Haazinu 1

åðéæàä

1

ò"á ïúðåé øúë

åðéæàä

ìù åö÷Ä òéâä øùàë äéäå (à) áì ÷øô øîà íìåòä êåúîÄ óñàäì àéáð äùî íéãò äæä íòá ãéòî éððéà åáìá Ä éððä äæä íìåòá äúéî íòè íéîòåèù äúéî íéîòåè àìù íéãò íäá ãéòî Lãçúäì Ä íôåñ êà äæä íìåòá øùàë àéáðä äéòùé àåáéù íìåòì ìàøNé ìù íúåôéñàá àáðúîÄ äéä ïîÄ õøàì äðæàäå íéîùì äòéîù ïúð ïîÄ ÷åçøå õøàì áåø÷ äéäù ììâáÄ äéä øùàë àéáðä äùî êà íéîùä ïúð ìàøNé ìù íúåôéñàá àáðúîÄ ïîÄ íéîùì äðæàäå õøàì äòéîù ïîÄ ÷åçøå íéîùì áåø÷ äéäù ììâáÄ íéîùä åðéæàä áåúë êëù õøàä :éô éøáãÄ õøàä òîLúå Ä øáãàå óçåñ øèî åîë íéãøåî ìò óåøòé (á) éìá÷î ìò ïåöøá ìá÷úúå Ä éãåîìú úéòéáøë éìù éøáãîÄ ìè åîë ãåîìú íéàùã ìò íéáùðîù øèî úåçåø ùå÷ìî éñéñøëå ïåùçøî ùãåçá

eðéæÄà äÇ (à) áì ÷øô òîÇ LÀ úÄ åÀ äøÈ aÅ ãÇ à åÇ íéÄîÇ MÈ äÇ :éôÄ éøÅ îÀ àÄ õøÆ àÈ äÈ

éçÄ ÷À ìÄ øèÈ nÈ kÇ óøÉ ò éÇ (á) éúÄ øÈ îÀ àÄ ìhÇ kÇ ìfÇzÄ àLÆ ãÆ éìÅ ò íøéÄ òÄ NÀ kÄ :áNÆ òÅ éìÅ ò íéáéÄ áÄ øÀ ëÄ åÀ 2

ò"á ïúðåé øúë ìù ùãåçá õøàä éçîö íéååøîù :ïñéð åîù íéøéëæîù íéòùøì íäì éåå (â) íáø äéäù äùî éë íéôåãéâá ùåã÷ä øéëæäì åì øùôà äéä àì ìàøNé ìù åéô êðçî äéäù ãò ùåã÷ä åîù úà úåéúåà ùîçå íéðåîùá äøéùä ùàøá éøçà ïîå Ä íéìîÄ úçàå íéøNò íäù ììôúîÄ éðà éé ìù íùá éë øîà êë ãåáë åðú ìàøNé úéá íò íúàå :åðéäìà éðôì äìåãâå øäì äìò øùàë àéáð äùî øîà (ã) éé íéîìåòä ìë ïåãà éúéàø éðéñ ìù ùìù íé÷ìç äòáøàì íåéä òáøî ÷ñåò úåòù ùìùå äøåúá ÷ñåò úåòù ùéà ïéá âååæî úåòù ùìùå èôLîá Ä ùìùå ìéôùîå íîîåøì øæåâå äLàì Ä áåúë êëù úåéøáä ìë ñðøôî úåòù åéëøã ìë éë åéNòî íéîìùù ÷æç äìååò åéðôì ïîL Ä ïîàð íéäìà èôLîÄ

åðéæàä

àøÈ ÷À àÆ ÷åÈ÷É éÀ íLÅ ékÄ (â) :eðéäÅ ìà É ìÅ ìãÆ âÉ eáäÈ

ékÄ åì É òà tÈ íéîÄ zÈ øeväÇ (ã) ìàÅ ètÈ LÀ îÄ åéëÈ øÈ cÀ ìëÈ ÷écÄ öÇ ìåÆòÈ ïéàÅ åÀ äðeî È àÁ :àeä øLÈ éÈåÀ

3

ò"á ïúðåé øúë :àåä øùéå ÷éãöù àöåé àì íéðá íéáåèä íäéNòî åúçù (ä) íå÷ò øåã íäá íåî àöîðÄ íéáéáç ìù åèôLîÄ øãñ íâå íäéNòî åðéùù :íäéìò äðúLäÄ íìåòä íúà éé ìù åøîàî íùìù øùôàä (å) åìáé÷å íéLôèÄ åéäù íò úàæ íéìîåâ íëéáà àåä àìä åîéëçä àìå äøåú íëúà àøá àåä íëúà äð÷ øùà :íëúåà ììëLå Ä åððåáúäÄ íìåòä úåîé ïîÄ åøëæäÄ (æ) åàø÷Ä øåãå øåã ìë ìù íäéúåðùá éøôñáå Ä íëì åãéâéå äøåúä éøôñá :íëì åøîàéå àéáð øùà íéåâì íìåò ïåéìò ìéçðäá (ç) íéáúë åìéãáäá çð ìù åéðáîÄ åàöé äâìôä ìù øåãá íãà éðáì úåðåùìå íéòáLÄ íòÄ ìøåâ ìéèä ïîæä åúåàá íîòÄ äìâúäL Ä íéåâä éøN íéëàìî

åðéæàä åéðÈ aÈ àìÉ åì É úçÅ LÄ (ä) LwÅ òÄ øåc É íîeî È :ìzÉ ìÀ úÇ ôeÀ úàæÉ eìîÀ âÀ zÄ ÷åÈ÷É éÀìÇ ä (å) àåì É ä íëÈ çÈ àìÉ åÀ ìáÈ ðÈ íòÇ àeä êÈ ðÆ wÈ êé È áÄ àÈ àeä :êÈ ðÆ ðÀ ëÉ éÀåÇ êÈ NÀ òÈ eðéaÄ íìÈ åò É úåî É éÀ øëÉ æÀ (æ) ìàÇ LÀ øåã É åÈ øåc É úåÉ ðLÀ êé È ðÆ ÷Å æÀ êÈ ãÀ bÅ éÇåÀ êé È áÄ àÈ :êÀ ìÈ eøîà À éÉ åÀ íéÄåbÉ ïåéÉ ìÀ òÆ ìçÅ ðÀ äÇ aÀ (ç) ávÅ éÇ íãÈ àÈ éðÅ aÀ åãé É øÄ ôÀ äÇ aÀ éðÅ aÀ øtÇ ñÀ îÄ ìÀ íénÄ òÇ úìÉ áË bÀ :ìàÅ øÈ NÀ éÄ 4

ò"á ïúðåé øúë íé÷ä ïîæä åúåàáå øéòä úåàøìÄ íéòáLÄ øôñîÄ íåëñë úåîåàä úåìåáâ :íéøöîì Ä åãøéù ìàøNé ìù úåùôð ìøåâá ùåã÷ä íòä ìôðù ïåéëå (è) øîàå åéô ìàëéî çúô íìåò ïåãà ìù åîò éé ìù øîàî íù ìù áåè ÷ìç éë ìù øîàå úåçáLúá Ä åéô ìàéøáâ çúô :åúìçð ìøåâ á÷òé úéá äîîùá øáãîá Ä íéðåç íúåà àöî (é) úéáå úåçåøå íéãù íéììéîù íå÷î ãåáëä éððò úòáLÄ íäéìò ïâÅ äÅ àîö åîë íøîù äøåúä úà íãîéì øåç] äéðåéòø úéáá úøîåù äðéëùäù :[ïéòä úéá åð÷ì Ä ùéçîå øøåòîù øùð åîë (àé) åúðéëù êë [äñëî] äôçî åéìæåâ ìòå äôçå ìàøNé ìù íäéúåðçîì øøåòî åîëå åúðéëù ìö íäéìò [äñéëå] íúåà ïòåèå åéðá ìò åéôðë ñøåô øùðù íðéòèä êë åéøáéà ìò íúåà àNåðå

åðéæàä

ån É òÇ ÷åÈ÷É éÀ ÷ìÆ çÅ ékÄ (è) :åú É ìÈ ç ðÇ ìáÆ çÆ á÷É ò éÇ

øaÈ ãÀ îÄ õøÆ àÆ aÀ eäàÅ öÈ îÀ éÄ (é) ïîÉ LÄ éÀ ììÅ éÀ eäúÉ áe À eäðÀ øÆ vÀ éÄ eäðÅ ðÀ åá É éÀ eäðÀ áÆ áÀ ñÉ éÀ :åðé É òÅ ïåLé É àÄ kÀ ìòÇ åpÉ ÷Ä øéòÄ éÈ øLÆ ðÆ kÀ (àé) åéôÈ ðÈ kÀ NøÉ ôÀ éÄ óçÅ øÇ éÀ åéìÈ æÈåbÉ ìòÇ eäàÅ OÈ éÄ eäçÅ wÈ éÄ :åú É øÈ áÀ àÆ 5

ò"á ïúðåé øúë ìù õøàä éøò ÷æåç ìò íðçäå íàNðå :ìàøNé íðëùé íãáì éé ìù åøîàî (áé) éãáåò íäéðéá ïéëùî àìå íöøàá :äøæ äãåáò ìàøNé ìù õøàä éøò ìò íðéëùà (âé) äãNä úàåáú é÷åðôú íúåà ìéëààå úåøéôî ùáã íúåà ÷éðàå ìàøNé ìù ïîùå [íéòìñ] íéøåö ìò íéìãâù :íé÷æç íéòìñî íéáìáìîå äéúéæîÄ úæéá ïîÄ ø÷á úàîç íäì ïúð (ãé) ììù ïîÄ ïàö éøçáåîîÄ áìçå íäéëìî éðá íéìéàå íéîåèô áåè íòÄ íäéèéìù äùî øîà ,íééãâå ïùáäî íéðîù ïàö ìàøNé úéá íò íä íéøîåù íàÄ àéáð äàåáðá éìò øîàð äøåúä ìù úååöîÄ ìù úåéìë åîë íäéèéç éøéâøâ åéäéù íéàéöåî ãçà áðò ïîÄ íåãà ïééå øåù :[íéàñ òáøà] ãçà øåë

åðéæàä

ïéàÅ åÀ epçÆ ðÀ éÇ ããÈ aÈ ÷åÈ÷É éÀ (áé) :øëÈ ðÅ ìàÅ ån É òÄ ìòÇ eäáÅ kÄ øÀ éÇ (âé) õøÆ àÈ éúÅ îà aÈ <éúåîá> éãÈ NÈ úáeð É zÀ ìëà Ç iÉ åÇ òìÇ qÆ îÄ LáÇ ãÀ eä÷Å ðÄ iÅåÇ :øeö LéîÄ ìÀ çÇ îÅ ïîÆ LÆ åÀ áìÅ ç åÇ ø÷È aÈ úàÇ îÀ çÆ (ãé) íéøÄ kÈ áìÆ çÅ íòÄ ïàöÉ ïLÈ áÈ éðÅ aÀ íéìéÄ àÅ åÀ úåéÉ ìÀ kÄ áìÆ çÅ íòÄ íéãez Ä òÇ åÀ äzÆ LÀ zÄ áðÈ òÅ íãÇ åÀ ähÈ çÄ :øîÆ çÈ 6

ò"á ïúðåé øúë

åðéæàä

åàNðúäå Ä ìàøNé éðá åøLòúäå Ä (åè) èòÈ áÀ iÄåÇ ïeøLË éÀ ïîÇ LÀ iÄåÇ (åè) åáæòå íéñëð åð÷ ÷æç åçéìöä [åìæìæÄ] LhÉ iÄåÇ úé È NÄ kÈ úé È áÄ òÈ zÈ ðÀ îÇ LÈ åæéâøäå íúåà àøáù íéäìà úãåáò øeö ìaÅ ðÇ éÀåÇ eäNÈ òÈ dÇ åì É àÁ :íàãôù øéãàä éðôì

:åú É òÈ LË éÀ

äøæ äãåáòá åúåà åàéð÷ä (æè) íéøÄ æÈaÀ eäàË ðÄ ÷À éÇ (æè) :åéðôì åæéâøä íúåáòåúá :eäñé Ë òÄ ëÀ éÇ úáÉ òÅ åú É aÀ íéãùì íéìåùîù íéìéìàì åçáæé (æé) àìÉ íéãÄ MÅ ìÇ eçaÀ æÀéÄ (æé) àìù íéìéìà ,êéøöù øáã íäá ïéàù íeòãÈ éÀ àìÉ íéäÄ ìÉ àÁ dÇ ìÉ àÁ åNòð áåø÷ ïîæîL Ä äùãç äàøé íåòãé àìÉ eàaÈ áøÉ wÈ îÄ íéLÄ ãÈ ç :íëéúåáà íäá å÷ñòúäÄ àìå

:íëéÆ úÅ áÉ à íeøòÈ NÀ íëúà àøáù øéãàä úàøé (çé) éLÄ zÆ êÈ ãÀ ìÈ éÀ øeö (çé) íéäìà øîàî åçëLúå Ä íúçëù :êÈ ìÆ ìÀ çÉ îÀ ìàÅ çkÇ LÀ zÄ åÇ

:íéá÷ð íéá÷ð íëúà äNòL åéðôì ïîÄ æâåø äéäå éé éðôì éåìâå (èé) õàÈ ðÀ iÄåÇ ÷åÈ÷É éÀ àøÀ iÇåÇ (èé) íéáéáç íéðá åéðôì åæéâøäù ïîÄ :åéúÈ ðÉ áe À åéðÈ aÈ ñòÇ kÇ îÄ :úåðáå íéðá åîù ìò åàø÷ðL Ä éðåöø éðô ãéøôà ãøôä øîàéå (ë) éðÇ ôÈ äøé È zÄ ñÀ àÇ øîà Æ iÉ åÇ (ë) 7

ò"á ïúðåé øúë

åðéæàä

øåã éë íôåñá äéäé äî äàøðÄ íäîÄ äîÈ äàÆ øÀ àÆ íäÆ îÅ íäá ïéàù íéðá äîä úåëåôäú ìù úëÉ tË äÀ zÇ øåã É ékÄ íúé È øÄ ç àÇ :[ïåçèáÄ ] äðåîà :íaÈ ïîË àÅ àìÉ íéðÄ aÈ änÈ äÅ íéäìà àìùá åéðôì åàéð÷äÄ äîä (àë) ìàÅ àìÉ áÀ éðeà Ä ðÀ ÷Ä íäÅ (àë) íàéð÷à éðàå íìáäá åéðôì åæéâøä éðÄ à åÇ íäé Æ ìÅ áÀ äÇ aÀ éðeñ Ä ò kÄ LôèÄ íò íéìááá äîåà àìù äîåàá éåâÉ aÀ íòÈ àìÉ aÀ íàé Å ð Ä ÷ À à Ç :íúåà ñéòëð éðôì ïîÄ äàöé ùàë ä÷æç çåø éë (áë) ìåàù ãò óåøNúå Ä éæâåø ÷æåçá äøòáå èäìúå ,äìåáéå õøà äôñúå Ä ,úåöøàä :íéøä éãåñé

:íñé Å òÄ ëÀ àÇ ìáÈ ðÈ étÄ àÇ áÀ äçÈ ãÀ ÷È LàÅ ékÄ (áë) úézÄ çÀ zÇ ìåà É LÀ ãòÇ ã÷é Ç zÄ åÇ dìÈ áéË åÄ õøÆ àÆ ìëà Ç zÉ åÇ :íéøÄ äÈ éãÅ ñÀ åî É èäÅ ìÇ zÀ åÇ úåò É øÈ åîé É ìÅ òÈ ätÆ ñÀ àÇ (âë) :íaÈ älÆ ëÇ à évÇ çÄ

äîä ìááá íéðåúð äîä øùàëå (âë) éúøîà ïë øåáòá íäéìéìàì íéãáåò úëî éöéç òåø íäéìò óåñàì éøîàîá :íäá äìëà éúåðòøåô êåúîÄ íìòáå éãîá íúåà äìâà (ãë) éîÅ çË ìe À áòÈ øÈ éæÅîÀ (ãë) ââà úéá ìù íäì åøöä ìáá úééáLÄ ïLÆ åÀ éøé Ä øÄ îÀ áèÆ ÷Æ åÀ óLÆ øÆ áòø éçåôð íéãùì íéìåùî øùà 8

ò"á ïúðåé øúë

åðéæàä

éøéøäè éðáìå óåò éìëåà íé÷éæîìå éçéååøîå ïéìéìå úåòø úåçåø éùúåë íéëùåðù í"åëòå íéòø íéçååø íäá äøâà äãNä úåéç åîë íäéðéùá ñøà íéàìîù íéàîåø ãéá íìèìèàå :õøàä ìù íéìçåæ íéôøù íéùçðë ìù õøàì õåçî åìâù íòä (äë) áøç úëî íúåà ìëùú ìàøNé êåúá ìàøNé ìù õøàá íéøàLðLå Ä úåî éøåñé íäá äøâà íúðéù éøãç íâå íäéøåçá íâ åúøëé ïàëîå Ä ïàëîÄ íäéùðà íòÄ íäé÷ðåé íäéúåìåúá :íäéð÷æå çåø íäîÄ úåìëì éøîàîá éúøîà (åë) ùéàë èòî íäá øéàùà éùãå÷ úçà äîãà øéàùîå åäãN øöå÷ù :íøëæÄ ùåðà ñåçéé øôñîÄ ìèáà àîù ,àøé àðåN ìù æâåø éìåìéà (æë) àîù ,íäéøøåö éãâðëì åáøáøúé éìòáîÄ åðì úåòøôð åðéãé åøîàé

íòÄ íaÈ çlÇ LÇ à úåî É äÅ aÀ :øôÈ òÈ éìÅ ç æÉ úîÇ çÂ

áøÆ çÆ ìkÆ LÇ zÀ õeçîÄ (äë) íbÇ äîé È àÅ íéøÄ ãÈ ç îe Å ÷ðÅ åéÉ äìeú È aÀ íbÇ øeçaÈ :äáéÈ NÅ LéàÄ íòÄ íäé Æ àÅ ôÀ àÇ ézÄ øÀ îÇ àÈ (åë) :íøÈ ëÀ æÄ LåðÉ àÁ îÅ äúé È aÄ LÀ àÇ øeâàÈ áéÅåà É ñòÇ kÇ éìeì Å (æë) ïtÆ åîé É øÅ öÈ eøkÀ ðÇ éÀ ïtÆ 9

ò"á ïúðåé øúë

åðéæàä

:úàæ ìë äøæâðÄ éé éðôì ïîÄ àìå åðéàðåN àìÉ åÀ äîÈ øÈ eðéãÅ éÈ eøîà À éÉ úåáåè úåöò úãáàî äîåà éë (çë) :äðåáú íäá ïéàå äîä

:úàæÉ ìkÈ ìòÇ tÈ ÷åÈ÷É éÀ úåö É òÅ ãáÇ àÉ éåâÉ ékÄ (çë) :äðeá È zÀ íäÆ aÈ ïéàÅ åÀ änÈ äÅ eìékÄ NÀ éÇ eîëÀ çÈ eì (èë) :íúé È øÄ ç àÇ ìÀ eðéáÄ éÈ úàæÉ

íéìëúñîÄ åéä íéîëç åéä åìàÄ (èë) äéäé äî íéððåáúîÄ äîäå äøåúá :íôåñá úåéäì ãéúò óìà óãåø ãçà àðåN äéäé êéà (ì) ãçÈ àÆ ócÉ øÀ éÄ äëé È àÅ (ì) àìà íäîÄ äááø åñéðé íéðùå íäîÄ äáÈ áÈ øÀ eñéðÄ éÈ íéÄðÇ Le À óìÆ àÆ íøéâñä ééå íøñî íøåöù ìéáLáÄ íøÈ ëÈ îÀ íøeö È é k Ä à ì É í à Ä :[íøîâ]

:íøéÈ bÄ ñÀ äÄ ÷åÈ÷éÉ åÇ ìàøNé ìù íøåöë àì éë (àì) íøeö È eðøeö Å ëÀ àìÉ ékÄ (àì) ìù íøåö éë íéåâä ìù íäéìéìà :íéìéÄ ìÄ tÀ eðéáÅ éÀàÉ åÀ

íäéìò àéáî åàèçé øùàë ìàøNé íäéãé íéñøåô øùàëå úåðòøåô ìáà ,íúåà ìéöîå äðåò äìéôúá íäá ïéà í"åëò íéåâä ìù íäéìéìà åéðôì åðæâøä øùà ìòå [êøåö] ùîî

10

ò"á ïúðåé øúë éìòá åNòð åúãåáòì åðøæç àìå :íéèôåùå íéãò åðéàðåN äìàä íòä ìù íäéNòî éë (áì) íåãñ ìù íòä éNòîì íéîåã íòä ìù íäéúåöòë úåòøä íäéúåöòå úåòøä íäéúåáùçî äøåîò ìù åéäú ïë øåáòá íéôøù íéùçð éùàøë :íäì íéøøîîå íéìëùî íîåìùú øùàë íéðéðú ìù íúåøéøî åîë (âì) øéøî äéäé ïë øåáòá íðéé ïîÄ åéä äîä íåéá åúùéù [úåìì÷] äìòøú ìù ñåë äîä êë íéðúô éùàø åîëå íúåðòøåô :íéøæëà íéNåò íäù íäéNòî àìä (ãì) íéîåúçå íééåìâ íìåë éðôì øúñá :[éúåðçá] éúåøöåàá íéð÷åúîå úòì íìùà éðàå úåðòøåôä éðôì (äì) áåø÷ éë úåìâì íäéìâø äðãòîúL Ä äòøä ù÷áîå íøáLÄ íåé àåáì

åðéæàä

íðÈ ôÀ bÇ íãÉ ñÀ ïôÆ bÆ îÄ ékÄ (áì) åî É áÅ ðÈ ò äøÈ îÉ ò úîÉ ãÀ MÇ îe Ä úìÉ kÀ LÀ àÇ Låø É éáÅ pÀ òÄ :åî É ìÈ úøÉ øÉ îÀ íðéÈ éÅ íðéÄ pÄ zÇ úîÇ ç (âì) :øæÈëÀ àÇ íéðÄ úÈ tÀ LàøÉ åÀ

ñîË kÈ àeä àìÉ ä (ãì) :éúÈ øÉ öÀ åà É aÀ íúË çÈ éãÄ nÈ òÄ úòÅ ìÀ ílÅ LÄ åÀ í÷È ðÈ éìÄ (äì) íåéÉ áåø É ÷È ékÄ íìÈ âÀ øÇ èeîzÈ :åî É ìÈ úãÉ úÄ ò LçÈ åÀ íãéÈ àÅ 11

ò"á ïúðåé øúë :íäì úãòåéîù åáäàá éé ìù åøîàî ïéãé éë (åì) äòøä ìòå ìàøNé åîò ìù èôLîÄ [äèøç] äééäú äéäé åéãáò ìò øæâù úòáù åéðôì òåãéå éåìâ éë åéðôì àðåN úëî íäéìò ÷æçúúå Ä åàèçéù íé÷ñåô åéäéå íäéãéî äøæò ìèðúå Ä åéäéå íéáåèä íäéNòî éãéî íéðîéäî :íéáåæòå íéìèìåèî ìù íúàøé àåä ïëéä àðåN øîàéå (æì) :åá åçèáù ÷æçä ìàøNé íéìëåà åéä íäéçáæ áìçù (çì) äúò åîå÷é íäéëåñðÄ ïéé íéúåù :åøîàîá ïâî íëéìò äéäé íëåøæòéå éé ìù åøîàî äìâúé øùàë (èì) åàø íéåâä ìëì øîàé åîò úà úåãôìÄ àåä éðàå äååäå éúééäù àåä éðà éë

åðéæàä ån É òÇ ÷åÈ÷É éÀ ïéãÄ éÈ ékÄ (åì) ékÄ íçÈ ðÆ úÀ éÄ åéãÈ áÈ ò ìòÇ åÀ ñôÆ àÆ åÀ ãéÈ úìÇ æÀàÈ ékÄ äàÆ øÀ éÄ :áeæòÈ åÀ øeöòÈ

åîé É äÅ ìÉ àÁ éàÅ øîÇ àÈ åÀ (æì) :åá É eéñÈ çÈ øeö åîé É çÅ áÈ æÀ áìÆ çÅ øLÆ à (çì) íëéÈ ñÄ ðÀ ïééÅ ezLÀ éÄ eìëà Å éÉ éäÄ éÀ íëÆ øË æÀòÀ éÇåÀ eîe÷éÈ :äøÈ úÀ ñÄ íëéÆ ìÅ ò éðÄ à ékÄ äzÈ òÇ eàøÀ (èì) íéäÄ ìÉ àÁ ïéàÅ åÀ àeä éðÄ à äiÆçÇ à åÇ úéîÄ àÈ éðÄ à éãÄ nÈ òÄ 12

ò"á ïúðåé øúë

åðéæàä

õåç øçà íéäìà ïéàå úåéäì ãéúòù ïéàÅ åÀ àtÈ øÀ àÆ éðÄ à åÇ ézÄ öÀ çÇ îÈ éúéëäÄ äéçîå úéîî éøîàîá éðà éðîîÄ :ìévÄ îÇ éãÄ iÈîÄ àôøà éðàå ìàøNé úéá ìù íòä úà éãé ïîÄ ìéöîù ïéàå íéîéä óåñá íúåà äîçìîÄ éøãñÄ êåøòì åéúåðçîå âåâ :íîòÄ íéîùá éãé úà äòåáùá éúàùð éë (î) íéÄîÇ LÈ ìàÆ àOÈ àÆ ékÄ (î) àì ïëåîë éç éëðàù åîë éúøîàå éëÄ ðÉ àÈ éçÇ ézÄ øÀ îÇ àÈ åÀ éãÄ éÈ :íéîìåòì éúòåáù úà ìèáà :íìÈ òÉ ìÀ éáøç ÷øá àéä äðåðù íàÄ (àî) ÷øÇ aÀ éúÄ åpÉ LÇ íàÄ (àî) úåðòøåô øéæçà éãé èôLîá Ä õåøòúå ètÈ LÀ îÄ aÀ æçà Å úÉ åÀ éaÄ øÀ çÇ øëù íìùà íäéàðåNìå éîò éøöì éøÈ öÈ ìÀ í÷È ðÈ áéLÄ àÈ éãÄ éÈ :íéòøä íäéNòî íäéâåøä íã ïîÄ éöéç äååøà (áî) íéâåøä íãîÄ íøùá äìëú éáøçå íäéàðåN úåðòøåô úìéçúî íééåáùå :éîò ìù

:ílÅ LÇ à éàÇ ðÀ NÇ îÀ ìÄ åÀ ícÈ îÄ évÇ çÄ øékÄ LÀ àÇ (áî) ícÇ îÄ øNÈ aÈ ìëà Ç zÉ éaÄ øÀ çÇ åÀ LàøÉ îÅ äéÈáÀ LÄ åÀ ììÈ çÈ :áéÅåà É úåò É øÀ tÇ 13

ò"á ïúðåé øúë

åðéæàä

éë ìàøNé úéá åîò úåîåà åçáù (âî) øèåð òøåô àåä êôLðL Ä åéãáò íã éìòá ìò øéæçé úåðòøåô ìù äî÷ðå éðô ìò øôëé åøîàîá àåäå åéàðåN :åîòå åöøà Løãîä Ä úéá ìäåà ïîÄ äùî àáéå (ãî) äøéùä éøáãÄ ìë úà øáãéå [ãåîìúä] òùåäå àåä íòä ìù íäéðæåàá úàæä :ïåð ïáÄ

ékÄ ån É òÇ íéÄåâÉ eðéðÄ øÀ äÇ (âî) í÷È ðÈ åÀ íåw É éÄ åéãÈ áÈ ò íãÇ øtÆ ëÄ åÀ åéøÈ öÈ ìÀ áéLÄ éÈ ô :ån É òÇ åú É îÈ ãÀ àÇ

ìë úà øáãì ïîÄ äùî ìëéå (äî) ìë íòÄ äìàä [íéøåáéãä] úåøáãä Ä :ìàøNé ìëì íëáìÄ åîéN íäì øîàéå (åî) íåéä íëá ãéòî éðàù íéøáãä øåîLìÄ ìéáLáÄ íëéðá úà íååöúù :úàæä äøåúä éøáãÄ ìë úà úåNòìå

øaÅ ãÇ éÀåÇ äLÆ îÉ àáÉ iÈåÇ (ãî) äøéÈ MÄ äÇ éøÅ áÀ cÄ ìkÈ úàÆ àeä íòÈ äÈ éðÅ æÀàÈ aÀ úàfÉ äÇ :ïeð ïaÄ òÇ LÅ åä É åÀ øaÅ ãÇ ìÀ äLÆ îÉ ìëÇ éÀåÇ (äî) älÆ àÅ äÈ íéøÄ áÈ cÀ äÇ ìkÈ úàÆ :ìàÅ øÈ NÀ éÄ ìkÈ ìàÆ eîéNÄ íäÆ ìÅ à øîà Æ iÉ åÇ (åî) íéøÄ áÈ cÀ äÇ ìëÈ ìÀ íëÆ áÀ áÇ ìÀ íëÆ aÈ ãéòÄ îÅ éëÄ ðÉ àÈ øLÆ à úàÆ íeËöÇ zÀ øLÆ à íåiÉ äÇ úåN É ò ìÇ øîÉ LÀ ìÄ íëéÆ ðÅ aÀ 14

ò"á ïúðåé øúë

àìà äøåúá ÷éø øáã ïéà éë (æî) éøáãáå íëééç àåä éë äéìò íéøáåòùì íúàù õøàä ìò íéîé åëéøàú äæä :äúLøì Ä íù ïãøéä úà íéøáåò

äòáLá Ä äùî íòÄ éé øáãéå (çî) äæä íåéä íöòá øãà ìù ùãåçá :øåîàì ìù åøîàî åì øîàù ïåéë äéäå (èî) åáð ìù øä äæä íéøáòä øäì äìò éé äéìò äîåã àîù øîàå åáìá Ä áùç êìà øîà éðéñ ìù øä ìù äéìòì úàæ ìù åøîàî åì øîà íòä úà ùã÷àå úà äàøå äìò ,àìà êë åîë ìë àì éé ìàøNé éðáìÄ ïúåð éðàù ïòðë ìù õøà

åðéæàä äøÈ åz É äÇ éøÅ áÀ cÄ ìkÈ úàÆ :úàfÉ äÇ àeä ÷øÅ øáÈ ãÈ àìÉ ékÄ (æî) íëéÆ iÅçÇ àeä ékÄ íkÆ îÄ eëéøÄ à zÇ äfÆäÇ øáÈ cÈ áe Ç øLÆ à äîÈ ãÈ à äÈ ìòÇ íéîÄ éÈ ïcÅ øÀ iÇäÇ úàÆ íéøÄ áÀ òÉ ízÆ àÇ ô :dzÈ LÀ øÄ ìÀ änÈ LÈ ìàÆ ÷åÈ÷É éÀ øaÅ ãÇ éÀåÇ (çî) äfÆäÇ íåiÉ äÇ íöÆ òÆ aÀ äLÆ îÉ :øîà É ìÅ øäÇ ìàÆ äìÅ ò (èî) åá É ðÀ øäÇ äfÆäÇ íéøÄ áÈ ò äÈ øLÆ à áàÈ åî É õøÆ àÆ aÀ øLÆ à úàÆ äàÅ øe À åÉçøÅ éÀ éðÅ tÀ ìòÇ ïúÅ ðÉ éðÄ à øLÆ à ïòÇ ðÇ kÀ õøÆ àÆ :äfÈçË à ìÇ ìàÅ øÈ NÀ éÄ éðÅ áÀ ìÄ 15

ò"á ïúðåé øúë :äìçðì íùì äìåò äúàù øäá áëùå (ð) áëùù åîë äúà íâ êîòì óñàäå óñàðå ñåðîåà ñåøååèá êéçà ïøäà äìéôúá åéô äùî çúô ãé ïîÄ ,åîòì êîîÄ äù÷áá íìåò ìù åðåáøÄ øîà ïëå ïá åì äéäù íãà ïáë ìåùî äéäà àì áø ïåîîá åäãôå êìä äáLðåÄ éãéçé äLàÄ åì ùãé÷ úåðîåàå äîëç åãîéì òåèð õò] íéëìî ìù äòéèð òèð úéá åì äðá [åúôåçì ùîùî åúãéìá åì øù÷å ïåéøôà Ä åì ïé÷úä äðåúç äôà ïéðéáùåù åì ïéëä åëåúá äôåç òéâäù ïåéë åðéé âæî åçáæ èçù åîçì åL÷áå Ä åúLàÄ íòÄ åðá çîNì àåää òáúðÄ ,íçì êåøëìÄ íéðéáùåùä ñð÷ðåÄ êìîä éðôì ïéã úéáì íãà ïá åðîîÄ åëùî àìå ,úåî ìù èôLîÄ ,åðá úçîNá Ä äàøéù ãò [åì åðéúîä] éúàöåä äæä íòá éúçøè éðà ïëåîë éúãîéì íéøöîÄ îÄ êøîàîá íúåà

åðéæàä äzÈ àÇ øLÆ à øäÈ aÈ úîe Ë (ð) ìàÆ óñÅ àÈ äÅ åÀ änÈ LÈ äìÆ òÉ ïøÉ ä àÇ úîÅ øLÆ à kÇ êé È nÆ òÇ óñÆ àÈ iÅåÇ øäÈ äÈ øäÉ aÀ êé È çÄ àÈ :åénÈ òÇ ìàÆ

16

ò"á ïúðåé øúë

åðéæàä

êîùì ïëLîÄ íäì éúéðá êúøåú íúåà ïãøéä úà øåáòì ïîæä òéâî øùàëå íàÄ úåîì ñð÷ðÄ éðà õøàä úà úùøì [éì ïúîä] éðîîÄ êåùî êéðôì çåð ìù äáåèá äàøàå ïãøéä úà øåáòàå :úåîà ïë éøçàîå ìàøNé ïîÄ øîà ïëå íìåò ïåãà åì áéùä (àð) éøîàîá íúø÷ùù íúìòîù ììâáÄ í÷ø äáéøî éîá ìàøNé éðá êåúá íúùãé÷ àìù ìéáLáÄ ïéö ìù øáãîÄ :ìàøNé éðá êåúá éúåà

éaÄ ízÆ ìÀ òÇ îÀ øLÆ à ìòÇ (àð) éîÅ aÀ ìàÅ øÈ NÀ éÄ éðÅ aÀ êÀ åú É aÀ ïöÄ øaÇ ãÀ îÄ LãÅ ÷È úáéÇ øÄ îÀ ízÆ LÀ cÇ ÷Ä àìÉ øLÆ à ìòÇ :ìàÅ øÈ NÀ éÄ éðÅ aÀ êÀ åú É aÀ éúÄ åà É íùå õøàä úà äàøúÄ ãâðîÄ éë (áð) úàÆ äàÆ øÀ zÄ ãâÆ pÆ îÄ ékÄ (áð) éðáì ïúåð éðàù õøàì àåáú àì àåá É úÈ àìÉ änÈ LÈ åÀ õøÆ àÈ äÈ :ìàøNé ïúÅ ðÉ éðÄ à øLÆ à õøÆ àÈ äÈ ìàÆ ô :ìàÅ øÈ NÀ éÄ éðÅ áÀ ìÄ

17

äùî úøéù äøéùä äàöä úåîì äùîì éååö

éëìåä ïåâë ,íéáöò ïäù ùé øèîäù ïéé àìî åøåá äéäù éîå íéëøã åììä

úåçåøä

4

äî

‫ירם‬ ִ ‫ִכּ ְשׂ ִע‬

ïéìãâîå íéáùòä úà íé÷éæçî úà ïé÷éæçî äøåú éøáã óà ,íúåà

‫ֲע ֵלי‬

íúåà

[äéçîö]5

‫ֲע ֵלי‬

ïéìãâîå

ïäéãîåì

‫יבים‬ ִ ‫ ְו ִכ ְר ִב‬,‫ֶד ֶשׁא‬ .‫ֵע ֶשׂב‬

áùò éåø÷ åîöòì ïéîå ïéî

‫ ֶא ְק ָרא‬,‫הוה‬ ָ ‫שׁם ְי‬ ֵ 6‫ִכּי‬ ,‫ ָהבוּ גֹ ֶדל‬íúà '‫ואזכיר שם ה‬ ‫ מכאן אמרו‬.åîù åëøáå .‫הינוּ‬ ֵ ֹ‫ֵלאל‬

‫ג‬,‫לב‬

‫כשאקרא‬

‫שעונין ברוך שם כבוד מלכותו אחר ברכה‬ ‫שבמקדש‬

éô ìò óà

,‫ַהצּוּר ָתּ ִמים ָפּ ֳעלוֹ‬

‫ד‬,‫לב‬

.2 .3

äùî úøéù (‫)קמה‬

‫ ַו ֲא ַד ֵבּ ָרה‬,‫ַה ֲא ִזינוּ ַה ָשּׁ ַמ ִים‬

‫א‬,‫לב‬

åéäúå ìàøùéá íäá äøúî éðàù êëù 1(‫ יט‬,‫ )לעיל ל‬øáãá íéãò íúà ,íéãò åéäú íúàù íäì éúøîà

‫ ִא ְמ ֵרי‬,‫אָרץ‬ ֶ ‫ְו ִת ְשׁ ַמע ָה‬

ïëå

.‫ִפי‬

2

÷øéá äñåëî õøàä úôéèò

ìëå ,áùò éåø÷ ãçà çì÷

.1

‫ַכּ ָמּ ָטר‬ åæ

3

äôéèð ïåùì

‫ַי ֲערֹף‬

‫ב‬,‫לב‬

,‫ ִתּ ַזּל ַכּ ַטּל ִא ְמ ָר ִתי‬,‫ִל ְק ִחי‬

øîåà éðàù åãéòúù úåãòä àéä àéäù ìàøùéì éúúð äøåú íëéðôá íééç àåäù äæ øèîë íìåòì íééç ìè íéîùä åôøòé øùàë ,íìåòì éôì ,åá íéçîù ìëäù øèîå

ìò úåðòøåô àéáîùë ,÷æç àåäù

íéáöð úùøô 1

,àéáî àåä óèùá àì ,åðåöø éøáåò

íéiÄ çÇ äÇ õøÆ àÈ äÈ úàÆ åÀ íéÄ îÇ MÈ äÇ úàÆ íåi É äÇ íëÆ áÈ éúÄ ãé É òÄ äÇ (èé) íéiÄ çÇ aÇ zÈ øÀ çÇ áe È äìÈ ìÈ wÀ äÇ åÀ äëÈ øÈ aÀ äÇ êéÆ È ðôÈ ìÀ ézÄ úÈ Ç ð úÆånÈ äÇ åÀ :êÈ òÆ øÇ À æåÀ äzÈ àÇ äÆéçÀ zÄ ïòÇ îÇ ìÀ

‫ ִכּי ָכל‬åìòô íéîú éë ïéãá íà éë ‫ְדּ ָר ָכיו ִמ ְשׁ ָפּט‬

õ"éøáãà 5

øùá éðà äùî øîà ,õøàå íéîù íäá ãéòä äîìå 2 åðéìò åðìá÷ àì ìàøùé åøîàé íà ,úî éðà øçîì íãå íéîù íäá ãéòä êëéôì ,íùéçëîå àá éî úéøáä ,åëæé íàù ,ãåòå .íìåòì íéîéé÷ ïäù íéãò ,õøàå ïúú õøàäå ,äéøô ïúú ïôâä ,íøëù åðúéå íéãòä åàåáé ãé íäá äéäú ,åáééçúé íàå .íìè åðúé íéîùäå ,äìåáé äéäé àìå íéîùä úà øöòå ,(æé ,àé ìéòì) äìçú íéãòä íúãáàå êë øçàå ,äìåáé úà ïúú àì äîãàäå øèî úåîåàä éãé ìò äøäî

éë (é ,âë àø÷éå) åîë ,øùàë ïåùìá ùîùî éë éøä 6 ,õøàä ìà åàáú

ïåôòøé (áé ,äñ íéìäú) ,ìè åôøòé (çë ,âì ïî÷ì) ïëå 3 ïùã

éçåøë åîåâøúë ,äøòñ çåø (ç ,çî÷ íéìäú) ïåùì 4 .àøèî

18

íéëìî íëîå íéàéáð íëî íéðäë åá éåìú ìëäù êøë äùò äî

‫ִבּינוּ‬

‫עוֹלם‬ ָ ‫ְזכֹר ְימוֹת‬

‫ז‬,‫לב‬

åéðôì åñéòëäù íéðåùàøá

óéöäù ùåðà øåã

‫ְשׁנוֹת דֹּר ָודֹר‬

ìåáîä øåãå ñåðé÷åà éî íäéìò .íôèùù ìò íëááì íúúð àì øçà øáã

íé÷éãöì

‫מוּנה‬ ָ ‫ֵאל ֱא‬

íìùì

éô ìò óàå .àáä íìåòì íú÷ãö ïîàì åôåñ ,íìåîâú úà øçàîù íéòùøì óà

,‫ ְו ֵאין ָע ֶול‬åéøáã úà

äæä íìåòá íú÷ãö øëù íìùî

.‫הוּא‬

ìëä

‫ְו ָי ָשׁר‬

‫ַצ ִדּיק‬

êëå ,åðéã úà íäéìò íé÷éãöî .úåéøáä éôî ÷éãö .íäì øùéå éåàø å÷éãöäì éåàøå àåä øùéå

øéëäì øåãå øåã úåðù åðéá .øáòù íëì áéèéäì åãéá ùéù àáäì

‫מוּמם‬ ָ ‫ ָבּ ָניו‬7‫ִשׁ ֵחת לוֹ לֹא‬

íìåòäå çéùîä úåîé íëì ìéçðäìå

àéä åúéçùäù äúçùäå åéä åéðá

‫יך‬ ָ ‫אָב‬ ִ ‫ ְשׁאַל‬àáä ‫יך אלו‬ ָ ‫ ְו ַי ֵגּ ְד ָך ְז ֵק ֶנ‬9‫שנקראים אבות‬ .úåðåùàøä ‫אמרוּ ָל ְך‬ ְ ֹ‫ ְוי‬íéîëçä

àìå äéä åéðá ìù íîåî íîåî

íéàéáðä ‫אלו‬

ìéçðäùë

‫גּוֹים‬ ִ ‫ְבּ ַה ְנ ֵחל ֶע ְליוֹן‬

‫ח‬,‫לב‬

‫דּוֹר ִע ֵקּשׁ‬

íå÷ò

.8ì÷åòîå ïåùì

‫ה‬,‫לב‬

åîåî

.‫וּפ ַת ְלתֹּל‬ ְ

‫ ִתּ ְג ְמלוּ זֹאת‬,‫הוה‬ ָ ‫ה ְל ְי‬ ַ

‫ו‬,‫לב‬

úà åéñéòëîì àåä êåøá ùåã÷ä

,ïéáéöòî íúà åéðôì éëå ,äîéú

íôèùå

÷ìç

áéèäùå íëî òøôéì åãéá ùéù

‫אָדם‬ ָ ‫ְבּ ַה ְפ ִרידוֹ ְבּ ֵני‬

,‫ ַעם ָנ ָבל‬úåáåèä ìëá íëì ‫ ְולֹא ָח ָכם‬íäì éåùòä úà åçëùù

ïôéöä

õéôäùë

ïúìçð

ïî íøéáòäì åãéá äéä äâìôä øåã áöé àìà ,ïë äùò àìå íìåòä íãáà àìå íîéé÷ íéîò úåìåáâ

‫ ְל ִמ ְס ַפּר ְבּ ֵני‬,‫ַי ֵצּב ְגּ ֻבלֹת ַע ִמּים‬ ìàøùé éðá øôñî ìéáùá ‫ִי ְשׂ ָר ֵאל‬ øôñîìå ,íù éðáî úàöì íéãéúòù åãøéù ìàøùé éðá ìù ùôð íéòáù íéîò

úåìåáâ

áéöä

,íéøöîì

. ïåùì íéòáù ,‫ִכּי ֵח ֶלק ְיה ָוה‬ ùåáë

å÷ìç

úàæ ìë äîì

äéäù

éôì

åãéá ùéù úåãìåðä úà ïéáäì òøäìå áéèäì êàð÷ù

‫יך ָקּ ֶנ ָך‬ ָ ‫אָב‬ ִ ‫ֲהלוֹא הוּא‬

,ä÷æç õøàáå íéòìñä ï÷á êðð÷ù

‫ הוּא‬äð÷ú éðéî .‫ ַו ְיכֹ ְנ ֶנ ָך‬úåîåàá

ìëá êð÷úù äîåà

‫ָע ְשׂ ָך‬

íëî .ïëå ñéñá éðéî ìëá ïë éøçà

‫ט‬,‫לב‬

,‫ַעמּוֹ‬

àåä éîå .úàöì ãéúòå íäéðéá áëø éáà éáà (áé ,á 'á íéëìî) åäéìàá øîàðù åîë 9 ìàøùé

äéì àìå ïåäì åìéáç åîåâøúë 7 äðùî ïåùìáå ,åù÷òé äøùéä ìë úàå (è ,â äëéî) åîë 8 ù"ééìéèøåèðà , úåùå÷òå úåîå÷ò äéðéùù äãìåç åúåà ïéôé÷îå åúåà ïéìãåâù äæä ìéúôë [ìúìúô] åîë ,úåìåôëä úåáéúä ïî ìúìúô .ìéãâä úåáéáñ ,çì íéìäú) øçøçñ ,íãîãà ,÷ø÷øé (èî ,âé àø÷éå) (âë ,æ 'à íéëìî) ìâìâñ ,(àé

19

åð÷ì ñðëð åðéàå åéðá ìò éðîçø

,‫ַי ֲעקֹב‬

óøèîå ù÷ù÷î àåäù ãò íåàúô

éùéìùä

ïéá ïìéàì ïìéà ïéá åéôðëá åéðá ìò

,úåéëæ ùìùá ùìåùîä ,úåáàá

,åéðá åøåòéù éãë ,äúøáçì äëåù

,åúåëæå åéáà úåëæå åéáà éáà úåëæ

‫גּוֹז ָליו‬ ָ ‫ ַעל‬, åìá÷ì çë íäá àäéå

éåùò àåäù äæä ìáçë ,äùìù éøä

åîò àåä éîå .åîò ,å÷ìç àåäå

‫ֶח ֶבל ַנ ֲח ָלתוֹ‬

åì åéä åéðáå àåäå íéìéãâ äùìùá

‫ְי ַר ֵחף‬

,íäøáà ïá ìàòîùé àìå ,äìçðì

óà ,òâåð åðéàå òâåð ,óôåçî àìà

.÷çöé ìù ïá åùò àìå

íäéìò åîöò ãéáëî åðéà

‫ כג( שדי לא מצאנוהו‬,‫ )איוב לז‬ä"á÷ä

äìâð àì äøåú ïúéì àáùë ,‫שגיא כח‬ òáøàî àìà úçà çåøî íäéìò

‫ִי ְפרֹשׂ ְכּ ָנ ָפיו ִי ָקּ ֵחהוּ‬ àáùë

12

úåçåø

‫ִי ָשּׂ ֵאהוּ ַעל ֶא ְב ָרתוֹ‬

ïìèåð åðéà íå÷îì íå÷îî ïìèéì øàùù éôì ,úåôåò øàùë åéìâøá àåäù ,øùðä ïî íéàøé úåôåò

íúåà

‫ִי ְמ ָצ ֵאהוּ ְבּ ֶא ֶרץ ִמ ְד ָבּר‬

‫י‬,‫לב‬

,øáãîä õøàá íéðîàð åì àöî åúåëìîå åúøåú íäéìò åìá÷ù 10

åùòå ìàòîùé åùò àìù äî åìåòå

‫ְי ֵלל‬ úåðáå

äîîùå äéö õøà

‫ְי ִשׁמֹן‬

‫וּבתֹהוּ‬ ְ

íéðéðú úììé íå÷î

,äðåîàä øçà åëùîð íù óà äðòé àöð êéàä äùîì åøîà àìå

êëéôì ,íäéìò çøåôå óåòì äéáâî

‫ כענין‬,ïåîîùå äéö íå÷î úåøáãîì ‫ ב( לכתך אחרי במדבר‬,‫שנאמר )ירמיה ב‬

ìáà ,øùðä éðôî åéìâøá ïàùåð

íôé÷äå íááñ íù

õçä ïî àìà àøé åðéà øùðä

òáøàì íéìâãá íááñå íéððòá

øîåà .åéôðë ìò ïàùåð êëéôì

,øää

ñðëé àìå éá õçä ñðëéù áèåî

‫בוֹנ ֵנהוּ‬ ְ ‫ ְי‬úéâéâë íäéìò åäôëù ùçðî ‫ ִי ְצּ ֶר ְנהוּ‬äðéáå äøåúá íù ‫ ְכּ ִאישׁוֹן‬úåîåàä ïîå áø÷òå óøù øåàîäù ,ïéòáù øåçùä àåä ‫ֵעינוֹ‬

,éðáá àùàå (ã ,èé úåîù) ä"á÷ä óà åòñðùë ,íéøùð éôðë ìò íëúà

úéúçúá

ïááñå

11

íéä ìò íåâéùäå íäéøçà íéøöî

‫ְיסֹ ְב ֶב ְנהוּ‬ úåçåø

.åðîéä àöåé

éðáàå íéöç íäá íé÷øåæ åéä

åéðá øøåòé

(ë èé ,ãé úåîù) ãéî ,úåàøèñéìá

äæä øùðë äìîçáå íéîçøá íâäð

‫יא ְכּ ֶנ ֶשׁר ָי ִעיר ִקנּוֹ‬,‫לב‬

ïéá àáéå 'åâå íéäìàä êàìî òñéå

.'åâå íéøöî äðçî åîì øéòùî çøæå àá éðéñî 'ä (á ,âì ïî÷ì) øîàðù 12 (â ,â ÷å÷áç) ,ùãå÷ úåááøî äúàå ïøàô øäî òéôåä úéòéáø çåø åæ àáé ïîéúî äåìà

øäî òéôåä åîì øéòùî çøæå (á ,âì ïî÷ì) øîàðù 10 ïøàô ,øáãîá åëøö ìë åä÷éôñé åäàöîé íâøú ñåì÷ðåàå 11 àì (æè ,æé òùåäé) ,íäì àöîå (áë ,àé øáãîá) åîë øåçñ øåçñ ïåðéøùà åäðááñé .øää åðì àöîé íéìâã äòáøàå òöîàá ãòåî ìäåà ,äéúðéëùì .úåçåø òáøàì

20

‫ֶח ְמאַת ָבּ ָקר‬ áìç ‫ח ֵלב צֹאן‬ ֲ ‫ ַו‬áìçä éáâ ìòî ‫ ִעם ֵח ֶלב ָכּ ִרים‬13ïàö ìù úøùò éîéá ‫ילים‬ ִ ‫ ְו ֵא‬íéùáë

‫ַי ְנ ֶחנּוּ‬ ,‫ְו ֵאין ִעמּוֹ‬

‫יד‬,‫לב‬

èì÷ðä ïîåù ‫הוא‬

14

íâäð

çèá

‫ ָבּ ָדד‬,‫הוה‬ ָ ‫ְי‬

‫יב‬,‫לב‬

ããáå çèá øáãîá

ìëî ãçàá çë äéä àì

.‫ֵאל ֵנ ָכר‬

íçìäìå åçë úåàøäì íéåâä éäìà .íäîò

íéèáùä

ïëå ,ãéúòä ìò åäåùøã åðéúåáøå

,‫תּוּדים‬ ִ ‫ ְו ַע‬åéä íéðîù ‫ְבּ ֵני ָב ָשׁן‬ ָ ‫ ִכּ ְליוֹת ִח‬,‫ִעם ֵח ֶלב‬ éîéá ‫טּה‬

.ñåì÷ðåà íâøú ãéòäì ,íä äçëåú éøáã øîåà éðàå

úåéìë áìçë íéðîù íéèç 15äîìù

íäì äøéùä àäúå õøàäå íéîùä

àéìåëë ïéñâå

åøëæé

àìå íäì

ãåâáì

ïôåñù

ãòì

íòèå áåè ïéé äúåù äéä

,‫ְו ַדם ֵע ָנב‬

àìå

.‫ִתּ ְשׁ ֶתּה ָח ֶמר‬ ‫שׁרוּן‬ ֻ ‫ַו ִיּ ְשׁ ַמן ְי‬

áåùç ïéé

,íäì úåùòì ãéúò àåäù úåãìåðä

ïéé]

‫טו‬,‫לב‬

16

18

(æ ÷åñô) ìò áñåî ïéðòä ìëå .ïàëìå ,øåãå øåã úåðù åðéá íìåò úåîé øåëæ

‫ית‬ ָ ‫ ָכּ ִשׂ‬éáåò ïåùì ‫ית‬ ָ ‫ָשׁ ַמ ְנ ָתּ ָע ִב‬ ,‫לוֹהּ ָע ָשׂהוּ‬ ַ ‫ַו ִיּטֹּשׁ ֱא‬

ìë ,úåùòì ãéúò ïëå íäì äùò ïë øåëæì íäì äéä äæ

(‫ַי ְר ִכּ ֵבהוּ ַעל במותי ) ָבּ ֳמ ֵתי‬ ‫ על‬,‫אָרץ לשון גבוה כל המקרא כתרגומו‬ ֶ

‫יג‬,‫לב‬

.‫שׁ ָעתוֹ‬ ֻ ‫ַו ְי ַנ ֵבּל צוּר ְי‬ åøéòáä ,‫אהוּ‬ ֻ ‫ַי ְק ִנ‬ ‫ ְבּ ָז ִרים‬åúàð÷å

åäæéáå åäðâ

åúîç

úåðåùàøä

ïàëì øáãä áùééì êéøö êëéôì

[áåè

,‫ַו ִיּ ְב ָעט‬ 17

äùòù

‫טז‬,‫לב‬

ìëî

äåáâ

ìàøùé

õøà‫ש‬

‫אכל ְתּנוּבֹת ָשׂ ָדי‬ ַ ֹ‫ַויּ‬

‫שם‬

úåöøàä

ìàøùé õøà úåøéô äìà äãù ïåùì áìçá (èé ,âë úåîù) åîë áìç ãå÷ð ÷åáã àåäùëå 13 (â ,ä 'à íéëìî) øîàðù ,äîìù éîéá äéä äæ åîà ïàö äàîå éòø ø÷á íéøùòå íéàéøá ø÷á äøùò øîàðù ,íéèáùä úøùò éîéá äéä äæ åòîùîë 14 ïàöî íéøë íéìëåàå (ã ,å ñåîò) 15

éäéå (á ,ä 'à íéëìî) øîàðù ,äîìù éîéá äéä äæ 'åâå äîìù íçì çáåùî ïåùì àìà ,øáã íù äæ ïéà éîøà ïåùìá ïéé 16 éðù ùøôì ùé ãåòå .[áåè ïéé] æ"òìá ù"åðéà íòèá ìò ïåðéøùà ñåì÷ðåà ìù íåâøú øçà åììä úåàø÷î (å ,å ñåîò) ,íéèáùä úøùò éîéá 'åâå àòøà éô÷åú ïéé é÷øæîá íéúåùä 17

,åáìçá åéðô äñë éë (æë ,åè áåéà) ïåùì ,úéñë åîë àåä ïëå ,õåçáî íéìôëð åéìñëå íéðôáî ïîùù íãàë ïåùìá ì÷ ïåùì ùé ìñë éìò äîéô ùòéå (íù) øîåà áúë íàå íåøò ïåì÷ äñåëå (æè ,áé éìùî) åîë ,éåñë áåéà) åîë ,íéøçà úà úéñë òîùð äéä ùåâã úéùë åéðô äñë éë (æë ,åè 'ä ìëéä ìà íäéøåçà (æè ,ç ìà÷æçé) øîàðù åîë 18 äæî ìåãâ ìåáð êì ïéà ,'åâå

úåøéô ìëî ìùáúäìå áåðì íéì÷ù úåöøàä ‫מעשה באחד‬

,‫ַו ֵיּ ִנ ֵקהוּ ְד ַבשׁ ִמ ֶסּ ַלע‬

‫שאמר לבנו בסיכני הבא לי קציעות מן‬ ‫ אמר‬.‫ הלך ומצא הדבש צף על פיה‬.‫החביות‬ ‫ אמר לו השקע ידך‬.‫לו זו של דבש הוא‬ ‫לתוכה ואתה מעלה קציעות מתוכה‬

åìà

.‫ְו ֶשׁ ֶמן ֵמ ַח ְל ִמישׁ צוּר‬

ìù å÷æçå åô÷ú áìç ùåâ ìù íéúéæ ‫ כשאינו דבוק לתיבה שלאחריו נקוד‬.òìñ ‫ ח( וכשהוא דבוק‬,‫ )תהלים קיד‬,‫חלמיש‬ ‫נקוד חלמיש‬ 21

.‫ כתרגומו‬,äðåîà ‫דבר אחר אמון לשון‬

äùòð (‫ ז‬,‫ בסיני )שמות כד‬åøîà åìèá ïéà

äì÷

.‫ָבּם‬

äòùáå

‫תוֹעבֹת‬ ֵ ‫ְבּ‬ ‫ ַל ֵשּׁ ִדים‬,‫ִי ְז ְבּחוּ‬ .‫יסהוּ‬ ֻ ‫ַי ְכ ִע‬ ,êåøö ïåäá úéìã ‫הּ כתרגומו‬ ַ ֹ‫לֹא ֱאל‬ 19

íéáåòú

íéùòîá

‫יז‬,‫לב‬

,òîùðå

ìâòä åùòå íúçèáä

äúéä àì êøåö íäá äéä åìà

êøã íéúéøåä éë ,íäá íéøëð éìåãâ

åéùëò åîë äìåôë äàð÷

‫אוּני‬ ִ ‫ ֵהם ִק ְנ‬äðîî åøñå äáåè øáãá ,‫אל‬ ֵ ‫ ְבלֹא‬éúîç åøéòáä ‫יהם‬ ֶ ‫סוּני ְבּ ַה ְב ֵל‬ ִ ‫ ִכּ ֲע‬äåìà åðéàù ,‫יאם ְבּלֹא ָעם‬ ֵ ‫אַק ִנ‬ ְ ‫ַו ֲא ִני‬ ‫ ְבּגוֹי ָנ ָבל‬22íù äì ïéàù äîåàá 23 íéðéîä åìà .‫יסם‬ ֵ ‫אַכ ִע‬ ְ ‫כא‬,‫לב‬

‫ לֹא ְי ָדעוּם ֲח ָד ִשׁים‬,‫ֱאלֹ ִהים‬ àì úåîåàä åìéôà

,‫ִמ ָקּרֹב ָבּאוּ‬

äàåø äéäù éåâ .íäá íéìéâø åéä éãåäé íìö äæ øîåà äéä ,íúåà åàøé àì

.‫יכם‬ ֶ ‫לֹא ְשׂ ָערוּם ֲאבֹ ֵת‬

.íäéðôî íúøòù äãîò àì íäî ‫ כך‬,‫דרך שערות האדם לעמוד מחמת יראה‬ .‫נדרש בספרי‬

‫אַפּי‬ ִ ‫ ְב‬äøòá ‫ִכּי ֵאשׁ ָק ְד ָחה‬ ַ ‫ַו ִתּ‬ ‫ ַעד ְשׁאוֹל‬ãåñéä ãò íëá ‫יקד‬ íëöøà ‫א ֶרץ‬ ֶ ‫אכל‬ ַ ֹ‫ַתּ ְח ִתּית ַותּ‬ ‫מוֹס ֵדי ָה ִרים‬ ְ ‫ ַו ְתּ ַל ֵהט‬,‫יב ָלהּ‬ ֻ ‫ִו‬ .24íéøää ìò úãñåéîä íéìùåøé

(‫ כא‬,‫ויש לפרש עוד שערום לשון )ישעיה יג‬ .íéãù ‫ שעירים הם‬,‫ושעירים ירקדו שם‬

‫ָרעוֹת‬

íúà íëì áéèéäì àáùë ,‫דרשו‬

‫כב‬,‫לב‬

,‫ָע ֵלימוֹ‬ 25

‫אַס ֶפּה‬ ְ

‫יח‬,‫לב‬

‫ ורבותינו‬.çëùú

‫כג‬,‫לב‬

äòø ìò äòø øéáçà

‫ טו( פן תספה‬,‫יט‬

íéìùà

‫ ֲא ַכ ֶלּה‬,‫ִח ַצּי‬

åçë

íéùéúîå

‫ ֶתּ ִשׁ‬,‫צוּר ְי ָל ְד ָך‬

‫י‬

åéðôì

ïéñéòëî

íëì áéèéäìî

‫ כמו )בראשית‬,äìëà äôñà øçà øáã

.‫ָבּם‬

åììä íéøéòù íëéúåáà åùò àì

.‫ ֵאל ְמחֹ ְל ֶל ָך‬,‫ַו ִתּ ְשׁ ַכּח‬ 20 ,‫ ַו ִיּ ְנאָץ‬,‫הוה‬ ָ ‫ַו ַיּ ְרא ְי‬ íçøî

êàéöåî

‫יט‬,‫לב‬

ìë

‫כ‬,‫לב‬

úåðòøåôä éôì åæ äìì÷å .íäá íðéà íäå íéìë éöç ,àéä äëøáì

.‫וּבנֹ ָתיו‬ ְ ,‫ִמ ַכּ ַעס ָבּ ָניו‬ ‫ירה ָפ ַני ֵמ ֶהם‬ ָ ‫אַס ִתּ‬ ְ ,‫אמר‬ ֶ ֹ‫ַויּ‬

‫יתם‬ ָ ‫אַח ִר‬ ֲ ‫ ָמה‬,‫ֶא ְר ֶאה‬ ‫ ִכּי דוֹר ַתּ ְה ֻפּכֹת‬íôåñá íäá ָ ‫ֵה‬ ñòëì éðåöø ïéëôäî ,‫מּה‬ äìòú äî

æ"òìá ä"øåèéøøåð ïîåà éäéå (æ ,á øúñà) ïåùì 21 .[êåðéç] àì íòä äæ íéãùë õøà ïä (âé ,âë äéòùé) øîàðù 22 ãàî äúà éåæá (á ,à äéãáåò) øîåà àåä åùòáå ,äéä

21

[êåðéç] ‫מן‬ ֻ ‫ֵא‬

‫ָבּ ִנים לֹא‬

23

ïéà åáìá ìáð øîà (à ,ãé íéìäú) øîåà àåä ïëå íéäìà äì áéáñ íéøä íéìùåøé (á ,äë÷ íù) øîàðù 24

,çé àø÷éå) íéôùëå øåëæ áëùî (áë ,çé àø÷éå) ïåâë 19 äáòåú íäá øîàðù ,(áë

(çé ,èë ìéòì) ,äðù ìò äðù åôñ (à ,èë äéòùé) ïåùì 25 .íëéçáæ ìò åôñ íëéúåìåò (àë ,æ äéîøé) ,äåøä úåôñ

ìéç (æ ,çî íù) ,úåìéà ììåçé (è ,èë íéìäú) ïåùì 20 äãìåéë

22

,‫יוֹנק‬ ֵ ‫תוּלה‬ ָ ‫ ַגּם ְבּ‬,‫ַגּם ָבּחוּר‬ ,‫אָ ַמ ְר ִתּי‬

‫כו‬,‫לב‬

äàôà éáìá

,‫ֵמ ֱאנוֹשׁ‬

.‫יבה‬ ָ ‫ִעם ִאישׁ ֵשׂ‬ ֶ ‫אַפ ֵא‬ ְ éúøîà ‫יהם‬

‫יתה‬ ָ ‫אַשׁ ִבּ‬ ְ

29

.íúåà

.‫ִז ְכ ָרם‬ ‫אוֹיב‬ ֵ ‫ַכּ ַעס‬ íäéìò ñåðë

àì íà

‫אָגוּר‬

,‫לוּלי‬ ֵ

‫כז‬,‫לב‬

26

,áòø éøéòù

‫ְמ ֵזי ָר ָעב‬

‫כד‬,‫לב‬

íéìë

‫וּל ֻח ֵמי‬ ְ 27‫אדם כחוש מגדל שער על בשרו‬ ‫ שנאמר‬,íäá åîçìð íéãùä ,‫שׁף‬ ֶ ‫ֶר‬ ‫ והם שדים‬,‫ ז( ובני רשף יגביהו עוף‬,‫)איוב ה‬ ‫ ששמו‬ãù

‫ירי‬ ִ ‫ ְמ ִר‬,úåúéøë ‫ְו ֶק ֶטב‬

.‫ יד( אהי קטבך שאול‬,‫מרירי כמו )הושע יג‬

‫ְו ֶשׁן ְבּ ֵהמֹת‬ ,‫נושכין וממיתין ֲא ַשׁ ַלּח ָבּם‬

‫מעשה היה והיו הרחלים‬

áéåàä ñòëù

‫ זֹ ֲח ֵלי ָע ָפר‬,‫ִעם ֲח ַמת‬

íúéçùéå íäì ìëåé íàå úéçùäì

ñøà

‫אמרוּ‬ ְ ֹ‫ ָצ ֵרימוֹ ֶפּן י‬,‫ֶפּן ְי ַנ ְכּרוּ‬ åá äìåãâä äìúé ‫מה‬ ָ ‫ָי ֵדנוּ ָר‬ ‫הוה ָפּ ַעל ָכּל‬ ָ ‫ ְולֹא ְי‬åéäìàáå ‫ וזהו‬,éá äìåãâä äìúé àìå ‫זֹאת‬

ìò íðåçâ ìò íéëìäîä íéùçð

‫ ינכרו הדבר לתלות‬,‫שנאמר פן ינכרו צרימו‬

‫ִכּי‬ .‫ שאין הגדולה שלו‬,‫גבורתי בנכרי‬ ‫ ֵה ָמּה‬,‫ גוֹי אֹ ַבד ֵעצוֹת‬åúåà ָ ‫ ְתּ‬,‫ְו ֵאין ָבּ ֶהם‬ åéä åìéàù ‫בוּנה‬ ‫כח‬,‫לב‬

.õøàä ìò íéìçåæä íéîë ,øôòä ,øôòä ìò íéîä úöåøî ïåùì äìéçæ ìò óùôùîä øáã úöåøî ìë ïëå

,øéòì ‫כה ִמחוּץ‬,‫ לב‬. êìåäå øôòä ,úåñééâ ‫ח ֶרב‬ ֶ íìëùú ‫ְתּ ַשׁ ֶכּל‬ áøçä

ïî

‫ימה‬ ָ ‫ ֵא‬,åááì

èìîðå éøãç

‫ ַי ְשׂ ִכּילוּ‬,‫לוּ ָח ְכמוּ‬

. 'åâå ‫זֹאת‬

.‫יתם‬ ָ ‫אַח ִר‬ ֲ ‫ ְל‬,‫ָי ִבינוּ‬

áì

åðúé

ìù

íúåðòøåô

óåñì

‫יכה ִי ְרדֹּף ֶא ָחד‬ ָ ‫ֵא‬

ïðåáúäì ‫ל‬,‫לב‬

ìàøùé

ìàøùéî ‫א ֶלף‬ ֶ åðîî

‫וּמ ֲח ָד ִרים‬ ֵ

úî àåäå äîéà úîçî åéìò íéôå÷ð

óåãøé äëéà ,úàæ åìéëùé íéîëç ‫כט‬,‫לב‬

çøåáùë

.äá êìåäå úéááù äîéà íéøãçîå øçà øáã 28

,øáã úîéà äéäú

äî ìò áøç ìëùú õåçî øçà øáã (âé ,àé äéîøé) øîàðù ,úåöåçá åùòù íúîù

íéìùåøé

úåöåç

øôñîå

úùåáì úåçáæî éøãçá åùòù äî ìò äîéà íéøãçîå øùà (áé ,ç ìà÷æçé) øîàðù ,íéøãç

éìòî íëéìùäì äàô íúéùà íäéàôà ùøôì ùéå 29 íäì ïúúå (áë è äéîçð) àøæòá åðéöî åúîâåãå .ø÷ôä åøáç ïëå .ø÷ôäì ,äàôì í÷ìçúå íéîîòå úåëìîî ,ïäéìò éæâåø ìåçé åîåâøúë åúåà íéøúåô ùéå .íçðî úçà íäéàôàà áåúëì åì äéä ïë íàù ,ïëúé àìå áåéà) ,êøæàà (ä ,äî äéòùé) åîë ,ãåñéì úçàå ùåîùì äéåàø äðéà äðåëéúä 'àäå ,éô åîá íëöéîàà (ä ,æè äéåðùä àúééøáä ïåùì øçà íâøú ñåì÷ðåàå .ììë åá éà óà éúøîà úåáéú ùìùì åæ äáéú ú÷ìåçä éøôñá åøîàéù ,íðéà åìéàë íðúà éôàá éúøîà ,íä íä äéà íäéìò íäéàåø

ùéà óèçá íéùåò ìàøùé úéá éð÷æ åúéëùî éøãçá .åéìò çéëåî ãò éì ïéàå ,ïôë éçéôð ,íâøú ñåì÷ðà 26 éúòîù àùåìåèî ïùøãä äùî éáø ìù åîùîå àéæîá êôäî äåäã ,àéæî øòù éîøà ïåùì 27 ïëå ,åðéðåìçá úåî äìò éë (ë ,è äéîøé) øîàðù åîë 28 .ñåì÷ðåà íâøú

23

‫ְורֹאשׁ ְפּ ָת ִנים‬

‫ ָי ִניסוּ ְר ָב ָבה ִאם לֹא‬,‫וּשׁ ַנ ִים‬ ְ

íäî òøôéå àáé éøæëà áéåà .êåùðì

,‫צוּרם ְמ ָכ ָרם‬ ָ ‫ִכּי‬

øæëà àåäù ,íñåë

.‫אַכ ָזר‬ ְ ‫ֲהלֹא הוּא‬ ‫מס כתרגומו‬ ֻ ‫ ָכּ‬íúåîãù úàåáúå éúçëùù íä ‫ ִע ָמּ ִדי‬íéøåáñë ‫לד‬,‫לב‬

íðôâ éøô

íøñîå íøëî

‫ירם‬ ָ ‫יהוה ִה ְס ִגּ‬ ָ ‫ַו‬

íäì äéä äæ ìë

30

‫לא‬,‫לב‬

åðãéá

íéøåîùå íéæåðâ íìåë ,íäéùòî

àìå íøéâñä íùäù ïéáäì íéáéåàì

éðôì

ãò éøäù ,ïåçöðä íäéäìàìå íäì

.‫אוֹצרֹ ָתי‬ ְ ‫ ְבּ‬,‫ ָחתוּם‬.'åâå 'ä ãéá ‫ ָנ ָקם‬úåðòøåô ïîåæîå ïåëð éîò ‫ִלי‬ í÷ðä íäéùòîë íäì íìùé ‫שׁ ֵלּם‬ ִ ‫ְו‬

ãâðë íäéäìà íåìë åìëé àì äðä

ñåë éë (è ,äò íéìäú) øîàðù ,ñåëä åúåà ‫לה‬,‫לב‬

32

,åðòìñë ‫צוּרנוּ‬ ֵ ‫ִכּי לֹא ְכ‬

ָ ‫ כל צור שבמקרא לשון סלע‬.íòìñ ‫צוּרם‬

.íìåîâ íäì íìùé íéèôåù

úåëæ

‫ ַר ְג ָלם‬íåúúùë ‫ְל ֵעת ָתּמוּט‬

øîàðù ïéðòë

åéìò ïéëåîñ ïäù íúåáà

‫ ִכּי ָקרוֹב‬.ìâø äðñîøú ‫ יוֹם‬íäéìò àéáäì

(å ,åë äéòùé)

äöøàùî

àéáäì éðôì ïîåæîå áåø÷

,‫ידם‬ ָ ‫ֵא‬

äáøä íéçåìù éãé ìò ‫ יט( ימהר יחישה‬,‫כמו )ישעיה ה‬

.‫ָלמוֹ‬

‫ֲע ִתדֹת‬

åàåáé

‫ְו ָחשׁ‬

åðøåö

.

‫ילים‬ ִ ‫ְפּ ִל‬

åéùëò

‫ְואֹ ְי ֵבינוּ‬

íäì åðøëî åðøåöù éøä ,åðúåà

éáìá éúøîà ‫מוסב למעלה‬

‫ִכּי ִמ ֶגּ ֶפן‬

‫לב‬,‫לב‬

íøëæ úéáùàå íäéàôà

íäéùòîù

éôì

,‫ַגּ ְפ ָנם‬

‫ְסדֹם‬

äøåîòå íåãñ äùòî

‫ֲעמֹ ָרה‬ àåä

31

‫וּמ ַשּׁ ְדמֹת‬ ִ ‫ ִע ְנּ ֵבי רוֹשׁ‬,‫ֲע ָנ ֵבמוֹ‬

äàåáú äãù

øî áùò

ìàøùé ìò øåâà áéåà ñòë éìåì øîàù

øäîå

úåøåøî úåìëùà êëéôì ,íøéøîäìå íìéòøäì

íäì úåãéúòä

.éðáì åùòù äî ìò íúåà èéòìäì åîì

.‫ ָלמוֹ‬,øî ä÷ùî ‫אַשׁ ְכּלֹת ְמרֹרֹת‬ ְ ‫ וכן‬.‫ לפי מעשיהם פורענותם‬,íäì éåàø ‫תרגם אונקלוס ותושלמת עובדיהון‬

,‫ינם‬ ִ ‫ֲח ַמת ַתּ ִנּ‬

‫לג‬,‫לב‬

‫כמררותהון‬

‫כתרגומו הא כמרת תניניא כס‬

‫ינם‬ ָ ‫ֵי‬

ñåë íéùçð úåøéøîë ‫ הנה‬,‫פורענותהון‬ äî ìò íúå÷ùäì ïëåî

íúåðòøåô äúùî .íäì ïéùåòù

àéäå ,íåìùå åîë ,øáã íù íìùå íéùøôî ùéå 32 .øåáãäå åîë ,(âé ,ä äéîøé) íäá ïéà øáãäå úøæâî íäì íìùà éúîéàå

[øéâñäì] æ"òìá ø"øáìéã 30 'á íéëìî) ,ìëåà äùò àì úåîãùå (æé ,â ÷å÷áç) åîë 31 ïåøã÷ úåîãùá (ã ,âë

24

àáúùë ãòì úàæä äøéùä úåéäì äçëåú éøáã äùî íäéìò ãéòä ïàë ãò .ùàøî íéúòãåä éðàù åòãé .úåðòøåôä íäéìò ìëë úåðòøåôä úåìëë íäéìò åàåáéù ïéîåçðú éøáã íäéìò ãéòä êìéàå ïàëî äìàä íéøáãä ìë 'åâå êéìò åàåáé éë äéäå (â à ,ì ìéòì) äìòîì øîà øùà 'åâå êúåáù úà êéäìà 'ä áùå 'åâå äìì÷äå äëøáä

.äòøä ïî íäéìò ïâäì åá ïéçåèá ,‫אכלוּ‬ ֵ ֹ‫ֲא ֶשׁר ֵח ֶלב ְז ָב ֵחימוֹ י‬ ‫לח‬,‫לב‬

èåôùéùë

,‫הוה ַעמּוֹ‬ ָ ‫ִכּי ָי ִדין ְי‬

íéøåîàä

åììä

ïéøåñéá

‫לו‬,‫לב‬

ïúåà

åéäù íéìëåà úåäìà ïúåà åéä

íéèôùî íäéìò åàåáéùë33 ,íäéìò

íäéðôì ïéáéø÷î

áåùì åéãáò ìò ä"á÷ä íçðúéå åììä

‫יכם‬ ָ ‫ִי ְשׁתּוּ ֵיין ְנ ִס‬ åúåà ‫ר ֶכם‬ ֻ ‫ ְו ַי ְע ְז‬,‫ ָיקוּמוּ‬íëéñð ‫ ִס ְת ָרה‬íëì ‫יכם‬ ֶ ‫ ְי ִהי ֲע ֵל‬øåöä ,‫ְראוּ ַע ָתּה‬ .øåúñîå äñçî ïéé ïéúåùå

‫לט‬,‫לב‬

íäéìò íçøìå

ïéãé éë ùîùî äæ ïåùìá

éë åîë àìà ,ïéøåñé ïåùì ïéãé ïéàå ,àäã ïåùìá úìæà éë äàøé éë ,íäé÷ùåò ãéî íáéø úà áéøé .'åâå ãé

êôä ïåùì

‫ְו ַעל ֲע ָב ָדיו ִי ְת ֶנ ָחם‬

íëéìò

‫ ִכּי‬òøäì åà áéèéäì äáùçîä ‫אָז ַלת ָיד‬ ְ ‫ ִכּי‬äàøéùë ‫ִי ְר ֶאה‬

äçåî ïéàå íëòéùåàù äòåùúä

íäéìò ãàî ú÷æåçå úëìåä áéåàä

éúàáäù ïîå éðà

úåðòøåôä

òéùåî

íëì

ïî ïéàå

åðéáä

,‫ִכּי ֲא ִני ֲא ִני הוּא‬

ä"á÷ä äìâé æà

éãéá

íéøäì éðàå ìéôùäì

éúàî àåä éðà éðà éë äúò åàø øîàéå åúòåùé .äáåèä íäéìò àáú éúàîå äòøä íäéìò úàá

,‫ ָמ ַח ְצ ִתּי ַו ֲא ִני ֶא ְר ָפּא‬éðåîëå éúîâåã éá íéòùåôä .‫מ ִצּיל‬ ַ ,‫ְו ֵאין ִמ ָיּ ִדי‬ .íëéìò àéáà øùà äòøä ïî íëúà ìéöéù éî

‫ ֶא ָשּׂא ֶאל‬éôà ïåøçá ‫ִכּי‬ ַ ‫ָשׁ‬ äòåáùá ‫ ָי ִדי‬éîöò ìà ‫מ ִים‬

‫מ‬,‫לב‬

éúðéëù íå÷î äøùî éðà ãéîú ,éúàùð éë åîë øåáâå äìòîì ùìç åìéôà åîåâøúë ,íéîùá ïëù ìëå ,ïåúçúä ìò ïåéìòä úîéà ,äèîì

éãé ìò òùåð

‫ְו ָעזוּב‬

‫ָעצוּר‬

íäá

‫ְו ֶא ֶפס‬

íäá øåöòéù ìùåîå øöåò

‫ עוצר הוא המושל העוצר‬.áæåò éãé ìò ‫בעם שלא ילכו מפוזרים בצאתם לצבא על‬

, íäéìò ä"á÷ä ‫אָמר‬ ַ ‫ ְו‬34‫האויב‬ åãáòù äøæ äãåáò ‫הימוֹ‬ ֵ ֹ‫ֵאי ֱאל‬ ‫לז‬,‫לב‬

åîë ,ìàøùé ìù åîéäìà éà øîàé áéåàä ïéðòë ,úëøôä úà øãâùë òùøä ñåèéè øîàù äùåá äñëúå éúáéåà àøúå (é ,æ äëéî) øîàðù .êéäìà 'ä åéà éìà äøîåàä

ïéñëúî åéäù òìñä

‫ ָח ָסיוּ בוֹ‬,‫צוּר‬

åéäù øîåìë ,äðöäå äîçä éðôî åá

,éúðéëù íå÷î äèîìî ùìçå äìòîì øåáâù éãéá äéäå ,åãé ìò ùéà (æé ,á øáãîá) åîë ,íìåòì éëðà éçù éúøîà ìáà ,íëî òøôäì éë ,øáãá úåäù éì ùéù éôì ,òåøôì øäîî éðéà òøôð éðà íéðåøçà úåøåãáå ,íìåòì éç éðà ïîå íéúîä ïî òøôäì éãéá úìåëéäå íäî øäîî úåîì êìåä àåäù íãå øùá êìî íééçä åà àåä úåîé àîù éë ,åééçá òøôäì åúî÷ð

åðéà äæ éë .íéîò øñåé ïéãé íá éë (àì ,åì áåéà) åîë 33 ,äìòî ìù íéøáãì íòè úúì ,àäã ïåùìá ùîùî åàåáú éë (á ,äë àø÷éå) åîë ,øåáã úìçú ïåùì àìà ,õøàä ìà òùåðä àåä øåöò .[èéìù] ø"åãðéèðééî æ"òìá ïåùìá 34 åáæòéå (ç ,â äéîçð) åîë ,÷æåçî áåæò .ìùåîä øåöòîá äáæò àì êéà (äë ,èî äéîøé) ,äîåçä ãò íéìùåøé úà áåæò .[èìùð] ã"åðéèðééî øåöò .äìäú øéò [øöåáî] ø"åãöøåôðéà

25

‫ ִמ ַדּם ָח ָלל‬ïåòî íäì äéäú úàæ åáùù ‫שׁ ְב ָיה‬ ִ ‫ ְו‬ìàøùé éììç íã úìçú òùôî ‫מרֹאשׁ‬ ֵ íäî éë ,áéåàä .‫אוֹיב‬ ֵ úåöøô ‫ַפּ ְרעוֹת‬ ã÷åô úåîåàä ïî òøôð ä"á÷äùë íäéúåáà úåðåòå íðåò íäéìò ìàøùéá åöøôù äöøô úéùàøî åúåàì

,‫גוֹים ַעמּוֹ‬ ִ ‫ַה ְר ִנינוּ‬

‫מג‬,‫לב‬

ìàøùé úà úåîåàä åçáùé ïîæä å÷áãù åæ äîåà ìù äçáù äî åàø åøáòù úåàìúä ìëá ä"á÷äá åéä íéòãåé ,åäåáæò àìå íäéìò

‫ִכּי ַדם ֲע ָב ָדיו‬

åçáùáå åáåèá

åòîùîë íäéîã úåëéôù ìòå ìæâä ìò

‫ִיקּוֹם‬

‫ְו ָנ ָקם ָי ִשׁיב ְל ָצ ָריו‬

‫ יט( מצרים‬,‫ כענין שנאמר )יואל ד‬,ñîçä ‫לשמה תהיה ואדום למדבר שממה תהיה‬ (‫ י‬,‫ ואומר )עובדיה א‬,‫מחמס בני יהודה‬

‫מחמס אחיך יעקב וגו' ְו ִכ ֶפּר‬

‫לשון רצוי‬

‫ כא( אכפרה פניו‬,‫ כמו )בראשית לב‬,‫ופיוס‬

‫אַד ָמתוֹ‬ ְ

ñééôé

‫לרוגזיה‬

åøáòù úåøöä ìò åîòå

‫אנחיניה‬

.‫ַעמּוֹ‬

áéåàä íäì äùòùå íäéìò

éðà ìáà ,åðîî åúî÷ð äàø àìù àöîðå åáéåà ,íäééçá òøôð éðéàå íä åúåîé íàå íìåòì éç

,‫אָמ ְר ִתּי‬ ַ ‫ ְו‬íúåîá òøôà .‫ ַחי אָנֹ ִכי ְלעֹ ָלם‬òáùð éðà ‫הוא‬

‫לשון שבועה‬

íà

,‫נּוֹתי ְבּ ַרק ַח ְר ִבּי‬ ִ ‫ִאם ַשׁ‬

åîë

,éáøç

áäì

úà

‫מא‬,‫לב‬

ïðùà

‫ טו( למען היות‬,‫)יחזקאל כא‬ [‫לה ברק שפלנדו"ר ]ברק‬ ,ïééåìú

íðéàù

ùé

íà

äáøä

èôùîá æçàúå éáøç ÷øá ïðùàùë äìòîì éúùøéôù åîë ,'åëå éãé çéðäì

,íëì

‫ְותֹא ֵחז ְבּ ִמ ְשׁ ָפּט ָי ִדי‬ åòøäù éáéåàá íéîçø úãî

‫ טו( אשר אני קצפתי מעט והמה‬,‫)זכריה א‬

úà éãé æçàúå øçà øáã .‫עזרו לרעה‬ íå÷ðìå äá ÷éæçäì èôùîä úãî í÷ð

‫ ְו ִל ְמ ַשׂ ְנאַי‬,‫אָשׁיב ָנ ָקם ְל ָצ ָרי‬ ִ ‫ למדו רבותינו באגדה מתוך‬.‫שׁ ֵלּם‬ ַ ‫ֲא‬ àì ,‫לשון המקרא שאמר ותאחז במשפט ידי‬ úãî ,ä"á÷ä úãî íãå øùá úãîë ìåëé åðéàå õç ÷øåæ íãå øùá ùéå åéöç ÷øåæ ä"á÷äå ,åáéùäì

äøéùä äàöä (‫)קמו‬

,åãéá ïæçåà åìàë ,íáéùäì åãéá

‫מד‬,‫לב‬

ïàë øîàðå ,åöç àåä ÷øá éøäù

‫ ַו ְי ַד ֵבּר ֶאת‬,‫ַו ָיּבֹא מֹ ֶשׁה‬ ‫ירה ַהזֹּאת‬ ָ ‫ָכּל ִדּ ְב ֵרי ַה ִשּׁ‬ ‫הוֹשׁ ַע ִבּן‬ ֵ ‫ ְו‬,‫אָז ֵני ָה ָעם הוּא‬ ְ ‫ְבּ‬ äìèð ,äúéä éâæåéã ìù úáù .‫נוּן‬

åì ãéîòä ,äæì äðúðå äæî úåùø àäéù ,òùåäéì ïîâøåúî äùî

,éãé èôùîá æçàúå éáøç ÷øá ‫ הוא בלע"ז‬úåðòøåô ‫והמשפט הזה לשון‬

[ùðåò] ‫יושטיצי"א‬

,‫אַשׁ ִכּיר ִח ַצּי ִמ ָדּם‬ ְ íøùá ‫שׂר‬ ָ ‫אכל ָבּ‬ ַ ֹ‫ְו ַח ְר ִבּי תּ‬

áéåàä

‫מב‬,‫לב‬

åøîàé àìù éãë ,åééçá ùøåã 26

úåîì äùîì éååö (‫)קמז‬ ‫מח‬,‫לב‬

,‫הוה ֶאל מֹ ֶשׁה‬ ָ ‫ַו ְי ַד ֵבּר ְי‬ [íåéä éöçá] ‫זּה‬ ֶ ‫ְבּ ֶע ֶצם ַהיּוֹם ַה‬ ‫ֵלאמֹר בשלשה מקומות נאמר בעצם‬ 36

êì äéä àì êáø ééçá ìàøùé .ùàø íéøäì àìù øîåì ,òùåä ïàë åàøå÷ äîìå äðúðù éô ìò óàù ,åéìò åúòã äçæ øùàë åîöò ìéôùä ,äìåãâ åì

‫היום הזה‬

‫מט ֲע ֵלה ֶאל ַהר ָה ֲע ָב ִרים‬,‫לב‬ ‫ ֲא ֶשׁר ְבּ ֶא ֶרץ‬,‫ַה ֶזּה ַהר ְנבוֹ‬ ‫ ַעל ְפּ ֵני ְי ֵרחוֹ‬,‫ ֲא ֶשׁר‬,‫מוֹאָב‬ ‫ ֲא ֶשׁר ֲא ִני‬,‫וּר ֵאה ֶאת ֶא ֶרץ ְכּ ַנ ַען‬ ְ ‫נ‬,‫לב‬ .‫נֹ ֵתן ִל ְב ֵני ִי ְשׂ ָר ֵאל ַל ֲא ֻח ָזּה‬ ‫אַתּה עֹ ֶלה‬ ָ ‫ ָבּ ָהר ֲא ֶשׁר‬,‫וּמת‬ ֻ ‫יך‬ ָ ‫ ֶאל ַע ֶמּ‬,‫אָסף‬ ֵ ‫ ְו ֵה‬,‫ָשׁ ָמּה‬ ֲ ‫ַכּ ֲא ֶשׁר ֵמת‬ ‫יך ְבּהֹר‬ ָ ‫אָח‬ ִ ‫אַהרֹן‬ äúåàá ‫מּיו‬ ָ ‫ ֶאל ַע‬,‫אָסף‬ ֶ ‫ ַו ֵיּ‬,‫ָה ָהר‬

,‫מה ַו ְי ַכל מֹ ֶשׁה‬,‫ לב‬åúìçúî ‫ְל ַד ֵבּר ֶאת ָכּל ַה ְדּ ָב ִרים ָה ֵא ֶלּה‬ ‫אמר‬ ֶ ֹ‫מו ַויּ‬,‫ לב‬.‫ֶאל ָכּל ִי ְשׂ ָר ֵאל‬ êéøö ,‫שׂימוּ ְל ַב ְב ֶכם‬ ִ ,‫ֲא ֵל ֶהם‬ åéðæàå åáìå åéðéò åéäéù íãà

äúéî

‫ ְל ָכל‬35,äøåú éøáãì íéðååëî ‫ ֲא ֶשׁר אָנֹ ִכי ֵמ ִעיד‬,‫ַה ְדּ ָב ִרים‬ ‫ ֶאת‬,‫ָבּ ֶכם ַהיּוֹם ֲא ֶשׁר ְתּ ַצוֻּם‬ ֶ ‫ְבּ ֵנ‬ ‫ ֶאת‬,‫ ִל ְשׁמֹר ַל ֲעשׂוֹת‬,‫יכם‬ ‫מז‬,‫לב‬ .‫תּוֹרה ַהזֹּאת‬ ָ ‫ָכּל ִדּ ְב ֵרי ַה‬ àì ‫ ִמ ֶכּם‬,‫ִכּי לֹא ָד ָבר ֵרק הוּא‬

ïåùàø ãâá ïøäà úà äùî èéùôäù

äáøä éë ,äá íéòâé íúà íðçì

éùéìù ïëå éðù ïëå øæòìàì åùéáìäå

.íëééç àåä éë ,äá éåìú øëù

,äúåà

úãîçå

úéàøù

äùî åì øîà .åãåáëá åðá äàøå

äøåúá ï÷éø øáã êì ïéà øçà øáã

èåùô .äìòå ,äèîì äìò éçà ïøäà

‫ תדע‬,øëù ïúî åá ïéàù åðùøãú íàù ‫ כב( ואחות לוטן‬,‫לך שכן אמרו )בראשית לו‬ ‫ יב( ותמנע היתה פלגש וגו' לפי‬,‫ )שם לו‬,‫תמנע‬ ‫שאמרה איני כדאי להיות לו לאשה הלואי‬ ‫ להודיע שבחו‬,‫ וכל כך למה‬,‫ואהיה פילגשו‬ ‫של אברהם שהיו שלטונים ומלכים מתאוים‬

.èùôå ,êéìâø èåùô .èùôå ,êéãé õî÷å ,êéô õåî÷ .íöòå ,êéðéò íåöò ,'åâå çð àá äæä íåéä íöòá (âé ,æ íù) çðá øîàð 36 íéøîåà åøåã éðá åéäù éôì ,íåé ìù åøåà úéàøîá åúåà ïéçéðî åðà ïéà åá ïéùéâøî åðà íà êëå êëá ïéìéùë ïéìèåð åðà àìà ãåò àìå ,äáéúá ñðëéì éðéøä ä"á÷ä øîà .äáéúä úà ïéò÷áîå úåîåãø÷å úåçîì çë åãéá ùéù éî ìëå ,íåéä éöçá åñéðëî .äçîéå àáé

•

äæä íåéä íöòá (àð ,áé úåîù) øîàð íéøöîá íà êëå êëá íéøîåà íéøöî åéäù éôì ,'ä àéöåä ,úàöì íúåà íéçéðî åðà ïéà íäá ïéùéâøî åðà ïéâøåäå ïééæ éìëå úåôééñ ïéìèåð åðà àìà ãåò àìå ìëå íåéä éöçá ïàéöåî éðéøä ä"á÷ä øîà .íäá .äçîéå àáé úåçîì çë åá ùéù éî

•

,äæä íåéä íöòá øîàð äùî ìù åúúéîá ïàë óà åðà íà êëå êëá íéøîåà ìàøùé åéäù éôì åðàéöåäù íãà ,åúåà ïéçéðî åðà ïéà åá ïéùéâøî ïîä úà åðì ãéøåäå íéä úà åðì òø÷å íéøöîî åðì ïúðå øàáä úà åðì äìòäå åéìùä úà åðì æéâäå ä"á÷ä øîà .åúåà ïéçéðî åðà ïéà äøåúä úà 'åëå íåéä éöçá åñéðëî éðéøä

•

‫יכם‬ ֶ ‫ ַח ֵיּ‬,‫להדבק בזרעו ִכּי הוּא‬ ‫ ַתּ ֲא ִריכוּ ָי ִמים ַעל‬,‫וּב ָדּ ָבר ַה ֶזּה‬ ַ ֶ ‫ ֲא ֶשׁר‬,‫ָה ֲא ָד ָמה‬ ‫אַתּם עֹ ְב ִרים‬ .‫ ְל ִר ְשׁ ָתּהּ‬,‫ֶאת ַה ַיּ ְר ֵדּן ָשׁ ָמּה‬ {‫} פ‬ êéðéòá äàø íãà ïá (ã ,î ìà÷æçé) øîåà àåä ïëå 35 ,øîåçå ì÷ íéøáã éøä ,'åâå êáì íéùå òîù êéðæàáå äð÷á ããîðå íéðéòì äàøð àåäù úéáä úéðáú äîå ,ïéáäì íéðååëî åáìå åéðæàå åéðéò åéäéù íãà êéøö äîë úçà ìò äøòùá ïééåìúä ïéøøäë ïäù äøåú éøáã äîëå

27

‫‪úîù éî éøùà äùî øîà .åì êìäå‬‬

‫‪ .åæ äúéîá‬לב‪,‬נא ַעל ֲא ֶשׁר ְמ ַע ְל ֶתּם‬ ‫תוֹך ְבּ ֵני‬ ‫‪ִ ìåòîì íúîøâ‬בּי ְבּ ְ‬ ‫יבת ָק ֵדשׁ‪,‬‬ ‫ִי ְשׂ ָר ֵאל‪ְ ,‬בּ ֵמי ְמ ִר ַ‬ ‫ִמ ְד ַבּר ִצן ַעל ֲא ֶשׁר לֹא ִק ַדּ ְשׁ ֶתּם‬ ‫תוֹך ְבּ ֵני ִי ְשׂ ָר ֵאל ‪éì íúîøâ‬‬ ‫אוֹתי ְבּ ְ‬ ‫ִ‬ ‫‪ ùã÷úà àìù‬אמרתי לכם )במדבר כ‪ ,‬ח(‬ ‫ודברתם אל הסלע והם הכוהו והוצרכו‬ ‫להכותו פעמים ואילו דברו עמו ונתן מימיו‬ ‫בלא הכאה היה מתקדש שם שמים‪ ,‬שהיו‬

‫‪28‬‬

‫ישראל אומרים ומה הסלע הזה שאינו לשכר‬ ‫ולא לפורענות אם זכה אין לו מתן שכר ואם‬ ‫חטא אינו לוקה כך מקיים מצות בוראו אנו‬

‫לא כל שכן‪ .‬לב‪,‬נב ִכּי ִמ ֶנּ ֶגד‪,‬‬ ‫אָרץ ‪íà éë‬‬ ‫ִתּ ְר ֶאה ֶאת ָה ֶ‬

‫‪÷åçøî‬‬ ‫‪àì‬‬

‫‪êééçá ãåò äðàøú àì åéùëò äðàøú‬‬

‫ְו ָשׁ ָמּה‪ ,‬לֹא ָתבוֹא‬

‫‪éë éúòãéå‬‬

‫‪êì øîåà éðà ïë ìò êì àéä äáéáç‬‬

‫אָרץ‪ֲ ,‬א ֶשׁר ֲא ִני‬ ‫‪ֶ äàøå äìò‬אל ָה ֶ‬ ‫נֹ ֵתן ִל ְב ֵני ִי ְשׂ ָר ֵאל‪} .‬פ{‬

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59