Ο ρόλος του κοινωνικού κεφαλαίου στην εφαρμογή τοπικών περιβαλλοντικών πολιτικών Jones Nikoleta Εργαστήριο Επιχειρησιακής Περιβαλλοντικής Πολιτικής και Διαχείρισης Τμήμα Περιβάλλοντος Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Κοινωνικό κεφάλαιο Εμπιστοσύνη Κοινωνικά
δίκτυα (άτυπα και τυπικά) Κοινωνικοί κανόνες ‘Σε μια κοινωνία με υψηλότερα αποθέματα κοινωνικού κεφαλαίου υπάρχει μεγαλύτερη τάση για συλλογική δράση με στόχο το κοινό όφελος’
Κοινωνικό κεφάλαιο και περιβάλλον ‘Σε κοινότητες με μεγαλύτερα αποθέματα κοινωνικού κεφαλαίου υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης συλλογικών δράσεων για την καλύτερη διαχείριση των φυσικών τους πόρων’
Βασικά στάδια περιβαλλοντικής πολιτικής 5.Αξιολόγηση
1. Θέσπιση Θεσμικής Ατζέντας
2.Επιλογή Πολιτικής
4.Εφαρμογή
3.Διαμόρφωση
Κοινωνικό κεφάλαιο και τοπική περιβαλλοντική πολιτική 1. Επίπεδο κοινωνικής εμπιστοσύνης και βαθμός
αποδοχής νέων κανόνων από την εφαρμογή μιας περιβαλλοντικής πολιτικής 2. Τα δίκτυα και οι κοινωνικοί κανόνες καθορίζουν και το επίπεδο του εσωτερικού κοινωνικού ελέγχου 3. Η αποδοχή μιας πολιτικής επηρεάζεται και από το επίπεδο της θεσμικής εμπιστοσύνης και από προηγούμενες εμπειρίες εφαρμογής
Κοινωνικό κεφάλαιο και τοπική περιβαλλοντική πολιτική 4. Μια περιβαλλοντική πολιτική πρέπει να συνοδεύεται από πληροφόρηση. Η ροή αυτής της πληροφορίας καθορίζεται και από την πυκνότητα των κοινωνικών δικτύων (κράτος – πολίτες, πολίτες-κράτος, μεταξύ πολιτών) 5. Η συνεργασία των φορέων (κυβερνητικοί και μη) κατά την εφαρμογή μιας πολιτικής καθορίζεται και από το επίπεδο της εμπιστοσύνης και τη μορφή των κοινωνικών δικτύων.
Παράδειγμα: Η μονάδα επεξεργασίας λυμάτων στο δήμο Μυτιλήνης
Αύξηση του πληθυσμού και ανάγκη κατασκευής Μονάδας Επεξεργασίας Λυμάτων Κατά την κατασκευή του έργου παρουσιάστηκαν σημαντικές καθυστερήσεις προκαλώντας τη δυσαρέσκεια των κατοίκων Κατά την κατασκευή μέρος των κατοικιών συνέδεσαν την αποχέτευσή τους με το δίκτυο των όμβριων υδάτων (παρά την ύπαρξη νέου δικτύου) Σήμερα παρουσιάζεται ένα σημαντικό πρόβλημα ρύπανσης (και στην περιοχή που κατασκευάστηκε η νέα μαρίνα της πόλης) Η δημόσια επιχείρηση έδωσε τελικά διορία 6 μηνών για τη σύνδεση όλων των κατοικιών με το νέο δίκτυο (Αύγουστος 2007)
Ατομική συμπεριφορά με σημαντικό κοινωνικό κόστος (περιβαλλοντική υποβάθμιση) Μελέτη 2003 (Jones et al., 2007): 50% του δείγματος αρνήθηκε να πληρώσει κάποιο ποσό για την ολοκλήρωση και συντήρηση του έργου με βασικές αιτιολογίες: α. Δεν εμπιστεύομαι τους αρμόδιους φορείς β. Έχω πληρώσει αρκετά γ. Το κράτος είναι υπεύθυνο για τέτοιου τύπου δαπάνες Ζήτημα εσωτερικού κοινωνικού ελέγχου και συμμόρφωσης με τους κανόνες Θέμα κοινωνικών δικτύων και πληροφόρησης από τους αρμόδιους φορείς και οργανώσεις της ΚΠ
Συμπεράσματα
Το κοινωνικό κεφάλαιο μιας κοινότητας επηρεάζει με ποικίλους τρόπους την εφαρμογή μιας περιβαλλοντικής πολιτικής και το βαθμό αποτελεσματικότητάς της Χαμηλότερο κοινωνικό κεφάλαιο σημαίνει μεγαλύτερο κοινωνικό κόστος στην περιβαλλοντική πολιτική Θα πρέπει διαπιστώνονται εκ των προτέρων αυτές οι ‘αδυναμίες’ και να λαμβάνονται υπόψη κατά το σχεδιασμό (πιθανή ανάγκη ενδυνάμωσης του κοινωνικού κεφαλαίου) Συμβολή τεχνικών μέτρησης κοινωνικού κεφαλαίου Σημαντικότητα των διαδικασιών διαβούλευσης Ο ρόλος των οργανισμών της κοινωνίας πολιτών και η ανάγκη για συμμετοχή για αύξηση της αποτελεσματικότητας των περιβαλλοντικών πολιτικών
ευχαριστώ πολύ
πληροφορίες:
Σας
Για περισσότερες
www.aegean.gr/environment/eeppd/