Beste mensen, Hartelijk welkom allemaal op deze stamppot nieuwjaarsreceptie. Soms moet je een traditie eerst afschaffen om dan te merken hoe populair hij is. Vandaar dat we de oude boerenkoolmaaltijden weer in het leven hebben geroepen. Maar dan met een modern tintje eraan, doordat er nu keuzemogelijkheden zijn uit de verschillende stamppotten. Geweldig dat er ook weer zoveel oud-medewerkers zijn gekomen. Als mensen mij vragen: Hoe gaat het met de Faculteit Techniek, antwoord ik steevast: goed , erg goed. We mogen jaarlijks ruim 5.000 studenten opleiden in onze faculteit, onze instroom stijgt gestaag: jaarlijks starten er zo’n 1.500 studenten. We hebben de op een na hoogste student- en de hoogste medewerkerstevredenheid van de HAN. Het platform Bèta/Techniek heeft ons uitgeroepen tot best presterende hogeschool als het gaat om techniek, samen met de hogeschool van Amsterdam. Verschillende bachelor en masteropleidingen zijn bijzonder goed geaccrediteerd afgelopen jaar. En dat is natuurlijk allemaal de verdienste van de medewerkers van onze faculteit, zowel de docenten als de mensen van de ondersteunende diensten. Ik noem ze wel eens de stille krachten van onze faculteit, want ze komen niet vaak uitdrukkelijk in het nieuws maar jUllie zijn natuurlijk degenen die dit resultaat hebben bereikt. We hebben het afgelopen jaar ook verschillende prijzen gewonnen: Jorg Rijkschroeff en Ralf de Bruin, 2 studenten van de HAN-opleiding Industrieel Product Ontwerpen hebben de VROM-prijsvraag duurzame terrasverwarming gewonnen. De warmte die vrijkomt bij het koelen van het bier wordt gebruikt voor de verwarming van het terras, en een elektrisch kussen dat pas warmte afgeeft als je erop gaat zitten. Frank Franssen 4e-jaars Werktuigbouwkunde is op de 2e plaats geëindigd in een internationale studentenwedstrijd van het European Forum for Reciprocating Compressors. Hij heeft in opdracht van dit Forum een berekening gemaakt over het rendement van zuigercompressoren. Laura Luijten van Autotechniek heeft de Spykerprijs 2008 gewonnen. Haar verslag beschrijft het onderzoek naar een thermisch bandmodel waarmee de temperatuur in de band wordt berekend tijdens het rijden op het circuit. Het online wetenschapsmagazine ScienceGuide heeft de top 10 van meest inspirerende bèta’s in Nederland bekendgemaakt. Onze lector telecommunicatienetwerken, Prof. Ir. Jaap van Till, neemt de 9e plaats in. Ron Bormans, voorzitter van het College van Bestuur, staat op nummer 5 in de ranglijst over meest invloedrijke Nederlander in het Europese discours als het gaat om onderwijs, onder andere omdat : “als een van zeer weinigen in het hbo, in het ontplooien van de bèta-opleidingen, zet hij de toon”. Verder werken we structureel samen met het MIT als het gaat om creatieve inzet van technologie in onze samenleving. We hebben de grondslagen gelegd voor een structurele samenwerking met de zusterstad van Arnhem: Wuhan in China. Vlak voor de kerst kregen we het bericht binnen dat we van de provincie € 100.000 krijgen voor ons Prautotype 3 van Autotechniek. En het waterstofteam waaraan een aantal mensen van het lectoraat van Bram Veenhuizen deelnemen is genomineerd voor de Arnhem bokaal (http://www.madeinarnhem.eu/) We mogen dus tevreden terugkijken op 2008. Maar dit is geen reden om tevreden achterover te leunen. Integendeel. De wereld is volop in beweging. In de huidige tijdsgeest verdwijnen de grenzen. “The World is Flat" zei Thomas Friedman al twee jaar terug. In zijn gelijknamige boek beschrijft hij hoe door het World Wide Web de wereld geen grenzen meer kent. En we beginnen daar nu ook echt de
gevolgen van te ondervinden. Begin december hield Prof. Kishore Mahbubani uit Singapore de jaarlijkse HAN-NRClezing. Hij hield ons de spiegel voor van de machtsverschuiving waar we momenteel in de werel d voor staan. De Aziatische wereld gaat daar een steeds belangrijker rol in spelen. Hij geeft ook aan hoe kennis de voorwaarde is voor dit succes. Ik citeer uit zijn boek The New Asian Hemispere:”So it is stunning to see the degree to which Asians have come to dominate research in science and technology. The Asian mind, which once appeared to be handicapped in this area, has overwhelmingly taken to science and technology research. An October 2006 Time magazine cover story, ‘Asia’s Great Science Experiment,’cited some impressive statistics. One was a prediction made by Richard Smalley, the late Nobel laureate in chemistry, who said that by 2010, 90 percent of all phD-holding scientists and engineers will be living in Asia. If this prediction comes true, it will represent a massive shift in the global expertise on science and technology.” Enkele maanden daarvoor hield Prof. Peter Senge de lezing voor de HAN-creative masterclass. Alhoewel Senge momenteel vooral vanwege zijn managementtheorieen bekend is, is hij van oorsprong ingenieur en net als Mahbubani opgeleid aan het MIT. Peter Senge reist de hele wereld af en adviseert diverse regeringen, waaronder de Chinese. Na afloop van deze lezing mocht ik met hem nog, samen met een fles wijn, de nacht lang doorpraten over zijn visie op de mondiale ontwikkelingen. Op mijn vraag wat hij de techniekopleidingen in het westen zou adviseren om ook in de toekomst te kunnen overleven, antwoordde hij dat het vooral belangrijk is dat we ons internationaal oriënteren. De techniekopleidingen (en dan bedoel ik techniek in de breedste zin van het woord dus ook onze informatica, nieuwe media en life science opleidingen) zijn internationaal. De techniek kent geen grenzen. En ook dat het westen een voorsprong heeft in het multidisciplinair werken. We moeten zorgen dat we creatieve geesten opleiden, die innovatieve producten kunnen maken. Design, in de zin van ontwerp, is volgens hem een van de sterke kanten van Nederlandse technische opleidingen. Daarop zouden we ons meer moeten toeleggen. Globalisering is niet de enige uitdaging waar we met onze opleidingen voor staan. We staan ook voor de taak om een bijdrage te leveren aan het oplossen van grote maatschappelijke problemen, zoals milieuvervuiling, energieschaarste en armoede. Daarvoor is innovatie onontbeerlijk. Het bedenken van nieuwe technologische oplossingen is essentieel om deze problemen op te kunnen lossen. En daarvoor is creativiteit vereist. Prof. Resnick, de leider van de groep A Lifelong Kindergarten van het Medialab van, sorry, alweer het MIT, schreef in zijn artikel ‘ Sowing the Seeds’ dat nieuwe technologieën de veranderingen in onze maatschappij versnellen waarbij hij benadrukt dat wij creatieve denkers nodig hebben bij alle aspecten van het menselijk leven. Nieuwe technologieën helpen mensen ook om zich te ontwikkelen tot creatieve denkers zodat zij beter zijn voorbereid op het leven in de creatieve maatschappij. De techniek beperkt zich dan ook al lang niet meer tot de traditionele Techniekbranches zoals de metaalindustrie, de chipfabrikanten en de autoindustrie. Techniek is essentieel geworden bij alle aspecten van verandering en vooruitgang in de samenleving: de zorg, veiligheid, design, milieu, communicatie, etc. etc. Het is dus ook niet vreemd dat onze maatschappij schreeuwt om meer bètaopgeleiden. En nu recent ook nog de kredietcrisis. In Het Financieele Dagblad van afgelopen vrijdag las ik met verbazing de kop: 2009 is nu al een verloren jaar. Het tegendeel is waar volgens mij. 2009 is het jaar van de waarheid. Kunnen we de uitdaging aan? Waar gaan we in investeren? Waar komen de innovaties vandaan
en hoe kunnen we creatieve oplossingen bedenken voor de problemen waar we dit jaar voor staan? In eerste instantie zullen we het zeker merken als we kijken naar van oorsprong technische bedrijven als ASML, NXP, de autobranche. Daar worden massaal ontslagvergunningen aangevraagd. Desalniettemin geven ook die bedrijven aan in de toekomst weer technisch opgeleid personeel nodig te hebben. En dan vooral ook technisch opgeleid personeel dat voorbereid is op de nieuwe uitdagingen waar onze maatschappij heden ten dage voor staat. En wat te denken van onze jongeren? Die hebben langzamerhand genoeg van de graaiers in de economische wereld. De beleggers die langs de kant staan en lucht kopen en verkopen. De CEO’s die proberen op korte termijn de aandeelhouders tevreden te houden en met gouden handdrukken van miljoenen vertrekken. De nieuwe generatie wil een betere wereld, een wereld waar ze ook nog fatsoenlijk en gezond hun eigen kinderen en kleinkinderen kunnen laten opgroeien. Dat biedt ook kansen voor onze opleidingen. Onze opleidingen waar duurzaamheid hoog in het vaandel staat. Waar onderwerpen als energietechniek, alternatieve brandstoffen, zorggericht bouwen, en fermentatie van bio-brandstoffen, gps systemen voor senioren, alternatieve interfaces voor gehandicapten worden onderwezen en onderzocht. Het zou mij niets verbazen als de jongeren vandaag de dag een opleiding kiezen die meehelpt om de aarde leefbaarder te maken, een opleiding van onze faculteit. Maar dan moeten we wel laten zien wat we doen. Gelukkig worden we daar steeds beter in, getuige ook de prijzen die we het afgelopen jaar in ontvangst hebben mogen nemen en de media-aandacht die we hebben gekregen voor bijv. de rollater met tomtom, de duurzame terrasverwarming, en ons waterstofonderzoek. En met de komst van Hans Mestrum kunnen we onszelf ook via de nieuwe (online) media laten zien. Een bezoek aan zijn weblog HANs on Experience [http://www.hansonexperience.com/] is de moeite waard, want hij laat daar veel voorbeelden zien in de vorm van video’s, foto’s en berichten van wat we als HAN Techniek zoal doen. Dat we zo’n solide basis hebben maakt dat we de uitdagingen van globalisering en een betere samenleving ook kunnen aangaan. Het komende jaar staan ons dan ook een boel vernieuwingen te wachten: de oplevering van het nieuwe gebouw voor het instituut Engineering, de uitbreiding van het gebouw van het instituut Applied Sciences in Nijmegen en de intensieve samenwerking daar met de 3 MBO’s, de start van de nieuwe bachelor Technologie en Samenleving, nieuwe opleidingen in Apeldoorn, Nijmegen en Helmond. Onze ontwerpfabriek waar we zelfs faculteitsoverschrijdend aan technische ontwerpen gaan werken. Om maar een paar initiatieven voor het komende jaar te noemen. En ondertussen moeten we niet vergeten dat we die solide basis moeten behouden en dat daar ook nog steeds verbetering in mogelijk is. Dan heb ik het over goed onderwijs, luisteren naar de signalen die onze studenten afgeven, scholing van onze medewerkers, het rendement (ons rendement moet, met behoud van kwaliteit en extra begeleiding, absoluut omhoog), roosters, afspraken nakomen, projectmatig werken, op tijd komen, geen lesuitval, etc. etc. De uitdagingen waar we voor staan zijn prikkelend. En daar hebben we dan ook al onze stakeholders bij nodig. In de eerste plaats natuurlijk onze studenten en medewerkers, maar daarnaast ook onze alumni, het bedrijfsleven en ook onze oud-medewerkers. Voor jullie- en hun kennis, netwerken, en ambassadeurschap. Jullie- en hun betrokkenheid is essentieel om de uitdagingen waar we voor staan aan te gaan. Daartoe willen we dit jaar regelmatig lunches organiseren waarbij elke keer een thema centraal zal staan, lezingen en discussies organiseren met onze omgeving. En de buitenwereld meer naar binnen halen om onze studenten
een beter beeld te geven van wat er speelt in de buitenwereld. Door bijvoorbeeld labruimtes in te richten met behulp van het bedrijfsleven en leslokalen met behulp van alumni en oud-medewerkers. Waarbij we zichtbaar maken waar onze alumni terecht komen en wat onze oud-medewerkers hebben betekend om tot de organisatie waar we nu allen zo trots op zijn, te komen. Vlak voor de kerstvakantie ben ik een weblog gestart, samen met Masja van Fruchten instituutsdirecteur van het instituut International Businesses and Communication (http://creatieveverbindingen.wordpress.com) . Zo kan iedereen die dat wil op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op faculteitsniveau. Ik wens onszelf sterkte voor de komende, spannende, periode. En, het allerbelangrijkste, ik wens jullie allemaal individueel en jullie dierbaren een gezond en gelukkig 2009!