไซต์ท่ีรู้ช่ ือยูอาร์แอล

2) การใช้เครื่องมือช่วยสืบค้น ในกรณี ท่ี ไม่ทราบว่าแหล่งข้อมูลอยู่ท่ีใด เรา

สามารถใช้เครื่องมือช่วยในการสืบค้นได้ โดยกำาหนดกลุ่มข้อมูลหรือคำาหลักที่

ต้องการในการสืบค้น เครื่องมือในการ

สืบค้นเป็ นโปรแกรมที่พัฒนาขึ้นมาเพื่อ อำานวยความสะดวกในการใช้งาน มีอยู่ 2 ประเภท คือ โปรแกรมช่วยค้นหาและ โปรแกรมค้นหาสารบบ ที่มา http://www.edu.nu.ac.th/supa nees/lesson/366515/unit1_p04 .html การฝึ กปฏิบัติการใช้เทคโนโลยี

สารสนเทศ

ฝึ กปฏิบัติการเรื่องต่อไปนี้ - สร้างความคุ้นเคยกับพังก์ชันต่าง ๆ ของ Internet Explorer

- การใช้งาน Search Engine ในการ สืบค้นข้อมูล

- การใช้งาน E-Book

- จาก Scenario ที่กำาหนด ให้ทำาการ ออกแบบเลือกเครื่องคอมพิวเตอร์ท่ีจะใช้ สำาหรับองค์กรให้ทำาการค้นหาจาก

Internet ข้อมูลการตัดสินในควร ประกอบด้วย

* รายละเอียด ต่าง ๆ ของเครื่อง

คอมพิวเตอร์เช่น RAM, Hard disk และอื่น ๆ

* ให้ทำาการเปรียบเทียบราคาด้วย . มอบหมาย Coursework

Assignment · การใช้งาน System Softwareo Doso Windows · การสร้าง Webpage ด้วย Application Software · การออกแบบและตกแต่งตัวอักษรและ รูปภาพด้วย Application Software - ให้ออกแบบตารางเพื่อใช้ในการเก็บ ข้อมูล โดยใช้ MS Word

- ให้ทำาการสร้างตารางที่ได้ทำาการ

ออกแบบไว้โดยใช้ MS Access การ Upload ข้อมูลขึ้นสู่ Web

-Server การใช้งาน FTP สำาหรับการ ดาวน์โหลดข้อมูลการ Share ข้อมูลบน

ระบบเครือข่ายการดูแลความปลอดภัย บนระบบเครือข่ายขั้นพื้ นฐาน

ที่มา http://commsci.pn.psu.ac.th/commsciweb/c ouse_outline/CA/870221.doc