MGA URI NG TAYUTAY 1) ALITERASYON (Alliteration) - pag-uulit ng mga tunog-katinig sa inisyal na bahagi ng salita. Halimbawa: Makikita sa mga mata ni Maria ang mga masasayang nangyari sa kaniya kasama si Marco. (makikita, mga, mata, Maria, masasayang, Marco) 2) KONSONANS - pag-uulit ng mga tunog-katinig sa final na bahagi ng salita. Halimbawa: Ang aking pagmamahal para kay Rosal ay lalong tumatatag habang tumatagal. (pagmamahal, Rosal, tumatagal) 3) ASONANS - pag-uulit ng mga tunog-patinig sa alinmang bahagi ng salita. Halimbawa: Ang aking alagang aso ay agad kong pinaliguan pagdating ko sa amin. 4) ANAPORA - pag-uulit sa unang bahagi ng pahayag o taludtod. Halimbawa: Ikaw ang aking pangarap. Ikaw ang bigay ng maykapal. Ikaw ang lahat sa akin. 5) EPIPORA - pag-uulit sa huling bahagi ng pahayag o taludtod. Halimbawa: Ang Konstitusyon ay para sa mamamayan, Gawa ng mamamayan, At mula sa mamamayan. 6) ANADIPLOSIS - pag-uulit sa una at huling bahagi ng pahayag o talutod. Halimbawa: Ang mahal ko ay tanging ikaw, Ikaw na nagbigay ng ilaw, Ilaw sa gabi na kay dilim, Dilim man o liwanag, ikaw ay mahal pa rin. 7) PAGTUTULAD (Simile) - isang di-tuwirang paghahambing ng dalawang magkaibang bagay gamit ang pariralang tulad ng, kawangis ng, para ng, gaya ng, makasing, at magkasim. Halimbawa: Parang hari si Tonio kung mag-utos. 8) PAGWAWANGIS (Metaphor) - isang tuwirang paghahambing ng magkaibang bagay at hindi gumagamit ng mga pariralang nabanggit sa itaas. Halimbawa: Ang kanyang buhay ay isang bukas na aklat. 9) PAGHAHALINTULAD (Analogy) - ito ay paghahambing na nagpapakita ng ugnayan ng kaisipan sa kapwa kaisipan. Halimbawa: Ang mga dalaga ay bulaklak at ang mga binata naman ay bubuyog. 10) PAGBIBIGAY-KATAUHAN (Personification) - ginagamit ito upang bigyang-buhay ang mga bagay na walang buhay sa pamamagitan ng pagkakapit sa mga ito ng mga gawi o kilos ng tao. Halimbawa: Ang mga bituin sa langit ay kumikindat sa akin.
11) PAGMAMALABIS (Hyperbole) - lagpas sa katotohanan o eksaherado ang mga pahayag kung pagkasusuriin. Halimbawa: a. Narinig ng buong mundo ang iyong sigaw. b. Huminto ang pagtibok ng aking puso nang makita kong may kasama siyang iba. 12) PAGPAPALIT-TAWAG (Metonymy) - ito ang pagpapalit ng katawagan o pangalan sa bagay na tinutukoy. Halimbawa: Ang palasyo ay nag-anunsyo na walang pasok bukas. (palasyo - Presidente ng Pilipinas) 13) PAGPAPALIT-SAKLAW (Synecdoche) - ito ay ang pagbabanggit ng bahagi bilang pagtukoy sa kabuuan. Halimbawa: Apat na mata ang patuloy na tumititig sa kanya. 14) PAGLUMANAY (Euphemism) - ito ay paggamit ng mga piling salita upang pagandahin ang isang dikagandahang pahayag. Halimbawa: Sumakabilang buhay kagabi ang ama ni Nena. (sumakabilang buhay - namatay) 15) PANAWAGAN (Apostrophe) - ito ay isang panawagan o pakiusap sa isang bagay na tila ito ay isang tao. Halimbawa: a. O tukso! Layuan mo ako! b. Buhos na ulan, aking mundo’y lunuring tuluyan. c. Kamatayan nasaan ka na? Wakasan mo na ang aking kapighatian. 16) PAGHIHIMIG (Onomatopeia) - sa pamamagitan ng tunog o hiimig ng salita ay nagagawang maihatid ang kahulugan nito. Halimbawa: a. Dumagundong ang malakas na kulog na sinundan ng pagguhit ng matatalim na kidlat. b. Ang tik-tak ng relo ay nangibabaw. 17) PAG-UYAM (Irony) - isang pagpapahayag na may layuning mangutya ngunit itinatago sa paraang waring nagbibigay-puri. Halimbawa: Siya ay may magandang mukha na kung saan tanging ina niya lang ang humahanga. 18) PAGTATAMBIS (Oxymoron) - ito ay ang paglalahad ng mga bagay na magkasalungat upang higit na mapatingkad ang bisa ng pagpapahayag. Halimbawa: Kailan nagiging tama ang mali? 19) PAGLILIPAT-WIKA (Transferred Epithet) - tulad ng pagbibigaykatauhan na pinagsasabay ang mga katangiang pantao na ginagamit ang pang-uri. Halimbawa: Madilim ang kinabukasan para sa kaniya at kaniyang pamilya mula nang iwanan sila ng kanilang ama. 20) TANONG RETORIKAL (Rhetorical Question) - ito ay isang tanong na walang inaasahan sagot na ang layunin ay maikintal sa isipan ng nakikinig ang mensahe. Halimbawa: a. Natutulog ba ang Diyos? b. Bakit napakalupit ng kapalaran?