Onderzoek Ict En Kleuters

Onderzoek ICT en kleuters Aanleiding voor onderzoek Ik loop op dit moment stage bij de kleuters (groep ½). In mijn stageklas staan twee computers die gebruikt worden tijdens het zelfstandig werken in de ‘hoeken’. Kleuters mogen zelf kiezen of ze op de pc willen werken en doen dit helemaal zelfstandig. Ik heb hier regelmatig naar gekeken en vraag mij af wat kleuters leren van deze activiteit. Ik snap dat een computer in de klas ook bij de kleuters niet meer weg te denken is. Maar: hoe zet je de computer dan in en wat wil je dat kleuters leren van het werken met de computer. Onderzoeksvraag Ik onderzoek hoe kan je ict bij kleuters nuttig kan inzetten. Dit omdat ik wil weten wat de mogelijkheden zijn om hiermee aan de slag te gaan, zodat als ik straks mijn eigen (kleuter)klas heb ik weet hoe ik kan werken met kleuters en ict. Wat moeten kleuters kennen/kunnen met de computer Kijkend naar de Leerlijn basisvaardigheden ict, dan zijn de vaardigheden die kinderen moeten hebben aan het eind van groep 2 heel basaal. Het ligt op het niveau van de startknop van de pc indrukken en de muispijl gericht over het beeldscherm bewegen en aanwijzen. Waaraan kan ict gebruik bij kleuters bijdragen In het observatie-instrument "Kijk op ontwikkeling" (J. Jongerius en I. Markus, SLO, 2001) wordt de competentieontwikkeling van jonge kinderen in de onderstaande domeinen onderverdeeld. Over ict gebruik door kleuters worden op de site van SLO bij de competenties de volgende dingen gezegd: Cognitieve competentie De leerkracht kan observeren of een kind de bedoeling van een computerspelletje begrijpt, deze kan uitleggen en ernaar kan handelen. Creatieve competentie Creativiteit wordt omschreven als ‘nieuwsgierigheid, doorzettingsvermogen, onderzoekende houding en originaliteit’. Voorzien van speelse, avontuurlijke kindersoftware is de computerhoek zeker één van de hoeken waar deze eigenschappen verder ontwikkeld en gestimuleerd kunnen worden. Motorische competentie De enige competentie die duidelijk maar een marginale rol speelt in de computerhoek is de motorische competentie. Bij het werken aan de computer komt van bewegen niet zoveel. De veelgenoemde ‘muisvaardigheid’ of ‘oog-hand coördinatie’ voegt weinig toe aan de lichaamsbeheersing en het algehele plezier in bewegen. Sociaal-emotionele competentie Het werken aan deze competentie kan in de computerhoek. Kinderen moeten dan wel samen achter de computer zitten: kinderen geven elkaar uitleg en aanwijzingen, doen elkaar na of vechten om de muis. Als ze tenminste samen mogen werken en niet door koptelefoons van elkaar geïsoleerd worden. Kortom, wat er rondom het scherm gebeurt, is minstens even belangrijk als wat er op het scherm gebeurt.

Zintuiglijke competentie Bij het vermogen om informatie uit de omgeving te begrijpen, toegroeiend naar symbolische informatie, kan de computer een rol spelen. Het gebruik van computers vormt extra herhalingsaanbod voor de gebruikte woorden en begrippen van een thema. Computerbeelden met geluid is een vorm van symbolische informatie (net als boeken met plaatjes). Symbolische informatie kan gekoppeld worden aan concrete ervaringen. Door naast boeken ook met de computer te werken kunnen kleuters een dieper inzicht krijgen. Conclusie en antwoord op mijn onderzoeksvraag Kijkend naar de leerlijn ict, dan is het niet nodig dat de computer een grote rol speelt in het kleuterlokaal. Werken met de computer kan echter wel voordelen opleveren. Het is dan wel van belang dat de leerkracht een duidelijk doel voor ogen heeft voor de inzet van computers en dit ook vanuit die visie vormgeeft. Het plaatsen van twee computers in het lokaal, de kinderen daar (individueel) achter laten werken wanneer ze daar zin in hebben en hoe zij het willen voegt niets toe aan de ontwikkeling van een kind. Helaas is dit wel wat ik in mijn stageklas zie. Wil je als leerkracht gebruik maken van de computer in de kleuterklas let dan op een aantal zaken: - ontwikkel een duidelijke visie: wat wil je met het werken achter de computer bereiken? Hoe ga je dat vervolgens doen? - geef duidelijke uitleg aan de kinderen over het werken achter de computer: hoe doe je dat, wat zijn de (klasse)regels hierbij e.d. - observeer de kinderen en stuur waar nodig bij. Daarnaast zijn er nog een aantal aandachtspunten, als bijvoorbeeld: - installatie van de computers: pas de computers aan kleuters aan (bv muissnelheid naar beneden bijstellen). - de inrichting van de computerhoek (rustige plek in het lokaal, geen tegenlicht e.d.). Geraadpleegde bronnen Leerlijn ict bij kleuters (site): beschikbaar: http://www.manssen.nl/computersindeklas/downloaden/d_leerlijnen.htm SLO Nationaal expertisecentrum voor leerplanontwikkeling: computers en kleuters (site): beschikbaar http://www.compeutersenkleuters.nl Kennisnet; ict en kleuters (site): beschikbaar: http://zoeken.kennisnet.nl/?query=ict+kleuters