WWW.VBO.BE
>INFORVBO
Nieuwsbrief voor decision makers
[
9 APRIL 2009 – Nr. 14
]
Vakbondsverzet tegen economische werkloosheid bedienden
Bloed, zweet en tranen, maar nog geen witte rook Vorige week, op 2 april, kwam de Groep van 10
geworden zijn. Langdradige procedures, die toe-
voor de negende keer samen over dit thema.
vallig samenlopen met het aan de gang zijnde
Omdat de zeer intensieve onderhandelingen na
sectoraal overleg, samen met voor de bedrijven
al die tijd echter nog steeds geen zoden aan de
kostenverhogende eisen in geval van herstructu-
dijk gebracht hadden en net de hoogdringend-
reringen, is nu precies datgene wat men in de
heid van een oplossing aanleiding was voor de
huidige economische recessie moet vermijden.
gesprekken, vroegen we vorige donderdag klaar-
Er restte de werkgevers weinig keus dan hiervoor
heid. Een concreet voorstel werd op tafel gelegd
te passen.
Ik opperde het reeds begin januari van dit jaar.
waarbij de volgende vier uitgangspunten in acht
Onze bedrijven gaven op dat ogenblik immers
werden genomen:
niet mis te verstane signalen dat ze stilaan echt
1. Snelle invoering van de maatregel op het terrein
niet meer weten van welk hout pijlen te maken. Dat ze alle mogelijkheden om hun bedrijf te
2. Inperking van het toepassingsgebied van de
reanimeren om deze crisis door te komen heb-
maatregel zowel in de tijd (maximaal aantal
ben benut. Zo zijn tal van arbeiders bij gebrek
weken tijdelijke werkloosheid) als om budgettaire redenen
aan werk reeds technisch werkloos. En het einde van de crisis is nog lang niet in zicht. Willen
Een evenwichtig voorstel dat tegemoet komt aan de nood van de werkgevers aan een snelle en efficiënte oplossing.
3. Bereidheid om in een aanvullende vergoe-
De vakbonden missen hier een kans om een extra reddingsboei in het water te gooien, zowel
bedrijven hun bedienden aan boord houden,
ding bovenop de werkloosheidsuitkering te
voor de bedienden omdat dit naakte ontslagen
dan moet er ook voor hen een oplossing komen.
voorzien om zo het inkomensverlies te
kan vermijden, als voor de bedrijven omdat dit
85% van de CEO’s, bevraagd door het magazine
beperken
een mogelijkheid is om knowhow te behouden
4. Tijdelijke maatregel voor één jaar zonder
voor wanneer de economie weer aantrekt. Heel
bij ook bedienden, net zoals arbeiders, in een
voorafname op een eventuele definitieve
jammer. Onmiddellijk na het afspringen van de
systeem van tijdelijke werkloosheid kunnen
regeling in het kader van de discussie
gesprekken hebben we de Eerste minister kun-
stappen, moet kunnen. Ze willen hun human
arbeiders-bedienden.
nen inlichten over de ernst van de situatie én
Trends, vindt dat een tijdelijke maatregel waar-
capital, diegenen waarvoor ze in de schaarste-
Een evenwichtig voorstel dat tegemoet komt aan
ook van de concrete inhoud van ons voorstel.
markt zoveel moeite hebben gedaan om ze te
de nood van de werkgevers aan een snelle en
Wij hebben hem gevraagd om na te gaan hoe
vinden, niet zomaar laten gaan. Doordat het
efficiënte oplossing en tegelijkertijd rekening
alsnog bedrijven en bedienden een beroep zou-
overleg aansleept, kunnen bedrijven niet meer
houdt met de angsten van de vakbonden rond
den kunnen doen op dit instrument. Een tijdelij-
wachten en halen ze de druk van de ketel door
een voorafname op het debat rond het statuut
ke maatregel die ontslagen vermijdt, past
een beroep te doen op bestaande systemen
van de arbeiders en bedienden.
perfect in een relanceplan. Wordt vervolgd.
zoals bv. tijdskrediet, een systeem dat eigenlijk
Het antwoord van de vakbonden was er een van
niet gemaakt is om zware conjunctuurschomme-
machtsverhoudingen en sancties waardoor het
lingen te overbruggen.
voorstel de facto op het terrein onwerkbaar zou
PIETER TIMMERMANS, BESTUURDER-DIRECTEUR GENERAAL
BLIKVANGER
>
G-20-TOP
> Wereldleiders stellen (nog) niet teleur
>
ALCOHOL- EN DRUGSPREVENTIEBELEID
>
BETALINGSDIENSTEN
> Sociale partners sluiten baanbrekende cao
> CBFA-raadpleging
[ WEKELIJKS – AFGIFTEKANTOOR: SINT-NIKLAAS – P409959 ]
>
[ INFOR VBO 14 — 9 APRIL 2009 ]
>
disfunctioneren en de werkwijze bij werkonbe-
richtlijn inzake betalingsdiensten, die in novem-
kwaamheid. Het testen op alcohol of drugs van
ber 2007 werd aangenomen, zorgt voor het
Sociale partners sluiten baanbrekende cao
werknemers kan een onderdeel zijn van het in
rechtskader dat nodig is om die gemeenschap-
de onderneming gevoerde alcohol- en drugsbe-
pelijke eurobetalingsruimte tot stand te bren-
leid indien de werkgever bepaalde maatregelen
gen. Zij beoogt de invoering van een volledig en
De werkgevers en vakbonden hebben op 1 april
heeft genomen.
uitvoerig pakket regels voor alle betalingsdien-
ALCOHOL- EN DRUGSPREVENTIEBELEID
2009 collectieve arbeidsovereenkomst (cao) nr.
Cao 100 is baanbrekend in die zin dat
sten in de Europese Unie. Het is de bedoeling
100 betreffende het voeren van een preventief
ze de alcohol- en drugsproblematiek uit de
grensoverschrijdende betalingen even gemak-
alcohol- en drugsbeleid in de onderneming
taboesfeer haalt en duidelijkheid schept over
kelijk, efficiënt en veilig te maken als binnen-
ondertekend in de Nationale Arbeidsraad. Dé
het beleid dat de onderneming kan voeren.
landse betalingen in een lidstaat. De richtlijn is
insteek van de cao is het verminderd functio-
Een collectieve en preventieve aanpak staat
er ook op gericht de mededinging te vergroten
centraal. Zodoende zullen werk-
door de betalingsmarkten open te stellen voor
nemers met problemen sneller
nieuwkomers, wat het mogelijk maakt de effi-
kunnen geholpen worden, wat
ciëntie te verhogen en de kosten te drukken.
zowel voor de werknemer in
De richtlijn inzake betalingsdiensten moet
kwestie als diens werkgever een
tegen 1 november 2009 door alle lidstaten ten
goede zaak is. Het VBO zal de
uitvoer zijn gelegd. De Commissie voor het
bedrijven sensibiliseren en
Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA)
actief begeleiden bij het toe-
heeft een voorontwerp van wet opgesteld tot
passen van de cao. Op korte ter-
gedeeltelijke omzetting naar Belgisch recht van
mijn
de richtlijn. Dit voorontwerp regelt de invoering
zijn
er
een
reeks
van het statuut van betalingsinstelling, de toe-
infosessies gepland. Kris De Meester –
[email protected]
gang tot het bedrijf van betalingsdienstaanbieder en de toegang tot betalingssystemen.
neren van medewerkers ten gevolge van alcohol of drugsgebruik te voorkomen en te verhelpen.
>
BETALINGSDIENSTEN
De CBFA organiseert momenteel een
CBFA-raadpleging
open raadpleging over dit voorontwerp van wet.
ken. In een eerste fase bepaalt de werkgever de
We kennen de gemeenschappelijke eurobe-
mogelijkheid te bieden kennis te nemen van de
uitgangspunten en de doelstellingen van het
talingsruimte (SEPA – Single Euro Payments
ontwerptekst en hun eventuele opmerkingen
alcohol- en drugsbeleid in zijn onderneming en
Area), die tot doel heeft elektronische betalin-
hierover kenbaar te maken. De consultatie
legt die vast in een beleids- of intentieverkla-
gen binnen de eurozone – bijvoorbeeld via kre-
loopt tot 24 april 2009.
ring. In een tweede fase kunnen nadere regels
dietkaart,
en procedures opgesteld worden in verband met
debitering – even eenvoudig te maken als natio-
beschikbaarheid en gebruik, het vaststellen van
nale betalingen binnen eenzelfde land. De
De werkgever moet daarover een beleid uitwer-
debetkaart,
overschrijving
Die heeft tot doel alle geïnteresseerden de
of www.cbfa.be Charles Gheur –
[email protected]
VBO-ACTIE
> Wet op continuïteit van ondernemingen in werking!
Het VBO, dat van bij het begin bij de werkzaam-
Tijdens een conferentie die eind maart werd
betreffende het gerechtelijk akkoord betrokken
georganiseerd op het VBO, maakte Stefaan De
was, hoopt nu dat de ondernemingen in moeilijk-
Clerck, minister van Justitie, zich sterk dat de
heden, met dit nieuwe rechtsinstrument, geneigd
heden ter hervorming van de vroegere wet
zullen zijn zich te reorganiseren lang voordat ze zich in staat van faillissement bevinden. Charles Gheur –
[email protected]
(van l.n.r.) Philip Verstraete (VBO), Jean-Louis Bremer (voorzitter van de Kmo-commissie), Caroline Ven (kabinet van de Eerste minister), Rudi Thomaes (VBO) en Isabelle Callens (VBO).
> Directeur beleidscoördinatie Premier te gast op Kmocommissie
een zeer open en voor beide kanten verrijkende
Hoog bezoek vorige week op onze maandelijk-
bestuurder van het VBO, een presentatie over
wet op de continuïteit van de ondernemingen
se Kmo-commissievergadering. Caroline Ven,
de nieuwe kansen en toekomstpolen van onze
spoedig in werking zou treden. De minister hield
directeur algemene beleidscoördinatie van
Belgische post-crisis-economie. Er werd afge-
woord, aangezien de nieuwe wetgeving sinds 1
Premier Van Rompuy, wisselde er van gedach-
sloten met een reflectie over mogelijke verbe-
april van toepassing is. In de huidige context van
ten met 18 kmo-bedrijfsleiders (uit alle
teringen aan de Belgische wet ter bestrijding
crisis moesten de ondernemingen inderdaad
Belgische regio’s en sectoren) en 7 ‘permanen-
van de betalingsachterstand, in het licht van de
dringend kunnen beschikken over een efficiënt
ten’ van onze sectorfederaties, over de speci-
kersverse Franse wet en de op til zijnde
en flexibel instrument waarmee ze hun situatie
fieke kmo-impact van de huidige crisis en de
Europese wetgeving.
gemakkelijker kunnen rechtzetten.
genomen of te nemen beleidsmaatregelen. Na
Op 25 maart stelden Philippe Lambrecht (bestuurdersecretaris-generaal van het VBO), Stefaan De Clerck (minister van Justitie) en Ivan Verougstraete (voorzitter van het Hof van Cassatie) op het VBO de nieuwe wet voor.
discussie, gaf Rudi Thomaes, gedelegeerd
Philip Verstraete –
[email protected]
G-20-TOP
Wereldleiders stellen (nog) niet teleur Onder grote publieke belangstelling vond op 2 april de G-20-top te
armere landen ter waarde van 100 miljard dollar. Ten slotte werden er
Londen plaats. De deelnemende landen vertegenwoordigen ongeveer
ook akkoorden gesloten of in het vooruitzicht gesteld op het vlak van het
90% van het globale bbp, 80% van de internationale handel en twee
internationale toezicht op grensoverschrijdende financiële instellingen,
derde van de wereldbevolking. Op een aantal cruciale thema’s zoals het
belastingparadijzen, hefboomfondsen, ratingbureaus,... Deze laatste
bestrijden van het protectionisme en het bevrijden van de banken van
akkoorden hebben tot doel om een herhaling van de huidige financiële
hun toxische producten, bereikte de G-20 geen of slechts een zeer flauw
crisis in de toekomst zoveel mogelijk te vermijden.
akkoord. Op andere domeinen werden er wel belangrijke doorbraken
Het gros van de gesloten akkoorden moet in de komende maan-
gerealiseerd. Voorbeelden zijn het verhogen van de beschikbare mid-
den nog geconcretiseerd worden. Veel zal dan ook afhangen van de mate
delen voor het Internationaal Monetair Fonds met 500 miljard dollar,
waarin de leiders van de voornaamste economieën in de wereld inder-
het ondersteunen van de financiering van de internationale handel ten
daad woord houden. In de aanloop naar de G-20-top heeft de OESO haar
belope van 250 miljard dollar en het verlenen van extra steun aan
nieuwe vooruitzichten bekendgemaakt. Momenteel wordt gevreesd voor een krimp van de economische activiteit in de geïndustrialiseerde wereld van 4,3% in 2009 en 0,1% in 2010. De conclusies van de G-20-top vor-
Op een aantal cruciale thema’s bereikte de G-20 geen of slechts een zeer flauw akkoord.
men al bij al een positief resultaat, waardoor het mogelijk moet zijn om nog ergere scenario’s dan deze van de OESO in de toekomst te vermijden. Geert Vancronenburg –
[email protected]
>
een verlaging met 50 basispunten. Het infla-
Dit is essentieel om de markten voor alterna-
tiecijfer (HICP) is in maart namelijk terugge-
tieve financiering nieuw leven in te blazen en
vallen tot 0,6% op jaarbasis, ver beneden de
de hoge financieringskosten terug te brengen.
doelstelling van 2%. De daling is echter voor-
Wij betreuren dan ook dat de beslissing over
namelijk te wijten aan de daling van de grond-
belangrijke verdere stappen is uitgesteld tot
Vorige woensdag heeft de Europese Centrale
stofprijzen, en de inflatieverwachtingen op
mei.
Bank (ECB) beslist om de officiële rentevoet
middellange termijn blijven volgens de ECB
met 25 basispunten te verlagen tot 1,25%.
op het gewenste niveau. Daarnaast zou door
Deze beslissing brengt de totale verlaging van
een vermindering van de basisrentevoet met 50
de Europese rentevoet sinds 8 oktober 2008
basispunten de depositorente voor banken –
op 300 basispunten. Zowel de economische
die traditioneel 100 basispunten beneden de
vooruitzichten als de groei van de geldhoe-
basisrentevoet ligt – op 0% gekomen zijn, wat
Jaarlijks analyseert het VBO de sociale lasten
veelheid – de twee pijlers waarop de ECB zich
volgens sommige waarnemers ongewenste
op de lonen die de ondernemingen uitbetalen
baseert voor de rentebesluiten – wijzen op een
effecten kan sorteren. Ten slotte zijn beslissin-
als tegenprestatie voor de werkelijke arbeid van
afnemende druk op het prijzenniveau op mid-
gen over minder conventionele maatregelen
werknemers. Het betreft de bijdragen en pre-
dellange termijn en rechtvaardigen dus het
uitgesteld tot mei.
mies voor sociale verzekering (RSZ-bijdragen
CONJUNCTUUR
Rentebesluit Europese Centrale Bank
besluit. Economen hadden echter gerekend op
Frederic Teerlynck –
[email protected]
>
SOCIALE LASTEN 2009
Blijvend hoog niveau
Het VBO blijft overtuigd van de nood-
en daarmee vergelijkbare lasten, bv. de premie
zaak dat de
arbeidsongevallen), maar ook de vervangings-
ECB, net zoals
of uitgestelde lonen (bv. ziekte, jaarlijkse
6
de FED, de
vakantie) en de sociale lasten die daarop
5
Bank of Japan
betrekking hebben. Werkgevers betalen immers
en de Bank of
veel meer dan alleen het eigenlijke loon voor
England, recht-
perioden waarin effectief gewerkt wordt. In ver-
Evolutie marktrentevoeten
4 3
streeks finan-
gelijking met 2008 is er een zeer lichte daling
2
ciële activa
van de sociale lasten, dankzij een vermindering
1
opkoopt van
van de bijdragevoeten voor het
gezonde en
Sluitingsfonds die het VBO bekwam (van
kredietwaardige
0 , 1 5 % n a a r 0,10% voor de klassieke taken
bedrijven.
en van 0,15% naar 0,14% voor de tijdelijke
0 1-10-08 15-10-08 29-10-08 12-11-08 26-11-08 10-12-08 24-12-08 7-01-09 21-01-09 4-02-09 18-02-09 4-03-09 18-03-09 1-04-09
Basis-herfinancieringsrente
EONIA
3m Euribor
[ INFOR VBO 14 — 9 APRIL 2009 ]
>
AGENDA
23 APRIL 2009
PLAATS: VBO, Brussel INFO:
Een preventief alcohol- en drugsbeleid in de onderneming
14 MEI 2009
PLAATS: VBO, Brussel INFO:
1 januari 2010: Wat zijn de uitdagingen van het btw-pakket voor de ondernemingen en hoe kunnen ze zich erop voorbereiden?
15 MEI 2009
Nathalie Petit T 02 515 09 64
[email protected]
Laurent Sempot T 02 515 09 83
[email protected]
Zie ook www.vbo.be > Events werkloosheid). Daarnaast was reeds in juni 2008 een vermindering van 0,08% naar 0,06% overeengekomen voor de bijdrage betaald educatief verlof, welke loopt tot het derde kwartaal van 2009. Net als vorig jaar is er zowel bij de arbeiders als bij de bedienden een stijging van het aantal afwezigheidsdagen vergoed door de ziekte- en invaliditeitsverzekering. De dagen afwezigheid gedekt door het gewaarborgd week-/maandloon zijn stabiel gebleven. JAAR
ARBEIDER
BEDIENDE
2000
74,91
67,67
2007
75,08
68,50
2008
75,30
68,66
2009
75,15
68,55
Niet alle lasten zijn in deze algemene cijfers opgenomen (bv. 13de maand, groepsverzekeringen, maaltijdcheques, vervoerskos-
EUROPESE VERKIEZINGEN 2009
Europa? Europa! Als bijlage van de Infor van deze week vindt u het Memorandum van het VBO voor de Europese verkiezingen van 7 juni. In deze tijden van ernstige economische crisis wijst het VBO in dit document op de nood aan een sterk Europa, met een échte interne markt voor producten en diensten en dat elke vorm van protectionisme veroordeelt. Rekening houdend met de aanzienlijke impact die de Europese beslissingen hebben op het dagdagelijkse leven van de ondernemingen – ongeacht of ze actief zijn in de industrie dan wel in de dienstensector –, vraagt het VBO dat de Belgische Europarlementsleden aandacht zouden hebben voor de bekommernissen van de bedrijfswereld. In dit vooruitzicht formuleert het VBO een aantal concrete verzoeken omtrent specifieke dossiers. Ze betreffen zowel de korte termijn – om het hoofd te bieden aan de huidige crisis – als de langere termijn. Veel leesgenot! Diane Struyven –
[email protected]
>
INTERNATIONALE HANDEL
Steeds meer tekenen van protectionisme
ten, bedrijfswagens). Evenmin zijn de
De moeilijke economische situatie brengt lan-
lastenverlagingen verrekend. De cijfers moe-
den in de verleiding om hun markten af te
ten dan ook in functie van de specifieke situ-
schermen voor buitenlandse producten en
atie van elke sector of onderneming worden
dienstverleners. Tot begin dit jaar konden de
bijgestuurd. Ondanks de lichte daling blijven
meeste hieraan tamelijk goed weerstaan.
de lasten die onze ondernemingen gemiddeld
De jongste maanden stelt de Wereldhandels-
dragen voor elk gewerkt uur zeer hoog.
organisatie (WTO) echter een stijging van het aantal handelsverstorende of -beperkende
Zie ook www.vbo.be – cijfers en feiten Anneleen Bettens –
[email protected]
maatregelen vast. Van een veralgemeend teruggrijpen naar protectionistische maatregelen is
weliswaar – gelukkig – nog geen sprake. Waakzaamheid is niettemin geboden, temeer daar sommige relanceplannen – die op zich weliswaar broodnodig zijn – elementen bevatten die binnenlandse producten en dienstverleners bevoordelen ten opzichte van import. Protectionisme kan de economische crisis verdiepen en verlengen. De WTO moet dan ook de situatie actief opvolgen. De landen van de G-20 moeten werk maken van hun belofte om geen nieuwe belemmeringen inzake handel en grensoverschrijdende investeringen in goederen en diensten in te voeren, om geen nieuwe exportrestricties toe te passen en om geen WTO-incompatibele maatregelen ter stimulering van hun export te nemen. Deze belofte werd initieel gedaan tijdens de top te Washington eind vorig jaar en werd vorige week in Londen herbevestigd. Daarnaast moeten de onderhandelingen over de Doha Development Agenda voortgezet worden met het oog op een evenwichtig en toekomstgericht resultaat. Om aan te tonen dat multilateralisme werkt, zouden
VBO – Verbond van Belgische Ondernemingen vzw Ravensteinstraat 4 – 1000 Brussel – tel. 02 515 08 11 – fax 02 515 09 15 REDACTIE:
Anne Michiels – tel. 02 515 09 44 –
[email protected] Linda Janssens – tel. 02 515 08 18 –
[email protected]
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:
Olivier Joris – Wolvenbergstraat 17 – 1180 Brussel
ADVERTENTIEBIJLAGEN:
ADeMar bvba – tel. 03 448 07 57 –
[email protected]
ADRESWIJZIGING:
VBO – Dienst Mailing – tel. 02 515 09 06 – fax 02 515 09 55 –
[email protected]
COPYRIGHT:
overname met bronvermelding is toegestaan
Voor het drukken van Infor maken we gebruik van papier afkomstig uit duurzaam bosbeheer. Duurzaam bosbeheer houdt rekening met het bosecosysteem, heeft respect voor sociale aspecten (zoals inheemse bevolkingsgroepen of rechten van bosarbeiders) en is economisch leefbaar.
de WTO-leden daarenboven kunnen beslissen om de besprekingen over de vereenvoudiging van het handelsverkeer te versnellen en het akkoord vroegtijdig te implementeren. Elizabeth De Wandeler –
[email protected]
De volgende InforVBO verschijnt op 23 april 2009
Grafische productie: The Mailshop – tel. 03 771 12 30 –
[email protected]
[ INFOR VBO 14 — 9 APRIL 2009 ]
VBO Social Academy - Hoe werknemers informeren over gevoelige onderwerpen?