Giaoan > Daiso 7 > Ds Tiet 29

Ngaøy soaïn: HAØM SOÁ Tuaàn: 14 Ngaøy daïy: Tieát: 29 I – MUÏC TIEÂU: - HS bieát ñöôïc khaùi nieäm veà haøm soá. - Thoâng qua baûng hoaëc coâng thöùc coù theå nhaän bieát ñöôïc moät haøm soá hay khoâng. - Xaùc ñònh giaù trò töông öùng cuûa haøm soá khi bieát ñöôïc giaù trò cuûa bieát soá. II – CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: - GV: Baûng phuï, thöôùc thaúng - HS: Baûng phuï, thöôùc thaúng. III – PHÖÔNG PHAÙP CHÍNH: Phaùt hieän vaø giaûi quyeát vaán ñeà. IV – CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC TREÂN LÔÙP: TG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GHI BAÛNG THAÀY TROØ 10/ Hoaït ñoäng 1: KIEÅM Baøi giaûi TRA Hai HS leân baûng a/ Ta coù - GV goïi 2 HS leân baûng thöïc hieän V 1 2 3 4 moãi HS giaûi moät caâu. HS coøn cuøng theo m 7, 15 23 31 a/Tính caùc giaù trò töông doõi. 8 ,6 ,4 ,2 öùng cuûa m khi V = 1; 2; Trong ñoù m = 7,8 V. 3; 4. Trong ñoù m = 7,8. V b/ Ta coù b/Tính caùc giaù trò töông HS laäp baûng goàm v 5 10 25 50 öùng cuûa t khi v = 5; 10; 2 doøng vaø 5 coät t 10 5 2 1 ñeå tính. 50 50 25; 50. Trong ñoù t = . Trong ñoù t = . HS ñ/vôiù caâu a/ m v v vaø V laø hai ñaïi - GV coù theå yeâu caàu löôïng tæ leä thuaän HS laäp baûng ñeå tính. coù heä soá tæ leä k - GV cho HS nhaän xeùt = 7,8. söï phuï thuoäc cuûa hai ñaïi löôïng coù maët trong HS: ñ/vôùi caâu b/ v vaø t laø hai ñaïi moãi baøi. löôïng tæ leä nghòch - GV cho HS nhaän xeùt vôùi heä soá tæ leä a vaø boå sung. ( Moãi giaù trò tính ñuùng = 50. HAØM SOÁ 2,5 ñ). / 12 * GV ñaët vaán ñeà: Moái 1-MOÄT SOÁ VÍ DUÏ quan heä giöõa hai ñaïi VEÀ HAØM SOÁ: löôïng trong baøi kieåm a/ Ta coù tra ta goïi laø moät quan V 1 2 3 4 heä veà haøm soá  Baøi m 7, 15 23 31 môùi. 8 ,6 ,4 ,2 Hoaït ñoäng 2: MOÄT Trong ñoù m = 7,8 V. SOÁ VÍ DUÏ VEÀ HAØM SOÁ: b/ Ta coù - GV cho HS ghi laïi baøi v 5 10 25 50 taäp chính laø ví duï.

18/

- Hoûi: coù nhaän xeùt gì veà giaù trò cuûa m vaø V trong VD 1. - Ngoaøi nhaän xeùt ñoù ra vaø nhaän xeùt theo baøi kieåm tra ta coù nhaän xeùt naøo khaùc khoâng? - ÖÙng vôùi moãi giaù trò cuûa V ta tìm ñöôïc maáy giaù trò cuûa m? - GV cho HS nhaän xeùt ñoái vôùi VD 2. - GV cho HS ñoïc theâm VD 1 SGK vaø nhaän xeùt.

- Ta noùi (theo nhaän xeùt caâu a/): m laø haøm soá cuûa V. - Töông töï theo b/ ta coù haøm soá naøo? - GV coù theå cho HS phaùt bieåu theo VD 1 SGK. Hoaït ñoäng 3: KHAÙI NIEÄM HAØM SOÁ: - Döïa vaøo caùc vd em naøo coù theå neâu ñöôïc khaùi nieäm theá naøo laø moät haøm soá? - GV: neáu ta ñaët x laø V, y laø m thì y laø haøm soá cuûa x khi naøo?

HS: giaù trò cuûa m phuï thuoäc vaøo giaù trò cuûa V. HS: suy nghó vaø coù theå khoâng tìm ñöôïc. HS: ta tìm ñöôïc moät giaù trò cuûa m. HS: traû lôøi töông töï. HS nhaän xeùt: Nhieät ñoä T phuï thuoäc vaøo söï thay ñoåi cuûa thôøi gian t vaø vôùi moãi giaù trò cuûa t ta luoân xaùc ñònh ñöôïc moät giaù trò töông öùng cuûa T. - HS ta coù t laø haøm soá cuûa v.

HS coù theå chöa neâu ñöôïc khaùi nieäm.

t

10

5

2 50 Trong ñoù t = . v

1

Nhaän xeùt: (caâu a/) - Gaù trò cuûa m phuï thuoäc vaøo söï thay ñoåi cuûa giaù trò V. - Vôùi moãi giaù trò cuûa V ta luoân xaùc ñònh ñöôïc moät giaù trò töông öùng cuûa m.

2- KHAÙI NIEÄM HAØM SOÁ: Neáu ñaïi löôïng y phuï thuoäc vaøo ñaïi löôïng thay ñoåi x sao cho vôùi moãi giaù trò cuûa x ta luoân xaùc ñònh ñöôïc chæ moät giaù trò töông öùng cuûa y thì y ñöôïc goïi laø haøm soá cuûa x vaø x goïi laø bieán soá.

- HS: y phuï thuoäc vaøo x, vôùi moät giaù trò cuûa x ta xaùc ñònh ñöôïc moät giaù trò cuûa y thì ta goïi y laø haøm soá cuûa x. HS nhaéc laïi khaùi nieäm naøy.

- GV cho HS nhaän xeùt vaø boå sung. - GV cho HS ñoïc khaùi nieäm trong SGK. - GV cho HS nhaän xeùt: Ñaïi löôïng y coù phaûi laø haøm soá cuûa ñaïi löôïng x khoâng neáu ta coù: x 0 1 2 3 4 y 2 2 2 2 2 - Döïa vaøo khaùi nieäm - Giaù trò cuûa y phuï ñeå nhaän xeùt . + Giaù trò y coù phuï thuoäc vaøo giaù trò thuoäc vaøo giaù trò x cuûa x.

* Chuù yù: - Khi x thay ñoåi maø y luoân nhaän moät giaù trò thì y ñöôïc goïi laø haøm haèng. - Haøm soá coù theå cho baèng baûng hoaëc

10/

khoâng? + Vôùi moãi giaù trò cuûa x ta xaùc ñònh ñöôïc maáy giaù trò cuûa y? ⇒ Keát quaû. - GV cho HS khaùc nhaän xeùt gì veà caùc giaù trò cuûa y - Hoûi moät soá coù theå cho döôùi daïng naøo? - Sau ñoù GV cho HS ruùt ra 2 nhaän xeùt ñaàu tieân. - GV löu yù tieáp ñeán caùch kí hieäu haøm soá. * Khi coù haøm soá y = -2x + 5 thì ta coøn coù theå vieát : y = f(x) = -2x + 3 *GV Choát laïi: ñeå y laø haøm soá cuûa x caàn coù caùc ñieàu kieän: + x vaø y ñieàu nhaän caùc giaù trò soá + Ñaïi löôïng y phuï thuoäc vaøo ñaïi löôõng. + Vôùi moãi giaù trò cuûa x khoâng theå tìm ñöôïc nhieàu hôn moät giaù trò töông öùng cuûa y. Hoaït ñoäng 4: CUÛNG COÁ - GV cho HS laøm baøi taäp 24 SGK. (GV vieát saün ôû baûng con) - Laøm sao ñeå xaùc ñònh ñöôïc moät haøm soá? - Ba ñieàu kieän coù thoaû maõn khoâng?

- Vôùi moãi giaù trò cuûa x ta xaùc ñònh ñöôïc 1 giaù trò cuûa y. - Caùc giaù trò cuûa y khoâng thay ñoåi. - Vaäy y laø haøm soá cuûa x. - HS coù theå cho döôùi daïng baûng hoaëc baèng coâng thöùc

HS ñoïc ñeà vaø suy nghó. - HS ta kieåm tra 3 ñieàu kieän. - Ba ñieàu kieän ñeàu thoaû maõn.

Baøi taäp: Baøi 24 SGK: Ta coù: + x vaø y ñieàu nhaän caùc giaù trò soá + Ñaïi löôïng y phuï thuoäc vaøo ñaïi löôõng. + Vôùi moãi giaù trò cuûa x khoâng theå tìm ñöôïc nhieàu hôn moät giaù trò töông öùng cuûa y. Vaäy y laø moät haøm soá cuûa x. Baøi 25 SGK: Ta coù y = f(x) = 3x2 +1 2  1 1 + Tính f   = 3.   + 2  2

1 HS ñang suy nghó coù theå khoâng traû lôøi ñöôïc.

7 =   4 + Tính f(1) = 3. 12 + 1 = 4 + Tính f(3) = 3 (3)2 + 1 = 28

- Cho HS kieåm tra laïi. - Cho HS giaûi tieáp baøi 25 SGK - Laøm sao ñeå tính ñöôïc 1 f   , f(1), f(3). 2

baèng coâng thöùc. - Khi y laø haøm soá ta coù theå vieát y = f(x), y = g(x),…

1 + Ñeå tính f   thay 2 1 x =   vaøo y = 3x2 2 +1

+ y = f(x) = 3x2 +1 töùc haøm soá y ñöôïc bieåu dieãm qua x. Baây giôø y 1 = f   coù nghóa x = ? 2 + Neâu caùch trình baøy. - HS coù theå trình baøy ñöôïc. - GV coù theå cho ba HS leân bang r vì moãi caâu moätngöôøi giaûi. Hoaït ñoäng 5: HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ (5/) - Hoïc cho kó khaí nieäm veà haøm soá. - Giaûi baøi taäp 26 sgk Tr 64. Höôùng daãn :+ Ta laäp baûng goàm 2 doøng vaø 7 coät + Ta dieàn caùc giaù trò cuûa x sau ñoù xaùc ñònh caùc giaù trò töông öùng cuûa y baèng caùch thay laàn löôït caùc giaù trò cuûa x vaøo y = 5x – 1. NHAÄN XEÙT TIEÁT DAÏY: ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………